Nr68

nummer

9080 Fris en blij magazine voor Lochristi, Zaffelare, Beervelde & Zeveneken November tweeduizendveertien

Nummer 68

Themanummer

Lochristi in Wereldoorlog 1

HORTA LOCHRISTI • De Meyer Ruilare 123 I 9080 Lochristi I Tel 09 355 50 12

© foto: Hilde De Cleene

- Zeg Dree, ei gei oue streirs gekend van den iëersten oorlog?

- Joajoajik, er woaren der in ons gebuurte op de Meulns wel ’n stik of vijve.

- Dan ei gei uldre doaroovre uuern verteln, zeekre?

- Nee, doaroovre kreeg uldre nie oan de klap. Ondre mallekoar als ’t er niemand anders bei woart, dan uuerdigen uldre wel ne kiëer stillekes oovre ’t iëen of ’t andre proatn en ik peize dat dan van den oorlog woas. Moar van als ’t er iemand anders bei kwamt proatigen ze oovre wa anders.

- Ik peize dat zuuedoanig irg geweest ee doar achtre den IJzre en dan ze zuueveele afgezien èn dan ze er lievre oovre zweeën.

- Da peize kik uuek. Moar van iëen die zijn lief kwijtgeruikt es binst dat ee gindre zat, doar ei ‘k uldre wel nog oovre beeziguuerd.

- Da woas toch te verwachtn, miëer dan vier joar moetn wachtn om te trouen.

Dat de liefde dan opdruuegt, doar verschiete nui toch nie van! Den dag van vanduige zoet zuue lange nie duurn iëer dat ze nen andren oan den uik gesleeën oan.

- Jaja, moar in dien tij zuldre uuek wel geweest zijn die goeste uin om in nen rijpn abble te bijtn, sertoe als ’t ee schuuene bleusdigen!

Colofon Nummer9080 is een maandelijks informatieblad over, voor en door Lochristi.

Verspreiding iedere maand - gratis op 10 000 ex. in alle brievenbussen van Groot-Lochristi Administratie en contact Fris watervoordevis - Oosteinde 25 9080 Lochristi - Tel: 09 3568 588 info@nummer9080.be - www.nummer9080.be Redactie Concept & beelden: Mark Verbrugge Concept & teksten: Luc Van de Vijver Concept & reclame: Sofie Hesters Cover ‘klaprozen’ Carmen De Vos

Volgende release

Werkten nog mee aan dit nummer Sofie Hesters: Lootsche baton + Klavertje vier + DenDankU Filip Naudts: fotografie I Carmen De Vos: Prachtige Tachtigers Bert Vervaet: Straatnaam I Eric De Wilde: Lootse Schattenjacht Marcus Bundervoet: Natuur I Hendrik Haes: Sportrubriek André Baert: begeleiding dialect Een Lochristinaar in Gent: Dirk Crommelinck en Ann De Wit Voorstel rubrieken en teksten: l.vandevijver@skynet.be Contact reclame: Sofie Hesters, Fris watervoordevis tel: 09 3568 588 - i­nfo@nummer9080.be Druk: Drukkerij Cartim - Industriepark 2, Zone A Jan Samijnstraat 11 - 9050 Gentbrugge Verantwoordelijke uitgever: Mark Verbrugge Zaffelaredorp 17 - 9080 Zaffelare

nummer 69: 19 nov 2014 I deadline adv. en info: 5 nov nummer 70: 17 dec 2014 I deadline adv. en info: 3 dec nummer 71: 28 jan 2015 I deadline adv. en info: 14 jan nummer 72: 25 febr 2015 I deadline adv. en info: 11 febr

© Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of op enige wijze worden gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

november’14

3

Prestigemenu

Duo kreeftenmenu

Trio kreeftenmenu

Gemarineerde zalm Zoete dille Waterzooi van kreeft Prei en pompoen Fris tussendoortje Goudbrasemfilet op zijn velkant Andijvie en pastinaak Peer en chocolade € 39,50

6 oesters ‘Fines Claires Olèronnaise’ of Gegratineerde oesters “champagne” of Garnaalkroketten of Bisque van kreeft ½ Kreeft Gentse Waterzooi of ½ Kreeft in de oven met broccoli, tomaat en basilicum of Nage van ½ kreeft met fijne groentjes en koriander Fris tussendoortje ½ Gegrilde kreeft of ½ Kreeft Stroganoff € 44,80 (cat. 500gram) € 54,80 (cat. 700gram)

½ Kreeft Bellevue of ½ Kreeft met mango en babyleafs ½ Kreeft Gentse Waterzooi of ½ Kreeft in de oven met broccoli, tomaat en basilicum of Nage van ½ kreeft met fijne groentjes en koriander Fris tussendoortje ½ Gegrilde kreeft of ½ Kreeft Stroganoff € 50,90 (cat. 500gram) € 60,90 (cat. 700gram)

De prestigemenu passen we minstens 1x per maand aan.

Restaurant-Feestzaal Le Jardin Bleu I Sint-Kruis-Winkeldorp 62 A I 9042 Gent (Sint-Kruis-Winkel) 09 328 79 71 I www.lejardinbleu.be I info@lejardinbleu.be

N E Z IJ R P G IN P M U D . .. ..

Laatste dagen g a d E T S T A A L = r e b o t k 30 o Woensdag 29 oktober nemen wij afscheid van onze winkel en willen wij onze klanten bedanken met een hapje en een drankje.

Welkom vanaf 10 u.

Elise & Rosine

Open: dinsdag tot zaterdag

Moleneinde 43 - Zaffelare - t: 09.355 19 45

van 9.30 tot 12 en van 14 tot 18.30 uuVrijdag open tot 20 uur - Zondag van 10 tot 13 uur - Maandag gesloten

Schoenen - Lederwaren - Accessoires - Portefeuilles - Riemen - Handtassen ­-­­­ Sjaals - Fantasiejuwelen

door Eric

De Wilde

A

Huisbezoek

bij opa-soldaat

Als je het salon van mijn grootouders binnenstapte, zag je aan één van de koperen haken van het eiken rek dat net achter de deur hing, geflankeerd door een tinnen pollepel en een koperen visspaan uit de tijd van toen, deze Duitse bajonet uit de Eerste Wereldoorlog.

Grootvader had deze bajonet, naar men me vertelde, meegebracht van zijn verblijf aan het front. De reden waarom hij precies deze Duitse bajonet uitkoos als souvenir, is mij een raadsel. Mogelijks heeft het iets te maken met een speciaal gebeuren dat hem aan het front overkwam. Ik denk daarbij aan een bijzondere confrontatie met een Duitse soldaat of iets dergelijks. Anderzijds gebruikte hij mogelijk deze Duitse bajonet zelf, omdat ze met haar 66 cm lengte merkelijk langer was dan de Belgische bajonetten uit die periode. Wie in die tijd, bij de man-tegen-man gevechten, over het langste wapen beschikte, had immers de grootste kans het gevecht te overleven.

Zoals het dikwijls gebeurt bij dergelijke zaken, blijft het gissen, want het precieze verhaal rond deze bajonet is mij – tot mijn spijt – echt ‘ontglipt’.

De reden daarvan is dat grootvader na zijn terugkeer van het front met geen woord repte over zijn verblijf aldaar, omdat, zoals hij mijn grootmoeder toevertrouwde, hij de gruwel ervan té erg vond om er te kunnen over vertellen.

Neen, opa’s oorlogsverhalen heb ik nooit gehoord, maar die bajonet die in het salon hing, gunde me geen ogenblik rust. Meer dan eens was dit oorlogssouvenir dé reden waarom ik als klein

baasje ’s avonds in bed moeilijk de slaap kon vatten. Duizend en één verhalen verzon ik bij deze bajonet, waardoor ik mij totaal onbewust, en met de regelmaat van de klok, zelf de schrik op het lijf joeg. Ik weet nog steeds niet waar ik als verlegen puber eind de jaren zestig, de moed en durf haalde om dit, voor mij heilig voorwerp, aan mijn grootmoeder te vragen. Wie weet, waar dit tot de verbeelding sprekend oorlogssouvenir anders verzeild geraakt was!

Verhalen als dit, maar dan van plaatselijke bodem, zijn te zien en te lezen op de tentoonstelling ‘Lochristi in de Eerste Wereldoorlog’, in de Kerk van Hijfte, die de komende zondagen en feestdagen nog tot 16 november te zien is van 14 u. tot 18 u. Als je het mij vraagt, een ideale tentoonstelling om met de kinderen en/of kleinkinderen eens binnen te springen.

Voor je het goed en wel beseft, raak je er bij het zien van de talloze foto’s, medailles, brieven, affiches en oorlogssouvenirs binnen de kortste keren in de ban van de Groote Oorlog en laat de tentoonstelling je in gedachten daardoor de eerstvolgende dagen niet meer los.

Tijdens je bezoek gaat er je misschien een lichtje branden, waardoor je achteraf in je eigen familiearchief op zoek gaat... Wie weet staat er bij je ouders of grootouders in de schuif van een oude kleerkast, op zolder of wie weet in de kelder, nog een schoenendoos of blikken koekendoos met vergeelde documenten en oorlogssouvenirs waar niemand het bestaan nog van wist!

Alvast veel kijk- en speurgenot!

Doe je alsnog een interessante vondst… laat het ons weten, zodat we er in een volgend Nummer9080, kunnen van meegenieten!

Suggesties?

Eén adres: famdewilde@telenet.be of 09 355 96 39

november’14

5

WO 1 in Groot-Lochristi

Wereldoorlog I

in Lochristi 1914

- 1918

Bert Vervaet is voorzitter van de Cultuurraad en van DSMG (Documentatiecentrum voor Streekgeschiedenis dr. Maurits Gysseling te Sint-Amandsberg), ondervoorzitter van De Heemkundige Kring De Oud-Oostburg en schreef al verschillende bekroonde boeken over onze lokale heemkunde.

Hij is de lokale autoriteit over de geschiedenis van onze vier deelgemeentes.

Contact: 09 355 91 75, Kluizestraat 13 - bertvervaet@hotmail.com

Lochristi, Zaffelare, Zeveneken en Beervelde onder Duitse bezetting

Groot-Lochristi tijdens WO I

door Bert Vervaet

Tot 16 november 2014, loopt iedere zondag en feestdag van 14 tot 18 u in de kerk van Hijfte de tentoonstelling over de Eerste Wereldoorlog in Groot-Lochristi. Wij kozen ervoor om vergeten aspecten te tonen. Dus niet de grote slagvelden maar wel wat de mensen ter plaatse hebben meegemaakt. De meeste mensen hebben daar nog zeer weinig besef van. Enerzijds speelt de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog, die dichter bij ligt maar helemaal anders was. Anderzijds speelt de leeftijd. De meesten hebben nog nauwelijks contact gehad met hen die het meemaakten. Ik ondervond dat in mijn eigen familie. Ik had veel contact met mijn grootouders langs moeders kant en ik herinner me ook nog goed mijn overgrootmoeder. Ik zie haar nog plechtig naar voor schrijden tijdens de kerkdienst van 11 november, met de eretekens van haar gesneuvelde zoon opgespeld. Zo werd ik als kind dikwijls herinnerd aan nonkel Petrus, die niet terugkwam uit de oorlog. Bij de voorbereiding van de tentoonstelling vroeg ik aan mijn broers, die een stuk jonger zijn: weet jij of iemand uit onze familie is achtergebleven? Hun antwoord was: neen, ik ken niemand.

Een schat aan foto’s

Twee ontdekkingen hebben enorm geholpen om iets unieks te tonen.

Vooreerst waren er de glazen clichés van de Lootse fotograaf André Naudts. In ons Documentatiecentrum voor Streekgeschiedenis (DSMG) in Sint-Amandsberg kregen we begin dit jaar van apotheker André Duflou uit Eksaarde een grote hoeveelheid glazen clichés. Deze waren afkomstig van zijn oom, André Naudts. Diezelfde week kregen wij van de kinderen van wijlen Leon Matthijs een even grote hoeveelheid uit dezelfde fotozaak. Dat was een prachtig toeval en betekende een fantastische aanwinst. André Naudts woonde in Lochristi-Dorp Oost, waar thans Amaryllis gevestigd is.

Hij was fotograaf in het begin van de oorlog en had meteen heel veel werk.

De Duitse bezetter verplichtte iedereen om een identiteitskaart te hebben met foto. Ook voor paspoorten moest men een foto hebben. Vele mensen lieten zich voor het eerst ‘in het portret trekken’. Frederik Vanderstraeten, een medewerker van DSMG, digitaliseerde enkele honderden van de duizenden clichés uit de schenkingen Duflou en Matthijs. Een deel van de oogst kwam uiteraard in onze tentoonstelling terecht met mensen die

6 november’14

wat bangelijk naar de fotograaf kijken, soms met twee tegelijk om kosten te sparen. Maar er zijn ook militairen te zien en ondanks de oorlog, ook feestelijke of gezellige aangelegenheden. Zo weten we nu, dankzij de fotobeelden, dat in Villa Braeckman, Dorp-West 146-148, een ‘Soldatenheim’ was ingericht.

Affiches

Een tweede ontdekking waren de honderden aanplakbrieven van de Duitse bezetter. De meeste gemeentebesturen hebben deze laten verdwijnen.

Bijvoorbeeld in het gemeentearchief van Zaffelare, Zeveneken en Lochristi steekt geen enkele van deze brieven. Maar in Moerbeke-Waas bewaarde men er ongeveer 1200, die nu in het Rijksarchief te Gent bewaard worden. Dank zij Paul Hesters, die voor zijn boek over Moerbeke in de Eerste Wereldoorlog deze affiches fotografeerde, bekwamen wij een merkwaardige selectie van aanplakbrieven die op Lochristi betrekking hadden. Die aanplakbrieven roepen een beeld op van de onvoorstelbare controle die de bezetter uitoefende.

Vele honderden Belgische soldaten

Nooit eerder werd de ganse bevolking zo nauw betrokken bij de oorlogsvoering als in 1914. Tot dan toe waren soldaten ofwel beroepsmilitairen ofwel lotelingen. Bij het systeem van de loting moest per kanton een bepaald aantal soldaten geleverd worden, die bij loting werden aangeduid.

Wie een klein lot trok moest in het leger, de anderen waren vrij. Maar men kon zich ook vrij kopen. Er waren tegen betaling voldoende kandidaten voor de vervanging. In het begin van de 20ste eeuw kon men zich vrij kopen voor ongeveer 1600 fr., een grote som die alleen de meer gegoeden konden betalen. In de praktijk kwam het er op neer dat alleen de arme mensen soldaat werden. Het systeem van ‘vrijwilliger met premie’ had hetzelfde effect: voor de duur van een legerdienst werd men soldaat maar nu met betaling. Dit veranderde in 1910, wanneer per gezin een soldaat moest optrekken. In 1913 werd men nog veeleisender: iedere man van 20 jaar moest optrekken. Daardoor moesten ook de meer gegoeden soldaat worden. Bovendien zijn er in de loop van de oorlog nog duizenden jonge mannen oorlogsvrijwilliger geworden uit alle klassen van de bevolking.

Hoeveel precies er in Groot-Lochristi zijn geweest weten we nog niet. Wellicht rond de 400. Iemand die als knecht in een andere gemeente ging werken, moest zich daar laten inschrijven, zodat we moeilijk zicht krijgen op de reële bijdrage van onze dorpen. Al jaren werkt Antoon Standaert aan een bestand en hij vindt er nog bijna wekelijks bij. Ook Erik De Groote en Luc Baert speuren ijverig verder.

WO 1 in Groot-Lochristi

Lochristi in beeld: verplichte identiteitskaart 1914-1918 (Dufloucollectie en verzameling Leon Matthijs).

november’14

7

WO 1 in Groot-Lochristi

Angst en onzekerheid over het lot van de soldaten

De oorlog duurde meer dan vier jaar. Al bij het begin van de oorlog was de communicatie zeer gebrekkig, zodat het soms pas in 1918 bekend was dat een zoon of broer gesneuveld was in 1914. Vanaf het begin van de stellingenoorlog aan de IJzer was er nog minder communicatie. Hier bleven de mensen jarenlang in het ongewisse over het lot van hun dierbaren.

Lochristi lag in het Etappengebied

Het grootste deel van het bezette België werd bestuurd door het Generaalgouvernement. Een strenger regime was van toepassing in het ‘Sperrgebiet’ dat werd bezet door de troepen van het Duitse Vierde Leger en de Duitse marine. Een deel daarvan was het Etappengebied, waartoe onder meer alle dorpen van Groot-Lochristi behoorden. Hier haalde het Duitse leger proviand en arbeidskrachten en kwamen de Duitse soldaten uitrusten.

Er heersten scherpe maatregelen die van dag tot dag in honderden aanplakbrieven werden bekend gemaakt. Het Etappengebied was bovendien opgedeeld in Kommandanturen met een apart bestuur en duidelijk afgebakende grenzen. Het huidige Lochristi lag onder vier verschillende Kommandanturen: - Ertvelde (Lochristi en Zaffelare); - Lokeren (Zeveneken); - Gent (de delen Destelbergen en Heusden van de latere gemeente Beervelde); - Dendermonde (de delen Kalken en Laarne van de latere gemeente Beervelde).

Wereldoorlog I 1914 de opeisingen ontstond er nood aan alles: voedsel, wol, stro, hout, enz. In elk dorp werden bijkomende hulporganisaties opgericht voor de noodlijdenden. De hulp kreeg onder meer gestalte in het uitgeven van bonnen voor brood, smout, spek, enz. Voor de bedeling daarvan kon men terecht in plaatselijke winkels, waar soms lang moest worden aangeschoven. Vooral vanuit Amerika werden massa’s hulpgoederen aangevoerd.

Een gevolg was ook dat in de bloemenserres van Lochristi nu groenten werden gekweekt. De handel zat trouwens grotendeels aan de grond, men geraakte aan geen glas en de stookkosten waren hoog. De schaarste aan petroleum leidde in Zaffelare tot de bouw van een gemeentelijke elektriciteitscentrale op kolen. Maar ook kolen waren schaars, zodat scholen sloten in de winter.

Opeisingen en represailles

In toenemende mate werden mannen eerst uitgenodigd, dan verplicht om te gaan werken in de Duitse industrie, in België en achter het front in Noord-Frankrijk. Beervelde (met delen van Kalken en Laarne) en Zeveneken (deels op Lokeren) hadden hier meer mee af te rekenen dan de andere dorpen, mogelijk omdat er meer industriearbeiders woonden.

Er waren speciale toelatingen nodig om van de ene Kommandantur naar de andere te mogen gaan. Bijvoorbeeld een boer aan de Zeveneekse kant van de Slagmanstraat, die grond bewerkte op de Lootse kant, moest een toelating en paspoort van de Kommandantur Lokeren hebben om naar zijn akkers te gaan. Iemand die in Brussel werkte, buiten het Etappengebied, die zag vier jaar lang zijn familie niet.

Duitse militaire aanwezigheid

Een direct gevolg van het ‘Etappengebied’ was de regelmatige aanwezigheid van vele Duitse soldaten. In het bezette gebied waren er constant militairen als bezettings- en controlemacht, dikwijls in de grotere herenhuizen. De beste plaatsen werden opgeëist. Maar bovendien kwamen daar nog de duizenden soldaten bij die verlof kregen en moesten ingekwartierd worden bij de burgers. De militaire overheid ging rond en schilderde op deuren en luiken nummers en aantallen van wie daar moest gehuisvest worden. Soms was de verstandhouding op menselijk vlak meer dan behoorlijk. Soms bleven er zelfs nog hartelijke contacten bestaan na de oorlog. Maar er was ook sprake van diefstal en afpersing. De militaire overheid stuurde bij de soldaten aan op afstand en voorzichtigheid.

Toenemende schaarste en honger

Al vrij vroeg na de Duitse inval ontstond er schaarste aan alle levensnoodzakelijke dingen, een nood die alleen maar zou toenemen. In 1917 werd het vleesrantsoen teruggebracht op 75 gram per week per persoon. Door

8 november’14

Verplichte arbeid in slechte leefomstandigheden, onvoldoende voedsel en mishandeling leidden tot meerdere doden. Zaffelare had dan weer meer af te rekenen met represailles: als door de Duitsers de schuldige niet werd gevonden pakte men de meest nabije, met alle gevolgen van dien. Zo was er bij Ferdinand Serraes, de broer van Camiel, uitbater van herberg ‘In de Ster’ in het begin van de Dam, door de Duitsers een revolver ontdekt.

Ferdinand was naar Nederland gevlucht en als strafmaatregel werden zijn twee broers opgepakt en gevangen genomen. Camiel Serraes kwam geknakt terug en overleed te Zaffelare op 24 november 1916. Op grotere

in Lochristi - 1918 schaal gebeurde dit in 1918 toen na de doodslag op een Duits politieman 176 Zaffelaarse mannen werden gevangen genomen.

De bunkers van de Hollandstellung

Mannen werden in 1917 opgeëist om te helpen aan de bouw van bunkers voor de Hollandstellung.

Aangestelde aannemer was metselaar Chalmet uit Sint-Kruis-Winkel. Uit vrees voor een aanval via het neutrale Nederland bouwden de Duitsers in 1916-1917 tussen Knokke en Antwerpen 850 bunkers. Ze werden nooit gebruikt voor het beoogde doel, maar zij zijn nog getuigen van het Duitse militaire vernuft en ‘Gründlichkeit’. Als betonijzer werden onder meer de tramrails gebruikt van de tramlijn Gent-Zaffelare-Lokeren. Elf bunkers van de Hollandstellung werden te Zaffelare gebouwd in 1917: één aan de Moervaart, tien aan de Zuidlede. Deze aan de Moervaart (thans grondgebied Gent) is afgebroken. De andere tien bestaan nog en er loopt een procedure om ze wettelijk te beschermen. De meest opvallende is deze halfweg de Dam. Een andere, vlak aan de Puyenbrug, is begroeid met klimop.

