ñAÏI CÖONG VEÀ THUOÁC VAØ MOÂN BAØO CHEÁ HOÏC
Thuoác laø saûn phaåm ñaëc bieät !
Thuoác laø saûn phaåm ñaëc bieät vì coù lieân quan tröïc tieáp ñeán söùc khoûe cuûa con ngöôøi.
Ñònh nghóa Döôïc phaåm (thuốc) laø nhöõng saûn phaåm coù nguoàn goác ñoäng vaät, thöïc vaät, khoaùng vaät, hoùa hoïc hay sinh toång hôïp ñöôïc baøo cheá thaønh nhöõng daïng thích hôïp (vieân, dung dòch, môõ, siro…) ñeå söû duïng cho ngöôøi nhaèm muïc ñích phoøng beänh, chöõa beänh, phuïc hoài, ñieàu chænh chöùc naêng cuûa cô theå, laøm giaûm trieäu chöùng beänh, chaån ñoaùn beänh, phuïc hoài hoaëc naâng cao söùc khoeû, laøm maát caûm giaùc moät boä phaän hay toaøn thaân, laøm aûnh höôûng quaù trình sinh ñeû hay laøm thay ñoåi hình daùng cô theå.
Ñònh nghóa
Moät soá saûn phaåm sau ñaây ñöôïc coi laø thuoác nhö: vaät lieäu nha khoa, boâng baêng, chæ khaâu y teá, saûn phaåm coøn ôû laïi trong cô theå taïm thôøi hay laâu daøi.
Daïng ng thuoác Daïng thuoác hay daïng baøo cheá hoaøn chænh bao goàm daïng baøo cheá vaø taát caû caùc thaønh phaàn cuûa noù laø: moät hay nhieàu döôïc chaát, taù döôïc, bao bì ñoùng goùi, nhaõn thuoác vaø tôø höôùng daãn söû duïng thuoác. Daïng ng thuoác laø thuoác ñaõ qua cheá bieán, baøo cheá, phaân lieàu, ñoùng goùi moät caùch thích hôïp ñeå coù theå söû duïng tröïc tieáp cho ngöôøi beänh. Thaønh phaàn cuûa daïng thuoác - Hoaït chaát hay döôïc chaát - Taù döôïc - Bao bì
Daïng ng baøo cheá
Daïng ng baøo cheá
Daïng ng baøo cheá Dang baøo cheá laø hình thöùc trình baøy cuûa döôïc phaåm ñeå ñöa hoaït chaát ñoù vaøo cô theå vôùi muïc ñích tieän duïng, deã baûo quaûn vaø phaùt huy toái ña taùc duïng ñieàu trò cuûa hoaït chaát. Ñöôøng ñöa thuoác vaøo cô theå
Caùc daïng baøo cheá chính
UOÁNG
Vieân neùn, vieân nang, siro, hoãn dòch nöôùc, .
TIEÂM
Thuoác tieâm, thuoác tieâm truyeàn
TRÖÏC TRAØNG
Thuoác ñaët tröïc traøng, thuoác môõ
AÂM ÑAÏO
Vieân neùn (ñaët aâm ñaïo), dung dòch nöôùc
MAÉT
Thuoác nhoû maét, ...
TAI - MUÕI -HOÏNG
Dung dòch nuôùc, thuoác phun muø
QUA DA
Thuoác môõ, thuoác daùn, dung dòch
Daïng ng baøo cheá Daïng baøo cheá goàm coù döôïc chaát vaø taù döôïc Hoaït chaát hay döôïc chaát: Coù taùc duïng döôïc lyù nhöng chöa qua cheá bieán hoaëc baøo cheá, chöa ñöôïc söû duïng tröïc tieáp cho ngöôøi beänh. Moät daïng baøo cheá coù theå chöùa moät hoaëc nhieàu döôïc chaát nhaèm taïo taùc duïng hieäp löïc hoaëc ñeå khaéc phuïc taùc duïng phuï cuûa döôïc chaát chính.
Daïng ng baøo cheá Treân thöïc teá, caùc döôïc chaát thöôøng phaûi qua cheá bieán, pha cheá, ñoùng goùi thaønh caùc daïng thuoác thì môùi coù theå söû duïng tröïc tieáp cho ngöôøi beänh. Kyõ thuaät baøo cheá aûnh höôûng quyeát ñònh ñeán chaát löôïng cuûa thuoác.
