finanse Z I M A
TO PROSTE
2 0 1 0
Rodzaje lokat
Bezpieczny sposób na systematyczne pomnażanie pieniędzy str. 08
Konto w internecie wygodne i bezpieczne str. 15
Wygraj nawigację
Konkurs na najlepsze zdjęcie z zimowych wakacji str. 09
Kiedy kupić mieszkanie?
18
Prognozy sprzedażowe na 2010 rok str. 10
OSZCZĘDZANIE DYNAMICZNE, SZYBKIE CZY BEZPIECZNE?
T TEMARU E NUM
FUZDAJLAEJ?
I CO
Auto na kredyt, poradnik zakupowy
EDYTORIAL PISZĄ DLA NAS: NINA HAŁABUZ dziennikarka ekonomiczna „Gazety Wyborczej”, ekspertka z dziedziny rynku bankowego w Polsce. Wcześniej dziennikarka „Dziennika Parkiet” – „Gazeta Giełdy”. Laureatka prestiżowej Nagrody Dziennikarskiej im. Mariana Krzaka, przyznawanej przez Związek Banków Polskich. ŁUKASZ PAŁKA analityk portalu ekonomicznego Money.pl, wcześniej redaktor działu ekonomicznego „Dziennik Polska The Times”.
Szanowni Państwo!
Jest mi niezmiernie miło powitać Państwa na łamach „Finanse – to proste!”. Chcielibyśmy, aby nasz tytuł pomagał Państwu w wyborze optymalnych rozwiązań finansowych i ofert oraz był przewodnikiem po świecie nowoczesnej bankowości. Chcemy przedstawiać możliwości naszego banku i podpowiadać, co warto wybrać i na co zwrócić szczególną uwagę. W GETIN Banku uważamy, że finanse mogą być proste i intuicyjne, i tak właśnie chcemy je Państwu przedstawiać. Mam nadzieję, że nasz pomysł spotka się z Państwa przychylnym przyjęciem. Życzę przyjemnej lektury.
MATEUSZ OSTROWSKI znany i ceniony analityk firmy doradztwa finansowego Open Finance. Wcześniej wieloletni dziennikarz ekonomiczny Radia PiN.
Wojciech Sury Szef Projektu
06
09
10
17
Szanowni Państwo! Nowy rok 2010 rozpoczynamy w wyjątkowy sposób. W wyniku połączenia GETIN Banku SA z Noble Bankiem SA powstał GETIN Noble Bank SA, notowany na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, jeden z największych polskich banków komercyjnych z przewagą polskiego kapitału. W przeciągu kilku lat z lokalnego banku staliśmy się jednym z najistotniejszych graczy w bankowości detalicznej i najbardziej rozpoznawalnym bankiem obsługującym najzamożniejszych klientów. Naszym celem jest, aby w przeciągu kilku lat GETIN Noble Bank SA wszedł do grona pięciu największych banków działających w Polsce. GETIN Noble Bank SA oferuje produkty finansowe w zakresie kredytowania, oszczędzania i inwestowania, obsługi rachunków, a także szeroki wachlarz dodatkowych usług finansowych dla klientów indywidualnych oraz przedsiębiorstw. Oddziały naszego banku funkcjonują nadal w ramach wyodrębnionych placówek Noble Banku, specjalizujących się w bankowości prywatnej, oraz placówek GETIN Banku, specjalizujących się w bankowości detalicznej. Obecnie nie zmianią się procesy i procedury wpływające na konieczność zmian umów, kart kredytowych czy numerów kont bankowych, dlatego nie muszą Państwo kontaktować się z bankiem w celu aktualizacji tych dokumentów. Główne zmiany dotyczą centralizacji większości funkcji administracyjnych oraz poprawie procesów obsługi, które wpłyną na silniejszą pozycję banku zarówno w sektorze finansowym, jak i we współpracy z naszymi partnerami. Będziemy stale dbać o rozwój naszych usług finansowych i koncentrować się na wzroście jakości obsługi. Wierzymy, że wszystkie te działania bezpośrednio przełożą się na wzmocnienie pozytywnego wizerunku naszej instytucji i będziemy mogli być dla Państwa najlepszym partnerem oraz bankiem pierwszego wyboru. Specjalnie dla Państwa uruchomiliśmy dodatkową opcję na naszej infolinii, dzięki której w razie potrzeby uzyskać więcej informacji o połączonym banku.
04 PODSUMOWANIE KWARTAŁU
05 NOWE PRODUKTY
finanse
TO PROSTE
06 TEMAT NUMERU.
10 KUPIĆ NIE KUPIĆ?
FUZJA GETIN BANKU Z NOBLE BANKIEM
RAPORT HOME BROKER
16 PIOTR FRONCZEWSKI
09 FERIE ZIMOWE 2010
17 WEEKEND Z DUCHAMI 18 JAK OSZCZĘDZAĆ?
POLECA
Z poważaniem, Dr Krzysztof Rosiński p.o. Prezes Zarządu GETIN Noble Bank
NOVIMEDIA C
O
N
T
E
N
T
P
U
B
L
I
S
H
I
N
G
FINANSE TO PROSTE – broszura marketingowa dla klientów detalicznych GETIN Banku; Szef Projektu: Wojciech Sury, Redakcja: Anna Głowacka, Marta Lewkowicz, Krzysztof Małecki, Dyrektor Artystyczny: Tomasz Chwinda, GETIN Noble Bank SA, ul. Domaniewska 39b, 02-675 Warszawa, Produkcja: Novimedia Content Publishing www.novimedia.pl
02 FINANSE – to proste!
FINANSE – to proste! 03
PODSUMOWANIE KWARTAŁU
GETIN Bank Liderem Polskiej Transformacji GETIN Bank został uhonorowany przez miesięcznik „Forbes” tytułem Lidera Polskiej Transformacji. Wyróżnienie to jest przyznawane najlepiej zrestrukturyzowanym i zarządzanym spółkom sektora finansowego.
NOWE PRODUKTY
GETIN Bank powstał w 2002 roku. Zaledwie w ciągu 7 lat przekształcił się z małego regionalnego banku w dużą instytucję finansową. Obecnie plasuje się w pierwszej dziesiątce największych banków w kraju. Do tak dynamicznego rozwoju przyczyniło się przede wszystkim zaufanie klientów, atrakcyjna oferta oraz wysiłek i energia pracowników GETIN Banku. Obecnie funkcjonuje ponad 500 placówek własnych i partnerskich na terenie całego kraju. Przyznane wyróżnienie jest dowodem na to, że wysiłek kadry zarządzającej oraz prawie trzech tysięcy pracowników został dostrzeżony i doceniony przez ekspertów oceniających rozwój polskich spółek sektora bankowego na przełomie 20 lat transformacji.
Już nie zabraknie do pierwszego!
Dynamiczny rozwój sieci franczyzowej
Pod koniec października w Warszawie GETIN Bank, lider na rynku kredytów samochodowych, podpisał umowę na finansowanie sieci dilerskiej General Motors Poland oraz Chevrolet Polska.
Sieć franczyzowa GETIN Banku liczy już 247 punktów sprzedaży w całej Polsce. Właśnie powstała kolejna placówka partnerska, tym razem w Środzie Śląskiej. Pierwsze placówki partnerskie powstały w styczniu 2008 roku. Pięć miesięcy później było ich już 50, a dziś bank może się poszczycić aż 247 punktami. Dzięki dobrym produktom oraz konkurencyjnym warunkom oferowanych przez GETIN Bank usług finansowych, sieć franczyzowa stale się powiększa. Obecnie bank posiada ponad 500 placówek, w których można skorzystać z jego usług. Na sieć sprzedaży składa się 219 własnych punktów obsługi klienta, 247 placówek partnerskich oraz 39 oddziałów hipotecznych Dom. Każda z placówek koncentruje się na obsłudze klientów indywidualnych, oferując im szeroką gamę produktów bankowych. 04 FINANSE – to proste!
Placówka partnerska w Legnicy
Brakuje Ci pieniędzy, a do wypłaty jeszcze 10 dni? Bez obaw, Pakiet AGRAFKA zepnie Twój domowy budżet!
GETIN Bank w ciągu 7 lat stał się w Polsce liderem.
