NV2005-0614

Cöïu Ngoaïi Tröôûng Myõ Colin Powell phaùt bieåu taïi Dieãn Daøn Laõnh Ñaïo AÙ Chaâu thöôøng nieân kyø thöù 14 ôû Bangkok hoâm 13/6. Dieãn ñaøn keùo daøi hai ngaøy vôùi söï tham döï cuûa caùc nhaø laõnh ñaïo treân theá giôùi ñeå phaùt bieåu veà caùc vaán ñeà kinh teá, chính trò vaø xaõ hoäi. (Reuters)

NGUOI VIET CÔ QUAN TRANH ÑAÁU THÔØI SÖÏ VAÊN NGHEÄ GIAÙO DUÏC

Cöïu Toång Thoáng Akbar Hashemi Rafsanjani kieâm öùng cöû vieân toång thoáng cuûa Iran, döï hoäi thaûo vôùi caùc giaùo sö cuûa Ñaïi Hoïc Tehran hoâm 13/6. Ngöôøi Iran phaûn öùng moät caùch giaän döõ vaø lo sôï sau khi xaåy ra 5 vuï ñaùnh bom hoâm Chuû Nhaät gieát 9 ngöôøi, tröôùc khi coù cuoäc baàu cöû toång thoáng. (Reuters)

THÖÙ BA 14 thaùng 6-2005 - NAÊM THÖÙ 27 - SOÁ 7129 - 25xu

TUESDAY, JUNE 14, 2005

Online: www.nguoi-viet.com

Voõ vaên Kieät ñaû kích Tröôûng Ban Vaên Hoùa Tö Töôûng Trung Öông loäng haønh

Ñoïc Trong Soá Naøy - Vieät Nam (A7): Myõ coù 259 döï aùn ñaàu tö taïi Vieät Nam. - Dieãn Ñaøn (A11): Khaùc bieät giöõa Nhaät Baûn-Nam Haøn vaø Hoa Kyø ñoái vôùi vaán ñeà Baéc Haøn.

- Ñòa Phöông (B1): Leã kyû nieäm 10 naêm ngaøy thaønh laäp ñaøi phaùt thanh VNCR - Daáu veát ngö daân Vieät Nam tò naïn taïi laøng chaøi Port Arthur.

- Ñôøi Soáng (B11): Tìm vieäc laøm - Söû duïng taøi chaùnh moät caùch ñuùng ñaén.

-Ñaát Nöôùc vaø Con Ngöôøi (C1): Little Saøi goøn 30 naêm.

-Rao Vaët (C3): Thoâng tin thöông maïi, mua baùn, quaûng caùo.

SAØI GOØN 13-6 (TH) - Voõ vaên Kieät, nguyeân thuû töôùng CSVN caùc naêm 1997-2001, ñaû kích Nguyeãn khoa Ñieàm, ñöông kim Tröôûng Ban Vaên Hoùa Tö Töôûng Trung Öông, UÛy Vieân Boä Chính Trò, laø laïm duïng chöùc vuï vaø quyeàn haønh toái cao cuûa Boä Chính Trò ñaûng ñeå “ñöùng treân luaät phaùp”.

Trong böùc thö ñeà ngaøy 30Tö 2005 göûi ñi töø Saøi Goøn cho Nguyeãn khoa Ñieàm ôû Haø Noäi nhöng nay môùi thaáy ñöôïc tung ra phoå bieán treân Internet, oâng Voõ vaên Kieät phaûn kích laïi nhöõng lôøi ñaû kích oâng xuyeân qua moät soá baùo trong ñoù naëng nhaát laø tôø “Quaân Ñoäi Nhaân Daân”.

Tieáp trang A6

Hoa Kyø: NASA ñöa ngöôøi trôû laïi maët traêng vaøo naêm 2015 LE BOURGET, Phaùp - Taân Giaùm ñoác cuûa chöông trình khoâng gian Hoa Kyø cho bieát hoâm 13-6, laø söù maïng saép tôùi ñeå ñöa moät ngöôøi leân maët traêng seõ dieãn ra sôùm nhaát vaøo naêm 2015, vaø tieáp sau söù maïng naøy, seõ coù theå laø vieäc xaây döïng moät traïm khoâng gian ña quoác gia treân maët traêng.

Tieáp trang A4

Hôn moät trieäu ngöôøi soáng vôùi HIV taïi Hoa Kyø ATLANTA, Georgia - Theo moät baùo caùo cuûa chính phuû hoâm Thöù Hai, ngöôøi ta tin raèng hôn moät trieäu ngöôøi Myõ ñang soáng vôùi sieâu vi khuaån gaây ra beänh AIDS, phaûn aùnh ñieàu vöøa laø moät thaéng lôïi vöøa laø moät thaát baïi trong cuoäc chieán choáng laïi caên beänh naøy.

Trong khi caùc döôïc phaåm

Möøng Michael Jackson traéng aùn

Moät ngöôøi haâm moä ca só Michael Jackson thaû chim boà caâu traéng beân ngoaøi Toøa AÙn Quaän Santa Barbara hoâm 13 thaùng Saùu, sau khi Jackson ñöôïc toøa tuyeân boá voâ toäi ñoái vôùi nhöõng caùo buoäc veà xaâm phaïm tình duïc treû em. Boài thaåm ñoaøn ñaõ ñaït tôùi phaùn quyeát naøy sau 7 ngaøy baøn caõi. (Getty Images)

California: Michael Jackson ñöôïc tha boång

SANTA MARIA, California - Hoâm Thöù Hai, 13 Thaùng Saùu, nam danh ca Michael Jackson ñaõ ñöôïc tha heát moïi toäi danh sau boán thaùng xeùt xöû cay ñaéng veà nhöõng caùo traïng xaâm phaïm tình duïc treû em.

Boài thaåm ñoaøn taïi moät Tieáp trang A4

toøa aùn ôû Santa Maria, thuoäc mieàn trung California ñaõ tha sieâu sao nhaïc pop naøy boán toäi danh haõm hieáp treû em, moät toäi danh möu toan haõm hieáp treû em, boán toäi danh ñem röôïu ñöa cho treû em cuøng vôùi moät toäi danh aâm möu baét coùc treû em vaø giam

giöõ ngöôøi sai traùi.

Neáu bò keát aùn taát caû moïi toäi danh treân thì Jackson coù theå ñaõ phaûi ôû tuø ñeán gaàn 20 naêm.

Ca só Michael Jackson, 46 tuoåi, töøng quyeát lieät baùc boû moïi lôøi caùo buoäc, ñaõ ñöa giaáy Tieáp trang A4

Thuû töôùng Ukraine vieáng thaêm Phaùp

Thuû Töôùng Yulia Tymoshenko cuûa Ukraine phaùt bieåu taïi Thöôïng Vieän Phaùp ôû Paris hoâm 13 thaùng Saùu. Baø tôùi Paris hoâm Chuû Nhaät ñeå coâng du ba ngaøy vaø thaûo luaän vôùi caùc giôùi chöùc Phaùp veà söï hôïp taùc giöõa hai nöôùc trong caùc laõnh vöïc kyõ thuaät nguyeân töû löïc vaø noâng nghieäp. (AFP/Getty Images)

Toøa Baïch OÁc baùc boû vieäc ñöa ra thôøi ñieåm ruùt quaân khoûi Iraq WASHINGTON - Toøa Baïch OÁc hoâm 13-6, ñaõ baùc boû caùc lôøi keâu goïi ñeå ñöa ra moät thôøi ñieåm ruùt caùc löïc löôïng quaân söï cuûa Hoa Kyø ra khoûi Iraq, trong khi coù cuoäc thaêm doø môùi cho thaáy raèng ngaøy caøng coù nhieàu ngöôøi Hoa Kyø nghó raèng Hoa Kyø neân ruùt quaân ra khoûi Iraq.

Toång Thoáng Bush ñaõ laäp laïi nhieàu laàn laø caùc löïc löôïng Hoa Kyø seõ rôøi khoûi Iraq moät khi caùc löïc löôïng Iraq ñaõ ñöôïc huaán luyeän ñaày ñuû, ñeå

ñaûm traùch vieäc baûo veä an ninh cho ñaát nöôùc hoï.

Phaùt ngoân vieân Toøa Baïch OÁc, Scott McClellan cho bieát: “Toång thoáng Bush cuõng ñaõ noùi vieäc ñöa ra moät thôøi haïn ruùt quaân khoûi Iraq, laø moät thoâng ñieäp sai laàm.”

Ngöôøi ta ghi nhaän hieän nay coù caû moät soá nhaân vaät cao caáp trong Ñaûng Coäng Hoøa cuûa Toång Thoáng Bush, ñaõ toû ra uûng hoä vieäc ñöa ra moät thôøi ñieåm ruùt quaân ra Tieáp trang A4

California:

Coù theå buøng noå cuoäc chieán döõ doäi giöõa Coäng Hoøa vaø Daân Chuû LOS OLIVOS, California Trong moät vuøng ñeïp ñeõ höõu tình ôû ngoaïi oâ Santa Barbara, ña soá caùc trung taâm sinh hoaït ñòa phöông ôû gaàn nôi xöû aùn ca só Michael Jackson vaø söï phaùt trieån du lòch ôû ñaây moät phaàn phaûi thöøa nhaän cuõng laø do cuoán phim raát aên khaùch “Sideways” ñaõ duøng nôi ñaây laøm boái caûnh.

Theá nhöng, vaøo cuoái tuaàn qua

OÂng ElBaradei ñöôïc taùi boå nhieäm ñöùng ñaàu cô quan nguyeân töû naêng

ngöôøi ta khoâng nhaéc nhôû gì veà cuoán phim, cuõng nhö khoâng noùi gì veà söï kieän “Hoaøng Ñeá Nhaïc Pop” Michael Jackson, maø laïi noùi veà moät hoäi nghò cuûa ñaûng Coäng Hoøa, trong ñoù vò thoáng ñoác tieåu bang - oâng Arnold Schwarzenegger - xuaát hieän nhö moät trung taâm ñieåm cuûa hoäi nghò. Ngöôøi ta sôï raèng seõ

Toång Thoáng Bush tieáp ñoùn hoïc sinh ngoaïi quoác

Toång Thoáng George W. Bush noùi chuyeän vôùi caùc hoïc sinh trung hoïc ngoaïi quoác taïi Vöôøn Hoàng cuûa Toøa Baïch OÁc hoâm 13 thaùng Saùu. Caùc hoïc sinh naøy tôùi Hoa Kyø du hoïc trong chöông trình trao ñoåi vaên hoùa “Partnerships for Learning, Youth Exchange and Study” do Boä Ngoaïi Giao baûo trôï, daønh cho hoïc sinh töø caùc nöôùc coù ña soá tín ñoà Hoài Giaùo tôùi ñaây hoïc moät naêm roài trôû veà nöôùc. (Getty Images)

Tieáp tuïc ñaùnh bom vaø baét coùc taïi Iraq Moät nhaø ngoaïi giao Myõ suyùt truùng bom

BAGHDAD, Iraq - Hoâm Thöù Hai, 13 Thaùng Saùu, quaân noåi daäy ñaõ taán coâng moät traïm kieåm soaùt cuûa caûnh saùt Iraq treân con loä chính ñi töø Baghdad tôùi thaønh phoá Tieáp trang A4 Baquba, saùt haïi boán caûnh saùt

Dieãn vieân nhi ñoàng Myõ Dakota Fanning vaãy chaøo nhöõng ngöôøi haâm moä taïi buoåi chieáu ra maét cuoán phim “War of the Worlds” cuûa coâ ôû Tokyo, Nhaät Baûn, hoâm 13 thaùng Saùu, vôùi söï hieän dieän cuûa taøi töû Tom Cruise vaø ñaïo dieãn Steven Spielberg. (Reuters)

vieân vaø laøm 10 caûnh saùt vieân khaùc bò thöông.

Caùc tay suùng ñi treân ba chieác xe hôi ñaõ tieán tôùi gaàn moät traïm kieåm soaùt vaø noå suùng, saùt haïi boán caûnh saùt

VIENNA, AÙo - Hoâm Thöù Hai, cô quan nguyeân töû naêng Lieân Hieäp Quoác ñaõ ñoàng thanh chaáp thuaän vieäc taùi chæ ñònh oâng Mohammed ElBaradei ñeå ñöùng ñaàu cô quan, sau khi chính phuû Bush vaøo tuaàn tröôùc coâng khai töø boû vieäc choáng ñoái oâng.

Washington töøng caùo buoäc oâng ElBaradei quaù deã daõi ñoái vôùi Iran vaø ñaõ caûn trôû cuoäc xaâm laêng Iraq khi neâu nghi vaán veà tin tình baùo cuûa Hoa Kyø cho raèng Saddam Hussein coù moät chöông trình vuõ khí haït nhaân.

Tuy nhieân, vieäc ñoàng thanh chaáp thuaän oâng ElBaradei laøm toång giaùm ñoác cuûa Cô Quan Nguyeân Töû Tieáp trang A6

Hoa Kyø khoâng taùn ñoàng baùn vuõ khí cho Trung Quoác Nhöng baèng loøng baùn caùc phaûn löïc chieán ñaáu cô toái taân cho AÁn, Pakistan

LE BOURGET, Phaùp.Giaùm ñoác tieáp thò vuõ khí cuûa Tieáp trang A4 Hoa Kyø hoâm 13-6, ñöa ra lôøi caûnh baùo veà vieäc khoâng neân chia xeû caùc khoa hoïc kyõ thuaät vuõ khí vôùi Trung Quoác, nhöng laïi hoan ngheânh trieån voïng cuûa caùc coâng ty Hoa Kyø saün saøng baùn caùc phaûn löïc chieán ñaáu cô cho AÁn Ñoä vaø Pakistan.

Caùc lôøi tuyeân boá treân, ñaõ do Trung töôùng Jeffrey Kohler, Giaùm ñoác Sôû Hôïp taùc

An ninh Quoác Phoøng cuûa Hoa Kyø, ñöa ra, giöõa luùc Trung Quoác ñang tìm caùch gia taêng söùc maïnh quaân söï cuûa mình, maëc duø coù cuoäc caám vaän vuõ khí keùo daøi ñaõ 16 naêm nay vôùi nöôùc naøy, trong khi caùc nöôùc laøng gieàng, laø AÁn Ñoä vaø Pakistan cuõng ñang lo hieän ñaïi hoùa caùc löïc löôïng khoâng quaân giaø nua cuûa caùc nöôùc naøy.

Töôùng Kohler tuyeân boá Tieáp trang A6

Periodicals

Nöõ taøi töû Nicole Kidman hoâm 13 thaùng Saùu tôùi ñaøi truyeàn hình CBS ôû New York City ñeå döï chöông trình “Late Show” cuûa David Letterman. (Getty Images)

Göûi Baùo Phaûi Daùn Tem

GIAÙ BAÙO GÖÛI BÖU ÑIEÄN TAÏI HOA KYØ: Moät naêm $168, Saùu thaùng $98, Ba thaùng $60

A2 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

Toång thoáng George W. Bush tieáp ñoùn vaø hoan ngheânh 5 vò nguyeân thuû Phi chaâu WASHINGTON - Toång thoáng Bush coù lôøi khen ngôïi naêm vò toång thoáng daân cöû cuûa chaâu Phi hoâm thöù Hai 13-6, goïi hoï laø nhöõng taám göông cho caùc quoác gia laùng gieàng, ñoàng thôøi xoùa nôï vaø môû roäng quan heä maäu dòch cho nhöõng nöôùc naøy vôùi muïc ñích phaùt trieån neàn töï do cho chaâu luïc ñaày phong ba naøy.

Xuaát hieän tröôùc coâng chuùng cuøng luùc vôùi naêm toång thoáng cuûa caùc nöôùc Botswana, Ghana, Mozambique, Namibia vaø Niger, toång thoáng Bush noùi “Toâi caûm kích veà lôøi tuyeân boá cuûa caùc vò toång thoáng naøy. Ñaây laø lôøi tuyeân boá maïnh meõ cho neàn daân chuû vaø söï phaùt trieån daân chuû cho luïc ñòa Phi chaâu”. Caû naêm vò ñeàu laø nhöõng toång thoáng ñöôïc baàu hoaëc taùi ñaéc cöû töø nhöõng cuoäc baàu cöû daân chuû hoài naêm ngoaùi. OÂng Bush noùi “Taát caû

chuùng ta ñeàu chia seû chung moät öôùc muoán caên baûn phaùt trieån daân chuû vaø cô hoäi môû ra cho luïc ñòa Phi chaâu”. Toång thoáng noùi tieáp “Vaø taát caû chuùng ta ñaây ñeàu tin töôûng raèng moät trong nhöõng caùch höõu hieäu nhaát ñeå ñaåy maïnh daân chuû vaø mang laïi hy voïng cho daân chuùng Phi chaâu laø con ñöôøng maäu dòch töông quan cuøng coù lôïi” Naêm ngoaùi, oâng Bush ñaõ coù moät böôùc tieán quan troïng trong quan heä maäu dòch vôùi chaâu Phi khi kyù moät luaät mieãn thueá moät soá haøng hoùa vaø caùc quyeàn lôïi thöông maïi khaùc cho 37 trong soá 48 quoác gia chaâu Phi thuoäc khu vöïc sa maïc Sahara. Thoûa öôùc naøy cuõng yeâu caàu caùc quoác gia ñoù phaûi chöùng toû ñang coù nhöõng böôùc tieán theo ñuoåi neàn kinh teá thò tröôøng, thaønh laäp luaät phaùp roõ raøng, coù luaät baûo veä

quyeàn lôïi ngöôøi lao ñoäng vaø phaûi coù nhöõng chính saùch giaûm ñoùi ngheøo.

Toång thoáng Bush noùi “Ñoù laø caùch ñeå quí vò môû roäng neàn thònh vöôïng. Chæ coù nhö vaäy, quí vò môùi gaày döïng ñöôïc hy voïng vaø môû ra caùc cô hoäi”. OÂng cuõng noùi Hoa kyø ñang giuùp caùc quoác gia Phi chaâu baèng caùch vaän ñoäng caùc nöôùc thuoäc nhoùm Taùm quoác gia coâng nghieäp chính xoùa boû moùn nôï hôn 40 tæ ñoâ la cho 18 quoác gia ngheøo nhaát theá giôùi, trong ñoù coù 14 nöôùc thuoäc Phi chaâu.

OÂng Bush noùi “Chuùng toâi tin töôûng baèng caùch xoùa boû moùn nôï khoång loà naøy, chuùng

ta seõ giuùp cho haøng trieäu ngöôøi daân taïi Phi chaâu naâng cao ñôøi soáng vaø phaùt trieån neàn kinh teá taïi quoác gia cuûa hoï.”

Hoa kyø laø quoác gia taøi trôï nhieàu nhaát veà kinh teá cho Phi chaâu, nhöng vaãn coù nhöõng chæ trích raèng nhö vaäy chöa ñuû bôûi vì soá vieän trôï chæ chieám phaàn nhoû trong toång saûn löôïng noäi ñòa, khoâng ñaùng gì so vôùi tæ leä vieän trôï cuûa caùc quoác gia phaùt trieån khaùc.

Tröôùc khi xuaát hieän tröôùc oáng kính, oâng Bush vaø caùc toång thoáng Phi chaâu ñaõ coù cuoäc gaëp rieâng taïi Phoøng Baàu duïc. Toång thoáng Bush noùi noäi dung cuoäc thaûo luaän veà vieäc Hoa kyø cam keát giuùp ñôõ chöông trình phoøng choáng beänh AIDS taïi Phi chaâu vaø noùi veà cuoäc gaëp gôõ Nhoùm G8 saép tôùi. (DP)

Toøa caät vaán Saddam Hussein veà vuï thaûm saùt Shi’ite naêm 1982 BAGHDAD, Iraq - Hoâm Thöù Hai, 13 Thaùng Saùu, caùc giôùi chöùc cho hay moät quan toøa Iraq ñaõ caät vaán Saddam Hussein veà lôøi toá caùo ñaõ coù nhöõng vuï taøn saùt ñeå traû thuø taïi moät ngoâi laøng ngöôøi Shi’ite sau khi coù vuï möu toan aùm saùt OÂng Hussein. Ñoaïn phim khoâng loàng tieáng veà vuï caät vaán taïi toøa aùn naøy ñöôïc coâng boá vaøo hoâm Chuû Nhaät -cho thaáy vò cöïu toång thoáng laàn ñaàu tieân keå töø moät naêm nay - laøm gia taêng caûm töôûng raèng chính phuû môùi do ngöôøi Shi’ite laõnh ñaïo mong muoán ñöa Saddam ra xöû tröôùc haïn kyø moät cuoäc tuyeån cöû toaøn quoác vaøo Thaùng Chaïp.

Vuï taøn saùt hôn 140 ngöôøi ñaøn oâng Shi’ite taïi Dujail vaøo naêm 1982 nay ñaõ môø nhaït ñi trong trí nhôù nhieàu ngöôøi Iraq, nhöng theo moät nguoàn tin chính phuû maø Haõng Tin Reuters coù ñöôïc thì coâng toá vieän tin raèng hoï muoán môû ra moät cuoäc xöû aùn thöû nghieäm veà vai troø caù nhaân cuûa Saddam Hussein trong vuï thaûm saùt ôû Dujal, coù theå laø döïa treân lôøi khai cuûa moät ngöôøi em khaùc meï vaø moät vò cöïu phoù toång thoáng cuûa Saddam Hussein khieán cho chính phuû coù theå mau leï xuùc tieán thuû tuïc xeùt xöû nhaø cöïu ñoäc taøi.

Caùc giôùi chöùc chính phuû Iraq coù cho hay raèn hoï muoán ñöa Saddam ra xöû trong voøng vaøi thaùng tôùi. Nhöng Toøa AÙn Ñaëc Bieät cuûa Iraq, cô quan coâng boá tin töùc veà vuï thaåm vaán nhaø cöïu ñoäc taøi vaøo hoâm Chuû Nhaät, ñaõ nhaán maïnh raèng hoï khoâng gaáp gaùp aán ñònh moät lòch xeùt xöû.

Vaên phoøng Thuû Töôùng Ibrahim Jaafari ñaõ töø choái khoâng chòu bình luaän gì veà

Phaùp khoâng chòu giaûi thích vuï con tin ñöôïc phoùng thích PARIS, Phaùp - Hoâm Thöù Hai 13-6, chính phuû Phaùp ñaõ traùnh neù nhöõng caâu hoûi cuûa giôùi truyeàn thoâng lieân quan ñeán vuï phoùng thích moät nhaø baùo Phaùp vaø höôùng daãn vieân cuûa baø sau hôn naêm thaùng bò baét laøm con tin ôû Iraq, khieán laøm taêng theâm nhöõng lôøi ñoàn ñoaùn raèng moät moùn tieàn chuoäc ñaõ ñöôïc traû cho nhöõng keû baét coùc.

Florence Aubenas vaø ngöôøi taøi xeá cuûa baø, oâng Hussein Hanoun al-Saadi, ñöôïc phoùng thích hoâm Chuû Nhaät, ñaõ maát tích keå töø ngaøy muøng 5 Thaùng Gieâng khi hoï rôøi khaùch saïn cuûa baø Aubenas ôû Baghdad.

Maëc duø coù nhöõng lôøi keâu goïi ngaøy caøng taêng yeâu caàu chính phuû giaûi thích dieãn tieán vuï phoùng thích, Ngoaïi Tröôûng Philippe DousteBlazy ñaõ khoâng chòu xaùc

TUESDAY, JUNE 14, 2005

nhaän lyù lòch cuûa nhöõng keû baét coùc, bôûi vì oâng noùi vaãn coøn nhöõng ngöôøi khaùc ñang bò caàm giöõ.

“Toâi tuyeät ñoái khoâng theå noùi gì veà ñieàu ñoù,” oâng Douste-Blazy noùi. “Vaãn coøn vaøi con tin taïi nôi maø moät vaøi giôø tröôùc ñaây Florence vaø Hussein ñaõ bò caàm giöõ.”

Ngöôøi ta tin raèng vaãn coøn hôn 20 ngöôøi ngoaïi quoác bò baét laøm con tin ôû Iraq, keå caû caùc coâng daân UÙc, Brazil, Ai Caäp, Nhaät Baûn, Jordan, Philippines, Thoå Nhó Kyø vaø Hoa Kyø.

Phaùt ngoân vieân chính phuû Jean-Francois Cope noùi Phaùp ñaõ khoâng traû moät khoaûn tieàn chuoäc naøo.

Cöïu Ngoaïi Tröôûng Michel Barnier, ngöôøi ñaõ phuï traùch vuï naøy cho ñeán khi oâng rôøi khoûi chính phuû vaøo thaùng naøy, cuõng noùi khoâng coù vaán ñeà tieàn chuoäc.

Nhöng caùc thaéc maéc vaãn dai daúng.

“Baây giôø thôøi gian möøng rôõ ñaõ qua, ñaõ ñeán luùc caàn nhöõng söï giaûi thích,” theo lôøi baø Annick Lepetit, moät phaùt ngoân vieân cho Ñaûng Xaõ Hoäi ñoái laäp.

Ngay sau khi trôû veà Phaùp, baø Aubenas noùi baø ñaõ bò troùi vaø bò bòt maét trong luùc bò caàm tuø. Höôùng daãn vieân Al-Saadi thì ñaõ ñoaøn tuï vôùi gia ñình oâng ôû Baghdad.

OÂng al-Saadi, trong moät cuoäc phoûng vaán ñöôïc ñaêng taûi hoâm Thöù Hai treân tôø nhaät baùo Le Monde, ñaõ moâ taû nhöõng keû baét coùc nhö laø nhöõng ngöôøi Hoài Giaùo Sunni thuoäc phong traøo Salafist cuûa Iraq, vaø noùi hoï ñaõ khoâng ngöôïc ñaõi oâng, maëc duø oâng ñaõ suït maát 8 pounds vì aên khoâng thaáy ngon.

Khoâng roõ caùc ñieàu kieän ñöa ñeán vieäc phoùng thích nhö theá naøo, maëc duø tôø baùo Liberation cho raèng moät loaïi trao ñoåi naøo ñoù coù theå ñaõ dieãn ra. (n.n.)

nguoàn tin treân.

Caùo traïng choáng laïi Saddam seõ toá caùo oâng coù lieân heä ñeán treân 140 cuoäc haønh quyeát cuõng nhö caùc vuï saùt nhaân khaùc ñöôïc thöïc hieän ñeå traû thuø moät cuoäc taán coâng baèng suùng vaøo ñoaøn xe cuûa Saddam Hussein ñi khi vò cöïu toång thoáng ñi ngang qua Dujail, caùch Baghdad 60 caây soá (40 daëm Anh) veà phía baéc, vaøo Thaùng Baûy naêm 1982.

Ngaøy thaùng treân nhöõng naám moà cuûa caùc naïn nhaân ñaõ bò xoùa ñi, vaø haèng traêm cö daân Dujail ñaõ bò ñaøy ñi xa nhaø tôùi maõi taän mieàn nam Iraq.

Hieän Saddam vaãn chöa bò chính thöùc caùo buoäc baát cöù toäi danh naøo, maëc duø ngöôøi ta ñaõ soaïn thaûo xong moät danh saùch nhöõng lôøi caùo buoäc coù tính caùch chung chung. Naêm ngöôøi ñaõ bò caùo buoäc veà vuï Dujail, keå caû ngöôøi em khaùc meï cuûa Saddam laø Barzan alTikriti vaø vò phoù toång thoáng Iraq luùc baáy giôø laø Taha Yassin Ramadan. Hai nhaân vaät naøy coù theå ñieàu traàn choáng laïi Saddam Hussein, ñoù laø theo moät nguoàn tin cuûa chính phuû Iraq.

“Haõy traû lôøi nhöõng caâu hoûi ñi, haõy traû lôøi nhöõng caâu hoûi ñi,” ngöôøi ta coù theå nhìn thaáy Chaùnh aùn Raad Jouhi thuùc giuïc Saddam nhö theá trong ñoaïn phim haàu nhö khoâng tieáng noùi kia. Nguoàn tin toøa aùn cho hay luaät sö cuûa Saddam laø Khalil al-Dulaimi ñaõ coù maët trong cuoäc hoûi cung.

Gia ñình Saddam Hussein ñaõ möôùn moät toaùn ñoâng ñaûo goàm caùc luaät sö ngoaïi quoác bieän hoä cho vò cöïu toång thoáng. Hoï phaøn naøn veà chuyeän thieáu nhöõng cuoäc tieáp xuùc vôùi Saddam. (V.P.)

Theo doõi ñaày ñuû tin töùc theá giôùi vaø Vieät Nam Tin nhanh, ñuùng, ñaày ñuû; nhieàu baøi vôû giaù trò: Chæ coù Nhaät Baùo

NGÖÔØI VIEÄT

TRUST CARPET & TILE

WHOLE SALE

NÔI CUNG CAÁP TAÁT CAÛ MAËT HAØNG VEÀ THAÛM GAÏCH & LAMINATE

SALE

Laminate 8.3MM

20 years warranty

16X16

1.49

$

Made Italy

/sqft.

1.09

$

/sqft.

Porcelaine Stone Look 13 X 13

99¢

/sqft.

°Coù giaù ñaëc bieät cho Contractors & Builders °Thaûm Dupont Stain Master New 2004 design tuyeät ñeïp Porcelain °Coù caû kho haøng lôùn Porcelaine vaø Gaïch baùn sæ & leû Polis /sqft. °Haøng ngaøn maãu thaûm môùi nhaát naêm 2004

20X20

1.69

$

FREEery

Local Deliv

BLOW

OUT

SHOWROOM & WAREHOUSE 17 X 17 Porcelain

SALE $1.29 /1 Sqft

ÑAËC BIEÄT Porcelain, new design 2005 môùi veà tuyeät ñeïp

15111 Jackson St. Midway City, CA 92655 (Goùc Beach Blvd. vaø Bolsa Ave.)

(714) 890-5725

Fax: 714-890-5735 MÔÛ CÖÛA: THÖÙ HAI - CHUÛ NHAÄT : 8:00 am-6:30 pm.

Nhaät baùo NGÖÔØI VIEÄT

14771 Moran Street, Westminster CA 92683 - USA Tel: 714-892-9414 Fax: 714-894-1381 (Marketing) Fax: 714-893-7891(Bieân taäp)

E-mail: nvnews@aol. com Web Site: http://www. nguoi-viet. com Xuaát baûn bôûi / Published by NGUOI VIET NEWS, INC. Hoäi Ñoàng Quaûn Trò / Board of Directors Phan Huy Ñaït - Chuû Tòch, Chairman; Ñoã Quyù Toaøn -Phoù Chuû Tòch, Vice Chairman; Ñoã Baûo Anh - Phoù Chuû Tòch, Vice Chairwoman; Vuõ Quí Haïo Nhieân - Thö Kyù HÑQT, Board Secretary; Ñoã Ngoïc Yeán, Ñoã Vieät Anh, Leâ Minh Phuù, Ñoã Phöông Loan, Tuaán Anthony Nguyeãn.

Ban Ñieàu Haønh / Officers Ñoã Ngoïc Yeán - Toång Giaùm Ñoác , President, Chief Executive Officer; Ñoã Vieät Anh - Phoù Toång Giaùm Ñoác Ñieàu Haønh , Executive Vice-President , Chuû Buùt, Editor in Chief; Ñoã Baûo Anh - Phoù Toång Giaùm Ñoác Thöông Maïi, Vice-President, Business Affairs; Vuõ Quí Haïo Nhieân - Giaùm Ñoác Taøi Chaùnh - Thö Kyù Coâng Ty, Chief Financial Officer - Secretary.

Toøa Soaïn Nhaät Baùo NGÖÔØI VIEÄT / NGUOI VIET Daily News Staff Ñoã Ngoïc Yeán - Chuû Nhieäm, Publisher; Ñoã Vieät Anh - Chuû Buùt, Editor in Chief; Nguyeãn Ñoàng - Giaùm Ñoác Myõ Thuaät, Creative Director; Nguyeãn Chinh - Giaùm Ñoác Kyõ Thuaät, Technical Manager; Nguyeãn Khaû Loäc - Giaùm Ñoác Phoøng Sinh Hoaït, Activities Director; Giaùm Ñoác Cô Sôû, Facilities Director.

Ban Bieân Taäp / Editors °Ban Chuû Buùt: Caùc phuï taù chuû buùt: Vuõ AÙnh, Phaïm Phuù Minh, Vuõ Quyù Haïo Nhieân Thö Kyù Toøa Soaïn: Vuõ AÙnh. Caùc Phuï Taù Thö Kyù Toøa Soaïn: Leâ Thuïy, Tröôûng Ban TinTöùc; Phaïm Phuù Thieän Giao, Tröôûng ban tin ñòa phöông; Hoaøng Khôûi Phong. °Bieân Taäp: Nguyeãn Ngoïc Minh, Ñoã Khoâi Nguyeân, Nguyeãn Tuyeån, Nguyeân Huy, Traàn Ngoïc Yeán, Vann Phan, Nguyeãn Nhaät, Nguyeãn Ngoïc Chaán-CNN Ngöôøi Vieät 2 (English Section) Thöù Naêm moãi tuaàn - E-mail: nv2@nguoi-viet.com Anh B. Do - Editor; Jami Farkas - News Editor; Cynthia Anh Furey, Duc Nguyen, Ruth Talovich, Vu Qui Hao Nhien - Writers; Matthew Chin, Andrew Lam, Annie Mai, Denise Nguyen, Nguyen-Khoa Thai Anh - Contributors; Chinh Nguyen, Danchi Nguyen Designers; Kiet Huynh - Photographer.

Nguoi Viet (ISSN 1056-5124), USPS 022479 , started in December 1978, is published daily in Vietnamese with weekly Thursday English Section by Nguoi Viet News, Inc., 14771-14772 Moran Street, Westminster CA 92683 – USA. Copyright @ 2003 by Nguoi Viet News, Inc. All rights reserved. Nguoi Viet Daily News neither endorses nor warrants products and services advertised. Newsstand price in Los Angeles and Orange Counties: $0.25.

Subscription rate: $168.00/year by Third Class Mail, $400.00/year by 2-Day Express.

Foreign mail rates upon request. Periodicals Postage Rates paid at Westminster, California and at additional mailing offices. Postmaster: send address changes to Nguoi Viet 1477114772 Moran Street, Westminster CA 92683 – USA. For subscription call: 714-892-9414.

Theå leä göûi baøi ñaêng baùo: Baøi vôû coù theå göûi tôùi toøa soaïn qua böu ñieän, fax, hoaëc e-mail nvnews@aol. com. Neân göûi FILE (Microsoft Word) ghi roõ duøng heä thoáng tieáng Vieät naøo. Ngöôøi Vieät khoâng traû laïi baûn thaûo hoaëc hình aûnh, vaø khoâng chòu traùch nhieäm veà moïi maát maùt. Toaø soaïn daønh quyeàn söûa chöõa, hieäu ñính. Baøi vôû gôûi ñeán nhaät baùo Ngöôøi Vieät vaø ñöôïc ñaêng thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa nhaät baùo Ngöôøi Vieät vaø coâng ty Nguoi Viet News, Inc. Baøi vôû muoán ñöôïc traû nhuaän buùt, xin ghi roõ nôi ñaàu baøi vaø cho bieát ñieän thoaïi, ñòa chæ lieân laïc. Ngöôøi Vieät khoâng ñaêng nhöõng baøi vôû khoâng ghi taùc giaû, khoâng ñòa chæ hoaëc ñieän thoaïi lieân laïc. Nhu lieäu tieáng Vieät do Coâng Ty Ñieän Toaùn VNI. Soá löôïng phaùt haønh nhaät baùo Ngöôøi Vieät do cô quan Verified Audit Circulation kieåm toaùn vaø chöùng nhaän. Vieäc kieåm toaùn tieán haønh lieân tuïc.

Average daily circulation: 17,000 copies

CHÖÔNG TRÌNH PHAÙT THANH

106.3 FM

VNCR

14781 Moran St Westminster, CA 92683 Phone: (714) 891-8142. Fax: (714) 891-8190 Thöù Ba 14 thaùng 06, 2005.

08 thaùng 05 AÂm Lòch, AÁt Daäu.

5:00 AM - 8:00 AM 05:00 - Trích ñoaïn ñaøi AÙ Chaâu Töï Do RFA 05:15 - Tin Thôøi Tieát vaø Giao Thoâng vôùi Nguyeãn Tröôøng 05:30 - Chöông Trình “Tieáng Noùi Phuùc AÂm” vôùi MS Nguyeãn Thæ 06:00 - Tin Ñaàu Ngaøy – Nam Cali & Houston 06:30 - Chöông trình Thuùy Nga 07:00 - Ngöôøi Vieät 2 vôùi Baûo Anh 07:20 - Thoâng Baùo Coäng Ñoàng & Thöông Maïi 07:45 - Caùc maët haøng Sales taïi chôï AÙ Ñoâng 08:00 - Chaám döùt chöông trình phaùt thanh buoåi saùng.

12:00PM - 4:00PM 12:00 - Tin Ñaàu Giôø – Thôøi Tieát Nam Cali vaø Houston Texas 12:35 - Saigon supermarket vaø Shopping Center 12:40 - Shanghai Photo Studio 12:45 - Chuyeän Ñòa OÁc vôùi Thanh Thaûo 01:00 - Tin Thôøi Tieát vôùi Hoàng Nga 01:10 - OC Autohaus vôùi Hoà Leâ 01:25 - Giôùi Thieäu Tieáng Haùt Ngoïc Haï 01:40 - Century Republic Insurance 02:00 - Tin Ñaàu Giôø & Thò Tröôøng Taøi Chaùnh Trong Ngaøy 02:03 - Thoâng Baùo Coäng Ñoàng & Thöông Maïi 02:30 - Ñi chôï Sieâu Thò ABC 02:45 - TV Car Rental vaø Registration Services 03:00 - Ngöøôi Vieät Ngaøy Mai 03:15 - Dòch vuï Prepaid Long Distance vôùi Vieät Nam 84 03:30 - Chöông Trình Tieáng Töø Bi 04:00 - Keát thuùc phaùt thanh

DAT

.3”

TIN MÔÙI

Theá Giôùi

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

TIN NHANH TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT A3

Thuû töôùng Nhaät Baûn bò aùp löïc phaûi xeùt laïi vieäc vieáng thaêm ñeàn thôø lieät só TOKYO, Nhaät Baûn - Thuû töôùng Nhaät ñang bò aùp löïc ngaøy caøng gia taêng vaøo hoâm Thöù Hai 13-6, ñeå coù theå phaûi huûy boû caùc chuyeán vieáng thaêm ñeàn thôø chieán tranh Yasukuni, laø söï vieäc laøm cho caùc nöôùc laùng gieàng AÙ Chaâu töùc toái, caùc keát quaû thaêm doø dö luaän ôû Nhaät gaàn ñaây cho thaáy soá ngöôøi uûng hoä oâng Koizumi ñi thaêm ñeàn naøy ñaõ giaûm nhieàu.

Quan heä cuûa Nhaät vôùi hai nöôùc laùng gieàng Trung Quoác vaø Nam Haøn ñaõ xuoáng raát thaáp trong nhöõng tuaàn gaàn ñaây vì vieäc Thuû Töôùng Junichiro Koizumi môû caùc chuyeán vieáng thaêm haøng naêm ñeán ñeàn thôø Yasukuni, nôi vinh danh 2 trieäu röôõi lieät só cheát trong chieán tranh trong ñoù coù moät soá toäi phaïm chieán tranh.

Boán cuoäc thaêm vieáng cuûa oâng Koizumi töø khi leân naém quyeàn vaøo naêm 2001 tính tôùi nay ñaõ laøm cho caùc xöù Chaâu AÙ phaãn noä vì hoï töøng bò khoán ñoán trong thôøi kyø bò quaân ñoäi Nhaät xaâm laêng thoâ baïo.

OÂng Koizumi ñaõ ñöôïc caùc giôùi chöùc cao caáp trong ñaûng cuûa oâng khuyeán caùo thaän troïng tröôùc vieäc oâng döï tính thaêm vieáng ñeå thôø trong thaùng naøy,

hoï laø nhoùm goàm cöïu thuû töôùng vaø caùc nhoùm baûo thuû nhieàu quyeàn löïc ñaïi dieän cho caùc gia ñình coù thaân nhaân cheát trong chieán tranh. Ñaøi truyeàn hình Nippon Television Network Corp. trong moät cuoäc thaêm doø dö luaän hoâm Thöù Hai cho thaáy nhieàu ngöôøi daân Nhaät choáng chuyeán thaêm vieáng naøy hôn laø uûng hoä.

Trong moät cuoäc thaêm doø dö luaän trong cuoái tuaàn qua, coù 46% traû lôøi khoâng chaáp thuaän caùc chuyeán vieáng thaêm ñeàn

thôø cuûa oâng Koizumi, trong luùc 40% chaáp thuaän vaø trong soá nhöõng ngöôøi choáng caùc chuyeán vieáng thaêm coù 57% cho raèng oâng Koizumi caàn caân nhaéc quan heä cuûa Nhaät vôùi Trung Quoác vaø Nam Haøn.

Boä tröôûng noäi caùc Hiroyuki Hosoda cho hay oâng Koizumi nhaän bieát söï chaáp thuaän cuûa dö luaän ñaõ thay ñoåi. OÂng noùi raèng oâng tin töôûng thuû töôùng seõ laáy quyeát ñònh ñuùng möùc neân hay khoâng ñi thaêm ñeàn Yusukuni trong naêm nay.

HAÙN THAØNH - Boä tröôûng Quoác Phoøng Nam Haøn cho hay hoâm Thöù Hai 13-6, raèng chính phuû Nam Haøn döôøng nhö seõ tìm caùch duy trì löïc löôïng hôn 3,000 quaân maø hoï ñaõ göûi sang Iraq.

OÂng Yoon Kwang-ung tuyeân boá oâng tin raèng Iraq seõ caàn ñeán löïc löôïng ña quoác ôû ñoù, cho ñeán giöõa naêm sau, tröôùc khi löïc löôïng an ninh cuûa ngöôøi baûn xöù töï ñaûm nhieäm an ninh xöù naøy. Ñöôïc hoûi lieäu chính phuû coù

keá hoaïch tìm söï chaáp thuaän cuûa caùc nhaø laøm luaät cho gia haïn vieäc taêng phaùi quaân ñoäi hay khoâng, oâng Yoon tuyeân boá raèng trong giai ñoaïn hieän thôøi, raát nhieàu trieån voïng laø chính phuû seõ tieán veà höôùng naøy cho ñeán ít nhaát laø cuoái naêm.

Nam Haøn göûi qua Iraq hôn 3,600 quaân tôùi tænh Irbil cuoái naêm ngoaùi ñeå giuùp vaøo vieäc taùi thieát. Thaùng 12 naêm ngoaùi, quoác hoäi chaáp thuaän gia haïn söù maïng naøy cho ñeán heát naêm 2005.

Nam Haøn cöùu xeùt vieäc duy trì caùc löïc löôïng ôû Iraq

Cöïu Trung Só Jenkins veà Myõ thaêm meï

Cöïu Trung Só Luïc Quaân Hoa Kyø Charles Jenkins - tröôùc ñaây bò buoäc toäi ñaøo nguõ töø Nam Haøn sang Baéc Haøn - cuøng baø vôï ngöôøi Nhaät Hitomi Soga ñi leân phaø taïi haûi caûng Ryotsu, mieàn baéc Nhaät Baûn, hoâm 13 thaùng Saùu, ñeå leân ñöôøng sang Hoa Kyø thaêm vieáng thaân maãu cuûa oâng laàn ñaàu tieân trong 40 naêm. (Reuters)

DAT

A4 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

Hoa Kyø: NASA ñöa ngöôøi trôû laïi maët traêng vaøo naêm 2015 Tieáp trang A1

Tuy nhieân, vaãn theo lôøi cuûa oâng Michael Griffin, taân Giaùm Ñoác cuûa NASA (Cô quan quaûn trò haøng khoâng vaø khoâng gian Hoa Kyø), nhaân cuoäc phoûng vaán beân leà Ñaïi Hoäi Haøng Khoâng Paris, thì oâng cho bieát raèng cho ñeán nay chöa coù quyeát ñònh laø loaïi phi thuyeàn, hay loaïi nguyeät xa naøo seõ ñöôïc söû duïng treân maët traêng, keå caû loaïi phi thuyeàn naøo seõ ñöôïc söû duïng keá tieáp phi ñoäi phi thuyeàn con thoi, seõ ñöôïc ruùt khoûi söû duïng vaøo naêm 2010 tôùi ñaây.

OÂng Griffin noùi tieáp: “Toâi khoâng coù moät ngaøy, thaùng cuï theå, tuy nhieân seõ laø vaøo khoaûng naêm 2015, laø thôøi gian sôùm nhaát maø chuùng toâi coù theå thöïc hieän ñöôïc, vaø chaäm nhaát laø vaøo naêm 2020.”

Söù maïng sau cuøng coù ngöôøi laùi leân maët traêng, laø chuyeán bay Apollo 17 cuûa NASA vaøo naêm 1972.

OÂng Griffin, vöøa nhaäm chöùc giaùm ñoác NASA hoài thaùng Tö vöøa qua, hieän hy voïng coù theå ñaùp öùng ñöôïc caùc keá hoaïch cuûa Toång Thoáng Bush, laø ñöa ñöôïc ngöôøi trôû laïi maët traêng vaø sau ñoù coù theå leân ñöôïc caû Sao Hoûa nöõa. (L.T.)

phoøng ngöøa HIV ñang dieãn ra.

Caùc vieân chöùc y teá noùi söï thaát baïi trong vieäc phoøng ngöøa phaàn naøo do nhöõng ngöôøi ñoàng tính luyeán aùi vaø nhöõng ngöôøi ñaøn oâng löôõng tính töø boû caùc bieän phaùp an toaøn trong hoaït ñoäng tình duïc. Hoï laø nhöõng ngöôøi chieám gaàn nöûa caùc tröôøng hôïp nhieãm HIV. Ña soá nhöõng ngöôøi khaùc bò laây nhieãm laø nhöõng ngöôøi tình duïc khaùc phaùi nhöng coù möùc ruûi ro cao vaø nhöõng ngöôøi söû duïng ma tuùy baèng caùch tieâm chích.

Theo öôùc löôïng cuûa Trung Taâm Phoøng Choáng Beänh, hôn moät phaàn tö nhöõng ngöôøi ñang soáng vôùi HIV ñaõ khoâng ñöôïc chaån beänh, vaø moät soá ngöôøi hình nhö khoâng muoán bieát söï thaät. Baùc só Valdiserri ghi nhaän raèng gaàn moät phaàn ba nhöõng ngöôøi ñöôïc thöû nghieäm döông tính taïi caùc ñòa ñieåm ñöôïc CDC baûo trôï treân toaøn quoác ñaõ khoâng trôû laïi ñeå xem keát quaû.

Moät taøi lieäu khoa hoïc saép ñöôïc coâng boá cuûa caùc vieân chöùc CDC noùi ña soá caùc tröôøng hôïp laây nhieãm môùi ñaõ ñöôïc lan truyeàn bôûi nhöõng ngöôøi bò nhieãm HIV maø khoâng bieát raèng hoï bò nhieãm. Öôùc löôïng con soá ngöôøi Myõ nhieãm HIV luoân luoân laø ñieàu khoù khaên cho caùc vieân chöùc y teá, nhöng ngöôøi ta tin raèng caùc con soá naêm nay laø con soá chính xaùc nhaát. (n.n.)

Hôn moät trieäu ngöôøi soáng vôùi HIV Toøa Baïch OÁc baùc boû Tieáp trang A1 ñöa ra thôøi ñieåm ruùt toát hôn duy trì ñöôïc nhieàu hôn maïng soáng cuûa nhöõng ngöôøi quaân khoûi Iraq mang sieâu vi khuaån HIV, caùc vieân chöùc y teá cuûa chính phuû ñaõ khoâng “beû gaãy” ñöôïc dòch beänh AIDS theo nhö caùc muïc tieâu ñaõ ñöôïc ñaët ra cho naêm 2005. Laàn ñaàu tieân ngöôøi ta tin raèng moác 1 trieäu ñaõ bò vöôït qua keå khi beänh naøy ñaït cao ñieåm vaøo thaäp nieân 1980.

Trung Taâm Kieåm Soaùt Beänh (CDC) noùi raèng khoaûng töø 1,039,000 ñeán 1,185,000 ngöôøi taïi Hoa Kyø ñang soáng vôùi HIV vaøo Thaùng Chaïp 2003. Con soá öôùc löôïng tröôùc ñoù vaøo naêm 2002 cho thaáy raèng khoaûng töø 850,000 ñeán 950,000 ngöôøi nhieãm virus gaây beänh AIDS. Vieäc gia taêng phaûn aùnh vai troø cuûa caùc döôïc phaåm ñaõ cho pheùp nhöõng ngöôøi nhieãm virus soáng laâu hôn, theo baùc só Ronald Valdiserri, phoù giaùm ñoác cuûa trung taâm phoøng choáng HIV, beänh hoa lieãu vaø beänh lao thuoäc CDC. “Trong khi caùc tieán boä trong vieäc ñieàu trò hieån nhieân ñaõ laø moät aân hueä cho nhöõng ngöôøi soáng vôùi caên beänh, noù bieåu hieän nhöõng thaùch ñoá môùi cho vieäc phoøng ngöøa,” oâng noùi giöõa luùc hoäi nghò toaøn quoác veà

Tieáp trang A1

khoûi Iraq, nôi maø moät löïc löôïng noåi daäy taøn baïo ñaõ saùt haïi maáy traêm quaân Hoa Kyø vaø Iraq trong vaøi thaùng qua.

Daân bieåu Walter Jones, Coäng Hoøa- North Carolina, hoâm 12-6, tuyeân boá raèng trong tuaàn naøy, oâng seõ ñeä trình moät döï luaät ñeå ñoøi hoûi Chính phuû Bush phaûi ñöa ra moät thôøi ñieåm ruùt quaân Hoa Kyø ra khoûi Iraq.

Toång thoáng Bush hoâm 136, cuõng ñaõ ñieän ñaøm vôùi Toång Thoáng Iraq, Jalal Talabani vaø thaûo luaän veà vieäc Iraq soaïn thaûo baûn hieán phaùp môùi cho nöôùc naøy vaø “nhaán maïnh ñeán taàm quan troïng” caàn phaûi ñaùp öùng thôøi ñieåm cuoái cuøng laø vaøo ngaøy 15-8 tôùi ñaây.

Phaùt ngoân vieân McClellan cho bieát tieáp laø 2 nhaø laõnh ñaïo “cuõng ñaõ thaûo luaän veà tình hình an ninh vaø caùc tieán boä ñaõ ñaït ñöôïc trong vieäc huaán luyeän cho caùc löïc löôïng an ninh Iraq.”

Moät cuoäc thaêm doø cuûa baùo USAToday, ñöôïc phoå bieán hoâm 13-6, cho thaáy coù gaàn 6 trong 10 ngöôøi Hoa Kyø ñöôïc

thaêm doø, ñaõ cho raèng Hoa Kyø Phoù Toång Thoáng Cheney: phaûi ruùt ngay moät phaàn hay taát caû caùc löïc löôïng quaân söï ra khoûi Iraq, taêng töø möùc 49% ñaõ coù quan ñieåm ruùt WASHINGTON - Caùc nghi kieán naøo.”

Caùc toå chöùc ñaáu tranh cho quaân, trong cuoäc thaêm doø hoài phaïm khuûng boá seõ tieáp tuïc thaùng Hai vöøa qua. (L.T.) naèm laïi khaùm ñöôøng quaân söï nhaân quyeàn vaø moät soá nhaø laøm taïi vònh Guantanamo, Cuba. luaät - ña phaàn ñeàu thuoäc ñaûng Phoù toång thoáng Dick Cheney Daân chuû - muoán ñoùng cöûa nhaø California: Coäng tuyeân boá nhö treân trong luùc tuø vôùi lyù do chính laø caùc tai Hoøa vaø Daân Chuû moät soá thaønh vieân ñaûng Coäng tieáng lieân quan ñeán tra taán vaø Tieáp trang A1 hoøa cho raèng dö luaän hieän nay ñoái xöû thoâ baïo vôùi tuø nhaân. buøng noå moät cuoäc chieán döõ laø khoâng thuaän lôïi neáu duy trì Toång thoáng Bush cho bieát noäi ñoäi giöõa 2 ñaûng Coäng Hoøa vaø tình traïng nhaø tuø naøy. caùc cuûa oâng ñang “tìm moïi Daân Chuû taïi tieåu bang naøy, OÂng Cheney traû lôøi phoûng phöông aùn thay theá” cho vieäc sau nhöõng ñeà nghò maø vò vaán treân chöông trình giam caàm 540 tuø nhaân taïi ñaây, thoáng ñoác Coäng Hoøa ñöa ra. “Hannity & Colmes” cuûa ñaøi trong soá naøy coù ngöôøi bò giöõ Ngaøy thöù Hai 13-6, oâng Fox News hoâm thöù Hai 13-6, hôn ba naêm maø vaãn chöa coù Schwarzenegger ñaõ keâu goïi nhö sau “Ñieàu quan troïng phaûi aùn. toå chöùc moät cuoäc baàu cöû ñaëc hieåu ôû ñaây laø nhöõng keû ñang Theo cuoäc phoûng vaán ghi bieät vaøo thaùng 11 naøy ñeå daân naèm taïi nhaø tuø Guantanamo aâm hoâm thöù Saùu, phoù toång California quyeát ñònh coù neân ñeàu laø boïn toäi phaïm. YÙ toâi thoáng Cheney cho bieát “Chuùng giaûm bôùt tieâu thuï, thay ñoåi muoán noùi ña soá naøy laø nhöõng toâi ñaõ saøng loïc caùc tuø nhaân, bieân giôùi caùc ñôn vò baàu cöû keû khuûng boá. Chuùng bò baét phoùng thích moät soá ngöôøi vaø hoaëc ñoøi hoûi nhieàu ñieàu kieän trong chieán dòch Afghanistan traû hoï veà laïi queâ höông. Nhöng khoù khaên hôn neáu caùc thaày hoaëc coù can heä ñeán maïng löôùi ñaùm coøn laïi thì coøn nhieàu raéc coâ giaùo muoán kyù laïi hôïp ñoàng al-Qaida.” roái.” daïy hoïc.

Moät soá nhaø laøm luaät thuoäc Trong khi ñoù hoâm thöù Hai Nhieàu ngöôøi tham döï hoäi Baïch OÁc coâng boá seõ tieáp tuïc boû ñaûng Coäng Hoøa nhaän xeùt nghò ñaõ moâ taû raèng cuoäc baàu ngoû moïi yù kieán veà töông lai cuûa nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán cöû ñaëc bieät naøy laø moät bieän nhaø tuø Guantanamo. Phaùt tình traïng nhaø tuø coäng theâm phaùp môùi nhaát cuûa Thoáng ngoân vieân Baïch OÁc laø oâng vôùi caùc caùo giaùc baïo haønh tuø Ñoác Schwarzenegger ñeå phuïc Scott McClellan noùi “Chuùng nhaân gaàn ñaây seõ thuùc ñaåy noäi hoài khoâng khí chính trò toát toâi khoâng bao giôø töø boû moät yù caùc cuûa oâng Bush phaûi nghó ñeïp cho tieåu bang. Nhöng cuõng chaéc chaén moät ñieàu laø hoï muoán söï “so cöïa” caêng ñieåm duy nhaát laø beû gaãy löng luaän raèng caäu beù trai ñaõ veõ thaúng naøy laø moät cô hoäi ñeå khoái Daân Chuû trong moät tieåu vôøi ra chuyeän haõm hieáp bôûi kieän cöôøng söï hieän dieän cuûa bang coù ñoâng cöû tri Daân Chuû vì coù söï xuùi giuïc cuûa meï caäu ñaûng Coäng Hoøa taïi Califor- nhaát trong caùc tieåu bang Daân ngöôøi phuï nöõ ñöôïc hoï moâ taû nia, moät tieåu bang maø ñaûng Chuû. (DP) laø moät keû voøi tieàn chuyeân Daân Chuû giöõ taát caû caùc chöùc nhaém vaøo nhöõng keû giaøu coù vuï cuûa tieåu bang, tröôùc khi Michael Jackson vaø noåi tieáng. oâng Schwarzenneger ñaéc cöû ñöôïc tha boång Jackson, tröôùc ñaây laø moät naêm 2003. ngoâi sao treû tuoåi töøng cho ra Tieáp trang A1 Vieãn aûnh moät cuoäc baàu cöû maét moät trong nhöõng boä ñóa ñaëc bieät vaø ñeà nghò ngaân leân lau maét trong khi phaùn nhaïc pop baùn chaïy nhaát cuûa saùch cuûa oâng quyeát cuûa boài thaåm ñoaøn moïi thôøi, nhan ñeà “Thriller,” Schwarzenneger ngay laäp töùc ñöôïc tuyeân ñoïc trong phoøng ñaõ khoâng ñích thaân leân tieáng ñaõ taïo ra nhieàu choáng ñoái xöû ñoâng ñuùc nhöõng phoùng bieän hoä cho mình. (V.P.) trong caùc ñoaøn theå giaùo vieân, vieân vaø nhöõng ngöôøi haâm moä vieân chöùc nhaø nöôùc cuõng nhö dieãn vieân naøy. Beân ngoaøi toøa cöû tri theo ñaûng Daân Chuû aùn, daân aùi moä la heùt vaø oâm Tieáp tuïc ñaùnh bom hieän chieám ña soá taïi tieåu nhau vui söôùng.

