Μαθητικές Επιλογές (12/2014)

Page 1



Επιμέλεια: Οι υπεύθυνοι των εκπαιδευτηρίων Ιδιαίτερα ευχαριστούμε τη συντακτική ομάδα του παρόντος τεύχους και τους μαθητές που ανέλαβαν εργασίες υπό την καθοδήγηση των καθηγητών τους. Οι ζωγραφιές των μαθητών που εικονογραφούν το τεύχος είναι μαθητές του Γυμνασίου μας.

Σχεδιασμός - Εκτύπωση Βιβλιοδεσία: Γραφικές Τέχνες Εντύπωση

Η Διεύθυνση, οι Εκπαιδευτικοί και όλο το προσωπικό των Εκπαιδευτηρίων Μαίρης Ν. Ράπτου σας εύχονται Καλά Χριστούγεννα και Ευλογημένος ο Νέος Χρόνος 2015. 1

Εξώφυλλο: Η Γέννηση του Χριστού Αγιογραφείο Ιερού Κοινόβιου Ορμυλίας, 1998

ε Και μην ξεχνάμ ούμε να παρακολουθ σταθμό το ραδιοφωνικό 96,3Fm της εκκλησίας


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κύριο Άρθρο Χριστούγεννα, Αφορμή αναζήτησης του πλησίον ..................................................................................σελ. 4 O Άγιος Κoσμάς ο Αιτωλός ως αγιορείτης ..............................................................................................σελ. 5 Δεύτε ίδωμεν Πιστοί ......................................................................................................................................σελ. 9 Αφιέρωμα - Ο πλησίον Ο Θεός και ο πλησίον ..................................................................................................................................σελ. Τα Λάμδα της Αγάπης ..................................................................................................................................σελ. Εν μέσω κρίσης ..............................................................................................................................................σελ. Ηθική αυτονομία ............................................................................................................................................σελ.

11 13 13 14

Με πίστη στο Θεό Παναγία, η Οδός και η Μεσίτρια ..............................................................................................................σελ. 15 Άνθρωπος και κόσμος στις ακολουθίες του νυχθημέρου (24ώρου) ..............................................σελ. 16 Πτυχές της Ιστορίας μας Κωνσταντίνος Δαβάκης ................................................................................................................................σελ. 18 Η διακοσιοστή επέτειος της Φιλικής Εταιρείας ....................................................................................σελ. 19 Ελληνορθόδοξη εκπαίδευση Η ιστορία μιας ραπτομηχανής ....................................................................................................................σελ. 22 Ελληνική: μία και ενιαία γλώσσα ................................................................................................................σελ. 24 Η εκπαίδευση στην αρχαία Ελλάδα ..........................................................................................................σελ. 25 Ερευνητικές εργασίες Μία ξενάγηση σε έναν ορθόδοξο χριστιανικό ναό ..............................................................................σελ. 27 Ελευθέριος Βενιζέλος (1864-1936) ............................................................................................................σελ. 30 Πυθαγόρειο Θεώρημα ..................................................................................................................................σελ. 33 2

Μαθησιακές δραστηριότητες Ενδεικτικές διδακτικές δραστηριότητες ..................................................................................................σελ. 36 Εργασίες μαθητών στο μάθημα Χημείας και στην ενότητα Οξέα - Βάσεις - Άλατα....................σελ. 37 Εργασίες μαθητών του Γυμνασίου στο μάθημα των Γαλλικών ..........................................................σελ. 37 Μηνύματα Η σημασία του προγεύματος......................................................................................................................σελ. 39 Οι φοιτητές και το ποτήρι ..........................................................................................................................σελ. 39 Απόψεις και σκέψεις Χρόνια Πολλά! ................................................................................................................................................σελ. 40 Δραστηριότητες Σχολικής Ζωής 2014..........................................................................................σελ. 41-60 Μαθητικές Διακρίσεις ................................................................................................................................σελ. 61


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Προσφορά αγάπης......................................................................................................................................σελ. 63 Αφιέρωμα στους μαθητές της Γ’ Λυκείου ........................................................................................σελ. 64 Προβληματισμοί Ένας αλλιώτικος αγώνας ..............................................................................................................................σελ. 67 Θέματα για συζήτηση Πώς μια έκλειψη της σελήνης έσωσε τον Χριστόφορο Κολόμβο. ..................................................σελ. 67 Νερό: πηγή ζωής αλλά και αιτία πολέμων ..............................................................................................σελ. 68 Επικαιρότητα Ο Έμπολα σκότωσε τη δημοκρατία του Περικλή;................................................................................σελ. 70 Ασυλία - Άσυλο ..............................................................................................................................................σελ. 71 Μερικές ρήσεις του Νέλσονα Μαντέλα ..................................................................................................σελ. 72 Επιστήμη Guinness για το CERN, δώρο για τα 60ά του γενέθλια. ......................................................................σελ. 73 Μερικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζουμε για το CERN ..............................................................σελ. 74 Περιβάλλον - Οικολογία Τα τελευταία 40 χρόνια αυξήθηκαν οι απειλές κατά της βιοποικιλότητας ....................................σελ. Ζωγραφική σε μία βροχερή Κυριακή........................................................................................................σελ. Οι ευεργετικές ιδιότητες της μουσικής....................................................................................................σελ. Σε μια έκθεση ζωγραφικής ..........................................................................................................................σελ.

76 77 78 80

Υγεία - Διατροφή Παρουσίαση ορισμένων τροφών που χαρίζουν μακροζωία ..............................................................σελ. 81 Ξενόγλωσσα Interview with Jonathan Jackson ................................................................................................................σελ. 83 Οι δέκα εντολές..............................................................................................................................................σελ. 85 Πτυχία ξένων γλώσσων (2014) ..................................................................................................................σελ. 86 Δημοσιεύματα Για... 12 έγραψαν στις πανελλαδικές τα δημόσια λύκεια ....................................................................σελ. 88 Παρουσίαση του Γυμνασίου και Λυκείου Μ. Ράπτου στην Αγιά ......................................................σελ. 89 Εκπαιδευτήρια Μ. Ράπτου: ένα παραδοσιακό εκπαιδευτήριο που έρχεται από το μέλλον! ......σελ. 90 Επιστολές των αναγνωστών ....................................................................................................................σελ. 93

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου

3


Μαθητικές Επιλογές

Χριστούγεννα, Αφορμή αναζήτησης του πλησίον Σπυρίδων Δομτζίδης, θεολόγος

άθε χρόνο, τις μέρες που πλησιάζουν τα Χριστούγεννα πληθαίνουν οι αναφορές στους συνανθρώπους μας που στερούνται τα αναγκαία, στους ενδεείς αδελφούς μας που δικαιούνται και αυτοί να εορτάσουν τις άγιες αυτές μέρες σε συνθήκες λίγο καλύτερες από αυτές που ζουν συνήθως. Γίνονται για το λόγο αυτό προσωπικές και συλλογικές φιλανθρωπικές κινήσεις, δωρεές, επισκέψεις σε ιδρύματα και άλλες ενέργειες που πολλές φορές έχουν να παρουσιάσουν αξιόλογα αποτελέσματα λόγω της θετικής ανταπόκρισης εκ μέρους των ανθρώπων που ευαισθητοποιούνται στις ανάγκες του πλησίον. Τα θετικά αποτελέσματα των παραπάνω πρωτοβουλιών, όμως, δεν δείχνουν να γίνονται τρόπος ζωής από τους περισσοτέρους μας. Μπορεί τα Χριστούγεννα να μας θυμίζουν την αγάπη και την αλληλεγγύη που μας δίδαξε ο Χριστός, μετά τις γιορτές, ωστόσο, θυμόμαστε τους συνανθρώπους μας; Λέγοντας συνανθρώπους δεν εννοούμε μόνο τους ενδεείς και άπορους που καλούμαστε να δώσουμε κάτι από το υστέρημά μας. Αυτό το κρίνει ο καθένας και καλλιεργεί την αρετή της ελεημοσύνης κατά τις δυνατότητές του. Ζητούμενο είναι αν προσεγγίζουμε με το ήθος των εορταστικών ημερών τον κάθε άνθρωπο στο υπόλοιπο της ζωής μας. Αν αναγεννημένοι πνευματικά αναθεωρήσαμε τον τρόπο ζωή μας και τη ματιά μας στον συνάνθρωπο. Αυτό που μας καλεί η ενσάρκωση του Θεού Λόγου είναι η αγάπη στον κάθε άνθρωπο και η έμπρακτη εφαρμογή της. Η προσέγγιση του άλλου ανθρώπου ως εικόνα Θεού, ξεκινώντας από τους γύρω μας, από την οικογένεια, τον εργασιακό χώρο, το σχολείο. Η Γέννηση του Χριστού είναι το σπουδαιότερο γεγονός. Ο Θεός γίνεται άνθρωπος για να πορευθούμε προς τη θέωση. Ο Ιερός Χρυσόστομος σε χριστουγεννιάτικο λόγο του λέει πολύ όμορφα: «παίρνει τη σάρκα μου για να με αγιάσει, μου δίνει το Πνεύμα Του για να με απελευθερώσει» (P.G. 56, 385). Η μετοχή στην

Κ

4

αγιότητα προϋποθέτει πνευματικό αγώνα εκ μέρους μας. Αγώνα κατά του παλαιού ανθρώπου, ώστε να κατοικήσει μέσα μας η θεία Χάρη και να ενωθούμε με τον Χριστό. Να γίνουμε πολίτες της Βασιλείας του Θεού. Έτσι, όπως ο Χριστός έγινε ο πλησίον της κάθε τραυματισμένης ψυχής, όπως ερμηνεύουν οι Πατέρες της Εκκλησίας τη παραβολή του Καλού Σαμαρείτη (Λκ. Ι΄ 25-37), έτσι και εμείς να δούμε τον πλησίον, τον συνάνθρωπο, ως αδελφό και να τον διακονήσουμε ο καθένας με το δικό του ιδιαίτερο χάρισμα. Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός σχετικά με το ήθος των Χριστουγέννων τονίζει: «Ο Υιός του Θεού ενανθρώπησε για να χαρίσει ξανά στον άνθρωπο εκείνο για το οποίο όταν τον δημιούργησε τον προόρισε. Τον δημιούργησε σύμφωνα με τη δική του εικόνα, διανοητή και ελεύθερο, προορισμένο να του μοιάζει, δηλαδή να’ ναι όπως και ο δημιουργός του, τέλεια ενάρετος, πράγμα κατορθωτό για την ανθρώπινη φύση. Γιατί οι αρετές, δηλαδή η νηφαλιότητα, η ηρεμία ,η ακεραιότητα, η αγαθοσύνη, η σοφία, η δικαιοσύνη, η ανεξικακία είναι, πρωταρχικά, γνωρίσματα της θείας φύσης» (Έκδοσις ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως, κεφ. ΙΔ΄, P.G. 94, 1105). Το ήθος που απορρέει από την εορτή οδηγεί σε έναν ανακαινισμένο εν Χριστώ άνθρωπο. Η εορτή, λοιπόν, των Χριστουγέννων είναι πράγματι μια ευκαιρία να αναλογιστούμε όλα αυτά και να βάλουμε μια νέα αρχή στον πνευματικό μας αγώνα. Να ετοιμαστούμε όπως μας καλεί η Εκκλησία μας ώστε να γεννηθεί μέσα μας ο Χριστός. Η νηστεία, η εξομολόγηση, η θαυμάσια υμνολογία των ημερών μας προετοιμάζουν ώστε να προσεγγίσουμε το μυστήριο της Γέννησης του Θεανθρώπου. Αυτά που θα ζήσουμε τις μέρες αυτές μας διδάσκουν πώς να πορευτούμε στη ζωή μας ολόκληρη. Αν κάποιος από εμάς αγαπήσει τις εορτές αυτές, όχι εξαιτίας της αργίας, των δώρων, των ωραίων στολισμών κτλ –αυτά απλώς μπορούν να βοηθήσουν στη βαθύτερη προσέγγιση- αλλά λόγω


Κύριο Άρθρο

της αγάπης του Θεού προς εμάς, όπως αυτή φανερώνεται με το μυστήριο της θείας οικονομίας, κεντρικό γεγονός της οποίας είναι η θεία ενανθρώπηση, τότε θα θελήσει να κρατήσει κάτι από αυτή την εορτή, από το βίωμα και το ήθος της. Η βαθύτερη προσέγγιση της εορτής μάλιστα αφορά τον κάθε άνθρωπο. Ακόμα και αν δεν έχουμε τις παραπάνω εξωτερικές «χαρές» της εορτής (όπως τις εννοεί ο σύγχρονος πολιτισμός), έχουμε ως παιδιά του Θεού όλες τις προϋποθέσεις να γεννηθεί μέσα μας ο Χριστός, εάν το θέλουμε και εμείς. Ανήμερα τα Χριστούγεννα που η ευλογημένη ιερά παράδοση μας θέλει να βρεθούμε στον ιερό ναό πριν ακόμα ξημερώσει, ακούμε τους κατανυ-

κτικούς ύμνους της εορτής που υμνούν το χαρμόσυνο γεγονός και μας καλούν να μετέχουμε στο γεγονός. Στη συνέχεια στη πανηγυρική θεία λειτουργία μεταλαμβάνουμε Σώμα και Αίμα Χριστού και φεύγουμε από το ναό έχοντας μέσα μας τον Χριστό. Το εορταστικό κλίμα συνεχίζεται συνήθως στο οικογενειακό τραπέζι. Η γιορτή, όμως, θα τελειώσει. Η καθημερινότητα θα σβήσει κάθε εορταστική ανάμνηση όπως θα σβήσουν και τα διακοσμητικά λαμπάκια των ημερών. Ο γεννηθείς Κύριος όμως μπορεί να ζήσει μέσα μας όλο το χρόνο, στις χαρές και τις λύπες. Ο συνάνθρωπός μας, ο πλησίον, είναι μια θαυμάσια ευκαιρία να συναντήσουμε τον Χριστό και να Του δείξουμε την αγάπη μας. Κάθε εποχή και κάθε στιγμή.

O Άγιος Κoσμάς ο Αιτωλός ως αγιορείτης Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου Απομαγνητοφωνημένο κήρυγμα στο Αρχιερατικό Συλλείτουργο την ημέρα της εορτής του Αγίου Κοσμά, στο Θέρμο.

εγάλη χαρά και ευλογία μας έδωσε η παρουσία του σεβασμιοτάτου Μητροπολίτη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεου ανάμεσά μας, στις αρχές Νοεμβρίου. Ο σεβασμιότατος είναι λόγιος, με σπουδαίο συγγραφικό έργο. Μια γεύση της πνευματικής του παρουσίας, που δείχνει το βάθος των γνώσεων και την πρωτοτυπία της σκέψης του, αλιεύσαμε από το διαδίκτυο και αναπαράγουμε εδώ.

Μ

Μια σπουδαία επέτειος Κάθε χρόνο, την 24η Αυγούστου, η Εκκλησία εορτάζει την εορτή του Αγίου Κοσμά, που μαρτύρησε το έτος 1779. Ειδικά εφέτος εορτάζουμε και τα τριακόσια χρόνια από την γέννησή του το έτος 1714. Επομένως, έχουμε δύο επετείους, την γέννησή του και τον θάνατό του. Γέννηση και θάνατος, είναι αυτό που προσδιορίζει τον άνθρωπο. Γεννιέται κανείς, έρχεται σε αυτήν την ζωή και φεύγει από τον κόσμο αυτόν. Όπως λέγει ο ιερός Νικόλαος Καβάσιλας, σε όλη την ζωή μας κυοφο-

ρούμαστε σαν να βρισκόμαστε σε μια μήτρα, έως ότου έρθει η ώρα να φύγουμε από τον κόσμο αυτόν και να γεννηθούμε στην άλλη ζωή. Γέννηση και αναγέννηση, ζωή και θάνατος. Στο διάστημα μεταξύ του 1714, που εγεννήθη ο Άγιος Κοσμάς, και του 1779 που ετελειώθη με το ένδοξο μαρτύριό του, σε ηλικία 65 ετών, κρύβεται μια 5 ολόκληρη ζωή, μια ζωή αγιασμού εν Πνεύματι Αγίω. Θα ήθελα να μου επιτρέψει η αγάπη σας να αναφερθώ στην ζωή του Αγίου Κοσμά από την γέννησή του μέχρι τον θάνατό του, στα 65 του περίπου χρόνια που έζησε σε αυτόν τον μάταιο βίο, σε αυτήν την ματαία ζωή, όπως διασώζεται στην διδασκαλία του και στα κηρύγματά του. Φυσικά, δεν είναι δυνατόν κανείς να εξαντλήσει όλο το περιεχόμενο της ζωής του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού σε μια μικρή ομιλία. Κυρίως, θα τονίσω δύο σημεία τα οποία θεωρώ πάρα πολύ σημαντικά. Το πρώτο σημείο συνδέεται με την γέννηση

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

6

του Αγίου Κοσμά και με την όλη ζωή του και το πως ετελειώθη εν Χριστώ. Ο Άγιος Κοσμάς εξεπλήρωσε τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε. Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση. Το κατ’ εικόνα είναι κάτι δεδομένο, το καθ’ ομοίωση είναι εκείνο στο οποίο πρέπει να φθάσει κανείς. Στην διδασκαλία του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητού αυτό το καθ’ ομοίωση είναι η θέωση του ανθρώπου, το να φθάσει στην κατά Χάριν θέωση, να γίνει κατά Χάριν θεός, να αποκτήσει αυτήν την κοινωνία και ενότητα, κατ’ ενέργεια, με τον Θεό. Αυτό το επέτυχε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Ακούσαμε σήμερα στο αποστολικό ανάγνωσμα, τον λόγο του Αποστόλου Παύλου που αναφέρεται σε αυτό: «αὐτός ἔδωκε τοὺς μὲν ἀποστόλους, τοὺς δὲ προφήτας, τοὺς δὲ εὐαγγελιστάς, τοὺς δὲ ποιμένας καὶ διδασκάλους, πρός τόν καταρτισμόν τῶν ἁγίων εἰς ἔργον διακονίας, εἰς οἰκοδομὴν τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, μέχρι καταντήσωμεν οἱ πάντες εἰς τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ» (Ἐφ. δ΄, 11-13).

πληθυνθέντα ἐνισχῦσαι, ἐνισχυθέντα δοξασθῆναι καί δοξασθέντα ἰδεῖν τόν ἑαυτοῦ δεσπότην». Γεννιόμαστε, αυξανόμαστε στην ζωή αυτή, ολοκληρωνόμαστε βιολογικά, πληθυνόμαστε έως ότου φθάσουμε να ενισχυθούμε και να δοξασθούμε, να μετάσχουμε της δόξης του Θεού και, όταν μετέχουμε της δόξης του Θεού, τότε θα δούμε τον Δεσπότη που μας δημιούργησε, που είναι αυτός ο ίδιος ο Θεός. Πρόκειται για μια ορμή που υπάρχει μέσα στον άνθρωπο. Δεν βρήκα τελειότερο ορισμό για τον άνθρωπο, τι είναι ο άνθρωπος, από τον ορισμό που έχει δώσει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Γράφει ότι ο άνθρωπος είναι ζώον, (δηλαδή ον που έχει ζωή), «ἐνταῦθα οἰκονομούμενον καί ἀλλαχοῦ μεθιστάμενον καί πέρας τοῦ μυστηρίου τῇ πρός Θεόν νεύσει θεούμενον». Ο άνθρωπος είναι ένα ον το οποίο έχει ζωή, ενταύθα απλώς οικονομείται, εξυπηρετείται, και μάλιστα με την φθαρτότητα και την θνητότητα την οποία κληρονόμησε από τον Αδάμ μετά την πτώση, αλλά μεθίσταται αλλαχού. Πρόκειται για μία μετάσταση, δηλαδή με την Χάρη και την ενέργεια του Θεού να γίνει θεούμενος. Είναι λόγος του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου. Εκεί έφθασε ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός.

Ο σκοπός του ανθρώπου

Ο άγιος Κοσμάς και το Άγιον Όρος

Γι’ αυτό γεννιόμαστε, για να φθάσουμε εις άνδρα τέλειον και εις το μέτρον της ηλικίας, της πνευματικής ηλικίας του Χριστού, να φθάσουμε στην θέωση και στον αγιασμό. Αυτό που ο Θεός είναι κατ’ ουσίαν εμείς να γίνουμε κατά Χάριν και κατά μετοχήν. Είναι ο βαθύτερος σκοπός του ανθρώπου. Το βλέπουμε σε όλη την παράδοση της Εκκλησίας και το έζησε ο άγιος Κοσμάς. Είναι πολύ σημαντικό κάτι που γράφει ο άγιος Ειρηναίος, Επίσκοπος Λυώνος και δείχνει ποιος είναι ο σκοπός, ποιά είναι η ορμή της δημιουργίας του ανθρώπου «Ἔδει δέ τόν ἄνθρωπον», γράφει ὁ άγιος Ειρηναίος, «πρῶτον γενέσθαι, καί γενόμενον αὐξῆσαι, καί αὐξήσαντα ἀνδρωθῆναι, ἀνδρωθέντα πληθυνθῆναι καί

Σε όλη του την ζωή, και εδώ που μεγάλωσε και αργότερα στο Άγιον Όρος, αναπτύχθηκε πνευματικά κα έγινε ένας θεούμενος άνθρωπος. Δεν ήταν απλώς ένας εθναπόστολος, γιατί ήταν εθναπόστολος, κυρίως όμως ήταν ισαπόστολος. Αλλά σίγουρα ήταν ένας θεόπνευστος άνθρωπος, θεούμενος, που έφθασε στην κατά Χάριν θέωση και εκπλήρωσε τον σκοπό της υπάρξεώς του. Το δεύτερο σημείο που θέλω να αναπτύξω είναι ότι πρέπει να υπάρχει σίγουρα ένα κεντρικό σημείο στην ζωή του αγίου Κοσμά που τον χαρακτηρίζει και εξηγεί αυτό που έγινε. Γιατί γεννήθηκα και μεγάλωσα στα Γιάννενα, όπου τον αγαπούσαμε και τον σεβόμασταν. Και μάλιστα κατά θεία οικονομία γεννήθηκα στην γειτονιά που έμενε ο


Κύριο Άρθρο

άγιος Κοσμάς. Γεννήθηκα κοντά στο σπίτι που είναι η φιλαυτία και φιλαυτία είναι «η του σώματος έμενε ο άγιος Κοσμάς όταν πήγαινε στα Γιάννενα άλογος φιλία». Και εκείνος ο οποίος είναι φίλαυκαι ομιλούσε, και αγαπώ πάρα πολύ τον Άγιο. τος είναι μισόθεος και μισάνθρωπος. Εφ’ όσον Διαβάζοντας, λοιπόν, τα κείμενά του, τις ομι- αγαπά τον εαυτό του, το σώμα του βασικά, δεν λίες του, που είναι καταπληκτικές και έχουν θεο- μπορεί να αγαπά πραγματικά τον Θεό και τον λογία, όπως έλεγε χθες ο Σεβ. Μητροπολίτης Γόρ- άνθρωπο. Καιόταν θεραπεύει την φιλαυτία, τότε τυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμίας, προσπαθού- αποκτά φιλοθεΐα και φιλανθρωπία, αγάπη μεγάλη σα να δω ποιο είναι το κεντρικό σημείο της ζωής για τον Θεό, αγάπη μεγάλη για τον άνθρωπο. Και και της διδασκαλίας του αγίου Κοσμά. Τι ήταν στην συνέχεια βιώνει αυτήν την έκρηξη της αγάαυτό που τον έκανε να μιλάει κατ’ αυτόν τον πης προς τον Θεό. Αυτό έκανε και ο άγιος τρόπο, να κάνει θαύματα, ποιο ήταν το σημείο Κοσμάς. εκείνο το οποίο μπορούμε να Διαβάστε προσεκτικά τις προσδιορίσουμε ότι χαρακτήδιδαχές του, που έχουν δημοσιριζε την προσωπικότητα του ευθεί και κυκλοφορούν, και θα αγίου Κοσμά. Και βρήκα ότι ο δείτε αυτό το περιεχόμενο της άγιος Κοσμάς ήταν Αγιορείζωής του. Θα δείτε τον Αγιορείτης σε όλη του την ζωή. τη Μοναχό, ο οποίος διακρινόΈζησε στο Άγιον Όρος, ταν για την άφατη και μεγάλη σπούδασε στην Αθωνιάδα ταπείνωση, διακρινόταν για τον Σχολή, είχε δάσκαλο τον γλυκύτατο λόγο του, την καθαρή Ευγένιο Βούλγαρη, τον μεγάλο αγάπη, μια αγάπη η οποία εξέρεκείνον σοφό, και άλλους. χεται από καθαρή καρδιά χωρίς Έζησε πιο πολύ στο Άγιον ιδιοτέλεια. Είχε αποκτήσει αν Όρος την μυστική ζωή του, ιδιοτελή αγάπη. Επομένως είχε ιδιαιτέρως όταν εκάρη μοναβαθυτάτη ταπείνωση, καθαρή χός στην Μονή του αγίου αγάπη και θα έλεγα ακόμη γλυκύΦιλοθέου, στο Άγιον Όρος. τατο λόγο. Όταν μιλούσε για τον Ο π. Μωυσής ο Αγιορείτης Αγιορείτης ήταν ο άγιος Χριστό έλεγε: «Ο γλυκύτατός Κοσμάς, και είχε το αγιορείτιμου Αφέντης και Δεσπότης». κο ήθος και ύφος και τον αγιορείτικο χαρακτήρα. Καιόταν μιλούσε στον λαό μιλούσε με πολύ ωραίο Ξέρουμε πολύ καλά ότι, όταν κάποιος θέλει να τρόπο, με γλυκύτητα, με ταπείνωση, με καθαρή γίνει μοναχός στο Άγιον Όρος, υποτάσσεται σε αγάπη. Γι’ αυτό και ο λαός προσελκυόταν από τον εγκρίτους Πατέρες, κάνει τελεία υπακοή, αποβάλ- λόγο του. Ήταν ένας μαγνήτης που είλκυε τον λαό λει τελείως το θέλημά του, καθαρίζεται από τα οπουδήποτε και αν πήγαινε. Ακολουθούσαν χιλιάπάθη, ζει εν μετανοία, εξομολογείται διαρκώς, ζει δες άνθρωποι τον άγιο Κοσμά, για να ακούσουν 7 κάτω από πνευματική καθοδήγηση. Επιπλέον συμ- την διδαχή του. Ήταν ένας Αγιορείτης Ιερομόναμετέχει στην λατρεία της Εκκλησίας, στις αγρυ- χος και είχε αγιορείτικο ήθος. Και βλέπετε, επαναπνίες, και ακόμη μαθαίνει να κάνη την προσευχή λαμβάνω, διαβάζοντας τα κείμενά του εκφράζεται με κομποσχοίνι και την νοερά προσευχή. Έτσι αυτό το ήθος του Αγιορείτη Μοναχού. αγαπά όλους τους ανθρώπους, οι οποίοι επισκέπτονται το Άγιον Όρος, τους προσκυνητές, δηλα- Σύγχρονοι συνεχιστές του αγίου Κοσμά Και όταν κατάλαβα αυτό το γεγονός, ότι πράγδή καλλιεργεί την φιλοξενία, σέβεται και αγαπά τους Ηγουμένους, τους Επισκόπους, τον ματι ήταν ένας Αγιορείτης Μοναχός -γι’ αυτό και Πατριάρχη, αυτό το ευλογημένο σύστημα της ομιλούσε και είχε το χάρισμα το προορατικό και Εκκλησίας μας. Ο άγιος Κοσμάς τα έζησε όλα μέσα από αυτό δικαιολογούνται οι προφητείες αυτά. Ο ίδιος έλεγε ότι έζησε στο Άγιον Όρος και που έκανε, είχε καθαρό νου, καθαρή καρδιά και έκλαιγε για 17 χρόνια τις αμαρτίες του. Τι σημαί- τα θαύματα τα οποία επιτελούσε, δίδασκε τους νει αυτό; Μετάνοια, ταπείνωση, προσευχή. Και ανθρώπους για την προσευχή, για το κομποσχοίστην συνέχεια απέκτησε αγάπη για τον Θεό και νι, για την νοερά προσευχή, για τον Χριστό, για τον άνθρωπο. Είναι αυτό που λέγει ο άγιος Μάξι- την Παναγία- προσπαθούσα να διερευνήσω σαν μος ο Ομολογητής, ότι ρίζα πάντων των παθών ποιόν Αγιορείτη σύγχρονο Μοναχό ομοίαζε ο Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

άγιος Κοσμάς. Γιατί θέλουμε να έχουμε και την εικόνα του. Φυσικά έχουμε την εικόνα από τα κηρύγματά του και από τις πληροφορίες που μας δίνουν οι ακροατές του, αλλά θέλουμε να έχουμε και μια σύγχρονη εικόνα του. Σαν ποιόν σύγχρονο Αγιορείτη Μοναχό έμοιαζε ο άγιος Κοσμάς; Δεν διέκρινα κάποιον συγκεκριμένο, που να έχει όλα αυτά τα γνωρίσματα. Γιατί μέσα στην Εκκλησία, και φυσικά και στο Άγιον Όρος, υπάρχουν πολλά χαρίσματα, τα οποία δίνει ο Θεός και παραμένουν στην Εκκλησία. Αλλά είδα ότι ο άγιος Κοσμάς ήταν η συνισταμένη τριών συγχρόνων Μοναχών, τους οποίους γνωρίζω.

8

εμπειρίες τους. Και ένας τέτοιος σύγχρονος, που τον γνωρίζουμε όλοι και εκοιμήθη πρόσφατα, ήταν ο π. Μωυσής ο Αγιορείτης. Οπότε, εάν λάβουμε τους τρεις αυτούς συγχρόνους Αγιορείτες Μοναχούς, τον άγιο Πορφύριο, τον π. Παΐσιο, τον π. Μωυσή, φτιάχνουμε την προσωπογραφία του αγίου Κοσμά του Αιτωλού και καταλαβαίνουμε γιατί ήταν μεγάλη προσωπικότητα, γιατί επέδρασε πάρα πολύ στους συγχρόνους τηςεποχής του και γιατί όλοι μας, παρ’ όλο που πέρασαν τόσα χρόνια, τον αγαπούμε και τον σεβόμαΟ άγιος Πορφύριος στε και διαβάζουμε τον λόγο του και αγγίζει την καρδιά μας, γιατί είναι ένας λόγος εμπειρικός, θεοπτικός, φιλόθεος και φιλάνθρωπος, βγαλμένος μέσα από την αγνή Ο άγιος Πορφύριος και καθαρή καρδιά του. Ένα μέρος του συγγένευε με Αισθανόμαστε τιμή, γιατί είματον Όσιο Πορφύριο τον Καυσοστε απόγονοι αυτού του μεγάλου καλυβίτη, στην αγάπη για τον ανδρός, του Αγιορείτου Πατρός, Θεό, την προόρασή του και την του μεγάλου Ιεραποστόλου και διόρασή του, στην προφητεία Ισαποστόλου Κοσμά του Αιτωλού, του, τα θαύματά του. Δεν ήταν αλλά θα πρέπει να είμαστε και όμως όλος, δηλαδή ο άγιος Ποράξιοι της τιμής αυτής της μεγάλης φύριος δεν ήταν εξ ολοκλήρου ο προσωπικότητας. Να ζούμε, δηλαάγιος Κοσμάς, αλλά ήταν ένα δή, σύμφωνα με εκείνα τα οποία κομμάτι του αγίου Κοσμά. διδάσκει, να εμπνεόμαστε από την διδασκαλία του, να τον θεωρούμε Ο γέροντας Παΐσιος Ο γέροντας Παΐσιος δάσκαλό μας και να διαβάζουμε Ένα άλλο κομμάτι του αγίου Κοσμά συγγενεύ- και να εφαρμόζουμε εκείνα τα οποία εκείνος εκήει με τον π. Παΐσιο τον Αγιορείτη. Είχε την καθα- ρυττε. ρότητα του βίου, την ασκητική του ζωή, την αγάπη Άγιε Κοσμά, Ισαπόστολε και Ιερομάρτυς, πρέπρος τον Θεό και τους ανθρώπους, την ταπείνω- σβευε υπέρ ημών, που σε αγαπάμε, πούμε πολύ σή του, την καθαρή του καρδιά, την απλότητα, την μεγάλο σεβασμό και αγάπη προσκυνήσαμε σήμελιακάδα που είχε μέσα στην ύπαρξή του. Είδατε ρα το απότμημα των λειψάνων σου και την εικόνα πολλές φορές τον χειμώνα, τον βαρύ χειμώνα, σου, εδώ στην γενέτειρά σου. Πρέσβευε υπέρ βγαίνει ο ήλιος και λέμε, τι ωραία λιακάδα, όλα ημών στον Θεό να μας δίνει δύναμη, υγεία, είναι πάρα πολύ άμορφα και ωραία. Αυτήν την λιαέμπνευση, όχι μόνο να αισθανόμαστε τιμή γιατί κάδα έβλεπε κανείς, όταν συναντούσε τον π. γεννηθήκαμε και είμαστε άνθρωποι, αλλά θα πρέΠαΐσιο. Αυτό βλέπει κανείς και στον άγιο Κοσμά. πει να αναγεννηθούμε και να γίνουμε εν Χριστώ άνθρωποι, όπως έλεγε ο άγιος Μάξιμος ο ΟμολοΟ π. Μωυσής ο Αγιορείτης Και επιπλέον ο άγιος Κοσμάς είχε ένα άλλο γητής: ἀπό τό εἶναι, πού συνιστᾶ τήν γέννηση μέρος, ένα τρίτο, το ιεραποστολικό των Αγιορει- τήν σωματική, νά φθάσουμε στό εὖ εἶναι, πού τών Πατέρων και Μοναχών, που βγαίνουν από το εἶναι ἡ πνευματική ἀναγέννηση καί ἀπό ἐκεῖ Άγιον Όρος για να κηρύξουν και να πουν τις στό ἀεί εὖ εἶναι, στήν αἰώνια Βασιλεία. Ἀμήν!


Κύριο Άρθρο

Βερίτης Γεώργιος (1915-1948) ογοτέχνης. Φιλολογικό ψευδώνυμο του Αλέξανδρου Γκιάλα. Γεννήθηκε στην Ελάτα της Χίου και πέθανε στην Αθήνα. Ασχολήθηκε με την ποίηση και συνεργάστηκε με διάφορα φιλολογικά περιοδικά και, κυρίως, με το περιοδικό "Ακτίνες". Τα ποιήματά του εκδόθηκαν σε συλλογές και επανεκδόθηκαν όλες μαζί στα "Άπαντά" του.

Λ

Έγραψε και πεζογραφήματα σε δύο τόμους με τίτλο "Πεζά". Η γλώσσα του είναι λιτή δημοτική και το ύφος του πράο και "απαλό". Το περιεχόμενο των ποιημάτων του χαρακτηρίζεται για τη θερμή και ευλαβική του θρησκευτικότητα, καθώς επίσης για την ειλικρινή αγάπη προς το συνάνθρωπο και την ελληνική φύση.

Δεύτε ίδωμεν Πιστοί Γ. Βερίτης

Στα μαύρα και βαθιά μεσάνυχτα, η νύχτα – ιδές! ροδοχαράζει! Γιορτάζουν οι ουρανοί της Βηθλεέμ, βρέχοντας θείο φωτοχαλάζι.

στης γής τα πέρατα το κήρυξε, πως θείο Παιδί για μάς εδόθη, π' όλοι θα βρούν σ' Αυτό την πλήρωση οι πανανθρώπινοί μας πόθοι.

Κι η γη το πίνει, πίνει λαίμαργα, γιατί από φως έχει διψάσει. Πόσες χιλιάδες χρόνια επρόσμενε την άγια αυτή στιγμή να φτάση!

Τον ερχομό Σου, ώ! πώς τον πρόσμενε του βράχου ο τραγικός Δεσμώτης, όσο τα σπλάγχνα τ' όρνιο εσπάραζε της αδαπάνητής του νιότης!

Πόσες χιλιάδες χρόνια επρόσμενε την άρρητην ανατολή Σου, μεσ’ στ’ αξημέρωτα σκοτάδια της φωτός ποτάμια να κυλήσουν!

Κι ήρθες! Δεν ήρθες μ' αστροπέλεκα και με βροντές και καταιγίδα. Ήρθες σάν αύρα, σάν πνοή, σάν φώς, σάν ορθρινή δροσοσταλίδα.

Με το γλυκό Σου όραμα σφάλησαν, Λόγε, οι Πρωτόπλαστοι τα μάτια, κι οι Δούλοι Σου όλοι κι οι Προφήτες Σου, απ’ τις σκηνές ως τα παλάτια.

Ήρθες! Μπροστά σου γονατίζουμε - Μάγοι φτασμένοι από τα ξένα, και ταπεινά σε χαιρετίζουμε τον Λατρευτό μας και τον Ένα.

Ω Σύ, μεγάλε Αναμενόμενε του δύστυχου πεσμένου ανθρώπου! Για Σέ ψαλμοί κι ωδές και σίβυλλες, για σένα οι θρύλοι κάθε τόπου.

Της νοσταλγίας τ' Αστέρι τ' άγρυπνο στη Φάτνη Σου μας έχει φέρει. Κι αν μας εράπισε τα μάγουλα το χειμωνιάτικο αγριοκαίρι,

Για Σέ ο Δαβίδ τη λύρα ανάκρουσε, κι ο μεγαλόπνοος Ησαΐας, που διασκελίζοντας τα σύνορα της Ιουδαίας και της Ασίας,

κι άν χίλιοι δυό στο δρόμο βρέθηκαν - ξυπνοί! - να μας περιγελάσουν και να μας λέν πως είσαι χίμαιρα, και τρέλα το κυνήγημά Σου,

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου

9


Μαθητικές Επιλογές

10

μα εμείς, ώ θησαυρέ, Σε βρήκαμε, και τη χαρά μας διαλαλούμε! Ας είσαι Θεός άυλος κι άπιαστος· εμείς στα χέρια Σε κρατούμε!

Κύριε, λυπήσου μας, φτωχούς βοσκούς πού προσκυνούν τη γέννησή Σου! Δε σε ξεχάσαμε! - κι' ας τρέχουμε τον κίνδυνο να μας μισήσουν.

Ω Σύ, γλυκιά Πραγματικότητα που ψηλαφούν τα δάχτυλά μας! Σε λέμε - κι ας τ' ακούσουν οι άπιστοι Κύριο, Σωτήρα, Βασιλιά μας.

"Ας σε ξεχνούν του κόσμου οι προύχοντες κι' οι ξακουσμένοι κι' οι μεγάλοι κι' όσοι λατρεύουνε σαν είδωλα είτε τα πλούτη είτε τα κάλλη.

Ιησού! Μπροστά Σου γονατίζουμε - Μάγοι φτασμένοι από τα ξένα, Και ταπεινά σε χαιρετίζουμε τον Λατρευτό μας και τον Ένα.

Ας σε ξεχνούν όσοι πιστέψανε στη γνώση τους και στη σοφία. Εμείς μακριά Σου πως θα ζήσουμε ω λόγε! ω βρέφος! ω Μεσσία!;

Σμύρνα και μάλαμα δεν έχουμε, μόνο λιβάνι, Αγαπημένε. Λίγο λιβάνι απάνω στης καρδιάς το μυστικό βωμό, όπου καίνε

Όλα κοντά Σου εμείς τα βρήκαμε: γνώση, ομορφιά και φως και πλούτη. Άλλο μας καύχημα δεν έχουμε, όξω απ’ την αγία Φάτνη ετούτη.

των πόθων των αγνών τα κάρβουνα και της λατρείας η άγια φλόγα. Δέξου τα, ως τόσο, και καλόγνωμα την προσφορά, Χριστέ μου, ευλόγα!

Το μυστικό μας τόπε ο άγγελος και το φυλάμε με καμάρι. Στη λάσπη εμείς δε θα το ρίξουμε τ’ ατίμητο μαργαριτάρι.

Ω, δέξου την, Χριστέ καλόγνωμα. Φτωχή κι’ αν είν’ η προσφορά μας, πλούσια κι’ αμέτρητη κι’ ανείπωτη στη γέννησή Σου είν’ η χαρά μας.

Το μυστικό μας τόπε ο άγγελος ω! Ελπίδα μας κι’ Απαντοχή μας! Μια θεία γέννηση γιορτάζουμε στη Βηθλεέμ και στην ψυχή μας!

Ιησού! Μπροστά Σου γονατίζουμε - βοσκοί του λόγγου πού αγραυλούμε, τη νύχτα τούτη πού μας έκαμες άξιους με αγγέλους να μιλούμε!

Αιώνια μέσα μας Χριστούγεννα κι’ ανθοβολούνε κρίνα ολάσπρα. Κι’ απ’ των ψυχών μας το στερέωμα σταλάζουν φως κι’ ασήμι τ’ άστρα!

Απόψε νιώθουμε τριγύρω μας να φτερουγάν αβρά αγγελούδια, κι' ηχούν στ' αυτιά μας γλυκοτόνιστα τα παναρμόνια τους τραγούδια.

... για να γνωρίζουμε και να ωφελούμαστε. Διέσπασαν τον κλοιό των Τούρκων τρεις απεσταλμένοι της πολιορκημένης Μονής Αρκαδίου και έφτασαν στο ελληνικό στρατηγείο ζητώντας απεγνωσμένα βοήθεια. Εκείνοι τους εξήγησαν ότι κάτι τέτοιο ήταν αδύνατο. Ξαναγύρισαν διασπώντας για δεύτερη φορά τον εχθρικό κλοιό, για να φέρουν τα πικρά μαντάτα στους πολιορκημένους και για να πεθάνουν μαζί τους βάζοντας μπουρλότο στη Μονή. Μπορούσαν να μην επιστρέψουν. Να μείνουν έξω από το μοναστήρι και να ζήσουν. Προτίμησαν όμως το θάνατο. Και μπήκαν στο μοναστήρι. Μπαίνοντας έτσι στην αθανασία. Μεταξύ των ηρώων οι ηρωικότεροι.


Αφιέρωμα - Ο πλησίον

Ο Θεός και ο πλησίον Βασίλης Γκανάτσιος, Φυσικός άθε κοινωνία στηρίζεται σε μερικές αρχές, γιατί διαφορετικά δεν θα υπάρχει ισορροπία και κοινωνική συνοχή. Μιά βασική αρχή που επικρατούσε πάντοτε στην παράδοσή μας ήταν ότι η κοινωνία για να ισορροπεί πρέπει να στηρίζεται σε δύο βασικά θεμέλια που είναι ο Θεός και ο άνθρωπος. Πρόκειται για την εντολή που υπήρχε στην Παλαιά Διαθήκη και την επανέλαβε ο Χριστός: «Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου· αὕτη ἐστὶ πρώτη καὶ μεγάλη ἐντολή. 39 δευτέρα δὲ ὁμοία αὐτῇ· ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν» (Μτ. κβ’, 37-39). Πρόκειται για την κατακόρυφη και την οριζόντια διάσταση κάθε ανθρώπου και της κοινωνίας. Η κατακόρυφη διάσταση είναι η σχέση του ανθρώπου με τον Θεό. Από την αρχαία Ελλάδα ο εθνικότητα, φύλο, επάγγελμα κλπ. Κάποιος πλησίασε τον Χριστό ζητώντας να Θεός ήταν η βάση της κοινωνίας και του πολιτισμού. Είναι γνωστή η φράση: «ἐκ Θεοῦ τε ἄρχε- μάθει τί πρέπει να κάνει για να σωθεί. Στην απάσθαι». Πράγματι δεν υπήρχε καμία εκδήλωση που ντηση του Χριστού ότι πρέπει να αγαπήσει τον Θεό και τον πλησίον εκείνος ερώτησε: «Καὶ τίς δεν συνδεόταν με την επίκληση των θεών. Ακόμη και οι Ολυμπιακοί Αγώνες άρχιζαν με ἐστί μου πλησίον;» (Λκ. ι’, 29). Δηλαδή, ζητούσε να μάθει ποιος είναι ο πλητην θυσία στους θεούς. Παράλληλη έκφραση είναι το «ἀφ᾽ ἑστίας ἄρχεσθαι». Η Εστία ήταν μυθολο- σίον στον οποίο πρέπει να δείξει αγάπη. Απαντώγική θεότητα, η οποία ζήτησε να λάβει το προνό- ντας ο Χριστός σε αυτήν την ερώτηση είπε την περίφημη παραβολή του Καλού μιο από τον Δία να αποδίδονται Σαμαρείτου. Πέρασε ο Ιερεύς σε αυτήν οι απαρχές των θυσιών. Ο Θεός και ο πλησίον είναι και ο Λευίτης δίπλα από τον Επίσης, ο Ξενοφών έχει γράτραυματισμένο άνθρωπο, χωρίς 11 ψει την άποψη του Σωκράτη, η βάση κάθε κοινωνικής να δείξουν αγάπη, πράγμα το σύμφωνα με την οποία οποίο έκανε ο Σαμαρείτης που «πειρᾶσθαι σὺν τοῖς θεοῖς ζωής, και η κατακόρυφη δεν ήταν Ιουδαίος. ἄρχεσθαι παντὸς ἔργου». Δηλακαι οριζόντια διάσταση Έτσι, εκείνη την στιγμή «πληδή, θα πρέπει να προσπαθούμε σίον» για τον τραυματισμένο να κάνουμε την αρχή κάθε έργου δείχνει την ωριμότητα άνθρωπο δεν ήταν ο ομοεθνής με την βοήθεια του Θεού. του και ομόθρησκός του, αλλά ο Η οριζόντια διάσταση είναι η κάθε ανθρώπου. αλλόθρησκος, ο οποίος έδειξε σχέση του ανθρώπου με τον ιδιαίτερη αγάπη και φροντίδα συνάνθρωπό του, αυτό που ονο(Λκ. ι', 30-37). μάζουμε πλησίον. Αν προσέξουμε ιδιαιτέρως θα δούμε την αλλαΓια τον Εβραίο πλησίον ήταν ο ομοεθνής του, ο οποίος πίστευε στον ίδιο Θεό. Για τον Χριστια- γή την οποία έκανε ο Χριστός ως προς την έννοια νισμό τα πράγματα έχουν αλλάξει, διότι πλησίον του πλησίον. Η πρώτη αλλαγή είναι ότι επεξέτεινε είναι ο κάθε άνθρωπος που ζει στο πιο απομονω- την έννοια αυτή, οπότε πλησίον δεν είναι αυτός μένο μέρος της γης, ανεξάρτητα από θρησκεία, που λατρεύει τον ίδιο Θεό, ο ομόθρησκος και ο

Κ

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

ομοεθνής, όπως ερμηνευόταν στην Παλαιά Διαθήκη, αλλά ο κάθε άνθρωπος, έστω και αν είναι αλλοεθνής. Η δεύτερη ουσιαστική και κυρία αλλαγή είναι ότι άλλαξε ουσιαστικά το ερώτημα. Το ερώτημα ήταν, όπως προαναφέρθηκε, «Καὶ τίς ἐστί μου πλησίον;», «ποιός είναι για μένα ο πλησίον;». Ο Χριστός δεν απάντησε στο ποιος είναι ο πλησίον του, αλλά ότι αυτός πρέπει να γίνη πλησίον σε κάθε άλλον. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι δείχνει ότι δεν πρέπει να αρκούμαστε στο ποιος είναι ο πλησίον μας, γιατί αυτό κρύβει μια εγωϊστική νοοτροπία, αλλά στο ότι εμείς πρέπει να κινηθούμε προς τον άλλο και να γίνουμε εμείς πλησίον του άλλου και να τον βοηθήσουμε στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Επομένως, ο Θεός και ο πλησίον είναι η βάση κάθε κοινωνικής ζωής, και η κατακόρυφη και οριζόντια διάσταση δείχνει την ωριμότητα κάθε ανθρώπου.

Η σύγχρονη κοινωνία

12

Σήμερα, οι άνθρωποι, κυρίως στις μεγαλουπόλεις, δεν αισθάνονται δίπλα τους άλλους ανθρώπους, ζουν μόνοι τους, αισθάνονται μια μοναξιά, αισθάνονται τον πλησίον τους ως απειλή της ύπαρξής τους. Μπορεί κανείς να συναντά κάθε μέρα χιλιάδες ανθρώπους στον δρόμο, στην εργασία, αλλά είναι άγνωστα πρόσωπα σ' αυτούς. Στην αρχαιότητα μόνο η Ρώμη ξεπερνούσε το ένα εκατομμύριο κατοίκων και το 1820 μόνον τον Λονδίνο. Στα 1900 οι πόλεις που κατοικούνταν περισσότερο από ένα εκατομμύριο κατοίκους ήταν ένδεκα, το 2000 ήταν σχεδόν 400 και το 2015 θα είναι 550. Αυτό δείχνει ένα μεγάλο πρόβλημα, ότι οι άνθρωποι ζουν μέσα σε μεγαλουπόλεις. Στην πολυκοσμία με τους μετανάστες και τους ξένους ο άνθρωπος αισθάνεται εντελώς μόνος. Ο Τζώρτζ Όργουελ το 1949 έκανε λόγο για τον μεγάλο αδελφό. Πρόκειται για την παντοδύναμη εξουσία, η οποία εισχωρούσε στα σπίτια. Ο Ρέι Μπράντμπερι το 1953 περιέγραψε μια

κοινωνία, στην οποία τα βιβλία ήταν απαγορευμένα και οι άνθρωποι ζούσαν περικυκλωμένοι από οθόνες τις οποίες ονόμαζε «η οικογένειά μου». «Σε αμφότερα τα διηγήματα, ο πολίτης δεν έβλεπε ότι η εξουσία εξαφάνιζε τους γείτονες: γείτονας ήταν πλέον μόνο η οθόνη». Επομένως, «στό προτεχνολογικό κόσμο, η γειτνίαση των ανθρώπων ήταν ουσιαστική, τώρα δεσπόζει η απόσταση, η έμμεση σχέση και η σχέση δια των μέσων ενημέρωσης. Η εντολή (αγάπα τον πλησίον σου) κενώνεται. Και τούτο διότι δεν έχουμε πλέον κανένα να αγαπήσουμε». Χάθηκε η επικοινωνία του ανθρώπου με τον συνάνθρωπό του και στην καλύτερη περίπτωση γίνεται έμμεση, οπότε επανεμφανίζεται με διαστρεβλωμένη μορφή, όπως φαίνεται σε πολλές ψυχοπαθολογικές καταστάσεις. Σε αυτήν την δύσκολη εποχή έχουμε ανάγκη από τον Θεό, αλλά και από τον πλησίον. Το Θεό πρέπει να τον αισθανθούμε μέσα στην καρδιά μας ως αγάπη και μέσα στην Εκκλησία ως Πατέρα, και τον συνάνθρώπό μας πρέπει να τον αισθανθούμε ως αδελφό μας. Εμείς πρέπει να πορευόμαστε προς τον Θεό, καθώς επίσης να κινούμαστε και προς τον συνάνθρωπο, να γινόμαστε πλησίον του κάθε ανθρώπου που υποφέρει και πονά.

