Dirigent in duurzaamheid Esco’s: energiebesparing zonder investering
Met gesloten beurs een gegarandeerde energiebespa-
Maria Farag, namens Agentschap NL
ring binnen een gebouw realiseren. Dat klinkt ideaal,
Een energy service company (Esco) is een bedrijf dat de investering op zich neemt voor energiebesparingen en de beste energieoplossing kiest om vesteringsbedrijven, zogenaamde energy service comdeze besparingen te realiseren. Dat is handig voor organisaties die wel op energie willen besparen panies in hun zoektocht naar budgetneutrale maatre– en daarmee de energierekening verlagen – maar hier niet de benodigde investeringskosten voor gelen om de energiedoelstellingen te behalen. kunnen maken. De gemeente Rotterdam is een van de partijen die momenteel laat zien hoe je een Esco effectief kunt inzetten. Met het programma Rotterdamse Groene Gebouwen werkt deze gemeente aan een duurzame vastgoedportefeuille. Doel is dat Rotterdam in 2025 de helft minder CO2 produceert en honderd procent klimaatbestendig is. Voor de realisatie van de energiebesparing en voor het beheer en onderhoud van de bijbehorende installaties zoekt de gemeente een partij die het risico wil dragen, ook wat betreft de benodigde investeringen. Inmiddels dingen drie Esco´s mee in een Europese aanbesteding voor de verduurzaming van Rotterdamse zwembaden. Nadat de gemeente een keuze heeft gemaakt, worden de afspraken over verduurzaming in een zogenaamd energieprestatiecontract tussen de gemeente en de Esco vastgelegd. Om het Rotterdamse vastgoed te verduurzamen werkt de gemeente met het principe dat energie- en waterbesparing over een bepaalde periode wordt gegarandeerd. De investering wordt dan betaald uit deze besparingen gedurende de looptijd. In onder meer de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Duitsland wordt dit principe al langer en met succes toegepast.
en dat is het ook. Steeds meer partijen ontdekken in-
Geld verdienen aan duurzaamheid In Nederland worden Esco’s al jaren ingezet in de zorg. Maar in andere sectoren zijn ze nog niet zo bekend. Vanwege de economische crisis is dit aan het veranderen: steeds meer organisaties zijn genoodzaakt om op zoek te gaan naar investeringsmogelijkheden met gesloten beurs. Een Esco kan relatief snel voor een grote energiebesparing zorgen en dit garanderen in een energieprestatiecontract. Vooral voor grootverbruikers van energie, zoals kantoren en onderwijsinstellingen, zijn Esco’s interessante partijen: een hoog energieverbruik betekent dat er relatief makkelijk een grote energiebesparing kan worden gerealiseerd. Een Esco begeleidt organisaties in het realiseren van energiebesparingen, van bouwvergunning tot exploitatie. Hierbij passeren allerlei fasen de revue, van onderzoek naar de mogelijke energiebesparing en subsidieaanvragen tot bijbehorend projectmanagement, financiering, monitoring van het energieverbruik en het onderhoud van de installaties. Een Esco is eigenlijk een dirigent van alle processen
58
fmi 1 - 2011
die in gang moeten worden gezet om een pand te verduurzamen.
Samenwerking hoog in het vaandel René Simons, business development manager Energy Solutions bij Honeywell Building Solutions, merkt ook dat de interesse in Esco’s toeneemt. Hij vindt het vanzelfsprekend dat ze de energiebesparing garanderen. ‘We bouwen op onze technische expertise, kennis en ervaring van de betreffende sector. Het een kwestie van berekenen wat de besparing per gebouw kan zijn. Vaak wordt na de oplevering zelfs meer bespaard dan we van tevoren garandeerden.’ Voor het succesvol afsluiten van energieprestatiecontracten ziet Simons dat een nauwe samenwerking tussen de facility manager en andere partijen binnen de organisatie essentieel is. ‘Iedereen moet achter de werkzaamheden staan. Samen zorgen de facility manager en de andere betrokken partijen voor een succesvol project.’
