NV2005-0816

“Chieác quan taøi ñoâng laïnh” treân ñöôøng bay Cyprus-Athenes A3 TUESDAY, AUGUST 16, 2005

NGUOI VIET

Periodicals Göûi Baùo Phaûi Daùn Tem

CÔ QUAN TRANH ÑAÁU THÔØI SÖÏ VAÊN NGHEÄ GIAÙO DUÏC THÖÙ BA 16 thaùng 8-2005 - NAÊM THÖÙ 27 - SOÁ 7192 - 25xu

GIAÙ BAÙO GÖÛI BÖU ÑIEÄN TAÏI HOA KYØ: Moät naêm $168, Saùu thaùng $98, Ba thaùng $60

Online: www.nguoi-viet.com

Nghò vieän Iraq gia haïn moät tuaàn vieäc soaïn thaûo hieán phaùp BAGHDAD, Iraq (Reuters) - Hoâm Thöù Hai 15 Thaùng Taùm, nghò vieän Iraq ñaõ ñoàng yù gia haïn theâm baûy ngaøy cho vieäc soaïn thaûo baûn hieán phaùp, sau khi caùc chính trò gia khoâng ñaùp öùng ñöôïc thôøi haïn choùt vaøo nöûa ñeâm Thöù Hai. Nghò vieän ñaõ ngöng hoïp sau khi boû phieáu keùo daøi thôøi haïn choùt tôùi ngaøy 22 Thaùng Taùm, theo lôøi yeâu cuûa caùc laõnh tuï Kurd muoán coù theâm thôøi gian.

Vieäc khoâng thoûa hieäp ñöôïc tröôùc thôøi haïn choùt ngaøy 15 Thaùng Taùm laø moät daáu hieäu roõ reät cho thaáy nhöõng chia reõ chính trò gay gaét coøn laâu môùi chaám döùt.

Khoâng roõ laø lieäu caùc nhaø thöông löôïng seõ baøn laïi nhöõng vaán ñeà ñaõ giaûi quyeát roài hay chæ chuù troïng vaøo nhöõng gì chöa ñöôïc quyeát Ngoaïi Tröôûng Rice tin töôûng Iraq seõ coù chính phuû môùi vaøo cuoái naêm ñònh.

Ngoaïi Tröôûng Hoa Kyø Condoleezza Rice noùi chuyeän vôùi giôùi truyeàn thoâng trong moät cuoäc hoïp baùo taïi Boä Ngoaïi Giao ôû Ñaùp öùng ñöôïc thôøi haïn Washington, D.C. hoâm 15 Thaùng Taùm, 2005. Maëc duø ngöôøi Iraq chöa soaïn xong baûn hieán phaùp, baø Rice tuyeân boá baø tin choùt hoâm Thöù Hai seõ laø moät töôûng tieán trình chính trò taïi Iraq seõ dieãn ra nhö döï truø vôùi nhöõng cuoäc baàu cöû ñeå choïn moät chính phuû môùi seõ ñöôïc toå thaéng lôïi cho chính phuû chöùc vaøo cuoái naêm. (Hình Alex Wong/Getty Images) Bush, töø maáy tuaàn nay ñaõ coá

Hoa Kyø

Giaù xaêng cao kyû luïc LOS ANGELES, California.- Moät cuoäc thaêm doø treân toaøn Hoa Kyø ñöôïc thöïc hieän trong ngaøy Chuû Nhaät 15 Thaùng Taùm cho thaáy giaù xaêng baùn leû tieáp tuïc leân ñeán möùc kyû luïc trong voøng ba tuaàn qua, phaûn aûnh möùc taêng mau leï cuûa giaù daàu thoâ trong cuøng thôøi gian naøy.

Trilby Lundberg, thöïc hieän cuoäc thaêm doø Lundberg nôi 7,000 traïm xaêng treân toaøn quoác Hoa Kyø moãi thaùng hai laàn, nhaän xeùt chung veà giaù xaêng trong ba tuaàn leã qua, keát thuùc vaøo ngaøy 12 Thaùng Taùm, cho raèng giaù xaêng trung bình cho caû ba loaïi ñaõ Tieáp trang A4

CRAWFORD, Texas - Quó Höu Boång suoát 70 naêm qua ñaõ coù coâng giuùp cho thaønh phaàn coâng nhaân vieân giaø yeáu coù tieàn sinh soáng.

Daân Myõ nhaân ngaøy kyû nieäm 70 naêm cuûa quó naøy, hoâm Chuû Nhaät ñaõ xuoáng ñöôøng baøy toû söï uûng hoä toái ña ñoái vôùi chöông trình naøy. Ña soá toû ra quan ngaïi vaø sôï raèng keá hoaïch caûi toå cuûa Toång Thoáng Bush coù theå laøm tan raõ thay vì caûi thieän, nhöng vò laõnh ñaïo haønh phaùp vaãn cöông quyeát vaän ñoäng ñeå thay ñoåi moät chöông trình maø oâng cho raèng ñang treân döôøng tieán tôùi phaù saûn.

Cuoäc thaûo luaän gaàn ñaây ñaõ taïm laéng, sau moät thôøi gian gaây ra khoâng khí tranh caõi caêng thaúng sau khi Toång Thoáng Bush neâu vaán ñeà caûi toå. Nhieàu chính trò gia Coäng Hoøa hieän nay khoâng hy voïng raèng döï luaät caûi toå cuûa oâng Bush seõ ñöôïc Quoác Hoäi thoâng qua.

Tuy nhieân, Toång Thoáng Bush vaãn khoâng toû ra nao nuùng, vaø quyeát ñònh ñaåy maïnh vaän ñoäng. Trong khi ñoù, caùc chính trò gia Daân Chuû cuõng maïnh meõ taán coâng toång thoáng veà ñeà nghò tö höõu hoùa moät phaàn Quó Höu Boång, moät ñeà nghò khoâng maáy chieám

ñöôïc loøng ñoâng ñaûo quaàn chuùng.

Trong moät baûn thoâng baùo phoå bieán gaàn ñaây, Toång Thoáng Bush ñaõ goïi Quó Höu Boång laø “moät chöông trình quan troïng”, moät löôùi an toaøn xaõ hoäi nhöng laïi coù loã hoång.

OÂng William Niskanen, chuû tòch Vieän Nghieân Cöùu Cato, nhaän xeùt, “Toâi cho raèng keá hoaïch naøy seõ chaúng ñi ñeán ñaâu neáu khoâng coù söï Binh só Israel saün saøng yeåm trôï hoã trôï ñaùng keå cuûa ñaûng Daân cho cuoäc trieät thoaùi khoûi Gaza Chuû.”

Maëc daàu Toång Thoáng Binh só Israel lau chuøi ñaïi lieân 50 treân caùc xe taêng Merkava Bush lieân tuïc caûnh giaùc veà ñöôïc boá trí gaàn Daûi Gaza hoâm 15 Thaùng Taùm, 2005. Quaân ñoäi Tieáp trang A4 Israel ñaõ ñieàu ñoäng haøng traêm xe taêng, xe thieát giaùp vaø haøng ngaøn binh só ñeå baûo veä cuoäc trieät thoaùi lòch söû ra khoûi Daûi Gaza sau 38 naêm chieám ñoùng. (Hình David Silverman/Getty Images)

Thuû Töôùng Israel:

25 ngöôøi Hispanic coù aûnh höôûng nhaát taïi Hoa Kyø hieän nay

Tieáp trang A4

Palestine khoâng ñöôïc taán coâng ngöôøi ñònh cö ñang rôøi khoûi Gaza Thôøi haïn choùt ñeå ngöôøi ñònh cö Israel phaûi di dôøi laø Thöù Tö 17-8

AÁn Ñoä cöû haønh ngaøy Quoác Khaùnh

Caùc nöõ sinh ca haùt trong buoåi leã möøng Ngaøy Ñoäc Laäp laàn thöù 58 cuûa AÁn Ñoä taïi saân vaän ñoäng Bakshi ôû Srinagar hoâm 15 Thaùng Taùm, 2005. (Hình Tauseef Mustafa/ AFP/Getty Images)

Nga: Beänh cuùm gaø coù theå lan tôùi AÂu Chaâu MOSCOW, Nga (Reuters) Nga, hieän ñang coá gaéng keàm cheá vieäc buøng noå cuùm gaø ôû Siberia, hoâm Thöù Hai 15 Thaùng Taùm, ñaõ caûnh caùo theá giôùi raèng caùc loaøi chim di truù coù theå ñem loaïi sieâu vi khuaån nguy hieåm naøy tôùi AÂu Chaâu vaø Trung Ñoâng trong nhöõng thaùng tôùi ñaây.

Vuï buøng noå, tröôùc ñoù ñaõ bò coâ laäp ôû naêm khu vöïc heûo laùnh thuoäc Siberia, hình nhö ñang di chuyeån veà phía Taây sau khi vi khuaån ñöôïc phaùt hieän taïi moät khu kyõ ngheä lôùn - vuøng Chelyabinsk ôû daõy nuùi Ural ngaên AÙ Chaâu vôùi AÂu

Tieáp trang A4

TT Bush cöông quyeát vaän ñoäng caûi toå Quó Höu Boång baát chaáp choáng ñoái

Taïp chí Time

NEW YORK.- Alberto Gonzales, George Lopez... vaø thaät ñaùng ngaïc nhieân - laø nöõ ca só kieâm taøi töû Jennifer Lopez, ñaõ ñöôïc tuaàn baùo Time, soá phaùt haønh trong tuaàn naøy, in nôi bìa ngaøy 22 Thaùng Taùm, choïn ôû trong soá 25 ngöôøi Hispanic coù aûnh höôûng lôùn nhaát taïi Hoa Kyø hieän nay.

Alberto Gonzales, vò boä tröôûng tö phaùp Hispanic ñaàu tieân cuûa Hoa Kyø, laø con cuûa caùc di daân Mexico, ra chaøo ñôøi taïi San Antonio, Texas.

Giôø ñaây oâng Gonzales coù theå ñöôïc Toång Thoáng Bush ñeà cöû laøm thaåm phaùn Toái Cao Phaùp Vieän, traùm vaøo moät gheá ñang bò boû troáng.

Time cuõng ñaõ choïn danh haøi George Lopez, vôùi show

thuùc ñaåy vieäc soaïn thaûo hieán phaùp ñuùng thôøi haïn.

Neáu ñaït ñöôïc moät thoûa thuaän veà baûn hieán phaùp, ngöôøi Iraq seõ boû phieáu vaøo ngaøy 15 Thaùng Möôøi ñeå chaáp thuaän hoaëc baùc boû, ñöa tôùi nhöõng cuoäc baàu cöû vaøo Thaùng Möôøi Hai ñeå choïn moät chính phuû theo hieán phaùp môùi.

Moät ñieåm gaây trôû ngaïi laø caùc ñoøi hoûi quyeàn töï trò cuûa ngöôøi Kurd. Ngöôøi Sunni thì baùc boû vieäc ñöa yù nieäm theå cheá lieân bang vaøo baûn hieán phaùp vaøo luùc naøy.

Vaán ñeà quyeàn cuûa phuï nöõ cuõng phöùc taïp khoâng keùm vaø chöa ñöôïc quyeát ñònh, vì caùc ñoøi hoûi cuûa ngöôøi Shiite raèng ñaïo Hoài phaûi laø nguoàn goác chính cuûa luaät phaùp. Ñieàu ñoù seõ aûnh höôûng leân ñaïo luaät daân söï, bôûi vì theo luaät Hoài Giaùo, hay Sharia, phuï nöõ coù theå khoâng ñöôïc höôûng ñoàng ñeàu veà di saûn vaø khoâng theå xin ly dò.

Maët khaùc, caùc vieân chöùc noùi hoï ñaõ ñoàng yù veà caùc vaán

Chaâu.

Caùc vieân chöùc noùi loaïi sieâu vi khuaån naøy coù theå coøn lan truyeàn xa hôn nöõa.

“Ngoaøi khu vöïc ôû phía Nam nöôùc Nga, caùc loaøi chim di truù coù theå lan truyeàn sieâu vi khuaån tôùi caùc nöôùc laùng gieàng (nhö Azerbaijan, Iran, Iraq, Georgia, Ukraine, caùc nöôùc Ñòa Trung Haûi) bôûi vì ñöôøng bay cuûa chim di truù töø Siberia cuõng ñi ngang caùc vuøng ñoù vaøo Muøa Thu”, theo lôøi nhaø dòch teã hoïc haøng ñaàu cuûa Nga, oâng Gennady Onishchenko.

Nga ñaõ choáng choïi beänh

JERUSALEM.- Thuû Töôùng Israel, Ariel Sharon hoâm 15 Thaùng Taùm, nhaán maïnh trong baøi dieãn vaên truyeàn hình, trong khi daân ñònh cö Israel chuaån bò di dôøi khoûi vuøng Gaza, sau 38 naêm chieám cöù vuøng naøy, laø oâng saün saøng ra leänh thöïc hieän caùc cuoäc traû ñuõa maïnh meõ nhaát nhaèm vaøo caùc phaàn töû quaù khích Palestine, neáu hoï tìm caùch taán coâng vaøo ngöôøi Israel.

Thuû Töôùng Sharon nhaân dòp naøy cuõng noùi vôùi caùc ngöôøi ñònh cö Israel, laø oâng chia seû caùc söï ñau khoå cuûa hoï, khi phaûi rôøi boû caùc vuøng ñaát maø hoï ñaõ sinh soáng caû nhieàu naêm qua, tuy nhieân

oâng cuõng thoâng caûm soá phaän cuûa ngöôøi Palestine trong vuøng ñaát Gaza naøy.

OÂng noùi trong baøi dieãn vaên keùo daøi 5 phuùt, laø: “Chuùng ta khoâng theå giöõ maõi phaàn ñaát Gaza naøy. Hôn moät trieäu ngöôøi Palestine ñang sinh soáng taïi ñoù vaø thöôøng taêng leân gaáp ñoâi con soá ñoù sau moãi theá heä. Hoï sinh soáng trong caùc traïi tò naïn ñoâng ñaûo, chaät choäi, ngheøo naøn vaø tuyeät voïng, trong caùc moâi tröôøng phaùt trieån söï caêm thuø Israel vaø khoâng coù chuùt hy voïng naøo ôû töông lai caû.”

Thuû Töôùng Sharon ñaõ phaùt bieåu nhö treân, trong khi Tieáp trang A4

Ñoïc Trong Soá Naøy

(A7) Vieät Nam: Ñaïi hoïc thaáp keùm maø giaùo sö, tieán só thì loaïn cuùm gaø töø giöõa Thaùng Baûy.

Vieät Nam thieáu khoaûng 95,000 giaùo vieân.

Hoâm Thöù Hai, caùc vieân chöùc (A11) Dieãn Ñaøn: Caùc taùc giaû Nguyeãn Phuù Ñöùc, Nguyeãn Xuaân ñaõ ngaên chaën caùc con ñöôøng Phong vaø Nguyeãn Tieán Höng vieát veà caùi cheát cuûa neàn Ñeä Nhò gaàn nhöõng ngoâi laøng bò laây Coäng Hoøa. nhieãm vaø ñaõ gieát cheát haøng (A16) Theá Thao: Caõi loän vôùi caûnh hai caàu thuû cuûa KC Chiefs bò traêm gia caàm ñeå keàm cheá baét - Zimbabwe thaéng giaûi COSAFA Castle Cup daønh cho caùc beänh dòch, cho tôùi nay cuõng nöôùc Nam Phi Chaâu. ñaõ xuaát hieän taïi caùc nöôùc (B1) Ñòa Phöông: 70,000 ngöôøi tham döï Ñaïi Hoäi Thaùnh Maãu laàn Kazakhstan vaø Moâng Coå laân thöù 28 taïi Missouri - Leã caàu sieâu vaø caàu an do Phaät Giaùo Hoøa Haûo caän. toå chöùc vaø nhieàu tin khaùc.

Khoâng roõ laø loaïi sieâu vi (B8) Ca Nhaïc Ñieän AÛnh: “Boán Anh Em” haï beä “Nhaø Hoï Duke”. khuaån ñöôïc tìm thaáy ôû (B9): Ñôøi Soáng: Khi naøo thì caàn boû cuoäc? - Ñoåi tröôøng cho con Chelyabinsk coù phaûi laø loaïi Giöõa Ngöôøi Vôùi Ngöôøi (Chaân Huyeàn) (C1): Ñaát Nöôùc vaø Con Ngöôøi: Taây Nguyeân Daäy Soùng.

H5N1 töøng gieát cheát 50 (C2) Rao Vaët: Thoâng tin thöông maïi, mua baùn, quaûng caùo. ngöôøi ôû AÙ Chaâu keå töø naêm Phil Mickelson ñoaït cuùp PGA 2005 2003 hay khoâng.

Maëc duø cho tôùi nay khoâng Tay chôi golf nhaø ngheà Phil Mickelson noùi chuyeän vôùi baùo chí beân caïnh chieác cuùp Wanamaker sau khi thaéng giaûi voâ Tieáp trang A4

ñòch PGA 2005 hoâm Thöù Hai 15 Thaùng Taùm, 2005, taïi Springfield, New Jersey. (Hình Stuart Franklin/Getty Images)

A2 NGĂ–Ă”Ă˜I VIEĂ„T THĂ–Ă™ BA - SOĂ 7192 - 16 thaĂšng 8, 2005 (12 thaĂšng BaĂťy naĂŞm AĂ t Daäu) .3â€?

TUESDAY, AUGUST 16, 2005

MÜÚc uÝng hoä TT Bush keÚm hôn Thuoåc giaÝm ùau coÚ theü laøm taêng huyeåt aÚp ôÝ phuï nÜþ so vôÚi caÚc toüng thoång tieà n nhieäm WASHINGTON (Reuters) - NhÜþng phuï nÜþ sÜÝ duïng vôÚi lieà u lÜôïng cao caÚc thÜÚ thuoåc giaÝm ùau thoâng thÜôøng nhÜ ibuprofen vaø ngay caÝ Tylenol coÚ huyeåt aÚp cao hôn laø nhÜþng phuï nÜþ khaÚc, theo baÚo caÚo cuÝa caÚc nhaø nghieân cÜÚu Hoa Kyø, ùÜôïc coâng boå hoâm ThÜÚ Hai 15 ThaÚng TaÚm.

ChÌ coÚ thuoåc aspirin laø khoâng laøm taêng nguy cô huyeåt aÚp cao ôÝ nhÜþng phuï nÜþ trong cuoäc nghieân cÜÚu, nhÜþng ngÜôøi ùaþ ùÜôïc theo doþi tÜø ba ùeån boån naêm ùeü xem loaïi naøo laøm taêng huyeåt aÚp.

CaÚc nhaø nghieân cÜÚu noÚi caÚc keåt quaÝ, ùÜôïc ùaêng trong taïp chí Hypertension (Cao Huyeåt AÙp), laø moät trong nhÜþng cuoäc nghieân cÜÚu cho raèng taåt caÝ caÚc thuoåc giaÝm ùau, caà n toa baÚc só hay khoâng caà n toa baÚc só, ùeà u coÚ theü nguy haïi cho sÜÚc khoÝe vaø neân thaän troïng khi sÜÝ duïng.

Trong caĂšc loaĂŻi thuoĂĄc naøy coĂš caĂť acetaminophen hay paracetamol, ùÜôïc haĂľng Johnson & Johnson baĂšn ra dÜôÚi nhaĂľn hieäu Tylenol. “Trong cuoäc nghieân cÜÚu cuĂťa chuĂšng toâi, nhÜþng phuĂŻ nÜþ sÜÝ duĂŻng 500 milligrams (mg) hoaĂŤc nhieĂ u hĂ´n chaĂĄt acetaminophen moĂŁi ngaøy, tĂ­nh trung bĂŹnh, coĂš nguy cĂ´ gaĂĄp Ăąoâi bò cao huyeĂĄt aĂšp so vĂ´Ăši nhÜþng phuĂŻ nÜþ khoâng sÜÝ duĂŻng acetaminophen,â€? theo lôøi BaĂšc SĂł John Phillip Forman cuĂťa trÜôøng Y Khoa Harvard,

ngÜôøi caĂ m ĂąaĂ u cuoäc nghieân cÜÚu. “Ngoaøi ra, nhÜþng phuĂŻ nÜþ lĂ´Ăšn tuoĂĽi hĂ´n, tÜø 51 ĂąeĂĄn 77, sÜÝ duĂŻng trung bĂŹnh 400 mg trĂ´Ăť leân moĂŁi ngaøy chaĂĄt ibuprofen, coĂš theĂĽ phaĂšt trieĂĽn beänh huyeĂĄt aĂšp cao 80 phaĂ n traĂŞm nhieĂ u hĂ´n so vĂ´Ăši nhÜþng phuĂŻ nÜþ lĂ´Ăšn tuoĂĽi khoâng sÜÝ duĂŻng thÜÚ thuoĂĄc naøy,â€? BaĂšc SĂł Forman noĂši theâm. “CaĂšc phuĂŻ nÜþ treĂť hĂ´n, tÜø 34 ĂąeĂĄn 53 tuoĂĽi, sÜÝ duĂŻng hĂ´n 400 mg moät ngaøy chaĂĄt ibuprofen coĂš nguy cĂ´ phaĂšt trieĂĽn huyeĂĄt aĂšp cao nhieĂ u hĂ´n 60 phaĂ n traĂŞm.â€? Ă‘eĂĽ nghieân cÜÚu, BaĂšc SĂł Forman vaø caĂšc ĂąoĂ ng nghieäp cuĂťa oâng ĂąaĂľ theo doĂľi moät nhoĂšm 1,903 phuĂŻ nÜþ tÜø 51 ĂąeĂĄn 77 tuoĂĽi vaø moät nhoĂšm thÜÚ nhĂŹ nhÜþng phuĂŻ nÜþ tÜø 34 ĂąeĂĄn 53 tuoĂĽi. NhÜþng phuĂŻ nÜþ treân khoâng bò cao huyeĂĄt aĂšp vaøo luĂšc caĂšc cuoäc nghieân cÜÚu baĂŠt ĂąaĂ u, nhĂśng thÜôøng xuyeân ùÜôïc hoĂťi veĂ caĂšc khĂ­a caĂŻnh khaĂšc nhau veĂ loĂĄi soĂĄng vaø sÜÚc khoĂťe cuĂťa hoĂŻ, keĂĽ caĂť caĂšc loaĂŻi thuoĂĄc maø hoĂŻ sÜÝ duĂŻng, vaø ùÜôïc theo doĂľi.

CaÚc keåt quaÝ nghieân cÜÚu treân vaãn ùuÚng duø thuoåc ùÜôïc sÜÝ duïng ùeü trò nhÜÚc ùaà u, phong thaåp hoaÍc caÚc loaïi ùau nhÜÚc.

ChuÚng coÚ theü giaÝi thích taïi sao beänh huyeåt aÚp cao, tÜï noÚ laøm taêng nguy cô caÚc beänh tim maïch, laïi thoâng thÜôøng nhÜ vaäy taïi Hoa Kyø. (n.n.)

Hoa Kyø:

GiôÚi chuyeân gia tieân ùoaÚn ngaân saÚch giaÝm thieåu huït WASHINGTON - CaÚi nhÏn veà ngaân saÚch Hoa Kyø hoâm ThÜÚ Hai 15 ThaÚng TaÚm, coÚ veÝ saÚng suÝa hôn vôÚi baÝn ÜôÚc tính cuÝa Quoåc Hoäi cho thaåy mÜÚc khieåm huït trong naêm nay coÚ theü ruÚt giaÝm xuoång coøn $331 tyÝ.

BaÝn baÚo caÚo môÚi cuÝa Vaên Phoøng Ngaân SaÚch Quoåc Hoäi (CBO - Congressional Budget Office), moät cô quan khoâng ùaÝng phaÚi coÚ nhieäm vuï phaân tích tÏnh hÏnh ngaân saÚch cho caÚc nhaø laøm luaät taïi Washington, ùaþ ùÜa ra moät baèng chÜÚng môÚi nhaåt cho thaåy thaâu nhaäp ngaân saÚch ùaþ taêng leân vaø neà n kinh teå phaÚt trieün ùeà u ùaÍn phoåi hôïp ùaþ laøm giaÝm bôÚt mÜÚc khieåm huït kyÝ luïc laø $412 tyÝ cuÝa naêm ngoaÚi.

Theo CBO, cho taøi khoÚa khôÝi sÜï vaøo ngaøy 1 ThaÚng MÜôøi, mÜÚc khieåm huït seþ laø $314 tyÝ.

BaÚo caÚo naøy chaÊc haún laø tin vui ùoåi vôÚi Toüng Thoång Bush, laø ngÜôøi hieän ùang phaÝi chieån ùaåu vôÚi nhieà u naêm ngaân saÚch thieåu huït sau khi tieåp nhaän Toøa Baïch Oà c trong tÏnh traïng thaÍng dÜ vaøo ThaÚng Gieâng naêm 2001.

OĂ‚ng Scott Milburn, phaĂšt ngoân vieân veĂ ngaân saĂšch taĂŻi BaĂŻch OĂ c, cho bieĂĄt, “BaĂšo caĂšo CBO cho thaĂĄy sÜï caĂťi thieän ĂąaĂšng keĂĽ veĂ mÜÚc khieĂĄm huĂŻt naĂŞm 2005, moät ĂąieĂ u maø Haønh PhaĂšp ĂąaĂľ baĂšo caĂšo tÜø thaĂšng trÜôÚc. NeĂ n kinh teĂĄ maĂŻnh, cuøng vĂ´Ăši caĂšc bieän phaĂšp giaĂťm thueĂĄ, ĂąaĂľ laøm phaĂšt sinh ra nhieĂ u lĂ´ĂŻi tÜÚc hĂ´n mÜÚc phoĂťng ĂąoaĂšn.â€?

Baïch Oà c tieân ùoaÚn mÜÚc khieåm huït cho taøi khoÚa saÊp chaåm dÜÚt vaøo 30 ThaÚng Chín

laø $333 tyÝ vaø $341 tyÝ cho naêm tôÚi.

MÜÚc khieåm huït naêm ngoaÚi quaÝ thÜïc laø kyÝ luïc neåu xeÚt rieâng veà con soå, nhÜng neåu saÚnh tyÝ leä vôÚi neà n kinh teå thÏ cuþng chÜa lôÚn hôn nhÜþng con soå khieåm huït vaøo giÜþa thaäp nieân 1980 vaø ùaà u thaäp nieân 1990.

Tuy nhieân, caÚc chính trò gia ùoåi laäp thuoäc ùaÝng Daân ChuÝ ùaþ nhanh nheïn ùÜa ra nhÜþng lôøi caÝnh giaÚc veà bÜÚc tranh khieåm huït laâu daøi, vaø coÚ theü trôÝ neân toà i teä hôn khi khoåi ngÜôøi sinh sau Ñeä Nhò Theå Chieån, ùÜôïc goïi laø Theå Heä Baby Boom, baÊt ùaà u veà hÜu vaøo ùaà u thaäp nieân saÊp tôÚi.

Nghò SĂł Kent Conrad, thaønh vieân cao caĂĄp cuĂťa ĂąaĂťng Daân ChuĂť trong UĂ›y Ban Ngaân SaĂšch ThÜôïng Vieän, cho bieĂĄt, “MaĂŤc daĂ u mÜÚc khieĂĄm huĂŻt naĂŞm nay thaĂĄp hĂ´n naĂŞm ngoaĂši, nhĂśng sÜï caĂťi thieän khoâng ùÜôïc laâu daøi. NhÜþng lôøi tuyeân boĂĄ chieĂĄn thaĂŠng naĂŻn thaâm thuĂťng ngaân saĂšch chĂŚ coĂš muĂŻc ùích laøm cho dĂś luaän khoâng coøn ĂąeĂĽ yĂš ĂąeĂĄn caĂši nhĂŹn toĂĽng theĂĽ laâu daøi cuĂťa ngaân saĂšch nÜþa maø thoâiâ€?. (D.P.)

WASHINGTON - Uy tín cuÝa Toüng Thoång Bush trong maÊt ngÜôøi daân Myþ keÚm hôn so vôÚi 2 vò toüng thoång tieà n nhieäm - Ronald Reagan vaø Bill Clinton- vaøo thôøi ùieüm naøy cuÝa nhieäm kyø 2.

Tuy nhieân, sÜï uÝng hoä cuÝa khoåi cÜÝ tri caên baÝn ùoåi vôÚi oâng Bush vaãn vÜþng vaøng, khieån cho uy tín cuÝa oâng khoâng bò sa suÚt nhÜ caÚc toüng thoång Harry Truman, Richard Nixon, Jimmy Carter vaø cha cuÝa oâng. OÂng Truman hoà i ùoÚ quyeåt ùònh khoâng taÚi tranh cÜÝ. OÂng Nixon tÜø chÜÚc.

Coøn oâng Carter vaø cÜïu Toüng Thoång Bush cha thÏ thaåt baïi trong cuoäc vaän ùoäng taÚi tranh cÜÝ sau ùoÚ.

OĂ‚ng Karlyn Bowman, moät chuyeân vieân phaân tĂ­ch yĂš kieĂĄn quaĂ n chuĂšng taĂŻi American Enterprise Institute, “RaĂĄt may maĂŠn laø vò toĂĽng thoĂĄng naøy khoâng phaĂťi ra taĂši tranh cÜÝ. NhĂśng duø sao oâng vaĂŁn giÜþ ùÜôïc khoĂĄi cÜÝ tri caĂŞn baĂťn. Ă‘ieĂ u caĂ n thieĂĄt laø oâng phaĂťi giÜþ ùÜôïc khoĂĄi cÜÝ tri naøy ĂąeĂĽ thÜïc hieän caĂšc chÜông trĂŹnh trò quoĂĄc cuĂťa oâng.â€?

Theå nhÜng, nhÜþng chính trò gia thuoäc ùaÝng Coäng Hoøa trong Quoåc Hoäi thÏ raåt lo laÊng veà cuoäc baà u cÜÝ 2006 saÊp tôÚi. Neåu uy tín cuÝa oâng Bush xuoång thaåp hôn, thÏ coÚ theü seþ coÚ theâm nhieà u vò daân cÜÝ khoâng coøn ùi theo ùÜôøng loåi cuÝa oâng nÜþa, vÏ sôï raèng ùieà u ùoÚ seþ taïo ra moät aån tÜôïng khoâng hay vôÚi cÜÝ tri taïi ùòa

1KDŸW EDÑR 1*­¯, 9,(›7 0RUDQ 6WUHHW :HVWPLQVWHU &$ 86$ 7HO )D[ $GYHUWLVLQJ )D[ 1HZV

( PDLO QYQHZV#DRO FRP :HE 6LWH KWWS ZZZ QJXRL YLHW FRP ;XDĂ&#x192;W EDĂ?Q EĂ&#x2013;Ă?L 3XEOLVKHG E\ 1*82, 9,(7 1(:6 ,1& +RÂźL ŠR¸QJ 4XDĂ&#x201C;Q 7UĂ&#x160; %RDUG RI 'LUHFWRUV 3KDQ +X\ ÂłDĂ&#x2018;W &KXĂ? 7Ă&#x201D;FK &KDLUPDQ 3KDĂ&#x2018;P 4XRĂ&#x192;F %DĂ?R 7KĂ&#x2DC; .\Ă&#x203A; +RĂ&#x2020;L ÂłRĂ&#x201A;QJ 4XDĂ?Q 7UĂ&#x201D; %RDUG 6HFUHWDU\ ÂłRĂ&#x2026; %DĂ?R $QK ÂłRĂ&#x2026; 1JRĂ&#x2018;F <HĂ&#x192;Q ÂłRĂ&#x2026; 4X\Ă&#x203A; 7RDĂ&#x161;Q ÂłRĂ&#x2026; 9LHĂ&#x2020;W $QK +RDĂ&#x161;QJ 1JRĂ&#x2018;F 7XHĂ&#x2020; 1JX\HĂ&#x2026;Q .KDĂ? /RĂ&#x2020;F 3KDĂ&#x2018;P 3KXĂ&#x203A; 7KLHĂ&#x2020;Q *LDR 9XĂ&#x2014; $ÂťQK 9XĂ&#x2014; 4XĂ? +DĂ&#x2018;R 1KLHĂ&#x201E;Q

phÜông cuÝa hoï.

MÜÚc uÝng hoä ùoåi vôÚi oâng Bush ùaþ xuoång tôÚi mÜÚc 42% trong cuoäc thaêm doø AP-Ipsos gaà n ùaây nhaåt. Veà taåt caÝ moïi phÜông dieän - tÜø chuyeän Iraq ùeån kinh teå, caÝi toü Quó HÜu Boüng vaø caÚc vaån ùeà noäi trò khaÚc - ùieüm soå cuÝa oâng ùaþ xuoång tôÚi mÜÚc thaåp nhaåt tÜø trÜôÚc ùeån nay.

Vaøo thôøi ùieüm naøy trong nhieäm kyø 2, Toüng Thoång Reagan ùÜôïc 57%, vaø Toüng Thoång Clinton coøn ùÜôïc 61%, theo thaêm doø cuÝa vieän Gallup vaøo thôøi ùoÚ.

DÜôÚi thôøi Toüng Thoång Bush hieän nay, sÜï chia reþ giÜþa 2 ùaÝng thÜïc laø saâu saÊc 80% ngÜôøi theo ùaÝng Daân ChuÝ khoâng ùoà ng yÚ veà caÚch thÜÚc oâng trò nÜôÚc, trong khi gaà n 90% ngÜôøi theo ùaÝng Coäng Hoøa thÏ baèng loøng vôÚi oâng.

OĂ&#x201A;ng Charles Black, moät nhaø chieĂĄn thuaät laĂľo thaønh cuĂťa ĂąaĂťng Coäng Hoøa vaø moät ĂąoĂ ng minh thaân caän cuĂťa ToĂĽng ThoĂĄng Bush, cho raèng ngÜôøi Coäng Hoøa gaĂŠn boĂš vĂ´Ăši oâng Bush vĂŹ 2 lyĂš do: TĂŹnh caĂťm caĂš nhaân vaø sÜï trung thaønh. OĂ&#x201A;ng noĂši, â&#x20AC;&#x153;Toâi chĂśa heĂ xem thaĂĄy tĂŹnh traĂŻng nhĂś theĂĄ naøy keĂĽ tÜø thôøi ToĂĽng ThoĂĄng Reagan.

