Ontwikkeling nieuwe woonvormen voor senioren komt in nieuwe fase
Collectieve woonconcepten Nu het aantal senioren toeneemt én ouderen langer zelfstandig blijven wonen, groeit de behoefte aan nieuwe woonvormen voor deze groep. Het concept van het hofje maakt een doorstart, in allerlei varianten waarbij men zelfstandig woont maar ook deel uitmaakt van een gemeenschap. Kennismaking met een aantal initiatieven in de regio Amsterdam. { Joost Zonneveld } NIEUWE PROJECTEN VOOR SENIOREN Enkele woonprojecten voor senioren in ontwik keling in de regio Amster dam • Nieuwe Sint Jacob in de Plantagebuurt, Amsterdam • Stadsveteraan in Amstelkwartier, Amsterdam • Burano in stationsge bied, Zaandam
f “IK HEB HEEL mooi uitzicht over het Buiten-IJ”, zegt Mia Fiedeldij Dop, een van de leden van de beheercoöperatie Akropolis en bewoner van de gelijknamige woontoren op het Zeeburgereiland. Fiedeldij Dop weet wat het betekent om een gemeenschap van senioren te bouwen en wat daarbij belangrijk is. Zowel als het gaat om de sociale verhoudingen als om de fysieke en organisatorische kant. “Het vraagt veel energie, maar het is ook een bijzondere ervaring en er kan ook echt iets ontstaan tussen mensen. De meeste ouderen komen uit een situatie waarin ze lange tijd alleen gewoond hebben. Dan is het wennen als je ineens in een gemeenschap functioneert.” Zelf heeft ze er geen seconde spijt van. Naast het samen organiseren en beheren van het gebouw zijn er alle mogelijke activiteiten die bewoners met elkaar ondernemen.
Hoe word je gelukkig oud in de stad? Dat is vraag van Bas Liesker en Meintje Delisse van Heren 5 architecten zich stelden voor het boek Stadsveteranen uit 2016. Zij introduceerden de term ‘stadsveteraan’ als alternatief voor senior of oudere.
12
MAART 2021
De groep initiatiefnemers achter de seniorencoöperatie Akropolis begon zo’n tien jaar geleden met de zoektocht naar een passende plek. Dat lukte uiteindelijk met woningcorporatie de Alliantie die een nieuw gebouw met 86 woningen (de helft in de sociale en de helft in de middeldure huur) wel aan de coöperatie wilde verhuren. “Het was natuurlijk mooi dat dit lukte”, zegt Fiedeldij Dop. “Maar het was nog mooier geweest als we vooraf mee hadden kunnen denken over de opzet van het gebouw. Wij hebben nu bijvoorbeeld vrij anonieme gangen die niet uitnodigen tot ontmoeten.”
STADSVETERANEN IN AMSTELKWARTIER De kennis die Fiedeldij Dop als ervaringsdeskundige heeft opgedaan, deelt zij dan ook graag met initiatiefnemers van nieuwe collectieve woonvormen voor senioren. Zoals het het project Stadsveteraan van gebiedsontwikkelaar AM, woningcorporatie Woonzorg Nederland en Heren5 architecten in het Amstelkwartier in Oost. “Vroeger gingen ouderen voor de gezelligheid naar het bejaardenhuis, maar dat is er niet meer. Het is goed dat er naar nieuwe vormen wordt gezocht waar het voor ouderen prettig wonen is. In vergelijking met haar eigen Akropolistoren is het stadsveteranenproject grondig doordacht en op de doelgroep afgestemd.” Ze wijst onder meer op de brede gangen en de gemeenschappelijke ruimtes die verspreid door het gebouw liggen. “Het is goed om zó te bouwen dat toevallige ontmoeting ontstaat, vooral voor mensen die dat niet vanzelf opzoeken.” Fiedeldij Dop vindt het jammer dat een deel van de bewoners geen uitzicht op het water heeft en ze vindt 150 huishoudens vrij fors om een gemeenschap te bouwen. Toch is ze vooral enthousiast: “In vergelijking met Akropolis zitten we nu in een volgende fase waarin de woonbeleving van ouderen echt centraal staat.”