Energieprestatiecontracten Zijn er nog aandachtspunten voor de facilityr manager die een Esco zou willen inschakelen? ‘Het energieprestatiecontract is nog relatief onbekend’, zegt Albert Hulshoff, programma-adviseur utiliteitsbouw bij Agentschap NL. ‘De contractvoorwaarden en de manier waarop de besparingen gegarandeerd worden, zijn nieuw voor veel organisaties. Daar moet dus wel voldoende tijd aan worden besteed’. Bij het opstellen van het prestatiecontract kan de Leidraad Prestatiecontract Beheer en Onderhoud Gebouwen van Agentschap NL een helpende hand bieden. De leidraad geeft antwoord op de meest gestelde vragen rondom energieprestatiecontracten. Zo biedt het tools voor monitoring, definities van key performance indicatoren (KPI’s), een model van een prestatiecontract en informatie over gebruikersgedrag in relatie tot gebouwprestaties. Met deze leidraad en goede samenwerking is het dus mogelijk om met gesloten beurs tot een gegarandeerde energiebesparing te komen. Hulshoff licht een paar tips en mogelijke valkuilen uit voor de facility manager: • Hanteer de 20/80-regel bij het sturen en opzetten van je contract. Het is niet realistisch om alles af te
> Slimme Energie In veel kantoorpanden, scholen en zorginstellingen wordt onnodig veel energie verbruikt. Dat betekent niet alleen een (te) hoge energierekening, maar ook klachten van gebruikers. Slimme Energie helpt facility managers en gebouwbeheerders om energiebesparing te realiseren. Dit zorgt voor verbetering van het milieu, meer comfort en betere werkprestaties en bovenal een aanzienlijke kostenbesparing. Kijk op www.slimme-energie.nl voor meer informatie over maatregelen, hulpmiddelen, praktijkvoorbeelden en financieringsmogelijkheden.
dekken wat je zult tegenkomen: je komt nooit helemaal tot overeenstemming omdat je te maken hebt met onvoorspelbare gebruikers. • Bouw een vertrouwensrelatie op met de leverancier en streef oprecht naar een win-winsituatie. Dit is ontzettend belangrijk; met een energieprestatiecontract ben je immers jarenlang met elkaar verbonden. • De natuurlijke neiging bij het inschakelen van een Esco is om volledig te outsourcen. Maar het is belangrijk om inhoudelijke kennis in huis te houden. Anders kun je geen inhoudelijk tegenwicht bieden. Wees daarom terughoudend om afscheid te nemen van eigen personeel. Alleen zo kun je kritischeblijven meedenken.
Een voorbeeld: Lievensberg ziekenhuis Zorginstellingen vreten energie. Het Lievensberg ziekenhuis in Bergen op Zoom bespaart met behulp van Esco Honeywell Building Solutions jaarlijks 137.500 euro. ‘Een Esco heeft de technische kennis om gebouwen te verduurzamen en maakt de voorgerekende energiebesparing waar’, vertelt Rob Moelker, hoofd facilitaire dienst van het Lievensberg.
fmi 1 - 2011
59
Als je keuze wilt bieden, moet je wel compleet zijn
> Financieel concept met een technische oplossing Er zijn heel wat voordelen van Esco’s, die zowel voor de facilitair manager als de financieel manager interessant zijn. Een Esco: • garandeert de energiebesparing; • verandert niks aan de huidige bedrijfsvoering; • ontzorgt, want stuurt van a tot z de uitvoer aan van energiebesparende maatregelen: van het aanvragen van subsidies tot het installeren en afstellen van apparatuur; • zorgt voor een betere vermogenspositie van een organisatie: het budget dat gereserveerd is voor energiebesparingen kan het bedrijf voor andere doeleinden inzetten, de investeringskosten worden immers gegarandeerd terugverdiend; • is systeemonafhankelijk.
Facilitaire software als service
Axxerion is een compleet internet gebaseerd Facility Management Informatie Systeem (FMIS). De flexibele workflow functionaliteit biedt optimale ondersteuning voor al uw facilitaire, HRM en ITIL processen. Doordat u alleen betaalt voor feitelijk gebruik heeft u de mogelijkheid kleinschalig te beginnen. Alleen uw servicedesk, contractbeheer of gebouw- en ruimtebeheer optimaliseren, of een totaal-oplossing? Aan u de keuze!