GETIN Bank przejmuje finansowanie sieci dilerskiej General Motors Poland i Chevrolet Polska
Zgodnie z ustaleniami GETIN Bank przejął finansowanie sieci dilerskich General Motors Poland (Opel) i Chevrolet Polska, liczącej ponad 100 punktów sprzedaży w całym kraju. Oczekiwanym efektem porozumienia będzie wzrost sprzedaży udzielanych przez bank kredytów samochodowych oraz leasingu pojazdów do ponad 250 mln zł w skali roku. To największe przejęcie finansowania sieci dilerskich w ostatnich latach na polskim rynku i jednocześnie jeden z największych projektów tego typu w Europie. Przejęcie finansowania dilerów Opla i Chevroleta przez GETIN Bank to bardzo dobra wiadomość dla klientów tych marek. W ostatnim czasie dostępność kredytów znacznie spadła, zaś marże i koszty poszły w górę. Taka oferta z pewnością przyczyni się do wzrostu sprzedaży samochodów, a także umocni pozycję GETIN Banku jako lidera w pożyczkach.
Pakiet AGRAFKA to gotówka bez procentów
Święta, ferie i zimowe wyprzedaże to okres wzmożonych wydatków. Dzięki Pakietowi AGRAFKA otrzymasz pensję nawet 10 dni wcześniej, bez zbędnych formalności. A to wszystko w ramach szybkiego kredytu gotówkowego GETIN Banku. Wystarczy, że posiadasz umowę o pracę, zasiłek przedemerytalny bądź rentę. Pakiet AGRAFKA to również pomoc dla emerytów. Zapewnia nieoprocentowany debet przed wpływem wynagrodzenia w wysokości nawet do 70 proc. dochodu netto. Po 3 miesiącach istnieje możliwość skorzystania z kredytu odnawialnego na 12 miesięcy. Więcej informacji w placówkach, na www.kredyty.getinbank.pl i pod numerem telefonu 197 97*
Oszczędzanie jest cnotą Chcesz zabezpieczyć przyszłość finansową swoją lub bliskich? Wybierz nowy Program Oszczędnościowy Pareto II. Pareto II to nowoczesny sposób regularnego oszczędzania, który pozwala bardzo efektywnie zgromadzić duży kapitał. Od pierwszego dnia na zysk pracuje pięciokrotność kwoty początkowo wpłaconej, a pozostała część uzupełnia się poprzez miesięczne wpłaty niewielkich kwot. Program przeznaczony jest dla wszystkich osób, które mają świadomość, że regularne oszczędzanie to jeden z najlepszych sposobów na zapewnienie sobie dobrej kondycji finansowej w przyszłości, na przykład po przejściu na emeryturę. Oferta skierowana jest również do rodziców, którzy już teraz zbierają na edukację dla swoich dzieci.
PROGRAM OSZCZĘDNOŚCIOWY PARETO II TO: GWARANCJA KAPITAŁU NA KONIEC OKRESU INWESTYCJI ● ZYSK OD CAŁOŚCI ZDEKLAROWANEJ KWOTY PRZY WPŁACIE JEDYNIE 20% ● PROSTE ZASADY ● NISKIE KOSZTY ● POTENCJALNIE WYSOKIE ZYSKI ● UNIKALNA KONSTRUKCJA ● MOBILIZACJA DO REGULARNEGO INWESTOWANIA ●
Kluczem do sukcesu jest systematyczność
Szczegóły dotyczące programu znajdują się w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia dostępnych w oddziałach lub pod numerem telefonu 197 97* FINANSE – to proste! 05
TEMAT NUMERU
Nasz cel to pierwsza piątka TEKST: MARTA LEWKOWICZ
4 STYCZNIA BR. DETALICZNY GETIN BANK POŁĄCZYŁ SIĘ, Z DZIAŁAJĄCYM W SEGMENCIE PRIVATE BANKING, NOBLE BANKIEM. NOWY BANK W MOMENCIE POŁĄCZENIA ZNALAZŁ SIĘ W PIERWSZEJ DZIESIĄTCE NAJWIĘKSZYCH BANKÓW W POLSCE.
Na początku stycznia dokonała się ważna zmiana dla ponad miliona dwustu tysięcy klientów GETIN Banku. Dwa banki wchodzące w skład grupy Finansowej GETIN Holding połączyły się i stworzyły nowy w pełni uniwersalny i dysponujący bogatą ofertą produktową bank. Poprzez połączenie nowy bank stanie się jednym z największych polskich banków komercyjnych z przewagą polskiego kapitału. Według opublikowanych wyników sektora bankowego po pierwszych dziewięciu miesiącach 2009 roku połączony bank znalazłby się w pierwszej dziesiątce największych banków w Polsce (w kategorii przychody z działalności bankowej zająłby 7. miejsce, w kategorii zysku netto 6. miejsce, a w kategorii funduszy własnych 10. miejsce).
06 FINANSE – to proste!
w pytaniach i odpowiedziach
Siedziba banku w Warszawie
Jestem klientem GETIN Banku, co fuzja oznacza dla mnie? Poprawę oferty, szerszą gamę usług finansowych, większą liczbę placówek, silniejszy finansowo bank, w którym lokowane są oszczędności.
Numery rachunków pozostają bez zmian. Nie ma więc potrzeby informowania płatników o nowych numerach kont. Jakie są powody przeprowadzenia fuzji, skoro planowane jest utrzymanie marek obu banków? Szerszy wachlarz produktów, bogatsza oferta usług, większa dostępność oraz połączenie wiedzy i doświadczeń obu banków przełożą się bezpośrednio na wyższy komfort klientów i wzmocnienie pozytywnego wizerunku instytucji na rynku. Czy zmienią się sposoby dostępności on-line, czy mój rachunek zostanie przeniesiony do innej placówki? Połączenie banków nie będzie odczuwalne z perspektywy klienta. Lokalizacje placówek oraz sposoby logowań do e-bankowości pozostają bez zmian. Statystycznie tylko połowa fuzji to sukces – czy różnica w kulturze organizacyjnej banków nie przeszkodzi w połączeniu?
Getin Noble Bank. Na początku 2010 roku bank dysponować będzie siecią 510 placówek bankowych na terenie całego kraju. Fuzja nie wiąże się z żadnymi zmianami, które mogłyby powodować na przykład konieczność zmiany oddziału czy zasad korzystania z bankowości internetowej. Konsolidacja banków w efekcie spowoduje powstanie silniejszego podmiotu w czołówce największych banków komercyjnych operujących na rynku, co poprzez wykreowanie odpowiedniej po-
zycji konkurencyjnej połączonego banku pozytywnie wpłynie na ofertę rynkową, podniesie jakość usług i częściowo zapełni lukę pomiędzy kilkoma największymi podmiotami a resztą banków działających na rynku finansowym. W chwili połączenia Getin Noble Bank jest drugim co do wielkości polskim bankiem komercyjnych z przewagą polskiego kapitału. Ambicją władz i osób zarządzających jest wejście do pierwszej piątki banków działających w Polsce.
359.9 360
W przeciwieństwie do większości fuzji na rynki, połączenie GETIN Banku i Noble Banku to przyjazna konsolidacja dwóch instytucji należących do tej samej grupy finansowej. Oba banki mają krótką historię i elastycznie dopasowywały się do szybko zmieniających sie warunków, w których dynamicznie sie rozwijały. To duży atut i dodatkowy potencjał połączenia.
275.0
300 240
Czy i kiedy będą zmieniane numery rachunków? Czy muszę poinformować płatników o zmianie?