Een hongerige dorpsgemeenschap. Voedselbedeling aan de slagerij Van Acker tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Vluchtelingen en bannelingen

De eerste vloed vluchtelingen uit het oosten van het land, bij het begin van de oorlog, liet niet zoveel sporen na. Des te meer indruk maakte de miserabele massa vluchtelingen uit het westen van het land in 1917 en 1918. Grote groepen weeskinderen, uitgedreven kloosterzusters, uitgeputte bejaarden waren de meest opvallenden naast de vele particulieren die wegens de oorlogsomstandigheden naar hier moesten komen. Velen overleden hier. En dan waren er in oktober en november de bannelingen, weerbare mannen uit de kuststreek, die door het aftrekkende Duitse leger werden meegedreven. Toen hier vele honderden verzwakte en uitgeputte mensen verbleven woedde hier de Spaanse griep. Een jongen van 15 en nog 14 mannen tussen 16 en 42 jaar stierven hier in die maanden. Voor 9 van hen, die op het kerkhof van Zaffelare begraven werden, werd een speciaal gedenkteken geplaatst, dat er nog staat, tussen twee oorspronkelijke graven.

De dodelijke slachtoffers

Als we een overzicht maken van alle dodelijke slachtoffers van GrootLochristi komen we al tot 177 namen. Hierbij rekenen we de mensen die hier geboren zijn en/of die hier woonden bij het begin van de oorlog en hen die hier als vluchteling, banneling of verdrevene omgekomen zijn. In de tentoonstelling hebben we getracht om hen waar mogelijk een gezicht te geven. Omdat het niet zo eenvoudig is telkens om te rekenen: bv. van 1889-1914, hebben we telkens het aantal jaren bij de namen gezet: 25 jaar, 21 jaar, 32 jaar… En daarbij komt onvermijdelijk de gedachte: “’t is altijd iemands vader, ’t is altijd iemands kind.”

Omdat beelden altijd meer zeggen, nodigt de Gemeentelijke Werkgroep Wereldoorlog I je van harte uit op de tentoonstelling in de kerk van Hijfte, iedere zondag en feestdag tot 16 november, van 14 tot 18 u. De kunstroute Wrede/Vrede van het Kunstenaarscollectief Lo-Art is nog dagelijks te bezichtigen.

Verpleegsters en Duitse soldaten aan Villa Braeckman, Dorp-West 146-148, die als ‘Soldatenheim’ was ingericht.

november’14

9

Deense week

23 tot 29 oktober Win een weekend kopenhagen.

Vertaal ons de zin: ”Jeg så to bjørne smøre rundstykker” en misschien vertrek jij binnenkort voor een weekendje Kopenhagen in Denemarken.

Zet ons voor 15 november de juiste vertaling op mail: info@optiekvandeweghe.be en vermeld zeker je naam en adres. Wie geen mail heeft steekt (of stuurt) een kaartje in onze bus in Dorp West 64.

Veel geluk

Optiek Vandeweghe I Dorp West 64 I 9080 Lochristi I tel: 09 355 84 05 Di-vrij: 9u00 tot 12u00 en 13u45 tot 18u30 Zat: 9u00 tot 12u00 en 13u30 tot 17u30

J.W., De koeien van Saffelaere.

Episode uit den aftocht der Duitsers, Ons Volk Ontwaakt. Geïllustreerd weekblad, jaargang VII (28 april 1921) nr. 18, p. 206

e r e a l e f f a S n a v n e i e o k e D

s c h e rs c h t d e r D u it o ft a n e d it E p is o d e u ... >> houden. LOS !!! worden ontknoopt of Vlaanderen, en

Ooste touw vredig plaatsje in ndsche Dgesneden. or Saffelaere, ’nn Gent, niet ver van de Nederla mme verstand, do en, met haar do ei ko t… e D een paar uren va

er De et wat gebeurderder uitziet dan ctober 1918…ucht begrijpen blijkbaar ni’n O an hr n grens… sc va je n et ge be da e vl st e oek en de die er Een der laatvollen aftocht, in chaotischrli Een harer, be n oogenblik de br ee en lt ge fe uf jk sn jnt haar hi in uu , sc at s zusteren geur >> >>… N Duitscher de << Heimat t… De << Feldgrauen haarzen van ’n lompe mof. De <<zij den kop achteruit, en dd re de ar na n orde en tuchgen – en weken – niet laaret te bevallen. Plotseling werpt… gaat op den loop, spoor meer vain de laatste da aag, en dan zoo over- ni nt geweldig te snuiven en r, verdwijnt in een ’t >> hebben et ’n leege m M ars door begipt twee, drie soldaten omve orhollen. te breed gehad. or België, naar de grens – dw zende vaart do lijk. Er komt een r ’n stuk wer haast, dwars do inwoners zelf nauwelijks meebben om zijstraat, blijft inelra fanwerkt aansteke d de he Dat voorbe de kudde. Uitdagend, triomtaan’n land, waar handvol verdufte boonen

rs in ’n ee w of >> on g od , in ro m lv do ! go maïsb anbaar saâm te houdenvaart de woeste bende <<lijk geloei… Een uitval met de slappe leên en dom, onweersta te nd et re m de ijal kr tv un ui pl al de ze n at an Ee w sla nd … en na ve ei kk n lo oo pa R ge ge e

beemden. Z te << Gutscheine >> baar d… Op ’n paar uitzonderin uiven uiteen en de ns re de an la V st door stroep, gewel ht; de moffen m n << bons >> of evloek, gen kunnen – vasprake meer. Een échte roovagertot alle beesten op de vluc e et hen… G en den ve t he n va s ar ik en na rla ru ge ge de ei k en e lij ne ei r ur nd ko de tu e na treure en de schande ch over – niets helpt. D in de wanhoopden in staat… lawaai, schoten cht naar huis of verspreiden zi s on w o, – er he , re n ze m endeel buitensporig ere en in den omtrek zijn elkkoeien stal, stormen n uur later staaj hooge uitzondeEe e. m la nd ffe al ge nt Sa lig aa e r T om bi

n vijand het al, – ditmaal, toe nog een zeke der ! – tot nu eren aan de roofzucht van deoep komt weer rustig op st kribbe. zwaar lle tr nd en andere ru aas ! een walgelijk ordelooze orzocht, ring, aan ’n vo schap in de toch reeds zo do ijd el bl n H . de ! ’n pt s or w at tje ontsna der keuterboerge hun pt den W izen, de kelders proefde gezinnen en en tijd om opdagen. De hude stallen… Geen koe ontsna be bb he n e aa di ort, en vo n… ek d fe k ki tij of oo al m en al t, ge de or or , vo vo es En en ie moeten aan het m . Kleinvee wordt D je et n. le gg ha bi te en g ge teru onet dans, ees en dwang… sleuren buit t verlaagde banj vijanden is niet de tot braadspi afgemaakt, maar de koeienof hoe ’t opgestuwd door vr der aftrekkende boertjes << van om , lf ro ze st uw eto de ts r aa nd aa pl de ei M ter ndieten, aan ’n e hebben tgeput. Een paar nadien kregen weer in zij mede, de ba oge. Nog ’n aardig troepje vetr eggeloopen veet het rijk ui w t he l, … ve ek be m >> anders wezen d, te Saffelaere en in den om ’n open hooger hand r zij wisten, de leeperds, da s twee ze bijeengeroofn worden bijeengebracht op maar één te leveren. Maa goed als uit was, en nauwelijkchtend De beeste rk. Menig arm boertje, dat eren nu der vijanden zoo hoorzaamden en kwamen zu plaats, bij de keweet, dat zijn vrouw en kindhet kerk- of drie sukkels geaangesleurd. ning de koetje had, enen, komt schier weenend op met hun dierenbeesten ! >> zegt met aandoe nstaand … ve er er st bo Brave s het zullen hong nemen van hun weldoen etuige – die on met die << brave worden << gg oo en id st n he ui ee sc V af – n r, … ei pl ttocht begint ut zich, juffeelde in haar keurig dialect. Enniet zozeer de ban De nare uiknarsen, maar niemand versto vertoog vert ten >> bedoelde ze blijkbaarwel de Saffelaersche n éé en gebald, tand n, die vloeken en dreigen, bees ijn, als len en, van n over den Rnl va en et tot de bandietedeernis te richten… di ucht konden ve fe ! of kt m hi sc en om be ge ê na e el << ar huis >> Hem en, di of een be vrijd, zoo trouw ert een koei mof wikt, en de Maar… de m al die touwen? >> buldals in de haar kluisteren be J. W << Waaroebel, nog even laatdunkend m al die kwamen. ro w aa ld Fe orie. << W dagen zijner gle beesten lopen van-zelf D ? en de te touw jn er bij om or meê, en we zi

De redactie dankt Taf en Rita Van Duffel - Maes voor deze bijdrage. november’14

11

Lochristi

Wereldoorlog I

in Lochristi 1914

- 1918

Antoon Standaert is sinds jaar en dag bijzonder geboeid in de heemkunde van Hijfte en Lochristi.

Contact: 0475 69 10 21, Rostijnenstraat 5 - antoon.standaert@telenet.be

Achiel-Desiré wordt in het hoofd geschoten en amper 4 uur later overlijdt Theophile.

Lochristi – De gebroeders Foncke Het gezin Foncke woont begin van de vorige eeuw in Dorp-West 250. In de volksmond staat het daar bekend als ‘Plassers Rodde’: een rij arbeiderswoningen, eigendom van de familie Van Den Plas, waar elke week het huurgeld wordt opgehaald door de eigenaar of zijn vertegenwoordiger. Jan Bernard Foncke en zijn vrouw Emilia Marie Mareen hebben vier dochters en twee zonen. De oudste zoon Theophile (°6-2-1889) wordt op 1-2-1909 opgeroepen om zich te melden voor de loteling. Sinds 1830 gold immers dat alle jonge mannen van 19 jaar oud hieraan moesten deelnemen. Het lot bepaalde of je dienstplichtige werd of niet. 1909 was het laatste jaar van dit gebruik. Theophile wordt ingeloot. Hij wordt ingelijfd bij het 2de regiment Karabiniers. Zijn een jaar jongere broer Achiel-Desiré (°27-4-1890) gaat als beroepsvrijwilliger in het Belgisch Leger. Ook hij wordt ingelijfd bij het 2de regiment Karabiniers.

De gebroeders Foncke worden vanaf het begin van WO I ingezet. AchielDesiré raakt op 10-9-1914 bij de gevechten te Haacht-Wakkerzeel gekwetst, hij herstelt en sluit terug aan bij zijn eenheid. Broer Theophile

12 november’14

raakt ook gewond, op 3-2-1915 te Kaaskerke, het dorp dat bekend is vanwege de later opgerichte IJzertoren. Vanaf 6-6-1915 is hij voldoende hersteld en gaat hij terug naar het front. Achter de IJzer wordt 23-9-1915 voor de familie Foncke een dramatische dag. Beide broers zitten in de frontlinie te Kaaskerke en er zijn zware gevechten. Achiel-Desiré wordt in het hoofd geschoten en afgevoerd naar het Engels Hospitaal te Hoogstade en overlijdt er om 21 uur. Amper 4 uur later (24-9-1915 om 01 u.) overlijdt Theophile in hetzelfde hospitaal ten gevolge van zijn kwetsuren opgelopen in de strijd tegen het vijandelijke leger.

Pas in september 1918 wordt hun dood gemeld in Lochristi. Op 23 september 1918 wordt in de kerk van Lochristi een solemnele dienst gehouden te hunner nagedachtenis.

De broers Foncke liggen naast elkaar begraven op de militaire begraafplaats van Hoogstade, in de Brouwerijstraat. Theophile in graf 60, AchielDesiré in graf 61.

Voorbijganger hier ligt een oud strijder gedenk hem

De familie Jan-Bernard Foncke - Emilia-Maria Mareen - Lochristi De 2 zonen sneuvelden tijdens WO 1 (25 september 1915)

Hijfte

“Mijn vader heeft voor mij gezorgd, nu zorg ik voor hem!”

Jean Van Poucke, °1890

De Hijftenaren We schrijven eind 2013. Volgend jaar wordt wereldwijd ‘de Groote Oorlog’ herdacht. Ik moet dringend materiaal bijeenbrengen over de Hijftenaren die ‘14-‘18 hebben meegemaakt als soldaat en ik zoek foto’s en documenten voor de thematische tentoonstelling die ik begin september organiseer tijdens Hijfte kermis.

Van enkele Hijftenaars wist ik dat ze oud-strijder waren geweest. In mijn archief vond ik al enkele bidprentjes en een handvol foto’s. Tijd voor actie dus.

Een ingeving bracht mij bij Michel in Hijfte-Center. Deze jonge zeventiger woont nog in het ouderlijk huis, en van zijn vader wist ik dat hij oud-strijder geweest was van WO I. Michel, de jongste uit het gezin Louis Van Poucke en Irma De Smet zei: “Ga eens bij mijn oudste broer Jean in Oostakker.

Die weet nog veel over alles waar u op zoek naar bent.”

Jean, geboren in 1923, praat graag: “Als kind bracht ik de uitnodigingen van de Nationale Strijders Bond al rond bij de oud-strijders van Hijfte want mijn vader was bestuurslid van de NSB van Lochristi.” Ik had een man met terreinkennis gevonden. Samen liepen we in gedachten door de straten van Hijfte. Een verrijkend gesprek dat mij een 18-tal oud-strijders opleverde. Dankzij Jean kon ik verder gericht op zoek gaan. Het meest voorkomende document dat ik vond was het bidprentje. Ik deed ontelbare bezoeken bij oud-strijders hun zonen of dochters, inmiddels zelf tussen de 75 en 95 jaar oud, of bij hun kleinkinderen en verre familieleden.

Documenten en medailles werden bovengehaald, anekdotes verteld.

Verder maakte ik foto’s van de nog overgebleven graven van onze oudstrijders. Het tentoonstellingsmateriaal groeide snel aan. Om het verhaal van Hijfte rond te maken ging ik ook op zoek naar soldaten die op het Hoeksken hadden gewoond. Mijn tocht ging ook langs onze gemeentelijke archieven. Uiteindelijk vond ik 32 oud-strijders uit Hijfte.

van de jaren 1915 tot en met 1919 kregen daar hun soldatenopleiding.

De oudgedienden van ‘14-‘18 moesten mee instaan voor die opleiding.

Zo kwam het dat Louis bijna 10 jaar militair is geweest.

Toen Louis op 83-jarige leeftijd overleed, werd hij begraven op het voormalige kerkhof van Lochristi. Het was zijn vurigste wens dat op zijn graf een foto werd geplaatst waarop hij als jonge soldaat staat. Zo geschiedde.

Zijn oudste zoon Jean vertelde mij onlangs dat hij terug voor 10 jaar grafrechten had betaald. Jean: “Zolang ik leef, betaal ik voor het graf van mijn vader.” Jean is ondertussen al 91 jaar oud. Deze erkentelijkheid bewijst hij aan zijn vader om nog een andere reden dan WO I. Tijdens WO II had Jean de leeftijd dat hij kon opgepakt worden als opgeëiste om naar Duitsland te gaan werken. Jean had een ‘vrijgeleide’ om op het thuisbedrijf te werken die hij door een listigheid had kunnen bekomen.

Zekerheidshalve had zijn vader toch voor drie schuilplaatsen gezorgd op hun bloemisterij. Zo kon zoonlief zich verstoppen als de Duitsers een razzia zouden houden op zoek naar jonge mannen om in Duitsland te werken.

Jean: “Mijn vader heeft voor mij gezorgd, nu zorg ik voor hem!”

Louis Van Poucke Ik vertel u het verhaal van Louis Van Poucke, geboren in 1890. Louis was geen loteling meer, want dat werd eind 1909 afgeschaft, maar een soldaat van de lichting 1910.

Als milicien kwam hij bij de zware artillerie terecht, een diensttijd van 27 maanden! Toen hij eindelijk afzwaaide en zijn leven verder uitbouwde, werd hij chauffeur van een begoede familie in Aalst. Het plezier was van korte duur. Minder dan twee jaar later werd hij gemobiliseerd. Hij vocht mee aan het front en raakte twee keer gekwetst. Louis maakte als dienstplichtige de oorlogsjaren vol en overleefde. Als bewijs voor zijn dienst kreeg hij acht frontstrepen op zijn Belgisch uniform. Elke frontstreep stond immers gelijk aan zes maanden aan het front. (Oud-strijders kregen vanaf hun 45 jaar van de Belgische staat een vergoeding naargelang de verdiende frontstrepen.)

Omstreeks 11 november 1918 zag ook Louis er naar uit om terug thuis te komen. Voor de oorlog stond dat ouderlijke huis in de Busstraat te Zaffelare, maar in 1916 gingen zijn ouders in Hijfte wonen op een boerderij in de Ringstraat.

Ook nu was Louis weinig rust gegund. ‘Zijn oorlog’ was nog niet voorbij.

Hij werd in 1919 ingelijfd bij de eenheden die het Rijnlandleger vormden.

Duitsland werd na de wapenstilstand immers bezet door de geallieerden.

België kreeg het Rijnlandgebied toegewezen. De nieuwe lichting miliciens

Louis Van Poucke ° 1890.

Foto van na WO 1, we zien zijn eretekens en zijn 8 frontstrepen op zijn linkermouw.

november’14

13

DUBBEL GENIETEN

*

T I J D E N S H E T B I S - S A LO N ONTVANG 25% KORTING OP HET KEUKENMEUBILAIR GRATIS EEN VAATWASSER, KOOKPLAAT & KOELKAST!

+

*Bij aankoop van een keuken vanaf 15.000 euro (excl. btw) met 5 verschillende AEG-toestellen, ontvangt u naast de 25% korting op het keukenmeubilair ook de AEG vaatwasser, de AEG kookplaat en de AEG koelkast gratis! Geldig t.e.m. 30 november 2014.

Dorp-West 119, 9080 Lochristi KEUKENS & INTERIEURINRICHTING

www.maatwerk.be

Tel.: 09/345 44 84 - info@maatwerk.be

cv De Leefboom Vastgoedmakelaars

Dekenijstraat 18 9080 Lochristi Tel: 09.355 99 58 Fax: 09.355 29 33 www.deleefboom.be info@deleefboom.be BIV 205.909 & 503.564

maatwerk in vastgoed

verkoop - verhuur - projectontwikkeling - gratis advies & waardebepaling

Panden te koop: NIEUWE VOORWAARDEN

Desteldonk - Busstraat: Op te knappen HOB - 718m² - 3 slaapkamers -leefkeuken - schrijnwerk met dubbele beglazing - EPC: 614 Prijs: 200.000€

Bouwgronden: Evergem, Oostakker, Wachtebeke verschillende bouwgronden zonder bouwverplichting te koop!

Lochristi - Pauwstraat

De Perfecte investering:

2 loten bouwgrond zonder bouwverplichting van 746m² en 749m² 180.000 € per lot

Prijs vanaf: 249.063 € (excl. kosten)

Mooie gezinswoning te Beervelde

Lochristi Dorp Oost 89: appartement met 2 slaapkamers, ingerichte keuken en badkamer - terras voor en achter Prijs: 680 €/maand Lochristi Dorp West: appartement met 2 slaapkamers en 2 badkamers, mooie living en zeer ruime terras Prijs: 700 €/maand Zaffelare Moleneinde: bel-étage met 3 slaapkamers, badkamer, mooie tuin en garage Prijs: 665€/maand

Wondelgem - Riete Dries moderne lage energiewoningen – nieuwbouw – 3 slpk – ingerichte keuken en badkamer – achterliggende garage – opp. vanaf 271m²

Panden te huur:

Zeveneken, Gaverveld

2 rustig gelegen bouwgronden voor HOB van 770m² (220.000 €) en 1.215m² (260.000 €)

Verschillende appartementen te: Gentbrugge, Gent, Wetteren

Wereldoorlog I

in Lochristi 1914

Ooggetuigen

door Luc Van de Vijver

- 1918

Onze laatste levende ooggetuigen van WO I Louise Bracke - 105 jaar Louise was haar hele leven actief op de bloemisterij in de Hijftestraat.

We woonden op een boerenhof in de Hijftestraat. Veel hadden we niet, maar ’t was genoeg om van te leven met ons vijven. ‘k Was nog maar vijf of den oorlog brak al uit. ‘k Weet nog goed, midden in den oorlog, dat de Duitsers ons erf innamen, keuken en al. Een heel regiment verbleef er in onze stallen, en ze pakten al onze beesten af, en ook die van de buren. Die werden allemaal op den hof geslacht. Dat was erg. Gelukkig kregen wij wel af en toe een schel hesp of zo, zodat we nooit echt honger leden. Maar ik herinner me toch vooral dat die soldaten hun gamellen met soep zomaar de gracht in kieperden, terwijl iedereen het toch hard te verduren had. En ’t ergste was dat de zeug met de biggen, die we netjes verborgen hielden in de voorstal achter de paarden, ontdekt werd. De paarden hadden immers het deurtouw doorgebeten, en hops, daar ging het varken met zijn kroost, recht in de armen van de Duitsers. En toen ze ook nog eens het hooi van de paarden stalen, heeft mijn moeder haar ferm kwaad gemaakt. Zo erg dat de commandant zei dat als ze een man was geweest, ze een fikse pandoering had gekregen. Ja, ’t waren heel harde tijden.

Aime Wille - 105 jaar Aime was ook een leven lang bloemist, maar dan op het Moleneinde te Zaffelare.

