Report 2022-2023

Μονάδά Αλλεργιολογιάς & Κλινικής Ανοσολογιάς, Β’ Π.Π.Κ Νοσοκομείο Παίδων «Π&Α Κυριακού» Διευθύντρια Β’ ΠΠΚ: Καθηγήτρια Μ. Τσολιά. Υπεύθυνος Μονάδας: Καθηγητής Ν.Γ. Παπαδόπουλος

Απολογισμός Ακαδημαϊκού Έτους 2022-2023

Περιεχόμενα Πρόλογος…………………………………………………………………………………………………………………………..3 Κλινικές Δραστηριότητες……………………………………………………………………………………………………4 Τακτικό Ιατρείο……………………………………………………………………………………………………..4 Ιατρείο Ανοσοθεραπείας……………………………………………………………………………………….4 Ιατρείο Τροφικής Αλλεργίας………………………………………………………………………………….4 Ιατρείο Φαρμακευτικής Αλλεργίας………………………………………………………………………..4 Ιατρείο Δερματικών Αλλεργιών…………………………………………………………………………… ..4 Πνευμονολογικό Ιατρείο………………………………………………………………………………………..4 Συμβουλευτική Υποστήριξη……………………………………………………………………………………4 Αξιολόγηση…………………………………………………………………………………………………………………………5 Ερωτηματολόγιο Προσδοκιών………………………………………………………………………………..5 Ερωτηματολόγιο Ικανοποίησης………………………………………………………………………………5 Εκπαιδευτικές Δραστηριότητες……………………………………………………………………………………………6 Οργάνωση Σεμιναρίων-Συνέδριων………………………………………………………………………….6 Ελληνικά………………………………………………………………………………………………………………….6 Διεθνή……………………………………………………………………………………………………………………..6 Μαθήματα……………………………………………………………………………………………………………… 6 Ερευνητικές Δραστηριότητες…………………………………………………………………………………..7 Ανακοινώσεις και Δημοσιεύσεις…………………………………………………………………………………………..9 Ξενόγλωσσες Δημοσιεύσεις…………………………………………………………………………………….9

2

Πρόλογος Μετά από δύο χρόνια επικέντρωσης σε όσα η πανδημία COVID-19 προκάλεσε, βιώνουμε μια νέα ‘κανονικότητα’, όπου τα μεγάλα προβλήματα της ανθρωπότητας, η ρύπανση, η κλιματική αλλαγή, οι κοινωνικές ανισότητες, ήδη παρόντα από το παρελθόν, κάνουν την παρουσία τους τόσο αισθητή που είναι αδύνατο όχι μόνο να τα παραβλέψει κανείς, αλλά και να επικεντρωθεί σε κάτι άλλο. Πυρκαγιές, πλημύρες και άλλες καταστροφές, τόσο στη χώρα μας αλλά και παγκόσμια, μας υπενθυμίζουν ότι αν δεν δράσουμε άμεσα, το συνολικό οικοσύστημα αλλά και οι κοινωνίες, θα καταρρεύσουν. Η ‘μετα-COVID’ εποχή για τη Μονάδα μας περιλαμβάνει την επίταση όλων των δραστηριοτήτων και κυρίως αυτών που σχετίζονται με την ευρύτερη υγεία και το περιβάλλον. Ενώ στοχεύουμε στην αύξηση ξανά των ασθενών που παρακολουθούμε σε επίπεδα προ-COVID, ξεκινήσαμε δυναμικά με το κεντρικό μας ερευνητικό πρόγραμμα, στα πλαίσια του Horizon Europe, εξετάζοντας πιθανές συνέργειες ανάμεσα σε χημικούς και βιολογικούς ρύπους σε εσωτερικούς χώρους και κυρίως σχολεία. Ο στόχος είναι η αναγνώριση θεμελιακών παραγόντων που μπορούμε να επηρεάσουμε ώστε να μειώσουμε τις βλαβερές επιδράσεις στην υγεία των παιδιών από τη ρύπανση. Με σχεδόν 60 (!) ξενόγλωσσες δημοσιεύσεις φέτος, τα μηνύματά μας έχουν ευρύ ακροατήριο. Η εκπαιδευτική μας δραστηριότητα είναι κι αυτή δυναμική, αγκαλιάζοντας ολοένα και περισσότερους φοιτητές που συμμετέχουν ενεργά. Ευελπιστούμε ότι η επόμενη χρονιά θα δει αποτελέσματα των δράσεών μας με άμεσο αντίκτυπο στην κοινωνία!

