Reflectie & Nawoord

Hoe heb ik het beleefd

Het doel van mijn afstuderen was om een maatschappelijk relevant thema aan te grijpen en een heldere stelling in te nemen met betrekking tot het thema en hoe het zich verhoudt in de maatschappij. Ik wilde met het ontwerp agenderen dat een crematorium een belangrijk onderdeel uitmaakt van de samenleving en dat het daarom ook niet mag ontbreken in de stad. Op mijn eigen manier wilde ik het thema een vorm van aandacht en een podium geven.

Opgave De keuze voor een verticaal stedelijk crematorium heeft wat dat betreft goed uitgepakt. Het is een thema wat zich hier goed voor leent en wat nog niet bestaat. Het crematoria an sich vertaalt zich fysiek redelijk conventioneel. De schrijvers van het boek Goodbye Architecture verwoorden dit ook heel mooi ‘’de verschijningsvormen tonen hoe er geen optimale oplossing is voor het ruimtelijk probleem van afscheid. In het ontwerp, de aankleding en het gebruik van het crematorium is juist ruimte voor de nietalledaagsheid’’. De keuzes die ik gaandeweg gemaakt heb waren allen met in het achterhoofd dat het niet alledaags hoefde te zijn.

Ik denk dat de keuzes die ik gemaakt heb grotendeels aan de doelstellingen voldoen. Het is een uitgesproken object geworden op een prominente plek in Rotterdam. Het gebouw ligt duidelijk in het zicht en ik denk dat wanneer mensen het gebouw in de stad zien, ze zichzelf afvragen wat het is en wat het doet. Zo kan men langzaamaan wennen aan het idee dat een crematorium midden in de stad is gepositioneerd en onderdeel uitmaakt van het stedelijk weefsel.

Daarnaast zijn de gebruiker als basis en de ruimtelijke ambiance ook een belangrijk onderdeel geworden in het project. Dit waren twee doelstellingen die van te voren waren opgeschreven in het startdocument. In het crematorium is een ruimtelijke constellatie

ontstaan die stuurt op het scheiden van uitvaartstromen, maar ook op de ervaring van gebruikers en de route die ze afleggen. Daarnaast is de ruimtelijke ambiance gewaarborgd door de veelheid aan uitzichten over de stad, de variatie aan ruimtes die men betreedt en de bezinningsruimte die men aflegt naar beneden. De materialisatie van de ruimtes draagt hier nog extra aan bij.

Dit allemaal heb ik bereikt door veel maquettes, schema’s en tekeningen te maken. Zo heb ik geprobeerd zo visueel mogelijk te communiceren en mijn project zo duidelijk mogelijk te laten overkomen. Ik hoop dat mijn project al voor zichzelf spreekt zonder een verbale toelichting. Uiteindelijk is er een verticaal crematorium tot stand komen midden in de stad, die zichzelf representeert. Een crematorium dat een relatie aangaat met de stad en integraal deel uit maakt van het dagelijks leven.

Proces In mijn startdocument had ik beschreven dat voor mij het project geslaagd zou zijn als ik in het traject tot snelle duidelijke keuzes zou komen en dit zou weten te vertalen in een ontwerp, schema’s, tekeningen en maquettes. Ook wilde ik in het afstudeertraject de schildpad in mij naar voren halen en een compleet project afleveren. Naar mijn inziens ben ik hier redelijk goed in geslaagd. Ik heb tijdens het proces weinig tot geen momenten gehad dat ik vastliep met het project of het moeilijk vond om keuzes te maken. Ook heb ik alle stappen van een project doorlopen en een volledig mogelijk product afgeleverd: van een globale strategie tot en met details van het gebouw. Naast de vele maquettes zijn er zelfs Mock-up gevelpanelen gemaakt.

Dat het traject langer heeft geduurd wijt ik dan ook niet aan het ontwerpproces. Mijn inziens heeft dit twee oorzaken. Een kritische blik op mezelf leert me dat ik soms iets te perfectionistisch ben. Hierdoor gebeurt het wel eens dat ik mezelf verlies in het maken van een tekening of plaatje, waardoor ik er meer tijd aan besteed dan noodzakelijk zou zijn. De tweede reden heeft meer te maken met persoonlijke en fysieke omstandigheden. Als ik kijk wat er tot stand is gekomen in het afgelopen jaar, kan ik hier heel erg

trots op zijn. Ondanks de tegenslagen is voor mij het afstuderen altijd een uitvlucht geweest en een middel om gedachten te verzetten en met iets bezig zijn wat ik echt leuk vind: het maken en visualiseren van ‘’dingen’’.

Wie ben ik als architect Wat heeft de Academie mij nou gegeven naast hoofdpijn, lange nachten en veel stress? Het belangrijkste wat ik heb geleerd is dat je vooral moet doen en niet bang moet zijn om te falen. Soms is het ook goed om te falen zodat je daarna weet wat je anders moet doen. Ik heb geleerd buiten de kaders van het conventionele te denken en dit om te zetten in toffe projecten. Projecten die misschien voor de één totaal onrealistisch lijken, maar voor een ander weer een aanleiding tot iets vormt. Dit is ook iets wat ik tracht met mijn werk: grenzen op te zoeken, zowel bij mijzelf als op architectonisch gebied. Soms door een contrasterend beeld te vormen, soms door een controversiële ingreep. Dit moet mensen aanzetten tot denken en beleven. Denken wat er wel of niet goed is, aan de maatschappij, wereld, de stad, de straat en het gebouw. Ik ben tot de conclusie gekomen dat dit vaak gebeurt in mijn projecten door een object in de openbare ruimte te maken, zo ook met mijn afstuderen. Een object met een achterliggend verhaal of betekenis. Ik ben hierin geïnspireerd door architecten als John Kormeling (draaiend huis) en de ingrepen van Gordon Matta-Clark. Achter hun ontwerpen zit altijd een diepere betekenis dan in eerste opzicht lijkt.

Nu is het tijd om afscheid te nemen, afscheid van dit project en afscheid als student. Net zoals bij de dood komt aan alles een einde en zo ook mijn Academie periode die ik met veel plezier heb ervaren. Ik wil degene graag bedanken die dit allemaal gelezen heeft, ik hoop dat het de moeite waard was!•

2e peiling

Massa studie

Maquette voor groenlicht

Groenlicht peiling

Mallen voor de bekistingen

Resultaat beton storten

Resultaat beton storten

Nawoord Graag wil ik Remco Bruggink bedanken voor zijn motiverende begeleidingen, inzichten en zijn flexibiliteit. Eén van de belangrijkste dingen die mij hiervan zal bijblijven is; de waarheid bepaal je zelf! Daarnaast een dankwoord aan Gert Kwekkeboom, Jeroen Visschers en Robert Winkel voor de positieve kritische feedback tijdens de peilingen. Dit heeft mij zeer geholpen gaandeweg het traject. Ook dank ik alle mensen met wie ik heb kunnen sparren en die hebben geholpen bij het behalen van dit resultaat. Als laatste wil ik graag Celine op de Laak heel erg bedanken voor al het geduld, hulp en (emotionele) ondersteuning tijdens mijn periode op de Academie van Bouwkunst. Nu is het tijd om samen veel leuke dingen te gaan doen :)

Niek van der Putten Dordrecht, augustus 2020

129