Nieuwsbrief april 2017
Overzicht van de voorbije activiteiten: Zondag 12 maart 2017: Rupsen zoeken van wespvlinders (Kester) Samen met enkele specialisten zijn we op zoek geweest naar sporen en rupsen van wespvlinders in het Pajottenland. Er werden verschillende soorten gevonden: Hoornaarvlinder , Gekraagde wespvlinder, Wilgenwespvlinder, Populierenwespvlinder, Frambozenglasvlinder en Bessenglasvlinder. We hopen om de opgedane kennis ook in onze regio te gebruiken. Er zal tijdens onze inventarisaties speciale aandacht gaan naar deze moeilijke soorten.
Foto: Jan Van Uytvanck Cocon van de Hoornaarvlinder in populier
Foto: Wouter Mertens Ruben Meert op zoek naar de rups van de Gekraagde wespvlinder in Boswilg
Foto: Wouter Mertens Rups van de gekraagde wespvlinder
Zaterdag 25 maart 2017: Studiedag Gentiaanblauwtje (Neerpelt) Zeer interessante studiedag waarbij Gilbert Loos een presentatie mocht geven rond het Gentiaanblauwtje aan het Zwart Water in Turnhout. Knap gedaan! In de voormiddag de theorie en daarna in het veld.
Hans Van Dyck in actie!
Foto: Emiel Boeckx
Vliegplaats van het Gentiaanblauwtje in het Hageven
Foto: Emiel Boeckx
Napraten in het bezoekerscentrum
Foto: Wouter Vanreusel
Neerpelt Studiedag rond Gentiaanblauwtje Zondag 26 maart 2017
Gisteren vond in het Hageven een internationale studiedag plaats rond het Gentiaanblauwtje. Professoren, wetenschappers en terreinbeheerders staken de koppen bij elkaar om na te gaan hoe men dit vlindertje kan redden van de ondergang. Uit een DNA-studie is gebleken dat de Hageven-populatie behoort tot die van centraal Nederland en niet tot die van de Zwarte Beek (militaire terreinen van Leopoldsburg en Hechtel). Genetisch werd ook aangetoond dat de populatie van het Hageven zeer arm is; dit komt omdat er begin jaren negentig nog maar enkele vlindertjes vlogen in het reservaat. U kan op de foto ook professor Hans Van Dyck (links) herkennen, gekend van tv. Hij is een internationaal vlinderexpert. (Foto Paul Vangerven)
BRON: http://www.internetgazet.be/neerpelt/studiedag-rondgentiaanblauwtje.aspx
Vlinder van de maand: de Gageluil (Lithophane lamda)
Een verrassende comeback 2017 is nu al voor ons een succes! Na jaren zoeken is de zeldzame Gageluil opnieuw gevangen in Landschap de Liereman. Het begon op 23 maart 2017 toen Guy Emsens in zijn tuin een exemplaar aantrof op licht. In vogelvlucht is dit amper 100 meter van Landschap de Liereman.
Gageluil - Lithophane lamda (imago) 2017-03-23 Oud-Turnhout © Guy Emsens
Dit deed bij Jelle Ronsmans de activiteitsgraad enorm toenemen en er werden verschillende nachtvlindervallen opgesteld. De plaatsen werden ditmaal zorgvuldig uitgekozen om de trefkans te verhogen. Vermits de vlinders in het voorjaar wilgenkatjes bezoeken, werden de nachtvlindervallen strategisch opgesteld in de gagelstruwelen tussen de bloeiende wilgen. De nacht van 27/28 maart vonden maar liefst 4 exemplaren de weg naar het licht. “Ik heb hem”, klonk het opgewonden aan de andere kant van de lijn… In de nacht van 29/30 maart werden de vallen op een andere locatie in de buurt van de uitkijktoren in stelling gebracht. Ook hier werden opnieuw twee vlinders gestrikt.
