Μάντικα 18 Ραφήνα ΤΚ 19009 Τηλέφωνο: 2294025167 http://www.metopopsila.gr http://www.facebook.com/metopopsila Επικοινωνία: Αμαλία Τόκα - 6974058222 Νίκος Σίμος - 6942496415 Προς Α.
Β.
Τη Δ/νση Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Αττικής Πολυτεχνείου 4, Αθήνα τη Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής (Μεσογείων 239 και Παρίτση, Ν. Ψυχικό)
Θέμα: Διαβούλευση επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, για την οριστική οριοθέτηση τμημάτων ρέματος Βαλανάρη, στο Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου – Θέσεις Πολιτών Δημοτών του Δήμου Ραφήνας Πικερμίου
Πικέρμι 14/5/2014
Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Υδραυλικών έργων ρέματος Βαλανάρη μελετά τις επιπτώσεις από τα έργα διευθέτησης που προτείνονται για το ρέμα. Με τη σειρά της η μελέτη των έργων διευθέτησης, έχει βασιστεί σε παραδοχές που έχουν προταθεί από την υδρολογική μελέτη, τόσο του ρέματος όσο και της λεκάνης απορροής του. Αναφέρεται η αντίστοιχη μελέτη για το ρέμα Δασαμάρι (η οποία όμως δεν τέθηκε σε διαβούλευση εγκαίρως και η διαβούλευση έκλεισε τον Φεβρουάριο του 2015), ρέμα που αποτελεί μέρος του υδρογραφικού δικτύου του Βαλανάρη, πλην όμως πρόκειται για άλλο ρέμα (του Μπάκα όπως πληροφορηθήκαμε) και όχι για το έτερο συμβάλλον, Δασαμάρι. Διαβούλευση επί της ΜΠΕ, για την οριστική οριοθέτηση τμημάτων ρέματος Βαλανάρη, στο Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου
Σελίδα 1 από 7
1. Πρόκειται για μέρος του υδρογραφικού δικτύου του Βαλανάρη αλλά δεν αποτελεί τον κύριο κλάδο του δικτύου του κυρίου ρέματος. 2. Λείπουν στοιχεία απαραίτητα τόσο για την υδατοπαροχή όσο και για τη στερεοπαροχή των πραγματικά συμβαλλόντων στον Βαλανάρη, ρεμάτων. Παρατηρήσεις και επιπλέον ζητήματα: I. Mε βάση το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας (Ν. 4227, ΦΕΚ 156 Α’/2014) το Μέγα Ρέμα Ραφήνας κατ’ αρχήν και ως μέρος του υδρογραφικού δικτύου του ανωτέρω αναφερόμενου ρέματος, κατατάσσεται στα «κύρια υδατορέματα Α’ προτεραιότητας» (περ. η’, παρ. 4, άρθρο 20) του λεκανοπεδίου της Αττικής, ενώ όσον αφορά την προστασία των υγροσκοπικών χαρακτηριστικών των υγροτόπων και της λεκάνης απορροής τους κατατάσσεται στους υγροτόπους «Β’ προτεραιότητας» (παράρτημα ΙΧ, άρθρο 20, παρ. 2.γββ), Παρατίθεται το απόσπασμα Παράρτημα IX Άρθρο 20 παρ 2γ, ααΝ.4227/2014 (ΡΣΑ) 1. Υγρότοποι Α΄προτεραιότητας: Λιμνοθάλασσα Ωρωπού και εκβολές Ασωπού, Υγρότοπος Βουρκαρίου Μεγάρων, υγροτοπικό τμήμα της περιοχής Αλυκών Αναβύσσου, Έλος Ψάθας Βιλίων, Έλος Ψήφτας Μεθάνων, Ρέμα Πύργου Βραυρώνας, Έλος Λουτρού Σπάτων, Ρέματα Ραφήνας, Ρέμα Πεντέλης, Παράκτιος υγρότοπος Λεγραινών, Υγροτοπικό σύστημα, Σχίνου, Ρέμα Ερασίνου, Υγροτοπικό σύστημα Μπρέξιζας, Παράκτιος υγρότοπος Αγίων Αποστόλων, Παράκτιος υγρότοπος Λουμπάρδας, Παράκτιος υγρότοπος Αρτέμιδας, Παράκτιος υγρότοπος Αγίου Νικολάου, Ρέμα Κερατέας, Έλος Βραυρώνας Μαρκόπουλου. 2. Μέτρα προστασίας των παραπάνω υγροτόπων: απαγόρευση δόμησης, επιχωμάτωσης, άσκησης οχλουσών δραστηριοτήτων, και κάθε δραστηριότητας που υποβαθμίζει την οικολογική κατάστασή τους. Επιτρέπεται η διενέργεια παρεμβάσεων οικολογικής αποκατάστασης, η επίσκεψη με σκοπό την αναψυχή και την επιστημονική έρευνα και η περίφραξη ιδιαίτερα ευαίσθητων τμημάτων που χρήζουν απόλυτης προστασίας. Είναι δυνατόν, επίσης, να επιτρέπεται η διαμόρφωση υπαίθριων εγκαταστάσεων αναψυχής και παρατήρησης της βιοποικιλότητας και του τοπίου.