“Vua Nhaïc Pop” troâng coù vaø baét coùc taïi Iraq bang naøy. Caùc quan saùt vieân döï ñoaùn ñaây seõ laø moät cuoäc veû söõng sôø vaø hoác haùc khi Moät nhaø ngoaïi giao ñaáu söùc raát toán keùm giöõa 2 anh rôøi toøa aùn, nhöng anh coù ñöa tay leân hoân gioù moät caùi Myõ suyùt truùng bom ñaûng.

Phaàn gaây nhieàu tranh caõi veà phía nhöõng keû yeâu meán Tieáp trang A1 nhaát trong caùc ñeà nghò cuûa vò mình trong luùc böôùc voäi ra vieân vaø laøm baûy caûnh saùt vieân nöõa bò thöông tröôùc khi thoáng ñoác laø: AÁn ñònh moät ngoaøi ñoaøn xe hôi cuûa anh.

Boài thaåm ñoaøn goàm taùm keû taán coâng boû chaïy khoûi möùc chi tieâu haïn cheá, ñoàng thôøi ñöa ra moät ñeà nghò buoäc phuï nöõ vaø boán ñaøn oâng ñaõ traïm kieåm soaùt naøy, caùch caùc coâng ñoaøn qui tuï vieân baøn caõi trong baûy ngaøy tröôùc Baquba chöøng 25 caây soá (15 chöùc nhaø nöôùc phaûi ñöôïc khi tha boång Jackson. Hoï ñaõ daëm) veà phía Nam. Vaøi phuùt sau ñoù, moät xe pheùp cuûa coâng ñoaøn vieân phaûi cöùu xeùt lôøi ñieàu traàn cuûa tröôùc khi söû duïng tieàn hoï 140 nhaân chöùng vaø chöøng hôi chöùa bom laïi phaùt noå ñoùng leä phí cho caùc muïc ñích 600 baèng chöùng ñöôïc trình caïnh moät xe tuaàn caûnh ñang toøa. chaïy veà phía traïm kieåm chính trò.

Laäp luaän cuûa phe toá caùo soaùt vöøa bò taán coâng, gaây Caû 2 yù töôûng naøy ñeàu ñöôïc coi nhö moät söï taán coâng tröïc phaàn lôùn döïa vaøo keû toá giaùc thöông tích cho theâm ba dieän vaøo khoái Daân Chuû vaø Jackson - moät hoïc sinh trung caûnh saùt vieân nöõa.

Cuøng ngaøy, coù tin töø moät ñoàng minh cuûa hoï laø caùc hoïc nay ñaõ 15 tuoåi töøng theà nghieäp ñoaøn lao ñoäng. OÂng vaø khai tröôùc toøa raèng thaàn ñaûng chính trò ngöôøi Kurd Phil Angelides, hieän giöõ chöùc töôïng nhaïc pop naøy ñaõ haõm cho hay caùc tay suùng ñaõ baét Thuû Quyõ Tieåu Bang cuõng laø hieáp caäu ít nhaát laø hai laàn coùc moät phuï nöõ ngöôøi Kurd ngöôøi döï tính ra tranh cöû sau nhöõng ñeâm uoáng röôïu say hoaït ñoäng cho nhaân quyeàn thoáng ñoác naêm 2006, phaùt söa taïi gia trang Neverland taïi thaønh phoá Kirkuk.

Baø Jaymon Qadir ñaõ bò bieåu, “Thoáng ñoác naøy ñaõ ruùt cuûa Jackson.

Phía luaät sö bieän hoä laäp baét coùc vaøo hoâm Thöù Baûy goïn chöùc vuï cuûa oâng vaøo moät

TUESDAY, JUNE 14, 2005

Hoa kyø khoâng döï ñònh ñoùng cöûa nhaø tuø Guantanamo ñeán vieäc cho ñoùng cöûa nhaø tuø naøy.

Nghò só Chuck Hagel, thuoäc ñaûng Coäng hoøa Nebraska, hoâm Chuùa nhaät noùi raèng nhaø tuø Guantanamo seõ laø nguyeân nhaân khieán nöôùc Myõ “ñaùnh maát thieän caûm veà chieán tranh treân theá giôùi”. OÂng traû lôøi chöông trình CNN nhö sau “Chuùng ta ñaõ toùm ñöôïc nhieàu nghi can treân theá giôùi, ñang manh taâm gaây toån thaát to lôùn cho ñaát nöôùc chuùng ta cuõng nhö caùc quoác gia khaùc. Chuùng ta phaûi coù moät cô sôû ñeå giam giöõ nhöõng keû naøy. Vaø ñieàu naøy phaûi roõ raøng. Khoâng theå coi ñaây laø moät choã ñeå giam caàm ngöôøi ta naêm naøy thaùng khaùc cho ñeán khi hoï boû xaùc trong nhaø tuø vì tuoåi giaø”.

Trong tuyeân boá ra ngaøy Chuû nhaät, boä Quoác phoøng cho bieát seõ “khoâng muoán giam tuø nhaân laâu hôn möùc ñoä caàn thieát, hieän nay ñang xuùc tieán nhöõng vieäc caàn thieát ñeå kieåm tra thöôøng xuyeân tình traïng toäi phaïm chieán tranh”. (DP) ngay trong thaønh phoá naøy, naèm caùch thuû ñoâ Baghdad chöøng 250 caây soá (150 daëm) veà phía baéc vaø laø nôi maø ba chuûng toäc kình ñòch nhau laø Kurd, AÛ Raäp vaø Turk ñeàu nhaän laøm chuû.

Mohammad Kamal, moät giôùi chöùc thuoäc ñaûng Daân Chuû Kurdistan taïi Kirkuk, cho hay caûnh saùt khoâng coù tin töùc naøo roõ reät veà vuï baét coùc, nhöng phe ngöôøi Kurd ñaõ “caùo buoäc nhöõng keû thuø cuûa Iraq vaø cuûa ngöôøi Kurd” laø thuû phaïm.

Trong moät bieán chuyeån khaùc, nguoàn tin caûnh saùt cho hay moät vieân chöùc ngoaïi giao cao caáp cuûa Myõ ñaõ thoaùt hieåm vaøo hoâm Thöù Hai taïi Baghdad khi moät tay ñaùnh bom töï töû nhaém ñaùnh vaøo moät ñoaøn coâng-voa Myõ maø oâng ñang ñi treân ñoù.

Phaùt ngoân vieân Toøa Ñaïi söù Myõ cho hay raèng nhaø ngoaïi giao naøy, maø oâng töø choái tieát loä danh taùnh, ñaõ coù maët trong ñoaøn xe nhöng khoâng heà haán gì. OÂng cho hay vuï taán coâng naøy döôøng nhö khoâng dính daùng gì tôùi cuoäc di chuyeån cuûa nhaø ngoaïi giao nhöng khoâng cho bieát theâm chi tieát.

Moät phaùt ngoân vieân cuûa Ñaûng Hoài Giaùo Iraq, moät nhoùm chính trò gia quan troïng ngöôøi Sunni, thì cho bieát raèng moät giôùi chöùc cao caáp cuûa Myõ vöøa môùi rôøi truï sôû cuûa hoï ôû phía taây Baghdad

Tieáp trang A6

DAT

TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT A5

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

BAÛ O LAÕ N H ÑEÅ CAÛ I TIEÁ N THEÁ HEÄ TÖÔNG LAI

ROBERT MULLINS INTERNATIONAL SAN JOSE - (408) 294-3888 OAKLAND - (510) 533-8228 SACRAMENTO - (916) 257-6550

14550 Magnolia St. # 104 Westminster, CA 92683

714-890-9933

Web Site: http://www.rmiodp.com * E-mail: info@ rmiodp.com

1-800-411-0945 Thöù Hai ñeán Thöù Saùu: 9:00 AM - 6:00 PM Thöù Baûy: 9:00 AM - 4:00 PM

CHUYEÂN TRAÙCH DÒCH VUÏ BAÛO LAÕNH TRONG MOÏI TRÖÔØNG HÔÏP KÍNH MÔØI QUYÙ VÒ ÑOÙN NGHE CHÖÔNG TRÌNH PHAÙT THANH HOÄI THOAÏI CUÛA VAÊN PHOØNG ROBERT MULLINS INTERNATIONAL VAØO MOÃI THÖÙ TÖ TÖØ 7:00 PM, CHUÛ NHAÄT TÖØ 11:30 AM TREÂN CAÙC LAØN SOÙNG 1110AM, 1430AM, 1500AM, VAØ 106.3FM TAÏI NAM CALI.

ROBERT MULLINS INTERNATIONAL - HAÕY UÛY THAÙC CHO CHUÙNG TOÂI

Bank of America Mortgage Tel: (714) 227-8137 818-502-8858 * Fax: 818-502-8810 TAØI TRÔÏ TREÂN KHAÉP CAÙC TIEÅU BANG CUÛA HOA KYØ

DAT

Ñaëc Bieät Arizona, Nevada, Texas and Florida

80% Paperless Thuû tuïc ñôn giaûi deã daøng

* Direct Lender * Leä phí thaáp

TAØI TRÔÏ ª TAÙI TAØI TRÔÏ

THUÙY CUNG Assistant Vice President

A6 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

Voõ vaên Kieät ñaû kích Tröôûng Ban Vaên Hoùa Tö Töôûng Trung Öông loäng haønh Tieáp trang A1

Ngaøy 31-3-05, oâng Kieät daønh cho baùo Quoác Teá (cuûa Boä Ngoaïi Giao CSVN), vaø ñöôïc tôø Tuoåi Treû ñaêng taûi laïi ngaøy 14-4-05, baøi phoûng vaán maø oâng neâu ra caùc suy nghó cuûa oâng veà ngaøy 30-4, töùc ngaøy CSVN nhuoäm ñoû ñöôïc mieàn Nam Vieät Nam, ñöa caû nöôùc vaøo voøng kìm keïp ñoùi khoå.

Trong cuoäc phoûng vaán, oâng cho raèng khoâng neân coi ñoù laø ngaøy kyû nieäm chieán thaéng, nhö töø tröôùc ñeán nay vaãn ñöôïc toå chöùc raàm roä, maø chæ neân coi ñoù laø ngaøy thoáng nhaát ñaát nöôùc. OÂng noùi raát nhieàu gia ñình coù ngöôøi thaân thieát ruoät thòt chieán ñaáu ôû caû hai phía maø neáu kyû nieäm chieán thaéng seõ taïo söï ñau khoå keùo daøi. Beân caïnh ñoù oâng khuyeán caùo cheá ñoä hieän taïi khoâng neân “töï ru nguû” vaø töï maõn vôùi caùc thaønh coâng trong chöông trình caûi caùch kinh teá. OÂng noùi laøm nhö vaäy seõ tieáp tuïc tuït haäu so vôùi caùc nöôùc khaùc trong khu vöïc.

Baùo Quoác Teá ít ñoäc giaû neân baøi phoûng vaán oâng Kieät khoâng maáy ñöôïc chuù yù nhöng khi ñöôïc tôø Tuoåi Treû laáy laïi vaø phoå bieán caû treân Internet thì baùo Quaân Ñoäi Nhaân Daân coù lieân tieáp 4 baøi “ñaäp” oâng Kieät laø naëng nhaát. Baùo Ñaïi Ñoaøn Keát cuõng nhaûy vaøo “ñaäp” theo nhöng chæ coù moät baøi.

Baùo QÑND daãn lôøi töôùng Leâ ngoïc Hieàn, tham möu tröôûng chieán dòch HCM ñoå toäi leân ñaàu oâng Kieät laø “phuû nhaän toaøn boä hy sinh xöông maùu cuûa ñoàng baøo, ñoàng chí, ñoàng ñoäi trong suoát 21 naêm khaùng chieán choáng Myõ, cöùu nöôùc cuõng nhö ngay trong chieán dòch cuoái cuøng...”

Böùc thö oâng Kieät göûi Nguyeãn khoa Ñieàm traû lôøi böùc thö “trao ñoåi” maø oâng Ñieàm göûi cho oâng nhaèm phaûn baùc laïi nhöõng gaùn gheùp, ñoå toäi cho oâng “traû lôøi phoûng vaán laø khoâng phuø hôïp.”

Khoâng thaáy böùc thö cuûa Nguyeãn khoa Ñieàm ñöôïc coâng boá thaønh thöû khoâng ai bieát gì hôn nhöõng lôøi phaûn baùc cuûa oâng Kieät. Chæ bieát raèng oâng Kieät noùi oâng Ñieàm “chæ ñaïo” ñeå caùc tôø baùo ñaûng “ñaùnh” oâng laáy côù lôøi oâng Kieät traû lôøi phoûng vaán “deã gaây hieåu laàm vaø phaân taâm baïn ñoïc”.

Böùc thö oâng Kieät cuõng nhaéc tôùi caùc yù kieán khaùc nhau giöõa oâng vaø oâng Tröôûng Ban Tö Töôûng Vaên Hoùa Trung Öông hieän nay, xöa voán laø thuoäc caáp cuûa oâng, veà moät soá chi tieát trong cuoán hoài kyù cuûa Lyù quí Chung môùi cheát gaàn ñaây.

OÂng Kieät töøng göûi thö cho Trung Öông ngaøy 1-3-2005 chæ trích Ban Tö Töôûng Vaên Hoùa Trung Öông laø “aùp ñaët, cöûa quyeàn, thieáu daân chuû, raát ít khi ñöôïc ñoái thoaïi nhöõng vaán ñeà coøn yù kieán khaùc nhau, naëng veà quyeàn löïc hôn laø thuyeát phuïc” nhöng khoâng bieát ñoù coù phaûi laø lyù do ñeå “Trung Öông” ñaùnh oâng maáy “quaû” lieân tieáp hay khoâng.

Trong böùc thö ñeà ngaøy 304-2005 göûi oâng Ñieàm ñuùng ngaøy nhaø nöôùc toå chöùc kyû nieäm chieán thaéng raàm roä treân caû nöôùc coù ñoát phaùo boâng, oâng Kieät vieát raèng “vì

thaáy khoâng phuø hôïp vôùi yù kieán chuû quan cuûa mình thì duøng quyeàn cuûa Ban Tö Töôûng Vaên Hoùa ñeå baùc boû moät caùch tuøy tieän, maõi cho ñeán khi toâi coù yù kieán môùi traû lôøi vôùi nhöõng lyù do khoâng thuyeát phuïc”. Vaø oâng hoûi “Ñaõ coù bao nhieâu tröôøng hôïp khaùc bò caùc ñoàng chí ñoái xöû töông töï nhö vaäy, hay caùc ñoàng chí töï cho mình caùi quyeàn aáy, quyeàn ñöùng treân phaùp luaät, quyeàn cho ai noùi caùi gì, vieát caùi gì laø theo söï aùp ñaët chuû quan, phieán dieän cuûa moät soá ít ngöôøi, song laïi nhaân danh Ñaûng.”

OÂng vieát tieáp raèng “Ñaây laø caùch laøm khoâng minh baïch, gaây phaûn öùng ngaàm khoâng ít trong giôùi caàm buùt, keå caû caùn boä, ñaûng vieân trung kieân cuûa Ñaûng”.

Hoài Thaùng Gieâng naêm nay, oâng Kieät cuõng ñaõ vieát moät böùc thö göûi Boä Chính Trò ñaû kích nhöõng ngöôøi caàm ñaàu cheá ñoä hieän nay laø loäng haønh.

OÂng Kieät laø moät ngöôøi töøng laø thuû töôùng, moät ñaûng vieân cao caáp laõo thaønh, coøn bò caét xeùn lôøi phoûng vaán phoå bieán treân baùo. Ngöôøi ta khoâng roõ böùc thö phaûn baùc cuûa oâng Kieät coù ñöôïc göûi cho caùc tôø baùo QÑND vaø Ñaïi Ñoaøn Keát ñeå ñoøi caùc baùo naøy phoå bieán hay khoâng.

Caùc nhaø tranh ñaáu cho daân chuû nhaân quyeàn vaø töï do toân giaùo ôû trong nöôùc, töø Hoaøng minh Chính, Traàn Ñoä, Nguyeãn thanh Giang, Haø Syõ Phu, LM Nguyeãn vaên Lyù, HT Quaûng Ñoä v.v... bò baùo ñaûng ñaêng taûi nhieàu baøi baùo döïng ñöùng boâi baån caù nhaân nhöng khoâng bao giôø ñeå ngöôøi ta quyeàn traû lôøi, phaûn baùc laïi nhöõng söï vu khoáng ñoù. Thôøi gian qua, ngöôøi ta chæ ñöôïc ñoïc caùc baøi traû lôøi, phaûn baùc caùc söï vu khoáng hoï treân Internet vaø baùo tieáng Vieät ôû ngoaïi quoác. (NTT)

OÂng ElBaradei ñöôïc taùi boå nhieäm ñöùng ñaàu cô quan nguyeân töû naêng Tieáp trang A1

Naêng Quoác Teá (IAEA) ñaõ bò trì hoaõn maáy tieáng ñoàng hoà vì nhöõng tranh luaän veà thuû tuïc.

Hoa Kyø ñaõ doïn ñöôøng cho vieäc chaáp thuaän oâng vaøo tuaàn tröôùc khi ñaûo ngöôïc söï choáng ñoái vaø noùi saün saøng chaáp nhaän vieäc oâng giöõ moät nhieäm kyø thöù ba maëc duø coù nhöõng baát ñoàng veà chính saùch veà caû Iraq laãn Iran.

Thöïc ra Washington khoâng coù haäu thuaãn cuûa 34 thaønh vieân trong hoäi ñoàng ñieàu haønh IAEA ñeå ngaên chaën oâng ElBaradei naém chöùc vuï. OÂng ñaõ ñöôïc kính troïng nhö moät ngöôøi tranh ñaáu coâng baèng vaø khoâng meät moûi cho muïc tieâu caám phoå bieán haït nhaân.

Theo caùc nhaø ngoaïi giao, oâng ElBaradei ñaõ choïc giaän Washington khi oâng neâu nghi vaán veà tin tình baùo Hoa Kyø noùi raèng Iraq coù vuõ khí coù taàm huûy dieät haøng loaïi döôùi thôøi nhaø ñoäc taøi Saddam Hussein vaø vì oâng ñaõ khoâng ñuû cöùng raén vôùi Iran, laø nöôùc maø Washington caùo buoäc ñang bí maät phaùt trieån caùc vuõ khí haït nhaân.

Hoâm Thöù Hai, oâng ElBaradei noùi oâng seõ baùo caùo vôùi hoäi ñoàng vaøo ngaøy

Thöù Ba raèng Iran “ñaõ toân troïng lôøi cam keát cuûa hoï lieân quan ñeán vieäc ngöng chæ caùc hoaït ñoäng cheá bieán nhieân lieäu.”

Keå töø Thaùng Möôøi Moät, Iran ñaõ ngöng caùc hoaït ñoäng tinh cheá uranium, tieán trình ñeå cheá nhieân lieäu duøng cho caùc loø phaûn öùng ñieän haït nhaân nhöng cuõng coù theå ñöôïc söû duïng ñeå cheá bom nguyeân töû.

Cô quan IAEA hieän ñang kieåm chöùng vieäc ngöng chæ cuõng nhö tieáp tuïc cuoäc ñieàu tra ñaõ ñöôïc tieán haønh töø hai naêm nay lieân quan ñeán caùc caùo buoäc cuûa Hoa Kyø raèng Iran ñang bí maät phaùt trieån caùc vuõ khí haït nhaân.

OÂng ElBaradei noùi raèng vieäc keát thuùc cuoäc ñieàu tra, nhö Iran mong muoán, tuøy thuoäc vaøo Iran. “Hoï caøng cung caáp cho chuùng toâi caùc thoâng tin caàn thieát sôùm, chuùng toâi caøng coù theå laøm saùng toû caùc vaán ñeà sôùm,” oâng noùi. (n.n.)

Hoa Kyø khoâng taùn ñoàng baùn vuõ khí cho Trung Quoác Tieáp trang A1

trong moät cuoäc phoûng vaán beân leà Ñaïi Hoäi Haøng Khoâng Paris, Phaùp, nhö sau: “Coù caû moät danh saùch daøi caùc thöù maø chuùng ta caûm thaáy khoâng theå naøo baùn ñöôïc cho Trung Quoác. Phaàn lôùn laø lieân quan ñeán caùc loaïi khoa hoïc kyõ thuaät cao caáp, khieán coù theå giuùp cho Trung Quoác coù theå keát hôïp ñöôïc vôùi caùc heä thoáng vuõ khí maø hoï ñaõ coá gaéng mua ñöôïc trong vaøi naêm gaàn ñaây.”

Töôùng Kohler noùi tieáp: “Caùc aùp löïc gaàn ñaây cuûa caùc Chính phuû AÂu Chaâu ñeå baõi boû leänh caám baùn vuõ khí cho Trung Quoác- ñöôïc aùp duïng töø naêm 1989 sau khi Trung Quoác môû caùc cuoäc ñaøn aùp coâng khai ñoái vôùi caùc ngöôøi tranh ñaáu cho daân chuû treân Coâng tröôøng Thieân An Moân- laø moät söï sai laàm.”

Töôùng Kohler tieáp theâm: “Baát cöù söï baõi boû ñôn phöông naøo ñoái vôùi leänh caám baùn vuõ khí nhö vaäy cho Trung Quoác, ñeàu coù theå aûnh höôûng ñeán moät loaït döï aùn quoác phoøng giöõa Hoa Kyø vaø AÂu Chaâu, trong ñoù coù caû chöông trình phaùt trieån chung loaïi phaûn löïc chieán ñaáu cô troïng yeáu F-35, do Coâng ty Lockheed Martin Corp., ñöùng ñaàu, vì Quoác Hoäi Hoa Kyø coù theå ra leänh caám caùc coâng ty Hoa Kyø tham döï vaøo caùc hôïp ñoàng coù dính daùng ñeán Trung Quoác.”

Ngöôïc laïi, Töôùng Kohler laïi toû ra thuaän lôïi trong vieäc baùn caùc phaûn löïc cô chieán ñaáu cho AÁn Ñoä vaø Pakistan, maëc duø coù caùc söï caêng thaúng gaàn ñaây giöõa hai nöôùc laùng gieàng naøy.

Hoài thaùng Ba vöøa qua, Chính phuû Bush ñaõ ñoàng yù cho caùc coâng ty Boeing vaø Lockheed baùn caùc loaïi phaûn löïc chieán ñaáu cô, trong ñoù coù loaïi F-16, trò giaù ñeán 9 tyû ñoâla cho AÁn Ñoä, ñeå AÁn Ñoä coù theå thay theá ñöôïc caùc phi ñoäi coå loã Mig-21, do Lieân Xoâ saûn xuaát tröôùc ñaây.

Ngoaøi ra, Toång Thoáng Bush cuõng cho bieát Hoa Kyø saün saøng baùn caùc loaïi phaûn löïc chieán ñaáu cô toái taân töông töï cho Pakistan, neáu nöôùc naøy muoán mua. (L.T.)

TUESDAY, JUNE 14, 2005

Tình traïng söû duïng theû ATM taïi caùc ngaân haøng Vieät Nam ñaày phí phaïm SAIGON, Vieät Nam - Töø ngaøy tham gia loaïi hình thanh toaùn taøi chaùnh môùi laø theû töø, ñaõ vaøi naêm nay maø taïi Vieät Nam chæ coù khoaûng 10 trieäu khaùch haøng ñöôïc caùc ngaân haøng caáp theû. Trong soá ñoù chöa tôùi moät trieäu theû laø coù hoaït ñoäng tích cöïc, nhöng chuû yeáu laø chæ ñeå ruùt tieàn.

Chieác maùy ruùt tieàn töï ñoäng ñaàu tieân treân theá giôùi ñöôïc laép ñaët vaøo naêm 1967 taïi Enfield thuoäc ngoaïi oâ phía Baéc cuûa thuû ñoâ Luaân Ñoân. Töø ñoù tôùi nay noù ñaõ tieán moät ñoaïn ñöôøng daøi vaø taïo thuaän lôïi cho nhieàu quoác gia ñang phaùt trieån nhôø ñoát ñöôïc giai ñoaïn trieån khai coâng ngheä, töông töï nhö ñoái vôùi ñieän thoaïi caàm tay.

Theá nhöng khi aùp duïng vaøo Vieät Nam thì loaïi maùy ATM, töùc automated teller machine, laïi vaáp ngay trôû ngaïi lôùn ñaàu tieân laø maïnh ai naáy phaùt trieån. Theû ATM cuûa ngaân haøng naøy, khoâng duøng ñöôïc vôùi maùy cuûa ngaân haøng kia, trong khi treân toaøn theá giôùi haàu nhö chæ coù vaøi doøng chính laø caùc theû Visa, M a s t e r c a r d , AmericanExpress, Discover, CarteBlanche,... maø thoâi.

Ngoaøi thuaän lôïi laø khoâng phaûi mang theo tieàn maët quaù lôùn, khaùch haøng söû duïng theû ATM coøn coù theå chuyeån tieàn cuûa mình töø ngaân khoaûn naøy sang ngaân khoaûn khaùc, mua saém taïi haøng trieäu POS, töùc point of sale, laø loaïi maùy queït theû ñeå nhaän daïng, ñöôïc ñaët

haàu nhö khaép theá giôùi.

Taïi AÂu Chaâu vaø nhieàu nöôùc khaùc nhö Nhaät Baûn, Thaùi Lan, khaùch haøng coøn duøng theû ñeå thanh toaùn tieàn ñieän, ñieän thoaïi, nöôùc, baûo hieåm vaø nhieàu chi phí khaùc.

Theá nhöng taïi Vieät Nam, trong soá khoaûng 10 trieäu ngöôøi coù theû, chæ coù moät trieäu laø duøng ñeå... ruùt tieàn maø thoâi.

Maát boán naêm ñeå hình thaønh maïng löôùi maùy ATM taïi haàu heát caùc thaønh phoá lôùn treân khaép nöôùc, thì tình hình ñoù quaû laø uoång.

Taïi cuoäc trieån laõm Banking Vietnam 2004, caùc kyõ sö cuûa heä thoáng thoâng tin FPT (FIS) ñaõ trình dieãn nhöõng öùng duïng thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët treân maùy ATM-Diebold nhö thanh toaùn hoùa ñôn tieàn ñieän, nöôùc, ñieän thoaïi, baûo hieåm... Nhöõng ngöôøi chöùng kieán ñeàu cho bieát laø hoï raát “aán töôïng”, neân theo caùc ñaïi dieän cuûa coâng ty FIS thì nay ñuùng laø thôøi ñieåm ñeå trieån khai caùc öùng duïng ñoù roäng khaép.

Ngay nhö taïi nöôùc laùng gieàng Thaùi Lan, taïi nhöõng maùy ATM ñöôïc baûo veä trong caùc truï sôû ngaân haøng, quang caûnh nhöõng baø noäi trôï caàm xaáp hoùa ñôn ñieän nöôùc, ñöùng baám lieân tuïc vaøo khung soá maùy ATM ñeå traû tieàn, khoâng phaûi laø xa laï.

Hieän nay chæ môùi coù chi nhaùnh Ngaân haøng Ngoaïi thöông Vieät Nam taïi Thaønh phoá Saøi Goøn phoái hôïp vôùi coâng ty Ñieän löïc thaønh phoá

môû dòch vuï cho khaùch haøng traû tieàn ñieän qua theû Vietcombank Connect-24 maø thoâi. Ñieåm khaù ñaëc bieät laø nhôø noái maïng tröïc tuyeán giöõa heä thoáng thu tieàn ñieän cuûa coâng ty Ñieän löïc Thaønh phoá Saøi Goøn vôùi heä thoáng maùy ruùt tieàn töï ñoäng ATM cuûa VCB neân khaùch haøng ñieän taïi Saøi Goøn neáu coù theû Connect-24 ñeàu coù theå traû tieàn ñieän cho hoä cuûa mình qua 400 maùy ATM cuûa VCB treân caû nöôùc.

Nhö vaäy cho ñeán nay loaïi theû Connect-24 naøy ñaõ thöïc hieän ñöôïc 10 dòch vuï nhö thanh toaùn tieàn ñieän thoaïi coá ñònh, tieàn ñieän, phí baûo hieåm, traû tieàn theû Internet, theû ñieän thoaïi, chuyeån khoaûn vaø ruùt tieàn maët.

Trong khi ñoù thì Ngaân haøng TMCP Ñoâng AÙ vaø Saøi goøn Coâng thöông vöøa keát noái heä thoáng maùy ATM vaø POS cuûa hoï laäp thaønh heä thoáng thanh toaùn Vietnam Bank Card, goïi taét laø VNBC. Hieän heä thoáng VNBC coù 58 chi nhaùnh vaø ñieåm giao dòch vôùi treân 120 ngaøn theû, 100 maùy ATM vaø 400 POS chaáp nhaän thanh toaùn treân toaøn quoác.

Moät ngaøy naøo maø Vieät Nam quyeát ñònh chaám döùt laõng phí, quy heát veà moät moái ñeå söû duïng vaøi loaïi theû quoác teá nhö Visa hay Mastercard thì coù theå raát nhieàu maùy moùc trang bò hieän nay phaûi ñaønh pheá thaûi. (Leâ Daân)

Hoa Kyø: Toái Cao Phaùp Vieän baùc aùn töû hình vì lyù do chuûng toäc WASHINGTON - Toái Cao Phaùp Vieän Hoa Kyø hoâm thöù Hai 13-6, ñaõ ra moät phaùn quyeát baõi boû aùn töû hình ñaõ ñöôïc tuyeân cho moät phaïm nhaân da ñen, vì ngöôøi naøy khieáu naïi raèng coâng toá vieân Texas ñaõ xöû söï baát coâng khi choïn boài thaåm ñoaøn toaøn laø ngöôøi da traéng. Toái Cao Phaùp Vieän cuõng coù lôøi khieån traùch naëng neà vôùi Texas, moät tieåu bang coù soá aùn töû hình lôùn nhaát treân toaøn quoác.

Phaùn quyeát ñöôïc ñöa ra vaøo saùng thöù Hai vôùi tyû leä 6/ 3, ñaõ truyeàn cho tieåu bang naøy phaûi coù moät phieân xöû môùi cho Thomas Miller-El, laø ngöôøi ñaõ khieáu naïi veà aùn töû hình ñaõ ñöôïc tuyeân cho ñöông söï veà vuï gieát cheát moät ngöôøi thö kyù ôû nhaø troï Dallas môùi coù 25 tuoåi vaøo naêm 1985. Ñaây laø laàn thöù hai caùc thaåm phaùn toái cao coù yù kieán veà vuï vieäc naøy sau khi moät toøa döôùi töø choái khoâng chòu xeùt laïi nhöõng khieáu naïi cuûa MillerEl. Phaùn quyeát cuûa Toái Cao Phaùp Vieän ghi: Toøa Khaùng AÙn Soá 5 taïi New Orleans ñaõ

sai laàm khi taùi khaúng ñònh baûn aùn cuûa moät toøa tieåu bang maëc daàu ñaõ nhìn thaáy nhöõng baèng chöùng raát maïnh meõ veà thaønh kieán trong tieán trình choïn boài thaåm ñoaøn. Ñaïi dieän cho yù kieán cuûa khoái ña soá, Thaåm Phaùn David H. Souter, vieát: Keát luaän cuûa toøa tieåu bang cho raèng söï choïn löïa boài thaåm vieân töø trong soá nhöõng ngöôøi coù ñuû ñieàu kieän laøm boài thaåm neân “khoâng coù bò haø tì veà vaán ñeà chuûng toäc”; Theá nhöng, keát luaän nhö vaäy laø sai laàm, voâ lyù vaø khoâng coù tính caùch thuyeát phuïc ngöôøi khaùc.

Trong phaàn yù kieán, Thaåm Phaùn Souter neâu leân raèng nhöõng boài thaåm vieân da ñen ñaõ ñöôïc chaát vaán moät caùch quaù gay gaét veà aùn töû hình, vaø soá öùng vieân boài thaåm ñaõ ñöôïc caùc coâng toá vieân “xaùo ñi xaùo laïi” ít nhaát 2 laàn, döôøng nhö ñeå taêng cô hoäi choïn löïa daønh cho ngöôøi da traéng.

Phe ña soá, ngoaøi oâng Souter coøn coù caùc thaåm phaùn John Paul Stevens, Sandra Day O’Connor, Anthony Kennedy, Ruth Bader

Ginsburg vaø Stephen G. Breyer.

Naêm ngoaùi caùc thaåm phaùn Toái Cao Phaùp Vieän cuõng ñaõ coù moät phaùn quyeát maïnh baïo khi ñaûo ngöôïc caû hai vuï aùn töû hình cuûa Texas, vôùi nhieàu lyù do khaùc nhau. Ñaây laø moät haønh ñoâng gaây khaù nhieàu söõng sôø trong dö luaän, laø vì toøa toái cao bao goàm ña soá caùc thaåm phaùn coù khuynh höôùng baûo thuû voán uûng hoä aùn töû hình. Taát caû caùc tröôøng hôïp treân ñeàu lieân quan tôùi toäi phaïm da ñen.

Trong tröôøng hôïp naøy, anh Miller-El ñaõ tranh bieän raèng coâng toá vieân taïi Dallas County voán coù moät thaønh tích laâu ñôøi laø loaïi tröø coâng daân da ñen ra khoûi boài thaåm ñoaøn. Anh cuõng neâu leân baèng chöùng laø caùc taäp taøi lieäu huaán luyeän cho coâng toá vieân töø thaäp nieân 1960 tôùi 1980. Caùc taøi lieäu naøy ñaõ khuyeân coâng toá vieân phaûi loaïi tröø ngöôøi da ñen vaø goác Do Thaùi ra khoûi caùc boài thaåm ñoaøn xeùt nhöõng vuï töû hình vì sôï raèng nhoùm ngöôøi naøy deã thoâng caûm ñoái vôùi caùc phaïm nhaân. (DP)

Tieáp tuïc ñaùnh bom vaø baét coùc taïi Iraq Tieáp trang A4

ra ñi thì ñoaøn xe cuûa oâng naøy bò taán coâng baèng bom xe hôi vaøo khoaûng 2 giôø chieàu (10 giôø, Giôø Quoác Teá), vaø raèng coù hai thöôøng daân ôû caïnh ñoù bò cheát cuøng naêm ngöôøi khaùc bò thöông.

Caùc phoùng vieân Haõng Tin Reuters cho hay binh lính Myõ ñaõ chaêng daây coâ laäp khu vöïc xaûy ra vuï noå bom, vaø quaân Myõ ñaõ keùo tôùi khaù ñoâng so vôùi khi coù nhöõng vuï taán coâng töông töï taïi Baghdad.

Caùc giôùi chöùc Myõ vaø Iraq ñaõ thuùc giuïc ñaûng Hoài Giaùo Iraq haõy tham gia vaøo nhöõng cuoäc ñaøm phaùn veà vieäc vieát moät taân hieán phaùp cho Iraq sau khi phe Sunni haàu nhöng khoâng tham döï vaøo cuoäc baàu cöû vaøo hoài Thaùng Gieâng ñeå phaûn ñoái chính phuû Iraq do Myõ uûng hoä. Hai tuaàn tröôùc ñaây, quaân ñoäi Myõ ñaõ taán coâng vaøo nhaø rieâng cuûa vò laõnh ñaïo ñaûng Hoài Giaùo Iraq laø Moshen

Abdul-Hamid vaø ñaõ caàm giöõ oâng cuøng vôùi ba ngöôøi con trai trong maáy tieáng ñoàng hoà.

Cuõng theo nguoàn tin caûnh saùt, beân ngoaøi truï sôû ñaûng naøy vaøo hoâm Thöù Hai, caùc nhaân chöùng cho hay moät chieác xe haâm-vi cuûa quaân ñoäi Myõ ñaõ boác chaùy sau moät vuï noå, vaø moät tröïc thaêng Myõ ñaõ bay tôùi di taûn ba binh só bò thöông trong vuï noå naøy.

(V.P.)

DAT

.3”

TÖØ THAØNH

Vieät Nam

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

ÑEÁN TÆNH TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT A7

Saøi Goøn: Ai baét cöù baét, “daân laéc” vaãn “laéc”

Ba thaùng coù 1,500 “daân laéc” bò “nghi” duøng ma tuùy “baát hôïp phaùp” SAØI GOØN 13-6 - Nhaø caàm quyeàn trung öông taïi Haø Noäi maáy thaùng gaàn ñaây môû caùc cuoäc ruoàng boá, baét giöõ caùc tuï ñieåm aên chôi traùc taùng vaø söû duïng ma tuùy nuùp döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau. Tuy nhieân, baûn kyù söï döôùi ñaây cuûa tôø Tuoåi Treû cho thaáy, nhöõng teân thieâu thaân treû tuoåi khoâng heà baän taâm hay sôï haõi.

Moät vieân chöùc Coâng An cao caáp tuaàn tröôùc thuù nhaän raèng moät soá khaù lôùn neáu khoâng phaûi laø haàu heát nhöõng keû nghieän ngaäp vaø aên chôi truïy laïc laø con caùi cuûa ñaùm caùn boä ñaûng vieân coù chöùc coù tieàn (nhôø tham nhuõng, hoái loä).

Baùo Tuoåi Treû ngaøy 14-62005: “Côn soùng thaàn” thuoác laéc ñaõ xuaát hieän taïi VN töø nhöõng naêm cuoái thaäp nieân 1990, nhöõng vieân MDMA (Ecstasy) ñaàu tieân theo chaân nhöõng Vieät kieàu veà nöôùc aên chôi.

Ngay khi xuaát hieän thuoác “laéc” ñaõ ñöôïc “daân chôi” ñoùn nhaän noàng nhieät nhö moät

thöù “sieâu ma tuùy”, ban ñaàu chæ daønh cho “daân chôi quyù toäc” vì caùi giaù treân döôùi 600,000 ñoàng/vieân luoân laøm naûn loøng nhöõng daân chôi bình daân. Ñeå “baûo veä” thuù aên chôi môùi, nhöõng ngöôøi söû duïng luoân reâu rao: “Khoâng nghieän, taïo caûm giaùc höng phaán toät baäc, khoâng bieát meät moûi...”

Theá nhöng qua thöïc teá xaâm nhaäp theá giôùi thuoác “laéc” cuûa caùc phoùng vieân Tuoåi Treû, ñoù laø con ñöôøng ngaén nhaát daãn ñeán ñòa nguïc!...

Chæ tính rieâng töø thaùng 32005 ñeán nay, Coâng an TP Haø Noäi ñaõ phaùt hieän taùm ñoäng laéc thuoäc loaïi lôùn, coøn taïi TP.HCM ñaõ coù treân 13 ñoäng laéc bò trieät phaù vôùi hôn 1,500 nam nöõ thanh nieân bò ñöa vaøo dieän tình nghi söû duïng traùi pheùp ma tuùy.

Trích nhaät kyù phoùng vieân Saøi Goøn hai ngaøy sau khi trieät phaù ñoäng laéc... Toái 4-62005, ñuùng heïn toâi (kyù giaû baùo Tuoåi Treû), Tuøng “cherub”

ñeán moät quaùn bida maùy laïnh gaàn caàu Chöõ Y ñeå ñoùn hai coâ tieáp vieân teân Hoàng vaø Ngoïc roài tröïc chæ bar XL treân ñöôøng Phaïm Nguõ Laõo (Q.1).

Sau vaøi tuaàn röôïu cheánh choaùng say, Hoàng ñeà nghò: “Ñi bay” (tieáng loùng chæ vieäc söû duïng thuoác laéc - NV). Toâi thoaùi thaùc: “Anh khoâng coù tieàn”. Hoàng buùng tay ñaùnh boùc: “Khoâng coù tieàn thì caén giuøm!”

Daân chôi môùi, ít tieàn seõ laéc baùm vaøo nhöõng tay chôi nhieàu tieàn, tröôùc khi nuoát seõ ñöa cho baïn môùi chôi caén moät goùc nhoû - ñoù goïi laø “caén giuøm”. Vôùi daân “chaùo pha söõa” (loaïi chôi nghieäp dö, ñoâ nheï, ñeå phaân bieät vôùi loaïi “thôï”, “nghieän” chôi chuyeân nghieäp, ñoâ naëng - NV), môùi ñu theo nhö theá cuõng laø quaù ñuû...

Caû nhoùm ruù ga ñeán quaùn côm BT beân treân coù treo taám baûng “cho thueâ phoøng maùy laïnh” treân ñöôøng Nguyeãn Bieåu Caû ñaùm böôùc vaøo phoøng, beân trong coù hai nam moät nöõ ñang ngoài tröôùc baøn tieäc ñaày bia vaø traùi caây. Tuøng “cherub” moùc tuùi laáy ra nhöõng con “laéc” chia cho moïi ngöôøi: “Hoâm nay tao ñaõi” Tuøng ra gioïng ñaøn anh.

Caû boïn nhanh nhaûu nhaän thuoác, boû vaøo moàm roài noác bia nuoát öïc. Hoàng chöa nuoát voäi, quay qua ñöa ngang maët toâi: “Caén ñi anh, khoâng caén tí nöõa leân nhaïc thì thuûng tai ñoù!” Vaøi phuùt sau, nhöõng ñoâi maét cuûa nhoùm treû nhö daïi ra, Hoàng, Ngoïc nhaûy leân baøn xoay nhö con vuï, toác caû aùo leân. Tuøng “cherub” chuùi ñaàu vaøo loa laéc nhö moät... muõi khoan, nhaém nghieàn maét...

22 giôø, toâi goïi ñieän cho

“Daân laéc” quay cuoàng trong “ñoäng.”

Quaân - moät tay caù ñoä boùng vaø laø moät quí töû ôû khu Lyù Töï Troïng. Quaân ñoùn toâi baèng con “Meïc” coù daøn aâm thanh Clarim xòn, tröïc chæ höôùng Phuù Nhuaän: Ñieåm döøng chaân ñaàu tieân laø bar O treân ñöôøng Traàn Huy Lieäu - moät ñieåm aên chôi môùi noåi caùch ñaây vaøi thaùng. Quaân keùo toâi tôùi moät baøn vôùi moät nhoùm chieán höõu vaø giôùi thieäu: “Ñaây laø Taân chuû gara ôû Q.5, Lyù kinh doanh khaùch saïn, Haûi, Haäu buoân baùn xe maùy. Coøn ñaây laø Höông chuû tieäm hôùt toùc.

Tieân, Haø buoân baùn vaûi ôû chôï An Ñoâng”.

Sau vaøi voøng röôïu “tình thöông meán thöông”, Haûi, Tieáp trang A10

Myõ coù 259 döï aùn ñaàu tö taïi VN HAØ NOÄI 13-6 - “Hoa Kyø ñaõ ñaàu tö vaøo VN 259 döï aùn vôùi toång giaù trò 2 tyû USD, ñöùng thöù 11 trong caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi VN” duø nöôùc Myõ ñaàu tö haøng ngaøn tæ ra khaép theá giôùi. Baûn tin thoâng taán xaõ CSVN cho hay nhö vaäy trong baûn tin ngaøy 13-6-2005.

“Phoøng Thöông maïi vaø coâng nghieäp VN(VCCI) neâu ra con soá thoáng keâ treân nhaân buoåi thuyeát trình ‘Thieát laäp heä thoáng phaân phoái vaø tieâu thuï haøng VN taïi Hoa Kyø’ ñöôïc toå chöùc ngaøy 10-6 taïi Thaønh phoá Ñaø Naüng vôùi söï phoái hôïp cuûa UÛy ban veà ngöôøi VN ôû nöôùc ngoaøi thuoäc Boä Ngoaïi Giao.”

Hoa Kyø hieän laø ñoái taùc thöông maïi lôùn nhaát cuûa VN vôùi kim ngaïch buoân baùn hai

chieàu naêm 2004 ñaït 6.4 tyû USD, taêng gaáp 4 laàn so vôùi naêm 2001.

Tuy nhieân, giôùi ñaàu tö Myõ traùnh neù ñaàu tö taïi Vieät Nam vì xöù naøy tham nhuõng, luaät leä troøng treùo, phí toån ñaàu tö cao. Ñaïi dieän Phoøng Thöông maïi Myõ ôû Vieät Nam khi tham döï caùc cuoäc thaûo luaän veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi laäp laïi raát nhieàu laàn veà caùc thöù trôû ngaïi ñoù.

Sau khi kyù baûn thöông öôùc song phöông vôùi nhaø caàm quyeàn Haø Noäi hoài naêm 2000, Ñaïi dieän Thöông Maïi Myõ ñaõ khuyeán caùo giôùi doanh nghieäp laø haõy thaän troïng nghieân cöùu tröôùc khi boû voán vaøo Vieät Nam laøm aên vì ñuû moïi thöù baát lôïi ñoái vôùi ngaønh ñaàu tö.

Luaät sö noùi Yeán Vy bò ñöa ñi “phuïc hoài nhaân phaåm” laø traùi luaät Coâ ñöôïc “ñeà nghò” giaùo duïc taïi ñòa phöông SAØI GOØN 13-6 - Baét giöõ moät ngöôøi chæ vì tình nghi laø gaùi maõi daâm trong khi ngöôøi naøy “coù choã ôû nhaát ñònh” vaø ñaåy vaøo cô sôû “phuïc hoài nhaân phaåm” maø nay goïi laø “Trung taâm giaùo duïc daïy ngheà phuï nöõ” laø traùi phaùp luaät.” Luaät sö cuûa vaên phoøng tö vaán phaùp luaät J&J noùi nhö vaäy veà vieäc nhaø nöôùc CSVN tuy bieát nhöng vaãn duøng quyeàn löïc caàm quyeàn ñeå ñaåy coâ nöõ taøi töû kieâm ca kyõ coù chuùt nhan saéc nhöng nhieàu tai tieáng Yeán Vy vaøo moät nôi ñuùng ra coâ khoâng bò baét buoäc phaûi tôùi. Baûn tin baùo Ngoâi Sao cho thaáy nhö vaäy.

Nöõ taøi töû, ca só Yeán Vy laøm dö luaän trong nöôùc vaø haûi ngoaïi “leân côn soát” khi tin töùc vaø hình aûnh laøm tình giöõa coâ vôùi ngöôøi keùp cuõ bò tung leân maïng cuõng nhö baùn treân ñöôøng phoá döôùi hình thöùc DVD hoài thaùng Ba vöøa qua. Sau ñoù, cuoäc ñieàu tra döôøng daây maïi daâm cuûa tuù baø Traàn thò Phoá noùi raèng Yeán Vy cuõng lieân quan ñeán döôøng daây naøy cuøng vôùi moät soá ca só, ngöôøi maãu khaùc. Sau cuoäc ñieàu tra, Yeán Vy ñaõ bò baét ñöa vaøo “Trung Taâm daïy ngheà phuï nöõ”.

Baùo Ngoâi Sao ngaøy 13-62005: Chieàu 10/6, Chi cuïc Phoøng choáng teä naïn xaõ hoäi

Saøi Goøn ñaõ coù buoåi laøm vieäc vôùi gia ñình dieãn vieân Ñinh Thoaïi Yeán Vy. Bieân baûn buoåi laøm vieäc neâu roõ, Chi cuïc seõ ñeà xuaát UBND TP cho pheùp Yeán Vy ñöôïc giaùo duïc taïi ñòa phöông.

Sau khi nghe ñaïi dieän Chi cuïc Phoøng choáng teä naïn xaõ hoäi giaûi thích ñaày ñuû trình töï thuû tuïc thi haønh quyeát ñònh giaùo duïc taïi ñòa phöông ñöôïc quy ñònh trong Phaùp leänh Xöû lyù vi phaïm haønh chaùnh naêm 2002 vaø Nghò ñònh 163/2003/ NÑ-CP naêm 2003, ñaïi dieän gia ñình Yeán Vy ñaõ ñoàng yù bieän phaùp cho con mình ñöôïc rôøi khoûi Trung taâm Giaùo duïc daïy ngheà Phuï nöõ ñeå chaáp haønh bieän phaùp giaùo duïc taïi ñòa phöông theo quy ñònh.

Chi cuïc seõ ñeà xuaát UBND TP theo nguyeän voïng cuûa gia ñình.

Ngay sau ñoù, vaên phoøng Luaät söï J&J ñaõ tieáp tuïc coù ñôn göûi Giaùm ñoác Trung taâm cuøng caùc cô quan chöùc naêng lieân quan kieán nghò ra quyeát ñònh traû Yeán Vy veà coäng ñoàng. Ñôn neâu roõ, Yeán Vy laø ngöôøi coù nôi cö truù nhaát ñònh neân khoâng thuoäc ñoái töôïng bò löu truù taïm thôøi nhö caùc quy ñònh trong Nghò ñònh 43/ 2005/NÑ-CP. Do ñoù, vieäc giöõ Tieáp trang A10

DAT

A8 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

Vieät Nam

VIEÄT NAM

TUESDAY, JUNE 14, 2005

Haø Nam: Toaøn boä nöôùc ngaàm nhieãm thaïch tín Ngöôøi maéc beänh hieåm ngheøo nhieàu hôn

24 GIÔØ QUA

CSVN chuaån bò baùn coâng traùi ra nöôùc ngoaøi HAØ NOÄI 13-6 - Nhaø caàm quyeàn Haø Noäi ñang chuaån bò baùn coâng traùi (bonds) treân thò tröôøng quoác teá haàu coù voán ñeå thöïc hieän moät soá döï aùn phaùt trieån ñang khoâng coù tieàn hoaëc thieáu tieàn. Ñaây laø moät döï aùn ñaõ döï bò töø laâu nhöng chuyeân vieân quoác teá töøng khuyeán caùo ñaây laø bieän phaùp vay tieàn raát nguy hieåm vì tuøy thuoäc vaøo trò giaù cuûa ñoàng ñoâ la leân xuoáng baát thöôøng.

“Muïc ñích phaùt haønh traùi phieáu naøy nhaèm töøng böôùc thaâm nhaäp thò tröôøng taøi chính quoác teá vaø huy ñoäng theâm nguoàn voán cho ñaàu tö phaùt trieån.” Baûn tin cuûa tôø baùo Queâ Höông noùi nhö vaäy vaø ñöôïc tôø Tieàn Phong ñaêng taûi laïi trong ngaøy 13-6-05. “Theo chæ ñaïo cuûa Thuû töôùng, vieäc phaùt haønh traùi phieáu doanh nghieäp nhaø nöôùc (DNNN) ra nöôùc ngoaøi caàn phaûi ñöôïc quaûn lyù chaët cheõ.”

Song song vôùi vieäc phaùt haønh coâng traùi cuûa nhaø caàm quyeàn trung öông, nhieàu xí nghieäp quoác doanh cuõng töøng coù caùc keá hoaïch töông töï.

“Thôøi gian tôùi, caùc DNNN coù quy moâ lôùn, phaùt trieån oån ñònh, kinh doanh coù hieäu quaû nhö daàu khí, böu chính vieãn thoâng, ñieän löïc coù theå phaùt haønh traùi phieáu ra nöôùc ngoaøi ñeå huy ñoäng voán theo nhöõng tyû leä nhaát ñònh sau khi ñaõ phaùt haønh toát taïi thò tröôøng trong nöôùc vaø sau khi Chính phuû phaùt haønh traùi phieáu ra nöôùc ngoaøi” Nguoàn tin treân cho hay. Ñoàng thôøi, baùo Queâ Höông noùi “thuùc ñaåy caùc hình thöùc huy ñoäng voán giaùn tieáp khaùc nhö doanh nghieäp phaùt haønh coå phieáu, traùi phieáu baùn cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå boå sung nguoàn voán ñaàu tö, tieán tôùi giaûm tyû leä voán vay trong toång nguoàn voán nöôùc ngoaøi; taïo ñieàu kieän vaø khuyeán khích vieäc phaùt haønh coå phieáu cuûa caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc ñaõ coå phaàn hoùa, caùc coâng ty coå phaàn vaø tieán haønh coå phaàn hoùa moät soá doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi.”

Cöùu ngöôøi cheát ñuoái, moät thanh nieân töû naïn THANH HOÙA 13-6 - Tröa 8/6/2005, anh Haø Vaên Baûn, 23 tuoåi, ôû baûn Ngoïc, xaõ Caåm Thaønh huyeän Caåm Thuûy, Thanh Hoùa ñaõ töû naïn sau khi duõng caûm cöùu moät em trai bò cheát ñuoái, theo baûn tin baùo Tuoåi Treû.

Theo tin töùc töø ñòa phöông, trong khi ñang quaêng chaøi treân soâng Maõ thì anh Baûn thaáy moät em trai (14 tuoåi) ñang keâu cöùu giöõa doøng nöôùc xoaùy. Anh Baûn lieàn voäi vaõ boû tay chaøi bôi ra choã coù tieáng keâu cöùu vaø tìm caùch ñöa ngöôøi bò naïn vaøo bôø.

Vì quaõng ñöôøng bôi khaù daøi neân khi vaøo ñeán caùch bôø khoaûng hôn 1m thì anh Baûn chæ kòp ñaåy maïnh ngöôøi bò naïn leân bôø, roài sau ñoù anh bò nöôùc xoaùy cuoán troâi vì ñaõ quaù ñuoái söùc.

Sau gaàn moät ngaøy, chính quyeàn vaø nhaân daân xaõ Caåm Thaønh môùi tìm thaáy thi theå anh Baûn. Naïn nhaân laø em Cao Vaên Khoa, cuøng ôû baûn Ngoïc.

Anh Baûn laø con thöù ba trong moät gia ñình noâng daân raát ngheøo.

Caø Mau: Daân phaù ñaäp, daãn nöôùc maën nuoâi toâm CAØ MAU 13-6 - “Ñeâm 10 raïng saùng ngaøy 11/6/2005, haøng ngaøn ngöôøi daân xaõ Taï An Khöông Ñoâng, Taân Ñöùc, Taï An Khöông Nam (Ñaàm Dôi) phaù ñaäp Thaày Kyù, Tam Boâ ñeå ñöa nöôùc maën töø soâng Gaønh Haøo leân nuoâi toâm” baûn tin baùo Tieàn Phong cho hay.

Theo nguoàn tin naøy, töø naêm 2001 ñeán nay, ngöôøi nuoâi toâm ôû ñaây laøm tôø trình yeâu caàu chính quyeàn xaõ Taï An Khöông Ñoâng, huyeän Ñaàm Dôi vaø tænh Caø Mau thi haønh caùc lôøi höùa heïn ñaàu tö giuùp daân chuùng nuoâi toâm Tieáp trang A9

HAØ NAM 13-6 - Nguoàn nöôùc ngaàm raát nhieàu nôi ôû Vieät Nam bò nhieãm thaïch tín, moät chaát ñoäc gaây ra nhieàu loaïi beänh taät nguy hieåm, ñaõ ñöôïc baùo ñoäng töø nhieàu naêm qua vaø khoâng coù bieän phaùp naøo giuùp ñoái phoù hoaëc caûi thieän tình hình.

Baøi baùo cuûa tôø Tieàn Phong ngaøy 13-6-2005: Khaûo saùt môùi ñaây cuûa UNICEF vaø moät soá ñôn vò nghieân cöùu cuûa Vieät Nam khieán ngöôøi ta giaät mình khi thaáy heä thoáng nöôùc ngaàm toaøn vuøng Haø Nam bò nhieãm asen hay coøn goïi laø thaïch tín.

Trong luùc nöôùc maët cuõng bò oâ nhieãm traàm troïng bôûi saûn xuaát vaø sinh hoaït, möùc oâ nhieãm thaïch tín trong nöôùc ngaàm ôû ñaây thuoäc haøng cao nhaát toaøn quoác, coù nôi gaáp 100 - 500 laàn möùc cho pheùp.

Tæ leä ngöôøi maéc caùc chöùng beänh nguy hieåm nghi lieân quan tôùi asen ngaøy caøng cao.

Maëc duø ngöôøi daân ôû ñaây söû duïng nöôùc gieáng khoan chöa laâu (chöa ñeán 10 naêm).

Giaät mình cöù töôûng nhö khoâng coù gì Anh Traàn Vaên Naêm, xoùm 16, xaõ Hoøa Haäu, laø moät trong nhöõng tröôøng hôïp ñieån hình nghi nhieãm asen.

Töø chuïc naêm nay, anh ñau nhöùc lieân mieân do hai baøn chaân noåi caùc cuïc chai cöùng.

Ban ñaàu anh chæ nghó bò chai chaân vaø maét caù nhö bao noâng daân khaùc.

Cho ñeán khi trung taâm y teá huyeän, tænh vaø caùc ñoaøn y teá trung öông tôùi taän nhaø

DAT

Traàn theá Tín, cö daân tænh Haø Nam, chæ cho thaáy baøn chaân cuûa mình bò söøng hoùa.

môøi leân xeùt nghieäm maãu maùu vaø toùc, anh môùi bieát mình bò xeáp vaøo dieän “nghi nhieãm asen.”

