>>LopendVuur03 De krant van de Nederlandse Topsport >> mei 2018
Nederlandse Loterij: 44,7 miljoen voor de sport > 2
Even voorstellen: TeamNL Athlete Services > 6
Para-zwemmers maken zich op voor EK > 7
Beune: “Ik ben altijd bezig met schaatsen” > 8
“Door innovatie beter bestand tegen de hitte van Tokyo 2020” FOTO: ANP PHOTO
Als hitte verzengend wordt en de lucht klam, lijden sportprestaties daaronder. Precies dat staat sporters in Tokyo in 2020 te wachten. Koen Levels zorgt er namens TeamNL voor dat sporters toch optimaal kunnen presteren. >> Het Australische olympische team had, in 2008, tijdens de warme Olympische Spelen in Beijing een geheim wapen achter de hand: slush puppies, oftewel ijsslurries. De ijsdrank die we in Nederland vooral kennen van de snackbar, bleek het beste middel om sporters te verkoelen. “Het mooie is dat de drank op de grens van vast en vloeibaar zit”, vult Koen Levels aan. “De omzetting van vast naar vloeibaar onttrekt nog eens extra warmte aan het lichaam.” Thermofysioloog Levels is door TeamNL aangesteld om de Nederlandse sporters optimaal voor te bereiden op de te verwachten hitte tijdens de Olympische en Paralympische Spelen in Tokyo. Hij zal sporters en coaches wijzen op het belang van een koele leefomgeving. “Het is essentieel dat sporters de warmte kunnen ontvluchten.
De Oranje-hockeysters in 2011 met koelvesten, een van de Nederlandse innovaties uit het verleden.
Hotelkamers moeten een goedwerkende airco en zon-uitsluitende gordijnen hebben, vervoer moet gekoeld zijn. Het zijn simpele adviezen, die staan of vallen met de bewustwording bij de sporters.”
Sporters goed koelen Een volgende stap is sporters rondom wedstrijden goed te koelen. Slush puppie was een doorbraak tien jaar geleden in Beijing, vier jaar daarvoor experimenteerden Nederlandse
Temperatuur omhoog, prestaties omlaag Als Kamiel Maase vertelt over de trainingen die hij had in Japan, begint dat zo: “Ik kan je één ding vertellen, ik heb het nog nooit zo warm gehad.” Was Maase toen als langeafstandsloper in Japan als voorbereiding op de Olympische Spelen in Beijing in 2008, over twee jaar is hij er als performancemanager Sport Science & Innovation van TeamNL. Voorbereiden op de hitte is zijn verantwoordelijkheid. Daarom stelde hij Koen Levels aan om de juiste aanpak te kiezen. De impact van het warme weer kan enorm zijn. “Natuurlijk geldt dit primair voor de buitensporten”, begint Maase. “Met elke graad aan stijging van de kerntemperatuur die normaal op 37 graden ligt, ga je een procent in motorische efficiëntie achteruit. Bij sporten waar power wordt geleverd, zoals wielrennen of hardlopen, tikt dat enorm aan.” Ook mentaal heeft de hitte impact. Maase: “Als je net uit het vliegtuig in een enorm warme deken terechtkomt, moet je er niet aan denken te moeten sporten. Ook dat zijn we nu aan het verkennen, hoe zet je de knop om?”
sporters met koelvesten. Met universiteiten en innovatieve bedrijven zoekt Levels nieuwe manieren om te koelen. “In koelmethodes wordt veel innovatief werk verricht. Mijn taak is om dat te stimuleren en als er een product is, om te kijken dat dit bewezen effectief is.” Verwacht geen wonderen, waarschuwt hij alvast. “IJsslurries zijn bewezen effectief. Van veel andere methodes is dat nog de vraag.” Het belangrijkste is dan ook dat sporters goed acclimatiseren. Een eerste keer in de hitte is de hartslag hoger dan normaal, extra zweten om te koelen komt pas een paar dagen later op gang. Funest voor de sportprestaties. “Geruime tijd voordat sporters naar
>> lees verder op pagina 2 HET LOPEND VUUR MEI 2018 NOC*NSF 1
Vervolg pagina 1: Tokyo gaan, moeten ze zich daarom blootstellen aan eenzelfde hitte en luchtvochtigheid en daarin inspanningen verrichten. Na tien tot twaalf dagen anderhalf uur sporten in de hitte, zijn de fysiologische processen afgerond”, zegt Levels. Klimaatkamers De acclimatisatie kan ook in Nederland plaatsvinden, bijvoorbeeld
in de klimaatkamers van Papendal of de Vrije Universiteit in Amsterdam. Ruim op tijd naar Tokyo vertrekken is ook een oplossing. TeamNL overweegt zelfs een klimaatkamer in Tokyo in te richten, voor het geval het in de dagen voor de Spelen net wat koeler is. Sporters zijn nu al welkom in de klimaatkamer. “Als een soort van generale repetitie”, zegt Levels. “Bij de coach en sporters is dan al bekend
hoe de acclimatisatie eruitziet, zodat ze daar in voorbereiding naar Tokyo niet door verrast worden. Ook sporters die nu al naar de hitte gaan voor wedstrijden en toernooien, worden daarop voorbereid.” Nederland is zeker niet het enige land dat sporters voorbereidt op de hitte. “Maar op deze grote schaal de sporters thermisch optimaal voorbereiden is wel redelijk uniek”, zegt Levels. “In
Spreekbeurten Olympic Day vrijdag 22 juni op Papendal een TeamNL kinderpersconferentie, die op de basisscholen in heel Nederland live te volgen is. FOTO: KAJ HENDRIKS
>> Wist je dat 23 juni een bijzondere dag is? Elk jaar wordt op die datum in meer dan 160 landen Olympic Day gevierd. Dan wordt de oprichting herdacht van de Olympische Beweging, die de moderne Olympische Spelen heeft ingevoerd. Honderdduizenden mensen nemen wereldwijd deel aan sportieve activiteiten, waarbij de olympische waarden Excelleren, Respect en Vriendschap centraal staan. Olympic Day is niet alleen bedoeld om de oprichting van de olympische beweging te vieren, maar ook om de kampioenen van morgen te inspireren.