FUZJA NIE WIĄŻE SIĘ Z ŻADNYMI ZMIANAMI, KTÓRE MOGŁYBY POWODOWAĆ NA PRZYKŁAD KONIECZNOŚĆ ZMIANY ODDZIAŁU CZY ZASAD KORZYSTANIA Z BANKOWOŚCI INTERNETOWEJ. Celem połączenia Noble Banku z GETIN Bankiem jest dalszy dynamiczny rozwój i stworzenie banku z szerokim wachlarzem usług dodatkowych. Fuzja dla klientów oznacza same dodatkowe korzyści: bogatszą ofertę produktów, większą dostępność oraz połączenie wiedzy i doświadczeń obu banków. Fuzja prawna i organizacyjna nie oznacza jednak zmian z perspektywy klienta. W dalszym ciągu zachowane zostaną osobne marki dedykowane klientom detalicznym i bankowości prywatnej. Klienci nowego banku uzyskają również dostęp do produktów Biura Markerskiego Noble Securities, a także produktów inwestycyjnych tworzonych przez Noble Funds Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych. Produkty finansowe nowego banku trafią także do oferty Open Finance – największej w Polsce firmy doradztwa finansowego, której właścicielem jest
FUZJA
ZYSK SKONSOLIDOWANY NETTO
180
140.5
120 60
GETIN BANK
126.5
151.6
53.2 2006
2007
GRUPA NOBLE BANK
2008
AKTYWA (SUMA BILANSOWANA) 23 306 mln zł 25 000
15 000
11 153 mln zł 5 603 mln zł
10 000 5000
GETIN BANK
15 122 mln zł
20 000
495,1 mln zł
2 081 mln zł
2006
2007
GRUPA NOBLE BANK
2008
ZARZĄD GETIN NOBLE BANKU TWORZĄ ZNAKOMICI MENADŻEROWIE, KTÓRZY ZDOBYWALI DOŚWIADCZENIE W NAJWIĘKSZYCH ŚWIATOWYCH INSTYTUCJACH FINANSOWYCH. KRZYSZTOF ROSIŃSKI
KRZYSZTOF SPYRA
JAROSŁAW AUGUSTYNIAK
GRZEGORZ TRACZ
MAURYCY KÜHN
RADOSŁAW STEFURAK
p.o. Prezes Zarządu
Wiceprezes Zarządu
Wiceprezes Zarządu
Wiceprezes Zarządu
Wiceprezes Zarządu
Członek Zarządu
FINANSE – to proste! 07
PORADNIK
PORADNIK
Lokata, ale jaka? TEKST: KRZYSZTOF MAŁECKI
RODZAJE LOKAT LOKATA TERMINOWA
– klasyczny depozyt, w którym odsetki otrzymujemy po zakończeniu okresu, na jaki umówiliśmy się z bankiem. Dla kogo? Dla tych, którzy chcą oszczędzać, ale nie będą potrzebować swojego kapitału przed zakończeniem trwania lokaty.
LOKATA PROGRESYWNA
– to lokata, która przewiduje wzrost oprocentowania środków w kolejnych okresach oszczędzania (np. miesiącach). Oprocentowanie lokaty jest stałe w danym miesiącu i wzrasta do maksymalnego progu w ostatnim miesiącu oszczędzania. Konstrukcja lokaty zazwyczaj pozwala na wcześniejsze podjęcie środków bez utraty odsetek. Dla kogo? Dla tych, którzy chcą mieć możliwość dysponowania swoim kapitałem co miesiąc.
FERIE ZIMOWE 2010 od ręki!
LOKATA JEDNODNIOWA
– od każdej lokaty należy odprowadzić 19-proc. podatek od odsetek kapitałowych, chyba że dzienna kwota odsetek jest niższa niż 2,49 zł. Lokaty jednodniowe są tak zbudowane, by dzienne odsetki nie przekraczały tej wartości. Dzięki temu lokata ta jest wolna od podatku. Dla kogo? Dla każdego.
LOKATA INTERNETOWA LOKATA USTRUKTURYZOWANA
– de facto jest to produkt inwestycyjny. Często jednak bywa klasyfikowany razem z lokatami, ze względu na całkowitą ochronę kapitału. Kapitał dzielony jest na dwie części. Jedna z nich lokowana jest w bezpiecznych instrumentach, takich jak obligacje rządowe. Kolejna część – inwestycyjna, pracuje na nasz zysk podobnie jak w funduszu inwestycyjnym. Dla kogo? Dla osób, które inwestując chcą uzyskać wyższy zysk niż na zwykłych lokatach.
TEKST: ANIA GŁOWACKA
DAWNEJ WYBÓR BYŁ MNIEJ SKOMPLIKOWANY. SZLIŚMY DO BANKU I PO PROSTU ZAKŁADALIŚMY LOKATĘ. DZIŚ MAMY DO WYBORU SZEROKĄ GAMĘ PRODUKTÓW, A KAŻDY Z NICH CHARAKTERYZUJE SIĘ INNYMI CECHAMI. POSTANOWILIŚMY PRZYJRZEĆ SIĘ IM Z BLISKA.
– to zazwyczaj klasyczna lokata, której wyróżnikiem jest to, że możemy ją założyć samodzielnie przez internet. Zajmuje to mniej czasu i jest wygodniejsze. Oznacza to także mniej pracy po stronie banku, dzięki czemu oprocentowanie takiej lokaty jest zazwyczaj bardziej korzystne. Dla kogo? Dla wszystkich, którzy cenią swój czas i wygodę.
Czas ferii zimowych to doskonały okres, by wypocząć z dziećmi. Bez względu na to, czy wybierzemy ciepłe kraje, czy zaśnieżone stoki, tych kilka miłych chwil doda nam sił na kolejne miesiące. Przedstawiamy miejsca, gdzie warto wyjechać z rodziną.
1
Słowacja - Hotel Hutnik I 3*, 2 posiłki Doskonałe miejsce do nauki jazdy dla najmłodszych (wyciąg dla dzieci przy obiekcie). Z Krakowa dojedziemy tu w niespełna 1,5 godziny. Hotel położony w spokojnym otoczeniu pozwalający na podziwianie pobliskiego Łomnickiego Szczytu. 7-dniowy pobyt 3-osobowej rodziny (2 osoby dorosłe i dziecko do 7 lat na dostawce): 1491 zł.
Już od 137zł miesięcznie w 12 ratach
Egipt - Marsa El Alam Hotel Resta Reef Resort 4*, all inclusive Hotel znajduje się bezpośrednio przy plaży z piękną rafą koralową w miejscowości Marsa El Alam, która jest jednym z najlepszych miejsc do nurkowania w Egipcie. Przy odrobinie szczęścia możemy podziwiać tu żółwie wodne i wiele gatunków ryb, których nie znajdziemy w innych częściach świata. 7dniowy pobyt 3-osobowej rodziny (2 osoby dorosłe + dziecko w wieku 2-12 lat): 7268 zł.
3
Włochy - Livigno Apartamenty 3* Obiekt położony w Livigno, mieście ze strefą wolnocłową. Polecany również tym, którzy pragną mieć stok tuż przy hotelu. Połączenie z kolejką kabinową Carosello umożliwia dostęp do tras narciarskich o każdym stopniu trudności. Cena za 4-osobowy apartament bez wyżywienia: 3297 zł.
Już od 667zł miesięcznie w 12 ratach
2 Już od
303zł
miesięcznie w 12 ratach
Wyliczenia rat zgodnie z ofertą promocyjną
KONKURS! WYGRAJ NAWIGACJĘ!
Niezależenie od tego, na którą z lokat się zdecydujemy, to zawsze będzie bezpieczny wybór. Mamy bowiem gwarancję, że nasz kapitał nie zmniejszy się. Żeby zarobić, musimy jednak pamiętać, aby dotrzymać warunków depozytu. Jeżeli więc podejrzewamy, że pieniądze będę nam potrzebne za kilka tygodni, wybierzmy możliwie najkrótszy okres lokaty albo skorzystajmy z konta lokacyjnego (konto z możliwością bieżących wpłat bez utraty odsetek). Jeżeli zaś mamy pewność, że kapitał będzie nam potrzebny dopiero za jakiś czas, wybierzmy długi okres. MAREK NIEWIADOMSKI, DYREKTOR DEPARTAMENTU DEPOZYTÓW DETALICZNYCH, GETIN BANK 08 FINANSE – to proste!
Przyślij nam zdjęcie ze swoich zimowych wakacji i wygraj nowoczesną nawigację satelitarną! Na zdjęcia czekamy do 1 marca 2010 roku pod adresem konkurs_getin@novimedia.pl. (Zasady: jeden zgłaszający może przesłać jedno zdjęcie, minimalna rozdzielczość zdjęcia powinna być = 3,2Mpix, zgłaszający zrzekają się praw autorskich do przesłanej fotografii i zgadzają się na jej publikację na łamach magazynu).Pełny regulamin konkursu dostępny jest na stronie www.getinbank.pl.