Baùc só keát luaän anh bò söøng hoùa, moät bieåu hieän beänh do asen gaây ra. Haøng traêm tröôøng hôïp khaùc ñöôïc xaùc ñònh coù caùc bieåu hieän thay ñoåi saéc toá da, söøng hoùa, thaäm chí maéc beänh hieåm ngheøo nhö ung thö, v.v..

Moät chuyeân gia UNICEF cho bieát, 62% soá gieáng khoan ñöôïc xeùt nghieäm ôû Haø Nam coù noàng ñoä treân 0.05mg/l, gaáp 5 laàn haøm löôïng cho pheùp theo tieâu chuaån quoác gia veà nöôùc saïch cuûa Vieät Nam. Chöa coù ca nhieãm asen naøo ñöôïc baùo caùo chính thöùc

taïi Vieät Nam nhöng keát quaû khaûo saùt ngaãu nhieân cuûa Vieän Y hoïc Lao ñoäng vaø Veä sinh moâi tröôøng taïi ba xaõ Hoøa Haäu, Boà Ñeà, Vónh Truï, nhöõng nôi coù 94.4% soá gieáng khoan coù möùc asen cao hôn tieâu chuaån cho pheùp, cho thaáy möùc ñoä maéc beänh lôùn hôn so vôùi trung bình ôû Vieät Nam. Caùc beänh veà da (söøng hoùa, thay ñoåi saéc toá da, v.v..) chieám 28.3% so vôùi trung bình toaøn quoác voán chæ ôû möùc 3% - 5%. Tyû leä ung thö caùc boä phaän tieâu hoùa, tieát nieäu cao hôn caùc daïng ung thö khaùc (treân toaøn quoác, tyû leä ung thö phoåi chieám öu theá).

Nöôùc ngaàm ñaõ vaäy, nöôùc

maët cuûa Haø Nam cuõng ôû tình traïng baùo ñoäng. Boán con soâng lôùn chaûy qua, soâng Hoàng, soâng Nhueä, soâng Ñaùy, soâng Chaâu Giang, ñoaïn chaûy qua Haø Nam ñeàu oâ nhieãm nghieâm troïng.

Nhieàu hoä Haø Nam caûi thieän ñôøi soáng noâng nghieäp nhôø ngheà phuï troàng ñay deät vaûi. Thuoác nhuoäm vaûi thaûi ra ñeàu ñoå tuoát ra soâng.

Moät caùn boä ôû Phuù Phuùc xaõ ngheøo thuaàn noâng naèm xa trung taâm tænh vaø huyeän, cho bieát, nhieàu hoä daân phaûi boû nöôùc gieáng khôi do taàng nöôùc maët bò haï thaáp, oâ nhieãm, coù nguy cô caïn kieät trong khi taát thaûy 885 gieáng khoan cuûa Tieáp trang A9

Xin giaáy chöùng nhaän chuû quyeàn nhaø ñaát:

Ñi hôn 10 laàn, noäp haøng chuïc loaïi giaáy SAØI GOØN 13-6 - Quoác hoäi CSVN ñang baøn ngöôïc baøn xuoâi veà luaät choáng tham nhuõng maø moät soá ñaïi bieåu keâu raèng döï luaät naøy khoâng thöïc teá.

Trong khi ñoù, tôø Tuoåi Treû keå moät caâu chuyeän cho thaáy, chæ moät chuyeän nhoû, ôû baát cöù laõnh vöïc naøo trong guoàng maùy coâng quyeàn CSVN cuõng ñeàu laø cô hoäi cho caùn boä (coâng boäc) haønh daân neáu ngöôøi daân khoâng bieát caùi “thuû tuïc ñaàu tieân” töùc laø “tieàn ñaâu” noùi laùi. Quoác hoäi CSVN cuø cöa tranh luaän chuyeän tham nhuõng suoát bao naêm qua, laõnh tuï ñaûng, thuû töôùng, chuû tòch nöôùc doïa ñaùnh tham nhuõng khoâng bao che “khoâng tröø moät ai” . Ñieàu ñaëc bieät laø ñaùm quan chöùc cao caáp töø trung öông tôùi ñòa phöông ñeàu bieát nhö vaäy, ñeàu cho laø phaûi caûi toå nhöng vaãn khoâng coù gì thay ñoåi.

Baùo Tuoåi Treû ngaøy 13-6-

2005: Cuoái naêm 2004, baø Th. laøm thuû tuïc xin caáp giaáy chöùng nhaän quyeàn sôû höõu nhaø vaø quyeàn söû duïng ñaát.

Taïi phoøng tieáp nhaän vaø hoaøn traû hoà sô haønh chính quaän Taân Bình, coâ nhaân vieân quaày soá 4 ñeà nghò baø Th. veà UBND phöôøng xin xaùc nhaän nhaø khoâng tranh chaáp. Baø Th. thaéc maéc: “Nhaø toâi mua hôïp phaùp vaø ôû yeân oån hai naêm nay”. “Ñoù laø nguyeân taéc!” coâ nhaân vieân laïnh luøng traû lôøi.

Veà phöôøng, baø Th. phaûi chôø UBND phöôøng nieâm yeát baûy ngaøy ñeå xem coù ai... tranh chaáp gì khoâng. Sau ñoù thì ñöôïc chuû tòch UBND phöôøng xaùc nhaän laø nhaø ñaõ ñöôïc caáp chuû quyeàn vaø khoâng tranh chaáp.

Baø Th. ñem hoà sô trôû laïi UBND quaän Taân Bình.

Nhöng moät laàn nöõa, hoà sô cuûa baø bò traû veà vì baûn veõ hieän traïng môùi xaây khoâng phaûi do Coâng ty ADEC veõ. Vì

sao? Thaéc maéc cuûa baø Th. ñöôïc traû lôøi: “Vì Coâng ty ADEC veõ thì baûn ñoà môùi chính xaùc. Baø ñöa ñôn vò khaùc veõ seõ khoâng ñöôïc Phoøng quaûn lyù ñoâ thò duyeät!” Vaäy laø baø Th. ñaønh phaûi toán 900,000ñ cuøng vôùi moät thaùng chôø ñôïi ñeå thueâ Coâng ty ADEC veõ laïi hieän traïng xaây môùi.

Trôû laïi UBND quaän vôùi baûn veõ môùi, baø Th. vaãn chöa ñöôïc nhaän hoà sô vaø ñöôïc thoâng baùo chôø höôùng daãn trieån khai thöïc hieän caáp giaáy chöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát theo maãu giaáy môùi thoáng nhaát treân caû nöôùc. Theo lôøi heïn, hai tuaàn sau baø Th. trôû laïi UBND quaän Taân Bình vaø ñöôïc höôùng daãn mua hoà sô laøm laïi töø ñaàu (?!).

Thaáy quaù voâ lyù, baø Th. quyeát ñònh khoâng laøm. Nöûa thaùng sau, baø Th. laïi ñeán phoøng tieáp nhaän vaø traû hoà sô haønh chính ñeå hoûi xem tình hình theá naøo thì ñöôïc moät nöõ

Want to be in tune?

Get Nguoi Viet 2 delivered to your doorstep and stay ahead of community news, views and trends.

We’re the voice - and the choice of younger Vietnamese Americans.

Please join us.

6 months for $60 Name: Address: Phone number: E-mail: Please make a check to: Nguoi Viet

Mail this form to: Nguoi Viet 2 c/o Nguoi Viet Daily 14771 Moran Street , Westminster, CA 92683

nhaân vieân taïi quaày soá 1 traû lôøi sau khi xem hoà sô: “Sao giaáy tôø gì maø nhieàu theá!

Tröôøng hôïp cuûa baø cöù caàm giaáy pheùp xaây döïng, bieân baûn hoaøn coâng ñi ñoùng thueá, ñaêng boä laø xong!” Chuyeän raát ñôn giaûn maø baø Th. phaûi toán theâm tieàn vaø bò “haønh” maát boán thaùng trôøi. Ñi hôn 10 laàn, noäp haøng chuïc loaïi giaáy Thaùng 10-2004, baø H. ñeán UBND quaän Thuû Ñöùc (Saøi Goøn) ñeå laøm hoà sô caáp giaáy chöùng nhaän chuû quyeàn nhaø.

Baø H. ñöôïc anh Long - caùn boä phoøng tieáp nhaän hoà sô xem xeùt roài phaùn: “Thieáu baûn veõ sô ñoà nhaø ñaát! Baø veà boå sung”.

Laàn sau, baø H. tôùi vôùi ñaày ñuû giaáy tôø ñaõ boå sung theo yeâu caàu thì anh Long laïi noùi: “Ñaây toaøn laø baûn photo, duø coù coâng chöùng chöùng thöïc sao y nhöng vaãn khoâng coù giaù trò.

Tieáp trang A9

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

Vieät Nam

TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT A9

DAT

Xe ñieän (tramway) ôû AÂu Chaâu.

Ñaø Naüng seõ coù xe ñieän hieän ñaïi nhaát VN ÑAØ NAÜNG 13-6 - Xe ñieän - Tramway - laø phöông tieän chuyeån vaän coâng coäng keát hôïp giöõa taøu ñieän ngaàm vaø xe buyùt ñang ñöôïc thaønh phoá Ñaø Naüng cöùu xeùt vaø seõ ñöa vaøo khai thaùc söû duïng vaøo ñaàu naêm 2007, theo tin tôø Tieàn Phong ngaøy 13-6-2005.

Theo baùo Tieàn Phong, Ñaø Naüng seõ laø nôi ñaàu tieân cuûa caû nöôùc aùp duïng phöông tieän vaän chuyeån haønh khaùch naøy. Ñaây laø coâng trình cuûa GS.TSKH Buøi Vaên Ga - Hieäu tröôûng tröôøng ÑH Baùch khoa Ñaø Naüng trình vôùi nhaø caàm quyeàn thaønh phoá töø naêm 2003.

Theo söï nghieân cöùu cuûa GS Buøi Vaên Ga, hieän nay maät ñoä giao thoâng trung bình cuûa TP Ñaø Naüng ôû nhöõng ñöôøng chính khoaûng 200-300 xe gaén maùy/giôø, nhöõng giôø cao ñieåm coù theå leân gaáp 5 laàn bình thöôøng. Ñöôøng Nguyeãn Löông Baèng vaø Nguyeãn Taát Thaønh laø 2 tuyeán ñöôøng noái noäi thaønh Ñaø Naüng vôùi ngoaïi oâ, maät ñoä giao thoâng laø 700xe/giôø.

Cuõng theo GS Ga thì moâ hình xe buyùt chæ laø giaûi phaùp taïm thôøi cho giao thoâng coâng coäng bôûi vaán ñeà an toaøn vaø oâ nhieãm coâng nghieäp ñang laø moái quan taâm haøng ñaàu khoâng chæ rieâng ôû Ñaø Naüng. Nhö vaäy, theo thôøi gian, xe buyùt cuõng daàn daàn ñöôïc thay theá.

Löïa choïn loaïi hình metro (xe ñieän ngaàm) nhö nhöõng thaønh phoá lôùn treân theá giôùi nhö Tokyo, Beclin, Paris,... laø ñieàu khoâng theå vì vaán ñeà toån phí vaø ñaëc tröng cuûa TP Ñaø

Naüng khoâng cho pheùp.

Traû lôøi phoûng vaán cuûa baùo Tieàn phong, chuyeân gia giao thoâng ngöôøi Ñöùc (nöôùc ñaàu tieân treân theá giôùi söû duïng tramway) Walter Molt cuõng cho raèng vôùi lôïi theá saün coù veà ñòa hình, TP Ñaø Naüng neân choïn loaïi hình tramway, bôûi voán ñaàu tö chæ döøng laïi ôû möùc töø 15-20 trieäu USD. Hôn nöõa, tuyeán ñöôøng saét Ñaø Naüng-Nam OÂ hieän nay coù theå caûi taïo thaønh moät ñöôøng daønh cho tramway lyù töôûng.

Theo tính toaùn cuûa caùc nhaø khoa hoïc, ñeán naêm 2010, daân soá cuûa TP Ñaø Naüng seõ ñaït xaáp xæ 1 trieäu ngöôøi, ñaây laø con soá lyù töôûng cho moät moâ hình tramway.

Taïi hoäi thaûo quoác teá ñöôïc toå chöùc ngaøy 11/6 veà vaán ñeà treân, nhieàu nhaø khoa hoïc, chuyeân gia trong nöôùc cuõng nhö ñeán töø caùc nöôùc phaùt trieån nhö Phaùp, Ñöùc ñaõ raát quan taâm ñeán moâ hình tramway cuûa GS Buøi Vaên Ga vaø cho raèng ñoù laø löïa choïn toát nhaát cho giao thoâng coâng coäng ôû Ñaø Naüng.

Theo döï aùn maø GS Ga ñeà nghò, moâ hình tramway ôû Ñaø Naüng bao goàm 8 xe ñieän luaân chuyeån treân truïc ñöôøng saét Ñaø Naüng-Nam OÂ, ñaõ ñöôïc naâng caáp caûi taïo. Ñöôøng roäng 3 m keå caû vuøng ñeäm, maët ñöôøng roäng 5.5m bao goàm haønh lang.

Trolleybus (taøu ñieän) chuû yeáu chaïy baèng ñieän, ñoäng cô Diesel chæ duøng khi caàn thieát neân khoâng gaây oâ nhieãm. Toaøn boä döï aùn toán khoaûng 15-20 trieäu USD.”

Xin giaáy chöùng nhaän chuû quyeàn nhaø ñaát

VIEÄT NAM

24 GIÔØ QUA

Caø Mau: Daân phaù ñaäp, daãn nöôùc maën nuoâi toâm Tieáp trang A8

ñeå thoaùt ngheøo.

Naêm 1994, xaõ Taï An Khöông Ñoâng chuyeån dòch töø ñaát troàng luùa sang nuoâi toâm ñaõ thu ñöôïc keát quaû kinh teá, naâng cao ñôøi soáng. Ñeán naêm 2000, nhaø caàm quyeàn ñòa phöông vaän ñoäng nhaân daân ñaép ñaäp Thaày Kyù, Tam Boâ, Caây Meùt, Quaûng Lôûi, Chaø Laø laøm cho haøng chuïc ngaøn heùc ta nuoâi toâm thieáu nöôùc, oâ nhieãm moâi tröôøng, thaát muøa lieân tuïc, ñôøi soáng gaëp raát nhieàu khoù khaên.

Ngöôøi daân laøm ñôn taäp theå gôûi tôùi nhaø caàm quyeàn yeâu caàu hoaõn (khoanh) nôï ngaân haøng (1,300 hoä daân thieáu 19 tyû ñoàng), thaùo ñaäp ñöa nöôùc maën nuoâi toâm nhöng khoâng ñöôïc giaûi quyeát.

Ngay khi ngöôøi daân phaù ñaäp, chính quyeàn xaõ Taï An Khöông, huyeän Ñaàm Dôi vaø caùc ngaønh chöùc naêng tænh Caø Mau coù maët nhöng chöa giaûi quyeát döùt ñieåm.

Haøng ngaøn ngöôøi daân taäp trung taïi caùc con ñaäp ñaøo saâu ñeå ñöa nöôùc maën vaøo vuoâng toâm.

Tieáp trang A8

Baø caàn ñem toaøn boä baûn chính leân ñaây ñeå chuùng toâi ñoái chieáu”. Laàn keá tieáp, sau khi ñoái chieáu töø nhöõng giaáy tôø baûn chính, anh Long traû laïi baø H. toaøn boä giaáy tôø vaø höôùng daãn ñem veà UBND phöôøng laøm laïi töø ñaàu vì trong hoà sô thieáu baûn keâ khai ñaêng kyù nhaø ñaát naêm 1999. ÔÛ phöôøng, baø H. phaûi mua caùc maãu ñôn, trong ñoù coù tôø giaáy keâ khai nhaø ñaát 1999.

Caùn boä phöôøng giaûi thích duø ñaõ coù soå ñoû töø naêm 2001 nhöng vaãn phaûi boå sung baûn keâ khai cho... ñaày ñuû giaáy tôø.

Thaùng 12-2004, taïi UBND quaän, baø H. laïi ñöôïc yeâu caàu phaûi photo theâm moät soá giaáy tôø khaùc. Photo xong thì taäp hoà sô cuûa baø H. ñaõ leân ñeán 15 loaïi giaáy tôø, moãi loaïi goàm ba baûn photo. Töôûng theá laø quaù ñuû, nhöng ba ngaøy sau, khi ñang ôû nhaø baø H. nhaän ñöôïc ñieän thoaïi cuûa caùn boä

thuï lyù yeâu caàu boå sung saùu loaïi giaáy tôø khaùc, trong ñoù coù nhöõng thöù baø ñaõ noäp töø raát laâu roài.

Ngaøy 25-1-2005, baø H. caàm toaøn boä giaáy tôø boå sung leân quaän nhöng vaãn khoâng ñöôïc anh Long tieáp nhaän vì thieáu... giaáy xaùc nhaän ñoäc thaân. Baø H. phaãn noä: “Phöôøng naøo xaùc nhaän baø giaø 64 tuoåi naøy coøn ñoäc thaân? Vaû laïi toâi ñaõ ñöùng teân trong soå ñoû, ñöùng teân treân giaáy pheùp xaây döïng, chaúng leõ chính quyeàn khoâng tin raèng taøi saûn naøy laø cuûa toâi hay coøn cuûa moät thaèng cha naøo khaùc?” Ñuoái lyù, anh Long ñaønh nhaän hoà sô vôùi lôøi heïn 30 ngaøy sau trôû laïi.

Ngaøy 10-3-2005, loá nöûa thaùng so vôùi lòch heïn, baø H. laïi moät laàn nöõa giaän run ngöôøi khi moät caùn boä khaùc (khoâng phaûi caùn boä thuï lyù tröôùc ñaây) laïi yeâu caàu baø phaûi boå sung giaáy xaùc nhaän tình

traïng ñoäc thaân... nhuõng nhieãu, tieâu cöïc laø Khi chuùng toâi thöïc hieän khoâng caù bieät, thaäm chí khaù baøi vieát naøy, baø H. vaãn... phoå bieán? “traéng tay”.

- Toâi ñoàng yù! Ñaây laø hieän töôïng khaù phoå bieán, raát nhöùc “Phaûn aûnh cuûa ngöôøi daân nhoái, song chæ taäp trung ôû laø raát ñuùng!” moät soá lónh vöïc ngöôøi daân coù Nguyeãn Trung Thoâng, phoù nhu caàu böùc xuùc nhö nhaø ñaát, ban chæ ñaïo caûi caùch haønh xaây döïng... Ñeå goùp phaàn chính thaønh phoá Saøi Goøn noùi giaûm bôùt tình traïng naøy, vôùi Tuoåi Treû nhö vaäy, oâng chuùng toâi khuyeán khích ngöôøi cho bieát theâm: daân toá giaùc caùc hieän töôïng - Toâi ñaõ chöùng kieán taän tieâu cöïc, ñoàng thôøi mong maét caûnh caùn boä baét daân ñi muoán caùc caáp chính quyeàn leân ñi xuoáng, ñi laïi nhieàu laàn, phaûi coù bieän phaùp baûo hoä cho vaø boå tuùc nhieàu laàn. Nhöõng nhöõng ngöôøi naøy. nôi naøo daân keâu nhieàu nhaát Neáu baûo hoä toát, toâi tin toâi ñaõ ñi. Ngay baûn thaân toâi chaéc seõ coù nhieàu ngöôøi maïnh ñeán caùc cô quan nhaø nöôùc daïn leân tieáng nhö nhöõng naøy cuõng caûm thaáy khoâng tröôøng hôïp ôû quaän 5. Toâi khí naëng neà. Ngay töø coång cuõng ñaõ ñeà xuaát caàn taêng vaøo, cô quan naøo cuõng coù cöûa cöôøng thanh tra coâng chöùc to, cöûa nhoû. Cöûa to thì raát coâng vuï ñeå phaùt hieän kòp thôøi roäng nhöng ñoùng kín, cöûa nhöõng caùn boä nhuõng nhieãu nhoû thì heïp vaø chæ môû heù heù daân. Nhöng theo toâi, löïc cho daân ñi. löôïng chính vaãn laø ngöôøi - Dö luaän cho raèng caùn boä daân.

Daân phaù ñaäp Thaày Kyù, aáp An Thôùi, huyeän Ñaàm Dôi, tænh Caø Mau ñeå nuoâi toâm.

A10 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

Vieät Nam

Haø Nam: Toaøn boä nöôùc ngaàm nhieãm thaïch tín Tieáp trang A8

xaõ nhieãm thaïch tín. Moät soá NN&PTNT vôùi toång voán ñaàu gieáng khoan saâu ñeán 60 m tö treân 50 tyû ñoàng döï kieán vaãn boác muøi tanh hoâi. chính thöùc hoaït ñoäng töø ngaøy 20/11/2005.

Neù traùnh theá naøo? Ñaùng noùi laø trong khi Anh Traàn Theá Tín, caùn boä nhieàu hoä nhieät tình uûng hoä traïm y teá Hoøa Haäu, moät xaõ vaø ñoùn nhaän khuyeán caùo, naèm ven soâng Chaâu Giang, höôùng daãn cuûa UNICEF vaø noùi: “Phaûi keùo nöôùc leân beå, cô quan chuyeân moân, vaãn coù phôi ngoaøi naéng cho heát muøi. khoâng ít toû ra thôø ô, voâ caûm.

Cho qua beå loïc môùi daùm duøng Laáy lyù do khoâng ñuû söùc ñeå taém giaët. Baèng khoâng, trang bò moät bình loïc trò giaù gieáng khoan, gieáng khôi 1 trieäu/bình, hoï cuõng boû qua trong theá maø uoáng khoâng luoân beå loïc caùt chi phí chæ ñöôïc. Taém cuõng khoâng xong”. treân döôùi 100,000 ñoàng/beå.

Vaø maë c duø nöôù c möa thôø i gian gaà n ñaâ y ñöôï c caû n h baù o khoâ n g coø n saï c h nhö xöa vì moâ i tröôø n g khoâng khí cuõng bò baån, caùc chuyeâ n gia y teá khuyeá n Tieáp trang A7 caù o , trong tình theá hieä n Yeán Vy taïi Trung taâm theo nay, giaû i phaù p löï a choï n cheá ñoä löu truù taïm thôøi töø taïm thôøi vaãn laø nöôùc möa. ngaøy 26/5 laø khoâng ñuùng Vôù i nöôù c gieá n g khoan, chæ phaùp luaät. Trung taâm giöõ Yeán Vy maø khoâng coù quyeát ñöôïc duøng sau khi loïc.

UNICEF hoã trôï nhöõng hoä ñònh cuûa UBND TP laø “giöõ khoù khaên xaây beå loïc nöôùc vôùi ngöôøi traùi phaùp luaät”.

Vaê n phoø n g luaä t sö J&J vaät lieäu loïc ñôn giaûn nhöng ñöôïc ñaùnh giaù hieäu quaû laø caùt cho bieá t , ñieà u 4 Nghò ñònh hoaëc than hoaït tính (than 43 neâ u : “Thôø i haï n löu truù hoa). Trung taâm chuyeån giao taï m thôø i taï i cô sôû chöõ a coâng ngheä cuõng laép ñaët thöû beä n h (trung taâ m ) ñoá i vôù i nghieäm 30 bình khöû asen taïi ngöôøi nghieän ma tuùy, ngöôøi baù n daâ m khoâ n g quaù 15 Hoøa Haäu.

Keát quaû ban ñaàu cho thaáy ngaø y ”. Ñieà u 18 cuû a Nghò bình loïc naøy coù theå khöû ñöôïc ñònh naøy quy ñònh: Neáu heát 90- 98% löôïng asen trong haï n löu truù taï m thôø i maø nöôùc ngaàm, hieäu quaû hôn so Chuû tòch UBND caáp huyeän vôùi beå loïc caùt chæ ñaït 80- khoâ n g ra quyeá t ñònh ñöa 90%. Ngoaøi ra, moät moâ hình ñoá i töôï n g vaø o cô sôû chöõ a thí ñieåm loïc nöôùc laéng beä n h thì Tröôû n g coâ n g an nghieâng vaø loïc aùp löïc coâng huyeä n (nôi ñaõ ra quyeá t suaát 1000m3/ngaøy ñeâm phuïc ñònh ñöa ñoái töôïng vaøo löu vuï 11,000 daân cho tôùi naêm truù taïm thôøi taïi cô sôû chöõa 2020 ñang ñöôïc xaây döïng taïi beä n h) quyeá t ñònh cho ñoá i töôï n g trôû veà ñòa phöông”. xaõ Hoøa Haäu.

Moâ hình, naèm trong Neá u khoâ n g thì phaû i chòu chöông trình muïc tieâu nöôùc traù c h nhieä m tröôù c phaù p saïch noâng thoân cuûa Boä luaä t veà vieä c ñoù . Trong

TUESDAY, JUNE 14, 2005

Saøi Goøn: Ai baét cöù baét, “daân laéc” vaãn “laéc” Tieáp trang A7

Haäu, Lyù leo xuoáng gheá oâm ghì laáy caùc coâ nhaûy “moài” giöït loaïn xaï. Taân moùc ra moät goùi nhoû roài quay sang ræ tai toâi: “Xaøi thuoác chöa?” toâi laéc ñaàu. Thuoác thaám raát nhanh, coâ gaùi teân Haø kheàu tay toâi: “Em khoù chòu quaù aø, nhaûy vôùi em ñi”. Toâi vöøa dôïm chaân thì Höông chuïp aùo loâi laïi, gioïng theàu thaøo: “Ngoài laïi vôùi em. Anh ñaõ chöa?” Toâi gaät ñaàu: “Ñaõ laém”. Naøng ngoaùc mieäng cöôøi tình töù roài guïc xuoáng baøn thôû phì phì, ñaàu laéc lö.

Ngoaøi kia, Haûi, Haäu, Lyù, Quaân, Taân, Höông vaø vaøi nhoùm khaùc ñang laéc ñieân cuoàng, hoø heùt loaïn xaï...

Gaàn 12 giôø ñeâm, toâi vaø Quaân phoùng xe leân bar P treân ñöôøng Hoà Vaên Hueâ. Thaáy coù

Yeán Vy bò ñöa ñi “phuïc hoài nhaân phaåm” laø traùi luaät tröôø n g hôï p naø y , Giaù m ñoá c cô sôû chöõ a beä n h baù o caù o Giaù m ñoá c Sôû Lao ñoä n g Thöông binh vaø xaõ hoä i , Giaù m ñoá c Coâ n g an tænh bieá t ñoà n g thôø i cho ñoá i töôïng trôû veà coäng ñoàng.

Theo luaät sö Nguyeãn Baûo Traâm, phía Chi cuïc Phoøng choáng teä naïn xaõ hoäi cho bieát Yeán Vy “ñang ñöôïc taïm giöõ taïi trung taâm” maø khoâng xaùc ñònh roõ raøng Yeán Vy ñöôïc taïm giöõ theo quyeát ñònh naøo, cuûa ai. Phía Chi cuïc cuõng cho bieát, vieäc quyeát ñònh traû Yeán Vy veà coäng ñoàng thuoäc thaåm quyeàn cuûa trung taâm. Luaät sö Traâm cho raèng, Yeán Vy bò ñöa vaøo trung taâm löu truù taïm thôøi ñaõ 17 ngaøy, Giaùm ñoác trung taâm chöa coù quyeát ñònh laø haønh vi giöõ ngöôøi traùi phaùp luaät.

Nöõ taøi töû Yeán Vy töøng ñoùng vai chính trong moät phim ñeå tuyeân truyeàn quaûng caùo cho Coâng An CSVN.

khaùch ñeán, nhoùm baûo veä ñöùng tröôùc cöûa khích leä: “Maáy huynh vaøo chôi thoaûi maùi, ôû ñaây chöøng naøo khaùch meät môùi nghæ”. Hoâm nay laø sinh nhaät cuûa Ñöùc, moät “quyù töû” ñang hoïc naêm 2 tröôøng ÑH baùn coâng.

Tröø hai ngöôøi laøm ngheà buoân baùn ñieän thoaïi, coøn laïi toaøn hoïc sinh, sinh vieân. Ñöùc böôùc ñeán gaàn quaày tính tieàn, noùi gì ñoù vaøo tai moät thanh nieân. Laùt sau, ngöôøi thanh nieân naøy duùi vaøo tay Ñöùc moät goùi nhoû roài laáy tieàn. Ñöùc môû goùi ni loâng, laáy ra hai vieân thuoác cho vaøo chai röôïu roài xoùc leân. Sau ñoù Ñöùc roùt ra ly roài tuyeân boá: “Hoâm nay sinh nhöït toâi, môøi maáy oâng maáy baø chung dzui ly röôïu. Vì haøng ít neân uoáng chung”.

Noùi roài Ñöùc ngöûa coå noác caïn ly röôïu. Hai coâ gaùi khaù xinh ngoài cuøng baøn laø chò em ruoät, queâ ôû Caàn Thô. Coâ chò teân H. laø ngöôøi yeâu cuûa Ñöùc, coâ em teân Y. ñang luyeän thi ñaïi hoïc nhöng H. chôi laéc hôn moät naêm nay, coøn Y. môùi laéc coù... chuïc laàn. Caû ñaùm baét ñaàu leân côn laéc quaäy ñieân cuoàng...

Raïng saùng 5-6-2005, Quaân vaø toâi ruùt veà bar X treân ñöôøng Phaïm Nguõ Laõo (Q.1). Daân chôi keùo ñeán ñoâng ñoøi vaøo “daäp theâm tí nöõa” nhöng khoâng coøn choã. Moät nhoùm khaùc vì “caàm loøng khoâng ñaäu” oâm nhau laéc ngay treân væa heø.

Moät coâ gaùi treû laàm baàm: “Lôõ caén roài, laøm sao chòu noåi?”

Chuùng toâi tieáp tuïc ñaùnh xe qua bar S cuõng treân ñöôøng Phaïm Nguõ Laõo. Saøn nhaûy cuõng ñaõ chaät cöùng, rung leân baàn baät. Nhieàu daân laéc treû maêng ñaõ kieät queä, guïc haún treân baøn, noân oïe hoaëc thieáp ñi. Taïi nhaø veä sinh, toâi thaáy hai “cu caäu” tuoåi teen ñang naèm meïp reân ræ vì soác thuoác, khoâng khí nôi ñaây coøn cöïc kyø ñieân loaïn hôn caùc bar tröôùc...

Gaàn 4 giôø saùng, Quaân chôû toâi ñeán khaùch saïn P ñöôøng Nguyeãn Traõi ñoùn hai coâ

“ñaøo” roài höôùng ra quoác loä veà Bình Döông. Quaân quaû quyeát ñaây laø tuï ñieåm daønh cho daân “bay” Saøi Goøn, coù theå voâ tö laéc ñeán tröa hoâm sau. Ñeán caàu Bình Trieäu, Quaân nhaän tin baùo “baõi ñaùp” ñaõ bò “beå”.

Phi vuï laéc lieân tænh coi nhö thaát baïi. Tröa hoâm sau môùi bieát ñeâm qua coâng an aäp vaøo quaùn bar Egypt, baét giöõ 128 ñoái töôïng ñang tham gia laéc.

Chæ moät ñeâm ñi theo toâi ñaõ raõ rôøi, coøn Quaân thì... “ñeâm naøo khoâng laéc thì... nhôù!” Caùc ñoäng laéc vaãn “nhö naám moïc sau möa”!

Söï ngoä nhaän cheát ngöôøi!

Taát thaûy daân “bay” duø muoán hay khoâng cuõng thöøa nhaän laéc ñem laïi caûm giaùc khoâng loaïi ma tuùy naøo coù ñöôïc nhö ñuùng caùi teân quoác teá cuûa noù - Ecstasy! L., moät “quyù töû” ôû khu vöïc Hoaøng Caàu (Haø Noäi), tuy ñang chuaån bò cho kyø thi toát nghieäp THPT vaãn ñeàu ñaën cuøng baïn beø ñi “bay”.

L. keå caûm giaùc cuûa mình: “Khi thuoác ngaám, cô theå nhö daàn tan bieán, tay chaân daàn daàn maát heát, roài caû ngöôøi, caû ñaàu... chæ coøn moãi naõo boä bay vuùt leân trôøi nhö phaùo thaêng thieân! Taát caû noãi buoàn, caêng thaúng ñeàu bay bieán theo...” L. thöøa nhaän mình thuoäc loaïi “chaùo pha söõa” chæ chôi moãi laàn nöûa vieân vaø khoâng bao giôø keùo sang “taêng hai” vì ñeán vôùi laéc L. chæ muoán tìm caûm giaùc laï.

Coøn D., cöïu sinh vieân Nhaïc vieän Haø Noäi, ñeán vôùi laéc vì “caùi khoâng khí traøn ngaäp tieáng nhaïc hieän ñaïi cuûa nhöõng ñeâm bay” do chính D. laø moät DJ chuyeân choïn ñóa, phoái nhaïc cho daân “bay”. Nhieàu ngöôøi noùi D. laø “cô tröôûng cuûa phi haønh ñoaøn!” luoân ñöôïc “phi haønh ñoaøn” nhìn töø beân döôùi vôùi caëp maét ngöôõng moä vì ñaõ

hoøa thuoác vaø nhaïc moät caùch taøi tình.

Trong moät laàn cao höùng D. ñaõ caén moät goùc tö ñeå bieát theá naøo laø “thaêng thieân” vaø hai naêm nay D. trôû thaønh “thôï” luùc naøo chaúng hay.Trong giôùi “bay” nhöõng ngöôøi nhö L., D... chieám con soá khaù ñoâng, chuû yeáu laø hoïc sinh, sinh vieân, coâng chöùc...

Hoï coù moät soá hieåu bieát nhaát ñònh veà ma tuùy, veà taùc haïi cuûa noù, nhöng hoï vaãn cho raèng thuoác laéc khoâng nghieän vaø khoâng phaûi ma tuùy...!

Trong moät laàn ñi cuøng ñaùm con nhaø “quyù töû” ôû bar P treân ñöôøng Hoà Vaên Hueâ (Q. Phuù Nhuaän, TP. HCM), khi thaáy toâi coøn chaàn chöø chöa chòu nuoát nöûa vieân laéc hieäu “ñaàu thoû”, Ñöùc voã vai ñoäng vieân: “Cöù caén ñi huynh, chöøng naøo “ñaâm” (chích heroin) môùi sôï nghieän chöù maáy thöù naøy khoâng bao giôø nghieän”. Chæ vôùi suy nghó heát söùc ñôn giaûn vaø ngoä nhaän nhö vaäy maø haøng ngaøn baïn treû ñaõ voâ tö lao vaøo laéc nhö nhöõng con thieâu thaân.

Trong vuï baét ñoäng laéc Ben Ben treân ñöôøng Traàn Quang Khaûi, khi moät coâng an hoûi raèng coù bieát chôi thuoác laéc seõ bò nghieän hay khoâng, moät coâ ñang laø sinh vieân naêm 2 cuûa moät tröôøng ÑH traû lôøi tænh ruïi: “Ñaâu phaûi heroin maø nghieän chuù?” Haø, 21 tuoåi laøm ngheà hôùt toùc, khai: “Ban ñaàu nghe maáy aûnh noùi thuoác laéc khoâng nghieän neân em uoáng thöû. Ñeâm naøo khoâng coù thuoác caén em chæ thaáy boàn choàn tí thoâi chöù coù laên loän, reân la nhö maáy oâng chích xì ke ñaâu”.

Nhö tröôùc ñaây khi heroin baét ñaàu lan truyeàn trong giôùi treû, ai cuõng baûo chôi nhieàu môùi nghieän vaø roài haøng ngaøn, chuïc ngaøn con ngöôøi treû tuoåi ñaõ ñoát mình trong laøn khoùi traéng, trong oáng kim tieâm, phaûi vaøo caùc trung taâm cai nghieän...

DAT

Dieãn Ñaøn

.3”

YÙ KIEÁN

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

TAØI LIEÄU TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT A11

DAT

Caùc baøi vieát ñaêng taûi treân Phuï Trang Dieãn Ñaøn Ngöôøi Vieät khoâng nhaát thieát phaûn aûnh quan ñieåm cuûa Nhaät Baùo Ngöôøi Vieät, maø chæ phaûn aûnh quan ñieåm rieâng cuûa töøng taùc giaû.

Xaõ hoäi Töï do vaø Xaõ hoäi Sôï haõi NATAN SHARANSKY ° Traàn Trung Vieät chuyeån ngöõ Trích Ñaøn Chim Vieät Online

TTV: Laø nhaø baát ñoàng chính kieán, chòu ñöïng nhieàu naêm giam caàm trong caùc nhaø tuø Lieân Xoâ, trôû thaønh tieáng noùi löông taâm tranh ñaáu cho nhaân quyeàn, Sharansky ñaõ soáng ôû trung taâm cuûa nhöõng bieán ñoäng chính trò lôùn cuûa nhöõng thaäp nieân cuoái theá kyû 20. Trong cuoán saùch noåi tieáng “A Case for Democracy” [1], oâng ñaõ giaûi thích moät caùch thuyeát phuïc moái quan heä giöõa töï do vaø hoøa bình, giöõa baïo quyeàn vaø khuûng boá. Vôùi kinh nghieäm soáng trong cheá ñoä toaøn trò coäng saûn Xoâ vieát, Sharansky ñöa ra nhöõng chöùng côù huøng hoàn veà moái nguy cuûa nhöõng xaõ hoäi döïa treân söï sôï haõi. Baøi chuyeån ngöõ döôùi ñaây töø chöông 2 cuûa cuoán saùch naøy.

Chuùng ta thöôøng lieân heä moät xaõ hoäi töï do vôùi moät soá quyeàn caên baûn naøo ñoù. Tuy nhieân khoâng moät xaõ hoäi naøo nhöõng quyeàn töï do naøy laø tuyeät ñoái. ÔÛ Myõ chaúng haïn, nôi maø caùc quyeàn töï do ngoân luaän vaø töï do tín ngöôõng ñöôïc coi laø baát khaû xaâm phaïm, ngöôøi ta khoâng coù quyeàn töï do ñeå la hoaûng “chaùy!” trong moät nhaø haùt ñoâng ngöôøi, hoaëc cheá ñoä ña theâ ñöôïc cho pheùp nhaân danh nieàm tin toân giaùo. Trong khi nhöõng thaûo luaän veà giôùi haïn thích hôïp naøo ñoù cuûa caùc quyeàn töï do coù theå laø nhöõng ñeà taøi tranh luaän thuù vò trong caùc xaõ hoäi daân chuû, nhöõng thaûo luaän naøy khoâng laøm saùng toû ñöôïc söï khaùc bieät neàn taûng giöõa moät xaõ hoäi döïa treân töï do vaø moät xaõ hoäi döïa treân söï sôï haõi.

Söï khaùc bieät naøy ñöôïc nhaän dieän bôûi nhöõng ngöôøi chaéc chaén phaûi bieát roõ veà ñeà taøi naøy: Nhöõng nhaø baát ñoàng chính kieán Xoâ vieát. Trong nhaø tuø Gulag, coù nhieàu loaïi tuø nhaân chính trò khaùc nhau: Quaân chuû nhöõng ngöôøi vaãn tha thieát phuïc hoài cheá ñoä Nga hoaøng cuõ ñaõ bò queùt saïch trong cuoäc caùch maïng Bolshevik, nhöõng ngöôøi quoác gia Ukrain ñang ñaáu tranh ñeå giaønh laïi neàn ñoäc laäp cho queâ höông cuûa hoï sau hôn 300 naêm thoáng trò cuûa Nga, nhöõng ngöôøi Pentecostal ñaáu tranh cho quyeàn töï do tín ngöôõng, nhöõng ngöôøi coäng saûn AÂu Chaâu ñang coá gaéng moät caùch voâ voïng ñeå khoaùc moät boä maët “nhaân tính” leân cheá ñoä coäng saûn Xoâ Vieát, nhöõng ngöôøi Do Thaùi khöôùc töø cheá ñoä vaø muoán di daân nhö toâi, vaø nhieàu ngöôøi khaùc nöõa.

Trong söï ña daïng cuûa nhöõng yù kieán khaùc bieät cuûa caùc tuø nhaân chính trò naøy, chuùng toâi ñoàng yù vôùi nhau moät ñieàu: Taát caû chuùng toâi ñeàu muoán soáng trong moät xaõ hoäi töï do. Vaø baát chaáp nhöõng maâu thuaãn coù theå coù giöõa chuùng toâi veà moät vieãn caûnh naøo ñoù cho töông lai, kinh nghieäm baát ñoàng chính kieán ñaõ cho pheùp chuùng toâi ñoàng yù vôùi nhau veà moät ñònh nghóa cuûa töï do: Moät xaõ hoäi laø töï do neáu ngöôøi daân trong xaõ hoäi ñoù coù quyeàn ñöôïc baøy toû quan ñieåm cuûa mình maø khoâng sôï bò baét giam, bò tuø ñaøy, hoaëc bò haønh

Ngaên Chaän Khuûng Boá vaø Khôi Ñoäng Haän Thuø

C

NGUYEÃN ÑAÏT THÒNH

Natan Sharansky

hung.

Moãi tuø nhaân chuùng toâi hình dung veà moät töông lai maø trong ñoù nhöõng quan taâm cuûa mình laø toái thöôïng, nhöng baát keå söï cuoàng nhieät ñeán möùc naøo ñi nöõa cuûa nhöõng öôùc voïng rieâng bieät naøy, taát caû nhöõng ngöôøi baát ñoàng chính kieán ñeàu hieåu raèng moät xaõ hoäi khoâng baûo veä quyeàn ñöôïc coù yù kieán khaùc bieät, ngay caû khi xaõ hoäi naøy hoaøn toaøn tuaân thuû nhöõng giaù trò vaø yù thöùc heä rieâng bieät cuûa noù, thì noù seõ khoâng traùnh khoûi trôû neân moät xaõ hoäi sôï haõi vaø, do ñoù, gaây nguy hieåm cho taát caû thaønh vieân trong xaõ hoäi.

Moät phöông phaùp ñôn giaûn ñeå xaùc ñònh quyeàn ñöôïc baát ñoàng chính kieán trong moät xaõ hoäi naøo ñoù coù ñöôïc toân troïng hay khoâng laø duøng pheùp thöû “truï sôû phöôøng” (hoaëc xaõ): Moät ngöôøi coù theå ñeán truï sôû phöôøng vaø baøy toû quan ñieåm cuûa mình maø khoâng sôï bò baét, bò tuø ñaøy, hoaëc haønh hung khoâng. Neáu moät ngöôøi coù theå laøm vieäc ñoù thì ngöôøi naøy ñang soáng trong moät xaõ hoäi töï do. Neáu khoâng, thì anh ta ñang soáng trong moät xaõ hoäi sôï haõi.

Nhöõng ngöôøi ñang soáng trong moät xaõ hoäi töï do coù theå cho raèng pheùp thöû naøy quaù bao quaùt vì, cuøng vôùi neàn daân chuû töï do, noù bao goàm caû nhöõng quoác gia thöôøng vaãn khoâng ñöôïc coi laø töï do. Theo pheùp thöû “truï Tieáp trang A13

haéc chaén Toång Thoáng Bush khoâng bieát John Beckman laø ai, maëc duø hai ngöôøi ñang ñoái dieän vôùi moät öu tö chung vaø giaûi quyeát nhieàu vaán ñeà gioáng nhau. Öu tö chung cuûa hoï laø ngaên chaän khoâng cho khuûng boá vaøo laõnh thoå Hoa Kyø, vaø nhöõng vaán ñeà gioáng nhau laø söû duïng chöøng möïc, ñaày ñuû maø khoâng thaùi quaù nhöõng bieän phaùp ñöôïc caân löôøng ñuùng möùc ñeå quaân khuûng boá khoâng vaøo loït ñöôïc maø haän thuø cuõng khoâng bò nhöõng bieän phaùp ñeà phoøng maïnh tay khôi ñoäng leân.

Beckman laø thò tröôûng Lodi, moät thò traán noâng nghieäp 30 daäm nam Sacramento, ñang phaùt trieån raát maïnh ngheà troàng nho laøm röôïu chaùt. Lodi chæ coù 62,000 daân, trong soá ñoù coù 2,500 ngöôøi Pakistan, nhöõng noâng daân löông thieän beân nöôùc hoï, sang Myõ choïn Lodi laøm truù quaùn ñeå ñöôïc tieáp tuïc ngheà noâng maø hoï öa thích.

Ngaøy Thöù Tö, 8 thaùng Saùu, caûnh saùt lieân bang ñeán baét anh Umer Hayat vaø con trai anh, caäu Hamid Hayat, 22 tuoåi, nhö hai nghi can khuûng boá. Hoï caùo buoäc Umer cho con tieàn ñeå trôû veà Pakistan theo moät lôùp huaán luyeän hoïc caùch gieát ngöôøi Myõ.

Caû hai boá con cuøng coù quoác tòch Myõ.

Keith Slotter, chæ huy tröôûng FBI mieàn Trung California noùi coù moät soá ngöôøi trung thaønh vôùi al-Qaeda vaãn coøn laån quaát taïi Lodi vaø nhöõng vuøng phuï caän.

Ngoaøi hai cha con Hayat, FBI coøn

baét theâm 3 ngöôøi Pakistan nöõa veà nhöõng vi phaïm luaät di truù, nhöng chæ truy toá 2 cha con Hayat nhö nhöõng nghi can khuûng boá.

Randy Larsen, coá vaán veà nhöõng vaán ñeà an ninh cho ñaøi CBS News noùi, “nhaân vieân noäi an ñang lo laø soá caùn boä naèm vuøng cuûa boïn khuûng boá khaù ñoâng.”

Hamid Hayat khai vôùi FBI laø caäu döï ñònh taán coâng sieâu thò vaø döôõng ñöôøng. Caäu coøn khai laø taïi traïi huaán luyeän khuûng boá Pakistan caäu ñöôïc daïy taùc xaï treân nhöõng taám bia in hình caùc chính khaùch Hoa Kyø trong ñoù coù hình Toång Thoáng Bush.

Larsen noùi, “Treân laõnh thoå Hoa Kyø khoâng thieáu nhöõng muïc tieâu daân söï. Chuùng ta khoâng coù caùch naøo baûo veä taát caû sieâu thò, döôõng ñöôøng, tröôøng hoïc.

Beckman noùi oâng khoâng muoán khaåu hieäu thöông maïi môùi cuûa Lodi laø “Môøi quyù khaùch gheù laïi Lodi ñeå neám thöû röôïu vaø gaëp maët nhöõng tay khuûng boá.”

Nhìn Umer khoâng ai nghó anh coù theå laø moät teân khuûng boá, moät teân khoâng taëc, cöôùp maùy bay ñeå luûi vaøo moät muïc tieâu naøo ñoù. Muïc tieâu cuûa anh chæ laø baïc caéc cuûa treû con: Anh laùi moät chieác xe baùn caø rem. Loái xoùm soáng quanh anh nhaän xeùt laø anh raát vui tính, coù theå ñoái thoaïi töï nhieân vôùi khaùch haøng treû con cuûa anh.

Nhöng töø ngaøy anh bò baét, nhaõn quan cuûa moïi ngöôøi ñoái vôùi boá con anh, vaø ñoái vôùi ngöôøi Pakistan ñoàng höông cuûa anh, ñoåi khaùc.

Moät thieáu phuï da traéng lo laéng vì

baø ñaõ mua cho con aên moät hoäp caø rem cuûa anh. Baø hoûi nhieàu ngöôøi veà nguy cô bò ñaàu ñoäc baèng caø rem.

Moät ngöôøi ñaøn oâng da traéng chæ trích anh Pakistan chuû caây xaêng taêng giaù xaêng quaù ñaùng.

Beckman chöùng kieán 4 thanh nieân da traéng kieám chuyeän vôùi moät thieáu nieân Pakistan. OÂng tìm ñeán gaëp nhöõng laõnh tuï Hoài Giaùo Pakistan giaûi thích vôùi hoï veà thaùi ñoä cuûa daân ñòa phöông, vaø yeâu caàu hoï giuùp oâng ngaên chaën nhöõng baïo ñoäng vì thuø gheùt giöõa hai saéc toäc.

Doøng hoï Hayat soáng taïi Lodi khaù ñoâng. Caäu Usama Ismail, 19 tuoåi, em baø con cuûa Hamid Hayat noùi vôùi phoùng vieân Blackstone laø Hamid veà Pakistan ñeå cöôùi vôï chöù khoâng ñi thuï huaán khuûng boá. Coù ngöôøi vì tö thuø ñaõ caùo gian anh vôùi FBI. “Nhö vaäy taïi sao Hamid laïi khai laø anh soáng trong traïi huaán luyeän cuûa quaân khuûng boá?” Blackstone hoûi laïi.

“Vì hoï tra khaûo noù,” Ismail traû lôøi. “OÂng töôûng cuoäc thaåm vaán chæ keùo daøi vaøi tieáng ñoàng hoà thoâi ö?

Hai ngaøy roøng raõ.”

Tin töùc thu thaäp ñöôïc qua nhöõng cuoäc tra taán thöôøng khoâng coù giaù trò.

Naïn nhaân bò tra taán nhaän böøa moïi toäi ñeå ngöng ñau khoå vì hình cuï.

Chæ rieâng hai chi tieát taäp baén bia, vaø taán coâng sieâu thò, döôõng ñöôøng cuõng ñuû thaáy laø hoang ñöôøng roài.

Neáu quaû thaät quaân khuûng boá huaán luyeän ngöôøi AÛ Raäp coù quoác tòch Myõ ñang sinh soáng treân ñaát Myõ, ñeå ñöa trôû veà Myõ phaù hoaïi thì nhu caàu

Tieáp trang A14

A12 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

Hai caên beänh traàm kha cuûa giaùo duïc Vieät Nam:

Noùi treã vaø noùi doái

TRAÀN TRUNG ÑAÏO

Traàn Trung Ñaïo

Sinh vieân, hoïc sinh Vieät Nam vaãn nghó khaåu hieäu: “Vì lôïi ích möôøi naêm troàng caây, vì lôïi ích traêm naêm troàng ngöôøi” laø nguyeân taéc baát huû cuûa oâng Hoà. Thaät ra, caâu noùi ñoù laáy yù töø caâu “Nhaát nieân chi keá, maïc nhö thoï coác, thaäp nieân chi keá, maïc nhö thoï moäc, baùch nieân chi keá, maïc nhö thoï nhaân,” nghóa laø: “Keá hoaïch cho moät naêm, khoâng gì baèng troàng luùa, keá hoaïch cho möôøi naêm, khoâng gì baèng troàng caây, keá hoaïch cho traêm naêm, khoâng gì baèng troàng ngöôøi” trong vaên hoïc Trung Quoác. Duø sao, sau hôn nöûa theá kyû troàng ngöôøi, neàn giaùo duïc xaõ hoäi chuû nghóa taïi Vieät Nam, ngoaøi vieäc sinh ra caùc tình traïng maø Giaùo sö Hoaøng Tuïy goïi laø “nguy kòch” nhö chaïy theo baèng caáp, baèng giaû, hoïc giaû, laøm luaän aùn thueâ v.v.., coøn gaây ra hai caên bònh raát phoå bieán trong xaõ hoäi Vieät Nam, theo toâi, coøn traàm troïng vaø khoù chöõa trò hôn nhieàu, ñoù laø bònh noùi treã vaø noùi doái. Treû con trung bình vaøo khoaûng hai, ba tuoåi laø baét ñaàu taäp noùi. Neáu ñeán boán tuoåi maø chöa noùi ñöôïc, ñöùa beù seõ bò xem nhö maéc trieäu chöùng noùi treã (Autism Spectrum Disorders).

Nghe ñaâu nhaø baùc hoïc Albert Einstein cuõng töøng maéc phaûi trieäu chöùng naøy. Theo caùc taøi lieäu y khoa, ñaây khoâng phaûi laø caên bònh laøm cheát ngöôøi, nhöng vaãn laø moät moái lo canh caùnh beân loøng caùc baäc cha meï khi nghó ñeán vieäc con mình khoâng bieát noùi. Chuùng ta khoâng hieåu ñöôïc noãi loøng cuûa caùc em beù, nhöng chaéc caùc em cuõng khoå taâm gheâ laém khi khoâng noùi ñöôïc moät caùch bình thöôøng nhö nhöõng ñöùa treû khaùc.

Neáu quyù vò vaøo Internet ñeå tìm caùc taøi lieäu veà trieäu chöùng Asperger hay Autism Spectrum Disorders, quyù vò seõ coù cô hoäi ñoïc haøng traêm caâu chuyeän caûm ñoäng cuûa caùc baø meï chia seû vôùi nhau nieàm vui khi laàn ñaàu nghe con goïi tieáng “meï ôi” goïn gaøng, suoân seû.

Toâi khoâng bieát Vieät Nam coù bao nhieâu em beù bò maéc phaûi trieäu chöùng noùi treã, tuy nhieân, phaùt bieåu treã, trong ñoù tính chung caû noùi vaø vieát, thì raát ñoâng. Ñoâng ñeán noãi, khi coù moät em phaùt bieåu ñöôïc nhöõng gì em suy nghó, ai naáy ñeàu xem ñoù nhö moät hieän töôïng laï, khoâng nhöõng cha meï em möøng, anh chò cuûa em möøng, baø con em möøng, maø taùm chuïc trieäu ñoàng baøo trong nöôùc vaø caû hai trieäu ngöôøi Vieät ôû haûi ngoaïi cuõng möøng theo. Ñoù laø tröôøng hôïp cuûa em Nguyeãn Phi Thanh, hoïc sinh lôùp

Trích Ñaøn Chim Vieät Online 11A18 tröôøng THPT Vieät Ñöùc, Haø Noäi. Coù moät ñieåm khaùc nhau giöõa bònh Autism Spectrum Disorders vaø noùi treã ôû Vieät Nam, trong luùc Autism Spectrum Disorders laø do söï phaùt trieån chaäm cuûa khu vöïc noùi trong heä thaàn kinh treû em, bònh noùi treã ôû Vieät Nam laø do neàn giaùo duïc xaõ hoäi chuû nghóa gaây ra vaø toàn taïi khoâng chæ trong treû em maø caû trong nhieàu ngöôøi lôùn tuoåi. Nhaän xeùt cuûa em Phi Thanh veà ñeà thi “Giôùi thieäu veû ñeïp cuûa taùc phaåm Vaên Teá Nghóa Só Caàn Giuoäc” ñaõ ñöôïc baùo chí trong vaø ngoaøi nöôùc ñaêng taûi khaù nhieàu, toâi chæ trích moät ñoaïn ngaén: “Em nghó, ñöùng tröôùc moät taùc phaåm vaên hoïc bao giôø cuõng coù yù kieán traùi ngöôïc khen-cheâ, hay-dôû nhöng döôøng nhö hoïc sinh boïn em chæ coù quyeàn thích, chæ coù quyeàn khen hay maø khoâng coù quyeàn noùi leân chính kieán cuûa mình, vaø vieäc pheâ bình vaên hoïc hình nhö chæ laø vieäc cuûa caùc nhaø pheâ bình.

Phaûi chaêng vì tö töôûng baûo thuû naøy maø suoát 63 naêm qua, vaên thô cuûa chuùng ta chöa ñöôïc “môùi”? Nhìn ra, chæ ra caùi hay cuûa moät taùc phaåm vaên hoïc ñaõ khoù, nhöng chæ ra caùi haïn cheá, thieáu soùt cuûa taùc phaåm aáy coøn khoù hôn nöõa, vaäy maø chöa bao giôø boïn em ñöôïc toû roõ chính kieán cuûa mình trong moät baøi thi caû, taát caû chæ vì aùp löïc ñieåm soá.”

