NEA ΠΡΑΣΙΝΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ
2
Οι δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή
3
Οι προοπτικές
4
Οι δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή
Ο γενικά αποδεκτός σκοπός είναι η παγκόσμια μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 50% έως το 2050, σε σχέση με τα επίπεδα του έτους βάσης 1990. Η προσπάθεια γίνεται για τη συγκράτηση αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 2ο Κελσίου. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως δεσμευτικούς όρους: • τον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου το 2020 σε επίπεδο 20% χαμηλότερο από τις εκπομπές το 1990, • κάλυψη του 20% των ενεργειακών αναγκών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας έως το 2020, • συμμετοχή κατά 10% των βιοκαυσίμων στο σύνολο των υγρών καυσίμων για μεταφορές, • προτεραιότητα στην εξοικονόμηση ενέργειας με ενδεικτικό στόχο τη μείωση των ενεργειακών αναγκών του 2020 κατά 20% από τη ζήτηση που θα διαμορφώνονταν αν ακολουθούνταν οι τρέχουσες τάσεις.
Οι ετήσιες ευρωπαϊκές δαπάνες για τις επενδύσεις αναδιάρθρωσης του ενεργειακού συστήματος και εξοικονόμησης ενέργειας ανέρχονται σε €90 δισ., όσο το 0,5% του Ευρωπαϊκού Ακαθάριστου Προϊόντος. Η Ελλάδα δεν διαθέτει Εθνική Στρατηγική για την αντιμετώπιση του μεγαλύτερου προβλήματος της ανθρωπότητας. Οι πολιτικές που έχουν υιοθετηθεί αποτελούν μέρος μόνο των διεθνών δεσμεύσεων τις οποίες υποχρεώνεται να εφαρμόσει. Η εφαρμογή τους υπολείπεται σε όλους τους τομείς των αναγκαίων στόχων λόγω των χρόνιων αιτίων της εθνικής υπανάπτυξης. Η Ελλάδα έχει δεσμευτεί συγκεκριμένα : • για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 4% μέχρι το 2020, σε σχέση με το 2005, • για την παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές κατά 18% μέχρι το 2020, • για την εξοικονόμηση ενέργειας κατά 20% μέχρι το 2020. Για την επίτευξη των δεσμεύσεων μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ελλάδα κατά 60% έως το 2050 απαιτούνται ετήσιες δαπάνες €6 δισ. 5
Οι δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή
Διπλωματικές διαπραγματεύσεις
6
Διπλωματικές διαπραγματεύσεις
Earth Summit, Rio de Janeiro
Ιούνιος 1992
Τα Ηνωμένα Έθνη ψηφίζουν Συνθήκη για την Κλιματική Αλλαγή
Σύνοδος του Κιότο
Δεκέμβριος 1997
180 χώρες ψηφίζουν το Πρωτόκολλο του Κιότο για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 5% την περίοδο 20082012Το Πρωτόκολλο του Κυότο τίθεται σε εφαρμογή το Φεβρουάριο του 2005
Σύνοδος του Μπαλί
Δεκέμβριος 2007
Το σχέδιο δράσης του Μπαλί παρουσιάζει τα απαραίτητα βήματα για την επίτευξη της Διεθνούς Συνθήκης για το Περιβάλλον στο τέλος του έτους
Σύνοδοι στη Μπανγκόκ, τη Βόννη, την Άκκρα και Poznan.
2008 - 2009
Δημιουργούνται οι απαραίτητες υποδομές για τη νέα Συνθήκη
Σύνοδος της Κοπεγχάγης
Δεκέμβριος 2009
Υπογραφή της Διεθνούς Συνθήκης για το Περιβάλλον
7
Οι δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή
8
Το κόστος της αδράνειας
20%
του παγκόσμιου ΑΕΠ θα χάνεται κάθε χρόνο αν δεν λάβουμε άμεσα μέτρα
9
Οι δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή
45τρισ.