Ik was vijf toen WO I begon. Wij waren met zes kinderen thuis. Mijn ma Prudence was weduwe nog voor de geboorte van onze tweeling, en ikzelf was pas twee toen mijn vader stierf, en die had nog maar net het bedrijf gekocht voor 6000 goudfranken. Mijn ma had het dus heel zwaar alleen. En ’t is raar om zeggen, maar de Duitsers hebben ons gered. Wij woonden hier in het dorp, en die Duitse joodse soldaten installeerden hun keuken op onze hof, en verbouwden ons achterhuis tot een magazijn. De wachtmeester sliep soms in op de voute, en een enkele keer lag er wel een peloton van zestig soldaten op zolder. Die waren dan op recup van het slagveld.

Na een maand vechten of zo. Welnu… Dat magazijn was vergrendeld, en liep tot aan de slaapkamer van mijn ma, met enkel een venster tussen. Je kan het wel raden, zeker? Wij daar in en uit, ongezien, en maar proviand verdelen… ‘Breng mij nog eens wat suiker, Aime,’ vroeg zelfs de pastoor op gezette tijden. En natuurlijk, hadden we zoals iedereen op de boerenbuiten, een vaarsje staan. Vet was dat beestje niet, na drie jaar maar tachtig kilo, maar goed, het was wat het was. En ik maar sleuren, met vijfentwintig kilo op mijn jonge schouders, van de Bommel naar hier, met rapen en bieten... Kijk, die Duitse soldaten zagen toen ook hoe moeilijk het voor mijn moeder was, en ze schonken ons nu en dan zelfs kolen die ze met opzet nat hadden gemaakt.

‘Zo kunnen wij ze in het leger niet meer gebruiken, mevrouw,… je hoeft ze alleen maar te laten drogen… hier voor u.’ En Duits brood dat wij hebben gegeten! Met een heel aparte biergistsmaak! ‘t Was geen rijstpap met gouden lepeltjes, maar we leden geen honger, en dat was al veel. Overdag gingen we ook nog naar school, hoor. Vier onderwijzers waren er, en veertig kinderen in iedere klas. En ik heb altijd graag gestudeerd, en gelezen. Thuis, onder de bollamp.

Het dorp had hier een eigen generator, zie je, maar die viel almaar uit en aan. ‘Er zit weer een uil op den draad,’ zei mijn ma dan. En hoewel het harde tijden waren, speelden we ook nog, zo nu en dan. Met de treuteltop en de nonne, en de ijzeren bol, en in het ooiken schieten. En morreken kruipen, in de Moervaart, en ons dan verkleden in het karrenkot, met hondenstront aan ons voeten, en gaan stekbowlen, en boogschieten… man, man… Weet je dat mijn pa de rattenschieting nog mee uit de grond heeft gestampt?... Maar dat is allemaal zo lang geleden uiteraard. ’t Waren harde tijden, maar we zijn ze doorgekomen, goed en wel. november’14

15

comfort, designed by life science.

Ontdek onze speciale JORI najaarsacties gratis hoofdsteun en upgrade stoffering Geniet na van Interieur Kortrijk met onze speciale voorwaarden tot 31 november 2014

Kerkstraat 27 - 9160 Lokeren T 09 348 36 86 - F 09 349 14 31 info@sublim.be - www.sublim.be Dagelijks open van 10 tot 12 uur en van 14 tot 18.30 uur Zondag van 14.30 tot 18.30 uur (behalve in juni-juli-augustus-september) Gesloten op dinsdag en feestdagen,

Wereldoorlog I

in Lochristi 1914

Zeveneken

door Bert Vervaet

- 1918

Acht leden van één gezin unieke verhaal van de in de oorlog Het familie De Smul uit Zeveneken Ongeveer 200 meter voorbij de kerk van Zeveneken, op het grondgebied Lokeren maar op de parochie Zeveneken, woonde de familie Gustaaf De Smul-Beirnaert. Gustaaf De Smul was een werkgever van wevers.

In een tekst over zijn eigen familie stelt hij zich voor als oud-bestuurder van de handweverij Jonet-De Haye, Kanaalstraat 61 Brussel en beheerder van Naamloze Maatschappij ‘La Leede’ te Lokeren (gevestigd nabij de kerk van Zeveneken). Albert Vispoel, heemkundige van Zeveneken, heeft in zijn beschrijving van deze firma er steeds de nadruk op gelegd dat het om thuiswevers ging, die thuis weefden en hun stuk kwamen afgeven bij de firma.

Het bemiddelde gezin De Smul is tijdens Wereldoorlog I niet in Lokeren gebleven. Zij emigreerden in 1914 naar Engeland en woonden in Lynwood, Hyde Road, Gorton. Ondertussen ontplooide zich een mogelijk unieke oorlogsgeschiedenis zonder vergelijk. Zowel vader Gustaaf De Smul als zeven van zijn negen zonen zijn opgetrokken naar het Belgisch leger achter het front. Zij maakten na de oorlog zelf een verslag van hun activiteiten. Vader Gustaaf De Smul (1860-1926) trok in 1916 op als vrijwilliger in het leger. Casimir Nestor (°1891) werd soldaat in 1914. Julien (°1892) vocht tot einde 1914 als mitrailleur maar werd dan om ongekende redenen ontslagen. Adhémar (°1894) was bij de wielrijders en is ongedeerd teruggekeerd. Origène (°1896) werd eveneens wielrijder, is drie keer gekwetst en twee keer achter het front tewerkgesteld. Petrus Urbain (°1898) verdiende het oorlogskruis, eveneens als wielrijder. Roger (°1900) werd te Zomergem licht gekwetst. Ook de jongere broers Eugene (°1901) en (Modest) Lucien (°1904) werden later in de heldenverering betrokken als ‘boy-scout’ in Engeland. Ook echtgenote en moeder Maria Beirnaert maakte zich verdienstelijk bij het Rode Kruis en werd later geëerd voor het verzorgen van gekwetste soldaten.

Alleen Gaston De Smul, geboren te Lokeren op 21 april 1890, is gesneuveld.

Hij studeerde rechten aan de universiteit van Brussel. Op 8

april 1915 bood hij zich als oorlogsvrijwilliger aan in Manchester (Engeland).

Na zijn opleiding in het kamp van Saint-Lô in Normandië werd hij op 22 oktober 1915 toegevoegd aan het 9de Linieregiment te velde, soldaat, oorlogsvrijwilliger, 9de Linie (Compagnie Wielrijders 2 D.A.). Zeven maanden later, op 19 mei 1916, werd hij door een geweerkogel getroffen in de sector Steenstrate. Met een doorboorde borst en een dubbele hemothorax (bloeduitstorting tussen long en longvlies) werd hij geëvacueerd naar het Belgisch militair hospitaal (Belgian Field Hospital) van Hoogstade. Hij overleed daar op 24 mei 1916 om 10.30 uur ’s morgens en werd twee dagen later begraven op de Belgische militaire begraafplaats van Hoogstade. Zijn broer Origène zou bij zijn dood aanwezig geweest zijn.

Alleen Gaston De Smul, geboren te Lokeren op 21 april 1890, is gesneuveld. Hij kreeg een glasraam in Zeveneken kerk (van de heilige Franciscus Xaverius) geschonken door zijn broers te zijner nagedachtenis.

Kort voor zijn dood, op 20 mei 1916, werd door de commandant van zijn compagnie een eervolle onderscheiding aangevraagd omwille van zijn altijd mooie gedrag (“sa belle conduite habituelle au front”) en zijn zware verwonding. Hij werd ridder in de orde van Leopold II en kreeg het oorlogskruis, waarvan de insignes door zijn vader in juli 1916 werden opgevraagd bij het Belgisch consulaat in Le Havre.

Van zondag 31 augustus tot dinsdag 2 september 1919 werden te Zeveneken en Lokeren wijk Nieuwpoort ‘Groote Vaderlandsche Feesten’ georganiseerd ter ere van de familie Gustaaf De Smul-Beirnaert met onder meer vele redevoeringen. Later werden in de kerk van Zeveneken twee glasramen geschonken, het eerste met de afbeelding van het heilig Hart van Jezus door vader De Smul ter nagedachtenis van zijn overleden echtgenote, het tweede met de afbeelding van de heilige Franciscus Xaverius door de broers De Smul ter nagedachtenis van hun gesneuvelde broer Gaston.

november’14

17

Mario Van Leeuwen

Pelletkachels & haarden Lochristi 9080 0486 97 23 95 www.mariovanleeuwen.be info@mariovanleeuwen.be Uw pelletspecialist in de streek van Lochristi

Centrale Verwarming Sanitair Zonneboilers Airco Depannage Onderhoud

G&F

De Smet Filip I ‘t Jongestraat 2 I 9080 Zaffelare I T 09 355 55 73 I De.Smet.Filip@telenet.be I BE 0877 839 013 UITNODIGING

Ik zie… ik zie…

Helderziendheid: echt of niet?

Een lezing die u meeneemt langs de wazige grens tussen feiten, fictie en bedrog.

Met verhelderende demonstraties voor wie het gedachtelezen van een andere kant wil bekijken.

UITNODIGING

Ik zie… ik zie…

Vrijdag 21 november 2014 om 20.00 u Polyvalente zaal van de Gemeentelijke bibliotheek Koning Boudewijnlaan 6, Lochristi 5 € (drank tijdens pauze inbegr.)

Gelieve uw aanwezigheid vooraf te melden:

(maar 80 plaatsen beschikbaar!!!)

1. via email : lindavanderwildt@telenet.be 2. telefonisch: 0495/41.23.81 (Linda Van der Wildt) 0479/91.06.09 (Gaston De Belder) Organisatie: HVV DE GEUZEN LOCHRISTI

Vrijdag 21 november 2014 om 20.00 u Polyvalente zaal van de Gemeentelijke bibliotheek

Dorp-WestHelderziendheid: 5 Dorp-West 5 Koning Boudewijnlaan 6, Lochristi 5 € (drank tijdens pauze inbegr.) niet?

9080 Lochristi echt 9080 of Lochristi Tel. 09 355 96 16Tel. 09 355 96 16 Gelieve uw aanwezigheid vooraf te melden: EST * HOORTbeschikbaar!!!)

E-mail: info@hcnorman.be E-mail: info@hcnorman.be Een lezing die u meeneemt langs deGR(maar ATIS 80GEplaatsen el) do h wazige grens tussen feiten, fictie en (*zonder medisc www.hcnorman.be www.hcnorman.be 1. via email : lindavanderwildt@telenet.be bedrog.

Met verhelderende demonstraties

2. telefonisch: 0495/41.23.81 (Linda Van der Wildt) 0479/91.06.09 (Gaston De Belder)

Wereld oorlog I Gedicht

Wereldoorlog I

Je hoeft mij niet te breken.

Dat deed ik zelf wel al.

Ik loop langs al mijn dromen en trok ze af, maar ze vallen als papavers.

Er rest mij niets meer.

Ik zou niet weten wat.

Een sprankel hoop, zeg je?

Ach die gleed met de laatste regen in de goot.

Ik ben moegestreden.

Uitgegleden op mijn weg.

En nu staar ik naar het pad dat ik ging en de wind waait gul mijn voetsporen weg.

Draag mij in de velden, wuif mij in de lucht, speld mij op je vest, in zwart en rood, of liever: leg me in het groen waarom ik werd gedood.

Maar herinner mij even zoveel keer als de wind gaat liggen dat de zon weer op zal staan.

Luc Van de Vijver

Uit de gedichtenbundel ‘Zeg dank en ooit en als de lente wil’ Te koop op musineenplas.be november’14

19

Kunst in de openbare ruimte

kunstroute wrede/vrede kunst ‘14-’18

Het creëren van kansen

door Machteld Moijson

Het kunstenaarscollectief Lo-art F.V. organiseert in samenwerking met het gemeentebestuur de kunstroute/fietsroute Wrede/ Vrede Kunst ‘14-’18 van 14 september tot 16 november 2014.

M

et het plaatsen van kunst in de openbare ruimte worden kansen gecreëerd voor kunstenaars, voor het publiek, voor het gemeentebestuur en niet in het minst, ook voor kunstwerken. Het is aan de toeschouwer om de associPatrick Vanrijckeghem aties te maken, om de meerwaarde te ontdekken en daarvoor is er tijd nodig, tijd om het werk en de omgeving waarin het werk staat in je op te nemen. Deze tijd ontbreekt dikwijls, daarom enkele suggesties voor interpretaties. We maken de wandeling in de aangegeven volgorde. Met het plannetje dat kan gedownload worden van de website van de gemeente of die van Lo-art, of het plannetje dat je kan afhalen bij de toeristische dienst kan je om het even waar starten.

De tuin van het Sierteeltmuseum 1 herbergt de werken van drie kunstenaars. Luc Van Orshaegen en zijn ‘Strijd voor vrede en democratie’ neemt het inhoudelijk op voor de thema’s in de titel, maar zijn piramidale vormen moeten het ook opnemen tegen de majestueuze bomen: de door mensenhanden gecreëerde vormen tegen die van de natuur.

De bewerkte foto’s van Mark Verbrugge zijn sterke aanklachten tegen de teleurgang van ons dorpsleven door bouwwoede en koning auto. Waar is de tijd zonder verkavelingsvoorschriften, dat je in je eigen tuin de was mocht ophangen, dat je rustig de weg kon oversteken?

Het werk van Chris Van Hecke ‘Zege’ ligt weggestopt in de grot achteraan de tuin. In een oorlog zijn er geen winnaars, maar dat aspect willen we graag vergeten. Het offer ligt aan de voeten van het heiligenbeeld. ‘Voor God en Vaderland’, weten jullie nog?

Op de muur van Jeugdhuis De Beeste 2 hangen foto’s van Hans van Hilst, die er ons aan herinneren dat het onze kinderen zouden kunnen zijn die opgeëist of tegen de muur gezet worden indien ze zouden weigeren mee te stappen in de oorlogsmachinerie.

De bunker in de Bommel 3 is een indrukwekkende getuige. Tegen zulke bouwsels zijn alleen heel sterke werken opgewassen. Het beeld ‘De wolven’, geïnspireerd door de Oudnoorse mythe van Fenrir, van Patrick Vanrijckeghem staat boven op de bunker.

De dieren steken scherp af tegen de lucht net als hun ‘sokkel’. De wreedheid spreekt uit de figuren en contrasteert met de nu statische rust van het bouwwerk.

De bunker in de Dam 4 is de achtergrond voor ‘Een gevallen soldaat’ van Markus Bundervoet. Het werk werd geïnspireerd door een omgehakte boom. Bomen worden vanouds in verhalen als woonplaatsen van

20 november’14

Patrick Haegens

geesten gezien en aldus gemakkelijk verpersoonlijkt. Ook hier is dat gebeurd door een ingreep van de kunstenaar. De locatie vóór de hoekige bunker benadrukt de grilligheid van de boomsculpturen. Ze lijken het uit te schreeuwen vanuit hun versplinterde bast.

‘De dieren op hol geslagen’ van de kinderen van VBS De Weg-Wijzer horen daar niet alleen omdat de werken er zijn ontstaan en omdat het de plaats is waar de dieren werden verzameld, maar ook om de natuurlijke aantrekking tussen kind en dier.

‘Maria en Romanie te voet naar De Pinte’ 6 van Trees De Brabander in de Oude Veldstraat en ‘Aandacht’ van Hans van Hilst 7 in de Gentwegel zijn gesitueerd op de plaatsen die aansluiten bij het vertelde verhaal.

In de tuin van de pastorie van Zeveneken 8 deinen de klaprozen van Helga Van Durme in spiraalvorm uit, net zoals het beeld uit het gedicht van John McCrae zich wereldwijd heeft verspreid als symbool voor de Eerste Wereldoorlog.

De kerk van Zeveneken 9 herbergt een aantal kwetsbare werken. De portrettenreeks van ‘De familie De Smul’ van Trees De Brabander met alle vragen aan de familieleden eromheen geschreven, verbeeldt precies wat er door het hoofd van een mens gaat als hij geliefden moet missen.

Sonja Wijkers Corrosie, een stilleven van verroeste obussen zoals die nog regelmatig in de velden langs de frontlinie klaar liggen voor ophaling door de ontmijningsdienst, ligt onder de preekstoel. Deze plaats verwijst naar de preken van de pastoors die tijdens de oorlog hun parochianen aanmaanden om niet de kant van de bezetter te kiezen en die zo symbolisch bommen gooiden op de bezetter. Tegelijk is de preekstoel eeuwen de plaats geweest vanwaar de pastoors de spanningen in de samenleving ontmijnden door hun donderpreken over plicht en moraal.

Lo-art

In het parkje achter de kerk van Lochristi 18 vinden we ‘Being in Pain’ van Corry Vandermassen. Tussen de bomen, half ingegraven liggen lichamen alsof ze met één haal weggemaaid zijn. De afvallende dennennaalden dekken hen verder toe. Of hoe de tijd, de natuur alle wonden heelt.

Hans van Hilst

Van John Moran is er het ontroerende ‘Back to School’, het jongetje dat gekeerd naar het altaar met de afbeelding van het ‘Lam Gods’ zijn wonde toont als een aanklacht tegen de aantasting van de onschuld door oorlog en geweld. Daarbovenop komt de parallellie tussen de Christusbeelden met de ene hand zegenend en de andere wijzend naar zijn rode hart, die iedereen ouder dan vijftig zich nog levendig kan herinneren op de schouw of kast in het huis van zijn grootouders.

Achter het koor staat het Antimonument van Machteld Moijson. De kleuren rood, wit en blauw staan niet alleen symbool voor liefde-gevaar, onschuld en trouw, maar zijn evenzo verwijzingen naar de gebrandschilderde glasramen van de kerken en kathedralen verwoest tijdens de oorlog.

In de bibliotheek 21 staat achter het raam ‘Cocoon’ van Erwin Van Bosstraeten, een in zichzelf gekeerd beeld van grote kwetsbaarheid. Net als de boeken in de bib moet dit werk gelezen worden met veel empathie.

Rita Bracke drapeerde een zijden sjaal met een bedrukking van prikkeldraad zo over een kapstok dat dit reminiscenties oproept aan het kruis dat rond Pasen gedrapeerd wordt met paarse doeken.

Op de heuvel in het grasveld achter het gemeentehuis 22 heeft Kris Reynebeau drie executiepalen opgericht. De bloeddruppels kleven eraan: het beeld van een modern Golgotha.

‘Niet schieten’ van Kris Reynebeau, de helmen met deze tekst in verschillende talen, verstopt in het hooi, doen denken aan alle soldaten die willens nillens in de waanzin van de oorlog terechtkomen en niets liever willen dan er heelhuids vanaf komen.

Aan de gevel van de kerk van Hijfte 13 hangt het schilderij ‘Kwetsbare man’ van Trees De Brabander, een hedendaagse kruisafneming.

Op de begraafplaats achteraan 10, links het werk van Anne Steen en rechts het werk van Maggy Van Landeghem, liggen gestileerde echo’s van de vele soldatenkerkhoven. Al honderd jaar worden de doden van deze Grote Oorlog herdacht, maar evengoed worden ze jaar na jaar bedekt door de herfstbladeren van de vergetelheid bij het uitbreken van elk nieuw gewapend conflict waar ook ter wereld.

Via het fietsweggetje langs het kerkhof, verderop bij de plantenkwekerij Van Boxtal 12 staat een beeld van ZUZ (Katrijn Schatteman). Zijn het vrienden die met het hoofd genegen naar elkaar toe in de toekomst kijken, maar die toekomst niet samen in kunnen stappen omdat één van hen de dood vond?

Het silhouet van de hoofden tegen de wolkenlucht doet onwillekeurig denken aan een werk van Magritte, met dit verschil dat hier de hoofden zwart gevederd en gehelmd zijn.

In dezelfde straat bij de ‘omwalde hoeve Bastelare 1’ 13 weerspiegelen ‘De treurenden’ van Patrick Vanrijckeghem zich in de wal. Zo vermenigvuldigt zich het verdriet van de achtergeblevenen. De tranenvloed vult de gracht.

In de Volderstraat 14, uit het ‘Noodgraf’ van Roger Praet (alias Evarist Ganzelever) klinkt de kreet van inzicht in het oorlogsgebeuren, even vergeefs als het ‘Nooit meer oorlog!’.

De pastorie van Beervelde 15 toont in de voortuin ‘Aangeschoten vrede’ van Roger Praet. Het silhouet van een vredesduif geraakt in het hart van Sarajevo. Achter de ramen ligt Xplosie van Suleika Van Der Jeugdt, als juwelen uitgestald en van delicaat suikerwerk, de verkoolde handen en brokstukken na een ontploffing.

Op de weide net voor de rotonde Hoekskensstraat 24 laat Patrick Haegens twee krijgers vechten, de oude en de nieuwe tijd. De beelden staan tegen een achtergrond van serres. Bij wie de economische situatie kent, roept dit beelden op van de overlevingsstrijd van plaatselijke bedrijven.

Galerij Recup 25, het huis is getuige geweest van de Eerste Wereldoorlog, is als een museum voor o.a. ‘De verloren gewaande tweedekker van Aloïs Braeckputte’.

John Moran Laat deze bedenkingen geen beperking zijn voor uw eigen interpretaties, maar een aanzet tot nadenken over de werken, hun relevantie. Neem de kans om te reflecteren over het mensbeeld en onze eigen rol in het wereldgebeuren.

november’14

21

XANTHIPPE: STRIKT INDIVIDUELE STUDIEBEGELEIDING EXAMENCOMMISSIE SECUNDAIR ONDERWIJS (MIDDENJURY) & BEDRIJFSBEHEER NASCHOOLSE STUDIEBEGELEIDING BIJLESSEN TOELATINGSPROEF (TAND)ARTS VOORBEREIDING TOEFL – BMAT HEREXAMENS ONE – TO – ONE

Xanthippe is een studiebegeleidingsbureau voor jongeren met school- en –soms ook- relatieproblemen, wiens ouders het niet meer zien zitten om zoon- of dochterlief nog te motiveren.