Taïi caùc quoác gia tieân tieán, moät hoïc sinh lôùp 11 vieát nhöõng caâu nhö theá thì khoâng coù gì ñaëc bieät. Naêm ngoaùi nôi toâi ôû, moät hoïc sinh cuõng lôùp 11 chaúng nhöõng vieát maø sau ñoù coøn ñöa caû Thoáng ñoác vaø Sôû Giaùo duïc Tieåu bang ra toøa vôùi toäi vi phaïm hieán phaùp chæ vì soá löôïng hoïc sinh trong lôùp em hoïc ñoâng hôn soá löôïng maø Boä Giaùo duïc quy ñònh. Vieät Nam thì khaùc, vieát ñöôïc nhö Phi Thanh laø moät bieán coá lòch söû, chöa töøng xaûy ra, noùi chi ñeán chuyeän ñöa nhaø nöôùc ra toøa. Hoïc sinh Phi Thanh vieát “Em coù theå chaéc chaén raèng trong soá möôøi hoïc sinh nhö em thì coù chín ngöôøi cuõng khoâng thích taùc phaåm naøy,” ñieàu ñoù cuõng coù nghóa em may maén noùi ñöôïc coøn chín em kia vaãn coøn maéc phaûi trieäu chöùng noùi treã. Söï ñoàng tình cuûa nhieàu ngöôøi, nhieàu giôùi, trong ñoù coù moät soá ngöôøi ñang laøm coâng taùc giaùo duïc, veà baøi vieát cuûa em Phi Thanh, chöùng toû söï khaùt khao, chôø ñôïi cuûa ngöôøi daân daønh cho moät tieáng noùi trung thöïc, moät phaûn öùng tích cöïc thay vì raäp khuoân moät caùch thuï ñoäng theo daáu chaân cuûa Ñaûng treân con ñöôøng moøn giaùo duïc xaõ hoäi chuû nghóa nhö naêm chuïc naêm qua. Ñoù laø moät daáu hieäu toát. Ít ra, moãi ngaøy coù theâm nhieàu ngöôøi yù thöùc raèng cuoäc vaän haønh cuûa lòch söû laø moät chuyeán taøu khoâng bao giôø chaïy ngöôïc vaø khoâng döøng laïi laâu ôû moät saân ga naøo maø luoân höôùng ñeán moät saân ga môùi, mang theo haønh khaùch môùi vôùi haønh trang vaø öôùc voïng rieâng cho thôøi ñaïi hoï. Nhöõng khaùi nieäm, phaïm truø ñöôïc xem nhö laø chaân lyù caùch ñaây nöûa theá kyû coù theå khoâng coøn ñuùng nöõa. Xaõ hoäi ngaøy nay khoâng phaûi laø xaõ hoäi cuûa naêm möôi naêm tröôùc. Nhöõng suy tö, traên trôû, lo aâu, öôùc voïng, ñam meâ cuûa theá heä treû ngaøy nay cuõng hoaøn toaøn khaùc vôùi theá heä cha anh, vaø vì theá, muïc ñích laãn phöông phaùp giaùo duïc phaûi thay ñoåi moät caùch thích nghi theo nhu caàu thôøi ñaïi. Laáy baøi

“Vaên teá nghóa só Caàn Giuoäc” laøm ví duï. Khoâng ai phuû nhaän giaù trò lòch söû cuûa taùc phaåm, ñaëc tính anh huøng caùch maïng cuûa nghóa só Caàn Giuoäc cuõng nhö tinh thaàn baát khuaát cuûa cuï Nguyeãn Ñình Chieåu, tuy nhieân, buoäc caùc em, caùc chaùu hoïc sinh phaûi xuùc ñoäng theo caùch xuùc ñoäng cuûa oâng baø caùc em khi ñoïc nhöõng caâu nhö “Tieáng phong haïc phaäp phoàng hôn möôi thaùng, troâng tin quan nhö trôøi haïn troâng möa; muøi tinh chieân vaáy vaù ñaõ ba naêm, gheùt thoùi moïi nhö nhaø noâng gheùt coû” hoaëc “Chuøa Toâng Thaïnh naêm canh öng ñoùng laïnh, taám loøng son göûi laïi boùng traêng raèm; ñoàn Lang sa moät khaéc ñaëng traû hôøn, tuûi phaän baïc troâi theo doøng nöôùc ñoå” thì khoâng ñuùng. Thaát baïi cuûa heä thoáng giaùo duïc laø khoâng laøm cho caùc theá heä ngaøy nay rung ñoäng ñöôïc caùi rung ñoäng cuûa ngöôøi xöa baèng ngoân ngöõ cuûa thôøi ñaïi caùc em, khoâng laøm daáy leân trong loøng theá heä maêng non moät tình yeâu nöôùc trong saùng nhö tình yeâu nöôùc trong loøng cuûa caùc baäc toå tieân, oâng baø caùc em. Yeâu nöôùc ngaøy nay ñoàng nghóa vôùi yeâu chuû nghóa xaõ hoäi, nhöng chuû nghóa xaõ hoäi laø gì, gioáng ai, hình daùng ra sao, maäp oám theá naøo thì ngay caû oâng Toång bí thö cuõng khoâng hình dung ñöôïc, noùi chi laø caùc em hoïc sinh lôùp 11. Neàn giaùo duïc veït nhö theá toàn taïi trong xaõ hoäi Vieät Nam töø bao nhieâu naêm qua ñaõ gieát cheát moïi maàm moáng saùng taïo töï nhieân trong con ngöôøi. Toâi nhôù nhöõng ngaøy coøn hoïc ôû Ñaïi hoïc Kinh teá sau 1975 nhö moät sinh vieân cheá ñoä cuõ chuyeån sang, ngoài nghe moät caùn boä giaûng daïy trình baøy veà toaøn boä lòch söû phaùt trieån cuûa nhaân loaïi töø vöôïn ñeán ngöôøi khoâng khaùc gì moät caâu chuyeän khoa hoïc giaû töôûng. Lyù do, trong suoát baøi giaûng oâng khoâng döïa vaøo moät keát quaû nghieân cöùu khoa hoïc hay moät coâng trình khaûo cöùu giaù trò naøo, maø chæ laäp laïi gaàn nhö nguyeân vaên baøi vieát daøi chöa ñeán hai möôi trang, “Quaù trình chuyeån bieán töø vöôïn thaønh ngöôøi” cuûa Engels, trong Tuyeån taäp Maùc-Engels. Trong voûn veïn hai chuïc trang saùch thoâi, Engels ñaõ phaùc hoïa toaøn boä nguoàn goác nhaân loaïi nhö ñaõ chính maét mình troâng thaáy. Raèng ngaøy xöûa ngaøy xöa, coù moät baày vöôïn ñi kieám aên, vì nhu caàu thöïc phaåm neân phaûi leo treøo, hai chaân tröôùc vì vaäy ñaõ phaùt trieån ñeå thích nghi vôùi vieäc haùi neân daàn daàn bieán daïng ra caùi maø chuùng ta goïi laø hai tay. Trong luùc hai chaân sau vì söû duïng nhö laø nhöõng ñieåm töïa neân vaãn ñöôïc goïi laø hai chaân, v.v.. Vaø thuûy toå con ngöôøi ñaõ hình thaønh khoâng khaùc gì moät cuoán phim hoaït hoïa theá ñoù. Tuy nhieân, taùc phaåm naày, cuøng vôùi caùc taùc phaåm kinh ñieån khaùc cuûa caùc laõnh tuï Ñaûng, ñöôïc ñaûng vieân caùc caáp toân kính tuyeät ñoái, vaø laø neàn taûng cuûa heä thoáng giaùo duïc taïi Vieät Nam. Baát cöù taùc phaåm naøo vieát veà nguoàn goác loaøi ngöôøi ñöôïc xuaát baûn taïi caùc quoác gia coäng saûn ñeàu trích daãn hay taäp trung chung quanh caâu chuyeän keå laïi töø hai chuïc trang naày. Lyù do laø vì Engels vieát. Maëc duø khoâng phaûi laø nhaø khaûo coå hoïc hay nhaân chuûng hoïc, nhöng Engels, ngöôøi baïn vó ñaïi vaø caûm ñoäng cuûa Maùc, vieát thì phaûi ñöôïc xem nhö laø chaân lyù, khoâng caàn Tieáp trang A14

TUESDAY, JUNE 14, 2005

Trieån voïng cuûa moät chuyeán ñi LEÂ XUAÂN KHOA LTS: Baøi vieát döôùi ñaây cuûa Giaùo Sö Leâ Xuaân Khoa, taùc giaû cuoán “Vieät Nam 1945-1975”, moät taùc phaåm nghieân cöùu veà chieán tranh Vieät Nam vöøa môùi ñöôïc oâng cho ra maét cuoán saùch naøy caùch ñaây khoâng laâu. Noäi dung cuûa baøi vieát naøy ñeà caäp tôùi cuoäc vieáng thaêm Hoa Kyø cuûa oâng Phan Vaên Khaûi vaøo cuoái thaùng naøy. Chuùng toâi ñaêng taûi toaøn vaên baøi vieát naøy ñeå ñoäc giaû ñöôïc roäng ñöôøng dö luaän.

Ngaøy 27.5, Vaên phoøng Baùo chí toøa Baïch OÁc thoâng baùo tin Thuû töôùng Phan Vaên Khaûi seõ ñöôïc Toång thoáng George W. Bush ñoùn tieáp ngaøy 21.6.

Trong cuoäc gaëp gôõ naøy, “hai nhaø laõnh ñaïo seõ thaûo luaän nhöõng phöông caùch ñaåy maïnh söï hôïp taùc veà caùc vaán ñeà coù quan heä tôùi hai nöôùc, khu vöïc vaø theá giôùi.” Tin naøy cuõng ñöôïc Boä Ngoaïi Giao Vieät Nam thoâng baùo raát vaén taét trong cuøng moät ngaøy. Ñaây laø laàn ñaàu tieân sau möôøi naêm keå töø khi hai nöôùc chính thöùc thieát laäp bang giao môùi coù moät laõnh ñaïo cao caáp cuûa Vieät Nam tôùi Hoa Kyø.

Khaùc vôùi chuyeán ñi Vieät Nam cuûa Toång thoáng Clinton vaøo nhöõng ngaøy cuoái nhieäm kyø naêm 2000 chæ coù tính caùch xaõ giao, Thuû töôùng Khaûi trong chuyeán ñi naøy seõ thaûo luaän vôùi Toång thoáng Bush veà moät loaït caùc vaán ñeà lieân quan ñeán quyeàn lôïi cuûa hai nöôùc vaø nhöõng vaán ñeà quan taâm chung veà an ninh vaø chieán löôïc trong khu vöïc AÙ chaâu-Thaùi Bình Döông vaø theá giôùi.

Maëc duø caùc chi tieát cuûa chöông trình baûy ngaøy cuûa phaùi ñoaøn (19-25 thaùng Saùu) chöa ñöôïc coâng boá, nhöõng hoaït ñoäng chuaån bò cho chuyeán coâng du naøy ñaõ cho thaáy ba muïc tieâu chính cuûa phaùi ñoaøn laø chính trò, kinh teá vaø quaân söï.

Veà chính trò, Thuû töôùng Vieät Nam seõ coá gaéng gaây moät aán töôïng toát trong chính giôùi vaø daân chuùng Hoa Kyø veà moät nöôùc Vieät Nam ñaõ vaø ñang ñoåi môùi, coù thieän chí hôïp taùc laâu daøi vôùi Hoa Kyø ñeå ñaùp öùng lôïi ích chung cuûa nhaân daân hai nöôùc. Hình aûnh cuûa moät nöôùc Vieät Nam hoøa bình, mong muoán ñöôïc Hoa Kyø giuùp ñôõ phaùt trieån trong khung caûnh toaøn caàu hoùa seõ ñöôïc caùc giôùi ôû Hoa Kyø ñoùn nhaän vôùi nhieàu thieän caûm, nhôø ñoù chính quyeàn hieän höõu coù theå khaúng ñònh ñöôïc tính caùch chính ñaùng ñoái vôùi nhaân daân trong nöôùc vaø dö luaän theá giôùi. Nhöõng ngöôøi am hieåu tình hình noäi boä Ñaûng coäng saûn Vieät Nam ñang coù caâu hoûi lôùn veà möùc ñoä ñoàng thuaän cuûa giôùi laõnh ñaïo Ñaûng vaø quyeàn haïn cam keát veà chính trò cuûa oâng Khaûi trong chuyeán ñi naøy.

Veà kinh teá, phaùi ñoaøn Vieät Nam seõ vaän ñoäng Hoa Kyø chính thöùc ñoàng yù cho gia nhaäp Toå chöùc Maäu dòch Quoác teá (WTO) vaøo cuoái naêm 2005.

Tröôùc ñoù, Vieät Nam coøn phaûi ñöôïc Hoa Kyø chaáp thuaän cho höôûng qui cheá Quan heä Ngoaïi thöông Bình thöôøng (Normal Trade Relations - NTR) treân caên baûn vónh vieãn. Cho ñeán nay, Vieät Nam chæ ñöôïc höôûng qui cheá naøy treân caên baûn haøng naêm, moãi naêm ñeàu phaûi ñöôïc Quoác hoäi Hoa Kyø chaáp thuaän cho trieån haïn. Muoán ñöôïc qui cheá NTR vónh vieãn vaø gia nhaäp WTO, Vieät Nam khoâng nhöõng phaûi nhöôïng boä nhieàu ñieàu kieän cuûa WTO maø coøn phaûi thuyeát phuïc ñöôïc Quoác Hoäi Myõ veà vaán ñeà caûi thieän tình traïng nhaân quyeàn vaø töï do toân giaùo ôû Vieät Nam. Veà quaân söï, ñaây laø laõnh vöïc ñöôïc giöõ kín nhieàu nhaát. Ngöôøi ta ñöôïc bieát thôøi chính phuû Clinton, Boä tröôûng Quoác Phoøng William Cohen ñaõ sang thaêm Haø Noäi, sau ñoù laø cuoäc vieáng thaêm cuûa caùc Tö leänh Haïm ñoäi Myõ. Naêm 2004, Boä tröôûng Quoác phoøng Phaïm Vaên Traø sang Hoa Kyø vaø trong voøng 18 thaùng qua ñaõ coù ba chieán haïm Myõ gheù haûi caûng Vieät Nam. Nhieàu ngöôøi cho raèng do söï lôùn maïnh mau choùng cuûa Trung Quoác veà kinh teá vaø quaân söï trong nhöõng naêm gaàn ñaây, vieãn töôïng veà moät cuoäc tranh giaønh quyeàn lôïi vaø uy theá cuûa Trung Quoác trong khu vöïc AÙ chaâu-Thaùi bình döông ñaõ khieán cho Hoa Kyø vaø Vieät Nam phaùt hieän nhöõng moái quan taâm chung vaø thaáy caàn phaûi thieát laäp quan heä hôïp taùc veà quaân söï.

Giaû thuyeát naøy raát coù cô sôû maëc duø tính chaát vaø möùc ñoä quan taâm cuûa moãi beân coù choã khaùc nhau. Trong khi Hoa Kyø coù moái quan taâm chieán löôïc toaøn caàu tröôùc söï baønh tröôùng cuûa Trung Quoác thì Vieät Nam lo ngaïi nhieàu hôn veà yù ñoà laán chieám laõnh thoå, laõnh haûi, luõng ñoaïn kinh teá vaø aùp löïc chính trò cuûa oâng laùng gieàng khoång loà. Nguy cô Haùn hoùa vaãn laø noãi aùm aûnh thöôøng tröïc cuûa daân toäc Vieät Nam. Ngoaøi ra, sau vuï 9 thaùng 11, 2001, Hoa Kyø caàn coù söï hôïp taùc cuûa caùc nöôùc choáng naïn khuûng boá vaø oån ñònh tình traïng an ninh theá giôùi. Vieät Nam coù khaû naêng laø moät coäng taùc vieân ñaéc löïc trong vieäc ngaên ngöøa caùc maàm moáng khuûng boá trong khu vöïc.

Duø sao, cho ñeán nay noäi dung caùc cuoäc thaûo luaän veà hôïp taùc quaân söï giöõa ñoâi beân vaãn khoâng ñöôïc tieát loä. Cho tôùi nay, söï hôïp taùc naøy vaãn chæ giôùi haïn trong phaïm vi tìm kieám binh só maát tích vaø huaán luyeän choáng buoân laäu ma tuùy. Phuï taù Boä tröôûng Quoác phoøng Peter Rodman vöøa thaêm Vieät Nam trong hai ngaøy 7 vaø 8 thaùng Saùu khoâng tieát loä ñieàu gì cuï theå.

Trong chuyeán ñi cuûa Thuû töôùng Phan Vaên Khaûi, neáu coù thoâng tin gì ñöôïc coâng boá veà hôïp taùc quaân söï thì cuõng seõ chæ coù tính caùch chung chung, theo kieåu töôùng Phaïm Vaên Traø vöøa tuyeân boá veà cuoäc gaëp gôõ vôùi Peter Rodman laø ñeå “goùp phaàn thuùc ñaåy quan heä höõu nghò, söï hieåu bieát laãn nhau giöõa quaân ñoäi vaø nhaân daân hai nöôùc.” Hoaëc nhö loái noùi uùp môû cuûa Boä tröôûng Rumsfeld trong tuaàn tröôùc: “Vieät Nam coù ñuû cô hoäi ñeå coù aûnh höôûng ôû trong vuøng.”

Toùm laïi, duø coøn coù nhöõng trôû ngaïi veà chính trò vaø kinh teá vaø tính chaát bí maät veà hôïp taùc quaân söï, chuyeán coâng du Hoa Kyø cuûa Thuû töôùng Phan Tieáp trang A15

DAT

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

Xaõ hoäi Töï do...

Tieáp trang A11

sôû phöôøng” naøy thì nhöõng quoác gia nôi maø phuï nöõ khoâng ñöôïc tham gia baàu cöû, nôi naïn phaân bieät traøn lan, nôi ñôøi soáng kinh teá bò ñoäc quyeàn trong tay moät thieåu soá vaãn ñöôïc coi laø nhöõng quoác gia töï do. Söï pheâ phaùn raát chính ñaùng naøy ñaõ chöùng toû raèng taát caû nhöõng xaõ hoäi ñaùp öùng tieâu chuaån “töï do” khoâng nhaát thieát laø nhöõng xaõ hoäi “coâng baèng”. Tuy nhieân nhöõng xaõ hoäi vöôït qua ñöôïc traéc nghieäm naøy ñöôïc coi nhö ñaõ böôùc qua ngöôõng cuûa töï do. Ngöôïc laïi, moät xaõ hoäi sôï haõi thì khoâng bao giôø böôùc qua ngöôõng cöûa naøy vaø luoân luoân laø moät xaõ hoäi baát coâng.

Cô cheá cuûa baïo ngöôïc

Coâng thöùc toâi ñeà nghò ôû treân chia theá giôùi thaønh hai haïng, xaõ hoäi töï do vaø xaõ hoäi sôï haõi, vaø khoaûng troáng ôû giöõa. Toâi tin raèng chæ coù hai loaïi xaõ hoäi ñoù maø thoâi. Moät xaõ hoäi khoâng baûo veä quyeàn baát ñoàng chính kieán chaéc chaén seõ döïa treân söï sôï haõi.

Treân thöïc teá, söï sôï haõi laø saûn phaåm taát yeáu bôûi cô cheá cuûa moät chính theå baïo ngöôïc.

Haõy hình dung moät xaõ hoäi thuaàn nhaát trong ñoù moïi ngöôøi ñeàu suy nghó nhö nhau, chia seû nhöõng giaù trò, nieàm tin, vaø loái soáng nhö nhau.

Xaõ hoäi giaû ñònh naøy laø “töï do” vì seõ khoâng caàn coù luaät ñeå ngaên caám ngöôøi ta baøy toû yù kieán khaùc bieät - vì ñaõ khoâng coù yù kieán khaùc bieät. Vaø vì taát caû moïi ngöôøi ñeàu ñoàng yù vôùi yù thöùc heä chung neân cuõng khoâng coù nhöõng ngöôøi baát ñoàng chính kieán.

Söï ña daïng trong ñôøi soáng con ngöôøi gôïi yù raèng thay ñoåi trong baát cöù xaõ hoäi naøo laø ñieàu khoâng theå traùnh khoûi. Seõ khoâng coù hai ngöôøi naøo, noùi gì ñeán taát caû thaønh vieân trong moät coäng ñoàng, coù chung hoaøn caûnh, chung thò hieáu, chung trình ñoä thoâng minh, chung kinh nghieäm, chung sôû thích,v.v.. Nhöõng khaùc bieät töï nhieân naøy seõ taát yeáu ñöa ñeán nhöõng phaûn öùng khaùc nhau tröôùc nhöõng hoaøn caûnh môùi. Duø moät xaõ hoäi coù thuaàn nhaát ñeán möùc naøo ñi nöõa thì daàn daàn söï khaùc bieät giöõa nhöõng thaønh vieân trong xaõ hoäi ñoù seõ xuaát hieän vaø gia taêng. Toác ñoä cuûa tieán trình naøy khaùc nhau tuøy thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá, töø möùc ñoä ña daïng cuûa caùc thaønh toá xaõ hoäi ñeán möùc ñoä aûnh höôûng cuûa theá giôùi beân ngoaøi, nhöng söï khaùc bieät veà yù kieán laø ñieàu chaéc chaén.

Vaán ñeà trôû neân laø: Xaõ hoäi giaû ñònh naøy seõ phaûn öùng nhö theá naøo tröôùc söï khaùc bieät yù kieán khoâng theå traùnh khoûi nhö theá. Lieäu noù cho pheùp moïi ngöôøi ñöôïc baøy toû moät caùch töï do? Lieäu noù cho pheùp moät söï thay ñoåi traät töï hieän haønh baèng nhöõng bieän phaùp daân chuû? Neáu caâu traû lôøi laø “coù” thì xaõ hoäi ñoù vaãn laø moät xaõ hoäi töï do.

Nhöng neáu ña soá ngöôøi daân trong xaõ hoäi ñoù khoâng muoán thay ñoåi, vaø muoán ngaên chaën baát cöù thay ñoåi naøo trong töông lai thì sao. Nhöõng ñaïo luaät nghieâm caám baát ñoàng chính kieán seõ phaûi ñöôïc ban haønh bôûi ña soá hoaëc ñöôïc aùp ñaët bôûi cheá ñoä. Vieäc caùc ñaïo luaät naøy coù trôû thaønh bieän phaùp ngaên chaën höõu hieäu hay khoâng coøn tuøy thuoäc vaøo söï kieân ñònh cuûa nhöõng ngöôøi baát ñoàng ñoái vôùi yù töôûng cuûa hoï vaø tuøy thuoäc ôû möùc ñoä khaéc nghieät cuûa söï tröøng phaït.

Nhöng coù moät ñieàu roõ raøng: Xaõ hoäi naøy khoâng coøn laø moät xaõ hoäi töï do nöõa!

Nhöõng ngöôøi “Hai maët”

ÔÛ baát cöù nôi naøo maø quyeàn coù yù kieán khaùc bieät bò ngaên caám, xaõ hoäi

phaân chia thaønh ba nhoùm. Moät nhoùm goàm nhöõng ngöôøi trung thaønh vôùi traät töï hieän haønh vì hoï thaät söï tin vaøo noù. Nhoùm thöù hai goàm nhöõng ngöôøi saün saøng thaùch thöùc traät töï hieän haønh baát chaáp söï nguy hieåm seõ bò tröøng phaït - nhöõng ngöôøi baát ñoàng chính kieán. Vôùi nhöõng thaønh vieân cuûa hai nhoùm ngöôøi naøy, khoâng coù söï khaùc bieät giöõa yù töôûng vaø nhöõng ñieàu hoï noùi nôi coâng coäng.

Khoâng gioáng nhöõng ngöôøi trung thaønh vaø nhöõng ngöôøi baát ñoàng chính kieán, thaønh vieân cuûa nhoùm thöù ba khoâng bao giôø noùi ñieàu hoï nghó. Nhoùm naøy bao goàm nhöõng ngöôøi khoâng coøn tin vaøo traät töï hieän haønh nhöng khoâng daùm chaáp nhaän nhöõng nguy hieåm gaén lieàn vôùi vieäc baát ñoàng chính kieán. Hoï laø nhöõng ngöôøi “hai maët” [2].

Stalin cheát luùc toâi môùi 5 tuoåi.

Ngaøy ñaùm tang oâng ta, trong tieáng nhaïc trang nghieâm töø nhöõng chieác loa phoùng thanh ñaàu phoá vaø nhöõng böùc chaân dung to töôùng cuûa Ñoàng chí Stalin vó ñaïi ñang dieãn haønh qua ngoû, cha toâi goïi ngöôøi anh 7 tuoåi vaø toâi ñeán. Bieát chaéc khoâng coù ai ñang nghe troäm chuùng toâi, cha toâi thì thaàm, “hoâm nay laø moät ngaøy troïng ñaïi maø caùc con phaûi nhôù”. OÂng giaûi thích raèng ngöôøi maø ai ai cuõng goïi laø “ngöôøi thaày, ngöôøi laõnh tuï vó ñaïi” kia ñaõ gieát cheát haøng trieäu ngöôøi vaø ñang toan tính moät laøn soùng thaûm saùt môùi ñoái vôùi ngöôøi Do Thaùi chuùng toâi. “Chuùng ta raát may maén vì teân ñao phuû kia ñaõ cheát”. Cha toâi keát thuùc baèng moät lôøi caûnh baùo nghieâm khaéc raèng chuùng toâi tuyeät ñoái khoâng tieát loä cho ai ñieàu oâng ñaõ noùi vôùi chuùng toâi hoâm ñoù, raèng chuùng toâi phaûi laøm vaø noùi theo ñuùng nhöõng gì nhöõng ñöùa treû con khaùc laøm hoaëc noùi. Ngay töø tuoåi aáu thô nhö theá, mieäng haùt baøi ca taùn tuïng Stalin, nhoû nhöõng gioït nöôùc maét caù saáu khoùc moät teân saùt nhaân cuøng vôùi nhöõng ngöôøi baïn maãu giaùo, toâi ñaõ böôùc vaøo cuoäc soáng cuûa moät ngöôøi Xoâ vieát “hai maët”.

Trong moät laù thö ñöôïc chuyeån ra ngoaøi trong nhöõng naêm 70, moät ngöôøi Baéc Haøn ñaõ giaûi thích laøm theá naøo ñeå anh ta thaáu ñaùo ñöôïc ngheä thuaät soáng “hai maët” naøy. “Toâi hoïc ñöôïc laø neáu noùi thaät ñieàu mình nghó, toâi seõ cheát. Toâi hoïc ñöôïc laø neáu mình coù ñieàu gì muoán noùi thì noùi baèng maét deã hôn nhieàu. Toâi hoïc caùch nhìn baèng moâi vaø noùi baèng maét”.

Nhöõng ngöôøi “hai maët” soáng trong söï caêng thaúng thöôøng tröïc cuûa khoaûng caùch giöõa yù töôûng vaø ngoân ngöõ. Hoï luoân traùnh phaûi noùi nhöõng ñieàu khoâng ñöôïc pheùp nhöng cuõng phaûi traùnh noùi nhöõng ñieàu hoï khoâng tin. Vaø caùi xaõ hoäi sôï haõi kia vaãn khoâng ñeå hoï yeân. Noù ñoøi hoûi hoï phaûi lieân tuïc baøy toû söï trung thaønh vôùi noù.

Töø lôùp maãu giaùo, tieåu hoïc, cao ñaúng, nôi coâng sôû, nhaø thôø, hay baát cöù nôi coâng coäng naøo, nhöõng ngöôøi “hai maët” phaûi noùi nhö veït nhöõng ñieàu cuûa yù thöùc heä maø cheá ñoä muoán hoï noùi vaø giaáu ñi suy nghó thaät cuûa mình.

Söï “töï kieåm duyeät” thöôøng xuyeân naøy laø moät phaàn khoâng theå taùch rôøi trong ñôøi soáng thöôøng nhaät cuûa nhöõng ngöôøi “hai maët” ñeán möùc noù trôû thaønh moät thoùi quen maø ôû ñoù söï caêng thaúng cuûa maâu thuaãn giöõa yù töôûng vaø ngoân ngöõ khoâng coøn ñöôïc caûm nhaän nöõa. Chæ khi naøo nhöõng ngöôøi “hai maët” ñöôïc töï do, hoï môùi nhaän ra söï hieän höõu cuûa tình traïng noâ leä trí oùc maø hoï ñaõ töï troùi buoäc mình tröôùc ñoù.

Giai thoaïi vaø chuyeän cöôøi chính trò phôi baøy tính ñaïo ñöùc giaû cuûa xaõ hoäi sôï haõi ñöôïc duøng nhö bieän phaùp giaûm thieåu tình traïng caêng thaúng trong ñôøi soáng “hai maët.” Phöông

thöùc nhöõng giai thoaïi vaø nhöõng caâu chuyeän cöôøi naøy ñöôïc truyeàn ñaït trong moät nhoùm nhoû hay lôùn, qua truyeàn mieäng hay vaên vieát - phuï thuoäc vaøo möùc ñoä “sôï haõi” cuûa xaõ hoäi ñoù. Hôn theá, soá löôïng nhöõng ngöôøi “hai maët” trong moät xaõ hoäi sôï haõi coù theå ñöôïc do löôïng baèng soá löôïng vaø phaïm vi truyeàn ñaït cuûa nhöõng giai thoaïi vaø nhöõng caâu chuyeän nhö theá. Ñoái vôùi theá giôùi beân ngoaøi, khoâng coù söï khaùc bieät coù theå nhaän dieän naøo giöõa nhöõng ngöôøi “hai maët” vaø nhöõng ngöôøi trung thaønh. Caû hai nhoùm ngöôøi naøy ñeàu coù veõ nhö taùn thaønh vaø uûng hoä cheá ñoä, trong khi thaät ra chæ coù moät nhoùm. Do ñoù, ñoái vôùi hoï, moät xaõ hoäi sôï haõi chæ bao goàm hai nhoùm ngöôøi: Moät thieåu soá raát nhoû baát ñoàng chính kieán vaø moät ñaïi ña soá trung thaønh vôùi nhaø caàm quyeàn. Vaø vôùi möùc ñoä khaéc nghieät ñuû maïnh cuûa söï tröøng phaït, xaõ hoäi sôï haõi seõ khoâng coù caû nhoùm ngöôøi baát ñoàng chính kieán.

Trong nhöõng naêm 30, Lieân bang Xoâ vieát khoâng coù moät nhaø baát ñoàng chính kieán naøo, ít nhaát laø khoâng coù moät ngöôøi naøo ñöôïc phöông Taây bieát ñeán. Coù phaûi taát caû 150 trieäu ngöôøi soáng döôùi söï thoáng trò taøn baïo cuûa Stalin ñeàu laø nhöõng ngöôøi trung thaønh? Vaø, ñaùng keå hôn, coù phaûi söï thieáu vaéng nhöõng ngöôøi baát ñoàng chính kieán trong thôøi gian naøy laø vì hoï ñaõ laàn löôït bò Stalin haønh quyeát moät caùch coù heä thoáng? Nhö theá coù phaûi raát hôïp lyù khoâng neáu cho raèng soá ngöôøi baát ñoàng chính kieán trong moät xaõ hoäi sôï haõi coù theå do löôøng möùc ñoä nguy hieåm cuûa vieäc haønh söû quyeàn baát ñoàng? Khoâng khí chính trò ôû Lieân Xoâ trong nhöõng naêm 70 ít ngoät ngaït hôn trong nhöõng naêm 30, vaø do ñoù, vaøi traêm nhaø baát ñoàng chính kieán baét ñaàu xuaát hieän. Neáu Gandi cuûa AÁn ñoä ñoái dieän vôùi cheá ñoä chính trò cuûa Stalin hay Hitler thì chaéc chaén cuûa ñaáu tranh cuûa oâng ñaõ bò daäp taét tröôùc khi noù baét ñaàu. May maén cho oâng, Gandi soáng trong xaõ hoäi Anh, maëc duø laø moät ñeá quoác, nhöng vaãn laø moät xaõ hoäi töï do vaø daân chuû.

Vôùi taát caû söï thoâ baïo cuûa noù, xaõ hoäi sôï haõi ñoái vôùi nhöõng ngöôøi quan saùt beân ngoaøi vaãn laø moät xaõ hoäi ñoàng nhaát cuûa nhöõng ngöôøi trung thaønh vôùi cheá ñoä. Hoï khoâng bieát raèng coù haøng ngaøn, haøng chuïc ngaøn, traêm ngaøn, ngay caû haøng trieäu ngöôøi “hai maët” soáng trong noåi kinh hoaøng thöôøng tröïc. Maët khaùc, maëc duø khoâng theå bieát ñöôïc chính xaùc con soá nhöõng ngöôøi “hai maët” trong moät xaõ hoäi sôï haõi, moät ñieàu chaéc chaén laø soá ngöôøi naøy caøng ngaøy caøng taêng. Ñieàu naøy xaûy ra vì nhöõng ngöôøi trung thaønh, moät khi ñaõ nhaän ra chaân töôùng cuûa cheá ñoä, daàn daàn trôû thaønh thaønh vieân cuûa nhoùm ngöôøi “hai maët” vaø, trong nhieàu tröôøng hôïp, trôû thaønh nhöõng ngöôøi baát ñoàng chính kieán kieân ñònh.

Nhöõng yù töôûng ñöôïc phaùt bieåu nôi coâng coäng khoâng bao giôø phaûn aûnh ñuùng nhöõng gì moät ngöôøi soáng trong söï sôï haõi thaät söï suy nghó. Neáu coù moät cuoäc thaêm doø ôû Lieân Xoâ naêm 1985, hoaëc nhöõng naêm tröôùc ñoù, thì chaéc chaén seõ coù ñeán 99 phaàn traêm soá ngöôøi uûng hoä nhöõng chính saùch cuûa cheá ñoä coäng saûn. Vaø nhöõng yù kieán thaêm doø naøy ñaõ thay ñoåi ñoät ngoät chæ vaøi naêm sau khi coäng saûn suïp ñoå. Leõ naøo ngöôøi daân coù theå thay ñoåi yù kieán moät caùch nhanh choùng nhö vaäy? Söï thay ñoåi thaät söï ôû ñaây chính laø nhöõng ngöôøi “hai maët” khoâng coøn sôï haõi baøy toû yù kieán cuûa hoï nöõa.

Naêm 2001, trong moät cuoäc hoïp ñaàu tieân cuûa chính phuû cuûa Thuû töôùng Ariel Sharon, toâi ñaõ laäp luaän

TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT A13 raèng Do Thaùi caàn phaûi chaám döùt uûng hoä moät laõnh tuï ñoäc taøi, thoái naùt nhö Yasser Arafa. Moät nhaân vaät cao caáp trong chính phuû,vaø laø ngöôøi uûng hoä tieáp tuïc ñaøm phaùn vôùi Arafat noùi vôùi toâi raèng “Do Thaùi nghó gì veà Arafat ñeàu khoâng coù yù nghóa gì caû. Ñieàu quan troïng laø oâng ta coù söï uûng hoä vaø yeâu meán cuûa ngöôøi daân Palestine”. Toâi quaû quyeát vôùi ngöôøi baïn cuûa toâi raèng noùi nhaân daân Palestin yeâu meán vaø uûng hoä Arafat thì cuõng nhö tröôùc ñaây noùi nhaân daân Lieân Xoâ yeâu meán vaø uûng hoä Stalin vaäy. Vaø cuõng töông töï, tröôùc ñaây ngöôøi daân Lieân Xoâ, ñeå coù theå soáng ñöôïc, phaûi baøy toû söï trung thaønh vôùi Stalin, ngöôøi daân Palestin ngaøy nay cuõng phaûi laøm nhö theá ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñang thoáng trò hoï.

Nhöõng ngöôøi trung thaønh

Uy quyeàn cuûa moät xaõ hoäi sôï haõi khoâng phaûi bao giôø cuõng chæ döïa vaøo quaân ñoäi vaø coâng an. Moät yeáu toá khoâng keùm taàm quan troïng laø khaû naêng cuûa cheá ñoä trong vieäc kieåm soaùt nhöõng gì ñöôïc ñoïc, noùi, nghe, vaø treân heát, suy nghó. Ñaây laø phöông caùch maø moät cheá ñoä döïa treân söï sôï haõi duy trì moät löïc löôïng caàn thieát nhöõng ngöôøi trung thaønh ñeå hoã trôï cho noù.

Cheá ñoä coäng saûn Lieân Xoâ ñaõ tieán raát xa trong khoa hoïc nhaøo naën trí tueä cuûa coâng daân hoï, aùp ñaët ngöôøi lôùn tuoåi trong nhöõng chöông trình taåy naõo coù heä thoáng, ñoàng thôøi tieâm nhieãm giôùi treû veà söï saùng suoát cuûa ñaûng vaø chính phuû Xoâ vieát. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñang soáng trong moät xaõ hoäi töï do, yù töôûng cho raèng nhaø nöôùc aùp duïng nhöõng bieän phaùp taåy naõo ñoái vôùi coâng daân cuûa mình laø ñieàu khoâng theå hình dung ñöôïc. Trong chuyeán vieáng thaêm Hoa Kyø laàn ñaàu tieân, toâi coù buoåi hoïp maët vôùi chuû nhieäm cuûa nhaø xuaát baûn Random House, moät ngöôøi töøng chæ trích quyeát lieät nhöõng vi phaïm nhaân quyeàn cuûa nhaø nöôùc Xoâ vieát. OÂng ta hoûi toâi laø ngöôøi daân Lieân Xoâ coù ñöôïc pheùp vaøo hieäu saùch ñeå mua saùch khoâng. Ngay luùc ñoù, toâi nhaän ra raèng oâng chuû nhieäm naøy ñaõ khoâng hieåu cô cheá vaän haønh cuûa moät xaõ hoäi sôï haõi. Toâi giaûi thích cho oâng ta raèng ngöôøi daân Xoâ vieát coù theå töï do ñi vaøo baát cöù moät hieäu saùch naøo, nhöng saùch thì khoâng.

Taát caû nhöõng xaõ hoäi sôï haõi ñeàu phaûi döïa treân moät möùc ñoä naøo ñoù cuûa söï taåy naõo. Nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng cuûa nhaø nöôùc khoâng ngôùt lôøi ca ngôïi caùc laõnh tuï vaø kích ñoäng daân chuùng choáng laïi nhöõng ñoái töôïng ñöôïc coi laø keû thuø.

Nhöng roài ngay caû nhöõng ngöôøi trung thaønh nhaát cuûa nhöõng ngöôøi trung thaønh cuõng khoâng theå uûng hoä moät xaõ hoäi sôï haõi voâ haïn ñònh. Suoát maáy thaäp nieân, Stalin ñaõ khuûng boá khoâng nhöõng ngöôøi daân Xoâ vieát maø caû toaøn boä giôùi laõnh ñaïo ñaûng Coäng saûn: Moät nhaân vaät trong Boä chính trò coù theå laø moät ngoâi sao ñang leân hoâm nay nhöõng ngaøy mai thaáy mình ñang bò cuøm trong moät toa xe löûa ñi ñaøy ôû Siberia hay ñoái dieän vôùi aùn töû hình. Sau khi Stalin cheát, khoâng ai trong ñaûng Coäng saûn Lieân Xoâ daùm nghó ñeán vieäc giao quyeàn haønh tuyeät ñoái nhö theá cho nhöõng ngöôøi keá vò.

Quyeàn löïc cuûa vò toång bí thö keá tieáp bò giôùi haïn vì giôùi laõnh ñaïo cuûa ñaûng muoán chaám döùt cheá ñoä toaøn trò trong ñaûng nhöng, quan troïng hôn, vì chính hoï khoâng muoán soáng trong söï sôï haõi nöõa.

Nieàm haân hoan cuûa töï do

Khoâng sao coù theå bieát ñöôïc chính xaùc maät ñoä phaân boá cuûa nhöõng ngöôøi “hai maët” vaø nhöõng ngöôøi trung

thaønh trong moät xaõ hoäi sôï haõi.

Nhöng töø trong kinh nghieäm ñaõ soáng vôùi moät xaõ hoäi nhö theá, vaø trong quan saùt cuûa toâi veà caùch haønh söû cuûa ngöôøi daân trong xaõ hoäi ñoù, toâi tin raèng soá ngöôøi trung thaønh luoân luoân laø moät con soá raát nhoû. Vaø soá ngöôøi “hai maët” nhieàu hôn raát nhieàu so vôùi ngöôøi ta töôûng. Hôn theá, ñaïi ña soá nhöõng ngöôøi soáng trong xaõ hoäi sôï haõi ñeàu mong muoán ñöôïc soáng töï do.

Möùc ñoä sôï haõi trong moät xaõ hoäi caøng lôùn thì thay ñoåi xaûy ra caøng nhanh. Naêm 1989, moät sinh vieân Baéc Haøn, ñaõ ñaøo thoaùt chæ sau moät thôøi gian ngaén theo hoïc y khoa taïi Tieäp khaéc, nhaän xeùt raèng “tuyeät ñaïi ña soá ngöôøi daân Baéc Haøn, ñöôïc nuoâi döôõng töø tuoåi thô coi hai cha con hoï Kim laø nhöõng baäc thaùnh, chaáp nhaän söï tuyeàn truyeàn cuûa cheá ñoä, cuõng nhö toâi vaäy cho ñeán khi toâi chöùng kieán söï töï do töông ñoái cuûa Tieäp”.

Moät khi nhöõng chöông trình taåy naõo kia chaám döùt, söï thaät ñöôïc phôi baøy, nhöõng ngöôøi “hai maët” khoâng coøn sôï haõi nöõa, thì trong baát cöù xaõ hoäi naøo, ña soá nhöõng ngöôøi khoâng töï nguyeän soáng trong sôï haõi seõ nhanh choùng xuaát hieän vaø leân tieáng.

Hôn baát cöù lyù do naøo khaùc, ñieàu naøy giaûi thích taïi sao Ñöùc, Nhaät, YÙ, Taây Ban Nha, Nga, vaø raát nhieàu quoác gia khaùc ñaõ laøm cuoäc chuyeån tieáp töø sôï haõi sang töï do trong theá kyû 20. Nhöõng quoác gia naøy coù vaên hoùa, nieàm tin, toân giaùo, yù heä, giaù trò, vaø taäp quaùn khaùc nhau. Nhöng treân moät phöông dieän, chuùng gioáng nhau: Ngöôøi daân ôû caùc quoác gia naøy khoâng muoán soáng trong sôï haõi nöõa!

Khoâng neân ñaùnh giaù thaáp yù chí cuûa nhöõng ngöôøi ñöôïc töï do khoâng bao giôø muoán trôû laïi vôùi sôï haõi. Thöïc vaäy, yù thöùc töï do ñeán luùc moät ngöôøi töø giaõ theá giôùi cuûa taåy naõo vaø sôï haõi laø moät söï giaûi thoaùt khoâng deã gì queân ñöôïc. Söï giaûi thoaùt cuûa toâi khoûi theá giôùi sôï haõi baét ñaàu khi toâi coøn laø moät sinh vieân taïi Hoïc vieän Vaät lyù vaø Kyõ thuaät Matxcôva, moät tröôøng ñöôïc coi nhö MIT ôû Hoa kyø. Cho raèng nhöõng bieän phaùp taåy naõo thoâng thöôøng khoâng theå coù hieäu nghieäm ôû moät choán haøn laâm vôùi nhöõng trí thöùc treû vaø thoâng minh nhö theá, cheá ñoä ñaõ duøng nhöõng bieän phaùp khaùc.

Moät chöông trình tuyeân truyeàn tinh vi hôn ñöôïc söû duïng, khuyeán khích chuùng toâi chæ chaêm chuù vaøo söï quan troïng cuûa nhöõng coâng vieäc tröôùc maét. Raèng nhöõng thaûo luaän veà quyeàn, veà töï do, veà coâng lyù cuoái cuøng cuõng chæ laø nhöõng thaûo luaän. Raèng laøm sao nhöõng ngoân töø saùo roãng kia coù theå so saùnh vôùi nhöõng ñònh luaät Newton, Galileo, hoaëc Einstein?

Raèng nhöõng giaù trò chính trò ñeán roài ñi, chæ coù khoa hoïc môùi coù theå ñem laïi chaân lyù hoaøn vuõ vaø vónh haèng.

Mæa mai thay, toâi ñöôïc daãn daét töø giaõ ñôøi soáng “hai maët” bôûi chính moät ngöôøi ñang ôû treân ñænh vinh quang cuûa caùi “chaân lyù vónh haèng” ñoù. Naêm 1968, trong moät baøi tieåu luaän nhaém thaúng vaøo giôùi laõnh ñaïo Xoâ vieát, Andrei Sakharov, nhaø khoa hoïc haøng ñaàu cuûa Lieân Xoâ, cho raèng söï tieán trieån cuûa khoa hoïc khoâng theå taùch rôøi quyeàn töï do. Söï ngoät ngaït trong moâi tröôøng trí thöùc ñaõ caûn trôû tính saùng taïo vaø laøm teâ lieät khaû naêng Lieân Xoâ trôû thaønh quoác gia laõnh ñaïo theá giôùi, Sakharov vieát. Lyù töôûng xaõ hoäi chuû nghóa seõ khoâng theå naøo ñaït ñöôïc, oâng giaûi thích, neáu Lieân Xoâ khoâng coå xuùy töï do trí thöùc.

Vôùi moät nhaän ñònh quaû caûm, Sakharov ñaõ ñaùnh moät ñoøn trí maïng vaøo uy quyeàn Soâ vieát luùc ñoù. Nhaø khoa hoïc haøng ñaàu cuûa moät cöôøng quoác ñang töï haøo vôùi nhöõng thaønh Tieáp trang A14

DAT

A14 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

Xaõ hoäi Töï do...

Tieáp trang A13

töïu khoa hoïc laäp luaän raèng baûn chaát cuûa xaõ hoäi Xoâ vieát chính laø nguyeân nhaân caûn trôû quoác gia naøy tieán kòp vôùi theá giôùi töï do. Ñoái vôùi nhöõng nhaø khoa hoïc treû tuoåi ñang döï lieäu töông lai cuûa hoï, thoâng ñieäp naøy ñaõ roõ raøng. Vò thaày maø chuùng toâi kính troïng vaø ngöôõng moä caûnh baùo raèng theá giôùi cuûa söï löøa doái seõ khoâng ñöa ñeán moät töông lai saùng suûa cho nhaân loaïi, maø ñöa ñeán söï teâ lieät trí thöùc vaø trì treä cuûa khoa hoïc. Sakharov, ngöôøi sau naøy ñaõ hy sinh taát caû ñeå thaùch ñoá cheá ñoä phaûi toân troïng nhaân quyeàn, trôû thaønh nguoàn caûm höùng vaø söï thu huùt khoâng cöôõng laïi ñöôïc ñoái vôùi toâi. Sau naøy khi toâi coù dòp giuùp vieäc cho oâng nhö moät ngöôøi lieân laïc vôùi caùc nhaø baùo, ngoaïi giao, vaø chính khaùch nöôùc ngoaøi, toâi chöùng kieán laø khoâng coù moät khoaûng caùch naøo giöõa nhöõng yù töôûng saâu kín nhaát cuûa con ngöôøi khieâm toán vaø vó ñaïi naøy vôùi nhöõng gì oâng ta noùi nôi coâng coäng. Trong tröôøng hôïp cuûa toâi, söï hoäi tuï giöõa yù töôûng vaø lôøi noùi naøy, xaûy ra sau khi toâi trôû thaønh moät nhaø hoaït ñoäng Do Thaùi, chaám döùt söï böïc boäi, buoàn phieàn trong taâm khaûm toâi. Gaùnh naëng cuûa moät ñôøi soáng “hai maët” ñöôïc truùt boû, toâi caûm thaáy nhö ñöôïc tieáp söùc bôûi quyeàn löïc voâ haïn cuûa söï giaûi thoaùt naøy. Moät caùch ñoät ngoät, toâi trôû neân töï do, suy nghó baát cöù ñieàu gì vaø noùi nhöõng ñieàu mình nghó. Ngay caû trong nhöõng ngaøy thaùng tuyeät thöïc trong phoøng giam kín, caûm giaùc töï do khoâng bao giôø rôøi toâi. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñaõ soáng troïn ñôøi trong sôï haõi, caûm giaùc naøy chæ seõ ñeán khi xaõ hoäi cuûa hoï trôû neân töï do, khi hoï caûm thaáy an toaøn ñeå ñeán “truï sôû phöôøng” vaø baøy toû quan ñieåm cuûa hoï maø khoâng sôï. Toâi tin chaéc raèng nieàm haân hoan cuûa töï do vöôït leân treân bieân giôùi cuûa chuûng toäc, toân giaùo, vaên hoùa, vaø raèng phöông thuoác töï do voâ cuøng hieäu nghieäm. Toâi cuõng tin chaéc raèng ngöôøi ta khi ñaõ ñöôïc töï do thì ña soá trong hoï seõ khoâng bao giôø muoán soáng trong sôï haõi nöõa. Cho raèng, nhö nhöõng ngöôøi hoaøi nghi thöôøng rao giaûng, daân chuùng coù töï do löïa choïn soáng trong xaõ hoäi sôï haõi thì khoâng khaùc gì cho raèng phaàn lôùn nhöõng ngöôøi noâ leä töï do löïa choïn soáng trong noâ leä vaäy.

[1] A Case For Democracy - Natan Sharansky, Nhaø xuaát baûn PublicAffair 2004, ISBN: 1-58648261-0.

Xin ñoùn ñoïc baøi thöù 2 chuyeån ngöõ töø moät chöông khaùc cuûa cuoán saùch naøy: “Töï do coù phaûi cho taát caû moïi ngöôøi?”

[2] “Doublethink” trong tieáng Anh, toâi taïm dòch “hai maët” vaø duøng trong ngoaëc keùp. Baïn ñoïc coù theå ñeà nghò moät chöõ thích hôïp hôn.

Ngaên Chaän Khuûng Boá...

Tieáp trang A11

huaán luyeän khoâng phaûi laø taùc xaï.

Khoù maø hình dung caûnh moät teân khuûng boá raâu rìa xaùch suùng vaøo chôï hay vaøo nhaø thöông baén loaïn leân ñeå roài bò baét.

Chæ nhöõng nhaân coâng bò sa thaûi, quaãn trí môùi laøm nhö vaäy.

Quaân khuûng boá duøng thuoác noå, vöøa hieäu quaû, vöøa kín ñaùo hôn, laïi coù nhieàu hy voïng chaïy thoaùt trong nhöõng kinh hoaøng, nhoán nhaùo do tieáng noå gaây ra.

Chuùng cuõng khoâng taán coâng sieâu thò hay döôõng ñöôøng, duø ñoù laø nhöõng muïc tieâu khoâng phoøng thuû nhö

Larsen noùi, vì chuùng coøn nhieàu muïc tieâu daân söï khaùc cuõng khoâng phoøng thuû, cuõng deã taán coâng maø khoâng gaây caêm phaãn quaù ñaùng cho thöôøng daân Hoa Kyø.

Nhöõng vieân chöùc ñieàu tra cuûa FBI phaûi thaáy khaû nghi nhöõng tin töùc hoï thaâu hoaïch ñöôïc. Nhöng coù veû hoï tin nhöõng ñieàu Hamid noùi, vì hoï ñaõ phoå bieán cho truyeàn thoâng bieát nhöõng ñieàu ñoù.

NHÖÕNG CUOÄC TRA TAÁN keùo daøi töø 3 naêm nay taïi Guantanamo, Abu Ghraib, vaø Bagram khoâng giuùp ích gì cho cuoäc chieán tranh choáng khuûng boá caû. Tra taán chæ giuùp quaân noåi daäy deã daøng tuyeån moä ngöôøi AÛ Raäp ngoaøi nhöõng coâng daân cuûa hai nöôùc chieán tranh tình nguyeän ñeán ñoù tham gia chieán tranh.

Nhöng tra taán vaãn tieáp dieãn, vaø phoå bieán ñeán möùc chính boä quoác phoøng Hoa Kyø ñaõ phaûi cho nhaân vieân thanh tra ñeán nguïc Bagram taïi A Phuù Haõn ñeå ñieàu tra veà vieäc hai tuø nhaân bò treo leân traàn nhaø cho ñeán cheát.

Naïn nhaân thöù nhaát laø anh taøi xeá taéc xi Dilawar, bò baét vì anh laùi xe qua coång moät caên cöù quaân söï Hoa Kyø trong luùc caên cöù naøy bò ñòch phaùo kích.

Anh bò baét, bò tra taán, roài 4 ngaøy sau cheát.

Ngöôøi thöù nhì thieät maïng vì tra taán laø tuø nhaân Habibullah - ñöôïc meänh danh laø nhaân vaät caàn kieåm soaùt soá 412. Anh naøy maäp maïp, coù veû sang caû chöù khoâng gaày yeáu nhö nhöõng du kích quaân vaø nhöõng baùc noâng daân cuøng bò giam trong nguïc Bagram. Moät vaøi só quan Hoa Kyø nhaän dieän anh laø anh cuûa teân chæ huy tröôûng bieät khu Oruzgan.

Thieáu taù quaân caûnh Bobby R. Atwell moâ taû Habibullah laø moät tuø nhaân VIP. Moät laõnh chuùa A Phuù Haõn baét anh ngaøy 28 thaùng 11/2002, vaø 2 ngaøy sau giao naïp cho CIA. Baùc só khaùm nghieäm ngaøy anh nhaäp nguïc, xaùc nhaän söùc khoûe toát; nhöng vieân trung taù chæ huy tröôûng quaân baùo taïi Bagram khai vôùi nhaân vieân thanh tra laø “Söùc khoûe cuûa anh ta luùc ñoù ñaõ teä laém roài.”

Habibullah phaïm 3 troïng toäi ñaùng bò tröøng trò: Toäi VIP, toäi cöùng ñaàu, vaø toäi beùn löôõi, hay chöûi nhöõng ngöôøi haønh haï anh.

Trung só Alan J. Driver khai vôùi nhaân vieân thanh tra laø sau khi khaùm haäu moân Habibullah, anh bò teân tuø cöùng ñaàu naøy leân goái truùng döông vaät. Anh vít ñaàu haén xuoáng chöûi vaøo maët haén.

Teân tuø noåi khuøng choáng cöï laïi vaø phaûi caàn ñeán 3 ngöôøi môùi ñeø ñöôïc haén xuoáng ñaát.

Hoï bieät giam teân tuø noåi loaïn vaøo moät caên phoøng 9x7 boä, vaø treo anh ta leân. Ñaïi uùy quaân caûnh Christopher M. Beiring khai vôùi nhaân vieân thanh tra, “Truøm pheãu vaûi leân ñaàu tuø phaïm vaø coøng hoï laïi, bieät giam hoï töø 24 ñeán 72 giôø laø chuyeän thoâng thöôøng taïi Bagram.”

Nhieàu binh só xaùc nhaän laø Habibullah bò treo leân traàn nhaø vaø lính gaùc thænh thoaûng ñeán goõ cöûa phoøng giam hoaëc heùt leân khoâng cho haén nguû ñeå queân ñau.

Ngaøy hoâm sau Habibullah cuõng vaãn chöa coù thaùi ñoä “coäng taùc”. Anh böôùng bænh vôùi haï só nhaát Willie V. Brand. Anh naøy khai vôùi nhaân vieân thanh tra laø anh ñaõ ñaùnh 3 caùi vaøo xöông oáng quyeån cuûa teân tuø deã gheùt.

Brand coøn tieáp tuïc ñaùnh Habibullah nhieàu laàn nöõa Luaät sö John P. Galligan, bieän hoä cho Brand, noùi thaân chuû oâng khoâng phaïm vaøo moät toäi naøo caû vì moïi vieäc

anh laøm ñeàu coù ghi trong quy luaät ñieàu haønh nguïc Bagram.

Thoâng dòch vieân Ali M. Baryalai khai laø ña soá tuø nhaân bò tröøng phaït veà toäi baát tuaân thöôïng leänh chæ vì hoï khoâng hieåu lính Myõ baûo hoï laøm gì.

Saùng ngaøy 2 thaùng Chaïp Habibullah ho vaø than ñau ngöïc.

Anh leâ leát ñi leân phoøng ñieàu tra vaãn bò cuøm, chaân phaûi söng vuø.

Thoâng dòch vieân Ebrahim Baerde khai trung só thaåm vaán vieân Leahy ngoài thaät xa vì Habibullah khaïc ra nhieàu ñaøm; Leahy cho pheùp anh ngoài beät döôùi saøn nhaø vì ñaàu goái anh khoâng cong laïi ñöôïc ñeå coù theå ngoài gheá.

Nhieàu ñieàu tra vieân coù maët trong phoøng; hoï cöôøi giôõn dieãu côït vôùi veû taøn taï cuûa Habibullah.

Moät ngöôøi hoûi anh coù thích bò cuøm suoát ñôøi khoâng.

“Muoán laém,” Habibullah ñaùp.

“Mang cuøm coi cuõng ñeïp trai laém ñaáy chöù.”

Habibullah bò gheùt, bò ñaùnh ñaäp cuõng vì taùnh öa traû treo laïi ngöôøi Myõ.

Ngaøy 3 thaùng Chaïp, trung só quaân caûnh James P. Boland cuøng vôùi hai quaân nhaân nöõa vaøo phoøng bieät giam thaêm chöøng Habibullah.

Thaân xaùc maäp maïp cuûa anh ñong ñöa treân maët ñaát, hai tay anh bò xieàng leân traàn nhaø. Moät trong 2 quaân nhaân cuøng ñi vôùi Boland gôõ caùi pheãu troøng ñaàu Habibullah ra. Ñaàu haén ngoaët qua moät beân, löôõi theø ra ngoaøi. Moät quaân nhaân nheùt moät maãu baùnh mì vaøo mieäng haén; quaân nhaân thöù nhì nheùt moät traùi leâ vaøo tay haén. Caû hai thöù ñeàu rôi trôû xuoáng ñaát.

Haï só nhaát Brian E. Commack, moät trong 3 quaân nhaân hieän dieän khai Habibullah nhoå vaøo ngöïc anh.

Anh caùu kænh quaùt leân, “Ñöøng nhoå vaøo tao,” roài ñaùnh Habibullah. Cô theå anh naøy ñong ñöa theo sôïi daây xieàng treo anh.

Hai chuïc phuùt sau Boland trôû laïi thì Habibullah ñaõ taét thôû.

“Haï só nhaát Commack nhö thaát thaàn,” moät nhaân chöùng khai. “Anh ñi quanh caên phoøng bieät giam, quanh caùi xaùc cheát coøn bò treo.”

