ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΣΛΑΝΤΕΚ - ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ
ΣΕΛΙΔΑ 4
ΜΕΡΟΣ Α - ΕΡΕΥΝΑ ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΕΙΡΑΣ
ΣΕΛΙΔΑ 5
ΜΕΡΟΣ Β - ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΣΕΛΙΔΑ 10
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΣΕΛΙΔΑ 12
ΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ◌ ΓΤΠ 51 ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ◌ ΓΕ1
3
«ΣΛΑΝΤΕΚ» ΘΕΑΤΡΟ ΠΟΡΤΑ
ΕΙΚΟΝΑ 1 – ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ Το έργο του Έντεν Φον Χόρβατ σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά. O Σλάντεκ είναι ένας νέος χωρίς μόρφωση και δουλειά σε αναζήτηση προσανατολισμού μέσα στις οικονομικές και κοινωνικές θύελλες του μεσοπολέμου. Μοιάζει παντελώς ανίκανος να οραματιστεί μια ειρηνική ζωή. Τελικά εντάσσεται στους κόλπους του Μαύρου Στρατού, μιας σκληροπυρηνικής φασιστικής ομάδας που εκπαιδεύει/εκτρέφει δολοφόνους για το «καλό της πατρίδας». Ένα έγκλημα γίνεται αφορμή για μια ατέρμονη αντιπαράθεση ιδεολογιών. Το έργο του Χόρβατ είναι ένα πολιτικό υπαρξιακό δράμα, ένας προβληματισμός για την αγωνιώδη ανάγκη του ανθρώπου να ανήκει, ακόμα και θυσιάζοντας την ανθρώπινη του υπόσταση. Ένα από τα λιγότερα γνωστά αριστουργήματα του σπουδαίου Γερμανό-Αυστρο-Ούγγρου συγγραφέα γραμμένο το 1929, λίγο πριν ο Ναζισμός αναρριχηθεί στην εξουσία με επικίνδυνα ενδιαφέρουσες αντιστοιχίες στο σήμερα. Ο Χόρβατ γεννήθηκε το 1901 στην περιοχή Fiume της Ουγγαρίας και έζησε σε πολλές διαφορετικές πόλεις της Γερμανίας και της Αυστροουγγαρίας. Ο συνθέτης Siegfried Kallenberg του παραγγέλνει το πρώτο του έργο, το κείμενο για μία μουσικοχοροθεατρική παράσταση (Το βιβλίο των χορών). Ο Χόρβατ απογοητεύεται από το αποτέλεσμα, συνεχίζει όμως να γράφει -πάντοτε στη γερμανική γλώσσα-, καταστρέφοντας ό,τι δεν του αρέσει. Έργα του αρχίζουν να εκδίδονται και να παίζονται και ο Χόρβατ κερδίζει το βραβείο Kleist για το θεατρικό «Ιστορίες από το δάσος της Βιέννης». Η άνοδος του ναζισμού τον αναγκάζει να εγκαταλείψει το Βερολίνο, καθώς έχει κινήσει την αντιπάθεια και τις υποψίες των ναζί. Όταν η Γερμανία εισβάλλει στην Αυστρία, ο Χόρβατ φεύγει από τη Βιέννη με απώτερο προορισμό την Αμερική, δεν θα φτάσει όμως ποτέ. Την 1η Ιουνίου του 1938, ο Χόρβατ σκοτώνεται στο Παρίσι από το κλαδί ενός δέντρου, όπου είχε αναζητήσει καταφύγιο από μια καταιγίδα. Έγραψε συνολικά 21 θεατρικά έργα και 4 πεζά, συμπεριλαμβανομένου του μυθιστορήματος που τον έκανε διάσημο στην Ευρώπη, «Νέοι χωρίς Θεό»1
ΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ◌ ΓΤΠ 51 ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ◌ ΓΕ1
4
«ΜΕΡΟΣ Α»
Λαμβάνοντας υπόψην την εποχή που γεννήθηκε και έζησε τόσο ο ίδιος ο Χόρβατ αλλά και ο ήρωάς του Σλάντεκ, κατά τη δημιουργική διαδικασία θα κινηθώ σε πολύ συγκεκριμένα πλαίσια με χαρακτηριστικά εφάμιλλα του (Ρωσικού) Κονστρουκτιβισμού, του (Γερμανικού) Μπάουχάους καθώς και του Νεοπλαστικισμού συνδυάζοντας δηλαδή αυστηρές γραμμές, χωρίς αδύνατα σημεία, με σταθερούς όγκους (πάχη γραμμών) και επαναλαμβανόμενα μοτίβα.