OĂ&#x201A;ng Bush vaĂŁn thÜïc hieän ùÜôïc nhÜþng chÜông trĂŹnh cuĂťa oâng vĂ´Ăši sÜï uĂťng hoä cuĂťa khoĂĄi cÜÝ tri noøng coĂĄt, maĂŤc daĂ u chÜông trĂŹnh ĂąoĂš khoâng ùÜôïc coâng chuĂšng ngoaøi ĂąaĂťng uĂťng hoä.â&#x20AC;?

(D.P.)

%DQ ŠLH¸X +DĂ?QK 2IILFHUV 3KDQ +X\ ÂłDĂ&#x2018;W 7RĂ&#x2021;QJ *LDĂ&#x203A;P ÂłRĂ&#x192;F &KDLUPDQ &(2 ÂłRĂ&#x2026; 9LHĂ&#x2020;W $QK 7RĂ&#x2021;QJ *LDĂ&#x203A;P ÂłRĂ&#x192;F ÂłLHĂ&#x201A;X +DĂ&#x161;QK 3UHVLGHQW &22 1JX\HĂ&#x2026;Q .KDĂ? /RĂ&#x2020;F 3KRĂ&#x203A; 7RĂ&#x2021;QJ *LDĂ&#x203A;P ÂłRĂ&#x192;F &Ă&#x2013; 6Ă&#x2013;Ă? 1KDĂ&#x201E;Q 9LHĂ&#x201E;Q 9 3 RI )DFLOLWLHV +5 9XĂ&#x2014; 4XĂ? +DĂ&#x2018;R 1KLHĂ&#x201E;Q 7RĂ&#x2021;QJ 7KĂ&#x2DC; .\Ă&#x203A; 7RĂ&#x161;D 6RDĂ&#x2018;Q 3KRĂ&#x203A; 7RĂ&#x2021;QJ *LDĂ&#x203A;P ÂłRĂ&#x192;F 7KĂ&#x2DC;Ă&#x2013;QJ 9XĂ&#x2018; 0DQDJLQJ (GLWRU 9 3 RI %XVLQHVV ÂłRĂ&#x2026; %DĂ?R $QK *LDĂ&#x203A;P ÂłRĂ&#x192;F 7DĂ&#x161;L &KDĂ&#x203A;QK &)2 7RĂ?D 6RDĂ&#x2021;Q 1*Ž°, 9,(Â&#x153;7 1*82, 9,(7 0DQDJHUV ÂłRĂ&#x2026; 1JRĂ&#x2018;F <HĂ&#x192;Q &KXĂ? 1KLHĂ&#x2020;P 3XEOLVKHU ÂłRĂ&#x2026; 9LHĂ&#x2020;W $QK &KXĂ? %XĂ&#x203A;W (GLWRU LQ &KLHI 9XĂ&#x2014; $ÂťQK 3KDĂ&#x2018;P 4XRĂ&#x192;F %DĂ?R 3KXĂ&#x2018; 7DĂ&#x203A; &KXĂ? %XĂ&#x203A;W $VVRFLDWH (GLWRU LQ &KLHI 9XĂ&#x2014; 4XĂ? +DĂ&#x2018;R 1KLHĂ&#x201E;Q 7RĂ&#x2021;QJ 7KĂ&#x2DC; .\Ă&#x203A; 7RDĂ&#x161; 6RDĂ&#x2018;Q 0DQDJLQJ (GLWRU /HĂ&#x201E; 7KXĂ? 3KDĂ&#x2018;P 3KXĂ&#x203A; 7KLHĂ&#x2020;Q *LDR 3KXĂ&#x2018; 7DĂ&#x203A; 7RĂ&#x2021;QJ 7KĂ&#x2DC; .\Ă&#x203A; 7RDĂ&#x161; 6RDĂ&#x2018;Q $VVRFLDWH 0DQDJLQJ (GLWRU %DQ %LHÂşQ 7DÂźS 1HZV 6WDII ÂłRĂ&#x2026; .KRĂ&#x201E;L 1JX\HĂ&#x201E;Q ÂłRĂ&#x2026; 9LHĂ&#x2020;W $QK +RDĂ&#x161;QJ .KĂ&#x2013;Ă?L 3KRQJ /HĂ&#x201E; 7KXĂ&#x2018;\ 1JX\HĂ&#x201E;Q +X\ 1JX\HĂ&#x2026;Q 1JRĂ&#x2018;F &KDĂ&#x192;Q &11 1JX\HĂ&#x2026;Q 1JRĂ&#x2018;F 0LQK 1JX\HĂ&#x2026;Q 1KDĂ&#x2020;W 1JX\HĂ&#x2026;Q 7X\HĂ&#x2021;Q 7KLHĂ&#x2020;Q *LDR 7UDĂ&#x201A;Q 7KĂ&#x201D; 1JRĂ&#x2018;F <HĂ&#x192;Q 9DQQ 3KDQ 9XĂ&#x2014; $ÂťQK 9XĂ&#x2014; 4XĂ? +DĂ&#x2018;R 1KLHĂ&#x201E;Q 1JĂ&#x17D;Ă&#x152;Ă?L 9LHÂźW (QJOLVK 6HFWLRQ (YHU\ 7KXUVGD\ ( PDLO QY #QJXRL YLHW FRP $QK % 'R (GLWRU -DPL )DUNDV 1HZV (GLWRU -RVLH &DELJOLR 'HQLVH 1JX\HQ 1JX\HQ .KRD 7KDL $QK $XGUH\ 3KDP 9DQQ 3KDQ 5XWK 7DORYLFK +RL 7ULQK 3DXOLQH 9X :ULWHUV &KLQK 1JX\HQ 'HVLJQHU .LHW +X\QK %HQMDPLQ 9X 3KRWRJUDSKHUV 0LQK $Q /D 3KDP 1HZV $VVLVWDQW 1JXRL 9LHW ,661 8636 VWDUWHG LQ 'HFHPEHU LV SXEOLVKHG GDLO\ LQ 9LHWQDPHVH ZLWK D 7KXUVGD\ (QJOLVK 6HFWLRQ E\ 1JXRL 9LHW 1HZV ,QF &RS\ULJKW E\ 1JXRL 9LHW 1HZV ,QF $OO ULJKWV UHVHUYHG 1JXRL 9LHW 'DLO\ 1HZV QHLWKHU HQGRUVHV QRU ZDUUDQWV SURGXFWV DQG VHUYLFHV DGYHUWLVHG 1HZVVWDQG SULFH LQ /RV $QJHOHV DQG 2UDQJH &RXQWLHV 6XEVFULSWLRQ UDWH \HDU E\ 7KLUG &ODVV 0DLO \HDU E\ 7ZR 'D\ ([SUHVV 0DLO )RUHLJQ PDLO UDWHV XSRQ UHTXHVW 3HULRGLFDOV 3RVWDJH 5DWHV SDLG DW :HVWPLQVWHU &DOLIRUQLD DQG DW DGGLWLRQDO PDLOLQJ RIILFHV 3RVWPDVWHU 6HQG DGGUHVV FKDQJHV WR 0RUDQ 6WUHHW :HVWPLQVWHU &$ x 86$ )RU VXEVFULSWLRQV FDOO

7KH½ OHÂź JĂ&#x17D;Ă&#x201C;L EDĂ?L Ă&#x2030;DĂ&#x201A;QJ EDĂ&#x2018;R %DĂ&#x161;L YĂ&#x2013;Ă? FRĂ&#x203A; WKHĂ&#x2021; JĂ&#x2DC;Ă?L WĂ&#x2013;Ă&#x203A;L WRĂ&#x161;D VRDĂ&#x2018;Q TXD EĂ&#x2DC;X Ă&#x201C;LHĂ&#x2020;Q ID[ KRDĂ?F H PDLO QYQHZV#DRO FRP 1HĂ&#x201E;Q JĂ&#x2DC;Ă?L ),/( 0LFURVRIW :RUG JKL URĂ&#x2014; GXĂ&#x161;QJ KHĂ&#x2020; WKRĂ&#x192;QJ WLHĂ&#x192;QJ 9LHĂ&#x2020;W QDĂ&#x161;R 1JĂ&#x2DC;Ă&#x2013;Ă&#x161;L 9LHĂ&#x2020;W NKRĂ&#x201E;QJ WUDĂ? ODĂ&#x2018;L EDĂ?Q WKDĂ?R KRDĂ?F KĂ&#x17D;QK DĂ?QK YDĂ&#x161; NKRĂ&#x201E;QJ FKĂ&#x201D;X WUDĂ&#x203A;FK QKLHĂ&#x2020;P YHĂ&#x201A; PRĂ&#x2018;L PDĂ&#x192;W PDĂ&#x203A;W 7RDĂ&#x161; VRDĂ&#x2018;Q GDĂ&#x161;QK TX\HĂ&#x201A;Q VĂ&#x2DC;Ă?D FKĂ&#x2DC;Ă&#x2014;D KLHĂ&#x2020;X Ă&#x201C;Ă?QK %DĂ&#x161;L YĂ&#x2013;Ă? JĂ&#x2013;Ă?L Ă&#x201C;HĂ&#x192;Q 1JĂ&#x2DC;Ă&#x2013;Ă&#x161;L 9LHĂ&#x2020;W YDĂ&#x161; Ă&#x201C;Ă&#x2DC;Ă&#x2013;Ă&#x2018;F Ă&#x201C;DĂ&#x152;QJ WKXRĂ&#x2020;F TX\HĂ&#x201A;Q VĂ&#x2013;Ă? KĂ&#x2DC;Ă&#x2014;X FXĂ?D QKDĂ&#x2020;W EDĂ&#x203A;R 1JĂ&#x2DC;Ă&#x2013;Ă&#x161;L 9LHĂ&#x2020;W YDĂ&#x161; FRĂ&#x201E;QJ W\ 1JXRL 9LHW 1HZV ,QF 1JĂ&#x2DC;Ă&#x2013;Ă&#x161;L 9LHĂ&#x2020;W NKRĂ&#x201E;QJ Ă&#x201C;DĂ&#x152;QJ QKĂ&#x2DC;Ă&#x2014;QJ EDĂ&#x161;L YĂ&#x2013;Ă? NKRĂ&#x201E;QJ JKL WDĂ&#x203A;F JLDĂ? NKRĂ&#x201E;QJ Ă&#x201C;Ă&#x201D;D FKĂ&#x2C6; KRDĂ?F Ă&#x201C;LHĂ&#x2020;Q WKRDĂ&#x2018;L OLHĂ&#x201E;Q ODĂ&#x2018;F 1KX OLHĂ&#x2020;X WLHĂ&#x192;QJ 9LHĂ&#x2020;W GR &RĂ&#x201E;QJ 7\ ÂłLHĂ&#x2020;Q 7RDĂ&#x203A;Q 91,

6RĂ&#x192; OĂ&#x2DC;Ă&#x2013;Ă&#x2018;QJ SKDĂ&#x203A;W KDĂ&#x161;QK QKDĂ&#x2020;W EDĂ&#x203A;R 1JĂ&#x2DC;Ă&#x2013;Ă&#x161;L 9LHĂ&#x2020;W GR FĂ&#x2013; TXDQ 9HULILHG $XGLW &LUFXODWLRQ NLHĂ&#x2021;P WRDĂ&#x203A;Q YDĂ&#x161; FKĂ&#x2DC;Ă&#x203A;QJ QKDĂ&#x2020;Q 9LHĂ&#x2020;F NLHĂ&#x2021;P WRDĂ&#x203A;Q WLHĂ&#x192;Q KDĂ&#x161;QK OLHĂ&#x201E;Q WXĂ&#x2018;F

$YHUDJH GDLO\ FLUFXODWLRQ FRSLHV

CHĂ&#x2013;Ă&#x201D;NG TRĂ&#x152;NH PHAĂ&#x2122;T THANH

106.3 FM

HaÝi Quaân Myþ nghieân cÜÚu khu truïc haïm coÚ sÜÚc taån coâng xa WASHINGTON - HaÝi Quaân Hoa Kyø do phaÝi ùaÝm nhieäm moät chÜÚc naêng bao quaÚt hôn khi chính phuÝ ùÜa cuoäc chieån vaøo saâu trong ùaåt lieà n, hieän ùang nghieân cÜÚu moät loaïi khu truïc haïm hieän ùaïi, vôÚi kyþ thuaät taân kyø cao caåp coÚ theü ùaÚnh bom nhÜþng muïc tieâu raåt xa bôø bieün.

HaÝi Quaân Hoa Kyø voån coå gaÊng caÝi thieän hoÝa lÜïc yeüm trôï caÚc lÜïc lÜôïng treân maÍt ùaåt, khoâng khaÚc gÏ nhÜ ùaïi phaÚo ùaÍt trong noäi ùòa.

PhÜông thÜÚc yeüm trôï hoÝa lÜïc thÜïc ra moãi ngaøy moãi ít sÜÝ duïng hôn trong voøng 50 naêm qua. Vaø HaÝi Quaân ùaþ quay sang sÜÝ duïng hoÝa tieãn thay vÏ duøng suÚng baÊn vaøo saâu trong ùaåt lieà n.

Loaïi khu truïc haïm ùang ùÜôïc nghieân cÜÚu coÚ teân DD(X), seþ dÜïa treân nhÜþng kyþ thuaät chieån ùaåu taân kyø hieän vaãn coøn trong thai ngheÚn.

NhÜþng ngÜôøi choång ùoåi dÜï aÚn naøy thÏ pheâ bÏnh vÏ mÜÚc toån keÚm quaÚ cao cuÝa DD(X), vôÚi kinh phí cho chieåc taøu ùaà u tieân coÚ theü leân tôÚi $3.3 tyÝ.

Tuy nhieân, HaÝi Quaân cho bieåt, nhÜþng khu truïc haïm saÝn xuaåt sau ùoÚ seþ reÝ hôn. ThÜïc ra, keü tÜø naêm 2004, chi phí ÜôÚc lÜôïng cuÝa HaÝi Quaân ùaþ gia taêng gaà n 50% cho moãi taøu. Moät baÝn dÜï toaÚn vôÚi soå chi phí ÜôÚc tính laø $1.7 tyÝ cho

VNCR

14781 Moran St Westminster, CA 92683 Phone: (714) 891-8142. Fax: (714) 891-8190 ThÜÚ Ba 16 thaÚng 08, 2005.

12 thaĂšng 7 AĂ&#x201A;m Lòch, AĂ t Daäu.

5:00 AM - 8:00 AM 05:00 - TrĂ­ch ĂąoaĂŻn Ăąaøi AĂ&#x2122; Chaâu TÜï Do RFA 05:15 - Tin Thôøi TieĂĄt vaø Giao Thoâng vĂ´Ăši NguyeĂŁn TrÜôøng 05:30 - ChÜông TrĂŹnh â&#x20AC;&#x153;TieĂĄng NoĂši PhuĂšc AĂ&#x201A;mâ&#x20AC;? vĂ´Ăši MS NguyeĂŁn ThĂŚ 06:00 - Tin Ă&#x2018;aĂ u Ngaøy â&#x20AC;&#x201C; Nam Cali & Houston 06:30 - ChÜông trĂŹnh ThuĂšy Nga 07:00 - NgÜôøi Vieät 2 vĂ´Ăši BaĂťo Anh 07:20 - Thoâng BaĂšo Coäng Ă&#x2018;oĂ ng & ThÜông MaĂŻi 07:30 - Dòch vuĂŻ Prepaid Long Distance vĂ´Ăši Vieät Nam 84 07:45 - CaĂšc maĂŤt haøng Sales taĂŻi chĂ´ĂŻ AĂ&#x2122; Ă&#x2018;oâng 08:00 - ChaĂĄm dÜÚt chÜông trĂŹnh phaĂšt thanh buoĂĽi saĂšng.

moät con taøu ùaþ ùÜôïc trÏnh cho Quoåc Hoäi. Do chi phí quaÚ lôÚn lao naøy, HaÝi Quaân buoäc phaÝi ùeà nghò ruÚt bôÚt soå khu truïc haïm, tÜø 24 hoaÍc 16 xuoång coøn 12 hoaÍc 8.

Moät toĂĽ chÜÚc nghieân cÜÚu khaĂšc ĂąeĂ nghò ùÜa caĂšc taøu chieĂĄn thôøi Ă&#x2018;eä Nhò TheĂĄ ChieĂĄn - USS Iowa vaø USS Wisconsin - trĂ´Ăť laĂŻi chieĂĄn trÜôøng, bĂ´Ăťi vĂŹ khaĂť naĂŞng baĂŠn saâu trong ĂąaĂĄt lieĂ n cuĂťa caĂšc con taøu naøy vaĂŁn coøn laø moät hieän tÜôïng chĂśa coĂš moät taøu naøo bĂŹ kòp. CaĂšc haøng khoâng maĂŁu haĂŻm naøy hieän naèm trong baĂľi, khoâng hoaĂŻt Ăąoäng, nhĂśng vaĂŁn Ă´Ăť trong tĂŹnh traĂŻng coĂš theĂĽ trĂ´Ăť laĂŻi phuĂŻc vuĂŻ vĂ´Ăši nhÜþng ĂąaĂ u tĂś ĂąuĂšng mÜÚc ĂąeĂĽ thĂ­ch ÜÚng vĂ´Ăši cuoäc chieĂĄn hieän taĂŻi.

Tuy nhieân, caÚc giôÚi chÜÚc HaÝi Quaân cho hay, hoï khoâng muoån nhÜþng con taøu chieån ùoÚ trôÝ laïi chieån trÜôøng. (D.P.)

12:00PM - 4:00PM 12:00 - Tin Ă&#x2018;aĂ u Giôø â&#x20AC;&#x201C; Thôøi TieĂĄt Nam Cali vaø Houston Texas 12:35 - Saigon supermarket vaø Shopping Center 12:45 - Shanghai Photo Studio 01:00 - Tin Thôøi TieĂĄt 01:05 - OC Autohaus vĂ´Ăši HoĂ Leâ 01:40 - Thoâng BaĂšo Coäng Ă&#x2018;oĂ ng & ThÜông MaĂŻi 02:00 - Tin Ă&#x2018;aĂ u Giôø & Thò TrÜôøng Taøi ChaĂšnh Trong Ngaøy 02:10 - Chuyeän Ă&#x2018;òa OĂ c vĂ´Ăši Thanh ThaĂťo 02:30 - Ă&#x2018;i chĂ´ĂŻ Sieâu Thò ABC 03:00 - NgÜôøi Vieät Ngaøy Mai 03:30 - GiĂ´Ăši thieäu coâng ty Professional Land Corporation 03:50 - VaĂŞn HoĂŻc TheĂĄ GiĂ´Ăši 04:00 - KeĂĄt thuĂšc phaĂšt thanh

TRUST CARPET & TILE

WHOLE SALE

NĂ&#x201D;I CUNG CAĂ P TAĂ T CAĂ&#x203A; MAĂ&#x2039;T HAĂ&#x2DC;NG VEĂ&#x20AC; THAĂ&#x203A;M GAĂ?CH & LAMINATE

SALE 16X16

1.49

$

°CoÚ giaÚ ùaÍc bieät cho Contractors & Builders °ThaÝm Dupont Stain Master New 2004 design tuyeät ùeïp Porcelain °CoÚ caÝ kho haøng lôÚn Porcelaine vaø Gaïch baÚn sÌ & leÝ Polis /sqft. °Haøng ngaøn maãu thaÝm môÚi nhaåt naêm 2004

20X20

Laminate 8.3MM

20 years warranty

Made Italy

/sqft.

1.09

$

/sqft.

Porcelaine Stone Look 13 X 13

99¢

FREEery

Local Deliv

1.69

$

BLOW

/sqft.

Ă&#x2018;AĂ&#x2039;C BIEĂ&#x201E;T Porcelain, new design 2005 mĂ´Ăši veĂ tuyeät ĂąeĂŻp

OUT

SHOWROOM & WAREHOUSE 17 X 17 Porcelain

SALE $1.29 /1 Sqft Haøng toà n kho 65% OFF

15111 Jackson St. Midway City, CA 92655 (GoÚc Beach Blvd. vaø Bolsa Ave.)

(714) 890-5725 Fax: 714-890-5735

MĂ&#x201D;Ă&#x203A; CĂ&#x2013;Ă&#x203A;A: THĂ&#x2013;Ă&#x2122; HAI - CHUĂ&#x203A; NHAĂ&#x201E;T : 8:00 am-6:30 pm.

Trustcarpettile.com

DAT

Theá Giôùi

.3”

TIN MÔÙI

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

TIN NHANH TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT A3

DAT

Tin theâm veà tai naïn maùy bay taïi Hy Laïp:

Caùc naïn nhaân ñaõ cheát cöùng tröôùc khi maùy bay rôùt ATHENS, Hy Laïp (Reuters) - Hoâm Thöù Hai, moät vieân chöùc Hy Laïp cho bieát haàu heát caùc thi haøi thu hoài ñöôïc sau khi moät phi cô cuûa Cyprus rôùt gaàn Athens vôùi 121 ngöôøi treân maùy bay ñaõ cöùng vì laïnh, cho thaáy raèng chieác phi cô ñaõ trôû thaønh moät chieác quan taøi bay tröôùc khi ñaâm ñaàu xuoáng ñaát.

Trong luùc caùc nhaø ñieàu tra luøng suïc khu vöïc maùy bay rôùt ñeå tìm chöùng côù, caùc chuyeân vieân haøng khoâng ñang tìm hieåu ñieàu gì ñaõ xaûy ra ñöa tôùi vieäc maát aùp suaát trong phoøng laùi hoaëc vieäc cung caáp döôõng khí trong ñieàu kieän nhieät ñoä ñoâng ñaù ôû cao ñoä 35,000 feet, töùc cao hôn caû ngoïn nuùi Everest.

“Vieäc khaùm nghieäm töû thi cuûa haønh khaùch cho tôùi nay cho thaáy raèng caùc thi haøi ñaõ laïnh cöùng, keå caû vaøi ngöôøi maø da bò chaùy ñen vì löûa sau khi maùy bay rôùt,” theo nguoàn tin Boä Quoác Phoøng, noùi vôùi Reuters hoâm Thöù Hai. Chieác Boeing 737 cuûa haõng Helios Airways chôû theo 115 haønh khaùch vaø 6 nhaân vieân phi haønh ñoaøn ñaõ rôùt gaàn Athens hoâm Chuû Nhaät. Khoâng coù ai soáng soùt.

Ñaøi truyeàn hình Hy Laïp hoâm Chuû Nhaät baùo caùo raèng vieân phi coâng ñaõ noùi vôùi caùc kieåm soaùt vieân khoâng löu raèng chieác maùy bay bò truïc traëc heä thoáng ñieàu hoøa khoâng khí, ít laâu tröôùc khi maát lieân laïc.

Chieác maùy bay khi ñoù ñang treân ñöôøng töø Larnaca ñi Prague vôùi moät traïm döøng ôû Athens. Nhaø chöùc traùch Hy Laïp ñaõ loaïi tröø khaû naêng khoâng taëc hoaëc khuûng boá gaây ra tai naïn.

Chieác maùy bay ñaõ bò coi laø “noåi loaïn” khi noù bay vaøo khoâng phaän Hy Laïp maø khoâng thöïc hieän vieäc lieân laïc voâ tuyeán. Hai chieác phaûn löïc F-16 cuûa khoâng löïc ñaõ bay leân ñoùn chaën ñeå ñieàu tra vaø baùo caùo raèng vieân phi coâng phuï guïc ngöôøi trong phoøng laùi vaø phi coâng chính khoâng thaáy ñaâu.

Caùc vieân chöùc Boä Quoác Phoøng Hy Laïp noùi 90 phuùt troâi qua keå töø khi baùo ñoäng ñöôïc ñöa ra cho tôùi khi maùy bay rôùt.

Phaùt ngoân vieân cuûa chính phuû Hy Laïp, Theodore Roussopoulos, noùi caùc phi coâng F-16 baùo caùo raèng vôùi tình traïng caùc phi coâng khoâng coøn cöû ñoäng ñöôïc, hình nhö ñaõ coù moät coá gaéng cuoái cuøng cuûa

Tröôùc ngaøy khai maïc Ñaïi Hoäi Thanh Nieân Theá Giôùi taïi Ñöùc

Ngöôøi haønh höông tuï taäp tröôùc nhaø thôø lôùn cuûa thaønh phoá Cologne ôû Ñöùc hoâm Thöù Hai 15 Thaùng Taùm, 2005. Haøng ngaøn thanh nieân Coâng Giaùo ñang quy tuï taïi Ñöùc ñeå tham döï Ngaøy Thanh Nieân Theá Giôùi seõ khai maïc vaøo ngaøy Thöù Ba. Ñöùc Giaùo Hoaøng Benedict XVI seõ bay tôùi Cologne vaøo ngaøy Thöù Naêm vaø seõ chuû toïa moät Thaùnh Leã ngoaøi trôøi vaøo ngaøy Chuû Nhaät 21 Thaùng Taùm, ñöôïc troâng ñôïi seõ thu huùt khoaûng 800,000 giaùo daân töø 193 nöôùc treân theá giôùi. (Hình Ralph Orlowski/Getty Images)

nhöõng ngöôøi khaùc treân maùy bay nhaèm ñieàu khieån chieác maùy bay.

“Caùc phi coâng F-16 ñaõ nhìn thaáy hai ngöôøi trong phoøng laùi coù veû nhö coá ñieàu khieån chieác maùy bay,” oâng Roussopoulos noùi. Khoâng roõ hoï laø haønh khaùch hay nhaân vieân phi haønh

YÙ baét giöõ 141 ngöôøi trong chieán dòch taûo thanh khuûng boá ROME, YÙ (Reuters) - Hoâm Thöù Hai 15 Thaùng Taùm, Boä Noäi Vuï YÙ cho bieát YÙ ñaõ baét giöõ 141 ngöôøi trong chieán dòch taûo thanh tieáp theo nhöõng vuï noå bom taïi London vaø Ai Caäp vaøo thaùng tröôùc.

YÙ, ñoái töôïng cuûa nhieàu lôøi ñe doïa treân Internet phaùt xuaát töø caùc nhoùm daân quaân Hoài Giaùo, noùi nhaø chöùc traùch ñaõ khôûi söï caùc thuû tuïc truïc xuaát ñoái vôùi 701 ngöôøi.

Trong moät baûn tuyeân boá sau moät cuoäc hoïp cuûa nghò vieän veà caùc keát quaû sau moät loaït nhöõng vuï ruoàng baét treân toaøn quoác trong nhöõng ngaøy vöøa qua, Boä Noäi Vuï YÙ noùi nhöõng löôïng ñònh môùi nhaát cho thaáy nguy cô moät cuoäc taán coâng

khuûng boá treân ñaát YÙ raát cao.

Caùc daân quaân Hoài Giaùo cho ñeán nay chöa taán coâng treân ñaát YÙ, nhöng sau nhöõng vuï noå bom taïi London vaø khu nghæ maùt Sharm-el-Sheik cuûa Ai Caäp vaøo Thaùng Baûy, haàu heát ngöôøi YÙ ñeàu lo ngaïi raèng moät cuoäc taán coâng chæ coøn laø vaán ñeà thôøi gian.

YÙ, cuõng nhö Anh, laø moät ñoàng minh thaân caän cuûa Hoa Kyø vaø ñaõ gôûi 3,000 binh só tôùi Iraq.

Caùc vieân chöùc ñaõ taêng cöôøng an ninh treân heä thoáng chuyeân chôû cuûa YÙ.

Boä Noäi Vuï cho bieát gaàn 33,000 ngöôøi ñaõ ñöôïc thaåm vaán trong nhöõng ngaøy vöøa qua, nhö moät phaàn cuûa cuoäc ñieàu tra toaøn

quoác lieân quan ñeán moïi ngaønh an ninh vaø caûnh saùt cuûa YÙ.

Chuû nhaân cuûa caùc cô quan chuyeån tieàn, caùc trung taâm ñieän thoaïi vaø caùc quaùn caø pheâ Internet ñaõ bò ñieàu tra.

Vaøo thaùng tröôùc, nghò vieän ñaõ thoâng qua caùc bieän phaùp daønh cho chính phuû caùc quyeàn haïn lôùn lao hôn ñeå choáng khuûng boá sau khi Boä Tröôûng Noäi Vuï Giuseppe Pisanu noùi quaân khuûng boá “ñang goõ cöûa” nöôùc YÙ.

Caùc bieän phaùp môùi seõ taïo deã daøng hôn ñeå caûnh saùt baét giöõ vaø truïc xuaát nhöõng ngöôøi tình nghi, gia taêng caùc hình phaït veà caùc toäi lieân quan ñeán khuûng boá vaø cho pheùp taêng cöôøng vieäc theo doõi lieân laïc ñieän thoaïi vaø Internet. (n.n.)

HOÏC HEØ / LUYEÄN THI SAT 539-8170 TRUNG TAÂM GIAÙO DUÏC LITTLE SAIGON LÔÙP LUYEÄN GIOÛI TOAÙN & GIOÛI VIEÁT VAÊN LUYEÄN THI SAT

(714)

10181 Westminster Ave., #212. Treân laàu khu Boø 7 Moùn AÙnh Hoàng

GR: 1-12: FRI / SATURDAY

Caùc lôùp hoïc ñeàu rieâng bieät

Elementary Math, Algebra I, Geometry.

Algebra II, Trigonometry, Pre Calculus, Calculus.

Reading Comprehension, Grammar, Essay Writing Baûo ñaûm: Daïy tröôùc tröôøng. Bieát caùch laøm baøi deã daøng.

Yeâu Toaùn, Thích Ñoïc, Vieát Vaên. Sau buoåi hoïc ñaàu tieân

Daïy ñuùng saùch giaùo khoa cuûa tröôøng Daïy laøm Toaùn vaø vieát vaên gioûi Daïy tröôùc baøi hoïc naêm môùi Giaùo sö ñang daïy chính thöùc taïi caùc tröôøng coâng laäp.

Neáu khoâng haøi loøng. HOAØN TRAÛ HOÏC PHÍ 100%

Gia ñình ñoâng hoïc sinh

GIAÛM GIAÙ ÑAËC BIEÄT:

Thöù Baûy: 9:30AM - 6:00PM

- Daïy theo chöông trình thi môùi nhaát Giaùo sö kinh nghieäm chuyeân daïy L/ Thi SAT Thöïc taäp raát nhieàu baøi thi maãu chính thöùc - Naâng cao ñieåm thi: MATH, CRITICAL READING & WRITING BAÛO ÑAÛM ÑIEÅM THI TAÊNG CAO

ñoaøn.

Moät ngöôøi ôû Athens noùi raèng moät thaân nhaân cuûa oâng treân chieác maùy bay ñaõ gôûi cho oâng moät thoâng ñieäp baèng ñieän thoaïi löu ñoäng, noùi raèng vieân phi coâng ñaõ tím ngaét vaø moïi ngöôøi treân maùy bay ñang cheát coùng.

Boä Quoác Phoøng noùi hoï nghi ngôø heä thoáng ñieàu hoøa aùp suaát hoaëc cung caáp döôõng khí cuûa phi cô ñaõ bò truïc traëc, ñieàu coù theå khieán moïi ngöôøi treân phi cô cheát trong voøng vaøi phuùt.

Maát aùp suaát trong phoøng laùi töøng ñöôïc coi laø nguyeân nhaân nhöõng vuï rôùt maùy bay töông töï

nhöng ôû taàm möùc nhoû hôn trong nhöõng naêm vöøa qua.

Tay chôi golf nhaø ngheà Payne Stewart vaø naêm ngöôøi khaùc ñaõ thieät maïng khi chieác Learjet cuûa hoï rôùt taïi Hoa Kyø vaøo naêm 1999, sau khi bay hôn 4 giôø ñoàng hoà baèng heä thoáng ñieàu khieån töï ñoäng. (n.n.)

Iraq: Con tin Canada ñaõ bò gieát moät caùch bí maät VANCOUVER, B.C. Canada.- Thuû Töôùng Canada, Paul Martin cho bieát hoâm 15 Thaùng Taùm, laø moät coâng daân Canada bò baét laøm con tin beân Iraq töø hoâm 2 Thaùng Taùm, ñaõ bò boïn baét coùc gieát cheát.

Moät baûn tin ngaén ñöôïc vaên phoøng cuûa Thuû Töôùng Martin ôû Ottawa phoå bieán, cho bieát coâng daân Canada naøy, ñöôïc nhaän dieän, laø Zaid Meerwali, cö nguï taïi Vancouver, Canada.

Tuy nhieân baûn tin khoâng

cho bieát caùc chi tieát veà lyù do vì sao coâng daân Canada naøy laïi sang Iraq hay baèng caùch naøo maø caùc giôùi chöùc Canada laïi bieát oâng naøy ñaõ bò gieát, trong khi ngay phía quaân ñoäi Hoa Kyø, cuõng nhö giôùi baùo chí khoâng heà bieát. (L.T.)

A4 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu) .3”

Hoa Kyø: Giaù xaêng ñaït möùc kyû luïc treân toaøn quoác Tieáp trang A1

taêng leân gaàn 20 cents, ñeå ñaït ñeán möùc laø 2.53 ñoâla moät gallon, tuy raèng coù moät soá thaønh phoá cuûa California, ñaõ ñaït ñeán möùc 3.03 ñoâla/gallon ( loaïi plus unleaded), 3.13 ñoâla/ gallon ( loaïi supreme unleaded).

Trong cuøng thôøi gian ba tuaàn leã vöøa qua, giaù daàu thoâ cuõng ñaõ taêng leân khoaûng 8.21 ñoâla/thuøng.

Caùc tin töùc veà giaù daàu ñaõ khoâng coù ñieàu gì ñöôïc toát cho caùc ngöôøi tieâu duøng Hoa Kyø trong baûn thaêm doø môùi nhaát naøy.

OÂng Lundberg cho raèng giaù xaêng seõ coøn tieáp tuïc keùo daøi cho ñeán heát Thaùng Taùm naøy, khi nhu caàu tieâu thuï xaêng coøn tieáp tuïc taêng trong nhöõng ngaøy cuoái Heø naøy, tuy nhieân seõ coù theå giaûm sau ngaøy Leã Lao Ñoäng, khi ñeán muøa töïu tröôøng, muøa du lòch ñaõ keát thuùc... (L.T.)

Cuba, Mel Martinez, Coäng Hoøa - Florida; nhaø ñieän aûnh Myõ goác Mexico, Robert Rodriguez; nhaø veõ kieåu thôøi trang Narciso Rodriguez; nöõ taøi töû Salma Hayek; nhaø phaùt thanh Jorge Ramos...

Trong danh saùch naøy, coøn coù taân thò tröôûng cuûa Los Angeles, Antonio Villaraigosa, cuõng laø vò thò tröôûng Latino ñaàu tieân cuûa Los Angeles tính töø naêm 1872 ñeán nay, sau khi ñaùnh baïi thò tröôûng maõn nhieäm, ra taùi öùng cöû, trong cuoäc baàu cöû hoài Thaùng Naêm vöøa qua.