€
ανάγκες πράσινων επενδύσεων έως το 2050
10
Πράσινες επενδύσεις
11
Οι δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή
20-20-20 Ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική για το 2020
12
20 20 20
20% μείωση
των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου
20% το μερίδιο
των ανανεώσιμων πηγών από την τελική κατανάλωση ενέργειας
20% μείωση
της μελλοντικής ενεργειακής ζήτησης
13
Οι δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή
100δισ.
$ 14
οι παγκόσμιες επενδύσεις σε ΑΠΕ το 2007
Αύξηση επενδύσεων
15
Οι δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή
105δισ.
€
οι επενδύσεις της Ε.Ε. για την
περίοδο 2007-2013
3 φορές μεγαλύτερο ποσό από εκείνο που διατέθηκε από το 2000 έως το 2006
16
Αύξηση επενδύσεων
17
Οι δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή
18
Ανταποδοτικότητα επενδύσεων
700δισ.
$
επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση θα οδηγήσουν σε εξοικονόμηση περισσότερων από $1,4 τρισ.
19
Οι δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή
Πανευρωπαϊκό ενεργειακό δίκτυο που θα συνδέει χιλιάδες μικρές πηγές ανανεώσιμης ενέργειας
απαιτούμενες επενδύσεις €1,2 τρισ. έως το 2030
Ο βορράς
θα τροφοδοτείται από ένα υπεράκτιο δίκτυο παραγωγής αιολικής ενέργειας στη Βόρεια θάλασσα
Ο νότος
θα τροφοδοτείται από ένα μεσογειακό δακτύλιο, αξιοποιώντας το τεράστιο δυναμικό της περιοχής σε ηλιακή και αιολική ενέργεια
Σχέδιο διασύνδεσης των βαλτικών χωρών με την Ε.Ε. για φυσικό αέριο, ηλεκτρική ενέργεια και 20 αποθήκευση
Νότιος διάδρομος αερίου για τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο από την Κασπία και τη Μέση Ανατολή
Επαρκείς συνδέσεις φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας Βορρά-Νότου με τις χώρες της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης
Ευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας
21
Οι δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή
50 εκ. σπίτια χρησιμοποιούν τον ήλιο για να ζεστάνουν νερό
22
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
18% του ηλεκτρισμού
παγκοσμίως παράγεται από ΑΠΕ
23
Οι δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή
65% από φωτοβολταϊκά & 24% από αιολική ενέργεια ο ρυθμός αύξησης της παραγωγής ηλεκτρισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση Η εγκατεστημένη ισχύς της αιολικής ενέργειας πολλαπλασιάστηκε 23 φορές από το 1995 Η Γερμανία και η Ισπανία κατέχουν το 66% της ευρωπαϊκής εγκατεστημένης ισχύος από αιολικά Οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές καλύπτουν το 75% της παγκόσμιας αγοράς αιολικής ενέργειας
24
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
25
Οι δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή
2.332.000 θέσεις εργασίας στις ΑΠΕ παγκοσμίως
26
2 εκ. επιπλέον θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν στην Ευρώπη έως το 2020 σε έργα πράσινης ενέργειας
Θέσεις εργασίας
27
28
Η πράσινη επανάσταση
29
Οι προοπτικές
30
Η πράσινη επανάσταση
Μια κοινωνική δυναμική εξελίσσεται σε επανάσταση όταν οι ανάγκες των ανθρώπωνφθάσουν στα όριά τους. Το αναπτυξιακό μοντέλο του μεταπολεμικού κόσμου κατέρρευσε γιατί ολοκλήρωσε την ανταποδοτικότητά του σε μια οικονομία που είχε πάψει προ πολλού να είναι βιομηχανική. Η πράσινη ανάπτυξη είναι μια παραγωγική επανάσταση γιατί αλλάζουν όλες οι δομές του οικονομικού συστήματος. Οι πρώτες ύλες, οι ανάγκες, τα κεφάλαια, οι μηχανές, η μορφή της γεωργίας, τα προϊόντα της βιομηχανίας, οι πηγές ενέργειας, ο ρόλος του κράτους, η λειτουργία των αγορών οι δυνατότητες της τεχνολογίας, οι δυνάμεις του κόσμου. Μετά την παγκόσμια κρίση, πράσινη θα είναι η μόνη μορφή ανάπτυξης που μπορούμε να έχουμε.