Het overgrote deel van de jongeren die in een normale schoolsituatie uit de boot vallen, behaalt dankzij Xanthippe binnen de kortst mogelijke tijd alsnog het gewenst diploma!

Ook jongeren die omwille van totaal andere redenen –als zijn er verblijf in het buitenland, buitengewone begaafdheid, depressie, angstaanvallen, een “zich niet goed in het vel voelen”, langdurige ziekte, enz…door Xanthippe begeleid worden, voelen zich in dit bureau als een vis in het water en komen er fier als een pauw buiten met het gewenste diploma.

Zaakvoerder en tutor is Hinda Haspeslagh, een 50-jarige dame, die persoonlijk over haar “pupils” waakt en ook met de ouder(s) constant in communicatie staat.

Vertrekpunt van deze zeer persoonlijke begeleiding is steeds weer de jongere zelf.

Hoofddoel is en blijft immers de leerlingen / studenten weer op het goede spoor te helpen en hen –binnen hun eigen mogelijkheden- voluit te leren vliegen: de vleugels wijd en gestrekt, tevreden en vol (zelf)vertrouwen de toekomst tegemoet.

Xanthippe kan bogen op een jarenlange ervaring, zowel wat naschoolse begeleiding als wat privéonderwijs en bijlessen betreft.

Overdag begeleidt Xanthippe jongeren die hun examens afleggen via de examencommissie, ’s avonds, op woensdagnamiddag en tijdens de weekends worden er leerlingen naschools begeleid. De ganse week door kan men bijlessen volgen en tijdens de schoolvakanties kan men zich voorbereiden op diverse ingangs- of toelatingsexamens. Steeds one-to-one en door streng geselecteerde, gemotiveerde en ervaren eigen leerkrachten.

Absolute discretie, een enorme inzet en liefde voor het vak, gecombineerd met een uiterst persoonlijke professionele aanpak zorgen ervoor dat Xanthippe op een toch wel heel hoog slaagpercentage prat kan gaan.

Dorp-West 138, B 9080 Lochristi 0476 27 28 70 • 09 355 51 43 xanthippe.xanthippe@yucom.be www.xanthippe.be

4-urenloop (8-11) en een prachtige koor- en poëzieavond (22-11) en nog zoveel meer!

Beste sympathisant en sportliefhebber !

Haal je beste loopschoenen maar weer uit en pomp de fietsbanden

maar goed op, want het is zover! Onze 11.11.11 actie in Lochristi staat weer in de startblokken:

de 4-urenloop & spinning!

Markeer alvast met fluo volgende datum in jullie agenda’s :

ZATERDAG 8 NOVEMBER VAN 14.00 u. TOT 18.00 u.

Mochten jullie toch niet helemaal vertrouwd zijn met het evenement, neem gerust eens een kijkje op www.gentenaar.be/lochristi met dank aan Rudy Tollenaere om zich elk jaar met veel verve achter dit initiatief te scharen. Je kan ons ook vinden op de eigen website 11lochristi.wordpress.com of op facebook !

Door het steeds groeiende succes, waarvoor onze oprechte dank, hebben we vorig jaar gemerkt dat de capaciteit van de bestaande locatie stilaan bereikt is, om niet te zeggen overschreden werd. Alhoewel we met spijt in het hart de band met de dorpskern dienen achter te laten, willen we de veiligheid laten primeren en hebben we er dit jaar voor gekozen om uit te wijken naar een nieuwe locatie (adres: Beerveldsebaan 4, 9080 Lochristi):

HET TERREIN VAN FLOREAC !

Wie zich wil inzetten voor het goede doel, kan net zoals de voorgaande jaren zijn beste beentje voorzetten in de 4-urenloop of het fietswiel laten draaien in de 4-urenspinning.

Elke kilometer levert een gift op voor 11.11.11. Zowel volwassenen als jongeren (vanaf 10 jaar) zijn welkom!

Voel je je eerder geroepen om via een gift onze 11.11.11 actie te steunen, dan kan dit zowel onder de vorm van een vast bedrag als door het sponsoren van een loop- of fietsteam.

De verdere praktische modaliteiten voor de inschrijving van de ploegen of om zich kandidaat te stellen als sponsor volgen nog in de loop van deze maand.

Lochristi en omstreken, bereid je dus maar al voor op de dertiende editie van dit sportief evenement !

Prachtige koor- en poëzieavond op 22 november in de kerk van Beervelde Ook dit jaar focust 11.11.11 op de onrechtvaardige verdeling van het voedsel in de wereld. Er is genoeg voedsel op aarde maar toch lijdt 1 op 8 mensen honger! En bij ons in het noorden gaat zeer veel voedsel verloren door verspilling.

Wij moeten leren zeer bewust en verantwoord omgaan met dit probleem.

SORRY IS NIET GENOEG Help ons helpen en kom naar onze prachtige kooravond en poëzie in de stemmige kerk van Beervelde: SONGS OF FAREWELL (evocaties over oorlog) / VIVENTE VOCE o.l.v. Koen Keymeulen / WOORDKUNST door Marleen Crommelinck.

Op zaterdag 22 november 2014 om 20.30 u. (kerk open om 20.00 u.). St. Daniëlkerk, Beerveldedorp 66 Beervelde (Lochristi).

Tickets aan 10 euro VVK 11 euro ADK (kinderen onder 12 gratis). 1 gratis drankje inbegrepen. Te bestellen via marc.carmen@skynet.be (11.11.11) of 09 355 54 92.

Met vriendelijke groeten, Het 11.11.11 team

november’14

23

Wereldoorlog I

in Lochristi 1914

- 1918

Jonge spion bracht gans Zaffelare in zware moeilijkheden

door Bert Vervaet

De grote gijzelneming in juli 1918

Ondanks de strenge Duitse controle en strafmaatregelen bleven moedige, soms overmoedige mensen spioneren voor de geallieerden in het neutrale Nederland. Daar we hier dicht bij de oorlogsgrens zaten was er nogal wat trafiek. Een jonge spion, Raymond Geldof uit Wachtebeke, was een van hen. Hij was geboren in Zeveneken in 1898, 20 jaar oud, en woonde met zijn zuster Martha in Wachtebeke bij zijn grootmoeder. Zijn moeder woonde met drie andere kinderen in de Kluizestraat in Zaffelare.

Inhoudelijk is nauwelijks iets geweten van zijn spionagedaden maar hij zou gewerkt hebben met een Thuysbaert uit Vlissingen. Naarmate de oorlogskansen aan het keren waren traden de Duitsers harder en harder op en dat wist Raymond Geldof ook. In juni 1918 was de Duitse contraspionage er achter gekomen dat hij die bepaalde nacht in Zaffelare in de Kluizestraat verbleef. Op het einde van die kleine straat stond de ‘Kluize’, een beluik met zeven kleine arbeiderswoningen. In een van die huisjes was hij op 14 juni 1918 bij zijn moeder en broers, maar hij was op zijn hoede. Terecht. Twee mannen van de Duitse geheime politie kwamen om hem op te pakken. Raymond Geldof schoot een van hen neer, verwondde de andere en kon ontsnappen. Zijn familieleden sloegen op de vlucht en doken onder. In juni staat de rogge lang, mogelijk heeft dat hen geholpen om zich ongemerkt te verplaatsen.

Van de neergeschoten Duitser weten we dat hij Richard Schröder heette en dat hij aan zijn verwondingen overleden is. Waar hij overleed is nog

Dan volgde de grote represaillemaatregel. Op 9 juli 1918 werden alle Zaffelaarse mannen van 16 tot 60 jaar naar de gemeentelijke jongensschool geroepen voor een controle. nergens bevestigd. Men spreekt van de Bijloke te Gent. Volgens een mondelinge overlevering zou hij vóór de oorlog in Brussel hebben gewerkt en om zijn talenkennis in de contraspionage zijn aangesteld. Jarenlang heeft Pascal Heye (+), uit Moerbeke-Waas maar met Zaffelaarse roots, naar verdere inlichtingen gezocht in Belgische en Duitse archieven, maar niets

24 november’14

gevonden. Enkele weken geleden vond ik op het internet dat een Richard Schröder thans begraven ligt op het Duits militair kerkhof van Vladslo, blok 5, graf 909, overleden op 15 juni 1918. Gezien de datum en de grote geheimzinnigheid rond zijn aanwezigheid is de kans groot dat het om dezelfde man gaat die in de Kluizestraat te Zaffelare werd doodgeschoten.

Over wat er toen en daarna gebeurd is in Zaffelare en met de familieleden Geldof bestaan zeer uiteenlopende versies, die verder moeten worden ontleed. Onder meer de heemkundige kring van Wachtebeke heeft in 1984 en 1985 getuigenissen hierover gepubliceerd met zeer tegenstrijdige gegevens. Feit is dat de Duitsers dwangmaatregelen invoerden, grote beloningen uitloofden en dreigden met strafmaatregelen voor wie de dader(s) zou helpen. Maar men slaagde er niet in noch Raymond noch zijn broer Petrus te vatten.

Dan volgde de grote represaillemaatregel. Op 9 juli 1918 werden alle Zaffelaarse mannen van 16 tot 60 jaar naar de gemeentelijke jongensschool geroepen voor een controle. Daar dit nog meer gebeurde, had men vooralsnog geen argwaan. Maar toen ging het hekken dicht. De mannen van Zaffelare-Dorp, Moleneinde, Oosteinde met de zijstraten, begin van de Dam en begin van de Kerkstraat moesten blijven. De anderen mochten naar huis. Over het precieze aantal van wie toen en later werden gevangen genomen bestaan weer uiteenlopende versies. Ongeveer 174 mannen werden als gijzelaar vast gezet. Zij zouden slechts vrijkomen wanneer de schuldigen van de dodelijke aanslag konden worden gevat. Te voet moesten zij onder militaire bewaking naar de Usines Roos, Geerinck en De Naeyer te Grembergen bij Dendermonde. Het gebouw bestaat nog en is nu ingericht als een koopcentrum op de weg tussen Zele en Dendermonde.

Rond diezelfde tijd geschiedde een vergelijkbaar feit te MoerbekeKruisstraat. Een spion schoot op 29 juni 1918 op een Duits politieman.

174 civiele gevangenen van Zaffelfare te Halewijn, Noord-Frankrijk, 26 augustus 1918.

Ook hier werden de mannen van 16 tot 60 jaar opgepakt en naar dezelfde fabriek in Grembergen gedreven. Maar in Moerbeke werd de spion verklikt en op 29 juli werden de gijzelaars vrijgelaten. De gezochte spion, Honoré David, 26 jaar werd op 12 augustus 1918 te Gent gefusilleerd.

In Zaffelare hield men de lippen op elkaar, ook al kon men weten waar de broer van Raymond Geldof verbleef. Het gevolg was dat het grootste deel van de Zaffelaarse gevangenen op 20 augustus 1918 op de trein werd gezet naar Halewijn (Halluin in Noord-Frankrijk) om verspreid over het front voor de Duitsers te werken. Van deze verplicht tewerkgestelden werden meerdere foto’s gemaakt, onder meer in kleine groepen per straat, zodat wij ons een beeld kunnen vormen van de gevangenen. Daar brak onder hen dysenterie uit, een ernstige besmettelijke darminfectie met bloederige diarree. De zieken werden overgebracht naar het OnzeLieve-Vrouwhospitaal van Kortrijk, waar drie van hen zijn omgekomen en te Kortrijk begraven. Het waren Theodoor Heye en Leo De Guchtenaere uit de Kerkstraat en Alfons Lafaut van het Oosteinde. Een van de gevangenen, Adolf Stevens uit de Kerkstraat, is verzwakt teruggekeerd en later overleden in Zaffelare.

Door de verzwakkende Duitse controle zijn vanaf begin oktober een aantal van de Zaffelaarse gevangenen geleidelijk ontsnapt en teruggekeerd op soms zeer riskante wijze. Het ging hier dikwijls om jonge mensen die pas achteraf voorzichtiger zijn geworden. De meer voorzichtigen kwamen slechts later vrij.

Een groep met burgemeester De Bock was in Grembergen mogen blijven, wat hem na de oorlog politiek zwaar werd aangerekend en een tijdlang zijn sjerp heeft gekost. Men beschuldigde hem ervan zijn politieke vrienden voordeel te hebben bezorgd.

De gijzelaars in Grembergen maakten schimpliederen, die niet mals waren voor het Zaffelaarse hulpcomité en voor de gemeenteraad. Een van de strofen luidde: “En gij mannen van comiteit en raad, gij die zult boeten voor uw laffe daad.

En als den oorlog eens zal zijn gedaan Dan zullen wij op hulder muile slaan, Want op den koer konden wij het ook bemerken, Ja tot die heren hulder grote schand, Wat gij met ons daar kwamt te bewerken, Zij gaven dienen Duits nen plak in d’hand.”

Over deze gebeurtenissen bestaat ook een ‘marktlied’, dat indertijd op markten gezongen werd en waarvan de tekst voor enkele centiemen werd verkocht. Het ‘Lied der Werkloozen van Saffelaere’ verhaalde in rijmvorm de gebeurtenissen en ging in de refreinen de gevoelige toer op met onder meer: “Het was een zeer droeven nacht.

Iedereen had in ’t gedacht Aan vrouw of kindje zoet Eenen vader of moeder goed.

Door wat een wreede valsheid Werden wij zoo wreed misleid.

Vrienden vergeet toch nooit op dees aard Wat hij ons heeft misdaan.”

november’14

25

Zaffelare

Wereldoorlog I

in Lochristi 1914

- 1918

Luc Baert is een gepassioneerd Zaffelarenaar die veel info en voorwerpen uit het lokale verleden verzamelt. Hij is ook een verwoed voorzitter van de Flemish Tottenham Hotspur Fanclub.

Contact: 0478 33 03 74 – Berkenstraat 95 – l.baert.spurs@skynet.be

Spreekt via een oude tape en notitieboekje nog tot ons.

Oud-strijder Bernard De Clercq: een bewogen WO1-legerdienst Als medewerker van de tentoonstelling rond ‘de Eerste Wereldoorlog’, zal ik u een van onze Zaffelaarse oud-strijders voorstellen. Dankzij nog een goed bewaard interview op tape en een oud notitieboekje, kwam ik veel te weten over zijn leven en oorlogstijd. Hierbij dank aan de familie.

Bernard De Clercq werd geboren op 23 oktober 1888 te Mendonk. Als zoon uit het landbouwersgezin van August De Clercq en Octavie Den Hert, diende hij zich in 1908 aan te melden om te loten. En de jongeman had pech en moest voor 2 jaar te Gent het vaderland dienen. In 1910 keerde hij terug naar het veld bij zijn ouders en broers.

Doch 4 jaar later begon de ellende pas echt, bij het uitbreken van de oorlog en werd hij terug opgeroepen, als soldaat bij de 1ste ligne 1/2, 5de divisie.

ken en werd Bernard licht gekwetst aan zijn voet. Terug goed bevonden voor de dienst, werd hij met onze troepen teruggedrongen achter de IJzer. Daar begon de miserie pas goed: schieten en nog eens schieten.

Na een aanval aan een brug werden ze teruggedrongen en door een Franse colonne te paard ter hulp gesneld. Deze werden echter door een vliegtuig aangevallen en gedood. Op 25 oktober raakte Bernard gekwetst en werd hij naar de haven gebracht.

- Apte. Apte.

- Aap, aap! Wie is er hier den aap?

Op 15 augustus kwamen ze de eerste Duitsers te paard tegen. Deze reden in de Belgische hinderlaag en werden allemaal doodgeschoten.

De doden werden nog ter plaatse begraven, want het was het begin van de oorlog. Enkele weken later (1 oktober) werd er terug slag geleverd.

Ditmaal verging het de Belgen minder goed. Er vielen veel gekwetsten en doden. Bernard stond verschrikt van angst en kon het zelfs niet op een lopen zetten toen een Duitser met bajonet zijn richting uitkwam, zo verlamd stond hij daar. Hij riep op Onze Lieve Vrouw om bescherming en verdediging, en zie, het lukte, want bij het daarop volgende vuursalvo vloog de Duitser in de gracht!

Enkele weken later kregen de Belgen een eerste luchtaanval te verwer-

26 november’14

Vandaar ging het via boot naar een hospitaal in Bristol, Engeland. Daar was het leven een stuk beter, want hij kreeg er goed te eten en kreeg er zelfs sigaretten.

Na zijn herstel werd Bernard op 6 april 1915 terug naar Frankrijk gestuurd en moest hij er met zijn gekwetste arm op controle bij de arts. Deze riep hem iets toe als ‘apte’, wat Frans was en betekende dat hij goed bevonden werd voor de dienst. Bernard zag dit nog echter niet zitten en snauwde hem toe met de lieve woorden: Aap, wie is er hier de aap? Ikke of hij? Er was

Zaffelare

echter niks aan te doen, en hij mocht de daarop volgende dag zijn versleten kleren gaan omruilen. Op 23 mei 1915 kreeg hij transport naar het front, waar hij met de soldaten zijn geweer moest schouderen.

Door zijn onvoldoende herstelde arm, kon hij dat echter niet. De legerleider riep hem toe ‘Flamand of Wallon?’, en vroeg hem waarom hij dat niet kon. Waarop Bernard zijn in Stuivekenskerke gewonde arm toonde. Toen werd hij toch terug naar het hospitaal gestuurd en vandaar op 2 juni 1915 naar Bretagne voor herstel. Daar in een soort kasteel of klooster, nam een Vlaamse verpleegster hem in bescherming: hij werd er voorgedragen om te dienen bij de priesters als misdienaar in Sint Aubin, een rol die hem lag, want hij was dat tot zijn 17e jaar in Mendonk geweest. Na enkele maanden sloeg de verveling toe en vroeg hij zijn overplaatsing. Hij verbleef van 16 mei 1916 tot 16 augustus in de infirmerie van Le Havre, om zijn vinger te rechten. Bernard leerde daar een stiel voor na de oorlog. Op 15 februari 1917 werd hij gedecoreerd.

Na het einde van de oorlog moest hij eerst 3 weken naar Veurne en vandaar ging het richting Brussel. In 1919 mocht hij terug naar huis.

Bernard bleef nog 2 jaar thuis en huwde in 1921 met Philothea De Wilde. Hij vestigde zich toen in de Kerkstraat te Zaffelare.

Samen kregen ze 4 kinderen: Yvonne (°1923), Cecile (°1925), Margriet (°1926) en Arthur (°1931). Bernard werkte o.a. aan de tram en tot aan zijn pensioen in een houtzagerij aan de dokken in Gent.

Het echtpaar bleef hun hele leven bij zoon Arthur en echtgenote Mariette Maryns wonen, en verhuisde met deze mee in de jaren 50 naar de Leemstraat. Hij stierf er als voorlaatste van onze Zaffelaarse oud-strijders in zijn 95ste jaar op 6 december 1983.

november’14

27

U HEBT 3 GOEIE REDENEN OM JA TE ZEGGEN

Renault TWINGO Vanaf:

Renault CLIO Vanaf:

Renault CAPTUR Vanaf:

€ 9.690* € 9.990* € 12.990* ACTIES GELDIG TOT EIND OKTOBER

Industriepark Rosteyne 9 – 9060 Zelzate – TEL: 09/342.97.77 – FAX: 09/342.97.88 www.renaultbaele.be – info@renaultbaele.be * Reeds rekening gehouden met overname / recyclagepremie

JAAR

Hoe wij werken: REEDS 20 JAAR

Met kwaliteitsvolle materialen slagen wij er in om Uw persoonlijke ideeën gekoppeld aan onze suggesties op een vakkundige en professionele manier uit te werken. Exclusieve ideeën worden werkelijkheid, dikwijls in samenwerking met gerenommeerde binnenhuisarchitecten.

Mike Interieur - Bedrijvenlaan 16 - 9080 Lochristi Tel: 09 355 59 42 / 09 355 99 25 GSM: 0495 50 96 99 - E-mail: info@mikeinterieur.be www.mikeinterieur.be

Ontwerp en fabricatie van o.a.

Keukens Burelen Wandmeubelen Slaapkamermeubelen Tafels Dressoirs Badkamers Interieurinrichting Winkelinrichting

Onze troeven Maatwerk is bij ons echt op maat gewerkt

De mediawatcher

9080

nummer

Elke maand bladeren we de magazines door op zoek naar een frappante foto van de hand van Filip Naudts.

In çava? winter/2012 weerhielden we deze foto. Een verdwaalde ridder versus een WO I-soldaat? Zie ik dat goed, Filip? En herken ik daar niet Luc Vincent, ons aller Lootse striptekenaar van Orphanimo!!? Maar wie is de soldaat, en vooral: wat bracht hen tot deze pose?

de mediawatcher Fotograaf Filip Naudts.

“In hun zoektocht naar geschikte kandidaten schuif ik de namen van mijn schoonbroer Luc en zijn zielsbroer Ivan naar voor. Het magazine van CM (‘cava?’; red.) is voor een reportage op zoek naar uitzonderlijke maar sterke vriendschappen, en die van Luc en Ivan is er m.i. zo een van. Ze leerden elkaar kennen op de animatieafdeling van de Academie voor Schone Kunsten in Gent en tekenden sindsdien enkele projecten samen waaronder het succesverhaal Orphanimo! Hoewel hun sterke band, hun gemeenschappelijke fascinatie voor geschiedenis en hun complementair tekentalent, delen ze op enkele fundamentele vlakken, zoals geloofsovertuiging, zelden dezelfde mening of zijn ze zelfs elkaars tegenpolen.