(L.T.)

Nga caûnh caùo beänh cuùm gaø coù theå lan tôùi AÂu Chaâu Nghò vieän Iraq Tieáp trang A1 gia haïn moät tuaàn coù ai bò nhieãm beänh ôû Nga vaø Kazakhstan, ñang coù nhöõng vieäc soaïn thaûo lo ngaïi raèng caên beänh naøy coù hieán phaùp theå laây sang ngöôøi treân nhöõng vuøng ñaát roäng lôùn giöõa AÙ Chaâu vaø AÂu Chaâu, coù tieàm naêng gaây neân moät traän ñaïi dòch cuùm toaøn caàu.

Chelyabinsk, ngaên caùch vôùi phaàn ñaát Nga thuoäc AÂu Chaâu bôûi raëng nuùi Ural vaø treân nguyeân taéc vaãn thuoäc vuøng Siberia, laø khu vöïc xa nhaát veà phía Taây cho tôùi nay ñaõ bò laây beänh. (n.n.)

Baùo Time: 25 ngöôøi Hispano coù aûnh höôûng nhaát taïi Hoa Kyø hieän nay TT Bush cöông Tieáp trang A1 “George Lopez show” vaãn quyeát vaän ñoäng luoân coù ñoâng ñaûo khaùn giaû caûi toå Quó Höu Boång theo doõi töø naêm 2002, laø moät trong nhöõng ngöôøi Hispanic baát chaáp choáng ñoái coù aûnh höôûng nhaát hieän nay, trong laõnh vöïc vaên ngheä giaûi trí.

Nöõ taøi töû kieâm ca só Jennifer Lopez, ñaõ ñöôïc choïn vaøo danh saùch naøy, ñeå cho thaáy moät ngöôøi Hispanic coù theå ñaït ñöôïc giaác mô Hoa Kyø, qua söï laøm vieäc caät löïc vaø tham voïng vöôn leân cuûa mình.

Trong soá 25 ngöôøi Hispanic ñöôïc tuaàn baùo Time choïn treân, coøn coù nhaø vaên Cuba-Ireland Alisa ValdesRodriguez; nghò só Myõ goác

Keå töø khi baø Ida May Fuller, cö daân Vermont, nhaän ñöôïc ngaân phieáu ñaàu tieân chæ coù $22.54, ñeán nay Quó Höu Boång ñaõ trôû neân moät chöông trình thieát yeáu cuûa chính quyeàn lieân bang. Khoaûng 52 trieäu ngöôøi hieän nay nhaän phuùc lôïi haøng thaùng töø quó naøy.

Baát chaáp moïi noã löïc cuûa Toång Thoáng Bush vaø caùc ñoàng minh Coäng Hoøa cuûa oâng trong Quoác Hoäi, dö luaän daân chuùng vaãn bieåu loä moät söï choáng ñoái vöõng chaéc. Ñoù laø ñieàu thuùc ñaåy khoái Daân Chuû cöông quyeát hôn trong theá ñoái laäp, vaø coù theå seõ neâu vaán ñeà naøy trong caùc cuoäc vaän ñoäng tranh cöû 2006. (D.P.)

Tieáp trang A1

tình traïng khuûng hoaûng neáu khoâng coù caûi toå trong voøng 1 thaäp nieân saép tôùi, nhöng theo oâng Niskanen thì Quó Höu Boång naøy ñaõ trôû thaønh “moät thaønh phaàn khoâng theå thieáu ñöôïc trong böùc tranh taøi chaùnh xaõ hoäi cuûa Hoa Kyø.”

OÂng Niskanen cho raèng “coù leõ phaûi caàn moät vò toång thoáng Daân Chuû - toát hôn, söï phoái hôïp giöõa vò toång thoáng Daân Chuû vaø Quoác Hoäi Coäng Hoøa - thì môùi coù theå caûi toå ñöôïc Quó Höu Boång.”

Tieáp trang A1

ñeà nhö phaân phoái lôïi töùc daàu hoûa, teân nöôùc vaø vaán ñeà lieäu ngöôøi Iraq coù ñöôïc giöõ hai quoác tòch hay khoâng. Nhöng ngay caû nhöõng vaán ñeà naøy cho tôùi toái Thöù Hai vaãn chöa döùt khoaùt, chaúng haïn, teân nöôùc seõ laø Coäng Hoøa Iraq hay Coäng Hoøa Lieân Bang Iraq. (n.n.)

Palestine khoâng ñöôïc taán coâng ngöôøi ñònh cö ñang rôøi khoûi Gaza Tieáp trang A1

caùc ngöôøi ñònh cö Israel cöùng raén nhaát ôû Daûi Gaza, ñaõ choáng laïi vieäc tieáp nhaän caùc thoâng baùo truïc xuaát do caùc binh só Israel chuyeån giao, naèm trong chính saùch ruùt

khoûi Daûi Gaza cuûa Thuû Töôùng Sharon.

Caùc binh só Israel ñaõ traùnh ñoái ñaàu vôùi caùc ngöôøi ñònh cö Israel choáng ñoái naøy, tuy nhieân vaãn kieân nhaãn ñi töøng nhaø, ñeå chuyeån caùc thoâng baùo truïc xuaát naøy, buoäc caùc ngöôøi ñònh cö naøy phaûi di dôøi chaäm nhaát vaøo ngaøy Thöù Tö 17 Thaùng Taùm hay coù theå bò truïc xuaát baèng voõ löïc, theo ñuùng keá hoaïch ruùt khoûi Gaza cuûa Thuû Töôùng Sharon, ñaõ ñöôïc Hoa Kyø vaø Lieân Hieäp AÂu Chaâu uûng hoä.

Tuy raèng coù nhieàu ngöôøi trong soá 8,500 ngöôøi Israel ñònh cö taïi Gaza, ñaõ rôøi khoûi vuøng naøy, nhöng quaân ñoäi Israel phoûng ñoaùn coù nhieàu ngaøn ngöôøi ñònh cö Israel, ñöôïc söï hoã trôï cuûa khoaûng 5,000 ngöôøi daân Israel cöùng raén, töø khaép nôi ñoå veà, ñeå tieáp tay vôùi caùc ngöôøi ñònh cö naøy choáng laïi leänh di dôøi, ñeå traû ñaát cho ngöôøi Palestine.

Thieáu Töôùng Dan Harel, tö leänh quaân ñoäi Israel trong vuøng Gaza, vôùi khoaûng 50,000 quaân vaø caûnh saùt döôùi quyeàn, tin töôûng raèng cuoäc di dôøi seõ ñöôïc thöïc hieän toát ñeïp, “vaø cuoäc di dôøi seõ hoaøn taát vaøo ñeâm Thöù Ba 16 Thaùng Taùm, nghóa laø tröôùc caû haïn ñònh cuoái cuøng vaøo ngaøy 17 Thaùng Taùm.”

Caùc chöùng nhaân cho raèng maëc duø coù söï choáng ñoái maïnh meõ töø caùc ngöôøi ñònh cö Israel nhö vaäy, tuy nhieân hoï seõ vaãn phaûi tuaân theo leänh di dôøi naøy.

Veà phía Palestine, trong moät söï thoûa hieäp toát ñeïp hieám hoi vôùi phía Israel, vaøo khoaûng 7,500 nhaân vieân an ninh Palestine ñaõ saün saøng tieán vaøo Gaza, ñeà phoøng caùc haønh ñoäng cuûa caùc phaàn töû quaù khích. (L.T.)

Theo doõi ñaày ñuû tin töùc theá giôùi vaø Vieät Nam Tin nhanh, ñuùng, ñaày ñuû; nhieàu baøi vôû giaù trò: Chæ coù Nhaät Baùo NGÖÔØI VIEÄT

TUESDAY, AUGUST 16, 2005

LAÊNG OÂNG BAØ CHIEÅU töùc Laêng Ñöùc Thöôïng Coâng LEÂ VAÊN DUYEÄT Ngöôøi daân Mieàn Nam trong baûn chaát chaát phaùc coá höõu cuûa hoï, hoï luoân luoân nhôù ôn nhöõng anh huøng, nhöõng quan vieân, khi sinh tieàn ñaõ thöông yeâu lo laéng baûo veä cho hoï, laøm cho ñôøi soáng cuûa hoï ñöôïc bình yeân no aám, vaø khi qui tieân trôû neân linh hieån tieáp tuïc giuùp ñôõ phuø hoä cho hoï vöôït qua nhöõng côn ngaët ngheøo hay gaëp ñöôïc ít nhieàu may maén trong coâng vieäc laøm aên cuûa hoï. Nhöõng vò anh huøng, hay nhöõng quan vieân ñoù luoân ñöôïc hoï yeâu thöông, suøng baùi luùc soáng cuõng nhö khi ñaõ khuaát.

Hoï kính troïng toân suøng nhöõng vò ñoù hôn caû nhaø vua, hôn caû nhöõng vò anh huøng daân toäc ñöôïc ngöôøi xöa thôø phuïng vì nhöõng vò naøy gaàn guõi vôùi hoï hôn. Nôi an nghæ cuûa nhöõng vò naøy thöôøng ñöôïc goïi laø LAÊNG, ñöôïc ngöôøi daân ñem coâng söùc vaø tieàn cuûa ra tu boå, laøm ñeàn thôø ñeå thaùng naêm thaêm vieáng thôø phuïng. Nhieàu nhaø giaøu coù tieáng taêm khi cheát ñi cuõng ñöôïc con chaùu duøng chöõ laêng ñeå goïi mieáu moä hoï.

Trong quyeån Saøi Goøn Naêm Xöa, oâng Vöông Hoàng Seån coù ghi moät soá caùc Laêng Moä ôû vuøng Saøi Goøn-Gia Ñònh. Ñoù laø Laêng Thöôïng Coâng Leâ Vaên Duyeät ôû taïi chôï Baø Chieåu, Laêng Phoø Maõ Haäu Quaân Voõ Taùnh naèm trong vuøng ñaát quaân söï, Laêng Long Vaân Haàu Tröông Taán Böûu ôû treân ñöôøng Tröông Taán Böûu, Laêng Bình Giang Baù Voõ Di Nguy ôû Phuù Nhuaän, Laêng Baù Ña Loäc thöôøng goïi laø Laêng Cha Caû ôû Taân Sôn Nhöùt, Laêng Nguyeãn Vaên Hoïc ñöôïc ngöôøi Phaùp goïi laø “Tombeau du Marechal Nguyeãn Vaên Hoïc,” Laêng OÂng Nhieâu Loäc trong saân bay

Taân Sôn Nhöùt. ÔÛ caùc tænh coù Laêng Nguyeãn Huyønh Ñöùc, Laêng Tröông Coâng Ñònh, v.v...

Trong soá caùc Laêng ôû Mieàn Nam, Laêng OÂng ôû chôï Baø Chieåu laø quan troïng nhaát, ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát ñeán nhaát. Ngöôøi daân Mieàn Nam bieát Laêng OÂng laø Moä phaàn cuûa Ñöùc Thöôïng Coâng hay Ñöùc Taû Quaân Leâ Vaên Duyeät.

Ngöôøi daân Mieàn Nam tin raèng Ñöùc Thöôïng Coâng raát linh hieån, luoân luoân phoø hoä cho ngöôøi daân trong vuøng Ngaøi laøm Toång Traán, giuùp daân chuùng vöôït nhieàu caûnh khoù khaên khoán cuøng khi hoï ñeán caàu xin Ngaøi. Haèng naêm khoâng bieát bao nhieâu ngöôøi ñaõ ñeán ñaây xin xaêm, haùi loäc, van vaùi caàu xin söï bình an haïnh phuùc cho gia ñình mình.

LAÊNG OÂNG: BIEÅU TÖÔÏNG CUÛA MIEÀN NAM Caùch ñaây khoâng laâu, moät soá coäng ñoàng ngöôøi Vieät tò naïn taïi San Jose ñaõ hoïp nhau laïi döï ñònh cuøng chung söùc xaây döïng moät coâng vieân ñaëc bieät Vieät Nam goïi laø Coâng Vieân Vaên Hoùa. Theo döï tính thì trong coâng vieân seõ coù ba di tích lòch söû töôïng tröng cho ba mieàn Nam, Trung, Baéc cuûa daân toäc Vieät.

UÛy ban ñaëc traùch Coâng Vieân Vaên Hoùa ôû San Jose, Baéc California, ñaõ löïa choïn Chuøa Moät Coät laøm bieåu töôïng cho nhaùnh vaên hoùa Mieàn Baéc, Chuøa Thieân Muï bieåu töôïng cho nhaùnh vaên hoùa Mieàn Trung, vaø Laêng OÂng Baø Chieåu töùc Laêng Ñöùc Thöôïng Coâng Leâ Vaên Duyeät laøm bieåu töôïng cho nhaùnh vaên hoùa Mieàn Nam. Ñaây laø moät löïa choïn raát coù lyù vaø raát coù yù Tieáp trang A6

DAT

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT A5

.3”

DAT

A6 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu) .3”

LAÊNG OÂNG BAØ CHIEÅU

töùc Laêng Ñöùc Thöôïng Coâng LEÂ VAÊN DUYEÄT Tieáp trang A4

nghóa.

Laêng OÂng Baø Chieåu ñöôïc xem laø bieåu töôïng cuûa Mieàn Nam vì nhieàu lyù do: Naèm ngay taïi Saøi GoønGia Ñònh, Thuû Ñoâ cuûa Mieàn Nam töø luùc mieàn naøy ñöôïc thaønh hình, Laêng OÂng Baø Chieåu laø moät di tích lòch söû quan troïng cuûa neàn vaên hoùa Vieät Nam. Cô sôû khang trang naèm treân long maïch raát toát veà phöông dieän phong thuûy, laïi ñöôïc daân chuùng boài ñaép tu boå saên soùc luoân neân caøng ngaøy caøng uy nghieâm huøng traùng. Ñoâng ñaûo daân chuùng, ngöôøi Vieät cuõng nhö ngöôøi Hoa vuøng Saøi Goøn-Gia Ñònh vaø caùc tænh laân caän raát suøng baùi Ñöùc Thöôïng Coâng (maø ngöôøi Hoa xöng tuïng laø Phoø Maõ Da Da), thöôøng tôùi Laêng OÂng xin xaêm, caàu nguyeän, leã baùi. Söï linh hieån cuûa Ñöùc Thöôïng Coâng cuõng nhö söï linh thieâng cuûa Laêng OÂng luoân ñöôïc daân chuùng Mieàn Nam nhaéc nhôû. Moät hoäi teá töï cuõng ñaõ ñöôïc thaønh hình töø nhieàu naêm nay döôùi danh xöng “Hoäi Thöôïng Coâng Quyù Teá” ñeå lo vieäc baûo toàn di tích lòch söû cuõng nhö truyeàn thoáng teá töï ñaëc bieät taïi Laêng Ñöùc Thöôïng Coâng.

Nhöng lyù do quan troïng nhaát ñeå ngöôøi daân Mieàn Nam choïn löïa Laêng OÂng laøm bieåu töôïng cuûa mieàn naøy laø NHAÂN CAÙCH, ÑÖÙC ÑOÄ, COÂNG ÔN cuûa Ñöùc Thöôïng Coâng cuõng nhö TAÁM LOØNG cuûa Ngaøi ñoái vôùi ngöôøi daân vaø vuøng GIA ÑÒNH xöa töùc laø caû vuøng ÑOÀNG NAI-CÖÛU LONG hay troïn vuøng NAM KYØ LUÏC TÆNH sau naøy.

NHAÂN CAÙCH, ÑÖÙC ÑOÄ CUÛA ÑÖÙC THÖÔÏNG COÂNG Tuy sinh tröôûng trong gia ñình noâng daân ít hoïc vaø khoâng maáy khaù giaû, khoâng coù cô hoäi hoïc haønh ñeå coù voán hoïc thöùc cao thaâm, nhöng Ñöùc Thöôïng Coâng coù tính thoâng minh Trôøi cho cuøng vôùi caùch suy tö vaø haønh ñoäng cuûa ngöôøi quaân töû.

Khoâng hoïc nhieàu nhöng Ngaøi bieát nhieàu veà truyeän

Taøu, nhaát laø coù nhöõng nhaän xeùt raát saâu saéc veà nhaân caùch vaø haønh vi cuûa nhöõng nhaân vaät ñaëc bieät trong ñoù. Ngaøi hoïc hoûi caùch xöû söï anh huøng, trung duõng, ngay thaúng cuûa nhaân vaät naøy ñeå aùp duïng trong cuoäc ñôøi laøm quan phoø vua, giuùp nöôùc, trò daân cuûa Ngaøi. Ngaøi heát loøng phoø vua Gia Long, ñaùnh Nam, deïp Baéc, giuùp Gia Long thoáng nhaát giang san laäp neân Nhaø Nguyeãn. Ngaøi laø moät trong nhöõng “ÑEÄ NHAÁT COÂNG THAÀN” cuûa Nguyeãn trieàu.

Ngaøi luoân giuõ daï trung thaønh ñoái vôùi Nhaø Nguyeãn duø sau naøy Ngaøi khoâng öa thích kính phuïc vua Minh Maïng. Ngaøi giaøu loøng töø thieän nhaân aùi ñoái vôùi nhöõng keû yeáu ñuoái coâ theá, luùc naøo Ngaøi cuõng saün saøng ñem heát taøi söùc mình ra giuùp ñôõ baûo veä hoï, choáng laïi söï cheøn eùp, haø hieáp, aùp böùc cuûa nhöõng keû maïnh, yû quyeàn, caäy theá.

Ngaøi voán heát söùc thanh lieâm, ñi tôùi ñaâu laø thaúng tay tröøng trò boïn quan laïi tham taøn boác loät, böùc hieáp daân laønh tôùi ñoù. Ngaøi raát saùng suoát trong chaùnh saùch trò loaïn. Ngaøi bieát roõ sôû dó daân laønh phaûi noåi loaïn vì hoï khoâng coøn soáng noåi döôùi aùch cai trò aùp böùc taøn nhaãn cuûa boïn quan laïi tham lam ích kyû cho neân muoán bình ñònh cho höõu hieäu thì phaûi queùt saïch heát ñaùm quan laïi tham nhuõng. Ngaøi ñeán ñaâu laø ñem laïi söï an bình, thònh vöôïng cho ngöôøi daân ñeán ñoù. Ngaøi coù caùi uy duõng maø ngöôøi, (nhaát laø nhöõng keû baát löông) vaø vaät ñeàu khieáp sôï. Nhöõng con voi, coïp döõ daèn ñeàu khuaát phuïc döôùi caùi uy nghi cuûa Ngaøi. Ngöôøi Xieâm (Thaùi Lan), ngöôøi Chaân Laïp (Khôø Me), ngöôøi Laøo ñeàu sôï oai Ñöùc Thöôïng Coâng. Ngöôøi AÂu Taây sang buoân baùn coù dòp yeát kieán Ngaøi ñeàu raát kính neå Ngaøi.

COÂNG ÔN CUÛA ÑÖÙC THÖÔÏNG COÂNG Töø naêm 22 tuoåi laø naêm Ngaøi baét ñaàu theo phoø vua Gia Long treân ñöôøng phuïc quoác, cho ñeán naêm 69 tuoåi laø

naêm Ngaøi truùt hôi thôû cuoái cuøng, Ngaøi ñaõ traûi thaân phuïng söï cho trieàu ñình, cho quoác gia daân toäc, trong suoát hôn 45 naêm. Ñoái vôùi trieàu Nguyeãn, Ngaøi laø ñeä nhaát coâng thaàn ñöôïc mieãn laïy khi vaøo chaàu vua, vaø ñöôïc ñaëc quyeàn “tieàn traûm haäu taáu” ôû ngoaøi trieàu noäi. Coâng lao cuûa Ngaøi ñoái vôùi trieàu Nguyeãn vaø toå quoác Vieät Nam thaät heát söùc lôùn lao nhöng coâng lao ñoù khoâng phaûi laø coâng ôn ñeå cho daân Mieàn Nam ghi nhôù vaø toân thôø Ngaøi töø hôn theá kyû nay. Coâng lao lôùn nhaát cuûa Ngaøi maø ngöôøi daân Ñoàng Nai Cöûu Long ñôøi ñôøi mang ôn toân kính laø coâng khai phaù, môû mang, phaùt trieån vuøng ñaát Gia Ñònh xöa chaïy daøi töø Bình Thuaän ñeán Caø Mau nôi Ngaøi ñaõ töøng hai laàn laøm Toång Traán.

Xin nhaéc laïi laø khi vöøa thaønh hình trong thaäp nieân 1770 vaø baét ñaàu phaùt trieån chöa ñöôïc bao laâu thì Mieàn Nam bò quaân Nguyeãn Nhaïc vaø Nguyeãn Löõ treân ñöôøng röôït ñuoåi Nguyeãn AÙnh, taøn phaù cöôùp boùc tan taønh. Daân chuùng voâ cuøng khoán khoå vôùi nhöõng cuoäc noäi chieán taøn phaù naøy. Sôn Nam trong quyeån “Lòch Söû Khaån Hoang Mieàn Nam” ghi laïi nhö sau, caên cöù treân Gia Ñònh Thoâng Chí: “Tröôùc naêm 1776, thöông caûng lôùn nhöùt cuûa Mieàn Nam laø cuø lao Phoá.

Naêm 1776 vaø 1777 quaân Taây Sôn traøn vaøo Gia Ñònh, ñaùnh cuø lao Phoá “chieám dôõ laáy phoøng oác, gaïch ñaù, taøi vaät chôû veà Qui Nhôn.”

Noâng Naïi Ñaïi Phoá töùc laø thöông caûng cuø lao Phoá suy suïp luoân, thöông gia Hoa Kieàu beøn keùo nhau xuoáng vuøng Chôï Lôùn ngaøy nay ñeå laäp chôï Saøi Goøn, saùt vôùi chôï Taân Kieång thaønh hình töø tröôùc 1770.

Thöông caûng Saøi Goøn (neân hieåu laø Chôï Lôùn ngaøy nay) thaønh hình vaø phaùt trieån nhanh töø naêm 1778... Nhöng 4 naêm sau, naêm 1782, Nguyeãn Nhaïc tôùi 18 thoân Vöôøn Traàu, bò phuïc kích thua thaûm haïi, hoä giaù Ngaïn cuûa Taây Sôn töû traän. Nhaïc nhaän

ra boïn phuïc kích laø ñaïo binh Hoøa Nghóa goàm nhieàu ngöôøi Taøu theo giuùp Nguyeãn AÙnh.

Nhaïc beøn giaän laây, phaøm ngöôøi Taøu khoâng keå môùi cuõ ñeàu gieát caû hôn 10,000 ngöôøi.

Töø Beán Ngheù ñeán soâng Saøi Goøn, töû thi quaêng boû xuoáng soâng laøm nöôùc khoâng chaûy ñöôïc nöõa. Caùch 2, 3 thaùng ngöôøi ta khoâng daùm aên caù toâm döôùi soâng. Coøn nhö soâ, luïa, cheø, thuoác, höông, giaáy, nhaát thieát caùc ñoà Taøu maø nhaø ai ñaõ duøng cuõng ñeàu ñem quaêng xuoáng soâng, chaúng ai daùm laáy, qua naêm sau, thöù traø xaáu moät caân giaù baùn leân ñeán 8 quan, moät caây kim baùn 1 tieàn, coøn loaïi vaät khaùc cuõng ñeàu cao giaù, nhaân daân cöïc kyø khoå sôû”.

Ngoaøi vieäc traû thuø rieâng ngöôøi Taøu, Nguyeãn Nhaïc coøn coù duïng taâm tieâu dieät ñaàu naõo kinh teá cuûa mieàn Nam, nôi chuùa Nguyeãn naém ñöôïc nhaân taâm töø laâu.” (tr. 41-43) ÔÛ traán Vónh Thanh, trong luùc Taây Sôn vaøo chieám cöù thì daân chuùng “ñeàu choân caát cuûa caûi khoâng daùm phôi baøy ra, cho neân boïn cöôøng ñaïo khoâng cöôùp laáy ñöôïc vaät gì.”

“Chôï phoá lôùn Myõ Tho, nhaø ngoùi coät chaïm, ñình cao chuøa roäng, ghe thuyeàn ôû caùc ngaû soâng bieån ñeán ñaäu ñoâng ñuùc laøm moät ñaïi ñoâ hoäi raát phoàn hoa huyeân naùo. Töø khi Taây Sôn chieám cöù, ñoåi laøm chieán tröôøng, ñoát phaù gaàn heát, töø naêm Maäu Thaân (1788) trôû laïi ñaây, ngöôøi ta laàn trôû veà, tuy noùi truø maät nhöng ñoái vôùi luùc xöa chöa ñöôïc phaân nöõa.”

Chaùnh saùch cuûa Taây Sôn ôû mieàn Nam laø phaù caên cöù ñòa, chaän caùc ñöôøng thuûy töø Saøi Goøn, Caàn Giôø ñeán vuøng vaøm soâng Cöûu Long, chaän caùc vò trí chieán löôïc noái lieàn Tieàn Giang qua Haäu Giang.” (tr.

45-46) Cuoäc noäi chieán ñaõ gaây bao nhieâu taøn phaù ñoå vôû cho Mieàn Nam treân ñöôøng phaùt trieån, gaây trôû ngaïi lôùn lao cho daân chuùng Mieàn Nam treân ñöôøng gaày döïng söï nghieäp. Ñaâu ñaâu daân chuùng cuõng mong ñôïi caûnh hoøa bình, cuoäc trò an, cô hoäi thuaän lôïi ñeå laøm aên xaây döïng laïi cuoäc ñôøi, xaây döïng laïi neàn an ninh thònh vöôïng cho xöù sôû. Nhöõng mong öôùc chính ñaùng ñoù cuûa ngöôøi daân Ñoàng Nai Cöûu Long ñaõ ñöôïc ñaùp öùng ñuùng sau khi Gia Long

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 thoáng nhaát ñaát nöôùc vaø nhaát laø khi Ñöùc Thöôïng Coâng Leâ Vaên Duyeät hai laàn vaøo laøm Toång Traán Gia Ñònh.

Ngaøi ñaõ laøm cho ngöôøi Xieâm La neå sôï khoâng daùm doøm ngoù phaù phaùch Vieät Nam. Ngaøi laøm cho Cao Mieân heát söùc caùm ôn thaàn phuïc, luoân troâng caäy vaøo söï baûo veä cuûa Ngaøi. Ngaøi cho ñaøo kinh, môû ñöôøng ñeå söï giao thoâng ñöôïc nhieàu phaàn tieän lôïi trong vuøng Ñoàng Nai Cöûu Long, cuõng nhö giöõa Cao Mieân vaø Mieàn Nam nöôùc Vieät ñeå cho vieäc vaän chuyeån quaân binh cuõng nhö haøng hoùa ñöôïc deã daøng thuaän lôïi. Ngaøi kieåm soaùt chaët cheõ caùc quan vieân lôùn nhoû trong vuøng cai trò cuûa Ngaøi ñeå khoâng coù naïn tham nhuõng, cheøn eùp aùp böùc daân laønh xaûy ra, ñeå cho ngöôøi daân ñöôïc yeân loøng laøm aên.

Trong khi trieàu ñình chuû tröông beá moân toûa caûng, xem thöôøng thöông maõi (theo ñuùng thöù töï Só, Noâng, Coâng, Thöông cuûa nho gia), khoâng giao tieáp vôùi caùc nöôùc ngoaøi (ngoaïi tröø Trung Hoa), trieät ñeå caám ñaïo Thieân Chuùa, thì ôû Gia Ñònh söï giao thöông ñöôïc môû roäng, vieäc giaûng ñaïo khoâng bò baét bôù, ngöôøi daân löông thieän coù cô hoäi laøm aên, gaày döïng, phaùt trieån söï nghieäp cuûa mình trong khoâng khí an bình thuaän lôïi. Nhôø chính saùch cai trò saùng suoát vaø nhaân ñaïo ñoù maø sau bao naêm bò taøn phaù cöôùp boác, Mieàn Nam laïi soáng daäy, phaùt ñaït vaø phoàn thònh chöa töøng thaáy trong toaøn coõi Vieät Nam (xin xem theâm baøi “Khaâm Sai Gia Ñònh Thaønh Toång Traán Chöôûng Taû Quaân Quaän Coâng Leâ Vaên Duyeät” trong ñaëc san naøy). Coâng ôn lôùn lao ñoù cuûa Ngaøi Toång Traán khoâng bao giôø ngöôøi daân Ñoàng Nai Cöûu Long coù theå laõng queân. Hoï ñôøi ñôøi ghi nhôù.

TAÁM LOØNG CUÛA ÑÖÙC THÖÔÏNG COÂNG Taám loøng cuûa Ngaøi ñoái vôùi vuøng ñaát Gia Ñònh vaø ngöôøi daân Ñoàng Nai Cöûu Long thaät nhö trôøi bieån. Ngaøi ñuùng laø baäc cha meï daân luoân luoân thöông daân nhö con ñeû. Coù theå noùi laø ñoái vôùi Ngaøi “Daân vi quí, xaõ taéc thöù chi” vaäy.

Chính vì vaäy maø ngöôøi daân Gia Ñònh mang ôn Ngaøi, toân suøng Ngaøi hôn caû vua chuùa,

hôn caû nhöõng vò anh huøng daân toäc thöôøng ñöôïc lòch söû ca tuïng töø tröôùc ñeán giôø.

Trong quyeån tieåu thuyeát lòch söû “Leâ Vaên Duyeät, Töø Naám Moà Oan Khuaát Ñeán Laêng OÂng” cuûa Hoaøng Laïi Giang coù moät ñoaïn vaên noùi leân taâm traïng buoàn lo vaø taám loøng cuûa Ngaøi ñoái vôùi queâ höông xöù sôû nhö sau: “Laâu nay ta vaãn coi cheát soáng laø leõ thöôøng. Ta chaúng ñaõ töøng bao laàn ñöùng tröôùc caùi cheát, vaäy maø ta khoâng cheát. Vaäy thì cheát ñaâu phaûi deã... Daãu sao ta vaãn laø ta, laø Leâ Vaên Duyeät. Mong öôùc cuûa ta laø tröø khöû ñöôïc luõ cöôøng baïo, giuùp nhöõng ngöôøi daân laønh voâ toäi, soáng ñoùi raùch maø quanh naêm vaãn phaûi quaàn quaät...

Ta muoán trôû veà queâ ta, trôû veà Gia Ñònh. Daân Gia Ñònh laø daân cuøng ñöôøng chaïy veà ñaây. Chính ñaùm daân naøy ñaõ khai saùng ñaát Gia Ñònh naøy.

Hoï soáng haøo hieäp nghóa khí laém. Ñôøi ta nghó laïi, coù gì ñaâu.

Khoâng vôï, nhaø vua cho cung phi laøm vôï. Khoâng con, laáy chaùu laøm con. Ta khoâng ham hoá ñieàu gì. Ta coi thöôøng moïi coâng danh.

Phaûi, ta seõ trôû veà vôùi daân Gia Ñònh thuôû haøn vi. Chuùt tình queâ höông, chuùt nghóa ñoàng baøo moät thuôû..., tranh thuû maø ôn ñeàn nghóa traû.

Coâng lôùn laém. Nghóa naëng laém. Daân khoâng bao giôø ñoøi ta. Bao giôø nhaéc tôùi daân Gia Ñònh ta cuõng thaáy mình mang nôï.” (tr. 93) Treân ñaây laø moät ñoaïn vaên tieåu thuyeát nhöng ngöôøi vieát tieåu thuyeát ñaõ phaàn lôùn thaáy ñuùng taâm traïng cuûa Ñöùc Thöôïng Coâng. Ngaøi thöông daân Gia Ñònh, Ngaøi thöông ñaát Gia Ñònh voâ cuøng. Ngaøi ñaõ ñem taát caû taøi söùc giuùp daân, giuùp queâ höông xöù sôû.

Taám loøng cuûa Ngaøi ñoái vôùi daân Ñoàng Nai Cöûu Long vaø maûnh ñaát thaân yeâu naøy thaät laø voâ bôø beán.

Soáng ñaõ vaäy maø khi maát ñi roài vaãn tieáp tuïc baûo boïc phuø hoä con daân cuûa mình.

Thaùc roài Ngaøi trôû thaønh moät vò thaàn hieån linh maø ngöôøi daân Gia Ñònh heát loøng tín ngöôõng phuïng thôø. Laêng OÂng Baø Chieåu noåi tieáng töø baáy laâu nay laø vaäy. Laêng OÂng Baø Chieåu raát xöùng ñaùng laøm bieåu töôïng cho caû Mieàn Nam.

DAT

.3”

TÖØ THAØNH

Vieät Nam

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

ÑEÁN TÆNH TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT A7

DAT

Baùn veù soá.

Thu löôïm pheá phaåm.

Saøi Goøn vaø noãi nieàm “ngöôøi taïm truù” Ghi cheùp cuûa Nguyeãn Ñaït / Ngöôøi Vieät

Ngöôøi taïm truù taïi Saøi Goøn maø chuùng toâi noùi ôû ñaây, khoâng phaûi nhöõng Vieät kieàu veà thaêm laâu queâ nhaø hay löu truù ñeå kinh doanh gì ñaáy, nhöõng sinh vieân-hoïc sinh troï hoïc, hoaëc nhöõng ngöôøi ôû nôi khaùc tôùi laøm vieäc taïi Saøi Goøn. Ngöôøi taïm truù ôû ñaây laø do cuoäc möu sinh khoán khoù, hoï tôùi Saøi Goøn vôùi hy voïng cuoäc soáng seõ ñöôïc caûi thieän cho baûn thaân vaø gia ñình: nôi thaønh phoá lôùn nhaát nöôùc, dó nhieân coù nhieàu coâng vieäc, ngaønh ngheà ñeå kieám ñöôïc ñoàng tieàn.

Laøm gì cuõng ra ñoàng tieàn Coù leõ haàu heát daân nhaäp cö nhöõng ngöôøi taïm truù taïi Saøi Goøn chuùng toâi noùi ôû ñaây - khoâng coù ngheà nghieäp chuyeân moân. Neáu noùi veà ngheà nghieäp, hoï laø nhöõng “lao ñoäng phoå thoâng”. Ngöôøi coù söùc thì laøm phuï hoà ôû nhöõng coâng trình xaây döïng, khuaân vaùc ôû caùc kho baõi chaúng haïn, khoâng coù söùc thì laøm ñuû thöù linh tinh khaùc, nhö baùn veù soá,

thoà xe ñaïp haøng rau cuû quaû, hoa kieång, pheá phaåm (ñoà nhöïa, ni-loâng), baùn huû tíu goõ, baùn keïo keùo, chaïy xe oâm...