Handen in de lucht bij het bezoek van Kaj Hendriks.
Dat doen we met spreekbeurten op basisscholen door sporters van TeamNL. Verder organiseert NOC*NSF
Geef je ook op! Al meer dan zeventig TeamNLsporters hebben zich dit jaar aangemeld om rond 23 juni een spreekbeurt op een school te geven over de Spelen. Lijkt je dit ook leuk? Meld je dan aan via laura.devaan@nocnsf.nl.
Nederland is de samenwerking met universiteiten goed. Door innovaties toe te passen, hopen we toch een stapje voor te hebben.”
Kaj Hendriks terug naar school In 2016 was roeier Kaj Hendriks een van de tachtig sporters die een olympische spreekbeurt hielden. Tijdens zijn bezoek aan zijn oude basisschool in Wageningen vertelde hij: “Olympic Day staat in het teken van de sport en de rol die sport kan spelen voor de maatschappij.” Op zijn vraag aan de kinderen wie er allemaal sporten, gingen bijna alle handen omhoog. “Het was hartstikke leuk om hier weer op school te zijn. En leuk om te zien dat m’n oude juf ook aanwezig was”, zei Hendriks na afloop.
FOTO: NEDERLANDSE LOTERIJ
Nederlandse Loterij: 44,7 miljoen voor de sport
Nederlandse Loterij investeert 44,7 miljoen euro in de Nederlandse sport via NOC*NSF. Dit maakte Nederlandse Loterij half april bekend tijdens haar afdrachtsmoment in Amsterdam. De gehele opbrengst van Nederlandse Loterij wordt jaarlijks geïnvesteerd in de Nederlandse sport via NOC*NSF, achttien doelen op het gebied van gezondheid en bewegen en in de Nederlandse samenleving via het Ministerie van Financiën.
Colofon
Lopend Vuur is een uitgave van NOC*NSF, Ontwerp Diep Arnhem, Opmaak Studiorvg, Rotterdam, Druk Edauw & Johannissen BV, Den Haag, Hoofdredactie Roelof Jan Vochteloo/NOC*NSF, Eindredactie Joost de Jong, Medewerkers Mark van der Heijden, Erik Riemens, Joyce Smits, Nick Tol, Robin Wubben, Redactieadres NOC*NSF: Lopend Vuur T.a.v. Annemiek van der Meer, Postbus 302, 6800 AH ARNHEM, Tel.: 026 483 47 83, E-mail: lopendvuur@nocnsf.nl, www.nocnsf.nl/lopendvuur 2 NOC*NSF HET LOPEND VUUR MEI 2018
Mark Huizinga opnieuw chef de mission Youth Olympic TeamNL
“Soms zit meerwaarde in helemaal door het ijs zakken”
>> Ik ben een sportliefhebber, het is een voorrecht om bij zo’n evenement vooraan te mogen staan. En dan heb ik ook nog ‘eigen’ sporters,” aldus Huizinga, die zelf viermaal deelnam aan de Olympische Spelen. Kennismaking De voorbereidingen voor de chef de mission begonnen ruim een jaar geleden, vertelt Huizinga. “In aanloop naar de Spelen ga ik bij alle coaches en sporters op bezoek voor kennismaking en vertel ik over het evenement. Tijdens de Spelen ben ik dienstverlenend. Coaches en sporters doen het sportieve werk, ik ben er samen met Esther Butter voor de randzaken. Ik vraag naar beschikbare trainingstijden, regel vervoer en zorg voor extra materiaal als dat nodig is. In verband met het beperkte aantal accreditaties,
FOTO: NOC*NSF
Mark Huizinga treedt dit najaar wederom op als chef de mission van Talent TeamNL bij de Jeugd Olympische Spelen. Die vinden plaats van 6 tot en met 18 oktober in Buenos Aires (Argentinië). Vier jaar geleden was de oud-judoka ook actief in deze functie, toen tijdens de Jeugdspelen in het Chinese Nanjing.
ze meemaken. Mochten ze ooit op de echte Olympische Spelen komen, hebben ze deze ervaring in hun rugzakje. De jonge sporters zitten in een fase dat heel veel ervaring opdoen belangrijk is. Winnen betekent een stap op weg naar iets nieuws, verliezen betekent óók een stap op weg naar iets nieuws. Het aantal medailles dat we halen, is niet maatgevend voor het succes. Belangrijk is of mensen veel in actie komen en hoe ze zich in die competitie staande houden. En soms zit de meerwaarde in helemaal door het ijs zakken. Tijdens de Jeugdspelen proef je aan de wereld. Het is een reality check. En pas op de Spelen in Tokyo of Parijs kun je met terugwerkende kracht de meerwaarde van deze Spelen bepalen.”
Mark Huizinga was in Buenos Aires ter voorbereiding op de JOS.
hebben sporters één coach mee. Eigenlijk nemen wij voor heel TeamNL de rol van teammanager op ons. Iedere morgen is er een meeting voor alle chef de missions. Daar kan ik alle vragen en opmerkingen van de coaches, sporters en mezelf stellen. Er zijn altijd zaken die niet soepel lopen.” Dan is er ook nog de opvoedkundige taak voor Huizinga. “Jonge sporters zijn ineens een paar weken in Argentinië. Wij zijn er om dat in goede banen te leiden. Ze moeten weten dat het geen vakantiekamp is.”
Kwalificaties in volle gang In Buenos Aires doen zo’n vierduizend sporters mee in de leeftijd van 14 tot en met 18 jaar. Het aantal Nederlandse sporters is nog niet bekend, omdat de kwalificaties nog in volle gang zijn. Vier jaar geleden bestond Talent TeamNL uit 42 sporters. Huizinga geeft aan dat de Jeugdspelen een belangrijk moment zijn in de ontwikkeling van jonge sporters. “Voor verschillende sporters is het het eerste grote evenement of multi-sportevenement dat
‘Zo gaan we het doen’ Mark Huizinga kiest ten opzichte van vier jaar geleden voor een iets andere aanpak. “Ik heb veel ervaring als sporter, maar niet als coach. In Nanjing was ik bescheiden, ik onderschatte mezelf. Wie ben ik om er iets van te zeggen? Maar ik merkte dat mensen juist de behoefte hadden aan iemand die duidelijk zei: ‘En zo gaan we het doen.’ Dat is een les. Je kunt alles maar beter hard stellen.”