Γουδή, Οκτώβριος 2023

Νίκος Παπαδόπουλος Καθηγητής Αλλεργιολογίας-Παιδιατρικής Αλλεργιολογίας

3

Κλινικές Δραστηριότητες Συνολικά, από 29/9/2022 - 31/8/2023, έγιναν 4318 συνεδρίες.

Τακτικό Ιατρείο Εξετάστηκαν 712 ασθενείς εκ των οποίων 378 για πρώτη φορά και 334 επανεξετάσεις

Ιατρείο Άσθματος/Αναπνευστικής Αλλεργίας Εξετάστηκαν συνολικά 619 ασθενείς. Εξ’ αυτών, 470 επανεκτιμήσεις περιλαμβανομένων προκλήσεων (μεταχολίνη, αδενοσίνη, άσκηση) και διαγνωστικές δοκιμασίες (ταλαντωσιμετρία, ΝΟ, σπιρομέτρηση) και 149 πρώτες επισκέψεις.

Ιατρείο Ανοσοθεραπείας Συνολικά, έγιναν 1117 συνεδρίες χορήγησης υποδόριας ανοσοθεραπείας. Πραγματοποιούνται υποδόριες ανοσοθεραπείες σε υμενόπτερα (16 ασθενείς, εκ των οποίων 9 ενάρξεις) και αεροαλλεργιογόνα (89 ασθενείς – 9 νέοι/ 14 νέες ενάρξεις. Παρακολουθείται σημαντικός αριθμός παιδιών σε υπογλώσσια ανοσοθεραπεία (~20 ενάρξεις). Θεραπεία με βιολογικούς παράγοντες: 25 ασθενείς

Ιατρείο Τροφικής Αλλεργίας Έγιναν 1008 συνεδρίες. Σε αυτές περιλαμβάνονται 486 τροφικές προκλήσεις, 203 πρώτες επισκέψεις και 319 επανεξετάσεις. Επιπλέον, 36 ασθενείς βρίσκονται σε διαδικασία απευαισθητοποίησης σε ξηρούς καρπούς στα πλαίσια του πρωτοκόλλου REINA, 7 σε διαδικασία απευαισθητοποίησης στο φιστίκι αράπικο και 3 στο σουσάμι.

Ιατρείο Φαρμακευτικής Αλλεργίας Έγιναν 115 συνεδρίες, περιλαμβανόμενων 48 συνεδριών δερματικών δοκιμασιών και 67 προκλήσεων.

Ιατρείο Δερματικών Αλλεργιών Έγιναν 100 συνεδρίες εκ των οποίων 42 πρώτες επισκέψεις και 58 επανεξετάσεις.

Πνευμονολογικό Ιατρείο Πραγματοποιήθηκαν 343 συνεδρίες.

Συμβουλευτική Υποστήριξη Εξετάστηκαν 304 ασθενείς, συμπεριλαμβανόμενων νοσηλευόμενων και εφημερίας 276 παιδιά και 28 προ εγχειρητικών ελέγχων.

4

Εξωτερική Αξιολόγηση Ζητήσαμε από γονείς ασθενών μας να μας πουν τη γνώμη τους σχετικά με το τι περίμεναν από εμάς όταν ήρθαν στη Μονάδα, όσο και σχετικά με την ικανοποίησή τους μετά την επίσκεψη. Χρησιμοποιήσαμε τυποποιημένα ερωτηματολόγια

Ερωτηματολόγιο Προσδοκιών Διανεμήθηκε σε 238 συνοδούς ηλικίας 36-55 (72%), γυναίκες (77%), Ελληνίδες (94%), έγγαμες (87%) με 2 παιδιά (51%), εργαζόμενες (80%) με μισθωτή εργασία (60%) και ανώτερη εκπαίδευση (49%). Προσέρχονται στη Μονάδα για 1η φορά (55%) με προτροπή του προσωπικού ιατρού τους (55%) κυρίως για την ποιότητα των υπηρεσιών και τη φήμη (62%). Αξιολογήθηκε ως εξαιρετική η κατάσταση που περιμέναν να βρουν κατά την επαφή τους με τη Μονάδα ως προς την αντιμετώπιση από το νοσηλευτικό προσωπικό και την ευγένεια του προσωπικού. Πολύ καλή έως καλή η πληρότητα της παρεχόμενης φροντίδας, η αντιμετώπιση από το ιατρικό προσωπικό και η εξειδίκευση της Μονάδας στην αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών. Μέτρια προς κακή οι ώρες λειτουργίας των υπηρεσιών της Μονάδας, η επικοινωνία με τις διοικητικές υπηρεσίες, η διαθεσιμότητα των υπηρεσιών και η προσβασιμότητα. Ως σημαντικότερο στοιχείο σε μια Μονάδα απαντήθηκε η ικανότητα του ιατρικού προσωπικού και αξιολογήθηκε ως πολύ καλή η ικανοποίηση που περίμεναν να λάβουν.