Daïng ng baøo cheá Taù döôïc, khoâng coù taùc duïng döôïc lyù rieâng nhöng trong ña soá tröôøng hôïp, ñöôïc theâm vaøo trong coâng thöùc nhaèm taïo thuaän lôïi cho vieäc baøo cheá vaø söû duïng daïng thuoác hoaëc ñeå caûi thieän hieäu quaû cuûa döôïc chaát hoaëc ñeå baûo ñaûm tính oån ñònh vaø baûo quaûn daïng thuoác. Tuøy theo daïng thuoác, taù döôïc coù caùc chöùc naêng khaùc nhau vaø ñöôïc goïi teân khaùc nhau nhö taù döôïc ñoän, taù döôïc raõ, chaát oån ñònh hay chaát baûo quaûn….
Daïng ng baøo cheá
Caàn quan taâm ñaëc bieät ñeán aûnh höôûng cuûa taù döôïc ñeán taùc duïng ñieàu trò cuûa thuoác
Bao bì Bao bì caáp I (bao bì sô caáp) töùc laø bao bì tieáp xuùc tröïc tieáp vôùi daïng baøo cheá vaø ñeå baûo quaûn noù Ñoùng goùi caáp I
Bao bì Bao bì caáp II (bao bì thöù caáp) laø bao bì ñeå baûo veä 2 thaønh phaàn ñaõ neâu treân Ñoùng goùi caáp II
Bao bì
Vai troø cuûa bao bì - Baûo veä thuoác - Trình baøy thuoác - Ñònh danh thuoác - Thoâng tin veà thuoác
Ñònh nghóa
Thuoác generic Bieät döôïc Döôïc ñieån
Ñònh nghóa Thuoác generic (Thuoác goác) Phaân bieät 2 khaùi nieäm: - Döôïc chaát generic laø döôïc chaát ñaõ heát thôøi gian baûo hoä sôû höõu trí tueä vaø mang teân goác cuûa döôïc chaát (teân chung quoác teá INN – International non proprietary name). - Cheá phaåm generic laø cheá phaåm ñöôïc baøo cheá töø döôïc chaát generic, coù theå mang teân goác hoaëc mang teân bieät döôïc do nhaø saûn xuaát ñaët ra nhöng khoâng truøng teân vôùi bieät döôïc cuûa nhaø phaùt minh ra döôïc chaát generic. Ví duï thuoác Amoxicilin 250 mg daïng vieân nang laø cheá phaåm generic do mang teân goác cuûa döôïc chaát.
Ñònh nghóa Bieät döôïc ñöôïc hieåu laø döôïc phaåm ñöôïc baøo cheá tröôùc, trình baøy trong moät bao bì ñaëc bieät vaø ñöôïc ñaëc tröng bôûi moät teân rieâng.
Ñònh nghóa Döôïc ñieån Laø boä tieâu chuaån nhaø nöôùc veà chaát löôïng vaø phöông phaùp kieåm nghieäm ñoái vôùi thuoác vaø nguyeân lieäu laøm thuoác. Döôïc ñieån cuõng quy ñònh thaønh phaàn, caùch pha cheá vaø kieåm nghieäm moät soá daïng thuoác vaø cheá phaåm. Döôïc ñieån ñöôïc boå sung ñònh kyø vaø taùi baûn.
Moät vaøi tính chaát lieân quan ñeán thuoác Thuoác chæ ñöôïc söû duïng khi coù beänh Tình traïng “beänh” laøm cho cô theå khoâng coøn khaû naêng choáng traû laïi ñöôïc caùc haäu quaû do thuoác keùm chaát löôïng taïo ra. Vì vaäy, thuoác khoâng ñöôïc ñem ñeán cho beänh nhaân baát cöù moät nguy cô naøo veà maët an toaøn, veà chaát löoïng hay veà tính hieäu nghieäm. Noùi caùch khaùc thuoác phaûi ñaûm baûo chaát löôïng.
Moät vaøi tính chaát lieân quan ñeán thuoác Thuoác laø moät vaät nguy hieåm Khoâng bao giôø ñöôïc noùi raèng thuoác hoaøn toaøn voâ haïi. Ngay caû moät giaû döôïc (placebo) cuõng coù moät hoaït tính, coù khi taïo ra nhöõng tröôøng hôïp khoâng dung naïp. Moät thuoác luoân luoân cho moät hoaït tính trò lieäu chính coù lôïi khi ñöôïc ñöa vaøo cô theå trong nhöõng ñieàu kieän thaät xaùc ñònh nhöng beân caïnh ñoù luoân keøm theo nhöõng taùc duïng phuï khoâng mong muoán maø thoâng thöôøng khoù traùnh ñöôïc.