Gdy w tym samym czasie, kiedy planujemy wyjazd, czekają nas także inne wydatki, warto pomyśleć o rozłożeniu kosztów wakacji na raty. Na pewno warto więc zastanowić się nad kredytem gotówkowym w GETIN Banku, w zależności od preferencji, wybierając wygodny okres spłaty zobowiązania. JOANNA KOTERBA DYREKTOR DEPARTAMENTU KREDYTÓW DETALICZNYCH FINANSE – to proste! 09
RAPORT
Kupić nie kupić?
8000 zł
GDAŃSK KRAKÓW POZNAŃ
TEKST: ALEKSANDRA SZAREK-OSTROWSKA
WARSZAWA
6000 zł
WROCŁAW Rok 2009 był czasem wielkich zmian na rynku nieruchomości. Przede wszystkim odwróciły się role i już nie deweloperzy dyktowali warunki cenowe, a ich potencjalni klienci. Zniknęły kolejki do biur sprzedaży, a mieszkania z rynku wtórnego sprzedawały się zdecydowanie wolniej. Pierwsi na nową sytuację zareagowali deweloperzy, którzy już w ostatnim kwartale 2008 roku zaczęli obniżać ceny. Dzięki temu wchodząc do ich biura, na dzień dobry otrzymywa-
liśmy kilkuprocentowy upust, a kolejne negocjacje zbijały cenę nawet o kilkanaście procent. Tym, co zmusiło deweloperów do dużych obniżek cen, był fakt, że mieli w swojej ofercie bardzo dużo niesprzedanych mieszkań, również tych już gotowych. „Mówi się, że w tej chwili deweloperzy mają w swojej ofercie ok. 30 tys. niesprzedanych mieszkań, w tym 10 tys. gotowych. Taka sytuacja powoduje,
Po względnie spokojnej świątecznej końcówce roku, początek kolejnego i przedwiośnie to zazwyczaj okres wzmożonego ruchu na rynku nieruchomości. Po burzliwym 2009 roku razem z firmą Home Broker zastanawiamy się, co czeka nas w nowym roku.
01.2009
Gdańsk Kraków Poznań Warszawa Wrocław
02.2009
03.2009
04.2009
05.2009
06.2009
07.2009
08.2009
02.2009
03.2009
04.2009
05.2009
06.2009
07.2009
08.2009
09.2009
10.2009
5,660 zł 6,460 zł 5,952 zł 8,182 zł 6,413 zł
5,397 zł 6,034 zł 5,525 zł 7,818 zł 5,737 zł
5,088 zł 6,224 zł 5,294 zł 7,688 zł 5,778 zł
5,462 zł 6,187 zł 5,469 zł 7,755 zł 6,660 zł
5,489 zł 6,257 zł 5,329 zł 7,799 zł 6,000 zł
5,422 zł 5,980 zł 5,686 zł 7,818 zł 5,921 zł
5,321 zł 6,317 zł 5,411 zł 7,671 zł 5,869 zł
5,307 zł 6,247 zł 5,425 zł 7,842 zł 5,964 zł
5,575 zł 6,533 zł 5,387 zł 7,804 zł 5,084 zł
5,669 zł 6,371 zł 5,392 zł 7,884 zł 6,106 zł
acja, a to oznacza, że ceny będą się wahać. Można również spodziewać się, że projekty wprowadzane przez deweloperów w 2010 roku będą tańsze niż te dostępne w tej chwili na rynku. Jest to spowodowane spad-
JEŻELI KTOŚ PLANUJE ZAKUP MIESZKANIA, ZWŁASZCZA Z RYNKU WTÓRNEGO, BĄDŹ JUŻ WYBUDOWANEGO PRZEZ DEWELOPERA, TERAZ JEST NA TO DOBRY MOMENT. MOŻNA WYNEGOCJOWAĆ NAPRAWDĘ SPORE UPUSTY NA MIESZKANIA, KTÓRE DŁUGO NIE MOGŁY ZNALEŹĆ NABYWCÓW. nim wrócimy do sytuacji chociażby sprzed dwóch lat. Na pewno jednak można powiedzieć, że sytuacja zaczyna się stabilizować.
że w dalszym ciągu możemy liczyć na upusty, kupując nowe mieszkania”, mówi Emilia Chochulska, doradca ds. nieruchomości Home Broker. Ponadto,
okazję, żeby je poprawić. Dlatego można trafić na mieszkanie w naprawdę atrakcyjnej cenie. Oczywiście na początku 2010 roku nadal będą się utrzymywać atrakcyjne ceny mieszkań, szczególROK 2009 TO ROK KUPUJĄCEGO. SPADEK nie niesprzedanych CEN SPOWODOWAŁ, ŻE SPRZEDAJĄCY w grudniu. WRESZCIE PRZESTALI DYKTOWAĆ WARUNKI. właśnie teraz mamy szansę na wynegocjowanie jeszcze niższej ceny. Koniec roku to dla deweloperów podsumowanie wyników sprzedaży, a że te w mijającym roku były słabe, to wykorzystują każdą 10 FINANSE – to proste!
Jeżeli chodzi o mieszkania ,,z drugiej ręki’’, to negocjacje są na pewno trudniejsze, ale nie niemożliwe. Ci, którzy na rynku wtórnym od kilku miesięcy nie mogą sprzedać mieszkania, powoli za-
czynają tracić cierpliwość. Często są na tyle zdeterminowani, że w rezultacie dają kupującym duży upust. Ponadto, wiele osób planujących zakup mieszkania ciągle wstrzymuje się z decyzją, czekając na kolejne spadki. Wzrasta więc liczba ciekawych ofert. Prawdopodobieństwo spotkania innej osoby, która będzie zainteresowana naszym mieszkaniem, też jest mniejsze, co też ułatwi negocjowanie ceny. Jednak, podobnie jak w przypadku mieszkań od deweloperów, na rynku wtórnym najciekawsze mieszkania sprzedają się bardzo szybko.
10.2009
01.2009
Rok 2009 możemy nazwać rokiem kupującego. To ogromna zmiana, gdyż przez ostatnie lata warunki dyktowali głównie sprzedający. Obniżenie cen mieszkań spowodowało spore ożywienie na rynku, chociaż jeszcze dużo czasu minie, za-
Na początku 2010 roku ceny nadal będą niskie.
09.2009
„Myślę, że to, co działo się przez ostatni rok, było bardzo potrzebne. Pozwoliło na uspokojenie zapędów deweloperów, którzy budowali coraz więcej i coraz drożej”, twierdzi Emilia Chochulska. „Małe zainteresowanie projektami ostudziło ich emocje i pozwoliLiczba ło na dokładniejsze ciekawych przyjrzenie się teofert wciąż mu, co dzieje się na rynku”, dodaje. wzrasta. Widać już jednak pierwsze efekty entuzjazmu spowodowanego lepszymi wynikami sprzedaży. Kilka dużych firm zapowiedziało rozpoczęcie w najbliższym czasie zawieszonych w tym roku projektów. W 2010 roku takich deweloperów będzie coraz więcej. W pierwszych kwartałach 2010 roku powinna utrzymać się obecna sytu-
kiem cen materiałów budowlanych i robocizny, które w dużej mierze wpływają na wysokość cen mieszkań. Jeżeli faktycznie tak się stanie deweloperzy, którzy nadal borykają się z niesprzedanymi mieszkaniami, będą musieli dalej obniżać ich ceny. Jednak większość deweloperów zapowiedziało, że nie wprowadzi do sprzedaży nowych inwestycji (nawet jeśli rozpoczną ich budowę), dopóki nie sprzedadzą obecnych, tak więc nie powinniśmy spodziewać się bardzo gwałtownego spadku cen. Jeżeli ktoś planuje zakup mieszkania, zwłaszcza z rynku wtórnego, bądź już wybudowanego przez dewelopera, teraz jest na to dobry moment. Można wynegocjować naprawdę spore upusty na mieszkania, które długo nie mogły znaleźć nabywców. Chcąc skorzystać z rządowej dopłaty do kredytu hipotecznego w ramach programu „Rodzina na swoim’’, też należy się pospieszyć, gdyż może się okazać, że w przyszłym roku będzie już za późno.