Ερωτηματολόγιο Ικανοποίησης Δείγμα 189 συνοδών 36-55 ετών (71%), γυναίκες (77%), Ελληνίδες (93%), έγγαμες (83%) με 2 παιδιά (50%), εργαζόμενες (83%), με μισθωτή εργασία (66%) και ανώτερη εκπαίδευση (46%). Το 79% των ερωτηθέντων έχει ξανά επισκεφθεί τη Μονάδα με ΙΧ (75%). Η σημερινή επαφή με τη Μονάδα αξιολογήθηκε ως εξαιρετική ως προς την αντιμετώπιση από το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, την ευγένεια του προσωπικού και την ικανότητα αυτού στην αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών. Πολύ καλή προς καλή ως προς τη καθαριότητα, ασφάλεια και ησυχία των χώρων, τη πληρότητα της παρεχόμενης φροντίδας και τις ώρες λειτουργίας. Μέτρια προς κακή η επικοινωνία με τις διοικητικές υπηρεσίες, η διαθεσιμότητα των υπηρεσιών, η προσβασιμότητα και ο συνολικός χρόνος ολοκλήρωσης της εξέτασης. Η συνολική ικανοποίηση αξιολογήθηκε ως εξαιρετική (45%) και το 98% των ερωτηθέντων θα σύστηνε και θα ξανά επισκεπτόταν τη Μονάδα. Τέλος, το καλύτερο στοιχείο αυτής της Μονάδας για το οποίο και θα την επέλεγαν είναι η ικανότητα του ιατρικού προσωπικού (63%).

5

Εκπαιδευτικές Δραστηριότητες Οργάνωση Σεμιναρίων-Συνεδρίων Ελληνικά 1. Συνεδριακό Εργαστήριο Αλλεργιολογίας | Κλειδιά της Αλλεργιολογικής Σκέψης (11-13 Νοέμβριος, 2022) 2. Πανελλήνιο Συνέδριο State-of-The-Art: Το Αλλεργικό Παιδί και οι Εξελίξεις (2-5 Φεβρουάριος 2023) 3. Συνεδριακό Εργαστήριο Αλλεργιολογίας | Η Αλλεργιολογία Εξελίσσεται (16-18 Ιούνιος 2023)

Διεθνή 1. SynAir-G Launch (10-11 Οκτώβριος 2022) 2. REG Summit (15-18 Μάρτιος 2023)

Μαθήματα 1. Αλλεργιολογία Παιδιών και Ενηλίκων: Υποχρεωτικό κατ’ επιλογήν μάθημα της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ. Παραδίδεται σε φοιτητές ιατρικής. Περισσότεροι από 450 φοιτητές δήλωσαν το μάθημα και περί τους 400 εξετάστηκαν και ολοκλήρωσαν.

2. Μαθήματα Ειδικευομένων Παιδιατρικής: Παρακολούθηση των δραστηριοτήτων της Μονάδας και από έδρας παραδόσεις μαθημάτων.

3. Συζήτηση περιστατικών: Εβδομαδιαία συνάντηση με τους ειδικευόμενους και τους ειδικούς της Μονάδας.

4. Journal Club: Αναλύονται πρόσφατες μελέτες από τη διεθνή βιβλιογραφία. Παρουσιάζουν οι ειδικευόμενοι Αλλεργιολογίας 5. Διατμηματικά μαθήματα. Σε συνεργασία με τις Μονάδες Αλλεργιολογίας των τριών τμημάτων που δίνουν ειδικότητα Αλλεργιολογίας (Π-Α Κυριακού, Αττικό, Λαϊκό).