Moät vaøi tính chaát lieân quan ñeán thuoác Thuoác phaûi bao goàm ñaày ñuû: - daïng baøo cheá - bao bì caáp I - bao bì caáp II - tôø höôùùng daãn söû duïng thuoác - nhaõn thuoác. Moãi thaønh phaàn naøy ñeàu coù moät vai troø rieâng. Khi nghieân cöùu, saûn xuaát, baûo quaûn, phaân phoái, löu thoâng, caáp phaùt thuoác cho beänh nhaân, thuoác phaûi ñöôïc hieåu laø toaøn boä caùc thaønh phaàn treân. Khi ñeán tay ngöôøi söû duïng, thuoác phaûi bao goàm ñaày ñuû: daïng baøo cheá, bao bì, tôø höôùùng daãn söû duïng thuoác vaø nhaõn thuoác (ñöôïc daùn hay in treân bao bì).
Thuoác laø keát quaû cuûa moät chuoãi caùc thao taùc ñöôïc kieåm soaùt trong saûn xuaát, trong ñoùng goùi vaø trong kieåm tra chaát löôïng. Thuoác phaûi ñöôïc baûo quaûn, söû duïng nhö chæ ñònh ghi treân bao bì hay treân tôø höôùng daãn söû duïng thuoác.
Phaân loïai ai daïng ng baøo cheá Veà maët theå chaát: - Daïng loûng - Daïng raén - Daïng baùn raén (nhaõo) Veà caùch phaân lieàu: - Daïng ñôn lieàu - Daïng ñôn lieàu coù phaân chia - Daïng ña lieàu
Phaân loïai ai daïng ng baøo cheá HEÄ PHAÂN TAÙN Ñoàng theå (phaân töû) Dung dòch - dung dòch nöôùc - dung dòch coàn - dung dòch daàu - potio, siro - dung dòch tieâm - dung dòch nhoû maét
Dòch chieát - coàn thuoác - cao thuoác
Keo dung dòch keo (dung dòch goâm, dung dòch baïc keo)
Dò theå Cô hoïc - hoãn dòch - nhuõ töông - thuoác boät - thuoác vieân
Keát hôïp - thuoác môõ - thuoác ñaët - thuoác sol khí
Chaát löôïng ng thuoác Tuyø theo ñoái töôïng xem xeùt maø coù nhieàu ñònh nghóa veà chaát löôïng thuoác Chaát löôïng thuoác/ myõ phaåm laø toång hôïp caùc tính chaát ñaëc tröng cuûa thuoác theå hieän möùc ñoä phuø hôïp nhöõng yeâu caàu ñaõ ñònh tröôùc trong ñieàu kieän xaùc ñònh veà kinh teá, kyõ thuaät, xaõ hoäi, ñöôïc theå hieän bôûi caùc yeâu caàu sau ñaây : - coù hieäu löïc phoøng beänh, chöõa beänh - khoâng coù hoaëc ít coù taùc duïng phuï coù haïi - oån ñònh veà chaát löïông trong thôøi haïn ñaõ xaùc ñònh - tieän duïng, deã baûo quaûn. (Ñieàu leä veà thuoác phoøng beänh vaø chöõa beänh)
Chaát löôïng ng thuoác Moät thuoác ñöôïc xem laø ñaït chaát löôïng khi thuoác ñoù: - chöùa ñuùng löôïng hoaït chaát ghi treân nhaõn trong caùc giôùi haïn cho pheùp, - chöùa ñuùng haøm löôïng ñeán töøng daïng phaân lieàu nhoû, khoâng chöùa taïp chaát laï, - duy trì toaøn veïn löôïng hoaït chaát, hoaït tính trò lieäu hình daùng beân ngoaøi cho ñeán ngaøy thuoác heát haïn söû duïng, - khi ñöa thuoác vaøo cô theå, thuoác phoùng thích ra hoaït chaát vôùi lieàu sinh khaû duïng toaøn veïn. (Hoäi Döïôc hoïc Hoa Kyø)
Chaát löôïng ng thuoác YEÂU CAÀU CUÛA KHAÙCH HAØNG
Chaát löôïng?