Chuùng toâi bieát moät chò baùn veù soá, queâ ôû Quaûng Ngaõi. Chò coù göông maët deã coi, nhaát laø ñoâi maét ñeïp tha thieát, ñaém ñuoái nhö ñoâi maét nöõ danh ca Thaùi Thanh thuôû thanh xuaân. ÔÛ queâ nhaø, chò coù 5 ñöùa em vaø meï giaø, gia caûnh quaù ngheøo, khoâng ai coù coâng vieäc gì kieám ra ñoàng tieàn ñuû cho sinh hoaït toái thieåu cuûa gia ñình. Chò vaøo Saøi Goøn ñaõ 3 naêm, nhaän veù soá ñi baùn traû tieàn sau. Chò rong raûo suoát ngaøy, chaøo môøi ngöôøi mua veù soá caät löïc, thì ñöôïc lôøi tôùi 5-6 chuïc ngaøn ñoàng/ ngaøy. ÔÛ troï chung nhieàu ngöôøi, aên uoáng chæ caàn no buïng, moãi ngaøy chò ñeå daønh ñöôïc quaù nöûa soá tieàn lôøi baùn veù soá. Neân moãi dòp cuoái naêm veà queâ, chò coù ñöôïc moät soá tieàn giuùp ñôõ gia ñình, soá tieàn maø taát caû maáy chò em khoâng kieám ra noåi khi ôû queâ nhaø.

Cuõng khoâng coù moät ñoàng voán, moät mieáng ngheà, nhöõng coâ gaùi thu nhaët ñoà pheá phaåm (nhöïa, ni-loâng, nhoâm...) töø nhöõng coâng vieân, nhaø haøng, tuï ñieåm vui chôi, væa heø, tôùi nhöõng thuøng raùc, uï raùc, baõi raùc ñaày khaép thaønh phoá, baùn laïi cho nhöõng nôi thu mua ñeå taùi cheá pheá phaåm, soá tieàn kieám ñöôïc vaãn gaáp nhieàu laàn khi ôû queâ, caùc coâ chæ coù theå ñi laøm thueâ laøm möôùn.

Coâng ngheä huû tíu goõ Huû tíu goõ coù maët taïi Saøi Goøn töø laâu tröôùc 30 Thaùng Tö 1975, vaø caøng veà sau naøy caøng phaùt trieån.

Neáu moät luùc naøo huû tíu goõ maát boùng (vaø tieáng goõ cuûa hai khuùc tre), thì nhöõng ñeâm khuya vaéng, nhöõng chieàu möa, Saøi Goøn seõ maát ñi moät ñaëc ñieåm thi vò. Nöõ ñaïo dieãn saân khaáu kòch ngheä Nguyeãn Thò Minh Ngoïc, môùi ñaây, ñang ngoài ôû quaùn caø pheâ vôùi chuùng toâi, chôït voäi vaõ ñöùng daäy, noùi: “Phaûi veà, coù heïn moät coâ baïn Vieät kieàu, xa Saøi Goøn ñaõ 30

“Cöûa haøng” caây kieång cuûa moät ngöôøi taïm truù ñaõ khaám khaù.

naêm. Baây giôø veà thaêm Saøi Goøn, ñoøi daãn tôùi moät quaùn væa heø ñöôøng Baø Leâ Chaân, chôø huû tíu goõ”.

Nhaéc tôùi huû tíu goõ, chuùng toâi ñaëc bieät nhôù thôøi ñi hoïc, gaàn muøa thi, cuøng tuï hoïc oân baøi ôû nhaø baïn.

Khuya, chôø tieáng goõ cuûa caäu beù, keâu moãi ngöôøi moät toâ huû tíu aên thaät thích thuù. Ngay töø thuôû aáy, nhöõng ngöôøi baùn huû tíu goõ thöôøng queâ ôû xöù Quaûng. Nay cuõng vaäy, vaø coù caûm töôûng caû xaõ caû huyeän nhöõng ngöôøi xöù Quaûng vaøo Saøi Goøn, laäp thaønh “coâng ngheä huû tíu goõ”.

Moät toâ huû tíu goõ hieän nay, giaù töø 2 ngaøn ñoàng tôùi 3 ngaøn ñoàng. Huû tíu goõ naøo ñaëc bieät, coù theâm hai, ba cuïc xöông chaân gioø heo (beân caïnh vaøi laùt thòt heo moûng nhö tôø giaáy pô-luya truyeàn thoáng), seõ coù giaù 4 ngaøn ñoàng.

Chuùng toâi coù dòp quan saùt moät “khu coâng nghieäp huû tíu goõ”. Ñaây laø nôi cö nguï vaø cheá bieán huû tíu goõ: caên nhaø döôùi caáp 4, trong heûm saâu ôû moät khu phoá lao ñoäng ngheøo, dieän tích treân döôùi 10 meùt vuoâng, quy tuï 7-8 gia ñình xöù Quaûng haønh ngheà baùn huû tíu goõ. Baûy hay taùm gia ñình vaø baûy taùm thuøng (coù baùnh xe) ñeå ñaåy ñi baùn huû tíu goõ khaép caùc neûo phoá phöôøng Saøi Goøn. Trong

dieän tích aáy, ngöôøi, thuøng xe, noài beáp naáu huû tíu, suoát ngaøy boác muøi noàng böùc toûa roäng caû moät vuøng khoâng gian.

Löïc löôïng lao ñoäng Nhöõng ngöôøi taïm truù taïi Saøi Goøn coù söùc lao ñoäng, thöôøng laøm phuï hoà ôû caùc coâng trình xaây döïng, nhaø söûa chöõa xaây caát trong thaønh phoá, vaø laøm vieäc lao ñoäng phoå thoâng, hoaëc coù ngheà may, cô ñieän... thì tham gia caùc boä phaän saûn xuaát ôû caùc khu coâng nghieäp, khu cheá xuaát ôû noäi ngoaïi vi thaønh phoá: Khu cheá xuaát Taân Thuaän, khu coâng nghieäp Taân Bình, khu cheá xuaát Linh Trung...

Vaø taïi nhöõng nôi naøy, ngaøy moät phaùt trieån nhöõng khu nhaø oå chuoät, nhaø (döôùi) caáp 4 (sô saøi, chaät heïp hôn 1 caên nhaø trong traïi gia binh daønh cho binh lính cuûa Quaân Löïc Vieät Nam Coäng Hoøa)... Thu nhaäp cuûa hoï taïi khu vöïc naøy, trung bình 700,000 ñoàng (khoaûng 45 ñoâ la)/ thaùng. Hoï huøn haïp thueâ chung 1 caên nhaø trong khu nhaø oå chuoät.

Daân cö Saøi Goøn hieän nay ñaõ leân tôùi treân 8 trieäu ngöôøi, trong ñoù ngöôøi taïm truù noùi ôû ñaây chieám treân 2 trieäu ngöôøi. “Ñaát laønh chim ñaäu”, ñaáy laø ñieàu töï nhieân.

A8 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu) .3”

Vieät Nam

VIEÄT NAM

Giaùo duïc Vieät Nam döôùi caùi nhìn cuûa moät trí thöùc:

24 GIÔØ QUA Ca só Ñan Tröôøng bò caám xuaát ngoaïi

SAØI GOØN 15-08 - Ca só Ñan Tröôøng, moät trong nhöõng nam ca só haøng “sao” ôû trong Ca só nöôùc, ñaõ bò cô Ñan Tröôøng. quan an ninh Vieät Nam ra leänh caám xuaát ngoaïi khi ca só naøy ra phi tröôøng Taân Sôn Nhaát ñeå chuaån bò bay sang Malaysia vaøo chieàu 15 Thaùng Taùm naêm 2005.

Haõng tin VietNamNet cho bieát, cô quan an ninh Vieät Nam chæ ñöa ra lyù do ngaén goïn khi caám ca só naøy xuaát ngoaïi baèng hai chöõ coäc loác: “An ninh”! maø khoâng döa ra lôøi giaûi thích naøo khaùc.

Trong chuyeán sang Malaysia, ca só Ñan Tröôøng coù muïc ñích laø ñeå quay phim, chuïp hình, chôi troø chôi caûm giaùc maïnh vaø giao löu vôùi 6 khaùch haøng ñaõ truùng giaûi thöôûng cuûa haõng söõa Yomost. Chuyeán ñi naøy cuûa ca só Ñan Tröôøng thöïc chaát chæ laø du lòch chöù khoâng coù bieåu dieãn.

Tuy nhieân, haûi quan saân bay Taân Saân Nhaát ñaõ laäp bieân baûn soá 824/BBVPHC vôùi quyeát ñònh “Taïm hoaõn xuaát caûnh ñoái vôùi oâng Phaïm Ñan Tröôøng”, töùc ca só Ñan Tröôøng. Coøn taát caû nhaân vieân trong ñoaøn ñeàu ñöôïc leân maùy bay bình thöôøng.

Vaãn theo VietNamNet, vaøo luùc 15 giôø chieàu cuøng ngaøy, ca só Ñan Tröôøng coá gaéng ñeán saân bay laøm thuû tuïc vôùi giaáy xaùc nhaän cuûa Sôû Vaên Hoùa Thoâng Tin Thaønh Phoá Saøi Goøn vôùi noäi dung chæ ñi du lòch, khoâng bieåu dieãn. Nhöng ca só Ñan Tröôøng vaãn khoâng theå leân maùy bay ñöôïc. Vì vaäy, 6 khaùch haøng ñaõ truùng giaûi chuyeán du lòch Malaysia cuûa haõng söõa Yomost seõ khoâng theå gaëp gôõ vaø giao löu vôùi ca só Ñan Tröôøng nhö ñaõ quaûng caùo.

Gaàn ñaây, giôùi ca só khaùo nhau chuyeän khoù khaên trong thuû tuïc xuaát ngoaïi bieåu dieãn vaø du lòch. Vì vaäy, raát nhieàu show dieãn ngoaøi nöôùc ñaõ phaûi huûy boû. Vieäc huûy show dieãn thöôøng laø töø phía nöôùc ngoaøi vôùi nhieàu lyù do nhö ngheä só Tieáp trang A9

“Ñaïi hoïc thaáp keùm maø giaùo sö, tieán só thì loaïn!”

Giaùo sö Hoaøng Tuïy.

(Hình: Dantri.com)

CHUYEÂN NGHIEÄP VEÀ TAI NAÏN XE COÄ - DI TRUÙ - VP UY Tín, Chuyeân Nghieäp, Kinh Nghieäm - Luaät Sö Phí Thaáp Nhaát - Boài thöôøng nhanh choùng toái ña - Saün saøng tranh tuïng tröôùc toøa

Xin goïi:

moät soá vaán ñeà, laøm cho caáp laõnh ñaïo nhaän thöùc roõ hôn möùc ñoä tuït haäu cuûa ñaïi hoïc vaø khoa hoïc Vieät Nam. Moät nhaø vaät lyù töøng nhieàu naêm giöõ moät cöông vò laõnh ñaïo taïi CERN, sau moät thôøi gian ñeán Vieät Nam vaø coù dòp thænh giaûng taïi moät soá ñaïi hoïc ôû Haø Noäi, töøng noùi vôùi toâi raèng ñieàu laøm oâng heát söùc ngaïc nhieân laø “ôû ñaây thieáu vaéng haún baàu khoâng khí khoa hoïc thöôøng thaáy ôû moïi ñaïi hoïc beân caùc nöôùc khaùc.

Coù veû nhö ôû Vieät Nam, ñaïi hoïc chæ laø tröôøng phoå thoâng keùo daøi theâm: cöù chuoâng reo thì moät thaày ra moät thaày vaøo, thaày giaûng xong bieán

luoân!” Ñieàu nghieâm troïng laø tình hình toài teä naøy ñaõ keùo daøi töø laâu, ít ra töø vaøi chuïc naêm nay, laâu ñeán noãi ñoái vôùi nhieàu ngöôøi noù ñaõ trôû thaønh bình thöôøng, chaúng coù caùch gì thay ñoåi ñöôïc.

Moät trong caùc bieåu hieän sa suùt teä haïi nhaát cuûa ñaïi hoïc vaø khoa hoïc laø söï caåu thaû vaø gian doái trong vieäc ñaøo taïo thaïc só, tieán só, coâng nhaän caùc chöùc danh giaùo sö, phoù giaùo sö. Khoâng phaûi voâ caên cöù maø nhieàu ngöôøi lo ngaïi raèng, neáu cöù ñaø naøy thì seõ ñeán luùc tieán só giaáy, giaùo sö rôûm, vieän só rôûm, nhaø khoa hoïc rôûm traøn ngaäp trong xaõ

hoäi, coøn ñaâu choã cho khoa hoïc chaân chính. Ñaïi hoïc thì thaáp keùm maø giaùo sö, tieán só loaïn caû! Moät neàn khoa hoïc töï ru nguû vôùi nhöõng thaønh töïu ñaùng ngôø! * Vaäy hieän töôïng “giaùo sö, tieán só loaïn caû” naøy khoâng chæ bôûi vì ñaïi hoïc thaáp keùm maø coøn vì söï caåu thaû, gian doái trong vieäc coâng nhaän hoïc vò vaø chöùc danh?

-Trong nhieàu naêm caùc cô quan quaûn lyù khoa hoïc vaø giaùo duïc ñaõ aùp duïng nhöõng chuaån möïc kyø laï, noùi ñuùng hôn, khoâng ñaët ra chuaån möïc naøo cho caùc coâng trình khoa hoïc, ñeán möùc nhöõng taám giaáy loän cuõng trôû thaønh coâng trình khoa hoïc coù giaù, nhöõng luaän vaên tieán só sao cheùp vuïng veà coù khi coøn ñöôïc ñaùnh giaù cao hôn caû nhöõng coâng trình khoa hoïc nghieâm tuùc ñaõ traûi qua thaåm ñònh chaët cheõ ñeå coâng boá treân quoác teá.

Kyø laï nhaát laø nhöõng quy ñònh (ñeán ñaây vaãn coøn) ñoøi hoûi ngöôøi muoán döï thi laøm nghieân cöùu sinh phaûi coù hai

HAØ NOÄI 15-08 - Lôøi nhaän xeùt treân ñaây laø cuûa Giaùo Sö Hoaøng Tuïy, moät trong nhöõng giaùo sö coù teân tuoåi ôû Vieät Nam, veà neàn giaùo duïc trong nöôùc ôû thôøi ñieåm hieän nay.

Nhaän xeùt “gay gaét” naøy cuûa Giaùo Sö Hoaøng Tuïy theå hieän Tieáp trang A10 trong moät baøi traû lôøi phoûng vaán cuûa trang maïng Dantri.com cuûa Hoäi Khuyeán Hoïc Vieät Nam hoâm 15 Thaùng Taùm naêm 2005. Döôùi ñaây laø moät vaøi trích ñoaïn cuûa baøi phoûng vaán naøy: * Theo ñaùnh giaù cuûa caùc nhaø khoa hoïc vaø giaùo duïc thì tröôøng ñaïi hoïc toát nhaát cuûa Vieät Nam hieän nay ñang thua Thaùi Lan 50 baäc vaø Vieät Nam chöa heà coù tröôøng ñaïi hoïc ñaúng caáp quoác teá, duø theá Vieät Nam vaãn coù keá hoaïch ñaøo taïo moãi naêm haøng nghìn tieán só. Vaäy, lieäu nguoàn tieán só naøy seõ theá naøo?

- Hieän nay, khoâng coù ñaïi hoïc naøo cuûa Vieät Nam loït ñöôïc vaøo soá 100 ñaïi hoïc toát nhaát trong khu vöïc. Trong ñaøo taïo ñaïi hoïc, töø nhieàu naêm vaãn bao truøm moät khoâng khí trì treä, baûo thuû dai daúng, tuy moät vaøi hoäi thaûo Tröôùc moät neàn giaùo duïc thaáp keùm nhaát khu vöïc Ñoâng Nam AÙ, nhieàu sinh vieân Vieät Nam töï cöùu mình thænh thoaûng coù xôùi leân ñöôïc baèng con ñöôøng du hoïc ôû nöôùc ngoaøi. (Hình: Getty Images)

TOÅ HÔÏP LUAÄT SÖ DANH TIEÁNG: RICHARD S. HERSCHENFELD ÑAÕ PHUÏC VUÏ VAØ ÑÖÔÏC TÍN NHIEÄM TREÂN 20 NAÊM QUA

HAÛI NGUYEÃN (714) 537-5366

TUESDAY, AUGUST 16, 2005

- Ly dò, Khai phaù saûn - Quoác tòch, Theû Xanh - Maát Theû xanh, Re-entry Permit - Ñoaøn tuï gia ñình ODP - Fianceù Visa - Coâng haøm ngoaïi giao

14174 Brookhurst St., Garden Grove, CA 92843

DAT

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu) .3”

Saøi Goøn:

Du khaùch ñeán Phoá Taây, moät ñi khoâng trôû laïi

SAØI GOØN 15-08 - Phoá Taây, teân goïi quen thuoäc töø hôn 10 naêm nay cuûa khu vöïc goàm nhöõng con ñöôøng Phaïm Nguõ Laõo, Buøi Vieän, Ñeà Thaùm, ñeán ñaây raát deã bò “ngoäp” vì thuoäc trung taâm thaønh phoá söï loän xoän cuûa khu phoá.

Saøi Goøn, laø ñòa chæ thu huùt du Isabelle daãn chöùng, vaøo caùc khaùch “ba loâ” ñang maát daàn buoåi saùng hoaëc buoåi chieàu, söùc thu huùt ñoái vôùi dòch vuï du con ñöôøng Phaïm Nguõ Laõo lòch giaù reû taïi nôi naøy. gaàn nhö khoâng coøn loái ñi cho Baùo trong nöôùc trích daãn du khaùch do caùc loaïi xe 50 moät phuùc trình cuûa Sôû Du choã traû khaùch noái ñuoâi nhau Lòch thaønh phoá Saøi Goøn cho neâm chaät. Xe 2 baùnh vaø taxi bieát, tính trung bình moãi cuõng tranh nhau löu thoâng. ngaøy phoá Taây coù töø 2,000 ñeán Trong khi ñoù, theo khaûo saùt 4,000 du khaùch löu truù vaø cuûa Sôû Du Lòch, ña soá du möùc chi tieâu cuûa du khaùch khaùch ôû phoá Taây ñeàu öa khoaûng 66 ñoâ la/ngöôøi/ngaøy. chuoäng hình thöùc ñi boä baùt Ngaøy cuõng nhö ñeâm, taáp naäp, phoá. Hoï muoán daønh nhieàu giaù reû “beøo” vaø ñaày thaân thôøi gian ñeå giao tieáp vôùi thieän - ñoù laø nhöõng gì coøn ngöôøi ñòa phöông, khaùm phaù ñoïng laïi sau khi du khaùch moâi tröôøng sinh hoaït töï choïn phoá Taây, phöôøng Phaïm nhieân, tìm hieåu veà lòch söû, Nguõ Laõo, quaän 1, laøm nôi vaên hoùa. döøng chaân khi ñeán Saøi Goøn.

Tôø Ngöôøi Lao Ñoäng soá ra Phuïc vuï theo kieåu ngaøy 15 Thaùng Taùm nhaän “khaùch saïn... ngaøn sao” xeùt raèng: “Phoá Taây vaãn chöa thaät söï laø “ñieåm ñeán ñaày baát Theo thoáng keâ cuûa chính ngôø” hay “one-stop” (döøng quyeàn phöôøng Phaïm Nguõ moät laàn vaø coù taát caû) nhö caâu Laõo, trung bình moãi ngaøy taïi Söï thaân thieän cuûa ngöôøi daân Phoá Taây cuõng khoâng ñuû söùc khaåu hieäu ñöôïc ñòa phöông phoá Taây coù töø 2,000 ñeán giöõ chaân du khaùch quay trôû laïi. nôi ñaây ñöa ra”.

4,000 du khaùch löu truù.

Baùo naøy cho hay, du khaùch ngöôøi coù “thaâm nieân” cö nguï coâ choïn phoá Taây chæ vì lyù do Chính vì maät ñoä cao nhö vaäy ñeán nôi ñaây vaãn bò caùc loaïi taïi khu phoá Taây naøy tôùi 3 laàn duy nhaát laø caùc dòch vuï raát neân caùc loaïi nhu caàu phaùt “coø” vaø xe bao vaây. Naêm giôø ñaõ khoâng ngaàn ngaïi cho bieát, reû! Thaät söï, du khaùch laàn ñaàu Tieáp trang A10 chieàu, taïi phoá Taây Phaïm Nguõ Laõo, khi chieác xe du lòch chöa kòp ngöøng haún ñeå du khaùch xuoáng, moät löïc löôïng huøng haäu goàm xe oâm, baùn daïo (töø saùch baùo tieáng Anh ñeán quaït nan, duïng cuï ñaám boùp...) ñaõ chöïc chôø saün ñeå bao vaây.

Nhöõng ngöôøi baùn haøng naøy tranh nhau, quô chaân, muùa tay, “xoå” haøng loaït tieáng Taây boài ñeå chieâu duï nhöõng du khaùch ñang laéc ñaàu nguaày nguaäy.

Cuõng taàm chieàu, taïi quaùn côm chay Boà Ñeà, khi nhieàu du khaùch ñang thöôûng thöùc nhöõng moùn aên truyeàn thoáng cuûa Vieät Nam, ñoät nhieân moät ñoäi quaân goàm 6 ñöùa treû traàn truøng truïc, ñen ñuùa vaø hoâi haùm xaán tôùi. Chuùng coá tình chaïm vaøo ngöôøi du khaùch ñeå xin tieàn. Buoåi aên toái ngon laønh cuûa hoï laäp töùc bò phaù hoûng.

Trong moät bar thuoäc loaïi giaù “beøo” ôû Phoá Taây.

Isabelle, ñeán töø Canada,

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT A9

VIEÄT NAM

24 GIÔØ QUA

Vieät Nam thieáu khoaûng 95 ngaøn giaùo vieân HAØ NOÄI 15-08 - Phuùc trình môùi nhaát cuûa Boä Giaùo Duïc Vaø Ñaøo Taïo Vieät Nam cho bieát hieän caû 4 caáp hoïc: maàm non, tieåu hoïc, trung hoïc cô sôû (caáp II) vaø trung hoïc phoå thoâng (caáp III) thieáu khoaûng 95,000 giaùo vieân. Trong ñoù, maãu giaùo khoaûng 20,000, tieåu hoïc 20,000, trung hoïc cô sôû (THCS) 35,000, trung hoïc phoå thoâng (THPT) 20,000.

Phuùc trình naøy cho bieát theâm, hieän nay caùc giaùo vieân ñang ñaûm nhaän nhieäm vuï giaûng daïy cho taát caû caùc caáp hoïc, baäc hoïc vaø trình ñoä ñaøo taïo coù khoaûng 911,000 ngöôøi. Vaø, haøng naêm caùc tröôøng, khoa sö phaïm cung caáp cho tieåu hoïc vaø maàm non khoaûng 11,000 giaùo vieân, cho caáp II vaø caáp III treân 20,000 giaùo vieân, theo heä ñaøo taïo chính quy. Xeùt veà toång theå hieän nay caû Vieät Nam vaãn coøn thieáu nhieàu giaùo vieân ôû caùc baäc hoïc.

Quaûng Nam:

Ba treû em cheát vaø bò thöông vì vöôùng bom bi

QUAÛNG NAM 15-08 - Moät em nhoû ñaõ cheát vaø hai em bò thöông raát naëng khi moät quaû bom bi coøn soùt laïi trong chieán tranh ñaõ phaùt noå vaøo luùc 9 giôø ngaøy 11 Thaùng Taùm, taïi khu röøng thuoäc thoân 3B, xaõ Traø Döông, huyeän vuøng cao Baéc Traø My, tænh Quaûng Nam. Baùo Tuoåi Treû daãn lôøi ngöôøi daân ñòa phöông cho bieát, vaøo saùng ngaøy 11 Thaùng Taùm, Tröông Vaên Lôïi (sinh naêm 1991) ruû hai baïn cuûa mình laø Mai Thanh Haûi (sinh naêm 1991) vaø Löu Thaønh Töï (1991) (caû 3 cuøng truù taïi thoân 3B, Traø Döông), vaøo khu röøng caïnh nhaø ñeå raø tìm pheá lieäu. Khi chaùu Mai Thanh Haûi duøng cuoác ñaøo thì baát ngôø gaëp quaû bom bi phaùt noå, laøm Haûi cheát taïi choã vaø hai em Löu Thaønh Töï vaø Tröông Vaên Lôïi bò thöông naëng.

Sau tai naïn, ñeán cuoái buoåi chieàu cuøng ngaøy baø con ñòa phöông môùi phaùt hieän ñöa hai em caáp cöùu. Do vuøng nuùi hieåm trôû, ñeán chieàu ngaøy 14 Thaùng Taùm, caû hai em môùi ñöôïc ñöa veà Beänh Vieän Ña Khoa Quaûng Nam ñeå ñieàu trò.

Hieän tình traïng söùc khoûe cuûa hai em ñaõ taïm thôøi qua côn nguy kòch. Hoaøn caûnh cuûa gia ñình 3 em raát ngheøo, muoán tranh thuû ñi ñaøo pheá lieäu ñeå kieám tieàn mua saùch vôû vaøo naêm hoïc môùi.

Ca só Ñan Tröôøng bò caám xuaát ngoaïi

Tieáp trang A8

Vieät Nam khoâng theå hoaøn taát thuû tuïc nhaäp caûnh vaøo Myõ. Tuy nhieân, nguyeân nhaân saâu xa hôn naèm ôû choã ca só Vieät Nam ñaõ coù nhöõng bieåu hieän troán thueá khi bieåu dieãn treân ñaát Myõ.

VietNamNet cho hay, ñaëc bieät, khoaûng thôøi gian töø Thaùng Saùu naêm 2005 ñeán nay raát nhieàu show dieãn cuûa ngheä só Vieät Nam taïi Myõ ñaønh chòu caûnh löøa ñaûo khaùn giaû vì khoâng theå ñuû maët caùc ca só trong nöôùc nhö ñaõ quaûng caùo. Noåi leân trong haøng loaït vuï beå show laø show dieãn ñöôïc ñaùnh giaù aàm ó nhaát trong naêm: Ñaïi Nhaïc Hoäi Muøa Heø laàn thöù 10 taïi San Jose. Sau khi beå show, dôøi ngaøy, cuoái cuøng show dieãn vaãn thieáu 3 ca só Phöông Thanh, Thu Minh vaø Quang Duõng nhö ñaõ quaûng caùo.

Ca só Quang Duõng cho VietNamNet bieát: “Toâi nghe... phong phanh chöa ñi ñöôïc neân chöa daùm ñi ñaâu”.

Khoaûng vaøi ngaøy tröôùc, ca só Thanh Lam muoán daãn con ñi Thaùi Lan chôi cuõng bò töø choái...

DAT

A10 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu) .3”

Giaùo duïc Vieät Nam döôùi caùi nhìn cuûa moät trí thöùc Tieáp trang A8

coâng trình ñaõ coâng boá (!) vaø chöông trình ñaøo taïo tieán só baát cöù ngaønh khoa hoïc naøo cuõng phaûi coù moân baét buoäc laø “phöông phaùp luaän nghieân cöùu khoa hoïc” vaø moân chính trò theo noäi dung caên baûn chaúng coù gì thay ñoåi laém so vôùi caùch ñaây 30-40 naêm. Khoù hieåu hôn laø caùch daïy nhöõng moân naøy vì coù khi moân hoïc naøy do ngöôøi chöa töøng laøm nghieân cöùu khoa hoïc nghieâm tuùc bao giôø phuï traùch!

Cuøng ñoù, caùc thuû tuïc vaø tieâu chuaån xeùt tuyeån cuûa Vieät Nam theå hieän moät quan nieäm khaù thoâ sô veà giaùo sö vaø phoù giaùo sö. Tuyeån choïn thì maùy moùc, thoâ baïo, ñeå loït vaø öu aùi raát nhieàu ngöôøi keùm vaø laïi loaïi ra nhöõng ngöôøi thöïc taøi; söû duïng nhöõng ngöôøi ñöôïc tuyeån duïng raát böøa baõi, laõng phí. Khoâng thaáy ôû ñaâu coù nhöõng hoà sô coâng nhaän giaùo sö nhieâu kheâ raéc roái maø phieán dieän nhö ôû Vieät Nam chæ nhaèm moät quy trình xeùt duyeät chaúng gioáng ai caû!

Vì theá chaúng laï gì coù nhöõng vò ôû trong nöôùc ñöôïc tung hoâ laø nhaø khoa hoïc coù taàm côõ quoác teá maø ôû nöôùc ngoaøi khoâng coù chuùt teân tuoåi.

Moät neàn khoa hoïc coi thöôøng moïi chuaån möïc, töï ru nguû vôùi nhöõng thaønh töïu ñaùng ngôø, khuyeán khích chaïy theo nhöõng hö danh ñöôïc rao baùn khaép theá giôùi nhöng chæ tieâu thuï ñöôïc ôû caùc nöôùc keùm phaùt trieån - thöû hoûi caàn cho ai vaø xaây döïng ñeå laøm gì? * Vôùi moät “nguoàn” vaøo thì

Vieät Nam

“Ñaïi hoïc thaáp keùm maø giaùo sö, tieán só thì loaïn!” loaïn, quy trình xeùt duyeät thì chaúng gioáng ai; Giaùo duïc, khoa hoïc vaø coâng ngheä cuûa chuùng ta ñang ñöùng ôû vò trí naøo?

- Tình hình sa suùt cuûa ñaïi hoïc hieän nay, ñöông nhieân khoa hoïc cuõng chaúng khaû quan gì hôn vì söï phaùt trieån ñaïi hoïc gaén chaët vôùi söï phaùt trieån khoa hoïc. Cöù tin vaøo baùo caùo naêm 2001 cuûa cô quan höõu traùch khi ñeà nghò vôùi nhaø nöôùc thaønh laäp Vieän Haøn Laâm Khoa Hoïc Vieät Nam thì khoa hoïc cuûa Vieät Nam ñaõ coù ñòa vò khaù vöõng so vôùi khu vöïc. Nhöng ñoù chæ laø nhöõng nhaän ñònh raát chuû quan cuûa nhöõng quan chöùc khoâng tröïc tieáp laøm khoa hoïc, coøn theo caùc chuaån möïc quoác teá thì khoâng phaûi vaäy. So vôùi Thaùi Lan, Vieät Nam cuõng ñaõ laïc haäu 20-30 naêm, noùi gì ñeán Singapore hay Haøn Quoác. * Hieän dö luaän ñang cho raèng söï sa suùt naøy coøn bôûi vì phaàn lôùn ñoäi nguõ giaùo sö maûi meâ theo nhöõng söï lao ñoäng khoâng xöùng ñaùng vôùi chöùc danh giaùo sö. Vaán ñeà naøy neân hieåu ra sao?

- Do taàm nhìn thieån caän, trong hôn hai möôi naêm qua ngaønh giaùo duïc chæ bieát khai thaùc ñeán kieät söùc ñoäi nguõ giaûng daïy ñaïi hoïc... OÂng cha ta ñaõ coù caâu: coù thöïc môùi vöïc ñöôïc ñaïo, baøi hoïc vôõ loøng ñoù ñeán nay vaãn chöa ñöôïc hoïc thuoäc ñoái vôùi khoa hoïc vaø giaùo duïc. Bieát bao nhieâu laàn cuoäc soáng ñaõ daïy raèng nhöõng yeáu keùm tieâu cöïc trong giaùo duïc vaø khoa hoïc ñeàu baét nguoàn töø choã ñoàng löông

chính thöùc chæ ñuû ñaûm baûo cho nhaø khoa hoïc caùc caáp 1/4 möùc soáng hôïp lyù, coøn laïi hoï phaûi töï xoay xôû. Noùi ñuùng hôn, nhaø tröôøng, cô quan giuùp hoï xoay xôû baèng caùch bòa ra ñuû loaïi phuï caáp ñeå boå sung thu nhaäp cuûa hoï.

Trong giaùo duïc thì laøm ngô cho hoï daïy soâ, luyeän thi, khai taêng soá giôø phuï troäi; Trong cô quan khoa hoïc thì laøm ngô cho caùc vuï “treo ñaàu deâ baán thòt choù”, ñaêng kyù ñeà taøi nghieân cöùu moät ñaèng, baùo caùo moät neûo, maø ñeà taøi vaãn ñöôïc nghieäm thu xuaát saéc ñeå ruùt tieàn nhaø nöôùc voâ toäi vaï. Vì quy cheá söû duïng kinh phí nghieân cöùu khoa hoïc cho pheùp duøng 40% (hay hôn) kinh phí caáp cho ñeà taøi ñeå traû coâng cho nghieân cöùu cho neân kinh phí caøng lôùn thì thu nhaäp cho ngöôøi tham gia ñeà taøi caøng cao, gaây ra baát coâng lôùn vaø tieâu cöïc lôùn, khuyeán khích “chaïy ñeà taøi”, “laïi quaû kinh phí nghieân cöùu”... Roài thu nhaäp töø nhöõng phong bì naëng nheï khaù tuøy tieän...

Muoán cho ngöôøi giaùo sö coù töï troïng thì giaùo sö phaûi ñöôïc toân troïng! Thaû noåi cho hoï “töï cöùu”, töï böôn chaûi ñeå soáng, vì theá khoâng bao giôø, veà laâu daøi laø moät chính saùch khoân ngoan.

Giaùo duïc vaø khoa hoïc duø sao cuõng chæ laø boä phaän cuûa heä thoáng kinh teá - xaõ hoäi, nhöng laø moät boä phaän raát nhaïy caûm vôùi nhöõng nghòch lyù ñôøi soáng, vaø thích öùng nhanh nhaát vôùi caùc nghòch lyù aáy baèng caùch “töï cöùu” maø roát cuoäc xaõ hoäi phaûi traû baèng nhöõng giaù khuûng khieáp cho töông lai...

TUESDAY, AUGUST 16, 2005

Saøi Goøn: Du khaùch ñeán Phoá Taây, moät ñi khoâng trôû laïi Tieáp trang A9

sinh raát ña daïng. Tuy nhieân, cuõng theo ñieàu tra môùi nhaát cuûa Sôû Du Lòch thì moät phaàn tö soá du khaùch ñeán phoá Taây laø nhaø tö vaán, baùc só, luaät sö, 20% laø doanh nhaân. Chính vì vaäy, maëc duø choïn hình thöùc du lòch tieát kieäm nhöng du khaùch ôû ñaây vaãn ñoøi hoûi cung caùch phuïc vuï ñaït tính chuyeân nghieäp cao.