για να γελάσουμε... Πάει ένα κοριτσάκι στο σχολείο με ένα μεγάλο καρούμπαλο στο κεφάλι. - Που το χτύπησες το κεφαλάκι σου παιδί μου ρωτά ο δάσκαλος - Με τσίμπησε μια μεγάλη μύγα - Μύγα! - Ναι… αλλά ο μπαμπάς μου, ευτυχώς, τη σκότωσε με ένα μεγάλο φτυάρι.

Πηγή: Απόσπασμα από ομιλία του Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιεροθέου.


Αφιέρωμα - Ο πλησίον

Τα Λάμδα της Αγάπης

Εν μέσω κρίσης Επιμέλεια: Ειρήνη Παναγιωτή

Επιμέλεια: Σπυρίδων Δομτζίδης, Θεολόγος

Στον καιρό μας πλήθυναν οι αστοιχείωτοι που υποστηρίζουν – άκου εκεί! – πως η αγάπη δεν έχει λάμδα. Φέρνουν λεξικά, αποδείξεις τετράγωνες, ορκίζονται, ξαναπροφέρουν, μάταια, χωρίς έ λ ε ο ς όμως ρητορεύουν ούτε ε λ ε υ θ ε ρ ί α δίχως κόκκους ε λ π ί δ α ς μην πω και για α λ ή θ ε ι α . Αγνοούν τα ομοούσια που της δανείζουν το αίμα τους κάθε λεπτό. π. Βασίλειος Θερμός, Θεολόγος – Παιδοψυχίατρος Από την ποιητική συλλογή: «Ονειροδρόμιο», εκδ. Εν πλω, Αθήνα 2003.

... για να περνά η ώρα και να ασκείται ο νούς.

Αν σε έναν τετράγωνο τοίχο πλευράς 2 m τοποθετήσουμε 5 κάδρα οπουδήποτε στον τοίχο, τότε δύο από αυτά τα κάδρα θα απέχουν το πολύ 1,414 m Ας μάθουμε… Μια απλή αρχή που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Dirichlet (1805 – 1859) αναφέρεται στο πως μπορούν να τοποθετηθούν ένα πλήθος περιστέρια σε λιγότερες φωλιές. Η αρχή αυτή είναι υπαρξιακή και όχι ευρετική και μας λέει ότι: Αν οι φωλιές είναι λιγότερες από τα περιστέρια που θέλουμε να τοποθετήσουμε σ’ αυτές, τότε τουλάχιστο μία από τις φωλιές θα περιέχει τουλάχιστο δύο περιστέρια.

Διατελούμεν εν μέσω κρίσης! Εκεί που προς στιγμήν μένουμε ενεοί και αποσβολωμένοι. Εκεί που κόβουμε ταχύτητα, χαμηλώνουμε τους τόνους και ρωτάμε: Γιατί; Πώς έγινε και φτάσαμε στου γκρεμού το χείλος; Ποιος ευθύνεται για τη στραβοτιμονιά; Ποιος θα χρεωθεί το ατύχημα; Ποιος θα χρεωθεί την εθνική συμφορά; …………………………………………………. Αδελφοί μου, η κρίση η βαθειά και επώδυνη είναι και σωτήρια και ιαματική. Αρχίζεις και νοιάζεσαι και μοιράζεσαι το τριμμένο παλτό σου μ’αυτόν που κρυώνει! Αρχίζεις και πονάς και συμπονάς… Και ο άλλος άνθρωπος γίνεται συνάνθρωπος, ο κάτοικος συγκάτοικος, ο πατριώτης συμπατριώτης, και ο άλλος Έλληνας γίνεται συνέλληνας, εγγενής 13 και συγγενής και όμαιμος και αδελφός! Μαρία Μουρζά «Εν μέσω κρίσης»

Μια χρήσιμη παραλλαγή της είναι η εξής: Αν θέλουμε να τοποθετήσουμε μ.ν+1 αντικείμενα σε ν κουτιά τότε υποχρεωτικά σε ένα τουλάχιστο από αυτά τα κουτιά θα τοποθετηθούν μ+1 αντικείμενα. Τώρα, προσπαθήστε και αυτό… Σε μια κατασκήνωση υπάρχουν 577 παιδιά από 9 διαφορετικές χώρες. Σε οποιαδήποτε ομάδα 9 παιδιών υπάρχουν 2 τουλάχιστο με το ίδιο ύψος. Αποδείξτε ότι υπάρχει ομάδα 5 παιδιών του ίδιου φύλλου από την ίδια χώρα με το ίδιο ύψος. (ΕΜΕ, διαγωνισμός Θαλής)

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

Ηθική αυτονομία Επιμέλεια: Αγγελική Κατσιώτη, Φιλόλογος

Μ

14

ερικοί διανοούμενοι γράφουν ότι ο ηθικός νόμος υποδουλώνει τον άνθρωπο, του στερεί την ελευθερία του. Θέλουν να έχουν πλήρη ελευθερία συνειδήσεως και εκφράσεως, απόλυτη ελευθερία, η οποία συχνά οδηγεί στην ασυδοσία και υποδουλώνει τον άνθρωπο στα πάθη του. Ο ευαγγελικός νόμος ελευθερώνει τον άνθρωπο, είναι νόμος ελευθερίας, διότι δεν επιβάλλεται με τη βία, όπως οι νόμοι της Πολιτείας. Δίνουν ελευθερία εκλογής στον άνθρωπο, του γνωρίζουν την αλήθεια. Ο Κύριος είπε «γνώσεσθε τὴν ἀλήθειαν καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς» (Ιω. η’, 32). Και ο Απόστολος Παύλος γράφει στους Γαλάτες: «Τῇ ἐλευθερίᾳ οὖν, ᾗ Χριστὸς ἡμᾶς ἠλευθέρωσε, στήκετε, καὶ μὴ πάλιν ζυγῷ δουλείας ἐνέχεσθε» (Γαλ. ε’, 1). Ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο τον έμφυτο ηθικό νόμο και τη λογική, γι’ αυτό μπορεί να διακρίνει το καλό από το κακό. Αλλά λόγω του προπατορικού αμαρτήματος, έχει αμαυρωθεί η ηθική του συνείδηση και συχνά ρέπει προς το κακό. Ο Θεός του έδωσε ελευθερία να εκλέγει το καλό ή το κακό, αλλά θα υφίσταται τις συνέπειες των πράξεών του. Στην Παλαιά Διαθήκη λέγει: «Ιδού τέθεικα σοι πυρ και ύδωρ, ου εάν θέλης εκτενείςτην χείρα σου». Αν ο άνθρωπος βάλει το χέρι του στη φωτιά, θα καεί, αν στο νερό θα δροσισθεί. Βέβαια ο άνθρωπος έχει λογική και μπορεί να διακρίνει το καλό από το κακό. Το καλό όμως είναι δύσκολο, όπως τόνισαν και οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι. Ο Ησίοδος γράφει ότι ο δρόμος της αρετής είναι δύσκολος στην αρχή, έπειτα όμως γίνεται εύκολος, αν και εξακολουθεί να είναι δύσκολος. Ενώ ο δρόμος της κακίας είναι εύκολος (Ησιόδου, Έργα και Ημέραι). Ο Σωκράτης τόνιζε ότι «ουδείς εκών κακός». Πολλοί πράττουν το κακό, επειδή το θεωρούν ευχάριστο, ωφέλιμο, καλό. Δεν ξέρουν να διακρίνουν το καλό από το κακό. Ο Χριστός με τη διδασκαλία του μας έδειξε το σωστό δρόμο προς την ηθική τελείωση, επί πλέον δε μας ενισχύει με τη θεία χάρη, ώστε να διακρίνουμε και να πράττουμε το καλό. Μας ελευθέρωσε από το νόμο της αμαρτίας και μας αναγέννησε πνευματικά. Τόνισε την εντολή της αγάπης προς τον πλησίον, η οποία υπερβαίνει το νόμο. Ο ιερός Αυγουστίνος γράφει: «Ama et face quod vis» = Αγάπα και κάνε ό, τι θέλεις. Όποιος αγαπά ειλικρινά, δεν θα κάμει το κακό στους άλλους ούτε στον εαυτό του. ο Απόστολος Παύλος τονίζει ότι για τους χριστιανούς δεν υπάρχει νόμος (Α΄ Τιμ. Α΄9), ομοίως και στην Επιστολή προς Ρωμαίους). Παράλληλα όμως τονίζει ότι δεν αρκεί η πίστη, χρειάζονται και έργα αρετής. Και ο Απόστολος Ιάκωβος τονίζει ότι «πίστις χωρὶς τῶν ἔργων νεκρά ἐστιν» (Ιακ. β’, 20). Δηλαδή η πίστη πρέπει να αποδεικνύεται και με έργα. Οι οπαδοί της ηθικής αυτονομίας σχεδόν καταργούν τον ηθικό νόμο και κηρύττουν τον αμοραλισμό, τον οποίο στηρίζουν σε διάφορες ιδεολογίες και θεωρίες. Η ηθική των οπαδών της αυτονομίας δεν έχει πνευματικά θεμέλια ούτε και η ηθική των λεγομένων ανθρωπιστών. Μόνον η χριστιανική ηθική μπορεί να δημιουργήσει αρμονικές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων και να δημιουργήσει μια ηθικά ανώτερη κοινωνία. Βασ. Χ. Χαραλαμπόπουλος Περιοδικό Σύνδεσμος, τεύχος 490


Με πίστη στο Θεό

Παναγία, η Οδός και η Μεσίτρια τιμή και η αγάπη προς τo πρόσωπο της Παναγίας έχει ρίζες θεολογικές. Το πρόσωπο Της αποτελεί κομβικό σημείο πραγματοποίησης του λυτρωτικού έργου του Θεού για χάρη του ανθρώπου. Ο τρόπος συμμέτοχής Της στο έργο αυτό αποκαθιστά κατ' αρχήν την αξία του ανθρώπου μετά την πτώση. Η Παναγία εκπροσωπεί μίαν ανθρωπότητα, με την οποία ο Θεός επιθυμεί να ανοίξει διάλογο, σεβόμενος απόλυτα το δώρο της ελευθερίας, που της χάρισε από την πρώτη κιόλας στιγμή της δημιουργίας της. Και ποιός είναι αυτός ο εκπρόσωπος; Μία άσημη κόρη από την Παλαιστίνη, άγνωστη, αδιάφορη για τους ισχυρούς και τους επωνύμους. Ακόμη και πριν από την ενανθρώπησή Του, ο Θεός επιλέγει με συνέπεια να κινείται στις αθέατες πλευρές της ανθρώπινης δημοσιότητας, κάνοντας όργανα της χάριτός Του τους μωρούς και άσοφους του κόσμου τούτου. Διότι εκεί βρίσκει πάντα τη μία και μοναδική προϋπόθεση, προκειμένου να αποκαλυφθεί και να λυτρώσει: Την ταπεινοφροσύνη. Μία ταπεινοφροσύνη, η οποία στο πρόσωπο της Θεοτόκου, συνδυάζεται με την αξιοπρέπεια του διαλόγου με τον απεσταλμένο άγγελο, αλλά και με την αρχοντική αποδοχή του θελήματος του Θεού. Κι αυτή, όχι ως μία τυφλή υποταγή, αλλά ως ελεύθερη προσφορά του νου, της καρδιάς, ολόκληρου αγνή στο σώμα, κυρίως, όμως, αγνή στην καρδιά του είναι Της. και την διάθεση, ήταν αρκετή για να βρει άνοιγμα Αυτή η ταπεινοφροσύνη της Παναγίας γίνεται η ο Θεός της αγάπης στην ανθρώπινη ιστορία, προαιτία να φανερωθεί και το αληθικειμένου να φανερώσει το αληθινό πρόσωπο του Θεού προς νό Του πρόσωπο. Πρόσωπο ... σε εποχές σαν τη δική μας, τους ανθρώπους. Το πρόσωπο αγάπης σφοδρής, μανικής, ικα- 15 της απέραντης πατρικής αγάπης, νής να Τον οδηγήσει στην κένωεποχές που νιώθουμε της διάκρισης, της συγκατάβαση από την παντοδυναμία Του σης και της άφεσης. Το πρόσωασήμαντοι και ανίσχυροι, και στην πρόσληψη της μορφής πο εκείνο, που ο Διάβολος κατάτου δούλου, για να αποκατασταη Παναγία μας θυμίζει φερε να το εγκαταστήσει παραθείη σχέση Πατέρα με υιούς και μορφωμένο στον νου και στην θυγατέρες. πως ένας άνθρωπος αρκεί, για καρδιά του Αδάμ και της Εύας. Η Ποτέ δεν θα μάθουμε, αν, προπατορική παράβαση έμαθε ν' αλλάξει τη ροή της ιστορίας χωρίς την Παναγία θα πραγματοτον άνθρωπο να ανταγωνίζεται, ποιείτο, τουλάχιστον εκείνη τη πρώτα με τον Θεό και μετά με χρονική στιγμή, η είσοδος του τον συνάνθρωπο, τον σύντροφο, τον συνοδοιπό- Θεού στον δικό μας, τον κοσμικό χρόνο. Αυτό ρο. Η διαβολή του Πειρασμού γέμισε την ανθρώ- που ξέρουμε, όμως, με βεβαιότητα, είναι πως σε πινη ψυχή με φόβο για έναν Θεό, που ξέρει μόνο εποχές σαν τη δική μας, εποχές που νιώθουμε να στέλνει κεραυνούς και να συντρίβει το πλάσμα ασήμαντοι και ανίσχυροι, η Παναγία μας θυμίζει Του, ζητώντας από αυτό θυσίες εξιλασμού και πως ένας άνθρωπος αρκεί, για ν' αλλάξει τη ροή σπαρακτικά καλοπιάσματα. Κι όμως! Μία κόρη της ιστορίας. Μπορεί ο Θεός να έχει για θρόνο

Η

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

Του το Σύμπαν και, ακόμη περισσότερο, την καρδιά του καθενός μας, όμως, ο χώρος πρέπει να ανοιχτεί με δική μας απόφαση και δικό μας κόπο. Η διαδικασία αυτή μπορεί να μας μεταβάλει σε μήτρες αγάπης, έτοιμες να γεννήσουν αγάπη και αγιότητα, που ο κόσμος διψάει όσο τίποτε άλλο. Αυτό είναι το βαθύτερο νόημα της θεοτοκίας της Παναγίας μας: Πέραν του ότι προσέφερε χώρο, προκειμένου ο Αχώρητος να βρει καταφύγιο ως βρέφος, άνοιξε την πόρτα της ανθρωπότητας, προκειμένου να μπορέσει ο Θεός να κάνει το τελευταίο βήμα από τα άπειρα που διήνυσε με δική Του πρωτοβουλία, για να υλοποιήσει το όνομά Του: «Εμμανουήλ»: ο Θεός με τους ανθρώπους. Πίσω, όμως, από τα βαθύτερα θεολογικά μηνύματα, ξέρουμε όλοι πως μία σχέση πολύτιμη

πραγματοποιείται ανάμεσα στην Παναγία και σε κάθε άνθρωπο, που προστρέχει στην προστασία Της. Να είναι η απεικόνιση στο πρόσωπο Της της μητρικής παρουσίας, που όλοι κάποτε δεχτήκαμε από τη φυσική μας μάνα; Να είναι η διαίσθηση, πως θα αποτελεί για πάντα οδό, που οδηγεί απευθείας στην αγκαλιά του Θεού; Σημασία έχει, πως στη ζωή της Εκκλησίας ο θάνατός Της βιώνεται ως κοίμηση και ως μετάσταση, δηλ. συνάντηση με τον Πλάστη και Υιό Της. Και σ' αυτή Της την ανάβαση προς την ανεκλάλητη Θεϊκή αγκαλιά, νιώθουμε -επειδή είναι αλήθειανα παρασύρει ολόκληρη την ανθρωπότητα και τον καθένα από μας ξεχωριστά.

Άνθρωπος και κόσμος στις ακολουθίες του νυχθημέρου

Ο Δημητριάδος Ιγνάτιος Περιοδικό Πληροφόρηση

(24ώρου)

Επιμέλεια: Σπυρίδων Δομτζίδης, Θεολόγος

έντρο και αναφορά της ορθοδόξου λατρείας αγίους της ημέρας. Στις μονές τελούνται όλες οι είναι η θεία λειτουργία. Κάθε Κυριακή, κάθε εν ισχύει σήμερα ιερές ακολουθίες, δηλαδή το εορτή ή και κάθε ημέρα προσφέρονται στο Θεό Μεσονυκτικό, ο Όρθρος, η Α’, η Γ’, η ΣΤ’ και η Θ’ τα Τίμια Δώρα τα οποία καθαγιάζονται από το Ώρα, ο Εσπερινός και το Απόδειπνο. Στις ενορίες Πανάγιο Πνεύμα και από Άρτος και Οίνος μετα- επικράτησε να τελείται ο Εσπερινός και ο τρέπονται σε Σώμα και Αίμα Χριστού. Από το Όρθρος. Οι άλλες διαβάζονται προαιρετικά κατ’ μελιζόμενο και μη διαιρούμενο Τίμιο Σώμα και οίκον από τους πιστούς. Τα κείμενα-ύμνοι που Αίμα μεταλαμβάνουν και αγιάζονται οι πιστοί περιλαμβάνονται στις ακολουθίες, επηρεάζονται γενόμενοι έτσι μέλη του Σώματος του Χριστού, από το εβδομαδιαίο, το ετήσιο και το κινητό εορτης Εκκλησίας. Στην Εκκλησία μετέχει και αγιάζε- τολόγιο. Υπάρχει, ωστόσο, και ο σταθερός ται κι ολόκληρη η κτίση με την εν «πυρήνας» που περιέχει Ψαλσαρκί παρουσία σε αυτή του μούς, ιερατικές ευχές και δεήΚτίστου της. σεις, προσευχές, καθώς και Στις ακολουθίες Εκτός από τη θεία λειτουργία, δοξολογικούς και θεομητοριόμως, η λατρευτική κοινότητα κούς ύμνους. Αναζητώντας την του νυχθημέρου φαίνεται θέσπισε μια σειρά από άλλες ανθρωπολογία και την κοσμολοσυνεχώς ότι ο Κύριος ακολουθίες, για κάθε φάση της γία στα κείμενα αυτά των ακοημέρας, οι οποίες έχοντας λουθιών του νυχθημέρου, βρίκαι Δημιουργός συνέχει κέντρο τους τη θεία ευχαριστία, σκει κανείς μια μεστή θεολογιείναι η προετοιμασία γι’ αυτήν ή κού λόγου και αγιοπνευματικής και αγιάζει τα πάντα. και η επέκτασή της. Τόσο στα εμπειρίας θεώρηση του ανθρώμοναστήρια, όσο και στις ενοπου και του κόσμου από τους ρίες τις τελούν καθημερινά αναμέλποντας ικεσία ιερούς συγγραφείς και συντάκτες των ακολουκαι δοξολογία στον εν Τριάδι Θεό και τιμή στους θιών.

Κ

16


Με πίστη στο Θεό

Ο άνθρωπος έχει πρώτιστο μέλημά του να λατρεύει το Θεό. Πριν ακόμα ξημερώσει για να αρχίσει η μέρα, η εργασία και η βιοτική μέριμνα, στέκεται έμπροσθεν του Θεού και δέεται. «Ἐκ νυκτὸς ὀρθρίζει τὸ πνεῦμά μου πρὸς σὲ ὁ Θεός, διότι φῶς τὰ προστάγματά σου ἐπὶ τῆς γῆς» (ευχή γ΄ του Όρθρου), δέεται την ώρα του εξάψαλμου ο ιερέας. Η μέρα ξεκινά, ο άνθρωπος καταγίνεται με τις ανάγκες αυτού του κόσμου, αλλά τίποτα από αυτά που κάνει δεν είναι αποκομμένο από τη χάρη του Θεού που τα πάντα συνέχει. Γι’ αυτόν το λόγο ήδη από το πρωί έχει ζητηθεί από το Θεό η ευόδωση κάθε αγαθού έργου σε κάθε πτυχή της ζωής. Αλλά και μετά το πέρας των εργασιών της ημέρας, που στα παλιά τουλάχιστον χρόνια το σηματοδοτούσε η δύση του ηλίου, οι πιστοί προσφέρουν «θυσία εσπερινή» στο Δημιουργό της κτίσης. Οι ακολουθίες των Ωρών δείχνουν ότι και κατά τη διάρκεια της ημέρας συγκεντρωνόταν για κοινή προσευχή, ιδιαίτερα κατά τη μοναχική πρακτική. Σήμερα, όμως, που οι Ώρες συνάπτονται στον Όρθρο και τον Εσπερινό, η ανατολή και η δύση του ηλίου αποτελούν τις δύο αφορμές της λατρευτικής συνάξεως. Έτσι οι πιστοί «ἰδόντες φῶς ἑσπερινόν, ὑμνοῦμεν Πατέρα, Υἱόν, καὶ ἅγιον Πνεῦμα Θεόν». Εκπληρώνεται έτσι η ψαλμική ρήση, που περιλαμβάνεται και στην ευχή της εισόδου του μεγάλου Εσπερινού: «Ἑσπέρας καὶ πρωΐ καὶ μεσημβρίας, αἰνοῦμεν, εὐλογοῦμεν, εὐχαριστοῦμεν καὶ δεόμεθά σου, Δέσποτα τῶν ἁπάντων, Φιλάνθρωπε, Κύριε». Ο κύκλος της ημέρας κλείνει τη νύχτα, όταν ο άνθρωπος καθεύδει προς ύπνον. Είναι άλλη μια ευκαιρία ζητώντας την «ανάπαυσιν σώματος και ψυχής» να ζητηθεί και η εξάλειψη των ανομημάτων, να εκφραστεί η ευχαριστία για τις θείες δωρεές, να δοξολογηθεί ο εν υψίστοις Θεός, να ομολογηθεί η ορθόδοξος πίστη, να ζητηθεί η ειρήνη του κόσμου και η σωτηρία των ζώντων και των τεθνεώτων. Όλα αυτά περιλαμβάνονται στο Απόδειπνο.

Ο άνθρωπος προσεύχεται στις ιερές ακολουθίες για την ίαση και σωτηρία και της ψυχής και του σώματος. Γι’ αυτόν το λόγο τα αιτήματα καλύπτουν όλες τις αντίστοιχες ανάγκες. Αφετηρία, όμως, κάθε ευχής είναι η μετάνοια για τις αμαρτίες και η εκζήτηση του θείου ελέους, ώστε αμαρτωλοί όντες, να επιστρέψουμε στον ελεήμονα Κύριο και να αξιωθούμε του αγιασμού της ψυχής και του σώματος, του φωτισμού του νοός, της καρδίας και όλων των μελών του σώματος. «Ἑαυτούς καί ἀλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα» προτρέπει συνεχώς ο διάκονος ή ο ιερέας καθιστώντας κάθε ακολουθία και κάθε στιγμή ευκαιρία επιστροφής στο Θεό αναθέτοντας στο έλεός Του τις μέριμνές μας για τον εαυτό μας και για τους άλλους. Αιτήματα υπάρχουν, επίσης και για όλο τον κόσμο, για όλη την κτίση. Στις ακολουθίες του νυχθημέρου φαίνεται συνεχώς ότι ο Κύριος και Δημιουργός συνέχει και αγιάζει τα πάντα. Όλα βρίσκονται κάτω από τη σκέπη Του και τίποτα δε γίνεται χωρίς την παραχώρησή Του. Σε κάθε Εσπερινό, στον προοιμιακό ψαλμό υμνείται ο Πλάστης που τα πάντα εν σοφία εποίησε. Τα λίαν καλά δημιουργήματα του Θεού τίθενται στην υπηρεσία του ανθρώπου. Ο άνθρωπος οφείλει να τα χρησιμοποιεί επ’ αγαθώ και να 17 λατρεύει τον Κτίσαντα. Το εωθινό και το εσπερινό φως του ηλίου, επί παραδείγματι, παραπέμπουν στο φως της απροσίτου δόξης. Όλα μπορούν να φωτιστούν από τη θεία χάρη και να προσφερθούν στο Θεό. Λόγω αυτής της σύνδεσης του ακατάληπτου Θεού με τον κόσμο, η ορθόδοξη λατρεία μεταφέρει τον μετέχοντα στον ουρανό και την ουράνια χορεία επί της γης. Άνθρωπος και κόσμος, πάντα τα κτίσματα δηλαδή, ζητούν να μετέχουν των ακτίστων ενεργειών του Τριαδικού Θεού. Στην ια΄ ευχή του Όρθρου υπογραμμίζεται η από κοινού δοξολογία του Θεού από τους ανθρώπους και τα λοιπά κτίσματα: «πρόσδεξαι ἡμῶν μετὰ τῶν κτισμάτων σου πάντων τὴν κατὰ δύναμιν δοξολογίαν καὶ ταῖς πλουσίαις τῆς σῆς ἀγαθότητος ἀντάμειψαι δωρεαῖς» και

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

«ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε» (Α Θεσ. ε’, 17) προτρέπει ο απόστολος Παύλος τους χριστιανούς της πρώτης Εκκλησίας. Αν και η πληρότητα της εκτέλεσης αυτής της εντολής βρίσκεται, κατά την ορθόδοξη νηπτική παράδοση, στην μονολόγι-

στη ευχή το «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με», εντούτοις η Εκκλησία θέσπισε παράλληλα να προσφέρει αδιαλείπτως τις ιερές ακολουθίες ως κοινή δέηση για την περάτωση του σκοπού της δημιουργίας του κόσμου και του ανθρώπου από τον Θεό.

Κωνσταντίνος Δαβάκης Επιμέλεια: Ι. Α. Βερνάρδου

Κωνσταντίνος Δαβάκης ήταν Έλληνας στρατιωτικός, συνταγματάρχης πεζικού και ήρωας του Ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940. Γεννήθηκε στα Κεχριάνικα Λακωνίας το 1897 και πέθανε στην Αδριατική θάλασσα τον Ιανουάριο του 1943. Γιος δασκάλου, γεννήθηκε το 1897 στα Κεχριάνικα Λακωνίας και σπούδασε στη Σχολή Ευελπίδων (από την οποία αποφοίτησε ως ανθυπολοχαγός πεζικού, την 1η Οκτωβρίου του 1916) αλλά και στην Ανωτάτη Σχολή Πολέμου της Αθήνας, και στο Παρίσι (γαλλική Σχολή Αρμάτων). Έλαβε μέρος στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο όπου διακρίθηκε για την τόλμη και την ανδρεία του στο μακεδονικό μέτωπο (μάχες Σκρά και Δοϊράνης), όμως παράλληλα η υγεία του υπέστη σοβαρή επιδείνωση εξαιτίας της επίδρασης των ασφυξιογόνων αερίων. Το 1918 προβιβάστηκε σε λοχαγό επί ανδραγαθία. Έλαβε μέρος και στη Μικρασιατική Εκστρατεία όπου το 1921 διακρίθηκε στη μάχη των υψωμάτων του Αλπανός, και τιμήθηκε με το Χρυσούν Αριστείο Ανδρείας. Στο διάστημα μεταξύ 1922 και 1937 υπηρέτησε ως επιτελάρχης της 2ης Μεραρχίας και του 1ου Σώματος Στρατού, φοίτησε και δίδαξε σε στρατιωτικές σχολές και συνέγραψε διατριβές για τη στρατιωτική ιστορία και την τακτική των τεθωρακισμένων. Το 1931 πήρε το βαθμό του αντισυνταγματάρχη. Στις 30 Δεκεμβρίου του 1937 και μετά από μεγάλες αναρρωτικές άδειες, αποστρατεύθηκε για λόγους υγείας και τέθηκε σε πολεμική διαθεσιμότητα. Όταν, τον Αύγουστο του 1940, συντελέστηκε η μερική επιστράτευση, ο Δαβάκης ανακλήθηκε στην ενερ-

Ο

18

γό υπηρεσία και τοποθετήθηκε διοικητής του 51ου Συντάγματος Πεζικού (ΣΠ) και στη συνέχεια του Αποσπάσματος Πίνδου (αποτελούμενου από το 51ο ΣΠ υπό άλλον διοικητή) το όποιο είχε ως έδρα το Επταχώριο Πίνδου. Η διοίκηση των ελληνικών δυνάμεων ανατέθηκε στον Βασίλειο Βραχνό. Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου του 1940, οπότε εκδηλώθηκε η ιταλική εισβολή, ο Δαβάκης αντιμετώπισε την 3η Ιταλική Μεραρχία Αλπινιστών Τζούλια με ένα απόσπασμα 2.000 ανδρών, υπό τις εντολές και τις οδηγίες του Τμήματος Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας. Η τακτική του σε ολόκληρη την έκταση της ζώνης ευθύνης του (35 χιλιόμετρα) ήταν αμυντική, και μάλιστα έκανε υποχρεωτικό ελιγμό, αναμένοντας ενισχύσεις. Την 1η Νοεμβρίου 1940, οπότε έφτασαν οι ενισχύσεις που περίμενε ο Δαβάκης, οι ελληνικές δυνάμεις έκαναν αντεπίθεση και κύκλωσαν τις ιταλικές, που αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Κατά την αντεπίθεση αυτή, και συγκεκριμένα την 6η ημέρα από την έναρξη των επιχειρήσεων, στον Προφήτη Ηλία Κάντσικου (μετέπειτα Δροσοπηγής), ο Δαβάκης τραυματίστηκε στο στήθος. Στον αξιωματικό που τον πλησίασε για να τον περιποιηθεί πρόσταξε, μαζεύοντας όσες δυνάμεις του 'μεναν ακόμα: «Άσε με εμένα, πες με πεθαμένο! Και κοίτα να μη σου πάρουν τις θέσεις! Τράβα!». Στη συνέχεια τον μετέφεραν αναίσθητο με το φορείο στο Επταχώρι. Ο τραυματισμός του προκάλεσε προβλήματα σε συσχετισμό με την παλαιά στηθική του νόσο. Έτσι χρειάστηκε να αποχωρήσει από το μέτωπο, όπου τον αντικατέστησε ο τότε ταγματάρχης Ιωάννης Καραβίας. Η νίκη του


Πτυχές της Ιστορίας μας

αποσπάσματος του Δαβάκη είχε αποφασιστική στηκε και ετάφη στον Αυλώνα. Μεταπολεμικά τα σημασία στην έκβαση του πολέμου. Μάλιστα θεω- οστά του διακομίστηκαν και ενταφιάστηκαν στην ρήθηκε η πρώτη ήττα του Άξονα. Η επιτυχία του Αθήνα. Ο Κωνσταντίνος Δαβάκης υπήρξε από τούς Δαβάκη συνίσταται «στην άμεση διάγνωση ενός τακτικού λάθους πού έκανε ο Ιταλός μέραρχος να πρωτοπόρους της ιδέας της μηχανοκίνησης του προχωρήσει γοργά προς τη Σαμαρίνα χωρίς να πεζικού και της χρησιμοποίησης αρμάτων ως κύριου όπλου για τη διάσπαση καλύψει το πλευρό της φάλαγγάς και καταδίωξη του εχθρού, του». Ο Δαβάκης το είδε αμέ«Άσε με εμένα, καθώς πρόκρινε την ευελιξία των σως και από τη δεύτερη μέρα μηχανοκίνητων μονάδων έναντι του σκληρού αγώνα ήταν σίγουπες με πεθαμένο! Και κοίτα της γραμμής οχυρών. Για τον ρος ότι χάρη σ' αυτό το λάθος «θα μάντρωνε τους Ιταλούς». να μη σου πάρουν τις θέσεις! Δαβάκη ήταν απαραίτητη όχι μόνο η μηχανοκίνηση του στραΚατά τη διάρκεια της μακρόχροΤράβα!» τού, αλλά και η συνεργασία των νης νοσηλείας του Δαβάκη, οι στοιχείων του, δηλαδή των διαπολεμικές επιχειρήσεις έληξαν φόρων όπλων και της Αεροποκαι η χώρα βρέθηκε υπό κατοχή. Τον Δεκέμβριο του 1942, και ενώ ακόμα νοσηλευ- ρίας. Στο συγγραφικό έργο του Δαβάκη περιλαμόταν στην Αθήνα, ο Δαβάκης συνελήφθη ως όμη- βάνονται «Τα Άρματα Μάχης» (1928), «Ο Στραρος από τις ιταλικές αρχές κατοχής, μαζί με πολ- τός του Μέλλοντος» (1934) για πολλούς το σημαλούς διακεκριμένους αξιωματικούς, γιατί θεωρή- ντικότερο έργο του, «Χημικός και Αεροχημικός θηκαν ύποπτοι αντιστασιακής δράσης. Οι συλλη- Πόλεμος» (1935), «Εγχειρίδιον Τακτικής Πεζιφθέντες επιβιβάστηκαν στην Πάτρα στο ατμό- κού» (1937), «Νυκτερινές Επιχειρήσεις» (1939), πλοιο «Τσιτά ντι Τζένοβα» για να μεταφερθούν κ.ά. Τέλος την 19η Μαρτίου 1935 κατέθεσε το σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Ιταλία. Το βαρυσήμαντο προφητικό: «Υπόμνημα Επί Της πλοίο αυτό τορπιλίστηκε από συμμαχικό υποβρύ- Αμύνης Των Συνόρων». χιο και βυθίστηκε στα ανοιχτά των νότιων αλβανικών ακτών, με αποτέλεσμα να πνιγούν οι επιβαίνοΑπό το βιβλίο Δαβάκης - Πίνδος, εκδ. Δημητράκου ντες στα νερά της Αδριατικής (Ιανουάριος 1943). Πειραϊκή Εκκλησία, τεύχος 263, Οκτ. 2014 Το πτώμα του Δαβάκη περισυνελέγη, αναγνωρί-

Η διακοσιοστή επέτειος της Φιλικής Εταιρείας Επιμέλεια: Αγγελική Κατσιώτη, Φιλόλογος

εθνεγερσία των επί τετρακόσια χρόνια σχεδόν υπόδουλων Ελλήνων, συντελεσμένη από 1821 έως 1829 με πράξεις έξοχου ηρωισμού των ηθικά πρωτοπόρων της γενεάς εκείνης και με πολύ βαριές θυσίες του λαού, τελεσφορημένη, μερικά έστω, με τη συμπαράσταση Ρωσίας, Γαλλίας, Αγγλίας, αποτελεί πολιτικοϊστορικό γεγονός αξιοθαύμαστο. Τα πολιτικοϊστορικά γεγονότα εξηγούνται, όσο εξηγούνται, με τη διάγνωση και την αξιολόγηση πολλών συντελεστών. Μεταξύ

Η

αυτών κυριότερος είναι, ως ενεργοποιός και των άλλων, η πρωτοβουλία ορισμένων ανθρώπων, η συντακτική μεγάλης ομάδας ανθρώπων σε δράση

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου

19


Μαθητικές Επιλογές

20

πολιτική. Αυτό ισχύει κατ’ εξοχήν για την Ελληνι- χημένος επαναστάτης έκτοτε προς απελευθέρωκή Επανάσταση του 1821. Και η προς αυτήν πρω- ση της Ελλάδος. Προπαίδεια προς δράση επανατοβουλία έχει ένδοξη χρονολογία: 14 Σεπτεμβρί- στατική, απελευθερωτική της Ελλάδος, είχε και ο ου 1814. Αθανάσιος Tσακάλωφ από τα χρόνια των πανεπιΥπήρχε στους υπόδουλους Ελληνες πόθος ελευ- στημιακών του σπουδών στο Παρίσι, όταν μετείθερίας, συγκρατημένος έστω. Και η λαϊκή Μούσα χε πολύ ενεργά στο «Ελληνόγλωσσον ξενοδοχείπαρηγορούσε: «Μη κλαις Κυρά μας Δέσποινα και ον», οργάνωση με σκοπό μυστικό την απελευθέσεις εικόνες μη κλαίτε. Πάλι με χρόνια με καιρούς ρωση της Ελλάδος. Ο Ξάνθος είχε πατέρα με υπηπάλι δικά μας θα ’ναι». Οσοι μάλιστα μαθήτευαν ρεσία πριν στον ρωσικό στρατό, υπήρξε μικρέστα ολίγα υπάρχοντα σχολεία διαποτίζονταν με μπορος στη Σμύρνη και στην Τεργέστη, αλλά νάμα πατριωτισμού. Υπήρξαν και απελευθερωτι- εμφορούμενος από φιλελεύθερο φρόνημα κές εξεγέρσεις, τοπικές όμως και δίχως επιτυχία. πίστευε στη δυνατότητα για ένωση «καπιτάνων Και υπήρξαν παραινέσεις προς εξέγερση απελευ- και Αρματωλών και άλλων... ομογενών» σε μυστιθερωτική, καθώς προπάντων η περίφημη του Ρήγα κή εταιρεία με σκοπό την «εν καιρώ απελευθέρωΦεραίου, του «πατριδολάτρη» και «μεγαλομάρτυ- σιν της πατρίδος». ρα». Τον Νοέμβριο 1813 ο Σκουφάς και ο Τσακάλωφ Η πρωτοβουλία όμως των Ηπειρωτών Νικολάου συνάντησαν τον Ξάνθο στην Οδησσό. Αφού Σκουφά και Αθανασίου Τσακάλωφ και του Πάτμι- πέρασαν δέκα μήνες, ώστε και να βεβαιωθούν ου Εμμανουήλ Ξάνθου, την 14η Σεπτεμβρίου 1814 εκατέρωθεν για το πατριωτικό φρόνημα και τον στην Οδησσό, να ιδρύσουν τη σοβαρό χαρακτήρα των, και μετά Φιλική Εταιρεία, υπήρξε η αφεαπό προκαταρκτικές μεταξύ των ... αποφάσισαν, τότε μόνον, τηρία της ιστορικής πορείας του συζητήσεις, αποφάσισαν, τότε υπόδουλου Γένους προς την μόνον, την ίδρυση της Φιλικής την ίδρυση της Φιλικής Απελευθέρωση. Ο Σκουφάς, 35 Εταιρείας, στις 14 Σεπτεμβρίου ετών, και ο Ξάνθος, 42 ετών, Εταιρείας, στις 14 Σεπτεμβρίου 1814, εταιρείας μυστικής, αποήταν μικρέμποροι ή κατά καικλειστικά ελληνικής, με σκοπό 1814, εταιρείας μυστικής, ρούς γραμματείς εμπόρων. Ο την απελευθέρωση της Ελλάδος. Τσακάλωφ, 26 ετών, υιός εμπόΗ δράση της Φιλικής Εταιρείας αποκλειστικά ελληνικής, ρου, είχε λάβει μόρφωση και υπήρξε δυσχερέστατη, με πολπανεπιστημιακή στο Παρίσι. Και λές αντιξοότητες, και από τη με σκοπό την απελευθέρωση οι τρεις είχαν ήδη πριν από το φύση της ενείχε μέγιστο κίνδυνο 1814 φρόνημα επαναστατικό, για το έθνος, αν αποκαλυπτόταν της Ελλάδος. απελευθερωτικό του έθνους. άκαιρα στους Τούρκους. Οι Μέντωρ του Σκουφά υπήρξε ο αρχηγοί της όμως δεν ήταν επιΚωνσταντίνος Ράδος, σπουδασμένος στο Πανεπι- πόλαιοι επαναστάτες, είχαν υψηλού βαθμού στήμιο της Πίζας, όπου και είχε μυηθεί στον καρ- πατριωτισμό και τόλμη επαναστατική, αλλά και τη βοναρισμό*. Εκπατρισμένος προς αποφυγή διωγ- συναίσθηση εναγώνιας ευθύνης προς το Γένος, μού από τον Αλή Πασά, εμπνεόμενος από ελληνι- μήπως και προκαλέσουν την εξόντωσή του. κό πατριωτισμό, αποφάσισε το 1812 στη Μόσχα Και πέρασε «κρίσεις» η Φιλική Εταιρεία, έως και την ίδρυση ελληνικής μυστικής εταιρείας προς με προτάσεις για διάλυσή της. Και μια αιτία ήταν η απελευθέρωση του υπόδουλου έθνους. Και την συναίσθηση αυτή της μεγάλης ευθύνης προς το απόφαση αυτή εμπιστεύθηκε σε ολίγους Ελληνες έθνος. Περί τα μέσα του 1817 η Φιλική Εταιρεία είχε και στον Νικόλαο Σκουφά, εμποροϋπάλληλο εκεί τότε, άξιο της εμπιστοσύνης του με τον φλογερό ήδη 30 μέλη. Μεταξύ αυτών, ο Παναγιώτης Αναπατριωτισμό του και τον σοβαρό του χαρακτήρα. γνωστόπουλος, ο Γεώργιος Σέκερης και ο ΑθανάΗ απόφαση του Ράδου δεν είχε συνέχεια, καθώς σιος Σέκερης, ο Γεώργιος Λεβέντης, ο Αντώνιος αυτός αναχώρησε από τη Μόσχα το 1812 μαζί με Κομιζόπουλος, ο Γεώργιος Ολύμπιος, ο Χριστότη γαλλική στρατιά. Ο Σκουφάς όμως είναι κατη- φορος Περραιβός. Αργότερα έγιναν μέλη της * Ο καρβοναρισμός ήταν μυστική πολιτική εταιρεία, που πρωτοεμφανίστηκε στη Ν. Ιταλία, μεταξύ των ετών 1807 και 1812.


Πτυχές της Ιστορίας μας

Εταιρείας και ο Ανθιμος Γαζής, ο Αναγνωσταράς, ο Φαρμάκης, ο Παναγιώτης Σέκερης, ο πλούσιος αυτός μεγαλέμπορος και πρόθυμος να εισφέρει μεγάλα χρηματικά ποσά για το έργο της Εταιρείας. Τον Σεπτέμβριο του 1818 η Εταιρεία είχε πολλά ικανά στελέχη σε όλες σχεδόν τις περιοχές της Ελλάδος και σε παροικίες ελληνικές εκτός Ελλάδος. Στις 22 Σεπτεμβρίου 1818 -τον Ιούλιο είχε αποθάνει ο Σκουφάς- οι αρχηγοί της Εταιρείας, ευρισκόμενοι στην Κωνσταντινούπολη, συνυπέγραψαν «Υποχρεωτικόν», δηλαδή συμφωνητικό, αυστηρής δεοντολογίας της συμπεριφοράς των αρχηγών, και αποφάσισαν την ανάθεση της ύπατης αρχηγίας της Εταιρείας στον διασημότερο Ελληνα τότε Ιωάννη Καποδίστρια, υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας. Υστερα από την πολιτικά ορθότατη άρνηση του Καποδίστρια, προσφέρθηκε η αρχηγία της Εταιρείας, άρα και της επικείμενης Επαναστάσεως του Εθνους, στον Αλέξανδρο Υψηλάντη, ετών 28 τότε, στρατηγόν του ρωσικού στρατού και υπασπιστή του αυτοκράτορος της Ρωσίας. Και αυτός, γόνος διάσημης ήδη ελληνικής οικογενείας, δέχθηκε την προσφορά και αναδέχθηκε τη μεγάλη ευθύνη προς το έθνος, στις 12 Απριλίου 1820. Η Εταιρεία έπαυσε να έχει άγνωστη Αρχή. Και η αναγγελία της ηγεσίας Υψηλάντη προσέδωκε μέγα κύρος σ’ αυτήν και συνέβαλε στην εμπέδωση της πειθαρχίας των στελεχών και των μελών της. Εφεξής ο συντονισμός της προετοιμασίας για την Επανάσταση και η απόφαση για την έναρξή της αποτελούν υπεύθυνο έργο του Υψηλάντη, δέκτη όμως και εισηγήσεων από κορυφαία μέλη της Εταιρείας.

Τους υπόλοιπους από 12 Απριλίου μήνες του 1820, αφού αναδιοργάνωσε την Εταιρεία, επιδόθηκε ο Υψηλάντης πολύ σύντονα στην προετοιμασία για την Επανάσταση. Μετά διακυμάνσεις της γνώμης για το πού έπρεπε να αρχίσει, δηλαδή στην Πελοπόννησο ή στη Μολδοβλαχία, τελικά υπό την πίεση και των περιστάσεων άρχισε η Ελληνική Επανάσταση όχι στην Πελοπόννησο, αλλά στη Μολδοβλαχία, με απόφαση του Υψηλάντη, ευρισκομένου ακόμη στο Κισνόβιο, πρωτεύουσα της Βασαραβίας, στις 26 Φεβρουαρίου 1821. Απόστολοι της Φιλικής Εταιρείας μετέφεραν την απόφαση της 26ης Φεβρουαρίου στους Φιλικούς της Πελοποννήσου, της Στερεάς Ελλάδος και των νήσων. Και άρχισε, όχι ταυτόχρονα, στις διάφορες περιοχές της Ελλάδος η Επανάσταση, ενώ συνεχιζόταν ακόμη στη Μολδοβλαχία η από 22 Φεβρουαρίου επαναστατική δράση του Υψηλάντη. Οταν αυτή απέτυχε τελικά, μετά έξοχους ηρωισμούς των αγωνιστών, και ο ίδιος ο Υψηλάντης φυλακίσθηκε στην Αυστρία, η Eπανάσταση των Ελλήνων στην Ελλάδα είχε ήδη σταθεροποιηθεί. Το έργο της Φιλικής Εταιρείας να συνεγείρει τους Ελληνες σε αγώνα προς απελευθέρωσή των είχε συντελεσθεί. Εκτενέστερα, στο βιβλίο Αλέξανδρου Ι. Δεσποτοπούλου «Η Απόφασις περί της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821» ή και στο άλλο βιβλίο του «Πολιτική Ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος», Τόμος Α΄, 1979 (Εκδόσεις Παπαζήση). Πηγή: Κ. Ι. Δεσποτόπουλος, ακαδημαϊκός, πρώην υπουργός Παιδείας. Εφ. Καθημερινή 28/09/2014

... για να γνωρίζουμε και να ωφελούμαστε. Ρώτησαν την αυτοκράτειρα Θεοδώρα, γιατί τιμούσε περισσότερο από τον πατέρα της τον πνευματικό της Ιωαννίκιο, αναφέροντας πάντα το όνομά του με δάκρυα στα μάτια, χρόνια τώρα μετά το θάνατό του. Και η ευσεβής αυτοκράτειρα αποκρίθηκε: - Γιατί ο πατέρας μου, φέροντάς με στη ζωή, μ' έκανε να κατεβώ από τον ουρανό στη γη. Ενώ ο Ιωαννίκιος, με τις συμβουλές του και το άγιο παράδειγμά του, με κάνει ν' ανεβαίνω από τη γη στον ουρανό. Λίγο πριν πεθάνει, ο Βενιαμίν Φραγκλίνος ετοίμασε το εξής επίγραμμα για τον τάφο του: «Ενθάδε κείται ο Βενιαμίν Φραγκλίνος, πρώην τυπογράφος. Το σώμα του είναι σαν το εξώφυλλο ενός βιβλίου, που οι σελίδες του δεν βρίσκονται εδώ μέσα. Το εξώφυλλο αυτό θα φαγωθεί από τα σκουλήκια. Αλλά το βιβλίο δεν θα χαθεί. Θα ξαναεκδοθεί με άφθαρτες σελίδες κι ωραιότερο εξώφυλλο, κατά την ήμερα της Κρίσεως από τον Εκδοτικό Οίκο του Ουρανού. Βενιαμίν Φραγκλίνος Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου

21


Μαθητικές Επιλογές

Η ιστορία μιας ραπτομηχανής γερμανική Κατοχή μεσουρανούσε στην πόλη της Θεσσαλονίκης και σ' όλη την ελληνική γη. Φόβος και πείνα φοβερότερη και από τον φόβο απειλούσαν ψυχές και σώματα. Παιδιά ρακένδυτα, ημίγυμνα ζητούν να χορτάσουν με

Η

22

λίγα ψίχουλα. Προστρέχουν και ελπίζουν σ' ότι μοιράζουν στα συσσίτια του Ερυθρού Σταυρού ή της Εκκλησίας. Άνθρωποι διαφόρων ηλικιών λυγίζουν καθημερινά και πεθαίνουν από την πείνα. Συχνές και οι εκτελέσεις των Γερμανών συνθέτουν το θλιβερό σκηνικό. Ή Θεσσαλονίκη όμως έμελλε να ζήσει εντονότερα και άλλη μια σελίδα της ιστορίας της. Ως ένα από τα μεγαλύτερα εβραϊκά κέντρα, επρόκειτο να δει τον άγριο εκτοπισμό των εβραίων πολιτών της. Κάπου γύρω από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό κατοικούσε ο μικρός Αριστομένης. Παιδί από πρόσφυγες γονείς ζούσε σε μια γειτονιά πολύ κοντά στον εβραιομαχαλά. Συνομήλικος του, γύρω στα 10-11, ήταν ο Νταβίντ, ο Νταβιντάκος όπως του άρεζε να τον αποκαλεί και ο Μωίς, λίγο μεγαλύτερος, και ο Γιακώβ, ο μικρότερος αδελφός του. Τους αγαπούσε, όσο και τους Έλληνες φίλους του, τον Γιώργη, τον Μίλτο και τον Φωτάκο. Στα παιχνίδια όλοι αχώριστοι. Μαζί σε όλες τις παιδικές τρέλες. Παιχνίδια ασυνήθιστα, άγνωστα σήμερα, σπουδαία, μοναδικά για τότε έκαναν τη μικρή συντροφιά να ξαμολιέται νωρίς το απόγευμα και να μαζεύεται το κάθε παιδί στη δική του φωλιά μόνον όταν βράδιαζε. Αύτη όμως η φιλία με τα Εβραιόπουλα ήρθε στιγμή που διακόπηκε απότομα και μάλιστα για πάντα.