6

Ερευνητικές Δραστηριότητες Εκτελούνται τα παρακάτω προγράμματα/κλινικές μελέτες/ πρωτόκολλα/διατριβές: CLEAR: Proctocolitis natural history PeARL: REG Pediatric Asthma in Real Life SynAir-G HORIZON-HLTH-2021-ENVHLTH-02: Disrupting Noxious Synergies of Indoor Air Pollutants and their Impact in Childhood Health and Wellbeing, using Advanced Intelligent Multisensing and Green Interventions Rocket Astro-Amgen: Μια Φάσης 3, Τυχαιοποιημένη, Διάρκειας 52 εβδομάδων, Ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, Διπλά τυφλή Δοκιμή με Επανατυχαιοποίηση για την Αξιολόγηση της Αποτελεσματικότητας της Ασφάλειας και της Ανεκτικότητας του Rocatinlimab (AMG 451) σε Εφήβους Ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή Ατοπική Δερματίτιδα (ΑΔ) (Rocket Astro) Rocket Ascend-Amgen: Μια πολυκεντρική, διπλά τυφλή μελέτη συντήρησης, φάσης 3 για την αξιολόγηση της μακροχρόνιας ασφάλειας, ανεκτικότητας και αποτελεσματικότητας του rocatinlimab σε ενήλικους και εφήβους ασθενείς με μέτρια εως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα (ΑΔ).

REINA: Comparison of Protocols for the Introduction of Tree Nuts in the Nutrition of Patients with Tree Nut Allergies Fluticazone BECRO - Φάσης ΙΙΙ τυχαιοποιημένη, κλινική μελέτη για τον έλεγχο της θεραπευτικής ισοδυναμίας του προϊόντος Προπιονική Φλουτικαζόνη 100mcg σε ασθενείς με άσθμα Τράπεζα βιολογικών υλικών/biobank Πρόβλεψη αντιδραστικότητας στις τροφικές προκλήσεις μέσω βιοδεικτών ρινικών εκκρίσεων NORA: Καταγραφή αναφυλακτικών αντιδράσεων Η χρήση της εξατομικευμένης ιατρικής στην αλλεργική ρινίτιδα Πρωτόκολλο συστηματικής καταγραφής ιατρείου άσθματος. Ανάλυση των αλληλεπιδράσεων βακτηριοφάγων, βακτηρίων και επιθηλιακών κυττάρων του αναπνευστικού συστήματος μέσω ενός in-vitro συστήματος μικρορευστομηχανικής – Διδ. Διατριβή Π. Τζανή - Τζανοπούλου Μελέτη σύγκρισης πρωτοκόλλων εισαγωγής ξηρών καρπών στη διατροφή ασθενών με αλλεργία στους ξηρούς καρπούς – Διδ. Διατριβή M. Πασιώτη Ο ρόλος του ρινικού επιθηλίου στη διαμόρφωση της μη-ειδικής ανοσιακής απάντησης σε ιογενείς λοιμώξεις – Διδ. Διατριβή Σ. Σταματάκη Μελέτη του φάσματος των κλινικών ενδηλώσεων της Μαστοκυττάρωσης και συσχέτιση αυτών με μοριακούς, κυτταρογενετικούς, ανοσοφαινοτυπικούς και πρωτεομικούς δείκτες – Διδ. Διατριβή Χ. Φωκολώρος Η χρήση ηλεκτρονικών μέσων «κινητής» υγείας (m-health) στην εξ’αποστάσεως παρακολούθηση ασθενών με αναπνευστική αλλεργία – Διδ. Διατριβή Ξ. Αγγελίδης Προοπτική Μελέτη διερεύνησης της ποιότητας ζωής οικογενειών με αλλεργικο-πολυαλλεργικό παιδί – Διδ. Διατριβή Π. Βιδάλης PEDISTAD SANOFI-Παιδιατρική μελέτη ατοπικής δερματίτιδας: Μια προοπτική, διαχρονική, μελέτη παρατήρησης σε παιδιατρικούς ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα, η οποία δεν

7

ελέγχεται επαρκώς με συνταγογραφούμενες τοπικές θεραπείες ή για την οποία δεν συνιστώνται οι εν λόγω θεραπείες για ιατρικούς λόγους.

ICON-SANOFI: Μία τυχαιοποιημένη διπλά τυφλή μελέτη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο σε παράλληλη ομάδα, για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της μακροπρόθεσμης ασφάλειας του dupilumab, σε παιδιά 2 έως <6 ετών με μη ελεγχόμενο άσθμα ή/και σοβαρό επαναλαμβόμενο ασθματικό συριγμό.

PEPSYNEO-NUTRICIA: Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας μιας εκτεταμένα υδρολυμένης φόρμουλάς με μείγμα ειδικών πρε και προ-βιοτικών στη διαχείριση του CMA (αλλεργία στην πρωτεΐνη του αγελαδινού γάλακτος) και της επίδρασης της στη συνολική υγεία των βρεφών στην Ελλάδα.