Haïn duøng Chæ tieâu OÅn ñònh
Giaù thaønh Giaù thaønh
Hieäu quaû
Myõ phaåm
An toaøn
&
Thuaän tieän
Döôïc phaåm
Chaát löôïng cuûa THUOÁC Nghóa heïp
Chaát löôïng
Ñaït tieâu chuaån
Ñoàng nhaát
OÅn ñònh
Chaát löôïng cuûa THUOÁC
Nghóa roäng
ADR/ Adverse Drug Reaction ACR/Adverse Cosmetic Reaction
Hieäu quaû
An toaøn Hieäu quaû trong phoøng vaø chöõa beänh
Chaát löôïng ng thuoác WHAT DO CUSTOMERS WANT? What is Quality? • - a PURE product • - the correct product (IDENTITY) • - a product that does what it is meant to do (EFFECTIVE) • - a SAFE product • - value for money PIES
Chaát löôïng ng thuoác Quaù trình nghieân cöùu thuoác môùi Nghieân cöùu
Thuoác maãu ñeå ñaêng kyù
Xin giaáy pheùp saûn xuaát
Saûn xuaát Chaát löôïng phuø hôïp
Tieâu chuaån chaát löôïng
Thöû nghieäm laâm saøng Muïc ñích cuûa saûn xuaát laø phieân baûn ra haøng vaïn, haøng trieäu baûn sao cuûa thuoác maãu ñaõ ñaêng kyù töùc laø thuoác coù chaát löôïng xaùc ñònh.
Chaát löôïng ng thuoác Chaát löôïng xaùc ñònh ñöôïc hieåu moät caùch cuï theå hôn laø: - Tieâu chuaån cuûa thuoác ñuùng theo caùc yeâu caàu cuûa hoà sô ñaêng kyù. - Chaát löôïng thuoác gioáng nhau trong cuøng moät loâ. - Chaát löôïng thuoác hoaøn toaøn ñoàng nhaát giöõa caùc loâ. Noùi moät caùch chính xaùc, khi noùi döôïc phaåm coù chaát löôïng theo GMP töùc laø nhöõng döôïc phaåm ñoù hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi caùc tieâu chuaån cuûa hoà sô ñaêng kyù saûn xuaát thuoác. Naâng cao chaát löôïng thuoác phaûi ñöôïc thöïc hieän thoâng qua vieäc nghieân cöùu naâng cao khoâng ngöøng caùc tieâu chuaån cuûa thuoác maãu ñaêng kyù. Ñieàu naøy ñöôïc theå hieän trong hoà sô ñaêng kyù thuoác.
Chaát löôïng ng thuoác Chaát löôïng thuoác khoâng phaûi laø doøng soâng eâm ñeàm! Coù raát nhieàu nguy cô trong suoát quaù trình saûn xuaát laøm cho chaát löôïng thuoác khoâng oån ñònh: - Caùc nguy cô ñaëc tröng theo daïng baøo cheá. - Caùc nguy cô: queân, laãn loän, oâ nhieãm. - Caùc nguy cô gaây ra söï khoâng ñoàng nhaát giöõa caùc loâ. Haäu quaû cuûa thuoác khoâng ñaït chaát löôïng: - Ngöôøi söû duïng bò nguy hieåm. - Baùc só keâ ñôn maát uy tín. - Nhaø saûn xuaát chòu traùch nhieäm, thöông hieäu bò aûnh höôûng.
Chaát löôïng ng thuoác & GMP Muïc ñích cuûa GMP laø Giuùp cho saûn xuaát ra thuoác coù chaát löôïng oån ñònh nhö chaát löôïng cuûa thuoác maãu ñaõ ñaêng kyù.
GMP ???