>> Meer info: www.nocnsf.nl/buenosaires2018
AVG: wat gebeurt er met je persoonlijke gegevens? Op 25 mei treedt de nu al veelbesproken Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) in werking. Hierdoor krijgen mensen in de Europese Unie meer mogelijkheden om voor zichzelf op te komen bij de verwerking van hun gegevens. >> Roger Traets is binnen NOC*NSF verantwoordelijk voor Informatiebeveiliging & Privacy. Hij legt uit dat de AVG drie doelen dient: “Als burger heb je het recht om in bepaalde gevallen met rust gelaten te worden. Als alle apps die informatie over jouw gedrag opslaan dat zomaar kunnen gebruiken en aan elkaar kunnen verkopen, word je bestookt met boodschappen van bedrijven die je niet kent. Zij kennen jou wel. Zoiets wordt straks een heel stuk moeilijker gemaakt.” Als je momenteel Google Chrome, YouTube en Google Maps gebruikt, kan vrij eenvoudig je leefritme worden
bepaald. Op dat ritme kunnen reclames en producten worden afgestemd. Zoiets kan straks voorkomen worden.” Traets vervolgt: “De AVG biedt je tenslotte het recht om vergeten te worden. Nu kan het nog gebeuren dat je lange tijd te boek staat als wanbetaler, als je eens een tijdje door omstandigheden je telefoonrekening niet kon betalen. Omdat persoonlijke data vanaf 25 mei niet langer dan noodzakelijk bewaard mogen worden, loop je een dergelijk risico niet meer.” Topsporters NOC*NSF is druk in voorbereiding om de opslag van gegevens op een
integere en gewenste manier te verzorgen. “Veilig Sportklimaat is een belangrijk thema binnen NOC*NSF en hetzelfde uitgangspunt geldt voor de gegevens van topsporters en de opslag daarvan. Iedereen is erg gemotiveerd om het goed te doen voor de sporters”, aldus Traets. Wat er wel gaat veranderen? “Topsporters zullen vaker geïnformeerd worden dat hun gegevens worden opgeslagen en met welk doel dat gebeurt. Denk aan de administratie voor een A-status of een stipendium.” “Ook zullen ze vaker gegevens aan moeten leveren. Een kopie van een paspoort mag niet langer worden bewaard dan noodzakelijk en dus zullen ze zo’n document voor elke trip weer moeten aanleveren.” Andere voorbeelden waarmee Traets komt: topsporters zullen vaker expliciet toestemming moeten geven voor informatie-overdrachten – met name
bij gezondheidsgegevens – én bedrijven die niet kunnen aantonen goed met gegevens om te gaan, worden geweerd. Prijs? Wat nu als topsporters geen toestemming geven voor de opslag van hun gegevens? En is er anders een prijs die ze moeten betalen, voor bijvoorbeeld het laten opslaan van hun slaapritme? Traets: “De enige manier om dit goed met z’n allen aan te laten pakken is: het gesprek met elkaar aangaan. Privacy blijft een gevoelskwestie, waarbij je met elkaar de grenzen moet bepalen.”
HET LOPEND VUUR MEI 2018 NOC*NSF 3
Duidelijk doel bij intensievere samenwerking duale carrière Balans, gemoedsrust en betere prestaties. Dat zijn drie begrippen die van toepassing zijn op het programma ‘Transitie naar volgende carrière’. Doel is bewustwording bij sporters, dat een topsportloopbaan op een gegeven moment eindigt en een volgende fase aanbreekt. “We willen de topsporter zo optimaal mogelijk voorbereiden op die carrière”, aldus Wanda Schapendonk namens TeamNL Athlete Services. Een monoloog.
>> “Vooropgesteld, het gaat goed met de combinatie onderwijs en topsport, wat we ook wel de duale carrière noemen. We hebben de Centra voor Topsport en Onderwijs (CTO). Verder zijn er topsportlifestylecoaches en veel enthousiaste begeleiders actief. In het voortgezet onderwijs zijn er de topsport- en talentscholen, binnen het mbo is er de nodige aandacht voor topsporters in de vorm van het zogenoemde Topsport Addendum en de hogere onderwijsinstellingen kennen het FLOT. Dat is het actieplan Flexibel Onderwijs en Topsport. Wat we nu willen optimaliseren is dat de doorstroom en de stappen in de duale carrière, dus van talent naar
topsporter en van middelbaar naar hoger onderwijs, soepel verlopen. We werken hierbij nauw samen met het Ministerie van OCW. Ook heeft het Ministerie van VWS subsidie beschikbaar gesteld voor deze transitie.” Data “Daarnaast willen wij de nodige data verkrijgen. We willen inzichtelijker krijgen of een sporter zijn diploma haalt, of een sporter met advies vwo ook daadwerkelijk naar het vwo gaat of juist naar de havo, omdat dat beter te combineren valt met de topsport. Kortom, hoe is er sprake van een optimale doorstroom? Dat moet eigenlijk gewoon één geheel zijn.