CU-TIGER: Χαρακτηρισμός δεικτών κνίδωσης συμπεριλαμβανομένων των antiTPO και IgE στον ορό αίματος παιδιών και εφήβων ασθενών.

RIFA-CU: Παράγοντες κινδύνου και τρόπος ζωής παιδιών και εφήβων στην Χρόνια Κνίδωση.

FAMILY-CU: Αξιολόγηση με την κλίμακα ‘’Family Dermatology Life Quality Index’’ τον βαθμό τον οποίο η κνίδωση μπορεί να επηρεάσει τις οικογένειες ασθενών με κνίδωση. Η συνεργική επίδραση βιολογικών (αλλεργιογόνα, ιοί) και χημικών(PM 2.5, NO 2 ) ρύπων στο σχολείο, στη νοσηρότητα του άσθματος στα παιδιά. Διδακτορική Διατριβή Μαρία Ελένη Παπατέστα. Χαρακτηριστικά ασθενών με ατοπική δερματίτιδα και παράγοντες που επηρεάζουν την έκβαση της νόσου Διδακτορική Διατριβή Μαρία Σάββα Συγκριτική αξιολόγηση συστημάτων τηλεϊατρικής παρακολούθησης σε παιδιατρικό πληθυσμό με άσθμα. Διδακτορική Διατριβή Μαρία Κρητικού Υποαλλεργικές τροφές στην θεραπεία της αλλεργίας στο ψάρι και στο σιτάρι Διδακτορική Διατριβή Ελβίρα Ευσταθίου Ολοκληρώθηκαν τα παρακάτω πρωτόκολλα/κλινικές μελέτες/εκπαιδευτικά προγράμματα CURE – H2020: Constructing a "Eubiosis Reinstatement Therapy" for Asthma PAT – EPANEK: «Personal Allergy Tracer» “Immune clock”: The deviation of immunological age in atopic individuals” Anassa - BECRO - Φάσης ΙΙΙ τυχαιοποιημένη, πολυκεντρική, παράλληλων ομάδων κλινική μελέτη, για τον έλεγχο της θεραπευτικής ισοδυναμίας του προϊόντος Προπιονική Φλουτικαζόνη 100mcg/ανά συσκευασία κυψελών από του στόματος κόνις για εισπνοή/Respirent Pharmaceuticals έναντι του FLOVENT DISKUS® 100mcg/ανά συσκευασία κυψελών από του στόματος κόνις για εισπνοή/GSK σε ασθενείς με άσθμα Fluticazone BECRO - Φάσης ΙΙΙ τυχαιοποιημένη, κλινική μελέτη για τον έλεγχο της θεραπευτικής ισοδυναμίας του προϊόντος Προπιονική Φλουτικαζόνη 100mcg σε ασθενείς με άσθμα Ανάλυση των αλληλεπιδράσεων βακτηριοφάγων, βακτηρίων και επιθηλιακών κυττάρων του αναπνευστικού συστήματος μέσω ενός in-vitro συστήματος μικρορευστομηχανικής – Διδ. Διατριβή Π. Τζανή - Τζανοπούλου H χρήση της εξατομικευμένης Ιατρικής στην Αλλεργική Ρινίτιδα της παιδικής ηλικίας Διατριβη Μαρία Δημου Ο ρόλος του ρινικού επιθηλίου στη διαμόρφωση της μη-ειδικής ανοσιακής απάντησης σε ιογενείς λοιμώξεις – Διδ. Διατριβή Σ. Σταματάκη

8

Ανακοινώσεις και Δημοσιεύσεις Ξενόγλωσσες Δημοσιεύσεις 1. Sousa-Pinto B, et all. Comparison of rhinitis treatments using MASK – air® data and considering the minimal important difference. Allergy. 2022 Oct;77(10):3002-3014. doi: 10.1111/all.15371.

2. Bousquet J, et all. The Allergic Rhinitis and Its Impact of Asthma (ARIA) Approach of Value – Added Medicines: As Needed Treatment in Allergic Rhinitis. J Allergy Clin Immunol Pract. Nov;10(11) :28782888. doi: 10.1016/j.jaip.2022.07.020.

3. Vieira RJ, et all. Academic Productivity of Young People With Allergic Rhinitis: A MASK – air Study. J Allergy Clin Immunol Pract. 2022 Nov; 10(11):3008-3017.e4. doi: 10.1016/j.jaip.2022.08.015.

4. Alexopoulos A, et all. A randomized, observer-blind, vehicle-control, multi-center clinical investigation for assessing the efficacy and tolerability of a 1% ectoine and hyaluronic acid 0.1%-containing medical device in pediatric patients with mild-to-moderate atopic dermatitis. Pediatr Dermatol. 2022 Aug 29. doi: 10.1111/pde.15117.