«Μαζεύουν τούς Οβριούς!», σιγομιλούσαν οι μεγάλοι και στων παιδιών τις καρδιές άρχισε να φωλιάζει ένας επιπλέον φόβος. Και ο φόβος επαληθεύτηκε. Μέσα σε λίγες μόνο στιγμές συντελέστηκε ο φοβερός χωρισμός. Δεν μπόρεσαν να πουν ούτε δύο λέξεις, να σφίξουν έστω τα χέρια. Μόνο μια ματιά, πίσω από υγρά, θολά από δάκρυα και φόβο μάτια και τίποτε άλλο. Έτσι κάπως είδε και ο μικρός Αριστομένης τους φίλους του να χάνονται. Στην πραγματικότητα είδε μόνον τον Νταβιντάκο από μακριά, ενώ για τους άλλους δύο, τον Μωίς και τον αδελφό του, απλώς έμαθε πως τους πήραν. Τους οδήγησαν, μια αλυσίδα ανθρώπων ατελείωτη, προς τον Σιδηροδρομικό Σταθμό της πόλης, τους φόρτωσαν στα τρένα με προορισμό κάποιο στρατόπεδο συγκέντρωσης, κάποιο Νταχάου... Τα σπίτια στους εβραιομαχαλάδες έρημα πια. Οι ιδιοκτήτες τα κλείδωσαν, σφάλισαν πόρτες και παράθυρα. Παρέδωσαν τα κλειδιά σε κάποιους φιλότιμους γείτονες, που δέχτηκαν να τα φυλάξουν ως την πιθανή επάνοδό τους. Αν και δεν γύρισαν οι περισσότεροι, αυτοί φύλαξαν τα σπίτια, κράτησαν το λόγο τους στο όνομα της παλιάς φιλίας, της ανθρωπιάς... Δεν είναι, ωστόσο, λίγα τα περιστατικά όπου ολόκληρα νοικοκυριά έγιναν βορά στους αρπαγές. Πεινασμένοι, ρακένδυτοι έπεσαν πάνω στο πλούσιο πλιάτσικο, σαν τα καρτάλια. Ο μικρός Αριστομένης θλιμμένος για τον χωρισμό από τους φίλους του βαδίζει άσκοπα στους δρόμους. Πέρα μακριά από τη γειτονιά τους σταματά σε έναν εβραιομαχαλά. Κόσμος πολύς μπαινοβγαίνει στα ξένα σπιτικά. Να! εδώ πιο κάτω είναι το αρχοντόσπιτο του σιορ Σολομών του Κουγιουμτζή. Η αυλόπορτα, μα και η είσοδος είναι ορθάνοιχτες. Νικημένος από την περιέργεια μπαίνει και αυτός μέσα. Έχουν μπει πολλοί πριν απ' αυτόν άνδρες, παιδιά και δύοτρεις γυναίκες. Ψάχνουν να βρουν το χρυσάφι του γεροχρυσοχόου. Μα γελάστηκαν! Αρκέστηκαν, λοιπόν, σ' ότι βρήκαν μπροστά τους: κουρτίνες και καλύμματα, ντιβάνι, χαλιά, κομό, καναπέδες και τραπέζια, πολυθρόνες, σερβάνι, καθρέπτες και κρύσταλλα, πιάτα, πορσελάνες, τρόφιμα, ποτά, όλα φαίνονται χρήσιμα σε όλους. Ποιος να πρωτοπάρει και να κουβαλήσει στο φτωχικό του


Ελληνορθόδοξη εκπαίδευση

την πλούσια λεία! μηχανή. Είχε μια όμορφη σιδερένια που την Νιώθει πρωτόγονα συναισθήματα. Τα παιδικά πατούσες με το πόδι και δούλευε. Πάνε χρόνια, στερημένα μάτια του κοιτούν άπληστα, μα χέρι πέντε ή έξι, που την πούλησε νικημένη από ανυδεν τολμά ν' απλώσει στο ξένο βιός. Χίλιες ανά- πέρβλητες οικονομικές δυσχέρειες. Η υγεία του γκες έχει η φτωχή του φαμίλια. πατέρα του είχε κλονιστεί σοβαΞέρει καλά πως από τότε που ρά. Με τα χρήματα που εξασφα... γύρισέ την πίσω, πέθανε ο πατέρας, η μάνα με τον λίστηκαν από την πώληση της τίμιο ιδρώτα της μόνον τον επιραπτομηχανής, έβαλε τον άρρωσε παρακαλώ! Δεν τη θέλω. ούσιο μπορεί να εξασφαλίσει σ' στο στο σανατόριο. Ωστόσο, αυτόν και στην κατά δύο χρόνια δεν μπόρεσε να τον σώσει. Κλεμμένα πράγματα μεγαλύτερη αδελφή του. Ο Πέθανε από καλπάζουσα φυμαλόγος της όμως νόμος: «Μην δεν φέρνουν χαρά και ευτυχία. τίωση σε λιγότερο από ένα μήνα! αγγίζετε ό,τι ξένο!», τους έλεγε Για να ζήσει πια η απορφανισμέπάντα. νη οικογένεια έπρεπε να δουλεύΞάφνου ό,τι αντικρίζει κάμπτει μονομιάς όλες ουν νυχθημερόν τα δυό χέρια της άξιας μάνας και τις αντιστάσεις του: μια ραπτομηχανή χεριού σε μάλιστα χωρίς τη μηχανή. Πάει η ραπτομηχανή σχήμα βαλιτσάκι! Κανείς από τους άλλους δεν της τότε. Πάει και σήμερα. Το παράπονο τον πνίγει. είχε δώσει σημασία. Βαθύς στεναγμός πλακώνει το παιδικό στήθος. «Α! όχι μητέρα!», συλλογιέται το παιδί. «Δεν Μα έτσι έπρεπε να γίνει, γι' αυτό είναι σίγουρος! μπορώ, δεν πρέπει να σ' ακούσω!». Δεν τού μένει πια παρά να στηριχθεί στις Βουτά με λαχτάρα τη μηχανή στην αγκαλιά δυνάμεις του. Θα δουλέψει, θα κάνει οικονομία και... φτερά στα πόδια. Σ' ελάχιστο χρόνο φτάνει και θα της αγοράσει μία. Μήπως από μικρό παιδί στο σπίτι του. δεν δουλεύει; Στα επτά του χρόνια μαζί με τον - Μαμά! Κοίτα τι βρήκα! της λέει με χαρά. Φωτάκο και τον Μίλτο πούλαγαν μαϊδανό σε πλαΗ φτωχή γυναίκα σηκώνει το βλέμμα από τη τιά καλαθάκια στο Καπάνι. Τώρα είναι τσιράκι σε δουλειά της. Έραβε, στο χέρι πια, ασπρόρουχα μηχανουργείο. Έχει ο Θεός! Δεν μπορεί, σε δύο για μεγαλοκυράδες, ατέλειωτες ώρες. τρία χρόνια θα τα καταφέρει. - Μην είναι από οβραίικο σπίτι; τον ρωτά. Είχε Ο Αριστομένης δεν μπόρεσε να υλοποιήσει το ακούσει για το πλιάτσικο. Το ύφος της είναι όνειρο του στον χρόνο που όρισε. Και η μητέρα αυστηρό, βλοσυρό. μαζί με το ράψιμο, αναγκάστηκε να πιάσει δου- Μα, μητέρα... τη χρειάζεσαι, τολμά να αντεί- λειά σε εργοστάσιο, για να τα βγάλει πέρα. Ο πει το παιδί. Αν δεν την έπαιρνα εγώ, κάποιος μικρός δεν παραιτήθηκε ποτέ από το σχέδιό του. άλλος δεν θα το 'κανε; Και ξόδεψε τις οικονομίες μιας δεκαετίας για ν' - Αριστάκη, όπως την έχεις στα χέρια σου, αγοράσει την πολυπόθητη ραπτομηχανή, δώρο γύρισέ την πίσω, σε παρακαλώ! Δεν τη θέλω. στην αδελφή του, που έγινε μοδίστρα. Και είδε 23 Κλεμμένα πράγματα δεν φέρνουν χαρά και ευτυ- μια μέρα η φτωχή μάνα να γυρνούν στο σπίτι τα χία. Να ζήσεις αγόρι μου, πάν' την πίσω! δυό της παιδιά χαρούμενα. Στα χέρια τους κραΜε πεσμένα τα φτερά ο μικρός γυρνά στο τούσαν, πότε ο ένας, πότε ο άλλος μια ολοκαίρημαγμένο πλουσιόσπιτο. Αποθέτει τη μηχανή νουργια ραπτομηχανή βαλιτσάκι. Οι κόποι και οι μέσα και φεύγει σαν κυνηγημένος. Χίλιες σκέψεις θυσίες της δεν πήγαν χαμένοι. περνούν από το παιδικό μυαλό του. Πως έπραξε άσχημα, το 'χε πια καταλάβει. Κριτήριο γι' αυτόν Ελισάβετ Μουρατίδου - Αϊναλίδου Θεολόγος στάθηκε η αδέκαστη στάση της μάνας του. Η Περιοδικό Απολύτρωσις Νοέμβριος 2014, Αρ. Φύλ.827 φτωχή μανούλα του δεν ήταν πάντα χωρίς ραπτο-

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

Ελληνική: μία και ενιαία γλώσσα Επιμέλεια: Σταυρούλα Κουμπούρα -Χρυσοχόου

ελληνική γλώσσα είναι, ως γνωστόν, από τις ελάχιστες γλώσσες του κόσμου που διατηρήθηκε ενιαία και αδιάσπαστη χιλιετίες. Πράγματι η Ελληνική είναι η μόνη ευρωπαϊκή γλώσσα που μιλιέται χωρίς διακοπή επί 4.000 χρόνια και γράφεται επί 3.500 χρόνια. Είναι γεγονός, επίσης, ότι, όπως και όλες οι άλλες γλώσσες της οικουμένης, υπέστη και αυτή σημαντικές αλλαγές και διαφοροποιήσεις κατά τη μακραίωνη εξέλιξή της, καθώς αλλάζει αναπόδραστα καθετί το ζωντανό - διατήρησε ωστόσο αλώβητη την ιστορική της ενότητα και συνέπεια, παρέχοντας έτσι αδιαφιλονίκητες μαρτυρίες για την ιστορική συνέχεια και ενότητα συνάμα του ελληνικού πολιτισμού. Η άποψη εν προκειμένω του έγκριτου ελληνιστή Robert Browning είναι νομίζουμε απόλυτα εύλογη - ότι δηλαδή «δεν αποτελεί υπερβολή να υποστηριχθεί πως η Ελληνική δεν είναι μια σειρά από ξεχωριστές γλώσσες αλλά μία και ενιαία γλώσσα, και ότι αν κάποιος επιθυμεί να μάθει Ελληνικά, δεν έχει ιδιαίτερη σημασία αν θα αρχίσει από τον Όμηρο, τον Πλάτωνα, την Καινή Διαθήκη ή το έπος του Διγενή Ακρίτα». Παρόμοιες ή παρεμφερείς απόψεις για την ελληνική γλώσσα έχουν διατυπώσει και πολλοί άλλοι διακεκριμένοι ξένοι ελληνιστές, όπως οι G. Thomson, L. Palmer, A. Mirambel, P. Chantraine και F. Adrados. Και ο ενιαίος χαρακτήρας της Ελληνικής μπορούμε να πούμε ότι εδράζεται σε τρεις κυρίως παράγοντες: στην ετυμολογική συνέπεια και συνέχεια του λεξιλογίου της, στη διαχρονική ομοιομορφία της γραφής της και στην οργανική, τη δομική θα λέγαμε, συνοχή της. Έτσι κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι χιλιάδες λέξεις ή ετυμολογικές ρίζες, όπως και οι παραγωγικοσυνθετικοί μηχανισμοί τους -με άλλα λόγια το κύριο σώμα της Ελληνικής-, είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος ολόιδιες και κοινές σε όλες τις ιστορικές περιόδους και φάσεις της μακραίωνης διαδρομής της. Όταν λόγου χάριν προφέρουμε τις λέξεις θάλασσα, ουρανός, δήμος, δημοκρατία, τραγωδία,

Η

24

κωμωδία, θάνατος, τέλος, μοίρα, τύχη κ.λπ., θα λέγαμε ότι κατά τινά τρόπον «επικοινωνούμε» νοερά με εκείνους τους κατοίκους αυτής της χώρας που έζησαν χιλιάδες χρόνια πριν από εμάς και χρησιμοποίησαν τις ίδιες αυτές λέξεις με την ίδια περίπου σημασία. Εξάλλου, στη διάρκεια όλων αυτών των αιώνων οι λέξεις παριστάνονταν με τα ίδια γράμματα από τότε ως σήμερα -ειδικότερα από τον 8ο αι. π.Χ. όπου ανάγονται οι πρώτες επιγραφές σε αλφαβητική γραφή-, όπως είναι επί παραδείγματι οι γνωστές επιγραφές του Διπύλου (περίπου 740730 π.Χ.) και του κυπέλλου του Νέστορα (δεύτερο μισό του 8ου αι. π.Χ.). Πρόσφατα μάλιστα συναρπαστικές ανακαλύψεις εγχάρακτων γλωσσικών θραυσμάτων στην Αίγυπτο και στην Κεντρική Ιταλία, τα οποία χρονολογούνται από τις αρχές του 8ου αι. π.Χ., συνηγορούν υπέρ της θεωρίας ότι η προσαρμογή του φοινικικού αλφαβήτου σε ελληνικό έγινε κατά τον 9ο αι. π.Χ. ή και ακόμη νωρίτερα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Αλλά και η οργανική συνοχή της Ελληνικής, που αποτελεί τον τρίτο παράγοντα της διαχρονικής της ενότητας, είναι όντως παραδειγματική. γιατί μπορεί να υπέστη, ως ζωντανός οργανισμός, πολλές και ποικίλες μεταβολές στη δομή της -ιδιαίτερα επί του φωνολογικού πεδίου, στη διάρκεια της ελληνιστικής κυρίως εποχής, κατά την οποία σφυρηλατήθηκε, καθώς γνωρίζουμε, και η φυσιογνωμία της Νεοελληνικής-, αλλά οι αλλαγές αυτές δεν μπόρεσαν να αλλοιώσουν τον εσώτερο οργανισμό της, τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της ταυτότητάς της. Ούτε, λοιπόν, η αρχαία Ελληνική είναι νεκρή γλώσσα, σαν τη Λατινική, όπως ειπώθηκε πρόσφατα, αλλά ζωντανή και θάλλουσα παρουσία μέσα στον κορμό της Νεοελληνικής, αφού ζωντανή και σφριγηλή παραμένει έως σήμερα η μία και ενιαία Ελληνική. Αξίζει πράγματι να αναφέρουμε μερικά ενδεικτικά παραδείγματα με κάποια χονδρικά ποσοστά: Από τις 110 λέξεις που περιέχουν και τα δύο μαζί προοίμια της «Ιλιάδας» και της


Ελληνορθόδοξη εκπαίδευση

«Οδύσσειας» (8ος αι. π.Χ.) το ένα τρίτο και πλέον από αυτές χρησιμοποιούνται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο ατόφιες και ολοζώντανες στη Νεοελληνική, ενώ οι υπόλοιπες γίνονται αμέσως κατανοητές με τη βοήθεια ελάχιστων εξηγητικών σχολίων. Από τις περίπου 500 λέξεις που περιλαμβάνει ο γνωστός λόγος του Λυσία «Υπέρ Αδυνάτου» (5ος αι. π.Χ.) μόνο το ένα τρίτο περίπου από αυτές είναι κάπως δύσληπτες για τους Νεοέλληνες, ενώ οι υπόλοιπες είναι σε ευρύτατη χρήση στη Νεοελληνική. Από τις 4.900 λέξεις της Καινής Διαθήκης (1ος2ος αι. μ.Χ.) κατά το Γεώργιο Χατζιδάκι, τον πατέρα της ελληνικής Γλωσσολογίας, οι μισές περίπου, δηλαδή οι 2.280, χρησιμοποιούνται ευρέως και σήμερα, οι 2.220 είναι ευκολονόητες από τους Νεοέλληνες και μόνο περίπου 400 χρειάζονται ερμηνευτικό σχολιασμό, για να γίνουν κατανοητές. Τέλος, από τις περίπου 800 λέξεις που περιέχουν οι 24 οίκοι ή στάσεις του «Ακάθιστου

Ύμνου» (πιθανόν 7ος αι. μ.Χ.) περίπου το ένα τρίτο από αυτές απαιτούν εξηγητικά σχόλια, για να καταστούν εύληπτες, ενώ οι υπόλοιπες είναι σε κοινή χρήση στη Νεοελληνική. Και για ένα μικρό μέτρο σύγκρισης με τα παραπάνω αναφερόμενα ποσοστά αρκεί να επισημάνουμε τούτο μόνο: κείμενα της αρχαιότερης Αγγλικής είναι σχεδόν ακατάληπτα από τους σύγχρονους Άγγλους χωρίς κατάλληλα ερμηνεύματα. Κανείς, όμως, έως τώρα δε χαρακτήρισε τα παλαιότερα Αγγλικά «νεκρή γλώσσα», ούτε πρότεινε να περιοριστεί στο ελάχιστο η διδασκαλία τους στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Γεράσιμος Α. Μαρκαντωνάτος, διδάκτωρ Κλασικής Φιλολογίας - συγγραφέας πηγή: Εφ. Βήμα Δημοσίευση: 10/11/2013

Η εκπαίδευση στην αρχαία Ελλάδα Επιμέλεια: Αθανασίου Μαρία, Φιλόλογος

Αθήνα Η αγωγή των νέων στην αρχαία Αθήνα μοιάζει με την αγωγή των νέων σ’ άλλες ελληνικές πόλεις, με εξαίρεση την Σπάρτη. Στην Αθήνα διδάσκουν και συμβουλεύουν τα παιδιά με φροντίδα. Ο "καλός καγαθός" πολίτης, ο μορφωμένος και αναπτυγμένος πνευματικά, αισθητικά, ηθικά και σωματικά ήταν η επιδίωξη της αθηναϊκής πολιτείας. Η εκπαίδευση στην αρχαία Αθήνα ήταν ελεύθερη και υπεύθυνοι γι' αυτήν ήταν οι γονείς του παιδιού. Στην αρχή η μητέρα και ο πατέρας, η παραμάνα (δούλα ή φτωχή ελεύθερη γυναίκα) και ο παιδαγωγός (δούλος ξενικής καταγωγής, που συνόδευε το παιδί σε διάφορες δραστηριότητες του) φροντίζουν να γίνει το παιδί πολύ καλό, διδάσκοντας ότι αυτό είναι δίκαιο κι αυτό είναι άδικο, αυτό είναι καλό κι αυτό είναι κακό. Από τα 7 τους έτη τα αγόρια, με τη συνοδεία του παιδαγωγού, πήγαιναν στο σχολείο. Τα σχολεία ήταν ιδιωτικά. Υποχρεώνονταν όμως να τηρούν κάποιους κανο-

νισμούς, που ρύθμιζαν τη λειτουργία τους. Οι ειδικότητες των δασκάλων ήταν τρεις: α) ο γραμματιστής που δίδασκε ανάγνωση, γραφή, αριθμητική αλλά μεριμνούσε και για την ηθική 25 ανάπλαση των παιδιών, β) ο κιθαριστής που δίδασκε μουσική, την τέχνη του αυλού, της λύρας και τραγούδι, γ) ο παιδοτρίβης, δηλαδή ο γυμναστής που φρόντιζε για τη σωματική υγεία και άσκηση των νέων. Οι νέοι στην Αθήνα, έπειτα από την βασική τους εκπαίδευση, έπαιρναν ανώτερη μόρφωση. Διδάσκονταν γεωμετρία, μαθηματικά, φυσική, αστρονομία, ιατρική, ρητορική, φιλοσοφία και διάφορες τέχνες. Η αγωγή των Αθηναίων περιελάμβανε και την τέχνη του πολέμου, καθώς ήταν οι μελλοντικοί στρατιώτες που θα προστάτευαν την πόλη από τους πολέμιούς της. Έτσι, ο λαός όριζε τους παιδοκριτές και ειδικούς δασκάλους που μάθαιναν στους εφήβους να μάχονται σαν οπλίτες και τους ασκούσαν στα όπλα (ξίφος, ακόντιο, δόρυ, τόξο).

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

κρύο, την κούραση και την έλλειψη ύπνου. Περπατούσαν ξυπόλυτα, πλένονταν στα κρύα νερά του Ευρώτα και ντύνονταν με το ίδιο ένδυμα καλοκαίρι και χειμώνα, που τους έδινε η πολιτεία μια φορά τον χρόνο. Επί ένα ολόκληρο μήνα, πριν να τελειώσουν τα γυμνάσια, επροπονούντο και έτρωγαν αποκλειΗ αγωγή των νέων στην Αθήνα κρατούσε ως τα 18 τους χρόνια, δηλαδή ως την ενηλικίωσή τους. Όταν έφτανε στα 18 του ο Αθηναίος έφηβος έδινε τον όρκο των εφήβων στο ιερό της Αλιαύρου που βρισκόταν βόρεια της Ακροπόλεως. Στο εξής τους αναλαμβάνει η πολιτεία που διδάσκει στους νέους την πολιτική αγωγή με δύο τρόπους: α) με την εκμάθηση των νόμων β) με την καθιέρωση παιδευτικών θεσμών (γιορτές, τελετές).

Σπάρτη Η εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία Σπάρτη άρχιζε όταν το παιδί συμπλήρωνε τα επτά του χρόνια. Η πολιτεία το έπαιρνε από τη μητέρα του και το έβαζε σε μια από τις πολλές Αγέλες, οι οποίες ήταν υπό την επίβλεψη ενός ηλικιωμένου Σπαρτιάτη. Στα δεκατρία τους χρόνια συμπλήρωναν την εκπαίδευση τους κάτω από την αρχηγία ενός συνετού και γενναίου νέου, τον επονομαζόμενο Έκρενα, όλοι υπό την επίβλεψη του Παιδονόμου και εκπαιδεύονταν στην γυμναστική, το τρέξιμο, το πήδημα, το πέταγμα ακοντίου και του δίσκου και επίσης μάθαιναν να υποφέρουν στον πόνο, στις κακουχίες, στην πείνα, τη δίψα, το

στικά μέλι. Βάση της αγωγής ήταν η άσκηση του σώματος και η καλλιέργεια της πολεμικής αρετής. Κατά δεύτερο λόγο διδάσκονταν ανάγνωση, γραφή, αριθμητική, μουσική και χορός. Γράμματα μάθαιναν λίγα, ίσα να διαβάζουν και να γράφουν. Τα συμβούλευαν να μη σπαταλούν τις λέξεις δηλαδή να μην φλυαρούν, αλλά να μιλάνε επί της ουσίας (Λακωνικά) δηλαδή σύντομα και με ουσία. Μάθαιναν επίσης, στρατιωτικά ποιήματα, τραγούδια πολεμικά, πώς να χορεύουν, και να απαγγέλλουν αποσπάσματα από τον Όμηρο. Στην ηλικία των είκοσι ετών, όταν η Αγωγή τελείωνε, άρχιζε η στρατιωτική θητεία του νέου. Υποχρεωτικά γινότανε μέλος στα κοινά γεύματα (συσσίτια), σε μια ομάδα από δεκαπέντε άτομα περίπου, που ζούσαν και δειπνούσαν μαζί σε δημόσιους καταυλισμούς, μέχρι τα εξήντα τους χρόνια (ένας από τους νόμους του Λυκούργου). Στην ηλικία των τριάντα ετών, ώριμοι πια άνδρες, οι Σπαρτιάτες γίνονταν πολίτες με πλήρη δικαιώματα και υποχρεώσεις. Είχαν δικαίωμα να παίρνουν μέρος στην συνέλευση του λαού (Απέλλα) και να ασκούν αξιώματα.

26

για να γελάσουμε... Ήταν ένας μαθηματικός, ένας φυσικός κι ένας χημικός και ήθελαν να περάσουν από τη μία όχθη του ποταμού στην άλλη. Πάνε λοιπόν, βρίσκουν το βαρκάρη και ξεκινάνε. Μετά από λίγα λεπτά ρωτάει ο μαθηματικός το βαρκάρη: -Ξέρετε τίποτα από Μαθηματικά; -Όχι, λέει ο βαρκάρης. -Κρίμα χάνετε το 1/8 της ζωής σας, λέει ο μαθηματικός. Απορεί ο βαρκάρης, αλλά συνεχίζει την πορεία του. Μετά από λίγο ρωτάει ο φυσικός το βαρκάρη: -Ξέρετε τίποτα από Φυσική; -Όχι, λέει ο βαρκάρης, εγώ ένας απλός βαρκάρης είμαι. -Κρίμα χάνετε το 1/4 της ζωής σας, λέει ο φυσικός. Νευριάζει λίγο ο βαρκάρης, αλλά συνεχίζει. Μετά από

λίγο τον ρωτάει κι ο γιατρός: -Ξέρετε τίποτα από Ιατρική; -Όχι άνθρωπε μου πού να ξέρω εγώ από Ιατρική; -Κρίμα χάνετε το 1/2 της ζωής σας, λέει ο γιατρός και σας απομένει άλλο 1/8 από αυτήν συμπληρώνει ο μαθηματικός. (γιατί;) Νευριάζει τότε πολύ ο βαρκάρης, αναποδογυρίζει τη βάρκα, τους πετάει και τους τρεις στο νερό και τους λέει: -Ξέρετε τίποτα από κολύμπι; Λένε και οι τρεις μαζί: -Όχι! -Κρίμα! Xάνετε όλη σας τη ζωή, σε λίγο δεν θα σας απομείνει τίποτα από αυτήν!


Ερευνητικές εργασίες

Μία ξενάγηση σε έναν ορθόδοξο χριστιανικό ναό Επιμέλεια: Σπυρίδων Δομτζίδης, Θεολόγος

«Ὡς ἀγαπητά τά σκηνώματά σου, Κύριε τῶν δυνάμεων» (Ψαλμ. 83, 1) κατεξοχήν τόπος λατρείας του Θεού και κοινής προσευχής είναι ο ιερός ναός ή, όπως απλά λέμε, η «εκκλησία». Καθώς επισκεπτόμαστε μια εκκλησία, είτε μια μεγάλη και περίλαμπρη μιας πόλης, είτε ένα ταπεινό εξωκκλήσι της υπαίθρου, βιώνουμε τον κατανυκτικό χαρακτήρα των εκκλησιαστικών τεχνών, ηρεμούμε ψυχικά και γευόμαστε τη χάρη του Θεού. Ειδικά όταν τελείται κάποια ιερή ακολουθία και κυρίως η θεία ευχαριστία, ενώνουμε τις προσευχές μας και η θεία χάρη ξεχειλίζει περίσσια στις ψυχές που συμμετέχουν με καθαρή καρδιά. Ο ορθόδοξος χριστιανικός ναός έχει μια εξέλιξη μέσα στην ιστορία. Οι αρχιτεκτονικοί τύποι (ρυθμός της βασιλικής, τρουλαία βασιλική, εγγεγραμμένος σταυροειδής με τρούλο κ.α.) και οι εκκλησιαστικές τέχνες εξελίχθηκαν με σκοπό να εκφράσουν το ορθόδοξο δόγμα και το συνακόλουθο ήθος, να προστατέψουν το λατρευτικό βίωμα και να διδάξουν τα παραπάνω. Στα βασικά χαρακτηριστικά, ως προς την εσωτερική του δομή, ο χριστιανικός ναός παραμένει, ουσιαστικά, ο ίδιος από τα βυζαντινά χρόνια ως σήμερα. Η εσωτερική διάκριση σε τρία μέρη (νάρθηκας, κυρίως ναός και ιερό βήμα) είναι βασικό στοιχείο σε όλους τους αρχιτεκτονικούς ρυθμούς ναοδομίας. Επίσης, παγιώθηκαν και άλλα στοιχεία στο χριστιανικό ναό, όπως η θέση των διαφόρων ιερών αντικειμένων, οι εικονογραφικοί κύκλοι κ.α. Τίποτε δεν είναι τυχαίο στον χριστιανικό ναό. Το κάθε τι έχει τη δική του χρησιμότητα και σημασία.

Ο

Ο νάρθηκας ή πρόναος. Μπαίνοντας στο ναό, από τη δυτική συνήθως

κεντρική είσοδο βρίσκεται ο νάρθηκας ή πρόναος. Είναι το μέρος που στην αρχαία Εκκλησία στέκονταν οι κατηχούμενοι, οι μετανοούντες, οι υποπίπτοντες και οι προσκλαίοντες πιστοί. Σήμερα, ο χώρος αυτός χρησιμεύει για το παγκάρι του ναού από το οποίο παίρνουμε το κερί ή τη λαμπάδα. Εκεί στέκονται οι επίτροποι, ο νεωκόρος και οι άλλοι εργαζόμενοι στο ναό. Ο νάρθηκας επικοινωνεί με τον κυρίως ναό με μια ευρύχωρη θύρα και σε πολλές περιπτώσεις με άλλες δύο μικρότερες πλαϊνές. Όταν δεν είναι διακριτός ο χώρος του πρόναου, τον αντικαθιστά το πρώτο μέρος του κυρίως ναού.

Ο κυρίως ναός Ο κυρίως ναός καταλαμβάνει τη μεγαλύτερη επιφάνεια του ναού. Είναι το μέρος που ίσταται ο πιστός λαός για να συμμετάσχει στη λατρεία της Εκκλησίας. Δεξιά και αριστερά βρίσκονται τα αναλόγια, βήματα όπου στέκονται οι χοροί των ιεροψαλτών και ψάλλουν. Τα βιβλία που χρησιμοποιούνται είναι η Παρακλητική, τα Μηναία, το Τριώδιο, το Πεντηκοστάριο, το Ωρολόγιο, το Ψαλτήριο, το Τυπικό κ.α. Στα δεξιά, επίσης, βρίσκεται και ο δεσποτικός θρόνος. Στην τιμητική αυτή θέση στέκεται ο επίσκοπος εις τύπον και τόπον Χριστού. Απέναντι, βρίσκεται ο άμβωνας, που σημαίνει ύψωμα. Από εκεί διαβάζεται το ιερό Ευαγγέλιο από τον διάκονο και κηρύσσεται ο θείος λόγος

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου

27


28

από το ιεροκήρυκα. Ο άμβωνας συμβολίζει τον τάφο του Χριστού και ο διάκονος τον άγγελο της Αναστάσεως. Φέρει παραστάσεις των ιερών Ευαγγελιστών ή τους συμβολισμούς τους και υπάρχει ανάγλυφο περιστέρι, πάνω στο οποίο τοποθετείται το ιερό Ευαγγέλιο και συμβολίζει το Άγιο Πνεύμα. Τα στασίδια που είναι ενωμένα με τους πλαϊνούς τοίχους και γενικά τα καθίσματα συμβολίζουν τον τάφο του κάθε πιστού, μέσα από τον οποίο θα αναστηθεί εν Χριστώ κατά τη Δευτέρα Παρουσία. Στον κυρίως ναό, σε διάφορα σημεία, βρίσκονται και τα προσκυνητάρια, δηλαδή ξυλόγλυπτοι ή μαρμάρινοι θρόνοι στους οποίους είναι τοποθετημένες ιερές εικόνες. Στα καθολικά των μοναστηριών τα προσκυνητάρια βρίσκονται και μπροστά από το τέμπλο. Στα μανουάλια ανάβουμε τα κεριά. Τα κεριά συμβολίζουν την ψυχή μας, η οποία θα πρέπει να είναι καθαρή όπως το φως και να καίει σαν τη φωτιά από λαχτάρα για την ένωσή της με το Χριστό. Επίσης όπως το κερί ακτινοβολεί και διαλύει τα σκοτάδια, το ίδιο και η ψυχή μας πρέπει να ακτινοβολεί από πνευματική ιλαρότητα.

Το Ιερό Βήμα Το Ιερό Βήμα καταλαμβάνει το ανατολικό άκρο του ναού. Ονομάζεται έτσι διότι βρίσκεται υψηλότερα από τον υπόλοιπο ναό, κατ’ επίδραση των ρωμαϊκών βασιλικών. Στην Εκκλησία όμως συμβολίζει το πνευματικό ύψος της ιερωσύνης.

Επιτρέπεται η είσοδος μόνο στους κληρικούς ή κατόπιν άδειας (ευλογίας) σε αυτόν ή αυτούς που θα διακονήσουν. Το Ιερό Βήμα χωρίζεται από τον κυρίως ναό με το τέμπλο, το οποίο διαμορφώθηκε σταδιακά. Υπάρχουν όμως και ναοί -όπως το παρεκκλήσιο των Εκπαιδευτηρίων μαςπου έχουν χαμηλό τέμπλο και θυμίζουν τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Επάνω στο τέμπλο υπάρχουν οι ιερές εικόνες. Η επικοινωνία Ιερού Βήματος και κυρίως ναού γίνεται με τις τρεις θύρες, την ωραία πύλη, από την οποία μπαίνουν μόνο οι λειτουργοί, τη βόρεια και τη νότια πύλη. Η ανατολική πλευρά του ιερού Βήματος καταλήγει σε κόγχη. Στο μέσον του ιερού Βήματος βρίσκεται η αγία Τράπεζα. Ονομάζεται και ιερό Θυσιαστήριο, διότι πάνω σε αυτή τελείται η αναίμακτη απολυτρωτική Θυσία του Χριστού. Στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους ως άγιες Τράπεζες χρησιμοποιούνταν τάφοι μαρτύρων. Συνεχίζοντας αυτή την παράδοση η Εκκλησία μας μέχρι σήμερα, κατά τον εγκαινιασμό, ο επίσκοπος τοποθετεί λείψανα αγίων σε κρύπτη της αγίας Τραπέζης. Εάν δεν έχει εγκαινιασθεί ο ναός χρησιμοποιείται το ιερό αντιμήνσιο, ειδικό ύφασμα, το οποίο φέρει την παράσταση της ταφής του Κυρίου και έχει ραμμένα μέσα άγια λείψανα. Πάνω στην αγία Τράπεζα υπάρχει το ιερό Ευαγγέλιο, το οποίο συμβολίζει την πραγματικό παρουσία του Χριστού στην Εκκλησία και το γεγονός ότι η Εκκλησία διαφυλάσσει την Αλήθεια. Υπάρχει επίσης το ιερό Αρτοφόριο στο οποίο φυλάσσεται ο καθαγιασμένος, από την Μ. Πέμπτη, άγιος Άρτος εμποτισμένος με το τίμιο Αίμα του Κυρίου, για τη μετάληψη των ετοιμοθάνατων πιστών. Εκατέρωθεν του Αρτοφορίου είναι τοποθετημένα τα κηροπήγια, τα οποία συμβολίζουν το ανέσπερο φως της χριστιανικής διδασκαλίας. Στη βορειοανατολική πλευρά του ιερού βήματος υπάρχει η κόγχη της ιεράς Προθέσεως, η οποία συμβολίζει το ιερό σπήλαιο της Γεννήσεως του Κυρίου. Σε αυτή προετοιμάζονται τα τίμια Δώρα, πριν μεταφερθούν κατά τη Μεγάλη Είσοδο στην αγία Τράπεζα για να καθαγιασθούν. Στην Πρόθεση υπάρχει το άγιο Ποτήριο, στο οποίο σμίγεται ο οίνος και το νερό, τα οποία θα μεταβληθούν σε Αίμα Χριστού. Δίπλα υπάρχει το ιερό Δισκάριο, πάνω στο οποίο τοποθετείται ο Αμνός, το τεμάχιο άρτου, που θα μεταβληθεί σε Σώμα Χριστού, καθώς και άλλα τεμάχια από το


Ερευνητικές εργασίες

β) Λειτουργικός κύκλος: Στο χώρο του ιερού βήματος εικονίζονται: 1) η Θεία Λειτουργία, την οποία τελούν άγγελοι στον ουρανό, 2) η Μετάληψη των Αποστόλων από το Χριστό, 3) οι μορφές των Μεγάλων Ιεραρχών, κάτω από την Πλατυτέρα στη κόγχη. γ) Ιστορικός κύκλος: Στις καμάρες και στους τοίχους του κυρίως ναού ζωγραφίζονται παραστάσεις από την ιστορία της Εκκλησίας: 1) από τη ζωή του Χριστού, (Γέννηση, Βάπτιση, Σταύρωση, Ανάσταση, Ανάληψη) και σκηνές των θαυμάτων Του, 2) από τη ζωή της Θεοτόκου, (Γέννηση, Εισόδια, Κοίμηση), 3) από τη ζωή των Αγίων, καθώς και 4) προσωπογραφίες Αγίων. Σε αυτόν τον εικονογραφικό κύκλο ανήκουν και οι εικόνες του τέμπλου. Αριστερά της Ωραίας Πύλης εικονίζεται ο Δεσπότης Χριστός και δεξιά η Θεοτόκος με τον Κύριο στις άχραντες αγκάλες Της. Δεξιά του Κυρίου εικονίζεται ο Τίμιος Πρόδρομος. Δεξιά της Θεοτόκου ο τιμώμενος άγιος του ναού ή παράσταση Δεσποτικής ή Θεομητορικής εορτής στην οποία είναι αφιερωμένος ο ναός. Στο Άγιο Όρος και κατ’ επίδραση και σε άλλους Η αγιογράφηση του ναού ναούς ο τιμώμενος άγιος βρίσκεται δίπλα στον Βασικό στοιχείο στον ορθόδοξο χριστιανικό Κύριο. Στο πάνω μέρος του ναό είναι και οι αγιογραφίες του. τέμπλου εικονίζονται σκηνές Κάθε ναός έχει εικόνες. Στους από την επίγεια ζωή του Κυρίου ...να ερευνηθεί για έναν περισσότερους όμως συναντούκαι οι μορφές των αποστόλων με και τις τοιχογραφίες που από τους ναούς της πόλης μας, και άλλων επιφανών αγίων. όπως στα βυζαντινά μοναστήρια, Επίλογος έτσι και στους σύγχρονους ο αρχιτεκτονικός του τύπος ναούς, οι ειδικοί τις κατατάσΑυτά είναι τα βασικότερα και να συγκριθεί σουν σε ομάδες, τις οποίες ονοστοιχεία που συναντούμε στους μάζουμε “εικονογραφικούς ναούς μας και τα οποία υπηρεμε την ιερά παράδοσή μας... κύκλους”. τούν τη λατρεία της Εκκλησίας 29 α) Ο Δογματικός κύκλος: περιμας. Η καλύτερη γνώση τους είδαμε ότι στοχεύει στη βαθύτελαμβάνει τις παραστάσεις: 1) του Ιησού ως διδασκάλου στην κεντρική είσο- ρη κατανόηση και στη ζωντανή συμμετοχή μας δο του κυρίως ναού, 2) του Παντοκράτορα του στις ιερές ακολουθίες. Θα ήταν σημαντικό να ερευνηθεί ένας από τρούλου, ο οποίος περιστοιχίζεται από ουράνιες δυνάμεις, 3) των προφητών ανάμεσα στα τους σύγχρονους ναούς της πόλης μας, ο αρχιτεπαράθυρα του τυμπάνου του τρούλου, οι οποί- κτονικός του τύπος, ο αγιογραφικός διάκοσμος οι ανήγγειλαν τον Ιησού ως Μεσσία, 4) των τεσ- και τα επιμέρους περιεχόμενά του και να συγκρισάρων Ευαγγελιστών στα σφαιρικά τρίγωνα του θεί με την ιερά παράδοσή μας, όπως αυτή περιτρούλου, οι οποίοι διέδωσαν το λόγο του Χρι- γράφεται παραπάνω. Επίσης, αξίζει να μελετήστού, 5) της Παναγίας της Πλατυτέρας στην σουμε τα καθολικά (δηλαδή τους κεντρικούς κόγχη του ιερού, με τον Ιησού βρέφος στην ιερούς ναούς) των βυζαντινών Ιερών Μονών που αγκαλιά Της, ως η γέφυρα που ένωσε τη γη με σώζονται (όπως π.χ. εδώ στη Θεσσαλία των Μετετον ουρανό, 6) της Αγίας Τριάδος με την συμ- ώρων). Στα εκπαιδευτήριά μας, τέλος, υπάρχει ένας βολική παράσταση της φιλοξενίας του Αβραάμ, υπέροχος διάκοσμος στο παρεκκλήσιο του Ευαγκ.ά. πρόσφορο, αφιερωμένα στη Θεοτόκο, τους αγίους αγγέλους, τους ζώντες και τους κεκοιμημένους πιστούς. Αυτό το ιερό σύνολο πάνω στο δισκάριο συμβολίζει την ενότητα της Εκκλησίας. Πάνω στο ιερό Δισκάριο υπάρχει επίσης ο Αστερίσκος, ο οποίος συμβολίζει τον αστέρα της Γεννήσεως και σκοπό έχει να εμποδίζει το ιερό κάλυμμα να ακουμπά στα τεμάχια του αγίου Άρτου. Στην ιερά Πρόθεση υπάρχει ακόμα η λαβίδα με την οποία μεταλαβάνουμε, η αγία λόγχη, η οποία συμβολίζει τη λόγχη που κεντήθηκε ο Κύριος κατά τη σταύρωση, ο σπόγγος που συμβολίζει το σπόγγο που δόθηκε όξος στον Κύριο και το Ζέον, δοχείο που περιέχει ζεστό νερό, το οποίο χύνεται στο ιερό Ποτήριο και συμβολίζει τη ζέση της πίστεως. Το θυμιατήριο, με το οποίο θυμιάζει ο ιεράς το λαό και συμβολίζει την προσευχή των πιστών, η οποία κατευθύνεται ως θυμίαμα ενώπιον του Θεού. Τα κουδουνάκια του θυμιατού συμβολίζουν το εύηχο κήρυγμα της χριστιανικής διδασκαλίας και το άρωμα του θυμιάματος τη θεία χάρη.

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

γελισμού, που αγιογράφισε ο Χρήστος Παπανικολάου το 1994, ο οποίος είναι βασισμένος στην ιερά παράδοση περιλαμβάνει όλα εκείνα τα θέματα τα οποία κατά τις θείες λειτουργίες κοιτάζο-

ντάς τα στρεφόμαστε προς τον Τριαδικό Θεό, τη Θεοτόκο και τους Αγίους μας και συμμετέχουμε προσευχόμενοι. Η προσεκτικότερη μελέτη των τοιχογραφιών μας έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Αθανασόπουλου Κωνσταντίνου, Ορθόδοξος Λειτουργική, Αλεξανδρούπολη 1975. 2. Βιβλιοθήκη «Πορφυρογέννητος», Η Παρουσία του Χριστιανικού Ναού 3. http://www.apostoliki-diakonia.gr/gr_main/catehism/ theologia_zoi/themata.asp?cat=art&contents=contents_naos.asp& main=naos&file=mainindex.htm 4. Διονυσίου, Μητροπολιτου Τρίκκης και Σταγών, Τα Μετέωρα, Αθήνα 1976. 5. Ιερά Μητρόπολις Λαρίσης και Τυρνάβου, http://www.imlarisis.gr 6. Ιερός Ναός Αγ. Αχιλλίου Λάρισας, http://www.inaa.gr 7. Κουγιουμτζόγλου π.Γεωργίου, Λατρευτικό Εγχειρίδιο, εκδ. Συναξάρι, Θεσ/νίκη 20023. 8. Προβατάκη Θεοχάρη, Τα Μετέωρα, Αθήνα 1982. 9. ΥΠΕΠΘ, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Θέματα από την Ιστορία της Εκκλησίας, Εγχειρίδιο Θρησκευτικών Γ΄ Γυμνασίου, ΟΕΔΒ. 10. ΥΠΕΠΘ, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Ορθόδοξη Πίστη και Λατρεία, Εγχειρίδιο Θρησκευτικών Α΄ ΓΕΛ, ΟΕΔΒ.

Ελευθέριος Βενιζέλος (1864-1936) 150 χρόνια από τη γέννηση ενός μεγάλου ηγέτη Επιμέλεια: Μαρία Λιάκου, Φιλόλογος

έτος συμπληρώνονται 150 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου πολιτικού ηγέτη Ελευθέριου Βενιζέλου (1864-2014). Το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», το οποίο έχει συστάθηκε στα Χανιά το 2000, υπήρξε ιδέα του Μητροπολίτη πρώην Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίου Γαλανάκη. Αποτελεί ίδρυμα πανελλήνιας εμβέλειας, κέντρο έρευνας και μελέτης του έργου του σημαντικού Έλληνα πολιτικού του 20ού αιώνα. Έδρα του Ιδρύματος είναι η οικία του Ελευθερίου Βενιζέλου επί της Πλατείας Έλενας Βενιζέλου στη Χαλέπα Χανίων, ανεγέρθει το 1877, το οποίο απέκτησε τη σημερινή του μορφή όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος προέβη σε ριζική ανακαίνισή του. Η οικία του Βενιζέλου λειτουργεί ως μουσείο.

Φ

30

Το κείμενό μας αναφέρεται στα νεανικά κυρίως χρόνια του Βενιζέλου και τα πρώτα βήματά του στην πολιτική. Στο επόμενο τεύχος του περιοδικού μας θα υπάρξει παρουσίαση της πολιτικής του πορείας και των σπουδαίων ενεργειών του τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό μέχρι το τέλος της ζωής του. Παρακάτω παρουσιάζονται και αποσπάσματα από τα δοκίμια των μαθητών της Α΄ Λυκείου Ζαχαριάδη Ανδρέα, Νταφοπούλου Σωτηρίας και Μαγκιώση Αγγελικής, οι οποίοι τον Ιανουάριο του 2014 συμμετείχαν στον ΙΒ΄ διαγωνισμό του Ιδρύματος «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», με θέμα «Tα νεανικά χρόνια του Βενιζέλου».

Χρόνια Πολλά Καλή και Ευλογημένη Χρονιά


Ερευνητικές εργασίες

Η γέννηση του Ελ. Βενιζέλου και τα πρώτα παιδικά του χρόνια του «Είναι 21 Αυγούστου του 1864. Η Κρήτη τουρκοκρατείται. Στο χωριό Μουρνιές των Χανίων και στο σπίτι της οικογένειας του Κυριάκου Βενιζέλου και της Στυλιανής Πλουμιδάκη ακούγεται το κλάμα του νεογέννητου πέμπτου παιδιού τους. Το νεογέννητο παίρνει το όνομα Ελευθέριος, από το νονό του, ηγούμενο της μονής Χρυσοπηγής, με την ελπίδα ότι αυτός θα ελευθερώσει την Κρήτη από τους Τούρκους. Ο πατέρας του ήταν έμπορος και διακρινόταν για την οξύνοιά του, την άριστη ελληνική παιδεία του και το υψηλό πατριωτικό του φρόνημα. Η πατριωτική του δράση είναι συνεχής και έχει αντίτιμο τις διώξεις, τις εξορίες και την οικονομική καταστροφή. Το 1866 ξεσπά η μεγάλη Κρητική Επανάσταση κατά του οθωμανικού ζυγού. Η πολυμελής οικογένεια Βενιζέλου μεταβαίνει για λίγο στα Κύθηρα και από κει στη Σύρο, ώστε να αποφύγει ο πατέρας του τη σύλληψη από τους Τούρκους. Ο μικρός

Λευτέρης είναι τότε μόλις δύο ετών και στη Σύρο σε λίγο θα παρακολουθήσει και τα πρώτα του μαθήματα στο Δημοτικό Σχολείο. Το πνεύμα του είναι ανήσυχο και με την ευαισθησία που διαθέτει, ακούει, παρακολουθεί, αντιλαμβάνεται όσα οι μεγάλοι συζητούν γύρω του. Ακούει τον πατέρα του να μιλά με τους φίλους του για το ρωσοτουρκικό πόλεμο και για τις ευκαιρίες να απαιτήσουν κάποια προνόμια οι σκλαβωμένοι Έλληνες και δε βαστιέται: “Δεν αρκούν τα προνόμια”, λέει. “Χρειάζονται ελευθερία…”». Ανδρέας Ζαχαριάδης, Α΄ Λυκείου

Ο Βενιζέλος στην εφηβική ηλικία «Το 1877 βρίσκει τον Βενιζέλο αλλαγμένο αισθητά. Παίζει λιγότερο και διαβάζει περισσότερο ποίηση και πεζογραφία. Έχει γίνει βιβλιοφάγος, γεγονός που προκαλεί το πικρόχολο σχόλιο του πατέρα του πως “Από τραγούδια και τουφέκια εις την Κρήτην, άλλο τίποτα!”. Το καλοκαίρι του 1877 ήταν μεταβατική περίοδος στη ζωή του. Ο νεαρός Λευτέρης ξεκίνησε για την Αθήνα προκειμένου να συνεχίσει εκεί τις σπουδές του σ’ ένα ιδιωτικό σχολείο στο οποίο ο πατέρας του πίστευε ότι θα έπαιρνε καλύτερη μόρφωση, το “Λύκειο Αντωνιάδη”. Ο Κυριάκος επιθυμούσε να προετοιμάσει όσο το δυνατόν καλύτερα το γιο του για την εμπορική σταδιοδρομία που τον προόριζε. Ο νεαρός Βενιζέλος φοίτησε με επιτυχία στο νέο σχολείο. Η οξύνοιά του, η γοργή του αντίληψη και η αχόρταγη περιέργειά του καταβρόχθιζαν τη διδασκόμενη ύλη και την αφομοίωναν

με ταχύτητα και πληρότητα ώστε στο τέλος της πρώτης κιόλας σχολικής χρονιάς του στην Αθήνα, ο νεαρός από την επαρχία έγινε ο πρώτος μαθητής του σχολείου, με αξιοσημείωτη έφεση στις ξένες γλώσσες. Τα μαθητικά του χρόνια επίσης εμπλουτίστηκαν από τις πρώτες του εντυπώσεις και εμπειρίες. Ήταν τότε εποχή μεγάλων κομματικών ανταγωνισμών και αντιπαραθέσεων και ισχυρές πολιτικές 31 φυσιογνωμίες, όπως ο Κουμουνδούρος και ο Τρικούπης, δεν ήταν δυνατό παρά να αφήσουν ανεξίτηλες εντυπώσεις στο παιδικό μυαλό. Εντυπωσιάστηκε βαθιά από την προσωπικότητα του Κουμουνδούρου και αργότερα ένιωσε μεγάλο θαυμασμό για τον Τρικούπη, για την προοδευτική κοινωνική και οικονομική του νομοθεσία, καθώς και για την εξωτερική πολιτική που ασκούσε». Σωτηρία Νταφοπούλου, Α΄ Λυκείου

Οι σπουδές του: «Όνειρό του ήταν να γίνει δικηγόρος. Επί ενάμιση χρόνο πάλεψε να μεταπείσει τον πατέρα του. Τελικά τον Οκτώβριο του 1881 ο νεαρός Βενιζέλος εγγράφεται στη Νομική Σχολή του Πανεπι-

στημίου Αθηνών. Το 1883 όμως ο πατέρας του πεθαίνει. Τώρα ο Λευτέρης έπρεπε να γυρίσει στα Χανιά. Στα 19 του γίνεται προστάτης της οικογένειας, διαχειρίζεται με επιτυχία της οικογενειακής

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

επιχείρησης, ενώ παράλληλα βρίσκει το χρόνο και μελετά τα συγγράμματα και τις σημειώσεις που του στέλνουν από την Αθήνα οι συμφοιτητές του. Μετά από δύο χρόνια επανέρχεται στην ελληνική πρωτεύουσα και το 1887 τελειώνει το Πανεπιστήμιο. Στις πτυχιακές εξετάσεις, που έγιναν ενώπιον των καθηγητών της Νομικής Σχολής, ο Βενιζέλος προκαλεί αίσθηση με τις απαντήσεις του και με τόλμη ζηλευτή και επιστημονική πληρότητα αντικρούει τις απόψεις του καθηγητή Κρασά για κάποιο νομικό θέμα. Ένα χρόνο νωρίτερα είχε προκαλέσει βαθιά εντύπωση στον Βρετανό πολιτικό Ιωσήφ Τσάμπερλαϊν, ο οποίος, διερχόμενος από την Αθήνα, δέχθηκε αντιπροσωπεία Κρητών φοιτητών. Ο Βενιζέλος, επικεφαλής των φοιτητών, του μίλησε με θάρρος και επιχειρήματα για τον διακαή πόθο των Κρητικών για ένωση με την Ελλάδα».