Inmiddels hebben we vanuit TeamNL in samenwerking met de FLOTinstellingen een handig stappenplan gemaakt. Het behelst de voorbereiding op studiekeuze voor (aankomende) topsporters, wat in deze tijd van eindexamens ook voor talentvolle topsporters uiterst actueel is. Minimaal een jaar voor je examen is het verstandig om hier al mee aan de slag te gaan.” Leven na de topsport “De transitie naar een volgende carrière beslaat ook het leven na de topsport. Zo bieden we ondersteuning op het moment dat een topsporter aangeeft te gaan stoppen. De meesten stoppen rond hun dertigste. Omdat ze intensief bezig geweest zijn met hun topsportcarrière, hebben ze vaak beperkte werkervaring opgedaan en het blijkt dat een op de vijf de nodige moeite heeft om de volgende stap te maken. Wij ondersteunen topsporters door middel van een intakegesprek gevolgd door maatwerkbegeleiding. Ik sprak laatst een topsporter en die gaf aan dat een goede keuze voor de juiste opleiding hem de nodige gemoedsrust gaf. Dat kwam dan weer
zijn prestaties als topsporter ten goede. Dat is wat wij ook nastreven: een goede balans tussen topsport en onderwijs, topsport en een bijbaan en de carrière na de topsport. Dat moet allemaal zo optimaal mogelijk verlopen.”
Meer informatie Wil je meer lezen over het combineren van je studie met je topsport? Wil je het stappenplan over studiekeuze bekijken of wil je andere tips? Check www.nocnsf. nl/tips-voor-topsporters-entalenten-in-het-onderwijs of mail: wanda.schapendonk@nocnsf.nl. Wil je je nog wat breder oriënteren en je voorbereiden op je volgende carrière: bekijk www. nocnsf.nl/athleteservices/volgendecarriere of mail marjolein. miltenburg@nocnsf.nl.
Paralympisch kampioen Daniel Abraham helpt landgenoten bij integratie
Inburgeren op de fiets FOTO'S: MATHILDE DUSOL
Achttien jaar geleden kwam hij als jonge vluchteling van vijftien jaar vanuit een onveilig Eritrea naar Nederland. In een compleet nieuwe omgeving, met nieuwe omgangsvormen, mogelijkheden en levensstijlen, heeft het wielrennen hem er doorheen geholpen. De sport ging Daniel Abraham zelfs zo goed af, dat hij goud pakte op de Paralympische Spelen in Rio de Janeiro.
als je er tussenkomt, maken ze heel snel een praatje met je. Sport maakt iedereen gelijk. Het is mooi dat ik het verschil kan maken in iemands leven, simpel door met hem of haar te gaan wielrennen. Jazeker, het zou iedere ander sport kunnen zijn. Sport is een prachtig middel om te integreren.” Als Abraham vluchtelingen uit zijn geboorteland treft die nog niet lang in Nederland zijn, probeert hij ze op te beuren, maar windt er ook geen doekjes om. “Ik zeg: jullie hebben het
>> Afgezien van deze sportieve prestatie is minstens zo belangrijk dat wielrennen een essentieel onderdeel is geweest van zijn integratie. Die ervaring wilde hij niet voor zichzelf houden en daarom geeft Abraham nu workshops aan en gaat hij fietsen met Eritrese vluchtelingen die hier komen, maar heg noch steg weten. Vaak na een lange, barre tocht. Moeilijk “Als je hier nieuw komt, is het zó moeilijk,” vertelt Abraham (33). “Er zijn zoveel keuzes, keuzes die je in 4 NOC*NSF HET LOPEND VUUR MEI 2018
je eigen land nooit hebt gehad. Van zoveel mogelijkheden kun je in de war raken. Ik help met de basis. Ik geef aan wat ze moeten doen om te kunnen sporten en leid ze de weg naar een vereniging. Want wat verwacht een vereniging eigenlijk van je? Hoe zit het met contributie? Ik maak ook trainingsschema’s en planningen en stel doelen.” De Eritreeërs vormen, na de Syriërs, de grootste groep vluchtelingen die de laatste jaren naar Nederland zijn gekomen. De Eritrese vluchtelingen
weten Abraham voornamelijk via Facebook te vinden. Ze zijn ongeveer tussen de 14 en 40 jaar. Zowel mannen als vrouwen melden zich voor het fietsen. Positief “De reacties zijn heel positief. Ze zijn nieuwsgierig en luisteren graag. Sporten stimuleert enorm de inburgering. Je spreekt sneller de taal. Als je sport, kom je tussen de Nederlanders. Een Nederlander roept niet uit zichzelf: kom mee! Maar
overleefd, nu moet je vooruitkijken. Maar je moet ook op eigen benen staan. Het is doorzetten, hard werken, een druk leven, maar je kunt hier wonen en leven. Het is veilig. Dat is het niet waar je vandaan komt.”
OPVALLEND SUCCES JOEP VAN LANKVELD
“Dit succes nu doortrekken naar WK”
>> “Wat die topsportstatus precies gaat veranderen voor mij, weet ik nog niet”, erkent Van Lankveld. “Ik ben daar vooraf niet echt mee bezig geweest. Pas nu het zover is, denk ik na over wat ik anders en meer zou willen doen om nog meer met mijn sport bezig te zijn. Extra trainingskampen, meer wedstrijden; alles om ervaring op te doen. Op dit moment werk ik nog als projectmedewerker sportparticipatie bij NOC*NSF. Dat blijf ik ook wel doen, maar misschien wil ik wel wat minder gaan werken, of het anders gaan indelen. Zodat ik me nog meer op de sport kan richten.” Stoer Van Lankveld (28) begon zo’n twaalf jaar geleden met schieten. “De plaatselijke schietclub zocht nieuwe leden. Schieten klonk wel stoer, dus ben ik dat met wat
FOTO: MATHILDE DUSOL
Paralympisch schutter Joep van Lankveld werd eind maart vierde tijdens de World Cup in Al Ain. Een enorme verrassing? Nou nee, want in 2015 werd hij ook al eens derde in een wereldbeker in Engeland. “Dat was toen veel meer een verrassing”, erkent hij. Een vierde plaats ondankbaar? Niet voor Van Lankveld, want dat resultaat bezorgt hem als topsporter de A-status van NOC*NSF.
Joep van Lankveld: “Ik wil me nog meer op de sport richten.”
vrienden gaan uitproberen.” Door een spierziekte in zijn jeugd belandde de Brabander in een rolstoel. Verminderde spierkracht en -functionaliteit brachten hem zo dus in de paralympische schietsport.
en behalve onder mijn geweer verder geen steunpunten heb. Bij de liggende houding mag ik beide ellebogen ondersteunen. Dat is mijn beste onderdeel; het onderdeel waarop ik vierde ben geworden.”