GMP - Thöïc haønh nh toát saûn xuaát thuoác
NGHIEÂN CÖÙU - XAÂY DÖÏNG COÂNG THÖÙC
TIEÂU CHUAÅN COÂNG THÖÙC - HOÀ SÔ
G
PHUØ HÔÏP CHAÁT LÖÔÏNG
M
P
Chaát löôïng ng thuoác & GMP
Ñoù laø lyù do taïi sao Nhaát thieát phaûi aùp duïng
trong sa ốc saûûn xua xuaáát thu thuốc
DRUG QUALITY ASSURANCE TO CONSUMERS
National Drug Policy
MANUFACTURING & DISTRIBUTION
[5-gP Principle in Quality Assurance of pharmaceutical products]
2 basic goals Đảm bảo chất lượng Thuốc
GMP
GLP
GSP
GDP
GPP
Good
Good Laboratory Practices
Good Storage Practices
Good Distribution Practices
Good Pharmacy Practices
Manufacturing
Practices
Đảm bảo chất lượng trong trị liệu lâm sàng
GCP Good Clinical Practices
GPP
GPP
Good Prescribing Practices Good Pharmacovigilance Practices
Khaùi nieäm veà
THÖÏC HAØNH TOÁT SAÛN XUAÁT THUOÁC
Good manufacturing practices -GMP
GMP – Định nghĩa GMP laø heä thoáng nhöõng quy ñònh hay nhöõng höôùng daãn nhaèm muïc ñích ñaûm baûo saûn xuaát thuoác coù chaát löôïng oån ñònh, ñaït tieâu chuaån chaát löôïng theo quy ñònh vaø an toaøn cho ngöôøi söû duïng. GMP laø moät phaàn cuûa ñaûm baûo chaát löôïng, giuùp ñaûm baûo saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát moät caùch ñoàng nhaát vaø kieåm soaùt theo ñuùng caùc tieâu chuaån chaát löôïng phuø hôïp vôùi muïc ñích söû duïng cuûa chuùng cuõng nhö theo ñuùng caùc quy ñònh cuûa giaáy pheùp löu haønh.
GMP – Định nghĩa Töø naêm 1996, caùc nhaø maùy saûn xuaát döôïc phaåm trong nuôùc baét ñaàu trieån khai aùp duïng caùc nguyeân taéc, tieâu chuaån “Thöïc
haønh
toát
saûn
xuaát
thuoác”
hay
GMP
(Good
Manufacturing Practices) cuûa hieäp hoäi caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ (ASEAN) vaø tieáp theo töø naêm 2005 laø GMP cuûa Toå chöùc Y teá theá giôùi (WHO) nhaèm ñöa coâng nghieäp Döôïc Vieät Nam töøng böôùc phaùt trieån, naâng cao chaát löôïng thuoác trong nöôùc, taïo ñieàu kieän cho thuoác Vieät Nam hoøa nhaäp thò tröôøng thuoác cuûa khu vöïc vaø theá giôùi.
ÑAÏI HOÏC Y DÖÔÏC TP.HCM BOÄ MOÂN BAØO CHEÁ
BAØO CHEÁ VAØ SINH DÖÔÏC HOÏC
Ñònh nghóa Baøo cheá hoïc Laø moân hoïc nghieân cöùu veà cô sôû lyù luaän vaø kyõ thuaät thöïc haønh veà pha cheá, saûn xuaát, kieåm tra chaát löôïng, ñoùng goùi, baûo quaûn caùc daïng thuoác vaø caùc cheá phaåm baøo cheá. Theo A. Le Hir, Baøo cheá hoïc khoâng nhöõng laø khoa hoïc maø coøn laø ngheä thuaät trong baøo cheá, baûo quaûn vaø trình baøy caùc döôïc phaåm.
Muïc tieâu
Muïc tieâu cuûa Baøo cheá hoïc - Tìm cho moãi döôïc chaát moät daïng thuoác thích hôïp nhaát ñeå ñieàu trò moät beänh xaùc ñònh. - Nghieân cöùu hoaït tính trò lieäu, ñoäc tính, vaø ñoä oån ñònh cuûa thuoác.
Ñoái töôïng cuûa Baøo cheá hoïc - Nghieân cöùu cô sôû lyù luaän veà caùc daïng thuoác. - Nghieân cöùu caùc taù döôïc (hay chaát phuï), caùc kyõ thuaät vaø thieát bò söû duïng trong baøo cheá caùc daïng thuoác.
GALIEN CLAUDE ( KLAUDIUS GALENUS, CLAUDIUS GALENUS) ( 131 – 201 SAU CÔNG NGUYÊN)
Baøo cheá hoïc chæ ñöôïc coi laø baét ñaàu vôùi söï coáng hieán cuûa Caludius Galenus (131 - 210 sau coâng nguyeân), oâng ñaõ ñeå laïi hôn 400 taùc phaåm veà y döôïc trong ñoù coù nhieàu saùch vieát veà phaân loaïi thuoác, coâng thöùc thuoác, caùch pha cheá moät soá daïng thuoác. Vì vaäy, oâng ñöôïc coi laø ngöôøi saùng laäp ra moân Baøo cheá hoïc vaø teân oâng ñaõ ñöôïc ñaët teân cho moân hoïc naøy laø Döôïc hoïc Galien (Pharmacie galeùnique).
Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác ( 1720-1791 )
LỜI KHUYÊN RĂN THẦY THUỐC 1. Thừa lúc người ta nguy cấp mà sách nhiễu tiền của, nhân lúc người vất vả mà nhận lấy quà cáp của họ:KHÔNG PHẢI LÀ LÒNG NHÂN HẬU. 2. Như có chứng nên xem xét đã rồi mới bốc thuốc, nhưng vì ngại đêm mưa vất vả không chịu tới thăm nên chữa cho qua quít, thì đó là : TỘI LƯỜI. 3. Như có chứng nên uống thứ thuốc nào đó mới cứu vãn được nhưng sợ nhà kia nghèo thiếu không trả được vốn nên chỉ cho thuốc rẻ tiền, đó là : TỘI BỦN XỈN. 4. Như thấy chứng chết đã rõ mà không nói thực, lại nói lơ mơ để làm tiền,đó là: TỘI THAM LAM. 5. Như thấy bệnh dễ nói dối là khó, lè lưỡi chau mày,dọa cho ngườiΦ ta sợ để lấy nhiều tiền, đó là : TỘI LỪA DỐI.
LỜI KHUYÊN RĂN THẦY THUỐC 6. Như thấy bệnh khó cần nên nói thực rồi hết sức cứu chữa nhưng lại sợ mang tiếng là không biết bệnh, vả lại biết không thành công thì không được hậu lợi nên kiên quyết không chịu chữa, đến nỗi người ta phải bó tay chịu chết, đó là : TỘI BẤT NHÂN. 7. Như coù người ngày thường có sự bất bình với mình, khi mắc bệnh phải nhờ đến mình, liền nảy ra ý nghĩ trả thù, không chịu hết lòng cứu chữa, đó là : TỘI HẸP HÒI. 8. Như thấy cô nhi, quả phụ, người hiền con thảo, lại nghèo đói ốmΦ đau mà cho là chữa mất công vô ích, không chịu hết lòng giúp đỡ người, đó là : TỘI THẤT ĐỨC.
LỜI KHUYÊN RĂN THẦY THUỐC 9. Lại như nhận xét bệnh còn lơ mờ, sức học non nớt mà dùng công bổ sai lầm, đó là : TỘI DỐT NÁT. Nghĩ như vậy, nếu không có những đức tính như thương người, sáng suốt, đạo đức, khôn ngoan, rộng lượng, thành thật, liêm khiết, siêng năng thì không nên làm thầy thuốc. Tôi thường răn bảo học trò rằng: “ Làm thuốc mà không lấy hằng tâm giúp đỡ người, không có ý nghĩ sâu sắc cứu sống người, chỉ chăm về kể lợi tính công, lấy của hại người thì khác gì bọn giặc cướp ”. (Y âm án )
BiỂÅU TÖÔÏNG NG NGAØNH NH DÖÔÏC
Bieåu töôïng cuûa ngaønh döôïc cuõng xuaát phaùt töø truyeàn thuyeát Hy Laïp coå ñaïi: Theo ñoù, tröùôc khi ñöôïc phong thaàn y hoïc, Askleùpios Esculape laø vua cuûa xöù Thessalie, laø moät thaày thuoác gioûi. OÂâng coù 10 ngöôøi con, trong ñoù con gaùi thöù hai là Panaceùe trôû thaønh vò chuùa trò taát caû caùc beänh vaø coâ coâng chuùa uùt Hygie laø vò chuùa cuûa söùc khoeû. Caû ba ngöôøi ñeàu coù ñeàn thôø ôû Hy Laïp. Biểu tượng ngành Dược laø hình töôïng cuûa moät caùi baùt coù chaân, xung quanh coù moät con raén quaán, leo töø döôùi chaân leân mieäng baùt.
Noäi dung: Caùi baùt: laø baùt ñöïng thuoác cuûa coâng chuùa Hygie. Con raén: laø raén thaàn Epidaure töôïng tröng cho söï khoân ngoan vaø thaän troïng (raén vaø choù laø hai vaät thieâng ñöôïc khaéc trong caùc ñeàn thôø ở Hy Lạp).
YÙ nghóa cuûa bieåu töôïng: ngaønh Döôïc coù nhieäm vuï saûn xuaát ra thuoác phuïc vuï cho söùc khoeû cuûa nhaân daân vaø ngöôøi laøm coâng taùc döôïc phaûi coù hai ñöùc tính: khoân ngoan vaø thaän troïng trong ngheà nghieäp.
KEÁT LUAÄN
WORK SMART, NOT HARD !
• Haõy hoïc moät caùch thoâng minh,
ñöøng hoïc moät caùch khoå sôû!