Η οικογένειά του - Τα πρώτα του πολιτικά βήματα:

32

«Επιστρέφοντας στην Κρήτη, ο Βενιζέλος σύντομα αναδείχθηκε σε έναν από τους κορυφαίους δικηγόρους της Κρήτης. Το 1891 νυμφεύεται τη Μαρία Κατελούζου. Η παρουσία, στο γάμο, των προξένων των Μεγάλων Δυνάμεων στα Χανιά, φανέρωνε το κύρος και τις σχέσεις που είχε αναπτύξει ο εικοσιεπτάχρονος δικηγόρος. Μετά το γάμο, το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στο επιβλητικό σπίτι της Χαλέπας και απέκτησε δύο παιδιά, τον Κυριάκο και τον Σοφοκλή. Η γέννηση όμως του Σοφοκλή έμελλε να είναι μοιραία. Η εικοσιτετράχρονη Μαρία πεθαίνει αναπάντεχα και ο Βενιζέλος βρέθηκε ξαφνικά μόνος του με δύο βρέφη. Απαρηγόρητος από το τραγικό γεγονός χρειάστηκε αρκετό χρόνο για να ξεπεράσει την απώλεια της συντρόφου του. Έκτοτε και για όλη του τη ζωή, διατήρησε τη χαρακτηριστική γενειάδα, σε ένδειξη πένθους. Οι ηγετικές του ικανότητες αναδείχθηκαν κατά την περίοδο 1898-1919, καθώς συνέβαλε στη διαμόρφωση του Κρητικού Συντάγματος και στην εκδήλωση ένοπλης επανάστασης στο Θέρισο (1905). Μετά την εκδήλωση του κινήματος στο Γουδή (1909), ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος τον κάλεσε να αναλάβει την πρωθυπουργία της χώρας. Βασικός στόχος της πολιτικής του Βενιζέλου ήταν η υλοποίηση της Μεγάλης Ιδέας. Χάρη στις επιλογές του μετά τους Βαλκανικούς πολέμους η Ελλάδα διπλασίασε τα εδάφη της. Οι απόψεις του,

ωστόσο, στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής τον έφεραν σε σύγκρουση με το βασιλιά Κωνσταντίνο Α΄ στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου, η οποία πήρε διαστάσεις εμφύλιας αντιπαράθεσης. Τα πάθη του Εθνικού Διχασμού οδήγησαν τους αντιπάλους του σε απόπειρα δολοφονίας εναντίον του στο σταθμό της Λυών τον Σεπτέμβριο του 1920. Τον Νοέμβριο του 1920 ο Βενιζέλος έχασε τις εκλογές και έφυγε για το Παρίσι. Την τετραετία όμως 1928-1932 ο Βενιζέλος αναδείχθηκε και πάλι πρωθυπουργός. Το 1933 δέχτηκε νέα επίθεση δολοφονίας. Λίγο αργότερα μετά από μία ακόμα πολιτική του ήττα ο Βενιζέλος εγκατέλειψε οριστικά την Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι όπου παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του. Ο οραματιστής Βενιζέλος έδωσε πνοή στην πορεία της Ελλάδας μας. Ήταν ο πρόδρομος των μεταρρυθμίσεων και του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων στην Ευρώπη. Η Μεγάλη Ιδέα που ενστερνίστηκε ο Ελευθέριος Βενιζέλος περιελάμβανε έναν ελληνικό κόσμο από τον Δούναβη ως τη Κρήτη και από τα Ιόνια νησιά έως τη Μικρά Ασία. Επανεκτιμούσε τον αρχαίο ελληνικό κόσμο και ήθελε να εμπνεύσει τους Έλληνες, ώστε να απαλλαγούν από τη κατάσταση υποταγής και να προετοιμαστούν για την ανάληψη δράσης». Αγγελική Μαγκιώση, Α΄ Λυκείου


Ερευνητικές εργασίες

Με τον Ελευθέριο Βενιζέλο ξεκίνησε μια νέα πολιτική περίοδος για τη χώρα, κατά την οποία δόθηκε προτεραιότητα στον εκσυγχρονισμό του κρατικού μηχανισμού, στην ανανέωση των θεσμών και στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας. Ερευνητικά ερωτήματα για το επόμενο τεύχος: ► Βενιζελισμός και πρόσφυγες: Αποκατάσταση και ένταξη των προσφύγων στην Ελλάδα μετά τη

μικρασιατική καταστροφή ► Οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις της πρωθυπουργίας του (1910-1932): Οικονομία, Παιδεία, Πολιτική ► Οι στρατηγικές επιλογές του Βενιζέλου κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. ► Το ευρωπαϊκό όραμα του Ελευθερίου Βενιζέλου (Πρόκειται για το θέμα του ΙΓ΄ Πανελλήνιου Διαγωνισμού Δοκιμίου «Ελευθέριος Βενιζέλος»).

Βιβλιογραφία: 1. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τόμοι ΙΓ΄ και ΙΔ, Αθήνα 2000 (β΄ έκδ. ). 2. Γαρδίκα Κατσιαδάκη Ελένη (επιστ. επιμ.), Στα χρόνια του Βενιζέλου: Εσωτερική & εξωτερική πολιτική – Οικονομία – Εκπαίδευση – Πολιτισμός, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών & Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» - ΥΠ.Ε.Π.Θ., Αθήνα 2010. 3. http://www.venizelos-foundation.gr

Πυθαγόρειο Θεώρημα Επιμέλεια: Παναγιώτης Πινάτσης, Μαθηματικός

να από τα πιο φηµισµένα και χρήσιµα θεω- ρηµα δεν περιέχουν αποδείξεις του. Είναι αλήθεια ρήµατα της Ευκλείδειας Γεωµετρίας είναι το ότι ο Πυθαγόρας ήταν ο πρώτος που το απέδειξε λεγόµενο Πυθαγόρειο Θεώρηµα, που αναφέρει μαθηματικά (Maor, 2007). ότι «σε κάθε ορθογώνιο τρίγωνο το τετράγωνο Αν και το θεώρημα είναι θεώρημα Γεωμετρίας, της υποτείνουσας είναι ίσο µε το το Πυθαγόρειο θεώρημα έχει άθροισµα των τετραγώνων των βρει εφαρµογή σχεδόν σε κάθε «σε κάθε ορθογώνιο τρίγωνο δύο κάθετων πλευρών» ή ισοδύκλάδο των επιστημών. Πάνω από ναμα ότι «από τα εμβαδά των τετρακόσιες αποδείξεις του το τετράγωνο της υποτείνουσας τετραγώνων που κατασκευάζοείναι γνωστές, και ο αριθµός νται με πλευρές ίσες με τα μήκη τους συνεχίζει να µεγαλώνει. Ο είναι ίσο µε το άθροισµα των πλευρών του ορθογωνίου κατάλογος των αποδείξεων περιτων τετραγώνων τριγώνου εξωτερικά αυτού, το λαµβάνει µια απόδειξη από τον μεγαλύτερο από αυτά έχει εμβαμετέπειτα αµερικανό Πρόεδρο 33 των δύο κάθετων πλευρών» δόν όσο το άθροισμα των εμβαGarfield, µια άλλη από τον δωδεδών των δύο άλλων τετραγώκάχρονο τότε Albert Einstein, νων». Αν υπάρχει ένα θεώρηµα τον Leonardo da Vinci κ.ά. Πολτου οποίου η ανακάλυψη και η απόδειξη μπορεί λές από αυτές τις αποδείξεις είναι συναρπαστικές να θεωρηθεί ως µια από τις σπουδαιότερες στιγ- στην απλότητά τους, ενώ άλλες είναι απίστευτα μές στα µαθηµατικά, αυτό είναι το Πυθαγόρειο σύνθετες (Maor, 2007). Θεώρηµα. Το ίδιο το Θεώρηµα είναι γνωστό µε διάφορα Η παράδοση έχει αποδόσει το περίφηµο θεώ- ονόµατα: «Πυθαγόρειο Θεώρηµα», «Θεώρηµα της ρηµα στον Πυθαγόρα. Όμως η εξέταση πήλινων υποτείνουσας», «Θεώρηµα της εκατόµβης» ή πινάκων µε σφηνοειδή γραφή, που βρέθηκαν στην απλά «Ευκλείδης Ι. 47», αποκαλούµενο έτσι επειΜεσοποταµία τον 20ο αιώνα, αποκαλύπτει ότι οι δή είναι η πρόταση 47 στο βιβλίο Ι των «Στοιχείαρχαίοι Βαβυλώνιοι που έζησαν χίλια χρόνια πριν ων» του Ευκλείδη. τον Πυθαγόρα, γνώριζαν το Θεώρηµα όπως επίΟ Maor (2007) αναφέρει επίσης ότι το Πυθασης και οι αρχαίοι Ινδοί και Κινέζοι λίγο πριν την γόρειο Θεώρηµα διαδραµατίζει κεντρικό ρόλο σε εποχή του Πυθαγόρα (Van der Waerden, 2000). πολυάριθµες εφαρµογές, μαθηματικές και μη, Όμως αυτές οι µη ελληνικές αναφορές στο Θεώ- καταλαμβάνοντας ζηλευτή θέση στην καθηµερινό-

Έ

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

34

τητα µας. Εµφανίζεται στα γραµµατόσηµα και στις µπλούζες, στα έργα τέχνης και στη λογοτεχνία, ακόµη και στους στίχους διάσηµων µουσικών. Από οποιαδήποτε πλευρά κι αν το δει κάποιος, δεν µπορεί να αµφισβητήσει το γεγονός ότι είναι το διασηµότερο θεώρηµα στα µαθηµατικά. Μια πρόταση που κάθε µαθητής, ανεξάρτητα από την αγάπη που έτρεφε για τα μαθηματικά, µπορεί να το θυµηθεί από τις ηµέρες του Γυµνασίου, όσα χρόνια και να έχουν περάσει. Σήµερα σκεφτόµαστε το Πυθαγόρειο Θεώρηµα ως αλγεβρική σχέση, από την οποία το µήκος µιας πλευράς ενός ορθογωνίου τριγώνου µπορεί να βρεθεί, λαµβάνοντας υπόψη τα µήκη των άλλων δύο πλευρών. Αλλά ο Πυθαγόρας δεν την αντιλήφθηκε έτσι. Γι’ αυτόν ήταν µια γεωµετρική πρόταση για τα εµβαδά. Η ανάπτυξη της σύγχρονης άλγεβρας, περίπου το 16ο αιώνα, έδωσε στο θεώρηµα την αλγεβρική του µορφή (Heath, 1956). O Maor αναφέρει ότι πολλοί είναι οι συγγραφείς που έχουν σχολιάσει την οµορφιά του Πυθαγόρειου Θεωρήµατος. Η οµορφιά είναι µια υποκειµενική ιδιότητα. Χρειάζεται ευρεία συναίνεση µεταξύ των µαθηµατικών ως προς το τι αντιπροσωπεύει ένα θεώρηµα ή η απόδειξη του, για να κληθεί όµορφο. Συνήθως, ένα από τα κυρίαρχα κριτήρια που θα δικαιολογούσαν ένα τέτοιο χαρακτηρισμό είναι η συµµετρία. Από αυτή την άποψη, το Πυθαγόρειο Θεώρηµα είναι µη κοµψό. Αν δεν είναι η κοµψότητα, τότε τι είναι αυτό που δίνει στο Πυθαγόρειο Θεώρηµα µια καθολική αποδοχή; Χωρίς αµφιβολία αυτό ίσως να έχει να κάνει µε το µεγάλο αριθµό αποδείξεων που έχουν παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια των αιώνων. Ο Maor (2007) αναφέρει ότι ο Elisha Scott Loomis (1852-1940), ένας εκκεντρικός δάσκαλος

Μαθηµατικών από το Οχάιο, ξόδεψε µια ολόκληρη ζωή συλλέγοντας όλες τις γνωστές αποδείξεις. Στηριζόµενος σε αυτές έγραψε το The Pythagorean Proposition (1927). Ο Loomis υποστήριξε ότι τo Μεσαίωνα, ήταν απαραίτητο οι τελειόφοιτοι Μαθηματικοί να βρουν μία νέα και πρωτότυπη απόδειξη του Πυθαγόρειου Θεωρήµατος. Αυτό είχε κεντρίσει το ενδιαφέρον των σπουδαστών και των δασκάλων, οδηγώντας τους να βρίσκουν πάντα νέες και καινοτόµες αποδείξεις. Μερικές από αυτές είναι βασισµένες στην οµοιότητα των τριγώνων, άλλες στη διαµέριση, άλλες σε αλγεβρικούς τύπους και µερικές ακόμη και στα διανύσµατα. Υπάρχουν ακόµη και «αποδείξεις» βασισµένες σε φυσικές συσκευές. Για παράδειγμα, θα μπορούσαμε να κατασκευάσουμε από πλεξιγκλάς ένα ορθό τριγωνικό πρίσμα με βάσεις ίσα ορθογώνια τρίγωνα και άλλα τρία ορθά πρίσματα με βάσεις τετράγωνα, ώστε να έχουν το ίδιο ύψος με το τριγωνικό πρίσμα και τέτοια που να εφάπτονται και να εφαρμόζουν ακριβώς κάθε ένα από αυτά στις κάθετες έδρες του τριγωνικού πρίσματος. Έπειτα, γεμίζοντας χρωµατιστό υγρό το μεγαλύτερο σε όγκο τετραγωνικό πρίσμα και στρέφοντας κατακόρυφα την κατασκευή, όπως φαίνεται και στα σχήματα, ώστε να ρέει το υγρό ελεύθερα µεταξύ των τετραγωνικών πρισμάτων, θα παρατηρήσουμε ότι ο όγκος του υγρού στο μεγαλύτερο τετραγωνικό πρίσμα είναι ίσος με το άθροισμα των όγκων στα άλλα δύο. Άρα, έχουμε μια «απόδειξη» του Πυθαγορείου θεωρήματος για τα εμβαδά (Γιατί;). Ο Maor (2007) υποστηρίζει ότι υπάρχει και ένας άλλος λόγος που συνέτεινε στην αποδοχή του Πυθαγορείου Θεωρήµατος. Αυτός είναι ότι το θεώρημα αυτό είναι το πιο συχνά χρησιµοποι-


Ερευνητικές εργασίες

ηµένο θεώρηµα στα µαθηµατικά. Για παράδειγμα, η θεμελιώδης τριγωνομετρική ταυτότητα είναι απόρροια του Πυθαγορείου Θεωρήµατος. Το ίδιο πράγµα συµβαίνει σχεδόν σε κάθε κλάδο των µαθηµατικών. Σε όλους τους τοµείς, το Πυθαγόρειο Θεώρηµα φαντάζει να αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο με τη χρήση του οποίου προκύπτουν νέες σχέσεις. Η Πυθαγόρεια κληρονοµιά διήρκεσε για τα καλά πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια, και ο βαθµός επιρροής της συνεχίζεται σε µερικούς ακόµα και σήµερα. Η Πυθαγόρεια αντίληψη επηρέασε αµέτρητους συγγραφείς, καλλιτέχνες και φιλόσοφους. Οι σχέσεις µεταξύ των µαθηµατικών και της µουσικής, που πρώτα ανακαλύφθηκαν από τον Πυθαγόρα, είχαν τον αντίκτυπο τους στην Ευρώπη της Αναγέννησης όπου οι καθεδρικοί ναοί ήταν σχεδιασµένοι σύµφωνα µε τις µουσικές αναλογίες 2:1, 3:2, και 4:3. Ένας από τους τελευταίους Πυθαγορείους ήταν και ο αστρονόµος Johannes Kepler (1570-1631). Ο Kepler ξόδεψε τα τριάντα καλύτερα χρόνια της ζωής του επιδιώκοντας να ανακαλύψει τους νόµους της κίνησης των πλανητών. Ο Kepler

πίστεψε ότι κάθε πλανήτης παίζει έναν ορισµένο τόνο της µουσικής αρµονίας σύµφωνα µε την απόστασή του από τον ήλιο. Όσο κοντινότερος είναι ο πλανήτης στον ήλιο, τόσο υψηλότερες οι νότες του. Ακόµα, ο Kepler ήταν εκείνος που στηρίχτηκε στις παλιές ελληνικές κυκλικές τροχιές, αντικαθιστώντας αυτές από τις ελλειπτικές και µε αυτόν τον τρόπο έθεσε την αστρονοµία σε νέα εποχή. Θα μπορούσαμε να κλείσουμε την αναδρομή στο Πυθαγόρειο θεώρημα αναζητώντας απαντήσεις στα παρακάτω ερωτήματα με γνώσεις σχολικής γεωμετρίας: 1) Ποια είναι η κεντρική ιδιότητα που κρύβεται πίσω από την Πυθαγόρεια σχέση και που ευθύνεται για την ισχύ της; 2) Θα μπορούσε να ισχύει το Πυθαγόρειο θεώρημα και για τα εμβαδά και άλλων πολυγώνων, εκτός των τετραγώνων; 3) Γιατί το Πυθαγόρειο θεώρημα το ονομάζουν και Θεώρηµα της εκατόµβης; 4) Με αναζήτηση στο διαδύκτιο βρείτε τρεις διαφορετικές αποδείξης του Πυθαγορείου θεωρήματος.

Πηγές: 1. Τριανταφύλλου Δήμος, 2008, Μια μελέτη για τη διδασκαλία του Πυθαγορείου θεωρήματος μέσω της θεωρίας των ενσώματων μαθηματικών, Διπλωματική εργασία, Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών: Διδακτική και Μεθοδολογία των Μαθηματικών, Τμήμα Μαθηματικών, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2. http://el.wikipedia.org/wiki/Πυθαγόρειο_θεώρημα 3. http://mathland.gr/archives/732

... για να περνά η ώρα και να ασκείται ο νούς. Ένας κτηνοτρόφος έχει ένα μοσχάρι, ένα άλογο, μια κατσίκα και ένα δεμάτι σανό. Ο γιός του κτηνοτρόφου υπολόγισε ότι το σανό αρκεί για να τραφούν για ένα μήνα το άλογο και η κατσίκα, για τα 3/4 του μήνα η κατσίκα και το μοσχάρι, ή για το 1/3 του μήνα το μοσχάρι και το άλογο. Ο πατέρας διαφώνησε με γιό του και του είπε ότι μάλλον χρειάζεται βοήθεια στα μαθηματικά. Έχει δίκιο στην εκτίμησή του ο πατέρας; (G. Kukin)

για να γελάσουμε... Την ημέρα που είναι αφιερωμένη παγκοσμίως στην Μητέρα η φιλόλογος της τάξης έβαλε στα παιδιά να γράψουν μια έκθεση, που να τελειώνει με τη φράση: «Μάνα είναι μόνο μία». Όλοι οι μαθητές έγραφαν για την αγάπη και την φροντίδα με την οποία τους περιβάλλει η μητέρα τους και τελείωναν με την φράση: «Μάνα είναι μόνο μία». Ο Προκόπης έγραψε: «Μια μέρα ήρθε στο σπίτι μια φίλη της μαμάς μου. Η μαμά μου, τη ρώτησε τι θα πιει και η φίλη της απάντησε μια πορτοκαλάδα. Τότε η μαμά μου, μου είπε να φέρω δύο απο το ψυγείο. Όταν πήγα στο ψυγείο είδα ότι υπήρχε μόνο μία πορτοκαλάδα και φώναξα: «Μάνα, είναι μόνο μία!»

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου

35


Μαθητικές Επιλογές

Ενδεικτικές διδακτικές δραστηριότητες Εργασίες μαθητών στο μάθημα της Βιολογίας να από τα βασικά κεφάλαια του μαθήματος της Βιολογίας είναι το κύτταρο και οι λειτουργίες του. Έτσι με τη βοήθεια των μικροσκοπίων του Εργαστηρίου μας μπορέσαμε να παρατηρήσουμε ζωικά και φυτικά κύτταρα είτε σε μόνιμα παρασκευάσματα είτε κάνοντας οι ίδιοι νωπό παρασκεύασμα από επιδερμίδα κρεμμυδιού.

Έ

Είναι εντυπωσιακό να μπορούμε να βλέπουμε μέσα στα κύτταρά μας και να καταλαβαίνουμε τον τρόπο λειτουργίας τους. Φτιάξαμε όμως και καλαίσθητες ζωγραφιές ζωικών και φυτικών κυττάρων, κάποιες από τις οποίες μπορείτε να δείτε. Οι μαθητές της Α΄ Γυμνασίου

Ζωή Ντακούλα Α1

36

Μεταξιώτη Κατερίνα Α1

Τσαπράζης Λεωνίδας Α2

... για να γνωρίζουμε και να ωφελούμαστε. Μόνο αυτός που δεν κάνει τίποτε δεν κάνει λάθος. Όποιος δουλεύει -λέει ο λαός- λαθέβει. Και όποιος πλένει στο νεροχύτη σπάει. Σπάει πιάτα. Αλλά τα καθαρίζει.


Μαθησιακές δραστηριότητες

Εργασίες μαθητών στο μάθημα Χημείας και στην ενότητα Οξέα - Βάσεις - Άλατα Στα πλαίσια του μαθήματος της χημείας οι μαθητές της Γ΄ γυμνασίου του σχολικού έτους 2013-2014 παρουσίασαν τις εργασίες τους για τα οξέα, τις βάσεις, την όξινη βροχή καθώς και τα απορρυπαντικά τα άλατα και τα λιπάσματα, αντικείμενα της πρώτης ενότητας του μαθήματός μας.

Εργασίες μαθητών του Γυμνασίου στο μάθημα των Γαλλικών 5e du collège/1η Γυμνασίου Blob des correspontants/Ιστοσελίδα φίλων δι’αλληλογραφίας Les élèves de la premiere classe du collège cherchent un correspondant français et ils se présentent. Οι μαθητές της πρώτης γυμνασίου αναζητούν έναν φίλο δι’αλληλογραφίας και παρουσιάζουν τον ευατό του Cartes postales/Ταχυδρομικές κάρτες À la rentrée, les élèves de la première du college envoient une carte postale à leur professeur de français Pour raconter leurs activités de vacances. Στην έναρξη της σχολικής χρονιάς, οι μαθητές της A’ Γυμνασίου στέλνουν μια ταχυδρομική κάρτα στην καθηγήτρια των γαλλικών με σκοπό να διηγηθούν τις δραστηριότητες των διακοπών. Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου

37


Μαθητικές Επιλογές

4e du collège Journée européenne des Langues/Ημέρα Ευρωπαϊκών Γλωσσών Les élèves du 4e font une recherche sur la Journée des Langues. On a parlé de l’importance de l’apprentissage des langues étrangères. Οι μαθητές της Β’ Γυμνασίου έκαναν μια έρευνα και βρήκαν πληροφορίες για την Ημέρα Ευρωπαϊκών Γλωσσών. Μέσα στην τάξη, συζητήσαμε για τη σπουδαιότητα της εκμάθησης μιας ξένης γλώσσας. Fleur/Λουλούδι À la rentrée, les élèves du 4e fabriquent une fleur pour qu’ils décrivent leurs grandes vacances. Στην έναρξη της σχολικής χρονιάς, οι μαθητές της Β’ Γυμνασίου κατασκευάζουν ένα λουλούδι και περιγράφουν τις καλοκαιρινές διακοπές τους. Pyramide Alimentaire/Διατροφική πυραμίδα Après avoir fini l’unité 4 de notre méthode sur l’alimentation équilibrée, nous avons travaillé sur le regime méditeranéen. Έχοντας τελειώσει την ενότητα του βιβλίου σχετικά με την ισορροπημένη διατροφή, δουλέψαμε ομαδικά πάνω στην μεσογειακή διατροφή.

38

3e du collège L’été dernier/Το περασμένο καλοκαίρι À la rentrée, les élèves de la troisième du college racontent leurs vacances. Στην έναρξη της σχολικής χρονιάς, οι μαθητές της Γ’ Γυμνασίου διηγούνται τις διακοπές τους.

... για να γνωρίζουμε και να ωφελούμαστε. Θυμήθηκα γράφει ένας σύγχρονος συγγρα¬φέας το Ρωμαίο φρουρό της Πομπηίας. Όλη η Πομπηία καίγονταν, η λάβα έπεφτε και την σκέπαζε, άντρες και γυναίκες, έτρεχαν ξεφρενιασμένα, κρατώντας τα χρυσάφια τους και τα παιδιά τους και χιμούσαν να φύγουν. Και μονάχα ο φρουρός αυτός, ορθός στη θέση που του έταξαν στην ακρότατη πόλη της πολιτείας, δεν σάλεψε. Ήσυχα ανασήκωνε το μανδύα του για να μην τον πλαντάξει ο καπνός. Κι' έτσι βρέθηκε, μετά δεκαοχτώ αιώνες όρθιος με το κράνος, με το δόρατα με το στόμα φραγμένο... Όμοιο σαν του φρουρού εκείνου είναι και το χρέος το δικό μας. Το χρέος του σημερινού Έλληνα


Μηνύματα

Η σημασία του προγεύματος πό μικροί έχουμε συνηθίσει να ακούμε για τη σημασία του πρωινού στην υγεία και την ανάπτυξη του οργανισμού. Μέχρι και παροιμίες έχουν δημιουργηθεί για τη χρησιμότητα του πρώτου γεύματος, της ημέρας στην καθημερινότητα μας. Ωστόσο ο,τι και να ακούσουμε, φαίνεται πως δεν είναι ικανό να μας κάνει να πιστέψουμε πως μια κούπα γάλα μαζί με δυο φέτες ψωμί με μέλι μπορούν να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό την υγεία μας. Όσο περνούν τα χρόνια, τόσο απαξιώνεται η αξία του πρωινού στη σκέψη μας. Αν δε, υπάρχει κάποια ασχολία που δεν μας αφήνει πολλά χρονικά περιθώρια το πρωί, τότε σχεδόν διαγράφεται από την καθημερινότητα μας. Σύμφωνα με τη μελέτη των Αμερικανών επιστημόνων, όσοι δεν προσέχουν την πρωινή τους διατροφή έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εκδήλωσης παχυσαρκίας, διαβήτη ενώ γίνονται πιο επιρρεπείς ακόμη και στις ιώσεις Όπως αποκαλύπτει η έρευνα των Αμερικανών, οι

Α

μεταβολικές διαδικασίες επιβραδύνονται όταν κοιμόμαστε. Έτσι το πρωινό είναι το γεύμα που δίνει και πάλι ώθηση στον οργανισμό να καταναλώσει ενέργεια. Πράγμα που σημαίνει ότι χωρίς το πρωινό ο οργανισμός αργεί να βρει το ρυθμό που χρειάζεται μέσα στη μέρα και καταλήγει να κουράζεται πολύ πιο εύκολα. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει πως κάθε τροφή είναι ιδανική για το πρωινό. Η έρευνα συνεχίζεται «φωτογραφίζοντας» τις ιδανικές τροφές που μπορούμε να συμπεριλάβουμε στη πρωινή μας διατροφή. Υδατάνθρακες ολικής αλέσεως, φρούτα και τροφές υψηλές σε πρωτεΐνες είναι τα τρία συστατικά ενός ολοκληρωμένου και καλού πρωινού αφού η σύνθεσή τους προσφέρει την απαραίτητη ενέργεια που χρειάζεται ο οργανισμός για να αρχίσει τη μέρα του. Πρωινό μήνυμα στο γυμνάσιο στις 9/10/2014 Στέλλλα Φασούλα

Οι φοιτητές και το ποτήρι Επιμέλεια: Παπαϊωάννου Στεργιανή, φιλόλογος

ι φοιτητές παρακολουθούσαν με μεγάλο ενδιαφέρον το μάθημα για τη διαχείριση του άγχους, όταν ο καθηγητής έπιασε ένα ποτήρι και το σήκωσε ψηλά. Όλοι φαντάστηκαν ότι θα έκανε τη γνωστή ερώτηση: «Είναι μισοάδειο ή μισογεμάτο;». Εκείνος, όμως, με ένα πλατύ χαμόγελο στο πρόσωπό, ρώτησε: - «Πόσο βαρύ είναι αυτό το ποτήρι με το νερό;» Οι απαντήσεις που έδωσαν οι φοιτητές κυμάνθηκαν από 200 μέχρι 600 γραμμάρια. Όμως, ο καθηγητής διαφώνησε: - «Το απόλυτο βάρος δεν έχει σημασία. Εξαρτάται από το πόση ώρα κρατάω το ποτήρι. Αν το κρατάω ψηλά για ένα λεπτό, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Αν το κρατήσω έτσι για μια ώρα, θα αρχίσει να πονάει το χέρι μου. Αν το κρατήσω για

Ο

μια μέρα, το χέρι μου θα μουδιάσει και θα παραλύσει. Σε κάθε περίπτωση, το βάρος του ποτηριού δεν αλλάζει, αλλά όσο περισ- 39 σότερο το κρατώ τόσο βαρύτερο γίνεται. Το άγχος, οι ανησυχίες και τα προβλήματα της ζωής είναι σαν το ποτήρι του νερού. Αν τα σκεφτείτε τα για λίγο, δεν πειράζει. Αν τα σκέφτεστε για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, θα αρχίσουν να σας πληγώνουν. Και αν σας προβληματίζουν όλη την ημέρα, στο τέλος θα σας παραλύσουν και θα νιώσετε ανίκανοι να κάνετε οτιδήποτε. Είναι σημαντικό να θυμόσαστε να χαλαρώνετε και να διώχνετε το άγχος. Μην κουβαλάτε τα προβλήματα μαζί σας μέχρι το βράδυ, ακόμα και τη νύχτα. Μην ξεχνάτε να κατεβάζετε το ποτήρι!

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

Χρόνια Πολλά!

40

Εννοείται ότι κι εγώ θα πω «χρόνια πολλά!». Μα πιο αληθινός, θα ‘μαι, νομίζω, αν ευχηθώ να ζήσεις ήρεμα τα επόμενα λεπτά, τις ώρες που έρχονται, τη μέρα την αυριανή. Διότι το «χρόνια πολλά» μου φαίνεται κάπως αόριστη ευχή. Που σε κάνει να ελπίζεις κάτι αβέβαιο και μακρινό. Που όλο έρχεται κι όλο το χάνεις. Και μένεις με τη δίψα. Και γερνάς πεινασμένος. Ζήσε το τώρα όμορφα. Ευτυχισμένο. Με επίγνωση. Εν Χριστώ Ζώντι και Παρόντι. Νιώσε την κάθε σου στιγμή και άκου την αναπνοή σου. Ζήσε το κάθε σου φιλί. Κάνε την κάθε λέξη σου να μοιάζει φλόγα πύρινη. Έτσι θα νιώσεις πλουτισμό ανεξήγητο, μέσα στο τώρα. Την αφθονία, μες στο λίγο. Το μεγαλείο, στο μικρό. Και το μικρό σου γεύμα θα ‘χει μια διάσταση αιώνιας αφθονίας. Θα βλέπεις τη γυναίκα σου για λίγο και θα της φαίνεται Παράδεισος η αγκαλιά σου. Θα δίνεις στο παιδί σου ένα χαμόγελο στοργής, και θα νομίζει ότι είδε όλα τα λούλουδα της γης και του βυθού τα χρώματα. Θα συναντάς τους φίλους σου για έναν καφέ και θα αισθάνεσαι ο πιο πλούσιος. Θα γίνει θεία Λειτουργία η κάθε σου στιγμή. Θα νιώθεις το Χριστό και το αιώνιο Φως Του μέσα σε πράγματα που δεν μπορείς να φανταστείς. Ασήμαντα για τους πολλούς, σημαντικά για σένα όμως. Όλα θα φαίνονται πολλά. Χρόνια πολλά. Κι όλα πολλά. Θα νιώθεις πλούσιος έχοντας τρύπια πορτοφόλια, τσέπες, χέρια. Σε βλέπω ήδη αλλαγμένο: Είσαι μικρός, και μοιάζεις γέρων στη σοφία. Κι εσύ, παππούς, με τόση ευεξία. Σαν ετών 33. Χρόνια πολλά. Τώρα. (π. Σωφρόνιος του Έσσεξ)

Επιμέλεια: Παπαϊωάννου Στεργιανή, φιλόλογος

Γέροντας Σωφρόνιος (18961993) είναι ένα σημείο αναφοράς για την εποχή μας. Γαλουχήθηκε με την Ορθόδοξη ασκητική παράδοση και την γνώρισε στην πιο ακραιφνή μορφή της που είναι η αγιορείτικη. Απέκτησε φρόνημα και βίωμα υποτακτικό, ησυχαστικό και ευχαριστιακό, πού τον ανέδειξε όχι απλά έναν θεολόγο της ασκητικής εμπειρίας αλλά αληθινά έναν μεγάλο θεολόγο. Δεν οικοδόμησε τη θεολογία του ακαδημαϊκά και διανοητικά αλλά βιωματικά και εμπειρικά στηριζόμενος στην εν Χριστώ ζωή και τις στέρεες πατερικές βάσεις. Στη ζωή υπάρχει πάντοτε κάτι το «απροσδόκητο», το μη προβλεπόμενο, που δεν υπόκειται σε κανέναν υπολογισμό, τονίζει πολύ σωστά ο σοφός Γέροντας. Πώς κάνουμε λόγο άραγε για πολύχρονη ζωή ενώ δεν ελέγχουμε ούτε τα επόμενα δευτερόλεπτά της; Αυτή τη σκέψη ας έχουμε ως οδοδείκτη και πυξίδα στο ταξίδι μας προς το δικό μας Παράδεισο, προς τη δική μας Γη της Επαγγελίας. Η κάθε μέρα που έρχεται είναι μοναδική και ανεπανάληπτη. Ας φροντίζουμε να τη ζούμε ουσιαστικά και ας μεριμνήσουμε να την κάνουμε σκαλοπάτι που θα μας φέρει πιο κοντά σ’ Εκείνον!

Ο

Πηγή: Πρόλογος του Καθηγουμένου της Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου, αρχιμ Εφραίμ, στα Πρακτικά Διορθόδοξου Επιστημονικού Συνεδρίου, «Γέροντας Σωφρόνιος – Ο θεολόγος του ακτίστου φωτός», έκδ. Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου, Άγιον Όρος 2008, σ. 7-9.


Σχολική Ζωή

Δραστηριότητες Σχολικής Ζωής 2014 22 Μαΐου - Γιορτή Λήξης των Μαθημάτων Με εντυπωσιακό τρόπο ολοκληρώθηκαν τα μαθήματα στο Γυμνάσιο και το Λύκειο Μ. Ράπτου. Οι μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου προετοίμασαν και παρουσίασαν μια ολοκληρωμένη παράσταση, που περιλάμβανε χορό, μουσική, τραγούδι, αλλά κι εκγύμναση κι απαγγελία. Το δρώμενο παρουσιάστηκε στις αθλητικές εγκαταστάσεις των Εκπαιδευτηρίων, στο χώρο του Γυμνασίου. Μετά την παρέλαση, ακολούθησαν η προσευχή, η έπαρση της σημαίας και η ομιλία του Δ/ντος Συμβούλου των Εκπαιδευτηρίων Ράπτου κ. Νίκου Ράπτη. Η χορωδία του Γυμνασί- αυτό τους ζητείται με αγάπη και σεβασμό στην ου τραγούδησε μια σειρά από όμορφα νεανικά προσωπικότητά τους. Η αθρόα και προθυμότατη τραγούδια. Το κυρίως πρόγραμμα άνοιξε το συμμετοχή των μαθητών του Γυμνασίου και του χορευτικό συγκρότημα μαθητών, γονέων και Λυκείου στη γιορτή, λίγες μάλιστα μέρες πριν μελών του εκπαιδευτικού προσωπικού του Δημο- αρχίσουν οι Προαγωγικές και Πανελλαδικές εξετικού, που παρουσίασε ένα πλούσιο πρόγραμμα τάσεις, πιστώνεται στον Καθηγητή Γυμναστικής κ. λαϊκών χορών, από εννέα διαφορετικές περιοχές Αθανάσιο Νικολακούλη, που για μια ακόμα φορά υπήρξε η «ψυχή» της όλης εκδήτης πατρίδας μας. λωσης. Στη συνέχεια, οι μαθητές του τε το άν π ι να εί ές ητ Συνεισέφεραν φυσικά πλήθος 41 Γυμνασίου και του Λυκείου συμ... οι μαθ συντελεστών, όπως οι μουσικοί μετείχαν σε δυναμικά προγράμποκριθούν πρόθυμοι να αντα των Εκπαιδευτηρίων, οι καθηγηματα εκγύμνασης, με τη χρήση ες τές Καλλιτεχνικών, οι καθηγηδιαφόρων ειδικών οργάνων, ενώ ηλότερ ακόμα και στις υψ τές που ανέλαβαν την εκφώνηοι μαθήτριες παρουσίασαν μια τό αυ αν ότ ση κατά τη διάρκεια της γιορσειρά από πρωτότυπα μουσικοχο, ις απαιτήσε τής, το βοηθητικό προσωπικό ρευτικά προγράμματα ιδιαιτέρων άπη (οδηγοί, κυρίες καθαριότηαπαιτήσεων, στα οποία ο κλασικός τους ζητείται με αγ τας), αλλά και οι εκπαιδευτικοί χορός συναντούσε τον μοντέρνο και σεβασμό που καθ’όλη τη διάρκεια της και η ενόργανη γυμναστική την . υς προετοιμασίας της γιορτής απαγγελία ποιημάτων και την μετάητά το στην προσωπικότ αναπλήρωναν τις ώρες διδαδοση υψηλών νοημάτων. σκαλίας που τυχόν δεν παρακολουθούΉταν μια σημαντική στιγμή για το Γυμνάσιο και το Λύκειο Ράπτου. Οι μαθητές απέ- σαν οι μαθητές, προκειμένου να συμμετέχουν δειξαν πως είναι πάντοτε πρόθυμοι να ανταποκρι- στις πρόβες ενόψει της παράστασης. Γιορτές σαν θούν ακόμα και στις υψηλότερες απαιτήσεις, όταν κι αυτή λειτουργούν ως σηματοδότες. Όχι μόνο Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

για την ιστορία των Εκπαιδευτηρίων, αλλά και για τη μαθητική ζωή των παιδιών. Είμαστε ευγνώμονες που ο Θεός μας έδωσε την ευκαιρία να ζήσουμε αυτήν την εκδήλωση, που ενοποίησε ολόκληρη την εκπαιδευτική μας κοινότητα σε πνεύμα ακά-

ματης προσπάθειας, αριστείας, πίστης στο Θεό και αγάπης για την Πατρίδα. Παρακάτω παραθέτουμε τη γνώμη ορισμένων γονέων και μαθητών για τη Γιορτή Λήξης του σχολείου μας.

1. Αντιγόνη Σδούγκα - Περβανίδη (Γονέας)

42

ματικά το τελικό αποτέλεσμα δικαίωσε την εμπιστοσύνη του σε μας και αποζημίωσε τους κόπους και τις δυσκολίες μας. Ο κόσμος αγκάλιασε με ενθουσιασμό αυτή την πρωτοβουλία, γι αυτό και τις επόμενες χρονιές αυθόρμητα προστέθηκαν στην ομάδα κι άλλοι γονείς και καθηγήτριες του Γυμνασίου και του Λυκείου, φέτος δε και δασκάλες του Δημοτικού. Πολυάσχολοι όλοι μας, κανονίζαμε τις πρόβες απογευματινές ώρες και μέσα στα Σαββατοκύριακα, θυσιάζοντας ο καθένας λίγο από τον ελεύθεΟι γυμναστικές επιδείξεις στο τέλος κάθε σχο- ρό του χρόνο ή συμπιέζοντας τις τρέχουσες υπολικής χρονιάς αποτελούν μία μεγάλη γιορτή, στην χρεώσεις του. Πνεύμα συνεργασίας και συνοχής οποία συμμετέχουν με ενθουσιασμό και παλμό αναπτύχθηκε μεταξύ μας, γνωριστήκαμε καλύτερα όλοι οι μαθητές του σχολείου μας. Τα τελευταία και δεθήκαμε σαν ομάδα, στηρίζοντας και εμψυχρόνια όμως την χαρά να συμμετέχουν ενεργά σ’ χώνοντας ο ένας τον άλλο σε στιγμές αδυναμίας αυτές έχουν και όσοι γονείς στελεχώνουν την και κόπωσης. Κάθε πρόβα ήταν για μας γιορτή, παρά τις απαιμικρή χορευτική ομάδα που σχημάτισε με την πρωτοβουλία του ο γυμναστής μας κύριος Θανά- τήσεις και τις δυσκολίες που ενίοτε παρουσίαζαν σης Νικολακούλης. Στο πρώτο του κάλεσμα αντα- κάποιοι χοροί. Ακόμα και η επίσκεψή μας στο ποκρίθηκαν αυθόρμητα κάποιοι γονείς με σκοπό ΚΕΛΕ (Κέντρο Λαογραφικών Ερευνών) για να διανα μάθουν παραδοσιακούς χορούς, αλλά κυρίως λέξουμε τις στολές που θα φορούσαμε στις επιορμώμενοι από την ενδόμυχη επιθυμία να μοιρα- δείξεις ήταν μοναδική εμπειρία κι ένα ανέλπιστο στούμε αυτή την εμπειρία με τα παιδιά μας άμεσα, λαογραφικό μάθημα, με τον πλούτο και την ομορφιά των στολών, που δυσκόλευε κάθε φορά την χορεύοντας δίπλα τους. τελική επιλογή. Η αλήθεια είναι ότι μία μικρή αγωΤέλος της διαδρομής αυτής νία και συστολή πήρε την θέση ας μ α γι αποτελεί η ημέρα των επιδείξεστον αρχικό μας ενθουσιασμό, Κάθε πρόβα ήταν ων. Για μεν τους πιο παλιούς καθώς μας κυρίευσαν επιφυλάτήσεις αι απ ς τι ά αρ στην ομάδα το αίσθημα της π , ξεις για το τελικό αποτέλεσμα. γιορτή πρώτης φοράς παραμένει το Κάποιοι από μας δεν είχαν μέχρι που ενίοτε και τις δυσκολίες ίδιο, για δε τους καινούριους εκείνη τη στιγμή καμία επαφή με . οί ρ έκδηλη η αγωνία και η ένταση χο τους παραδοσιακούς χορούς. σίαζαν κάποιοι ου αρ π για το άγνωστο. Όλα όμως Κάποιοι άλλοι πήγαιναν ήδη σε παραμερίζονται με τις πρώτες χορευτικούς συλλόγους και έπρενότες της μουσικής, καθώς η εικόνα των παιδιών πε να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις της παρούσας ομάδας. Με την καθοδήγη- μας να βρίσκονται ακριβώς δίπλα μας, μας δίνει ση όμως του κ. Νικολακούλη, την υπομονή του με ώθηση και δύναμη να δώσουμε τον καλύτερό μας μας, γιατί κάποιες φορές γινόμασταν πιο ανυπά- εαυτό και να φανεί η προετοιμασία και οι κόποι κουοι κι από τους μαθητές του, και την επιμονή του γυμναστή μας. Πρόκειται ειλικρινά για μία ανεπανάληπτη του να μας διδάξει χορούς από την Μακεδονία και τον Πόντο, μέχρι την Κρήτη και την Ικαρία, πραγ- εμπειρία που είναι δύσκολο να μεταφέρουμε με


Σχολική Ζωή

λόγια. Σε κάθε περίπτωση, μπορούμε με βεβαιότητα να ομολογήσουμε ότι, οι επιφυλάξεις και οι ενδοιασμοί που έχουμε κάθε φορά στην αρχή, αντικαθίστανται από ένα αίσθημα ικανοποίησης για όσα επιτυγχάνουμε μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και τελικώς παρουσιάζουμε. Είναι ευχή μας να αγκαλιάσουν και άλλοι γονείς αυτή την ομάδα και ευελπιστούμε με τον χρόνο να μεγαλώσει και να εμπλουτιστεί σε μέλη. Πρόκειται για μία

αξιόλογη πρωτοβουλία του σχολείου μας, με την υπομονετική και έμπειρη καθοδήγηση του γυμναστή μας κυρίου Νικολακούλη, η οποία πρωτίστως στοχεύει στην έμπρακτη συμμετοχή των γονέων στις δραστηριότητες του σχολείου και στην διάδοση της παραδοσιακής μουσικής, δίνοντας παράλληλα την δυνατότητα στους γονείς που το επιθυμούν, να μοιραστούν μοναδικές στιγμές με τα παιδιά τους.

2. Ζαχαριάδης Ανδρέας-Χρυσοβαλάντης (Α’Λυκείου) Το Μάιο του 2014 διοργανώθηκαν οι ετήσιες γυμναστικές επιδείξεις του γυμνασίου καθώς και της Α΄και Β΄ Λυκείου των Εκπαιδευτηρίων μας. Με την πεποίθηση ότι το πνεύμα πρέπει να συμβαδίζει με την καλή φυσική κατάσταση όλων, αλλά κυρίως των μαθητών που βρίσκονται σε δημιουργική περίοδο, διοργανώθηκε μια φιλόδοξη εκδήλωση. Οι γονείς και όλοι οι θεατές-επισκέπτες είχαν τη χαρά να απολαύσουν την επιτυχή προσπάθεια των μαθητών. Η άοκνη συμβολή των καθηγητών φυσικής αγωγής, υπό τη γενική εποπτεία και καθοδήγηση του Γυμναστή μας Θανάση Νικολακούλη, έθεσε τη σφραγίδα στο σοβαρό την εκγύμναση των κάτω άκρων. έργο που επιτελείται στα εκπαιδευτήρια μας και Το αποτέλεσμα της σοβαρής και μεθοδικής αποζημίωσε γονείς και μαθητές. προετοιμασίας χάρισε ικανοποίηση και υπερηφάΤο πρόγραμμα βασίστηκε στην κυκλική εκγύ- νεια στον καθηγητή μας, στους γονείς και στους μναση και διέθετε τέσσερις σταθμούς μέσα από μαθητές. Το θερμό χειροκρότημα των παρισταμέτους οποίους αναδείχθηκε η ακρίβεια στην εκτέ- νων ενίσχυσε τη διάθεση όλων μας για υψηλότερη λεση και η συντονισμένη και συγχρονισμένη από- απόδοση. Η συλλογική προσπάθεια ήταν εμφανής δοση των μαθητών. Πρώτος σταθμός του προ- σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος και τόνωγράμματος ήταν οι ειδικές μπάλες γυμναστικής με σε τη βεβαιότητα ότι η αγαστή συνεργασία, με τη τις οποίες ενισχύθηκε η εκτέλεση δυναμικών διαρκή καθοδήγηση του καθηγη- 43 ασκήσεων. Στόχος αυτών των τή μας, έδωσε αποτελέσματα ασκήσεων ήταν η ενδυνάμωση υψηλών απαιτήσεων. Η ανακούροσπάθεια π ή ικ ογ λλ συ Η των μυών των άνω άκρων. Ο δεύφιση στην έκφραση όλων μας, τερος σταθμός εμπεριείχε ασκήμετά την εκτέλεση των ασκήσεής ήταν εμφαν σεις βασισμένες σε εμπόδια, ων, πιστοποιούσε ότι η έκβαση ια κε άρ δι μέσω των οποίων επιτυγχάνεται η του προγράμματος δικαίωσε σε όλη τη εκγύμναση όλου του σώματος. τους κόπους μας. . Στον τρίτο σταθμό χρησιμοποιήτου προγράμματος Με την αποχώρηση και των θηκαν από τους μαθητές λάστιχα τελευταίων θεατών ακούστηκε προσδεδεμένα στα άνω άκρα και από όλους μας η υπόσχεση για αντάξιο αποτέταυτόχρονα σε σταθερά σημεία του γηπέδου. Με λεσμα στις επόμενες γυμναστικές επιδείξεις. Έτσι, την έλξη τους ενδυναμώνονται οι μύες των άκρων. μια ακόμη σημαντική εκδήλωση των ΕκπαιδευτηΟ τέταρτος και τελευταίος σταθμός συμπεριέλα- ρίων μας ολοκληρώθηκε, αφήνοντας το ελπιδοφόβε κλίμακες άθλησης δαπέδου. Οι συμμετέχοντες ρο στίγμα της ομαδικής προσπάθειας για ισόρροέπρεπε να αναπηδήσουν τις βαθμίδες με στόχο πη πρόοδο πνεύματος και σώματος. Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

3. Σωτηρία Νταφοπούλου (Α΄ Λυκείου)

Ένα από τα χορευτικά που πραγματοποιήθηκαν στις εγκαταστάσεις του γυμνασίου μας ,τον περασμένο Μάιο , και κέρδισε τις καλύτερες εντυπώσεις ήταν οι “Μπέρτες”. Στο χορευτικό συμμετείχαν κορίτσια όλων των τάξεων του γυμνασίου και για την εκτέλεσή του χρησιμοποιήσαμε χειροποίητες κατασκευές με τη μορφή μπέρτας. Με σκληρές πρόβες και πάνω απ ΄ όλα κάτω από συνθήκες απόλυτης πειθαρχίας, συνεργασίας και ομαδικό-

τητας, καταφέραμε με τη βοήθεια των καθηγητών μας να παρουσιάσουμε ένα αξιοπρεπές και εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Τόσο τα όμορφα σχήματα, όσο και οι συγχρονισμένες κινήσεις έκαναν τη χορογραφία να ξεχωρίζει ανάμεσα στα υπόλοιπα προγράμματα της εκδήλωσης. Τέλος, ο συνδυασμός της μελωδίας και της θεατρικότητας μαζί με το μεράκι, την όρεξη και το πείσμα μας δημιούργησαν μία άριστη αισθητικά εκτέλεση.

4. Κουλουρά Ελένη, (Γ΄1 Γυμνασίου )

44

Ένα από τα πολλά προγράμματα των γυμναστι- δύσκολοι και η δουλειά σκληρή. Όμως η μεγάλη κών επιδείξεων του 2014 ήταν ένα ρυθμικό πρό- θέληση, το μεράκι αλλά και η επιμονή των κοριγραμμα συγχρονισμού με ομπρέλες και υφάσμα- τσιών συνέβαλαν στην τελειοποίηση της προσπάτα. Τα υφάσματα, χρώματος μπλε, βρίσκονταν σε θειας και την παρουσίαση ενός απόλυτη αρμονία με το λευκό πραγματικά εντυπωσιακού θεάχρώμα στις ομπρέλες – όπως ματος. χαριστώ» ευ « ο άλ εγ μ και τα χρώματα της ελληνικής Οι κόποι και η δουλειά μας α έν ... σημαίας. Τα υφάσματα συμβολίανταμείφθηκαν με το θερμό χειολείο που μας σχ ο στ ει ίζ αξ ζουν τη μετάβασή μας από τα ροκρότημα που δεχτήκαμε από ς ίε ιρ χρόνια του Δημοτικού σ’ αυτά το κοινό. Ο αρχικός μας στόκα ευ ι δίνει κίνητρα κα του Γυμνασίου. Οι λευκές ομπρέχος, να περάσουμε μηνύματα .. ε. υμ σο γή υρ λες στο τέλος του προγράμματός αγάπης και ομαδικότητας στον για να δημιο μας συμβόλιζαν το χτίσιμο των κόσμο που παρακολουθούσε, αξιών και των ιδανικών και της επιτεύχθηκε. Ακόμη, η συγκίνηση και η προσωπικότητάς μας, με οδηγό πάντα το Χριστό αγαλλίαση στα βλέμματα των θεατών, μας έκανε και αρωγό το σχολείο και βεβαίως τους γονείς όλες να καταλάβουμε πως εκείνο που τελικά μας. μετράει περισσότερο δεν είναι τόσο το ταλέντο ή Στο πρόγραμμα αυτό συμμετείχαν κορίτσια οι φιγούρες ή το επίπεδο δεξιοτεχνίας που η της Α΄ αλλά και της Β΄ τάξεως του Γυμνασίου μας, καθεμιά έχει στο χορό, αλλά το γεγονός ότι μέσα υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Φυσικής Αγω- από το χορό μας εκφράσαμε και εξωτερικεύσαμε γής. Η προετοιμασία και οι πρόβες -αν και πολλές όλα τα συναισθήματα που μας αντιπροσώπευαν, και κουραστικές- γίνονταν με χαμόγελο και ιδιαί- παρά την ένταση εκείνης της στιγμής. τερη αφοσίωση απ’ όλες μας. Η χορογραφία απαιΕκ μέρους όλων μας, ένα μεγάλο «ευχαριστώ» τούσε συγχρονισμό, οργανωτικότητα καθώς και αξίζει στο σχολείο που μας δίνει κίνητρα και την κατάλληλη έκφραση προσώπου, για τη μετά- ευκαιρίες για να δημιουργήσουμε τέτοιες παρουδοση όλων των συναισθημάτων. Οι στόχοι ήταν σιάσεις και στον καθηγητή μας κ. Νικολακούλη,


Σχολική Ζωή

που από την αρχή μας ενέπνεε, μας συντόνιζε, μας διόρθωνε, μας εμψύχωνε και στο τέλος θαύμασε το τόσο όμορφο αποτέλεσμα όλης μας αυτής της προσπάθειας!

