Nieuwsbrief januari 2017
Ontwerp en foto’s: Emiel Boeckx
We wensen jullie allemaal een succesvol 2017 toe!
Overzicht van de voorbije activiteiten: Hoewel december voor de meeste werkgroepen een rustige maand is, met weinig activiteiten, was er bij onze vlinderwerkgroep nog volop actie! 6 december 2016: vergadering meetnetten dagvlinders We organiseerden op 6 december een vergadering met alle vrijwilligers die in het voorbije jaar dagvlinders hebben geteld voor de meetnetten. Alle deelnemers hebben met succes hun routes kunnen lopen. Bedankt hiervoor! Ook keken we al vooruit naar 2017 want er komen nog enkele nieuwe meetnetten bij. Onze Vlinderwerkgroep zal het meetnet van de Bruine eikenpage vanaf 2017 voor zijn rekening nemen in drie gebieden: Tielen Kamp, Vliegveld Weelde en Weelde Statie. Hiervoor worden geen vlinders geteld maar wel de eitjes! We hebben al een eerste oefensessie gehouden in Tielen Kamp! Naast de Bruine eikenpage wordt vanaf volgend jaar ook het Oranje zandoogje geteld. Er hebben zich al verschillende vrijwilligers aangemeld om hieraan mee te werken. Meer info: Interesse in het tellen van een locatie? Neem contact op met wim.veraghtert@natuurpunt.be Je kan je registreren op meetnetten.be Hier kan je ook de volledige handleiding downloaden.
12 december 2016: Persvoorstelling 1000 soorten Provinciaal domein de Averegten Onze vlinderwerkgroep helpt al verschillende jaren mee bij het inventariseren van de provinciale domeinen in de Provincie Antwerpen. In 2016 ging domeinwachter Tom Huysmans de uitdaging aan om in de Averegten 1000 soorten te vinden. Heel wat vrijwilligers, en ook onze vlinderwerkgroep, hebben hierbij geholpen. Proficiat Tom met dit mooie resultaat!
12 december 2016 : Presentatie dagactieve nachtvlinders bij Vlinderwerkgroep Atalanta: We waren opnieuw te gast in Ekeren bij onze vrienden van Vlinderwerkgroep Atalanta. Deze keer werd een presentatie gegeven van de nachtvlinders die je overdag kan tegenkomen. Ook de voorbije Vlinderstudiedag werd geëvalueerd. Beide vlinderwerkgroepen zullen in 2017 elkaar uitnodigen op één van hun activiteiten.
Muntvlindertje - Pyrausta aurata (imago) 2016-07-30 Grootenhout - Giels Bos (ANB) © Willy Ronsmans
17 december 2016: Eitjes zoeken van de Bruine eikenpage in Tielen Kamp: De eitjes van de Bruine eikenpage zoeken vraagt gericht zoekwerk. Er werd gezocht op een locatie waar in 2016 ook de vlinders zijn gezien. Dit leverde 5 eitjes op. Voor het meetnet in 2017 zullen we in Tielen Kamp een aantal locaties afbakenen en de eitjes jaarlijks tellen in november/december. Wie hier graag aan wil meewerken mag dit altijd laten weten. Er volgt in januari 2017 nog een oefensessie op het vliegveld in Weelde.