Διαβούλευση επί της ΜΠΕ, για την οριστική οριοθέτηση τμημάτων ρέματος Βαλανάρη, στο Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου
Σελίδα 2 από 7
Με βάση την νομοθεσία (άρθρο 6 του Ν. 880/1979, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 6 του Ν. 2052/1992) η οριοθέτηση του ρέματος οφείλει να γίνει με την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος. Έτσι, η οριοθέτηση του ρέματος θα έπρεπε να γίνει βάσει εκδιδόμενου Προεδρικού Διατάγματος, όπως αυτό ορίζεται ρητώς από το άρθρο 6, παρ. 1-3 του Ν. 880/1979 καθώς το Μέγα Ρέμα κατ’ αρχήν και ο κύριος τροφοδότης του και κύριο στέλεχος του υδρογραφικού του δικτύου –ο Βαλανάρης και το δενδροειδές δίκτυο του - έχουν χαρακτηριστεί ως «ιδιαίτερου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος» όπως αναφέρεται προηγουμένως. Η προτεινόμενη επομένως στην μελέτη οριοθέτηση του ρέματος γίνεται από αναρμόδιο όργανο και καθ’ υπέρβαση αρμοδιότητας, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, όπως αυτή έχει παγίως ερμηνευθεί (σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 43, παρ. 2, εδ. α’ και β’ και του άρθρου 24, παρ. 1 Συντάγματος) από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ).
II.
Υπάρχουν σοβαρά λάθη στις ονομασίες των ρεμάτων που προκαλούν σύγχυση στην εικόνα και τα δεδομένα του υδρογραφικού δικτύου. Ο Βαλανάρης ή Λυκόρεμα
είναι το κυρίως ρέμα του υδρογραφικού δικτύου του
Μεγάλου Ρέματος και διαθέτει πλούσια χλωρίδα και ορνιθοπανίδα. Αποτελεί το φυσικό όριο ανάμεσα στον οικισμό Ντράφι της Δημοτικής Κοινότητας Πικερμίου και τη δασική, καμένη αλλά εντόνως φυσικά αναγεννώμενη και κηρυχθείσα ως αναδασωτέα, έκταση Δασαμάρι. Το ρέμα Δασαμάρι είναι παραπόταμος του Βαλανάρη, είναι ρέμα διαλείπουσας ροής (δεν έχει νερό τους καλοκαιρινούς μήνες). Αποτελεί το φυσικό όριο ανάμεσα στους οικισμούς Διώνη – Αιολίδα (πρώην Αγ. Σπυρίδωνα) και τη δασική, καμένη αλλά εντόνως φυσικά αναγεννώμενη και κηρυχθείσα ως αναδασωτέα, έκταση Δασαμάρι. Ένα τεκμήριο για τα παραπάνω, αποτελεί και η σταθερή επισήμανση της θέσης και της ονομασίας του ρέματος στα συμβόλαια πώλησης των οικοπέδων του ΑΟΟΑ στην περιοχή που γειτνιάζει με το ρέμα Δασαμάρι.