In zijn vrije tijd zal Luc zich eerder verdiepen in de Middeleeuwen terwijl Ivan zich vooral door de Eerste Wereldoorlog laat inspireren, ook op professioneel vlak. Voor het portret laat ik beide in hun respectievelijk ornaat poseren, als vrienden stevig in elkaar verstrengeld maar tegelijk elkaar aftroevend alsof ze elkaars anachronistische aanwezigheid niet wenselijk vinden.”

Luc Vincent: www.lucvincent.be Ivan Adriaenssens: www.ivanpetrus.com

Nieuwsgierig naar meer foto’s van Filip Naudts? Dan biedt het jubileumboek GUARDA LA FOTOGRAFIA soelaas. Het boek is intussen echter nauwelijks nog in de winkelrekken te vinden, maar een mailtje aan de fotograaf volstaat om alsnog een gesigneerd exemplaar bemachtigd te krijgen. (glf@telenet.be) Een ideaal geschenk, niet alleen om te geven, maar ook om te krijgen.

november’14

29

Bon korting € 20

M&C cleaning RUIMDIENST & ONTSTOPPEN

Enkel geldig voor het verspreidingsgebied van nummer9080 en bij afgifte van deze bon.

M&C cleaning RUIMDIENST & ONTSTOPPEN Ledigen van beer- en septische putten Reinigen van regenputten Tel. 09/348 49 64

VCA* en ISO 9001 gecertifieerd

Rijschool Zeveneken UITNODIGING Wijnimport Peter

Gentsesteenweg 435 9160 LOKEREN (Zeveneken) Tel. 09.348 53 71 en 09.356 85 27

Lokeren Lokeren Lokeren Lochristi Lokeren Lokeren Lokeren Lochristi Lochristi Lokeren Lochristi Lochristi Lochristi Lochristi Lochristi Lochristi Lochristi Lochristi Lokeren Lochristi Lochristi Lochristi Lochristi

Opel Opel Opel Opel Opel Opel Opel Opel Opel Opel Opel Opel Opel Opel Opel Opel Opel Chevrolet Chevrolet Opel Chevrolet Opel Opel

aanvraag

www.rijschool-zeveneken.be

1° Grote Herfstdegustatie

Tal van kortingen + MAAK KANS op een Champagnepakket twv 50€

Lokatie Merk Model

Theoriecursussen op

Omschrijving

Zaterdag 15 November (13u30-18u00) & Zondag 16 November (11u00-17u30) Zaal De Kring, Kloosterstraat 2, 9080 Beervelde

Deuren Brandstof Bouwjaar KM stand Kleur

Astra-H BR 1.7 CDTi ecoFLEX Cosmo, Navi ,PP 5 Astra-J 5D 1.7 CDTi Sport , NAVI,Xenon,parrot 5 Astra-J 5d 1.4 Turbo 120pk S/S Enjoy,p,p,USB 5 Astra-H BR 1.3 CDTi ECOTEC Enjoy,ECC,cruise 5 Corsa-D 95 PK 1.3 CDTi Enjoy150Year,BT,cruise,BC 5 Corsa-D 1.2i Enjoy 150Y,BC,BT,airco,cruise 3 Corsa-D 1.2i Enjoy Active ,BT,airco,cruise 5 Corsa-D 75 PK 1.3 CDTi Enjoy Active,BT,airco,cruise 5 Corsa-D 1.3 CDTi Enjoy,airco,BC,cruise controle 3 Corsa-D 1.3 CDTi Enjoy ,cruise control,airco 3 Corsa-D 1.3 CDTi Enjoy S/S airco,BT,BC 5 Corsa-D 1.2i Enjoy Active,airco,BT,BC,cruise 5 Corsa-D 1.2i Enjoy Active,airco,BT,BC,cruise 5 Corsa-D 1.2i Enjoy Active,airco,BT,BC,cruise 5 Meriva-A 1.3 CDTi Enjoy,ECC 5 Meriva-B 1.3 CDTi 95pk Enjoy ,USB,PP,BT 5 Meriva-A 1.3 CDTi 16v Essentia 5 Aveo 1.3 D LT Start&Stop , airco 5 Aveo LT 1.6i LT,Park pilot,Alu velg,cruise,airco 5 Vivaro 2.0 CDTi L1/H1, navigatie, airco 4 Captiva LS 2.2 TCDi 4x2 FWD,Navigatie, park pilot 5 Zafira-B 1.7 CDTi ecoFLEX Cosmo , Navi , PP 5 Zafira-B 1.7 CDTi ecoFLEX Cosmo ,naci,PP 5

Diesel Diesel Benzine Diesel Diesel Benzine Benzine Diesel Diesel Diesel Diesel Benzine Benzine Benzine Diesel Diesel Diesel Diesel Benzine Diesel Diesel Diesel Diesel

05/2010 02/2010 05/2013 08/2009 09/2012 12/2012 02/2013 02/2013 03/2010 06/2012 01/2012 10/2013 10/2013 10/2013 01/2009 02/2013 03/2006 11/2012 01/2012 04/2012 04/2012 06/2010 05/2011

76.732 103.546 16.931 89.651 24.021 10.222 17.130 18.495 39.036 108.000 44.348 7.013 16.959 12.330 128.812 23.425 56.700 9.740 31.500 50.429 60.335 113.177 96.432

Prijs

Zwart 11.500€ Technical grey 11.900€ Sovereign silver 14.500€ Star Zilver 6.950€ Technical grey 10.800€ Pepper dust 9.900€ Zwart 10.300€ Technical grey 10.900€ Zwart 9.250€ Pepper dust 9.800€ Technical grey 10.200€ Star Zilver 10.300€ Asteiod grey 10.200€ Pepper Dust 10.200€ Metro 7.100€ Asteriod grey 13.800€ Star Zilver 5.750€ Zwart 9.200€ Blauw 8.900€ Steel grey 15.100€ Wit 17.900€ Zwart 11.100€ Sovereign silver 11.900€

Eric kijkt

door Eric

De Wilde

E

naar de wereld

Reik me je hand...

Een eenvoudig ogende bronzen rechterhand op een blokje gepolijst marmer. De vingers licht gebogen; aan de pols een armband en aan de wijsvinger een ring: waar sierlijkheid en tederheid elkaar raken.

De symboliek van deze niet alledaagse pressepapier, die in onze familie al een aantal generaties het bureau siert, begreep ik echter pas ten volle, toen een paar jaar geleden een allerbeste vriendin kwam te overlijden. Ik ontmoette de bejaarde dame voor het eerst op een Sinterklaasavond, toen ik op vraag van de Sint, één van zijn zwarte pieten verving, die na een nachtje dolen in de vrieskou, van de dokter verplicht het bed diende te houden. De dame was weduwe en slecht te been, waardoor ze enigszins geïsoleerd op de tweede verdieping van een anoniem rijhuis in de stad leefde. Aangezien er geen lift beschikbaar was, en ze zelf de trap niet meer op of af kon, vereenzaamde ze met de dag. Terwijl de rest van de wereld zich verholde aan het jachtige tempo van elke dag, leefde ze in haar droomwereld van herinneringen, met binnen handbereik haar onafscheidelijke stapel fotoalbums met vergeelde familiefoto’s uit de glorietijd van weleer. De paar mensen die op vaste tijdstippen langs kwamen, en haar met liefde verzorgden, waren haar enige contact met de buitenwereld. Haar eenzaamheid was dan ook dé reden waarom ze méér dan opgezet was, met het feestelijk bezoek van de Sint met zijn pieten. Van die dag af, groeide er een mooie vriendschap tussen ons en bracht ik haar – om haar op te fleuren – met de regelmaat van de klok, wekelijks een bezoek. Mens, wat genoot ik van de vele verhalen die ze telkens hocus pocus uit haar imaginaire verhalentrommel toverde. Nadat ik vrolijk fluitend de trap opkwam – omdat ik wist dat dit haar opbeurde – en ik vervolgens in de speciaal voor mij gereserveerde zetel aan het raam, plaatsnam, offreerde ze me naar vaste gewoonte, feestelijk een pure single malt van grote klasse, in een kunstig geslepen kristallen glas omdat ze me, zoals ze me toevertrouwde, totaal onschuldig voor haar ‘jeune premier’ aanzag. Ze had het in haar verhalen veelal over beide wereldoorlogen. Over het bombardement op het einde van de Eerste Wereldoorlog toen, precies op het moment dat zij ter wereld kwam, de vroedvrouw ei zo na onder de verlostafel dook, omdat door de hevige luchtverplaatsing het glas uit de ramen door de verloskamer vloog. Over haar schoonbroer bv., Lauri Lawrence, een Engelse RAF-piloot, die op het einde van de Tweede Wereldoorlog het hart van haar zus veroverde en haar mee naar Engeland troonde en waarvan ze de resten van de strakgevlochten sneeuwwitte touwen van zijn parachute, nog steeds gebruikte om geschenkjes in te pakken. Over de kist Cogétamasigaren die ze tijdens de

Tweede Wereldoorlog aan Churchill, de toenmalige Britse premier met zijn onafscheidelijke sigaar, offreerde. Hij passeerde aangekondigd de een of andere boulevard in Gent en zij, de mooi-ogende freule, dwong van de immer glimlachende staatsman een pitstop en een babbel af in ruil voor de overheerlijke sigaren. Over haar verblijf in de kostschool bij de nonnetjes en over de vele andere beklijvende gebeurtenissen uit haar jeugd. Over haar talrijke reizen naar Canada, Frankrijk en vooral Engeland waar ze haar hart verloren had.

Tijdens onze gesprekken liet ze mij de dingen des levens door haar wijze ogen zien, met een bijzondere liefde voor schoonheid, en een uitgesproken zin voor rechtvaardigheid.

Op een dag, ze was toen de 90 al een hele poos voorbij, was haar vermoeide lichaam plots aan zijn laatste krachten toe, en belandde ze ijlings in het ziekenhuis. Na een telefoontje van de verpleegster, spoedde ik mij naar haar toe.

Daar lag ze… eenzaam in een piepklein ziekenhuiskamertje. Het was er ijzig stil. Enkel het beangstigende geluid van haar moeizame ademen, vulde de ruimte. Ze blies haar adem uit, als waren het de laatste zwakke golven van wat ooit een bruisende tsunami van levensvreugde was. Ze lag er als een uitgetelde fee... kansloos... Haar zilverkleurige haren netjes op het hoofdkussen geschikt, haar fragiele handen gevouwen op het omgeslagen spierwitte gesteven ziekenhuislaken. De ogen gesloten; de kracht niet meer om ze te openen.

Toen ik op dit ogenblik van onomkeerbaar afscheid, haar tere handen in de mijne nam, ging de kilte ervan mij door merg en been en schoten in een flits de talloze gezellige momenten en gesprekken met haar me voor de geest.

Nadat ik stiekem in de ziekenhuisgang had gekeken, om me ervan te vergewissen dat er toch niemand in de buurt was, en ik vlug de deur van de ziekenkamer achter ons had af gesloten, floot ik voor haar, als allerlaatste vaarwel, ‘Air on the G String’ van Johannes Sebastiaan Bach; het allermooiste geschenk dat ik haar op een moment als dit, als dank voor de mooie en duurzame vriendschap, nog geven kon…

Mens toch, wat een drukke wereld; wat een onophoudelijke, alles bepalende jacht.

Sta er nu en dan even bij stil: vrienden zijn onze allergrootste schat!

Mens toch, wat een drukke wereld; wat een onophoudelijke, alles bepalende jacht. Sta er nu en dan even bij stil: vrienden zijn onze allergrootste schat!

november’14

31

Ontdek dit prachtige woonproject

Ruime appartementen met 1 of 2 slaapkamers en garages. Rustig gelegen, maar ook overal dichtbij!

Ontdek alle info van onze projecten in Vlaanderen op www.urbanlink.be

270hx190b_Communicatie oktober project Zeveneken_.indd 1

14/10/14 16:52

Prachtige Tachtigers Kroniek van een voorgeslacht Carmen De Vos ziet graag oude mensen. Ze telt de jaarringen op hun vel en verzamelt ze voor Nummer9080. Dat niemand het weet op voorhand en dat elk leven een probeersel is, waard een keer geleefd te hebben. Hulde aan de pioniers. www.facebook.com/carmendevos.photography

Anna Bonne, °21 november 1914

“Het is allemaal zo lang geleden. Een mens kan niet zoveel onthouden. Had ik toen geweten wat gij mij hier allemaal zoudt komen vragen, ik had het voor het gemak in een boekje opgeschreven.”

Honderd jaar, dat is iets. Daar valt een mond van open.

Dat is bijna niet te bevatten hoe lang dat is. Eerbied en gevoel van kostbaarheid. Van teerheid ook. Tederheid bijna. Van niet te wild doen, traag spreken en luid vooral. Honderd jaar geleden stond de wereld in brand.

Anna wordt volgende maand honderd. Tot voor een jaar woonde ze nog thuis, alleen en ongehuwd, in de Pauwstraat. Vroeger woonde ze daar met haar vader en nieuwe moeder en haar oudere broer, die ook een jonkman gebleven is, tot die stierven. Daarna had ze iemand die elke dag bij haar langs kwam, die boodschappen voor haar deed; haar toeverlaat. Tot ze op een dag niet meer kon lopen. Toen moest ze naar het zorgtehuis in Zaffelare.

Achtennegentig jaar terug verloor ze haar moeder aan de oorlog. Mensen vertelden Anna dat ze “van schrik gestorven” was, zelf kan ze het niet weten, ze was nog zo klein, van “het lawaai bij het uitbreken van de tramlijn”. Dat het ook van iets erger kon zijn, daar heeft ze nooit bij stilgestaan. “Vreemd misschien, maar in de tijd was het niet gewoon dat kinderen hun ouders om uitleg vroegen. Ik nam dat aan. Ik heb nooit doorgevraagd.”

Ze was een bloemistendochter. Toen haar moeder omkwam, droegen haar grootouders en tante zorg voor haar. Toen die ouder werden of ziek, ging Anna helpen.

Ze heeft haar hele leven niks anders gedaan. Helpen bij de mensen die haar ooit hielpen. Haar vader en tweede moeder, haar oudere broer, haar grootouders, haar tantes, zij hielp.

“Dat was familietraditie. Wij woonden bij mekaar, wij hielpen mekaar. Wij maakten nooit ruzie, dat brengt niks op. Die mensen hebben veel voor mij gedaan toen ik klein was, ik had het recht om iets terug te doen. Ik was het enige meisje en het is altijd op het meisje dat ze vertrouwen. Ik denk dat ik een brave was.” Anna is nooit getrouwd. Rond haar nek hangt licht een kruis. Te zwaar om discreet te zijn. Ik krijg last van mijn opvoeding wat me alle opkomende vragen over relaties en seks doet vermijden.

Haar vader werd uitgeloot om soldaat te worden. Een loteling. Hij is nooit gegaan. “Het was niet eerlijk, dat moeten we zeggen, maar in die tijd kon je iemand anders betalen om in je plaats naar de oorlog te trekken. Ik heb nooit geweten wie en of die ook terug gekomen is.

We hebben nooit honger gehad. We hadden een akker waar we ons eigen voedsel op verbouwden. Soms kwamen er mensen met de tram uit Gent om eten smeken, dan gaven we die wat, een kleinigheid kon er wel van af.

Als we van Lochristi, dat bij het district Ertvelde hoorde, naar Zeveneken wilden, wat bij het district St-Niklaas hoorde, moesten we een paspoort hebben. Het was maar een straatje verder maar door de Duitsers was er geen doorkomen aan.”

De soep wordt gebracht, ik moet afronden. Ik wens haar een goede 100ste verjaardag binnenkort. Dat ze mag gevierd worden en dat ze er mag van genieten. Ze antwoordt dat ze het hoopt, dat ze er dan nog mag zijn. Het klinkt gewoon, niet eens erg hoopvol, eerder zoals men zegt dat men hoopt dat het niet zal regenen. Ik stok in mijn bewegingen en twijfel of ik haar zal vragen of ze het erg vindt om dood te gaan. Of het gedacht te weten binnen afzienbare tijd te zullen sterven er een is dat überhaupt doenbaar is. Of ze er vrede mee heeft. Ik doe het niet. Omdat ik het niet durf. Omdat ik een chickenshit ben, bang ben voor het antwoord.

Anna slurpt nog eens tevreden van haar soep. “Lekker”, glimlacht ze. november’14

33

het

klaverke vier of ‘t klein batonneken...

Gauthier Moreels

Hallo,

Bedankt Yago Triest voor het Klaverke 4, muito obrigado!

Ik ben Gauthier Moreels en ik woon in de Bosakkers in Lochristi.

Ik ga naar de basisschool GBS Lochristi, ik zit in het 5e leerjaar.

Bij F.C. Dynamo Beervelde sta ik als keeper, ik ben de opvolger van Yago. Dit doe ik al bijna een jaar.

Met mijn familie was ik aan het denken wie ik zal kiezen om het Klaverke 4 door te geven, en ik heb besloten dat Tim Foubert van de U12 uit Zaffelare de voorkeur krijgt.

1

Groetjes van Gauthier

Tim Foubert Hallo beste lezers, Ik ben Tim Foubert. Bedankt Gauthier voor het doorgeven van het klavertje vier.

Samen met mijn mama en papa woon ik in de Lindestraat in Hijfte. Elke morgen fiets ik naar mijn school VBS Sint Jozef in Lochristi. Ik zit er in 6A bij meester Joris. We hebben een supertoffe klas.

2

Ik voetbal dus ook bij Dynamo Beervelde. Voetbal is immers mijn grote hobby.

Het WK was voor mij een hemel op aarde. In de vakantie ben ik met mama en papa naar Italië op reis geweest. We zijn er Milaan gaan bezoeken en natuurlijk hebben we een bezoekje gebracht aan het stadion van Milaan: het beroemde San Siro.

In de grote vakantie ga ik ook altijd op Tsjaka internaatkamp, reeds twee keer met dezelfde reismakker. Hij is ook mijn goede vriend en mijn ploeggenoot. Hij heet Dries Vanhee en is eveneens de persoon aan wie ik het klavertje vier doorgeef.

Daaag, Tim

34 november’14

Thomas Van de Velde Bedankt Dries voor het klavertje vier.

Ik ben Thomas Van de Velde, ben 11 jaar en woon met mijn mama Els, papa Jos en zus Kaat in Bastelare Zeveneken. Mijn zus en ik gaan naar leefschool Eikenkring in Zeveneken naar school, waar ik in het zesde leerjaar zit bij Juf Barbara.

4

Mijn hobby is voetballen, dat doe ik bij FC Dynamo Beervelde bij de U12.

We zijn een coole groep vrienden, onder leiding van een (strenge) leuke trainer Johan en een toffe ploegafgevaardigde Egon.

Samen met mijn papa ben ik hevige supporter van KAA Gent. Bij thuismatchen gaan we samen kijken in de Ghelamco Arena.

Ik kijk ook graag tv, zeker als de Rode Duivels spelen.

Ik geef het klavertje door aan mijn nichtje Annelies Groetjes thomas

3

Dries Vanhee

Dankuwel voor het klavertje 4 Tim! Hallo, ik ben Dries Vanhee en ben 11 jaar.

Samen met mijn mama Veerle Mels en mijn papa Chris Vanhee woon ik in Zaffelare. Wij hebben ook een lieve hond die Twarres heet.

Elke maandag en woensdag ga ik voetballen bij Dynamo Beervelde en op zaterdag spelen wij dan matchen tegen andere clubs.

Ik ben grote fan van Lokeren en Barcelona. Naast sportieve benen heb ik ook muzikale vingers want ik volg al enkele jaren pianoles.

Op school is het druk in het 6e leerjaar, maar gelukkig heb ik een toffe meester.

Ik hou van reizen en heb deze zomer het stadion van Barça gezien. Keitof!

Ik geef het klavertje 4 door aan Thomas, een goede vriend van de voetbal.”

november’14

35

Mensen die jarig zijn op: 2 november, 7 november, 13 november, 22 november & 27 november

Zij mogen, in eigen persoon, langskomen. En op vertoon van hun identiteitskaart krijgen ze een gratis fles rode of witte wijn ter waarde van € 7,50.

!! een jarige zijn identiteitskaart meebrengen en zo zijn/haar fles meenemen kan niet.

Kom naar onze whiskyhappening

op 28 november.

Whisky

Dit jaar ook voor de eerste maal cocktail + gin-tonic bar

van de maand november:

Auchentoshan American Oak

Wijn

voor de

r de 10 kee

€ 29,95

Triple gedistilleerd en uitsluitend, gerijpt in Amerikaanse bourbon vaten. Het resultaat: een Lowland Single Malt Whisky met de zoete aroma’s van vanille en kokos - samen met de handtekening glad, delicaat, Auchentoshan smaak.

van de maand: Hunting Season Don Cristobal 2013

5+1 gratis

€ 7,10

Ideaal wijntje voor bij uw wildgerechten

Als het drankje zo slecht smaakt, Wijnspreuk Dokter: moet u maar denken dat het wijn is.

Zou ik dan niet beter wijn drinken en van de maand Jules: denken dat het mijn drankje is?