3 Ιουλίου Πανελλήνια πρωτιά για την Α' Τάξη του Γυμνασίου Μ. Ράπτου Την πρώτη πανελλαδικά θέση στο 18ο Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό μέσω Internet «Λυσίας» κατέλαβε η Α' Τάξη του Γυμνασίου Μ. Ράπτου. Σύμφωνα με τους διοργανωτές του Διαγωνισμού, τα Εκπαιδευτήρια Δούκα, τη Microsoft Hellas και τον ΟΤΕ, οι μαθητές του Γυμνασίου μας «είχαν τον υψηλότερο μέσο όρο βαθμολογίας» από τα εκατοντάδες Γυμνάσια από όλη την Ελλάδα που συμμετείχαν στο Διαγωνισμό. Η Διεύθυνση των Εκπαιδευτηρίων και του Γυμνασίου Μ. Ράπτου συγχαίρει τα παιδιά που

συμμετείχαν στο Διαγωνισμό αλλά και τους γονείς τους, και τους εύχονται να έχουν πάντοτε παρόμοιες επιτυχίες στη ζωή τους!

7 Ιουλίου - Γιορτή Αποφοίτησης 2013-2014, στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Λάρισας Τα Εκπαιδευτήριά μας ανταποκρίθηκαν με μεγάλη χαρά στην Πρόσκληση του Διευθυντή του 2ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Λάρισας κ. Άρη Βαλασσόπουλο να παρευρεθούμε στην Γιορτή Αποφοίτησης της τάξης του 2014, στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Λάρισας, όπου στεγάζεται το σχολείο. Τα Εκπαιδευτήριά μας συμπαρίστανται διαρκώς στους έγκλειστους συνανθρώπους μας. Χάρη στον οβολό των Γονέων και των Κηδεμόνων του Σχολείου μας, και μετά από παρότρυνση του π. Γερβάσιου Ραπτόπουλου, που ασχολείται ιδιαίτερα με την συμπαράσταση στους φυλακισμένους,

κάθε χρόνο εξοπλίζουμε τις φυλακές της Λάρισας με κουβέρτες, βιβλία, είδη υγιεινής, φόρμες, παντόφλες και ό,τι άλλο μας διαμηνύεται πως 45 επειγόντως χρειάζονται οι φυλακισμένοι. Ο Διευθύνων Σύμβουλος των Εκπαιδευτηρίων μας κ. Νίκος Ράπτης παρευρέθηκε έτσι με μεγάλη χαρά στη γιορτή των αποφοίτων. Καμάρωσε τις προσπάθειες των μαθητών, εκτίμησε τον ιδιαίτερο δεσμό που τους ενώνει με τους εκπαιδευτικούς τους, και είχε την ευκαιρία να διαπιστώσει από κοντά το κλίμα Ελπίδας, Ανθρωπιάς και ανάγκης για Επικοινωνία που βασιλεύει στο σχολείο δεύτερης ευκαιρίας. Η Διεύθυνση του σχολείου μάς τίμησε ιδιαιτέρως, παραδίδοντας το βήμα της εκδήλωσης για λίγα λεπτά και ζητώντας από τον κ. Νίκο Ράπτη να απονείμει τα πτυχία και τα αριστεία στους μαθητές. "ἐν φυλακῇ ἤμην καὶ ἤλθατε πρός με" (Ματθ. ΚΕ', 36), μας λέει ο Κύριος. Οφείλουμε να ακολουθούμε τη συμβουλή του.

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

6 Σεπτεμβρίου Άρθρο του Διευθύνοντος Συμβούλου των Εκπαιδευτηρίων Μ. Ν. Ράπτου στις Θεσσαλικές Επιλογές Τo άρθρο του Διευθύνοντος Συμβούλου των Εκπαιδευτηρίων Μ. Ν. Ράπτου στις Θεσσαλικές Επιλογές, που κυκλοφόρησαν με την Ελευθερία του Σεπτεμβρίου: Εκπαιδευτικό Κουπόνι: Δώστε επιλογές στις οικογένειες. Η φοίτηση του κάθε παιδιού στο δημόσιο (κρατικό) σχολείο κοστίζει ετησίως στον Έλληνα φορολογούμενο πάνω από 3.500 ευρώ –ως γνωστόν «δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα». Τα κακά νέα είναι πως αυτά τα λεφτά δεν «πιάνουν τόπο». Οι επιδόσεις των Ελλήνων μαθητών υπολείπονται κατά πολύ του μέσου όρου του ΟΟΣΑ ή της ΕΕ. Τα παιδιά μας είναι απροετοίμαστα για το μέλλον. Εκτός από τα κρατικά, υπάρχουν και τα ιδιωτικά σχολεία. H πολιτεία όμως τους συμπεριφέρεται λες κι είναι τα αποπαίδια του συστήματος: τα αποκλείει από τη δωρεάν διανομή βιβλίων, από τον υλικοτεχνικό εξοπλισμό, από τους αναπτυξιακούς νόμους. Επέβαλε την de facto μονιμότητα των εκπαιδευτικών και προγράμματα διδασκαλίας πανομοιότυπα με εκείνα των κρατικών σχολείων. Περιορίζει με σοβιετική λογική τις δυνατότητές τους να παρέχουν εκπαιδευτικές υπηρεσίες. Κι όμως: χάρη στην ιδιωτική εκπαίδευση, οι Έλληνες φορολογούμενοι γλιτώνουν 300 εκατομμύρια

46

ευρώ το χρόνο -και 80.000 παιδιά έχουν καλύτερη εκπαίδευση. Μόνο η Πολιτεία δεν το βλέπει αυτό. Η ανάγκη για πιο χρηστή διαχείριση των κρατικών δαπανών θέτει το Νίκος Ράπτης ζήτημα της καθιέρωσης Δρ. Παιδαγωγικής, του «κουπονιού» (vouch- Διευθύνων Σύμβουλος er), που ήδη εφαρμόζεται των Εκπαιδευτηρίων σε προηγμένες χώρες. Μ. Ράπτου Αντί να αποφασίζει το κράτος πώς θα ξοδέψει τα 3.500 ευρώ που δαπανά για κάθε παιδί, ας τα δώσει στις οικογένειες -κι ας αποφασίζουν αυτές αν θα εγγράψουν τα παιδιά τους σε κρατικό ή ιδιωτικό σχολείο. Αν μάλιστα το «κουπόνι» αφορά μέρος αυτού του ποσού (π.χ το 80%), θα υπάρξει σημαντική εξοικονόμηση πόρων! Ταυτόχρονα τα κρατικά σχολεία θα αναγκασθούν να γίνουν ελκυστικότερα και λιγότερο σπάταλα. Οι οικογένειες θα έχουν περισσότερες επιλογές. Οι σχολικές επιδόσεις θα βελτιωθούν. Οι κοινωνικές ανισότητες θα αμβλυνθούν. Πού και γιατί σκαλώνει ένα τόσο θετικό μέτρο;

8 Σεπτεμβρίου - Έναρξη της σχολικής χρονιάς με Θεία Λειτουργία στα Εκπαιδευτήρια Μ. Ράπτου Με μια ωραία πνευματική ευκαιρία ξεκίνησε το σχολικό έτος 2014-2015 στα Εκπαιδευτήρια Μ. Ράπτου. Οι πυρετώδεις προετοιμασίες για τον Αγιασμό της Πέμπτης 11 Σεπτεμβρίου κόπασαν για λίγο και όλο το προσωπικό των Εκπαιδευτηρίων, εκπαιδευτικοί, οδηγοί, υπάλληλοι γραφείων κ.λπ έσπευσαν στο παρεκκλήσιο των Εκπαιδευτηρίων όπου ο πνευματικός των Εκπαιδευτηρίων π. Κυριακός Τσολάκης τέλεσε τη Θεία Λειτουργία και το Μυστήριο της Θείας Κοινωνίας. Μετά την ολοκλήρωση της ακο-

λουθίας, ο διευθύνων σύμβουλος των Εκπαιδευτηρίων κ. Νικόλαος Ράπτης απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό στο προσωπικό του σχολείου, εκφράζοντας την αισιοδοξία του πως και φέτος θα παραμείνει πιστό στην αποστολή του για χριστιανική και πατριωτική παιδεία, αριστεία και εξατομικευμένη μάθηση. Επίσης παρουσιάστηκαν οι νέοι συνεργάτες των Εκπαιδευτηρίων. Στο κήρυγμά του ο π. Κυριακός αναφέρθηκε στο πρόσωπο της Παναγίας, επί τη ευκαιρία του εορτασμού της γεννήσεώς της.


11 Σεπτεμβρίου Ο αγιασμός στο Γυμνάσιο και το Λύκειο Μ. Ράπτου Γέμισε με χαρούμενα εφηβικά πρόσωπα το παρεκκλήσιο των Εκπαιδευτηρίων Ράπτου για τον αγιασμό του Γυμνασίου και του Λυκείου Μ. Ράπτου. Με πολλούς νέους μαθητές που ενεγράφησαν φέτος για πρώτη φορά στο σχολείο, το Γυμνάσιο Μ. Ράπτου λειτουργεί μετά από αρκετά χρόνια και πάλι με έξι ολιγομελή τμήματα. Εξίσου ολιγομελή (γύρω στα είκοσι παιδιά) είναι και τα τέσσερα τμήματα του Λυκείου. Το εκπαιδευτικό προσωπικό αποτελείται από έμπειρους καθηγητές με μακρά εμπειρία επιτυχιών στο Γυμνάσιο και το Λύκειο Μ. Ράπτου και τη φροντιστηριακή εκπαίδευση. Πρόκειται για μια παιδαγωγική ομάδα που συνεργάζεται επί πολλά χρόνια και σε κλίμα σιγουριάς και ασφάλειας εξασφαλίζει έγκαιρα στα παιδιά την ποιοτική μόρφωση που δικαιούνται. Όλοι γνωρίζουν έγκαιρα τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις τους. Γνωρίζουν το κάθε παιδί ξεχωριστά και ενημερώνονται σε τακτικές παιδαγωγικές συναντήσεις για την πρόοδό τους σε όλα τα επίπεδα. Δε λείπουν και οι νεότεροι

καθηγητές, που προσθέτουν στην πείρα των παλαιότερων την «πυρά», που είναι απαραίτητη σε μαθήματα όπως η Μουσική, η Πληροφορική, η Αισθητική Αγωγή, η Οικιακή Οικονομία κ.λπ. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται επίσης στη Σωματική Αγωγή και την προετοιμασία των μαθητών για τα πτυχία γλωσσομάθειας στην Αγγλική, τη Γαλλική και τη Γερμανική γλώσσα. Το Γυμνάσιο λειτουργεί με οκτάωρο καθημερινό πρόγραμμα ώστε να εξασφαλίζεται η αρτιότερη διδασκαλία των βασικότερων μαθημάτων. Στο Λύκειο λειτουργεί ειδικό πρόγραμμα ενισχυτικής διδασκαλίας και προετοιμασίας για τις Πανελλήνιες εξετάσεις. Οι συνεχείς επιτυχίες των μαθητών του Λυκείου στις Πανελλήνιες εξετάσεις αποδεικνύουν την επιτυχία του τρόπου δουλειάς στο Γυμνάσιο και το Λύκειο Μ. Ράπτου.

18 Σεπτεμβρίου - Ενημέρωση γονέων για τη λειτουργία του Λυκείου Μ. Ράπτου Για το πρόγραμμα διδασκαλίας, την προετοιμασία των παιδιών για τις πανελλαδικές εξετάσεις και την όλη λειτουργία του Λυκείου Μ. Ράπτου ενημερώθηκαν οι γονείς και κηδεμόνες των μαθητών του σε ειδική συνάντηση που έγινε την Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου στο χώρο του Λυκείου, στο κτίριο της οδού Καρδίτσης 21. Σύντομο χαιρετισμό προς τους γονείς απηύθυναν ο Διευθύνων Σύμβουλος των εκπαιδευτηρίων

κ. Νίκος Ι. Ράπτης και ο Λυκειάρχης κ. Νίκος Ηλιόπουλος. Αμφότεροι τόνισαν πως το Λύκειο Μ. Ράπτου προετοιμάζει πλήρως τους μαθητές για τις απαιτήσεις κάθε διαγωνισμού και εξέτασης και 47 δε χρειάζεται καμίας μορφής πρόσθετη, εξωσχολική στήριξη των μαθητών. Μετά τους χαιρετισμούς οι γονείς κατευθύνθηκαν στις αίθουσες διδασκαλίας των παιδιών τους και ενημερώθηκαν συγκεκριμένα για το πρόγραμ-


Μαθητικές Επιλογές

μα του κάθε Τμήματος. το Σάββατο, ... δε χρειάζεται καμίας Στο τέλος της εκδήλωσης οι - για την θέσπιση του μηνιαίου γονείς εξέφραζαν την μεγάλη δελτίου αξιολόγησης, μορφής πρόσθετη, τους ικανοποίηση για τη λειτουρ- για την ηλεκτρονική τους ενηεξωσχολική στήριξη γία του Λυκείου και ιδιαίτερα μέρωση για τις εργασίες των παι- για τις πολλές πρόσθετες ώρες διών τους των μαθητών. διδασκαλίας στα μαθήματα - για την οργάνωση του Λυκείου ειδικού ενδιαφέροντος από τις σε μικρά τμήματα, το πολύ είκοοποίες επωφελούνται οι μαθητές τους κατά τη σι μαθητών και διάρκεια του πρωινού προγράμματος - για τη λειτουργία της Γ΄ Λυκείου με 30-35 ώρες - για την καθιέρωση πρόσθετης διδασκαλίας διδασκαλίας στα μαθήματα κατεύθυνσης από μετά τη λήξη του επισήμου προγράμματος και το σχολικό έτος 2015-16.

25 Σεπτεμβρίου - Σχολικός περίπατος του Γυμνασίου στη Βρύση Τυρνάβου

48

Ένα από τα πρώτα φθινοπωρινά πρωϊνά είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν μαθητές και καθηγητές του Γυμνασίου Μ. Ράπτου στη Βρύση Τυρνάβου. Τόσο το τοπίο, η επαφή με αυτό, όσο και η υπέροχη διάθεση βοήθησαν να περάσουν ώρες χαλάρωσης, παιχνιδιού και επικοινωνίας μεταξύ μαθητών και καθηγητών κατά την πρώτη εκδρομή για φέτος. Σημαντική υπήρξε και η συμβολή του κ. Κωνσταντίνου Κουλιού, αντιδήμαρχου πολιτισμού του Δήμου Τυρνάβου ο οποίος με ενθουσιασμό και αγάπη για τον τόπο του έδωσε σημαντικές πληροφορίες στους μαθητές για την ιστορία της πόλης του. Τον ευχαριστούμε όλοι πολύ! Τους μαθητές συνόδεψαν οι καθηγητές κ.κ.

Γιάννης Κουρμπής, Ειρήνη Παναγιωτή, Μιλτιάδης Στεργιούλης, Φωτεινή Τοπαλίδου, Θανάσης Νικολακούλης, Σταυρούλα Κουμπούρα, Ιωάννα Καματσέλου, Μαρία Αθανασίου και Σπύρος Δομτζίδης.


Σχολική Ζωή

25 Σεπτεμβρίου Σχολικός περίπατος του Λυκείου στην πλατεία Νεάπολης με επίσκεψη στη Δημοτική Πινακοθήκη. Την Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε περίπατος των μαθητών του Λυκείου Μ. Ράπτου στην πλατεία Νεάπολης. Προηγήθηκε επίσκεψή τους στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρα και ξενάγηση στην έκθεση ζωγραφικής και χαρακτικής. Οι μαθητές εντυπωσιάστηκαν πραγματικά από έργα γνωστών καλλιτεχνών όπως του Ν. Καντούη, Ν. Λύτρα, Γ.

Ιακωβίδη, Κ. Παρθένη, Κ. Μαλέα. Το θαυμασμό όλων προκάλεσε το γραφείο του Σλίμαν που βρίσκεται στον εκθεσιακό χώρο του μουσείου.

2 Οκτωβρίου

3 Οκτωβρίου

Ενημερώθηκαν οι γονείς των μαθητών του Γυμνασίου Μ. Ράπτου για το πρόγραμμα διδασκαλίας του σχολικού έτους 2014-2015

Ενημέρωση των μαθητών του Δημοτικού και του Γυμνασίου Μ. Ράπτου για τη λειτουργία των Κυκλάμινων και των Χριστιανικών Μαθητικών Ομάδων

Εις βάθος ενημερώθηκαν οι γονείς και οι κηδεμόνες των μαθητών του Γυμνασίου Μ. Ράπτου για τον τρόπο λειτουργίας του σχολείου το τρέχον σχολικό έτος. Τους γονείς χαιρέτισαν ο Γυμνασιάρχης κ. Γιάννης Κουρμπής και ο Διευθύνων Σύμβουλος των Εκπαιδευτηρίων Μ. Ν. Ράπτου κ. Νίκος Ράπτης. Η καθηγήτρια κ. Ιωάννα Καματσέλου παρουσίασε στους γονείς των μαθητών της Γ' Γυμνασίου το Ariston test, το εργαλείο επαγγελματικού προσανατολισμού που αξιοποιούν τα Εκπαιδευτήρια Μ. Ν. Ράπτου. Στη συνέχεια οι γονείς κατανεμήθηκαν στις τάξεις των εκπαιδευτηρίων και ενημερώθηκαν από τους υπευθύνους καθηγητές κάθε τμήματος για το πρόγραμμα διδασκαλίας και τις απαιτήσεις της νέας χρονιάς.

Η Υπεύθυνος Παιδαγωγικών Δράσεων της Α' Βάθμιας Εκπαίδευσης Λάρισας και στέλεχος του Χριστιανικού Έργου κ. Κωνσταντίνα Καλούση επισκέφθηκε το Δημοτικό και το Γυμνάσιο Μ. Ράπτου και ενημέρωσε τους μαθητές για την έναρξη της λειτουργίας των «Κυκλαμίνων» και των Χριστιανικών Μαθητικών Ομάδων (ΧΜΟ). Οι φετινές συναντήσεις των χριστιανών μαθητών θα γίνονται κάθε Σάββατο στη Χριστιανική Εστία (Ανθίμου Γαζή 35), στις 12:00 για τα «Κυκλάμινα» (μαθητές Δ', Ε' και ΣΤ' τάξεων του Δημοτικού) και στις 18:00 για τις ΧΜΟ (μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου). 49 Τα Εκπαιδευτήρια Μ. Ν. Ράπτου συστρατεύονται στην υπόθεση της χριστιανικής διαπαιδαγώγησης των παιδιών μας.

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

5 Οκτωβρίου - Οι μαθητές διακοσμούν το κλειστό γυμναστήριο του Γυμνασίου Μ. Ράπτου Μια ωραία πρωτοβουλία Οι τοίχοι του κλειστού γυμναά! στηρίου διακοσμήθηκαν με πολύανέλαβαν οι μαθητές του δι αι Μπράβο π Γυμνασίου και του Λυκείου Μ. χρωμες φιγούρες αθλητών που ακτα εξωράισαν το χώρο. Ράπτου, με την παρότρυνση Αποδείξατε έμπρ των καθηγητών τους των εικαΜπράβο παιδιά! Αποδείξατε σχολείο πως θεωρείτε το στικών Ηλία Δόβρη και γυμναέμπρακτα πως θεωρείτε το σχολείο πραγματικά δικό σας! Προστικής Θανάση Νικολακούλη. σας! πραγματικά δικό Αποφάσισαν να διακοσμήσουν σφέρατε στους μαθητές που θα τους τοίχους του κλειστού έρθουν στο σχολείο μετά από γυμναστηρίου του Γυμνασίου Μ. εσάς! Αναλάβατε μια σπουδαία πρωτοβουλία, με Ράπτου! Προμηθεύτηκαν χρώματα και σύνεργα ομαδικό και δημιουργικό πνεύμα! Εμπνεύσατε ζωγραφικής, ετοίμασαν τα προσχέδιά τους και την τους καθηγητές σας και εμπνευστήκατε από εκείΚυριακή 5 Οκτωβρίου 2014 επισκέφθηκαν στο νους! Σε όλους, παιδιά και εκπαιδευτικούς, αξίχώρο του Γυμνασίου Μ. Ράπτου και ξεκίνησαν ζουν συγχαρητήρια για την ιδέα, την προσπάθεια και το σπουδαίο αποτέλεσμα! δουλειά!

7 Οκτωβρίου - H 1η Πανελλήνια Ημέρα Σχολικού Αθλητισμού στο Γυμνάσιο Μ. Ράπτου 50

Την πρώτη Δευτέρα του Οκτωβρίου όρισε το Υπουργείο Παιδείας ως Πανελλήνια Ημέρα Σχολικού Αθλητισμού, με θεματικό άξονα για φέτος «Ρατσισμός και Διαφορετικότητα, όλοι διαφορετικοί, όλοι ίσοι».

Στο πλαίσιο της ημέρας αυτής, οι μαθητές του Γυμνασίου M. Ράπτου, αφού εξέλεξαν τα μαθητικά τους συμβούλια, συμμετείχαν σε αγώνες ποδοσφαίρου, πετοσφαίρισης, καλαθοσφαίρισης και επιτραπέζιας αντισφαίρισης που οργανώθηκαν


Σχολική Ζωή

από τους καθηγητές του σχολείου, με την καθοδήγηση του γυμναστή μας κ. Αθανάσιου Νικολακούλη. Όλοι οι μαθητές συμμετείχαν ενεργά στους

αγώνες. Η χαρά και η έκδηλη ικανοποίηση στα πρόσωπα των μαθητών μας ήταν η απόδειξη ότι ξέρουν να αγωνίζονται με ευγενή άμιλλα και ομαδικό πνεύμα..

10 Οκτωβρίου - Συνάντηση εκπαιδευτικών των Εκπαιδευτηρίων Μ. Ν. Ράπτου Στα Εκπαιδευτήρια Μ. Ν. Ράπτου, τα απογεύματα της Πέμπτης είναι αφιερωμένα στην επικοινωνία με τους γονείς. Πριν την καθιερωμένη επικοινωνία, οργανώνεται συνήθως μια Ομιλία, ένας Κύκλος Επικοινωνίας κ.ά. Χτες 9 Οκτωβρίου, είχαμε την ευκαιρία να βρεθούμε μόνοι μας οι εκπαιδευτικοί, και να αναλύσουμε πώς ξεκίνησε η νέα σχολική χρονιά. Μετά την Προσευχή, ο Διευθύνων Σύμβουλος των Εκπαιδευτηρίων μας κ. Νίκος Ράπτης παρουσίασε το πρόγραμμα της συνάντησης. Η δις Μαίρη Ράπτου ανέλυσε το φετινό σύνθημα του Χριστιανικού Έργου «Ἕκαστος βλεπέτω πῶς ἐποικοδομεῖ». Παρουσιάστηκαν τα νέα στελέχη της Εκπαιδευτικής μας Ομάδας. Οι Διευθυντές των τεσσάρων βαθμίδων κ.κ. Νίκος Ηλιόπουλος (Λυκειάρχης), Γιάννης Κουρμπής (Γυμνασιάρχης), Εύη Θεοχάρη (Διευθύντρια Δημοτικού), Ντίτα Αλεβίζου (Διευθύντρια Νηπιαγωγείου και Παιδικού Σταθμού) παρουσίασαν τους στόχους τους για τη νέα χρονιά. Ο κ. Νίκος Ράπτης παρουσίασε την εξέλιξη της υποψηφιότητας του Λυκείου Μ. Ράπτου για τη λειτουργία του International Baccalaureate Diploma τον Σεπτέμβριο του 2016. Στη συνέχεια, μετά τα κεράσματα και τις ευχές

για καλή και εποικοδομητική χρονιά, οι εκπαιδευτικοί αναχώρησαν για τις τάξεις τους, όπου ήδη τους περίμεναν οι πρώτοι γονείς για την τακτική επικοινωνία. Ήταν ένα γόνιμο και ευχάριστο απόγευμα, κατά το οποίο τα 90 σχεδόν στελέχη των Εκπαιδευτηρίων είχαμε την ευκαιρία να επικοινωνήσουμε μεταξύ μας με άνεση χρόνου και ποιότητα, όπως δεν έχουμε τόσο συχνά την ευκαιρία να το κάνουμε μέσα τη καθημερινή ροή των μαθημάτων, των εκδηλώσεων, των επισκέψεων, των συναντήσεων ειδικοτήτων και των άλλων εκφάνσεων της ζωής των Εκπαιδευτηρίων μας! 51

10 Οκτωβρίου Ξεκίνησαν οι συνεντεύξεις για την επιλογή του προσωπικού για το Διεθνές Απολυτήριο (ΙΒ) Στο πλαίσιο της εξέλιξης της υποψηφιότητας του Λυκείου Μ. Ράπτου για τη λειτουργία του IB Diploma από τον Σεπτέμβριο του 2016, η επιτροπή επιλογής προσωπικού, αποτελούμενη από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο των Εκπαιδευτηρίων Μαίρης Ν. Ράπτου κ. Νίκο Ράπτη, τον Συντονιστή του Mary Ν. Raptou School IB κ. Αχιλλέα Συνεφακόπουλο και τον Καθηγητή Πληροφορικής στο ΤΕΙ Λάρισας κ. Νίκο Σαμαρά, ξεκίνησε το Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2014 συνεντεύξεις με υποψηφίους

καθηγητές του προγράμματος. Οι συνεντεύξεις έγιναν στην αγγλική, με τη μέθοδο της τηλεδιάσκεψης.

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

16 Οκτωβρίου - Εκκλησιασμός του Γυμνασίου και του Λυκείου Μ. Ράπτου Ο εκκλησιασμός των μαθητών και των εκπαιδευτικών του Γυμνασίου και του Λυκείου Μ. Ράπτου πραγματοποιήθηκε, σήμερα στον Ιερό Ναό Αγ. Γεωργίου εν Ιωαννίνοις (Ηπειρώτικα). Η Θεία Ευχαριστία τελέστηκε από τον π. Κύριλλο Ιατρό, ιεροκήρυκα της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης. Συμπροσευχήθηκαν ο εφημέριος του

Ι. Ναού π. Απόστολος και ο π. Ευθύμιος, τους οποίους ευχαριστούμε ιδιαίτερα. Ο π. Κύριλλος απευθύνθηκε στους μαθητές και τους ανέλυσε το μήνυμα της εορτής του Αγίου Λογγίνου προτρέποντας με το ζωντανό του λόγο σε μια ζωή κοντά στο Χριστό. Πλήθος μαθητών συμμετείχε στη Θεία Κοινωνία.

17-18 Οκτωβρίου - Ομιλίες Κώστα Γεωργακόπουλου στα Εκπαιδευτήρια Μ. Ράπτου

52

Τον παλμό της 28ης Οκτωβρίου 1940 μετέφερε στο κοινό της πόλης μας ο Ιστορικός της Επιστήμης και Συγγραφέας κ. Κωνσταντίνος Γεωργακόπουλος, σε ομιλία του στην αίθουσα εκδηλώσεων των Εκπαιδευτηρίων Μ. Ν. Ράπτου με θέμα «το νόημα του Όχι τότε και σήμερα». Ο ομιλητής τόνισε ιδιαίτερα τη σημασία που έχει για την ευμενή εξέλιξη της εθνικής μας πορείας η αυτογνωσία και η αυτοπεποίθηση. «Όποτε επιλέγουμε το δρόμο της ανευθυνότητας, ρίχνουμε το φταίξιμο στους "κακούς" ξένους και ξεχνάμε ποιοι είμαστε, μας περιμένουν εθνικές ήττες και καταστροφές», υπογράμμισε. Ο διακεκριμένος ομιλητής, συνοδευόμενος από τον γιο του Στέφανο, δημοσιογράφο της Ντόιτσε Βέλε στη Βόννη, και τη σύζυγό του Ούρσουλα, επί πολλά χρόνια καθηγήτρια Γερμανικής Φιλολογίας στην Εράσμειο Σχολή Αθηνών, μίλησε επίσης με διαφορετικά θέματα στα παιδιά του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου Μ. Ράπτου. Με ζωντανό λόγο και ωραίες προβολές παρουσίασε στο Δημοτικό τη συμβολή του Φιλελληνισμού στην απελευθέρωση της Ελλάδας από

τους Οθωμανούς, στο Γυμνάσιο τη γελοιογραφική αποτύπωση του πολέμου του 1940 και στο Λύκειο τους -τόσο σημαντικούς, αλλά και άγνωστουςΑρχαίους Έλληνες Θαλασσοπόρους. Οι μαθητές παρακολούθησαν με ενδιαφέρον τον ομιλητή και εξέφρασαν τις απορίες τους, στις οποίες ο κ. Γεωργακόπουλος απάντησε με ιδιαίτερη προθυμία. Στη συνέχεια, συνοδευόμενος από


Σχολική Ζωή

τη σύζυγό του Ούρσουλα, Καθηγήτρια Γερμανικής Φιλολογίας και το γιο του Στέφανο, Δημοσιογράφο της Deutsche Welle στη Βόννη, επισκέφθηκαν τη Δημοτική Πινακοθήκη - Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα και ξεναγήθηκαν εκεί από τον καθηγητή των εικαστικών του σχολείου μας, κ. Ηλία Δόβρη. Στη συνέχεια, ξεναγήθηκε και στο Αρχαίο Θέατρο και δήλωσε εντυπωσιασμένος από την πόλη και το επίπεδο του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου που διαπίστωσε σε αυτήν.

20 Οκτωβρίου - Εικαστική δημιουργία των μαθητών της Α' Τάξης του Λυκείου Μ. Ράπτου Τη Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2014 οι μαθητές της Α' Τάξης του Λυκείου Μ. Ράπτου, με την καθοδήγηση του Καθηγητή τους Ηλία Δόβρη, έκαναν μία ομαδική εικαστική εργασία με θέμα το αστικό τοπίο. Το έργο, αναρτήθηκε στον διάδρομο έξω από τις αίθουσες διδασκαλίας των δύο τμημάτων της Α' Λυκείου. Χρησιμοποιήθηκε μπεζ χαρτί, μαύρο πλαστικό και κιμωλία!

53


Μαθητικές Επιλογές

22 Οκτωβρίου - Γυμνάσιο Μ. Ράπτου: αξέχαστη πεζοπορία στα μονοπάτια του Κισσάβου! Χωριστήκαμε σε ομάδες ανά τμήμα, με υπεύθυνο κάθε ομάδας ένα καθηγητή, και παρακολουθώντας τις ξύλινες ταμπέλες που υπήρχαν προχωρήσαμε και μπήκαμε μέσα στο δάσος. Τα δέντρα ήταν καταπράσινα, στα μικρά ρυάκια κυλούσε γάργαρο νερό, ακούγαμε τα πουλιά να κελαηδούν και η διάθεσή μας για εξερεύνηση γινόταν εντονότερη. Αφού περάσαμε αρκετά ξύλινα γεφυράκια, φτάσαμε σε ένα θεαματικό καταρράκτη και καθίσαμε να ξεκουραστούμε και να τον απολαύσουμε. Το μονοπάτι, τελικά, μας οδήγησε στην Άνω Σωτηρίτσα. Την Τετάρτη 22 Οκτωβρίου Εκεί μας περίμεναν τα λεωφοό α θεαματικ πραγματοποιήθηκε περίπατος του ... φτάσαμε σε έν ρεία, ανεβήκαμε και σε 10' Γυμνασίου Μ. Ράπτου στην περιοε μ ήμασταν στην παραλία της θίσα χή της Μελιβοίας - Βελίκας. καταρράκτη και κα Βελίκας και στο χώρο αναψυΌλοι οι μαθητές του Γυμνασίου ε ύμ το ασ υρ χής «Πλατάνια» του Δήμου κο να ξε Μ. Ράπτου επιβιβαστήκαμε το πρωΐ Μελιβοίας. Ήταν η ώρα για υμε. στα λεωφορεία με προορισμό τη ι να τον απολαύσο παιχνίδι στα γήπεδα και στην κα Μελιβοία, ένα όμορφο χωριό στην παιδική χαρά, αστεία, συζηπλαγιά του Κισσάβου. Στο χώρο τήσεις και γέλια! Η ώρα της επιστροφής έφτασε όπου ξεκινά το περιπατητικό μονοκαι γυρίσαμε στη Λάρισα κουρασμένοι αλλά και πάτι που οδηγεί στο χωριό Άνω Σωτηρίτσα μας αναζωογονημένοι από την αξιοποίηση της ηλιόυποδέχτηκε ο κ. Νίκος Ντάγκας, εκπρόσωπος λουστης ημέρας και την επαφή μας με τη φύση. του Δήμου Αγιάς.

Δεύτερος περίπατος του Λυκείου

54

Τον δεύτερο φετινό του περίπατο πραγματοποίησε το Λύκειο M. Ράπτου την Τετάρτη 22/10/2014. Οι μαθητές του Λυκείου Μ. Ράπου επισκέφτηκαν το Αρχαίο Θέατρο Λάρισας και ξεναγήθηκαν από τη Φιλόλογο κ. Στεργιανή Παπαϊωάννου. Το Α' Αρχαίο Θέατρο της Λάρισας είναι ένα από τα σημαντικότερα και μεγαλύτερα της Ελλάδας. Βρίσκεται στη νότια πλευρά του Λόφου του Φρουρίου, κάτω ακριβώς από την αρχαία ακρόπολη, με προσανατολισμό προς τη σημερινή Κεντρική Πλατεία, την κάποτε αρχαία αγορά της πόλης. Υπολογίζεται ότι κτίστηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. και η χωρητικότητά του υπολογίζεται κοντά στα 10.000 άτομα. Το θέατρο ήταν ενεργό μέχρι και τον 3ο αιώνα μ.Χ. Η ανασκαφή του Α' αρχαίου θεάτρου έγινε τα

τελευταία χρόνια και, όπως αποδείχτηκε, πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό μνημείο της αρχαίας Ελλάδας. Στη συνέχεια, οι μαθητές μας επισκέφτηκαν το Δημοτικό Πάρκο Αλκαζάρ, όπου έπαιξαν, ψυχαγωγήθηκαν και παρέμειναν μέχρι το τέλος της εκδρομής.


Σχολική Ζωή

27 Οκτωβρίου - Εορτασμός της 28ης Οκτωβρίου στο Γυμνάσιο και Λύκειο Μ. Ράπτου Πολύ πετυχημένη ήταν κι εφέτος ο εορτασμός της Εθνικής Επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1940 στο Γυμνάσιο και το Λύκειο Μ. Ράπτου. Οι μαθητές τραγούδησαν εθνικά τραγούδια, απήγγειλαν ποιήματα και πεζά κείμενα και παρουσίασαν θεατρικά δρώμενα με θέμα την αντίσταση των Ελλήνων στην επιβουλή της Φασιστικής Ιταλίας και Βουλγαρίας και της Ναζιστικής Γερμανίας την περίοδο 1940-1945. Αναλυτικότερα το πρόγραμμα της γιορτής: 1. «Τη Υπερμάχω…» - Απολυτίκιο Αγ. Δημητρίου. 2. Ανάγνωση Πρακτικών. Ορισμός Σημαιοφόρων και Παραστατών Γυμνασίου-Λυκείου. Παράδοση Σημαίας. 3. «Όρκος στην Ελληνική Σημαία » ποίημα του Αθ. Παπαθανασίου (Ευάγγελος Γκουντής, Α' Λυκείου) 4. Χορωδία: «Στη Σημαία Μέσα μας βαθιά για σένα » εμβατήριο, Α. Αργυρόπουλος «Διπλός σκοπός», «ΟΧΙ», «Παιδιά, της Ελλάδος, παιδιά» Μ. Τραΐφόρος –Μ. Σουγιούλ 5. «Οκτώβρης 1940 » ποίημα του Γιάννη Ρίτσου ( Άννα Σαρίμβεη, Β' Λυκείου) 6. Πανηγυρικός της ημέρας (με προβολή διαφανειών) από τον κ. Νίκο Ράπτη 7. «Ο Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος, η πρώτη Αντίσταση » πεζό, (Δημ. Βασιλειάδης Γ' Λυκείου, Ευ. Γκουντής Α' Λυκείου) 8. Τραγούδι: «Μελαχρινέ Ναπολιτάνο» Πυθαγόρας-Γ. Κατσαρός 9. «Η Αντίσταση» ποίημα του Άγγελου Σικελιανού, (Αλέξ. Περβανίδης, Γ' Λυκείου) 10. «Θεέ μου, τι τις πότισες », πεζό, (Δέσποινα Καλούση, Γ' Λυκείου) 11. Τραγούδι: « Σκέπασε, μάνα, σκέπασε » Σπ. Καίσαρης 12. «Ζητούνται Ήρωες», θεατρικό του Αλ. Χρυσανθόπουλου. Πρωταγωνιστούν: Ρωμ. Καρδούλας Γ. .Μπαρακάκης, Ηλ. Παπαδημόπουλος από τη Γ' Γυμν. και Ανδρ. Μαγκούτας,

13. 14.

15.

16. 17.

Βασ. Μπάρκας από τη Β΄Γυμν. Συμμετέχουν και οι: Γκουντρουμάνης Γ. – Ροφαλής Γιάννης Τραγούδι: « Έφεδρος » Πυθαγόρας- Γ. Κατσαρός «Φύλλα Κατοχής» κείμενο της Ιωάννας Τσάτσου, (Ειρ . Ιγγλέζου, Γ' Λυκείου και ο Άγγ. Δαλακούρας Α' Λυκείου) «Ρωμιοσύνη», ποίημα του Γ. Ρίτσου από την «Αγρύπνια». Απαγγέλλουν: Αλεξ. Αγοραστού, Αγγ. Κολτσίδα, Γ. Μούλιας Τραγούδι: «Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει» Λ. Ρηγίδης-Περ. Κολακλίδης Απονομή Βραβείων-Αριστείων Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο Διευθύνων Σύμβουλος των Εκπαιδευτηρίων Μ. Ράπτου. Στη γιορτή παρουσιάστηκαν επίσης οι σημαιοφόροι και οι παραστάτες του Γυμνασίου και του Λυκείου για το σχολικό έτος 2014-2015. Ιδιαίτερα συγκίνησε η παρουσία των αποφοίτων του Λυκείου Αλεξάνδρας Αγοραστού, Αγγελικής Κολτσίδα και Γιώργου Μούλια, που εγκατέλειψαν για λίγο τα φοιτητικά έδρανα για να συμμετάσχουν ενεργά στην γιορτή του αγαπημένου τους σχολείου, απαγγέλλοντας το ποίημα Ρωμιοσύνη του Γιάννη Ρίτσου! 55

Υπεύθυνες οργάνωσης γιορτής: Γεωργία Αντωνιάδου (φιλόλογος) Σταυρούλα Κουμπούρα (φιλόλογος) Υπεύθυνος τμήματος παρέλασης: Θανάσης Νικολακούλης (γυμναστής) Οργάνωση χορωδίας –υπεύθυνη τραγουδιών: Ανδρομάχη Παγάνα (μουσικός) Υπεύθυνος προβολών: Θωμάς Κλειτσάκης (καθ. Πληροφορικής) Βοήθησαν: Ειρήνη Παναγιωτή, Ευαγγελία Νασιάρα, Αχιλλέας Συνεφακόπουλος, Μίλτος Στεργιούλης

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

27 Οκτωβρίου - Η Δεξίωση των Αποφοίτων του Λυκείου Μ. Ράπτου Όπως κάθε χρονιά, έτσι κι εφέτος, η Διεύθυνση και ο Σύλλογος Διδασκόντων του Λυκείου Μ. Ράπτου οργάνωσαν μια μικρή δεξίωση προς τιμή των αποφοίτων του Λυκείου του Ιουνίου 2014, που ήδη φοιτούν σε ποσοστό άνω του 95% στις Ανώτατες Σχολές όπου πέτυχαν. Αφού απονεμήθηκαν τα αριστεία στους αποφοίτους, οι καθηγητές αποχαιρέτισαν τους μαθητές τους σε μια λιτή και συγκινητική εκδήλωση. Ιδιαίτερο τόνο φέτος έδωσαν οι χαιρετισμοί των ίδιων των παιδιών, που εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη και την αγάπη τους προς το σχολείο που τους φιλοξένησε συχνά από τον Παιδικό Σταθμό έως το Λύκειο. Στη συνέχεια οι πάντες τίμησαν το μπουφέ και έβγαλαν αναμνηστικές φωτογραφίες. Σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνεργασία και τα μαθήματα που μας διδάξατε αγαπημένα μας παιδιά. Καλή σταδιοδρομία!

Η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου στο σχολείο μας Επιμέλεια: Γεωργία Αντωνιάδου, Φιλόλογος

56

Kάθε χρόνο τέτοια μέρα, το σχολείο μας χαρίζει άλλη μια ευκαιρία να συνειδητοποιήσουμε πόσο περήφανοι πρέπει να είμαστε που προερχόμαστε από προγόνους που απάντησαν με ένα πανίσχυρο ΟΧΙ στο φασισμό, στο ναζισμό, στην υποτέλεια και τον εξευτελισμό Τη Δευτέρα 27 Οκτωβρίου 2014 συγκεντρωθήκαμε όλοι οι μαθητές στην αίθουσα τελετών του σχολείου μας και αφουγκραστήκαμε τον παλμό της ψυχής των αγωνιστών της Πίνδου αλλά και της Αντίστασης εναντίον των Γερμανών κατακτητών. Το πρώτο μέρος της γιορτής μας ήταν αφιερωμένο σε ‘Κείνη που τη χάιδεψε της λευτεριάς η αύρα’, στη Γαλανόλευκη. Με συγκίνηση το ιερό σύμβολο παραδόθηκε από τους διευθυντές του Γυμνασίου και του Λυκείου στους σημαιοφόρους. Στη συνέχεια ένα μικρό, αλλά απολύτως επιτυχημένο από άποψη υποκριτικής ικανότητας των συμμαθητών μας θεατρικό σκετς με τίτλο Ζητούνται Ήρωες , μας μετέφερε νοερά κοντά σ’ εκείνους τους ήρωες, ειδικά τους νέους, που έπεσαν στο βωμό της πατρίδας. Το αφιέρωμα στην Αντίσταση εναντίον των Γερμανών με τα ενδιαφέροντα κεί-

μενα και τις διαφάνειες ήταν αυτά όμως που έφεραν ολοζώντανα στη σκέψη μας τον απαράμιλλο πατριωτισμό και την αυτοθυσία των Ελλήνων αγωνιστών. Αναφερθήκαμε ειδικά στον Προκαθήμενο της Εκκλησίας στη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής, τον Αρχιεπίσκοπο Χρύσανθο και τη σθεναρή αντίστασή του κατά των κατακτητών. Η γιορτή μας πλαισιώθηκε με τα μελωδικά τραγούδια των μαθητών του Γυμνασίου .Ο θρίαμβος της ελληνικής μας ψυχής εκδηλώθηκε τέλος, όταν ψάλλαμε τον Εθνικό μας ΄Υμνο. Αποφασίσαμε και υποσχεθήκαμε πως θέλουμε και η δική μας γενιά να γράψει αντίστοιχη ιστορία, αν όχι με τα όπλα, με την πίστη στα αιώνια οράματα και τις αρχές της Φυλής μας! Μετά τη γιορτή το σχολείο μας δεξιώθηκε τους αποφοίτους της προηγούμενης σχολικής χρονιάς, φοιτητές πια στα Ανώτατα και Ανώτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Οι καθηγητές τούς υποδέχθηκαν με λόγια θερμά και τους ευχήθηκαν, ο καθένας ξεχωριστά, να μείνουν δυνατοί στον αγώνα της νέας τους ακαδημαϊκής πια ζωής και πιστοί στις αρχές τους.


28 Οκτωβρίου Συμμετοχή των μαθητών των Εκπαιδευτηρίων Μ. Ν. Ράπτου στη Μαθητική Παρέλαση για την 28η Οκτωβρίου 1940 Πολύ πετυχημένη υπήρξε η παρουσία των μαθητών του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου Μ. Ράπτου στην καθιερωμένη μαθητική παρέλαση που έγινε κι εφέτος στη Λάρισα, προς τιμή όσων αγωνίστηκαν στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-1941. Παρέλασαν οι σημαιοφόροι και παραστάτες του Δημοτικού και του Γυμνασίου Μ. Ράπτου και οι μαθητές του Λυκείου Μ. Ράπτου. Με την καθοδήγηση των Γυμναστών τους κ.κ. Θανάση Νικολακούλη και Βησσαρίωνα Σιακαβάρα και Μαρίας Νασιοπούλου, και τη συμπαράσταση των καθηγητών τους, Μαθηματικού Μιλτιάδη Στεργιούλη και Δασκάλας Μαρίας Γώτα, του Λυκειάρχη Νίκου Ηλιόπουλου και του Διευθύνοντος Συμβούλου Νίκου Ράπτη, οι μαθητές των Εκπαιδευτηρίων Μ. Ν. Ράπτου διακρίθηκαν για μια ακόμα φορά για το παράστημα, τον βηματισμό, το ήθος και την κόσμια εμφάνιση και απέσπασαν

θετικά σχόλια από τους χιλιάδες κατοίκους της Λάρισας και τους επισήμους που όπως κάθε χρόνο παρακολούθησαν την παρέλαση.

6 Νοεμβρίου Επίσκεψη του Μητροπολίτη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ.κ. Ιερόθεου. Επικοινωνία με μαθητές κι εκπαιδευτικούς της πόλης μας και το ευρύτερο κοινό είχε ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος, ο οποίος επισκέφθηκε τη Λάρισα ως προσκεκλημένος των Εκπαιδευτηρίων Μαίρης Ν. Ράπτου. Το πρωί της Πέμπτης 6ης Νοεμβρίου, ο λόγιος ιεράρχης, που έχει γράψει 85 βιβλία, εκ των οποίων 60 έχουν μεταφραστεί σε 24 γλώσσες, επικοινώνησε με τους μαθητές της Γ’ Τάξεως του Γυμνασίου και ολόκληρου του Λυκείου Μ. Ράπτου. Μίλησε στη γλώσσα των νέων για θέματα που τους απασχολούν, όπως η ελευθερία, η αγάπη, ο έρωτας και πώς τα αντιμετωπίζει η ορθόδοξη εκκλησία και η πατερική παράδοση. Οι μαθητές εξέφρασαν ελεύθερα τις απορίες τους και συνέβαλαν καθοριστικά στην πλούσια συζήτηση που ακολούθησε. Το απόγευμα, πριν την ομιλία του στο κοινό με

57

θέμα «Σύγχρονες απόψεις για την Αγωγή των Νέων και η Πατερική Διδασκαλία», ο σεβασμιώτατος κ. Ιερόθεος επικοινώνησε με τους όλους τους εκπαιδευτικούς του Παιδικού Σταθμού, του Νηπιαγωγείου, του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου Μ. Ράπτου. Aνέπτυξε τη σημασία που έχει η έμπνευση, το μεράκι και η αγάπη για το κάθε παιδί ξεχωριστά για την επιτυχή διδασκαλία. Δήλωσε εντυπωσιασμένος από το έργο των Εκπαιδευτηρίων Μαίρης Ν. Ράπτου και ευχήθηκε ευόδωση του καθημερινού μόχθου των εκπαιδευτικών. Συνεχάρη δε ιδιαίτερα την ιδρύτρια και

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

υπεύθυνο των Εκπαιδευτηρίων, Μαίρη Ν. Ράπτου, γεύμα που παρέθεσε η Υπεύθυνος των Εκπαιδευπου όπως είπε αποδεικνύει πόσο πολλά μπορεί να τηρίων Μ. Ν. Ράπτου Μαίρη Ν. Ράπτου. Παρευρέεπιτύχει ένας μόνο άνθρωπος όταν διαπνέεται θησαν ο Διευθύνων Σύμβουλος των Εκπαιδευτηρίων κ. Νίκος Ράπτης, η Διευθύαπό αφιέρωση στην αποστολή του και αγάπη στο ντρια του Νηπιαγωγείου Μ. Θεό. Ράπτου κ. Ντίτα Αλεβίζου, η Ακολούθησε η ομιλία στη ορεί ... πόσο πολλά μπ Διευθύντρια του Δημοτικού Μ. μεγάλη αίθουσα εκδηλώσεων του ο Ράπτου κ. Εύη Θεοχάρη, η Υπο2 ορόφου των Εκπαιδευτηρίων όν μ επιτύχει ένας να διευθύντρια του Δημοτικού κ. Μαίρης Ν. Ράπτου. Το πολυπληεται νέ απ δι αν Βίκυ Κουτσοκέρα, η Υποδιευθές κοινό κατέκλυσε τη μεγάλη ότ ος π άνθρω αίθουσα και απέδειξε το ζωηρό οστολή θύντρια του Γυμνασίου κ. Ειρήαπ ην στ ση ω ρ ιέ αφ νη Παναγιωτή και ο Θεολόγος ενδιαφέρον που υπάρχει στην κοιαπό Σπύρος Δομτζίδης. νωνία μας για τα μηνύματα της . εό οΘ του και αγάπη στ Το βράδυ της Πέμπτης, Εκκλησίας μας και για εμβριθή θεομετά την ομιλία, ο ομιλητής λογικό λόγο. Ο Σεβασμιώτατος κ. συναντήθηκε στο «Αρχονταρίκι» των ΕκπαιδευτηΙερόθεος ανέλυσε τα σύγχρονα πορίσματα των νευροεπιστημών, και πώς αυτά ρίων Μ. Ν. Ράπτου με προσωπικότητες της πόλης επηρεάζουν καταλυτικά την εξέλιξη της ψυχολο- μας, όπως τον Σεβασμιώτατο Λαρίσης και Τυρνάγίας και της αντίληψής μας για την εκπαίδευση και βου κ. Ιγνάτιο, τον Πρωτοσύγγελο της Μητρόποτην αγωγή. Κατέληξε αναπτύσσοντας τη θέση πως λής μας π. Αχίλλιο, την Γενική Γραμματέα Αποκεη συμβολή της πατερικής παράδοσης και της ντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάορθόδοξης θεολογίας εξακολουθεί και στο νέο δας κ. Καλλιόπη Γερακούδη, τον εκπρόσωπο της αυτό τοπίο, και ίσως περισσότερο από ποτέ, να Χριστιανικής Εστίας Λάρισας Κωνσταντίνο Αθαδιατηρεί την φρεσκάδα, την αξιοπιστία και την νασόπουλο κ.ά. Το πρωί της Παρασκευής 7 αξία της. Στο περιθώριο των συναντήσεων αυτών, Νοεμβρίου, ο σεβασμιώτατος Ναυπάκτου και ο Σεβασμιώτατος κ. Ιερόθεος και ο συνοδός του, Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος επισκέφθηκε τις εγκαΙεροκήρυκας της Μητροπόλεως Ναυπάκτου και ταστάσεις του Γυμνασίου Μ. Ράπτου και ξεναγήΑγίου Βλασίου π. Καλλίνικος, παρακάθησαν σε θηκε από τον Διευθυντή κ. Γιάννη Κουρμπή.