Διαβούλευση επί της ΜΠΕ, για την οριστική οριοθέτηση τμημάτων ρέματος Βαλανάρη, στο Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου
Σελίδα 3 από 7
Στα συμβόλαια αυτά, αναφέρεται ότι αυτά τα οικόπεδα βρίσκονται στην περιοχή Δασαμάρι (όπως ονομαζόταν επίσης και η σημερινή Διώνη και Αγιος Σπυριδωνας πριν ενταχθούν στην οικιστική ζώνη) Σύμφωνα με τα παραπάνω , λάθη που παρατηρούμε στην μελέτη είναι ότι η ονομασία Άνω Βαλανάρης που αποδίδεται στο ρέμα Δασαμάρι από τον μελετητή, είναι παραπλανητική, ενώ για τον Βαλανάρη κρατά αποκλειστικά την εναλλακτική ονομασία στο ορεινό του τμήμα, το Λυκόρεμα (το οποίο και δεν το μελετά και επίσης δεν κάνει καμιά αναφορά) . III. Ο συνημμένος χάρτης χρήσεων γης είναι παραπλανητικός, δημιουργεί σύγχυση, τόσο όσον αφορά στον προσανατολισμό όσο και στις αναφερόμενες σ’ αυτόν, χρήσεις γης . Η μελέτη αναφέρει λανθασμένα τις ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ με τις οποίες συνορεύει το ρέμα όπως:
αναφέρει
ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΟΥΣ
ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥΣ
(ο.σ.
Ντράφι,
ο.σ.
Ν.
Κωνσταντινούπολη) εκεί όπου υπάρχει ΔΑΣΙΚΗ- ΑΝΑΔΑΣΩΤΕΑ ΕΚΤΑΣΗ που ο χαρακτήρας της καθορίζεται τόσο από αλλεπάλληλες
σχετικές αποφάσεις του
δασαρχείου Πεντέλης (πράξη 2532/1980) αλλά επιπλέον κηρύχθηκε αναδασωτέα μετά τις πυρκαγιές του 1995 (ΦΕΚ 749Δ/2-10-1995) και του 2009 (ΦΕΚ 35Δ/3-2-2010). Τα παραπάνω απεικονίζονται και στους δασικούς χάρτες (φύλλα 115986, 115987, 115996 Διευθ. Δασών Ανατ. Αττικής). Επιπλέον το Συμβούλιο της Επικρατείας με την απόφαση 4254/2014 (δημοσιεύθηκε 1/12/ 2014) απέρριψε ως απαράδεκτη την αίτηση του Σπ. Ροσόλιμου να ακυρωθούν αποφάσεις της Περιφέρειας Αττικής περί κήρυξης αναδασωτέων εκτάσεων στις οποίες περιλαμβάνεται έκταση στο Δασαμάρι που δηλώνει ότι του ανήκει («κτήμα Ροσόλιμου»). Συγκεκριμένα απορρίφθηκε η αίτηση του Σπ. Ροσόλιμου να ακυρωθούν 2 αποφάσεις περί κήρυξης αναδασωτέων εκτάσεων στην βορειο-ανατολική Αττική. Πρόκειται για: 1. την
απόφαση
του
Περιφερειακού
Διευθυντή
Ανατολικής
Αττικής
(3002/21.9.1995) περί κήρυξης αναδασωτέων καμένων δασικών εκτάσεων από την πυρκαγιά της 21ης Ιουλίου 1995, με σκοπό "να αποκλεισθεί η διάθεση των Διαβούλευση επί της ΜΠΕ, για την οριστική οριοθέτηση τμημάτων ρέματος Βαλανάρη, στο Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου
Σελίδα 4 από 7
εκτάσεων για άλλο προορισμό [και να διασφαλισθεί] η διατήρηση του χαρακτήρα αυτών ως δάση και δασικές εκτάσεις και η επαναδημιουργία της δασικής βλάστησης...". 2. 2. την
απόφαση
του
Γενικού
Γραμματέα
Περιφέρειας
Αττικής