Baùo Ngöôøi Lao Ñoäng daãn lôøi Yaron, moät nhaø xaõ hoäi hoïc ngöôøi Israel, cho bieát raát thích kieåu du lòch töï toå chöùc vì chi phí khoâng cao laïi coù theå tìm kieám nhöõng kinh nghieäm maø cuoäc soáng ñôøi thöôøng anh khoâng theå coù ñöôïc. Tuy nhieân, chæ moät laàn

thöû ôû nhaø troï bình daân vôùi muïc ñích tieáp caän vôùi ngöôøi daân ñòa phöông thì Yaron ñaõ... tôûn tôùi giaø! Chæ coù moät taám neäm caùu baån, phoøng veä sinh thì oâi thoâi...! Vaø maëc duø naèm trong heûm saâu nhöng phoøng troï naøy khoâng heà trang bò baát kyø thieát bò phoøng chaùy chöõa chaùy naøo.

Yaron cho bieát, anh ñaõ du lòch kieåu ba loâ naøy taïi nhieàu nöôùc nhöng taïi caùc nöôùc anh ñeán, du khaùch ñeàu ñöôïc höôùng daãn khaù caën keõ ñeå khoâng bò choïn laàm. Nhöng ôû ñaây, söï höôùng daãn chuû yeáu ñeàu ñöôïc thoâng qua “coø”.

Treân thöïc teá, taïi phoá Taây coù ñeán gaàn 200 cô sôû löu truù

chöa heà ñöôïc phaân loaïi, xeáp haïng. Dó nhieân, chaát löôïng phuïc vuï cuõng khoâng ñöôïc quaûn lyù. Nhieàu khaùch saïn “coù sao” taïi khu vöïc naøy cuõng ñang xuoáng caáp, keøm theo ñoù laø tæ leä nhaân söï ñöôïc ñaøo taïo veà nghieäp vuï chuyeân moân chöa ñaït quy ñònh chuaån.

Chöa heát, baø Traàn Kim Vaân, quaûn lyù Kim Cafeù taïi khu vöïc naøy, cho hay: Hoaït ñoäng kinh doanh taïi phoá Taây ñang trôû neân phöùc taïp. Hieän taïi khu vöïc naøy coù quaù nhieàu caùc haõng löõ haønh, chi nhaùnh hoaït ñoäng coù pheùp cuõng nhö khoâng pheùp, caïnh tranh giaù caû khoâng laønh maïnh daãn ñeán chaát löôïng tour giaûm ñaùng keå.

Vaãn theo baùo Ngöôøi Lao Ñoäng, tính ñeán thôøi ñieåm Thaùng Taùm naêm 2005, coù chöa ñeán 10% du khaùch ñeán phoá Taây muoán quay trôû laïi.

Cho moïi löùa tuoåi

Lôùp Thanh Nhaïc LEÂ HOÀ N G QUANG Ban ngaøy, ban toái, weekday, weekend taïi Westminster vaø Garden Grove Chuyeân daäy: Luyeän gioïng, Kyù xöôùng aâm, Nhaïc lyù caên baûn, Trình dieãn Do Leâ Hoàng Quang höôùng daãn (BM vocal performance taïi Fullerton University, Toát nghieäp thanh nhaïc taïi Nhaïc vieän Saigon) (714) 515 - 9655 thanhac2003@yahoo.com www.casilehongquang.com

DAT

Dieãn Ñaøn

.3”

YÙ KIEÁN

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

TAØI LIEÄU TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT A11

DAT

Caùc taùc giaû Nguyeãn Phuù Ñöùc, Nguyeãn Xuaân Phong vaø Nguyeãn Tieán Höng vieát veà

CAÙI CHEÁT CUÛA

ÑEÄ NHÒ COÄNG HOØA LAÂM LEÃ TRINH

“We betrayed you” (W. Westmoreland) Töø ba thaäp nieân nay, khoâng ñôïi ñeán ngaøy 30 thaùng tö trôû laïi môùi coù theâm taøi lieäu giaûi maät ñöôïc phoå bieán töø ba phía Myõ, Coäng saûn vaø Quoác gia lieân heä ñeán giai ñoaïn haáp hoái cuûa chính phuû Nguyeãn Vaên Thieäu keát thuùc baèng cuoäc thaùo chaïy cuûa Hoa kyø naêm 1975. Veà phía quoác gia, ngöôøi vieát baøi naøy may maén gaëp laïi vaø phoûng vaán moät soá nhaân vaät chính yeáu trong cuoäc nhö coá Toång thoáng Thieäu, ñaïi töôùng Cao Vaên Vieân (taùc giaû cuûa The Final Collapse vaø Nhöõng ngaøy cuoái cuøng cuûa VNCH), Ngoaïi tröôûng Traàn Vaên Laém tröôùc khi oâng qua ñôøi taïi UÙc, baùc só Nguyeãn Löu Vieân, nguyeân chuû tòch phaùi ñoaøn VN taïi Hoäi nghò La Celle Saint Cloud vaø oâng Nguyeãn Xuaân Phong, cöïu Quoác vuï khanh phuï traùch ñaøm phaùn taïi Paris, thay theá ñaïi söù Phaïm Ñaêng Laâm sau thaùng gieâng 1973. Nhöõng baøi phoûng vaán vöøa keå ñöôïc ñöa leân internet vaø ñaêng treân baùo.

Ngöôøi vieát cuõng coù dòp ñoïc qua vaø so saùnh caùc döõ kieän trình baøy trong naêm quyeån hoài kyù cuûa ba nhaân chöùng coøn soáng: Pourquoi les Euøtats-Unis ont-ils perdu la guerre? (nxb Godefroy De Bouillon, Paris 1996) vaø The VN Peace Negotiations, Saigon’s Side of the Story (nxb Arthur J Dommen,VA, 2005) cuûa Nguyeãn Phuù Ñöùc; Hope and Vanquished Reality (nxb Xlibris Corp., NY, 2001) cuûa Nguyeãn Xuaân Phong; Hoà sô Maät Dinh Ñoäc laäp (vieát chung vôùi Jerrold Schecter, nxb The C&K Promotions Inc., LA, 1986) vaø Khi Ñoàng minh thaùo chaïy (nxb Höùa Chaán Minh, 2005) cuûa Nguyeãn Tieán Höng. Gs Ñöùc hieän ñaõ veà höu sau khi daïy luaät naêm 1975 taïi ESSEC, EÙcole Supeùrieure des Sciences EÙconomiques et Commerciales, Paris, coøn hai oâng Phong vaø Höng thì ñònh cö ôû Hoa kyø, ngöôøi ñaàu laø chuyeân vieân nghieân cöùu ôû Trung taâm Viet Nam Center, Lubbock, Texas Tech University, vaø ngöôøi sau daïy taïi Ñaïi

hoïc Howard, Washington.

Phaïm vi haïn heïp cuûa baøi naøy khoâng cho pheùp ñi saâu vaøo chi tieát dieãn tieán cuûa nhöõng cuoäc ñaøm phaùn maät vaø coâng khai cuûa caùc phaùi ñoaøn tham döï hoäi nghò, ñaëc bieät giöõa Kissinger vaø ñaïi dieän Baéc Vieät, keùo daøi töø 25.3.1965 (laø ngaøy Toång thoáng Lyndon Johnson tuyeân boá saün saøng noùi chuyeän hoøa bình vôùi CS) cho ñeán 27.1.1973 laø ngaøy kyù Hieäp ñònh Paris. Ngöôøi vieát seõ phaân tích vai troø thaät söï cuûa ba taùc giaû neâu treân, caùc ñaëc ñieåm trong nhöõng hoài öùc cuûa hoï vaø boái caûnh hoãn loaïn ôû Mieàn Nam Vieät Nam vaøo thaùng tö 1975.

Chính saùch toùm thu quyeàn bính vaø boá trí nhaân söï cuûa Toång thoáng Nguyeãn Vaên Thieäu

Harriman, ñaïi dieän Hoa kyø, gaëp ngaøy 10.5.1968 ngoaïi tröôûng Xuaân Thuûy, coù Haø Vaên Laâu döï kieán vaø Leâ Ñöùc Thoï coá vaán. Khi chính thöùc trôû neân Phuï taù an ninh cho Nixon, K nhôø Jean Sainteny, nguyeân ñaïi dieän cho Phaùp taïi Baéc Vieät (1945-1947), saép xeáp cho oâng ta gaëp rieâng ngaøy 4.8.1969 Xuaân Thuûy taïi tö thaát cuûa Sainteny, ñöôøng Rivoli, Paris. Naêm 1971, cuoäc thöông thuyeát coâng khai baét ñaàu. Hoa Thònh Ñoán eùp Chính phuû Saøi Goøn chaáp nhaän söï tham gia cuûa Maët traän Giaûi phoùng Mieàn Nam, (MTGPMN). Hoa ñaøm giaäm chaân khaù laâu vì boán phe nghò hoäi: Myõ, VNCH. Baéc Vieät vaø MTGPMN tranh luaän veà thuû tuïc vaø keøn cöïa maëc caû. Baéc Vieät aùp duïng chieán thuaät vöøa ñaùnh vöøa ñaøm vì bieát ngöôøi khoång loà Hoa kyø vôùi ñoâi chaân ñaát seùt thieáu kieân nhaãn vaø bò caùnh phaûn chieán trong nöôùc khoùa tay. Chieán cuoäc trôû neân khoác lieät vôùi bieán coá Teát Maäu thaân (1968). Ngaøy 2.3.1971, Vieät coäng phaùo kích Saøi Goøn, Ñaø Naüng, Bieân Hoøa vaø 115 ñòa ñieåm khaùc. Ngaøy 9.7.1971, ñeå gaây aùp löïc vôùi Baéc Vieät, K qua Baéc kinh vieáng Chu AÂn Lai vaø chuaån bò cuoäc gaëp maët ñaàu naêm 1972 giöõa Nixon vaø Mao Traïch Ñoâng. CS toång taán coâng vaøo leã Phuïc sinh, loái naêm tuaàn sau chuyeán coâng du cuûa Nixon taïi Baéc kinh. Ngaøy 8.5.1972, Nixon ra leänh gaøi mìn Haûi phoøng vaø gioäi bom Baéc Vieät. Ñeå ñoái phoù vôùi tình hình beân trong vaø beân ngoaøi, Toång thoáng Thieäu caån thaän saép xeáp moät Boä tham möu quaân chính goàm nhöõng thaønh phaàn tin caån, döïa vaøo söï trung thaønh caù nhaân hay huyeát thoáng gia ñình, baát chaáp dö luaän gieøm pha. Veà quaân söï, Toång tö leänh Quaân ñoäi laø Nguyeãn Vaên Thieäu naém heát quyeàn bính trong tay. Toång tham möu tröôûng Cao Vaên Vieân chæ ñoùng vai troø tuaân haønh vaø thò chöùng.

Boä Quoác phoøng laø “hoäp thô” giöõa Toång thoáng vaø Boä Toång tham möu. Thieäu choïn trung töôùng Ñaëng Vaên Quang, cöïu Tö leänh Quaân ñoaøn 4, laøm Phuï taù an ninh. OÂng boå nhieäm vaøo chöùc Tö leänh vuøng hay sö ñoaøn tröôûng Nguyeãn Vaên Toaøn, Phaïm Vaên Phuù, Ngoâ Dzu, Ñoå Kieán Nhieåu, Hoaøng Ñöùc Ninh.. Vôùi moät heä thoáng maùy truyeàn tin ñaët taïi Dinh Ñoäc Laäp, Toång thoáng lieân laïc thaúng vôùi caáp chæ huy Quaân khu vaø theo doõi sít sao vieäc ñieàu ñoäng caùc ñôn vò taùc chieán haàu ngaên chaän moïi möu toan ñaûo chaùnh.

Nhieàu thaân nhaân cuûa oâng Thieäu naém giöõ caùc cô caáu

TRÍ THÖÙC MIEÀN NAM Hai möôi naêm nhaäp cuoäc (1955-1975) Nguyeãn Vaên Luïc (Talawas) “Ñoâi khi lòch söû cuõng ban thöôûng cho keû cöùng ñaàu, vaø moät hoøn ñaù ñaët ñuùng choã coù theå chuyeån höôùng caû moät doøng soâng.”

E. Mounier

Toâi tình côø ñoïc baøi “Vaên Mieáu ôû Nam Kyø” cuûa cuï Phan Vaên Töø ngaøy ñaûo chính Huøm vieát trong taïp chí Tri Taân, 1.11.1963 laät ñoå Ñeä nhöùt soá 144, ngaøy 01-05-1944, [1] moät Coïng hoøa cho ñeán 1967 laø vaøi nhaän xeùt veà giôùi trí thöùc ôû naêm ban haønh Hieán phaùp Ñeä Nam Kyø, xin ghi laïi nhö sau: nhò Coïng hoøa, Chính phuû “Döôùi trieàu Nguyeãn, ôû Nam Quaân nhaân cai trò thieáu caên Kyø coù ñoã ñaït chæ löa thöa vaøi baûn phaùp lyù neân Mieàn Nam boán oâng Tieán só, maø Phan VN bieán loaïn lieân tieáp.

Thanh Giaûn laø ñöôïc söï nghieäp Thaùng 5.1967, Hoa kyø thuùc hieån haùch hôn caû... Roài tröôøng UÛy ban Laõnh ñaïo Quoác gia Cao ñaúng, roài tröôøng Cao hoïc, vaø UÛy ban Haønh phaùp Trung roài tröôøng Ñaïi hoïc, laàn hoài öông toå chöùc baàu cöû hai thieát laäp, ñeàu ôû caû taïi Haø ngaønh Haønh phaùp vaø Laäp thaønh. Ngöôøi ñoã ñaït cao ôû beân phaùp. Möôøi lieân danh tranh Phaùp veà nhö caùc oâng Nguïy chöùc Toång thoáng vaø Phoù Nhö Kon Tum, Hoaøng Xuaân Toång thoáng. Lieân danh Quaân Haõn, Nguyeãn Maïnh Töôøng, ñoäi Thieäu-Kyø ñaéc cöû. Trong Nguyeãn Vaên Nguyeân, Ngoâ voøng hai naêm, TT Thieäu cuûng Ñình Nhu v.v... ñeàu cuõng laø ôû coá ñòa vò, voâ hieäu hoùa Hoäi Trung, hoaëc ôû Baéc... Cho ñeán ñoàng Giaùm saùt cuûa Töôùng vaên só, thi só, ngheä só, taøi tình, laõnh, caét loâng caét caùnh Phoù töï tu sau buoåi ra tröôøng cao Toång thoáng Kyø vaø ngaøy tieåu hoïc hoaëc trung hoïc, cuõng 1.9.1969, thay theá con gaø yeåu khoâng phaûi ôû Nam Kyø maø coù. soá cuûa Kyø laø Thuû töôùng Voâ duyeân thay xöù Nam Kyø.

Nguyeãn Vaên Loäc baèng Noäi Toâi muoán noùi voâ duyeân vôùi söï caùc Traàn Vaên Höông do hoïc thôøi kim nhö thôøi coå.”

Thieäu kieåm soaùt hoaøn toaøn.

Nhaän xeùt coù ñoâi phaàn chua Naêm 1971, Thieäu ñoäc dieãn vaø xoùt naøy phaûn aùnh phaàn naøo söï ñaéc cöû deã daøng nhieäm kyø hai thaät ôû vaøo nhöõng thôøi kyø nhaát vôùi “chính saùch 4 khoâng”: ñònh cuûa xöù Nam Kyø. Nhöng noù khoâng lieân hieäp, khoâng hoøa cuõng cho thaáy raèng, cuï Phan giaûi hoøa hôïp vôùi CS, khoâng Vaên Huøm ñaõ hieåu nghóa ngöôøi nhöôïng ñaát vaø khoâng trung trí thöùc, theo nghóa thoâng tuïc laäp. ñôøi thöôøng, laø ngöôøi coù baèng Qua trung gian hai Phaùp caáp cao. Trong khi ñoù, neáu hieåu kieàu Raymond Aubrac (baïn trí thöùc laø moät thaùi ñoä, moät yù thaân cuûa Hoà Chí Minh) vaø thöùc, moät suy tö, moät thao thöùc Herbert Marcovich (moät khoa tröôùc hoaøn caûnh xaõ hoäi, chính hoïc gia), giaùo sö Kissinger (K) toå chöùc cho Averell Tieáp trang A14 trò, thì cuï Phan Vaên Huøm laïi laø ngöôøi trí thöùc hôn ai caû. Chæ noùi veà baèng caáp thoâi thì cuï Phan Vaên Huøm ñaõ coù baèng Cao hoïc Caùc baøi vieát ñaêng taûi treân Phuï Trang Dieãn Ñaøn Ngöôøi Vieät khoâng nhaát thieát phaûn aûnh Trieát hoïc (Diploâme d’eùtudes quan ñieåm cuûa Nhaät Baùo Ngöôøi Vieät, maø chæ phaûn aûnh quan ñieåm rieâng cuûa töøng taùc giaû Supeùrieures de Philosophie).

thaáy söï ngaên caùch khoâng chæ naèm ôû bieân giôùi soâng Beán Haûi, maø coøn in saâu trong taâm thöùc moãi ngöôøi: Beân kia laø Baéc, laø Coäng saûn, laø keû thuø. Beân naøy, quoác gia choáng Coäng. Nhö theå khoâng coøn laø ngöôøi Vieät vôùi nhau, nhö theå coù hai nöôùc Vieät Nam hoaøn toaøn rieâng bieät.

Khi oâng Dieäm veà nöôùc nhaän chöùc Toång thoáng, mieàn Nam ñang ôû beân bôø vöïc thaúm veà chính trò, kinh teá vaø chòu söï ñe doïa cuûa caùc theá löïc khuynh ñaûo beân trong laãn beân ngoaøi. Luùc baáy giôø, chæ caàn oån ñònh ñöôïc tình hình thì ñaõ laø moät cöùu tinh. Stephen Pan, trong Viet Nam Crisis, nhaän xeùt: “Ngo Dinh Diem assumed the prime ministership in 1954 when his country was facing economic chaos, political instability, and external subversion, not on a massive scale, but on a scale that kept increasing intensity. He led South Viet Nam through its initial crises, changed it from a monarchy to a republic, and built up the first national loyalty its people ever knew.” [2] (Taïm dòch: “Ngoâ Ñình Dieäm ñaõ ñaûm nhieäm chöùc vuï Toång thoáng vaøo naêm 1954, khi ñaát nöôùc cuûa oâng ñang ñoái maët vôùi nhöõng hoãn loaïn kinh teá, baát oån chính trò vaø nhöõng aùp löïc khuynh ñaûo beân ngoaøi, khoâng 1. Trí thöùc mieàn Nam phaûi treân qui moâ toaøn dieän, giai ñoaïn 1955-1960: nhöng treân moät qui moâ maø cöôøng ñoä [aùp löïc] ngaøy moät gia A. Thôøi kyø ñaàu oån ñònh: Sau Hieäp ñònh Geneøve taêng. OÂng ñaõ laõnh ñaïo mieàn 1954, hai mieàn Nam Baéc trôû Nam qua côn khuûng hoaûng ban thaønh ñoái ñaàu. Danh xöng môùi, ñaàu naøy, bieán noù töø cheá ñoä quaân mieàn Nam vaø mieàn Baéc, cho Tieáp trang A12 Nhöng quan troïng hôn caû laø cuoäc ñôøi daán thaân laøm chính trò, ñaáu tranh cho quyeàn lôïi cuûa ñaát nöôùc cuûa cuï, cuøng vôùi voâ soá trí thöùc mieàn Nam khaùc.

Noùi nhö theá thì trí thöùc mieàn Nam naøo coù thieáu? Hoï nhieàu laém. Ñoù laø nhöõng Taï Thu Thaâu, Hoà Höõu Töôøng, Leâ Baù Cang, Traàn Vaên Chieâu, Nguyeãn An Ninh, Phaïm Ngoïc Thaïch, Hoà Vaên Ngaø, Phan Vaên Chaùnh, Huyønh Vaên Phöông, Traàn Vaên Thaïch, Traàn Vaên Só, Ñaøo Höng Long, Lö Sanh Haïnh, Nguyeãn Vaên Lònh, Traàn Ñình Minh (töï Nguyeãn Haûi AÂu), Löông Ñöùc Thieäp, Lyù Vónh Khuoân, Leâ Quang Löông (töï Bích Kheâ), Nguyeãn Vaên Quaù, Nguyeãn Vaên Tieàn, Edgar Ganofsky (18801943, chuû tröông tôø La voix libre, quaûn lyù tôø La Lutte, tôø Tia Saùng, bò keát aùn tuø 10 naêm bieät xöù)... Taát caû nhöõng vò treân ñeàu laø nhöõng ngöôøi trí thöùc haøng ñaàu cuûa mieàn Nam vaøo nhöõng thaäp nieân 1930-1955.

Baøi vieát naøy mong muoán nhìn laïi ngöôøi trí thöùc mieàn Nam ôû moät giai ñoaïn khaù ñaëc bieät: giai ñoaïn ñaát nöôùc chia ñoâi 1955-1975. Hoï laø nhöõng ai? Hoï ñaõ laøm nhöõng gì? Lieäu trí thöùc mieàn Nam coù kieám ra ñöôïc moät hoøn ñaù coù theå chuyeån hoùa caû moät doøng soâng?

Mercedes-Benz of Long Beach Mercedes-Benz

Khi quyù vò nghó ñeán Mercedes-Benz, haõy nghó ñeán Tony Huynh.

Tröôùc khi mua moät chieác xe Mercedes, xin goïi Tony ñeå höôûng ñöôïc giaù xe thaät thaáp, vaø söï phuïc vuï toát nhaát taïi California.

Tony Huynh Fleet Manager

Cell: (714) 719-6276

Haõy goïi ngay cho Tony Huynh

866-894-0878 www.mbzlongbeach.com

710 91

405

CHERRY

NEW 2006 CLS500

2300 Spring Street in Signal Hill

605

SPRING

l

Mercedes-Benz of Long Beach

All vehicles subject to prior sale. All advertised prices exclude government fees and taxes, any finance charges, any dealer document preparation charge, and any emission testing charge. On approved credit. Offer expires 24 hours after publication.

A12 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu) .3”

Trí Thöùc Mieàn Nam Tieáp trang A11

chuû sang coäng hoøa, vaø ñaõ xaây döïng ñöôïc moät söï trung thaønh quoác gia maø daân chuùng tröôùc ñaây chöa töøng thaáy.”)

Sau khi oån ñònh ñöôïc mieàn Nam, ngöôøi ta coù caûm töôûng chính theå Ngoâ Ñình Dieäm ôû theá maïnh, coù theå ñöông ñaàu ñöôïc vôùi mieàn Baéc. Theo Giaùo sö Vuõ Vaên Maãu: “Trong cuoäc tröng caàu daân yù ñöôïc toå chöùc vaøo ngaøy 23-101955, khoâng ai coù theå choái caõi raèng taát caû ña soá, neáu khoâng muoán noùi ít nhaát 80% caùc ñoàng baøo ñaõ ñi boû phieáu cho Thuû töôùng Ngoâ Ñình Dieäm giöõ chöùc vuï Quoác tröôûng taïi mieàn Nam Vieät Nam, thay theá Cöïu hoaøng Baûo Ñaïi bò truaát pheá, thuoäc thaønh phaàn Phaät töû.” [3] Cuõng trong tinh thaàn ñoù, Giaùo sö Maãu ghi nhaän ngöôøi ta ñaùnh giaù cao Ngoâ Ñình Dieäm trong cöông vò moät taân toång thoáng; ngöôøi ta cuõng nhaéc ñeán “quaù khöù trong saïch cuûa Ngoâ Ñình Dieäm khi laøm vieäc quan vaø tính tình khí khaùi cuûa oâng khi töø chöùc Thöôïng thö Boä Laïi trong noäi caùc ñaàu tieân cuûa Baûo Ñaïi.” [4] Trong giai ñoaïn naøy, chính phuû Ngoâ Ñình Dieäm ñaõ giaûi quyeát vaø oån ñònh caû trieäu ngöôøi di cö töø mieàn Baéc vaøo, giaûi quyeát xong vaán ñeà giaùo phaùi, oån ñònh kinh teá vaø phaùt trieån ñaøo taïo giaùo duïc. Theo GS Lyù Chaùnh Trung, coù khoaûng gaàn 200 tröôøng Trung hoïc ñaõ ñöôïc xaây döïng döôùi thôøi oâng Dieäm cho caùc tænh lî vaø quaän lî. Ngay caû ôû nhöõng vuøng xa xoâi, heûo laùnh vaø ngheøo naøn nhö Gio Linh, Boàng Sôn, Caø Maâu, Traø Oaïn v.v..., ñeàu coù tröôøng hoïc. [5] Veà an ninh, vaøo naêm 1956, 90% caùn boä Vieät Minh ôû haï taàng bò tieâu dieät. [6] Chaúng haïn, taïi traïi tuø Chí Lôïi ôû Bình Döông, ñaõ taäp trung ñeán 6000 chính trò phaïm Coäng saûn bò baét giam. [7] Ñaëc bieät ôû mieàn Trung, caùn boä cuûa Ngoâ Ñình Caån tieâu dieät gaàn nhö toaøn boä Coäng saûn naèm vuøng, chi tieát naøy do chính nhöõng ngöôøi ñi khaùng chieán giai ñoaïn sau tieát loä - ñieàu maø tröôùc ñaây, ngöôøi Phaùp ñaõ khoâng bao giôø laøm ñöôïc trong suoát 9 naêm chieán tranh Vieät-Phaùp. Trong nhöõng naêm ñaàu cuûa chính theå oâng Dieäm, ngöôøi ta coù theå ñi suoát töø Caø Mau ñeán Beán Haûi moät caùch an toaøn. Thoân queâ töông ñoái yeân laønh. Trong khi ñoù, mieàn Baéc sau 1954 rôi vaøo tình traïng ñoùi keùm, neáu khoâng ñöôïc Lieân Xoâ vieän trôï gaïo töø Mieán Ñieän, haún ñaõ laâm vaøo caûnh nguy ngaäp.

Trong thôøi kyø ñaàu cuûa thaäp nieân 1955-1960, chuùng toâi thaáy roõ moät ñieàu: mieàn Nam vaø mieàn Baéc laø bieåu töôïng cuûa hai theá

löïc, hai thöù chuû nghóa, ñeàu muoán chöùng toû cho theá giôùi thaáy laø mình coù chính nghóa.

Beân naøy, laõnh tuï laø oâng Hoà vôùi Ñaûng Coäng saûn. Beân kia, coù oâng Dieäm vôùi chuû nghóa Quoác gia.

Theo nhaän xeùt cuûa Edward Miller, oâng Dieäm cuõng muoán trôû thaønh moät thöù Hoà Chí Minh ôû mieàn Nam: “Ngo Dinh Diem was a dreamer. As ruler of South Viet Nam from 1954 to 1963, Dieäm aspired to greatness as a nation builder, and he was determined to find an alternative to the path taken by Ho Chi Minh and the Vietnamese Communists.” [8] (Taïm dòch: “Ngoâ Ñình Dieäm laø ngöôøi coù hoaøi baõo. Vôùi tö caùch laø ngöôøi laõnh ñaïo mieàn Nam töø 1954 ñeán 1963, Dieäm mong muoán trôû thaønh nhaø laõnh ñaïo haøng ñaàu trong vieäc xaây döïng chính quyeàn quoác gia, oâng cöông quyeát tìm ra moät ñöôøng loái khaùc bieät vôùi con ñöôøng maø Hoà Chí Minh vaø Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam ñang theo ñuoåi.”)

Coù theå noùi, trong giai ñoaïn ñaàu 1956-1960, caùc nhaø vaên, nhaø baùo vaø giôùi trí thöùc mieàn Nam thöïc söï tin töôûng vaøo theå cheá chính trò ñöông thôøi, vaøo yù thöùc heä chuû nghóa Quoác gia, vaø vaøo chuû nghóa töï do ñoái ñaàu vôùi cheá ñoä toaøn trò cuûa Coäng saûn.

Mai Thaûo, trong baøi “Saøi Goøn thuû ñoâ vaên hoùa Vieät Nam”, treân taïp chí Saùng taïo soá ñaàu, ñaõ vieát moät caùch ñaày haøo khí nhö sau: “Saøi Goøn thay theá cho Haø Noäi, töø moät ñoâ thò mieàn Nam trôû thaønh thuû ñoâ tinh thaàn cuûa toaøn theå ñaát nöôùc, Saøi Goøn saùng taïo vaø suy töôûng.” [9] Cuøng vôùi Saùng taïo, voâ soá baùo chí, nguyeät san ra ñôøi, nhö taïp chí Queâ höông cuûa Giaùo sö Nguyeãn Cao Haùch, Vaên hoùa AÙ chaâu cuûa cuï Nguyeãn Ñaêng Thuïc, Tin saùch cuûa G.S Thanh Laõng, Luaän ñaøm cuûa Toång Hoäi giaùo giôùi vôùi caùc cuï Thaåm Quyønh vaø Nghieâm Toaûn, Baùch khoa (1957) cuûa nhoùm Huyønh Vaên Lang, Hieän ñaïi cuûa thi só Nguyeân Sa vaø Theá kyû hai möôi cuûa Giaùo sö Nguyeãn Khaéc Hoaïch.

Trong soá nhöõng nhaø trí thöùc trong thôøi kyø naøy, moät phaàn khaù lôùn töø Baéc di cö vaøo Nam, bao goàm caùc nhaø vaên, nhaø thô tieàn chieán nhö Nhaát Linh, Vi Huyeàn Ñaéc, Leâ Vaên Tröông, Vuõ Hoaøng Chöông, Ñoã Ñöùc Thu, vaø lôùp keá caän sau naøy, nhö Taï Tî, Nguyeãn Só Teá, Voõ Phieán, Mai Thaûo, Vuõ Khaéc Khoan, Maëc Ñoã, Doaõn Quoác Só, Nguyeãn Maïnh Coân, Leâ Vaên Sieâu, Hoaøng Minh Tuynh, Nghieâm Xuaân Hoàng, hoaëc treû hôn nöõa nhö Thanh Taâm Tuyeàn, Quaùch Thoaïi, Toâ Thuøy Yeân, Vuõ Haïnh, Thaûo Tröôøng, Nguyeãn Vaên Trung, Lyù Chaùnh Trung, Phaïm Ngoïc Thaûo, Nguyeân Sa Traàn Bích Lan vaø Nhaät Tieán. Duø goác Baéc,

hoï vaãn ñöôïc coi nhö nhöõng trí thöùc tieåu tö saûn tieâu bieåu cuûa mieàn Nam Vieät Nam. Haàu heát nhöõng baùo chí treân ñeàu chuû tröông moät laäp tröôøng phi chính trò. [10] Hoï traùnh neù nhöõng vaán ñeà chính trò vaø chuû tröông laøm vaên hoïc thuaàn tuùy.

Vôùi hoï, chính trò laø chính trò, vaên hoïc laø vaên hoïc. Hoï khoâng muoán dính daùng ñeán cheá ñoä.

Nhieàu ngöôøi sau naøy khoâng theo chính quyeàn Ngoâ Ñình Dieäm maø cuõng khoâng choáng, hay muoán choáng maø chöa tieän, chöa daùm choáng coâng khai. Vì theá, hoï khoâng öa nhöõng baùo do nhaø caàm quyeàn baûo trôï nhö tôø Vaên ñaøn cuûa nhoùm Tinh Vieät Vaên Ñaøn, do Phaïm Ñình Taân, Phaïm Ñình Khieâm chuû tröông.

Tôø Vaên ñaøn ra maët uûng hoä oâng Ngoâ Ñình Dieäm ñöôïc coi laø baùo chính quyeàn neân ít ai muoán ñoïc, haàu nhö bò taåy chay. Baùo ra baùn khoâng ai mua. Tôø Nhaân loaïi, thaân vôùi khaùng chieán, cuõng chòu soá phaän töông töï.

Moät soá trí thöùc ñaõ truyeàn baù moät thöù trieát lyù. Hieän sinh phi chính trò, ñöôïc giôùi treû tin töôûng vaø noi theo. (Ngöôøi vieát ñaõ coù dòp noùi tôùi vaán ñeà naøy trong baøi vieát “Nhöõng ngöôøi con hoang cuûa J. P. Sartre.”) AÙp duïng laäp tröôøng phi chính trò, caùc trí thöùc, sinh vieân thôøi ñoù say meâ trình baøy trieát lyù Hieän sinh tröôøng oác, moät thöù trieát lyù chaùn ñôøi, hoaøi nghi, buoâng xuoâi, phuû nhaän moïi heä thoáng giaù trò ñaïo ñöùc, toân giaùo, vaø choáng laïi nhöõng gì hoï cho laø nghieâm chænh, caùi goïi laø “esprit du seùrieux”. [11] Treân ñaây laø toùm taét ñaëc ñieåm cuûa trí thöùc tieåu tö saûn mieàn Nam trong giai ñoaïn naøy. (Sau naøy, Coäng saûn, do sôï haõi quaù ñaùng, hoaëc muoán ñe raên caûnh caùo, ñaõ xeáp moät soá hoï vaøo thaønh phaàn trí thöùc nguy hieåm nhaát, moät thöù “bieät kích Vaên ngheä mieàn Nam”).

Do ñöôïc ñaøo taïo, ñöôïc tieáp xuùc vôùi caùc traøo löu tö töôûng vaên hoùa Taây phöông, nhöõng ngöôøi trí thöùc treû mau choùng nhaän thöùc ra raèng cheá ñoä caàm quyeàn cuûa oâng Dieäm ñaõ phaïm nhieàu loãi laàm ñuïng chaïm ñeán toân giaùo, tín ngöôõng cuûa Vieät Nam. Töø ñoù noå ra nhöõng cao traøo tranh ñaáu, ñi ñeán laät ñoå cheá ñoä aáy. Ñieàu naøy cuõng cho thaáy raèng, khoâng gioáng nhö chính theå mieàn Baéc baét buoäc moïi ngöôøi phaûi tuyeät ñoái tin töôûng vaøo ñöôøng loái cuûa Ñaûng, ôû mieàn Nam, ít ra ngöôøi daân coøn coù quyeàn ñöôïc tin hay khoâng tin, coù quyeàn ñöôïc ñoøi hoûi, ñöôïc choáng ñoái. Baøi hoïc daân chuû môùi baét ñaàu laøm naûy sinh ra nhieàu xaùo troän khoâng traùnh ñöôïc ngay sau ñoù.