MATERIAŁ PRZYGOTOWANY WE WSPÓŁPRACY Z FIRMĄ HOME BROKER
RODZINA NA SWOIM Jeżeli ktoś planuje zakup mieszkania, posiłkując się kredytem z dopłatą, powinien się spieszyć. Ministerstwo Infrastruktury zapowiedziało, że w połowie 2010 roku z programu zostaną wyłączone mieszkania z rynku wtórnego. W ten sposób rząd chce pomóc deweloperom, mającym problemy ze sprzedażą mieszkań. Decyzja spowoduje znaczne zmniejszenie się puli mieszkań, które będzie można kupić, korzystając z kredytu z dopłatą. AGNIESZKA NIEDZIELA MENADŻER POK XV WARSZAWA
FINANSE – to proste! 11
Kupujemy używane auto TEKST: KRZYSZTOF MAŁECKI
KREDYTY SAMOCHODOWE NAJPOPULARNIEJSZE
MODELE
1
VW passat B5
Na rynku od 1996 roku. Duże i komfortowe auto z rewelacyjnie oszczędnym silnikiem TDI. Niestety popularne także wśród złodziei.
RADZIMY, JAK KUPIĆ SAMOCHÓD, BY JEŹDZIĆ I SIĘ NIE PRZEJECHAĆ. Podobno człowiek cieszy się przy zakupie auta dwa razy. Pierwszy raz, gdy je kupuje, drugi, kiedy uda mu się je dobrze sprzedać. Zakup używanego samochodu stał się w dzisiejszych czasach nie lada wyzwaniem. Na pierwszy rzut oka w ogłoszeniach dominują samochody od pierwszego właściciela, regularnie serwisowane i ewentualnie po lekkiej kosmetyce spowodowanej stłuczką. Gdy jednak zwabieni ogłoszeniem przybywamy na miejsce po wymarzony pojazd, ten okazuje się niebezpiecznym wrakiem, który nosi ślady poważnej kolizji. Oczywiście nie każda oferta jest oszustwem. W każdym przypadku należy jednak zachować czujność i ograniczone zaufanie. 12 FINANSE – to proste!
Najbezpieczniejsze są oferty indywidualne
GDZIE KUPOWAĆ? Jeszcze 20 lat temu wybór był prosty – giełda samochodowa. Dziś najwięcej ofert znajdziemy w internecie. Najpopularniejsze miejsca to otomoto.pl i gratka.pl. Internet daje możliwość bardzo dokładnego selekcjonowania kryteriów. Możemy nie tylko wybrać markę i model, ale także kolor, rocznik, czy nawet zakres przebiegu. Choć na to ostatnie, jak uczy doświadczenie, warto brać poprawkę. Najlepiej poszukiwać ofert indywidualnych, stosunkowo bezpieczne są także samochody używane dostępne u dilerów. Ograniczone zaufanie należy mieć do osób żyjących z handlu samochodami. Wiele z oferowanych przez nich pojazdów jest specjalnie przygotowanych do sprzedaży. Umyty silnik może świadczyć o chęci zamaskowania wycieków, nowa kierownica, lewarek zmiany biegów i pedały mogą być dowodem, że auto ma większy niż deklarowany przebieg, a intensywny zapach odświeżacza może być sygnałem, że auto jest zagrzybione. Naszą uwagę powinny zwrócić samochody wystawione dłuższy czas temu o cenie atrakcyjniejszej od pozostałych. Bardzo możliwe, że posiadają one cechy, które odstraszyły potencjalnych nabywców w przeszłości.
2
Gdy już stworzymy krótką listę naszych preferencji, warto wybrać się na dokładne oględziny. Ważne, aby zabrać ze sobą zaprzyjaźnioną osobę, która zna się na motoryzacji – posłuży nam nie tylko doświadczeniem, ale także dystansem i pozbawionym emocji obiektywnym spojrzeniem. Czasem jednak samochód znajduje się na drugim krańcu kraju – co wtedy? Możemy spróbować zwrócić się o pomoc do członków jednego z wielu fanklubów marki działających w Polsce. Ich członkami są zazwyczaj pasjonaci, którzy często gotowi są pomóc w ocenie danego pojazdu znajdującego się w ich okolicy. Jak znaleźć odpowiedni fanCENA ZAKUPU TO NIE klub? Z pomocą przyjdzie nam znów internet. JEDYNY KOSZT – TRZEBA Zazwyczaj wystarczy wpisać w przeglądarce: DOLICZYĆ UBEZPIECZENIE, wybrany model + klub.
WYMIANĘ PŁYNÓW, OPONY. WARTO O TYM POMYŚLEĆ ZAWCZASU I ODŁOŻYĆ TROCHĘ GOTÓWKI NA ZAKUP POJAZDU BĄDŹ DOFINANSOWAĆ GO KREDYTEM.
Podczas oględzin otwórzmy komorę silnika, spójrzmy na stan podwozia, zajrzyjmy do bagażnika w okolice koła zapasowego. Nasze zaniepokojenie powinny wzbudzić wszelkiego rodzaju nierówności, mało precyzyjne spawy czy łuszcząca się z nakrętek i śrub farba. Oczywiście zakup 10-letniego samochodu, który nie uczestniczył choćby w małej stłuczce, jest trudny. Jednak czym innym jest wymiana reflektora, a czym innym prostowanie geometrii nadwozia po dachowaniu. Spójrzmy w książkę serwisową i poprośmy o rachunki za wykonane naprawy. Choć i tutaj musimy być czujni. Warto sprawdzić, czy data wydania książki serwisowej nie jest nowsza niż pierwsza rejestracja samochodu. Realnie podchodźmy także do kwestii przebiegu, 150 tys. kilometrów w ponad 10-letnim aucie rzadko kiedy jest prawdą.
CZĘŚCI REKOMENDOWANE DO WYMIANY PO ZAKUPIE UŻYWANEGO SAMOCHODU: • PASEK LUB ŁAŃCUCH ROZRZĄDU • OLEJ SILNIKOWY I FILTR OLEJU • FILTR POWIETRZA • FILTR PALIWA • PASEK WSPOMAGANIA KIEROWNICY • PASEK ALTERNATORA, EWENTUALNIE TURBINY • PŁYN CHŁODZĄCY • PŁYN HAMULCOWY
JAZDA PRÓBNA I OPINIA SPECJALISTY
Ford Focus
Przebojowy model występujący w wielu wersjach nadwozia, od 3-drzwiowego hatchbacka, po rodzinne kombi. Znakomite zawieszenie i prowadzenie.
3
Audi A6
STAN TECHNICZNY
Luksusowa limuzyna coraz częściej dostępna w przystępnej cenie. Znakomite wyposażenie i zaskakujące osiągi, ale i kosztowna eksploatacja.
Nie bójmy się poprosić o jazdę próbą. W końcu w naszym aucie musimy się czuć dobrze. Posłuchajmy, czy w aucie nic nie stuka, sprawdźmy działanie hamulców, wspomagania i elementów elektrycznych. Poprośmy o przejażdżkę poza miasto z większą prędkością i na różnej jakości drogach. Gdy auto zyska naszą wstępną aprobatę, umówmy się ze sprzedającym na wizytę w wybranym przez nas warsztacie lub stacji diagnostycznej. W przypadku, gdy sprzedający nie będzie miał nic do ukrycia, powinien bez problemu się na to zgodzić. Cena takiego przeglądu oscyluje zazwyczaj w okolicach 200-300 złotych. Pamiętajmy jednak, że ten wydatek może pozwolić nam na zaoszczędzenie nawet kilku tysięcy złotych w przyszłości. W przypadku nowszych pojazdów zanotujmy numer VIN i pojedźmy z nim do ASO, w którym auto było serwisowane. Serwis na podstawie numeru nadwozia powinien nam pokazać historię samochodu.
Podczas oględzin szukajmy wad, a nie zalet auta.
CENA ZAKUPU TO NIE WSZYSTKO Kupując używane auto, musimy pamiętać o tym, że cena zakupu to nie koniec naszych wydatków. W pierwszej kolejności musimy zarejestrować i ubezpieczyć nasz samochód. Konieczna jest też wymiana filtrów i oleju. Zdarza się, że dodatkowe koszty mogą pochłonąć nawet kilka tysięcy złotych. Skąd na to brać pieniądze? Rozwiązaniem jest częściowe skredytowanie pojazdu w banku. Pozostałą gotówkę z powodzeniem możemy przeznaczyć na pokrycie dodatkowych kosztów. Wybierając kredyt samochodowy, zwróćmy uwagę na jego dostępność i szybkość realizacji. RAFAŁ GAJDA DYREKTOR DS. HANDLOWYCH, DEPARTAMENT KREDYTÓW SAMOCHODOWYCH
FINANSE – to proste! 13
PORADNIK
PORADNIK
Czym jest kredyt konsolidacyjny?