31
Κάθε μέρα ο κόσμος αλλάζει, πιο γρήγορα από ποτέ. Η παγκόσμια κρίση φέρνει τo μέλλον ακόμα πιο κοντά, ακόμα πιο γρήγορα. O πλανήτης κινδυνεύει. Ο πληθυσμός της γης αυξάνεται. Το κλίμα επιδεινώνεται. Οι άτολμες επιλογές για την αντιστροφή των πραγμάτων στοιχίζουν συνεχώς και πιο ακριβά, με μικρότερες πιθανότητες επιτυχίας. 32
Οι αδυναμίες του συστήματος είναι δομικές. Η πράσινη παραγωγική επανάσταση εξαπλώνεται, όπως η γεωργική και η βιομηχανική επανάσταση στο παρελθόν. Νέες ιδέες, νέες ανάγκες, νέα προϊόντα, νέες υπηρεσίες, νέα δίκτυα, νέοι αγωγοί, νέα ενέργεια, νέα κεφάλαια, νέες επενδύσεις, νέες δουλειές, νέες αγορές.
Ένας νέος τρόπος ζωής. 33
Η πράσινη επανάσταση
35δισ.
€ 34
ετησίως από την Ε.Ε. στις αναπτυσσόμενες χώρες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
Πράσινη βοήθεια
€1,3 την εβδομάδα αντιστοιχεί πρακτικά σε κάθε Ευρωπαίο πολίτη έως το 2020
35
Η πράσινη επανάσταση
Πράσινη ενέργεια 36
Πράσινη ενέργεια
ΗΠΑ
€150 δισ. θα επενδυθούν στην ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως το 2020 Το πρόγραμμα του Μπάρακ Ομπάμα προβλέπει τη δημιουργία 5 εκ. θέσεων εργασίας στις ΑΠΕ
Γερμανία
$240 δισ. η αξία της βιομηχανίας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας 250.000 εργάζονται σήμερα στις ΑΠΕ, ενώ μέχρι το 2020, θα εργάζονται περισσότεροι από ότι στην αυτοκινητοβιομηχανία
Βρετανία
$100 εκ. θα επενδυθούν για την εγκατάσταση 7.000 ανεμογεννητριών έως το 2020 Προβλέπεται να δημιουργηθούν 160.000 θέσεις εργασίας
37
Η πράσινη επανάσταση
Το παράδειγμα της Γερμανίας Χρήση ΑΠΕ στην παραγωγή ηλεκτρισμού
6% 2000
38
14% 2006
30% 2020
Σε μερικές μόνο δεκαετίες, η Κόστα Ρίκα, η Ισλανδία, η Νέα Ζηλανδία, η Νορβηγία, η Δανία και η Σουηδία θα εξαρτώνται αποκλειστικά από ΑΠΕ
Πράσινη ενέργεια
45% 2030
39
Η πράσινη επανάσταση
40
Πράσινα κτίρια
200.000 από τις συνολικά 500.000 νέες θέσεις εργασίας
στον τομέα των πράσινων κτιρίων στη Γαλλία Τα κτίρια καταναλώνουν το 40% της παγκόσμιας ενέργειας
41
Η πράσινη επανάσταση
42
VINCENT CALLEBAUT ARCHITECTURES - www.vincent.callebaut.org
Lilypad, τα πρώτα πλωτά νησιά έως το 2012 θα φιλοξενήσουν τους αστέγους από τις φυσικές καταστροφές σε όλο τον κόσμο
Πλωτά νησιά
ενεργειακή αυτονομία • φυσική ποικιλομορφία • τεχνητή λίμνη για τη συλλογή των υδάτων • σύστημα καθαρισμού του νερού
43
Η πράσινη επανάσταση
44
Πράσινο κράτος
Το πρώτο πράσινο κράτος σε 10 χρόνια οι Μαλδίβες 155 ανεμογεννήτριες (ισχύος 230MW ημερησίως) - ηλιακοί συλλέκτες συνολικής έκτασης 0,5 χμ2 - εργοστάσια καύσης βιομάζας, με πρώτη ύλη από το κέλυφος της καρύδας Προϋπολογισμός €85 εκ.