Trong khi ñoù ôû mieàn Baéc, ngoaøi naïn ñoùi keùm, chính quyeàn Coäng saûn ñaõ phaïm phaûi moät loaït caùc sai laàm nghieâm troïng trong Caûi caùch ruoäng ñaát,

TUESDAY, AUGUST 16, 2005

vuï Nhaân vaên-Giai phaåm, vaø sau ñoù, vuï noåi daäy ôû Quyønh Löu.

Nhöng döôùi cheá ñoä toaøn trò, hoï ñaõ giaûi quyeát vaø deïp yeân ñöôïc nhöõng maàm moáng choáng ñoái baèng traán aùp, baïo löïc vaø ñe doïa. ÔÛ trong Nam, chính quyeàn ñaõ lôïi duïng dòp naøy boâi ñen cheá ñoä mieàn Baéc, aán haønh saùch Traêm hoa ñua nôû treân ñaát Baéc [12] vaø boä phim Chuùng toâi muoán soáng.

Daân chuùng mieàn Nam khoù queân ñöôïc nhöõng hình aûnh ñoù, vaø baét ñaàu gheâ sôï cheá ñoä Coäng saûn thoâng qua söï tuyeân truyeàn naøy.

Trong 20 naêm phaân chia, moãi mieàn ñaõ hình thaønh moät saéc thaùi vaên hoùa rieâng, moät neàn giaùo duïc rieâng, vôùi nhöõng theá heä thanh nieân ñöôïc ñaøo taïo khaùc bieät. Moät sinh vieân ñöôïc ñaøo taïo trong Nam khaùc haún moät sinh vieân ngoaøi Baéc veà tinh thaàn laøm vieäc, veà yù thöùc daân chuû, veà yù thöùc töï do, veà quyeàn laøm ngöôøi, veà nhöõng giaù trò nhaân baûn, vaø nhaát laø moät quan nieäm veà con ngöôøi. Ñaáy laø moät khaùc bieät saâu xa, ñaùnh daáu baûn saéc con ngöôøi giöõa hai mieàn maø ngöôøi ta ít löu taâm tôùi.

Cuõng chính söï ñaøo taïo ñoù ôû mieàn Nam sau naøy seõ laø maàm moáng vaø ñoäng löïc daáy leân nhöõng ñoøi hoûi töï do, bình ñaúng toân giaùo, cuõng nhö nhöõng giaù trò nhaân baûn khaùc. Beà ngoaøi, nhöõng cuoäc tranh ñaáu naøy bò xem nhö xaùo troän vaø baát oån chính trò baát lôïi, laøm lung lay theå cheá chính trò. Nhieàu ngöôøi ñaõ lo aâu cho soá phaän mieàn Nam, trong khi thaät ra, nhöõng xaùo troän ñoù laø daáu hieäu cuûa moät sinh hoaït daân chuû, töï do. Chæ coù ñieàu, söï lôïi duïng cuûa caùc theá löïc chính trò vaø söï can thieäp thoâ baïo cuûa ngöôøi Myõ ñaõ khuynh ñaûo vaø laøm tan naùt theå cheá mieàn Nam, keát thuùc baèng söï boû cuoäc voâ ñieàu kieän vaø söï phaûn boäi trô treõn.

B. Söï thieáu vaéng giôùi trí thöùc caùch maïng cuûa mieàn Nam: Moät trong nhöõng lyù do gaây ra söï khuûng hoaûng chính trò sau naøy cuûa mieàn Nam laø söï thieáu vaéng moät nhaø laõnh ñaïo, thieáu vaéng moät lôùp ngöôøi trí thöùc coù voán lieáng caùch maïng vaø coù loøng vôùi ñaát nöôùc. Ñoù laø söï thieáu vaéng nhöõng hoøn ñaù taûng coù theå laøm chuyeån höôùng moät doøng soâng. Khoâng coù nhöõng trí thöùc daán thaân, laøm caùch maïng xaõ hoäi, ñöùng veà phía ngöôøi daân, phía ngöôøi ngheøo, chæ bieát choáng Coäng suoâng, thì coù ích lôïi gì? [13] Mieàn Nam khoâng thieáu ngöôøi taøi gioûi (dö laø khaùc so vôùi mieàn Baéc), nhöng thieáu moät lyù töôûng, moät yù thöùc heä vaø moät giôùi trí thöùc caùch maïng. Lyù töôûng “choáng Coäng”, “tieàn ñoàn cuûa theá giôùi töï do” chæ toàn taïi ñöôïc vaøi naêm ñaàu, sau ñoù taøn luïi. Keá ñeán laø thieáu laõnh ñaïo

Caùch maïng. Khoâng laï gì khi Lyù Chaùnh Trung sau naøy chæ laïy trôøi cho mieàn Nam ñöôïc moät nhaø laõnh ñaïo maø caùi buïng nho nhoû moät chuùt, ñi baèng hai chaân.

Vaäy maø khoâng ñöôïc. Ñoù laø tình traïng cuûa giôùi trí thöùc mieàn Nam sau 54.

Coù nhieàu lyù do ñeå giaûi thích cho söï thieáu vaéng naøy. Coù theå laø vì moät phaàn trí thöùc mieàn Nam bò Phaùp baét, bò tuø, ñaøy vaø bò gieát haïi. Töø 1940 ñeán 1945, khoâng caàn xeùt xöû, coù khoaûng hôn 2000 ngöôøi bò toáng giam, bò ñöa vaøo caùc ñoaøn lao dòch ñaëc bieät (formations speùciales de travailleurs), hoaëc bò ñaøy ñi Noâtsi-Lava ôû phía Baéc Madagasca. Hoài kyù cuûa cuï Nguyeãn Theá Truyeàn coù ghi nhö sau: “Vaøo khoaûng 1940-1947, chuùng toâi bò thöïc daân Phaùp phaùt vaõng ôû moät hoøn ñaûo nhoû gaàn Madagascar. Cuøng trong soá phaän naøy coù 10 ñoàng baøo mieàn Nam keå caû Ñöùc Giaùo chuû Cao Ñaøi Phaïm Coâng Taéc, 8 ñoàng baøo mieàn Baéc trong soá aáy coù moät ngöôøi Thoå, moät ngöôøi Nuøng.” [14] Nhöõng chöùc saéc cuûa caùc giaùo phaùi Cao Ñaøi, Hoøa Haûo bò tình nghi, bò xeáp vaøo loaïi nhöõng phaàn töû nguy hieåm cho an ninh coâng coäng ñeàu bò chuyeån ñeán caùc traïi taäp trung taïi nuùi Baø Raù vaø Taø Laøi Bieân Hoøa, vuøng röøng saâu nöôùc ñoäc, voâ phöông sinh soáng. [15] Soá phaän caùc nhaø hoaït ñoäng caùch maïng khaùc cuõng töông töï. Ñieån hình laø tröôøng hôïp cuûa Nguyeãn An Ninh, Nguyeãn Vaên Quaù, Traàn Vaên Só, bò cheát vì kieät söùc hoaëc ruõ tuø.

Moät phaàn khoâng nhoû nhöõng trí thöùc mieàn Nam aùi quoác khaùc thì bò thuû tieâu, chaúng haïn nhö Buøi Quang Chieâu, Hoà Vaên Ngaø, Traàn Quang Vinh, Baùc só Hoà Vónh Kyù vaø vôï laø baùc só Nguyeãn Thò Söông, Huyønh Phuù Soå, Leâ Kim Tî, Huyønh Vaên Phöông, luaät sö Döông Vaên Giaùo, nhaø baùo Dieäp Vaên Kyø, Leâ Vaên Vöõng (sau naøy con cuûa oâng Leâ Vaên Vöõng laø Tieán só Leâ Tuaán Anh, giöõ chöùc Toång Tröôûng Canh noâng). Ai thuû tieâu? Cöù khoâng theo Vieät Minh thì sôùm muoän cuõng bò thuû tieâu. Ñoù laø caùi sai laàm cuûa trí thöùc mieàn Nam, deã tin vaø deã bò löôøng gaït. Ñeå xaùc ñònh cho roõ theâm traùch nhieäm veà nhöõng vuï thuû tieâu, aùm saùt nhöõng nhaø trí thöùc treân, oâng Trònh Höng Ngaãu, trong moät dòp gaëp Traàn Vaên Giaøu ôû Thaùi Lan ñaõ cho bieát, oâng Giaøu ñaõ khoe laø oâng coù danh saùch hôn 200 ngöôøi caàn thuû tieâu, nhöng chöa thi haønh kòp (?) [16] Söï tranh chaáp giöõa ñeä töù, xu höôùng Trotsky vaø Ñeä tam, nhoùm Stalin, ñaõ ñöa ñeán caùc cuoäc thanh toaùn nhau trong noäi boä Coäng saûn. Nhoùm ñeä tam goàm Traàn Vaên Giaøu, Döông Baïch Mai, Nguyeãn Vaên Taïo coi nhö

coù traùch nhieäm veà nhöõng caùi cheát cuûa Taï Thu Thaâu, Traàn Vaên Thaïch, Phan Vaên Huøm.

Taøn baïo ôû ñaây laø Coäng saûn thuû tieâu Coäng saûn, thuû tieâu chính nhöõng ngöôøi ñoàng chí cuûa mình. Hoài kyù cuûa Nguyeãn Kyø Nam [17] ghi laïi: “Ngoaøi söï baét bôù cuûa chính phuû, boïn Staliniens quyeát ñoà saùt Taï Thu Thaâu. AÁy laø, chính ôû Paris maø boïn Staliniens möu ñoà saùt haïi Taï Thu Thaâu, ngöôøi baïn cuûa chuùng ta chæ coøn troâng caäy coù chuùng ta, hy voïng ôû chuùng ta. Kyù teân Daniel Gueùrin.” [18] Vaø sau ñaây laø tröôøng hôïp cuûa Phan Vaên Huøm: “Huøm leân mieàn Ñoâng gaëp Döông Baïch Mai, noùi haén raèng: ‘Tröôùc chuùng ta baát ñoàng yù kieán veà Chaùnh trò. Nay, nöôùc nhaø ñöông caàn ñoaøn keát choáng thöïc daân, toâi tin raèng anh seõ boû qua vieäc cuõ... Döông Baïch Mai khoâng traû lôøi, nhöng laïi chæ cho Huøm vaøo moät phoøng beân traùi, töùc laø nôi ‘moät vaøo khoâng ra nöõa ñöôïc’, ngöôøi ta goïi laø cöûa töû.

Thaät vaäy, hai hoâm sau, Phan Vaên Huøm bò thuû tieâu.” [19] Taøi lieäu chính thöùc cuûa ñaûng Coäng saûn cuõng giaùn tieáp xaùc nhaän ñieàu ñoù baèng caùch leân aùn caùc hoaït ñoäng cuûa nhoùm Trotski laø “phaûn caùch maïng”: “Chính quyeàn nhaân daân ñaõ tröøng phaït chuùng ñeå laøm göông.” Chuùng ôû ñaây aùm chæ nhoùm Trotsky. Tröøng phaït ôû ñaây phaûi ñöôïc hieåu laø bò aùm saùt, thuû tieâu. [20] (Ngay chính baûn thaân oâng Dieäm, leõ ra cuõng ñaõ bò thuû tieâu sau khi oâng töø choái hôïp taùc vôùi nhöõng ngöôøi Coäng saûn.

Nhöng khoâng bieát vì lyù do gì, Hoà Chí Minh ñaõ thaû ñeå oâng ra veà khoâng gieát. Sau naøy, Karnow, trong moät buoåi noùi chuyeän vôùi Hoaøng Tuøng vaøo naêm 1981, ñöôïc cho bieát: “Consideùrant les eùveønements qui suivirent, relaâcher Diem fut une erreur.” [21] Taïm dòch: “Xeùt tình theá luùc ñoù, thaû Dieäm laø moät ñieàu sai laàm.”)

OÂng Nguyeãn Vaên Traán, moät ngöôøi Coäng saûn Ñeä tam, vaãn ñöôïc coi laø “hung thaàn chôï Ñeäm,” ñaõ toá caùo chính quyeàn Coäng saûn mieàn Baéc: “Caùc oâng ñaõ aùm haïi bao nhieâu nhaân taøi mieàn Nam, coøn ñaâu ngöôøi ñeå giuùp caùc oâng?” [22] Caâu hoûi toá caùo tuy muoän, nhöng nhaát thieát phaûi ñöôïc ñaët ra. Coù theå chính oâng Nguyeãn Vaên Traán ñaõ coù caâu traû lôøi. Bôûi vì, ôû thôøi kyø ñoù, chính oâng Traán, vôùi tö caùch laø moät caùn boä thöøa haønh, ñaõ coù traùch nhieäm trong vieäc thuû tieâu, aùm saùt caùc nhaø trí thöùc mieàn Nam. Trong cuoán saùch cuûa oâng, coù veû nhö oâng muoán traùnh noùi tôùi vai troø cuûa mình trong vieäc thuû tieâu, aùm saùt, bôûi vì oâng khoâng muoán nhaän caùi traùch nhieäm boäi baïc ñoù.

Tieáp trang A14

BAÛ O LAÕ N H ÑEÅ CAÛ I TIEÁ N THEÁ HEÄ TÖÔNG LAI

ROBERT MULLINS INTERNATIONAL SAN JOSE - (408) 294-3888 OAKLAND - (510) 533-8228 SACRAMENTO - (916) 257-6550

14550 Magnolia St. # 104 Westminster, CA 92683

714-890-9933

Web Site: http://www.rmiodp.com * E-mail: info@ rmiodp.com

1-800-411-0945 Thöù Hai ñeán Thöù Saùu: 9:00 AM - 6:00 PM Thöù Baûy: 9:00 AM - 4:00 PM

CHUYEÂN TRAÙCH DÒCH VUÏ BAÛO LAÕNH TRONG MOÏI TRÖÔØNG HÔÏP KÍNH MÔØI QUYÙ VÒ ÑOÙN NGHE CHÖÔNG TRÌNH PHAÙT THANH HOÄI THOAÏI CUÛA VAÊN PHOØNG ROBERT MULLINS INTERNATIONAL VAØO MOÃI THÖÙ TÖ TÖØ 7:00 PM, CHUÛ NHAÄT TÖØ 11:30 AM TREÂN CAÙC LAØN SOÙNG 1110AM, 1430AM, 1500AM, VAØ 106.3FM TAÏI NAM CALI.

ROBERT MULLINS INTERNATIONAL - HAÕY UÛY THAÙC CHO CHUÙNG TOÂI

DAT

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT A13

.3”

DAT

Mua 2 taëng 1 Giaù töø $238 Tham quan:

4/5/6/7 Ngaøy giaù töø $288 Ngaøy

Khôûi haønh töø Myõ goàm veù maù y bay vaø 3 ñeâm khaùch saïn Khôûi haønh moãi ngaøy khoâng tính tieàn

Tieàn may maén leân ñeán $70

Dong Fang Hotel (Guangzhou)

Khôûi haønh moãi ngaøy! * Khôûi haønh 2 ngöôøi * Coù theå ñeåû troáng ngaøy veà töø Hong Kong, Guangzhou * Veù coù giaù trò töø Haø Noäi/Saigon tôùi LAX (theâm $100) CHINA TOWN

Ngaøy Baét ñaàu töø Thaêm 8 thaønh phoá lôùn, cung caáp 2 ñeâm khaùch saïn ôû New York vaø Hoa Thònh Ñoán, thöôûng thöùc 3 thaønh phoá lôùn, ñi xem thaéng caûnh thaønh phoá New York, Philadelphia, DC ñeâm + ñi xem thaønh phoá Atlantic veà ñeâm.

A. 3 ngaøy San Francisco, Yosemite *Mua 2 taëng 1 $110/ $75 B. 3 ngaøy Grandcanyon, Las Vegas *Mua 2 taëng 1 $100/ $75 C. 3 ngaøy Lake Tahoe $138/ $88 D. 3 ngaøy Lake Powell $138/ $88 E. 2 ngaøy Mexico *Mua 2 taëng 1 $85/ $65 F. 1 ngaøy Disneyland, Universal, Sea World, Los Angeles.

Khôûi haønh moãi ngaøy, baét ñaàu töø $50

ngaøy ngaøy ngaøy ngaøy ngaøy

A14 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu) .3”

Trí Thöùc Mieàn Nam Tieáp trang A12

Nhìn laïi giai ñoaïn naøy, toâi nghó raèng, nhöõng ngöôøi Coäng saûn Ñeä tam, theo ñöôøng loái saét maùu cuûa Stalin, thaät söï ñaõ coù toäi ñoái vôùi lòch söû daân toäc Vieät Nam. Hoï ñaõ ñem rao truyeàn moät thöù chuû nghóa baïo löïc, ñeå quyeàn lôïi ñaûng mình leân treân quyeàn lôïi daân toäc. Vieäc gieát haïi nhöõng nhaø trí thöùc yeâu nöôùc thuoäc ñuû thaønh phaàn ñaõ laøm trì treä tieán trình giaûi thöïc vaø hao moøn tinh löïc cuûa caû moät daân toäc. Moãi ngöôøi trí thöùc bò thaûm saùt (chæ vì khoâng ñoàng quan ñieåm vôùi Ñeä tam) laø coäng theâm moät toäi ñoái vôùi ñaát nöôùc.

Mieàn Nam maát nhöõng hoøn ñaù taûng, maát nhöõng keû gan daï vaø can ñaûm, coù theå chuyeån hoùa ñöôïc moät doøng soâng. Vaäy maø, cho ñeán nay, nhöõng ngöôøi nhö oâng Traàn Vaên Giaøu, keû traùch nhieäm chính veà nhöõng vuï thaûm saùt naøy vaãn giöõ im laëng.

Bao giôø thì caùc oâng leân tieáng moät laàn cho xong?

Vì nhöõng lyù do vöøa neâu treân, khoâng laï gì coù moät khoaûng troáng trí thöùc mieàn Nam, theo nghóa thieáu vaéng nhöõng ngöôøi coù voán lieáng tranh ñaáu chính trò, coù quyeát taâm ñem caû cuoäc ñôøi ra phuïng söï ñaát nöôùc.

Stanley Karnow, trong chöông veà oâng Dieäm, vieát: “Vaøo naêm 1954, sau Hieäp ñònh Geneøve, thaät hieám coù moät ngöôøi Quoác gia noåi tieáng ôû beân ngoaøi haøng nguõ cuûa Vieät Minh.

Raát nhieàu ngöôøi ñaõ bò khai tröø bôûi ngöôøi Coäng saûn hay ngöôøi Phaùp, coøn nhöõng ngöôøi khaùc thì ruùt lui khoûi ñôøi soáng chính trò.

Moät soá ngöôøi khaùc thì sang laäp nghieäp beân Phaùp toå chöùc nhöõng buoåi hoïp voâ boå, ra nhöõng tuyeân caùo voâ nghóa, döïng nhöõng aâm möu chính trò töø væa heø caùc quaùn caø pheâ. OÂng Dieäm laø ngöôøi phaûi laáp ñaày caùi khoaûng troáng ñoù.

Maëc daàu oâng laø ngöôøi coù moät quaù khöù trong saïch, oâng khoâng coù voùc daùng cuûa moät ngöôøi laõnh ñaïo quoác gia.” [23] Nhaän xeùt treân cuûa Stanley Karnow moâ taû ñuùng thöïc traïng trí thöùc mieàn Nam sau naêm 1954. Nhöõng vò Thuû töôùng tröôùc 1954 nhö Nguyeãn Vaên

Xuaân (ñöôïc coi laø laù baøi saùng giaù nhaát, thaäm chí, trong tröôøng hôïp caàn thieát, coù theå thay theá oâng Dieäm), Traàn Vaên Höõu, Nguyeãn Vaên Taâm, Böûu Loäc, ñeàu töø chöùc hoaëc/vaø bò thay theá, vì nhöõng baát caäp chính trò hay khaû naêng yeáu keùm, khoâng giaûi quyeát ñöôïc nhöõng nan ñeà chính trò, xaõ hoäi ñaët ra. Thaät khoù kieám ñöôïc moät nhaân vaät tieâu bieåu coù taàm côõ vaø khaû naêng ñeå ñöùng ra laõnh traùch nhieäm laõnh ñaïo mieàn Nam. Nhieàu ngöôøi ñaõ töøng tieân ñoaùn sau Hieäp ñònh Geneøve, ñoù chæ laø moät giai ñoaïn trieån haïn cho moät söï xaâm chieám toaøn veïn cuûa nhöõng ngöôøi Coäng saûn.

Nhö ñaõ noùi ôû treân, vì giôùi trí thöùc mieàn Nam sau 1955 thieáu caùi voán caùch maïng, thieáu caùi quaù khöù daïn daøy trong ñaáu tranh, thieáu chöùng chæ ôû nhaø tuø, neân phaàn ñoâng nhöõng ngöôøi ra naém boä maùy chính quyeàn ñeàu laø nhöõng chuyeân vieân, nhöõng ngöôøi coù ngheà nghieäp chuyeân moân nhö kyõ sö, luaät sö, baùc só, giaùo sö. Hoaëc moät soá trí thöùc xa-loâng. Trong danh saùch noäi caùc ñaàu tieân cuûa oâng Dieäm, ngaøy-7-1954, coù ba baùc só, boán luaät sö, hai giaùo sö, hai kyõ sö, moät ñoác phuû söù, moät caùn söï coâng chaùnh, moät chuyeân vieân phoøng thí nghieäm sinh hoùa ôû Phaùp. Nhöõng chuyeân vieân naøy coù theå chæ thích duïng trong thôøi kyø ñaát nöôùc thanh bình, nhöng laïi toû ra luùng tuùng vaø baát löïc trong moät hoaøn caûnh ñaát nöôùc phaân ñoâi, caàn moät cuoäc caùch maïng xaõ hoäi toaøn dieän. Ñaõ vaäy, giöõa söï ñoøi hoûi daân chuû, töï do vaø söï an ninh, oån ñònh cuûa moät chính quyeàn môùi thaønh laäp, phaûi öu tieân ñieàu naøo?

YÙ thöùc veà daân chuû, veà quyeàn töï do tö töôûng vaø töï do ngoân luaän, veà nhaân quyeàn caên baûn, veà söï tranh ñaáu chính trò baèng nhöõng hình thöùc daân chuû nhö vaän ñoäng quaàn chuùng, bieåu tình, xuoáng ñöôøng, ñình coâng baõi thò, ra tuyeân ngoân v.v..., so vôùi söï soáng coøn cuûa mieàn Nam: Ñieàu naøo neân choïn, ñieàu naøo neân hy sinh? Trong chöøng möïc naøo, nhöõng hình thöùc choáng ñoái treân ñöôïc cho pheùp hoaëc khoâng

cho pheùp? Coù theå thöïc hieän hay khoâng theå thöïc hieän ñöôïc? Coù theå thöïc hieän song haønh, vöøa phaùt trieån yù thöùc daân chuû, baát keå laø baát caäp hay quaù ñoä, vöøa duy trì moät tình traïng oån ñònh xaõ hoäi, chính trò ñeå coù theå ñöông ñaàu vôùi moät mieàn Baéc toaøn trò?

Coù theå caàn moät thöù ñoäc taøi giai ñoaïn ñeå laøm coâng cuoäc caûi caùch xaõ hoäi thay vì hoâ haøo ñoøi hoûi thöïc thi daân chuû, trong khi söï soáng coøn cuûa mieàn Nam laø phaûi traùnh cho baèng ñöôïc tình traïng xaùo troän, khi mieàn Nam coù theå maát vaøo vaøo tay Coäng saûn? Ñaây laø baøi toaùn nhöùc ñaàu cho nhöõng ngöôøi caàm quyeàn ôû mieàn Nam, vaø cho caû nhöõng nhaø trí thöùc sau naøy daán thaân nhaäp cuoäc baèng nhöõng hình thöùc choáng ñoái chính quyeàn. Lieäu coù theå cuøng moät luùc tieán haønh daân chuû vaø duy trì moät theå cheá, moät chính quyeàn maïnh ôû mieàn Nam ñeå coù theå ñöông ñaàu vôùi chính quyeàn mieàn Baéc? Choïn löïa naøo seõ laø öu tieân haøng ñaàu?

Caùc nhaø chính trò, caùc laõnh ñaïo chính quyeàn vaø caùc nhaø trí thöùc mieàn Nam ñeàu khoâng coù caâu traû lôøi cho moät tieán trình daân chuû, ñoàng thôøi duy trì ñöôïc söï oån ñònh caàn thieát ñeå traùnh söï suïp ñoå cheá ñoä mieàn Nam. Ñaõ coù nhöõng luùc, mieàn Nam rôi vaøo tình traïng voâ chính phuû, coù nguy cô xaûy ra noäi chieán, nhaát laø vaøo thôøi kyø khuûng hoaûng chính trò ôû Ñaø Naüng vaø Hueá.

(C) 2005 talawas

[1] Trích laïi trong cuoán Phan Vaên Huøm: Thaân theá vaø söï nghieäp, cuûa Traàn Nguôn Phieâu, (nxb Giaûi Maõ, 2003).

[2] Trích Vietnam crisis cuûa Stephen Pan. (Daniel Lyons 1966): trg 89.

[3] Trích Saùu thaùng phaùp naïn 1963 cuûa Minh Khoâng Vuõ Vaên Maãu, in naêm 1984. Trích laïi treân Giao Ñieåm.

[4] Nhö treân.

[5] Xem Tìm veà Daân toäc cuûa Lyù Chaùnh Trung. (nxb Trình baøy): trg. 101.

[6] Trích Vietnam, cuûa Stanley Karnow (nxb Presses de la cite, Paris, 1988): trg. 131.

[7] Theo Chính Ñaïo, trong Vieät Nam nieân bieåu.

[8] Trích Edward Miler ñieåm saùch cuoán Diem’s Final Failure: Prelude to America’s War in Vietnam, cuûa Philip E. Caton. [Lawrence, Kansas: University Press of Kansas, 2003].

[9] Saùng taïo, soá 1, 1956.

[10] Thaùi ñoä phi chính trò cuûa giôùi trí

thöùc mieàn Nam quaû thöïc khoâng thích hôïp cho tình theá luùc ñoù. Ngay sau chieán thaéng Ñieän Bieân Phuû vaø sau khi kyù keát Hieäp ñònh Geneva, Hoà Chí Minh ñaõ coù yù ñoà xaâm chieám mieàn Nam, ñi tôùi thoáng nhaát ñaát nöôùc.

Wojciech Ketrynski, thaønh vieân Coâng giaùo Ba Lan, ñöôïc Vieät Nam môøi qua thaêm vaøo muøa xuaân 1955, ñaõ keát luaän trong phuùc trình cuûa mình nhö sau: “Nöôùc Vieät Nam Daân chuû Coäng hoøa phaûi ñöông ñaàu vôùi moät nhieäm vuï heát söùc khoù khaên: ngay töø böôùc ñaàu, phaûi tìm caùch xaây döïng nhaø nöôùc, ñoàng thôøi tieán haønh cuoäc ñaáu tranh gian khoå nhaèm thoáng nhaát ñaát nöôùc.”

[11] Xem Nhìn laïi nhöõng chaëng ñöôøng ñaõ qua cuûa Nguyeãn Vaên Trung (2000): trg 364.

[12] Bao goàm toaøn boä nhaän ñònh vaø taøi lieäu daãn chöùng veà vuï aùn Nhaân vaênGiai phaåm taïi mieàn Baéc Vieät Nam, do Maët traän Baûo veä Töï do Vaên hoùa xuaát baûn.

[13] Ngöôøi trí thöùc laø ngöôøi coù nhöõng xaùc tín (convictions) vaø caû ñôøi theo ñuoåi noù. Theá naøo laø moät ngöôøi trí thöùc?

Laø nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc goïi, ñöôïc choïn löïa, nhaän traùch nhieäm, coù nhöõng thao thöùc traên trôû ñeå trôû thaønh tieáng noùi cuûa löông taâm thôøi ñaïi, tieáng noùi cuûa leõ phaûi. Tuaân theo nhöõng ñieàu xaùc tín ñoù, theo ñuoåi lyù töôûng ñoù, hoï leân tieáng phaûn khaùng nhöõng baát coâng, nhöõng chaø ñaïp leân con ngöôøi. Khi moät ngöôøi leân tieáng, ñoù cuõng laø moät hy voïng, thaép saùng moät caên nhaø toái taêm.

Khi moät ngöôøi leân tieáng, seõ giuùp xoùa bôùt noãi sôï canh caùnh beân loøng moãi ngöôøi. Khi moät ngöôøi theo ñuoåi cuoäc chieán ñaáu choáng laïi taát caû nhöõng aùp böùc ñang ñeø naëng leân xaõ hoäi, göûi ñi nhöõng thoâng ñieäp coù chieàu kích nhaân loaïi, noùi leân tình ngöôøi vaø loøng tin töôûng khoâng gì lay chuyeån ñöôïc vaøo ñieàu thieän, ñieàu ñoù ñem laïi moät yù nghóa cho ñôøi soáng. Ta goïi nhöõng ngöôøi ñoù laø trí thöùc.

[14] Trích laïi trong Bieán coá 11-1960 (nxb Ñaïi Nam, 1971): trg 202.

[15] Xem Vieät Nam 1920-1945 cuûa Ngoâ Vaên, trg 284.

[16] Trích Phan Vaên Huøm cuûa Traàn Nguôn Phieâu, trg 348.

[17] Trích Nguyeãn Kyø Nam, Hoài kyù 1925-1964 (Tuû saùch Söû lieäu Vieät Nam, nhaø in Nam Sôn): trg. 22.

[18] Nhö treân: trg. 23.

[19] Trích Nguyeãn Kyø Nam, hoài kyù: trg 31.

[20] Trích Taïp chí Coäng saûn (Haø Noäi), 2-1983: trg 50. Trích laïi trong Vieät Nam 1920-1945 cuûa Ngoâ Vaên: trg 404.

[21] Trích Viet Nam cuûa Stanley Karnow, trg 123.

[22] Xem Nguyeãn Vaên Traán, Vieát cho Meï vaø Quoác hoäi.

[23] Trích Viet Nam cuûa Stanley Karnow: trg 120.

TUESDAY, AUGUST 16, 2005

Caùi Cheát Cuûa Ñeä Nhò Coäng Hoøa Tieáp trang A11

chính quyeàn nhö hai anh ruoät laø Nguyeãn Vaên Kieåu (ñaïi söù ôû Ñaøi loan) vaø Nguyeãn Vaên Hieáu (ñaïi söù taïi La maõ); sui gia Nguyeãn Taán Trung (TGÑ Air VN), Ngoâ Xuaân Tích (chuû tòch Giaùm saùt vieän), Ngoâ Khaéc Tænh (Toång tröôûng,Thoâng tin roài Giaùo duïc vaø Thanh nieân), Ngoâ Khaéc Tònh (Toång tröôûng Tö phaùp), chaùu Hoaøng Ñöùc Nhaõ (Bí thô ñaëc bieät roài Toång uûy Daân vaän vaø Chieâu Hoài), em coät cheøo Nguyeãn Xuaân Nguyeân (bí thô,), Nguyeãn Khaéc Bình (Toång giaùm ñoác Caûnh saùt kieâm ñaëc uûy tröôûng Trung öông tình baùo).. v.. v..

Laø ñaûng vieân Caàn lao thôøi Ñeä nhöùt Coïng hoøa vaø Ñaïi Vieät, TT Thieäu troïng duïng moät soá nhaân vaät cheá ñoä cuõ hay ñaûng phaùi trong Thöôïng vieän hoaëc boä maùy chính trò nhö caùc oâng Nguyeãn Vaên Höôùng (töï Möôøi Höôùng), Nguyeãn Vaên Ngaûi, Traàn Trung Dung, Traàn Chaùnh Thaønh, Traàn Vaên Laém, Leâ Vaên Ñoàng, Phaïm Nhö Phieân, Traàn Höõu Phöông.. (hai oâng Laém vaø Thaønh coù luùc ñöôïc boå nhieäm Toång tröôûng Ngoaïi giao). Taïi Quoác hoäi, caùc phe nhoùm choáng Chính phuû laàn hoài bò voâ hieäu hoùa baèng söï chia reõ noäi boä, ñaøn aùp, mua chuoäc, khoâng keå vieäc xaâm nhaäp cuûa Coäng saûn. Ña soá thaåm phaùn Toái Cao Phaùp Vieän bò Phuû Toång Thoáng chi phoái nghieâm troïng.

Vì bieát khaû naêng cuûa mình giôùi haïn, oâng Thieäu - theo Ngoâ Khaéc Tænh noùi vôùi ngöôøi vieát - chòu khoù hoûi yù kieán cuûa nhieàu chuyeân vieân, phaân tích kín ñaùo vaø ñuùc keát laïi thaønh yù kieán rieâng ñeå laáy quyeát ñònh cuoái cuøng. Vôùi baåm taùnh ña nghi, kieân nhaãn chòu ñöïng, vaø khi caàn, chaáp nhaän khoå nhuïc keá, oâng Thieäu ñaõ gôû nhieàu theá bí trong cuoäc tranh quyeàn vôùi Kyø. Cuoái cuøng, Kyø bò loaïi vì ba hoa hôn möu löôïc. “Laøm chính trò, phaûi lì

“, oâng Thieäu noùi.

Trong luùc ñaøm ñaïo thaân tình, ngöôøi vieát coù dòp hoûi ñaïi töôùng Cao Vaên Vieân: “Neáu saùnh hai oâng Dieäm vaø Thieäu thì ngöôøi naøo ñoäc taøi hôn?”

Suy nghó moät phuùt, töôùng Vieân ñaùp: “OÂng Thieäu ñoäc taøi trong daân chuû”, nguï yù TT Thieäu khoân ngoan che laáp ñoäc taøi döôùi voõ ngoaøi daân chuû. Khaùc vôùi TT Dieäm, oâng chaáp nhaän söï chæ trích khi caàn thieát. Nhôø theá, oâng Thieäu toàn taïi laâu hôn oâng Dieäm.