13 Νοεμβρίου Ομιλία για τη Θεία Λειτουργία στους εκπαιδευτικούς των Εκπαιδευτηρίων Μαίρης Ν. Ράπτου 58

Την τακτική τους, εβδομαδιαία επικοινωνία με τους γονείς και τους κηδεμόνες των μαθητών τους είχαν χτες Πέμπτη 13 Νοεμβρίου οι εκπαιδευτικοί του Παιδικού Σταθμού, του Νηπιαγωγεί-

ου και του Δημοτικού Μ. Ράπτου, ενώ εκείνοι του Γυμνασίου και του Λυκείου συγκάλεσαν Συνέλευση του Συλλόγου Διδασκόντων. Προηγουμένως όμως, είχαμε όλοι την ευκαιρία να ακούσουμε μια ενημερωτική ομιλία της θεολόγου κ. Στέλλας Μπουλασίκη-Τσαλούκη, με θέμα τη Θεία Λειτουργία. Η κ. Μπουλασίκη-Τσαλούκη, που είναι επί πολλά χρόνια πρόεδρος του συλλόγου «Εξωτερική Ιεραποστολή Παναγία Ελεούσα» και από τους στυλοβάτες του Χριστιανικού Έργου στα Φάρσαλα, ανέλυσε ιδιαίτερα τα μέρη της Θείας Λειτουργίας του Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου και τη σημασία της Θείας Λειτουργίας και της Θείας Κοινωνίας στην πνευματική οικοδομή του σύγχρονου ανθρώπου. Ήταν μια σπουδαία ευκαιρία για όλους μας! Ευχαριστούμε ιδιαίτερα την ομιλήτρια για την παρουσία της κοντά μας!


Σχολική Ζωή

17 Νοεμβρίου - Τιμούμε την προσφορά της ελληνικής νεότητας στους αγώνες της πατρίδας Αφιερωμένη στην Προσφορά της Νεότητας στην Ελλάδα ήταν η φετινή γιορτή, με αφορμή την επέτειο της 17ης Νοεμβρίου 1973. Αξιοποιήσαμε την ευκαιρία για να τιμήσουμε όλους τους νέους που έπεσαν για το καλό της πατρίδας: από τα Ελληνόπουλα του 1821-1831 που με το αίμα τους υπέγραψαν την εθνική μας Παλιγγενεσία έως τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ, που το 1955-1959 θυσίασαν τα νιάτα τους για την Ένωση

της Κύπρου με τη μητέρα πατρίδα. Σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στα σχολεία της πατρίδας μας, θυμηθήκαμε μορφές Ελλήνων σαν τον Αθανάσιο Διάκο, τον Παύλο Μελά, τη Λέλα Καραγιάννη και τον Ευαγόρα Πλληκαρίδη. Τέτοια πρότυπα θέλουμε να έχει η νέα γενιά που καλείται να αναστυλώσει την πατρίδα μας από τα ερείπια της ηθικής και οικονομικής χρεοκοπίας των τελευταίων δεκαετιών!

18 Νοεμβρίου - Ο εκκλησιασμός του Γυμνασίου και του Λυκείου Μ. Ράπτου Εκκλησιασμός των μαθητών και των εκπαιδευτικών του Γυμνασίου και του Λυκείου Μ. Ράπτου πραγματοποιήθηκε, στο Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Αχιλλίου. Η Θεία Ευχαριστία τελέστηκε από τον π. Ραφαήλ Ευαγγέλου, εφημέριο του Ιερού Ναού, ο οποίος στο κήρυγμα του ανέλυσε τη Θεία Λει-

τουργία στα παιδιά. Πλήθος μαθητών συμμετείχε στη Θεία Κοινωνία. Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, οι μαθητές ξεναγήθηκαν από τον καθηγητή του Γυμνασί- 59 ου κ Μιλτιάδη Στεργιούλη στα ερείπια του πρωτοχριστιανικού Ναού του Αγίου Αχιλλίου, όπου εικάζεται ότι βρίσκεται ο τάφος του Αγίου.

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

4 Δεκεμβρίου Ομιλία του Εκδότη του «Θεσσαλικού Ημερολογίου» Κώστα Σπανού στα Εκπαιδευτήρια Μ. Ν. Ράπτου Με τους εκπαιδευτικούς του Παιδικού Σταθμού και του Νηπιαγωγείου, του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου Μ. Ράπτου επικοινώνησε ο διακεκριμένος συγγραφέας και εκδότης κ. Κώστας Σπανός, με θέμα τη συμβολή των Θεσσαλών στην Επανάσταση του 1821. Ο συγγραφέας αναφέρθηκε στις άγνωστες εν πολλοίς, αλλά σημαντικές θυσίες των Θεσσαλών στο βωμό της Εθνικής Παλιγγενεσίας, αλλά και στις πρόδρομες επαναστάσεις κατά των Τούρκων, ακόμα και πριν την Άλωση! Εντυπωσίασαν ο πλούτος των πληροφοριών, το πάθος του ομιλητή και το γεγονός ότι ανέσυρε με ευκολία από τη μνήμη του πλήθος χρονολογιών, τοπωνυμίων, ονομάτων και τεκμηρίων! Με το πέρας της ομιλίας, ο κ. Κώστας Σπανός επικοινώνησε ιδιαίτερα με τους Εκπαιδευτικούς της Α’ βάθμιας εκπαίδευσης και μοιράστηκε μαζί τους τις αναμνήσεις από την υπηρεσία του ως νεοδιόριστου δασκάλου στα χωριά της ορεινής

Ευρυτανίας, τα μέσα της δεκαετίας του ’60, σε συνθήκες άγνωστες σήμερα, που έκαναν ζωηρή εντύπωση και χαλύβδωσαν το φρόνημα των νέων ως επί το πλείστον σημερινών του συναδέρφων. Ήταν μια εποικοδομητική και εξόχως επιμορφωτική συνάντηση του εκπαιδευτικού προσωπικού των Εκπαιδευτηρίων Μαίρης Ν. Ράπτου, που τροφοδότησε τις μορφωτικές μας φαρέτρες μας και έσπειρε τον πόθο να μεταλαμπαδεύσουμε όσα μάθαμε στους μαθητές μας! Ευχαριστούμε ιδιαιτέρως τον καλό φίλο των Εκπαιδευτηρίων μας κ. Κώστα Σπανό!

5 Δεκεμβρίου - Το κλειστό Γυμναστήριο του Λυκείου μας

60

Για τις ανάγκες του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής δημιουργήθηκε στον πρώτο όροφο των Εκπαιδευτηρίων μας κλειστό γυμναστήριο. Πρόκειται για έναν χώρο που περιλαμβάνει πολλά και διαφορετικά όργανα γυμναστικής με στόχο την άθληση των μαθητών ακόμη και κατά τις βροχερές και κρύες μέρες του χειμώνα, όταν η γυμναστική στο εξωτερικό γήπεδο του σχολείου είναι δύσκολη. Συγκεκριμένα στο κλειστό μας γυμναστήριο μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει - στατικό ποδήλατο,

μονόζυγο, δύζυγο, κωπηλατικό ιμάντα T.R.X., σκοινί αναρρίχησης, μπάλες pilates και βαράκια, όργανα που βοηθούν στην ολόπλευρη άσκηση του σώματος. Ευχαριστούμε θερμά τη διεύθυνση των Εκπαιδευτηρίων μας γι’ αυτήν την κίνηση, καθώς και τους μαθητές, τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς του σχολείου μας που συνέβαλαν με τις δωρεές τους για τον εξοπλισμό του γυμναστηρίου. Εβελίνα Δοξαριώτη (Α΄ Λυκείου)


Μαθητικές διακρίσεις

Τα Εκπαιδευτήριά μας ανέκαθεν χαίρονται και τιμούν τις επιτυχίες όλων των Ελληνόπουλων, πόσο μάλλον των μαθητών της περιοχής μας. Στο πλαίσιο αυτό, παρουσιάζουμε εδώ διακρίσεις μαθητών, που μας παραδειγματίζουν και μας εμπνέουν. Συγχαρητήρια στα παιδιά, τους δασκάλους και τις οικογένειές τους.

Πρωτιά Ελλήνων μαθητών σε διεθνή διαγωνισμό της Microsoft. ημαντική διάκριση Ελλήνων μαθητών σε διεθνή διαγωνισμό της Microsoft που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες. Οι μαθητές Πάνος Οικονόμου και Γεώργιος Νικηφόρος Αυγουστίδης, πήραν το πρώτο βραβείο για το παιχνίδι "Behind the Red", το οποίο είναι βασισμένο στην εξερεύνηση του Άρη. To Εuropean Code Kup είναι ένας σχολικός διαγωνισμός που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη απευθύνεται σε νέα παιδιά ηλικίας 6-16 ετών και έχει ως στόχο να ενθαρρύνει τους μαθητές να γνωρίσουν τη μαγεία του προγραμματισμού και της κωδικοποίησης, σχεδιάζοντας παιχνίδια μέσω μιας διαδραστικής, καινοτόμας και διασκεδαστικής διαδικασίας.

Σ

Στο πλαίσιο του διαγωνισμού, οι μαθητές κλήθηκαν να αναπτύξουν τα δικά τους παιχνίδια δουλεύοντας σε ομάδες και μαθαίνοντας πώς να δημιουργούν φανταστικούς κόσμους, μοντέλα και προσομοιώσεις. Στον τελικό προκρίθηκαν οι νικητές της κάθε χώρας (Ελλάδα, Βέλγιο, Εσθονία, Φιλανδία, Λιθουανία, Νορβηγία, Πορτογαλία, και Βρετανία). Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό, European Schoolnet, η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή των ευρωπαϊκών χωρών που πρωτοπορούν στο κομμάτι του κώδικα και του προγραμματισμού στα σχολεία. Πηγή: http://www.newsit.gr

Διάκριση της μαθήτριας από τα Τρίκαλα στην 55η Παγκόσμια Μαθηματικη Ολυμπιαδα Επιμέλεια: Στεργιούλης Μιλτιάδης, Μαθηματικός

πό 3 έως 13 Ιουλίου διεξήχθη η 55η Παγκόσμια Μαθηματική Ολυμπιάδα (International Mathematical Olympiad – I.M.O.) στο μακρινό Κέϊπ Τάουν της Νοτίου Αφρικής. Ανάμεσα στην εξαμελή Ελληνική Εθνική Ομάδα, ένα και μοναδικό κορίτσι, η τρικαλινή Νικολέττα Αναγνώστου. Η Νικολέττα έκλεισε τον εξαετή κύκλο ενασχόλησης με τους μαθηματικούς διαγωνισμούς επιτυχημένα, κατακτώντας στη μαθηματική ολυμπιάδα το 4ο βραβείο, δηλαδή εύφημη μνεία, ισοβαθμώντας και με δεύτερο μέλος της Ελληνικής Εθνικής Ομάδας. Η Ελληνική Ομάδα πραγματοποίησε μια ομολογουμένως επιτυχημένη εμφάνιση κατακτώντας δύο ασημένια μετάλλια, δύο χάλκινα και δύο εύφημες μνείες. Έτσι, ανέβηκε επίπεδο σε σχέση με την περυσινή χρονιά. Κατέλαβε την 41η θέση επί συνόλου 109 χωρών, που συμμετείχαν απ' όλο τον κόσμο, ενώ οι διαγωνιζόμενοι μαθητές ήταν πάνω από 600. Οι συνθήκες όμως, θα πρέπει να

Α

επισημανθεί, ότι ήταν εξαιρετικά δύσκολες, καθώς στη μακρινή αυτή χώρα επικρατεί χειμώνας και το κρύο ήταν τσουχτερό. Η διοργάνωση φιλοξενήθηκε σε φοιτητική εστία η οποία δεν θερμαίνο- 61 νταν και τις πρωινές ώρες είχε περίπου 3οC. Όσο για τη γραπτή δοκιμασία, ήταν και αυτή τη φορά διήμερη. Οι συμμετέχοντας μαθητές κλήθηκαν να ανταποκριθούν σε τρία εξαιρετικώς απαιτητικά ζητήματα εντός 4,5 ωρών την κάθε μία ημέρα. Μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης ακολούθησαν εκδρομές με ξεναγήσεις, ώστε οι διαγωνιζόμενοι να γνωρίσουν την πόλη, την περιοχή αλλά και τον πολιτισμό τους. Πριν μερικές ημέρες η Ελληνική αποστολή επέστρεψε στη χώρα κι όσο για τη Νικολέττα Αναγνώστου αυτή τη φορά ετοιμάζεται για ένα νέο κεφάλαιο στη ζωή της, ιδιαίτερα δημιουργικό, τη φοιτητική της ζωή στη Ιατρική Σχολή όπου φιλοδοξεί να συνεχίσει τις διακρίσεις. Πηγή: http://www.kalabakacity.gr

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

Συμμετοχή σε παγκόσμιο Festival χορού Άγγελος Δαλακούρας - A΄Λυκείου

ις προάλλες συμμετείχα σε ένα παγκόσμιο και θα ήθελα να μοιραστώ τις εμπειρίες μου μαζί σας. Εικοσιεπτά χορευτές, δύο μοδίστρες και ο δάσκαλός μας, αναχωρήσαμε για τη μακρινή Ν. Κορέα. Η αποστολή έλαβε χώρα στη περίφημη Τσεονάν, πόλη της Ν. Κορέας όπου διαδραματίστηκε ένα από τα μεγαλύτερα παγκόσμια φεστιβάλ. Το διοργανώνει κάθε χρόνο στον ίδιο τόπο η FIDAF (Federation of Internationa Dance Festivals). Η παγκόσμια μορφή του ξεκίνησε το 2011. Το ταξίδι διήρκησε δέκα ημέρες και ήταν μια εμπειρία ζωής όπως παραδεχτήκαμε όλοι μας. Τα συναισθήματα ήταν ανάμεικτα. Νιώθαμε πως ολόκληρο το έθνος μας κρεμιότανε από τις πλάτες μας. Οι αμέτρητες πρόβες μέρα και νύχτα. Η σκληρή δουλειά, η επιμονή, η λαχτάρα, ο ζήλος, όλα αυτά και άλλα πολλά τριγύριζαν στα μυαλά όλων μας. Η αίσθηση της εκπροσώπησης της πατρίδας λειτούργησε ως ισχυρό κίνητρο ώστε να ξεδιπλώσουμε όλο μας το ταλέντο προκειμένου να πετύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Εκεί είχαμε την ευκαιρία να έρθουμε σε επαφή με αλλόγλωσσους λαούς ανταλλάσσοντας διάφο-

Τ

62

ρες εμπειρίες και συζητώντας για θέματα που αφορούσαν τα κοινά μας ενδιαφέροντα. Ήρθαμε σε επαφή με ντόπιους ανθρώπους των οποίων η συμπεριφορά και η ευγένεια μας καθήλωσαν κυριολεκτικά. Επιπλέον γευτήκαμε παραδοσιακές κορεάτικες συνταγές και είδαμε από κοντά μουσεία και αξιοθέατα ποικίλλων ενδιαφερόντων. Τελικά, το Λύκειο των Ελληνίδων Λάρισας κατέκτησε το πρώτο βραβείο καλύτερης φορεσιάς βγάζοντας ασπροπρόσωπη την Ελληνική σημαία για ακόμα μια φορά. Προσωπικά, βίωσα μια καταπληκτική εμπειρία που θα θυμάμαι για όλη μου τη ζωή!


Προσφορά αγάπης

Επίσκεψη αγάπης στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Λάρισας τις 8 Δεκεμβρίου 2014, μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου Μ. Ράπτου πραγματοποίησαν επίσκεψη στο Σωφρονιστικό Ίδρυμα ΛάρισαςΣχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας, με σκοπό την προσφορά ειδών πρώτης ανάγκης στους φυλακισμένους (τηλεκάρτες, υποδήματα, ενδύματα, τρόφιμα). Η αγορά των ειδών εξασφαλίστηκε από τους «κουμπαράδες Αγάπης» στους οποίους οι μαθητές κάθε τμήματος των Εκπαιδευτηρίων Μ. Ράπτου αποταμιεύουν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους μικροποσά για το Έργο Αγάπης του σχολείου τους. Τους μαθητές υποδέχτηκαν οι καθηγητές και ο κ. Τράντας Γεώργιος, Διευθυντής του Σχολείου των

Σ

Φυλακών. Τους μαθητές συνόδευσαν ο κ. Ράπτης Νικόλαος, Διευθύνων Σύμβουλος τως Εκπαιδευτηρίων Μαίρης Ν. Ράπτου, ο κ. Ηλιόπουλος Νικόλαος, Διευθυντής του Λυκείου Μ. Ράπτου, ο κ. Στεργιούλης Μιλτιάδης, Μαθηματικός και η κ. Μαίρη Γιώτσα. Οι μαθητές που συμμετείχαν από το Λύκειο Μ. Ράπτου είναι οι Πλούταρχος Τσικρίκης, Μπεκερτζής Παναγιώτης, Μπαλάσκας Νικόλαος, Γκουτζιός Δημήτριος και από το Γυμνάσιο Μ. Ράπτου οι Χασιώτης Ιωάννης, Νικόπουλος Κωνσταντίνος, Ροφαλής Ιωάννης, Πάπουτσας Χρήστος και Χατζής Βασίλειος.

Μαθητές του Γυμνασίου Μ. Ράπτου στον «Επιούσιο» της Ι.Μ. Λαρίσης και Τυρνάβου το πλαίσιο του Έργου Αγάπης των Εκπαιδευτηρίων Μαίρης Ν. Ράπτου ενόψει της μεγάλης εορτής των Χριστουγέννων, μαθήτριες του Γυμνασίου Μ. Ράπτου συμμετείχαν στην ετοιμασία και διανομή φαγητού στα συσσίτια της Ιεράς Μητρόπολης Λαρίσης και Τυρνάβου. Οι μαθήτριες Ναταλία Αγγέλου, Βασιλική Καλούση, Ελευθερία Κατιδιώτη, Μαγδαληνή Κολλάτου, Στεφανία Κοτρώτσιου, Ελένη Κουλουρά, Χαρά Ζαγγογιάννη, Γλυκερία Κατσογιάννη, Παναγιώτα Μπούμπουλη, Ζωή Ντακούλα, Σοφία Παπαμιχαήλ και Μαρία Χριστοδούλου Μαρία, μαζί με τους καθηγητές τους Ειρήνη Παναγιωτή, Θανάση

Σ

Νικολακούλη, Μιλτιάδη Στεργιούλη, Ιωάννα Καματσέλου και Σπύρο Δομτζίδη που τις συνόδευαν, είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τον τρόπο λειτουργίας του φιλανθρωπικού ιδρύματος «Επιούσιος», της Μητρόπολης Λαρίσης. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι συμμετείχαν ενεργά στην 63 προετοιμασία των 700 μερίδων που διανεμήθηκαν αναξιοπαθούντες συμπολίτες μας για το διήμερο Σαββάτου και Κυριακής, το σερβίρισμα όσων έφαγαν στην τραπεζαρία του ιδρύματος και τον καθαρισμό της κουζίνας. Κάναμε έτσι έμπρακτη εφαρμογή του Λόγου του Ευαγγελίου: «ἐπείνασα γὰρ καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν» (Μτ. KE', 35).


Συγχαρητήρια παιδιά μας! Η ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων Μαίρης Ν. Ράπτου «Κέντρο Ελληνικής Παιδείας», συγχαίρει τους μαθητές και τις μαθήτριες του που πέτυχαν στις γενικές εξετάσεις και εισήχθησαν σε πανεπιστημιακές σχολές. ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΤΕΡΑ, συγχαίρουμε για την επιτυχία τους τούς παρακάτω μαθητές μας:

64

1η Σειρά (από αριστερά προς τα δεξιά) 1. Αγγελοπούλου Ευαγγελία / Φιλολογίας-Αθήνα 2. Αγοραστού Αλεξάνδρα / Νομικής, Αθήνα 3. Γιαννούλα Υβόννη / Φαρμακευτικής, Θεσσαλονίκη 4. Γκαλμπένη Ερμιόνη / Επιστημών της εκπαίδευσης στην προσχολική ηλικία, Αλεξανδρούπολη 2η Σειρά (από αριστερά προς τα δεξιά) 1. Γκόβαρη Περιλή Μαρία / Πολιτικών Επιστημών, Θεσσαλονίκη 2. Γκουτζινοπούλου Μαρίνα / Βιολογίας, Ηράκλειο 3. Γκρέτση Ειρήνη / Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & Εκπαίδευσης, Θεσσαλονίκη 4. Γραβάνης Ευάγγελος / Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών, Θεσσαλονίκη 3η Σειρά (από αριστερά προς τα δεξιά) 1. Δαβιώτη Θώμη-Ειρήνη / Πολιτικών Μηχανικών, Θεσσαλονίκη 2. Δαλαβίκα Μαρία-Νεφέλη / Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προιόντων και τροφίμων, Αγρίνιο 3. Δελητζάνη Ιωάννα / Φιλολογίας, Ιωάννινα 4. Εμμανουήλ Ελεάνα / Φαρμακευτικής, Πάτρα


Αφιέρωμα στους μαθητές της Γ’ Λυκείου

ΣΥΓΧΑΙΡΕΙ επίσης θερμά τους αγαπητούς γονείς και τους αξιότιμους καθηγητές του Γυμνασίου και του Λυκείου μας, για την ολόψυχη και συνεπή συνεισφορά τους στην πρόοδο των μαθητών μας.

65

1η Σειρά (από αριστερά προς τα δεξιά) 1. Ευθυμίου Γεώργιος / Μηχανολόγων Μηχανικών, Κοζάνη 2. Ζαχαράκης Δημήτριος / Φαρμακευτικής, Θεσσαλονίκη 3. Ζαχαρούλη Κωνσταντίνα / Μεθοδολογίας Ιστορίας & Θεωρίας της Επιστήμης, Αθήνα 4. Ζησοπούλου Μαρία / Νοσηλευτικής, Αθήνα 2η Σειρα (από αριστερά προς τα δεξιά) 1. Θεοχάρης Αναστάσιος / Ευελπίδων-Όπλα 2. Καλαϊτζίδης Κυριάκος / Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας Λάρισα 3. Καμηλαράκης Ιωάννης / Επιστήμης - Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Κομοτηνή 4. Κολλάτος Αριστοφάνης / Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, Πειραιάς 3η Σειρα (από αριστερά προς τα δεξιά) 1. Κολτσίδα Αγγελική / Ιατρικής, Λάρισα 2. Κουτσικοπούλου Ευαγγελία-Ελένη / Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Θεσσαλονίκη 3. Κουτσούκης Άγγελος / Φαρμακευτικής, Πάτρα 4. Μαντέλου Βασιλική / Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Αθήνα Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

Ποσοστό άνω του 95% του συνόλου των μαθητών μας που έδωσαν πανελλαδικές εξετάσεις πέρασαν στις ανώτατες σχολές όπου και θα φοιτήσουν.

66

1η Σειρα (από αριστερά προς τα δεξιά) 1. Μούλιας Γεώργιος / Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, Θεσσαλονίκη 2. Μπαρμπή Ραφαέλα / Παιδαγωγικό Προσχολικής Εκπαίδευσης, Βόλος 3. Μύτιλης Ιωάννης / Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας, Αθήνα 4. Παπαποστόλου Βασίλειος / Οικονομικών Επιστημών, Βόλος 2η Σειρα (από αριστερά προς τα δεξιά) 1. Παπαχατζή Αθηνά / Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Θεσσαλονίκη 2. Πεταλά Μαρία / Διοίκησης Επιχειρήσεων, Λάρισα 3. Ράικος Κωνσταντίνος / Γεωπονίας Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος, Βόλος 4. Σούκια Αικατερίνη / Μαθηματικών, Θεσσαλονίκη 3η Σειρα (από αριστερά προς τα δεξιά) 1. Ταχτατζή Ειρήνη / Φιλοσοφίας, Πάτρας 2. Τζιάστας Ιωάννης / Δασοπονίας & Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος, Καρπενήσι 3. Τσικρίκης Χαράλαμπος / Μηχανολόγων Μηχανικών, Θεσσαλονίκη


Προβληματισμοί

Ένας αλλιώτικος αγώνας Επιμέλεια: Παπαϊωάννου Στεργιανή, Φιλόλογος

τους Παραολυμπιακούς του Σιάτλ συνέβη ένα απίστευτο γεγονός: 9 αθλητές με ειδικές ανάγκες αλλά όπως αποδείχτηκε με ειδικές ικανότητες, ήταν στη γραμμή εκκίνησης στην κούρσα των 100μ. Το σύνθημα της εκκίνησης δόθηκε και όλοι άρχισαν να τρέχουν ίσως όχι όλοι με την επιθυμία να νικήσουν, αλλά σίγουρα όλοι τους με την επιθυμία και την ανάγκη να συμμετάσχουν. Έτρεχαν, λοιπόν, ανά δύο. Κάποια στιγμή ένα αγόρι σκόνταψε κι έπεσε, έκανε κάποιες τούμπες και άρχισε να κλαίει. Οι υπόλοιποι επιβράδυναν και κοίταξαν πίσω τους. Σταμάτησαν, έκαναν στροφή και κατευθύνθηκαν προς το αγόρι που είχε πέσει κάτω. Όλοι τους! Μια κοπέλα με σύνδρομο Down κάθισε δίπλα του, άρχισε να του χαϊδεύει το

Σ

κεφάλι και να τον ρωτά επίμονα: Είσαι καλά; Νιώθεις καλύτερα τώρα; Το αγόρι έγνεψε «ναι». Και τότε οι υπόλοιποι αθλητές τον πήραν στους ώμους και ξεκίνησαν όλοι μαζί να περπατάνε προς τη γραμμή του τερματισμού. Ολόκληρο το στάδιο σηκώθηκε κι άρχισε να χειροκροτεί και τα χειροκροτήματα διήρκεσαν πολύ! Όσοι παρακολούθησαν αυτό το γεγονός αναφέρονται σ’ αυτό ακόμη και σήμερα με πολλή συγκίνηση. Γιατί; Γιατί βαθειά μέσα μας όλοι γνωρίζουμε ότι το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή δεν είναι να κερδίσουμε για εμάς. Το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή είναι να βοηθάμε τους άλλους να κερδίσουν. Ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι θα επιβραδύνουμε ή θα αλλάξουμε τη δική μας πορεία!

Πώς μια έκλειψη της σελήνης έσωσε τον Χριστόφορο Κολόμβο. Επιμέλεια: Νίκος Ηλιόπουλος -Χημικός

ε την ευκαιρία της Ημέρας Κολόμβου που γιορτάζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες τη Δευτέρα 12 Οκτωβρίου, ας θυμηθούμε μια ιστορία στην οποία ο πολυμήχανος εξερευνητής βασίζεται στην Αστρονομία για να σώσει το πλήρωμά του από τους οργισμένους ιθαγενείς. Στις 12 Οκτωβρίου του 1492, ο Κολόμβος έφτασε στις ακτές ενός νησιού βόρεια της Κούβας, το οποίο θα ονόμαζε αργότερα Ελ Σαλβαδόρ. Έγινε έτσι ο πρώτος Ευρωπαίος που έφτασε στο Νέο Κόσμο, μια θαυμαστή νέα ήπειρο στην οποία πραγματοποίησε τρεις ακόμα αποστολές σε διάστημα μας δεκαετίας. Όπως εξιστορείται ο αστρονόμος Τζο Ράο στο Space.com, στην τέταρτη και τελευταία αποστολή, ο Κολόμβος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει δύο από τα τέσσερα πλοία του, που είχαν φαγωθεί από το σαράκι. Στις 25 Ιουνίου 1503, οι δύο τελευταίες καραβέλες της αποστολής προσάραξαν στη βόρεια ακτή

Μ

του νησιού που θα ονομαζόταν αργότερα Τζαμάικα. Οι ιθαγενείς του νησιού, οι ινδιάνοι Άραγουακ, αρχικά φρόντισαν τους ναυαγούς προσφέροντάς τους καλαμπόκι, ψάρια και άλλα τρόφιμα. 67 Με τον καιρό όμως εμφανίστηκαν εντάσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές. Έξι μήνες μετά την άφιξη στο νησί, το μισό από το πλήρωμα του Κολόμβου εξεγέρθηκε και δολοφόνησε μερικούς ιθαγενείς, οι οποίοι είχαν πια σταματήσει να παρέχουν τροφή. Αντιμέτωπος με το λιμό, ο Κολόμβος σκέφτηκε ένα πανέξυπνο σχέδιο: συμβουλεύτηκε ένα βιβλίο του Γερμανού μαθηματικού και αστρονόμου Γιοχάνες Μύλερ φον Κένιγκσμπεργκ (1436-1476) το οποίο συγκέντρωνε αστρονομικούς πίνακες για το διάστημα 1475-1506, και χρησιμοποιούνταν από όλους πρακτικά τους ναυτικούς. Ο Κολόμβος είδε στο βιβλίο ότι μια ολική έκλειψη Σελήνης θα συνέβαινε στις 29 Φεβρουαρίου 1504. Τρεις μέρες πριν από την έκλειψη, ο εξερευνη-

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

τής ζήτησε ακρόαση από τον αρχηγό των Άραγουακ και τον προειδοποίησε ότι ο χριστιανικός Θεός του ήταν πολύ εξοργισμένος με τη στάση των ιθαγενών: σε τρεις μέρες θα έκανε το φεγγάρι να τυλιχθεί «στις φλόγες της οργής» και να εξαφανιστεί από τον ουρανό. Κι έτσι έγινε. Όταν το φεγγάρι άρχισε να χάνεται, αναφέρει ο γιος του Χριστόφορου Κολόμβου,

Φερδινάνδος, οι Άραγουακ «έτρεξαν στα πλοία από κάθε κατεύθυνση κουβαλώντας προμήθειες και ζητώντας από τον ναύαρχο να μεσολαβήσει στον Θεό του». Ο Κολόμβος όμως δεν ενέδωσε αμέσως. Είπε στους ιθαγενείς ότι έπρεπε να συζητήσει το θέμα κατ΄ ιδίαν με το Θεό στην ησυχία της καμπίνας του. Στα 50 λεπτά που περίμενε μόνος στο δωμάτιο, ο Κολόμβος χρησιμοποιούσε μια κλεψύδρα για να χρονομετρήσει τις φάσεις της έκλειψης. Την κατάλληλη στιγμή, λίγο πριν τελειώσει η φάση της ολικής έκλειψης, ο Κολόμβος βγήκε από την καμπίνα και ανακοίνωσε ότι ο Θεός είχε δείξει έλεος και θα άφηνε το φεγγάρι να επιστρέψει. Χάρη στο ευφυές σχέδιο, ο Κολόμβος και το πλήρωμά του έμειναν καλοταϊσμένοι μέχρι να φτάσει βοήθεια από την Καραϊβική στις 29 Ιουνίου 1504. Στις 7 Νοεμβρίου του ίδιου έτους, ο Κολόμβος επέστρεψε σώος στην Ισπανία.

Νερό: πηγή ζωής αλλά και αιτία πολέμων Επιμέλεια: Ειρήνη Παναγιωτή

την πορεία της ανθρώπινης ιστορίας το νερό Το περισσότερο είναι παγιδευμένο στους παγευπήρξε πηγή ζωής και πλούτου, καθώς γύρω τώνες. Τελικά μόλις το 0,007% όλου του νερού του αναπτύχθηκαν οι μεγαλύτεροι πολιτισμοί. Η του πλανήτη είναι πόσιμο από τον άνθρωπο. παρουσία του πάνω στον πλανήτη μας είναι κυριο- Εκτός από την επιφάνεια του πλανήτη, υπάρχουν λεκτικά συνώνυμη με την ίδια τη ζωή σε όλες τις νερά και μέσα στο φλοιό της Γης. Η παρουσία εκφάνσεις της, καθώς χωρίς τους στο εσωτερικό της Γης αυτό δεν θα υπήρχε μέσα στο δημιουργεί ένα δίκτυο συγκοισύμπαν η μικρή γαλαζοπράσινη νωνούντων δοχείων. Για αυτό το Tο νερό καλύπτει περίπου όαση που αποκαλούμε Γη. Ένας λόγο η ρύπανση των υπόγειων το 70% της επιφάνειας της Γης, κόσμος χωρίς νερό θα ήταν υδάτων μπορεί να αποβεί καταένας κόσμος χωρίς ζωή. ενώ το σώμα μας κατά τα 2/3 στροφική. Tο νερό καλύπτει περίπου το Μεγάλα προβλήματα προκύ70% της επιφάνειας της Γης, ενώ πτουν από την ανομοιογένεια αποτελείται από νερό. το σώμα μας κατά τα 2/3 αποτεστην παγκόσμια κατανομή του λείται από νερό. Είναι αδύνατον πόσιμου ύδατος. Για παράδειγνα επιβιώσουμε χωρίς αυτό και αν το στερηθούμε μα, η Λατινική Αμερική διαθέτει 12 φορές περισπάνω από 3-4 ημέρες οδηγούμαστε στο θάνατο. σότερο πόσιμο νερό από τη νότια Ασία. Στις βιοΤο 97% του νερού βρίσκεται στις θάλασσες και μηχανικές χώρες το 100% του πληθυσμού έχει είναι ακατάλληλο για άμεση χρήση, λόγω της πρόσβαση σε πόσιμο νερό για την κάλυψη των περιεκτικότητας σε αλάτι. Εκτιμάται πως μόλις το αναγκών του. Το ποσοστό αυτό πέφτει στο 803% των υδάτων του πλανήτη είναι γλυκό νερό, ενώ 85% στις χώρες της Ασίας και της Μέσης Ανατομόνο στο 1% από αυτό έχουμε εύκολη πρόσβαση. λής και στο 50-60% στην υποσαχάρια Αφρική. Ο

Σ

68


Θέματα για συζήτηση

μέσος Βόρειο-Αμερικανός καταναλώνει περίπου 6 φορές περισσότερο νερό από το μέσο Ινδό και 30 φορές από το μέσο Κενυάτη. Συνολικά, το 65% των υπόγειων υδάτων χρησιμοποιείται στην άρδευση των αγροκαλλιεργειών, το 25% στην παροχή πόσιμου νερού και το 10% στη βιομηχανία. Η έλλειψή του μεταφράζεται σε μείωση της παραγωγής αγροτικών αγαθών, με συνέπεια την εκτεταμένη φτώχεια. Η φτώχεια με τη σειρά της είναι βασική αιτία των συγκρούσεων και οδηγεί σε πολέμους και εμφύλιες συγκρούσεις, στην Αφρική, τη νότια Ασία και τη Λατινική Αμερική. Στις αναπτυσσόμενες χώρες το 90% των απόνερων διοχετεύεται δίχως επεξεργασία στις λίμνες, στα ποτάμια και στους χείμαρρους δημιουργώντας μεγάλη ρύπανση. Κάθε χρόνο πάνω από δύο εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν από ασθένειες, λόγω ακάθαρτου νερού ή από έλλειψη νερού. Σύμφωνα με βρετανική έρευνα του 2004, ένα παιδί πεθαίνει κάθε δεκαπέντε δευτερόλεπτα, εξαιτίας κατανάλωσης ακάθαρτου νερού. Περίπου 50 χώρες, των οποίων ο πληθυσμός αποτελεί το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού, υποφέρουν περισσότερο ή λιγότερο από λειψυδρία. Μάλιστα οι 17 από αυτές καταναλώνουν κάθε χρόνο περισσότερο νερό από όσο αναπληρώνεται από τον ετήσιο κύκλο του νερού. Σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ, εκτιμάται ότι μέχρι το 2030 σχεδόν ο μισός πληθυσμός του πλανήτη θα ζει σε περιοχές με έντονη λειψυδρία, ενώ όπως επισημαίνει η ΟΥΝΕΣΚΟ μέσα στα επόμενα 20 έτη η ποσότητα του νερού που είναι διαθέσιμη στον καθένα θα μειωθεί κατά 30%-40%. Σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, το πρόβλημα της λειψυδρίας γίνεται όλο και πιο έντονο λόγω της κακής διαχείρισης των υδάτινων αποθεμάτων, της καταστροφής των δασών, της μείωσης των βροχοπτώσεων λόγω κλιματικών αλλαγών, της μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα, της αύξησης του πληθυσμού των πόλεων κ.ά. Σε ατομικό επίπεδο ο καθένας μας μπορεί να συμβάλει στην προστασία των υδατικών αποθεμάτων με μια μικρή αλλαγή στις καθημερινές μας συνήθειες, και δίχως ουσιαστικά να στερηθούμε κάτι. Όπως είναι το κλείσιμο της βρύσης, ώστε να μην τρέχει το νερό συνεχώς, ο τακτικός

έλεγχος των υδραυλικών, για μικρότερη και ελεγχόμενη ροή νερού, η χρήση του ντους και όχι της μπανιέρας, η άρνηση της σπατάλης στις γεμάτες πισίνες, η επιλογή λιγότερο υδροβόρων φυτών στα σπίτια και τους κήπους ώστε να απαιτείται λιγότερο νερό για τη συντήρησή τους. Έτσι η κατανάλωση νερού θα μπορούσε να μειωθεί κατά 50% περίπου. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι και η προοπτική της εκμετάλλευσης των όμβριων υδάτων, καθώς και της επεξεργασίας και της ανακύκλωσης των λυμάτων μέσω του βιολογικού καθαρισμού. Ήδη έχουν κατασκευαστεί σε διάφορες πόλεις του κόσμου πρότυπα κτήρια (χαρακτηριστικό παρά-

δειγμα αποτελεί το κτήριο του δημοτικού συμβουλίου της Μελβούρνης στην Αυστραλία) που εκμεταλλεύονται τα όμβρια ύδατα. Επίσης, μελετάται η χρήση ανακυκλωμένου ύδατος στις ανάγκες της άρδευσης των κήπων. Οι μονάδες αφαλάτωσης θαλασσινού νερού είναι μια άλλη πιθανή λύση, που καταναλώνει όμως μεγάλες ποσότητες ενέργειας. Με την εξέλιξη της τεχνολογίας ίσως γίνει πιο οικονομικά προσιτή η εφαρμογή της. Σε διεθνές επίπεδο εκείνο που απαιτείται για την 69 εξασφάλιση και την ορθή διανομή των υδάτινων αποθεμάτων και για την αποτροπή των «πολέμων του νερού» είναι η συνεργασία όλων των κρατών και η δημιουργία διεθνών οργανισμών διαχείρισης των πολύτιμων υδάτινων πόρων. Θα πρέπει να σκεφτόμαστε πως όλοι οι άνθρωποι έχουν ίσα δικαιώματα στη ζωή, όσο διαφορετικοί και αν είναι. Ας ελπίσουμε πως η ανθρωπότητα θα δράσει με σύνεση και ευαισθησία σε ότι αφορά αυτό το θέμα, το τόσο νευραλγικό για την επιβίωσή του ανθρώπινου είδους, αλλά και ολόκληρου του πλανήτη. Πηγή: Kosmos, η περιπέτεια της αναζήτησης.

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

Ο Έμπολα σκότωσε τη δημοκρατία του Περικλή; Επιμέλεια: Παπαϊωάννου Στεργιανή, φιλόλογος

Η

70

ανάλυση των συμπτωμάτων του Έμπολα οδηγεί αρκετούς επιστήμονες στο συμπέρασμα ότι ο συγκεκριμένος ιός ευθύνεται για τον λοιμό της Αθήνας που περιέγραφε ο Θουκυδίδης το 430 π.Χ. Ήταν φθινόπωρο του 429 π.Χ. όταν ο Περικλής άφηνε την τελευταία του πνοή περιτριγυρισμένος από φίλους και συγγενείς στην Αθήνα. Λίγους μήνες νωρίτερα είχε δει τους δυο γιους του, τον Πάραλο και τον Ξάνθιππο, να πεθαίνουν από τον λοιμό που χτύπησε την πόλη και τώρα σιγόσβηνε και ο ίδιος προσβεβλημένος από έναν ιό που αποδεκάτισε το ένα τρίτο του πληθυσμού και μαζί τις ελπίδες για νίκη της Αθήνας στον Πελοποννησιακό Πόλεμο. Έκτοτε, δεκάδες ιστορικοί και επιδημιολόγοι διαβάζουν και ξαναδιαβάζουν τα έργα του Θουκυδίδη αναζητώντας περιγραφές των συμπτωμάτων που παρουσίαζαν οι Αθηναίοι, προκειμένου να εντοπίσουν τα χαρακτηριστικά του ιού. Θύμα και ο ίδιος της ασθένειας, ο μεγάλος ιστορικός επιβίωσε και μας προσέφερε μια εξαντλητικά λεπτομερή περιγραφή των συμπτωμάτων. Ο επιδημιολόγος Πάτρικ Ι. Όλσον, υποστήριξε πριν από χρόνια ότι ο ιός που χτύπησε την Αθήνα το 430 π.Χ. ήταν μια μορφή του Έμπολα. Παρατηρώντας την αιφνίδια εμφάνιση και εξαφάνιση του ιού (όπως είχε συμβεί και σε προηγούμενα ξεσπάσματά του στο Ζαΐρ), αλλά και τα συμπτώματά του, όπως οι δυνατοί πονοκέφαλοι, η φλεγμονή

στα μάτια και ο υψηλός πυρετός που οδηγεί πολύ γρήγορα στο θάνατο, ο Ολσον κατέληξε στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για μια κλασική μορφή αιμορραγικού πυρετού από ιό Εμπολα. Το χαρακτηριστικό, όμως, που τράβηξε την προσοχή του από τις περιγραφές του Θουκυδίδη ήταν ο ισχυρός λόξιγκας που αντιμετώπιζαν οι ασθενείς (λύγξ τε τοῖς πλέοσιν ἐνέπιπτε κενή, σπασμὸν ἐνδιδοῦσα ἰσχυρόν) που παρατηρείται και σήμερα στις περιοχές της Αφρικής όπου εντοπίζεται ο ιός. Τα συμπεράσματα του Ολσον είχαν αμφισβητηθεί το 1999 από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, που κατέληξαν ότι ο λοιμός της Αθήνας οφειλόταν σε τύφο, αλλά επανέρχονται στο προσκήνιο, καθώς ο Εμπολα προσελκύει το ενδιαφέρον κοινού και επιστημόνων στη Δύση. Οι περισσότεροι Αθηναίοι πίστευαν τότε στον χρησμό που είχε δώσει κάποιος μάντης στους Λακεδαιμόνιους προβλέποντας ότι, αν πολεμούσαν με όλες τους τις δυνάμεις, το σύμπαν (για την ακρίβεια ο θεός Απόλλωνας) θα συνωμοτούσε υπέρ της Σπάρτης και εις βάρος της Αθήνας. Αντίθετα, ο Θουκυδίδης, βασιζόμενος στην ιπποκρατική θεωρία, σύμφωνα με την οποία οι ασθένειες δεν είναι έργο των θεών, αναζήτησε κατ' αρχήν την πορεία που ακολούθησε ο ιός (ἤρξατο δὲ τὸ μὲν πρῶτον, ὡς λέγεται, ἐξ Αἰθιοπίας τῆς ὑπὲρ Αἰγύπτου, ἔπειτα δὲ καὶ ἐς Αἴγυπτον καὶ Λιβύην κατέβη) και στη συνέχεια συνέδεσε την εξάπλωσή του με τις συνθήκες που επικρατούσαν στην Αθήνα λόγω του Πελοποννησιακού Πολέμου. Διαβάζοντας κανείς σήμερα τα κείμενά του καταλαβαίνει ότι, όπως και ο Εμπολα, δεν ήταν ένας εύκολα μεταδιδόμενος ιός, αφού δεν προσέβαλε μέσω του αέρα τους Σπαρτιάτες που πολιορκούσαν την πόλη, αλλά μεταδόθηκε ταχύτατα λόγω της υπερσυγκέντρωσης πληθυσμού μέσα στα τείχη της πόλης. Ακόμη, όμως, και αν ο ιός που αποδεκάτισε τους Αθηναίους δεν ήταν τελικά ο Εμπολα, αν οι σημερινοί επιστήμονες σκέφτονταν με τον τρόπο του Θουκυδίδη, ίσως να είχαν κατανοήσει πολύ


Επικαιρότητα

γρηγορότερα τα πολιτικά και κοινωνικά αίτια μιας εν δυνάμει πανδημίας. Θα γνώριζαν ότι η ταχύτητα εξάπλωσης ενός σχετικά δύσκολα μεταδιδόμενου ιού είναι αποτέλεσμα των συνθηκών πολέμου και εξαθλίωσης που δημιούργησαν οι άνθρωποι και όχι η φύση. Η απόφαση του Περικλή να κλεί-

σει όλο τον πληθυσμό εντός των τειχών και να στηριχτεί αποκλειστικά στη ναυτική κυριαρχία της Αθήνας για τον ανεφοδιασμό της πόλης μετέτρεψε την πρωτεύουσα μιας αυτοκρατορίας σε μια γιγαντιαία «φαβέλα», όπου ο ιός μπορούσε να μεταφερθεί εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Ασυλία - Άσυλο Επιμέλεια: Νίκος Ηλιόπουλος -Χημικός

ε τον όρο ασυλία χαρακτηρίζεται γενικά το προνομιακό καθεστώς ελευθερίας συγκεκριμένων προσώπων όπου παρέχεται επίσημη προστασία από καταδίωξη. Τα πρόσωπα που απολαμβάνουν του καθεστώτος αυτού χαρακτηρίζονται ακαταδίωκτα, ή κατά συνηθέστερη έκφραση λέγεται ότι «έχουν το ακαταδίωκτο». Η παροχή αυτού του καθεστώτος χαρακτηρίζεται εθιμικά δικαίωμα και ονομάζεται άσυλο. Επίσης με την αυτή ονομασία χαρακτηρίζεται και ο χώρος ή ο τόπος εντός του οποίου παρέχεται περιοριστικά το ομώνυμο δικαίωμα. Πολλές φορές στην Ιστορία γίνεται λόγος για τον περιορισμό του ασύλου. Η λέξη “άσυλο” είναι μια από τις πιο συνηθισμένες λέξεις των ημερών μας. Χρησιμοποιείτιδες» του Αισχύλου. Η λέξη, αρχικά, προσδιόριται, κυρίως, για να δηλώσει το πανεπιστημιακό ζε ναούς ή ιερούς τόπους (από εδώ και η λέξη άσυλο, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχει «ιερόσυλος») και κανένας δεν μπορούσε να πεικαι το διπλωματικό, το οικογενειακό αλλά και το ράξει όποιον ζητούσε προστασία. πολιτικό άσυλο. Η λέξη παράγεΗ λέξη πέρασε στα λατινικά ται από το στερητικό -α- και το ως asylum και από εκεί σε όλες Με τον όρο ασυλία ρήμα «συλάω, -ω» και δήλωνε, τις γλώσσες της Εσπερίας: Ιταλιαρχικά, τον απαραβίαστο χώρο, κά: asilo, Γαλλικά: asile, Γερμανιχαρακτηρίζεται γενικά που δεν επιτρέπεται να βεβηλωκά: asyl, Αγγλικά: asylum. Το θεί και ως εκ τούτου προσδιόριπανεπιστημιακό άσυλο εμφανίτο προνομιακό καθεστώς ζε τον ασφαλή χώρο. Το ρήμα στηκε το 1088 στο πανεπιστήμιο συλώ όριζε τη «λαφυραγώγηση της Μπολόνια (Ιταλία) και οριελευθερίας συγκεκριμένων νεκρού» και ίσως να προέρχεται στικοποιήθηκε αργότερα με το προσώπων όπου παρέχεται από τα ουσιαστικά «σύλα» ή Authentica Habita (ή Constitutio «σύλαι» τα οποία δήλωναν «την Habita). Σκοπός ήταν να προσταεπίσημη προστασία κατάληψη του πλοίου και την τευτούν οι διανοούμενοι από την κατάσχεση του εμπορεύματος». αυθαιρεσία της παπικής εκκληαπό καταδίωξη. Η λέξη χρησιμοποιείται από σίας. Στα νεότερα χρόνια χώροι τον 5ο αιώνα π.Χ. (Ευριπίδης, προστασίας ανθρώπων με ιδιαίΜηδ. 727-728). Το πνεύμα του άσυλου συναντά- τερα ψυχικά ή κοινωνικά προβλήματα ονομάστηται και το 467 π.Χ., έτος που διδάχτηκαν οι «Ικέ- καν «άσυλα» (ανιάτων, αστέγων, κ.ά.).

Μ

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου

71


Μαθητικές Επιλογές

Βουλευτική ασυλία. Όσο διαρκεί η βουλευτική περίοδος ο βουλευτής δεν διώκεται ούτε συλλαμβάνεται ούτε φυλα-

κίζεται ούτε με άλλο τρόπο περιορίζεται χωρίς άδεια του Σώματος. Αυτό γίνεται, για να προστατευθεί ο βουλευτής από αναίτιες δικαστικές διώξεις πολιτικών του αντιπάλων.

Μερικές ρήσεις του Νέλσονα Μαντέλα Ο Νέλσον Μαντέλα (Nelson Mandela), γεννήθηκε στις 18 Ιουλίου του 1918 στο χωριό Μβέζο της περιοχής Τράνσκεϊ της Νότιας Αφρικής και απεβίωσε στις 5 Δεκεμβρίου 2013. Ήταν αγωνιστής της Νότιας Αφρικής και στη συνέχεια πολιτικός και ο πρώτος έγχρωμος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής (1994-1999). Από το 1998 μέχρι το 1999 διετέλεσε Πρόεδρος του Κινήματος των Αδεσμεύτων.