Moät anh quaân caûnh chaïy laïi phoøng nguû cuûa quaân nhaân cô höõu ñaùnh thöùc moät anh y taù.

“Goïi tao ñeán ñoù ñeå laøm troø gì?” anh y taù caøu nhaøu. “Goïi xe cöùu thöông chôû noù ñi.” Noùi xong anh y taù quay ra nguû laïi.

Anh y taù thöù nhì ñeán phoøng bieät giam vaø khai laø Habibullah ñaõ cheát, maét môû tröøng tröøng, mieäng haù hoác.

Phaùt ngoân vieân Nguõ Giaùc Ñaøi xaùc nhaän laø caû Habibullah laãn Dilawar ñeàu cheát töï nhieân.

TRA TAÁN vaø tuø nguïc ñang khieán cho Hoa Kyø bò nhieàu quoác gia ñoàng minh, nhieàu hoäi thieän nguyeän ñaùnh giaù thaáp.

Hoäi AÂn Xaù Quoác Teá so saùnh heä thoáng tuø nguïc cuûa Toång Thoáng Bush vôùi heä thoáng traïi khoå sai lao ñoäng cuûa Thoáng Cheá Nga Josef Stalin.

Bush vaø nhieàu vieân chöùc cao caáp trong chính quyeàn ñaõ phaûn ñoái so saùnh naøy, nhöng nhieàu chính khaùch Hoa Kyø, trong soá coù cöïu Toång Thoáng Jimmy Carter, yeâu caàu chính quyeàn deïp boû traïi giam nhieàu tai tieáng Guantanamo. Bush noùi coù theå oâng seõ cho ñoùng cöûa traïi giam naøy.

Trong luùc ñoù luaät sö cuûa anh Hamid Hayat, coâ Wazhma Mojaddidi noùi coâ seõ trình baøy tröôùc chaùnh aùn Peter A. Nowinski, veà nhöõng ñaëc tính lôøi khai cuûa thaân chuû coâ.

Coâ noùi coâ seõ ñaët ra hai caâu hoûi, moät laø taïi sao anh Hamid laïi phaûi khai nhö vaäy, vaø hai laø FBI phoå bieán nhöõng lôøi khai cuûa anh ra vôùi

muïc ñích gì.

Coù theå coâ seõ ñeà caäp ñeán tra taán vaø xin huûy boû nhöõng tin töùc thu thaäp ñöôïc baèng caùch tra taán.

So saùnh vôùi Toång Thoáng Bush, thò tröôûng Beckman khoûe re: OÂng khoâng coù traùch nhieäm gì veà caûnh saùt vaø veà tra taán.

FBI laø moät cô caáu lieân bang, vaø traùch nhieäm tra taán cuûa hoï cuõng laø traùch nhieäm lieân bang.

Beckman chæ tìm caùch traùnh nhöõng va chaïm saéc toäc trong thò traán röôïu chaùt Lodi.

Nguyeãn Ñaït Thònh

Hai caên beänh traàm kha cuûa giaùo duïc Vieät Nam...

Tieáp trang A12

thieát phaûi chöùng minh. Töø nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc giaùo duïc, nhaø vaên, nhaø baùo, cho ñeán caùc laõnh ñaïo ñaûng vaø nhaø nöôùc, ñeàu say meâ trích daãn caùc taùc phaåm cuûa Maùc, Engels, Lenin moät caùch chaân thaønh vaø trònh troïng. Khoâng moät giaùo aùn, giaùo trình, dieãn vaên, tham luaän, tuyeân ngoân, tuyeân caùo naøo maø khoâng trích daãn vaøi caâu noùi cuûa hoï. Vaên baûn naøo khoâng coù trích daãn nhöõng “lôøi daïy” cuûa caùc laõnh tuï coäng saûn thì vaên baûn ñoù bò coi nhö khoâng coù giaù trò gì. Söï noâ leä trí thöùc, vì vaäy, nhö laø moät loaïi vi truøng sinh soâi vaø lan roäng trong töøng con ngöôøi, qua nhieàu theá heä, xoùi moøn vaø taøn phaù tính khai phoùng, laøm thui choät tính saùng taïo trong con ngöôøi. Trong luùc bònh noùi treã duø sao cuõng tuøy tröôøng hôïp moãi ngöôøi, bònh noùi doái laø caû moät heä thoáng, doái coù chuû tröông, doái coù saùch vôû, doái coù toå chöùc. Ñoù chính laø moät haäu quaû tai haïi khaùc cuûa neàn giaùo duïc xaõ hoäi chuû nghóa taïi Vieät Nam noùi rieâng vaø caùc nöôùc xaõ hoäi chuû nghóa noùi chung. Vaøi ví duï veà haäu quaû tai haïi cuûa tính noùi doái taïi nöôùc coäng saûn ñaøn anh Trung Quoác. Trong taùc phaåm Cuoäc ñôøi rieâng tö cuûa Chuû tòch Mao Traïch Ñoâng (The Private Life of Chairman Mao), baùc só Lyù Chí Thoûa keå laïi nhieàu caâu chuyeän veà bònh noùi doái taïi Trung Quoác trong giai ñoaïn Böôùc tieán nhaûy voït vaø Coâng xaõ nhaân daân.

Moät laàn, Mao ñi thaêm tænh Hoà Baéc, ñeå chöùng minh tænh mình vöôït chæ tieâu luùa gaïo, vieân bí thö tænh chæ thò noâng daân dôøi caû nhöõng thöûa ruoäng naèm saâu trong laøng ra saùt ñöôøng raày xe löûa ñeå gaây cho Mao aán töôïng laø muøa maøng ñang dö daû. Luùa ñöôïc dôøi, nhieàu khi troàng quaù saùt nhau ñeán noãi daân ñòa phöông phaûi ñaët quaït ñieän boán goùc ruoäng ñeå thoåi khoâng khí vaøo cho thoâng, neáu khoâng luùa seõ cheát tröôùc khi xe löûa cuûa Mao chaïy ngang. Moät phuï taù cuûa Mao noùi rieâng vôùi baùc só Lyù raèng taát caû caùc con soá thoáng keâ luùa gaïo ñeàu laø giaû vì khoâng coù ñaát naøo coù coù theå thu hoaïch ñöôïc moãi maãu hai chuïc hay ba chuïc ngaøn caân thoùc. Töông töï, saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát töø nhöõng nhaø maùy luyeän kim cuûa coâng xaõ maø baùc só Lyù goïi mæa mai laø “loø luyeän kim sau heø” ñeàu voâ duïng. Saét thaønh phaåm trình leân Mao chaúng qua laø saét thaät, mang ñeán töø nhaø maùy luyeän kim hieän ñaïi. Khoâng caàn phaûi laø nhaø khoa hoïc, nhaø kyõ thuaät, maø nhöõng ngöôøi bình thöôøng vôùi moät chuùt kieán thöùc caên baûn cuõng bieát raèng nhöõng noài nieâu xoong chaûo duø naáu chaûy ra cuõng khoâng theå bieán chuùng trôû laïi thaønh saét theùp. Theá nhöng caùc uûy vieân trung öông ñaûng, caùc uûy vieân boä chính trò vaø gia ñình hoï cuõng tích cöïc tham gia xaây döïng caùc “nhaø maùy luyeän sau heø,” ñeán noãi ñeâm naøo khu vöïc Trung Nam Haûi, nôi ôû vaø laøm vieäc cuûa Trung öông Ñaûng Coäng saûn Trung Quoác, cuõng

saùng röïc vì löûa cuûa noài naáu chaûy caùc ñoà duøng baèng thieác, keõm trong nhaø.

Taát caû caùc laõnh tuï cao caáp ñeàu khoâng ai daùm bình luaän ñieàu gì. Tieáng noùi duy nhaát phaùt ra trong giai ñoaïn naày laø cuûa Mao. Cho ñeán moät ngaøy, chính Mao cuõng caûm thaáy coù ñieàu gì ñoù baát oån ñang xaûy ra vaø thaéc maéc, “Taïi sao Anh, Myõ, Lieân Xoâ phaûi xaây döïng nhöõng nhaø maùy luyeän kim khoång loà vaø toán keùm, chaúng leõ hoï ngu hôn daân Trung Quoác?” Thaät ra chính Mao môùi laø ngöôøi ngu vaø caû nöôùc phaûi ngu theo. Haäu quaû cuûa söï ngu xuaån vaø doái traù ñoù laø caûnh cheát ñoùi oan uoång cuûa treân 30 trieäu daân Trung Quoác.Vì hoaøn caûnh, con ngöôøi phaûi löøa doái nhau ñeå toàn taïi. Ñieàu ñoù ñoâi khi coøn coù theå thoâng caûm. Theá nhöng moät taùc phaåm vaên hoïc xaây döïng treân söï löøa doái vaø nhaèm muïc ñích löøa doái ngöôøi khaùc laø moät ñieàu khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc. Raát tieác, vieäc hình thaønh moät ñoäi nguõ cuûa nhöõng ngöôøi vieát doái ñeå phuïc vuï cho cheá ñoä, cuõng laø moät trong nhöõng ñaëc ñieåm cuûa neàn giaùo duïc xaõ hoäi chuû nghóa. Ñeå chöùng minh cho tính noùi doái trong vaên hoïc Vieät Nam, toâi xin giôùi thieäu ñeán ñoäc giaû moät ñoaïn vaên cuûa nhaø vaên Leâ Löïu vieát veà thaønh phoá Boston, nôi toâi ñang soáng, trích trong taùc phaåm Moät thôøi laàm loãi vaø Trôû laïi nöôùc Myõ cuûa oâng, do nhaø xuaát baûn Thanh Nieân xuaát baûn naêm 2000. Tröôùc khi ñaùnh maùy laïi ñoaïn vaên cuûa nhaø vaên Leâ Löïu, toâi xin giôùi thieäu vaøi doøng veà Boston, ñeå ñoäc giaû chöa ñeán hay chöa bieát nhieàu veà thaønh phoá lòch söû naøy cuûa nöôùc Myõ, coù moät khaùi nieäm toång quaùt veà thaønh phoá. Boston laø trung taâm lòch söû vaø moät trong nhöõng thaønh phoá truø phuù nhaát cuûa lieân bang Hoa Kyø.

Nôi ñaây, töø boán traêm naêm tröôùc ñaõ coù nhöõng di daân ñaàu tieân treân chieác taøu Mayflower giong buoàm tieán vaøo vònh Provincetown, Cape Cod. Teân tuoåi vaø ñòa danh cuûa nhöõng quaän nhö Concord, Lexington, Bunker Hill ñaõ ñi vaøo lòch söû veû vang cuûa cuoäc chieán tranh giaønh ñoäc laäp töø tay ñeá quoác Anh. Moãi naêm, haøng traêm ngaøn ngöôøi Myõ töø khaép nôi ñoå veà Boston ñeå ñi doïc theo con ñöôøng vaøo ngaøy 18 thaùng 4 naêm 1775, oâng Paul Revere ñaõ töøng côõi ngöïa ñi qua töø Charlestown Neck ñeán Concord, Lincoln, Lexington ñeå baùo ñoäng “Quaân Anh ñang ñeán!” Boston cuõng laø thaønh phoá kyõ thuaät lôùn, vôùi haøng traêm coâng ty kyõ thuaät cao caáp naèm hai beân caùc xa loä chung quanh thaønh phoá, vaø laø trung taâm giaùo duïc haøng ñaàu theá giôùi vôùi Ñaïi hoïc Harvard, Hoïc vieän Kyõ thuaät Massachusetts (MIT), Ñaïi hoïc Boston, Ñaïi hoïc Massachusetts vaø haøng chuïc tröôøng ñaïi hoïc teân tuoåi khaùc. Theo thoáng keâ naêm 1990 (thôøi gian nhaø vaên Leâ Löïu ñeán thaêm), Boston coù daân soá laø 574,282 ngöôøi, vôùi lôïi töùc trung bình cuûa moät gia ñình Boston khoaûng 40 ngaøn Myõ kim moät naêm. Gioáng nhö caùc thaønh phoá lôùn khaùc cuûa Myõ trong xaõ hoäi tö baûn, beân caïnh söï thònh vöôïng cuûa thaønh phoá, Boston cuõng coù nhöõng ngöôøi khoâng nhaø. Hai lyù do chính cuûa tình traïng khoâng coù nôi ôû (homelessness) laø lôïi töùc taêng chaäm hôn tieàn möôùn nhaø vaø giaù nhaø ôû taïi Boston quaù cao. Moãi naêm, Thò tröôûng Boston coâng boá moät thoáng keâ chính thöùc veà tình traïng khoâng nhaø cuûa ngöôøi daân Boston vaø caùc bieän phaùp ngaên ngöøa. Naêm 1992, Boston coù 4,411 ngöôøi khoâng coù nôi rieâng ñeå ôû vaø phaûi ôû trong caùc khu nhaø taïm truù (shelter) do chính phuû cung caáp vôùi ñieàu kieän soáng chaät choäi vaø thieáu tieän nghi hôn ôû nhaø rieâng. Vaø sau ñaây laø ñoaïn vaên taû thaønh phoá Boston cuûa nhaø vaên Leâ Löïu sau chuyeán Tieáp trang A15

D Baùc Só Nha Khoa DÖÔNG THÒ THU HIEÀN D WESTMINSTER

BOLSA

FWY

MAGNOLIA

FWY 22

BROOKHURST

TOÁT NGHIEÄP DOCTOR OF DENTAL SURGERY TAÏI UNIVERSITY OF SOUTHERN CALIFORNIA

BEACH BLVD

.3”

TUESDAY, JUNE 14, 2005

405

GIÔØ LAØM VIEÄC:

Thöù Hai ñeán thöù Baûy: 10 AM - 7 PM

NHA KHOA TOÅNG QUAÙT VAØ THAÅM MYÕ

Khaùm, nhoå vaø traùm raêng l Laøm raêng giaû caùc loaïi l Chöõa tuûy raêng, beänh Nöôùu, giaûi phaãu thoâng thöôøng. l

Taåy traéng raêng l Laøm khít raêng thöa l Boïc raêng ñoåi maøu do baåm sinh l Nhaän saên soùc treû em 2 tuoåi trôû leân l

7911 WESTMINSTER, WESTMINSTER, CA 92683

Tel: (714) 373-8032 (Ngay goùc ñöôøng Beach & Westminster, ñoái dieän Wells Fargo Bank)

NHAÄN: INSURANCE - MEDICAL - VISA, M.C.

DAT

TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT A15

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

Hai caên beänh traàm kha cuûa giaùo duïc Vieät Nam...

Tieáp trang A14

vieáng thaêm Boston cuûa nhaø vaên vaøo naêm 1989: “Boston, thuû ñoâ cuûa neàn vaên hoùa sang troïng, lòch laõm nhaát nöôùc Myõ. Nhìn veà Boston, ngöôøi Myõ coù theå veânh vang ngöûa maët ra boán phöông maø kieâu ngaïo, maø töï tin chæ caàn maëc chieác quaàn sooùc, chieác aùo may oâ, baát keå ñaøn oâng hay ñaøn baø coù theå ngheânh ngang ñi khaép traùi ñaát, khoâng theøm nhìn ai. Vaäy maø giöõa baõo tuyeát cuûa ñeâm muøa ñoâng ngoaøi trôøi coù hôn 130 ngaøn ngöôøi khoâng cöûa, khoâng nhaø. Chò Lieân (baïn cuûa nhaø vaên vaø laø ngöôøi laøm vieäc ôû trung taâm cöùu trôï ngöôøi ngheøo) noùi: Con soá naøy töï toâi vaø ñoàng nghieäp cuûa toâi ñaõ ñi ñeám suoát ñeâm. Baèng moïi caùch phaûn ñoái, kieán nghò leân chính phuû ñòa phöông, chính phuû lieân bang vaø keâu goïi loøng töø thieän cuûa nhaân daân, ñeán nay môùi kieám ñöôïc choã ôû cho 54 ngaøn ngöôøi, coøn 77,600 ngöôøi vaãn ñeâm ñeâm naèm laïi vöôøn hoa vaø heø phoá. Nhöng trong thöïc teá seõ lôùn hôn nhieàu so vôùi 77,600 vì muøa ñoâng naêm ngoaùi chuùng toâi chöa ñeám laïi.”

Vaø trong ñoaïn sau, nhaø vaên Leâ Löïu so saùnh Boston vaø Haø Noäi: “ÔÛ ñaát nöôùc ta ngheøo tuùng laø theá, ôû thuû ñoâ coù soá daân baèng soá daân Boston, maø ñaõ ai troâng thaáy, ñaõ ai ñeám ñöôïc con soá moät nghìn ngöôøi ñeâm ñeâm laên loùc ôû leà ñöôøng, trong caùc vöôøn hoa Haø Noäi. Söï giaøu sang ôû Haø Noäi khoâng theå ñem so saùnh vôùi Boston.

Ai laøm coâng vieäc ñoù ñöôïc coi nhö keû maéc bònh taâm thaàn, keû dôû hôi.

Nhöng söï vaát vöôûng cuûa con ngöôøi Boston ñem so saùnh vôùi Haø Noäi cuõng laø giöõa trôøi vaø vöïc.”

Neáu nhöõng döõ kieän cuûa nhaø vaên Leâ Löïu vieát ra laø ñuùng thì Boston, thaønh phoá ñaày kieâu haõnh cuûa nöôùc Myõ, trong muøa ñoâng ñaõ coù gaàn moät phaàn tö daân soá phaûi chòu caûnh maøn trôøi chieáu ñaát. Soá ngöôøi do chò Lieân naøo ñoù vaø caùc baïn chò ñeám cao hôn con soá do Thò tröôûng Boston coâng boá gaáp 30 laàn! Con soá cuûa chò Lieân chæ caàn ñuùng moät nöûa thoâi, chaúng nhöõng Thò tröôûng Boston maát chöùc, Thoáng ñoác bang Massachusetts maát chöùc, maø caû Toång thoáng Myõ cuõng phaûi töø chöùc vì naïn ñoùi naêm AÁt Daäu ôû Vieät Nam hình nhö ñang taùi dieãn ngay taïi quoác gia cöôøng thònh nhaát theá giôùi naøy. Chò Lieân (taïm cho laø moät nhaân vaät coù thaät), trong tö caùch laø ngöôøi laøm vieäc cho moät cô quan xaõ

hoäi vaø haún nhieân am töôøng tình traïng khoâng nhaø, ñaøo ñaâu ra con soá voâ cuøng khuûng khieáp vaø phi lyù ñeán theá? Hình aûnh 130 ngaøn ngöôøi lay laét trong moät thaønh phoá vôùi dieän tích 125 caây soá vuoâng nhö Boston, ngay caû ñaïo dieãn caùc phim chieán tranh theá giôùi, chaéc cuõng khoâng nghó ra. Boston, neáu quaû thaät nhö vaäy, khoâng coøn laø thaønh phoá caûng tuyeät vôøi vaø laø queâ höông cuûa John F. Kennedy, George Herbert Walker Bush, Quincy Adams, John Quincy Adams, Henry Wadsworth Longfellow, Ralph Waldo Emerson, Emily Dickinson maø laø Rwanda, Bangladesh, Ethiopia.

Vaø cho duø chò Lieân laø ngöôøi coù thaät vaø thích bòa chuyeän ñi nöõa, trong tö caùch moät nhaø vaên ñaõ vieát nhieàu taùc phaåm, mang quaân haøm Ñaïi taù Quaân ñoäi Nhaân daân, khoâng phaûi laàn ñaàu tieân vieáng thaêm Myõ, nhaø vaên Leâ Löïu cuõng neân coù moät thaùi ñoä nghi ngôø döõ kieän caàn thieát, moät lyù trí tröôûng thaønh ñeå caân nhaéc vaø ñaùnh giaù nhöõng gì nhaø vaên nghe, nhaø vaên thaáy, tröôùc khi caàm buùt vieát laïi caâu chuyeän vaø in thaønh saùch. Vaø “moät thôøi laàm lôõ” in thaønh saùch roài, khi taùi baûn vaøo naêm 2000, nhaø vaên cuõng neân xeùt laïi nhöõng ñoaïn vieát doái quaù loá laêng ñeå khoûi laøm troø cöôøi cho ñoäc giaû, nhaát laø caùc em du hoïc sinh ñang theo hoïc taïi Boston. Nhöng khoâng, nhaø vaên vaãn nghó raèng nhöõng döõ kieän laï luøng ñoù laø söï thaät vaø in laïi maø khoâng caàn caét boû. Neáu taùc phaåm hay ñoaïn vaên ñoù ñöôïc dòch sang tieáng Anh, ñoäc giaû Myõ seõ nghó sao veà tö caùch vaø trình ñoä kieán thöùc phoå thoâng cuûa moät nhaø vaên Vieät Nam? Chaéc chaén hoï seõ voâ cuøng thaát voïng. Ngöôøi Myõ boû tieàn mua veù maùy bay cho nhaø vaên, lo choã aên choã ôû, ñöa ñoùn, höôùng daãn tham quan, tieáp xuùc, thaûo luaän, khoâng phaûi ñeå nhaø vaên ca ngôïi nöôùc Myõ hay chöûi cha maéng meï hoï, nhöng chính laø ñeå nhaø vaên ñöôïc thaáy söï thaät vaø mang veà laïi Vieät Nam söï thaät cuûa ñôøi soáng Myõ, con ngöôøi nöôùc Myõ, vaø qua trung gian nhaø vaên, caùc theá heä treû Vieät Nam coù cô hoäi hoäi nhaäp vaøo theá giôùi trong tinh thaàn caûm thoâng vaø ñoái thoaïi. Nhaø vaên may maén ñöôïc ñi tham quan nöôùc ngoaøi, leõ ra neân mang veà laïi nhaø nhöõng tin töùc khaùch quan, nhöõng caùi môùi, caùi hay caùi ñeïp ñang xaûy ra phía beân kia oâ cöûa cuûa ngoâi tröôøng nhoû heïp, ñeå giuùp cho sinh vieân hoïc sinh cô hoäi ñöôïc nhìn xa hôn, roäng hôn ñeán nhöõng

chaân trôøi vaên minh cuûa nhaân loaïi.

Neáu khoâng ñöôïc nhö Nguyeãn Tröôøng Toä, Phaïm Phuù Thöù, thì nhaø vaên cuõng khoâng neân ñaøo saâu theâm haän thuø, ganh gheùt trong loøng ngöôøi daân hai nöôùc. Ñoïc xong taùc phaåm Moät thôøi laàm loãi vaø Trôû laïi nöôùc Myõ, caùc em hoïc sinh Vieät Nam coù theå nghó raèng khoâng chæ Vieät Nam ngheøo naøn, maø ngay caû moät sieâu cöôøng côõ Myõ cuõng ñang khoán ñoán vì mieáng côm manh aùo; khoâng phaûi chæ Vieät Nam coù nhöõng keû khoá raùch aùo oâm, maø nöôùc Myõ cuõng ñaày nhöõng caûnh ñaàu ñöôøng xoù chôï. Thöa nhaø vaên, thôøi ñaïi cuûa “traêng Trung Quoác troøn hôn traêng nöôùc Myõ, ñoàng hoà Lieân Xoâ toát hôn ñoàng hoà Thuïy Só” ñaõ qua xa roài. Haõy ñeå cho caùc em coù cô hoäi ñöôïc thaáy nhöõng ñoåi thay beân ngoaøi ñaát nöôùc. Khoâng coù söï so saùnh thì laøm sao caùc em bieát noã löïc ñeå vöôn leân. Nhaø vaên cuõng khoâng caàn phaûi boâi ñen thaønh phoá lòch söû Boston cuûa Myõ chæ ñeå chöùng minh cho caùi ngheøo nhöng saïch, raùch nhöng thôm cuûa Haø Noäi nhö laø “giöõa trôøi vaø vöïc.”

Kyõ thuaät töï khen mình baèng caùch beâu xaáu ñoái phöông khoâng phaûi tö caùch cuûa moät ngöôøi löông thieän, vaø töông töï, haï thaáp giaù trò cuûa thaønh phoá nhaø vaên ñang thaêm vieáng chæ ñeå bieän hoä cho caùi maëc caûm ngheøo naøn cuûa moät thaønh phoá Vieät Nam khoâng phaûi laø caùch vieát cuûa moät nhaø vaên tröôûng thaønh vaø thaùi ñoä cuûa moät con ngöôøi lòch söï. Haø Noäi khoâng caàn nhaø vaên ca ngôïi hay binh vöïc baèng phöông caùch ñoù. Trong traùi tim cuûa moãi ngöôøi Vieät Nam, duø trong nöôùc hay ngoaøi nöôùc, Haø Noäi tuy ngheøo, Haø Noäi tuy xöa, Haø Noäi tuy cuõ, nhöng Haø Noäi vaãn uy nghi nhö moät trung taâm vaên hoùa lòch söû boán nghìn naêm cuûa daân toäc Vieät Nam. Neáu ai noùi khaùc hay khinh thöôøng Haø Noäi, khoâng ñôïi ñeán nhaø vaên ñöùng ra baûo veä maø taùm chuïc trieäu ngöôøi, trong ñoù coù keû vieát baøi naøy, seõ laøm coâng vieäc ñoù. Ca ngôïi Haø Noäi nhö caùch cuûa nhaø vaên chaúng khaùc gì treùt buøn leân moät böùc tranh tuyeät myõ. Ñoäc giaû seõ thaéc maéc, laøm theá naøo moät nhaø vaên nhö ñaïi taù Leâ Löïu laïi coù theå vieát nhöõng chuyeän xa vôøi thöïc teá nhö theá. Caâu traû lôøi chaéc seõ daønh cho nhaø vaên maëc duø nhöõng tham luaän, buùt kyù coù khaû naêng gieát ngöôøi vaãn nhan nhaûn trong xaõ hoäi coäng saûn, saù chi laø chuyeän vaøi con soá tuyeân truyeàn. Vôùi toâi, caâu traû lôøi rôi vaøo moät trong hai tröôøng hôïp, neáu chò Lieân khoâng noùi thì chính nhaø vaên

ñaõ vieát doái vaø neáu chò Lieân khoâng bieát ñeám thì nhaø vaên laø ngöôøi khoâng coù khaû naêng phaân bieät söï khaùc nhau giöõa giaû doái vaø thaønh thaät. Vaø duø tröôøng hôïp naøo, thuû phaïm cuoái cuøng chòu traùch nhieäm cho söï doái traù vaãn laø neàn giaùo duïc xaõ hoäi chuû nghóa taïi Vieät Nam. Chuùng ta thöôøng lo aâu veà nhöõng tình traïng chaäm tieán veà khoa hoïc kyõ thuaät, ngheøo naøn laïc haäu veà kinh teá, nhöng nghó cho cuøng, caùi ngheøo ñoùi trí thöùc, ngheøo ñoùi tinh thaàn, ngheøo ñoùi ñaïo ñöùc taïi Vieät Nam coøn traàm troïng vaø thuùc baùch hôn nhieàu. Vôùi oùc caàn cuø, thoâng minh cuûa ngöôøi Vieät vaø cô hoäi hoïc hoûi khaép naêm chaâu, chuùng ta khoâng phaûi quaù lo laéng veà moät neàn khoa hoïc hieän ñaïi, moät neàn kyõ thuaät hieän ñaïi. Ñieàu ñaùng lo laéng nhaát vaãn laø laøm theá naøo ñeå coù nhöõng con ngöôøi Vieät Nam bieát soáng löông thieän vaø thaønh thaät, laøm theá naøo coù ñöôïc moät neàn giaùo duïc bieát ñaët cô sôû treân tinh thaàn nhaân baûn, daân toäc vaø khai phoùng thaät söï laøm neàn taûng cho moät xaõ hoäi daân chuû phaùp trò tieân tieán trong töông lai. Ñoù laø moät cuoäc caùch maïng tö duy vaø taâm thöùc laâu daøi.

Môùi chæ naêm möôi naêm thoâi maø caùc giaù trò luaân lyù, ñaïo ñöùc Vieät Nam ñaõ suy ñoài vaø baêng hoaïi ñeán theá naøy, neáu ñôïi ñuùng “moät traêm naêm troàng ngöôøi” xong thì ñaát nöôùc seõ ra sao?

Baøi nhaän ñöôïc töø VNN

Trieån voïng cuûa moät chuyeán ñi Tieáp trang A12

Vaên Khaûi, do nhöõng thoûa thuaän ñaõ ñöôïc thu xeáp tröôùc, chaéc chaén seõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh quaû nhaát ñònh. Tuy nhieân, chuyeán ñi cuûa oâng Khaûi seõ khoâng hoaøn toaøn nhö yù neáu khoâng hoaøn taát ñöôïc moät muïc tieâu quan troïng khaùc. Ñoù laø hoøa giaûi vôùi coäng ñoàng ngöôøi Vieät haûi ngoaïi, ñaëc bieät ôû Hoa Kyø. Töø nhieàu naêm qua, caùc nhaø laõnh ñaïo coäng saûn ñeàu ñaõ nhaän thaáy khaû naêng to lôùn cuûa treân döôùi ba trieäu ngöôøi Vieät Nam ñònh cö ôû nöôùc ngoaøi veà taøi chaùnh cuõng nhö trí tueä, do ñoù ñaõ khoâng ngöøng keâu goïi moïi ngöôøi “kheùp laïi quaù khöù, höôùng tôùi töông lai” ñeå cuøng nhau xaây döïng, phaùt trieån vaø baûo veä queâ höông.

Hieån nhieân laø khoâng moät ngöôøi Vieät Nam naøo ôû nöôùc ngoaøi, duø laø nhöõng naïn nhaân cuõ cuûa nhaø nöôùc coäng saûn hay theá heä treû khoâng bò aûnh höôûng bôûi cuoäc chieán, laïi khoâng

Tieáp trang A14

mong muoán Vieät Nam thoaùt ra khoûi tình traïng tuït haäu vaø trôû thaønh moät quoác gia giaøu, maïnh vaø daân chuû. Khoâng ñôïi söï keâu goïi cuûa chính quyeàn trong nöôùc, ngöôøi Vieät haûi ngoaïi ñaõ coù nhöõng ñoùng goùp quan troïng qua nhöõng noã löïc cuûa caù nhaân hay nhöõng toå chöùc phi chính phuû. Tuy nhieân, ba möôi naêm sau chieán tranh, haàu heát nhöõng ñoùng goùp naøy, ngay caû töø lôùp ngöôøi treû, vaãn chæ ñöôïc giôùi haïn trong caùc chöông trình nhaân ñaïo. Nhöõng ñoùng goùp cho muïc tieâu “coâng nghieäp hoùa vaø hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc” vaãn chöa vöôït leân khoûi nhöõng hoaït ñoäng thöa thôùt, leû teû cuûa moät soá chuyeân gia thieän chí, thieáu söï phoái hôïp vaø hoaïch ñònh caàn thieát.

Gaàn ñaây, trong coäng ñoàng haûi ngoaïi, tröôùc nhöõng thay ñoåi thöïc teá ôû trong nöôùc vaø nhöõng yeâu caàu môùi trong quan heä Myõ-Vieät, ñaõ coù nhieàu ngöôøi saün saøng xoùa boû nhöõng oaùn haän ñaõ qua ñeå ñaùp öùng tích cöïc vaø qui moâ hôn caùc nhu caàu phaùt trieån cuûa Vieät Nam. Nhöng thieän chí aáy chæ coù theå thöïc hieän moät caùch toaøn veïn vaø roäng raõi neáu nhöõng nhaø caàm quyeàn trong nöôùc chöùng toû ñöôïc thaät taâm hoøa giaûi baèng söï töø boû thaùi ñoä töï toân vaø ñoäc quyeàn yeâu nöôùc cuûa keû chieán thaéng, nhìn nhaän moät soá sai laàm trong quaù khöù, ñoái xöû bình ñaúng vaø trao ñoåi hai chieàu ñoái vôùi coäng ñoàng ngöôøi Vieät ôû nöôùc ngoaøi. Loøng töï aùi thì ai cuõng coù nhöng nhìn nhaän sai laàm seõ khoâng chæ cho thaáy thieän chí maø coøn chöùng toû ñöùc tính caàn thieát cuûa ngöôøi laõnh ñaïo.

Nhaân dòp kyû nieäm ba möôi naêm chaám döùt chieán tranh vaø thoáng nhaát ñaát nöôùc, cöïu Thuû töôùng Voõ Vaên Kieät ñaõ phaùt bieåu nhöõng lôøi noùi thaúng thaén, thuaän lôïi cho coâng cuoäc hoøa giaûi vaø hoøa hôïp daân toäc thaät söï. Moïi ngöôøi chôø ñôïi Thuû töôùng Phan Vaên Khaûi, trong chuyeán coâng du naøy, seõ coù nhöõng lôøi noùi vaø haønh ñoäng cuï theå khaû dó môû ñaàu cho nhöõng quan heä tích cöïc vôùi coäng ñoàng ngöôøi Vieät Nam ôû nöôùc ngoaøi, ñaùnh daáu cho moät khuùc ngoaët lòch söû may maén vaø haïnh phuùc cho daân toäc.

DAT

.3”

SOÁNG VUI

Theå Thao

A16 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

SOÁNG KHOÛE TUESDAY, JUNE 14, 2005

BARCELONA, Taây Ban Nha - Tay ñua xe 250cc Sebastian Porto ngöôøi Argentina teù xe trong cuoäc ñua Grand Prix Catalan taïi voøng ñua Catalunya gaàn Barcelona hoâm 12 thaùng 6. Veà nhaát laø Dani Pedrosa ngöôøi Taây Ban Nha chaïy xe Honda. (Hình: Reuters/ Albert Gea) MONTREUX, Thuïy Só - Fabiana Claudino (phaûi) ñoäi Brazil chaët banh vöôït qua ñaáu thuû Yunwen Ma (giöõa) cuûa ñoäi Trung Quoác trong traän chung keát giaûi Montreux taïi Thuïy Só. Brazil thaéng Trung Quoác 3-2. (Hình: Reuters/ Jean-Bernrad Sieber-ARC)

ROSMALEN, Hoøa Lan - Laõo töôùng Martina Navratilova, 48 tuoåi, trong traän gaëp Claudine Schaul ngöôøi Luxemburg trong voøng ñaàu giaûi Ordina Môû Roäng taïi Rosmalen, Hoøa Lan hoâm 13 thaùng 6.

Schaul thaéng 4-6, 6-1, 6-4. (Hình: Reuters/Toussaint Kluiters)

WASHINGTON D.C. - Tay ñaám Mike Tyson rôøi voõ ñaøi sau khi thua Kevin McBride toái 11 thaùng 6. Sau traän ñaáu, Mike Tyson hoïp baùo tuyeân boá: “Toâi khoâng coøn coù gan ñeå tieáp tuïc moân theå thao naøy, chaéc coù leõ toâi khoâng bao giôø ñaáu nöõa.” (Hình: Reuters/Gary Hershorn) NGUYEÃN QUANG AN

Final NBA 2005

Traän thöù hai: San Antonio 97 - Detroit 76

Sau khi thaûm baïi traän thöù hai Detroit bò San Antonio doàn tôùi chaân töôøng Traän thöù hai cuûa Final NBA 2005 ñaõ dieãn ra khaù soâi noåi vôùi gaàn 19 ngaøn khaùn giaû, treân caàu tröôøng khoâng coøn moät gheá troáng, vaø taát nhieân ñaây laø saân cuûa San Antonio, haàu heát khaùn giaû ñaõ maëc maàu aùo cuûa ñoäi naøy, ñoù laø chöa keå thænh thoaûng treân

caàu tröôøng, khaùn giaû tröông leân nhöõng taám baûng uûng hoä gaø nhaø quaù loä lieãu. Sau khi chieán thaéng traän ñaàu 84-69, San Antonio böôùc vaøo saân vôùi ñaày töï tin, trong khi ñoù ngöôøi ta nhaän thaáy nhöõng neùt lo aâu hieän roõ treân neùt maët cuûa oâng baàu cuõng nhö caùc ñaáu thuû cuûa

Tim Ducncan cuûa San Antonio “bloc” moät cuù suùt cuûa Prince trong traän thö huøng thöù hai cuûa hai ñoäi San Antonio vaø Detroit. San Antonio thaéng 97 - 76.

Detroit.

Khaùc vôùi traän ñaàu San Antonio khôûi ñi khaù chaâm chaïp, nhöng laàn naøy ngay sau khi coù banh tröôùc, chæ caàn möôøi laêm giaây Ginobili cuûa San Antonio ñaõ baén moät traùi 3 ñieåm. Trong voøng hai phuùt ñaàu tieân cuûa traän ñaáu, San Antonio ghi tröôùc 8 ñieåm traéng maø trong ñoù coù hai traùi ba ñieåm. Caùc ñaáu thuû cuûa Detroit khi heát baøng hoaøng, thì treân baûng ghi ñieåm ñaõ cho thaáy San Antonio daãn tröôùc 12-4 khi traän ñaáu môùi ñöôïc voûn veïn hôn 3 phuùt.

Giöõa hieäp ñaàu San Antonio daãn tröôùc 18-10, nhöng roài Detroit cuûng coá laïi haøng nguõ, ñaõ coù luùc chæ coøn thua coù naêm ñieåm, nhöng vaøo phuùt choùt cuûa hieäp ñaàu San Antonio laïi böùt ñi, ruùt cuïc hieäp ñaàu chaám duùt vôùi tæ soá 30-19 nghieâng veà phía San Antonio.

Vaøo hieäp hai, Detroit coá gaéng baét kòp tæ soá, nhöng trong moät chieàu khoâng may maén hoï ñaõ huït nhöõng traùi banh töôûng nhö khoâng theå huït nhö “slam dunk”, “lay up”, khoaûng caùch veà ñieåm soá moãi luùc moät cao, giöõa hieäp hai coù luùc San Antonio daãn tröôùc hôn 20 ñieåm, nhöng sau cuøng khi tieáng coøi giaûi lao cuûa troïng taøi vang leân San Antonio daãn tröôùc 16 ñieåm vôùi tæ soá San Antonio 58 Detroit 42. Trong hieäp naøy Detroit boû sôû tröôøng theá thuû ñeå coá san baèng tæ soá, trong khi ñoù thì San Antonio caøng vaøo saâu traän, caùc ñaáu thuû caøng chôi aên yù vaø kieán hieäu hôn. ÔÛ hieäp ba Detroit laïi lui veà chieán thuaät coá höõu cuûa hoï, phoøng thuû caån maät ñeå giôùi haïn bôùt soá ñieåm cuûa San Antonio. ÔÛ hieäp naøy chính San Antonio cuõng lui veà chieán thuaät phoøng thuû cuûa mình, ñaõ coù luùc trong 4 laàn xuoáng banh, Detroit bò maát banh “steal” caû boán laàn, nhöng caû 4 laàn ñoaït ñöôïc banh trong tay ñoái phöông chính San Antonio cuõng chæ ghi theâm ñöôïc hai ñieåm maø thoâi. ÔÛ hieäp naøy caû hai beân moãi beân chæ ghi ñöôïc 21 ñieåm, vaø hieäp

HALLE, Ñöùc - Ñaáu thuû Marat Safin ngöôøi Nga caõi nhau vôùi troïng taøi Romano Grillotti (phaûi) trong traän chung keát ñaáu vôùi Roger Federer ngöôøi Thuïy Só taïi giaûi Gerry Weber Môû Roäng. Federer thaéng 6-4, 6-7 (68), 6-4. (Hình: Reuters/Wolfgang Rattay)

bò cöôùp banh trong tay (steal) 11 laàn, vaø ñeå cho San Antnio tröôùc sau suùt 11 cuù ba ñieåm, bò “block” 7 laàn.

Veà phía Detroit hoï chæ “steal” 5, “block” 2, vaø khoâng suùt ñöôïc moät cuù 3 ñieåm naøo trong 6 laàn.

Caùc ñaáu thuû ghi nhieàu ñieåm: Detroit: R. Wallace 11, Billup 13, Hamilton 14, Mc Dyess 15.

San Antonio: Ginobili 27, Duncan 18, Bowen 15, Parker 12, Horry 12.

Ba traän keá seõ chôi treân saân Detroit, hoï seõ phaûi chôi taän söùc cuûa mình tröôùc maét laø phaûi thaéng cho kyø ñöôïc traän thöù ba seõ dieãn ra vaøo 6 giôø chieàu nay. Neáu hoï chieán thaéng Haûo thuû Manu Ginobili cuûa San Antonio ñaõ ghi 27 ñieåm cho ñoäi mình. (hình cuûa traän naøy ñeå Andrew D. Bernstein trong Getty images) giaûi toûa bôùt ba chaám duùt vôùi tæ soá 79 - 63 goùc ñeå caùc tay chuyeân baén xa ñöôïc moät chuùt aùp löïc treân nghieâng veà phía San Anto- nhö Ginobili, Horry, Bowen löng hoï, coøn neáu nhö traän nio. töø ngoaøi voøng cung ba ñieåm thöù ba maø Detroit thua, thì Vaøo hieäp boán San Antonio baén vaøo. Chæ trong ba phuùt keå nhö hoï khoâng coù moät chuùt muoán böùt ñi xa, vaø ñaõ coù luùc Detroit thu ngaén khoaûng hy voïng naøo ôû vieäc baûo veä hoï daãn tröôùc 23 ñieåm, theá caùch laø 78-71, thì ba phuùt sau chöùc voâ ñòch cuûa mình. Bôûi vì nhöng vaøo phuùt thöù 6 cuûa San Antonio laïi daãn laïi 14 töø tröôùc tôùi giôø chöa coù moät hieäp naøy trong nhöõng coá ñieåm 90-74. Sau cuøng thì ñoäi banh naøo ñaõ thua ba traän gaéng cuoái cuøng ñaõ coù luùc De- traän ñaáu chaám döùt vôùi tæ soá roài coù theå thaéng laïi ñöôïc 4 traän coøn laïi. Veà nhöõng ñoäi ñaõ troit chæ coøn thua coù 7 ñieåm 97-76. maø thoâi. Cöù moãi laàn Detroit Traän chieán thaéng naøy thua hai traän ñaàu, trong maáy vuøng leân thaâu ngaén caùch bieät, khoâng coù nghóa laø San Anto- chuïc naêm nay chæ coù hai laàn thì San Antonio laïi böùt ñi xa nio chôi quaù hay, maø chính vì ñoäi thua tröôùc hai traän coù theå vôùi nhöõng maøn taán coâng vaøo Detroit ñaõ khoâng giöõ ñöôïc laät ngöôïc laïi ñöôïc tình theá. chính dieän, ñeå roài trong luùc trình ñoä giao boùng cuûa hoï, vaø Laàn thöù hai chuyeän ñoù ñaõ caùc ñaáu thuû cuûa Detroit keùo ñaõ chôi quaù teä trong traän ñaáu xaåy ra vôùi Portland, laø ñoäi ñaõ heát veà ñeå baûo veä döôùi roå, thì naøy. Detroit ít nhaát ñaõ maát töøng laøm ñöôïc chuyeän ñoäi ñaù San Antonio ñöa banh ra hai möôøi cô hoäi ghi ñieåm, hoï laïi vaù trôøi naøy vaøo naêm 1977.

DAT

.3”

TÖØ LITTLE SAIGON

Ñòa Phöông

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

ÑEÁN HOA THÒNH ÑOÁN TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B1

DAT

Hôn 400 khaùch tham döï tieäc kyû nieäm 10 naêm thaønh laäp VNCR

Gaàn 20 giaûi thöôûng xoå soá, giaûi tieàn maët lôùn chöa töøng coù

NGUYEÃNGOÏCHAÁN Westminster, CA. Chieàu Chuû Nhaät 12 thaùng Saùu, 2005 ñaøi phaùt thanh VNCR toå chöùc tieäc möøng 10 naêm töø ngaøy thaønh laäp, taïi nhaø haøng Paracel. Hôn 400 quan khaùch, thaân höõu vaø thaân chuû ñaõ ñeán chung vui vôùi ñaøi nhaân ngaøy kyû nieäm naøy. Ñaøi phaùt thanh Vieät Nam Radio California goïi taét laø VNCR phaùt thanh buoåi ñaàu tieân luùc 12 giôø ngaøy 12 thaùng Saùu naêm 1995 töø ñöôøng Acacia Parkway thuoäc thaønh phoá Garden Grove qua laøn soùng 106.3 FM, tính ñeán nay ñaõ troøn 10 tuoåi.

Ngay töø ñaàu ñaøi VNCR ñaõ mang ñeán cho thính giaû nhöõng chöông trình phaùt Hôn 400 thaân höõu, khaùch môøi, giôùi chöùc chính quyeàn... ñaõ ñeán tham döï buoåi tieäc kyû nieäm 10 naêm thaønh laäp ñaøi Phaùt Thanh VNCR hoâm 12 thaùng Saùu naêm thanh raát giaù trò, boå ích. 2005 taïi nhaø haøng Paracel Seafood (Hình: Vuõ Ñình Troïng) . Ñoàng höông ñoùn nhaän noàng nhieät ñöôïc caùc thaân chuû tin caäy gôûi trao nhöõng tín hieäu quaûng caùo giuùp hoï phaùt trieån thöông vuï. Do ñoù tieäc kyû nieäm 10 naêm cuûa ñaøi cuõng laø dòp ñeå sieát chaët moái quan heä song phöông theâm beàn vöõng.

Vaøo ñaàu thaäp nieân 1990, laøng baùo tieáng Vieät ôû haûi ngoaïi coi nhö ñaõ coù choã ñöùng vöõng chaéc döôùi hình thöùc taïp chí vaên hoïc, chính trò, xaõ hoäi vaø thoâng tin.

Theá nhöng töø trang giaáy leân laøn soùng phaùt thanh laø nhieàu vaán ñeà vaø phaûi traûi qua cuoäc haønh trình ngoùt 20 naêm môùi coi nhö taïm oån.

VNCR ñaõ soáng qua 5 Toaøn theå thaønh vieân VNCR. Töø traùi: OÂng Hoaøng Troïng Thuïy, oâng Phaïm Phuù Minh, baø Leâ Ñình Y Sa, coâ Lan Höông, tieán só Phaïm Thò Hueâ, oâng Nguyeãn Tröôøng, Tieáp trang B8 baø Ñoã Baûo Anh, baùc só Quyønh Kieàu, baø Buøi Bích Haø, ca só Baêng Chaâu, oâng Vuõ Chung, baø Hoàng Nga (Hình: Vuõ Ñình Troïng).

Sinh hoaït Coäng ñoàng Hoäi Taâm Linh Hoïc dôøi truï sôû

Ngaøy giôø: 18 thaùng Saùu, 2005. Ñòa ñieåm môùi: 12851 Brookhusrt Way, Garden Grove, goùc Brookhurst vaø Garden Grove.

Hoäi Taâm Linh Hoïc seõ dôøi ñeán ñòa ñieåm môùi noùi treân vaøo ngaøy 18 thaùng Saùu, 2005. Hoäi vaãn tieáp tuïc phuïc vuï nhö thöôøng leä. L/L: 714-530-0550.

Hoäi Hoa Lan Vieät Nam (OC) toå chöùc hoäi thaûo

Ngaøy giôø: 1 giôø chieàu ngaøy 18 Thaùng Saùu naêm 2005. Ñòa ñieåm: Nhaø thôø First Presbyterian, 11832 Euclid Street, Garden Grove, CA 92840 (Giöõa Chapman vaø OrangeWood.)

Höôùng daãn caùch troàng, tæa lan, töôùi nöôùc vaø boùn phaân ñeå chaêm soùc lan. Vaøo cöûa töï do.

Ca só Phöông Hoàng Queá ra maét CD “Lính Xa Nhaø”

Thôøi gian: 7 giôø toái, Chuû Nhaät 19 Thaùng Saùu 2005. Ñòa ñieåm: Paracel Seafood, 15583-15589 Brookhurst Street, Westminster, CA 92683.

Chöông trình sau khi tröø chi phí Phöông Hoàng Queá seõ duøng ñeå ñoùng goùp giuùp ñôõ cho caùc anh chò em Thöông Pheá Binh taïi queâ nhaø.

Ca só: Nhö Quyønh, Baèng Kieàu, Truùc Mai, Tuaán Vuõ, Nhaät Trung, Trizzie, Kyø Anh, Quoác Anh, Nhaät Haï... Nhoùm kòch Traàn Huøng. MC: Vieät Dzuõng, Nam Loäc vaø Traàn Quoác Baûo.

Giaù veù 45 USD, VIP 55 USD taïi Melody Flowers: 714-775-4648, nhaø saùch Tuù Quyønh vaø nhaø haøng Thanh Mai.

Toång Hoäi Phaùt Trieån Voõ Thuaät Theá Giôùi gaây quyõ

Thôøi gian: 6:00pm, Chuû Nhaät 19 Thaùng Saùu 2005. Ñòa ñieåm: Nhaø haøng Seafood Kingdom, 9802 Katella Ave Anaheim.

Ngheä só: Höông Lan, Thu Phöông, Cao Thaùi, Höông Thô, Myõ Thuùy, Ngoïc Thuûy, Phöôïng Mai, Linh Tuaán, Thanh Huyeàn, Beù Ñan Vy, Myõ Trinh, Kieàu Linh, Ban Theá Heä Treû...

Veù 35 USD vaø 50 USD bao goàm aåm thöïc, baùn taïi: Cafe Factory, Phôû Taøu Bay, nhaø haøng Bình Minh...

Lieân laïc: Giaùo Sö Phaïm Coâng Huyeàn: 714928-7887 vaø Voõ sö Lyù Hoaøng Tuøng soá 714448-7901.

Caùc khoùa tu taäp taïi Tu Vieän Loäc Uyeån

Ngaøy giôø: Ngaøy 27 tôùi ngaøy 30 Thaùng Naêm naêm

Tieáp trang B2

B2 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

Kyø 137

-Cöù ñeå toâi traû, mình laø tay chôi maø, chuyeän naøy laø chuyeän vaët. Baây giôø toâi traû tieàn, caäu sang quaùn toâi caäu cuõng traû tieàn vaäy, toâi nhaän.

Ba böïa buùng tay moät caùi, moät coâ tieáp vieân chaïy ra, Ba böïa ruùt ngay tôø traêm ñoâ ôû tuùi sau: -Traû tieàn chai röôïu, coøn dö anh cho caùc em.

Chieán ñaàu boø can: -Khoâng nhieàu theá ñaâu anh.

Sinh hoaït Coäng ñoàng Tieáp trang B1

2005.

Ngaøy 17 tôùi ngaøy 19 Thaùng Saùu naêm 2005.

Ngaøy muøng 1 tôùi ngaøy muøng 4 Thaùng Baûy naêm 2005.

Ngaøy 14 tôùi ngaøy 18 Thaùng Chín naêm 2005.

Ngaøy 21 tôùi ngaøy 25 Thaùng Chín naêm 2005.

Ngaøy 28 Thaùng Chín tôùi ngaøy muøng 2 Thaùng Möôøi naêm 2005. Ñòa ñieåm: Tu Vieän Loäc Uyeån.

Tìm chæ daãn loä trình treân website: www.DeerparkMonastery.org hoaëc goïi ñieän thoaïi taïi (760) 291-1003.

Coi chi tieát vaø ghi danh treân Internet hoaëc ñieän thoaïi tôùi vaên phoøng theo caùc soá ghi treân.

Xuaân Ñieàm ra maét saùch

Ngaøy giôø: 6 giôø toái Thöù Saùu ngaøy 17 Thaùng Saùu naêm 2005. Ñòa ñieåm: Phoøng sinh hoaït Nhaät Baùo Ngöôøi Vieät, 14771 Moran Street, Westminster, CA 92683.

Ban Tuø Ca vaø Nhaïc Só Xuaân Ñieàm toå chöùc haùt coäng ñoàng vaø ra maét tuyeån taäp nhaïc Daán Thaân. Coù aåm thöïc nheï.

Lieân laïc: Xuaân Ñieàm 562-984-9275.

Hoäi Ngheä Só AÙi Höõu Hoïp Maët

Ngaøy giôø: 5 giôø chieàu ngaøy 17 Thaùng Saùu naêm 2005. Ñòa ñieåm: Phoøng sinh hoaït Nhaät Baùo Vieãn Ñoâng. Hoïp ñeå kieåm ñieåm coâng vieäc, saép xeáp nhaân söï, keá hoaïch baûo veä quyeàn lôïi, coâng boá ngaân quyõ...

Toång Thö Kyù Trung Quaân thay maët hoäi tröôûng kyù thö môøi.

VNUSPS Huaán Luyeän Test 473

Ngaøy giôø: 8 giôø saùng ñeán 1 giôø tröa ngaøy Chuû Nhaät 19 Thaùng Saùu 2005. Ñòa ñieåm: Little Saigon Radio, 15781 Brookhurst Street, #101, Westminster.

Giuùp ñôõ ñoàng höông thi vaøo caùc ngaønh ngheà böu ñieän Hoa Kyø, VNUSPS toå chöùc lôùp huaán luyeän Test 473 vaø höôùng daãn traû lôøi interview.

100 hoïc vieân ghi teân tröôùc seõ ñöôïc öu tieân tham döï lôùp hoïc.

Ghi teân tröôùc qua email: danpham@vnusps.org hoaëc martinthe@vnusps.org

Ñaïi Leã Kyû Nieäm Naêm Thöù 66 Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû Khai Saùng Hoøa Haûo

Ngaøy giôø: 1 giôø 30 chieàu ngaøy Chuû Nhaät 19 Thaùng Saùu 2005. Ñòa ñieåm: Phoøng sinh hoaït Ngöôøi Vieät, 14771 Moran Street, Westminster, CA 92683.

Kyû nieäm naêm thöù 66 Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû khai saùng Ñaïo Phaät Hoøa Haûo.

Lieân laïc: 714-636-5407.

Kyù thö môøi: Huyønh Kim, Döông Minh Quang, Traàn Thò Hoa, Leâ Phöôùc Sang.

Ñeâm nhaïc “Vietnamese Night”

Ngaøy giôø: 2 show 4 giôø chieàu vaø 7 giôø toái ngaøy Chuû Nhaät 19 Thaùng Saùu naêm 2005. Ñòa ñieåm: Harrah’s Casino & Resort, San Diego.

Ca só Quang Duõng, Theá Sôn, Thu Haø, Höông Lan, Quang Linh, Thanh Thaûo, Hoaøi Linh Vieät Höông, nhaïc só Vaên Hoaøng, Vuõ Coâng AnNamX Dancers, Ban Nhaïc Syõ Döï Brothers.

Veù baùn tröôùc taïi Tuù Quyønh (714-531-4284)

-Caäu chôi baûnh ñöôïc thì toâi cuõng chôi baûnh vaäy, toâi coøn nhôù caäu uoáng moät chai röôïu tôùi hai möôi trieäu ñoàng kia maø, caùi naøy thì coù nhaèm nhoø gì.

Chieán ñaàu boø ñaønh laëng im, tieãn Ba böïa ra cöûa quaùn, chieác xe hôi sang troïng cuûa Ba böïa töø töø chaïy laïi, Ba böïa böôùc leân xe coøn vaãy tay chaøo Chieán ñaàu boø. Tí bo ñeán gaàn Chieán ñaàu boø: -Anh neân coi chöøng thaèng ñoù.

-Tao vaãn caûnh giaùc, maøy ñöøng lo. Thoâi tao cuõng veà ñaây, thaèng coø Sang ñaâu? Chieán ñaàu boø khoâng caàn chôø ñôïi laâu, ñaõ thaáy coø Sang: -Baây giôø anh ñi chôi ñaâu?

-Khoâng ñi chôi ñaâu heát, veà nhaø, tao nghe Tí bo noùi meï maøy ñau naëng, maøy coù caàn gì cöù noùi, ï maøy cöù cho baø cuï nhaäp vieän ñi, coù tao.

Xe chaïy maø coø Sang baâng khuaâng, khoâng hieåu tay giang hoà naøy theá naøo, con ngöôøi anh ta thaát thöôøng nhö trôøi möa, trôøi naéng cuûa mieàn Nam. Nhöng chöa bao giôø anh ta ñoái xöû khoâng toát vôùi coø Sang, coù leõ laø chuyeän ngoaïi leä, neáu coù dòp coø Sang phaûi traû laïi coâng ôn aáy, khoâng dính daùng vaøo chuyeän giang hoà, chæ laø tình nghóa giöõa con ngöôøi vôùi con ngöôøi.

vaø caùc tieäm saùch, nhaïc taïi Little Saigon.

Hoïa só Leâ Ñöùc trieån laõm tranh

Nhaät Baùo Ngöôøi Vieät vaø Nguyeät San Phuï Nöõ Gia Ñình Ngöôøi Vieät baûo trôï.

Ngaøy giôø: 11 giôø saùng Thöù Baûy ngaøy 25 Thaùng Saùu ñeán 6 giôø chieàu Chuû Nhaät ngaøy 26 Thaùng Saùu naêm 2005. Ñòa ñieåm: Phoøng sinh hoaït Ngöôøi Vieät, 14771 Moran Street, Westminster, CA92683.

Hoïa só Leâ Ñöùc trieån laõm tranh maøu nöôùc chuû ñeà “Noùn Queâ Höông.” Coù thöùc aên nheï.

Ñeâm Daï Vuõ “Löu Bích - Adam Hoà”

Ngaøy giôø: 9 giôø toái, 24 thaùng Saùu, 2005. Ñòa ñieåm: Majestic Club, 18582 Beach Blvd., Hungtinton Beach.