Dö luaän thaéc maéc vì sao, töø 1972, Toång tham möu tröôûng Cao Vaên Vieân buoâng xuoâi vaø Thuû töôùng Traàn Thieän Khieâm giöõ thaùi ñoä baát ñoäng? Nghò só Traàn Vaên Ñoân ghi nhö sau nôi trang 430431 cuûa hoài kyù Vieät Nam Nhaân chöùng (1989): “..OÂng Thieäu nghó raèng hai töôùng Vieân vaø Khieâm khoâng coù can ñaûm phieâu löu laøm ñaûo chaùnh, nhaát laø khoâng coù lònh cuûa Myõ... Naêm 1971, TT Thieäu nhôø toâi noùi vôùi ñaïi töôùng Vieân, Toång Tham Möu Tröôûng, veà vieäc oâng naøy cöù ôû maõi trong vaên phoøng, khoâng chòu ñi ra ngoaøi. OÂng Vieân traû lôøi: Toâi ñaõ xin töø chöùc maáy laàn maø oâng Thieäu khoâng chaáp thuaän neân toâi cöù ôû vaên phoøng laøm vieäc maø thoâi!”.

Nôi trang 429, Ñoân ghi theâm: “Toâi hoûi oâng Thieäu: Neáu Toång thoáng khoâng baèng loøng veà hai oâng Vieân vaø Khieâm thì sao khoâng ñoåi ngöôøi khaùc ñeå laøm vieäc höõu hieäu hôn? OÂng Thieäu ñaùp: Hai ngöôøi naøy cuûa Myõ, neáu toâi ñoåi hai ngöôøi naøy thì Myõ seõ phaûn ñoái, toâi seõ gaëp nhieàu khoù khaên trong vieäc laõnh ñaïo Mieàn Nam. Caùi khoù khaên cuûa toâi ai cuõng nghó laø ñoái ñaàu vôùi Coäng saûn.

Thaät ra trôû ngaïi vaø khoù khaên cho toâi laø Myõ.” Ñieàu maø Ns Ñoân queân neâu ra laø caû hai töôùng Khieâm vaø Vieân töøng tuyeân boá “khoâng ham thích chính trò.” TT Thieäu tìm ñaâu ra nhöõng nhaân vaät “lyù töôûng hôn” ñeå traùnh söï caïnh tranh veà quyeàn löïc?

Tieáp trang B14

DAT

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT A15

.3”

DAT

Thieàn Sö Thích Nhaát Haïnh

vaø Taêng Thaân Laøng Mai Khoaù tu cho ngöôøi Vieät töø ngaøy 21 ñeán 25 thaùng 9, 2005 taïi Tu Vieän Loäc Uyeån, Escondido, CA

"Laéng Nghe Ñeå Hieåu Nhìn Saâu Ñeå Thöông" (Seõ coù töôøng thuaät veà chuyeán ñi Vieät Nam cuûa taêng thaân hoài ñaàu naêm 2005)

Ghi Danh - Ñieän thoaïi: 1-800-640-7448 or www.locuyen.org Leä Phí: Ngöôøi lôùn: $350.00 Thieáu nieân: $200.00 (Thieáu nhi ñöôïc mieãn phí) * Neáu ghi danh cho caû gia ñình, hay hoaøn caûnh khoù khaên, coù theå xin giaûm leä phí, chæ ñoùng goùp chi phí rau ñaäu tuøy söùc.

Caùc Khoùa tu Khaùc Taïi Loäc Uyeån: Maøu cuûa tình thöông- daønh cho caùc nhoùm ngöôøi da maøu, töø 14 tôùi 18 thaùng 9, 2005 Tìm Laïi Chaân Haïnh Phuùc vaø Töï Do: Giaûng baèng tieáng Anh, töø 28/9 tôùi 02/10, 2005 Ñi Cho Hoøa Bình: Thieàn haønh vôùi Thieàn Sö Thích Nhaát Haïnh taïi McAuthur Park, Los Angeles. Ngaøy 08/10/2005. * Trong ngaøy quaùn nieäm moãi chuû nhaät suoát thaùng 9, 2005, Thieàn sö seõ giaûng phaùp thoaïi.

.3”

SOÁNG VUI

Theå Thao

A16 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

Caõi loän vôùi caûnh saùt, hai caàu thuû KC Chiefs bò baét MINNEAPOLIS, Minnesota - Caàu thuû Junior Siavii vaø Greg Wesley ñoäi Kansas City Chiefs bò baét sau khi say röôïu caõi loän vôùi caûnh saùt taïi moät khaùch saïn taïi Minnesota hoâm Chuû Nhaät.

Phaùt ngoân vieân sôû caûnh saùt Ron Reier toái 14 Thaùng Taùm cho hay hai caàu thuû bò baét toäi phaù roái traät töï coâng coäng.

Theo töôøng trình cuûa caûnh saùt, caàu thuû Siavii xoâng tôùi ñònh ñaùnh caûnh saùt nhöng bò xòt thuoác cay vaø bò baét. Siavii, ñaáu trong vò trí defensive tackle ñoäi Chiefs, laø moät caàu thuû to lôùn, naëng 335 pounds, töùc

Giaûi COSAFA:

151 kg.

Söï vieäc xaûy ra trong phoøng tieáp taân khaùch saïn Graves 610 Hotel ôû trung taâm thaønh phoá Minnesota. Ñoäi Chiefs coù moät traïi huaán luyeän gaàn ñoù, ôû River Falls, Wisconsin. Hoâm Thöù Saùu, ñoäi Chiefs ñaáu giao höõu trong saân Metrodome ôû Minneapolis, thua ñoäi Minnesota Vikings 2716.

Siavii môùi ñaáu cho Chiefs ñöôïc moät naêm.

Wesley ñaáu trong vai safety, naëng 206 pounds, töùc 93 kg, ñaáu cho Chiefs ñöôïc 5 naêm, baét interception ñöôïc 20 laàn.

SOÁNG KHOÛE TUESDAY, AUGUST 16, 2005

Zimbabwe

thaéng giaûi Nam Chaâu Phi MMABATHO, Nam Phi Trong giaû i COSAFA Castle Cup daø n h cho caù c nöôù c mieà n Nam Chaâ u Phi, ñoä i Zimbabwe baá t ngôø laä t ñoå ñoä i Zambia 1-0, vôù i Francis Chandida laø m baø n duy nhaá t cuû a traä n vaø o phuù t thöù 84.

Zimbabwe hieä n xeá p haï n g cao hôn Zambia trong baû n g xeá p haï n g cuû a FIFA: Zimbabwe haï n g 53, Zambia haï n g 62. Tuy nhieâ n , trong 25 naê m qua,

chöa bao giôø Zimbabwe thaé n g ñöôï c Zambia trong moä t giaû i quoá c teá .

Trong voø n g baù n keá t , Zimbabwe thaé n g ñoä i ñöông kim voâ ñòch Angola 2-1.

Zamba ñaù hueà ñoä i chuû nhaø Nam Phi, hieä n ñöù n g haï n g 38 theá giôù i , 2-2 nhöng sau ñoù thaé n g trong voø n g phaï t ñeà n .

Caû hai ñoä i Zimbabwe vaø Zambia ñeàu hieän ñang maáp meù ñöôï c vaø o voø n g baû n g giaû i World Cup.

Theå thao baèng hình cuoái tuaàn qua Vaän ñoäng vieân Cuba phaù kyû luïc neùm lao

HELSINKI, Phaàn Lan: Vaän ñoäng vieân Osleidys Menendez ngöôøi Cuba ngoài beân caïnh baûng keát quaû ghi thaønh tích phaù kyû luïc theá giôùi moân neùm lao nöõ vôùi ñoä xa 71.7 meùt taïi giaûi Voâ Ñòch Ñieàn Kinh Theá Giôùi taïi Helsinki hoâm 14 Thaùng Taùm. (Hình: Adrian Dennis/AFP/Getty Images)

Giaûi Chaïy Tieáp Söùc

HELSINKI, Phaàn Lan: Hai ñoàng ñoäi Marc Raquil (giöõa) vaø Naman Keita cuûa Phaùp baét tay nhau sau cuoäc ñua chaïy tieáp söùc 4x400 meùt taïi giaûi Voâ Ñòch Ñieàn Kinh Theá Giôùi taïi Helsinki hoâm 14 Thaùng Taùm. Ñoäi Phaùp ñöùng haïng saùu, ñoäi Myõ ñoaït huy chöông vaøng.

(Hình: Francois-Xavier Marit/AFP/ Getty Images)

Nadal thaéng Agassi

MONTREAL, Canada Rafael Nadal ngöôøi Taây Ban Nha sau moät ñieåm thaéng Andre Agassi ngöôøi Myõ trong traän chung keát giaûi ATP Rogers Cup hoâm 14 Thaùng Taùm taïi Montreal, Canada.

Nadal ñoaït giaûi vôùi traän thaéng 6-3, 4-6, 6-2. (Photo by Matthew Stockman/Getty Images)

Lithuania voâ ñòch MAR DEL PLATA,

Argentina - Hai caàu thuû Renaldas Seibutis (traùi) vaø Jonas Maciulis cuûa Lithuania aên möøng ñoaït huy chöông vaøng giaûi Voâ Ñòch Boùng Roå Theá Giôùi U21 taïi Mar del Plata, Argentina hoâm 14 Thaùng Taùm. Ñoäi Lithuania haï ñoäi Hy Laïp 65-63. Ñoäi Myõ, trong nhieàu naêm thoáng trò giaûi naøy, naêm nay ñöùng haïng naêm. (Hình: Daniel Garcia/AFP/Getty Images)

Ñua xe ñaïp voøng nöôùc Ñöùc

ZWICKAU, Ñöùc - Ñoaøn xe ñaïp ñua trong möa trong chaëng ñaàu giaûi Voøng Nöôùc Ñöùc hoâm 15 Thaùng Taùm töø Altenburg ñeán Plauen trong mieàn Ñoâng nöôùc Ñöùc. Phía beân phaûi, maëc aùo möa ñen, laø Jan Ullrich. (Hình Michael Kappeler/AFP/ Getty Images)

DAT

.3”

TÖØ LITTLE SAIGON

Ñòa Phöông

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

Phaùp naïn ñeán vôùi Phaät Giaùo Hoøa Haûo ôû trong nöôùc

ÑEÁN HOA THÒNH ÑOÁN

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B1

70,000 ngöôøi

DAT

NGUYEÃN VAÊN LAÄP

tham döï Ñaïi Hoäi Thaùnh Maãu kyø thöù 28 taïi Missouri

NGUYEÂN HUY

Cöû haønh Thaùnh Leã ngoaøi trôøi. (Hình: Nguyeãn Vaên Laäp)

Quang caûnh buoåi leã caàu sieâu tu só Phaät Giaùo Hoøa Haûo Traàn Vaên UÙt - töï Hoøa Laïc, vaø leã caàu an cho caùc toân giaùo taïi Vieät Nam. (Hình: Nguyeân Huy)

Cung nghinh thaùnh töôïng Meï Fatima. (Hình: Nguyeãn Vaên Laäp)

Westminster (14/08) Tröôùc nhöõng tin töùc doàn daäp töø trong nöôùc göûi ra cho bieát tình traïng caùc tín ñoà cuûa Phaät Giaùo Hoøa Haûo ñang bò nhaø caàm quyeàn Coäng Saûn Vieät Nam böùc haïi ñöa ñeán nhieàu cuoäc töï Tieáp trang B6

Little Saigon:

Ra maét ban chaáp haønh “Leâ Vaên Duyeät Foundation” LITTLE SAIGON, Westminster - Toå chöùc “Taû quaân Leâ Vaên Duyeät Foundation” seõ toå chöùc Ngaøy Vía Ñöùc Taû Quaân Leâ Vaên Duyeät vaø leã ra maét ban chaáp haønh “Leâ Vaên Duyeät Foundation” vaøo luùc 11 giôø ngaøy Chuû Nhöït 4 Thaùng Chín, 2005, taïi nhaø haøng Regent West, soá 4717 W. First Street, Santa Ana, CA 92703.

Chöông trình goàm nghi thöùc khai maïc,

Trong buoåi leã Ñeàn Taï Khieát Taâm Meï chieàu ngaøy Thöù Baûy 6 Thaùng Taùm, hai chuøm bong boùng khoång loà treo laù ñaïi kyø Vieät Nam Coäng Hoøa vaø ñaïi kyø Thieân Chuùa Giaùo ñöôïc thaû leân khoâng trung töôïng tröng khaùt voïng töï do cuûa daân toäc Vieät Nam. (Hình: Nguyeãn Vaên Laäp)

Carthage (MO) - Ñaïi Hoäi Thaùnh Maãu kyø thöù 28 do Chi Doøng Ñoàng Coâng Hoa Kyø Tieáp trang B6 Carthage toå chöùc, khai dieãn trong boán ngaøy keå töø 4 ñeán 7 Thaùng Taùm, 2005, taïi thaønh phoá Carthage, tieåu bang Missouri, ñaõ thu huùt ñöôïc khoaûng 70, 000 ngöôøi tham döï cuøng vôùi khoaûng 150 linh muïc vaø giaùm muïc Vieät-Myõ. Ñaây laø kyø ñaïi hoäi coù soá giaùo daân tham döï ñoâng nhaát töø tröôùc ñeán nay. Ngöôøi tham döï khoâng nhöõng ñeán töø nhieàu tieåu bang taïi Hoa Kyø maø coøn töø caùc nöôùc khaùc ñeå möøng naêm Thaùnh Theå vaø kyû nieäm 30 naêm ngöôøi Vieät ñònh cö taïi haûi ngoaïi.

Tröôûng ban toå chöùc ngaøy Thaùnh Maãu 2005 Khoùa Thieàn caên baûn Ngaøy giôø: Töø Chuû Nhaät 14 Thaùng Taùm ñeán Chuû Nhaät 9 Thaùng laø Linh Muïc Isiñoâroâ Ñinh Thaønh Baéc cuøng Möôøi naêm 2005 (9 buoåi). vôùi moät ban toå chöùc goàm 30 vò linh muïc vaø Ñòa ñieåm: Thieàn Vieän Hoäi Thieàn Taùnh Khoâng, 18525 Frantz Road, thöøa sai. Chöông trình ñaïi hoäi goàm toân thôø, Perris, CA 92570.

Chuyeân ñeà cuûa khoùa Thieàn: Laøm chuû söï suy nghó hay taùnh giaùc. caûm taï Thieân Chuùa, toân vinh Meï Maria, caàu Thaày Thieàn Chuû Thích Thoâng Trieät vaø taêng ñoaøn cuûa hoäi höôùng nguyeän cho giaùo hoäi, queâ höông Vieät Nam, daãn. gia ñình, vaø caù nhaân, ñöôïc loàng trong nhöõng Lieân laïc: Thaày Thích Khoâng Chieáu: (951) 789-0682, Tín Giaùo: baøi hoïc veà ñaïo vaø ñöùc tin.

(714) 899-2850, Susan Nguyeãn Thuaàn Chaùnh Ñöùc: (714) 756Thaùnh Leã ñöôïc ñaët döôùi söï chuû teá cuûa Ñöùc 0229, Trí Myõ Huyønh Hoäi: (714) 299-7796.

Tieáp trang B2 Toång Giaùm Muïc Raymond Leo Burke, Toång

Sinh hoaït Coäng ñoàng

Leã daâng höông. (Hình: Nguyeãn Vaên Laäp)

Giaùm Muïc St. Louis. MO. Ñöùc Giaùm Muïc John J Leibrecht, Giaùm Muïc Giaùo Phaän Springfield-Cape Girardeau, MO. Ñöùc Giaùm Muïc Vuõ Huy Chöông, Giaùm Muïc Giaùo Phaän Höng Hoùa ñeán töø Vieät Nam, linh muïc Ñoã Cao Tuøng, Giaùm Tænh Doøng Ñoàng Coâng Hoa Kyø, vaø haøng traêm vò linh muïc chuû teá hoaëc phoù teá trong caùc Thaùnh Leã cuûa hoäi thaûo.

Sau nghi thöùc khai maïc ñaïi hoäi vaøo chieàu Thöù Naêm 4 Thaùng Taùm, 2005, Thaùnh Leã Ñaïi Traøo toân thôø Mình Maùu Thaùnh Chuùa ñaõ ñöôïc cöû haønh taïi leã ñaøi döïng ngoaøi trôøi. Nhöõng ngaøy sau ñoù, ñaïi hoäi ñaõ cöû haønh caùc Thaùnh Leã Ñaïi Traøo Kính Caùc Thaùnh Töû Ñaïo Vieät Nam, Thaùnh Leã Ñaïi Traøo Bieät Kính Khieát Taâm Meï, vaø Thaùnh Leã Troïng Theå Bieät Kính Ñöùc Meï La Vang vaøo saùng ngaøy beá maïc Chuû Nhaät 7 Thaùng Taùm.

Xen keõ vaøo caùc Thaùnh Leã Ñaïi Traøo toå chöùc taïi leã ñaøi ngoaøi trôøi vôùi haøng chuïc ngaøn ngöôøi xem leã coøn coù caùc Thaùnh Leã khaùc trong thaùnh ñöôøng vaø caùc buoåi hoäi thaûo soáng ñaïo, soáng ñöùc tin daønh cho ba giôùi giaø, trung nieân,

vaø giôùi treû.

Moät chöông trình xoå soá kieán thieát xaây döïng hoäi tröôøng Caùc Thaùnh Töû Ñaïo Vieät Nam vaøo toái Thöù Baûy vaø vaên ngheä möøng Ñaïi Hoäi Thaùnh Maãu 2005 vaøo toái Thöù Saùu 5 Thaùng Taùm ñaõ ñöôïc toå chöùc vôùi söï goùp maët cuûa nhieàu ca só noåi tieáng töø hai trung taâm Thuùy Nga vaø Asia.

Hình aûnh caûm ñoäng nhaát vaøo buoåi leã Ñeàn Taï Khieát Taâm Meï chieàu ngaøy Thöù Baûy 6 Thaùng Taùm ñaõ khieán taát caû moïi ngöôøi tham döï xuùc ñoäng. Hai chuøm bong boùng khoång loà treo laù ñaïi kyø Vieät Nam Coäng Hoøa vaø ñaïi kyø Thieân Chuùa Giaùo ñöôïc thaû leân khoâng trung töôïng tröng khaùt voïng töï do cuûa daân toäc Vieät Nam. Ñaïi Hoäi Thaùnh Maãu kyø 28 thaønh coâng toát ñeïp. Soá löôïng ngöôøi khoång loà, hôn 70,000 ngöôøi tham döï, nhöng khoâng coù söï vieäc ñaùng tieác naøo xaûy ra, moïi sinh hoaït ñaõ dieãn ra trong voøng traät töï vaø töï cheá theo nhö keâu goïi cuûa ban toå chöùc, ñoù laø nhôø tinh thaàn soáng ñaïo cuûa giaùo daân ñöôïc söï chaêm soùc tinh thaàn cuûa caùc vò chuû chaên.

B2 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu) .3”

Kyø 199 Ñau ñôùn hôn nöõa laø toâi ñeán taän nhaø baø vôï oâng Teá, noùi cho baø aáy bieát, nhöng toâi bò ñuoåi ra khoûi nhaø nhö moät con ñieám dô baån.

Nhuïc nhaõ quaù…

Gheá Moâ bi leùt chæ thaèng nhoû ñang ngoài caïnh Chieán ñaàu boø: -Thaèng nhoû naøy ra ñôøi trong caùi xoùm lao ñoäng aáy, noù ñöôïc baø con loái xoùm saên soùc noù ngaøy toâi sinh ra noù, laïi ñöôïc söï giuùp ñôõ cuûa loái xoùm, nhaát laø maáy coâ baùn nhaø haøng, khi ñoù toâi chaúng bieát baùn nhaø haøng ra sao, maø

baùn caùi gì, chæ thaáy caùc coâ gaùi aáy ñi sôùm veà muoän baát thöôøng. Tieàn baïc toâi daønh duïm ñöôïc ñaõ caïn kieät daàn daàn. Toâi vay tieàn cuûa moät ngöôøi trong xoùm cuõng deã daøng, nghe noùi chò ta laø ngöôøi kinh doanh karokeù, chò töøng noùi vôùi toâi: -Gaùi moät con troâng moøn con maét ñoù.

Naêm caø tha, baây giôø laø Coác leáu, keâu leân: -Gaëp maù mì roài.

Chieán ñaàu boø thì böïc boäi: -Me,ï tao laø giang hoà maø khoâng coù nhöõng chieâu thöùc ñoäc nhö thaèng giaø kia, ñuùng laø sö phuï, caû caùi con muï naï doøng vôï cuûa laõo aáy cuõng ñoäc nöõa, hy voïng coâ khoâng bi thaûm hoaù cuoäc ñôøi cuûa coâ maø boác laùo thoâi.

Gheá Moâ bi leùt la leân: -Em theà vôùi hai anh chuyeän thaät traêm phaàn traêm, em maø noùi laùo thì em cheát boû thaây ôû nôi naøy.

-Thoâi ñöôïc, keå tieáp ñi, duø coù boác leáu thì cuõng laø tay boác leáu thöôïng thöøa.

Maët gheá Moâ bi leùt thoän ra: -ÖØ khoûi phaûi theà, tröôùc sau gì em cuõng boû thaân ôû nôi naøy, thöù maït haïng naøy coøn gì ñeå hy voïng nöõa ñaâu, ñeán ñaây laø taän cuøng

Ñòa Phöông ngaøy cuûa baïn qua dieãn giaûi veà tieàn kieáp.

Vaøo cöûa mieãn phí.

Lieân laïc: (714) 475-5075

Caâu Laïc Boä Traàn Höng Ñaïo toå chöùc hoäi thaûo

Sinh hoaït Coäng ñoàng Tieáp trang B1

Lôùp keyboard vaø piano mieãn phí cuûa Hoäi Thaùnh Tin Laønh Orange County

Ngaøy giôø: Khai giaûng luùc 4:40PM ñeán 5:30PM Chuùa Nhaät 14 Thaùng Taùm, 2005. Ñòa ñieåm: 10321 Bolsa Avenue, Westminster, CA 92683.

Soá hoïc vieân giôùi haïn.

Nhaïc só Myõ Hoàng vaø David Hoøa treân 10 naêm kinh nghieäm höôùng daãn.

Lieân laïc: Myõ Hoàng vaø David Hoøa, 714-4782329 hoaëc 714-534-6053.

Hoäi thaûo “Ñaàu tö mua ñaát laøm giaøu”

Do vaên phoøng Best Choice Realty & Funding cuøng thuvienvietnam.com ñoàng baûo trôï.

Ngaøy giôø: 7:00 toái Thöù Ba 16 Thaùng Taùm 2005. Ñòa ñieåm: Phoøng hoïp Best Choice Realty & Funding, 14291 Euclid Street, D109, Garden Grove, CA 92843.

Lieân laïc: (714) 554-8989

ECKANKAR toå chöùc hoäi thaûo

Ngaøy giôø: 7 giôø 30 toái ngaøy Thöù Tö, 17 Thaùng Taùm, 2005. Ñòa ñieåm: Community Room cuûa thö vieän Fountain Valley, soá 17635 Los Alamos, Fountain Valley, CA 92708, ñieän thoaïi (714) 962-1324. Ñeà taøi hoäi thaûo: Giaác Mô, Tieàn Kieáp, vaø Du Haønh Taâm Linh.

Hoïc hoûi caùch ñeå caûi thieän ñôøi soáng haøng

Ngaøy giôø: Chuû Nhaät 21 Thaùng Taùm 2005 töø 1 giôø tröa ñeán 4:30 chieàu. Ñòa ñieåm: Phoøng sinh hoaït nhaät baùo Ngöôøi Vieät, 14771 Moran Street, Westminster CA 92683. Ñeà taøi thuyeát trình: (1) Baùc só Nguyeãn Töôøng Baùch: “Ñaáu tranh veà maët Nhaân Quyeàn cho Vieät Nam”; (2) Tieán só Mai Thanh Truyeát: “Tình traïng moâi tröôøng Vieät Nam sau 30 naêm”.

Lieân laïc: Vöông Quoác Quaû (714) 537-8942

Vieän Vieät Hoïc toå chöùc hoäi thaûo veà giaùo duïc

Ngaøy giôø: 2 giôø chieàu, Chuû Nhaät 21 Thaùng Taùm 2005. Ñòa ñieåm: Vieän Vieät Hoïc, 15355 Brookhurst Street #222, Westminster, CA 92683. Ñeà taøi hoäi thaûo: “Nhöõng öu vaø khuyeát ñieåm cuûa neàn giaùo duïc quoác gia Vieät Nam tröôùc 1975.”

Dieãn giaû: Giaùo Sö Traàn Ngoïc Ninh.

Lieân laïc: 714-775-2050.

Hoäi AÙi Höõu Truyeàn Tin QLVNCH toå chöùc hoïp maët Heø 2005

Ngaøy giôø: Chuû Nhaät 21 Thaùng Taùm 2005 töø 11 giôø tröa ñeán 2 giôø chieàu. Ñòa ñieåm: Nhaø haøng Great Wall Buffet, soá 6731 Westminster Blvd #122, Westminster, CA 92683.

Coù böõa côm tröa giaù 15 Myõ kim cho moãi khaåu phaàn. Ñieän thoaïi: 714-891-8200.

Soá ñieän thoaïi caàn lieân laïc: Buøi Troïng Huyønh 714-778-8944, Nguyeãn Beá 714-828-9869, Ñoã Höõu Baûo 714-4843688. Ngoâ Vaên Chöùc 714-630-7305.

Hoäi AÙi Höõu Nha Trang - Khaùnh Hoøa

môøi Daï Vuõ Heø 2005

Ngaøy giôø: 8:30 toái Thöù Baûy 27 Thaùng Taùm, 2005. Ñòa ñieåm: Ñoã Ñình Thy Thy Dance Studio, 5127-D Edinger Avenue (quay maët ra Euclid), Santa Ana, CA 92704.

Hoäi AÙi Höõu Nha Trang - Khaùnh Hoøa toå chöùc ñeâm daï vuõ nhaèm taïo cô hoäi cho ñoàng höông chung vui trong Muøa Heø oi böùc.

Lieân laïc: Nguyeãn Thu Haø (714) 381-3774, Nguyeãn Moäng Laân (949) 548-2894 Kyù thö môøi: Hoäi tröôûng Vaên Huøng Ñoác.

Coäng ñoàng Vieät Nam toå chöùc “Chuyeán ñi veà beán töï do BiñoângGalang”

Ngaøy giôø: Döï truø cuoái Thaùng Taùm, 2005. Ñòa ñieåm: Thaêm hai ñaûo Bidong vaø Galang.

Muïc ñích: Vieáng thaêm Bidong, Galang.

Chöùng toû söï quan taâm cuûa coäng ñoàng ñoái vôùi vieäc duy trì töôïng ñaøi töôûng nieäm thuyeàn nhaân.

Ban toå chöùc: Nguïy Vuõ, Traàn Ñoâng, Löu Daân, Chaâu Huøng, Quoác Vieät.

Lieân laïc: Nguïy Vuõ, Haønh Trình Bieån Ñoâng Foundation (714) 552-2999.

Email: hanhtrinhbiendong1975@yahoo.com

Hoäi Ñoàng Höông Bieân Hoøa hoïp maët

Ngaøy giôø: 5PM, Chuû Nhaät 28 Thaùng Taùm, 2005. Ñòa ñieåm: Nhaø haøng Regent West, 4717 W. First Street, Santa Ana, CA 92704.

Hoïp maët ñeå thaét chaët tình ñoàng höông Bieân Hoøa.

Lieân laïc: Nguyeãn Duyeân Trang 626-975-5578, Hoaøng Syõ Cö 858-689-4142, Nguyeãn Luyeän 714-420-2896, Löõ Coâng Taâm 714651-9160, Nguyeãn Vaên Lôïi 714-750-8761.

Coù taân, coå nhaïc giuùp vui.

Xoå soá taëng quaø.

Nguyeãn Ninh Thuaän ra maét “Nhöõng Maûnh Ñôøi”

Ngaøy giôø: 2 giôø chieàu, Chuû Nhaät, 28 Thaùng Taùm, 2005. Ñòa ñieåm: Phoøng sinh hoaït Nhaät Baùo Vieãn Ñoâng, 14981 Moran Street, Westminster, CA 92683.

Hoäi AÙi Höõu Quaûng Trò, Trung Taâm Vaên Buùt

TUESDAY, AUGUST 16, 2005

ñòa nguïc roài, haõy nhìn em naøy, xeá ñieác roài chöù chöa ñöôïc laøm Moâ bi leùt khoâng baûng soá.

-Sao maø chaùn ñôøi quaù vaäy?

-Cuoäc ñôøi chaúng coù gì laø vui heát thì chaùn noù ñi laø vöøa.

Chieán ñaàu boø chæ thaèng nhoû: -Coøn thaèng naøy nöõa, khoâng nghó ñeán noù sao?

Gheï Moâ bi leùt kheõ laéc ñaàu: -Chòu, ñôøi cua, cua maùy, ñôøi caùy, caùy ñaøo. AØ toâi queân chöa keå cho anh veà taïi sao toâi laïi löu laïc ñeán taän xöù naøy.

Trôøi vaãn coøn möa, chai röôïu maïnh cuûa Chieán ñaàu boø vaø naêm caø tha uoáng gaàn caïn, gheï Moâ bi leùt nhìn chai röôïu, noùi: -Caùc anh uoáng maïnh thaät ñaáy, em cuõng vì chai röôïu naøy, ñuùng nhaõn hieäu naøy maø taøn caû moät ñôøi ñaáy, neáu buoåi chieàu möa naêm aáy töø choái khoâng uoáng röôïu thì em ñaâu ñeán ñoãi nhö theá naøy. Em sinh ra thaèng con naøy, ñaët teân noù laø Teá, khi ñoù em nghó ñeán moái haän, töùc chöûi con laø chính chöûi thaèng giaø khoán naïn aáy, nhöng sau nghó laïi em thaáy mình nhaø queâ quaù, ñaët teân con ñuùng teân keû thuø cuûa mình ñeå laøm gì chöù, chöûi noù haû, ích lôïi gì ñaâu, chaúng ích lôïi gì heát, em quay ra thöông noù, vì noù khaùu khænh quaù, em nghó chæ coøn noù ñeå an Nam California, Caâu Laïc Boä Huøng Söû Vieät, Hoäi AÛnh Thieân Nga, Hoäi Ñoaøn Caûnh Saùt Quoác Gia Nam California, Nhoùm Thaân AÙi thieän nguyeän baûo trôï.

Lieân laïc: Nguyeãn Ninh Thuaän (714-901-8188).

AÙi Höõu Gia Long ra maét taân ban chaáp haønh nhieäm kyø 2005-2007

Ngaøy giôø: 5 giôø PM, Chuû Nhaät 28 Thaùng Taùm, 2005. Ñòa ñieåm: Nhaø haøng Emerald Bay, 5015 W. Edinger Avenue (goùc Euclid vaø Edinger).

Chöông trình: Phaàn nghi leã, daï tieäc vaø vaên ngheä (vôùi thaønh phaàn ca só, ngheä só taân coå nhaïc chuyeân nghieäp vaø taøi töû trong moät chöông trình ca nhaïc kòch taân coå phong phuù vaø ñaëc saéc).

Lieân laïc: Nguyeãn Thu Thuûy (714) 928-8283 (cell), Nguyeãn Kim Ñöùc (323) 547-7184 (cell), Voõ Thanh Nhaøn (714) 894-3402 (home), Nguyeãn Minh Thu 714-418-8193 (home), Phan Tuyeát Nhung (562) 630-6097 (home).

Trao taëng giaûi thöôûng & ra maét saùch Vieát Veà Nöôùc Myõ 2005, Beù Vieát Vaên Vieät 2005

Ngaøy giôø: 5PM, Chuû Nhaät 28 Thaùng Taùm, 2005. Ñòa ñieåm: Nhaø haøng Seafood World, 15351 Brookhurst Street, #101-106, Westminster, CA 92683.

Lieân laïc: 714-418-5099.

E-mail: gtvb@vietbao.com Kyù thö môøi: Nhaät Baùo Vieät Baùo

Ñaïi Leã Töôûng Nieäm Baø Trieäu

Ngaøy giôø: 6PM, Chuû Nhaät 28 Thaùng Taùm, 2005. Ñòa ñieåm: Nhaø Haøng Paracel Seafood, 15583 Brookhurst Street.

Hoäi Phuï Nöõ Thieän Nguyeän vaø Hoäi Thaùi Cöïc Quyeàn toå chöùc.

UÛng hoä: $20/ngöôøi.

Xin mang theo giaáy môøi.

Lieân laïc: Leä Giang Phan Thò Chín (714-878-6352), Thu Haø (714-778-3920).

Trung Taâm Phaät Giaùo Vieät Myõ Phuïng Söï Xaõ Hoäi môû lôùp nhaïc Muøa Thu 2005

Goàm caùc lôùp nhaïc piano, electronic keyboard, guitar, nhaïc lyù caên baûn, hoøa aâm, saùng taùc, luyeän gioïng, vaø tuyeån ca sinh cho

uûi noãi baát haïnh ñaõ qua cuûa mình. Em nôï naàn luùt ñaàu, vì coù laøm gì ñaâu. Chò haøng xoùm cuûa em, coù loøng toát cho vay, noùi em baây giôø ñaâu caàn thuû tieát vôùi ai nöõa, chaúng ai taëng cho baûng tieát haïnh khaû phong nöõa ñaâu, em coù nhan saéc, neáu ñi baùn nhaø haøng cuõng uoång ñi, haõy laøm moät ngheà khaùc vöøa coù tieàn vöøa nhaøn nhaõ. Chæ moät laàn thoâi hay moät ñeâm coù theå baèng ngöôøi ta laøm caû thaùng. Noùi thaúng ra laø laøm ñieám, laøm ñieám cao caáp. Em hoûi: -Vaäy thì coù traû nôï ñöôïc chò khoâng?

-Dó nhieân laø traû ñöôïc maø cöù traû daàn daàn, voäi gì, coøn bao nhieâu nhu caàu em caàn phaûi mua saém.

Gheï Moâ bi leùt tieáp: -Ñuùng, em ñaõ laøm ñieám, nhöng laø gaùi goïi, em vaãn ôû nhaø, caàn thì ngöôøi ta goïi, tieàn kieám ñöôïc khaù nhieàu, khoâng keå tieàn boa cuûa khaùch, ñuùng laø em caàn nhieàu nhu caàu mua saém, neân nôï vaãn hoaøn nôï. Hình nhö em ñi khaùch bao nhieâu cuõng khoâng ñuû, em vaãn nghó ñeán moät töông lai ñen toái ñang chôø ñôïi em…

Naêm caø tha haáp taáp: -Hoâm tröôùc coâ noùi coâ coù gaëp moät tay aên chôi naøo ñoù.

Coøn tieáp

ca ñoaøn Hoa Töø Bi. Khoùa nhaïc seõ khai giaûng: 2 giôø chieàu Thöù Baûy 3 Thaùng Chín, 2005, töø ngaøy 3 Thaùng Chín 2005 ñeán ngaøy 17 Thaùng Möôøi Hai 2005.