Gageluil - Lithophane lamda (imago) 2017-03-30 Landschap De Liereman - Liereman Š Jelle Ronsmans
De vorige waarnemingen van de Gageluil dateerden van 1996 en vroeger en werden gedaan door vlinderspecialist Alex Riemis. Naast de Gageluil werden nog twee andere zeldzame Lithophane- soorten gevangen: Lichtgrijze uil (Lithophane ornitopus) en de Geelbruine houtuil (Lithophane socia). Deze laatste werd voor het eerst waargenomen in Landschap de Liereman. Er zijn nog twee gekende locaties waar de Gageluil is aangetroffen in onze regio: De Tikkenbroeken in Kasterlee (rupsen gevonden door onze vlinderwerkgroep) en de Snepkensvijver in Kasterlee. Ik trakteer beide heren zeker nog op een Gageleer met hun uitzonderlijke vangst‌
Activiteiten april 2017: Woensdag 5 april 2017: Landschap de Liereman : uitzetten route Oranje zandoogje (meetnet) + wandeling Deze zomer gaat het meetnet rond het Oranje zandoogje van start. De vlinder kent in heel Europa een sterke achteruitgang. Via transecttellingen zal de vlinder in heel Vlaanderen worden opgevolgd. De telling gebeurt 3 maal tussen 15 juli en 15 augustus. De telling wordt om de drie jaar herhaald. We gaan eerst het transect vastleggen en maken daarna een wandeling door het Landschap. Start: 13.00uur Samenkomst : BC Landschap de Liereman Einde: 16.00 uur Info: willy_ronsmans@msn.com of 0495 16 96 70
Oranje zandoogje : mannetje met duidelijke geurstrepen op de vleugels (Foto: Emiel Boeckx)
Vrijdag 7 april 2017 : Nachtvlinders in Postel Samen met de Vlinderwerkgroep van Natuurpunt (Wim Veraghtert) organiseren we een nachtvlinderinventarisatie in het Reusels Bos in Postel, niet ver van de nieuwe Ecoduct over de E34. Met de Vlinderwerkgroep hebben we hier de laatste jaren al verschillende inventarisaties overdag gehouden. Het is ĂŠĂŠn van de weinige vliegplaatsen van de dagactieve Bonte Bandspanner in Vlaanderen. Nachtvlinders zijn hier nog niet met licht gevangen. We hopen op enkele leuke soorten waaronder de Gevlamde vlinder. Samenkomst: 20.30 uur aan de abdij van Postel Einde: rond middernacht (bij goed weer) Inschrijven verplicht: willy_ronsmans@msn.com of 0495 16 96 70 Je kan vanuit Turnhout meerijden maar wij vertrekken wel al om 18.15 uur omdat alle materiaal moet opgesteld worden. We komen samen aan de parking tegenover het stadspark t.h.v. het fietspunt.
Gevlamde vlinder Zondag 9 april 2017: Bijenwandeling in Landschap de Liereman De studiewerkgroep van LDL organiseert een bijenwandeling. Gilbert Loos (wilde bijen) en een plaatselijke imker (honingbijen) geven je meer uitleg over deze fascinerende dieren. Onze vlinderwerkgroep zal eveneens deelnemen om Gilbert te assisteren bij het zoeken naar bijen en andere insecten. Start: 13.30 uur aan het Bezoekerscentrum Einde: 16.00 uur Info: bc.deliereman@natuurpunt.be of 014 42 99 66 Activiteit is gratis; Honden zijn niet toegelaten.
Woensdag 12 april 2017: Nachtvlinders Balderij Tielen Ditmaal zetten we de nachtvlindervallen op aan de Balderij in Tielen. Een prachtig moerasgebied waar nog maar weinig naar nachtvlinders is gekeken. Uiteraard verkennen we ook de omgeving en speuren we de bloeiende wilgen af waar nachtvlinders ’s avonds komen tafelen. Samenkomst: Balderij (zijstraat Steenweg op Zevendonk) Start: 20.30 uur Einde: 24.00 uur Info: willy_ronsmans@msn.com of 0495 16 96 70
Dinsdag 18 april 2017: Workshop rupsen herkennen We geven een overzicht van de rupsen van onze dagvlinders en hun waardplanten. Daarnaast komen ook goed herkenbare rupsen van nachtvlinders aan bod. Deze fascinerende dieren zijn vaak specialisten in het camoufleren. Een aanrader voor elke natuurliefhebber. Samenkomst: NP Museum Turnhout (Graatakker) Start: 20.00 uur Einde: 22.00 uur Activiteit is gratis maar vooraf inschrijven is wenselijk Info: willy_ronsmans@msn.com of 0495 16 96 70
Vrijdag 21 april 2017: Nachtvlinderinventarisatie in Landschap de Liereman: Elk jaar is er in LDL een avondwandeling naar het weidevogelgebied De Brakeleer en ook de rugstreeppadden zijn dan volop actief. De wandeling start om 19.00 uur aan het bezoekerscentrum. Het eind is voorzien rond 21.30 uur. Onze Vlinderwerkgroep zal die avond ook nachtvlinders vangen. Wie weet zit er weer een topsoort tussen‌ Start nachtvlinders vangen: 21.30 uur (samenkomst BC) Info: willy_ronsmans@msn.com of 0495 16 96 70 Veel dagvlinders in maart! De hoge en zonnige temperaturen in maart zorgden reeds voor heel wat dagvlinderactiviteit! Lees zeker het onderstaand natuurbericht: https://www.natuurpunt.be/nieuws/vlinders-zoeken-massaal-de-eerste-lentezonop-20170327#.WN_2OTuLRPY