Ca só goùp maët: Coâng Thaønh, Lyn, Henry Chuùc, Thaùi Thaûo, Tuaán Haûi, Caùt Lyù... Veù $35, baùn tröôùc taïi Tuù Quyønh (714-531-4284), Bích Thu Vaân, Zippost, Le Gôûi Tieàn Leï...

Môû lôùp nhaïc “Hoa Töø Bi”

Ngaøy giôø: Khai giaûng vaøo 2 giôø chieàu ngaøy 25 Thaùng Saùu naêm 2005. Ñòa ñieåm: Chuøa Baûo Quang, 713 N. Newhope Street, Santa Ana, CA-92703.

Tel: 714-554-1287.

Lôùp nhaïc Hoa Töø Bi, goàm nhaïc lyù, hoøa aâm, saùng taùc... vaø piano, keyboard, guitar, luyeän gioïng, do caùc giaûng vieân ñaõ toát nghieäp Quoác Gia AÂm Nhaïc Saigon vaø Golden West Hoa Kyø ñaûm traùch.

Ghi danh töø ngaøy muøng 2 Thaùng Naêm ñeán ngaøy 25 Thaùng Saùu naêm 2005.

Theâm chi tieát: Goïi nhaïc só Nam Höng 714657-5267 hoaëc email: namhung2001@hotmail.com

Nhaïc Hoäi Gaây Quyõ “Taïo Phöôùc Xaây Chuøa”

Ngaøy giôø: 5 giôø chieàu, Chuû Nhaät 26 thaùng Saùu, 2005. Ñòa ñieåm: Seafood Kingdom, 9802 Katella Ave. Anaheim, CA 92840.

Daï tieäc gaây quyõ “taïo phöôùc xaây chuøa” coù söï tham döï cuûa Tuyù Hoàng, Tuaán Chaâu, Löu Quoác Vieät, Taøi Linh, Töôøng Nguyeân... MC: Hoàng Vaân, Ñoã Thanh. Ban nhaïc La Mour. Ñaëc bieät coù söï tham döï vaø chöùng minh cuûa Ñaïi Laõo Hoøa Thöôïng Thích Maõn Giaùc cuøng moät soá chö toân ñöùc taêng ni. Giaù veù: VIP vaø $50, bao goàm aåm thöïc. L/L mua veù: Tuù Quyønh (714-531-4284)

Vaên Buùt Nam California Hoïp Heø 2005

Ngaøy giôø: 11 giôø saùng ngaøy Chuû Nhaät 26 Thaùng Saùu 2005. Ñòa ñieåm: Nhaø Haøng Seafood Palace II, 3150 W. Lincoln Avenue, Anaheim.

Buoåi hoïp nhaèm muïc ñích phoå bieán, phaùt huy vaên hoùa, vaên hoïc, ngheä thuaät vaø gaây quyõ.

Veù tham döï $25, baùn taïi truï sôû Vaên Buùt, 9262 A Bolsa Avenue, Westminster. ÑT: 896-9518, 557-2977.

Chuû Tòch Thaùi Anh Duy kyù thö môøi.

Quyønh Giao ra maét ñóa nhaïc môùi

Ngaøy giôø: 3 giôø chieàu Chuû Nhaät ngaøy 26 Thaùng Saùu naêm 2005. Ñòa ñieåm: Phoøng sinh hoaït Ngöôøi Vieät, 14771 Moran Street, Westminster, CA 92683.

Ra maét CD Trôû Veà Thoân Cuõ vaø Tình Khuùc Phaïm Duy. Goùp maët: Anh Duõng, Phaïm Haø, Vöông Höông, Xuaân Thao, Bob Morgan (Flute), Phaïm Long.

Veù baùn taïi: Tuù Quyønh (714-531-4284),

TUESDAY, JUNE 14, 2005

19 Thaät laø chuyeän baát ngôø ñeán taù hoaû vôùi baø con loái xoùm trong khu phoá vaên hoaù, caên nhaø xinh xaén cuûa coâ Thuyø Trang laïi laø ñieåm taäp keát ma tuyù. Baáy laâu nay caû xoùm ñeàu nghó raèng, Thuyø Trang vaø choàng con laø ngöôøi ñaøng hoaøng, ngöôøi löông thieän, choàng laø nhaân vieân coâng taùc ôû daàu khí, laâu laâu veà nhaø moät laàn, con caùi ñöôïc ñi hoïc ñeàu ñaëên, coâ Thuyø Trang laø moät ñöùa con hieáu thaûo vôùi meï vaø laø ngöôøi chò ñaùng kính cuûa nhöõng ñöùa em, maøn kòch kheùo quaù khoâng moät ai coù theå nghi ngôø ñöôïc hoï laø nhöõng keû löu manh chuyeân nghieäp, chôi vaø buoân baùn thöù haøng döõ maø caû theá giôùi leân aùn.

Buoåi tröa Chieán ñaàu boø vöøa ñeán, giao haøng vaø laáy tieàn xong ra veà, chæ nöûa giôø sau, trinh saùt baøi tröø ma tuyù aäp vaøo baét, muï Gheï buøa heát ñöôøng choái caõi, ngöôøi ta baét ñöôïc haøng baùnh, ñeán maáy kyù loâ gam boät traéng, caû caân tieåu ly ñieän töû ñang phaân phoái haøng, haøng traêm vieân thuoác gaây nghieän, coøn ñoâ la, vaøng vaø tieàn maët caû chuïc trieäu ñoàng tieàn maët. Muï Gheï buøa, thay vì khoùc loùc xin xoû, muï cöôøi leân nhö moät con meï ñieân hoûi moät ngöôøi coâng an: - Toâi bò ñoàng boïn toá caùo, ñuùng khoâng, toå cha chuùng noù quaân heøn. Toâi laø keû buoân baùn chuyeân nghieäp trong nhöõng keû buoân baùn ma

tuyù khaùc, thì baét heát ñi, toâi toá caùo ñoù, caàn thì toâi thaønh thaät khai baùo.

Quan chöùc baét Gheï buøa ñöa bieân baûn cho muï kyù, muï kyù ngay: -Ñöôïc roài, chò seõ ñöôïc giaûm toäi neáu thaønh thaät khai baùo.

Khu phoá vaên hoaù nhoû beù oàn leân, ngöôøi ta ñöùng xem, xaàm xì baøn taùn nhau, tröôùc kia caùi coång saét nhoû ñoùng im æm thì nay môû tan hoang, muï ngoài laøm vieäc ngay ôû phoøng khaùch, nhöng khoâng ai traøn ñöôïc vaøo nhaø, hoï chæ ñöùng nhìn vaø khoâng muoán mình laø keû bò lieân can. Söï laøm vieäc cuûa trinh saùt baøi tröø ma tuyù hay thaät, bao nhieâu laâu nay roài maø ngöôøi loái xoùm khoâng heà bieát vì muï ta vaø ñoàng boïn nguî trang kheùo quaù. Cuoäc khaùm xeùt keùo daøi suoát maáy tieáng ñoàng hoà môùi xong, caên nhaø ñöôïc nieâm phong sau khi luïc soaùt khoâng coøn moät ngoõ ngaùch naøo, nhöõng tang vaät ñöôïc ñöa leân chieác xe vaän taûi nheï, muï gheä buøa bò coøng tay ñöa leân oâtoâ con khaùc vaø caû thaèng nhoû muï nhaän laø con, thaät ra thaèng nhoùc aáy khoâng phaûi laø con cuûa muï, vaø cuõng khoâng ñi hoïc ñaâu heát, no ùnguïy trang laø hoïc sinh laø phöông tieän cuûa muï ñeå vaän chuyeån ma tuyù ñeán moät nôi khaùc. Baø toå tröôûng quen thuoäc cuûa muï cuõng chaúng bieát gì. Baø ta traùch anh coâng an khu vöïc:

Coøn tieáp

Thaêng Long Music (714-899-7898), Töï Löïc (714-531-5290).

Veù ñoàng haïng $15.

Lieân laïc: Ca só Quyønh Giao 714-544-0962 hoaëc 714-653-8693.

Descanso Bonsai Society toå chöùc trieån laõm vaø baùn hoa lan

Ngaøy giôø: Töø ngaøy 17 ñeán ngaøy 19 Thaùng Saùu naêm 2005, 9AM ñeán 4PM. Ñòa ñieåm: Descanso Gardens, 1418 Descanso Drive, La Canada Flintridge, CA. Ñaây laø show thöù 35 haøng naêm cuûa Descanso Bonsai.

Trieån laõm bonsai cuûa caùc ngheä nhaân töø Novice ñeán Master.

Trình dieãn tæa lan vaøo Thöù Baûy vaø Chuû Nhaät töø 11AM ñeán 1:30PM. Caùc giaûi thöôûng ñöôïc phaùt döôùi daïng Ribbons. Baøy baùn caùc loaïi hoa lan vaø saûn phaåm lieân heä.

Lieân laïc: 818-952-4400, 818-952-4400. www.descanso-bonsai.com

Trieån Laõm “A Long Journey of Courage Vietnamese Americans in the United States 1975-2005”

Ngaøy giôø: 2 giôø chieàu Thöù Naêm ngaøy 28 Thaùng Tö ñeán ngaøy 20 Thaùng Saùu naêm 2005. Ñòa ñieåm: California State University, Fullerton, 800 N. State College, Fullerton, CA 92834.

Trieån laõm hình aûnh, phim tö lieäu, taøi lieäu lieân quan ñeán Coäng Ñoàng Vieät Nam taïi Hoa Kyø.

Ban Toå Chöùc: Tieán Só Voõ Kim Sôn, Veronica Chiang, Tammy Tran, Laura Lesner, Judy Minh Hue Pham...

Trieån laõm keùo daøi töø ngaøy 28 Thaùng Tö ñeán ngaøy 20 Thaùng Saùu naêm 2005.

Lieân laïc: (714) 278-3400.

Hoäi Ngoä “AÙi Höõu Tröôøng Truyeàn Tin QLVNCH”

Ngaøy giôø: 9 giôø saùng, Chuû Nhaät 10 thaùng Baûy, 2005. Ñòa ñieåm: Phoøng Sinh Hoaït Nhaät Baùo Ngöôøi Vieät, 14771 Moran Str. Westminster.

Kính môøi toaøn theå Anh Chò thuoäc cöïu quaân nhaân, daân chính cuûa Tröôøng Truyeàn Tin Quaân Löïc Vieät Nam Coäng Hoøa Vuõng Taøu ñeán tham döï ñoâng ñuû, ñaëc bieät laàn naøy laø ngaøy kyû nieäm 20 naêm ngaøy thaønh laäp Hoäi.

L/L: Nguyeãn höõu Ru (714-547-0708), Phan vaên Taøi (714-531-1955), Leâ vaên Trieäu (714-638-0219) vaø Phaïm ñöùc Tuù (714892-1245)

TT Thích Phöôùc Tònh thuyeát giaûng

Ngaøy giôø: 2 giôø chieàu, Chuû Nhaät 10 thaùng Baûy, 2005. Ñòa ñieåm: Tröôøng Trung Hoïc McGarvin, 9802 Bishop Str., Westminster.

Chöông trình thuyeát giaûng nhaèm duy trì phoå bieán giaùo lyù Tænh Thöùc. Hoäi Ñuoác Tueä toå chöùc. Phaùp thoaïi trong 1 giôø 30 phuùt, sau ñoù daønh 1 giôø ñeå thính chuùng ñaët caâu hoûi lieân quan. L/L: Ñuoác Tueä (714-785-3223), (714-775-0872).

Hoäi ngoä “Gia Ñình 18” vaø kyû nieäm “Tuyeán Theùp Xuaân Loäc”

Ngaøy giôø: Ngaøy muøng 9 vaø muøng 10 Thaùng Baûy naêm 2005. Ñòa ñieåm: Phoøng sinh hoaït Nhaät Baùo Ngöôøi Vieät, 14771 Moran Street, Westminster, CA 92683.

Hoäi Ngoä Chieán Höõu Sö Ñoaøn 18 Boä Binh ñeå gaëp gôõ nhöõng chieán höõu töø nôi xa veà, thaêm hoûi nhau, vaø haøn huyeân taâm söï.

VUÕ AÙNH (Kyù söï)

Baøi 18

Beán toâm oâng Toát

Neáu khu nhaø thôø Nöõ Vöông Hoøa Bình Vieät Nam laø töôïng tröng cho söï thònh vöôïng vaø loøng thieän nguyeän cuûa ngö daân Vieät Nam thì beán toâm oâng Toát töôïng tröng cho nhöõng gioït moà hoâi ñoå chan hoøa treân treân bieån, treân toâm, treân caû nhöõng ñoàng tieàn maø ngö daân Vieät gôûi vaøo ngaân haøng. Gia ñình oâng Toát - oâng coù teân thaät, nhöng oâng muoán khi vieát neân duøng teân naøy - laø moät bieåu töôïng raát huøng hoàn cuûa moät nieàm tin saét ñaù nghò löïc cuûa nhöõng ngöôøi tò naïn.

OÂng noùi “Chuùa ban cho caùi teân Toát neân taát caû nhöõng gì maø chuùng toâi laøm ra chaúng qua cuõng laø yù Chuùa”.

Laø ngöôøi Coâng giaùo vaø vaøo thôøi ñieåm tröôùc 30-4-1975, khoâng heà laø ngö daân vaø cuõng khoâng heà bieát gì chuyeän bieån, toâm hay caù caû, ngaøy nay oâng Toát laø moät trong nhöõng ngö daân coù uy tín trong laøng. Toâi thaéc maéc: - Khoâng bieát ngheà bieån thì laøm sao laøm bieån?

- Ngheà daïy ngheà maø. Luùc ñaàu ai cuõng ngaïi, nhöng daàn daø tìm hieåu ñöôøng ñi nöôùc böôùc thì ai cuõng laøm ñöôïc mieãn laø coù söùc khoûe vaø chòu khoù. Hoài môùi vöôït bieân sang ñaây, thaáy bieån laø ñaõ sôï cheát khieáp vì nhöõng kinh hoaøng cuûa chuyeán vöôït bieån, neân

ñaønh laøm caùc coâng vieäc khaùc nhö röûa xe, röûa taàu cho ngöôøi ta. Laøm ñöôïc ít laâu, daønh duïm ñöôïc moät soá tieàn nhoù, töø Louisiana toâi bay qua ñaây (Port Arthur) ñeå ñi “phaàn” toâm, roài daàn daø sau ñoù môùi baét ñaàu xaây döïng cô ngôi nhö hieän nay.

- Ñi phaàn laø sao thöa oâng?

- Moät chieác taàu ñaùnh toâm côõ nhoû hay trung bình cuõng caàn phaûi töø 3 ñeán 4 ngöôøi laøm. Tröø ngöôøi chuû taàu, caàn phaûi coù taøi coâng vaø hai ngöôøi phuï nöõa ñeå ñöa toâm vaøo haàm ñoâng laïnh. Ngoaøi ngöôøi chuû taàu, nhöõng ngöôøi ñi phuï vieäc goïi laø “ñi phaàn”. Tuøy theo nhöõng thoûa thuaän vôùi nhau tröôùc, nhöõng phaàn chia lôøi cuûa chuyeán ñi bieån ñöôïc chia theo moät tyû leä nhaát ñònh.

Töø trung taâm thaønh phoá Port Arthur ñi ra bôø bieån cuõng khaù xa. Beân döôùi moät xa loä laø bôø bieån loài loõm taïo thaønh nhöõng vuõng bieån nho nhoû. Moãi vuøng bieån nhö vaäy, ngö daân Vieät Nam ñaõ mua hoaëc thueâ ñeå laøm caàu taàu rieâng cho baõi toâm cuûa mình.

Chuùng toâi chaïy doïc theo xa loä bôø bieån cuøng vôùi linh muïc Traàn Maïi, Vincent Vuõ vaø moät soá chöùc saéc trong giaùo xöù. Töø xa loä, chuùng toâi coù theå quan saùt heát nhöõng baõi toâm cuûa ngöôøi Vieät Nam trong khu vöïc. Ñuùng laø moät laøng

chaøi vôùi nhöõng tieác trailers cuõ kyõ, uùa maàu thôøi gian, sôn ñaõ troùc vaø nhöõng neïp saét ñaõ baét ñaàu ræ seùt.

Baõi toâm oâng Toát ñöôïc coi laø moät trong nhöõng baõi toâm lôùn vôùi moät caàu taàu daøi khoaûng 300 thöôùc, coù theå caäp khoaûng 10 chieác taàu ñaùnh toâm. Khi chuùng toâi tôùi thaêm thì caùc taàu ñaõ ra khôi gaàn heát, chæ coøn moät vaøi chieác ñaïi kyø (söûa chöõa daøi haïn). OÂng vui veû daét chuùng toâi ñi thaêm caàu taàu. Da saïm naéng gioù, ngöôøi quaéc thöôùc, luùc naøo cuõng nôû nuï cöôøi, oâng Toát noùi veà quaõng ñôøi taùi ñònh cö cuûa oâng. Theo lôøi oâng keå thì caùi cô ngôi naøy khoâng phaûi laø moät loaïi cô caáu ñaõ coù saün. Luùc môùi mua, chæ coù moät khoaûng ñaát troáng treân bôø ñuû ñeå chieác trailer ñaõ cuõ. Caû gia ñình oâng soáng trong caên trailer ñoù vaø tính ñeán chuyeän xaây döïng baõi hoang naøy thaønh moät baõi toâm. OÂng noùi: “Phaûi laøm daàn daàn thoâi vì khoâng theå truùt heát voán lieáng vaøo vieäc naøy ñöôïc. Khoâng theå goïi nhaø thaàu vì hoï tính ñaét neân boá con toâi ñöùng ra xin pheùp vaø töï laøm heát. Cuõng cöïc khoå laém môùi coù ngaøy nay”.

(Coøn tieáp)

Kyû nieäm “12 Ngaøy Tuyeán Theùp Xuaân Loäc” vaø nhôù veà nhöõng ñoàng ñoäi ñaõ hy sinh vì toå quoác.

Lieân laïc: Ñaëng Vaên Phuùc (714) 679-1595, Ñaëng Traàn Hoa (714) 254-5141, Toâ Phaïm Thaùi (714) 540-5366.

naêm 2005. Ñòa ñieåm: Phoøng sinh hoaït Nhaät Baùo Ngöôøi Vieät, 14771 Moran Street, Westminster, CA 92683.

Buoåi hoäi thaûo veà Haûi Thöôïng Laõn OÂng - Leâ Höõu Traùc (1720-1791) ñöôïc toå chöùc bôûi Hoäi Döôïc Só Vieät Myõ Mieàn Nam California.

Lieân laïc: 714-896-9518.

Döôïc Só Vuõ Vaên Tuøng, Hoäi Tröôûng, kyù thö

môøi.

Hoäi Thaûo veà Haûi Thöôïng Laõn OÂng

Ngaøy giôø: 1 giôø chieàu ngaøy 24 Thaùng Baûy

KYØ SAU: Khoâng ai ñôm tieàn ñöôïc ôû nöôùc Myõ!

Hoïa só Hoà Thaønh Ñöùc trieån laõm tranh

Ngaøy giôø: Töø 15 ñeán 23 Thaùng Möôøi naêm 2005. Ñòa ñieåm: Phoøng Sinh Hoaït Nhaät Baùo Ngöôøi Vieät, 14771 Moran Street, Westminster, CA 92683.

DAT

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B3

Moät soá hình aûnh buoåi leã kyû nieäm 10 naêm thaønh laäp VNCR Baøi: VNCR Hình: VUÕ ÑÌNH TROÏNG

DAT

Baø quaû phuï Leâ Ñình Ñieåu (aùo traéng, keá beân laø baø Phan Myõ Söông) nhaän baèng töôûng luïc vinh danh oâng Leâ Ñình Ñieåu, nhaø baùo saùng laäp ñaøi phaùt thanh VNCR. OÂng Leâ Ñình Ñieåu ñöôïc xem laø ngöôøi ñaët neàn moùng ñaàu tieân cho vieäc toå chöùc cuõng nhö caùc hoaït ñoäng cuûa VNCR. Trong cöông vò Toång Giaùm Ñoác, oâng laïi lo toan moïi vieäc ñeå gaày döïng neân ñaøi, luoân luoân vôùi cung caùch moät nhaø truyeàn thoâng chuyeân nghieäp, moät ngöôøi laõnh ñaïo baûn laõnh vaø khaû aùi. Boán naêm sau, khi VNCR ñaõ baét ñaàu vöõng maïnh, oâng Leâ Ñình Ñieåu töø giaõ coõi ñôøi vì baïo beänh, vaøo thaùng 5, 1999.

Tuy oâng qua ñôøi nhöng nhöõng coâng trình do oâng kieán truùc neân vaãn coøn vaø ñaøi VNCR ngaøy nay vaãn haøng ngaøy thöïc hieän nhieàu chuû tröông, quan nieäm cuõng nhö cô caáu toå chöùc maø oâng Leâ Ñình Ñieåu ñaõ thieát laäp ra töø buoåi ñaàu.

Baø quaû phuï Ngoâ Maïnh Thu (ñöùng giöõa, hai beân laø oâng Phaïm Phuù Minh vaø baø Phan Myõ Söông) nhaän baèng töôûng luïc vinh danh oâng Ngoâ Maïnh Thu vì nhöõng ñoùng goùp lôùn lao cuûa oâng cho ñaøi phaùt thanh VNCR. Nhaïc só Ngoâ Maïnh Thu, toát nghieäp tröôøng Quoác Gia AÂm Nhaïc Saøi Goøn, laø moät thaønh vieân saùng laäp cuûa Phong traøo Du Ca Vieät Nam, ñaõ coäng taùc vôùi ñaøi VNCR töø nhöõng ngaøy ñaàu tieân vaøo naêm 1995. OÂng Ngoâ Maïnh Thu laø ngöôøi gaén boù vôùi VNCR moät caùch beàn bæ cho ñeán giaây phuùt cuoái cuûa cuoäc ñôøi oâng, vôùi soá chöông trình do chính oâng vieát ra vaø thöïc hieän treân laøn soùng trong suoát 9 naêm. Thính giaû VNCR ñaõ “meâ” nhöõng chöông trình phaùt thanh cuûa oâng, nhö “Chuùng ta ñi mang theo queâ höông,” “Tröôùc ñeøn ñoïc saùch,” “Ca dao tuïc ngöõ,” “Tieáng thô”... Nhöng oâng ñaõ ñoät ngoät ngöng tieáng treân laøn soùng, vì caùi cheát baát ngôø do ñöùt maïch maùu naõo, vaøo thaùng Taùm 2004. OÂng maát ñi, ñaõ taïo ra moät choã troáng khoù coù ngöôøi thay theá ngay ñöôïc trong loøng thính giaû cuõng nhö caùc ñoàng nghieäp cuûa oâng.

Sau thôøi gian taïo döïng, tôùi thôøi gian phaùt trieån, vaø ngöôøi môû ñaàu giai ñoaïn phaùt trieån cuûa ñaøi VNCR chính laø Toång Giaùm Ñoác Hoaøng Ngoïc Tueä. OÂng laø ngöôøi ñaõ thay theá oâng Leâ Ñình Ñieåu trong chöùc vuï Toång Giaùm Ñoác cuûa ñaøi sau khi oâng Ñieåu qua ñôøi. Vôùi caùi nhìn vöøa thöïc tieãn vöøa coù vieãn kieán, oâng Hoaøng Ngoïc Tueä ñaõ ñöa VNCR ñeán choã vöõng maïnh, coù theå ñöùng treân hai chaân cuûa chính mình maø böôùc tôùi phía tröôùc. Vôùi söï ñieàu khieån cuûa oâng, VNCR ñaõ phaùt trieån ñeán caùc ñòa phöông khaùc, oâng ñaõ thaønh laäp ñaøi VNCR taïi San Diego, cuõng nhö ñaõ noái keát vôùi ñaøi Saigon Houston trong caùc chöông trình tin töùc, vaø rieâng taïi quaän Cam, VNCR ñaõ coù theâm chöông trình phaùt thanh cuoái tuaàn. Ngöôøi ñöùng keá beân laø xöôùng ngoân vieân VNCR Baêng Chaâu.

OÂng Vuõ AÙnh (beân traùi) nhaän baèng töôûng luïc vinh danh vì nhöõng ñoùng goùp lôùn lao cuûa oâng cho ñaøi phaùt thanh VNCR. Trong taát caû nhöõng ngöôøi hoaït ñoäng vôùi VNCR töø ngaøy ñaàu tieân, nhaø baùo Vuõ AÙnh laø ngöôøi duy nhaát ñaõ coù moät quaù trình laøm vieäc vôùi ñaøi phaùt thanh. Töø nhieàu naêm tröôùc 1975 oâng Vuõ AÙnh ñaõ laø phoùng vieân cuûa ñaøi phaùt thanh Saøi Goøn, ñaõ coù ñöôïc nhieàu kinh nghieäm cuõng nhö hieåu thaáu nhieàu quy luaät trong ngheà laøm truyeàn thoâng noùi chung, ngaønh phaùt thanh noùi rieâng. Nhôø söï coäng taùc ngay töø ñaàu cuûa oâng trong vieäc thaønh laäp cuõng nhö xaây döïng ñaøi, VNCR ñaõ taïo ñöôïc phong caùch chuyeân nghieäp trong caùc chöông trình phaùt thanh cuûa mình.

Baùc só Quyønh Kieàu (ñöùng giöõa, beân phaûi laø oâng Phaïm Phuù Minh, beân traùi laø ca só Phöông Hoàng Queá) nhaän baèng töôûng luïc vinh danh vì nhöõng ñoùng goùp lôùn lao cuûa baø cho ñaøi phaùt thanh VNCR. Baø hieän ñang phuï traùch chöông trình “Töø Nhaø Ñeán Tröôøng” vaøo moãi thöù Hai treân laøn soùng 106.3 FM vaø chöông trình “Theá Giôùi Phuï Nöõ” vaøo moãi thöù Baûy treân laøn soùng 1190 AM cuûa Ñaøi VNCR.

Baø Simone Nga nhaän baèng töôûng luïc ghi daáu söï hôïp taùc keo sôn vì lôïi ích rieâng vaø chung cuûa hai ñôn vò VNCR vaø AV Travel ngay töø nhöõng ngaøy ñaàu thaønh laäp ñaøi. AV Travel laø moät coâng ty du lòch, ra ñôøi cuøng moät thôøi ñieåm vôùi VNCR, naêm 1995. Trong suoát möôøi naêm qua, moãi tuaàn AV Travel ñaõ ñeàu ñaën goùp tieáng noùi treân laøn soùng VNCR. Nhöõng chöông trình du lòch cuûa AV Travel ñaõ thöïc söï ñoùng goùp vaøo söï phong phuù cuûa VNCR, ñaõ môøi thính giaû cuûa ñaøi ñi chu du moät caùch thuù vò khaép nôi treân theá giôùi. VNCR vinh danh AV Travel nhö moät ngöôøi baïn cuøng tuoåi vôùi mình, cuõng ñaõ traûi qua bao böôùc khoù khaên vaø cuoái cuøng cuõng tröôûng thaønh nhö mình, vaø nhaát laø vì söï hôïp taùc raát keo sôn vì lôïi ích rieâng vaø chung cuûa nhau, ngay töø böôùc khôûi ñaàu.

OÂng Barrett Tetlow, ñaïi dieän daân bieåu Traàn Thaùi Vaên, trao baèng töôûng luïc cho oâng Phaïm Phuù Minh, Toång Giaùm Ñoác VNCR, trong ñeâm kyû nieäm 10 naêm ngaøy thaønh laäp ñaøi phaùt thanh VNRC.

OÂng Khoâi Taï, ñaïi dieän daân bieåu lieân bang Loretta Sanchez, trao taëng baèng töôûng luïc cho oâng Phaïm Phuù Minh, Toång Giaùm Ñoác ñaøi phaùt thanh VNCR nhaân kyû nieäm 10 naêm thaønh laäp ñaøi.

Tieáp trang B6

Nghò vieân thaønh phoá Westminster, Frank G. Fry, ñaïi dieän thò tröôûng Margie L. Rice vaø caùc ñoàng nghò vieân Russell Paris, Kermit Marsh, Andy Quach, trao taëng töôûng luïc cuûa thaønh phoá cho oâng Phaïm Phuù Minh, Toång Giaùm Ñoác ñaøi phaùt thanh VNRC.

B4 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

Kyø 76 Ñoäng Chuû Hoa Taï Baø Baø noåi noùng: - Baûn toøa hoûi caùc ngöôi laøm sao ñeán ñaây ñöôïc maø thoâi?

Phaïm Cung vaãn cöôøi khieâu khích: - Xin Ñoäng Chuû cho taïi haï bieát tröôùc ñaõ, Thaàn naøo ñaây? Ñoäng Chuû Hoa Taï Baø Baø traû lôøi nhaùt göøng: - Baûn toøa thôø Thaàn Hoûa! Coù dính daùng gì ñeán nhaø ngöôi?

Phaïm Cung baät cöôøi: - Thì ñuùng roài! Chính Thaàn Hoûa, giaän Ñoäng Chuû chaùnh taø baát minh, taøn ñoäc khoù

löôøng, neân ñöa boïn taïi haï ñeán ñaây khuyeân raên Ñoäng Chuû! Ñoäng Chuû Hoa Taï Baø Baø thaáy moät tieåu boái daùm hoãn laùo vôùi mình, lieàn quaùt to: - Nhaø ngöôi daùm laùo vôùi ta!

Phaïm Cung ñoáp laïi: - Noùi laùo aø? Nhö theá Ñoäng Chuû khoâng tin Thaàn Hoûa coù uy löïc thaàn thoâng quaûng ñaïi roài.

Nghe Phaïm Cung traû lôøi kieåu naøy, Ñoäng Chuû Hoa Taï Baø Baø khoâng bieát phaûi noùi tieáp ra sai vì voán baø ta raát sôï bò ñaéc toäi baát kính ñoái vôùi Thaàn Hoûa, neân voäi caõi laïi: - Noùi baäy! Ta khoâng tin hoài naøo?

Baûn toøa noùi laø Thaàn Hoûa phuø hoä baûn toøa, chöù khoâng trôï giuùp cho caùc ngöôi.

Phaïm Cung cheâm theâm: - Ai noùi vôùi Ñoäng Chuû nhö theá? Thaàn Hoûa naøo maø laïi phuø hoä nhöõng keû gian aùc nhö Ñoäng Chuû ñaây?

Khoâng bieát phaûi noùi lyù vôùi teân tieåu boái naøy theá naøo cho phaûi leõ, Ñoäng Chuû Hoa Taï Baø Baø ñaâm ra luoáng cuoáng... Baø ta ngaäp ngöøng, roài boãng nhieân cöôøi phaù leân: - Ngöôi ñöøng coù ñöùng ñaây maø khua moâi muùa moû, ñeå thöøa luùc ta sô hôû maø thoaùt thaân. Ta thaáy ngöôi ñang ñeo thanh kieám

Ñòa Phöông Thaân höõu Giaø Lam ra maét “Toaøn Nhaät Quang Ñaøi” cuûa söû gia Leâ Maïnh Thaùt NGUYEÃN TRUNG TÍN Saùng thöù Baûy 11 thaùng 6 naêm 2005 taïi phoøng sinh hoaït Leâ Ñình Ñieåu, nhoùm thaân höõu Giaø Lam döôùi söï baûo trôï cuûa nhaät baùo Ngöôøi Vieät ñaõ cho ra maét taùc phaåm “Toaøn Taäp Toaøn Nhaät Quang Ñaøi” cuûa söû gia Leâ Maïnh Thaùt ñöôïc Vaân Loäc Foundation phaùt haønh.

Khoaûng 50 ngöôøi ñaõ hieän dieän trong buoåi ra maét saùch, trong soá cöû toïa vaø dieãn giaû, ngöôøi ta nhaän thaáy söï coù maët cuûa moät soá khuoân maët noåi baät quan taâm ñeán vaên chöông, lòch söû, vaên hoùa nhö Giaùo sö Traàn Ngoïc Ninh, Gs Ñoã Quyù Toaøn, Luaät sö Phaïm

Myõ Loäc, ... moät soá Chö Taêng Ni cuõng ñeán tham döï nhö Hoøa Thöôïng Thích Chôn Thaønh, Hoøa Thöôïng Thích Haïnh Ñaïo, Quyù Thöôïng Toïa Thaùi Sieâu, Quaûng Thanh, Nguyeân Sieâu, Thieän Long, Giaùc Syõ, Nhö Minh vaø caùc Ñaïi Ñöùc Minh Taâm, Nhuaän Thoâng. Buoåi ra maét do Thöôïng Toïa Thích Minh Dung ñieàu hôïp.

Theo lôøi trình baøy cuûa Thöôïng Toïa Thích Nguyeân Sieâu, nhöõng coâng trình nghieân cöùu söû hoïc cuûa söû gia Leâ maïnh Thaùt hieän nay treân giaù saùch ñaõ coù 12 cuoán goàm chöøng 20 taäp, moãi cuoán daøy

treân döôùi 600 trang, hai cuoán ñöôïc chuù yù nhaát laø Lòch Söû Phaät Giaùo Vieät Nam (3 taäp), Toång taäp Vaên hoïc Phaät Giaùo Vieät Nam (3 taäp). Ngoaøi ra coøn coù Toaøn Taäp Minh Chaâu Höông Haûi, Toaøn Taäp Traàn Thaùi Toâng, Toaøn Taäp Traàn Nhaân Toâng, Nghieân Cöùu veà Maâu Töû (2 taäp), Chaân Ñaïo Chaùnh Thoáng, Lòch Söû AÂm Nhaïc Phaät Giaùo Vieät Nam, Töï Ñieån Baùch Khoa Phaät Giaùo Vieät Nam (2 taäp), The Philosophy of Vasubandhu, Ngöõ Phaùp Tieáng Phaïn vaø Toaøn taäp Toaøn Nhaät Quang Ñaøi.

“Toaøn taäp Toaøn Nhaät Quang Ñaøi” laø cuoán saùch nghieân cöùu veà Thieàn sö Toaøn Nhaät Quang Ñaøi. Ngaøi sanh ngaøy 10 thaùng 12 naêm 1757 taïi vuøng Trò Thieân khoâng roõ teân thaät vaø maát vaøo ngaøy 14 thaùng 5 naêm 1838, höôûng thoï 78 tuoåi. Ngaøi Quang Ñaøi töø nhoû theo hoïc Nho Giaùo, maõi ñeán 30 tuoåi môùi xuaát gia vaø ñeå laïi nhieàu taùc phaåm vaên chöông, thô keä Phaät Giaùo

baùu treân mình, mau ñöa noù cho ta, coi nhö leã vaät taï toäi, ta coù theå vì noù maø tha cho toäi cheát!

Phaïm Cung “uûa” leân moät tieáng: - Coi boä Ñoäng Chuû Baø Baø thaät ngang ngöôïc ñuùng nhö lôøi ñoàn ñaïi cuûa giang hoà! Ñoäng Chuû neân nhôù, baø ñang ôû treân ñòa phaän ngöôøi khaùc cuõng nhö vaõn boái ñaây kia maø? Ñoäng Chuû Hoa Taï Baø Baø laïi cöôøi lôùn: - Nhaø ngöôi noùi theá maø nghe ñöôïc? Baûn toøa ñang ôû treân ñòa phaän cuûa ngöôøi khaùc?

Thaät buoàn cöôøi! Ñoäng Hoa Taï naøy laø cuûa ta.

Baûn toøa coøn ôû treân ñòa phaän cuûa ai khaùc chöù?

Phaïm Cung nhuùn vai, nhö cho raèng lôøi noùi cuûa baø ta laø hoaøn toaøn voâ lyù: - Caùi ñoäng naøy laø cuûa baø baø? Hoaøn toaøn sai roài. Ñoäng naøy ñang thuoäc veà daõy nuùi Nguõ Lónh kia maø! Ñoäng Chuû Hoa Taï Baø Baø gaàm leân: - Khoâng phaûi. Laø cuûa ta, khoâng phaûi cuûa daõy Nguõ Lónh! Ngöôi noùi theá, coù yù gì?

Phaïm Cung laïi cöôøi: - Tieàn boái ñaõ thöøa hieåu laø mình noùi baäy, noùi caøn roài, coøn baøy ñaët röôøm lôøi?

Noùi caâu naøy, Phaïm Cung coá thay ñoåi caùch xöng hoâ, khoâng goïi “ñoäng chuû” nöõa, chæ goïi laø tieàn boái vôùi nguï yù khoâng thöøa nhaän baø ta

TUESDAY, JUNE 14, 2005 coù quyeàn gì ôû caùo ñoäng naøy. Loøng böïc töùc nhö ñang traøo leân, Ñoäng Chuû Hoa Taï Baø Baø, trôïn ngöôïc maét nhìn vaøo maët Phaïm Cung nhö chôø nuoát soáng chaøng ta: - Ngöôi laøm sao bieát ñöôïc ta khoâng phaûi laø chuû cuûa ñoäng naøy?

Phaïm Cung cöôøi khieâu khích: - Chính Thaàn Hoûa ñaõ cho vaõn boái bieát ñieàu ñoù.

- Voâ leã - Ñoäng Chuû Hoa Taï Baø Baø quaùt leân, roài tieáp: - Haõy traû lôøi caâu ta vöøa hoûi!

Phaïm Cung giaû boä ngaây thô, “uûa” moät tieáng: - Sao laï vaäy! Tieàn boái khoâng coøn tin Thaàn Hoûa sao? Ngöôøi cuûa tieàn boái coù ai cho vaõn boái bieát ñieàu gì caû, may nhôø Thaàn Hoûa cho vaõn boái bieát maø thoâi!

Suy nghó moät luùc, Ñoäng Chuû Hoa Taï Baø Ba, boãng keâu “aø” roài cöôøi laït: - Ta bieát roài! Nhaø ngöôi ñaõ ñeå yù caâu noùi “Phoùng hoûa vaøo noù” cuûa ta, aâm thanh cuûa ngöôøi mieàn Baéc, neân caên cöù vaøo aâm gioïng ñòa phöông vuøng naøy maø cho ta khoâng phaûi ngöôøi ñòa phöông chöù gì.Phaïm Cung gaät ñaàu: - Thì ra baø baø cuõng laø ngöôøi bieát chuùt lyù leõ!

Coøn tieáp

quan troïng.

Trong phaàn phaùt bieåu cuûa mình, Giaùo Sö Ñoã Quyù Toaøn ñaõ neâu ra nhöõng ñieåm then choát vaø quan troïng trong söï nghieäp nghieân cöùu söû hoïc lieân quan ñeán doøng sinh meänh Phaät Giaùo Vieät Nam cuûa söû gia Leâ Maïnh Thaùt, töùc Thöôïng Toïa Thích Trí Sieâu.

Cuõng nhö trong phaàn giôùi thieäu cuûa Thöôïng Toïa Quaûng Thanh, ngöôøi ta cuõng hieåu theâm veà con ñöôøng tu taäp vaø tu hoïc cuûa Söû gia Leâ Maïnh Thaùt. OÂng ñaõ töøng du hoïc taïi Hoa Kyø naêm 1965 sau khi toát nghieäp cöû nhaân taïi Ñaø Laït.

Sang Hoa Kyø oâng theo hoïc tröôøng Ñaïi hoïc Wisconsin vaø toát nghieäp ba baèng Tieán só veà Söû Hoïc, Y Khoa vaø Nhaân Chuûng Hoïc. Sau naêm 1975 cuøng vôùi TT Tueä Syõ oâng vaän ñoäng ñaáu tranh ñoøi töï do daân chuû neân bò nhaø nöôùc Coäng Thöôïng Toïa Thích Nguyeân Sieâu ñoïc tham luaän veà caùc taùc Saûn giam giöõ roài keát aùn töû phaåm cuûa söû gia Trí Sieâu Leâ Maïnh Thaùt. (Hình: Nguyeãn hình. Tuy nhieân sau ñoù qua Trung Tín) cuoäc vaän ñoäng cuûa nhieàu toå chöùc treân theá giôùi, baûn aùn giaûm xuoáng 20 naêm vaø quaûn thuùc 5 naêm. Hieän nay oâng ñang soáng taïi Saøi goøn. Nhieàu taùc phaåm cuûa söû gia loãi laïc naøy duø khoâng maáy ñöôïc caùc caùn boä caàm quyeàn öa thích vaãn phaûi ñöôïc thöøa nhaän laø nhöõng taäp saùch giaù trò vaø ñaõ cho phaùt haønh taïi Vieät Nam nhaát laø caùc tuyeån taäp veà Lòch Söû Phaät Giaùo vaø Toång taäp vaên hoïc Phaät Giaùo Vieät Nam. Moät soá taùc phaåm cuûa Söû gia Leâ Maïnh Thaùt taïi buoåi ra maét saùch. (Hình: Nguyeãn Trung Tín)

DAT

TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B5

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

DAT

TOÅ HÔÏP LUAÄT SÖ DANH TIEÁNG: RICHARD S. HERSCHENFELD ÑAÕ PHUÏC VUÏ VAØ ÑÖÔÏC TÍN NHIEÄM TREÂN 20 NAÊM QUA

CHUYEÂN NGHIEÄP VEÀ TAI NAÏN XE COÄ - DI TRUÙ - VP UY Tín, Chuyeân Nghieäp, Kinh Nghieäm - Luaät Sö Phí Thaáp Nhaát - Boài thöôøng nhanh choùng toái ña - Saün saøng tranh tuïng tröôùc toøa

Xin goïi:

Luaät sö

Huyønh Tuaán Kieät Lieân laïc

Tel: (714) 636-6320 Fax: (877) 882.1930 E.mail: kiet@lawyer.com

KTH

LAW OFFICES

Powered by

12866 Main Street, Suite 201, Garden Grove, CA 92840

HAÛI NGUYEÃN (714) 537-5366

- Ly dò, Khai phaù saûn - Quoác tòch, Theû Xanh - Maát Theû xanh, Re-entry Permit - Ñoaøn tuï gia ñình ODP - Fianceù Visa - Coâng haøm ngoaïi giao

14174 Brookhurst St., Garden Grove, CA 92843

Ñaûm traùch

° ° ° ° °

Luaät Thöông Maïi Luaät Phaù Saûn Luaät Thöông Tích Luaät Gia Ñình Toá Tuïng

B6 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3” Tieáp trang B3

TUESDAY, JUNE 14, 2005

Moät soá hình aûnh buoåi leã kyû nieäm 10 naêm thaønh laäp VNCR

DAT

Moät soá thaân höõu vaø ñoàng nghieäp trong ñeâm kyû nieäm 10 naêm thaønh laäp ñaøi phaùt thanh VNCR. Töø traùi: oâng baø Voõ Phieán, oâng baø Nguyeãn Höõu Coâng (Ñaøi Little Saigon Radio), taøi töû Kieàu Chinh vaø danh ca Minh Trang (Hình: VNCR).

Moät soá hình aûnh xoå soá trong ñeâm kyû nieäm 10 naêm ngaøy thaønh laäp Ñaøi Phaùt Thanh VNCR. Gaàn 20 giaûi thöôûng giaù trò, nhö tieàn maët, veù maùy bay du lòch AÙ Chaâu, tivi, haït xoaøn, hoïa phaåm, giöôøng neäm... ñaõ ñöôïc caùc doanh nghieäp haøo phoùng trao taëng cho chöông trình xoå soá. Moät soá giaûi thöôûng ñöôïc trao taëng tröôùc, moät soá khaùc ñöôïc trao taëng “ngaãu höùng” ngay trong luùc xoå soá. Caùc giaûi thöôûng ñöôïc trao taëng töø nöõ Hoïa Só Beù Kyù, Mattress One, Tick Tock, AV Travel, Saigon City Market, AÙ Chaâu Supermarket, Ñoâng Nam AÙ Total Call International, Phôû Nguyeãn Hueä, Tieäm Gaø Vòt Soáng (Wetsminster & Magnolia), Phôû 94 Anaheim, Kim Taøi Jewlery, OC Auto Hauss, Leï Gôûi Tieàn Leï, Shanghai Photo Studio, Super Co. HomeTheater, Tektronic, Lucky Team Escrow.

TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B7

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

TRUNG TAÂM GIAÙO DUÏC & LUYEÄN THI Daïy töø lôùp 1 ñeán 12, Ñaïi-Hoïc, Cao-Hoïc & Luyeän Thi * Daïy caùc moân hoïc: Anh-Vaên vaø Toaùn-Lyù-Hoùa.

Anh-Vaên (Reading comprehension, Writing skills; Grammar; Vocabulary; Spelling).

Toaùn-Lyù-Hoùa (Pre-Algebra, Algebra, Geometry, Trigonometry, Pre-Calculus, Calculus, Biology, Anatomy, Physiology Medical Microbiology, Pathology, Physics, Chemistry, Organic, Biochemistry,...). * Lôùp luyeän thi SAT ñeå ñaït ñieåm cao vaøo tröôøng ÑAÏI-HOÏC. LUYEÄN THI * Lôùp luyeän thi MCAT ñeå ñaït ñieåm cao vaøo tröôøng Y-KHOA. Lôùp môùi ngaøy 18/06/2005 * Lôùp luyeän thi DAT ñeå ñaït ñieåm cao vaøo tröôøng NHA-KHOA. BAÛO ÑAÛM KEÁT QUAÛ CAO * Lôùp luyeän thi LSAT ñeå ñaït ñieåm cao vaøo tröôøng LUAÄT-KHOA. * Lôùp luyeän thi PCAT ñeå ñaït ñieåm cao vaøo tröôøng DÖÔÏC-KHOA. * Lôùp luyeän thi OCAT ñeå ñaït ñieåm cao vaøo tröôøng NHAÕN-KHOA. Lôùp khai giaûng ngaøy 27/06/2005 XIN GHI DANH SÔÙM ÑEÅ GIÖÕ CHOÃ * Lôùp daïy ñaøn PIANO ñeå phaùt trieån khaû naêng aâm-nhaïc. * Lôùp luyeän thi COMPUTER TECHNICIAN A+ & COMPUTER NETWORKING: MCSE, MCSD, CNA, CNE. * Lôùp luyeän thi NATIONAL & STATE BOARD for PROFESSIONAL LICENSES: M.D, O.M.D, O.D, D.O, D.C, D.DS, Pharm. D, J.D, Advanced Training, and Consultant.

SAT I,II

HOÏC HEØ

* Coù chöông trình HOÏC HEØØ ñeå chuaån bò kieán thöùc cho caùc chaùu vaøo naêm hoïc môùi. * Coù chöông trình DAÏY KEØM ñeå giuùp caùc chaùu laøm nhöõng baøi taäp ôû tröôøng vaø hoïc theâm TOAÙN & ANH-VAÊN. * COÙ CHÖÔNG TRÌNH DAÏY TÖØNG MOÂN VAØO NGAØY THÖÔØNG & CUOÁI TUAÀN. (Baûo ñaûm ñaït ñieåm B hoaëc A) * Vôùi moät nhoùm thaày coâ öu tuù, moät nhoùm giaùo-sö kinh-nghieäm vaø taän taâm. Ñaõ ñaøo taïo haøng ngaøn hoïc sinh, sinh vieân xuaát saéc. * Chuùng toâi nhaän ñöa ñoùn.

First American Building 9872 CHAPMAN AVENUE #17 (goùc BROOKHURST STREET), Garden Grove, CA 92841 Xin L/L: Tieán-Só HUYØNH QUOÁC BÖÛU hoaëc Dr. DAVID ALEXANDER (714) 229-8951

DAT

B8 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

Thaåm Quyeàn Palestine xöû töû boán ngöôøi bò buoäc toäi saùt nhaân

v oø n g q u a n h

theá giôùi Kuwait boå nhieäm phuï nöõ ñaàu tieân vaøo noäi caùc

KUWAIT CITY (Reuters) - Hoâm Chuû Nhaät, Kuwait ñaõ boå nhieäm phuï nöõ ñaàu tieân vaøo noäi caùc, chöa ñaày moät thaùng sau khi caùc nhaø laäp phaùp ban haønh ñaïo luaät cho phuï nöõ ñöôïc quyeàn boû phieáu.

Thuû Töôùng Sheikh Sabah al-Ahmad alSabah ñaõ loan baùo vieäc chæ ñònh baø Massouma al-Mubarak, moät caây buùt bình luaän vaø laø moät ngöôøi tranh ñaáu cho quyeàn cuûa phuï nöõ, laøm boä tröôûng keá hoaïch kieâm quoác vuï khanh veà caùc vaán ñeà phaùt trieån haønh chaùnh, theo cô quan thoâng taán nhaø nöôùc KUNA. “Chæ ñònh moät phuï nöõ Kuwait laøm boä tröôûng laø moät böôùc ñaëc bieät maø chuùng ta ñaõ mong muoán hoaøn thaønh,” oâng Sabah noùi.

Kuwait, giöõ lôøi höùa seõ thöïc hieän caùc caûi caùch daân chuû, ñaõ thöïc hieän moät bieán chuyeån quan troïng khaùc vaøo ñaàu thaùng naøy khi chæ ñònh hai phuï nöõ vaø hoäi ñoàng thò xaõ, laø nhöõng phuï nöõ ñaàu tieân naém caùc gheá trong hoäi ñoàng.

Vaøo Thaùng Naêm, maëc duø coù söï choáng ñoái quyeát lieät cuûa caùc nghò vieân Hoài Giaùo vaø baûo thuû, nghò vieän ñaõ thoâng qua ñaïo luaät cho pheùp phuï nöõ Kuwait quyeàn boû phieáu vaø ra tranh cöû. Ñaïo luaät naøy ñöôïc thoâng qua quaù muoän vaø khoâng kòp ñeå phuï nöõ boû phieáu trong caùc cuoäc baàu cöû thò xaõ vaøo ngaøy 2 Thaùng Saùu, do ñoù hoï seõ khoâng theå söû duïng caùc quyeàn môùi cuûa hoï cho tôùi khi coù nhöõng cuoäc baàu cöû nghò vieän vaøo naêm 2007. Ñaïo luaät veà quyeàn boû phieáu ñaõ ñöôïc coi nhö moät bieán chuyeån taïi Kuwait, giöõa luùc Hoa Kyø ñang thuùc eùp caùc nöôùc trong vuøng haõy thöïc hieän caùc caûi caùch daân chuû.

Baø Mubarak, 57 tuoåi, moät nhaø bình luaän vaø laø giaùo sö moân chính trò hoïc taïi tröôøng Ñaïi Hoïc Kuwait, noùi baø caûm thaáy vinh döï ñöôïc laøm nöõ boä tröôûng ñaàu tieân trong lòch söû cuûa nöôùc AÛ Raäp vuøng Vònh naøy.

Baø Mubarak trôû thaønh thaønh vieân duy nhaát cuûa coäng ñoàng thieåu soá ngöôøi Hoài Giaùo Shiite trong noäi caùc 16 ngöôøi, traùm moät choã troáng sau khi boä tröôûng thoâng tin töø chöùc vaøi thaùng tröôùc ñaây. Caùc thaønh vieân thuoäc gia ñình Sabah ñang caàm quyeàn naém caùc chöùc vuï then choát nhö ngoaïi giao, quoác phoøng, noäi vuï vaø naêng löôïng.

Phuï nöõ ñaõ tranh ñaáu ñoøi caùc quyeàn chính trò töø hôn 40 naêm nay taïi Kuwait, nöôùc vuøng vònh ñaàu tieân coù moät nghò vieän ñöôïc daân baàu leân. (n.n.)

GAZA CITY - Thaåm Quyeàn Palestine hoâm Chuû Nhaät ñaõ thi haønh nhöõng vuï xöû töû ñaàu tieân keå töø naêm 2002, haønh quyeát boán ngöôøi bò buoäc toäi saùt nhaân.

Nhöõng vuï thi haønh aùn töû hình naøy thuoäc vaøo moät chieán dòch môùi nhaèm ñoái phoù vôùi tình traïng voâ phaùp luaät vaø hoãn loaïn, theo lôøi moät phaùt ngoân nhaân Boä Noäi Vuï Palestine.

Boán ngöôøi ñaøn oâng bò haønh quyeát ñaõ bò moät toøa aùn Palestine keát aùn töû hình. Chuû Tòch Mahmoud Abbas ñaõ kyù leänh haønh quyeát hoâm Thöù Baåy. Ba töû toäi ñaõ bò treo coå vaø ngöôøi thöù tö bò moät tieåu ñoäi haønh quyeát baèng suùng.

Caùc löïc löôïng an ninh Palestine ñaõ bò suy yeáu traàm troïng trong hôn boán naêm xung ñoät vôùi Israel, daãn tôùi tình traïng voâ luaät phaùp vaø hoãn loaïn trong caùc thaønh phoá vaø thò traán cuûa ngöôøi Palestine. Caùc thöôøng daân vaø nhöõng ngöôøi thuoäc caùc toå chöùc daân quaân thöôøng mang vuõ khí ñi ngoaøi ñöôøng; coù nhöõng luùc hoï ñuïng ñoä vôùi caùc phe nhoùm ñoái nghòch vaø ngay caû vôùi caùc löïc löôïng an ninh.

Abbas, ngöôøi ñaõ ñaéc cöû chöùc chuû tòch thaùng Gieâng naêm nay theo sau caùi cheát cuûa laõnh tuï laâu naêm Yasser Arafat, ñaõ coi vieäc vaõn hoài luaät phaùp vaø traät töï laø moät öu tieân haøng ñaàu cuûa oâng. Nhöng caùc löïc löôïng an ninh cuûa oâng vaãn chöa coù ñuû söùc maïnh hoaëc uy quyeàn ñeå ñöông ñaàu vôùi caùc toå chöùc voõ trang.

Hoâm Thöù Baûy, khoaûng 40 tay suùng ñaõ taán coâng moät truï sôû an ninh ôû Gaza City, daãn tôùi moät cuoäc chaïm suùng vôùi caùc nhaân vieân an ninh Palestine keùo daøi ba tieáng ñoàng hoà. Moät luùc sau, caùc tay suùng baén vaøo moät nôi gaàn tö thaát cuûa moät só quan an ninh cao caáp Palestine.

Töø khi Thaåm Quyeàn Palestine ñöôïc thaønh laäp naêm 1994 hoï ñaõ ñaët ra hình phaït töû hình. Tuy nhieân, Arafat ñaõ ngöng nhöõng vuï haønh quyeát trong naêm 2002, sau khi bò caùc toå chöùc nhaân quyeàn quoác teá ñaû kích.

Nhöõng vuï haønh quyeát hoâm Chuû Nhaät coù veû coù muïc ñích raên ñe nhöõng keû phaïm phaùp vaø göûi moät thoâng ñieäp cho coâng chuùng maø khoâng phaûi ñoái ñaàu vôùi caùc nhoùm daân quaân.

Boán ngöôøi bò haønh quyeát khoâng thuoäc caùc toå chöùc daân quaân, vaø nhöõng toäi saùt nhaân cuûa hoï ñaõ xaåy ra giöõa thaäp nieân 1990. (nm)

GRAND MOTORS, Inc. NEW CAR & USED CAR SALES & LEASING & RENT-A-CAR 8471 Garden Grove Blvd., Garden Grove, CA 92844

Toång Ñaïi Lyù Xe Hôi (Broker)

chuyeân Baùn vaø Lease taát caû loaïi xe 2005-2006 CHUÙ YÙ! Luùc naøy quí khaùch muoán mua hoaëc lease moät chieác xe môùi (2005), (2006), quí khaùch caàn neân bieát veà payment haøng thaùng cuûa quí khaùch laø bao nhieâu! Vì chæ caàn treân döôùi $10 thì quí khaùch ñaõ tieát kieäm ñöôïc $600 tieàn maët! Soá tieàn khoâng phaûi laø nhoû ñoái vôùi ngöôøi thaân cuûa mình ôû Vieät Nam

Taïi sao phaûi ñeán DEALER lôùn ñeå mua xe maát nhieàu thôøi giôø maø laïi mua maéc ($)!

Haõy ñeán GRAND MOTORS, Inc. moät laàn quyù khaùch seõ coù ñöôïc giaù caû vaø tieàn lôøi vöøa yù! vaø lease taát caû loaïi xe 2005 vôùi giaù Wholesale (giaù goác).

DU HOÏC, NO CREDIT, BAD CREDIT, BANKRUPTCY OK!

COÙ NHIEÀU XE CUÕ ÑEÅ QUYÙ VÒ LÖÏA CHOÏN

2005 BENZ C230

$

325 99

MSRP: $33,570 80 Residual: $11,413 12,000 miles / year O.A.C +TAX Total drive off: $3,999 60 months closed end lease

2006 BMW 325I

$

99

341

MSRP: $32,345 45 Residual: $13,261 12,000 miles / year O.A.C + Tax Total drive off: $3,999 60 months closed end lease

2005 HONDA ACCORD LX

$

199 99

MSRP: $21,240 60 Residual: $11,469 O.A.C + Tax 12,000 miles / year Total drive off: $1,999 36 months closed end lease

2005 LEXUS ES330

$

2005 ACURA MDX

$

299

MSRP: $37,470 10 Residual: $23,606 12,000 miles / year O.A.C Total drive off: $3,999 36 Months closed end lease

99

+ Tax

2005 TOYOTA SIENNA LE

99

309

MSRP: $33,649 93 Residual: $19,179 12,000 miles / year O.A.C + Tax Total drive off: $3,999 36 months closed end lease

$

99

207

MSRP: $27,061 Residual: $16,050 12,000 miles / year O.A.C + Tax Total drive off: $2,999 36 months closed end lease

* All the above lease total drive off includes for first payment, DMV fees, bank fee, security dep.