Drinks Maurice De Clercq & Zoon - Dorp-Oost 133 9080 Lochristi - tel: 09.355 57 55 - drinks@skynet.be

T R O P R CA ACTIE 10 %

KORTING

VAN

04/10 TOT 16/11 2014

bij uw Collstrop verdeelpunt:

Tuincenter De Stercke Antwerpsesteenweg 21a 9080 Lochristi www.tuincenterdestercke.be www.webshopdestercke.be info@tuincenterdestercke.be Tel. 09 355 61 34 - Fax 09 355 60 42

NIEUW IN 2014 :

MODU, het innovatieve carport- en pergola concept van Collstrop

Advertentie_Tuincenter De Stercke 19 x 13,5 cm.indd 1

De vaste vaste waarde waarde in de in tuinhout tuinhout

13/10/2014 17:27:19

Lochristi groeit en bloeit

Hollandstellung:

een al te pijnlijke getuigenis

10 bunkers aan de noordgrens van Lochristi maken deel uit van de Hollandstellung, een verdedigingslinie van het Duitse leger in W.O. 1 tegen aanvallen uit het noorden.

5 van de bunkers van de Hollandstellung aan de Zuidlede werden onlangs ingericht als vleermuisverblijfplaats. Ze herbergen vandaag de dag onder meer de gewone baardvleermuis en de gewone grootoorvleermuis.

Bunkers en vleermuizen: IN DE NATUUR BESTAAT GEEN TOEVAL! De vleermuis is een gevleugeld wezen dat met ongeluk en ellende in verband gebracht wordt. Reeds vanaf de Middeleeuwen werd de duivel veelal afgebeeld in de gedaante van een vleermuis.

Men zegt ook dat de zielen van slechte mensen na hun dood de gedaanten van vleermuizen aannemen. Levendige motieven die plots opduiken in sprookjes en volkssagen. Het zijn spontane associaties of beelden die we onbewust maken, vergezeld van levendige gevoelens.

Zo werkt nu eenmaal de menselijke psyche.

Oorlogstrauma’s kunnen in de geest complexen veroorzaken, die we ervaren als minderwaardige karaktertrekken, die in de primitieve volkse levensbeschouwing uitgebeeld worden in levendige motieven en gevoelige beelden. Vleermuizen zijn die schaduwfiguren die opduiken uit het onbewuste, met onder meer oorlogstrauma’s als onbewuste inhoud.

In de psychotherapie hebben zulke associaties genezende invloed op het bewustzijn. De bunkers vormen net als de vele kerkhoven in de westhoek pijnlijke getuigenissen van de oorlogsgruwel.

Ongeveer 18 jaar geleden mocht ik tentoonstellen in het Nederlandse Doorn: een prachtig kasteel en een gigantische tuin. Hier, naar dit luxueuze oord, was het dat Keizer Willem 2 van Duitsland heen vluchtte na de oorlog. Ook de kroonprins Willem 3 vluchtte naar Nederland (Wieringen). Duidelijk dat slechts achter onze bunkers de oorlogshel begon. Dit zou nooit gekund hebben in Diksmuide of Ieper.

Nee, achter de HOLLANDSTELLUNG begon pas echt de gruwel van de loopgravenoorlog, de al te pijnlijke getuigenis gegrift in ons aller verbeelding.

door Markus november’14

37

WINTER GOLD BLOEMBINDERIJ Kris Naudts-Sabine Boone

OPEN DAYS

7, 8 & 9 november van 9.30 u tot 18 u vrijdag sfeeravond GOLD tot 22u Dorp oost 26

9080 lochristi

www.bloembinderijnaudts.be

13097 - NOPPE SLAAPCULTUUR 16/10/14 12:57 Pagina 1

PROOF PDF

Bedding: Carpe Diem ∙ Geltex Inside ∙ Swissflex ∙ Beka ∙ Lattoflex 13097 - NOPPE SLAAPCULTUUR 16/10/14 12:57 Pagina 1 ∙ Kreamat ∙ Acro Bedding Bedlinnen: Woody ∙ Lysdrap ∙ Slabbinck ∙ Essenza ∙ Snurk ∙ Damai ∙ Cavalli, … ook maatwerk Nachtkleding: Twin-Set ∙ Feraud ∙ Diesel ∙ Woody ∙ Pepita ∙ Tatà ∙ Dkny ∙ Vive Maria ∙ Skiny, …

PROOF PDF

Bedding: Carpe Diem ∙ Geltex Inside ∙ Swissflex ∙ Beka ∙ Lattoflex ∙ Kreamat ∙ Acro Bedding Bedlinnen: Woody ∙ Lysdrap ∙ Slabbinck ∙ Essenza ∙ Snurk ∙ Damai ∙ Cavalli, … ook maatwerk Nachtkleding: Twin-Set ∙ Feraud ∙ Diesel ∙ Woody ∙ Pepita ∙ Tatà ∙ Dkny ∙ Vive Maria ∙ Skiny, …

noppe slaapcultuur, hemels slaapcomfort noppe slaapcultuur, hemels slaapcomfort

Prachtige nachtkleding en homewear van topmerken ook online via www.pret-a-dormir.be Prachtige nachtkleding en homewear van topmerken ook online via www.pret-a-dormir.be Noppe Slaapcultuur is reeds sinds 1971 een specialist inzake slaapcomfort.

De bedden, boxsprings, matrassen en het bedlinnen zijn er van een superieure kwaliteit. Wij helpen u het kaf van het koren te scheiden en garanderen u een slaap waar velen van dromen...

Noppe Slaapcultuur is reeds sinds 1971 een specialist inzake slaapcomfort.

De (Oude bedden, boxsprings, matrassen en 09 het348 bedlinnen er van een superieure kwaliteit. Wij Gentse Steenweg 9, 9160 Lokeren baan Gent-Antwerpen) - Tel. 19 72 -zijn www.noppeslaapcultuur.be het kaf hetgesloten. koren te scheiden en garanderen u een slaap waar velen van dromen...

Open van maandag tem zaterdag van 10helpen tot 18u. u Dinsdag envan zondag Gentse Steenweg 9, 9160 Lokeren (Oude baan Gent-Antwerpen) - Tel. 09 348 19 72 - www.noppeslaapcultuur.be Open van maandag tem zaterdag van 10 tot 18u. Dinsdag en zondag gesloten.

Dendanku

Redactie Sofie Hesters

Rubriek van het warme hart

Een doorgeefluik en ketting van vriendschap. Een hartelijk boeket van dank van de ene Lochristinaar aan de andere. Wie de dankjewel-ruiker ontvangt, kan hem een maand later doorgeven aan iemand die hij of zij zelf weer in zijn of haar hart draagt.

Natuurlijk met verse bloemen!

Deze maand: een welgemeende dankjewel van Daniël Lagaet aan

Simonne Van Assche Bedankt Mariette voor deze leuke attentie.

Ik geef deze bloemen graag door aan mijn schoonzus Simonne voor alles wat ze doet voor de anderen.

Zij is voorzitster van de KVLV en Ziekenzorg Hijfte. Ook gaat ze regelmatig bij ‘haar oudjes’ op bezoek in het rustoord. Het zangkoor van Lochristi en Hijfte kan ook op haar rekenen.

En als ze dan nog tijd over heeft, gaat ze nog regelmatig bij haar kinderen helpen.

Ik wens je veel plezier met deze bloemen, Simonne, en geniet ervan!

Je schoonbroer Daniël

boeket geschonken door:

BLOE MB I N DE RI J

november’14

39

Geniet van packs aan democratische prijzen op al onze modellen.

Laatste stockwagens Passat Variant rijkelijk uitgerust aan zeer scherpe prijzen, wees er als eerste bij!

Golf beschermd door 40 jaar ervaring.

AUTOCENTER STEVENS BVBA Antwerpsesteenweg 86 - 9080 Lochristi

Tel: 09/355.74.52 - www.autocenterstevens.be

trappen & balustrades schouwkappen windwijzers draadafsluiting tuinpoorten maatwerk in inox of metaal

sier- & industrieel hekwerk toegangscontrole poort- & hekautomatisatie automatische deuren slagbomen parlo- & videofonie camerabewaking stroomschokbeveiliging

T. 09/355 17 00 - F. 09/337 03 09 - info@bmtechnics.be - www.bmtechnics.be Bedrijvenlaan 20 - 9080 Lochristi

Een Gentenaar in Lochristi Een Lochristinaar in Gent Een maandelijkse bijdrage door de ingeweken Gentenaars Dirk Crommelinck en Ann De Wit. Ze wisselen de pen, want beiden taalminnend, samen decennialang getrouwd en vol liefde voor Lochristi én Gent.

Dirk en Ann wonen in Lochristi. Dirk is coördinator Publiekswerking in NTGent en Ann is lerares Nederlands en Engels aan Nieuwen Bosch Gent.

I

14-18

k sta aan de ingang. Ik kijk naar een groot, kaal perk. Ik lees het bordje. Zoveel namen, zoveel jonge mannen, zoveel… Verzameld, in een massagraf. Ik wil er niet aan denken hoe zij hier werden ‘begraven’. Het zijn er 25 000.

Ik weet het, stilstaan bij de doden van die Duitse agressor van toen… Is it done? Want die aanvaller heeft toch veel leed aangericht. Leed ‘ons’ aangedaan, dat trouwens ook spreekt uit de vele ‘eenvoudige ‘ verhalen die bv. in Hijftekerk in de tentoonstelling ‘WO I in Lochristi’. Samen met Ann ging ik er een kijkje nemen. Zoveel gezichten van oud-strijders, overlevenden en gesneuvelden, brengen het leed van de gewone man erg onder de huid. Alvast dat ene verhaal over Raymond Geldof, die een Duitser doodt, dan ontsnapt, onvindbaar blijft. Waarop represailles worden genomen en 174 inwoners van Zaffelare worden gedeporteerd. Maar ook de hele kleine verhalen: dat op last van de kommandantur alle duiven moeten worden gedood.

Of die boerin, met al haar zonen in de loopgraven, die met een koe onder het oog van de bezetter kon verdwijnen. Onnoemelijk leed.

Alvast dat ene verhaal over Raymond Geldof, die een Duitser doodt, dan ontsnapt, onvindbaar blijft.

Waarop represailles worden genomen en 174 inwoners van Zaffelare worden gedeporteerd.

In een ‘kameradengraf’. Op een vroeger klaprozenveld.

Verder wandelen. Overal grijze grafstenen tussen het mos. 1 soldaat per zerk, 2 soms, vaak 4 voor 1 steen. Het is kil, maar mocht het dat niet zijn, dan zou de aanblik van die grote grijze vlakte de kilte in het lichaam wel vanzelf aanwakkeren.

Wat verder stoppen voor een groot, sober beeld.

4 soldaten in graniet overschouwen als het ware het dodenveld, in stilte wakend bij gevallen kameraden. De ogen neergeslagen, de helm in de hand. Wij worden nu wel heel erg stil.

Langemark. Het ‘studentenkerkhof’. 44 000 Duitse doden.

Hoewel we daarna Tyne Cot Cemetery van de geallieerden bezoeken, zal het ‘studentenkerkhof’ me het meest bijblijven. Vandaar dat ik er ons stukje in dit novembernummer mee begin.

Maar wel aan beide kanten van het front. Ook bij de vijand. Jawel. Dat leert me ook dat bezoek

aan Langemark. En die ongelooflijke voorstelling Front in NTGent. Want, lieve Lochristinaar, laat me toch even terugkomen op zaterdag 20 september. Toen ontmoette ik in NTGent Schouwburg 24 mede-inwoners voor een arrangement rondom de herdenkingsopvoering Front. Die indruk maakt omdat ze een universeel verhaal van leed en verdriet vertelt, in 4 talen. De boodschap: iedereen heeft geleden. Deze getuigenissen van onze Lootse toeschouwers liegen er niet om: de acteurs zelf .... fantastisch, ze waren schitterend! Deze waardevolle voorstelling ‘Front’ was een erg originele benadering van het thema Oorlog. Een voorstelling die zal bijblijven omdat ze zo bijzonder was. Het raakte echt en de manier waarop het gebracht werd vond ik verfrissend. De verhalen liepen ook op scène letterlijk naast en door elkaar, ieder zijn verhaal, ieder zijn oorlog. Treffend, zeker als je je probeert voor te stellen hoe het aan het front moet geweest zijn, maar met de frontgeluiden erbij en de geprojecteerde foto’s heb ik me af en toe toch wel de bedenking gemaakt dat het gekkenwerk moet geweest zijn om daar stand te houden... Het toneelstuk was zeer beklijvend en greep ons vaak naar de keel.

Bovendien ervoeren wij het als veel intenser dan de musical 14-18 (= wel spectaculair maar oppervlakkiger dan het toneelstuk). Het viel ons ook op dat heel wat acteurs best over een goede fysiek beschikken!

Het toneelstuk was zeer beklijvend en greep ons vaak naar de keel. Bovendien ervoeren wij het als veel intenser dan de musical 14-18 (= wel spectaculair maar oppervlakkiger dan dit stuk). De absolute stilte in de theaterzaal is ons ook opgevallen tijdens de 2 uren durende voorstelling!

14-18 dus, herdacht op zoveel manieren, maar altijd hevig binnen komend…

Maar verder, om wat opgewekter te eindigen: de Lootse ontmoeting, die zaterdag in NTGent, was deugddoend. En dus voor herhaling vatbaar, later op dit seizoen. Hou deze columnpagina in de gaten dus….!

Vrede zij met u en de uwen, lezer!

november’14

41

1

de

Lootsche baton We geven onze Lootsche estafettestok door aan een ‘groepsmens’.

De gekozen loper bepaalt wie overneemt. Enige beperking: er wordt het liefst tot buiten de deelgemeente gelopen. En ’t moet met liefde zijn, dat de baton doorgegeven wordt. (sh)

Het wordt deze maand een rondje lopen met de Lo-Runners! De Lootse loopclub die dit jaar zijn 10-jarig bestaan viert.

Dag iedereen, ik ben Peter Wollaert.

Afkomstig van het alom bekende Ouwegem…een dorpje aan de lage voet van de Vlaamse Ardennen. Na een tussenstop in Deinze leerde ik mijn Lokerse vrouw kennen en we zijn ergens tussenin beland – nu ja ongeveer toch – in Zaffelare. Ik woon hier samen met drie lieve vrouwen: mijn echtgenote Sophia en twee dochters: Pauline (12 j) en Camilla (bijna 10 j).

Ik werk als IT-nerd (ze noemen dat ook soms ITconsultant), meer bepaald “Virtual Datacenter Architect”. Als dat je niets zegt,…dan mag je jezelf een normaal persoon noemen.

1

Sporten is één van de voornaamste manieren om me te ontspannen. Tot een jaar geleden was dat vooral Mountainbiken. Op die manier heb ik de meeste paadjes, wegels, velden, bossen en heuvels van de Vlaamse Ardennen verkend. Rond Zaffelare zijn de heuvels iets minder hoog, maar ik heb toch al heel wat mooie stukjes natuur ontdekt, ik kan de streek zeker appreciëren. Fietsen is nu wat verminderd. Naast fitnessen ga ik vooral lopen. Zo ben ik nu een klein jaar lid van de sympathieke Lo-runners. Dit seizoen bestaan de Lo-runners 10 jaar en onze trainers (Alex De Ward en Hannes D’Haeyer) willen een paar “speciale” activiteiten inplannen. Zo gingen ze direct vol enthousiasme in op mijn voorstel om mee te doen aan de 24-urenloop te Oudenaarde. Op 4 & 5 oktober liepen we daar met een 20-tal Lo-Runners 273 km samen en behaalden een mooie 6de plaats van 44 deelnemende groepen. ’t Moet niet altijd ‘bewegen’ zijn. In mijn vrije tijd durf ik al eens op mijn akoestische gitaar tokkelen. Ik heb 4 jaar les gevolg op de muziekschool van Gina Lefebure en ik mag zeggen dat het klinkt…niet altijd ‘goed’, daarom tokkel ik meestal afgezonderd. Mijn dochters doen het heel wat beter op hun dwarsfluit en piano. Ik kan genieten van een goed boek, stilte, niets-doen, lekker eten, wandelingetje, drankje,….en muziek. Ik ben zeker geen grote muziekkenner, maar wel een groot genieter van allerhande genres; van klassiek over rock en techno/dance en nog veel meer… tot Jazz… ik laat me graag verrassen en raken door de geluidsgolven.

42 november’14

Peter, met plezier neem ik de baton van jou aan.

Alex Dewart is mijn naam, geboren en getogen Lochristinaar sinds 1956. Samen met mijn vrouw Nadine hebben we 2 zonen, Jens en Niels. Ze zijn reeds 31 en 20 jaar waarvan de jongste nog studeert en thuis woont, we zijn reeds opa en oma van Jade.

3 2 4

2

Als sportleraar van GBS Lochristi probeer ik jong en oud steeds te stimuleren tot een gezonde recreatieve sportbeoefening.

In 2005 vroeg de sportdienst me om ‘start to run’ te begeleiden voor volwassenen, na 10 weken trainen en het behalen van hun 5 km kwam de vraag van de deelnemers waar ze terecht konden om verder in groep te kunnen lopen. Aangezien toen in Lochristi nog geen joggingclub bestond werd de club Lo-runners door mezelf opgericht. Bij de aanvang telden we 15 leden.

Dit jaar vieren we het 10-jarig bestaan van onze vereniging en trainen met 35 joggers op donderdagavond. Omdat het een jubileumjaar is nemen we deel aan enkele bijzondere evenementen zoals de 24-urenloop te Oudenaarde ten voordele van het kinderkankerfonds welke op 4 en 5 oktober ’14 doorging.

Foto’s en meer info i.v.m de Lo-runners vind je op onze site: http:// lorunners.googlepages.com.

Op mijn beurt geef ik graag de baton door aan een nieuw sportief lid wonende te Zeveneken: Elke Pringels, Alex Dewart

3

De Lootsche baton Mijn naam is Elke Pringels, geboren en getogen in de Gentse Steenweg op grondgebied Lokeren - parochie Zeveneken.

Mijn jeugd bracht ik door in de gezellige drukte van een zelfstandig nest waar het een dagelijks komen en gaan was van tal van mensen.

Nadat ik afstudeerde, volgde ik mijn vriend naar het dorp waar hij opgroeide en was Zeveneken voor enkele jaren niet meer mijn thuishaven. Toen we samen eindelijk maar eens werk wilden maken van die bouwplannen, beslisten we terug te keren. Momenteel woon ik in de Hoekstraat, dicht bij familie en met uitzicht op het weidse Zeveneekse landschap, wat wil een mens meer.

Ik werk ondertussen 10 jaar in Human Resources en onlangs maakte ik de overstap naar een ander bedrijf, dit is voor mij een heel spannende maar ook boeiende professionele periode. Wanneer het werken erop zit, kan ik genieten van uit eten gaan met vrienden en familie en van een interessante reisbestemming.

Deze zomer hebben we Israël rondgereisd, ondanks het conflict en de spanningen tussen de Israëli en de Palestijnen was het echt genieten van deze mooie bestemming.

Sinds enkele jaren ben ik ook gebeten door de “loopmicrobe”, vroeg opstaan en al joggend de natuur verkennen en het dagelijks leven zien ontwaken, geeft een instant geluksgevoel.

Recent besliste ik het meer georganiseerd aan te pakken en ging deel uitmaken van Lo runners, de joggersvereniging in Lochristi. Een uurtje lopen op donderdag (en zondag) in het gezelschap van de andere Lo-runners en met de goede begeleiding van Alex en Hannes, vliegt zo voorbij. Een aanrader voor iedere beginnende of geoefende sporter.

Ik geef graag de baton door aan Ingrid, de echtgenote van ee vaste waarde bij de Lorunners, Vincent.

4

Dank je, Elke, voor de baton.

Ik ben Ingrid Lammens, Beerveldse van geboorte. Na een tussenstop van 3 jaar in Gent, wonen Vincent en ik samen in Beervelde. Onze 3 dochters, de KLM naar de letters van hun voornaam, beleefden hier even zorgeloze kinderjaren als hun moeder destijds.

Het krijgen van de baton heb ik te danken aan mijn man Vincent, de Nestor van de Lo-runners. Hij was er vanaf de oprichting bij, en zo leef ik al 10 jaar mee met het reilen en zeilen van de Lo-runners. Al na de eerste trainingen voelde ik dat het ‘goed’ zat: prima sfeer, de training was naast inspannend ook ontspannend. Lopen werd een plezierige uitdaging, die Vincent rust gaf na een dag hersenwerk.

Intussen was ik bij Kvlv Beervelde voorgedragen als bestuurslid. Ik nam de uitdaging aan. Ik verzorg vanaf dan de nieuwsbrief, en begeleid o.a. fietstochten in voor- en najaar.

Bij de kvlv-activiteiten, kwam er, lang voor het een rage werd, een ‘start tot run’ sessie. En ja hoor, na 10 lessen liep ik de 5 km binnen 30 minuten. Af en toe liep ik eens mee met de Lorunners in aangenaam gezelschap. Het gaf mij de motivatie om door te zetten naar 10 km, en daarna naar 10 mijl.

Vandaag horen we beiden tot het groeiende leger gepensioneerden. We genieten van alle mooie dingen die we samen kunnen en graag doen: de kleinkinderen, lezen, bijleren, lopen, wandelen, fietsen, het hoeft niet spectaculair te zijn. Af en toe een uitdaging: meedoen aan een 24-urenloop, gepakt en gezakt van Avignon naar Aarlen fietsen in 12 dagen. Als geest en lichaam meewillen, kunnen we het zo nog vele jaren volhouden.

Mag ik dan nu deze baton doorgeven aan een baken in onze thuishaven: Denise Schamphelaere. In een ver verleden kwam zij naar hier met onderpastoor Notteboom, en sedertdien is zij hier een vaste waarde. Denise: het woord is aan jou!

november’14

43

speciaal voor uw geboortekaartjes, huwelijksdrukwerk, naamkaarten, uitnodigingen

terug naar het ambacht! rpr

ess

rke e w k u dr klass

te let

met

U kan bij ons ook nog steeds talrijke boeken inkijken vol voorgedrUkte modellen.