45
Η πράσινη επανάσταση
20 δισ.
$
επένδυσε η Κίνα με στόχο να διοργανώσει τους πρώτους Πράσινους Ολυμπιακούς Αγώνες στην ιστορία
46
Τα χρήματα επενδύθηκαν για τη βελτίωση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και για την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
Πράσινοι Αγώνες
47
Η πράσινη επανάσταση
48
Αύξηση δασών
150% αυξήθηκαν οι δασικές εκτάσεις στην Κόστα Ρίκα τα τελευταία 20 χρόνια
49
Η πράσινη επανάσταση
50
Πράσινοι νόμοι
Στην Κίνα απαγορεύθηκε η παραγωγή και η χρήση πλαστικής σακούλας το 2008
51
Η πράσινη επανάσταση
1 δισ. άνθρωποι σε 1.000 πόλεις παγκοσμίως συμμετείχαν το 2009 στην Ώρα της Γης, σβήνοντας τα φώτα στο σπίτι τους για 60’ 52
1 εκ. σπίτια σε όλη την Ελλάδα σκοτείνιασαν κατά την Ώρα της Γης το 2009
Οικολογική συνείδηση
53
Η πράσινη επανάσταση
54
62% των Ευρωπαίων δηλώνουν έτοιμοι να αλλάξουν τρόπο ζωής προς όφελος του περιβάλλοντος
Οικολογική συνείδηση
55
Η πράσινη επανάσταση
56
50%
των πολιτών της Φινλανδίας συμμετέχουν σε περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες
Οικολογική συνείδηση
57
58
Η νέα πράσινη συμφωνία
59
Οι προοπτικές
60
Η νέα πράσινη συμφωνία
Η Νέα Πράσινη συμφωνία είναι ένα παραγωγικό συμβόλαιο για : • τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου • την εξοικονόμηση ενέργειας • την αντιμετώπιση των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής • τη δημιουργία μιας νέας παραγωγικής οικονομίας • την αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας • την ανανέωση της κατασκευαστικής αγοράς με τη δημιουργία βιοκλιματικών κτιρίων Εν μέσω της παγκόσμιας κρίσης, όλες οι μεγάλες δυνάμεις αξιοποιούν τις δυνατότητες της πράσινης ανάπτυξης για να δώσουν νέα ώθηση στις εθνικές οικονομίες. Η κατάρρευση των χρηματοπιστωτικών αγορών, οι χρόνιες ασθένειες του βιομηχανικού τομέα, η έλλειψη ρόλου των κρατικών μηχανών, η παγκόσμια κρίση ασφάλειας, η εξάρτηση των οικονομιών από τις σημερινές πηγές ενέργειας είναι δομικά προβλήματα της εξέλιξης από το βιομηχανικό στο μεταβιομηχανικό κόσμο. Οι παράλληλες απώλειες από την παγκόσμια κρίση και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής καθιστούν τη Νέα Πράσινη Συμφωνία μονόδρομο.