5. Bognanni A, et all. World Allergy Organization (WAO) Diagnosis and Rationale for Action against Cow’s Milk Allergy (DRACMA) guideline update – XIII – Oral immunotherapy for CMA – Systematic review.

World Allergy Organ J. 2022 Sep 8;15(9):100682. doi:10.1016/j.waojou.2022.100682.

6. Gao Y-D, et all. Effect of Haemophilus influenza, Streptococcus pneumonia and influenza vaccinations on infections, immune response and asthma control in preschool children with asthma. Allergy. 2022 Oct 13. doi: 10.1111/all.15551.

7. Pyrpyris N, et all. Anaphylaxis in Children and Adolescents: Greek Data Analysis from the European Anaphylaxis Registry (NORA). J Pers Med. 2022 Sep 30;12(10):1614. doi: 10.3390/jpm12101614.

8. Sousa-Pinto B, et all. Consistent trajectories of rhinitis control and treatment in 16,177 weeks: The MASK-air® longitudinal study. Allergy. 2022 Nov 3. doi: 10.1111/all.15574.

9. Bousquet J, et all. Identification by cluster analysis of patients with asthma and nasal sympotoms using the MASK-air® mHealth app. Pulmonology. 2022 Nov 22;S2531-0437(22)00252-5. doi: 10.1016/j.pulmoe.2022.10.005.

10. Sousa-Pinto B, et all. Real – world data using mHealth apps in rhinitis, rhinosinusitis and their multimorbidities. Clin Transl Allergy. 2022 Nov; 12(11):e12208. doi: 10.1002/clt2.12208.

11. Koo MJ, et all. National trends in the prevalence of allergic diseases among Korean adolescents before and during COVID-19, 2009-2021: A serial analysis of the national representative study. Allergy. 2022 Nov 28. doi: 10.1111/all.15600.

12. Stamataki S, et all. Atopic children are more susceptible to viral respiratory infection at the age of 2-5 years old. Allergy Asthma Proc. 2022 Nov 28. doi:10.2500/aap.2023.44.220092.

9

13. Sousa-Pinto B, et all. Cutoff Values of Mask-air Patient –Reported Outcome Measures. J. Allergy Clin Immunol Pract. 2022 Dec 22. doi: 10.1016/j.jaip.2022.12005.

14. Bleecker ER, et all. Systemic corticosteroids in asthma: A call to action from World Allergy Organization and Respiratory Effectiveness Group. World Allergy Organ J. 2022 Dec 10. doi:10.1016/j.waojou.2022.100726.

15. Rubió JR, et all. Respiratory virome profiles reflect antiviral immune responses. Allergy 2023 Jan 3. doi: 10.1111/all.15634.

16. Xepapadaki P, et all. Utility of biomarkers in the diagnosis and monitoring of asthmatic children. World Allergy Organ J. 2022 Dec 15. doi: 10.1016/j.waojou.2022.100727.

17. Fokoloros C, et all. Mastocytosis in the Skin: Disease Heterogeneity among Children and Adults. Acta Derm Venereol. 2023 Jan 9. doi: 10.2340/actadv.v103.4461 18. Anderson 3rd WC, et all. Factors to Consider in Prescribing Asthma Biologic Therapies to Childern. J Allergy Clin Immunol Pract. 2023 Mar. doi: 10.1016/j.jaip.2022.12.038.

19. Feketea G, et all. Dietary Factors May Delay Tolerance Acquisition in Food Protein – Induced Allergic Proctocolitis. Nutrients. 2023 Jan 13. doi:10.3390/nu15020425.

20. Bousquet J, et all. Digitally – enabled, patient – centred care in rhinitis and asthma multimorbidity: The ARIA-MASK-air® approach. Clin Transl Allergy. 2023 Jan. doi:10.1002/ctl2.12215.

21. Tzani-Tzanopoulou P, et all. Development of an in vitro homeostasis model between airway epithelial cells, bacteria and bacteriophages: a time-lapsed observation of cell viability and inflammatory response. J Gen Virol. 2022 Dec. doi:10.1099/jgv.0.001819.

22. Legaki E, Taka S, Papadopoulos NG. The complexity in DNA methylation analysis of allergic diseases.

Curr Opin Allergy Clin Immunol. 2023 Apr. doi: 10.101097/ACI.0000000000000895.