ACURA * HONDA * LEXUS * MERCEDES * TOYOTA * NISSAN * MITSUBISHI * MAZDA * VOLVO * DODGE * FORD * CHEVY * GMC * JEEP * JAGUARS * ISUZU * SUZIKI...

Brookhurst

714. 317-2424

Vietnamese Dept. Sales Manager

Magnolia

Cell:

GRAND MOTORS Inc.

Dale St.

TOMMYSÔN

Nhaän Deposit CASH or ATM coù ñieàu kieän deã daøng

Beach

CAR RENTAL

Garden Grove

22FWY

N W

E S

Westminster

ª ACURA ª DODGE ª INFINITY ª HONDA ª TOYOTA ª LEXUS ª MERCEDES ª BMW ª ACURA ª DODGE ª INFINITY ª HONDA ª TOYOTA ª LEXUS ª BMW ª

ACURA ª DODGE ª INFINITY ª HONDA ª TOYOTA ª LEXUS ª MERCEDES ª BMW

ª ACURA ª DODGE ª INFINITY ª HONDA ª TOYOTA ª LEXUS ª MERCEDES ª BMW ª ACURA ª DODGE ª INFINITY ª HONDA ª TOYOTA ª LEXUS ª BMW ª

.3”

ACURA ª DODGE ª INFINITY ª HONDA ª TOYOTA ª LEXUS ª MERCEDES ª BMW

Ñòa Phöông

Hôn 400 khaùch tham döï tieäc...

Tieáp trang B1

naêm cuoái theá kyû thöù 20 vaø 5 naêm ñaàu theá kyû 21, nhö caùi “baûn leà” chuyeån tieáp giöõa hai theá kyû. Bieát bao bieán chuyeån ñaõ qua treân chính tröôøng quoác teá. VNCR laø chöùng nhaân, ghi daáu, chuyeån ñaït ñeán thính giaû döôùi nhieàu hình thöùc. Choïn moác thôøi 1995 laø thôøi ñieåm 20 naêm Tò Naïn, Ñaøi VNCR chính thöùc nhaäp cuoäc, ñeán nay ñaõ 10 naêm tröôûng thaønh laø nhôø coâng lao cuûa nhieàu ngöôøi.

OÂng Phaïm Phuù Minh, Toång Giaùm Ñoác VNCR, phaùt bieåu: “Con soá chaün 10 naêm nhaéc chuùng ta moät con soá khaùc, maø gaàn ñaây chuùng ta ñaõ nhaéc ñeán raát nhieàu, ñoù laø con soá 30 naêm. Ba möôi naêm mieàn Nam cuûa chuùng ta suïp ñoå, daãn tôùi cuoäc tò naïn cuûa ngöôøi Vieät Nam taïi nhieàu nôi treân theá giôùi, maø cuoäc hoïp maët cuûa chuùng ta toái hoâm nay cuõng laø baét nguoàn töø söï kieän ñoù.”

Nhaân dòp nhìn laïi cuoäc haønh trình ñaõ qua ñaøi VNCR toû loøng bieát ôn nhöõng ngöôøi ñaõ ñoùng goùp töøng vieân gaïnh ñeå traûi thaønh con ñöôøng suoâng seû hieän nay. Buoåi tieäc môû ñaàu vôùi phaàn vinh danh nhöõng ngöôøi ñaõ coù coâng döïng xaây vaø ñieàu haønh suoát thôøi gian qua, hieän vaãn coøn ñang coäng taùc hay ñaõ vónh vieãn ra ñi. Trong soá caùc vò ñöôïc vinh danh xin ñaëc bieät chuù troïng tôùi: OÂng Leâ Ñình Ñieåu, ngöôøi saùng laäp ñaøi VNCR, chuû nhieäm chuû buùt taïp chí Theá Kyû 21, ñoàng thôøi laø Chuû tòch Hoäi Vaên Hoïc Vieät Myõ (VAALA). OÂng Leâ Ñình Ñieåu qua ñôøi vì baïo beänh vaøo thaùng 5 naêm 1999. OÂng laø ngöôøi coù coâng ñaët neàn moùng, chuû tröông toå chöùc, ñieàu haønh ñaøi cuûa oâng Leâ Ñình Ñieåu vaãn ñöôïc duy trì cho ñeán nay.

Baø quaû phuï Leâ Ñình Ñieåu thay maët gia ñình leân nhaän taám plaque löu nieäm.

Nhaïc só Ngoâ Maïnh Thu coäng taùc vôùi VNCR töø nhöõng ngaøy ñaàu tieân. OÂng xuaát thaân töø Tröôøng Quoác Gia AÂm nhaïc Saøi goøn vaø laø moät thaønh vieân saùng laäp phong traøo Du Ca Vieät Nam. Ñeán vôùi VNCR oâng ñaõ mang theo taøi naêng vaø söï nhieät tình. Suoát 9 naêm phuïc vuï, oâng ñaõ laøm say meâ haøng traêm ngaøn thính giaû vôùi caùc tieát muïc “Tröôùc ñeøn ñoïc saùch,” “Ca dao tuïc ngöõ,” “Tieáng thô.” OÂng Ngoâ Maïnh Thu ñaõ ngöng tieáng treân laøn soùng VNCR, khieán cho haøng chuïc ngaøn thính giaû baät thaønh tieáng khoùc khi oâng ñoät ngoät ra ñi vaøo thaùng 8 naêm 2004. Söï ra ñi cuûa oâng taïo ra moät choã troáng khoù coù ngöôøi thay theá trong loøng thính giaû vaø caùc ñoàng nghieäp. Baø quaû phuï Ngoâ Maïnh Thu vaãn coøn xuùc ñoäng khi leân nhaän baûng löu nieäm, moät mình!

OÂng Hoaøng Ngoïc Tueä laø ngöôøi thay theá chöùc vuï Toång

Giaùm Ñoác cuûa ñaøi khi oâng Leâ Ñình Ñieåu qua ñôøi. Vôùi caùi nhìn thöïc tieãn vaø vieãn kieán, oâng Hoaøng Ngoïc Tueä ñöa VNCR ñeán choã vöõng maïnh vaø phaùt trieån ñeàu. Döôùi söï ñieàu khieån cuûa oâng, VNCR ñaõ chuyeån ñaït chöông trình, noái keát vôùi caùc ñòa phöông khaùc, oâng ñaõ thaønh laäp ñaøi VNCR San Diego, cuõng nhö ñaõ baét tay vôùi ñaøi Saøi goøn Houston trong caùc chöông trình tin töùc, rieâng taïi Quaän Cam, VNCR ñaõ coù theâm chöông trình phaùt thanh cuoái tuaàn treân laøn soùng 1190 AM. Nhaø baùo Vuõ AÙnh mang theo kinh nghieäm quaù trình hoaït ñoäng phaùt thanh töø tröôùc naêm 1975, oâng ñaõ laø phoùng vieân ñaøi phaùt thanh Saøi goøn, laø ngöôøi hieåu thaáu qui luaät ngheà truyeàn thoâng töø baùo vieát ñeán baùo noùi. Nhôø söï coäng taùc ngay töø phuùt ñaàu vieäc xaây döïng ñaøi VNCR ñaõ taïo ñöôïc phong caùch chuyeân nghieäp trong caùc chöông trình phaùt thanh cuûa VNCR. OÂng Vuõ AÙnh ñöôïc vinh danh nhö moät ngöôøi coù chuyeân nghieäp vöõng chaéc vaø loøng taän tuïy, tinh thaàn phuïc vuï toát cuûa oâng.

Baùc só Quyønh Kieàu, ñöôïc vinh danh laø moät trong nhöõng coäng taùc vieân laâu naêm nhaát. Baø phuï traùch chöông trình “Töø nhaø ñeán tröôøng” vaøo moãi thöù Hai treân laøn soùng 106.3 FM vaø chöông trình “Theá Giôùi phuï nöõ” vaøo moãi Thöù Baåy treân laøn soùng 1190 AM. AV travel laø moät coâng ty du lòch ra ñôøi cuøng thôøi ñieåm vôùi ñaøi VNCR. Trong suoát 10 naêm qua vöøa laø thaân chuû quaûng caùo raát roäng raõi, vöøa phuï traùch chöông trình höôùng daãn du lòch raát phong phuù, mang ñeán cho thính giaû nhieàu chi tieát ñoäc ñaùo khi khaùch muoán thaêm vieáng caùc danh lam thaéng caûnh treân theá giôùi. Simone Nga Giaùm ñoác AV coøn taëng nhieàu phaàn thöôûng quí giaù laøm xoå soá giuùp vui trong ngaøy kyû nieäm.

Trong baøi phaùt bieåu khai maïc buoåi leã kyû nieäm 10 naêm thaønh laäp ñaøi, Toång Giaùm Ñoác Phaïm Phuù Minh, phaùt bieåu: “Cho tôùi nay, nhìn laïi 10 naêm hoaït ñoäng, chuùng toâi nghó VNCR cuõng ñaõ gaët haùi ñöôïc nhieàu kinh nghieäm ñaùng quyù. Vaø cuõng chính ôû thôøi ñieåm 10 naêm naøy laø luùc VNCR caàn nhìn laïi ñoaïn ñöôøng ñaõ qua ñeå ruùt ra

TUESDAY, JUNE 14, 2005 nhöõng baøi hoïc cho chính mình... Phaåm chaát cuûa ñaøi phaùt thanh laø tin töùc phaûi nhanh nhaïy, ñaày ñuû, khoâng phaûi chæ ngoài moät choã nhaän tin töùc roài mang ra ñoïc maø coøn phaûi ñi saên tìm nhöõng bieán coá môùi meû, noùng hoåi, coù aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng cuûa moïi ngöôøi...”

Sau phaàn vinh danh caùc aân nhaân cuûa ñaøi chöông trình vaên ngheä thaät ñaëc saéc ñaõ dieãn ra vôùi nhieàu ngheä só thôøi danh. Chuùng toâi gaëp laïi Adam Hoà, chuù em nhaïc só 15 tuoåi ñaõ xuaát hieän trong dòp kyû nieäm naêm thöù 9, nay trôû laïi ñoäc ñaùo, chöõng chaïc hôn.

Caùc ca só coù maët vaø giuùp vui vôùi VNCR coù JD Hoaøng, Dieãm Lieân, Phöông Hoàng Queá, vaø raát nhieàu thaân höõu.

Ca só Baêng Chaâu ñaõ noåi danh töø tröôùc 1975 nay cuõng laø xöôùng ngoân vieân raát khaû aùi cuûa VNCR. Ñieåm ñaëc bieät vöøa vui vöøa soáng ñoäng laø cuoäc xoå soá. Caùc maïnh thöôøng quaân ñaõ taëng quaø “xoái xaû” goàm tieàn maët vaø quaø raát quí giaù, nhö tieäm ñoàng hoà Tic Tock taëng 2 ñoàng hoà Longine trò giaù gaàn 2,000 ñoâ la, Haõng ñieän thoaïi Ñoâng Nam AÙ taëng hieän kim, AV Travel taëng veù du lòch Hoàng Koâng, hoïa só Beø Kyù taëng tranh, nhieàu cô sôû khaùc taëng quaø vaø soá löôïng tieàn maët nhieàu nhaát töø tröôùc tôùi nay. Caùc chuû nhaân caùc cô sôû thöông maïi trao tay, ñeám tieàn ngay treân saân khaáu vaø taëng ngay cho ngöôøi truùng giaûi. Ngoaøi caùc cô sôû vaø caù nhaân neâu treân, caùc cô sôû baûo trôï giaûi thöôûng xoå soá ñeâm daï tieäc coøn coù: Mattress One, Saigon City Market, AÙ Chaâu Supermarket, Phôû Nguyeãn Hueä, Tieäm Gaø Vòt Soáng (Wetsminster & Magnolia), Phôû 94 Anaheim, Kim Taøi Jewlery, OC Auto Hauss, Leâ Gôûi Tieàn Leï, ShangHai Photo Studio, Super Co. HomeTheater, Tektronic, Lucky Team Escrow.

Buoåi sinh hoaït kyû nieäm 10 naêm cuûa ñaøi VNCR ñaõ dieãn ra phong phuù vaø soâi ñoäng nhôø ba “hoaït naùo vieân” Hoaøng Troïng Thuïy, Vuõ Chung vaø Nguyeãn Tröôøng. Ba anh cuõng laø nhöõng thieát keá chöông trình, ñieàu khieån, xöôùng ngoân moãi ngaøy treân ñaøi VNCR. Noùi ñeán thaønh coâng cuûa böõa tieäc khoâng theå boû soùt hai ngöôøi ñeïp Myõ Söông vaø Hoàng Nga, hai myõ nhaân ñieàu haønh kheùo leùo moät “ñoäi ñaëc nhieäm” nieàm nôû, thanh lòch vaø xinh ñeïp khieán cho ñeâm kyû nieäm coù nhieàu “kyû nieäm” trong loøng ngöôøi tham döï.

DAT

TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B9

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

CHO COÂNG CHUÙNG

.3”

BAÙN ÑAT Á ÑAÁU GIAÙ

DAT

CAÀN PHAÛI BAÙN HETÁ

200

PHAÀN ÑATÁ

ÑAT Á XAY Â NHAØ ÑEÁN 640 MAÃU GIAÙ ÑAÁU TOÁI THIEÅU TÖØ $100 MOT Ä MAÃU NHIEÀU PHAÀN ÑAÁT TAÏI SAN DIEGO, RIVERSIDE, SAN BERNARDINO, LOS ANGELES, KERN, VAØ IMPERIAL COUNTIES HAÕY

XEM

NHÖÕNG

PHAÀN

ÑAT Á

THÍCH

HÔÏP

NAØY

MUOÁN NHAÄN ÑÖÔÏC BAÛN ÑOÀ, ÑIEÀU KIEÄN VAØ CHI TIETÁ ÑAÁU GIAÙ, MÔØI XEM WEBSITE HOAËC GOÏI: ÑIEÄN THOAÏI MIEÃN PHÍ:

CATOLOG MIEÃN PHÍ 1-800-381-8572

GHI DANH luùc 8:30 saùng Chuû Nhaät ngaøy 26 thaùng 6 naêm 2005 ÑAÁU GIAÙ baét ñaàu 9:30 saùng Chuû nhaät ngaøy 26 thaùng 6 naêm 2005 TAÏI San Diego Convention Center 111 West Harbor Drive San Diego, CA 92101

NGAØY ÑAÁU GIAÙ: CHUÛ NHATÄ 26 THAÙNG 6 NAÊM 2005

Ñaáu Giaù bôûi: LandAuction.com

CA NHAÏC - ÑIEÄNAÛNH - GIAÛITRÍ

.3”

B10 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

C

ho ñeán giôø phuùt naøy, söï noåi tieáng cuûa nhöõng ngheä só Vieät Nam döôøng nhö ñaõ phaûi traû giaù quaù ñaét. Thò tröôøng ngheä thuaät voán ñaõ khaéc nghieät laïi caøng trôû neân nhieàu gai hôn khi haøng chuïc ca só, dieãn vieân phaûi baùn mình cho quyû döõ ñeå thaønh ngöôøi cuûa coâng chuùng. Chöa keå ñeán nhöõng scandal tình, tieàn raéc roái cuûa caùc ngheä só thì baêng sex nhö moät baùo ñoäng ñoû cho caùi giaù cuûa söï noåi tieáng. Roài nhöõng chuyeän muoán thaønh danh thì phaûi boû baïc tæ, phaûi aên naèm vôùi ngöôøi quaûn lyù, phaûi thay ñoåi hoaøn toaøn con ngöôøi... ngaøy caøng gia taêng khieán cho caùc ngheä só Vieät Nam nghieãm nhieân trôû thaønh moät coâng cuï troø chôi cuûa saân khaáu ñeøn maøu.

Töøng coù laàn moät ca só treû taïi Saøi Goøn ñaõ phaûi thoát leân raèng “Caùi giaù cuûa em phaûi traû laø khoaûng vaøi tuaàn laïi “ñi chôi xa” cuøng oâng baàu. Ñoái vôùi em “giaù” naøy khoâng quaù ñaét, mieãn laø oâng aáy “chòu giuùp mình töø A ñeán Z”. Vaø cöù moät coâ ca só treû naøy nhaân leân haøng traêm ca só ñang haønh ngheà taïi Saøi Goøn vaø Haø Noäi thì lieäu caùi giaù ñoù seõ coøn ñi ñeán ñaâu?

Ngoaïi tröø nhöõng tröôøng hôïp coá tình taïo scandal phaùt taùn hình vaø baêng sex do mình laøm khoå chuû ra thì coù nhöõng tröôøng hôïp oâng baàu baét ca só phaûi quay baêng ñoài truïy, chuïp aûnh nude ñeå coù theå naém giöõ ñieåm yeáu cuûa ca só khieán cho teä naïn duøng sex ñeå ñe doïa, laêng xeâ ngaøy caøng gia taêng. Ñeå noåi tieáng, caùc ca só buoäc mình phaûi chaáp nhaän nhöõng vieäc laøm nhö vaäy vaø coi ñoù laø ñieàu taát yeáu?

Tröôùc ñaây, töøng coù chaøng trai raát baby, gioïng haùt cuõng bình thöôøng nhöng naèm trong taàm ngaém cuûa moät oâng baàu.

OÂng baàu naøy laïi laø daân ñoàng tính neân ñeå noåi tieáng chaøng trai buoäc phaûi trôû thaønh ngöôøi tình cuûa oâng baàu naøy. Cöù theá, nhöõng ca só muoán thaønh danh phaûi traû moät caùi giaù raát ñaét khoâng chæ laø tieàn baïc maø coøn laø caû con ngöôøi mình ñeå laøm haøi loøng oâng chuû. Khoâng hieåu laø nhöõng tröôøng hôïp naøy ñaõ dieãn ra töø luùc naøo nhöng cho ñeán baây giôø ca só môùi vaøo ngheà ñeàu goïi ñoù laø moät nguyeân taéc thaønh danh. Ñoàng thôøi, maát söï laøm chuû töï do caù nhaân, baûn thaân mình ngheä só coøn baét buoäc phaûi queân teân, queân xuaát xöù vaø gia ñình mình ñeå laøm troø tröôùc oáng kính phoùng vieân nhaèm phaùt trieån söï nghieäp môùi khieán cho caùi giaù cuûa söï noåi tieáng khoâng coøn naèm ôû möùc haïn cheá nöõa.

Sex vaø söï noåi tieáng

C a Ñeå noåi tieáng, ngöôøi ñaàu tieân ca só voâ danh phaûi tìm ñeán laø oâng baàu, nhaïc só hoaëc ngöôøi quaûn lyù coù theá löïc trong laøng aâm nhaïc. Nhöõng oâng baàu naøy voán ñaõ naém quaù roõ vò trí cuûa mình neân ñoøi hoûi caùc ngheä só nhöõng caùi giaù gaàn nhö laø quaù ñaét. Tình traïng chung taïi Vieät Nam hieän nay laø oâng baàu ñeàu aên naèm vôùi ca só muoán ñöôïc thaønh danh ñoù theo daïng boà nhí. Neáu xeùt taïi Vieät Nam hieän nay, coâ ca só treû NY töøng ñaõ ñi theo nhaïc só H moät thôøi gian daøi vaø cuõng ñaõ trôû thaønh ngöôøi cuûa nhaïc só naøy ñeå ñöôïc söï giuùp ñôõ leân saân khaáu coù tieáng. Khoâng rieâng gì NY maø coøn coù ca só H vôùi nhaïc só HD, C nhoùm T vôùi baàu TK, HN vôùi baàu P... Haàu heát nhöõng ca só nhaän söï giuùp ñôõ cuûa baàu show, nhaïc só naøo ñeå thaønh danh thì ñeàu coù quan heä khaù thaân maät vôùi ngöôøi ñoù. Maø baây giôø, ñeå choïn ca só ñeå laêng xeâ caùc nhaø ñaàu tö höôùng nghieäp naøy cuõng phaûi choïn ngöôøi phuø hôïp vôùi mình ñeå deã daøng hôïp taùc ôû nhieàu khía caïnh khaùc nhau.

Sau khi ñaõ coù quaûn lyù, ngöôøi naâng ñôõ thì ca só seõ phaûi coù nhöõng chieâu baøi gaây söï chuù yù cuûa coâng chuùng. Môùi ñaây nhaát, coâng cuï ñeå taïo teân tuoåi cho ca só nhanh nhaát laø scandal thì toaøn boä maët baèng scandal chæ taäp trung vaøo moät truyeän: Khai thaùc ñôøi tö, cuoäc soáng treân giöôøng cuûa caùc ngheä só.

Haøng loaït nhöõng böùc aûnh nude, baêng sex ñöôïc coi laø coâng cuï soá moät khieán cho khoâng ít ngheä só coá tình ñi chuïp aûnh khoûa thaân ñeå tung leân maïng.

Nhöõng ngöôøi maãu nhö La Duy Ngoïc, Haø Kieàu Anh, Baûo Hoøa, Hoà Ngoïc Haø, Theá Taâm... ñua nhau phaùt haønh series aûnh gôïi caûm beân caïnh moät loaït ca só nhö Ngoâ Thanh Vaân, Nguyeãn Hoàng Nhung, Minh Anh, Leâ Hieáu... cuõng thöû laøm daùng trong tình traïng khoâng moät maûnh vaûi che thaân. Ñình ñaùm nhaát vaãn laø nhöõng cuoän baêng sinh hoaït rieâng tö cuûa Kim Tính, Yeán Vy, Hoàng Phöôïng... Ñaây coù leõ laø scandal ñöôïc ñaùnh vaøo ñuùng taâm lyù khaùn giaû Vieät Nam khi moïi coâng öôùc quaù chaët, trang phuïc hôû hang khoâng ñöôïc dieãn maø nhöõng chuyeän kín ñaùo laïi ñöôïc xem laø lónh vöïc caám. Chính ñieàu ñoù, söï toø moø cuûa khaùn giaû daønh cho caùc ngheä só daùm thoaûi maùi tröôùc oáng kính aûnh ñeå laøm daùng trong boä daïng khoâng quaàn aùo ngaøy caøng gia taêng.

Beân caïnh söï hoã trôï cuûa caùc web sex thì aûnh nude phaùt taùn nhanh choùng theo kieåu haøng “cho khoâng, bieáu khoâng” neân teân tuoåi ca só, dieãn vieân cuõng taêng leân töøng ngöôøi coi nhöõng böùc aûnh ñoù moät. Khi aûnh nude xuaát hieän quaù nhieàu thì gaây hieän traïng baõo hoøa, laäp töùc nhöõng caùi ñaàu thieát keá chieâu

s ó

V i eä t

baøi coâng ngheä nghó ngay ñeán quay phim caáp ba hay baêng quan heä. Nhöõng baêng, ñóa môùi ñaàu xuaát hieän taïo leân moät tieáng vang lôùn. Haøng loaït baùo, ñaøi bình luaän, coâng chuùng nhaän xeùt khieán cho caùc dieãn vieân leân nhö dieàu gaëp gioù.

Trong moät chöông trình haøi cuoái tuaàn trong nöôùc vöøa phaùt soùng môùi ñaây ñaõ dieãn laïi toaøn boä haønh trình cuûa moät ngoâi sao ñuùng theo caùch laêng xeâ treân. Coù moät coâ gaùi troâng cuõng xinh xaén nhöng haùt hôi yeáu vaäy maø baàu show vaãn ñaåy leân ñöôïc haøng sao baèng moïi chieâu baøi, chieán löôïc khaùc nhau. Ñeå gioáng vôùi ca só chuyeân nghieäp, coâ ca só cuõng baét ñaàu ñöôïc ñaët teân laø Taâm Gia Linh theo tieáng Hoa, tieáng Taøu luyeán laùy nhöng laïi bò baàu show thöôøng xuyeân goïi nhaàm laø Taám Gia Lôïn. Roài ñaùp öùng xong nhu caàu giaûi trí cuûa baàu show, coâ ca só naøy ñöôïc taïo haøng loaït scandal nhö vôø bò ñaâm xe gaõy caû hai tay ngoài vieát ñôn töôøng trình göûi baùo chí. Vaø ñeå yeâu meán khaùn giaû, baùo chí neân taát nhieân khi gaõy caû hai tay thì baûn töôøng trình laïi seõ ñöôïc bieán thaønh coá gaéng vieát baèng chaân (?) Cöù theá, haøng tuaàn coù haøng chuïc scandal coâ ca só thaønh danh nhanh choùng.

Khi ñaõ thaønh danh thì coâ ca só boãng döng coù tính ngoâi sao neân khoâng chòu nghe lôøi ngöôøi quaûn lyù vaø ngay laäp töùc nhöõng cuoän baêng quay caûnh coâ ca só vaø ngöôøi quaûn lyù quan heä ñöôïc tung ra.

TUESDAY, JUNE 14, 2005

N a m

Vaäy laø chæ moät ñoaïn haøi nhöng chöông trình naøy gaàn nhö boùc traàn toaøn boä söï ñen toái trong söï thaønh danh cuûa nhöõng ca só, dieãn vieân hieän nay. Baèng vôùi xu höôùng naøy, caùc baàu show vaãn aùp duïng cho mình moät caùch laêng xeâ trieät ñeå, taän duïng vaø khai thaùc ca só chi tieát khieán cho söï noåi tieáng ngaøy caøng ñöôïc naâng giaù. Tröôùc ñaây, nhöõng ca só khoâng taøi, löïc keùm vaø aûo voïng sôùm môùi bò traû giaù cho söï thaønh coâng thì ngaøy hoâm nay, thò tröôøng ñaày raãy ngheä só ñaåy toaøn boä ca só coù taøi vaø khoâng taøi ñeàu rôi vaøo tình traïng naøy heát.

Caùi giaù cuûa söï noåi tieáng Muoán ñöôïc noåi tieáng ñeå trôû thaønh ngöôøi cuûa coâng chuùng, ñöôïc haøng traêm fan bu quanh xin chöõ kyù vaø laø trung taâm cuûa vuõ truï caùc ngheä só khoâng nhöõng chæ phaûi trôû thaønh ngöôøi tình cuûa baàu show maø coøn phaûi maát moät soá quan heä lôùn trong xaõ hoäi, gia ñình. Coù nhöõng ngöôøi, buoäc phaûi hoaøn thaønh toát kòch baûn laêng xeâ cuûa baàu soâ neân phaûi queân thôøi thô aáu, gia ñình, baïn beø ñeå vaøo vai dieãn vieân khoù khaên, vaát vaû.

Khi coâng chuùng chuoäng nhöõng ngöôøi khoâng coù tieàn, taøi ñi leân cuõng laø luùc 10 ca só thì caû 10 ñeàu töø queâ leân thaønh phoá laäp nghieäp, ñeàu ôû nhaø thueâ, ñi xe oâm ñi dieãn, trang phuïc ñi thueâ... Ai cuõng coá

keå söï khoù khaên, gian nan cuûa mình roài cuoái cuøng vaãn ñaït muïc ñích ñi leân töø gian khoù.

Nhaïc só TT töøng laø moät ngöôøi khoâng danh ôû Ñoàng Nai, vaäy maø khi leân Saøi Goøn anh thay teân, ñoåi hoï vaø giaáu bieät caùi quaù khöù cuûa mình ñeå thaønh danh. Ñaõ vaäy, mang tieáng anh cuõng coù moät ngöôøi em laø ca só teân TT nhöng thöïc chaát ca só TT coù quan heä gì vôùi nhaïc só TT ñaâu maø chæ laø moät caùch hai beân döïa nhau cuøng ñi leân maø thoâi. Laïi coøn coù chuyeän, töøng coù ca só phaûi giaáu nguoàn goác, cha meï mình laø ai ñeå mong ñöôïc moïi ngöôøi chuù yù ñeán. Ca só treû ÑK töø HN vaøo SG laäp nghieäp, döôùi söï giuùp ñôõ cuûa oâng baàu T nhöng ai cuõng bieát oâng baàu T ñoàng tính. Khi nhaän söï giuùp ñôõ cuûa T nghóa laø ÑK phaûi chòu laøm ngöôøi tình cuûa oâng. Ban ñaàu, ñeå coù cô hoäi thaønh sao ÑK cuõng ñoàng yù nhöng sau khoâng chòu ñöôïc oâng baàu T neân ÑK ñaønh boû dôû nghieäp ñeå quay laïi HN laøm laïi töø ñaàu. Tuy vaäy, nhöng ÑK cuõng ñaõ moät thôøi gian phaûi soáng xô xaùc döôùi söï haønh haï cuûa oâng baàu T naøy roài.

Cuõ n g

?

Ñoåi gì noåi tieáng ñeå ñöôïc

nhö ÑK, ÑT laø ca só ñöôïc oâng baàu T chieàu nhaát vaø cuõng laø ngöôøi ñöôïc oâng laêng xeâ thaønh coâng nhaát. ÑT töø khi vaøo ngheà ñaõ trôû thaønh moät ngöôøi tình deã baûo cuûa oâng baàu T. Khi coù tieáng, cuõng coù tuoåi ÑT muoán laáy vôï nhöng khoù maø döùt ra ñöôïc oâng baàu T. Hai ngöôøi vaãn giaèng buoäc quan heä neân ÑT ñöùng giöõa ngaõ ba ñöôøng khoù xöû. Coøn raát nhieàu tröôøng hôïp phaûi traû giaù ñaét cho con ñöôøng taïo döïng teân tuoåi nhöng ñaùng noùi nhaát laø traûi qua nhöõng coâng ngheä laêng xeâ naøy gaàn nhö caùc ngheä só ñeàu ñaùnh maát chính mình. Ca só HN sau khi thaønh coâng veà vuï aûnh sex thì khaùn giaû cuûa coâ khoâng phaûi haâm moä coâ haùt ñeå ñeán nghe maø ñeán ñeå xem maët HN nhö naøo maø laïi coù nhöõng böùc aûnh loä lieãu nhö theá. Roài baïn beø, haøng xoùm luoân theo doõi HN nhö nhöõng sinh vaät laï vaø traùnh tieáp xuùc ñeå khoâng bò doøm ngoù, lôøi qua tieáng laïi.

Cöù theá, caùi giaù phaûi traû cho söï noåi tieáng baây giôø quaû thöïc khoù ai coù theå nghó tôùi?

Ca só Nguyeãn Hoàng Nhung vaø nhöõng cuoán baêng quay leùn - Nguyeãn Hoàng Nhung ñaõ traû giaù theá naøo cho danh tieáng cuûa mình?

DAT

Ñôøi Soáng

.3”

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

Tìm vieäc laøm OANH THÔ Tröø khi baïn laø moät soá raát ít ngöôøi khoâng theå ñi laøm vieäc vì lyù do söùc khoûe, beänh taät. Hoaëc vì baïn giaøu quaù, tieàn baïc tieâu caû ñôøi khoâng heát neân chaúng bao giôø phaûi ñi tìm vieäc laøm. Coøn khoâng thì hieän nay, ôû tieåu bang California noùi rieâng, ngay caû nhöõng ngöôøi muoán hoäi ñuû ñieàu kieän ñeå thoï höôûng chöông trình trôï caáp xaõ hoäi, cuõng phaûi ghi teân vaøo chöông trình kieám vieäc laøm cuûa chính phuû. Beân caïnh ñoù, haøng naêm, coù khoaûng gaàn moät trieäu röôõi sinh vieân vöøa toát nghieäp ñaïi hoïc seõ böôùc chaân vaøo xaõ hoäi ñeå kieám vieäc laøm nuoâi soáng baûn thaân hoï hay phuï giuùp gia ñình.

Vôùi moät neàn kinh teá ñöôïc xem laø vöõng chaõi hieän nay, coù raát nhieàu vaên phoøng, coâng ty, haõng xöôûng,... ñaêng baùo

hay môû nhöõng website treân internet ñeå thueâ möôùn nhaân vieân. Tuy nhieân, thoâng thöôøng, ngay caû moät ngöôøi töøng coù kinh nghieäm ñi nöõa, hoï cuõng phaûi maát ít nhaát laø ba thaùng môùi coù theå tìm ñöôïc moät coâng vieäc laøm.

Treân tôø phuï trang Parade cuûa baùo OC Register cuoái tuaàn qua, kyù giaû Lynn Brenner ñaõ coù moät baøi vieát nhaèm ñöa ra caùc phöông caùch caên baûn ñeå höôùng daãn nhöõng ngöôøi môùi ñi tìm vieäc laàn ñaàu tieân, nhaát laø nhöõng sinh vieân vöøa ra tröôøng.

neân gôûi caû traêm caùi ñi roài caàu may ruûi, truùng caùi naøo, toát caùi ñoù.

Tröôùc tieân, phaûi nhaän bieát laø mình muoán laøm caùi gì, muoán cö nguï ôû ñaâu vaø muoán laøm vieäc cho loaïi coâng ty naøo.

Keá ñoù, tìm xem coù ai quen bieát coù theå giuùp mình gôûi ñôn ôû nhöõng nôi ñoù hay khoâng?

Haõy noùi cho nhöõng ngöôøi thaân quen bieát veà nhöõng coâng vieäc maø baïn nhaém ñeán, hay nhöõng coâng ty naøo maø baïn muoán xin vieäc laøm. Neân hoûi yù kieán baïn beø cuûa phuï huynh hay nhöõng ñoàng nghieäp cuûa hoï. Noùi chuyeän 1/ Thaûo keá hoaïch vôùi caùc ngöôøi naøy laø caùch baïn Bill Coleman, phoù giaùm thöïc haønh cho cuoäc phoûng ñoác cuûa coâng ty Salary.com vaán sau naøy cuûa baïn. noùi: “Gôûi moät baûng toùm löôïc tieåu söû (resume) cho töø 5 ñeán 2/ Baûng toùm löôïc tieåu söû 15 coâng vieäc maø mình muoán (Resumeù) nhaém ñeán nhaát, chöù ñöøng Haõy coá toùm goïn trong moät

trang maø thoâi vôùi phaàn trình baøy giaûn dò bao goàm nhöõng chi tieát nhö: Tröôøng Ñaïi Hoïc vaø baèng caáp Ñöøng keâ khai ñieåm soá cuûa mình ra neáu noù thaáp hôn 3.5, vì ñieàu ñoù khieán chuû nhaân coù dòp so saùnh baïn vôùi nhöõng ngöôøi xin vieäc khaùc coù ñieåm soá cao hôn. Tröø khi coù söï ñoøi hoûi cuûa coâng ty laø phaûi keâ khai ñieåm soá GPA, coøn khoâng thì baïn ñöøng ngaïi hoï seõ vöùt baûng tieåu söû cuûa baïn vaøo soït raùc. Khi ñöôïc goïi phoûng vaán, baïn coù theå giaûi thích ñieàu naøy neáu hoï thaéc maéc.

Muïc tieâu - Objective Theo oâng Mark Cenedella, chuû tòch cuûa coâng ty The Ladders, thì neáu baïn keâ khai roõ raøng coâng vieäc ra, coù nghóa laø baïn bieát mình ñang muoán laøm caùi gì. (Thí duï nhö: ‘Muïc ñích cuûa toâi laø muoán tìm moät ngheà nghieäp trong laõnh vöïc thò tröôøng - marketing’). Theá nhöng, baïn ñöøng lo neáu khoâng keâ khai ra vì chöa bieát roõ. Bôûi vì, coâng vieäc laøm ñaàu Tieáp trang B12

Trang phuïc caåu thaû vaø ngaùp tröôùc ngöôøi phoûng vaán laøm Trang phuïc trang troïng vaø luoân luoân coù nuï cöôøi laøm gia taêng cô hoäi ñöôïc choïn löïa. giaûm cô hoäi ñöôïc choïn löïa.

Söû duïng taøi chaùnh moät caùch ñuùng ñaén YEÁN TUYEÁT Tröôùc heát, toâi phaûi thanh minh laø toâi khoâng coù yù chæ baïn caùch tieâu tieàn. Moãi ngöôøi ñeàu coù moät lôïi töùc khaùc nhau, quan nieäm soáng khaùc nhau neân caùch tieâu xaøi dó nhieân cuõng khaùc nhau. Toâi chæ thaáy laø trong ñôøi soáng, vieäc gì cuõng vaäy, töø hoân nhaân vôùi moái lieân heä giöõa nhöõng ngöôøi trong gia ñình, cho ñeán vaán ñeà taøi chaùnh,... neáu mình coù ñöôïc söï höôùng daãn cuûa nhöõng ngöôøi coù kinh nghieäm hay chuyeân nghieäp thì vaãn toát hôn.

Theá neân, khi tìm ñoïc ñöôïc moät baøi baùo lieân quan ñeán vaán ñeà söû duïng taøi chaùnh sao cho ñuùng cuûa kyù giaû Kimberly Lankford treân tôø Reader’s Digest, toâi muoán ñöôïc chia xeû cuøng baïn ñoïc. Dó

nhieân, baïn cuõng neân kieåm chöùng laïi vôùi caùc chuyeân vieân taøi chaùnh neáu baïn coù nhöõng moùn nôï lôùn caàn giaûi quyeát chöù ñöøng ñeå cho mình ñi ñeán tình traïng phaù saûn thì hôi phieàn cho cuoäc ñôøi.

Hoûi: Coù neân ñoùng nhöõng theû tín duïng (credit card) naøo maø baïn khoâng xaøi tôùi nöõa hay khoâng? Ñaùp: Khoâng neân.

Neáu baïn traû tieàn ñeàu ñaën hay luoân luoân traû heát caùc moùn tieàn nôï cuûa theû tín duïng naøo ñoù thì maëc duø khoâng duøng ñeán noù nöõa, baïn chæ neân caét vuïn taám theû ra maø thoâi. Baïn vaãn giöõ caùi tröông muïc ñoù, vì neáu ñoùng noù, baïn seõ maát “credit score”- möùc Du lòch cuõng laø caùch tieâu tieàn, nhöng tieâu tieàn coù lôïi ích Tieáp trang B12 tinh thaàn.

TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B11

Giöõa Ngöôøi Vôùi Ngöôøi

Trích töø caùc baøi giaûng cuûa J. Krisnamurti Dòch sang Vieät ngöõ vaø ghi chuù: Chaân Huyeàn

Giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi laø moái lieân heä quan troïng vaø coù leõ khoù khaên nhaát trong taát caû caùc töông quan truøng truøng. Söï soáng goàm taát caû nhöõng lieân heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi, hay giöõa ngöôøi vôùi cuûa caûi, tieàn taøi, vôùi caùc sinh vaät, coû caây, ñaát ñaù... trong vuõ truï naøy.

Chuùng ta hoïc töø treû tôùi giaø, vaãn khoâng heát, nhöõng ñieàu caàn bieát ñeå laøm cho nhöõng moái lieân heä thaân sô ñöôïc nheï nhaøng, toát ñeïp - nhöõng yeáu toá caên baûn cuûa cuoäc soáng haïnh phuùc.

Jiddu Chrisnamurti (1895-1986) ñöôïc coi laø trieát gia soá moät cuûa theá kyû 20, ñaõ giaûng daïy gaàn saùu thaäp nieân khaép theá giôùi cho haøng trieäu thính giaû. Caùc baøi giaûng lieân quan tôùi ñeà taøi “Lieân heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi” ñaõ ñöôïc cô sôû Krisnamurti Foundation tuyeån choïn xuaát baûn thaønh moät cuoán saùch maø chuùng toâi xin trích dòch (vaø khi caàn ghi chuù theâm cho deã hieåu) ñeå ñaêng vaøo muïc naøy moãi tuaàn. (C.H.)

Ñi tìm bình an Muoán thay ñoåi nhöõng gì ñang xaûy ra beân trong vaø beân ngoaøi con ngöôøi mình, chuùng ta caàn phaûi quan taâm vaø nhaän xeùt roát raùo taát caû nhöõng gì ñang dieãn ra trong hieän taïi, chöù khoâng phaûi nhöõng gì ñaùng leõ phaûi xaûy ra (nhö mình mong muoán). Trong taát caû caùc chuyeän ñang xaûy ra, lieân heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi laø chuyeän quan troïng nhaát caàn tìm hieåu.

YÙ nghóa caên baûn cuûa hai chöõ Lieân Heä, laø söï ñaùp öùng cuûa ngöôøi naøy ñoái vôùi ngöôøi kia. Ñaùp öùng hoaøn toaøn, coù nghóa gioáng nhö hai chöõ Nhieäm Vuï. Chuùng ta coù thaät söï ñaùp öùng hoaøn toaøn, coù thaät söï hoaøn thaønh nhöõng traùch vuï ñoái vôùi ngöôøi khaùc chaêng? Hay chuùng ta chæ lieân heä vôùi nhau moät caùch phieán dieän, sô saøi?

Bình thöôøng, caùc moái lieân heä ñeàu caên cöù vaøo nhöõng kyù öùc veà bao nhieâu caûm xuùc, veà caùc töông quan saéc duïc... keøm theo nhöõng yù nghó, tö töôûng. Taát caû nhöõng thöù ñoù taïo ra nhöõng hình aûnh veà toâi, veà ngöôøi kia, vaø chuùng toâi lieân heä vôùi nhau qua hai hình aûnh ñoù. Nhìn cho saâu, baïn seõ hieåu ñöôïc laø khi chuùng ta lieân heä vôùi nhau qua “hình aûnh” mình taïo ra nhö theá, chuùng ta chæ ñi tôùi choã huûy hoaïi nhau, vaø huûy dieät caû theá giôùi maø thoâi.

Moãi chuùng ta mang trong taâm moät hay nhieàu hình aûnh veà nhöõng ngöôøi coù lieân heä vôùi mình. Nhöõng vò kia cuõng vaäy, coù saün hình aûnh veà ta trong taâm hoï. Lieân heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi thaät ra chæ laø töông quan giöõa caùc hình aûnh ngöôøi ta taïo ra, khoâng phaûi laø söï lieân heä thaät söï. Khi baïn ñaõ laäp gia ñình haøng vaøi chuïc naêm, hoaëc coù baïn gaùi/ baïn trai daêm naêm roài, daàn daø baïn taïo ra nhöõng hình aûnh xa thöïc teá veà ñoái töôïng, thöôøng thöôøng töø trong voâ thöùc, vaø baïn khoâng heà hay bieát. Hình aûnh kia ñöôïc taïo neân töø nhöõng laàn caèn nhaèn nhau, nhöõng laàn gaây goå, kìm haõm nhau, hoaëc muoán chieám höõu, muoán raøng buoäc nhau v.v...

Chuùng ta goïi ñoù laø lieân heä, laø tình yeâu! Nghe vaäy, coù veû kyø quaùi, nhöng ñoù laø söï thaät!

Vì sao maø taâm trí ta laïi cöù taïo ra nhöõng hình aûnh kia?

Taïi sao vaäy? Ñoù laø vì taâm ta muoán coù ñöôïc söï an ninh, yeân oån. Ta ñi tìm söï bình an ñoù trong caùc aûo töôûng veà Thöôïng ñeá, hay caùc kieán thöùc. Baïn cho laø baïn hieåu roõ vôï/choàng mình, thöïc ra baïn chæ taïo ra moät hình aûnh veà ñoái töôïng, ñeå roài an taâm khi nghó caùi hình aûnh cuûa ngöôøi ñoù laø cuûa mình. Baïn taïo ra hình aûnh veà ngöôøi kia ñeå coù an ninh! Hôn theá nöõa, sau khi taïo ra moät hình aûnh veà ngöôøi kia roài, ta coù ñöôïc tieän nghi “khoûi caàn nhìn tôùi hoï nöõa.” Vaø haøng ngaøy, chuùng ta soáng moät caùch raát hôøi hôït, ngay caû nhöõng luùc theå xaùc gaàn guïi vôùi nhau nhaát...

Khi nhìn vaøo vaán ñeà naøy moät caùch nghieâm tuùc, ta seõ coù caâu hoûi “Coù caùch naøo mình khoâng taïo ra hình aûnh veà ngöôøi kia hay chaêng? Vì sao taâm trí ta cöù ghi nhaän quaù khöù vaø taïo ra nhöõng hình aûnh nhö vaäy? Coù theå naøo chaën ñöùng ñöôïc chuyeän taïo hình, ghi nhôù trong taâm hay khoâng?

Coù theå naøo chuùng ta xaû boû ñöôïc keát kyù öùc cuûa caùc caûm xuùc, caùc tình caûm hoaëc kyû nieäm hôøi hôït veà hình aûnh cuûa ngöôøi kia, ñeå caùi taâm ñöôïc trong saùng, töï do nhö chöa heà bò thöông tích? Coù theå naøo ta nhìn vaøo con ngöôøi thaät cuûa nhau, chöù khoâng nhìn vaøo hình aûnh cuûa nhau nöõa?

Khi naøo ta coøn taïo ra hình aûnh veà mình, veà ngöôøi khaùc, thì taâm ta coøn ñau khoå vì nhöõng gì noù ñaõ ghi daáu. Ngöøng ñöôïc tieán trình taïo döïng ra caùc hình aûnh, taâm trí ta môùi ngöøng laïi, khoâng nhôù nghó - nghóa laø khoâng coøn hình aûnh veà caùi Toâi sieâu vieät, caùi Toâi toaøn naêng, ñaùng quyù nhaát treân ñôøi! Lieân heä chaân chính giöõa ta vôùi ngöôøi khaùc chæ xaûy ra khi taâm ta khoâng coøn caùc “hình aûnh” nöõa. Vaø luùc ñoù, môùi coù caùi goïi laø Tình Yeâu.

Tieáp trang B14

DAT

B12 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

Tìm vieäc laøm Tieáp trang B11

tieân aáy seõ khoâng coät chaân baïn vaøo moät quyeát ñònh toái thöôïng cho cuoäc ñôøi cuûa baïn.

Kinh nghieäm laøm vieäc Ñöøng keâ khai nhöõng traùch nhieäm cuûa mình trong vieäc laøm laø gì maø haõy noùi roõ nhöõng keát quaû maø baïn gaët haùi ñöôïc. (Thí duï nhö: Coá vaán ôû traïi heø - Senior Day Camp Counselor: “Toâi ñaõ vieát, laõnh ñaïo vaø hoaøn taát moät chöông trình daønh cho caùc ñöùa treû vò thaønh nieân 15 tuoåi vôùi moät ngaân saùch giôùi haïn.” Öu ñieåm, sôû tröôøng Caùi gì baïn gioûi nhaát?

(Hoaøn taát hoà sô ñuùng thôøi haïn, ngaên naép, coù toå chöùc, coù saùng kieán) Nhöõng khaû naêng naøy seõ aùp duïng vaøo coâng vieäc cuûa baïn cuõng nhö nhöõng keát quaû caù bieät cuûa baïn.

Khaû naêng: Bieát söû duïng nhieàu chöông trình treân computer nhö Microsoft Word, Exell, Power Point..; Bieát noùi troâi chaûy moät ngoaïi ngöõ thöù hai, bieát laùi xe truck,...

Sinh hoaït xaõ hoäi: John Challenger, chuû tòch cuûa coâng ty Challenger, Gray & Christmas noùi: “Baïn khoâng bao giôø bieát ñöôïc laø baïn ñoàng chí höôùng vôùi moät ngöôøi naøo ñoù cho ñeán khi baïn bieát ñöôïc caû hai cuøng thích ñöôïc giuùp ñôõ cho toå chöùc Habitat for Humanity. Chuû nhaân seõ nhaän ra ñöôïc loøng nhaân aùi cuûa baïn vaø taùch rôøi baïn ra khoûi söï caïnh tranh vôùi nhöõng ngöôøi xin vieäc khaùc.

3/ Thö môû ñaàu The Cover Letter Laù thö naøy phaûi ñeà roõ laø gôûi cho coâng ty naøo vaø baïn muoán xin laøm vieäc gì. Thö caàn baøy toû noãi haân hoan cuûa baïn khi xin vieäc, vieát ñuùng vaên phaïm vaø khoâng daøi quaù moät trang giaáy. Baïn coù theå nhôø moät ngöôøi naøo maø baïn tin caån vaø quí troïng duyeät xeùt laïi. Haõy chaám döùt laù thö vôùi caâu noùi laø baïn seõ goïi ñieän thoaïi ñeå tìm bieát tin töùc. Cho

duø baïn gôûi baèng e-mail thì AÊn maëc lòch söï vaø ñöùng cuõng neân chôø khoaûng ba ñaén: Khoâng neân maëc jeans, ngaøy roài môùi goïi ñieän thoaïi. aùo thun, aùo hôû coå quaù saâu hay mang deùp.

4/ Cuoäc phoûng vaán Gôûi thieäp caûm ôn sau buoåi Baïn caàn phaûi tìm toøi ñeå phoûng vaán. (OT) bieát tröôùc, cho duø moät caùch toång quaùt ñi nöõa, veà hoaït Söû duïng taøi chaùnh ñoäng cuûa coâng ty maø baïn xin vieäc. Coù raát nhieàu ngöôøi giöõ moät caùch ñuùng ñaén vieäc möôùn nhaân vieân cho bieát Tieáp trang B11 raèng nhieàu ngöôøi noäp ñôn maø khoâng bieát moät tí gì caû veà ñieåm tín duïng. coâng ty maø hoï seõ ñöôïc phoûng Khi nhaø cho möôïn nôï vaán. (lenders) quyeát ñònh seõ nôùi Ñaây laø moät vieäc deã daøng vì roäng möùc giôùi haïn ñöôïc möôïn taát caû caùc coâng ty möôùn tieàn (credit line) cuûa baïn, hoï ngöôøi ñeàu coù website caû ñeå seõ caên cöù treân tyû leä tín duïng baïn tìm bieát veà hoï. (utilization ratio) maø baïn ñaõ Baïn neân söûa soaïn ñeå ñaët duøng. Thí duï nhö baïn coù 5 moät vaøi caâu hoûi veà coâng ty, caùi credit cards, moãi caùi coù veà coâng vieäc cuûa baïn vaø trình möùc giôùi haïn 10,000 myõ kim baøy cho hoï bieát laø taïi sao baïn vaø toång soá tieàn chöa xaøi tôùi chuù yù ñeán coâng vieäc naøy, vaø laø 6,000 myõ kim. Döôùi maét taïi sao noù haáp daãn baïn; cuõng cuûa nhaø baêng, tyû leä tín duïng nhö cho hoï bieát laø baïn coù theå 12% raát toát, nhöng neáu baïn nhìn thaáy töông lai cuûa baïn ñoùng tröông muïc ñoù thì tyû leä trong 5 naêm sau neáu ñöôïc tín duïng cuûa baïn seõ taêng leân möôùn vaøo laøm vieäc. ñeán 60%. OÂng Craig Watts OÂng Bill Coleman noùi laøm vieäc cho coâng ty Fair theâm: “Khaû naêng vieát vaø noùi Isaac cho bieát maëc duø baïn troâi chaûy laø moät lôïi ñieåm. Noù khoâng heà xaøi theâm moät xu coøn giuùp baïn coù theå öùng bieán naøo caû theá nhöng treân giaáy nhanh choùng”. tôø thì laïi gioáng nhö baïn ñaõ Toùm laïi, caùc chuyeân vieân tieâu quaù möùc. khuyeân baïn neân tuaân theo Maxine Sweet cuûa cô quan nhöõng luaät leä sau ñaây: Experian lo veà vieäc theo doõi Thu baêng moät lôøi chaøo hoûi tín duïng noùi: “Lyù töôûng nhaát môùi (New voicemail greet- laø baïn neân giöõ tyû leä tín duïng ing): cuûa mình döôùi möùc 50%”.

Thay caâu: “Yo, Dude, ñeå laïi soá ñi!” baèng caâu: “Ñaây laø soá Hoûi: Mua xe reû hôn laø thueâ ñieän thoaïi cuûa John Smith. xe phaûi khoâng?

Xin vui loøng ñeå laïi lôøi nhaén, Ñaùp: Khoâng ñuùng haün. toâi seõ goïi laïi ngay” Ñieàu naøy coøn tuøy thuoäc ôû Ñöøng duøng moät ñòa chæ e- thoùi quen laùi xe cuûa baïn, loaïi mai daøi ngoaèn vaø phöùc taïp xe maø baïn muoán laùi vaø tuøy nhö: vaøo vieäc baïn muoán duøng tieàn honeybunny@xyzmail.com. ñeå laøm vieäc gì khaùc nöõa.

Haõy duøng moät caùi emai adMoät ñieàu lôïi cuûa vaán ñeà dress khaùc vôùi hoï vaø teân cuûa thueâ xe laø baïn coù theå giöõ baïn ñöôïc tieàn ôû trong tuùi hôn moät Tröôùc khi gôûi e-mail ñi xin chuùt vì baïn khoâng caàn phaûi vieäc, luoân luoân nhôù kieåm laïi traû ra moät phaàn tieàn mua xe loãi chính ta, daáu chaám phaåy (down payment) vaø tieàn traû vaø vaên phaïm. haøng thaùng thöôøng thaáp hôn, Taét maùy cellphone trong nhieàu khi chæ traû coù nöûa giaù khi ñang ñöôïc phoûng vaán. cho caùc loaïi xe sang troïng.

Goïi ngöôøi phoûng vaán laø Ñeå bieát ñöôïc giaù caû, baïn Mr. Smith or Mrs. Jones, neân tìm baûng so saùnh giaù caû (last name) tröø khi hoï cho thueâ xe ôû nhöõng website nhö pheùp ñöôïc goïi teân tuïc (first autoleasing.com hay name).

LeaseWizard.com. Moät caùch

Carpet & Tile, Woodfloor 7888 Westminster Blvd., Westminster, CA 92683 Chuyeân baùn thaûm, gaïch boâng ñuû loaïi cho tö gia vaø vaên phoøng

Gaïch boâng 99¢/SQ/gaïch up $2.99 Yard/Commercial up Chuù yù: Tieäm chuùng toâi coù baùn sæ vaø leû theû ñieän thoaïi goïi veà Vieät Nam

(714) 893-1539 (714) 623-0089

Show room haøng môùi veà 2004 ñuû maët haøng choïn löïa.

ÑÒNH GIAÙ MIEÃN PHÍ

TUESDAY, JUNE 14, 2005

toång quaùt, neáu baïn mua moät caùi xe môùi ngay sau khi baïn vöøa traû heát nôï cuûa caùi xe cuõ thì neáu thueâ xe seõ tieát kieäm hôn. Coøn neáu baïn muoán giöõ caùi xe cuõ trong moät thôøi gian daøi thì ñöøng nghó ñeán chuyeän thueâ xe.

Hoûi: Ñeå daønh ra moät ngaân khoaûn coù theå duøng töø 3 ñeán 6 thaùng khi höõu söï. Ñaùp: Ñoù laø ñieàu neân laøm.

Baïn coù theå soáng qua ngaøy khoaûng vaøi ba thaùng trong tình traïng lôïi töùc bò giaûm suùt khi maát vieäc laøm hay bò beänh neáu baïn coù moät tröông muïc tieát kieäm. Nhö theá, baïn khoâng phaûi baùn stock hay ruùt tieàn ñaàu tö ngaén haïn hay daøi haïn vaø phaûi traû tieàn phaït.

Neáu baïn sôû höõu nhaø cöûa, baïn cuõng neân coù moät theû tín duïng thuoäc loaïi “home equity line of credit” vôùi phaân lôøi thaáp.

Khi tính toaùn söï tieâu pha, baïn ñöøng queân tính luoân caû tieàn deductible treân baûo hieåm nhaø cöûa vaø xe coä.

Hoûi: Coù phaûi Roth Ira thì toát hôn laø Traditional Ira hay khoâng? Ñaùp: Ñuùng.

So vôùi Tradional IRA thì Roth IRA laø moät choïn löïa toát hôn vì khi ruùt tieàn ra ñeå duøng luùc veà höu, baïn seõ khoâng bò tröø thueá. Neân lieân laïc vôùi chuyeân vieân taøi chaùnh ôû ngaân haøng cuûa baïn ñeå xem baïn coù hoäi ñuû ñieàu kieän ñeå ñöôïc môû Roth IRA hay khoâng. Neáu lôïi töùc cuûa baïn quaù cao vaø baïn khoâng coù moät chöông trình höu trí ôû sôû laøm, baïn neân môû moät tröông muïc tieát kieäm loaïi Traditional IRA vaø tröø tieàn töø löông cuûa mình ñeå boû vaøo ñoù haøng thaùng.

Moät khi baïn ruùt tieàn töø Traditional IRA, soá tieàn naøy ñöôïc coi nhö lôïi töùc bình thöôøng cho neân baïn coù theå bò tröø thueá ñeán 35%.