Hij legt uit: “De regels zijn niet anders dan bij de olympische variant, alleen zit iedereen en schieten mannen en vrouwen tegen elkaar. De onderdelen waaraan ik meedoe, zijn ‘staand’ en ‘liggend’. Dat zijn termen die overgenomen zijn uit het valide schieten. Bij het staand schieten betekent het dat ik zit
WK in Zuid-Korea De volgende halte voor Van Lankveld zijn de wereldkampioenschappen, begin mei in het Zuid-Koreaanse Cheongju. Op de WK heeft hij bovendien zijn eerste kans op kwalificatie voor de Paralympische Spelen van 2020. Voor de twee beste mannen en de beste vrouw ligt er een
ticket klaar, plus een ‘onzijdig’ ticket voor de beste schutter die niet bij de drie al gekwalificeerde sporters hoort. “Ik wil graag de lijn van de World Cup doortrekken en een goede score neerzetten”, blikt hij vooruit. “Het zou heel mooi zijn als ik weer een finale kan schieten. Daarvoor moet ik bij de beste acht zitten in de kwalificatie. In mijn klasse doen ongeveer veertig schutters mee, waarvan er vijftien ook echt strijden om de medailles. De verschillen zijn klein. Het gaat echt om de vorm van de dag wie er wint.”
De weg naar het podium: alle bouwstenen voor een optimaal opleidingsprogramma Het kostte flink wat bloed, zweet en tranen, maar het is er. Dinsdag 24 april presenteerde het High Performance Team van TeamNL het boek De weg naar het podium. Hierin worden de belangrijkste bouwstenen besproken om tot een optimaal opleidingsprogramma te komen. “Het grote verschil met andere publicaties is dat wij niet voor één concept, methodiek of tool hebben gekozen. We belichten de totale mix.”
>> De weg naar het podium is een behoorlijk uitgebreid document. Er komen onder meer feiten en fabels aan de orde over onderwerpen als de 10.000-uren-regel, vroeg specialiseren, laatbloeiers en breed motorisch opleiden. Dit gaat gepaard met concrete adviezen aan talentcoaches en topsportorganisaties. “Het is niet de bedoeling van dit boek om een compromisvisie te creëren”, verduidelijkt Kayan Bool, prestatiemanager talentontwikkeling TeamNL en schrijver van De weg naar het podium. “Er staat
niet in: je moet dit of dat. Het voornaamste doel van dit boek is om de dialoog over de opleidingsprogramma’s te verscherpen en verdiepen, wat uiteindelijk voor continue verbetering moet zorgen. Iedereen die werkt met jonge talentvolle kinderen, kan hier punten uithalen voor zijn of haar trainingsprogramma.”
wordt vaak één thema belicht en dus aan één knop gedraaid. Maar daarmee wordt de boel niet samengebracht. Sterker nog, met dat draaien aan die ene knop kun je die totale mix in je programma behoorlijk verstoren. Vandaar dat wij ervoor hebben gekozen om in dit boek alle bouwstenen te bespreken.”
Mengpaneel Het is volgens Bool een heel praktisch document, onderbouwd met data en andere wetenschappelijke inzichten. De bestaande thema’s, terminologieën en veelgehoorde uitspraken op het gebied van talentherkenning en talentontwikkeling zijn onderzocht en worden in het boek uiteengezet.
Kantelpunt Voor de realisatie van het boek heeft NOC*NSF gespard met partijen als de universiteiten van Amsterdam, Groningen en Brussel, sportbonden en andere succesvolle topsportlanden. Volgens Bool is Nederland al goed bezig op het gebied van talentontwikkeling. Maar om de sportieve successen voor de toekomst te waarborgen, kan het uiteraard altijd beter. “Daarbij blijft het vak van talentcoach voor mij zeer belangrijk. Goede talentcoaches bepalen voor het overgrote deel het succes van opleidingsprogramma’s. Er lopen helaas nog te veel mensen rond die het niet zien als een roeping, maar meer als een opstap naar seniorencoach. En dat terwijl het
“We hebben een kader geschetst voor al die aspecten waar je rekening mee moet houden”, aldus Bool. “Ik vergelijk het weleens met een mengpaneel. Je bent als talentcoach aan allerlei knoppen aan het draaien om uiteindelijk tot het optimale geluid te komen. In allerlei andere publicaties over talentontwikkeling
echt een vak is waar specifieke competenties voor nodig zijn.” Bool vervolgt: “Waar we verder ook voor moeten uitkijken, is het scheppen van opgeblazen verwachtingen bij jonge sporters op basis van slecht onderbouwde meningen. Er worden nog te vaak onzinnige dingen geroepen en geschreven, terwijl we steeds meer data en wetenschappelijke inzichten voorhanden hebben. Het thema talentontwikkeling bevindt zich momenteel echt op een kantelpunt. Met dit boek hopen we eraan bij te dragen dat het snel de goede kant op kantelt.”
Meer informatie De weg naar het podium is de opvolger van het Masterplan Talentontwikkeling uit 2006. Het boek is voor € 31,75 te bestellen via Arko Sports Media (www.sportsmedia.nl). Op zoek naar meer informatie achter het boek? Kijk dan op www.nocnsf. nl/dewegnaarhetpodium.