(2354/25.8.1997) περί συμπληρωματικής κήρυξης αναδασωτέων καμένων δασικών εκτάσεων. Επίσης απορρίφθηκε η αίτηση ακύρωσης (του Σπ. Ροσόλιμου) της απόφασης 892/3.6.2003 περί μερικής ανάκλησης αποφάσεων κήρυξης αναδασωτέων, στο μέρος εκείνο που δεν ανακαλεί την κήρυξη ως αναδασωτέας της έκτασης που δηλώνει ότι του ανήκει. ΕΠΙΣΗΣ
Ολες
οι
νομικές
προσπάθειες
του
συνεταιρισμού ΝΕΑ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ για ένταξη τμήματος της δασικής και αναδασωτέας περιοχής Δασαμάρι απορρίφθηκαν και από το ΣτΕ, αλλά και από το ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ που προσέφυγε (ο συνεταιρισμός) ενάντια στο ελληνικό κράτος Σε κάθε περίπτωση, οι διακατοχές και οι όποιες αμφισβητήσεις δεν αποτελούν τεκμήρια για τη σύνταξη χαρτών χρήσεων γης, ώστε οι χάρτες να τις αποτυπώνουν και να τις περιλαμβάνουν σαν δεδομένες και πάγιες καταστάσεις. Ποσω δε μάλλον όταν οι αμφισβητήσεις αυτές έχουν κριθεί και απορριφθεί ήδη τόσο από το ΣτΕ όσο και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Γενικά, για την περιγραφή και την απεικόνιση της υφιστάμενης κατάστασης, όσον αφορά τις χρήσεις γης αλλά και όσον αφορά στις παραδοχές της πρότασης διευθέτησης, έχουμε να παρατηρήσουμε τα εξής: i.
Η εξαφάνιση της «χρήσης» δάσος, σε περιοχή που έχει 2 αποφάσεις αναδάσωσης, με 2 αποφάσεις του ΣτΕ που απορρίπτουν αιτήματα άρσης των σχετικών αποφάσεων
ii.
Η αποτύπωση «οικισμών» σε αναδασωτέα έκταση
iii.
Η επίκληση μεγεθών και μοντέλων που δεν επισυνάπτονται, για τον σχεδιασμό έργων διευθέτησης αλλά και επέκταση – ενίσχυση έργων οδοποιίας
Διαβούλευση επί της ΜΠΕ, για την οριστική οριοθέτηση τμημάτων ρέματος Βαλανάρη, στο Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου
Σελίδα 5 από 7
που όμως δεν έχουν κυκλοφοριακό φόρτο γιατί οι υφιστάμενοι οικισμοί εξυπηρετούνται από άλλο υφιστάμενο οδικό δίκτυο iv.
Ο αποκλεισμός ορεινών υδρονομικών με αναβαθμούς σε συνδυασμό με έργα στη λεκάνη απορροής, όπως οι αναδασώσεις για τη βελτίωση (μείωση) του συντελεστή απορροής, τη μείωση της ταχύτητας απορροής των ομβρίων υδάτων, τη βελτίωση της απορρόφησης, τη μείωση στερεοπαραγωγής και στερεοπαροχής, με μία οικολογικά, περιβαλλοντικά και δασοκομικά αποδεκτή λύση. Τη μόνη λύση που θα άμοζε σε μία δασική και αναδασωτέα έκταση
μας οδηγούν στο συμπέρασμα πως η Μελέτη Περιβαλλοντικών επιπτώσεων δεν έλαβε υπόψη τα πραγματικά περιβαλλοντικά δεδομένα. Επιπλέον, δεν αναφέρεται ιστορικό πλημμυρών στην περιοχή όπως θα έπρεπε να υπάρχει σε μία μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων που μελετάει την οριοθέτηση και προτείνει και διευθέτηση ενός ρέματος. Πόσω δε μάλλον, όταν πρόκειται για ρέμα προστατευόμενο. -Με δεδομένο ότι η ΜΠΕ στηρίζεται σε λάθος παραδοχές οι οποίες οδηγούν ενδεχομένως σε αντιεπιστημονικές και σαφώς βίαιες επεμβάσεις σε ρέματα που αποτελούν φυσικούς αποδέκτες Α προτεραιότητας, κρίνουμε