Konto internetowe pełna samoobsługa
Korzystając z konta internetowego, zaoszczędzamy nawet 300 zł rocznie
TEKST: NINA HAŁABUZ
Nie radzisz sobie ze spłatą zaciągniętych przez siebie pożyczek? Pomyśl o tym, by wszystkie połączyć w jedną. Dzięki temu wysokość miesięcznej raty może spaść nawet o kilkadziesiąt procent. Pamiętaj jednak, że chociaż rata będzie niższa, to faktyczne koszty nowego kredytu mogą wzrosnąć. Jak to możliwe? TEKST: ŁUKASZ PAŁKA
Kredyt konsolidacyjny zwłaszcza, w okresie kryzysu, może okazać się idealnym rozwiązaniem dla osób, które nie są w stanie terminowo spłacać swoich zobowiązań. A o taką sytuację wcale nietrudno. Wystarczy, że ktoś w okresie hossy na rynku brał kolejne pożyczki, a teraz stracił jedno ze źródeł dochodów i suma rat poszczególnych zobowiązań jest wyższa od comiesięcznych dochodów. Dla takiej osoby rozwiązaniem może okazać się połączenie wszystkich pożyczek w jedną, pod zastaw hipoteki. To rozwiązanie umożliwia rozłożenie powstałego zadłużenia na bardzo wiele stosunkowo niewielkich rat. Dzięki temu klient banku będzie w stanie utrzymać swoją płynność finansową i nie wpaść w jeszcze większe kłopoty, czyli odsetki karne od niespłaconych na czas zobowiązań.
JAK DZIAŁA KREDYT KONSOLIDACYJNY?
CZEGO NIE WIDAĆ „GOŁYM OKIEM”
W niezwykle prosty sposób, prześledźmy przykład. Załóżmy, że klient przed 10 laty zaciągnął kredyt mieszkaniowy. Na dzisiaj jego zadłużenie z tego tytułu sięga 150 tys. zł (miesięczna rata: 1,1 tys. zł). Potem kupił jeszcze samochód, który będzie spłacał przez kolejne trzy lata (rata: 860 zł). Do tego w różnego typu szybkich pożyczkach zadłużył się jeszcze na 25 tys. zł (rata 1600 tys. zł). Wszak dzieci też kosztują, do tego trzeba pojechać na wakacje itd. W sumie zobowiązania Taki kredyt naszego klienta z tymoże być tułu kredytów i poostatnią deską życzek sięgają 210 tys. zł, a suma rat ratunku w wynosi 3560 zł miekryzysie sięcznie. Klient postanawia skonsolidować swoje zobowiązania. Co się dzieje? Bank zaproponuje mu połączenie wszystkich zobowiązań w jedno, zabezpieczenie tego hipoteką pod mieszkanie i wydłużenie okresu spłaty do np. 30 lat. W naszym przykładzie rata spadnie do poziomu około 1600 tys zł.
Ano nie widać, że chociaż oprocentowanie nowego kredytu będzie niższe od pożyczek gotówkowych, to faktyczny jego koszt będzie wyższy od sumy odsetek z poprzednich zobowiązań. Wszystko przez wydłużenie okresu kredytowania. Jeżeli dokładnie policzyć całkowite koszty w sytuacji sprzed konsolidacji, to okaże się, że klient nadpłaci swoje zobowiązania o 114 tys. zł (różnica pomiędzy sumą rat w całym okresie kredytowania a całkowitą wartością zadłużenia). Gdy skonsoliduje kredyty, suma kosztów w okresie 30 lat sięgnie 366 tys. zł, czyli będzie o ponad 250 tys. zł wyższa niż w pierwszym przypadku.
PRZED KONSOLIDACJĄ
SUMA: 210 tys. zł (raty: 3560 zł)
Kredyt hipoteczny – 160 tys. zł na 20 lat
rata 1100 zł
łącznie raty 3560 zł
rata 860 zł
raty 1,6 tys. zł
Kredyt samochodowy – 25 tys. zł na 3 lata
Pożyczki gotówkowe – 25 tys. zł jedna na rok, druga na 2 lata
PO KONSOLIDACJI
Kredyt konsolidacyjny – 210 tys. zł na 30 lat (rata 1,6 tys. zł)
KONSOLIDACJA MIMO WSZYSTKO LEPSZA W wielu wypadkach warto pomyśleć o konsolidacji. Dla kredytobiorcy, który ma kłopoty ze spłatą rat, liczy się przede wszystkim to, by zachować bieżącą płynność finansową. Gdy spóźni się z podjęciem decyzji o restrukturyzacji swojego zadłużenia, może okazać się, że pętla kredytowa będzie się zaciskać i w pewnym momencie na konsolidację nie będzie już szans. Aby jednak w pełni wykorzystać zalety niższego oprocentowania kredytu konsolidacyjnego, warto też rozważyć krótsze okresy spłaty niż te maksymalne, które oferują nam banki. Nasze odciążenie miesięcznego budżetu na pewno nie będzie już tak spektakularne, aczkolwiek możemy znacząco obniżyć całkowity koszt kredytu. Bo gdyby okres spłaty nowego kredytu, z trzydziestu lat, skrócić o całe dziesięć, to rata wzrośnie o jedyne 220 zł, a pozwoli nam to obniżyć jego koszt całkowity o kwotę140 tys. zł. Z kolei gdy dla kredytu konsolidacyjnego przyjmiemy dziesiętnioletni okres spłaty, to zaoszczędzimy na konsolidacji ponad 10 tys. w stosunku do całkowitego kosztu kredytów sprzed niej, a i rata nam się obniży, bo wyniesie 2600 zł, co i tak odciąży nasz miesięczny budżet o 1000 zł.
PAWEŁ USIELSKI, EKSPERT DS. KREDYTÓW HIPOTECZNYCH, GETIN BANK 14 FINANSE – to proste!
Darmowe prowadzenie rachunku, bezpłatne przelewy, całodobowy dostęp do pieniędzy – to największe zalety wirtualnych kont. To niemałe atuty, zważywszy na to, że większość banków w ciągu ostatniego roku podwyższyła opłaty za obsługę rachunków tak, że ich prowadzenie kosztuje 5-7 zł. Jeśli do tego dodamy opłaty za kartę do bankomatu i płatne przelewy, to z portfela znika nam rocznie 200-300 zł. Dlaczego internetowe rachunki mogą być bezpłatne? Bo klienci, zamiast przychodzić do placówki, obsługują się sami. Dzięki temu bank nie wydaje pieniędzy na utrzymywanie oddziału i zatrudnienie pracowników, a każda taka placówka kosztuje go kilkadziesiąt tysięcy złotych miesięcznie. Rachunek internetowy jest świetny do przelewów, płacenia bieżących rachunków i lokowania oszczędności. Ale są przecież takie zakupy, których nie zrobimy bez konsultacji ze sprzedawcą. Nie kupimy drogiego telewizora czy samochodu, jeśli nie będziemy mogli dokład-
nie wypytać o szczegóły. Więc nie oszukujmy się, że przez internet, bez konsultacji z pracownikiem banku, załatwimy kredyt hipoteczny. Nasuwa się jednak oczywista wątpliwość: czy wirtualny bank, bez kuloodpornych szyb i uzbrojonych ochroniarzy może być bezpieczny? Może. Na straży naszych pieniędzy stoi cały arsenał informatycznych zabezpieczeń. Otwierając rachunek internetowy, dostajemy od banku indywidualny numer i hasło – bez tych dwóch elementów nikt nie dostanie się do naszego konta. Zresztą nawet dostęp do konta nie wystarczy do wyprowadzenia zgromadzonych na nim pieniądze. Każdą transakcję trzeba autoryzować. Bez kodu autoryzacyjnego nie przelejemy z konta nawet złotówki. Logując się, wystarczy pamiętać o podstawowych zasadach bezpieczeństwa. Na szczęście, jeśli dojdzie do kradzieży, banki zwykle biorą na siebie konsekwencje.