HET LOPEND VUUR MEI 2018 NOC*NSF 5
DE COACH REMMELT ELDERING
“Het is mooi om die progressie te zien” >> De beelden van de overdonderde Esmee Visser, zittend op een bankje in Thialf nadat ze zich heeft geplaatst voor de Olympische Spelen, verdienden direct een plek in de Nederlandse sportcanon. “Ik heb geen idee wanneer die wedstrijden zijn”, zei ze in alle eerlijkheid tegen de camera’s van de NOS. Goud Heel vreemd was dat niet voor de schaatsster die pas anderhalve maand eerder in november, nadat ze verrassend genoeg de snelste Nederlandse op de vijf kilometer was bij de wereldbeker in Stavanger, voor het eerst dacht aan plaatsing voor de Olympische Spelen. Maar toch, wat dacht haar coach Remmelt Eldering direct nadat Visser zich kwalificeerde voor PyeongChang? “Ik had direct het idee dat ze goud kon winnen.” Visser ontwikkelde zich vanaf het begin van het seizoen namelijk razendsnel. “Stiekem had ik toen al gedacht dat zij zich zou plaatsen voor
de wereldbeker. Die wedstrijd reed ze boven verwachting goed”, zegt Eldering, die Visser trainde in RTC Noord. “Dat was het begin. Daarna ging het met behoorlijke stappen beter.” Toen ze aan de start stond van het olympisch kwalificatietoernooi was ze daarom meer dan alleen een outsider. “We hadden een bepaalde tijd in gedachten, of in ieder geval een bepaalde manier van rijden. In de training bleek dat ze dat goed aankon. Als haar dat lukte, zat er een eerste of tweede plek in.” Progressie Het lukte, waarna NOS-verslaggever Jeroen Stekelenburg Visser terugvond op dat bankje in Thialf, ze op 16 februari op de Gangneung Oval voor het eerst tussen de twaalf beste vrouwen op de vijf kilometer schaatste en direct de gouden medaille won. Had Eldering haar kwaliteiten aan het begin van het seizoen misschien te laag ingeschat? “Ik denk het niet. Ik had alleen haar
FOTO: SOENAR CHAMID
Na het succes van zijn pupil Esmee Visser op de olympische vijf kilometer, is trainer Remmelt Eldering terug in de werkelijkheid van het Nederlandse profschaatsen na de Spelen. Dat wil zeggen; alles ligt weer open, niks is zeker. “Ik blijf wel in het trainersvak, maar weet nog niet exact wat ik wil doen.”
Esmee Visser en haar coach Remmelt Eldering zijn euforisch na Vissers gouden olympische race.
progressie niet zo ingeschat. De race an sich kwam niet als een verrassing.” Het seizoen was als een opgaande spiraal, zegt hij. “Als ze makkelijk deze training aankan, kan het volgende keer wat zwaarder. Daarmee werd het niveau steeds hoger. Esmee luistert bovendien goed. Ze kan goed uitvoeren wat ik vraag. Het is mooi om die progressie te zien en mee te maken. Daarop hebben we nog geen stop gevonden.”
Nieuw team Het is echter nog niet zeker dat Eldering haar naar nog grotere hoogten zal helpen. “Ik hoop het”, is het enige dat hij daarover kan zeggen. “In ieder geval coach ik volgend jaar niet meer bij RTC Noord. Ik blijf wel in het trainersvak, maar weet nog niet exact wat ik wil doen. Ik ben druk bezig met het zoeken naar een nieuw team.”
Even voorstellen: TeamNL Athlete Services FOTO: NOC*NSF
Als topsporter van TeamNL zet je alles op alles om het maximale uit je TeamNL-carrière te halen. Daarbij word je maximaal ondersteund door TeamNL Athlete Services (NOC*NSF), dat een uitgebreid aanbod aan voorzieningen levert.
Niet op de foto: Anne Ouwerkerk: Financiële voorziening die sinds dit jaar bestaat voor talenten tot en met 18 die opgroeien onder financieel moeilijke omstandigheden.
>> Els van Kernebeek, verantwoordelijk voor TeamNL Athlete Services: “Ik vind het belangrijk dat TeamNL topsportcarrières faciliteert en ontwikkelt. TeamNL Athlete Services levert de voorzieningen voor topsporters. Daar hoort bij dat sporters met vragen contact met ons kunnen opnemen, graag zelfs! Dit kan via athlete services@nocnsf.nl en 026-4834400.” Van Kernebeek vervolgt: “TeamNL biedt voor sporters veel meer dan voorzieningen, zoals bijdragen in het sporttechnische programma en ondersteuning door experts op het gebied van voeding en krachttraining. Dat kunnen sporters in iedere editie van Lopend Vuur lezen en maken ze dagelijks mee in hun trainingssetting.” Wie is wie? Van links naar rechts: Nienke Kingma (oud-olympiër – roeien):
6 NOC*NSF HET LOPEND VUUR MEI 2018
topsport en onderwijs. Marjolein Miltenburg: TeamNL next en secretaris Atletencommissie.
>> Meer info: Voor meer informatie over – de voorzieningen van – TeamNL Athlete Services: www.nocnsf.nl/athleteservices Interne coördinatie van de werkzaamheden van het Fons voor de Topsporter & ontwikkelen nieuwe communicatieaanpak TeamNL Athlete Services richting sporters. Marti ten Kate (oud-olympiër – marathonloper): Alle statusverwerking en de uitlevering van harde voorzieningen. Met name de Topsportpolis, de auto’s en de TeamNL-inloopdagen op de CTO’s voor fiscaal advies aan sporters. Op dit moment bezig met Toyota om een vervoersvoorziening voor talenten te ontwikkelen. Renate Modderkolk: Overall ondersteuner en steun en toeverlaat van het team Athlete Services.
Evelien Berndsen (topsporter - judo): Werkt tijdelijk op een werkervaringsplaats en helpt bij TeamNL-activiteiten en bij TeamNL next (transitie naar een volgende carrière). Wanda Schapendonk: Topsport en onderwijs, doet daarnaast samen met Marjolein Miltenburg de intakes in het kader van TeamNL next. Els van Kernebeek: Als teamleider verantwoordelijk voor de activiteiten van het team en voor het team. Zelf bezig met overall beleidsontwikkeling, financiën et cetera. Peter Wiggers (deels werkzaam bij TeamNL Athlete Services): Ondersteunt Wanda Schapendonk op het gebied van
Partners TeamNL Athlete Services werkt goed samen met veel externe partners, zoals de ministeries van VWS, OCW en SWZ, CTO/RTO’s, sportbonden, onderwijsinstellingen, UWV, NL Sporter, Atletencommissie, NVOD, werkgroep Athlete Services, MBOraad, LOOT, Sporttop, Fanbased, de Sportmaatschappij, Yvonne van Gennip Talent Fonds, Jeugdfonds Sport & Cultuur.