Wens je een eigen ontWerp: geen probleem, na een verkennend gesprek maken onze ontWerpers er een „pièce UniqUe” van. enkel afdrUkken? ook dan helpen Wij U graag.

GraaG adviseren wij u hierover !

Drukkerij Coppens bvba · Hospitaalstraat 2 · 9080 Lochristi-Beervelde · 09 353 93 93 info@coppens-druk.be · www.coppens-druk.be

Kom naar onze wijndegustatie

op zondag 9 november

van 10 tot 17 uur

Voor een kleine of grote aankoop, eventjes proeven, informatie krijgen, gezellig aperitieven... het kan allemaal op onze wijndegustatie!

Gratis toegang - Inschrijven NIET nodig!!

Dranken De Wispelaere

Lindestraat 108 - Gent-Desteldonk - tel: 09.355 65 27

November

kalender Wekelijkse Sportreeksen

Woensdag 29 oktober 2014

Jitsu School Damoi Kwaï - dinsdag 19.30 tot 21 u & zaterdag 9 tot 11 u in sporthal Zaffelare - 09/355 85 38, 0475/34 48 56 - 0475/34 48 57, www. damoikwai.be

Kvlv Zeveneken - info: karina.braeckman@telenet.be

Zelfverdedigingschool Damoi Kwaï Ju -Taï

Judoclub Hokkaido Lochristi trainingen op

woensdag en vrijdag in drie groepen volgens leeftijd en niveau - info: 0494 98 66 31 of info@judolochristi.be, www.judo-lochristi.be

Looptraining Lo Runners - Gezinsbond Lochristi

- donderdag 19.30 u tot 20.30 u sportterreinen Bosdreef - zondag 10 u tot 11u prov. Domein Wachtebeke - info: alexdewart@yahoo.com, 0498/80 85 24

Crea voor kids: pimpen met papier

Dinsdag 4 november 2014 Stijladvies voor 45+ - Femma Lochristi - 19.30 u bibliotheek Lochristi - info: vercauterenhilde@ skynet.be of 09/355.30.08 Gaaibolling - Okra Zaffelar 13.30 u cafe Den Hoek, Persijzer, Zaffelare Vrijdag 7 november 2014 Fair Trade Wereldwijnen - vtbKultuur Lochristi - 20 u Jeugdlokalen Orphanimo - info: vtbkultuur. lochristi@skynet.be Zaterdag 8 november 2014

Yoga kvlv Lochristi - donderdag, Witte Zaal vrije basis- Uitstap Parfum op maat te Antwerpen

school, Bosdreef - 20 tot 21.30 u - ingrid.boone@ skynet.be, 09/355 90 00

Femma Zaffelare - info: 09 355 29 87, 09 356 8333, 093552992 of femmazaffelare@hotmail.com

Turnen kvlv Lochristi - maandag, turnzaal Edugo van Maak zelf je pizza: workshop voor kinde20 tot 21 u - nadinevk@gmail.com, 0497/12 69 45 ren Dans & Ballet Arabesk - dinsdag 16 u & donderdag kvlv Beervelde - 14 u De Kring, Kloosterstraat, Beer-

nummer

9080 Fris en blij magazine voor Lochristi, Zaffelare, Beervelde & Zeveneken

Uw nieuwsberichten of activiteiten in Nummer9080?

Voer uw activiteiten in op www.nummer9080.be onder kalender.

Hutsepot van dr J Goossenaertskring

19.30 u in de zaal Oud Gemeenteschool te Zeveneken - info: raf.cosyns@skynet.be 09 355 74 91, 0477 504 264, els@wincom.be, Ivan Lybaert 0475 442 451

Ledenfeest Davidsfonds LochristiZeveneken - Restaurant De Lozen Boer - inschr: janboone@telenet.be Maandag 17 november 2014

Opvoeden@home voor grootouders

Femma Zaffelare - info: 09 355 29 87, 09 356 8333, 093552992 of femmazaffelare@hotmail.com

Dinsdag 18 november 2014

Keramiek workshops (reeks van 3)

19 u Het Takketiele Huis, Rechtsraat 26, Zaffealere andere lessen: 25/11, 2/12 - www.takketiele.be

Zaterdag 22 november 2014

Boomplantactie Natuurpunt MoervaartZuidlede - bestellen tot 9 november bij

17 u - Witte Zaal VBS Sint-Jozef - Tineke Boel 0486 29 32 32

velde info: willems.katr@skynet.be of 0492 27 29 42

a.m.philips@gmail.com 09/355 03 57 of bestelbon downloaden van www.heidebos.be

Woensdag 26 november 2014

Meditatie in Zeveneken - donderdag van 19.30 tot 21 u - kapel Woonzorgcentrum, st.-Eloooistraat 56 Info: Van Peteghem Angèle 09 353 93 76

Zondag 9 november 2014

Aanvraag NMBS-kortingskaart - Gezinsbond Lochristi - 10 tot 12 u in De Kring Dekenijstraat info: www.gezinsbondlochristi.be

Woensdag 22 oktober 2014 Start Naaicursus - kvlv Beervelde - 19 u De Kring Beervelde - volgende lessen op 5, 12, 19 en 26 november - info: willems.katr@skynet.be, 0492 27 29 42 Maandag 27 oktober 2014

Maandag 10 november 2014

Jong kvlv Hijfte - 19 u Zaal De Kneut - Info: Diana 0478/38 49 73

Uitstap Parfum op maat te Antwerpen

Paddestoelen met tuinmateriaal

1ste quiz van Jong N-VA - 20 u Gemeen-

Kookles: Koken van feestmenu

Femma Zaffelare - 19.30 u Oude Bib Kerkstraat info: 09 355 29 87, 09 356 8333, 093552992 of femmazaffelare@hotmail.com

Vrijdag 28 november 2014

teschool Zeveneken - inschr tot 10 november via lochristi@jongnva.be (ploegen van 4 pers) - info: Eva Paelinck: lochristi@jongnva.be

Oberon strijkkwartet - Davidsfonds LochristiZeveneken - 19.30 u Neogotische kapel Oude Abdij Drongen - info: janboone@telenet.be

Zaterdag 15 november 2014

Zaterdag 29 november 2014

Femma Zaffelare - info: 09 355 29 87, 09 356 8333, 093552992 of femmazaffelare@hotmail.com

vtbKultuur Lochristi - gespreksavond met proeverijen om 18.30 u Jeugdlokalen Orphanimo - info: vtbkultuur.lochristi@skynet.be

Is insecten eten ons culinaire toekomst?

Quiz - oudercomité GB Beervelde ism

Kwistetwel - 20 u in de Gemeentelijke Basisschool Kloosterstraat 4 t - Inschr: kwistetwel@scarlet.be of bij Franky Van Hecke- Fazantenstraat 10 - 09 355 85 18

Geschenkenbeurs - Oxfam wereldwinkel Lochristi - 10 tot 18 u Hoekstraat 2, Zeveneken

WEEKEND VAN DE JEUGD Vrijdag 24 t/m zondag 26 oktober 2014: www.jeugdlochristi.be/wvdj Vrijdag 24 oktober: Tienerfuif @ Jeugdhuis Lodejo

Zaterdag 25 oktober:

Roefeldag @ Middenstand Lochristi

Zondag 26 oktober:

Kidsnamiddag, Jeugdlaureaat &Herfstbbq @Jeugdlokalen Orphanimo

november’14

45

Villa Johanna Geniet in huislijke sfeer - Aparte huiskamers voor feestjes

Dirk Van Kerkvoorde afsluitingen - hekkens - automatisatie las- en smeedwerk - trappen, leuningen en schouwkappen - Parlefonie en videofonie verkoop Bekaertmaterialen - tuinverlichting

Lunchmenu - 20 euro (niet op zondag) Ons Heerlijk Seizoensmenu - 4 gangen - 40 euro

Herfstmenu 40 euro Van 17 oktober t/m 25 december 2014

Pompoenroomsoep *** Duo van gebakken eendenlever en eryngizwammen of Gegratineerde Zeeuwse diepe oesters (5 stuks) of 6 Oesters natuur ‘fines de claires’ (+€2) of Schelvishaasje, crumble van walnoot en ansjovis, citroenmousseline *** Kalfsribeye met champignons, seizoensgroenten en frietjes of Winterse vissuggestie van de markt met savooistoemp of Suprême van parelhoen romig witloof,wintergroenten of Hertenrugsteak (+€3) gevuld appeltje, aardappelsoes *** Nagerechtenfantasie met winterfruit en speculoos Formule aperitief, wijn, water en koffie aan 17 euro pp.

Menu zonder soep of nagerecht: € 37,50 Menu enkel voor-en hoofdgerecht: € 35,00

www.villajohanna.be Antwerpsesteenweg 43 - Lochristi - 09.342 85 02 Elke middag open vanaf 11u45 (maandag gesloten) ‘s avonds enkel open op vrijdag en zaterdag voor feestjes vanaf 15 personen ook andere avonden open

Persijzerstraat 21 - Lochristi (Zaffelare) 0495/23 78 59 - vankerkvoordedirk@skynet.be

De Oudstrijderslaan

Straat

namen

door Bert Vervaet

ligt in de oostelijke hoek van de Koning Albertlaan en de Dorpstraat, tussen de Bevrijdingslaan en de ElfNovemberlaan. Het begrip ‘oud-strijder’ is pas na Wereldoorlog I bij ons in voege gekomen. Vanaf de Franse bezetting, op het einde van de 18de eeuw, was er verplichte militaire dienst bij loting.

Per kanton werd een bepaald aantal militairen gevraagd. Wie een klein nummer trok moest soldaat worden, tenzij hij een vervanger kon betalen. Grote legers zijn indertijd meegetrokken met Napoleon, velen sneuvelden of kwamen om van ontbering, anderen kwamen terug. Ze noemden zich niet ‘oud-strijders’, maar wel ‘Napoleonisten’. Talrijk waren de mensen die zijn blijven opkijken naar deze keizer van Frankrijk. Het systeem van loting bleef bestaan onder de Nederlanden en onder België en overal ontstonden bonden van ‘oud-soldaten’ van mannen die wel in het leger waren geweest, maar die nooit in de oorlog had-

den gezeten. Pas in 1914-1918 werd weer ten strijde getrokken en kregen de soldaten nu de eretitel ‘oud-strijder’. Na de oorlog ontstonden er in alle dorpen van Groot-Lochristi twee bonden van oud-strijders: de Vlaamse Oud-strijders (VOS) en de Nationale Strijdersbond (NSB). De Vossen, die respect vroegen voor het Nederlands in België, waren in de meerderheid. Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft een deel van de Vlaamse nationalisten gecollaboreerd met de bezetter en daardoor werd gans de Vlaamse beweging in diskrediet gebracht. Vlaams werd zwart gemaakt, letterlijk en figuurlijk. In alle dorpen van Groot-Lochristi verdween de VOS en zo bleef alleen de NSB over, waarvan soms vroegere Vossen lid werden. De oud-strijdersbonden werden na 1945 uiteraard sterk uitgebreid met oud-strijders van Wereldoorlog II en deze bonden kregen in het kader van de latere politieke discussie een uitgesproken belgicistisch karakter.

Overnachting Wenst u hier ook vemeld te staan? Neem contact met info@nummer9080.be

Advocaten

Advocatenkantoor Aelbrecht Sara bvba Beervelde dorp 70 - 9080 Beervelde Tel: 09.367 48 67 - fax: 09.367 48 68 E-mail: info@aelbrecht-law.be

Nuttigeadressen

Advocaat Tom De Sutter Koning Albertlaan 128 - 9000 Gent Tel: 09.222 94 31 - fax: 09.220 23 27 E-post: tdesutter@fransbaert-law.be Webstek: www.fransbaert.be Advocatenkantoor Erik Van Gerven bvba Dorp West 73 - 9080 Lochristi Tel: 09.355 10 06 - fax: 09.355 20 50 E-mail: advocatenkantoor@van-gerven.be Advocatenkantoor Bart Raes Beukendreef 26 - 9080 Lochristi Tel: 09.356 73 68 - fax: 09.355 67 03 E-mail: bart_raes@skynet.be Deconinck & Deblauwe Koning Albertlaan 48 - 9080 Lochristi Tel: 09.337 50 70 - fax: 09.337 50 75 E-mail: info@advocaatlochristi.be www.advocaatlochristi.be Gert Coolsaet Zavel 30 - 9080 Lochristi Tel: 09.328 8443 - Gsm: 0497.436 166 Gert.coolsaet@telenet.be Jan Devroe Zevenekendorp 16 - 9080 Lochristi Tel: 09.356 95 72 - fax: 09.328 42 77 Gsm: 0495.800 944 Advocatenkantoor.devroe@telenet.be Linda De Coninck Beelbroekstraat 105a - 9040 Gent (Sint-Amandsberg) Tel: 09.356 89 00 - fax: 09.356 69 75 E-mail: Linda.de.coninck@telenet.be

Boekhouders - Accountants Fiscalisten

Adfibodem bvba Voordestraat 70A - 9080 Lochristi Pijkestraat 138 - 9041 Oostakker Tel: 09.3551210 - jl.demeyer@adfibodem.be www.adfibodem.be CBA & Co BVBA Boekhouding & Startersadvies Kapelleken 15 bus 0002 - 9080 Lochristi Tel: 09.348 52 35 Valerie.caulier@pandora.be CRVB Accountancy bvba Burg. Vermeulenlaan 20 - 9080 Lochristi Tel : 09.355 24 63 E-mail: info@crvb.info DPO Accountants en Belastingconsulenten Jeroen Vandewalle Weerstandshof 17 - 9080 Lochristi Kleemstraat 84 - 9041 Oostakker E-mail: jeroen.vandewalle@dpo.be www.dpo.be

Dierenartsen

Dierenarts Katrijn De Groote Drongenstraat 92 9160 Lokeren Tel: 09.3288079 - Gsm: 0475.786 139 Dierenarts De Cubber Tim Hoekskensstraat 39 - 9080 Lochristi gsm: 0478.37.87.98 www.dierenartsdecubber.be

Kinesitherapie

Vanessa Minne en Vanja Dewaele Orchideeënhof 7 - 9080 Lochristi Tel. 09.259 06 58 - Gsm: 0476.99 44 39 E-mail: vanessa.minne@telenet.be

Advocaat Renaat Lievens Suzanne Lilarstraat 91, bus 201 - 9000 Gent Koen Velghe - Kinesitherapeut Elf Novemberlaan 3 Tel: 09.243 49 10 - fax: 09.243 49 15 E-mail: renaat.lievens@vanasch-advocaten.be 9080 Lochristi Gsm: 0478.47 00 67

Artsen

Kinderarts Dr. Tom Vercruysse Dorp-West 37 - 9080 Lochristi Tel: 09.2799997 (raadpleging na afspraak)

Logopedie

Jill De Smet Logopraxis - Logopedische praktijk Bevrijdingslaan 21- 9080 Lochristi Gsm: 0486.61 31 97 - www.logopraxis.be

B & B De Serafijn **** Sint-Baafsdreef 32 - 9080 Lochristi

Tel : 09.356.69.96 – GSM : 0475.51.86.25 www.deserafijn.be, info@deserafijn.be

Podologie

Ann Bieseman Langenakkerlaan 61 - 9080 Lochristi Gsm: 0477.75 18 69

Studiebegeleiding

Xanthippe Strikt individuele studie- en personenbegeleiding.

Examencommissie Secundair Onderwijs (Middenjury) & Bedrijfsbeheer • Naschoolse Studiebegeleiding • Bijlessen Voorbereiding Toefl • Bmat • Toelatingsproef (Tand)Arts Herexamens • One – To – One! Dorp-West 138 - 9080 Lochristi www.xanthippe.be - Tel. 0476.27 28 70

Personal Coach

Art Of Life Coaching Persoonlijke begeleiding, ADHD & Life Coach Smalle Heerweg 225 9080 Lochristi 0494.85 85 47 - enkel op afspraak www.artoflifecoaching.be

Thuisverpleging

Wit-Gele Kruis Lochristi Dorp West 88 - 9080 Lochristi 09.356 60 60 - lochristi@wgkovl.be 24u/7d - alle mutualiteiten Thuisverpleging Jeroen Cottenier bvba Antwerpsesteenweg 6/0002 - 9080 Lochristi jeroen.cottenier@gmail.com - Gsm: 0495.65 76 89 Alle mutualiteiten - 7 op 7 Thuisverpleging Julita Van der Sypt Hoekskensstraat 103 - 9080 Lochristi GSM: 0495.23 97 43 E-mail: julitavandersypt@skynet.be Alle mutualiteiten - 7 dagen op 7 Thuisverpleging op maat Carine Laureyns - Gsm: 0477.044 536 Marleen Sucaet - Gsm: 0495.235 462 Rostijnestraat 80 - 9042 Desteldonk Alle mutualiteiten - 7 dagen op 7

Voedings- en dieetkundigen Voedings- en dieetkundige Diabeteseducator - Céline Stadeus Koning Leopold III Laan 4 - 9080 Lochristi 0476.39 33 60 - Enkel op afspraak

november’14

47

Beervelde

Wereldoorlog I

in Lochristi 1914

- 1918

Beervelde: de opgeëisten Erik De Groote is bijzonder geboeid door het verleden van Beervelde. Voor deze oorlogsbijdrage liet hij zich bijstaan door de kleindochter van Arents Raymond.

Contact: 09 356 88 24 – Heistraat 36 – erik.degroote3@telenet.be

Het verhaal van opgeëisten – weggevoerde Burgers – Zivil Arbeiter – dwangarbeiders in de Groote Oorlog

Jaren geleden begon ik een zoektocht naar mijn voorouders en bijhorende familiegeschiedenis. Al snel werd mijn aandacht getrokken op enkele familieleden die tijdens de Groote Oorlog opgeëist werden. Mijn grootvader Arents Raymond overleefde de doorstane gruwel, zijn broer Gustave werd door de Duitsers doodgeslagen op 21 oktober 1917. Hij was geen alleenstaand geval. Verzwakt door ziekte, slechte behandeling en honger, ontbering en koude moesten ze werken tot ze er letterlijk bij neervielen.

Velen onder hen bezweken of werden doodgeslagen.

Met mondjesmaat kwam ik nu en dan toch iets meer te weten en hoe meer ik erover vernam, des te meer vragen had ik: wanneer waren ze

vertrokken, wanneer kwam mijn grootvader terug, waar ligt mijn grootoom Gustave begraven, waar ergens in Frankrijk moesten ze werken?

Bij mijn zoektocht kom ik in contact met familieleden van andere opgeëisten en wij hebben allemaal hetzelfde probleem: in alle archieven, op internet, vinden we maar heel weinig terug over onze opgeëisten, daar waar militairen een dossier hebben. Mijn bijzondere dank voor alle geboden hulp bij mijn opzoekingen gaat hierbij vooral uit naar Donald Buyze, Herman Couché en Marleen Van Acker. Zonder hen zou ik nooit zoveel kunnen achterhalen hebben over mijn dierbaren.

Mijn grootvader overleed toen ik pas 7 was en voor zover ik me kan herinneren werd er, zeker in mijn bijzijn, niet over zijn oorlogsverleden als opgeëiste gesproken.

Mijn grootouders en mijn ouders probeerden gans hun leven te weten te komen waar nonkel Gustave begraven lag, tevergeefs… tot ik in 2006 op

Mijn lot is duidelijk: werken en nog eens weken, tot ook ik crepeer.

Geschopt en vernederd worden, een hond krijgt een betere behandeling dan een Zivil Arbeiter! de gedenkplaat achterin Beervelde-kerk bemerk dat zijn naam er anders geschreven staat: Aerents Gustave. Onmiddellijk op internet gezocht en gevonden: Aerents Gustave begraven op de Nécropole Nationale van Pierrepont (Meurthe-et-Moselle), grafsteen 381, amper een 40 km ten zuiden van Aarlen. Het duurt nog tot 2008 eer we zijn graf een eerste maal konden bezoeken. Op zijn bidprentje staat dat hij overleed in Lamanière. Dit ‘dorp’ bestaat niet: hij overleed in La Mourière, een gehucht van Bouligny en Piennes. Vele opgeëisten die daar overleden in 1917-18 werden aanvankelijk in de verschillende dorpen begraven om dan in 1924 opgegraven en herbegraven te worden in Pierrepont. Hier rusten 141 Belgen.

De opeisingen van de burgers kwam pas op gang in oktober 1916: onder bedreiging werden de bevolkingsregisters opgevorderd. Aanvankelijk werden de opgeëisten gerekruteerd onder de werkloze mannen en arbeiders tussen 15 en 45 jaar; hiervoor kwamen er veel in aanmerking, de oorlog

48 november’14

Beervelde

duurde immers al meer dan 2 jaar. Naarmate er slachtoffers vielen onder de opgeëisten en hun rangen dus flink uitgedund werden trad er in 1917 een nieuwe fase in: de leeftijd werd opgetrokken tot 60 jaar en er werden opgeëisten gerekruteerd onder de burgerij en de bezittende klasse.

Pas in januari 2011 kom ik toevallig te weten (Rijksarchief Brussel) dat mijn grootvader vertrok vanuit Destelbergen, via Gent en grootoom Gustave vertrok vanuit Kalken via Dendermonde. Nochtans woonden ze in mekaars buurt in de huidige Toleindestraat maar in 1916 bestond Beervelde nog niet als autonome gemeente. De kant van de Voldersstraat was dan

Destelbergen, de overkant van de straat was Kalken.

Grootoom Gustave vertrok op 1 december 1916 vanuit Kalken naar Dendermonde en zo naar de frontstreek in Noord-Frankrijk waar hij 10 maanden later overleed.