ΕΙΚΟΝΑ 2 Ύστερα από έρευνα στο μιλιμετρέ (ΕΙΚΟΝΑ 2), καταλήγω στους παρακάτω χαρακτήρες (ΕΙΚΟΝΕΣ 3,4) οι οποίοι διέπονται από τους παρακάτω κανόνες:
Τα κελιά ενώνονται σχηματίζοντας τον χαρακτήρα πάντα πλευρά με πλευρά και ποτέ ακμή με ακμή. Όλα τα γράμματα τοποθετούνται σε κάναβο ύψους 7 κελιών και πλάτους 5 κελιών (χωρίς να υπολογίζονται τα κενά τα οποία είναι μία σειρά κελιών δεξιά και κάτω των χαρακτήρων). Διαμορφώνονται σε ένα κεντρικό τμήμα 5x5 και εξέχουν κατά περίπτωση για λόγους εξυπηρέτησης της απόδοσης του χαρακτήρα και άλλοτε για την ομοιογένεια (στυλ) της γραμματοσειράς όπως φαίνεται πχ στα Ψ και Ε αντιστοίχως (βλ. εικόνα 3). Οι γωνίες των χαρακτήρων σχηματίζονται κλιμακωτά ή με την υπόνοια γωνίας αναπαριστώμενη από ένα κελί στην υψηλότερη ή κατώτερη σειρά κελιών.
ΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ◌ ΓΤΠ 51 ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ◌ ΓΕ1
5
ΕΙΚΟΝΑ 3
ΕΙΚΟΝΑ 4 Ξεκινώντας από το Ι και το Ο διαμορφώνω με τους παραπάνω κανόνες και μένω πολύ ικανοποιημένος αισθητικά από όλα τα γράμματα – ιδίως από τις σχέσεις των Υ, Φ και Ψ και των Ο, Θ, Ξ, Β και Ω – εκτός από την σχέση του Δ με τα Α και Λ καθώς και από το Σ το οποίο έχει ως λύση αυτή του ανεστραμμένου Ζ (που θυμίζει πολύ το Σίγμα το τελικό) και του βυζαντινού C. Τα νούμερα δεν με δυσκόλεψαν καθόλου με εξαίρεση το Μηδέν και το Οκτώ στα οποία έψαξα μία μικρή διαφοροποίηση στο σχέδιο (μιάς και το μέγεθος διαφέρει) με το Όμικρον και το Θήτα αντιστοίχως . Όλα τα νούμερα
ΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ◌ ΓΤΠ 51 ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ◌ ΓΕ1
6
εγγράφονται στο 7x5 το οποίο καταλαμβάνουν πλήρως και ανεξαιρέτως ενώ αντιθέτως με τα γράμματα «εξέχουν εσωτερικά» (βλ. 0, 2, 3, 5, 6, 7 και 9, ΕΙΚΟΝΑ 6). Περνώντας στον Η/Υ, ψηφιοποιώ τους χαρακτήρες και κάνω διορθώσεις για να καταλήξω στην τελική γραμματοσειρά (ΕΙΚΟΝΕΣ 5,6).
ΕΙΚΟΝΑ 5
ΕΙΚΟΝΑ 6
ΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ◌ ΓΤΠ 51 ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ◌ ΓΕ1
7
Γράμματα και νούμερα που «σπάνε» τους κανόνες είναι (βλ. ΕΙΚΟΝΕΣ 7,8,9,10):
το Δέλτα. Η σχέση του με τα Άλφα και Λάμδα θα έπρεπε να είναι πιο σαφής, αυτό όμως οδηγούσε προς το Όμικρον οπότε δημιουργήθηκε ένα σχέδιο μεταξύ του Λάμδα και του Όμικρον. η ομάδα γραμμάτων Θ, Ξ, Ο και Ω. Τα γράμματα αυτά περιορίζονται μόνο στο 5x5. Αυτό έγινε για λόγους συντήρησης της αναγνωσιμότητας σε ένα καλό επίπεδο (πρόκειται για τα μοναδικά γράμματα που περιορίζονται στο 5x5). το Βήτα. Κανονικά ανήκει στην παραπάνω ομάδα και μεταποιήθηκε ελαφρώς λόγω ανάγκης διαχωρισμού από το Θ. Το Χι. Ο γενικότερος τρόπος σχεδίασης δεν έδινε χώρο για πολλές επιλογές. Στις θέσεις των οριζόντιων γραμμών εντοπίζεται το σπάσιμο του κανόνα. Το Οκτώ. Το πάνω μέρος του είναι μικρότερο από το κάτω για να μην θυμίζει το Θήτα. Αποτελεί τη μοναδική δυνατή λύση.