Up to date over anti-doping via e-learning We schreven er al over toen het nog in de kinderschoenen stond: ons e-learningplatform. Inmiddels kunnen behalve (aankomende) topsporters ook trainer-coaches hun anti-dopingkennis hier bijspijkeren. Daarbij kunnen sportbonden het in hun voordeel gebruiken. Tijd voor een update dus! >> We verzorgen vaak voorlichting op locatie voor sportbonden of andere (top)sportorganisaties. Helaas is dit niet altijd makkelijk te organiseren. Het volgen van voorlichting via ons e-learningplatform is dan een goed alternatief. Je vindt het platform via dopingautoriteit.nl/elearning. Topsporters Onze voorlichting bestaat uit meerdere stappen, die aansluiten op het (kennis) niveau van de doelgroep. Het platform bevat vier varianten voor (aankomende) topsporters: brons, zilver, goud en nationale testing pool. Voorlichting brons gaat vooral over de basics, zoals de risico’s op onbewust dopinggebruik. In zilver leren sporters
vervolgens medicijnen en voedingssupplementen te checken met de Dopingwaaier App. Goud en nationale testing pool zijn bedoeld voor sporters op het hoogste niveau. Goud gaat in op lastige dilemma’s, zoals dopinggebruik door een teamgenoot en het gebruik van medicijnen om beter te presteren. Nationale testing pool draait ten slotte om de whereaboutsregels. Trainer-coaches Maar het draait niet alleen om de sporters! Trainer-coaches zijn minstens zo belangrijk voor een schone sport. Zij vinden op ons e-learningplatform twee varianten. Trainer-coach 3 is bedoeld voor trainer-coaches die op lokaal en regionaal niveau actief zijn, en
trainer-coach 4 voor trainer-coaches op regionaal en nationaal niveau. De voorlichting gaat in op hun rol en biedt handvatten om sporters op het schone pad te houden.
of iemand de juiste voorlichting heeft gevolgd om zich in te schrijven of een licentie te krijgen. Wil je meer informatie? Neem dan contact op met Laila Spruijt (l.spruijt@dopingautoriteit.nl).
Sportbonden Sportbonden hebben de verantwoordelijkheid om hun sporters en begeleiders goed voor te (laten) lichten. Zij doen er daarom goed aan om structureel voorlichtingsbijeenkomsten te organiseren. Daarnaast kunnen ze handig gebruikmaken van ons e-learningplatform. We raden aan om het volgen van voorlichting te verplichten voor sporters en begeleiders die te maken kunnen krijgen met dopingcontroles. Bijvoorbeeld door het als voorwaarde te stellen voor deelname aan een wedstrijd of toernooi, opname in een selectie of het verkrijgen van een (coach)licentie. Eventueel kunnen sportbonden een online inschrijf- of licentiesysteem koppelen aan ons e-learningplatform. Dan wordt automatisch gecontroleerd
What’s next? We kunnen nog niet lui achterover leunen. Rond de sporter bewegen zich namelijk nog talloze andere personen die hard nodig zijn voor een schone sport. Denk bijvoorbeeld aan ouders en (para)medische begeleiders. De komende tijd breiden we ons digitale aanbod dus uit. To be continued!
>> Meer info: www.dopingautoriteit.nl.
Ploeg nog niet bekend door nieuwe classificatieregels
Para-zwemmers maken zich op voor EK FOTO: MATHILDE DUSOL
Zeventien para-zwemmers voldeden tijdens de Swim Cups in Den Haag en Eindhoven aan de limiettijden voor de EK in Dublin. Hoeveel zwemmers er in augustus daadwerkelijk naar de Europese kampioenschappen para-zwemmen gaan, is nog de vraag voor bondscoach Sander Nijhuis. >> “Voorgaande jaren was het duidelijk: wie voldeed aan de gestelde eisen, ging mee naar een groot internationaal toernooi”, legt Nijhuis uit. “Dit jaar worden heel veel parazwemmers over de hele wereld opnieuw geclassificeerd. Dat betekent dat opnieuw bekeken wordt in welke handicapklasse ze thuishoren.” De classificatieprocedure is het afgelopen jaar wel wat veranderd. Dat zorgt er ook voor dat zwemmers die hun klasse internationaal met ijzeren – lees: gouden – hand ‘regeerden’, ineens in een andere klasse terecht kunnen komen. Nijhuis: “De classificatieprocedures zijn verbeterd en de regels worden nu veel strakker en consequenter gevolgd. Een aantal Nederlandse zwemmers heeft de herkeuring al gehad, een aantal zwemmers nog niet. Dat gaat in de komende
Bondscoach Sander Nijhuis in gesprek met Thijs van den End.
weken internationaal tijdens de Para Swimming World Series gebeuren.” Mogelijkheden Voor zijn zwemmers zijn een paar mogelijkheden, legt Nijhuis uit: “Heb je aan onze eisen voldaan én blijf je na je herclassificatie in dezelfde klasse, dan ga mee naar Dublin. Heb je nu een limiettijd gezwommen, maar kom je straks in een andere klasse terecht, dan moet je met je huidige tijd voldoen aan de limiettijden in je nieuwe
klasse. Voldoe je daar niet aan, dan ben je een bespreekgeval. Technisch directeur André Cats zal dan bepalen of we iemand tóch naar de EK willen sturen.” Wat dat laatste geval betreft: andersom kan natuurlijk ook. Nu geen limiet, maar in een nieuwe handicap klasse wel. En ook de herclassificatie van de concurrentie kan van invloed zijn. “De kans is groot dat het internationale deelnemersveld gaat
veranderen”, weet de bondscoach, “en dat heeft ook voor ons gevolgen.” Eerlijke sport Classificatie is wat de paralympische sport eerlijk maakt. En tegelijkertijd maakt het de sport onzeker. “Liefst had ik op de laatste avond van de Swim Cup in Eindhoven mijn team al bekendgemaakt. Maar dat kan dit jaar niet”, zegt Nijhuis. “Het enige waarop we nu focussen, is hard werken. We blijven trainen en pas na de Para Swimming World Series in Berlijn (7-10 juni) maken we het team bekend.”