Bruine eikenpage - Satyrium ilicis (ei) 2016-12-17 Tielen - Kamp (Niet vrij toegankelijk !) Š Vlinderwerkgroep Taxandria
Bruine eikenpage - Satyrium ilicis (ei) 2016-12-17 Tielen - Kamp (Niet vrij toegankelijk !) Š Vlinderwerkgroep Taxandria
Activiteiten januari 2017: Zaterdag 14 januari 2017: eitjes zoeken Bruine eikenpage Vliegveld Weelde: Samenkomst: Bezoekerscentrum Klein Engelandhoeve Turnhout Tijdstip: 9.00 – 12.00 uur Info: willy_ronsmans@msn.com of 0495 16 96 70 Graag een seintje als je mee wenst te gaan. Bij slecht weer kan de activiteit geannuleerd worden. Dinsdag 24 januari 2017: Jaaroverzicht 2016 Vlinderwerkgroep Taxandria: We blikken nog een laatste keer terug op het voorbije werkingsjaar met prachtige foto’s van onze activiteiten. Het was weer een erg druk jaar met enkele bijzondere waarnemingen. Uiteraard bieden we jullie ook een hapje en een drankje aan en kijken we al uit naar 2017. Ook nieuwe mensen zijn van harte welkom om kennis te maken met ons ruime aanbod aan activiteiten. Plaats: Natuurpunt Museum Turnhout Tijdstip: 20.00 – 22.00 uur Info: willy_ronsmans@msn.com of 0495 16 96 70 Graag een seintje als je aanwezig zal zijn. Hieronder vind je het volledige overzicht van de activiteiten in 2016: Januari: 16 januari 2016: Jaaroverzicht 2015 Vlinderwerkgroep Taxandria (NP-Museum) Februari: 9 februari 2016: Workshop Lieveheersbeestjes herkennen NP-Museum Maart: 14 maart 2016: Voorstelling vlinderwerkgroep voor de leden van Natuurpunt Turnhoutse Kempen door Gilbert Loos. 15 maart 2016: Vergadering Vlinderwerkgroep Taxandria (NP Museum Turnhout) 15 maart 2016: Workshop “dagactieve nachtvlinders” (NP Museum Turnhout)
23 maart 2016: Vergadering voor alle deelnemers aan het meetnettenproject rond dagvlinders samen met Wim Veraghtert (NP-Museum Turnhout) 27 maart 2016: “Lieveheersbeestjeswandeling” in het Landschap de Liereman April: 2 april 2016: Nachtvlinders vangen Turnhouts Vennengebied 6 april 2016: Inventarisatie Prinsenpark Retie 8 april 2016: Inventarisatie nachtvlinders de Hutten Meerhout 14 april 2016: Workshop “dagvlinders herkennen” (NP Museum Turnhout) 17 april 2016: Bijenwandeling LDL (org. Studiewerkgroep LDL i.s.m VWG Taxandria) 22 april 2016: Nachtvlinders vangen tijdens de avondwandeling LDL Mei: 2 mei 2016: Lezing wespvlin ders Mortsel 10 mei 2016: Vergadering vlinderwerkgroep Taxandria (NP-Museum) 21 mei 2016 : Inventarisatie Veldparelmoervlinder,Bonte bandspanner,Bont dikkopje in Postel/E34 Juni: 3 juni 2016: Nachtvlinders vangen bij NP-Markvallei 4 juni 2016: Inventarisatie nachtvlinders in het Grootenhoutbos 5 juni 2016: Infostand vlinderwerkgroep in Vosselaar 19 juni 2016: Deelname aan Kleine beestjeswandeling Kijkverdriet /Kesseven Ravels o.l.v. Gilbert Loos 21 juni 2016: Inventarisatie de Hooyput en het Goorken in Arendonk 25 juni 2016: Inventarisatie nachtvlinders Landschap de Liereman (Expeditie NP) 28 juni 2016 :Vergadering Vlinderwerkgroep in het NP – Museum in Turnhout
Juli: 4 juli 2016: Inventarisatie Ecoduct Postel 13 juli: Inventarisatie Tielen Kamp (Bruine eikenpage) 24 juli 2016: Vlinderwandeling LDL (+ infostand vlinderwerkgroep)
Augustus: 4 augustus 2016: eitjes tellen Gentiaanblauwtje Zwart water (meetnettenproject) 6 augustus 2016: eitjes tellen Gentiaanblauwtje Zwart water 7 augustus 2016: Vlinderwandeling Grootenhoutbos (Vlinderweekend NP) 10 augustus 2016: eitjes tellen Gentiaanblauwtje Zwart water 20 augustus 2016 : Workshop Lieveheersbeestjes (BC De Klapekster) 21 augustus 2016 : Excursie lieveheersbeestjes in de Elsakker Meerle 26 augustus 2016: Nacht van de Vleermuis : Nachtvlinders vangen Schrieken Beerse 27 augustus 2016: Nachtvlinders vangen Ecoduct Postel 28 augustus 2016 : Infostand op Ecoduct Postel
September: 9 september 2016: Nachtvlinders Bosreservaat Zevendonk 13 september 2016 : Vergadering Vlinderwerkgroep (NP- Museum) 21 september 2016: Vergadering Vlinderwerkgroepen NP Mechelen 24 september 2016: Inventarisatie Hoogmoerheide Merksplas Oktober: 3 oktober 2016 :Inventarisatie Provinciaal domein De Averegten (Heist op de Berg)
November: 14 november 2016: Film dagvlinders bij Vlinderwerkgroep Atalanta (Ekeren) 19 november 2016: Wintervlinderwandeling LDL ( 19.00 – 21.00 uur ) 26 november 2016: Vlinderstudiedag Mechelen
December:
6 december 2016: Vergadering Vlinderwerkgroep Taxandria (NP- Museum) 6 december 2016: Vergadering meetnetten (NP- Museum) 12 december 2016: Persvoorstelling 1000 soorten in Provinciaal domein de Averegten 12 december 2016: Presentatie dagactieve nachtvlinders bij Vlinderwerkgroep Atalanta 17 december 2016: Eitjes zoeken Bruine eikenpage Tielen Kamp 20 december 2016: Vergadering Vlinderwerkgroepen NP Mechelen
Wilgenhoutrups - Cossus cossus (rups) 2016-12-25 Weelde - Overheide Š Willy Ronsmans (Foto: Jelle Ronsmans)
In 2017 organiseren we opnieuw een workshop. Deze keer maken we kennis met heel wat soorten rupsen die je kan tegenkomen tijdens je wandelingen.