72

• «Κανένας άνθρωπος δεν γεννιέται με μίσος για τους άλλους λόγω χρώματος, θρησκείας, καταγωγής. Οι άνθρωποι μαθαίνουν να μισούν. Άρα μπορούν να μάθουν και να αγαπούν. Η αγάπη φωλιάζει πιο φυσιολογικά στην καρδιά από το αντίθετό της». • «Διδάχθηκα ότι το θάρρος δεν είναι η απουσία του φόβου, αλλά ο θρίαμβος επί του φόβου. Τον ένιωσα περισσότερες φορές από όσες μπορώ να θυμηθώ, αλλά τον έκρυβα πίσω από ένα προσωπείο τόλμης. Γενναίος δεν είναι εκείνος που δεν φοβάται, αλλά αυτός που κυριεύει το φόβο του». • «Είμαι εκ πεποιθήσεως αισιόδοξος. Κατά πόσον αυτό είναι βιολογικό ή επίκτητο δεν το γνωρίζω. Το να είσαι αισιόδοξος σημαίνει να έχεις το βλέμμα στραμμένο στον ήλιο και να προχωράς μπροστά. Εζησα σκοτεινές στιγμές, όταν η πίστη μου στον άνθρωπο κλονίστηκε, αλλά δεν ήθελα, δεν μπορούσα να αφεθώ στην απελπισία. Γιατί αυτός είναι ο δρόμος προs την ήττα και το θάνατο». • «Τη στιγμή που προχωρούσα πρos την έξοδο τns φυλακήs, για να διαβώ την πύλη τns ελευθε-

ρίας, ήξερα ότι, αν δεν άφηνα την πικρία και το μίσος πίσω μου, θα παρέμενα αιχμάλωτος». • «Όταν θες να συμφιλιωθείς με τον εχθρό σου, πρέπει να συνεργαστείς μαζί του. Τότε ο εχθρός γίνεται σύντροφος». • «Η αντιμετώπιση τns φτώχειας δεν είναι πράξη φιλανθρωπίας, αλλά δικαιοσύνη. Όπως η σκλαβιά και το Απαρτχάιντ, η φτώχεια δεν είναι κάτι φυσικό. Είναι ανθρώπινο δημιούργημα και μπορεί να εξαλειφθεί από ανθρώπινες πράξεις». • «Μη με κρίνετε από τις κατακτήσεις μου. Να με κρίνετε από το πόσες φορές έπεσα και κατάφερα να σηκωθώ». • «Περισσότερα θα καταφέρει μέσα από πράξεις ευσπλαχνίας, παρά με πράξεις εκδίκησης». • «Οταν κατακτάς μια κορυφή, το μόνο που συνειδητοποιείς είναι ότι υπάρχουν πολλά ακόμη βουνά να ανέβεις». • «Ο θάνατος είναι αναπόφευκτος. Οταν ένας άνθρωπος έχει επιτελέσει το χρέος του προς τον λαό του και τη χώρα του, μπορεί να αναπαυθεί εν ειρήνη. Θεωρώ ότι εγώ προσπάθησα και γι' αυτό θα είμαι ήσυχος στον αιώνιο ύπνο».


Επιστήμη

Guinness για το CERN, δώρο για τα 60ά του γενέθλια. Επιμέλεια: Αχιλλέας Συνεφακόπουλος

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικής Έρευνας, περισσότερο γνωστό ως CERN, γιόρτασε τα 60 χρόνια από την ίδρυσή του τη Δευτέρα, 30 Σεπτεμβρίου 2014, λίγες μέρες μετά την απονομή ενός ακόμα Παγκόσμιου Ρεκόρ Guinness, του τέταρτου στην ιστορία του.

Το βραβείο

Μπρολί. Η αρχή είχε ήδη γίνει τον Ιούλιο 1946, όταν, έπειτα από πρόσκληση της Φυσικής Εταιρείας του Λονδίνο, φυσικοί από πολλές Δυτικές χώρες συναντήθηκαν στο ιστορικό εργαστήριο Κάβεντις του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ για τη «Διεθνή Συνδιάσκεψη για τα Θεμελιώδη Σωματίδια και τις Χαμηλές Θερμο-

Εκπρόσωποι του οργανισμού Guinness World Records επισκέφθηκαν πρόσφατα το εργαστήριο και απένειμαν το βραβείο για «την πρώτη απόδειξη της ύπαρξης ενός μποζονίου Χιγκς» -του διάσημου πια σωματιδίου που αποτελεί μέρος του μηχανιΤα τέσσερα βραβεία Guiness σμού μέσω του οποίου η ύλη αποκτά τη μάζα τους. Το βραβείο απονεμήθη- κρασίες». κε από κοινού στους ερευνητές των ανιχνευτών Εξαρχής το CERN θεωρήθηκε η ιδανική ευκαιρία ATLAS και CMS που επέτρεψαν την ανακάλυψη, η για να δημιουργηθεί ένα διεθνές επιστημονικό οποία βραβεύτηκε εξάλλου με το Νόμπελ Φυσι- εργαστήριο θεμελιώδους έρευνας στη φυσική, το κής 2013. οποίο θα έφερνε ξανά κοντά μέσω της επιστημοΟ Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) του νικής συνεργασίας τις χώρες που πριν λίγα μόλις CERN έχει εξασφαλίσει στο ίδρυμα τρία ακόμα χρόνια βρίσκονταν σε εμπόλεμη κατάσταση, ρεκόρ Guinness: για το μεγαλύτερο επιστημονικό μεταξύ τους. Το Βέλγιο, η Γαλλία, η Δανία, η (δυτιόργανο του κόσμου, για τον ισχυρότερο επιταχυ- κή) Γερμανία, η Ιταλία, η Βρετανία, η Ολλανδία, η ντή σωματιδίων και την υψηλότερη θερμοκρασία Νορβηγία, η Σουηδία, η Ελβετία, η Γιουγκοσλαβία 73 που έχει πετύχει ποτέ ο άνθρωπος. και η Ελλάδα αποτέλεσαν τον αρχικό πυρήνα. Σήμερα πια το CERN έχει 21 χώρες-μέλη και Βιογραφία περίπου άλλες 40 που συμμετέχουν ως παρατηρήτριες ή συνεργαζόμενες στο ερευνητικό πρόΤο CERN γεννήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 1954, γραμμά του (ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ινδία κ.α.). Πάνω από όταν η συνθήκη σύστασής του υπογράφηκε 10.000 άνθρωποι από όλο τον κόσμο, προερχόαπό τα 12 πρώτα ιδρυτικά μέλη, μεταξύ των οποίμενοι από σχεδόν 100 χώρες, εργάζονται ή επιων και η Ελλάδα. σκέπτονται τακτικά το CERN, το οποίο αποτελεί Το παγκοσμίου φήμης εργαστήριο δημιουργήθηπλέον ένα από τα πιο διεθνιστικά περιβάλλοντα κε λίγα χρόνια μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και εργασίας στη Γη. αποτέλεσε μία πρωτοβουλία για να αποκατασταθεί το ρήγμα που είχε διχάσει την Ευρώπη. Μετα- Τα επιτεύγματα ξύ των επιστημόνων που είχαν την φιλόδοξη ιδέα της δημιουργίας του, ήδη από τα τέλη της δεκαε- Στις μεγάλες ανακαλύψεις του CERN περιλαμβάτίας του '40, βρίσκονταν κορυφαίοι φυσικοί και νεται νομπελίστες όπως ο Νιλς Μπορ και ο Λουί ντε • η ανακάλυψη των μποζονίων W και Ζ το 1983, Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

• η δημιουργία του Παγκόσμιου Ιστού (Worldwide Web) από τον ερευνητή Τιμ Μπέρνερς Λι το 1989, • η επιβεβαίωση του Καθιερωμένου Προτύπου της Σωματιδιακής Φυσικής, χάρη στις έρευνες στον προηγούμενο μικρότερο επιταχυντή (LEP) και, Μια ιστορική εικόνα: οι κίτρινες γραμμές • το 2012, η ανακάλυψη του δείχνουν τις πορείες που ακολούθησαν μποζονίου Χιγκς από τον τα συντρίμμια μιας σύγκρουσης πρωτονέο πολύ μεγαλύτερο επιτανίων. Οι μετρήσεις οδήγησαν έμμεσα χυντή αδρονίων (LHC), που στην ανακάλυψη του μποζονίου Χιγκς έχει μήκος 27 χιλιομέτρων

και βρίσκεται κάτω από τα γαλλοελβετικά σύνορα, κοντά στη Γενεύη. Τον Φεβρουάριο του 2013 ο επιταχυντής έκλεισε για προγραμματισμένη και εκτεταμένη τεχνική συντήρηση και αναβάθμιση, κόστους 124 εκατ. ευρώ. Θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία εντός του 2015, φθάνοντας πλέον στο μέγιστο επίπεδο ενέργειας στις συγκρούσεις υποατομικών σωματιδίων. Πηγή: Εφ. Το Βήμα

Μερικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζουμε για το CERN Επιμέλεια: Βασίλης Γκανάτσιος, Φυσικός

74

Τι είναι το CERN προσπαθούσαν να μάθουν όλο και περισσότερα Το CERN είναι το Ευρωπαϊκό Εργα- για τον κόσμο τους. Ο αρχικός σκοπός είναι η στήριο, το μεγαλύτερο κέντρο για τη γνώση, αλλά τελικά έπονται πολλά πρακτικά Φυσική στοιχειωδών σωματιδίων οφέλη. Τον 19ο αιώνα, όταν ο Μάικλ Φάραντεϊ στον κόσμο. Οταν ιδρύθηκε, το (Michael Faraday) ρωτήθηκε από 1954, ήταν ένα από τα πρώτα ένα δύσπιστο μέλος της Βρετανισυλλογικά Ευρωπαϊκά εγχειρήTo CERN απασχολεί περίπου κής κυβέρνησης για τη χρησιμόματα και αποτελεί, ήδη, ένα τητα της εργασίας του στον ηλελαμπρό παράδειγμα διεθνούς κτρισμό, του απάντησε δείχνο3000 ανθρώπους, συνεργασίας. Ο αρχικός αριθντας μεγάλη προνοητικότητα: οι οποίοι καλύπτουν μια μεγάλη μός των 12 ιδρυτικών μελών, "Μια μέρα, κύριε," είπε, "μπορεί σήμερα, έχει αυξηθεί σε 20 να την φορολογήσετε". ποικιλία επαγγελμάτων κράτη μέλη. Οπως ο Φάραντεϊ καθοδηγήθηΤο CERN ερευνά τα συστατικά κε από την επιθυμία της γνώσης, και δεξιοτήτων, όπως της ύλης και το είδος των δυνάη αναζήτηση καθαρής γνώσης μεων που την κρατούν ενωμένη. μηχανικούς, τεχνικούς, τεχνίτες, στο CERN οδηγεί στην ανάπτυΟι ερευνητές χρησιμοποιούν ξη της τεχνολογίας. Το CERN διοικητικούς, εργάτες... όλες τις, υψηλού επιπέδου, επιέδωσε στον κόσμο προοπτικές στημονικές δυνατότητες που πολύ διαφορετικές μεταξύ τους τους παρέχει το εργαστήριο. Πρόκειται για επιτα- όπως οι ιατρικές απεικονίσεις και το WWW. χυντές που επιταχύνουν τα μικροσκοπικά σωματί- Αλλά οι επιστήμονες, στους οποίους χρωστάμε δια σε ταχύτητες λίγο μικρότερες από την ταχύ- αυτές τις ανακαλύψεις, δεν ενδιαφέρονταν για την τητα του φωτός και ανιχνευτές που κάνουν τα ιατρική ή τους υπολογιστές. Το κίνητρό τους σωματίδια αυτά "ορατά". ήταν, απλά, η ανακάλυψη. Γιατί μας ενδιαφέρουν όλα αυτά; Το CERN παίζει, επίσης, σπουδαίο ρόλο στην Από την αυγή ακόμα, του πολιτισμού, οι άνθρωποι ανώτερη τεχνική εκπαίδευση. Ενα ευρύ πεδίο από


Επιστήμη

εκπαιδευτικά προγράμματα και υποτροφίες προσελκύει στο εργαστήριο πολλούς ταλαντούχους νέους επιστήμονες και μηχανικούς. Πολλοί ενδιαφέρονται να σταδιοδρομήσουν στη βιομηχανία, όπου η εμπειρία τους σε ένα υψηλής τεχνολογίας πολυεθνικό περιβάλλον απολαμβάνει ιδιαίτερης εκτίμησης. Τί είναι αυτά τα πειράματα; Τα πειράματα αυτά δεν μοιάζουν με άλλα στην ιστορία της επιστήμης. Εχουν σχεδιαστεί και εκτελούνται από εκατοντάδες επιστήμονες και το μέγεθός τους είναι, συχνά, μεγαλύτερο από ένα σπίτι. Είναι σε λειτουργία για αρκετούς μήνες, ή χρόνια, ενώ συχνά, χρειάζονται χρόνια για να ολοκληρωθούν. Ποιοί δουλεύουν εκεί; To CERN απασχολεί περίπου 3000 ανθρώπους, οι οποίοι καλύπτουν μια μεγάλη ποικιλία επαγγελμάτων και δεξιοτήτων, όπως μηχανικούς, τεχνικούς, τεχνίτες, διοικητικούς, εργάτες ... Το προσωπικό του CERN σχεδιάζει και κατασκευάζει τα πολύπλοκα μηχανήματα, και εξασφαλίζει την ομαλή λειτουργία τους. Βοηθά στην προετοιμασία, επίτευξη, ανάλυση και ερμηνεία των πολύπλοκων επιστημονικών πειραμάτων και επιτελεί τα διάφορα καθήκοντα που απαιτούνται ώστε να καταστεί ένας τόσο ιδιαίτερος οργανισμός επιτυχής στο έργο του. Περίπου 6500 επιστήμονες, σχεδόν οι μισοί φυσικοί σωματιδίων του κόσμου, έρχονται στο CERN για τις έρευνές τους. Εκπροσωπούν 500 Πανεπιστήμια και περισσότερα από 80 έθνη.

Πού βρίσκεται το CERN; To CERN βρίσκεται στα σύνορα μεταξύ Γαλλίας και Ελβετίας, λίγο έξω από τη Γενεύη. Η θέση του συμβολίζει το διεθνές πνεύμα συνεργασίας, που είναι και ο λόγος της επιτυχίας του εργαστηρίου. Γνωρίζατε ότι; • η αντι-ύλη παράγεται καθημερινά στο CERN (παράγονται περισσότερα από 10 εκατομμύρια σωματίδια το δευτερόλεπτο.) • ο μεγαλύτερος μαγνήτης στον κόσμο βρίσκεται στο CERN και ζυγίζει περισσότερο από τον πύργο του Eiffel. • το κενό των εργαστηριακών επιταχυντών είναι καλύτερο από αυτό μεταξύ της Γης και της Σελήνης. • ο μεγαλύτερος επιταχυντής του CERN έχει περίμετρο 27 km. Τα σωματίδια που κινούνται με ταχύτητα κοντά στην ταχύτητα του φωτός εκτελούν περισσότερες από 11 000 περιστροφές το δευτερόλεπτο. • οι ανιχνευτές του CERN έχουν μέγεθος όσο ένα τετραόροφο κτίριο. • περισσότεροι από 1800 φυσικοί εργάζονται στο μεγαλύτερο πείραμα που ετοιμάζεται για τον επόμενο επιταχυντή του CERN. Αυτό το πείραμα θα παράγει δεδομένα με έναν ρυθμό σχε75 δόν ίσο με τον αριθμό των κλήσεων που μπορούν να γίνουν αν καθένας από σας τηλεφωνήσει σε δέκα άλλους ταυτόχρονα.

... για να περνά η ώρα και να ασκείται ο νούς. Ο Δημήτρης έγραψε μια σειρά στο τετράδιό του από 14 αριθμούς και παρατήρησε ότι το άθροισμα οποιασδήποτε τριάδας διαδοχικών αριθμών από αυτούς είναι 18. Έπειτα, έσβησε με τη γόμα του τους αριθμούς αυτούς εκτός από τον πρώτο που είναι 7 και τον δωδέκατο που είναι 5. Γυρίζοντας στον συμμαθητή του τον Θανάση του ζήτησε, αν μπορεί, να βρεί όλη την αριθμοσειρά. Πως πρέπει να σκεφθεί ο Θανάσης; Μπορείτε να τον βοηθήσετε; Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

Τα τελευταία 40 χρόνια αυξήθηκαν οι απειλές κατά της βιοποικιλότητας Επιμέλεια: Μπουφίκου Αγορίτσα, Βιολόγος

δράση του ανθρώπου επέφερε μέσα σε τα δάση και οι ωκεανοί... «Θα χρειαζόμασταν μιά40 χρόνια την εξαφάνιση πολλών από τα μιση Γη για να μπορούμε να συνεχίσουμε να άγρια ζώα του πλανήτη: αυτή η ζοφερή διαπίστω- έχουμε τις οικολογικές υπηρεσίες που απολαμβάση αποτελεί το κεντρικό σημείο της έκθεσης νουμε κάθε χρόνο», υπενθυμίζει το WWF. Η «Ζωντανός Πλανήτης 2014» της μη κυβερνητικής «βιοικανότητα», δηλαδή η διαθέσιμη επιφάνεια για οργάνωσης WWF (Παγκόσμιο Ταμείο για τη να εξασφαλισθούν αυτά τα αγαθά και οι υπηρεΦύση), η οποία αποτελεί την πιο σίες, δεν σταματάει να συρριπρόσφατη αναφορά για την κνώνεται με την παγκόσμια κατάσταση του πλανήτη. Η χρήση των φυσικών πόρων δημογραφική έκρηξη. Από το Οι μετρήσεις 1961 ως το 2010, ο πληθυσμός Από το 1970 ως το 2010, ο και των οικολογικών υπηρεσιών αυξήθηκε από 3,1 σε σχεδόν 7 Δείκτης Ζωντανός Πλανήτης δις. κατοίκους. των χωρών με υψηλά που μετρά την εξέλιξη 3.038 Η ευθύνη των πλουσιότερων ειδών θηλαστικών, πτηνών, ερπεκρατών εισοδήματα είναι πέντε φορές τών, αμφιβίων και ψαριών Οι πλουσιότερες χώρες είναι πιο αυξημένη κατά κεφαλήν σημείωσε πτώση κατά 52%. Αυτή συνολικά αυτές των οποίων το η βαριά τάση δεν δίνει καμιά «οικολογικό αποτύπωμα» ανά απ’ ότι στις χώρες με χαμηλά κάτοικο είναι το πιο υψηλό. Το ένδειξη επιβράδυνσης. Η περισσότερο πληγείσα ζώνη είναι η 2010 το Κουβέιτ ερχόταν εισοδήματα Λατινική Αμερική (-83%), ακοπρώτο. Ακολουθούσαν το λουθούμενη από την περιφέρεια Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Ασίας - Ειρηνικού. Το μεγαλύτερο τίμημα πλήρω- Εμιράτα, η Δανία, το Βέλγιο, το Τρινιντάντ και σαν τα είδη του γλυκού νερού (-76%), όταν τα Τομπάγκο, η Σιγκαπούρη, οι ΗΠΑ, το Μπαχρέιν χερσαία και τα θαλάσσια είδη μειώθηκαν κατά και η Σουηδία. Η Κίνα, βρισκόταν στην 23η θέση. 39%. Κατέχει ωστόσο, λόγω του πληθυσμού, την πρώτη Οι εκθέσεις θέση για το συνολικό αποτύπωμά της, μπροστά Αν η μείωση οφείλεται στην απώλεια και την από τις ΗΠΑ και την Ινδία. «Η χρήση των φυσικών υποβάθμιση των οικοσυστημάτων (εξαιτίας της πόρων και των οικολογικών υπηρεσιών των χωρών γεωργίας, της δημιουργίας πόλεων, της αποδάσω- με υψηλά εισοδήματα είναι πέντε φορές πιο αυξησης, της άρδευσης, των υδροηλεκτρικών φραγμά- μένη κατά κεφαλήν απ’ ότι στις χώρες με χαμηλά των...), το κυνήγι, η υπεραλιεία και η κλιματική εισοδήματα». Αν ζούσαμε όλοι όπως ζουν οι πολίαλλαγή. Έτσι, για παράδειγμα στην Αφρική, ζει ο τες του Κατάρ, θα χρειαζόμασταν 4,8 πλανήτες ελέφαντας σε περιοχές όπου δεν αντιπροσωπεύ- 3,9 αν ήμασταν όλοι Αμερικανοί. Η αλαζονική ουν κάτω από το 5% των παραδοσιακών βιοτόπων αντίληψη ότι ο άνθρωπος μπορεί να εκμεταλλεύετου. Εξαιτίας της λαθροθηρίας, ο αριθμός των ται χωρίς όρους και όρια τον πλανήτη αδιαφορώελεφάντων μειώθηκε από το 2002 ως το 2011 ντας για τις περιβαλλοντικές συνέπειες των επιλοκατά 60%. Η ανθρωπότητα υπερεκμεταλλεύεται γών του, πρέπει επιτέλους να σταματήσει. Ο τη Γη. Καταναλώνει περισσότερους φυσικούς καθένας με τον δικό του τρόπο να σεβόμαστε και πόρους απ’ όσους μπορεί να αποκαταστήσει ο να προστατεύουμε τον πλανήτη Γη που μας φιλοπλανήτης: καταναλώνει περισσότερα ψάρια απ’ ξενεί. όσα γεννιώνται, εκπέμπει περισσότερο διοξείδιο Πηγή: Βήμα Science του άνθρακα απ’ όσο μπορούν να απορροφήσουν

Η

76


Μουσική – Τέχνη

Ζωγραφική σε μία βροχερή Κυριακή Επιμέλεια: Ηλίας-Ιωάννης Δόβρης, καθηγητής Καλλιτεχνικών

Τοιχογραφίες γυμναστηρίου Γυμνασίου Μια ωραία πρωτοβουλία ανέλαβαν οι μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου Μ. Ράπτου, με την παρότρυνση των καθηγητών τους των εικαστικών Ηλία Δόβρη και γυμναστικής Θανάση Νικολακούλη. Αποφάσισαν να διακοσμήσουν τους τοίχους του κλειστού γυμναστηρίου του Γυμνασίου Μ. Ράπτου! Προμηθεύτηκαν χρώματα και σύνεργα ζωγραφικής, ετοίμασαν τα προσχέδιά τους και την Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2014 συναντήθηκαν στο χώρο του Γυμνασίου Μ. Ράπτου και ξεκίνησαν δουλειά! Οι τοίχοι του κλειστού γυμναστηρίου διακοσμήθηκαν με πολύχρωμες φιγούρες αθλητών που εξωράισαν το χώρο. Μπράβο παιδιά! Αποδείξατε έμπρακτα πως θεωρείτε το σχολείο πραγματικά δικό σας! Προσφέρατε στους μαθητές που θα έρθουν στο σχολείο μετά από εσάς! Αναλάβατε μια σπουδαία πρωτοβουλία, με ομαδικό και δημιουργικό πνεύμα! Εμπνεύσατε τους καθηγητές σας και εμπνευστήκατε από εκείνους! Σε όλους, παιδιά και εκπαιδευτικούς, αξίζουν συγχαρητήρια για την ιδέα, την προσπάθεια και το σπουδαίο αποτέλεσμα! ια ιδέα και πρωτοβουλία του Γυμναστή κύριου Θανάση Νικολακούλη παρακίνησε εμένα και 17 παιδιά του Γυμνασίου αλλά και του Λυκείου, τη βροχερή Κυριακή στις 5 Οκτωβρίου, να πάμε στο γυμναστήριο του γυμνασίου και να κάνουμε τοιχογραφίες με θέμα τον αθλητισμό. Σχεδίασα κάποιες ιδέες, αλλά και τα παιδιά τις δικές τους. Με τα χαρτιά-προσχέδια, τα κάρβουνα, τις μπογιές και τα πινέλα, τα παιδιά ήταν έτοιμα να ορμήξουν στους τοίχους. Δεν καθόντουσαν με τίποτα, ήθελαν όλα να πάρουν το μεγάλο πινέλο και να «λερώνουν» το λευκό τοίχο. Κάπου εκεί ελέγξαμε ως ένα βαθμό τον ανεξέλεγκτο, όμορφο αυθορμητισμό τους. Σχεδιάσαμε πανέμορφες παραστάσεις αθλητών σε φυσικό μέγεθος, που ζωγραφίστηκαν με μία παιδικότητα και λιτότητα. Τα παιδιά ήθελαν να κάτσουν κι άλλο. Κάθε παιδί έγραψε μόνο το μικρό του όνομα, δίπλα από τη τοιχογραφία που συνέβαλε, ώστε να γνωρίσουν τη διαδικασία της συνεργασίας και όχι τη δόξα της υπογραφής. Όπως και τα παιδιά πολύ σωστά μου απάντησαν, οι αθλητές μείνανε απρόσωποι, γιατί ταυτίζονται μ' αυτούς και με το άθλημα και όχι μία καρικατούρα. Καθαρίσαμε τα πινέλα μας και τις παλέτες και τρέξαμε και μπήκαμε όλοι γρήγορα στο σχολικό, όπου μας περίμενε ο οδηγός μας να μας αφήσει στο σημείο συνάντησης. Και κάπως έτσι χρωματίστηκε η βροχερή μουντή Κυριακή.

Μ

77


Μαθητικές Επιλογές

Οι ευεργετικές ιδιότητες της μουσικής Επιμέλεια: Ανδρομάχη Παγάνα, Μουσικολόγος

Ελύτης διατύπωσε μια ξεχωριστή άποψη για τη μουσική του Μόζαρτ, η οποία όσο περνούν τα χρόνια ακούγεται όλο και πιο φρέσκια, όλο και πιο φυσική. Η κλασική μουσική έχει τη δυνατότητα να αποκαθιστά μέσα μας τη χαμένη αρμονία, με άλλα λόγια την δυνατότητα να θεραπεύει. Με τον όρο μουσικοθεραπεία δεν αναφερόμαστε στην μουσική ακρόαση και στα θετικά αποτελέσματά της, αλλά στη χρήση μουσικών μέσων για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, μέσα από μία θεραπευτική σχέση με κάποιον εξειδικευμένο επιστήμονα που δρα βάσει ενός θεραπευτικού προγράμματος. Οι ρίζες της μουσικοθεραπείας φτάνουν μέχρι τα αρχαία χρόνια και συγκεκριμένα ο Πυθαγόρας είχε μιλήσει για τη σημασία της μουσικής στην ψυχική υγεία των ανθρώπων. Στα αρχαία ιατρεία η χρήση της μουσικής γινόταν για θεραπευτικούς σκοπούς. Η θεραπευτικές ιδιότητες της μουσικής αφορούν σε όλες τις ασθένειες και επηρεάζουν όλες τις ηλικίες, με ιδιαίτερη επίδραση στα παιδιά. Το έμβρυο μέσα στη μήτρα δέχεται πολλά ερεθίσματα, εσωτερικά και εξωτερικά του μητρικού σώματος. Για παράδειγμα, οι χτύποι της καρδιάς της μητέρας, ο ήχος του εντέρου, η φωνή της που φτάνει στο έμβρυο εσωτερικά, η φωνή του πατέρα, αλλά και διάφορων θορύβων από το εξωτερικό περιβάλλον εξοικειώνουν το βρέφος με τον ρυθμό. Φυσικά και μετά τη γέννηση, η φωνή της μητέρας αποτελεί βασικό σηματοδότη για τις πρώτες ηχητικές εμπειρίες του βρέφους στο περιβάλλον εκτός της μήτρας. Η ευεργετική επίδραση της μουσικής είναι έκδηλη και από τις πρώτες μέρες της ζωής ενός βρέφους. Συγκεκριμένα, έρευνες έχουν δείξει πως η μουσική βοηθάει τα πρόωρα βρέφη και τα νεογνά να συντομεύουν το χρόνο παραμονής τους στις θερμοκοιτίδες και να αναπτύσσονται καλύτερα. Έχει αποδειχθεί, με μια μεγάλη μελέτη στις ΗΠΑ, ότι με χρήση μουσικής στις μονάδες εντατικής θεραπείας νεογνών συντομεύεται η παραμο-

Ο

78

Η μουσική σε όλη τη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου επιδρά επάνω σε αυτήν και την επηρεάζει κατευναστικά ή θεραπευτικά. Μπείτε να αναρωτηθείτε: έχει περάσει μέρα που να μην έχετε ακούσει μουσική; Τι συναισθήματα σας προκαλεί; Το συντριπτικό ποσοστό των ανθρώπων, θα απαντήσει ότι ακούει καθημερινά μουσική και θα καταθέσει και μία ποικιλία συναισθημάτων. Όλοι μας κατανοούμε τη σπουδαία επίδρασή της στον ψυχισμό του ανθρώπου. Ποια είναι όμως η επίδρασή της και σε ποιο βαθμό στις σωματικές λειτουργίες μας; νή των νεογνών στην εντατική θεραπεία κατά περίπου 3 ημέρες. Όμως και σε μεγαλύτερης ηλικίας παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα, συγκέντρωσης, ευερεθιστότητας, χαμηλής αυτοεκτίμησης, μαθησιακές δυσκολίες, η μουσικοθεραπεία μπορεί να φανεί εξαιρετικά χρήσιμη και βοηθητική: • μέσω του διαδραστικού χαρακτήρα της το παιδί νιώθει πως δεν είναι μόνο του • το παιδί μέσω της μουσικής μετουσιώνει τις εντάσεις του δημιουργικά. Απελευθερώνεται από τις εντάσεις του και διευκολύνεται να εξωτερικεύσει τα προβλήματα που το απασχολούν. Φυσικά υπάρχουν και περιπτώσεις όπου έχουμε να αντιμετωπίσουμε διαγνωσμένο πρόβλημα και τότε ο μουσικοθεραπευτής που έχει λάβει συγκεκριμένη εκπαίδευση μαζί με την οικογένεια και τη βοήθεια άλλων ειδικοτήτων καλείται να αντιμετωπίσει κάποιο συγκεκριμένο πρόβλημα. Τέτοιες περιπτώσεις αναπτυξιακών ή άλλων διαταραχών είναι ο αυτισμός, το σύνδρομο Down, η νοητική καθυστέρηση, η υπερκινητικότητα, αγχώδεις διαταραχές καθώς και προβλήματα στην κατάκτηση της γλώσσας. Ο μουσικοθεραπευτής και ερευνητής Don Campbell αναπτύσσει τις απόψεις του για το πώς επιδρά στις ανθρώπινες λειτουργίες η μουσική και ο ήχος και πώς συμβάλλουν στην αποθεραπεία πλήθους ασθενειών.


Μουσική – Τέχνη

Ανοσοποιητική λειτουργία: Σύμφωνα με ανοσολογικές έρευνες όταν η ποσότητα του οξυγόνου στο αίμα είναι ανεπαρκής, το πιο πιθανό είναι να οδηγήσει σε ανεπάρκεια του ανοσοποιητικού συστήματος και σε εκφυλιστικές ασθένειες. Τα κύτταρα μπορούν να οξυγονωθούν καλύτερα με τη βοήθεια ορισμένων ειδών μουσικής, καθώς και τραγουδιού, ψαλμωδίας και διάφορων τύπων φωνητικής έκφρασης. Πέψη: Έχει παρατηρηθεί πως κάποια είδη μουσικής κάνουν τους ανθρώπους να τρώνε γρηγορότερα και μεγαλύτερες ποσότητες φαγητού. Η αντίληψη μας για τον χώρο: Η μουσική είναι μία ηχητική ταπετσαρία. Μπορεί να κάνει το περιβάλλον μας να φαίνεται πιο ελαφρύ, πιο ευρύχωρο και πιο εκλεπτυσμένο ή μπορεί να κάνει τον χώρο μας να φαίνεται πιο τακτοποιημένος, επαρκέστερος και ενεργητικός. Ορισμένα είδη μουσικής, λοιπόν, μπορούν να βελτιώσουν την ικανότητα του εγκεφάλου να αντιλαμβάνεται τον φυσικό κόσμο, να σχηματίζει νοητικές εικόνες και να αναγνωρίζει παραλλαγές μεταξύ των αντικειμένων. Η αντίληψη μας για τον χρόνο: Κάποια είδη μουσικής βοηθούν στο να απαλυνθεί μία αγχώδης ατμόσφαιρα. Σε μερικές περιπτώσεις, δημιουργεί την εντύπωση πως ακινητοποιεί το χρόνο. Συναίσθημα ασφάλειας και ευεξίας: Η «ασφαλής» μουσική δεν είναι απαραίτητα ωραία, αργή ή ρομαντική. Η λαϊκή μουσική κάθε γενιάς όχι μόνο δίνει φωνή στις συλλογικές της ανησυχίες, αλλά και δημιουργεί ένα ηχητικό καταφύγιο. Αντοχή: Από τη στιγμή της γέννησης του πολιτισμού, οι άνθρωποι εργάζονται με τη συνοδεία τραγουδιών στα αγροκτήματα και τους αγρούς, στα πλοία και στα άλογα, στις αγορές και στην εστία. Η μουσική «καλλιεργεί» την αντοχή και την υπομονή. Η χρήση έντονων ρυθμών – γύρω στους 90 χτύπους ανά λεπτό – δίνει δύναμη, ειδικά αν συνδυάζεται με σωματική άσκηση, όπως το περπάτημα ή ο χορός. Παραγωγικότητα: Η ευρύτητα των αποτελεσμάτων ή των επιδράσεων της Μουσικής επάνω στον άνθρωπο την έχει καταστήσει αναντικατάστατη στη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων. Βοηθά στην αύξηση της παραγωγικότητας, αποτελεί θαυμάσια συντροφιά, καλλιεργεί τη διάθεση της

μάθησης ή επιτρέπει να εργάζεσαι με κέφι, ενδιαφέρον και χωρίς ίχνος άγχους. Υποσυνείδητη δεκτικότητα: Η μουσική αυξάνει την υποσυνείδητη δεκτικότητα στον συμβολισμό. Οι νέες πειραματικές θεραπείες έχουν χρησιμοποιήσει τη χαλάρωση, σε συνδυασμό με τη μουσική, για να αντλήσουν από το υποσυνείδητο και να απελευθερώσουν τραυματικές εμπειρίες που έχουν κλειδωθεί για πολύ χρόνο μέσα στο σώμα. Επίσης, έχει αποδειχθεί ότι η μουσική μπορεί να υποκαταστήσει ένα μέρος των αναισθητικών ενδοφλέβιων φαρμάκων κατά τη διάρκεια επεμβάσεων. Μια μελέτη έδειξε ότι με τη βοήθεια κατάλληλης μουσικής ακρόασης (δηλ. μουσική που διαλέγει ο ασθενής με βάση τις προτιμήσεις του) μπορεί να υποκαταστήσει ο αναισθησιολόγος μέχρι και 5mg διαζεπάμης, της γνωστής ουσίας ως Valium. Πολύ σημαντική είναι η μουσικοθεραπεία για την ανακούφιση του πόνου, με τη βοήθεια ειδικά εκπαιδευμένων μουσικοθεραπευτών, στα τελευταία στάδια της νόσου ασθενών με καρκίνο. 79 Έχει βρεθεί σε διάφορες μελέτες ότι η ακρόαση μιας μουσικής που μας αρέσει ελαττώνει τα επίπεδα των ορμονών του στρες (πχ αδρεναλίνης) στο αίμα κατά τη διάρκεια της ακρόασης. Η μουσική είναι από τους πιο δημιουργικούς τρόπους επικοινωνίας και αφορά σε ανθρώπους κάθε ηλικίας. Mέσα από διασκεδαστικές τεχνικές μπορεί να υπάρξει βελτίωση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, εκεί που άλλες τεχνικές ίσως δεν είναι τόσο αποτελεσματικές. Ας εκμεταλλευτούμε λοιπόν, τις ευεργετικές της ιδιότητες… Πηγές: Νίνα Φ. Καραμολέγκου, MSc, Ψυχοθεραπεύτρια-Σύμβουλος Ψυχικής Υγεία / Don Campbell: Η επίδραση του Μότσαρτ Εκδόσεις Φιλομάθεια / www.cardiacmusic.gr

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

Σε μια έκθεση ζωγραφικής Επιμέλεια: Ηλίας-Ιωάννης Δόβρης, καθηγητής Καλλιτεχνικών

το μικρό αιγαιοπελαγίτικο νησί, όλοι περίμε- ντας το κασκέτο λίγο προς τα πάνω στο μέτωπο ναν με ανυπομονησία αυτήν την έκθεση. Ένας του, είπε «καλημέρα!» και πέρασε μέσα. Με το σπουδαίος ζωγράφος, με καταγωγή από εκεί, θα χαρακτηριστικό βάδισμα των ναυτικών, που μοιάέφερνε να εκθέσει όσα από τα έργα του είχαν ζει με σκαμπανέβασμα, κατευθύνθηκε ολόισια σχέση με την θάλασσα και τα ταξίδια. Γι’ αυτό και προς τον μεγάλο πίνακα. Η Ειρήνη άφησε να την βραδιά των εγκαινίων η περάσει λίγη ώρα και -οι πρωινοί αίθουσα του πολιτιστικού επισκέπτες ήταν λιγοστοί και δεν κέντρου είχε γεμίσει ασφυκτικά την απασχολούσαν- τον πλησία... με μουγκρητά θεριού, με κόσμο. Οι επισκέπτες περσε αποφασισμένη να του πιάσει να αντιμάχεται το πλεούμενο νούσαν και ξαναπερνούσαν ή κουβέντα. κοντοστέκονταν συχνά με χαμη- Καλημέρα καπετάνιο, του είπε μου, να το ταρακουνά, λόφωνα επιφωνήματα θαυμαόσο γινόταν πιο ήρεμα. σμού, μπροστά από τους πίναΕκείνος, γύρισε και την κοίταξε να το σηκώνει απότομα ψηλά κες με τα καταγάλανα νερά, τα με μάτια που έδειχναν έκπληξη. ψαροκάικα και τους χρυσούς σαν καρυδότσουφλο και ύστερα - Πώς το κατάλαβες κοπέλα μου ήλιους του δειλινού, που θαρπως δεν είμαι στεριανός; να το αφήνει να γκρεμίζετε ρείς πως έλιωναν σε μια άκρη - Ε! Δεν σε είδα χθες πως κοίτατης ήρεμης ή φουρτουνιασμένης ζες αυτή τη ζωγραφιά; Και σήμεστο κενό... θάλασσας. ρα πάλι, να που ήρθε πρωί-πρωί. Ένας όμως ηλικιωμένος Φαίνεται πως έχεις κουβέντες με άνδρας, λίγο σκυφτός, με ένα τριμμένο ναυτικό αυτό το καράβι. κασκέτο έμενε για πολλή ώρα ακίνητος μπροστά Χαμογέλασε αχνά κάτω από το λευκό μουστάσε έναν μεγάλο πίνακα. Απεικόνιζε την μισοσκου- κι του. ριασμένη πλώρη ενός φορτηγού καραβιού. Ο καλ- - Να σου πω την αλήθεια; Εδώ που στέκομαι δεν λιτέχνης είχε καταφέρει να δώσει στο όλο θέμα κουβεντιάζω. Μυρίζω, είπε σιγά. κάτι σαν αρχοντιά και, θα έλεγε κάποιος πως, το Σειρά τώρα της Ειρήνης να ξαφνιαστεί. γερασμένο πλοίο, δεμένο με χοντρά σχοινιά, - Τι μυρίζεις καπετάνιο; Ρώτησε με κάποια αδιόέμοιαζε να στέκεται όρθιο, στητό, με ψηλά το ρατη ανησυχία για το τι εννοούσε ο ναυτικός. κεφάλι. Ωστόσο οι σκουριασμένες περιοχές που - Να! Βλέπω την σκουριές και το μίνιο στα ίσαλα εναλλάσσονταν στα πλάγια της πλώρης, με επιφά- αυτού του φορτηγού και μυρίζω την λαμαρίνα του νειες κατακόκκινες από υπολείμματα μίνιου, απέ- που αγκομαχά μέσα στα μανιασμένα κύματα. Εσύ πνεαν θαρρείς μια αδιόρατη θλίψη. δεν την νιώθεις αυτήν την λαχανιασμένη ανάσα Η νεαρή Ειρήνη, που είχε την ευθύνη για την που μυρίζει αλάτι; Είπε σαν να μονολογούσε. οργάνωση της εκθέσεως, τον είδε. Της έκανε - Εγώ όχι. Μα εσύ καπετάνιε σίγουρα ξέρεις για τα εντύπωση η προσήλωση του στον συγκεκριμένο χούγια της θάλασσας. Έτσι δεν είναι; πίνακα. Αν και ήταν πολύ απασχολημένη με τους - Αμ τα ξέρω καλά κόρη μου. Είπε και αναστέναπολλούς επισκέπτες που συνεχώς πηγαινοέρχο- ξε. Από αμούστακο παλικαράκι και για πενήντα νταν, το βλέμμα της, κάθε τόσο, πήγαινε προς τα χρόνια άκουγα την λαλιά της. Άλλοτε τραγουδιστή εκεί. Ο ηλικιωμένος παρέμενε πάντα στην ίδια και ναζιάρα, να με νανουρίζει και να καλοδέχεται θέση. Σε μια στιγμή κατάφερε να τον πλησιάσει με με μια μελένια γλύκα, με χάδια αληθινά το σκαρί διάθεση να του μιλήσει. Όμως, εκείνος δεν έδει- μου. Και άλλοτε με μουγκρητά θεριού, να αντιμάξε την ίδια διάθεση. Και μια τυπική «καλησπέρα», χεται το πλεούμενο μου, να το ταρακουνά, να το έκανε στροφή και βγήκε από την αίθουσα. σηκώνει απότομα ψηλά σαν καρυδότσουφλο και Το άλλο πρωί, μόλις η Ειρήνη άνοιξε την πόρτα, ύστερα να το αφήνει να γκρεμίζεται στο κενό λες ο άνδρας, λες και περίμενε από ώρα, σπρώχνο- για να το εκδικηθεί που αψήφησε τον καιρό και

Σ

80


Μουσική – Τέχνη

μπήκε απρόσκλητο στα κρυφά της μονοπάτια. Σώπασε. Έμοιαζε σαν να ντρεπόταν λίγο για τις τόσες κουβέντες του. Η Ειρήνη θέλησε να τον ενθαρρύνει, να της πει και άλλα. - Και εσύ καπετάνιο τι της έλεγες; Πώς απαντούσες στου θυμού της τις φοβέρες; Ο γερο-ναυτικός την κοίταξε παραξενεμένος και πάλι - Κόρη μου σε τέτοιες ώρες δεν κουβεντιάζουμε μαζί της. Την ακούμε, νιώθουμε την αλμύρα της να θερίζει ολάκερο το κορμί μας, τα μάτια μας να θολώνουν, τα αφτιά μας να σπάνε από τον αχό, τα χέρια να πληγιάζουν απάνω στα σχοινιά, και παλεύουμε χωρίς να της μιλάμε, χωρίς να βγάζουμε άχνα.

Κοντοστάθηκε μα έδειχνε πως κάτι ήθελε ακόμα να πει. Η Ειρήνη περίμενε. Και σε λίγο τον άκουσε να λέει σχεδόν ψιθυριστά: - Εκείνες τις ώρες κόρη μου... Μόνο με τον Άι Νικόλα μιλάμε. Μονάχα αυτός ξέρει πως να ημερεύει την αγριάδα της... Σώπασε πάλι. Για τα καλά. Γύρισε και στύλωσε το βλέμμα του στο γερασμένο πλοίο. Ήθελε, ίσως, να μιλήσει τώρα μόνο μαζί του μυρίζοντας την λαμαρίνα του. κείμενο: ομότιμη καθηγήτρια οδοντιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών Μερόπη Ν. Σπυροπούλου πηγή: περιοδικό Σύνδεσμος, τεύχος 490 Ιούνιος - Ιούλιος 2014

Παρουσίαση ορισμένων τροφών που χαρίζουν μακροζωία Επιμέλεια: Ιωάννα Καματσέλου, καθ. Οικιακής Οικονομίας

Το καρδιοπροστατευτικό ελαιόλαδο Το ελαιόλαδο είναι η πιο αντιπροσωπευτική πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Είναι καρδιοπροστατευτικό. Έχει πλέον αποδειχθεί ότι η συνεισφορά του στην αύξηση της HDL (καλής χοληστερόλης) είναι μεγαλύτερη από εκείνη που επιτυγχάνεται αντίστοιχα με την κατανάλωση πολυακόρεστων λιπαρών οξέων. Επιπλέον, το ελαιόλαδο και οι ελιές, εμφανίζουν προστατευτική δράση ενάντια στο καρκίνο. Εμφανίζει τη μεγαλύτερη θερμική αντοχή κατά το μαγείρεμα, με αποτέλεσμα η χρήση του να συνίσταται ως η βασική πηγή λίπους στην μεσογειακή διατροφή Τα πολύτιμα αντιοξειξωτικά Όσες τροφές είναι πλούσιες σε αντιοξειδωτι-

κές ουσίες, βοηθούν στην μακροζωία. Δεσμεύουν τις ελεύθερες ρίζες που παράγει το σώμα και ευθύνονται για την γήρανση. Τα αντιοξειδωτικά που λαμβάνουμε από την διατροφή είναι διάφορες βιταμίνες, όπως οι C, E, Q10, το Bκαροτένιο, το λυκοπένιο, το 81 σελήνιο. Βρίσκονται σε όλα τα φρούτα και τα λαχανικά με έντονα χρώματα, όπως είναι τα εσπεριδοειδή, η ντομάτα, το ακτινίδιο, το ρόδι, το καρπούζι, τα μούρα κ.ά. Επαρκείς ποσότητες φρούτων και λαχανικών μέσα στην ημέρα θεωρούνται τουλάχιστον 3-4 μερίδες από την κάθε ομάδα αντίστοιχα. Επιπλέον αντιοξειδωτικά περιέχονται στο πράσινο τσάι, τα φλαβονοειδή και οι πολυφαινόλες. Για τον λόγο αυτό συστήνεται η κατανάλωση ενός ποτηριού μαζί με το γεύμα.

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

82

Οι πολλαπλές δράσεις των λαχανικών Τα λαχανικά τροφοδοτούν τον οργανισμό με φυτικές ίνες, βοηθούν στην ομαλή λειτουργία του εντέρου. Είναι πλούσια σε νερό, ενυδατώνουν το σώμα και αποτελούν πηγή βιταμινών και ιχνοστοιχείων απαραίτητη στον οργανισμό για την προστασία της υγείας μας. Για παράδειγμα, τα καρότα είναι πλούσια σε βιταμίνη Α, για την προστασία των ματιών και του δέρματος. Η ντομάτα είναι πλούσια σε λυκοπένιο, που μειώνει τον κίνδυνο ορισμένων τύπων καρκίνου και χρόνιων παθήσεων. Η πατάτα είναι πηγή καλίου, για τη ρύθμιση της πίεσης και το μπρόκολο πηγή ασβεστίου, για γερά οστά. Επίσης, τα λαχανικά που είναι πλούσιες πηγές φυλλικού οξέος (σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά) ασκούν προστατευτική δράση στην εμφάνιση καρδιαγγειακών προβλημάτων. Άγρια φυλλώδη λαχανικά Η ελληνική διατροφή είναι πλούσια και σε άγρια λαχανικά και χόρτα (π.χ. γλιστρίδα), που ευδοκιμούν σε διάφορες περιοχές. Αποτελούν εξαιρετική πηγή φλαβονοειδών, που είναι μια από τις σπουδαιότερες κατηγορίες αντιοξειδωτικών. Το αποτοξινωτικό σκόρδο Έχει βρεθεί ότι το σκόρδο έχει προστατευτική δράση στην καρδιά, αλλά και στα κύτταρα του εγκεφάλου. Για το λόγο αυτό πιστεύεται ότι συμβάλλει στη μακροζωία. Είναι αποτοξινωτικό και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Έπειτα από συστηματική χρήση, έχει την ιδιότητα να μειώνει τη χοληστερόλη, την αρτηριακή πίεση, καθώς και να βοηθά στην πηκτικότητα του αίματος. Μια άλλη ιδιότητα του σκόρδου είναι ότι καταπολεμά τα βακτηρίδια και τους μύκητες, και κατά συνέπεια μειώνει τον κίνδυνο μολύνσεων και τροφικών δηλητηριάσεων. Η ποσότητα σκόρδου που φαίνεται να είναι αποτελεσματική είναι το ισοδύναμο μίας σκελίδας ημερησίως.

Ω-3 λιπαρά οξέα και ψάρια Αρκετά ψάρια (σαρδέλα, σολωμός, ρέγκα, πέστροφα) αποτελούν εξαιρετική πηγή ω-3 λιπαρών οξέων, τα οποία είναι καρδιοπροστατευτικά, βοηθούν στη μείωση των επιπέδων τριγλυκεριδίων στο αίμα και αποτελούν βασικό συστατικό για τη λειτουργία και την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος, προλαμβάνοντας την εμφάνιση άνοιας. Ξηροί καρποί Οι ξηροί καρποί, όπως τα αμύγδαλα και τα καρύδια, είναι πλούσια σε γ-τοκοφερόλες αλλά και βιταμίνη Ε, που βοηθούν στον καλύτερο έλεγχο του λιπιδαιμικού προφίλ, μειώνοντας τα επίπεδα της LDL (κακής χοληστερόλης) και διαφυλασσοντας την υγεία των αρτηριών. Δημητριακά ολικής άλεσης Τα σιτηρά ολικής άλεσης είναι προτιμότερα σε σχέση με τα λευκά. Έχουν υποστεί λιγότερη επεξεργασία, με αποτέλεσμα να διατηρούν μεγαλύτερη από τη διατροφική τους αξία. Το ψωμί ολικής άλεσης, τα δημητριακά ολικής άλεσης πρωινού, τα μακαρόνια και το ρύζι μπορούν εύκολα να ενταχθούν στο εβδομαδιαίο διαιτολόγιο, ασκώντας προστατευτική δράση ενάντια σε διάφορα είδη καρκίνου, στο διαβήτη και στην καρδιαγγειακή νόσο. Παράλληλα με τον τρόπο αυτό, εμπλουτίζεται το διαιτολόγιο με περισσότερες φυτικές ίνες για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Μεσογειακό μοντέλο διατροφής Από πολλές έρευνες που έχουν διεξαχθεί, έχει βρεθεί ότι συνολικά η γενικότερη υιοθέτηση ενός μεσογειακού μοντέλου διατροφής, εξασφαλίζει τη μακροβιότητα. Όλες οι έρευνες δείχνουν πως η Μεσογειακη Διατροφή συμβάλλει στη μακροβιότητα και την καλή υγεία. Ηλιοπούλου Ηλιάνα, Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc

... για να γνωρίζουμε και να ωφελούμαστε. Η πείρα διδάσκει αφού πρώτα πληρώσουμε τα δίδακτρά μας. Με τα σφάλματά μας και τα λάθη μας.