23. Bousquet J, et all. Rhinitis associated with asthma is distinct from rhinitis alone: The ARIA-MeDALL hypothesis. Allergy 2023 Feb 17. doi: 10.1111/all.15679.

24. Sousa-Pinto B, et all. Development and validation of an electronic daily control score for asthma (eDASTHMA): a real-world direct patient data study. Lancet Digit Health. 2023 Mar. doi: 10.1016/S25897500(23)00020-1.

25. Pfeffer PE, et all. Comparative effectiveness of Anti-IL5 and Anti-IgE biologic classes in patients with severe asthma eligible for both. Allergy. 2023 Mar 17. doi: 10.1111/all.15711.

26. Annesi-Maesano I, et all. Is exposure to pollen a risk factor for moderate and severe asthma exacerbations? Allergy 2023 Mar 24, doi: 10.1111/all.15724.

27. Cichocka-Jarosz E, et all. Cow's milk and hen's egg anaphylaxis: A comprehensive data analysis from the European Anaphylaxis Registry. Clin Transl Allergy. 2023 Mar;13(3):e12228. doi: 10.1002/clt2.12228.

10

28. Dölle-Bierke S, et all. Food-Induced Anaphylaxis: Data From the European Anaphylaxis Registry. J Allergy Clin Immunol Pract. 2023 Mar, doi: 10.1016/j.jaip.2023.03.026.

29. Bousquet J, et all. Patient-centred digital biomarkers for allergic respiratory diseases and asthma: the ARIA-EAACI approach. Allergy. 2023 Apr 11. doi: 10.1111/all.15740.

30. Papadopoulos NG, et all. Assessment of dupilumab in children with moderate-to-severe type 2 asthma with or without evidence of allergic asthma. Allergy. 2023 Apr 14. doi: 10.1111/all.15743.

31. Bousquet J, et all. Improvement of daily allergy control by sublingual immunotherapy: A MASK-air® study. Clin Exp Allergy. 2023 Apr 17. doi: 10.1111/cea.14318.

32. Papadopoulos NG, et all. Current and Optimal Practices in Childhood Asthma Monitoring Among Multiple International Stakeholders.

JAMA Netw Open.

2023 May 1, doi: 10.1001/jamanetworkopen.2023.13120.

33. Church MK, et all. An international Delphi study on the burden of allergic rhinoconjunctivitis and urticaria and the role of bilastine among current treatment options. Expert Rev Clin Immunol. 2023 May 16. doi: 10.1080/1744666X.2023.2214729.

34. Megremis S, et all. Respiratory eukaryotic virome expansion and bacteriophage deficiency characterize childhood asthma. Sci Rep. 2023 May 23, doi: 10.1038/s41598-023-34730-7.

35. Pasioti M, et all. Impact of Presumed Tree Nut and Peanut Allergy on Quality of Life at Different Ages.

J Clin Med. 2023 May 15. doi: 10.3390/jcm12103472.

36. Chen W, et all. Impact of initiatinG bioLogics In patients with severe asThma on long-Term OCS or frEquent Rescue steroids (GLITTER): data from the International Severe Asthma Registry. J Allergy Clin Immunol Pract. 2023 Jun 8:S2213-2198(23)00643-8. doi: 10.1016/j.jaip.2023.05.044.

37. Hahn JW, et all. Global Incidence and Prevalence of Eosinophilic Esophagitis, 1976-2022: A Systematic Review and Meta-Analysis. Clin Gastroenterol Hepatol. 2023 Jun 16:S1542-3565(23)00483-4. doi: 10.1016/j.cgh.2023.06.005.

38. Kallen EJJ, et all. A European-Japanese study on peach allergy: IgE to Pru p 7 associates with severity.

Allergy. 2023 Jun 19. doi: 10.1111/all.15783.

39. Price OJ, et all. Exercise and physical activity for asthma management: The European Academy of Allergy and Clinical Immunology perspective. Allergy. 2023 Jun 20. doi: 10.1111/all.15789.

40. Asllani J, et all. The Allergen Immunotherapy Adverse Events Registry: Setup & methodology of a European Academy of Allergy and Clinical Immunology taskforce project. Clin Transl Allergy. 2023 Jun;13(6):e12266. doi: 10.1002/clt2.12266.

41. Asllani J, et all. Adverse events in children and adolescents undergoing allergen immunotherapy for respiratory allergies-Report from the Allergen Immunotherapy Adverse Events Registry (ADER), a European Academy of Allergy and Clinical Immunology taskforce. Clin Transl Allergy. 2023 Jun;13(6):e12250. doi: 10.1002/clt2.12250.