Studiedagen in 2017:
ANKONA-studiedag : zaterdag 11 februari 2017 Ontmoet je collega's uit de natuursector op onze jaarlijkse trefdagen. Op zaterdag 11 februari 2017 organiseren we de 20ste editie van de ANKONAontmoetingsdag en je kan hiervoor tot 4 februari inschrijven. We doen dit samen met het departement Biologie van Universiteit Antwerpen (UA). Deze studiedag heeft plaats op de UA-Campus Groenenborgerlaan 171, 2020 Antwerpen. Het thema van de dag is 'Watergebonden natuur'. Het wordt weer een boeiend en afwisselend programma met een 20-tal lezingen en een doorlopend praktische 'open' workshop 'Meetnetten' (voor- en namiddag) waarvoor je niet afzonderlijk hoeft in te schrijven. Deze trefdag is bedoeld voor iedereen die een gezonde interesse heeft in natuur en landschap. De hele dag zijn er ook infostands te bezoeken. De inkom is gratis (incl. broodjeslunch) maar inschrijven vooraf is verplicht (tot 4 februari). Meer info en inschrijven: http://www.provincieantwerpen.be/aanbod/dlm/samenwerkingsverba nden/ankona/ankona-ontmoetingsdagen.html
LIKONA-studiedag: zaterdag 21 januari 2017 BRAKONA-studiedag: zaterdag 4 februari 2017
Platte wielwebspin is in 2017 de “Spin van het jaar”
Platte Wielwebspin - Nuctenea umbratica (onbekend) 2016-04-02 Turnhouts Vennengebied - Koeiven © Vlinderwerkgroep Taxandria
We komen deze spin vaak tegen bij onze nachtelijke activiteiten met de vlinderwerkgroep. Ze blijkt een echte mottenvanger te zijn. Mottenvanger Zij brengt de dag door in haar schuilplaats en als het donker wordt gaat ze in het centrum van haar web zitten. Daarbij wordt de onderkant van haar achterlijf zichtbaar en daarop heeft ze nog een speciale aanpassing: langs onder bekeken heeft de Platte wielwebspin twee halve maanvormige (of accent-vormige) lichtgekleurde vlekjes. Onderzoek toonde aan dat deze werken als lokmiddel voor onder meer nachtvlinders en dat de spin dus dankzij de vlekjes meer motten in haar web vangt. Hoe dit juist in mekaar zit weet men nog niet heel zeker, maar één verklaring is dat de vlekjes de helmknoppen van bloemen nabootsen en dat ze daarom dus de nachtvlinders aantrekken. BRON: http://belgianspiders.be/europese-spin-van-het-jaar-2017-deplattewielwebspinnucteneaumbratica-clerck-1757/
Deze kleine rups uit Ecuador heeft een onfeilbare strategie om zijn vijanden af te schrikken: als er gevaar dreigt, kan hij met zijn kop omvormen in de vorm van een slangenkop. Ook de vlekken op zijn rug helpen hem te camoufleren voor gevaarlijke reptielen. Om nog maar niet te spreken over de manier waarop hij zijn valse kop beweegt! Een onovertroffen tactiek!