• τη χρηματοδότηση των νέων έργων υποδομής • την αναδιάρθρωση του ρόλου των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων • τα φορολογικά κίνητρα των πράσινων επενδύσεων • τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας • την αλλαγή του εκπαιδευτικού συστήματος για την εξυπηρέτηση των νέων αξιών • την εκπαίδευση των στελεχών στις αναγκαίες γνώσεις • τη μείωση των επιδράσεων της μόλυνσης στις κοινωνικά ασθενέστερες ομάδες • τη μορφή της κοινωνικής δικαιοσύνης στην πράσινη εποχή • την προστασία της ζωής
61
Η νέα πράσινη συμφωνία
Παγκόσμια αγορά περιβαλλοντικών προϊόντων και υπηρεσιών
$1,37
δισ. 2009 $2,80 δισ. 2020
62
Πράσινη αγορά
63
Η νέα πράσινη συμφωνία
Επενδύσεις ιδιωτικών κεφαλαίων στην Ευρώπη στον κλάδο ενέργειας και περιβάλλοντος
Επενδύσεις €13,5 δισ. στο περιβάλλον από κεφάλαια Private Equity και Venture Capital το 2007 64 46% αύξηση μέσα σε ένα χρόνο
Πράσινες επενδύσεις
2007 2000 €3,5 δισ. €250 εκ.
1990 €25 εκ.
65
Η νέα πράσινη συμφωνία
150δισ.
€
η παγκόσμια αγορά εμπορίας ρύπων €400 δισ. προβλέπεται να φτάσει έως το 2030
66
€20 δισ. η αγορά εμπορίας ρύπων στην Ε.Ε.
Εμπόριο ρύπων
67
Η νέα πράσινη συμφωνία
68
Πράσινη ενέργεια
3
€ τρισ. η αξία του τομέα παραγωγής ενέργειας με χαμηλή κατανάλωση σε άνθρακα το 2050
69
Η νέα πράσινη συμφωνία
70
Αιολική ενέργεια
Παραγωγή ηλεκτρισμού από αιολική ενέργεια
Σήμερα 1%
2020 10%
2030 20-30% 71
Η νέα πράσινη συμφωνία
180δισ.
€
για την εγκατάσταση 146.000 MW την επόμενη πενταετία
72
Αιολική ενέργεια
73
Η νέα πράσινη συμφωνία
74
Πράσινα αυτοκίνητα
1 εκ. υβριδικά οχήματα κατασκευασμένα στις ΗΠΑ θα κυκλοφορούν μέχρι το 2015
75
Η νέα πράσινη συμφωνία
2,5εκ.
άνθρωποι εργάζονται σήμερα στην τεχνολογία πράσινης ενέργειας
Τα περισσότερα εργατοέτη ανά μονάδες εγκατεστημένης ισχύος - θέσεις εργασίας δεκαετούς διάρκειας - δημιουργούνται 76 στα έργα γεωθερμίας, τα φωτοβολταϊκά και τη βιομάζα
Πράσινη απασχόληση
300.000 στα αιολικά πάρκα 170.000
σε φωτοβολταϊκά συστήματα
624.000
σε ηλιοθερμικά συστήματα
1.000.000
σε βιοκαύσιμα και βιομάζα
77
Η νέα πράσινη συμφωνία
78
Πράσινη απασχόληση
10 εκ. εργαζόμενοι απασχολούνται ήδη στον τομέα της ανακύκλωσης
79
Η νέα πράσινη συμφωνία
500.000 νέες θέσεις εργασίας δημιουργούνται κάθε χρόνο για την πράσινη ανάπτυξη στην Ε.Ε.
Σήμερα, μόλις το 1,4% των εργαζομένων στην Ευρώπη απασχολείται στην πράσινη ανάπτυξη
80
Πράσινη απασχόληση
81
Η νέα πράσινη συμφωνία
82
12 εκ. στη βιομάζα, 6 εκ. στην ηλιακή ενέργεια, 2 εκ. στην αιολική ενέργεια
Πράσινη απασχόληση
20.000.000
νέες θέσεις εργασίας στον τομέα της ανανεώσιμης ενέργειας έως το 2030
83
Η νέα πράσινη συμφωνία
110 εκ.
εργαζόμενοι
στον κατασκευαστικό τομέα σήμερα
Η ανάπτυξη του τομέα των πράσινων κατασκευών και της εξοικονόμησης ενέργειας μπορεί να προστατεύσει την εργασία τους 3 εκ. επιπλέον εξειδικευμένες θέσεις εργασίας μπορούν να δημιουργηθούν στην Ευρώπη και την Αμερική
84
Πράσινη απασχόληση
85