AxxeNrioun oLokigh t, k www.axixjkerioopn fs.nl
FMIS op basis van software as a service Axxerion is een SaaS-oplossing (Software as a Service). De reden van de grote vraag naar SaaS oplossingen is duidelijk; u heeft geen grote investering vooraf, u hoeft geen hard- of software te kopen en te installeren en u heeft geen kosten en omkijken naar onderhoud en updates. Op elke computer met internettoegang heeft u toegang tot de krachtige functionaliteit van Axxerion. Vanaf elke locatie kunt u voortaan uw facilitaire processen op een gebruiksvriendelijke manier bewaken.
Servicedesk
Ook voor u de juiste keuze Axxerion wordt dagelijks intensief gebruikt door zowel kleine als grote bedrijven, waaronder banken, verzekeraars, overheid, ziekenhuizen, industrie, adviesbureaus, zorginstellingen en woningbouwcorporaties. Ontdek de voordelen van Axxerion voor uw organisatie en bel voor een vrijblijvende demonstratie: 026 – 474 2420.
Projectbeheer
Reserveringen Contractbeheer Inkoop Gebouwbeheer Middelenbeheer Onderhoudsplanning
Documentbeheer Ruimtebeheer HRM ITIL
In zorginstellingen staan niet alleen artsen en verpleegkundigen 24 uur per dag, 7 dagen per week paraat; ook apparatuur is altijd operationeel. Hierdoor zijn zorginstellingen grootverbruikers op het gebied van energie. Regionaal ziekenhuis het Lievensberg heeft daarom sinds drie jaar energieprestratiecontracten met Esco Honeywell Building Solutions. ‘Door onze CO2-uitstoot te verminderen, willen we een bijdrage leveren aan een beter milieu’, zegt Moelker. Daarnaast zocht het ziekenhuis naar een manier om het gebouwbeheer te verbeteren en tegelijkertijd de kosten in te perken. ‘Tijdens onze zoektocht naar energiebesparende projecten stuitten we op de mogelijkheid om een Esco in te schakelen. Honeywell presenteerde ons energiebesparende maatregelen tegen een kostenneutrale prijs. Dat we alle investeringskosten zouden terugverdienen met de energiebesparingen, was voor ons de reden om voor deze oplossing te kiezen.’ In 2007 tekenden de partijen het energieprestatiecontract. Honeywell installeerde daarop binnen een half jaar een warmtepomp die ‘s zomers het gebouw koelt en ‘s winters de benodigde koelcapaciteit levert. De restwarmte wordt afgegeven aan de luchtbehandelingskast. Het bedrijf plaatste ook een warmtekrachtkoppeling die voor het hele ziekenhuis elektriciteit opwekt. Jaarlijks leveren de nieuwe installaties het ziekenhuis een besparing van 101.000 euro op. Moelker is ook zeer te spreken over de Energy Manager. ‘Dat is een online energy monitoring- en analyse-applicatie die ons energieverbruik nauwkeurig meet. Hierdoor kunnen we ons energieverbruik controleren en beheren.’ Na dit succes ondertekenden het ziekenhuis en de betreffende Esco in 2008 nòg een energieprestatiecontract. Ditmaal voor de renovatie van de luchtbehandelingskast. Hiermee kan het ziekenhuis met dezelfde hoeveelheid lucht voldoen aan de huidige kwaliteitseisen van een goed binnenklimaat. De gerenoveerde luchtbehandelingskast levert een jaarlijkse besparing op van 36.500 euro. Ook voor het tweede energieprestatiecontract heeft Honeywell Building Solutions de financiering verzorgd. ‘We hebben onze luchtbehandelingskast dus kunnen renoveren zonder hiervoor een speciaal budget aan te spreken’, zegt Moelker. fmi
> De Leidraad prestatiecontracten is gratis te downloaden via
Axxerion Facility Services - Ressenerbroek 26b - 6666 MR Heteren - Tel: 026-474 2420 - info@axxerionfs.nl - www.axxerionfs.nl
www.duurzaamvastgoedportal.nl
labels maken Eenvoudig professionele P-touch 1290DT beletteringsysteem: Beleef meer plezier aan het ordenen van uw werkomgeving. Creëer snel en eenvoudig kleurrijke en slijtvaste labels voor verschillende items zoals ordners, archiefdozen, bewegwijzering en naamplaatjes. www.brother.nl