Mijn grootvader, net als verschillende andere ‘Beerveldenaars’ vertrokken dus vanuit Gent: een deel van hen moest verzamelen in de toenmalige ‘grasfabriek’ (zo genoemd door de Gentenaars, was toen de spinnerij van de Usines Cotonnières GandZele-Tubize, op deze locatie is nu de zaak Vynckier gevestigd) en vandaar op transport gezet op de trein in het Station van Gent Rabot (afgebroken in 1987). Een ander deel vertrok vanuit het Flandria-Palace (hotel aan St. Pietersstation opgetrokken voor de Wereldtentoonstelling van 1913) en zo vanuit StPietersstation richting voor hen althans ONBEKEND, het werd Noord-Frankrijk, achter de frontlijn.

De opgeëisten werden ondergebracht in ZAB’s (Zivil-Arbeiter-Bataillone). Op papier bestond ieder bataljon uit 2000 man, verdeeld over 4 compagnies.

De arbeid die ze er ter plaatse moesten verrichten was zwaar en ze werden door de Duitsers uitermate slecht behandeld.

De werkdagen waren lang en doorgaans moesten ze enkele kilometers te voet stappen van en naar hun arbeidsplaats. De voeding die ze kregen was ondermaats. Het loon dat ze voor hun werk kregen bedroeg amper 40 centiem (30 pfennig) per dag…

Van de weggevoerden uit Destelbergen komen de meeste in ZAB 27 en ZAB 30 terecht. Enkelen in ZAB 4, waaronder mijn grootvader en zijn goede vriend De Meyer Cyriel. Mijn grootvader en Cyriel vertrokken samen op 17 oktober 1917 en kwamen ook samen terug, uitgemergeld en ziek, op 13 mei 1918.

Ondertussen vonden we een herdenkingsdiploma van mijn grootvader terug waarop vermeld staat dat hij in Tournes, Lemé en Sains-Richaumont

november’14

49

Marc Everaert

Vrijheidsplein 19 B1 9160 Lokeren Telefoon.09 349 29 50 Erkend Makelaar BIV 205708

bvba

IMMO

www.ImmoMarcEveraert.be

TE KOOP Lokeren - grens Lochristi

Lochristi - Begonialaan 7

Hoekstraat 29 (vlakbij Zevenekendorp)

Lochristi - Kapelleken 16

WOONHUIS (OB)

WOONHUIS - grondig gerenoveerd, stijlvolle inrichting

ruim WOONHUIS (OB)

met inkom, living, keuken, kelder, badkamer, berging, 3 slaapkamers, garage, tuin en oprit. Tot. opp. 433 m².

Inl. RO: Vg-Wg-Gdv-Gvkr-Gvv. EPC 807 kWh/m². Rustig gelegen, vlakbij Lochristi centrum.

met inkom, 2 burelen,ruime living, berging, toilet, badkamer, kelder,4 slaapkamers, zolder, aangelegde tuin met terras,dubbele garage, oprit. Tot. opp. 989 m².

Inl. RO: Vg-Wg-Gdv-Gvkr-Vv. EPC 538 kWh/m².

Lochristi - Oosteinde 35

Lochristi - Oosteinde 37

Lochristi - Voordestraat 44 (hoek Doornikstraat)

WOONHUIS (HOB)

WOONHUIS (gesl. beb.)

met hall, living, keuken, berging, toilet, badkamer, 2 slaapkamers, terras.

Tot. opp. 60 m².

EPC 158 kWh/m².

Inl. RO: Vg-Wg-GdvGvk-Gvv.

VERKOCHT

WOONHUIS (OB)

met living, eetkamer, keuken, badkamer, toilet, kelder, berging, 3 slaapkamers, terras, tuin, berging, garage, oprit.

Tot. opp. 309 m². Vlakbij Zaffelare-dorp. EPC 875 kWh/m².

Inl. RO: Vg-Wg-Gdv-Gvkr-Gvv.

met living, eetkamer, keuken, berging, badkamer, 3 slaapkamers, terras, tuin, berging en garage.

Tot. opp. 310 m². Vlakbij Zaffelare-dorp. EPC 529 kWh/m².

Inl. RO: Gvg-Wg-Gdv-Gvkr-Gvv.

Sint-Amandsberg - Ombeekhof 36

Sint-Kruis-Winkel - Marcel Herpelinckstraat 18

Lochristi - Antwerpse Steenweg 8 02 03

WOONHUIS (gesloten bebouwing)

WOONHUIS (OB)

Residentie Van Gogh LAATSTE APPARTEMENT - Nieuwbouw

met inkom, toilet, living, ing. kkn., berging, badk., 4 slpk., berging, zolder, terras, tuintje, garage.

Tot. opp. 221 m².

EPC 169 kWh/m².

Inl. RO: Vg-Wg-GdvGvkr-Gvv. Bouwjaar 2002.

Rustige woonbuurt.

Vlotte verbinding.

VERKOCHT

met hall, living, eetkamer, keuken, badkamer, toilet, 3 slaapkamers, berging en garage, terras, oprit, tuin met zicht op de velden. Tot .opp. 1.119 m². EPC 596 kWh/m².

Inl. RO: Vg-Wg+Ag-Gdv-Gvkr-Vv.. Aan de achterzijde van het perceel klein gedeelte gelegen in mogelijk overstromingsgevoelig gebied.

VERKOCHT

Lochristi - Rivierstraat 20 WOONHUIS (OB)

Aanbod te huur: WOONHUIZEN APPARTEMENTEN www.ImmoMarcEveraert.be

te renoveren - met hall, living, keuken, badkamer, slaapkamer of bureel, wasplaats, 2 slaapkamers, zolder, garage, terras en tuin.

Tot. opp. 744 m². EPC 1232 kWh/m².

Inl. RO: Gvg-Wg-Gdv-Gvkr-Gvv.

Tweede Verdieping - met inkom, toilet, living, open ing. kkn., berging, badk., 2 slpk., zuidgericht terras, ondergr. berging, gemeensch. fietsenberging en gemeensch. vuilnislokaal.

Autostaanplaats mogelijk (te koop of te huur). Inl. RO: Vg-Wg-GdvGvk-Gvv. Vlakbij Lochristi centrum.

EPC 146 kWh/m².

Sint-Kruis-Winkel Marcel Herpelinckstraat

met inkom, living, ing. keuken, perceel BOUWGROND voor Open wasplaats, badkamer, kelder, overloop, Bebouwing + perceel achtergrond 2 slaapkamers, zolder (via vaste trap), terras, met zicht op de velden. Tot .opp. 785 m². tuin, garage-berging, oprit. Tot. opp. 707 m².

Inl. RO: Gvg-Wg+Ag-Gdv-Gvkr-Vv. Inl. RO:Gvg-Wg-Gdv-Gvkr-Gvv. Goedgekeurde wijziging van de verkavelingsEPC 731 kWh/m². Vlot bereikbaar. vergunning dd. 10 oktober 2013 dossiernr.

201356/DDC-KDZ. Aan de achterzijde van het perceel klein gedeelte gelegen in mogelijk overstromingsgevoelig gebied.

VERKOCHT

Sint-Kruis-Winkel Winkelwarande 14

WOONHUIS (OB) Nieuwbouw (HOB) Ruwbouw - Winddicht.

Met inkom, toilet, living, open keuken, berging, wasplaats, 3 slpk., badk., volledig zuidgerichte tuin, oprit.

Plaatsen carport mogelijk.Tot. opp. 500 m².

Landelijk gelegen, met zicht op de velden.

Vlot bereikbaar. Inl. RO: Vg-Ag-Gdv-GvkrGvv. EPC EPB nieuwbouw..

Beervelde

Wereldoorlog I

in Lochristi 1914

- 1918

verbleef. In mei laatstleden bezocht ik deze kleine dorpjes in Noord-Frankrijk: heel confronterend was het te beseffen dat mijn grootvader, bijna 100 jaar geleden, samen met zijn lotgenoten door deze dorpen ‘gestrompeld’ had op weg naar hun dagelijkse portie dwangarbeid…

In het boek ‘Met de helm geboren’ van Stefaan Van Laere gaat de proloog over Oscar Glas, kunstschilder (1899-1996). Geboren op 21 maart 1899 is hij één van de jongste opgeëisten in zijn bataljon; hij schrijft het volgende: “De colonne (medegevangenen) passeert. Ik wend de blik af, want ik wil de grauwe gezichten niet zien. Al die jongens, al die gebroken levens. Ze hebben weer een uur marcheren voor de boeg, elke dag opnieuw heen en terug van Lemé naar Sains-Richaumont en daar moeten ze graven, tot ze erbij neervallen. De jongens die in Sains-Richaumont gelegerd zijn wacht het omgekeerde traject. Dat doen de Duitsers louter om ons af te beulen. Niets dat de weerstand zo meedogenloos breekt als dodelijke vermoeidheid….” en verder… “een paar maanden geleden was ik nog een zorgeloze jongeling en nu krijg ik een stoomcursus in het ware leven. Hier is het buigen of barsten. Het einde van de dag halen is al een prestatie, hier hou je vanzelf op nog iets te verwachten.

Mijn lot is duidelijk: werken en nog eens werken, tot ook ik crepeer. Geschopt en vernederd worden, een hond krijgt een betere behandeling dan een Zivil Arbeiter…”

In de ‘Ghendtsche Tydinghen’ vertelt Rene Vanden Berghe, die ook deel uitmaakte van ZAB4 zijn verhaal:” ...met 80 werden we in een beestenwagon gestampt. De ene had al wat meer bagage meegekregen dan de andere en daarbij kwamen nog twee soldaten… we hebben zes dagen en zes nachten op de trein gezeten… dan kwamen we aan in een grote gemeente SainsRichaumont boven Guise… daar moest een nieuwe spoorlijn aangelegd worden die een verkorting vormde voor de Duitsers van 90 km, naar Parijs. We hadden daarvoor schoppen en piochen… we moesten er bossen weghakken, zo groot of ze waren, heuvels weggraven en putten opvullen…”

Het verhaal over mijn opgeëiste familieleden is niet bijzonder en zeker geen unicum. Ik denk dat iedereen die een opgeëist familielid had een gelijkaardig verhaal kan vertellen: allen die verplicht tewerkgesteld waren werden met hetzelfde geconfronteerd: honger, kou, slechte behandeling, zware arbeid en na de oorlog heel weinig erkenning in het vaderland.

Dit verhaal is geschreven met diep respect voor alle opgeëisten en voor deze van Beervelde in het bijzonder. Van wellicht maar enkele van hen kon ik de namen achterhalen: Bracke Samuel, De Groote Emiel, De Vylder Remi, Imschoot Petrus, Joqué Cyriel, Lammens Raphael, Stevens Leopold, De Vetter Alfred, Backelion Oscar, Siebens Eduard en André, Stevens Leopold, Stevens Gustaaf…..

Toen de overlevende opgeëisten, na vele jaren, enigszins het fysieke en mentale leed dat ieder van hen was aangedaan, te boven waren gekomen, begon in 1940 de Tweede Wereldoorlog…

Bronnen Foto van Arents Raymond en De Meyer Cyriel komt uit het familiearchief van De Meyer Denise, dochter van Cyriel.

‘Vijf-en-twintig maanden op de Duitsche Pijnbank’ Honoré Staes ‘Ten oorlog met schop en houweel’ Descamps-Vancoillie en Vandeweyer ‘Zivil-Arbeiter-Bataljon 4 te Gent’ artikelenreeks verschenen in de ‘Ghendtsche Tydinghen’ – 1988-89 ARAB – Inventaris I298 Tallier – inventaris van de archieven van de onderzoekscommissie van de schending van het volkenrecht 1914-1926 Microfilm nr. 4984 en 4985 lijsten met gedeporteerden Archiefnummer 1192 arrondissement Ledeberg – gemeente Destelbergen.

november’14

51

52

Brief uit 1923 van een medelansier uit WO 1, verhuisd naar Congo, Elisabethville. novemberâ&#x20AC;&#x2122;14

Zeveneken

Wereldoorlog I

in Lochristi 1914

door Luc Van de Vijver

- 1918

Ook interesse in het verleden van je (over-)(groot-) vader als soldaat in WO I?

Opzoeking:

René Meulewaeter

vier jaar IJzer, 1 jaar Calais Het is inderdaad nog mogelijk om uittreksels op te vragen van familieleden die nog dienden in het leger tijdens WO I. Er is soms wat geduld voor nodig, want de dienst wordt overstelpt met aanvragen, maar binnen twee maanden krijgt men een volledig gedocumenteerd antwoord.

Sent: maandag 11 augustus 2014 22:45 To: +DGHR-HRA-E-N-ARCHIVES Subject: Vraag om informatie i.v.m. soldaat Meulewaeter René Philémon Aan de dienst: DGHR: HRG-A/N (Ondersectie “Notariaat”)

Geachte Ik ben op zoek naar informatie over mijn grootvader die soldaat was in de oorlog 1914-1918. Is het mogelijk na te gaan of er in het archief van het KLM informatie over hem beschikbaar is? Ziehier een aantal identificatiegegevens: Meulewaeter René Philémon; °12/09/1893 te Seveneeken (Zeveneken); eenheid: Soldaat Artillerie/Lansiers; geraakte gewond op 29/09/1918 te Moorslede.

Uitziend naar uw reactie en met dank bij voorbaat, groet ik u vriendelijk, Lut Van de Vijver

Van: Van Tilborg Xavier <Xavier.VanTilborg@mil.be> Datum: donderdag 9 oktober 2014 Onderwerp: FW: Vraag om informatie i.v.m. soldaat Meulewaeter René Philémon

Geachte, In antwoord op uw e-mail van 11 augustus 2014, vindt u in bijlage de documenten terug uit het gevraagde dossier.

Met vriendelijke groeten, Xavier VAN TILBORG – Adjudant - DGHR - HRA-E/N/Arch - Kwartier Koningin Elisabeth Eversestraat 1 - 1140 EVERE - Blok 6C - Tel Mil: 9-2400-3178 - Tel Civ: 02/701.31.78 - Mail: xavier.vantilborg@mil.be - Dienstmail: arch@mil.be

René Meulewaeter vier jaar IJzer, 1 jaar Calais U leest het verhaal van de Zeveneekse soldaat René Meulewaeter op de laatste pagina, onder opinie.

Op deze pagina illustreren we graag zijn moedige optreden en harde leven tijdens WO I aan de IJzer en na zijn zware hoofdkwetsuur, in Calais. Vijf jaar lang van huis weg, onder de meest erbarmelijke omstandigheden, en dan een maand voor het eind van de oorlog nog zwaar gekwetst aan het hoofd, te Moorslede.

Hij droeg de oorlog letterlijk levenslang met zich mee, mentaal én fysisch, met een metalen schedel, maar bleef een uiterst beminnelijk en rechtschapen man. Een eerbetoon dus.

Ontslag in ziekenhuis van Bev eren op 13 oktober 1918 kwetsuur: fracture du pariéta gauche - trépanation project l ile de guerre (breuk linkersche delhelft - schedeldoorboring door oorlogsprojectiel).

november’14

53

Opinie

P

‘Papa, heb jij je pépé nog gekend?’

‘Pépé Dorp of Pépé Persijzer?’

‘Pépé van den Eersten Wereldoorlog.’

‘Dat was de papa van mijn ma. René Meulewaeter, die woonde op de grens van Zeveneken en Zaffelare, aan het straatje dat naar Ruilare leidt. Ik heb hem nog even gekend, ja. Ik was pas vijf toen hij stierf, maar ik herinner me nog wel het een en ander.’

‘Heeft hij daar lang gevochten?’

‘De volle vier jaar, van 14 tot 18, van dag een tot bijna de laatste.’

‘Bijna?’

‘Hij werd bij de aftocht van de Duitsers nog getroffen door een granaat, een maand voor de wapenstilstand, eind september.’

‘Erg?’ ‘Heel erg. Zijn peloton, twintig man sterk, overnachtte in een schuur, in Moorslede.

Voor het eerst in vier jaar, waren ze weggekomen uit de moddergrachten, was de vijand op de vlucht gegaan. Helaas, er sloeg een obus in, midden in de nacht. De schuur werd met de grond gelijk gemaakt.

Op slag waren er achttien van de twintig soldaten dood. Alleen de luitenant bleek niet getroffen. Pépé leefde nog, hij had een groot stuk shrapnel in zijn hoofd, maar was door de smak in de nog enige rechtstaande stenen hoek van de schuur gesmeten, en bij toeval rechtop blijven zitten. Dat was zijn geluk, want anders was hij doodgebloed.’

‘En toen?’

‘Toen heeft de luitenant hem daar nog weg kunnen halen, onder vijandig geschut, en werd hij via Beveren-Leie overgebracht naar Hospitaal Porte de Gravelines in Calais, waar hij bijna een jaar lang revalideerde.’

‘Voor zijn hoofd, veronderstel ik?’

‘Ja. Ze hebben het granaatstuk verwijderd en een stuk van de schedel vervangen door een ver-

door Luc Van de Vijver zilverde plaat. Die knelde en knarste zijn hele leven lang, maar vooral als het regenweer was. Dan had hij een helse pijn.’

‘Vijf jaar van thuis weg dus?’

‘Ja, vijf jaar. Zelfs langer. Gemobiliseerd van voor de oorlog al. Hij behoorde tot de lansiers, de cavalerie met soldaten te paard.

De laatste keer dat oma hem zag, was in de zomer van ’14 toen zijn peloton op de voet werd gevolgd door de oprukkende Duitsers. Ze zaten al in Eksaarde, aan de Kruislievenheer, een kilometer verder, en toen is pépé nog vlug eens binnengewipt, een paar minuten, met de vijand op zijn hielen. Daarna hebben ze bijna vijf jaar lang van hem niets meer gehoord.’

‘Heeft hij je dat allemaal zelf verteld?’

‘Neen, ik weet dat van mijn mama. Zelf zei hij nooit zoveel. Hij was een heel stille man.’

als een levenslange kwellende herinnering. Dan nam hij telkens je hand en liet hij je voelen hoe groot die metalen plaat wel was.

Dan voelde je pas welk een verschrikkingen hij had meegemaakt en dat hij het gewoon niet meer kon verwoorden. Dat het alles te erg voor woorden was.’

‘En toch is hij een lieve man gebleven?’

‘Een heel lieve. Die geen mens ooit pijn zou doen, of kwetsen. En toch had hij een verschrikkelijke oorlog doorgemaakt. Een van de ergste, vier jaar lang.‘ ‘En dan toch nog lief kunnen blijven?’

‘Zeker. Attent. Zorgzaam, en met heel veel liefde voor mensen én voor dieren. Toen zijn hondje stierf, heeft hij dagen geweend. Alsof de hele dijk die de waanzin van de oorlog, het leed en de pijn, buiten probeerde houden, toen weer doorbrak.‘ ‘Lijk jij op hem, papa? Je bent ook zo stil, houdt ook zo van mensen en dieren, en vooral: je babbelt ook veel meer als je gedronken hebt?’

‘Ik denk dat er wel iets doorgegeven wordt.

Ja.‘ ‘Weemoed?’

‘Mogelijk wel, ja.’

‘Lijden?’

‘Laat ons smeken op onze blote knieën, dat we lijden van die grootteorde nooit meer mee hoeven te maken.’

‘Utopie, pa? Droom?’

‘Elke utopie begint en eindigt in een overtuiging.

Een geloof in mensen.’

‘Dat is toch moeilijk, pa, met alles wat wij, jongeren, te zien krijgen van de wereld.’

‘En toch, zoals Gandhi ooit zei: het goede overwint altijd het kwade. Er zijn dictators en regimes en voor even duren ze wel, maar uiteindelijk haalt het goede het altijd.’

‘Liefde?’

‘Ik hoop het, ja. Heel erg. Naïef of niet, ik hoop het, ja. Dat vooral. Heel veel liefde.’

Lijk jij op hem, papa?

Je bent ook zo stil, houdt ook zo van mensen en dieren, en vooral: je babbelt ook veel meer als je gedronken hebt?’

54 november’14

‘En hoe is je mama dat allemaal te weten gekomen dan, als hij nooit zoveel sprak?’

‘Hij vertelde er alleen over als hij gedronken had. Hij dronk maar zelden, maar dan kwam het er wél allemaal uit. Dat vier jaar ploeteren in de modder, de ijzige winters in een loopgraaf, ratten, luizen, al zijn beste vrienden zien sterven, vechten tegen de vijand, lijf aan lijf, een loden, verstikkende zon, geschut dat insloeg of net boven je hoofd scheerde, in en uit de gracht moeten springen, en weer terug… en dan later nog dat pijnlijke stuk metalen koepel in zijn hoofd,

9080 lezen én genieten van uw tuin?

©cayman.be

Ook als het even regent.

tie in n e r e f Dé re r living! outdoo

Weer of geen weer, de hoogwaardige veranda’s van Decoranda brengen het beste van buiten naar binnen.

Maar ook als u echt buiten wilt genieten van de zon beschikt Decoranda over de expertise om uw outdoordroom op maat te realiseren. Van vouwwanden en zonwering tot terrasoverkappingen en garden houses…

Neem alvast een kijkje op www.decoranda.be

Showroom Gent (Oostakker) Antwerpsesteenweg 945 (09 334 67 68) Showroom Maldegem Krommewege 38 (050 72 70 80)

30 jaar uw slaapkwaliteit

Sleepy GENT-OOSTAKKER

Antwerpsesteenweg 1124, T. 09 355 98 01 Aan afrit 3 van de R4, richting Zelzate.

Di-Vr: 9.30u - 18.30u | Za: 9.30u - 18u | Zo & Ma: gesloten Open op afspraak.