Robert Bland, chuû tòch cuûa coâng ty Insure.com noùi: “Moät baûo hieåm nhaân thoï lyù töôûng nhaát laø ôû con soá töø 8 ñeán 10 laàn nhieàu hôn laø lôïi töùc haøng naêm cuûa baïn. Baïn neân mua moät baûo hieåm nhaân thoï cao hôn neáu con baïn coøn nhoû, hoaëc neáu baïn laø cha hay meï ñoäc thaân. Neáu caû baïn laãn ngöôøi phoái ngaãu ñeàu ñi laøm vieäc vaø ñeå daønh ñuû tieàn ñeå trang traûi nhöõng hoïc phí ñaïi hoïc sau naøy cuûa con, thì baïn chæ caàn mua chöông trình baûo hieåm naøo vöøa vôùi tuùi tieàn cuûa mình.

Baïn coù theå duøng caùch tính toaùn cuûa Kiplinger.com/tools: “Toâi caàn mua baûo hieåm ñeán möùc bao nhieâu?” ñeå bieát ñöôïc nhu caàu cuûa mình.

Hoûi: Ñöøng neân mua nhaø trò giaù gaáp 2.5 lôïi töùc haøng naêm cuûa mình. Ñaùp: Ñieàu naøy khoâng ñuùng.

Thôøi buoåi maø giaù nhaø ñang ôû möùc kyû luïc hieän nay thì vieäc tìm ñöôïc nhaø ñeå mua cuõng ñöôïc xem laø ñieàu may maén. Theá nhöng, quan troïng nhaát vaãn laø tieàn nhaø haøng thaùng cuûa baïn vaø ñieàu ñoù aûnh höôûng tieàn down payment vaø soá tieàn möôïn nôï (loan) cuûa baïn.

Barbara Steinmetz, moät coá vaán taøi chính ôû Burlingame, California noùi: “Neáu baïn ñeå daønh ñuû moät soá tieàn, ñöôïc truùng soá, nhaän ñöôïc tieàn taëng döõ hay möôïn tieàn töø caên nhaø thöù nhaát, baïn coù theå soáng ñöôïc vôùi tieàn traû haøng thaùng cho moät caên nhaø ñaét giaù hôn.

Pete Bonnikson, phoù giaùm ñoác cuûa cô quan cho vay tieàn E-Loan cho bieát toát hôn caû laø baïn neân bieát roõ tieàn nhaø haøng thaùng cuûa baïn bao goàm tieàn nhaø caên baûn, tieàn lôøi, tieàn thueá vaø tieàn baûo hieåm toång coäng khoâng vöôït quaù 36% lôïi töùc haøng thaùng cuûa baïn.

Hoûi: Tieàn nôï traû haøng Hoûi: Tieàn baûo hieåm ñôøi soáng (life insurance) phaûi gaáp thaùng khoâng neân quaù 20% lôïi 6 laàn lôïi töùc haøng naêm cuûa töùc mang veà nhaø cuûa baïn. Ñaùp: Khoâng ñuùng. baïn.

Nhöõng coâng ty thöôøng Ñaùp: Khoâng ñuùng.

nhìn vaøo soá nôï trong hieän taïi cuûa baïn thí duï nhö möôïn ñeå mua xe, möôïn nôï credit cards vaø nôï mua nhaø. Bob Walters, giaùm ñoác kinh teá cuûa coâng ty Quicken Loans noùi raèng lyù töôûng nhaát laø toång soá nôï haøng thaùng phaûi traû cuûa baïn khoaûng töø 36% ñeán 40% lôïi töùc haøng thaùng.

Hoûi: Baïn coù theå veà höu moät caùch thoaûi maùi vôùi soá tieàn moät trieäu ñoàng. Ñaùp: Moät trieäu ñoàng hieän nay khoâng coøn coù giaù trò nhieàu nhö tröôùc ñaây, theá nhöng cuõng ñuû neáu noù giuùp baïn traû heát tieàn nôï mua nhaø, soáng trong moät khu vöïc khoâng ñaét ñoû vaø coù moät soá tieàn höu trí vöøa phaûi.

Stuart Ritter, moät coá vaán taøi chính laøm vieäc cho coâng ty T.Rowe Price noùi: “Moät trieäu ñoàng coù theå taêng theâm khoaûng 40 ngaøn moät naêm vaøo naêm ñaàu tieân vaø nhöõng naêm keá tieáp taêng khoaûng 3%/ naêm. Neáu baïn coù theå soáng vôùi soá tieàn ñoù coïng vôùi moät vaøi nguoàn lôïi töùc khaùc thì vöøa ñuû”. Ñaàu tieân, baïn neân tìm bieát xem moãi naêm khi veà höu baïn muoán tieâu bao nhieàu tieàn roài tính xem nhö vaäy baïn seõ caàn moät soá lôïi töùc laø bao nhieâu.

Coâng ty AT. Rowe Price Retirement coù chöông trình giuùp baïn tính toaùn ñeå tieâu pha moät caùch ñuùng ñaén hôn. (www3.troweprice.com/ric/ RIC)

Rao nhaät baùo Vaët NGÖÔØI VIEÄT Höõu Hieäu Nhaát !

Tel: (714) 892 - 9414 Fax: (714) 894 -1381

VP GREENLAND - ÑAÀU TÖ ÑAÁT! ÑAÁT! 12862 Garden Grove # 260, Garden Grove ww.ÑaàuTöÑaát.com-Ñaát 4 maãu, töø $30,000 trôû leân

! Daân soá California coù trieån voïng leân tôùi 50 trieäu vaøo naêm 2020. Soá ngöôøi taêng thì nhieàu nhöng ÑAÁT ÑAI COÙ HAÏN. Giaù nhaø cöûa taïi Los Angeles, San Diego ñaõ leân cao. Baây giôø laø luùc ÑAÀU TÖ ÑAÁT reû ôû vuøng Nam Cali gaàn khu phi tröôøng taïi San Bernardino County, caùch 1 tieáng ñoàng hoà töø quaän Cam. ! Giaù nhaø vuøng naøy phaùt trieån 45% trong naêm 2004. Nôi naøy coù nhieàu cô hoäi phaùt trieån maïnh nhö thaønh phoá Corona, Temecula, Ontario vaø Rancho Cucamonga vaøo maáy naêm tröôùc. Hieän nay giaù ñaát coøn reû ñeå ñaàu tö cho töông lai. ! Tieàn DOWN thaáp, do coâng ty “Finance” maø khoâng toán chi phí laøm Loan. Khoâng caàn Credit hoaëc chöùng nhaän vieäc laøm. Mua $40,000 Down $8,000, traû $306/thaùng. Thueá khoaûng $450/naêm.

Xin lieân laïc anh Tuaán hoaëc anh Ngoïc Phuùc taïi soá: 714-549-2252, Toll Free

866-487-0500.

DAT

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B13

.3”

DAT

B14 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, JUNE 14, 2005

.3”

Gia Ñình Cuøng Ñoïc GIÔÙI THIEÄU: Moãi ngaøy Ngöôøi Vieät ñaêng moät caâu chuyeän song song vôùi nhaät baùo The Los Angeles Times, trang Living soá baùo xuaát baûn cuøng ngaøy, vôùi söï thoûa thuaän cuûa tôø baùo, taùc giaû vaø hoïa só. Chuùng toâi ñeà nghò cha meï, oâng baø ngöôøi Vieät cuøng ñoïc vôùi caùc em, khuyeán khích caùc em hoïc theâm tieáng meï ñeû.

‘Chuyeán Xe Ngöïa Maïo Hieåm’ NANCY SMILLER LEVINSON Vieát cho baùo Times

Phaàn 2 Tieáp theo kyø tröôùc: Louise vaø Meï ñang treân ñöôøng chôû haøng hoùa quan troïng ñeán vaên phoøng Wells Fargo ôû Ukiah.

Meï leo leân choã ngoài cuûa ngöôøi ñaùnh xe vaø Louise ngoài beân caïnh.

Meï caàm chaët giaây cöông vaø quaát roi.

Theá laø hoï leân ñöôøng, saám seùt ñaùnh suoát treân con ñöôøng goà gheà. Moùng ngöïa ñaù buïi bay leân, taïo thaønh nhöõng ñaùm buïi muø phía sau hoï.

Louise ngoài yeân moät vaøi phuùt. Em ñaõ höùa khoâng gaây phieàn phöùc. Sau cuøng, em khoâng im laëng ñöôïc nöõa.

“Tôùi Ukiah maát bao nhieâu daëm ñöôøng haû meï?” em hoûi.

“Hôn 30 daëm,” Meï traû lôøi. “Xa laém.”

“Mình coù tôùi ñoù ñöôïc tröôùc khi maët trôøi laën khoâng meï?” Louise hoûi.

“Neáu chuùng ta khoâng gaëp chuyeän gì,” Meï noùi.

Con ñöôøng vöôït khoûi thung luõng thieät goà gheà. Louise vôùi Meï cöù nghieâng qua heát beân naøy laïi beân kia.

Thình lình, Louise nghó ra moät chuyeän laøm tim em ñaäp maïnh.

“Meï ôi,” em leân tieáng, “meï coù nghó hoâm nay teân cöôùp Black Bart hay Raén Chuoâng coù theå naèm chôø coã xe ñi qua khoâng?”

“Thoâi ñi Louise,” Meï traû lôøi töùc thì.

“Queân maáy teân cöôùp khuûng khieáp ñoù ñi.”

Meï quaát roi laàn nöõa, heùt leân, “Yeehaaaw,” laøm maáy con ngöïa phi nöôùc ñaïi cho ñeán khi hoï ñeán ñöôïc Blue Lake.

“Chuùng ta ngöøng ôû ñaây ñeå maáy con ngöïa uoáng nöôùc vaø nghæ ngôi,” Meï noùi.

Louise ruøng mình.

“Neáu maáy con quaùi vaät döôùi soâng troài leân thì sao ñaây?” em keâu leân.

“Vôù vaån quaù Louise.” Meï laéc ñaàu trong luùc daãn maáy con ngöïa ñeán meù soâng.

“Tuaàn vöøa roài taïi tieäm baùch hoùa ñoù, Buck vaø Maude Van Toole cho bieát hoï ñaõ chính maét nhìn thaáy moät con quaùi vaät,” Louise noùi.

“Hoï noùi noù con thuù döõ coù raêng vaø moùng nhoïn, hoï suyùt cheát ñoù.”

“Nhöng Ba con chöa töøng thaáy qua con quaùi vaät naøo,” Meï noùi. “Vaø meï cuõng vaäy.”

Thình lình hoï nghe thaáy tieáng ñoäng laï töø ñaèng xa.

‘Stagecoach Adventure’

By NANCY SMILER LEVINSON Special to The Times

Part 2 The story so far: Louise and Ma are delivering valuable cargo to the Wells Fargo office in Ukiah.

Finally, she couldn’t hold her tongue another moment.

“How many miles to Ukiah?” she asked.

“More than 30,” Ma answered. “A long way.”

“Will we arrive before sundown?”

Louise asked.

“If we don’t run into trouble,” said Ma. The trail up and out of the valley surely was rough.

Louise and Ma were jostled this way and that.

Suddenly a thought came to Louise, and it made her heart jolt.

“Ma,” she began, “do you suppose Black Bart or the Rattlesnake might be lying in wait for the stage today?”

“Mercy, Louise,” Ma replied quickly. “Put those terrible bandits out of your mind.”

Ma cracked the whip again, shouting, “Yeehaaaw,” and got the horses moving at a good speed until they came to Blue Lake.

“Let’s stop here and let the horses drink and rest,” Ma said.

Louise shuttered.

“What if a lake monster rises?” she cried.

“Nonsense, Louise.” Ma shook her head, as she led the team to the water’s edge.

“Last week at the general store Buck and Maude Van Toole said they’d seen one with their own eyes,” Louise answered.

“They said it was ferocious with sharp teeth and claws, and they about died escaping.”

“Well, Pap has never seen one,” said Ma. “And neither have I.” Suddenly they heard a strange sound in the distance.

Ma climbed up onto the driver’s seat and Louise settled in next to her.

Ma held tightly onto the ribbons and cracked the whip. Off they went, thundering along the rugged trail.

The horses’ hoofs kicked up dirt, leaving dusty clouds behind them.

Thöù Tö: Louise vaø Meï coù gaëp nguy hieåm Louise sat quietly for a few minutes. She Wednesday: Are Louise and Ma in dankhoâng? had promised not to be bothersome. ger?

Truyeän naøy ñaêng treân trang web baùo Times taïi ñòa chæ www.latimes.com/kids.

Giöõa Ngöôøi Vôùi Ngöôøi Ñi tìm bình an Tieáp trang B11

Tình yeâu chaân chaát Pheùp laï lôùn nhaát treân theá giôùi seõ xaûy ra khi coù hai con ngöôøi lieân heä vôùi nhau khoâng qua moät “hình aûnh” naøo. Hoï coù söï ñoàng caûm, seõ khoâng bao giôø tranh chaáp, khoâng chieám höõu nhau, khoâng doïa naït, caõi nhau gì heát... Toâi cho raèng chuyeän naøy coù theå xaûy ra. Ñoù môùi laø Tình Yeâu tinh khoâi, chaân chaát.

Tình yeâu chaân chaát chæ hieän dieän khi ngöôøi ta coù ñöôïc söï an bình noäi taâm, söï haøi hoøa trong töï thaân, trong caùc haønh ñoäng... Haøi hoøa giöõa noäi taâm vaø ngoaïi caûnh, khoâng phaûi söï xung khaéc giöõa hai phía. Muoán tìm caùch ñeå coù theå soáng haøi hoøa ñöôïc nhö theá, ta caàn hieåu bieát veà caùc phieàn naõo, vì caûm thoï tieâu cöïc naøy coù lieân quan raát nhieàu tôùi tình yeâu, tôùi caùc moái lieân heä.

Chuùng ta soáng trong thôøi ñaïi kyõ thuaät phaùt trieån raát cao, nhöng trong taâm tö, chuùng ta vaãn mang nhöõng phieàn naõo, coâ ñôn, ñau khoå cuûa nhaân loaïi noùi chung. Duø laø AÙ Chaâu, Phi Chaâu hay laø ngöôøi caùc xöù AÛ Raäp, Do Thaùi, Nga, Myõ, chuùng ta ñeàu coù chung nhöõng moái ñau khoå cuûa loaøi ngöôøi... Chuùng ta töï hoûi, coù caùch naøo chaám döùt caùc noãi buoàn khoå ñoù chaêng?

Chuùng ta coù nhöõng caùi ñau theå chaát, coù nhöõng caùi sôï haõi: Sôï coâ ñôn, sôï cheát, sôï chieán tranh, sôï khuûng boá v.v...

Nhöõng buoàn lo ñoù töø ngaøn naêm tröôùc ñaõ truyeàn xuoáng chuùng ta. Noù coù theå bieåu hieän trong yù thöùc hay trong taøng thöùc chuùng ta cuõng nhö trong taøng thöùc cuûa chung nhaân loaïi. Nghó tôùi nhöõng gì maø caùc nhaø ñoäc taøi nhö Hitler, Staline, hay caùc baïo chuùa ñaõ laøm trong quaù khöù, chuùng ta hieåu ñöôïc aûnh höôûng cuûa hoï ñoái vôùi nhaân loaïi noùi chung. Ñau khoå coù moät phaàn goác reã trong caùi quaù khöù ñoù...

Chuùng ta töï hoûi xem coù theå naøo ta chaám döùt ñöôïc caùc phieàn tröôïc, khoå ñau kia hay khoâng? Chaám döùt ngay baây giôø, ngay luùc naøy chöù khoâng phaûi chæ töø töø giaûm thieåu theo thôøi gian. “Baây giôø” laø giao ñieåm cuûa quaù khöù vôùi hieän taïi.

Neáu quaù khöù khi gaëp hieän taïi maø töï noù thay ñoåi ñeå ñi tôùi, thì khoâng coù khoaûng khaéc “baây giôø”. Chuùng ta coù theå noùi: Hieän taïi laø luùc quaù khöù gaëp töông lai vaø chaám döùt hoaït ñoäng cuûa noù. Söï chaám döùt naøy chæ khaû theå neáu baïn hieåu roõ cô caáu vaø vaän haønh cuûa kyù öùc, kinh nghieäm, tri giaùc, vaø tö töôûng. Chính caùc suy töôûng mang quaù khöù tôùi hieän taïi, moät khi ta khoâng coøn yù nghó naøo nöõa thì quaù khöù chaám döùt.

Vôùi söï chuù taâm, tænh thöùc toaøn dieän, chuùng ta coù theå chaám döùt nhöõng caûm thoï, tö töôûng phieàn naõo, cô ñôn, baèng caùch khoâng cho chuùng ñi veà töông lai, maø chaám döùt chuùng ngay luùc naøy, trong hieän taïi. Bình thöôøng chuùng ta tìm caùch troán traùnh khoå ñau baèng caùch ñi chuøa, nhaø thôø, caém ñaàu ñoïc saùch, coi xi-neâ hay baèng nhieàu caùch khaùc. Caøng troán traùnh, khoå ñau caøng taêng leân. Chæ khi naøo baïn coù yù thöùc veà noãi khoå ñau, cho noù thôøi gian ñeå nôû hoa, khi naøo ta ñoái dieän thaät söï vôùi caùi khoå ñau ñoù, khoâng duøng tö töôûng ñeå ñi voøng, beû quanh nöõa, thì ta môùi coù theå chaám döùt khoå ñau.

Vaø chæ khi heát khoå, loøng töø bi ñoái vôùi muoân loaøi môùi coù cô phaùt trieån, ta seõ khoâng coøn muoán gieát moät gioáng vaät naøo ñeå aên nöõa. Loøng töø bi laø moät söï kyø dieäu nhaát trong cuoäc soáng, trong ñoù khoâng coù “Toâi” maø chæ coù caùi Taâm töø chung cho toâi, cho caùc baïn.

This story will be on The Times’ website at latimes.com/kids.

Bangsa Champa - Tìm veà vôùi moät coäi nguoàn caùch xa

MALAYU HAY CHAÊM? DOHAMIDE & DOROHIEÂM LTS.-Bangsa Champa Tìm veà vôùi moät coäi nguoàn caùch xa laø taùc phaåm vieát chung cuûa hai nhaø trí thöùc ngöôøi Chaêm Vieät Nam. Taùc phaåm noùi veà nhöõng phöùc taïp trong vieäc truy taàm nguoàn goác cuûa ngöôøi Chaêm Hoài giaùo. Sau ñaây laø moät trích ñoaïn quan troïng töø taùc phaåm naøy: 1. NGÖÔØI JAVA KU LAÕNH ÑAÏO Thænh thoaûng, baàu khoâng khí traàm laëng cuûa laøng Koh Taboong boãng trôû neân roän ròp haún leân; ñoù laø nhöõng dòp hoäi hoïp coù moät soá vò thuoäc haøng tröôûng laõo töø caùc laøng khaùc ñeán tham döï. Trong nhöõng dòp naøy, moïi ngöôøi daân trong laøng ñeàu coá laøm heát söùc mình ñeå theå hieän tính hieáu khaùch, traùnh khoâng ñeå xaûy ra nhöõng sô suaát laøm maát theå dieän cuûa jam’ah (taäp theå), moät taâm traïng maø maõi veà sau naøy toâi môùi nhaän ra laø thöù maëc caûm töï nhieân cuûa xaõ hoäi kheùp kín cuûa moät thoân laøng Chaêm beù nhoû beân bôø Haäu Giang.

Thích thuù nhaát ñoái vôùi ñaùm treû chuùng toâi thôøi ñoù laø ñöôïc cuøng nhau töøng nhoùm nhoû nuùp sau caùnh cöûa ñeå nhaän ra nhöõng cuï giaø xa laï töø caùc laøng khaùc ñeán, trang nghieâm trong nhöõng chieác aùo thuïng vaø vaønh khaên vaán treân ñaàu, leã phuïc cuûa nhöõng vò ñöôïc goïi laø Haji, nguyeân ñaõ töøng sang Thaùnh ñòa Makkah, ôû taän nöôùc AÛ Raäp Sau-ñi, Trung Ñoâng, haønh höông theo quy ñònh cuûa giaùo lyù Islam. Ñaëc bieät ñöôïc chuù yù hôn caû laø moät cuï giaø maø moïi ngöôøi thöôøng kính caån thöa laø Datoâk Saykhol, ñöôïc xem nhö laø chöùc saéc ñöùng ñaàu toaøn theå caùc Jam’ah Chaêm taïi tænh Chaâu Ñoác thôøi ñoù.

Qua lôøi phaùt bieåu tröôùc daân laøng, toâi nhaän ra vò Saykhol Islam maø moïi ngöôøi toân kính naøy khoâng noùi tieáng Chaêm maø laø moät thöù tieáng goïi laø Java Ku, thöïc söï laø tieáng Khmer coù pha troän moät soá töø Maõ Lai. Nhöõng vò lôùn tuoåi ñaõ giaûi thích cho toâi roõ laø beân caïnh caùc Plaây ngöôøi “Chaêm mình”, coøn coù ngöôøi Java Ku nöõa.

Java laø teân moät quaàn ñaûo cuûa nöôùc Indonesia ngaøy nay, nhöng Java trong daân gian ngöôøi Chaêm khi noùi: “ngöôøi töø Java ñeán” thöïc söï laø ngöôøi Maõ Lai khoâng hôn khoâng keùm. Trong tieáng Chaêm Ku hoaëc Kur töùc laø Khmer trong daân gian noùi laø Mieân. Ngöôøi Java Ku treân nguyeân taéc laø ngöôøi Maõ Lai lai Khmer. Veà caùch aên maëc thì hoaøn toaøn khoâng khaùc gì ngöôøi Chaêm Chaâu Ñoác khaùc caû, nhöng veà töôùng taù noùi chung thì nöôùc da coù veû hôi saùng hôn. Ngöôøi Java Ku soáng taäp trung ôû laøng Chaâu Giang töùc Mat Chruk ngay taïi beán phaø beân kia bôø ñoái dieän vôùi chaâu thaønh Chaâu Ñoác, coù moät ngoâi giaùo ñöôøng Islam kieán truùc coù noùc voøm coå kính mang teân Masjid Mubarak. Daân cö taïi Jam’ah Mubarak naøy bao goàm moät soá ngöôøi ñaõ thaønh coâng trong doanh thöông vaøo thaäp nieân 1940, laøm chuû caû moät vaøi chieác taøu keùo mang teân “Pelican”, “Thaùi Töôøng”, “Bam Reo” v.v.. moät thôøi noåi tieáng taïi Chaâu Ñoác. Theo caùc tröôûng laõo, Jam’ah Mubarak ñöôïc xaây döïng töø moät vaøi ngoâi nhaø cuûa thöông buoân Maõ Lai troâi daït sang laäp nghieäp nhieàu naêm tröôùc khi nhoùm ngöôøi Chaêm töø Kampuchea keùo nhau ñeán ñònh cö taïi ñaây vaøo khoaûng naêm 1880 sau khi ñaõ thaát baïi trong cuoäc noåi daäy choáng

Hoaøng gia Kampuchea taïi kinh ñoâ Oudong.

Marcel Ner, moät hoïc giaû Phaùp thuoäc tröôøng Vieãn Ñoâng Baùc Coå, trong baøi vieát veà ngöôøi Islam Ñoâng Döông,1 cho bieát ngöôøi Chvea hoaëc Malayu goác töø ñaûo Borneo, nhaát laø vuøng röøng nuùi Minang Kabau, Sumatra ñaõ di daân ra khaép vuøng töø theá kyû thöù 12, vaø ñeán caû Ñoâng Döông. Hoï toû ra laø nhöõng ngöôøi soáng ñoäng vaø gan daï.

Rieâng ngöôøi Chvea Ñoâng Döông töùc nhoùm ñònh cö taïi Chaâu Ñoác vaø Kampuchea thì ñeán töø vuøng Trengganu (Malaysia) vaø Singapore vaøo moät thôøi xa xöa khoâng xaùc ñònh ñöôïc, coù theå do bò moät côn baõo thoåi taáp vaøo bôø. Hoï thöôøng khoâng mang theo phuï nöõ treân ghe thuyeàn neân sau khi löu laïi ôû ñaâu moät thôøi gian hoï cöôùi phuï nöõ baûn xöù laøm vôï.

Laâu ngaøy, ngöôøi Malayu ñaõ hoäi nhaäp vaøo xaõ hoäi Khmer neân ngoân ngöõ pha troän tieáng Malayu vaø tieáng Khmer, ngöôøi Malayu chaùnh goác nghe cuõng khoâng coøn hieåu ñöôïc; nhöng veà caên saéc thì luoân luoân laáy laøm töï haøo nhaéc nhôû ñeán goác nguoàn Malayu. Nhaø caàm quyeàn thuoäc ñòa Phaùp ñaõ boå nhieäm coá Taèng khaïo Mat, moät nhaân vaät trong Jam’ah Java Ku naøy vaøo chöùc vuï Saykhol Islam, Chef des Malais ñöùng ñaàu caùc Jam’ah bao goàm caû ngöôøi Chaêm. Töø ngöõ “Taèng khaïo” ñöôïc du nhaäp töø tieáng Hoa, ngöôøi Chaêm goïi laø Takhao chæ ñònh ngöôøi laøm aên lôùn. Ña soá ngöôøi Chaêm vaøo thôøi ñoù soáng veà ngheà chaøi löôùi coå truyeàn vaø moät soá ngaønh ngheà khaùc, thöôøng ñi laøm aên baèng ghe thuyeàn treân soâng raïch, ít khi chuyeân veà

noâng nghieäp, vì moät leõ deã hieåu laø taïi Chaâu Ñoác, ngöôøi Chaêm haàu heát ñònh cö ôû ven soâng neân khoâng coù ñuû ñaát ñai canh taùc.

Tuy chæ laø moät nhoùm beù nhoû nhöng ngöôøi Java Ku jam’ah Mubarak coù ñôøi soáng vaät chaát töông ñoái dö thöøa hôn ngöôøi Chaêm chieám soá ñoâng neân thöôøng coù maëc caûm töï toân veà caên saéc töï cho laø Maõ Lai cuûa mình maëc daàu veà goác nguoàn thì ít coù ngöôøi Java Ku xaùc ñònh roõ reät. Ñöùc tin Islam ñaõ laøm chaát xuùc taùc taïo gaén boù giöõa ngöôøi Java Ku vaø ngöôøi Chaêm, ñeå roài laàn hoài caên saéc Maõ Lai thoâng qua heä thoáng giaùo duïc toân giaùo haàu nhö laán aùt vaø bao truøm leân toaøn boä caùc jam’ah Chaêm. Heä quaû laø nhieàu ngöôøi Chaêm töï nhieân xem mình laø ngöôøi Maõ Lai chôù khoâng phaûi ngöôøi Chaêm, maëc daàu thöôøng ngaøy vaãn noùi tieáng Chaêm.

Haàu heát caùc vò laõnh ñaïo tinh thaàn trong caùc laøng Chaêm Chaâu Ñoác ñeàu laø nhöõng ngöôøi Chaêm hoaëc Java Ku ñaõ töøng soáng nhieàu naêm ôû Maõ Lai ñeå hoïc giaùo lyù Islam.

Nhôø ñoù nhöõng vò naøy ñeàu noùi vaø vieát ñöôïc tieáng Maõ Lai ñeå truyeàn daïy kinh saùch Islam.

Moät soá gia ñình khaù giaû haàu nhö luùc naøo cuõng coá xoay xôû ñöa con em mình sang Maõ Lai hoïc ñaïo ñeå veà sau, khi trôû veà queâ, neáu khoâng sung vaøo giôùi chöùc saéc laõnh ñaïo thì cuõng ñöôïc lieät vaøo haøng öu tuù, laøm nôû maët nôû maøy doøng hoï, ñöôïc thoân aáp kính troïng giao phoù cho laøm Tuoân chuyeân truyeàn daïy kinh saùch taïi caùc Madrasah ñöôïc caát beân caïnh caùc masjid.

Tieáng Maõ Lai, trong boái caûnh keå treân, trôû thaønh tieáng noùi cuûa taàng lôùp trí thöùc öu tuù ñöôïc troïng voïng, vaø trong caùc buoåi noùi chuyeän tröôùc ñaùm ñoâng, ngöôøi ta thöôøng nghe nhöõng caâu noùi röôøm raø, caùc töø ngöõ söû duïng khaù xa laï vôùi tieáng Chaêm, thoaït nhaän töïa hoà nhö nhöõng bieåu thöùc toân giaùo, thöïc söï laïi laø lôøi chaøo hoûi baèng tieáng Maõ Lai Tieáp trang B16

DAT

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B15

.3”

DAT

B16 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

MALAYU HAY CHAÊM? Tieáp trang B14

khoâng hôn khoâng keùm vaø haàu heát ngöôøi daân laïi thích nghe.

Khuynh höôùng thích gaén boù vôùi caên saéc Maõ Lai caøng coù ñieàu kieän thuaän lôïi phaùt trieån bôûi moät lyù do thöïc teá laø vaøo thôøi naøy, moät soá ngöôøi Java Ku vaø Chaêm thöôøng ñi qua Maõ Lai hoaëc Singapore baèng ñöôøng xe löûa qua ngaû Kampuchea - Thaùi Lan mua chaên aùo, khaên ñoäi ñaàu vaø caùc vaät duïng Maõ Lai veà baùn laïi, laøm aên thöôøng raát khaám khaù. Trôû veà thoân aáp Chaêm, nhöõng ngöôøi naøy thöôøng noùi khoe veà cuoäc soáng beân Maõ Lai “ñi goùc naøo cuõng coù quaùn aên halal” töùc quaùn aên ngöôøi Islam coù theå aên ñöôïc, khaùc haún vôùi beân nhaø, ñaõ ñaùnh truùng vaøo taâm lyù ngöôøi Chaêm laø ñi daâu ra khoûi thoân aáp mình cuõng gaëp caùc quaùn aên thòt heo maø hoï kieâng cöõ. Haáp daãn hôn nöõa laø nhöõng caâu chuyeän moâ taû veà neàn ca nhaïc Maõ Lai vôùi caùc ñoaøn Kampulan (ñoaøn hôïp ca) ñöôïc thònh haønh nhôø “nöôùc ngöôøi ta coù vua!” Nhöõng söï moâ taû naøy ñaõ taïo neân moät loái nghó raäp khuoân, nhieàu töôûng töôïng trong daân gian ngöôøi Chaêm Islam vaøo thaäp nieân 1940 khieán nhieàu ngöôøi soáng goø boù trong khung caûnh thoân aáp kheùp kín, chæ mong coù ngaøy ñöôïc ñi Maõ Lai ñeå bieát vôùi ngöôøi ta!

Trong leà loái sinh hoaït xaõ hoäi, ñieàu quan troïng, coù theå noùi laø trung taâm, laø ngaønh cung öùng quaàn aùo, khaên ñoäi cho phuï nöõ, muõ cho thanh nieân theo thôøi trang beân Maõ Lai ñang treân ñöôøng khoâi phuïc neàn töï chuû töø thöïc daân Anh vaøo thaäp nieân 1950. Ngöôøi Chaêm Chaâu Ñoác say meâ öa thích nhöõng gì ñeán töø Maõ Lai laø nhaèm vaøo moät chuùt gì môùi meû hôn so vôùi nhöõng gì hoï ñaõ quen duøng töø laâu ñôøi, vaø laïi coøn thích hôïp vôùi tinh thaàn Islam nöõa.

2. ÑI SAIGON Naêm 1948, treân moät chieác taøu doøng ghe chaïy xuoâi theo doøng Haäu giang, toâi ñaõ ñöôïc cha meï thu xeáp cho rôøi queâ nhaø ñeå ñi Saigon baét ñaàu hoïc baäc trung hoïc. Taïi ñaây boãng nhieân toâi ñöôïc tieáp caän moät xaõ hoäi cao roäng hôn, phöùc taïp hôn cuûa moät ñoâ thò luùc naøo cuõng oàn aøo naùo nhieät, khoâng phaûi chæ coù ngöôøi Vieät vaø Phaùp maø coøn coù ngöôøi Hoa, ngöôøi AÁn, vaø nhaát laø ngöôøi Maõ Lai & Ngöôøi AÁn Islam haàu heát laø nhöõng thuoäc daân Phaùp töø Pondichery, Madras mieàn Nam AÁn Ñoä theo chaân ngöôøi Phaùp sang, coù nhieàu ngöôøi laø thöông buoân giaøu coù, coù cô sôû laøm aên lôùn ôû ñöôøng Catinat (töùc ñöôøng Töï Do), trung taâm Saigon, töø naêm 1929, ñaõ xaây döïng ñöôïc moät masjid ôû Saigon vaø moät masjid ôû Chôï Lôùn.

Rieâng ngöôøi Maõ Lai, moät soá goác ôû Maõ Lai, moät soá goác töø Nam Döông, khoâng dính daùng gì ñeán ngöôøi Java Ku ôû Chaâu Ñoác, ñaõ coù laäp ñöôïc moät masjid coù theå xem laø laâu ñôøi nhaát taïi Saigon, treân khoaûnh ñaát thôøi xöa coøn buøn laày nöôùc ñoïng cuûa bôø keânh Saigon.

VOØNG QUANH

THEÁ GIÔÙI

Khoâng chæ coù ngöôøi Vieät laø choáng oâng Khaûi khi oâng ñeán thuû ñoâ Myõ WASHINGTON DC. 12-6 (TH) - Khoâng phaûi chæ coù ngöôøi Vieät Nam töø khaép nôi keùo veà thuû ñoâ Hoa Thònh Ñoán ñeå bieåu tình choáng Phan vaên Khaûi, thuû töôùng CSVN, khi oâng naøy ñeán ñaây thaêm vieáng ñeå keâu goïi gia taêng Toâi caûm thaáy ñöôïc aám loøng hôn nhôø ñöôïc gaëp vaø soáng gaàn guõi vôùi moät soá ít ñoàng toäc ngöôøi Chaêm cuõng rôøi xoùm laøng leân Saigon ñeå kieám soáng. Trong nhöõng caên nhaø chaät heïp xen keõ vôùi nhaø ngöôøi Vieät, maát huùt trong caùc xoùm lao ñoäng, nôi truù nguï cuûa hoï khoâng coøn saùt caïnh beân nhau nhö taïi queâ nhaø, nhöng do baûn naêng sinh toàn, haàu nhö khoâng ai baûo ai, hoï ñaõ laëng leõ tìm laïi vôùi nhau ñeå nöông töïa nhau, tröôùc tieân laø taïi xoùm Nancy thuoäc quaän 2, Saigon.

Do cuoäc soáng khoù khaên trong caùc thoân aáp coù tính chaát kheùp kín taïi queâ nhaø, caùc ñoàng toäc Chaêm töø Chaâu Ñoác leân sinh soáng taïi Saigon ngaøy caøng ñoâng; hoï taïm truù raûi raùc xen laãn vôùi ngöôøi Vieät trong caùc xoùm lao ñoäng ôû Khu Teá Baàn, Hoøa Höng, Phuù Nhuaän, v.v.. laàn hoài hình thaønh moâ thöùc jam’ah truyeàn thoáng, cöû ngöôøi laøm Imam ñieàu haønh sinh hoaït toân giaùo nhö ôû queâ nhaø.

Söï taäp hoïp dìu daét, naâng ñôõ nhau böôùc ñaàu, treân caên baûn laø döïa vaøo lieân heä thaân toäc. Moät ngöôøi leân Saigon tìm ñöôïc nôi aên ôû vaø vieäc laøm thì tieáp ñoù laïi taïo ñieàu kieän cho baø con hoï haøng cuøng noái goùt theo, neân nhöõng ngöôøi gaén boù vôùi laäp luaän tuøy thuoäc caên saéc Maõ Lai goïi laø Java Ku noùi tieáng Java Ku coù ñieàu kieän sinh hoaït rieâng, ít khi troän laãn vôùi phaàn ña soá coøn laïi noùi tieáng Chaêm neân cuõng khoâng xaûy ra va chaïm.

Chuùng toâi soáng chung cuøng vôùi nhoùm ngöôøi Chaêm ña soá taïi xoùm Nancy. Vaøo thaäp nieân 1950, xoùm naøy bao goàm phaàn lôùn laø nhöõng caên nhaø caây vaùn lôïp laù luïp xuïp trong nhöõng ngoõ heïp vaø quanh co, nhieàu caên caát taïm bôï treân vuõng nöôùc ñoïng luùc naøo cuõng xoâng leân muøi thum thuûm. Thænh thoaûng nhôø laøm aên coù tieàn, moät soá caên ñöôïc xaây gaïch, lôïp ngoùi hoaëc toân, taïo neân moät boä maët töông ñoái saùng suûa hôn, nhöng con ñöôøng trong xoùm thì chaät heïp khoâng dôøi ñoåi.

hôïp taùc thöông maïi, ñaàu tö.

Theo caùc tin töùc cho hay thì “Lieân Minh Nhaân Quyeàn Vaø Töï Do Toân Giaùo Cho Vieät Nam” seõ toå chöùc moät cuoäc bieåu tình vaän ñoäng daân chuû taïi coâng vieân La Fayette, ñoái dieän Toøa Baïch OÁc vaøo luùc 12 giôø tröa ngaøy Thöù Baûy 18-6-2005.

Theo baûn tin do oâng Jerry Kiley phoå bieán hoâm 8-6-05, tham döï cuoäc bieåu tình naøy seõ goàm “cöïu chieán binh Myõ, laõnh tuï caùc coäng ñoàng ngöôøi Vieät ôû Myõ, cuøng caùc nhaø vaän ñoäng daân chuû nhaân quyeàn cho Trung quoác, Nga, Laøo, Taây Taïng, ngöôøi Thöôïng”. Hoï hôïp taùc ñeå “choáng laïi cuoäc vieáng thaêm cuûa Phan vaên Khaûi, thuû töôùng CSVN”.

OÂng Kiley cho hay “Muïc ñích cuûa cuoäc bieåu tình laø phôi baøy söï ñaøn aùp taøn baïo cuûa cheá ñoä CSVN ñoái vôùi chính ngöôøi daân cuûa hoï, ñaëc bieät laø tín ñoà caùc toân giaùo”.

Theo baûn tin cuûa moät toå chöùc ngöôøi Vieät phoå bieán treân Internet, nhaø tranh ñaáu cuûa Trung Quoác, Nguïy kinh Sinh, cuõng seõ ñeán döï cuoäc bieåu tình naøy vaø phaùt bieåu. “Ñaëc bieät, vì yù nghóa laø bieåu töôïng lieân keát (ñaáu tranh cho nhaân quyeàn, töï do toân giaùo chung) maø nhaø ly khai noåi tieáng cuûa Trung Quoác laø Nguïy kinh Sinh phaûi ruùt ngaén thôøi gian ñieàu traàn taïi Quoác hoäi AÂu chaâu ñeå tham gia cuoäc vaän ñoäng cho töï do daân chuû vaø nhaân quyeàn cho Vieät Nam.” Baûn tin vöøa keå cho hay.

Ngoaøi caùc lôøi phaùt bieåu cuûa caùc caù nhaân vaø ñoaøn theå, moät soá tieát muïc trình dieãn vaên ngheä ñaëc bieät cuõng ñöôïc loan baùo, keå caû “caùc tieát muïc daân gian cuûa ngöôøi Thöôïng choáng coäng seõ laøm chuû ñeà vaän ñoäng töï do vaø nhaân quyeàn caøng theâm maïnh meõ.”

Cho tôùi nay, ngöôøi ta khoâng bieát moät caùch roõ reät vaø ñích xaùc khi naøo Phan vaên Khaûi tôùi Myõ vaø seõ coù maët ôû nhöõng ñaâu ñeå traùnh caùc cuoäc bieåu tình choáng ñoái.

Tuaàn qua, 45 daân bieåu, nghò só Quoác hoäi Lieân bang Hoa Kyø ñaõ göûi moät böùc thö hoái thuùc toång thoáng George W. Bush aùp löïc nhaân quyeàn khi gaëp oâng Khaûi vaøo ngaøy 21-6-05 khi oâng naøy tôùi Toøa Baïch OÁc. Trong khi ñoù, nhieàu toå chöùc, hoäi ñoaøn ngöôøi Vieät Nam, cuõng ñaõ loan baùo bieåu tình tröôùc Toøa Baïch OÁc vaøo ngaøy naøy. Hoï töø khaép nôi treân nöôùc Myõ keùo veà.

Theo caùc tin töùc ñöôïc phoå bieán, moät soá toå chöùc vaø hoäi ñoaøn cuõng ñang vaän ñoäng tieàn baïc, quyeân goùp ñeå ñaêng caùc lôøi keâu goïi cho daân chuû taïi Vieät Nam ñaêng taûi treân hai tôø baùo Myõ ôû Hoa Thònh Ñoán (Washington Post vaø Washington Times).

Thaùng tröôùc, khi ñeán UÙc vaø Taân Taây Lan, oâng Khaûi cuõng bò ngöôøi Vieät cö nguï taïi caùc nöôùc naøy bieåu tình choáng ñoái. Noâng ñöùc Maïnh, toång bí thö ñaûng CSVN khi ñeán thaêm Phaùp hoài tuaàn qua cuõng ñaõ bò ngöôøi Vieät bieåu tình choáng ñoái ôû thuû ñoâ Paris.

(NTT)

TUESDAY, JUNE 14, 2005

OÂng Wolfowitz ca ngôïi thoûa hieäp giaûm nôï cho caùc nöôùc ngheøo ABUJA, Nigeria - Hoâm Chuû Nhaät, taân chuû tòch cuûa Ngaân Haøng Theá Giôùi, oâng Paul Wolfowitz, ñaõ ca ngôïi moät thoûa hieäp coù tính caùch lòch söû nhaèm xoùa nôï cho moät soá nhöõng nöôùc ngheøo nhaát treân theá giôùi vaø noùi oâng hy voïng vieäc giaûm nôï cuõng seõ ñöôïc aùp duïng cho nöôùc nôï naàn nhieàu nhaát cuûa Phi Chaâu laø Nigeria.

OÂng Wolfowitz ñaõ noùi chuyeän vôùi caùc phoùng vieân sau khi tôùi thuû ñoâ Abuja cuûa Nigeria, trong chaëng ñaàu tieân cuûa chuyeán vieáng thaêm boán nöôùc Phi Chaâu - chuyeán ñi ñaàu tieân keå töø khi oâng nhaän chöùc vuï ñöùng ñaàu ngaân haøng phaùt trieån goàm 184 nöôùc thaønh vieân vaøo tuaàn tröôùc.

Caùc boä tröôûng taøi chaùnh cuûa nhoùm caùc nöôùc giaàu nhaát treân theá giôùi, ñöôïc goïi laø nhoùm G-8, hoâm Thöù Baûy ñaõ ñoàng yù seõ xoùa 40 tæ Myõ kim nôï naàn maø con nôï laø nhöõng nöôùc ngheøo nhaát cuûa theá giôùi, haàu heát laø nhöõng nöôùc ôû Phi Chaâu. Phaàn lôùn caùc moùn nôï ñöôïc xoùa boû laø nôï maø chuû nôï laø caùc ñònh cheá quoác teá nhö Ngaân Haøng Theá Giôùi.

Nigeria laø nöôùc ñoâng daân nhaát cuûa Phi Chaâu vaø laø nöôùc nôï naàn nhieàu nhaát cuûa luïc ñòa naøy, thieáu nôï khoaûng 35 tæ Myõ kim.

Nhöng vôùi tö caùch laø nöôùc xuaát caûng daàu moû lôùn haøng thöù baûy treân theá giôùi, Nigeria khoâng ñaùp öùng ñöôïc ñònh nghóa cuûa Ngaân Haøng Theá Giôùi lieân quan ñeán nöôùc coù lôïi töùc thaáp.

Caùc boä tröôûng taøi chaùnh G-8 noùi nôï nöôùc ngoaøi cuûa Nigeria seõ ñöôïc cöùu xeùt rieâng reõ bôûi caâu laïc boä Paris goàm caùc nhaø cho vay quoác teá.

Nigeria thöôøng ñöôïc xeáp vaøo loaïi moät trong nhöõng nöôùc tham nhuõng nhaát treân gheá giôùi.

OÂng Wolfowitz noùi oâng hy voïng caùc nöôùc chuû nôï seõ ñi tôùi moät thoûa thuaän ñeå xoùa nôï cho Nigeria.

OÂng cuõng höùa heïn Ngaân Haøng Theá Giôùi seõ tieáp tuïc giuùp ñôõ caùc nöôùc ngheøo, khi noùi raèng thoûa hieäp giaûm nôï seõ khoâng laøm haïi cho caùc khoaûn vieän trôï môùi.

Ngaân Haøng Theá Giôùi noùi 34 nöôùc trong soá 48 nöôùc ngheøo nhaát theá giôùi laø nhöõng nöôùc ôû Phi Chaâu. Vôùi 11 phaàn traêm daân soá theá giôùi, Phi Chaâu chæ chieám khoaûng 1 phaàn traêm saûn löôïng kinh teá toaøn caàu.

OÂng Wolfowitz ñaõ nhaän nhieäm vuï ñöùng ñaàu Ngaân Haøng Theá Giôùi vaøo tuaàn tröôùc, oâng töøng laø nhaân vaät soá 2 taïi Nguõ Giaùc Ñaøi vaø laø moät ngöôøi chuû xöôùng cho cuoäc chieán tranh Iraq. (n.n.)

DAT

TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B17

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu) .3”

D

HAPPY CAR RENTAL TRUNG TAÂM CHO THUEÂ XE * Thaønh thaät * Phuïc vuï vui veû * Baûo ñaûm giaù reû nhaát cho quyù ñoàng höông Môû cöûa töø thöù Hai - thöù Baûy 9:30 AM - 6:30 PM

Chuyeân cho thueâ: Xe 4 cöûa vaø caùc loaïi xe Van 8041 Bolsa Ave., Midway City, CA. 92655 (Gaàn goùc ñöôøng Beach, beân caïnh Cali Auto Sale)

www.happycarrental.com Tel: (714) 269-2915 or (714) 892-5158 * Fax: (714) 892-3739

YOUNG CHIROPRACTICS EXCELLENT MASSAGE AMERICAN/ASIAN STAFF. YOUNG/PRETTY

PHUÏC VUÏ AÂN CAÀN, VUI VEÛ

562-697-4742 CAÀN NÖÕ MASSAGE Mon-Sun 10AM-8PM goùc Harbor/Euclid

Massage Therapy Thieáu nöõ treû ñeïp Phuïc vuï aân caàn, vui veû

Showers Available Nhieàu thieáu nöõ treû ñeïp, tieáp ñaõi aân caàn

(714) 226-0597

Lincoln Ave Ball Rd.

Brookhurst

Orange Ave

Beach

Caàn Massage Therapist 2620 W. ORANGE AVE. # 2, ANAHEIM, CA

Nhaän: Visa-Master Card Magnolia

$10 OFF

with this coupon EX date 6/15/25

355 E. LA HABRA BLVD LA HABRA, CA 90631

(Corner Orange Ave & Magnolia St.) OPEN 7 DAYS: 10AM - 9PM

714-776-2777 Mon - Sun 10-9PM

10722 Katella Ave. Garden Grove (Treân ñöôøng Katella giöõa Brookhurst vaø Euclid)

B18 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, JUNE 14, 2005

.3”

DAT

THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, JUNE 14, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B19

.3”

DAT

B20 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7129 - 14 thaùng 6, 2005 (8 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, JUNE 14, 2005

.3”

DAT

.3”

TÖØ LITTLE SAIGON

Ñòa Phöông

THÖÙ TÖ - SOÁ 7130 - 15 thaùng 6, 2005 (9 thaùng Naêm naêm AÁt Daäu)

Buoåi hoïp maët laàn thöù ba cuûa caùc cöïu nhaân vieân Noâng Thoân Vuï ôû Vieät Nam tröôùc naêm 1975 NGUYEÂN HUY Westminster (NV) - Cuoäc hoïp maët laàn thöù ba cuûa caùc cöïu nhaân vieân Noâng Thoân Vuï taïi VN tröôùc naêm 1975 ñaõ dieãn ra trong ba ngaøy taïi mieàn Nam California. Noâng Thoân Vuï (Rural Affairs/ Usaid) laø moät phaàn haønh cuûa cô quan Vieän Trôï cuûa Hoa Kyø cho VN (Usaid) nhaèm muïc ñích oån ñònh vaø phaùt trieån noâng thoân Vieät Nam veà nhieàu maët ñaëc bieät laø veà giaùo duïc vaø ñôøi soáng kinh teá.

Trong suoát thôøi gian cuûa hai neàn Coäng Hoøa taïi mieàn Nam VN, Noâng Thoân Vuï ñaõ ñoùng goùp thaät nhieàu vaøo vieäc thaêng tieán ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân VN trong caùc vuøng noâng thoân ñeå laáp daàn khoaûng caùch vôùi ngöôøi daân thaønh phoá ñoàng thôøi cuõng naâng cao möùc soáng cuûa ngöôøi daân Vieät mieàn Nam. Sau naêm 1975, khi VN coù söï thoáng nhaát cuûa hai mieàn, söï khaùc bieät roõ reät giöõa cuoäc soáng cuûa ngöôøi daân Vieät mieàn Nam vôùi ngöôøi daân Vieät mieàn Baéc ñaõ chöùng toû nhöõng coâng taùc cuûa Noâng Thoân Vuï/Usaid ñaõ ñaït ñöôïc keát quaû nhö theá naøo.

Sau 30.4.75, nhöõng nhaân vieân cuûa Noâng Thoân Vuï, caû Myõ laãn Vieät, vaãn coøn mong muoán coù nhöõng dòp gaëp gôõ trong tình ñoàng söï ngaøy xöa, nhöõng ngaøy maø moïi ngöôøi cuøng chung moät muïc ñích hoaït ñoäng ñeå thöïc hieän moät lyù töôûng chung laø giuùp cho ngöôøi noâng daân Vieät thoaùt khoûi caûnh ngheøo ñoùi, toái taêm sau gaàn caû traêm naêm döôùi thôøi thöïc daân Phaùp vaø haøng chuïc naêm trong khoùi löûa chieán tranh.

Hoï ñaõ coù hai laàn hoïp maët.

Laàn ñaàu dieãn ra taïi Virginia vaøo naêm 1987 giöõa nhöõng anh chò em cuûa Rural Affairs ngaøy naøo hieän soáng trong vuøng. Nhöng ñeán laàn thöù hai ôû Sequim thuoäc tieåu bang Washington State thì soá ngöôøi bieát ñeán veà tham gia taêng leân gaáp boäi. Vaø naêm nay thì ñaõ coù gaàn caû traêm ngöôøi töø nhieàu nôi tôùi mieàn Nam California maø Little Saigon ñöôïc choïn laø nôi ñeå hoïp maët. Ba ngaøy hoïp maët laø ba ngaøy ñi thaêm vieáng vaø tham khaûo veà cuoäc soáng cuûa ngöôøi Vieät tò naïn taïi nôi maø moïi ngöôøi ñeàu coi laø Thuû Ñoâ cuûa ngöôøi Vieät tò naïn. Nhöõng ñieåm chính trong chöông trình hoïp maët laàn naøy laø tìm hieåu thaêm vieáng söï sinh hoaït cuûa coäng ñoàng ngöôøi Vieät qua caùc cuoäc thuyeát trình cuûa caùc toå chöùc Vietnam Archives cuûa Texas Tech University vaø UCI vaø qua caùc cô sôû thöông maïi, nhöõng sinh hoaït vaên hoùa, nhöõng cô quan truyeàn thoâng baùo chí cuûa ngöôøi Vieät taïi Little Saigon ñoàng thôøi cuõng thöôûng thöùc nhöõng moùn aên ñaëc thuø cuûa coäng ñoàng ngöôøi Vieät.

Trong kyø hoïp maët naøy, oâng Tony Laâm, moät cöïu nhaân vieân cuûa Noâng Thoân Vuï cuõng töøng laø Nghò Vieân cuûa thaønh phoá Westminster ñaõ ñöôïc cöû laøm ngöôøi höôùng daãn toå chöùc cuøng vôùi moät nhaân vieân Vaên Hoùa cuûa thò xaõ Westminster, oâng Peter Nguyeãn.

Phaùi ñoaøn gaàn caû traêm ngöôøi ñaõ ñeán thaêm Coâng Ty Ngöôøi Vieät trong nhöõng Tieáp trang B3

ÑEÁN HOA THÒNH ÑOÁN

WEDNESDAY, JUNE 15, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B1

Little Saigon Radio phaùt thanh veà Vieät Nam Baét ñaàu vaøo ngaøy 1 thaùng Baûy. Baûy ngaøy moät tuaàn, töø 8 AM THIEÄN GIAO Little Saigon (CA) - Gaàn 50 quan khaùch, bao goàm caùc vò trong Hoäi Ñoàng Lieân Toân, ñaïi dieän truyeàn thoâng Vieät ngöõ, nhaân só vaø thaân höõu ñaõ ñeán chung vui vaø chuùc möøng nhaân dòp Ñaøi Phaùt Thanh Little Saigon Radio coâng boá chöông trình phaùt thanh veà Vieät Nam “Höôùng Veà Queâ Meï.”

OÂng Vuõ Quang Ninh, Toång Giaùm Ñoác Ñaøi Phaùt Thanh Little Saigon Radio, phaùt bieåu: “Phaùt thanh veà Vieät Nam laø öôùc nguyeän töø bao naêm nay cuûa chuùng toâi.

Ngaøy hoâm nay, öôùc nguyeän aáy ñaõ ñöôïc thöïc hieän. Chöông trình phaùt thanh naøy seõ laø nhòp caàu thöông yeâu giöõa ñoàng baøo trong nöôùc vaø ñoàng baøo haûi ngoaïi.”

Chöông trình phaùt thanh veà Vieät Nam cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Little Saigon Radio seõ ñöôïc chính thöùc phaùt soùng vaøo ngaøy 1 thaùng Baûy, 2005. Chöông trình ñöôïc phaùt ñi moãi ngaøy vaøo luùc 10 giôø toái ñeán 10 giôø 30 phuùt toái, giôø Vieät Nam (töùc 8 giôø ñeán 8 giôø 30 phuùt saùng, giôø California.) Chöông trình naøy ñöôïc chuyeån taûi treân laøn soùng Tieáp trang B3

DAT

Sinh hoaït Coäng ñoàng Hoäi Taâm Linh Hoïc dôøi truï sôû

Ngaøy giôø: 18 thaùng Saùu, 2005. Ñòa ñieåm môùi: 12851 Brookhusrt Way, Garden Grove, goùc Brookhurst vaø Garden Grove.

Hoäi Taâm Linh Hoïc seõ dôøi ñeán ñòa ñieåm môùi noùi treân vaøo ngaøy 18 thaùng Saùu, 2005. Hoäi vaãn tieáp tuïc phuïc vuï nhö thöôøng leä. L/L: 714-530-0550.

Hoäi Hoa Lan Vieät Nam (OC) toå chöùc hoäi thaûo

Ngaøy giôø: 1 giôø chieàu ngaøy 18 Thaùng Saùu naêm 2005. Ñòa ñieåm: Nhaø thôø First Presbyterian, 11832 Euclid Street, Garden Grove, CA 92840 (Giöõa Chapman vaø OrangeWood.)

Höôùng daãn caùch troàng, tæa lan, töôùi nöôùc vaø boùn phaân ñeå chaêm soùc lan.

Vaøo cöûa töï do.

Tieáp trang B2

n g ö ôø i ñ i c h ôï Haøng Sale ñaëc bieät ngaøy Thöù Tö 15/6/05 * Hannam Chain Supermarket,

9772 Garden Grove Blvd., Garden Grove, 714-590-8408 Daàu baép Mazola: $5.98/1 gallon Beer lon OB: $3.48/6pk ÔÙt boät: $7.98/5lbs Toûi nguyeân cuû muoái chua: $1.78/2.2lbs Daàu olive Daniel: $6.88/2l Daàu meø Kadoya: $6.88/56oz Söôøn boø öôùp gia vò: $2.49/lb Boø Rib Eye thaùi laùt: $1.99/lb Söôøn boø Ñaïi Haøn: $1.99/lb Caù hoá töôi: $0.98/lb Toâm töôi lôùn: $5.98/lb Caù luø ñuø lôùn: $2.58/lb Saø laùch laù ñoû: $0.98/4 boù Caûi baéc thaûo: $7.98/box Chuoái: $0.98/5lbs Boâng heï: $0.98/1lb

* AÙ Ñoâng Supermarket:

OÂng Cao Xuaân Vyõ: “Haõy laáy vaên hoùa laøm neàn taûng caûm hoùa.”.

Trong hình: OÂng Ñinh Quang Anh Thaùi, phaùt thanh vieân Little Saigon Radio, phaùt thanh tröïc tieáp lôøi phaùt bieåu cuûa oâng Cao Xuaân Vyõ nhaän ñònh veà chöông trình “Höôùng Veà Queâ Meï.” Beân traùi laø Baø Mai Khanh, Toång Quaûn Trò Little Saigon Radio, vaø Hoøa Thöôïng Chaân Thaønh, Hoäi Ñoàng Lieân Toân. (Hình: Thieän Giao)

9221 Bolsa Avenue, Westminster, 714999-5566 Hass Avocado: $0.99/3 traùi Mì toâ Mee-Jang: $2.98/Thuøng Söôøn heo non: $1.38/lb Toâm coù ñaàu size 70/80: $7.98/Hoäp 4 lbs Caù loøng tong coù ñaàu: $0.78/lb

Tieáp trang B2