PAMIĘTAJĄC O PRZESTRZEGANIU KILKU PROSTYCH ZASAD, ZNACZĄCO MOŻNA ZMINIMALIZOWAĆ RYZYKO „WŁAMANIA” PRZEZ INTERNET.
OLGIERD SCHÖNWALD DYREKTOR BIURA KANAŁÓW ALTERNATYWNYCH
1
Zawsze sprawdzaj adres przeglądarki (dla GETIN Banku to https://bank.gb24.pl/).
2
Zweryfikuj, poprzez kliknięcie w ikonę kłódki w Twojej przeglądarce, czy strona jest zabezpieczona ważnym certyfikatem (dla bank.gb24.pl jest to identyfikator VeriSign).
3
Nigdy nie udostępniaj osobom trzecim swojego identyfikatora do logowania, haseł oraz karty TAN z kodami autoryzacyjnymi.
4
Nie uruchamiaj systemu, korzystając z załączników lub linków otrzymanych pocztą e-mail oraz z linków znajdujących się na stronach internetowych o podejrzanym adresie.
5
Nie odpowiadaj na e-maile dotyczące prośby o weryfikację Twoich danych, a w szczególności nie przesyłaj pocztą elektroniczną swoich danych identyfikacyjnych (np. identyfikatora, hasła) ani żadnych innych ważnych informacji.
6
Unikaj logowania się do systemu bankowości internetowej z komputerów, do których nie masz pełnego zaufania (np. w kawiarenkach internetowych).
7
Używaj oprogramowania antywirusowego z najnowszymi definicjami wirusów oraz w miarę możliwości korzystaj z oprogramowania lub urządzeń typu firewall.
FINANSE – to proste! 15
PIOTR FRONCZEWSKI POLECA
Z wymieszania dowcipnych dialogów z wartką akcją i plejadą znakomitych aktorów powstało wyśmienite „Ciacho”, najnowszy film Patryka Vegi. Komedia opowiada o trzech braciach, którzy postanowili zrobić dosłownie wszystko, by pomóc młodszej siostrze, która wpakowała się w tarapaty. W głównych rolach zobaczymy Martę Żmudę-Trzebiatowską, Tomasza Karolaka, Pawła Małuszyńskiego, Marcina Bosaka oraz Tomasza Kota.
KOMEDIA ANTYROMANTYCZNA
Weekend z duchami!
INSPIRACJE 2010
TEKST: MAGDALENA BUSZEK
Kalendarz książkowy wzbogacony sentencjami z książek brazylijskiego mistrza pióra Paula Coelho. Pisarz, jak nikt inny, potrafi w kilku słowach zawrzeć sens życia, dodać czytelnikowi optymizmu, a nawet udzielić mądrej rady. Wydawnictwo dodatkowo zawiera piękne ilustracje kolumbijskiej artystki Cataliny Estrady, które sprawiają, że kalendarz urasta do rangi małego dzieła sztuki. Wydawnictwo: Świat Książki.
ANDRZEJ PIASECZNY/ SEWERYN KRAJEWSKI „NA PRZEKÓR NOWYM CZASOM – LIVE” Płyta jest zapisem koncertu z listopada 2009 r. który był spotkaniem dwóch osobowości. Dla Seweryna Krajewskiego to wielki powrót po kilkunastoletniej przerwie, a dla Andrzeja Piasecznego pierwsze nagranie live w karierze. Na płycie znajdują się utwory z multiplatynowego „Spisu rzeczy znalezionych” oraz największe przeboje Krajewskiego, tj. „Uciekaj serce moje”, „Anna Maria” i „Niebo z moich stron” w nowych aranżacjach.
WYDARZENIE JACEK MALCZEWSKI „MOJE ŻYCIE” Z okazji 80. rocznicy śmierci wybitnego malarza Jacka Malczewskiego Muzeum Narodowe postanowiło pokazać własne zbiory arcydzieł artysty. Na wystawie będzie można zobaczyć 90 obrazów oraz ponad 150 rysunków i akwarel zestawionych w trzech sekwencjach: „Wspomnienie młodości”, „Hołd sztuce i muzie” oraz „Pusty dwór”. Na potrzeby wystawy został wydany specjalny folder, który krok po kroku szczegółowo objaśnia założenia kolejnych dzieł. Muzeum Narodowe, Warszawa, 4.12.2009 -31.01.2010 16 FINANSE – to proste!
DOM
Piękny obraz obyczajowy opowiadający o losach mieszkańców warszawskiej kamienicy przy ulicy Złotej. Ich losy przeplatają się z wydarzeniami politycznymi okresu powojennego. Bohaterowie to barwne postaci próbujące odnaleźć namiastkę lepszego życia w odgruzowanej stolicy. Trzy dekady po premierze serial Jana Łomnickiego wciąż plasuje się w czołówce najlepszych produkcji pokazujących Warszawę.
DO PODUSZKI I NA ZĄB.
ZAPRASZAM WAS DO KRAINY SKALISTYCH WZGÓRZ, JASKIŃ I WĄWOZÓW, A TAKŻE ZAMKÓW, KTÓRE NA WZÓR ORLICH GNIAZD ZOSTAŁY „UWITE” NA SZCZYTACH GÓR. WYJAZD DO JURU KRAKOWSKO-CZĘSTOCHOWSKIEJ TO NIEZAPOMNIANA PRZYGODA, PODCZAS KTÓREJ KAŻDY ZNAJDZIE COŚ DLA SIEBIE. W JURZE ZAKOCHASZ SIĘ... ... OD PIERWSZEGO WEJRZENIA Jura to nie zwyczajne góry albo doliny. To mieszanka elementów górskich – gór, dolin, wodospadów, źródeł rzek, turni i jaskiń – z nizinnymi: rozległymi panoramami, mokradłami, piaszczystymi wydmami. Jeżeli komuś jeszcze tego mało, w rzeźbę terenu wkomponowane są także obszary pustynne, w tym Pustynia Błędowska. Niepowtarzalna przyroda to jedna z wizytówek Jury. Na stokach górują lasy bukowe, ale botanicy i bardziej wnikliwi turyści dostrzegą także relikty epoki lodowcowej i endemity. Niespodzianką może być spotkanie z dzikimi zwierzętami – nietoperzami zamieszkującymi groty i jaskinie, bobrami, a nawet łosiami. Amatorzy fotografii chętnie „polują” z aparatem także na ptaki i kolorowe motyle. Niemal cały obszar Jury należy do Parków Krajobrazowych, a nad najcenniejszym przyrodniczo fragmentem Doliny Prądnika ustanowiono ścisłą ochronę Ojcowskiego Parku Narodowego.
... OD PIERWSZEGO ZWIEDZANIA Na gości odwiedzających Jurę czeka wiele niespodzianek. To właśnie w jaskiniach okolic Ojcowa odkryto najstarsze szczątki ludzkie w Polsce. Jednak tym, co najbardziej przyciąga tury-
NOCLEGÓW I PUNKTÓW GASTRONOMICZNYCH W JURZE KRAKOWSKO-CZĘSTOCHOWSKIEJ NAJLEPIEJ SZUKAĆ W JURAJSKIEJ BAZIE TURYSTYCZNEJ – NA WWW.JURAINFO.PL. SWOJE OFERTY PRZEDSTAWIAJĄ TAM WŁAŚCICIELE GOSPODARSTW AGROTURYSTYCZNYCH, PENSJONATÓW, HOTELI I RESTAURACJI Z CAŁEGO REGIONU.
stów, jest Szlak Orlich Gniazd. Przemierzając ponad 160 km, można spotkać aż 25 Orlich Gniazd – zamków i ruin dawnych twierdz. Przed wiekami stały one na straży granicy państwa. Trasa wiedzie przez najatrakcyjniejsze krajobrazowo tereny, łącząc Częstochowę z Krakowem. Najbardziej znanym obiektem na szlaku są Ruiny Zamku Rycerskiego w Ogrodzieńcu – to właśnie w nich Andrzej Wajda nakręcił „Zemstę”. Ponoć nocami w tamtejszym podzamczu straszy ogromny czarny pies, który ciągnie za sobą trzymetrowy łańcuch. Jest to zapewne duch okrutnego właściciela posiadłości – Stanisława Warszyckiego – za życia porwanego przez diabły do piekła i zamienionego w zwierzę... Na śmiałków, którzy nie boją się duchów, w Ogrodzieńcu czekają liczne atrakcje, m.in. „Wakacje z duchami” – nocne zwiedzanie ruin, obiad w Karczmie Rycerskiej na zamku, podróż w czasy świetności grodu w ramach „Animowanego Zwiedzania Zamku”.