ΕΙΚΟΝΑ 7
ΕΙΚΟΝΑ 9
ΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ◌ ΓΤΠ 51 ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ◌ ΓΕ1
ΕΙΚΟΝΑ 8
ΕΙΚΟΝΑ 10
8
Για τον φωτεινό πίνακα (ΕΙΚΟΝΑ 11) επιλέγω να μην αναφέρω τον χώρο της παράστασης καθώς είναι βέβαιο πως υπάρχει στην πρόσοψη του κτιρίου. Ως σημαντικότερες πληροφορίες ορίζω τον τίτλο, τον καλλιτέχνη και την ημερομηνία αλλά και ώρα (που στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι των εγκαινίων) σκεπτόμενος ως περαστικός.
ΕΙΚΟΝΑ 11 Το «Φον» κόβεται σε «Φ» σκέτο λόγω χώρου, είναι όμως μία κίνηση που συνηθίζεται (πιο συχνά στα ολλανδικά επώνυμα).
ΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ◌ ΓΤΠ 51 ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ◌ ΓΕ1
9
«ΜΕΡΟΣ Β»
ΜΑΤΡΙΞ 3x3
ΕΣΤΙΑΣΜΕΝΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ
ΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ◌ ΓΤΠ 51 ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ◌ ΓΕ1
10
ΕΣΤΙΑΣΜΕΝΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΜΕ ΕΝΤΑΞΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ◌ ΓΤΠ 51 ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ◌ ΓΕ1
11
«ΕΠΙΛΟΓΟΣ»
Η ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΕΙΡΑ Ο σχεδιασμός μίας γραμματοσειράς -για πρώτη φορά- ήταν ιδιαίτερα απολαυστικός. Ο συνδυασμός της δημιουργικότητας με τα στενά πλαίσια των κανόνων ήταν μία πρόκληση. Βλέποντας πίσω και κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, θα τολμήσω να πω πως βλέπω μία ξεχωριστή γραμματοσειρά με ιδιαίτερους χαρακτήρες και το δικό της στυλ, γεγονός που αποτελούσε στόχο εξ αρχής. Οι κανόνες που τέθηκαν – και ιδίως ο τρίτος (βλ. ΣΕΛ 5) – διευκόλυναν στην αρχή αλλά δυσκόλεψαν πολύ στα τελειώματα. Θεωρώ πως έγινε μία συστηματική δουλειά η οποία όμως έχει περιθώρια βελτίωσης – δυστυχώς ο χρόνος δεν το επέτρεψε – στον τομέα της «ξεκούραστης ανάγνωσης», γεγονός που καθιστά τη γραμματοσειρά καταλληλότατη για αφίσες λογότυπους και διαφημιστικό υλικό, ασθενεί όμως από την άλλη σε χρήσεις τρέχοντος κειμένου (σε αυτό οφείλεται και η φύση της άσκησης που ζητά τη χρήση μόνο κεφαλαίων γραμμάτων). Παρόλα αυτά είναι μία γραμματοσειρά που προσφέρει πολύ χώρο για την περεταίρω εφαρμογή της γραφιστικά όπως φαίνεται και στο εξώφυλλο.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ Για την σύνταξη του κειμένου χρησιμοποιήθηκε το Microsoft Word 2010 ενώ για τον σχεδιασμό των γραμμάτων και των αριθμών χρησιμοποιήθηκε το Adode Ilustrator CS6. H μεταφορά των σχεδίων από το Illustrator στο Word έγινε μέσω του Adode Photoshop CS6 με Prt Scr ή με απευθείας φόρτωση.
1
Πηγή: www.elculture.gr
ΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ◌ ΓΤΠ 51 ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ◌ ΓΕ1
12