11

42. Doan S, et all. Vernal keratoconjunctivitis: Current immunological and clinical evidence and the potential role of omalizumab. World Allergy Organ J. 2023 Jun 15;16(6):100788. doi: 10.1016/j.waojou.2023.100788.

43. Kappen J, et all. Standardization of clinical outcomes used in allergen immunotherapy in allergic asthma: An EAACI position paper. Allergy. 2023 Jul 14. doi: 10.1111/all.15817.

44. Sousa-Pinto B, et all. Adherence to inhaled corticosteroids and long-acting β2-agonists in asthma: A MASK-air study.

Pulmonology.

2023 Aug 3:S2531-0437(23)00130-7. doi: 10.1016/j.pulmoe.2023.07.004.

45. Bousquet J, et all. MASK-air® direct patient data support the ARIA-MeDALL hypothesis on allergic phenotypes. Allergy. 2023 Aug 11. doi: 10.1111/all.15842.

46. Sousa-Pinto B, et all. Impairment of EQ-5D-5L domains according to allergic rhinitis and asthma control: A MASK-air real-world study. J Allergy Clin Immunol Pract. 2023 Aug 10:S2213-2198(23)00906-6. doi: 10.1016/j.jaip.2023.08.006.

47. Scelo G, et all. Analysis of comorbidities and multimorbidity in adult patients in the International Severe Asthma Registry. Ann Allergy Asthma Immunol. 2023 Aug 26:S1081-1206(23)00630-0. doi: 10.1016/j.anai.2023.08.021.

48. Papadopoulos NG, et . Addressing adverse synergies between chemical and biological pollutants at schools-The 'SynAir-G' hypothesis. Allergy. 2023 Aug 31. doi: 10.1111/all.15857.

49. Kocatürk E, et al. Urticaria exacerbations and adverse reactions in patients with chronic urticaria receiving COVID-19 vaccination: Results of the UCARE COVAC-CU study. J Allergy Clin Immunol. 2023 Aug 12, doi: 10.1016/j.jaci.2023.07.019 50. Boutsikou T et al. The Impact of Infant Feeding Regimen on Cow's Milk Protein Allergy, Atopic Dermatitis and Growth in High-Risk Infants during the First 6 Months of Life: The Allergy Reduction Trial. Nutrients. 2023 Jun 3;15(11):2622. doi: 10.3390/nu15112622.

51. Papapostolou N, et al. Comorbidities of chronic urticaria: a glimpse into a complex relationship. Front Allergy 2022 Nov 17:3:1008145. doi: 10.3389/falgy.2022.1008145.

52. Stefanaki E et al. Prenatal antibiotic exposure increases the risk of infant atopic dermatitis.

Data from a Greek cohort. Eur Ann Allergy Clin Immunol 2022 Sep 1. doi: 10.23822/EurAnnACI.1764-1489.266.

53.

Zuberbier T, et al. A concept for integrated care pathways for atopic dermatitis-A GA2LEN ADCARE initiative. Clin Transl Allergy. 2023 Sep;13(9):e12299. doi: 10.1002/clt2.12299.PMID: 37746794 54.

Garib V, et al. Milk Allergen Micro-Array (MAMA) for Refined Detection of Cow's-MilkSpecific IgE Sensitization.

Nutrients.

2023 May 21;15(10):2401. doi: 10.3390/nu15102401.PMID: 37242284 12

55.

Dramburg S, et al. EAACI Molecular Allergology User's Guide 2.0. Pediatr Allergy Immunol.

2023 Mar;34 Suppl 28:e13854. doi: 10.1111/pai.13854.PMID: 37186333 56.

Feketea G, et al. Food Allergy Management Competence in Greek Schools. Children (Basel). 2023 Mar 11;10(3):541. doi: 10.3390/children10030541.PMID: 36980099 57.

Zuberbier T, et al. Developing integrated care pathways for atopic dermatitis-Challenges and unmet needs. Clin Transl Allergy. 2023 Mar;13(3):e12236. doi: 10.1002/clt2.12236.PMID: 36973955 58.

Douladiris N, et al. Atopic Dermatitis and Water: Is There an Optimum Water Intake Level for Improving Atopic Skin? Children (Basel). 2023 Jan 31;10(2):273. doi: 10.3390/children10020273.PMID: 36832402 59.

Freidl R, et al. Extensively Hydrolyzed Hypoallergenic Infant Formula with Retained T Cell Reactivity. Nutrients. 2022 Dec 26;15(1):111. doi: 10.3390/nu15010111.PMID: 36615769

13