... OD PIERWSZEJ WSPINACZKI Jura jest także mekką wielbicieli wspinaczki skałkowej. To region najbogatszy w Polsce pod względem form skalnych nadających się i dostępnych do wspinania. Tu trenowali wszyscy sławni polscy taternicy, alpiniści i himalaiści. Szczególnie oblegane są Dolina Kobylańska i Skałki Rzędkowickie oraz grzbiet skalny między Mirowem a Bobolicami i rezerwat Góra Zborów. Na północy Jury wspinać się można też na skałę „Apteka”, a w środkowej części na Górę Birów. Na południu na chętnych czekają wszystkie skałki położone poza rezerwatami przyrody. Osobom, które nie odkryją w sobie żyłki wspinaczkowej, mocne przeżycia oferują Park Linowy AdrenaLinaPark i liczne jaskinie. Cztery z nich można zwiedzać bez przeszkód.
FINANSE – to proste! 17
PORADNIK
GETIN Bank powstał w 2002 roku z połączenia trzech regionalnych banków detalicznych. W ciągu zaledwie ośmiu lat trafił do grona największych w Polsce instytucji finansowych. GETIN Bank jest marką detaliczną Getin Noble Banku. Zapewnia szeroki zakres usług dla klientów indywidualnych oraz małych i średnich firm. Swoją ofertę kieruje do wszystkich, którzy oczekują sprawdzonych produktów, uproszczonych procedur obsługi i szybkiej oceny ryzyka. Getin Noble Bank jest własnością GETIN Holding – jednej z największych polskich notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.
15 025,7
LOKATY
Najmniej można zyskać, oszczędzając na lokatach bankowych, jednak jest to forma obarczona najmniejszym ryzykiem strat. Zakładając odnawianą co roku lokatę roczną, za każdym razem powiększaną o 1200 zł, przez 10 lat uzbieralibyśmy 15,4 tys. zł. W porównaniu z zainwestowanymi 12 tys. zł oznacza to zysk w wysokości 28,3 proc. Jednak przy uwzględnieniu wskaźnika inflacji (40,35 proc.) za ten okres okazuje się, że realnie straciliśmy 8,6 proc. Trzeba tu jednak wyraźnie zaznaczyć, że do obliczeń wzięliśmy średnie ważone oprocentowanie podawane przez NBP dla depozytów zakładanych przez gospodarstwa domowe, które ze względu na z reguły gorszą ofertę depozytową największych banków, jest zaniżone. Z pewnością można by osiągnąć lepszy wynik, gdyby każdorazowo wyszukiwać najlepsze w danym momencie oferty rynkowe. Licząc stopy zwrotu w przypadku lokat i obligacji, uwzględniliśmy podatek od zysków kapitałowych, wprowadzony w 2003 roku.
OBLIGACJE
Pośrodku uplasowały się obligacje (do wyliczeń wzięliśmy papiery dwuletnie o stałym oprocentowaniu – DOS). Nominalnie dały co prawda zarobić prawie 40 proc., jednak inflacja w tym przypadku sprowadziła realną stopę zwrotu poniżej zera, choć nieznacznie, bo do -0,07 proc. Obligacje dwuletnie zachowały więc wartość naszych pieniędzy, a to też jest coś. Warto wiedzieć, że w ofercie Ministerstwa Finansów są również obligacje 4- i 10letnie, których oprocentowanie jest uzależnione od wskaźnika inflacji. Tego rodzaju obligacje, przy długoterminowym oszczędzaniu, spisałyby się znacznie lepiej.
DZIĘKI NIEWIELKIM, ALE SYSTEMATYCZNYM WPŁATOM MOŻNA ODŁOŻYĆ KWOTY, KTÓRE BĘDĄ MIAŁY ZNACZENIE DLA DOMOWEGO BUDŻETU. WYSTARCZY TYLKO PRZEKONAĆ SIĘ DO WYSIŁKU.
FUNDUSZE POLSKICH AKCJI
Choć ostatnie dwa lata dla wielu uczestników funduszy inwestycyjnych były z pewnością bardzo nerwowe, to summa summarum, ci którzy wytrwali, mogą cieszyć się zyskami. W naszym porównaniu uwzględniliśmy średnią stopę zwrotu funduszy polskich akcji z ostatnich dziesięciu lat. Nominalnie i realnie dały zarobić najwięcej, odpowiednio 64,4 proc. i 17,2 proc., potwierdzając tym samym często powtarzane zalecenie, że w długim terminie zyski można osiągnąć, inwestując wyłącznie w akcje. Pozytywny wpływ na wyniki funduszy w naszym przykładzie ma oczywiście podatek Belki, bowiem obecnie, przy sprzedaży jednostek uczestnictwa zakupionych przed marcem 2003 roku, czyli przed wprowadzeniem podatku, nie płacimy podatku. W przypadku jednostek zakupionych później jest niestety inaczej. Gdyby podatek trzeba było zapłacić od całości zysku, to nominalnie skurczyłby się on do 52,2 proc., a realnie do 8,4 proc.
6 266,1
12 959,0
5 410,7
5 180,3
4 166,3 4 362,5
3 522,3
●
Lider Polskiej Transformacji – nagroda miesięcznika „Forbes”
●
Najlepszy Bank Detaliczny – nagroda miesięcznika „Bank”
●
Najlepszy Bank Samochodowy – nagroda miesięcznika „Bank”
3 254,1
2 418,2
2 577,1
Fortis Bank
Bank BGZ
GE Money Bank
Raiffeisen Bank
POZYCJA NA RYNKU*
Getin Noble Bank
MATERIAŁ PRZYGOTOWANY WE WSPÓŁPRACY Z FIRMĄ OPEN FINANCE
Kredyt Bank
Bank Millennium
5000
ING BSK
BGK
10 000
PKO BP
Oszczędzając, zawsze wychodzimy na plus.
BRE Bank
15 000
DOCENIAJĄ NAS EKSPERCI:
Bank Handlowy
TEKST: MATEUSZ OSTROWSKI
Bank Zachodni WBK
Jak oszczędzać?
GETIN Bank – wystarczy wejść
Pekao S.A.
„DROGA DO BOGACTWA WIEDZIE PRZEZ PRACĘ I OSZCZĘDNOŚĆ” – MAWIAŁ BENJAMIN FRANKLIN I SKRUPULATNIE ODKŁADAŁ ZAROBIONE PIENIĄDZE. DZISIAJ ISTNIEJE WIELE MOŻLIWOŚCI OSZCZĘDZANIA, DLATEGO PODPOWIADAMY, JAK BEZPIECZNIE, PEWNIE BĄDŹ DYNAMICZNIE ODŁOŻYĆ Z GETIN BANKIEM.
O NAS
2 154,7 2 380,7
2 036,0
JEŻELI POSZUKUJESZ INFORMACJI DOTYCZĄCYCH NASZEJ OFERTY: zadzwoń: infolinia: 197 97** napisz: getin@getinbank.pl POZOSTAŁE DANE KONTAKTOWE: Obsługa Kredytów samochodowych:
032 604 30 20
Obsługa kredytów gotówkowych i ratalnych: 032 604 30 20 Obsługa kredytów hipotecznych: 032 604 91 90 Zastrzeżenie kart płatniczych i kredytowych: 22 515 31 50*** JEŻELI CHCIAŁBYŚ PODZIELIĆ SIĘ Z NAMI SWOIMI UWAGAMI, NAPISZ: ick@getinbank.pl
Placówki detaliczne GETIN Banku Placówki partnerskie
*Dane na podstawie wstępnych danych sektora po trzecim kwartale 2009 r. opublikowanych w dzienniku „Rzeczpospolita” **Opłata jak za połączenie lokalne według taryfy operatora ***Opłaty wg stawek operatora
18 FINANSE – to proste!
FINANSE – to proste! 19