Ξενόγλωσσα

Interview with Jonathan Jackson Επιμέλεια: Φωτεινή Τοπαλίδου, καθ. Αγγλικής Γλώσσας

Question (Q): Mr. Jackson, a few months ago you surprised us in α pleasant way when, during your acceptance speech of an Emmy award, you confessed your Orthodox Faith by giving glory to the Holy Trinity. We would like you to tell us, how was your life before and after meeting Christ. Jonathan Jackson (J J): Thank you for this question. I was raised in a Christian home. My parents were Seventh-Day-Adventists, but they were in the process of leaving that church for various reasons. I was given a great example of loving God by how my parents lived their lives. I experienced the love of God very powerfully as a little boy, but when I was around eight years old, I began to be very agitated and frustrated with life. I was rather spoiled and angry at times. I don't even know why... I was the youngest in my family and I had some anger about not being able to do things the older kids were doing. I knew Christ in my heart, but I was not living with Him as the Light of my life from around the ages of eight to eleven. (Q): In which age did you start believing in Christ? What was the crucial event that led you to such a reversal? (J J): Although I always believed in Christ, I had a significant encounter with Him at the age of twelve. I was listening to a sermon (homily) by an Evangelical preacher named Dr. Desmond Ford. He spoke powerfully about the depth of pride, which resides in the human heart. He spoke of the holiness of God and how it is impossible to measure up to God's perfect Law by our own merits. My heart was pierced. I was struck to the core of my being. For the first time in my life, I was able to see the depth of my own pride and sin. Something within me dramatically changed that evening. I was suddenly aware of how much I judged other people, how critical I was of them and how hard my heart was. I was in tears constantly. Tears of repentance and the joy of encountering God's grace. Around that same

time, I read Matthew 25 about Judgment Day as well as Matthew 5 and how my righteousness must exceed that of the Pharisees. Christ said, in essence that if I even looked at a woman with lust in my heart, it's the same as adultery in the eyes of the Law. If I were to say, "You fool" to someone, it's the same as murder in the eyes of the Law. Again, my heart was shattered and I cried out, "This is impossible!" Then the Holy Spirit lovingly showed me that Christ answered His disciples by saying, "With man this is impossible, but with God, all things are possible." He whispered in my heart, "That's exactly how I want you to feel. I want you to know how impossible it is to be saved by your own strength and goodness. Then, you will turn to Me and experience the gift of Grace!" There were so many other experiences and examples, I would not be able to write them down. But, my journey with God has been a process of constant conversion and rebirth. (Q): How did your family accept this great change? (J J): As far as I could tell they embraced it. I began reading C.S. Lewis as much as I could, "The Great Divorce" "Mere Christianity" "The Weight of Glory" "The Screwtape Letters". I was a young teenager and that's all I wanted to read. I didn't have a church during those years. We had left the Adventist church and we weren't attending another one. I wanted to be around the «Body of Christ» so much that I would walk by myself on Sunday mornings, 83 down the street six or seven blocks to a Presbyterian church. Just to hear a sermon and be around people who loved Christ. But I knew it wasn't my home. My parent's relationship with God grew during this time as well. Some challenges and tragedies struck our lives and it caused them to fall on their knees in a very real and profound way. (Q): Which difficulties does someone that wants to follow Christ face while being in the american television? (J J): There are many difficulties. But, I suppose there are many difficulties in following Christ, no matter what your vocation is. If there isn't difficultly, then perhaps our Christianity is not very real. But, specifically, Hollywood is a tough industry. It is built on making money and has little to no concern

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

for spiritual things. Personally, I am grateful for being raised in Hollywood, because it forced me to choose what kind of person I wanted to be at a very young age. It is a polarizing atmosphere and it is a desert for those who love God. The desert of Hollywood reared me, in regards to living the faith and loving everyone no matter what they believe or where they come from. There are the usual temptations, lust, pride, egoism, love of money, love of fame: these are very real dynamics in the entertainment world. I was forced to be a quasi «monastic» in my heart, in order to survive in that environment. (Q): What would your message be to the Greeks who nowadays face frustration and the terrible conse quences of a deep economic crisis? (J J): My heart goes out to you. Our humble prayers are with. Economic troubles can be very traumatizing for people and their families. I read a quote from the book, "The Mountain of Silence" that impacted me greatly. One of the monks said,

"Every circumstance in our lives has one purpose: to awaken us to the reality of God." Whether it is joy or suffering, there is a purpose within it and there is grace present. God is very close to you right now, especially, because you are encountering great trials. Other than that, I have nothing to offer except my worthless prayers. I would also like to say "Thank you" to my Greek brothers and sisters for sending so many encouraging messages after my speech at the Emmys. My wife and I were so encouraged and blessed to feel the love and support of so many around the world. We were brought to tears many times, reading through those messages. As an American convert to Orthodoxy, I am grateful and humbled to be a part the Historic Church and hope, by God's grace, to visit Greece and the Holy Mountain someday! Thank you again and may the prayers of the Holy Theotokos be with you all and the love of the Most Holy Trinity. Πηγή: περιοδ. ΠΑΡΕΜΒΟΛΗ τχ. 102

O Jonathan Stevens Jackson γεννήθηκε στις 11 Μαϊου του 1982. Είναι Αμερικανός ηθοποιός, μουσικός και συγγραφέας. Μεγάλη εντύπωση προκάλεσε η είδηση ότι ο κάτοχος βραβείων Emmy, πρωταγωνιστής πολλών ταινιών, ο οποίος έγινε γνωστός από τον ρόλο του Lucky Spencer στο σήριαλ General Hospital, ασπάστηκε την Ορθοδοξία μαζί με την οικογένειά του. Μεταξύ άλλων, στην ερώτηση «Τι μήνυμα θέλεις να στείλεις στους fans σου για την Ορθόδοξη πίστη» απάντησε: «Θα ήθελα να είμαι με την μεριά εκείνη που προτιμά τα λίγα λόγια και δίνει περισσότερη βάση στην προσευχή. Νομίζω ότι είναι το πιο ωραίο πράγμα που μπορείς να νοιώσεις». Είναι αλήθεια συναρπαστικό να βλέπεις ανθρώπους διαφορετικής κουλτούρας και τρόπου ζωής να βρίσκουν στην Ορθοδοξία έναν κοινό παρανομαστή. Όταν οι άνθρωποι αναζητούν το Χριστό με ανοιχτή καρδιά και ταπείνωση, Εκείνος τους οδηγεί στην Αλήθεια. Έλενα Σαπουνά, Γ2 Γυμνασίου 84

Μέσα από τη συνέντευξη του ανακαλύπτουμε έναν άνθρωπο βαθιά σκεπτόμενο και πνευματικό. Λόγω του επαγγέλματός του αναγκάζεται να ζει σ’ έναν ανταγωνιστικό χώρο, όπου οι ηθικές και πνευματικές αξίας είναι παντελώς άγνωστες και παραγκωνισμένες. Δίνει τον προσωπικό του αγώνα και καταθέτει με θάρρος Ομολογία Πίστεως. Πιστεύει ακράδαντα ότι ο Θεός, μέσω των δοκιμασιών, στην πραγματικότητα αφυπνίζει πνευματικά τον άνθρωπο. Γι’ αυτό και στέλνει μήνυμα αισιοδοξίας και συμπαράστασης προς τους Έλληνες “αδελφούς”, για να τους στηρίξει ηθικά στις δύσκολες ώρες της οικονομικής κρίσης που διανύουμε. Δηλώνει μεγάλη ευγνωμοσύνη που κατάφερε με την χάρη του Αγίου Πνεύματος να γνωρίσει τον Άγιο Τριαδικό Θεό και να γίνει μέλος της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Εύχεται δε να αξιωθεί να επισκεφτεί την ευλογημένη μας χώρα και να προσκυνήσει στο Άγιο Όρος. Eλίζα Περβανίδη, Γ2 Γυμνασίου

Σημ. Μπορείτε να δείτε το βίντεο με την ομολογία πίστεως του Αμερικανού ηθοποιού, πληκτρολογώντας στην ηλεκτρονική διεύθυνση youtube. com το λήμμα “Jonathan Jackson Emmy 2012”.


Ξενόγλωσσα

“Stille Nacht, heilige Nacht”: Die Entstehungsgeschichte Das Weihnachtslied ,,Stille Nacht“ ist weltbekannt und wurde in mehr als 300 verschiedenen Sprachen und Dialekten übersetzt. Die Entstehungsgeschichte des Liedes wurde erst 1995 bekannt. Nach dem österreichischen Film ,,Das ewige Lied“, hat der Hilfspriester Joseph Mohr (1792-1848) den Liedtext bereits 1816 geschrieben. Am Vormittag des Heiligen Abends 1818 war man auch im Oberndorf in der Nähe von Salzburg mit den Weihnschtsvorbereitungen beschäftigt. Joseph Mohr zeigte den Liedtext seinem Freund Franz Gruber (1787-1863). Der war begeistert und komponierte sofort die Melodie. Die beiden Männer mussten sich beeilen, weil der Gottesdienst bald beginnen sollte. Das Lied wurde wenige Stunden später von einer Sängergruppe in der Oberndorfer Kirche zum ersten Mal gesungen. Die Leute waren begeistert und das Lied ging um die Welt.

Οι δέκα εντολές Επιμέλεια: Θεοδώρα Παπανικολάου, Καθηγήτρια Γερμανικών

Die zehn Gebote

το μάθημα της Γερμανικής Γλώσσας, οι μαθητές της Γ’ Γυμνασίου προσπάθησαν να αποδώσουν στην τρέχουσα Γερμανική Γλώσσα το νόημα των Δέκα Εντολών της Παλαιάς Διαθήκης, που έδωσε ο Θεός στο έθνος του Ισραήλ μέσω του προφήτη Μωυσή. Οι μαθητές, που εργάστηκαν, είναι οι παρακάτω: Γκουντρουμάνης Γεώργιος, Ζιώγας Γεώργιος, Ιωάννου Μιχάλης, Καρατάσιου Σοφία, Παπαδημόπουλος Ηλίας, Πινάτσης Νικόλαος, Ροφαλής Ιωάννης, Σαπουνά Ελένη και Χατζής Βασίλειος.

Σ

1. Ich bin der Herr, dein Gott. Du sollst keine anderen Götter neben mir haben. 2. Du sollst dir kein Bild zum Anbeten machen. 3. Du sollst den Namen des Herrn nicht missbrauchen. 4. Du sollst den Feiertag heiligen. 5. Du sollst deinen Vater und deine Mutter ehren. 6. Du sollst nicht töten. 7. Du sollst nicht ehebrechen. 8. Du sollst nicht stehlen. 9. Du sollst nicht falsch über deinen Nächsten reden. 10.Du sollst nicht deines Nächsten Weib, Hab und Gut begehren.

για να γελάσουμε... Ήταν ένας Γάλλος, ένας Κινέζος και ένας Έλληνας. Το αεροπλάνο που τους μετέφερε έπεσε στη ζούγκλα, τους έπιασαν οι ιθαγενείς και τους λένε: - Θα βάζουμε έναν κάθε φορά μέσα στον κάλαθο. Και όποιος αντέξει περισσότερο, θα του χαρίσουμε τη ζωή. Όταν θέλετε να σας βγάλουμε έξω να σφυρίζετε. Μπαίνει μέσα ο Γάλλος, περνά μία μέρα, σφυρά. Μπαίνει μέσα ο Κινέζος, περνά μισή μέρα, σφυρά. Μπαίνει μέσα ο Έλληνας, περνά μία εβδομάδα, δύο βδομάδες, τρεις βδομάδες και ακόμα να σφυρίξει. Τον βγάζουν από το καλάθι, και διοργανώνουν μία γιορτή για την νίκη του. - Πως άντεξες, τον ρωτάνε, να μείνεις τόσο πολύ μέσα στο καλάθι; - Δεν ξέρω να σφυρώ! Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου

85


Μαθητικές Επιλογές

Πτυχία ξένων γλώσσων (2014) Τα τελευταία χρόνια το σχολείο μας συμμετέχει στις εξετάσεις του Πανεπιστημίου CAMBRIDGE, του Γερμανικού Ινστιτούτου GOETHE, του Κρατικού Πιστοποιητικού και του Γαλλικού Ινστιτούτου (DELF). Όσοι από τους μαθητές του Δημοτικού, Γυμνασίου και του Λυκείου μας, επέλεξαν να συμμετέχουν στις εξετάσεις, είχαν τη δυνατότητα να προετοιμαστούν από τις καθηγήτριες των Εκπαιδευτηρίων μας, Τοπαλίδου Φωτεινή, Στάχταρη Κατερίνα, Ζιώγα Θεανώ, Φραγκουλίδου Δέσποινα (Καθηγήτριες Αγγλικής Γλώσσας), Μαυρομμάτη Δάφνη (Καθηγήτρια Γερμανικής Γλώσσας) και Καρανάσιου Βασιλική, Ζησοπούλου Αθανασία (Καθηγήτριες Γαλλικής Γλώσσας) όχι μόνο στη διάρκεια των μαθημάτων άλλα και με επιπλέον ενισχυτική διδασκαλία μετά το πέρας των μαθημάτων. Θα θέλαμε να συγχαρούμε τους μαθητές μας που συμμετείχαν με επιτυχία στις εξετάσεις για τα πτυχία των επιπέδων Α1, Α2 και Β1κατά το σχολικό έτος 2013-2014 και τους ευχόμαστε τόσο η Διεύθυνση του σχολείου όσο και η καθηγήτριες των ξένων γλωσσών πάντα επιτυχίες και πνευματική πρόοδο. Πτυχία Αγγλικής Γλώσσας Starters 1. Αλεξίου Βασιλική (Δ1) 2. Βαρνάς Δημοσθένης (Δ1) 3. Γαλατσίδα Άννα-Μαρία (Δ1) 4. Δημοβέλη Θεοδώρα (Δ1) 5. Μαγουλιώτης Παναγιώτης (Δ1) 6. Μπεκερτζής Νικόλαος (Ε2) 7. Παπαδόπουλος Χαρίλαος (Δ2) 8. Αναγνωστόπουλος Δημήτρης (Γ1) 9. Τριψάνας Δημήτρης (Δ1) 10. Καλλιμάνη Μαρία-Πανδώρα (Δ1)

86

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Μεταξιώτη Κατερίνα (Α2) Ντακούλα Ζωή (Α2) Χριστοδούλου Μαρία (Α1) Βαϊούλη Μαρία (Α2) Θεοδοσίου Χρήστος (Α1) Νάκα Αγγελική (Α2) Τσαλόπουλος Γιώργος (Α1)

Movers 1. Σκυλλάκος Θεόδωρος (Ε2) 2. Πάπουτσα Ιωάννα (Ε2) 3. Νούλα Καλυψώ (Ε2) 4. Μπάρκα Ευαγγελία (Ε2) 5. Αναγνωστοπούλου Σοφία (Δ1) 6. Ντακούλας Αλέξανδρος (Δ2) Flyers 1. Τίτσιας Μιχάλης (ΣΤ2) 2. Χριστοδούλου Μαρία (ΣΤ2) 3. Μεταξιώτης Αστέριος (Ε΄1) 4. Ντακούλα Ζωή (ΣΤ2) PET 1. Ψευδός Κωνσταντίνος (Α Γυμνασίου) Πτυχία Γερμανικής Γλώσσας Οι μαθητές μας ανά επίπεδο πτυχίου είναι οι ακόλουθοι: Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας (ΚΠΓ) - Επίπεδο (Α1 - Α2) ΣΤ΄ Δημοτικού 1. Λιούπη Φρίντα (Α1)

Γ΄ Γυμνασίου 9. Καλλιμάνης Δημήτρης (Α1) Κρατικό Πιστοποιητικό (ΚΠΓ) - Eπίπεδο (Β1 - Β2) 1. 2. 3. 4.

Γλωσσομάθειας

Γκουντής Βαγγέλης (Β1) Λαμπρούλης Αριστείδης (Β1) Σουμπενιώτη Μιχαέλλα (Β1) Κολλάτου Κατερίνα (Β1)


Ξενόγλωσσα

Goethe- Zertifikat für die Jugendlichen B1 (Goethe Institut Thessaloniki)

ΕΙΔΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΑΛΛΙΚΩΝ

1. Ανδριανοπούλου Αγγελική (Β΄ Γυμνασίου)

1. Παπαχατζή Αθηνά

Πτυχία Γαλλικής Γλώσσας

Ευχαριστώ το σχολείο μου διότι «κατά τη διάρκεια της περσινής χρονιάς, μου προσφέρθηκε η δυνατότητα να παρακολουθήσω μαθήματα προετοιμασίας για το ειδικό μάθημα των γαλλικών για τις Πανελλαδικές εξετάσεις και θεωρώ πως αυτή η προσφορά συνέβαλε στην επιτυχία μου».

DELF A1 1. Κατσογιάννη Γλυκερία 2. Τσαπράζης Λεωνίδας 3. Γκόβαρης Χρήστος

Παπαχατζή Αθηνά Φοιτήτρια στη Γαλλική Γλώσσα και Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

87

Η παρεία προς Βηθλεέμ - Μωσαϊκό εξωτερικού νάρθηκος, 14ου αιώνα. Μονή Χώρας. Καχριέ Τζαμί, Κωνσταντινούπολη.

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

Για... 12 έγραψαν στις πανελλαδικές τα δημόσια λύκεια Αναδημοσίευση από την εφ. Καθημερινή (απόσπασμα)

ε 12, με άριστα το 20, βαθμολογείται το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Οι μαθητές των δημόσιων λυκείων στην κορυφαία στιγμή της δωδεκάχρονης εκπαιδευτικής τους διαδρομής, δηλαδή στις πανελλαδικές εξετάσεις για την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, βαθμολογήθηκαν φέτος με μέσο όρο 12,2. Πολύ καλύτερη είναι η επίδοση των μαθητών των ιδιωτικών λυκείων, καθώς και των πρότυπων-πειραματικών λυκείων. Τι φταίει για τη μετριότητα του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος; Η χαμηλή οργάνωση των δημόσιων σχολείων, η δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία πολλών εκ των εκπαιδευτικών και ένα σύστημα απολύτως εξεταστικοκεντρικό για τους μαθητές. Για το λόγο αυτό η ελληνική εκπαίδευση συνεχίζει να τροφοδοτεί τη στείρα γνώση και την παπαγαλία των μαθητών, κάτι που φαίνεται από τη μεγάλη αποτυχία των αποφοίτων Γυμνασίου στις εισαγωγικές εξετάσεις για τα πρότυπα-πειραματικά λύκεια, στις οποίες εξετάστηκε η ικανότητα των μαθητών να εφαρμόσουν τις μαθηματικές τους γνώσεις στον πραγματικό κόσμο. Ειδικότερα, από τα στοιχεία του Υπουργείου Παιδείας για τους βαθμούς πρόσβασης των φετινών υποψηφίων για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, τα οποία παρουσιάζει σήμερα η «Κ», προκύπτουν τα ακόλουθα: • Οι συνολικά 77.300 υποψήφιοι Γενικών Λυκείων (και όχι μόνο οι 75.251 που υπέβαλλαν τελικά μηχανογραφικό δελτίο) είχαν μέσο όρο βαθμού πρόσβασης 12,2.

Μ

88

• Εξ αυτών οι απόφοιτοι των 72.800 δημόσιων Γενικών Λυκείων, οι οποίοι αποτελούν το 94% του συνόλου των υποψηφίων, είχαν μέσο όρο 12,1. • Στο 15 ήταν ο μέσος όρος των περίπου 4.500 υποψηφίων-αποφοίτων από ιδιωτικό Λύκειο. • Μέσο όρο πρόσβασης 14 είχαν οι περίπου 1.550 υποψήφιοι, οι οποίοι αποφοίτησαν από τα 17 δημόσια πρότυπα-πειραματικά Λύκεια. «Τα αποτελέσματα είναι αντιπροσωπευτικά για το επίπεδο του εκπαιδευτικού μας συστήματος ανέφερε στην «Κ» στέλεχος του υπουργείου Παιδείας. Η μέτρια επίδοση των μαθητών των δημόσιων Λυκείων έρχεται σε αντίθεση με την επίδοση των περίπου 4.500 μαθητών των ιδιωτικών Λυκείων καθώς και εκείνη των πρότυπων πειραματικών. Αποδεικνύεται ότι το δημόσιο σχολείο δύσκολα μπορεί να ενσωματώσει πρακτικές πειραματισμού και αριστείας, όπως αυτές των δημόσιων πρότυπων-πειραματικών σχολείων. Χαρακτηριστικά είναι τα αποτελέσματα των φετινών εξετάσεων για την εισαγωγή των αποφοίτων γυμνασίων στα πρότυπα-πειραματικά Λύκεια της χώρας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Διοικούσας Επιτροπής των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων (ΔΕΠΠΣ) σχεδόν το 68% των υποψηφίωναποφοίτων γυμνασίου βαθμολογήθηκε κάτω από τη βάση στα Μαθηματικά, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στη Γλώσσα ήταν 18%. Τα θέματα προσιδιάζουν εκείνα του διαγωνισμού PISA της διεθνούς μεθόδου αξιολόγησης της σχολικής επίδοσης που εφαρμόζεται από όλα τα κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ. Οπως ανέφερε στην «Κ» η κ. Χρύσα Σοφιανοπούλου, υπεύθυνη για το PISA στην Ελλάδα και πανεπιστημιακός στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο: «Τελικά οι μαθητές μας δεν προετοιμάζονται ούτε για την απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων, όπως αυτές που προτείνει το PISA, ούτε για φορμαλιστικές εξετάσεις όπως οι πανελλαδικές εξετάσεις. Θα συζητήσουμε κάποτε σοβαρά τους λόγους;». Απόστολος Λακασάς


Δημοσιεύματα

Παρουσίαση του Γυμνασίου και Λυκείου Μ. Ράπτου στην Αγιά ραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο του Ι.Ν. Αγίου Αντωνίου στην Αγιά η ενημερωτική εκδήλωση για το Γυμνάσιο και το Λύκειο Μ. Ράπτου. Οι ενδιαφερόμενοι γονείς και κηδεμόνες των Αγιωτών μαθητών είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τη φυσιογνωμία και το εκπαιδευτικό και μορφωτικό έργο του Γυμνασίου και του Λυκείου Μ. Ράπτου από το Δ/ντα Σύμβουλο των Εκπαιδευτηρίων κ. Νίκο Ράπτη, το Γυμνασιάρχη κ. Γιάννη Κουρμπή και τη Φιλόλογο Καθηγήτρια του Λυκείου κ. Αγγελική Κατσιώτη. Ακολούθησε κατ’ ιδίαν συνάντηση των Εκπαιδευτικών του Γυμνασίου και του Λυκείου Μ. Ράπτου με τους ενδιαφερόμενους γονείς. Ιδιαίτερα καλή εντύπωση άφησε σε όλους η άρτια φιλοξενία που παρείχε το Πνευματικό Κέντρο και η άρτια υποδομή της Αίθουσάς του. Ως αντίδωρο, τα Εκπαιδευτήρια Μ. Ράπτου πρόσφεραν στον Αρχιερατικό Επίτροπο π. Νεκτάριο

Π

βιβλία και περιοδικά που έχουν εκδώσει τα Εκπαιδευτήρια, αλλά και δεκάδες παρουσιάσεις με ποικίλη θεματολογία και περιοδικά «Ζωή του Παιδιού», για να εμπλουτιστεί ακόμα περισσότερο η βιβλιοθήκη και το μάθημα των Κατηχητικών Σχολείων της Αγιάς.

89

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

Εκπαιδευτήρια Μ. Ράπτου: ένα παραδοσιακό εκπαιδευτήριο που έρχεται από το μέλλον! Το κείμενο του δημοσιεύματος:

90

Οι απαρχές

Το όραμα

Εμπνεόμενη από τα οράματα της ελληνοχριστιανικής κίνησης, η Μαίρη Ν. Ράπτου αποφασίζει το 1957 να ιδρύσει πρότυπο ιδιωτικό Νηπιαγωγείο και πλήρες Δημοτικό. Η μόλις 22 ετών τότε Μαίρη Ν. Ράπτου, έχει αποφοιτήσει επιτυχώς από το φημισμένο Ινστιτούτο των Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου της Γενεύης. Διαθέτει επίσης την πολύτιμη στήριξη των γονέων της, Νικολάου και Ροδοθέας Ράπτου, διακεκριμένων παραγόντων της κοινωνίας της Λάρισας. Ο ιατρός Νικόλαος Ράπτης (1903-1960), κρατήθηκε επί τρεισήμισι χρόνια σε στρατόπεδα κράτησης στην Ιταλία λόγω της άρνησής του να συνεργασθεί με τον στρατό κατοχής του Μουσολίνι. Αργότερα, εξελέγη τρεις φορές βουλευτής. Η Ροδοθέα ΡάπτουΠορσανίδου (1904-1989), καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη και ήταν εκπαιδευτικός, ενώ εξελέγη και στο Δημοτικό Συμβούλιο Λάρισας. Σημαντική η παρουσία του πνευματικού π. Ανάργυρου Σταματόπουλου, ιεροκήρυκα και μέλους της Αδελφότητας Θεολόγων «Η Ζωή», που έως την κοίμησή του το 1994, συμβάλλει καθοριστικά στις κρίσιμες αποφάσεις για την οργάνωση και τη λειτουργία των Εκπαιδευτηρίων.

Τη δεκαετία του 1950 η Ελλάδα βρίσκεται ακόμα με χαίνουσες τις πληγές της φτώχειας και του διχασμού. Σκοπός της Μαίρης Ν. Ράπτου είναι να υπάρξει ένα ιδιωτικό σχολείο διαφορετικό, που θα αξιοποιεί στις ελληνικές συνθήκες ό,τι καλύτερο έχει να παρουσιάσει η παιδαγωγική πρακτική στις αναπτυγμένες χώρες. Ένα σχολείο που θα αναβαθμίζει την (προβληματική και σε κάποιο βαθμό κακόφημη εκείνη την περίοδο) ιδιωτική εκπαίδευση. Που θα ενισχύει όμως και την κρατική εκπαίδευση λειτουργώντας ως πρότυπο ως προς τους πνευματικούς του στόχους, τη δομή, την οργάνωση, τη λειτουργία του και την κατάρτιση των εκπαιδευτικών. Κοντολογίς, λειτουργεί ως ένα ιδιωτικό σχολείο δημόσιας προσφοράς. Ένα σχολείο χριστιανικό και ελληνικό, με ανοικτούς ορίζοντες στις επιστημονικές και κοινωνικές εξελίξεις, που ζωογονείται διαρκώς, αλλά και μεταλαμπαδεύει το χριστιανικό ήθος και τον υγιή πατριωτισμό.

Κτιριακή υποδομή Το σχολείο αρχικά στεγάζεται στην πατρική οικία της Μαίρης Ν. Ράπτου, επί της Οδού Βασιλέως


Δημοσιεύματα

Κωνσταντίνου (σήμερα Παναγούλη), κοντά στην Πλατεία Ταχυδρομείου. Το 1965 αναγείρεται ιδιόκτητο κτίριο, επί της Οδού Καρδίτσης 21, στο οποίο μεταφέρεται το εκπαιδευτήριο. Σταδιακά, τα λίγα αρχικά μέτρα του ιδιόκτητου χώρου φτάνουν τα 4 στρέμματα, στα οποία σήμερα στεγάζεται ο Παιδικός Σταθμός, το Νηπιαγωγείο, το Δημοτικό και το Λύκειο. Το 2004 αναγείρεται σε ιδιόκτητο οικόπεδο στην περιοχή Μεζούρλο, πλησίον του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου, δεύτερο εκπαιδευτήριο και αθλητικό κέντρο, με κλειστό γυμναστήριο, ανοικτά γήπεδα ποδοσφαίρου, τένις, βόλεϊ, μπάσκετ, στίβο κ.λπ. Εκεί εγκαθίσταται το Γυμνάσιο Μαίρης Ν. Ράπτου. Και λειτουργεί το Αθλητικό Κέντρο των Εκπαιδευτηρίων, αλλά και χώρος υποδοχής νηπίων και προνηπίων και μικρή παιδική χαρά.

Ανάπτυξη και επιτυχίες Το 1957 ιδρύεται το Νηπιαγωγείο Μ. Ν. Ράπτου και αμέσως μετά, το σχολικό έτος 1957-1958, το πλήρες Δημοτικό Μ. Ν. Ράπτου. Με την ενεργό συμπαράσταση των γονέων των μαθητών μας ιδρύεται το 1992 το Γυμνάσιο Μ. Ν. Ράπτου και το 1996 το Λύκειο Μ. Ν. Ράπτου. Το Λύκειο διακρίνεται για τις επιτυχίες του στις πανελλήνιες εξετάσεις. Στο επίπεδο της πόλης της Λάρισας, ο καθηγητής χημείας σε κρατικό σχολείο Δημήτρης Νούλας δημοσιεύει επί πολλά χρόνια (2000-2011) συγκριτικές έρευνες με τα αποτελέσματα όλων των σχολείων της πόλης, κρατικών και ιδιωτικών. Στις μετρήσεις αυτές το Λύκειο Μ. Ν. Ράπτου αναδεικνύεται κάθε χρονιά πρώτο και με διαφορά στις επιδόσεις των μαθητών του. Αλλά και σε πανελλαδικό επίπεδο, στη μία και μοναδική σχετική έρευνα που πραγματοποιεί ο κ. Γεώργιος Ψαχαρόπουλος, επί πολλά χρόνια στέλεχος της Παγκοσμίου Τράπεζας, ανεξάρτητος βουλευτής και ένας εκ των κορυφαίων παγκοσμίων εμπειρογνωμόνων στα οικονομικά της εκπαίδευσης, το Λύκειο Μ. Ν. Ράπτου αναδεικνύεται κορυφαίο σχολείο της Ελλάδας στα Μαθηματικά και τρίτο στη Νεοελληνική Γλώσσα! Δίκαια το Λύκειο Μ. Ράπτου καταγράφεται στη συνείδηση των πολιτών της Λάρισας ως το Λύκειο των μεγάλων επιτυχιών σε διαγωνισμούς και εξετάσεις.

Εκδρομές στην Αγγλία και την Θεσσαλονίκη

Εμπιστοσύνη στο μέλλον Σήμερα, τα Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν. Ράπτου (sxoleioraptou.gr και facebook.com/sxoleioraptou) αντιμετωπίζουν με πίστη και αισιοδοξία την πορεία προς το μέλλον. Πολλές από τις παιδαγωγικές αρχές τους επιβεβαιώνονται πλέον από τη ζωή. Οι χριστιανικές αξίες, ο υγιής πατριωτισμός, ο προγραμματισμός, η οργάνωση, η αξιολόγηση, οι υψηλοί στόχοι, η ειλικρινής επικοινωνία, η εξατομικευμένη παρέμβαση, η αγάπη προς το κάθε παιδί ξεχωριστά, που για κάθε χριστιανό είναι εικόνα Χριστού εν ετέρα μορφή. Όλα τούτα αποτελούν πρόγευση του μέλλοντος και αναγκαία λύση για τα αδιέξοδα του παρόντος, όχι απομεινάρι του παρελθόντος. Τα Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ράπτου συνεχίζουν πάντοτε στις ίδιες γραμμές, ανανεώνοντας και συγχρονίζοντας διαρκώς ό,τι είναι απαραίτητο. Στο πλαίσιο αυτό τα Εκπαιδευτήρια: - Εφαρμόζουν την ολοήμερη λειτουργία έως τις 4 παρά τέταρτο για όσους γονείς το επιθυμούν, προσφέροντας πολλές επιλογές (Μελέτη, Αθλητικές Δραστηριότητες, Σκάκι, Προετοιμα- 91 σία για Πτυχία Γλωσσομάθειας κ.λπ) - Προσφέρουν την ενισχυτική διδασκαλία, την εις βάθος συνεπή εκμάθηση των ξένων γλωσσών, που διδάσκεται καθημερινά στο Νηπιαγωγείο αλλά και από την Β’ έως την ΣΤ΄ Δημοτικού. - Λειτουργούν παράλληλο πρόγραμμα προετοιμασίας για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις με επέκταση του ωρολογίου προγράμματος στο Γυμνάσιο και το Λύκειο και ειδική προετοιμασία για τις εξετάσεις το Σάββατο - Από το 2014 το Λύκειο Μ. Ράπτου είναι το πρώτο Λύκειο της ελληνικής περιφέρειας που πιστοποιήθηκε ως υποψήφιο σχολείο για λει-

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

υψηλές επιδόσεις και την αριτουργία ΙΒ Diploma. Το Ιβ στεία. Η ελληνική εκπαίδευση (Διεθνές Απολυτήριο) ανασυνεχίζει επί σαράντα χρόνια μένεται να λειτουργήσει το να βυθίζεται στο τέλμα της έτος 2016-2017 και οι πρώήσσονος προσπάθειας και τοι του απόφοιτοι θα έχουν της αδιαφορίας για την ουσιατο δικαίωμα να φοιτήσουν στική παιδεία. Ανακαλύπτουσε όποιο φημισμένο πανεμε τώρα πως τα πτυχία και οι πιστήμιο του εξωτερικού παραφουσκωμένοι βαθμοί επιθυμούν από το έτος δεν σημαίνουν γνώση ή ήθος 2018-2019. Όπως αναφέρει ο Εκπαιδευτι- Τα εγκαίνια των Εκπαιδευτηρίων, το 1957 ή επαγγελματικές δεξιότητες. Πως τα σχολεία δεν φτιάχτηκός και Δρ. Παιδαγωγικής καν για να καλοπερνάνε οι Νίκος Ι. Ράπτης, που ανέλαβε δάσκαλοι, αλλά να καλλιερτη Διεύθυνση των Εκπαιδευτηγούνται τα παιδιά.. Τα παιδιά ρίων από το 2012 «σκοπός μας θα κλιθούν να αντιμετωτης εκπαιδευτικής ομάδας των πίσουν ανταγωνισμό σε Εκπαιδευτηρίων Μ. Ράπτου παγκόσμιο επίπεδο. Είναι είναι να αποδείξουμε πως χρέος μας να τα προετοιμάείναι δυνατό στη σημερινή σουμε κατάλληλα για τις νέες Ελλάδα να υπάρξει μια φωτεινή εκπαιδευτική πρόταση που Γιορτη Νηπιαγωγίου, αρχές δεκαετίας ‘60 συνθήκες. Για να υπάρξουμε ως Έλληνες, ως Ελλάδα στον θα συνδυάζει αρμονικά το νέο κόσμο που έρχεται, οφείεθνικό με το παγκόσμιο, την πίστη στο Θεό με την ευρύτητα του πνεύματος, λουμε να βρούμε τρόπο να μεταφράσουμε τις το σεβασμό στο παρελθόν με την προετοιμασία αιώνιες αξίες της ελληνικότητας και του χριστιανιτου μέλλοντος, την αγάπη για το σχολείο με τις σμού στο ιδίωμα του μέλλοντος».

για να γελάσουμε...

92

Ένας σχολικός σύμβουλος επισκέπτεται το σχολείο του Δημήτρη και στα πλαίσια του μαθήματος της Ιστορίας ρωτάει τον Δημήτρη: – Για πες μου Δημήτρη ποιος πήρε τα μάρμαρα του Παρθενώνα; Τρομοκρατημένος ο Δημήτρης απαντάει: – Δεν ήμουν εγώ κύριε… αλλά είδα στην αυλή του σπιτιού της Μαρίας κάτι μάρμαρα, μάλλον αυτή τα πήρε. Ρωτάει ένα-ένα όλα τα παιδιά στην τάξη και όλοι λέγαν πως «Τα μάρμαρα του Παρθενώνα» τα πήρε η οικογέννεια της Μαρίας. Ο σύμβουλος πλησιάζει τον φιλόλογο της τάξης για να ζητήσει τον λόγο για το χαμηλό επίπεδο, αλλά εκείνος προλαβαίνοντας τον σύμβουλο του λέει: – Κύριε σύμβουλε σας διαβεβαιώ προσωπικά ότι η Μαρία και η οικογέννειά της είναι πολύ καλοί άνθρωποι και αποκλείεται να έκαναν κάτι τέτοιο. Άλλά και να έκλεψαν και κανένα μαρμαράκι δεν πειράζει... τι να κάνουμε, να τους κρεμάσουμε; Η Μαρία βάζει τα κλάματα και παίρνει τηλέφωνο με το κινητό της στους γονείς της. Έρχονται εκείνοι τρομοκρατημένοι και διαβεβαιώνουν τον επιθεωρητή πως τα μάρμαρα που έχουν στην αυλή του σπιτιού τους τα είχαν αγοράσει οι ίδιοι από τότε που έφτιαχναν το σπίτι τους και δεν ήξεραν ότι είναι κλεμμένα. Γι’ αυτό θα κάνουν ότι μπορούν για να βρούν το τιμολόγιο αγοράς το οποίο αναφέρει τους πωλητές που μάλλον θα είναι αυτοί που τα έκλεψαν από τον Παρθενώνα. Σκασμένος ο σύμβουλος φεύγει από το σχολείο και κάνει αναφορά στο υπουργείο αναφέροντας τα καθέκαστα. Μετά από λίγες μέρες έρχεται η απάντηση του υπουργείου: – Κύριε σύμβουλε να ασχοληθείτε με τα καθήκοντά σας και μόνο, η υπόθεση της κλοπής των μαρμάρων του Παρθενώνα είναι καθαρά θέμα της αστυνομίας.


Δημοσιεύματα

Επιστολές που λάβαμε Στο εκπαιδευτικό έργο του σχολείου μάς συμπαρίστανται και μάς καθοδηγούν μια πλειάδα από σημαντικές προσωπικότητες του τόπου μας. Άνθρωποι που με αφιέρωση και θυσία υπηρετούν την Πατρίδα και το Χριστό μας από κάθε είδους έπαλξη: την εκκλησία μας, δημόσιες υπηρεσίες, σχολεία και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα, επιχειρήσεις, εθελοντικές οργανώσεις κ.λπ. Πολλοί εξ αυτών είναι τακτικοί παραλήπτες των εκδόσεών μας, ομιλητές στις εκδηλώσεις μας, συνεργάτες, δωρητές, σύμβουλοί μας… Οι επιστολές τους πάντοτε μας χαροποιούν και μας τιμούν. Είναι δώρα, γεμάτα αναγνώριση και πολύτιμη και καλοδεχούμενη κριτική. Τους ευχαριστούμε ιδιαίτερα για την επικοινωνία που με αγάπη τόσο απλόχερα μας χαρίζουν και που τόσο πολύ όλοι μας χρειαζόμαστε. Παραθέτουμε παρακάτω μια εκλογή από τις επιστολές που λάβαμε το τελευταίο διάστημα, με αποσπάσματα από τις γεμάτο σοφία σκέψεις που τόσο γενναιόδωρα μοιράζονται μαζί μας οι εκλεκτοί μας επιστολογράφοι.

Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ.κ. Δημήτριος: «Έλαβα και πάλι τα απανθίσματα της ψυχής των μικρών μαθητών των Εκπαιδευτηρίων σας και αισθάνθηκα τη δροσιά της νεανικής ψυχής των η οποία διαμορφώνεται σε έντονα Χριστιανικό και Ελληνικό περιβάλλον. Και πάλι σας συγχαίρω για τη συνεχιζόμενη προσφορά σας η οποία είναι πολύτιμη και άκρως αναγκαία, ιδιαιτέρως στη σημερινή συγκυρία, όπου η αποχριστιανοποίηση και ο αφελληνισμός είναι εν δράσει. Συν Θεώ, ελπίζω ότι κάποια στιγμή θα μου δοθεί η ευκαιρία να σας επισκεφτώ και να μοιραστώ μαζί σας τη χαρά της εν Χριστώ διαπαιδαγωγήσεως νεαρών και αθώων ψυχών. Εύχομαι σε σας, τους συνεργάτες, εκπαιδευτικούς και μαθητές σας άφθονη την ευλογία του Θεού. Είθε ο Κύριος να σας σκέπει, καθοδηγεί και φωτίζει στο θεάρεστο έργο σας και να σας χαρίζει πλουσίως τα δώρα Του». (31/7/2014)

Μητροπολίτης Πενταπόλεως κ.κ. Ιγνάτιος: «Σας χαιρετώ εν Κυρίω Ι. Χριστώ. Επέστρεψα για λίγες μέρες στην Αθήνα από το Kongo και βρήκα τις «Μαθητικές Επιλογές», που είχατε την καλοσύνη να μου στείλετε. Το διάβασα με ενδιαφέρον το περιοδικό. Το βρήκα όπως το περίμενα. Πνευματική και ανοδική η πορεία των σχολείων σας. Εύχομαι τα κάλλιστα γι’ αυτά! Να τα βλέπει και δικαίως να τα καμαρώνει η δις Μαίρη, «η πολλά (δι’ αυτά) κοπιώσα»! Προς την οποίαν δεόντως τα δέοντα». (4/11/2014)

Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου

93


Μαθητικές Επιλογές

Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου κ.κ. Ιγνάτιος: «Παρακαλώ πολύ δεχθείτε τις θερμές μου ευχαριστίες για την αποστολή των περιοδικών εκδόσεων των σχολείων Σας και τα ταπεινά μου συγχαρητήρια για το άριστο υλικό τους, προ πάντων δε δεχθείτε για πολλοστή φορά τις ευχαριστίες μου για το εκπαιδευτικό έργο, το οποίο επιτελείτε στην πόλη μας και στην περιοχή μας, το οποίο είναι όντως λαμπρό και θεάρεστο». (30/6/2014) «Ευχαριστούντες θερμώς Υμάς δια τη συμβολή του Φροντιστηρίου σας εις την εισαγωγή της μαθήτριας του «Κρικκείου» Εκκλησιαστικού Ορφανοτροφείου Θηλέων της καθ’ ημάς Ιεράς Μητροπόλεως, Μαρίας Ζησοπούλου, εν τω Νοσηλευτικώ Τμήματι του Τεχνολογικού Ιδρύματος Αθηνών, ευχόμεθα πάσαν παρά Κυρίου αγαθοδωρίαν και δαψιλή την Θείαν Χάριν εφ’ Υμάς». (23/9/2014)

Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ.κ. Ιωήλ: «Μέσα από τις σελίδες του περιοδικού σας διαπίστωσα με χαρά την Ελληνορθόδοξη παιδεία που με πολύ ζήλο και υπευθυνότητα παρέχετε στους μαθητές σας. Τα θερμά μου συγχαρητήρια. Εύχομαι ο Θεός να ανταμείψει εκατονταπλάσια τους κόπους σας και να αποτελέσουν οι μαθητές σας μαγιά προς δόξαν του Τριαδικού Θεού και για την πρόοδο της πατρίδος μας». (27/6/2014)

Μητροπολίτης Δημητριάδος κ.κ. Ιγνάτιος: «Σας ευχαριστώ θερμότατα και συγχαίρω όλους σας για την ποιότητα της ελληνοχριστιανικής παιδείας, που παρέχεται στα σχολεία σας, μιας παιδείας που «ομιλεί» σιωπηλά μεν αλλά πολύ εύλαλα, μέσα από τις σελίδες των περιοδικών αυτών. Ο Άγιος Θεός να σας δίδει έτη πολλά, υγεία ψυχής και σώματος, και ενίσχυση, για να συνεχίσετε με πολλή καρποφορία το εξαίρετο έργο σας». (Ιούλιος 2014) 94

Κλαίρη Αγγελίδου, τ. Υπουργός Παιδείας Κυπριακής Δημοκρατίας: «Θερμά συγχαρητήρια για την ελληνορθόδοξη δράση σας στον ελληνικό χώρο, κάτι που είναι αναγκαίο σήμερα σ’ αυτούς τους δύσκολους χρόνους της κρίσης αξιών». (25/6/2014)

Ουρανία Λανάρα, τ. Επιθεωρήτρια Μέσης Εκπαίδευσης: «Τα Εκπαιδευτήριά Σας πάντα μας εντυπωσιάζουν με την ποιότητα του παιδαγωγικού έργου, με το υψηλό ήθος των διδασκόντων, με τη διατελούμενη ηθική αναγέννηση στις ψυχές των Διδασκομένων και, κυρίως, με το βάθρο των Ελληνορθόδοξων παραδόσεων, στο οποίο εδράζεται η όλη παιδαγωγική Σας δημιουργία. Σας συγχαίρω για όλα». (30/6/2014)


Επιστολές των αναγνωστών

Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ.κ. Ιερόθεος: «Επέστρεψα στην Ναύπακτο γεμάτος από ενθυμήσεις, μνήμες και βιώματα από την επίσκεψή μου στα Εκπαιδευτήρια που ιδρύσατε και κατευθύνετε με τους ικανούς συνεργάτες σας. Χάρηκα πολύ από την επικοινωνία που είχαμε, από τη γνωριμία με το προσωπικό και τους μαθητές, από τη συζήτηση που είχα μαζί σας και με τους γονείς των παιδιών, και γενικά απ’ όλη τη συγκρότηση των Εκπαιδευτηρίων. Εσείς είστε η «ψυχή» των Εκπαιδευτηρίων με τη ζωντάνια που σας διακρίνει, με την πίστη στο Θεό, την καρδιακή αγάπη σας και με την πλούσια προσφορά σας. Με τα χαρίσματα που σας κοσμούν δημιουργήσατε ένα δυνατό πνεύμονα παιδείας, ο οποίος ζωογονείται από τον καθαρό αέρα της ορθής αγωγής. Επίσης, χάρηκα πολύ, διότι είδα την οικογενειακή σχέση που υπάρχει μεταξύ του εκπαιδευτικού προσωπικού, η οποία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη σωστή αγωγή των παιδιών. Τελικά, έχετε δημιουργήσει μια «ζεστή φωλιά», όπου τα παιδιά λαμβάνουν γερές βάσεις για τη μετέπειτα ζωή τους, αποκτούν πρότυπα θετικά και νόημα ζωής. Σας ευχαριστώ για την αγάπη που μου δείξατε, αλλά και την εμπιστοσύνη με την οποία με περιβάλατε και εύχομαι ο Θεός να σας ευλογεί πλούσια και να αυξάνει το σημαντικό έργο που επιτελείτε. Παρακαλώ να διαβιβάσετε τις ευχές μου και την αγάπη μου σε όλη τη ζωντανή εκπαιδευτική οικογένεια, τον κ. Νικόλαο Ράπτη, τους εκπαιδευτικούς και όλο το προσωπικό που σας υποστηρίζει, τους μαθητές και τους γονείς τους. Υ.Γ. Σας αποστέλλω συνημμένως την απόδειξη της προσφοράς σας προς την Ιερά Μητρόπολη». (12/11/2014)

Διευθυντής του Πολεμικού Μουσείου Γεώργιος Φαρμάκης: «Η επίσκεψη του σχολείου σας στο Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, μας έδωσε την ευκαιρία να διακρίνουμε το σημαντικό έργο που επιτελείτε και μας γέμισε αισιοδοξία. Θα μας ικανοποιούσε ιδιαίτερα αν στο μέλλον το Πολεμικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης, αποτελέσει για το ίδρυμά σας έναν από τους εκπαιδευτικούς του προορισμούς. Σας ευχαριστούμε καλό. Καλό Καλοκαίρι».

Διευθυντής του Δημοτικού Γηροκομείου Λάρισας, Τσούμας Παύλος:

95

«Για την προσφορά των εκπαιδευτηρίων σας, τριών (3) τηλεοράσεων, στο Γηροκομείο Λάρισας για την ψυχαγωγία των φιλοξενουμένων του, το Διοικητικό Συμβούλιο κι εγώ προσωπικά, θερμά ευχαριστούμε». (13/10/2014)

Καθηγουμένη Νικοδήμη Μοναχή, Ι. Μ. Ταξιαρχών Νηλείας Βόλου: «Για άλλη μια φορά γίναμε δέκτες των εξαιρετικών περιοδικών των Σχολείων σας «Τιτιβίσματα και Κελαηδήματα» και «Μαθητικές Επιλογές». Η αποστολή τους μαρτυρεί το πλούσιο και επιμελημένο έργο που επιτελείται στα Εκπαιδευτήριά σας, για το οποίο γενιές Ελλήνων θα σας ευγνωμονούν. Ευχόμαστε με όλη μας την καρδιά να συνεχίσετε, με τη χάρη και την έμπνευση του Πρώτου Δασκάλου και Παιδαγωγού Κυρίου Ιησού Χριστού, το πολυσήμαντο και πολύτιμο εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό σας λειτούργημα, επί πολλά πολλά έτη, προς δόξαν του Αγίου Ονόματός Του και επ’ αγαθώ της νεότητος της πατρίδος μας»! (4/7/2014) Κέντρο Ελληνικής παιδείας - Εκπαιδευτήρια Μαίρης Ν Ράπτου


Μαθητικές Επιλογές

Ι. Μ. Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, Οινούσσες Χίου: «Με πολλή χαρά επικοινωνούμε μαζί σας για να σας ευχαριστήσουμε ολόθερμα για την αποστολή των δυο περιοδικών του Σχολείου σας. Μας είναι χρήσιμα, γιατί έχουμε εδώ στο Μοναστήρι – για βοήθεια στις εργασίες – μια οικογένεια με δυο παιδάκια, ένα κοριτσάκι του Νηπιαγωγείου και ένα αγοράκι Β΄ Γυμνασίου, και βοηθιούνται πολύ από τις εργασίες των μαθητών του Σχολείου σας».

Πολίτης Παύλος, Διευθυντής 2ου 12/Θέσιου Δημοτικού Σχολείου Ελασσόνας: «Ο Σύλλογος Διδασκόντων και ο Διευθυντής του 2ου 12/Θέσιου Δημοτικού Σχολείου Ελασσόνας, αισθάνονται την ανάγκη να σας ευχαριστήσουν θερμά για το εξαιρετικό βιβλίο και περιοδικά που είχατε την ευγενή καλοσύνη να μας αποστείλετε για τον εμπλουτισμό της σχολικής μας βιβλιοθήκης». (15/5/2014)

2ο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Λάρισας Σας παρακαλώ διαβιβάσετε εκ μέρους των εκπαιδευτών και εκπαιδευόμενων του Σχολείου μας τις θερμότατες ευχαριστίες προς το προσωπικό και τις οικογένειες των μαθητών σας για τη συγκινητική προσφορά αγάπης προς τους εκπαιδευόμενους του Σχολείου μας. Μετουσιώσατε τους λόγους σας σε πράξη ακολουθώντας πιστά τον Απόστολο των Εθνών Παύλο που προέτρεπε «ίνα φροντίζωσι καλών έργων προΐστασθαι οι πεπιστευκότες τω Θεώ». Ευχόμαστε ο πανάγαθος Θεός να δίνει δύναμη σ’ εσάς, τους εκπαιδευτικούς και το λοιπό προσωπικό για τη συνέχιση του έργου σας. Αναμένουμε με αισθήματα χαράς την επόμενη επίσκεψή σας. (8/12/2014)

Ευχαριστίες 96

Η υπεύθυνη των Εκπαιδευτηρίων δ. Μαίρη Ν. Ράπτου και ο διευθύνων Σύμβουλος κ. Νικόλαος Ι. Ράπτης ευχαριστούν ιδιαιτέρως: Την Σταυρούλα Χαραλάμπους - Ράπτου, που φιλοτέχνησε η ίδια και πρόσφερε ένα καταπληκτικό ψηφιδωτό με την εικόνα του Χριστού, που αναρτήθηκε στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων. Την οικογένεια του κ. Ιωάννου Καντώνια για τη δωρεά μιας υπέροχης μοκέτας. Το ψηφιδωτό έχει ήδη αναρτηθεί στην κεντρική αίθουσα εκδηλώσεων του σχολείου μας και η μοκέτα αξιοποιήθηκε για την κάλυψη της μεγάλης αίθουσας Γυμναστικής του Λυκείου μας.

... για να γνωρίζουμε και να ωφελούμαστε. Όποιος λέει ότι ο δίκαιος άνθρωπος δεν πρέπει να έχει θλίψεις, είναι σαν να υποστηρίζει ότι δεν ταιριάζει στον αθλητή να έχει ανταγωνιστή. Άγιος Γρηγόριος, ο Θεολόγος Οι τρεις θησαυροί που μας μένουν από τον χαμένο Παράδεισο είναι: τα γέλια των παιδιών, τα χρώματα των λουλουδιών και το κελάηδημα των πουλιών. Ντοστογιέφσκι




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.