“Ik onderzoek niet de beperkingen, maar de mogelijkheden” Cis Knols is de enige internationale zwemclassifier uit Nederland. “Als classifiers bepalen we wie er in welke klasse mag meedoen”, legt ze uit. “We onderzoeken niet zozeer de beperkingen, maar de mogelijkheden. Een handicap moet iemand beperken in het uitvoeren van de reguliere zwemslag. Classificatie maakt de paralympische sport eerlijk. Door de indeling in verschillende klassen geeft niet de handicap, maar talent, fitheid, kracht, uithoudingsvermogen, tactisch inzicht en mentale focus de doorslag in het bad.”
HET LOPEND VUUR MEI 2018 NOC*NSF 7
AGENDA 2018 14 mei: NL Sportconventie, Papendal 28 mei: TeamNL Golfdag voor relaties op The International, Amsterdam 1 juni: Masterclass topsportartsen, Den Haag 8 juni: Olympic Moves, Papendal 21 juni: YOG Buenos Aires bonden- en coachbijeenkomst, Papendal 21 juni: TeamNL-dag voor technisch directeuren en CTO-managers, Papendal 21 juni: Demonstratiedag 2018, potentiële innovaties voor TeamNL, Papendal 23 juni: Olympic Day
HET TALENT JOY BEUNE
“Ik ben eigenlijk altijd bezig met schaatsen”
>> Het WK Junioren van Salt Lake City. Daar heeft het Beune (18) het over. Alles wat ze daar aanraakte werd zo’n beetje goud. Na een keurige vijfde plaats op de 500 meter, was er goud op de 1000 meter, de 1500 (haar favoriete afstand), de 3000 meter, de ploegenachtervolging (pursuit) en het totale puntenklassement. Letterlijk een handvol goud dus en ook nog evenzoveel wereldrecords. Nu dan een overstap naar de senioren en ook nog eens naar een topploeg. Dat klinkt best logisch. Klik “Ik had al weleens stagegelopen en wat trainingskampen meegemaakt. Ook heb ik een klik met coach Jac Orie. Hij heeft veel vertrouwen in mij. Daarnaast is er bij Team LottoNLJumbo sprake van een professionele begeleiding en goede faciliteiten. Ik hoop bijvoorbeeld dat Sven Kramer mij het nodige kan bijbrengen en leren.”
Dat het jonge schaatstalent nog een lange weg te gaan heeft, begrijpt ze zelf maar al te goed. “Ik heb een contract getekend voor twee jaar. Misschien moet ik het eerste seizoen er niet al te veel van verwachten en eerst maar eens zorgen dat ik de goede aansluiting vind. Het is toch een ander team, een andere trainer en ook anders trainen. Dat moet allemaal wel bij mij passen. Binnenkort gaan we op trainingskamp en de doelstellingen bepalen.” EK’s en WK’s “Het is wel mijn doel om in het tweede jaar EK’s en WK’s te gaan rijden, maar wie weet wordt dat ook wel eerder. Dat is allemaal moeilijk te voorspellen. Ik vind het belangrijk dat doelstellingen reëel zijn”, zo klinkt de Twentse nuchterheid door. Het nuchtere denken betekent ook het halen van het havo-diploma. Na het uiterst succesvolle WK en net voor de
NIEUWS
Beune: "Eerst maar eens zorgen dat ik de goede aansluiting vind."
start van het nieuwe schaatsseizoen is er tijd om te leren. Beune – sinds kort in het bezit van de HP-status – zit op een LOOT-school, waardoor ze alleen de examenvakken hoeft te volgen, haar rooster aangepast is en ze de nodige flexibiliteit heeft. Eenmaal met het diploma op zak, wil ze er nog wat
bij doen, maar wat weet ze nog niet. “Ik denk iets met een taal, maar dat weet ik nog niet zeker en is ook een beetje lastig te plannen, omdat ik nog niet weet wat mij te wachten staat.”
NIEUWS
Werelduurrecord Schipper Handbiker Geert Schipper heeft half april het werelduurrecord handbiken verbroken. In Sportpaleis Alkmaar reed hij 42 kilometer en 165 meter. Daarmee voltooide hij dus bijna een marathon en belangrijker; ging hij ruim over het oude record heen. Het was de tweede keer dat Schipper, winnaar van een zilveren medaille op de triatlon op de Paralympische Spelen in Rio de Janeiro, probeerde
FOTO: SOENAR CHAMID
Schaatsster Joy Beune staat aan de vooravond van haar debuutseizoen als senior. Komende jaargang is zij voor het eerst actief bij Team Lotto NL-Jumbo. De Twentse heeft er overduidelijk zin in: “Ik heb na het WK eigenlijk niets meer gedaan, van mij mag het nu wel gaan beginnen.”
Van Veen in High Performance Team om het wereldruurecord op zijn naam te schrijven. In 2016 jaar greep hij er net naast. Voor de start had Schipper nog problemen met de ketting van zijn fiets, waardoor zijn recordpoging iets later begon. Eenmaal van start was Schipper dus sterker dan iemand ooit een uur lang geweest is.
Jan van Veen zal als Performance Manager het High Performance Team van TeamNL versterken. Het High Performance Team is erop gericht de technische staf van de Nederlandse sportteams optimaal te ondersteunen, zodat de Nederlandse topsporters de beste begeleiding om zich heen hebben. De laatste twee jaar was Van Veen bondscoach van de Duitse schaatsers, daarvoor coachte hij Jong Oranje.
Charles van Commenée, sinds 2014 Performance Manager bij NOC*NSF, heeft recent aangegeven zijn vierjarig contract niet te verlengen. Jeroen Bijl, voorheen manager Topsport en chef de mission voor de Olympische Spelen van PyeongChang 2018, heeft de overstap gemaakt naar de KNHB. Bijl is bij de hockeybond aangesteld als technisch directeur.