πως θα έπρεπε να επιστραφεί ως ελλιπής και να ανασυνταχθεί περιλαμβάνοντας μία άλλη πρόταση για την συνολική οριοθέτηση του Βαλανάρη συμπληρωμένη με πρόταση υδρονομικών έργων που να αρμόζουν σε περιοχές που βρίσκονται εντός δασικών και αναδασωτέων ευρύτερων εκτάσεων. Επίσης θα πρέπει να περιλαμβάνει ως παραρτήματα όλες τις αποφάσεις που καθορίζουν το ειδικό καθεστώς προστασίας του ρέματος αλλά και των δεσικών εκτάσεων που αυτό διασχίζει. Επίσης να αφαιρεθούν από τον χάρτη χρήσεων γης, τυχόν διακατοχές επειδή είτε αφορούν είτε αυθαίρετες ενέργειες είτε τα ιδιοκτησιακά θέματα και οι αμφισβητήσεις δεν είναι αντικείμενο ενός χάρτη χρήσεων γης. Συνοψίζοντας:
Διαβούλευση επί της ΜΠΕ, για την οριστική οριοθέτηση τμημάτων ρέματος Βαλανάρη, στο Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου
Σελίδα 6 από 7
1. Η μελέτη ΔΕΝ μελετάει τον κύριο κλάδο του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας που είναι το ρέμα Βαλανάρι ή Λυκόρεμα, αλλά τον υποκλάδο ρέμα Δασαμαρι. 2.
Η μελέτη στηρίζεται σε λανθασμένα δεδομένα ονομασιών των χρήσεων γης, αποφεύγοντας έτσι να καταγραφούν οι υπάρχουσες δασικές εκτάσεις
3. Η περιφέρεια πρέπει να έρθει σε επαφή με την υπηρεσία του Τεχνικού Τμήματος του Δήμου και η δεύτερη οφείλει με βάσει τον Ν.3010/2002 άρθρο5, να παραδώσει στοιχεία και να συνεργαστεί με τον μελετητή για την καταγραφή και την απεικόνιση των πραγματικών στοιχείων και δεδομένων, καθώς και την επισήμανση τυχόν καταπατήσεων , μπαζωμάτων κλπ. 4. Απαραίτητη προϋπόθεση πριν την οριοθέτηση του ρέματος είναι η έκδοση
Προεδρικού Διατάγματος ως ορίζει ο Ν. 2052/92
άρθρο 6
κατόπιν πρότασης του Υπουργού ΠΕΚΑ , διότι το ρέμα Βαλανάρη ή Λυκόρεμα είναι χαρακτηρισμένο με το ΠΔ ΦΕΚ 281 Δ/23-3-1993 ως ιδιαίτερου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος 5. Δεν συμφωνούμε στην εκπόνηση μελέτης για την τμηματική οριοθέτηση του ρέματος Βαλανάρι ή Λυκόρεμα , αλλά μόνον στην συνολική οριοθέτηση ως ορίζει η επιστήμη, οι παλαιότεροι νόμοι και οι αποφάσεις του ΣτΕ. 6. Δεν συμφωνούμε σε μελέτη τυχόν έργων διευθέτησης για τα οποία αφενός δεν προκύπτει ανάγκη υλοποίησης τους, εφόσον δεν έχουν παρατηρηθεί πλημμύρες στις περιοχές που μελετώνται αλλά ούτε και ζημιές σε υποδομές και αφετέρου με την υλοποίηση τους, θα επικυρώνουν παράνομες προγενέστερες ενέργειες διοικήσεων ή φυσικών και νομικών προσώπων. Πρόκειται για ρέμα εντός δασικών και αναδασωτέων εκτάσεων και εδώ αυτό αγνοείται και κατά συνέπεια αγνοούνται οι λύσεις των ορεινών υδρονομικών σε συνδυασμό με φυτοτεχνικές διευθετήσεις εντός της λεκάνης απορροής.
Διαβούλευση επί της ΜΠΕ, για την οριστική οριοθέτηση τμημάτων ρέματος Βαλανάρη, στο Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου
Σελίδα 7 από 7