Thôøi haïn ghi danh töø 18 Thaùng Baûy 2005 ñeán 3 Thaùng Chín 2005. Ñòa ñieåm: Chuøa Baûo Quang 713 N. Newhope Street, Santa Ana, CA 92703.

Lieân laïc: Chuøa Baûo Quang 714-554-1287, nhaïc só: Nam Höng 714-657-5267 (Cell) Email: namhung2001@hotmail.com.

Kyù thö môøi: Thöôïng Toïa Thích Quaûng Thanh.

Ra maét taùc phaåm “Traàn Trung Ñaïo”

Ngaøy giôø: 1 giôø 30 chieàu Thöù Baûy, 3 Thaùng Chín 2005. Ñòa ñieåm: Hoäi tröôøng Leâ Ñình Ñieåu, nhaät baùo Ngöôøi Vieät, 14771 Moran Street, Westminster, CA 92683.

Lieân laïc: Leâ Ñình Caùc (562) 607-8887, Nguyeãn Thanh Huy (714) 267-3358, Phaïm Phuù Minh (714) 839-8746, Leâ Vaên Thaïnh (714) 839-9749, Traàn Minh Trieát (714) 878-9723, Traàn Trung Ñaïo (781) 8480344, Nguyeãn Thò Kim Ngaân (310) 7040667.

Vieän Vieät Hoïc vaø Hoäi Ñoàng Höông Quaûng Nam Ñaø Naüng toå chöùc ngaøy “Quaûng Nam Ñaø Naüng”

Ngaøy giôø: töø 12 giôø tröa Chuû Nhaät 4 Thaùng Chín, 2005. Ñòa ñieåm: Garden Grove Community Meeting Center, 11300 Stanford Avenue, Garden Grove. Ñoàng höông Quaûng Nam Ñaø Naüng thöïc hieän.

Thuyeát trình: “Ñoâi neùt veà xöù sôû vaø con ngöôøi Quaûng NamÑaø Naüng.”

Ñeâm nhaïc “Thu Vaøng” taïi The Bicycle Casino

Ngaøy giôø: Thöù Baûy 10 Thaùng Chín 2005, show 1 baét ñaàu töø 6:30 chieàu, show 2 töø 9:30 toái. Ñòa ñieåm: The Bicycle Casino, 7301 Eastern Avenue, Bell Gardens, CA. Lieân laïc: Veù $35 vaø $30 baùn tröôùc taïi Tuù Quyønh, Bích Thu Vaân, Bích Thu Linh (San Gabriel), The Bicycle Casino, Queâ Höông Music

(Rosemead).

Haønh Höông Nguõ Ñaøi Sôn Ngaøy giôø: Keùo daøi 8 ngaøy, töø ngaøy 10 ñeán ngaøy 18 Thaùng Chín, 2005. Ñòa ñieåm: Trung Quoác. Vieáng Töû Caám Thaønh, Di Hoøa Vieân (Baéc Kinh), Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh, Vaân Töông Thaïch Khuùc, Haèng Sôn, Ñaïi Baïch Thaùp, Thaïch Gia Trang, Nguõ Ñaøi Sôn...

Soá choã giôùi haïn, ghi danh tröôùc ngaøy 30 Thaùng Saùu, 2005.

Lieân laïc: Thanh Phuïng (562-597-0272), Nöõ Döông (714-265-5710). Ñeå bieát theâm chi tieát, xem website: www.hoanghiemphapvong.org.

Hoïp maët cöïu hoïc sinh lieân tröôøng trung hoïc Pleiku

Ngaøy giôø: 10 giôø saùng Chuû Nhaät 25 Thaùng Chín, 2005. Ñòa ñieåm: Lucky House Restaurant, 2158 South Bristol Street, Santa Ana, CA 92704.

Nhaèm muïc ñích ñeå caùc baïn cöïu hoïc sinh gaëp laïi thaày coâ xöa, baïn hoïc cuõ Ban Toå Chöùc Lieân Tröôøng Trung Hoïc Pleiku kính môøi thaày coâ vaø cöïu hoïc sinh Pleiku tham döï ngaøy hoïp maët thaân maät.

Do khoâng coù ñaày ñuû ñòa chæ cuûa quyù thaày coâ vaø quyù anh chò xin vui loøng xem ñaây laø thö môøi chính thöùc cuûa ban toå chöùc.

Lieân laïc: Chò Höông (714) 632-6642, cell: (714) 300-9789, Anh Cöôøng (714) 531-8011, Chò Nghóa (949) 981-2881.

Vieän Vieät Hoïc toå chöùc hoäi thaûo

Ngaøy giôø: 2PM, Chuû Nhaät, 2 Thaùng Möôøi, 2005. Ñòa ñieåm: Vieän Vieät Hoïc, 15355 Brookhurst Street, #222, Westminster, CA 92683. Ñeà taøi: “Laøm theá naøo ñeå höôùng daãn con em hoïc taäp thaønh coâng nôi hoïc ñöôøng Hoa Kyø.”

Dieãn giaû: Tony Ñoaøn, chuyeân vieân giaùo duïc thaønh phoá Westminster.

Lieân laïc: 714-775-2050.

Hoïa só Hoà Thaønh Ñöùc trieån laõm tranh

Ngaøy giôø: Töø ngaøy 15 ñeán ngaøy 23 Thaùng Möôøi naêm 2005. Ñòa ñieåm: Phoøng sinh hoaït Nhaät Baùo Ngöôøi Vieät, 14771 Moran Street, Westminster, CA 92683.

D Baùc Só Nha Khoa DÖÔNG THÒ THU HIEÀN BOLSA

FWY

BROOKHURST

WESTMINSTER

MAGNOLIA

FWY 22

BEACH BLVD

TOÁT NGHIEÄP DOCTOR OF DENTAL SURGERY TAÏI UNIVERSITY OF SOUTHERN CALIFORNIA

405

GIÔØ LAØM VIEÄC:

Thöù Hai ñeán thöù Baûy: 10 AM - 7 PM

NHA KHOA TOÅNG QUAÙT VAØ THAÅM MYÕ

Khaùm, nhoå vaø traùm raêng l Laøm raêng giaû caùc loaïi l Chöõa tuûy raêng, beänh Nöôùu, giaûi phaãu thoâng thöôøng. l

Taåy traéng raêng l Laøm khít raêng thöa l Boïc raêng ñoåi maøu do baåm sinh l Nhaän saên soùc treû em 2 tuoåi trôû leân l

D

7911 WESTMINSTER, WESTMINSTER, CA 92683

Tel: (714) 373-8032 (Ngay goùc ñöôøng Beach & Westminster, ñoái dieän Wells Fargo Bank)

NHAÄN: INSURANCE - MEDICAL - VISA, M.C.

DU HOÏC - BAÛO LAÕNH - THEÛ XANH VAÊN PHOØNG LUAÄT SÖ

THE THELAW LAW

LAÂM, THOMPSON, & PARK

THE THELAW LAW

12912 Brookhurst St. # 360 - Garden Grove, CA 92840

Tel: (714) 636-0999 * Fax: (714) 636-2421

- Treân 25 naêm kinh nghieäm - Töøng laø Bieän lyù (District Attorney) quaän Los Angeles.

- Töøng laø Luaät sö cuûa caùc Toå hôïp Luaät sö danh tieáng vaø caùc haõng Baûo Hieåm.

- Toát nghieäp töø caùc Ñaïi hoïc danh tieáng UC Berkeley vaø USC.

CHUYEÂN LO: * Tai naïn xe coä (coù theå mang veà ñeán 70% tieàn boài thöôøng), Tai naïn lao ñoäng * Du hoïc, Baûo laõnh thaân nhaân, Theû Xanh (Coù vaên phoøng ñaïi dieän ôû VN ñeå lo cho thaân nhaân cuûa quyù vò töø A tôùi Z)

* Tranh tuïng thöông maïi * Luaät Gia ñình, Caáp döôõng * Khai phaù saûn.

Khaån caáp xin goïi soá:

(714) 636-0999

THAM KHAÛO MIEÃN PHÍ Chuùng toâi chæ nhaän leä phí sau khi hoaøn taát hoà sô: Caàn tuyeån moät Thö Kyù / Paralegal thoâng thaïo Anh vaø Vieät ngöõ Du lòch, Du hoïc, Kinh doanh, Laøm vieäc/Lao ñoäng.

DAT

haén noù

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B3

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

Baøi döï thi

.3”

DIEÂN HOÀNG

DAT

vaø

Truyeän ngaén

Hoøn ñaûo trong hình naøy tröôùc naêm 1954 ñaõ ñöôïc in treân tôø giaáy baïc 10 ñoàng Vieät Nam, vaø laø moät hình aûnh nhöõng ngöôøi di cö mieàn Baéc ñaõ ñem theo trong loøng khi phaûi di cö vaøo mieàn Nam.

Xöa veà HOAØNG KHÔÛI PHONG

maáy keû nhôù

Chöông 3:

Cao Baèng - Laïng Sôn - Haï Long Tuaàn Chaâu - Caåm Phaû (Tieáp theo)

Minh hoïa: AÙNH BUØI

Noù troâng thaät deã gheùt!...

Heã beân naøy ñöôøng haén oâm ñaøn haùt baøi “Veát chaân troøn treân caùt (Traàn Tieán)” thì beân kia ñöôøng noù laïi haùt “Nhôù ngöôøi thöông binh (Phaïm Duy)”; Haén haùt “Muøa Xuaân treân thaønh phoá Hoà Chí Minh (Xuaân Hoàng)”, noù laïi haùt “Ñoàn vaéng chieàu Xuaân (Traàn Thieän Thanh)”; Coøn khi haén haùt “Muøa Ñoâng binh só (Phan Huyønh Ñieåu)”, noù laïi haùt “Muøa Ñoâng chieán só (Phaïm Duy)”... nhö theå Nhaïc Caùch Maïng vaø Nhaïc Vaøng ñang cuøng song taáu ñoái laäp vaäy!

Haén khoaûng xaáp xæ 55 tuoåi, daùng ngöôøi lom khom, maét coøn moät con, chaân khaäp khieãng do bom noå hoài ôû chieán tröôøng Taây Nguyeân. Ñích thò khoâng nhaàm laãn vaøo ñaâu, haén laø moät thöông binh Vieät Coäng (maø ôû trong nöôùc hay goïi laø thöông binh Caùch Maïng), vôùi boä quaàn aùo boä ñoäi cuõ meøm, nhaøu naùt, tay oâm khö khö caây ñôøn guitar ñieän, haùt daïo aên xin kieám côm qua ngaøy. Coøn noù, cuõng chaúng hôn gì chaân goã, maûnh ñaïn coøn naèm trong ñaàu, moät thöông binh naëng Vieät Nam Coäng Hoøa, cuõng oâm ñaøn guitar ñieän haùt ngheâu ngao beân heø phoá ñoái dieän, cuøng ngheà vôùi haén “aên xin kieám côm ñoä nhaät”.

Haén vôùi noù coù leõ xaáp xæ tuoåi nhau. Chaúng hieåu vì sao cuøng aên xin treân cuøng tuyeán ñöôøng cuûa Quaän Taân Bình nhöng heã haén beân naøy ñöôøng thì noù laïi beân kia ñöôøng hoaëc ngöôïc laïi. Moät söï phaân caùch voâ hình gioáng nhö ngaøy naøo treân chieán traän suïc soâi khoùi löûa cuûa caùch ñaây 30 naêm. Tröôùc 1972, haén töøng laø moät tieåu ñoaøn tröôûng quaân chính qui Baéc Vieät ngang doïc chieán tröôøng Mieàn Nam. Cuoái naêm ñoù, haén bò thöông naëng vaø trôû thaønh thöông binh. Cuoäc soáng cuûa haén boãng trôû thaønh ñòa nguïc traàn gian khi trôø veà queâ ngheøo. Mieàn Baéc ngaøy aáy, cuoäc soáng coøn khoù khaên laém. Huaân chöông khaùng chieán, trôï caáp thöông binh haøng thaùng, khoâng cöu mang noåi cuoäc soáng gia ñình khoán khoù cuûa

haén. Vôï haén ñang taâm boû ñi laáy moät tay caùn boä giaøu coù treân Huyeän, boû maëc haén vôùi thaèng con coøm nhom oám nhaùch. Buoàn tình, buoàn ñôøi haén trôû thaønh keû haønh khuaát aên xin töø luùc naøo khoâng hay. Cuoäc soáng tha phöông caàu thöïc cuûa hai boá con keùo daøi theo naêm thaùng, ngaøy nay mai ñoù, con ñi tröôùc caàm chieác noùn laù, boá ñi sau oâm ñaøn guitar haùt ñuû thöù baøi caùch maïng. Tieàn xin ñöôïc, boá con soáng taïm laây laát qua ngaøy. Roài moät hoâm, thaèng nhoû töï nhieân laên ñuøng ra baát tænh. Noù bò soát xuaát huyeát naëng, vónh vieãn ra ñi trong noåi baøng hoaøng ngô ngaùc cuûa haén. Haén nhö keû ñieân lang thang khaép nôi, tieáng ñaøn guitar cuûa haén buoàn baõ vaø aån chöùa bao noãi nieàm u uaát.

Ngöôøi ta cho tieàn hay khoâng cho, haén vaãn khoâng maøng, haén vaãn cöù haùt cho noåi loøng chính mình. Ñôøi haén luoân ñaùnh maát nhieàu cô hoäi, bôûi soá phaän nhö côn aùc moäng luoân buûa vaây laáy haén... Thaùng Ba 2003 haén leo taøu, boû vaøo Mieàn Nam, laøm moät chuyeán ñi thaät xa, boû laïi sau löng nhöõng kyû nieäm ñau buoàn cuûa cuoäc ñôøi moät caùn binh Coäng saûn Baéc Vieät “heát thôøi”. Haén vaãn ñi aên xin vôùi caây ñaøn guitar nhö thuôû naøo nhöng tieàn kieám ñöôïc ruûng rænh hôn. Mieàn Nam daãu sao cuoäc soáng cuõng phoàn vinh hôn maø - haén nghó vaäy!

Hình aûnh nhöõng ngöôøi aên xin thöông pheá binh vôùi caây ñôøn guitar (xaøi bình ñieän) rong ruoåi treân nhöõng neûo ñöôøng gioù buïi cuûa ñaát nöôùc Vieät nam hieän nay cuõng khaù phoå bieán.

Nhìn hoï thaät khoù phaân bieät ñöôïc ñaâu laø thöông pheá binh Vieät Nam Coäng Hoøa, ñaâu laø pheá binh Caùch Maïng, neáu hoï khoâng taâm söï hay noùi ra. Haén ñi khaép quaän huyeän, tænh thaønh ôû Mieàn Nam ñeå “kieám soáng”. Cuoái cuøng haén truï laïi hay xin aên treân ñöôøng phoá quaän Taân Bình, moät quaän ñoâng daân, baùn buoân taáp naäp ôû Saigon hoa leä ngaøy naøo.

Ngöôøi daân doïc caùc con ñöôøng Lyù Thöôøng Kieät, Caùch Maïng Thaùng Taùm, Coäng Hoøa, Tieáp trang B4

Trong söông khoùi cuûa buoåi chieàu nay, toâi khoâng nhìn thaáy nhöõng toøa nhaø cao taàng vôùi moät daõy côø treân noùc, toâi khoâng nhìn thaáy con ñöôøng chính chaïy qua thaønh phoá Haï Long, maø thay vaøo ñoù laø moät xoùm chaøi heo huùt, vôùi nhöõng boùng ngöôøi môø môø löôùt qua. Coù luùc toâi thaáy roõ caùc ngöôøi baïn cuøng lôùp cuûa hôn naêm chuïc naêm veà tröôùc, troän vôùi hình aûnh nhöõng ngöôøi phu moû than, buïi than phuû ñen xì töø ñaàu tôùi chaân, thaäm chí khoâng phaân bieät ñöôïc nam, nöõ coâng nhaân. Coù luùc toâi laø moät caäu beù nhaûy chaân saùo treân con ñöôøng doác, ñaàu chuùi tôùi phía tröôùc vì ñang xuoáng doác, daàn daø nhöõng hình aûnh naøy roõ neùt hôn...

Toâi thaáy toâi treû laïi naêm chuïc tuoåi, maëc quaàn sooïc xanh, aùo sô mi traéng boû trong quaàn, chaân ñi deùp cao su hieäu con hoå, ñöùng trong maáy haøng ñaàu cuûa lôùp. Caû moät thò traán Caåm Phaû Moû vôùi hôn möôøi ngaøn daân, chæ coù moät tröôøng tieåu hoïc coâng laäp, maø trong ñoù lôùp nhaát cuûa chuùng toâi laø lôùp cao nhaát.

Ngoaøi boán möôi ba nam sinh coù baûy chò nöõ sinh, ñöùng thaønh hai haøng rieâng beân caïnh khoái nam sinh. Thaày hieäu tröôûng Nguyeãn Höõu Phaùi kieâm nhieäm thaày daïy lôùp toâi maëc boä complet traéng, thaét caø vaït ñen ñöùng treân theàm, gioïng sang saûng noùi veà lyù do taïi sao naêm nay thaày cho lôùp nhaát ñi thaêm vònh Haï Long sôùm, tröôùc khi lôùp chuùng toâi ñi thi tieåu hoïc.

Thaày noùi hai naêm tröôùc chuyeán ñi chôi vònh Haï Long ñöôïc toå chöùc sau kyø thi tieåu hoïc, vaø laø moät sinh hoaït cuoái cuøng cuûa moãi naêm hoïc.

Nhöng vì sau moãi kyø thi thöôøng coù ngöôøi ñoã, coù ngöôøi tröôït xaáu hoå vôùi thaày, vôùi baïn neân ñaõ khoâng tham gia cuoäc du ngoaïn Haï Long. Naêm nay thaày toå chöùc ñi Haï Long tröôùc khi ñi thi, ñeå caû lôùp chöa coù ai buoàn vì thi tröôït vaø khoâng moät ai trong lôùp phaûi thui thuûi ôû nhaø, trong khi nhöõng baïn khaùc ñang vui chôi vôùi trôøi vaø bieån. Thaày cuõng muoán chuùng toâi coù moät ngaøy thaät vui, thaät thoaûi maùi tröôùc khi leàu choõng ñi thi, vaø cuõng khuyeân chuùng toâi khoâng neân caêng thaúng quaù khi vaøo phoøng thi.

Maëc duø thaày toâi ñaõ tính toaùn caån thaän tröôùc, song cuoäc du ngoaïn Haï Long vaãn khoâng theå coù ñaày ñuû caû lôùp, moät vaøi anh chò ñaõ vaéng maët do raát nhieàu lyù do. Chuyeán ñi naøy caû lôùp chuùng toâi ñöôïc thuyeàn ñinh cuûa moät phuï huynh hoïc sinh trong tröôøng, tình nguyeän ñöa caû lôùp chuùng toâi tôùi moät hoøn ñaûo khaù lôùn naèm trong vònh Haï Long, ñeå roài buoåi chieàu tröôùc khi nöôùc trieàu leân seõ tôùi ñoùn caû lôùp veà.

Thaønh thöû ñaây khoâng phaûi laø moät cuoäc du ngoaïn chính thöùc cuûa nhaø tröôøng, maø laø dòp ñeå thaày khích leä chuùng toâi tröôùc khi ñi thi, truyeàn cho chuùng toâi moät chuùt kinh nghieäm.

Chöa bao giôø toâi thaáy thaày toâi khoan hoøa nhö theá, bôûi vì caùch daïy hoïc ngaøy xöa ñi lieàn vôùi caây roi. Moãi naêm vaøo ñaàu nieân khoùa thaày toâi saém moät caây roi môùi. Khoâng laøm ñöôïc toaùn ñoá coù theå ñöôïc tha, nhöng khoâng thuoäc baøi thì trai cuõng nhö gaùi phaûi laõnh naêm roi maây vaøo ñít. Nhieàu chò ñaõ ñeán tuoåi laáy choàng, nhöng thaày vaãn baét chìa baøn tay ra ñeå thaày ñaùnh vaøo baøn

tay, trong khi boïn con trai thì bò thaày noïc ra moät caùi gheá daøi tröôùc khi nhaän nhöõng roi ñoøn vaøo ñít. Thaønh thöû boïn hoïc troø chuùng toâi sôï thaày nhö sôï coïp. Theá nhöng trong buoåi du ngoaïn ñoù, thaày laø moät ngöôøi khaùc, thaày aân caàn vôùi taát caû moïi ngöôøi, thaày daën caùch vaøo phoøng thi vaán ñaùp, thaày daïy caùch laøm luaän thì haõy coá nghó caùi môû baøi vaø keát luaän cho thaät hay, roài cheùp ngay vaøo giaáy phaàn môû baøi tröôùc. Sau ñoù haõy nghó ñeán caùi thaân baøi. Khi cheùp vaøo giaáy thi coá khoâng neân daäp xoùa, vaø neáu caûm thaáy khoâng ñuû giôø ñeå cheùp toaøn boä thaân baøi, thì haõy boû troáng vaøi doøng maø cheùp ngay caùi keát luaän vaøo baøi thi cuûa mình.

Khoâng bieát coù phaûi chuyeán ñi chôi Haï Long giuùp cho lôùp chuùng toâi töï tin hôn khi vaøo phoøng thi, chæ bieát raèng naêm ñoù lôùp toâi thi ñaäu gaàn heát, chæ tröø vaøi hoïc troø ñau yeáu quanh naêm, ñi hoïc buoåi ñöïc buoåi caùi khoâng theo ñuû chöông trình laø tröôït voû chuoái maø thoâi. Thaày toâi daïy hoïc voán ñaõ noåi tieáng trong vuøng, moãi naêm só soá cuûa tröôøng ñi thi tieåu hoïc ñaäu 80%, nhöng naêm ñoù lôùp toâi ñi thi ñaït ñöôïc thaønh tích kyû luïc, naêm chuïc ngöôøi chæ coù 4 ngöôøi khoâng may maén, maø trong ñoù coù moät anh baïn thaät thaân cuûa toâi teân laø Traàn Ñaêng Moâ.

Nöûa theá kyû sau ñöùng tröôùc nhöõng gheành ñaù, choã naøo toâi cuõng caûm thaáy quen quen, hình nhö toâi ñaõ ñeán ñaây roài, choã naøo toâi cuõng thaáy döôøng nhö tieáng thaày laãn trong tieáng gioù bieån, ñang giaûi thích cho chuùng toâi taïi sao coù nhöõng ngaán nöôùc treân gheành ñaù? Hang naøy goïi laø hang 10 giôø vì vaøo muøa thuûy trieàu, khoaûng 10 giôø saùng nöôùc ruùt ñeå loä cöûa hang, ngöôøi ta coù theå bôi thuyeàn vaøo trong, nhöng boán giôø chieàu nöôùc leân thì phaûi ra veà, keûo khoâng nöôùc bít maát cöûa ra vaøo, phaûi nghæ ñeâm laïi trong hang, chôø hoâm sau chôø nöôùc ruùt môùi ra ñöôïc.

Maø khoâng phaûi chæ coù hình aûnh cuûa thaày toâi maø thoâi, xuùm xít quanh thaày laø caùc baïn ñaõ cuøng gia ñình di cö vaøo Nam nhö gia ñình toâi.

Trong baûy ngöôøi hoïc troø cuûa Tieáp trang B4

LÔÙP CAÁP TOÁC LUYEÄN THI REAL ESTATE LICENSE KEÁT QUAÛ BAÛO ÑAÛM - Khoâng ñaäu hoïc laïi mieãn phí

Phuï traùch: NGUYEÃN THEÁ THOÂNG * 1 lôùp cho ngöôøi ñaõ coù giaáy baùo thi vaø 1 lôùp cho ngöôøi ñaõ hoïc heát Principle, ñaõ noäp ñôn thi hay môùi coù giaáy baùo. * Caáp toác oân kyõ boä Principle vaø tích cöïc taäp giaûi ñaùp thaät nhieàu caùc ñeà thi môùi nhaát. * Taát caû caùc lôùp ñeàu coù taøi lieäu hoïc, caâu hoûi thi, lôøi giaûi ñaùp vaø ngöõ vöïng dòch sang tieáng Vieät cho ngöôøi keùm Anh Ngöõ HOÏC MOÃI TUAÀN 3 BUOÅI

Giôùi Thieäu Choã Laøm.

Kieám Tieàn Ngay.

GIÔØ LAØM VIEÄC: Mon - Fri: 1PM - 5PM Sat.-Sun.: 9:30AM - 3PM

Ghi teân, hoûi chi tieát:

(714) 775-1909 / (626) 282-2244 15751 Brookhurst St. # 230 treân laàu, Westminster, CA 92683 (Giöõa MC Fadden vaø Edinger)

B4 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu) .3”

Kyø 138 Chu Phi Yeán ñeán ñaây khoâng coøn ñuøa nöõa maø naøng toû ra tö löï: “Khoâng ngôø Phaïm Cung baây giôø laïi laø thuû lónh cuûa nhoùm saùt thuû aùc oân noåi tieáng. Boïn naøy ñöôïc noäi toå Chu Nguyeân Chöông ñaøo taïo, dó nhieân cha naøng (luùc ñoù chæ laø ñöùa chaùu noäi nhoû beù) khoâng ñi laïi trong giang hoà neân hoï khoù nhaän bieát oâng ta laø ai, ngöôïc laïi oâng ta bieát raát roõ hoï..”.

Nghó theá naøng laøm ra veõ quyù khaùch: - Xin ñöôïc chaøo taùm vò ñaïi hieäp. Phuï thaân maáy ngaøy tröôùc ñaây bò beänh caûm, nay lôøi noùi hôi khoù khaên, neân coù theå laøm cho caùc ñaïi hieäp khoâng vöøa loøng, mong caùc vò neå

haén vaø noù Tieáp trang B3

Hoaøng Vaên Thuï, Chöõ Ñoàng Töû... khaù quen thuoäc vôùi daùng ñi xieâu veïo cuûa haén cuøng baøi haùt xao ñoäng loøng ngöôøi “Veát chaân troøn treân caùt”, cuõng nhö quen maét vôùi hình aûnh haøng ngaøy ngheâu ngao haùt cuûa cuûa gaõ aên xin kia, maø haén goïi laø “noù”. Nghe noùi noù, töøng laø moät só quan Vieät Nam Coäng Hoøa, bò thöông cuõng vaøo Muøa heø 1972 - caùi Muøa heø maø haén cuõng nhôù maõi khoâng queân, caùi muøa gaét, noùng,böùc aáy... ñaõ huûy hoaïi moät phaàn thaân theå cuûa haén - noù bò töôùc moät chaân vì mìn, phaûi ñi chaân goã töø ñoù vaø vaøi maûnh ñaïn coøn naèm trong ñaàu.

Haén khoâng thích noù vì leõ ñôn giaûn, noù cuõng kieám aên theo caùch cuûa haén.Maø laï thaät, giaûi phoùng 30 naêm roài, maø noù vaãn cöù “haùt nhaïc nguïy nhaïc vaøng maõi, coù gheùt boû meï khoâng chöù?” - nhieàu luùc haén la toaùng vaäy.

Haén daãu aên xin nhöng caùi chaát coäng saûn nhö coøn aån taøng trong maùu. Haén thaáy ngöùa maét khi gaëp gaõ aên xin töøng khoaùc aùo binh só Coäng Hoøa Mieàn Nam, haùt khôi khôi treân ñöôøng phoá cuûa haén, ñöôøng phoá maø haén töøng ñoå maùu treân chieán tröôøng khi xöa ñeå coù moät ngaøy Mieàn Nam ñöôïc giaûi phoùng. Sai goøn laï thaät, ñuû caûnh ngöôøi giaøu keû khoù, coù leõ ñaát laønh chim ñaäu neân ai cuõng coù theå tuï veà ñaây kieám soáng kieám aên?! Tuy nghó vaäy, tuy coù luùc veânh veânh caùi maët, moãi khi giaùp maët noù, thieät tình trong loøng nhieàu luùc haén cuõng thaáy ñaéng cay. Haén hôn gì haén, duø laø keû mang danh chieán thaéng. Noù thua gì haén, duø laø keû chieán baïi keå töø ngaøy 30/4/1975. Cuoäc ñôøi nhieàu caùi ngang traùi, traùi ñaát troøn laém leõ vui buoàn, coù ai ngôø ngay treân maûnh ñaát Saigon giaûi phoùng, nhöõng thöông binh coäng saûn

tình cuûa Phaï ... aù queân... Lyù ñaïi hieäp maø tha loãi cho. Thaät ñoäi ôn voâ cuøng.

Boïn Baùt Hoå nhö e theïn, vì chuùng khoâng ngôø coâ baïn gaùi cuûa Lyù Töï Sinh, ngoaøi veû ñeïp tieân nga coøn laø moät tieåu thö aên noùi thaät duyeân daùng khieán ngöôøi ñoái dieän khoù phaät loøng.

Phi Yeán nhö ñoaùn bieát yù nghó cuûa boïn hoï, lieàn mæm cöôøi tieáp: - Chö vò cuõng ñaõ bieát ta laø Phuïng AÅn, coù phöôùc ñöôïc laøm hoân theâ cuûa ñaïi hieäp Lyù Töï Sinh ñaây... – vöøa noùi naøng vöøa haùy maét ra hieäu cho Phaïm Cung xaùc nhaän.

Baùt Hoå nghe vaäy caøng theâm ngöôõng moä Phaïm Cung. Ñôïi cho boïn baùt hoå ngoài xuoáng xong, Phaïm Cung hoûi Phi Yeán: - Côù gì muoäi laïi coù maët taïi nôi naøy?

- Thì cuõng nhö ñaïi ca ñaáy thoâi! Tìm ngoïc tyû ñeå baùn laïi kieám lôøi. – Phi Yeán laøm ra veû bí maät traû lôøi. Vaø sau ñoù laïi tieáp: - Moät ngöôøi giuùp vieäc cho gia phuï gia maãu teân Hueä nöông, thöôøng ngaøy vaãn laøm coâ aû haùt rong giuùp gia phuï gia maãu coù theâm chuùt tieàn tieâu xaøi trong nhöõng ngaøy soáng ôû Giao Chaâu naøy.

Nghe Phi Yeán nhaéc ñeán Hueä nöông haùt aû ñaøo naøo ñaáy, Phaïm Cung giaät mình hoûi doàn: cuøng ñi xin aên vôùi thöông binh coäng hoøa?

Haén tuy gheùt noù nhöng laø “keû ñoàng caûnh ngoä”, cho neân haén cuõng khoâng ra maët baøi baùc duø hay chöûi ñoång. Nhieàu luùc haén leùn nghe noù haùt maáy baøi nhaïc vaøng gì ñoù, loøng cuõng thaáy xuùc ñoäng nhieàu, nhaát laø khi nghe noù haùt baøi “Anh khoâng cheát ñaâu em (Traàn Thieän Thanh)”. ... Sai goøn maáy tuaàn nay, möa daàm deà, ñöôøng phoá ngaäp lung tung. Haén ñi haùt vaø xin tieàn “eá aåm” quaù, nhieàu luùc ñoùi meo. Ngoài döôùi maùi hieân chôï haén gaûy ñaøn laïi haùt khuùc haùt “Veát chaân troøn treân caùt” - baøi tuû cuûa haén.

Boãng coù tieáng noùi nheø nheø voïng laïi sau löng: - Ñaèng aáy haùt baøi naøy... hay laém?!

Trôøi, noù “thaèng thaáy gheùt” ñöùng caïnh haén khi naøo khoâng roõ. Haén caát gioïng hoûi phang: - Hay laø hay theá laøo? - caùi gioïng mieàn Baéc cuûa haén nghe chua laøm sao.

- Nhaäu chung nghen... mình coù xò röôïu vaø ít khoâ maém?

- Ñöôïc neáu khoâng cheâ vaø gheùt tao...

- Cheâ vaø gheùt laøm gì... cuøng thaân phaän “aên maøy aên xin” maø!...

Theá laø haén vaø noù noác röôïu ñeá nhö ñoâi baïn tri kyû töø thuôû naøo. Lôøi qua tieáng laïi, hai gaõ thöông pheá binh cuûa hai cheá ñoä nhö tìm ra ñöôïc caùi chung trong coõi söông muø ñang chöùa chaáp thaân phaän ngheøo moïn cuûa hoï. Haén vaø noù, laïi cuøng haùt nhöõng baøi haùt cuûa nhau, tieáng ñaøn guitar nhö hoøa ñieäu trong chieàu toái möa taàm taõ.

Haén coù dòp quan saùt noù kyõ hôn. Noù cuõng ñoä chöøng hôn 50 möôi, ñoâi maét saâu thaêm thaúm vaø quaàng ñen, ñoâi goø maù nhaên nheo giöông cao vaø hoùp laïi nhö boùp chaët caû haøm raêng caùi maát caùi coøn. Noù cho haén xem maáy taám hình cuõ, ngaøy noù coøn laø só quan boä binh trong quaân ñoäi Coäng Hoøa Mieàn Nam. Haén cuõng luïc voäi maáy böùc hình cuõ meøm chuïp haén treân chieán tröôøng Mieàn Nam khi xöa, vôùi muõ tai beøo, deùp raâu, vai mang AK. Haén vaø noù ngaø say, khoaûng nöûa ñeâm thì noù chaøo ra veà duø haén coá níu giöõ. Nhìn noù böôùc ñi trong möa, vôùi chieác quaàn daøi raùch tôi taû, chieác aùo sôøn vai, vaù víu nhieàu choã, haén chôït thaáy chaïnh loøng.

Luùc noù ñaõ ñi xa, haén nhìn treân saïp goã nôi haén nguû, thaáy coù chieác bình ñieän nhoû vaø maãu giaáy quaán quanh bình ñöôïc coät baèng sôïi thun nhoû.

Haén ñoïc voäi doøng chöõ vieát khaù ñeïp: “... oâng giöõ chieác bình ñieän naøy maø xaøi, toâi coù dö moät caùi!...” Haén cheùp mieäng noùi thaàm: - Thaèng naøy... daân mieàn Nam coù khaùc... phoùng khoaùng döõ, cho mình caùi bình ñieän môùi tinh.

Chaúng laø chieác bình ñieän

- Hueä nöông haùt aû ñaøo? Soáng taïi Tieân Löõ? – Muoäi daãn ta gaëp ngöôøi naøy ñöôïc khoâng?

- Caàn gì phaûi daãn! Tan canh moät thì coâ ta laïi veà nhaø nhö thöôøng ngaøy... Ñaïi ca muoán laøm gì thì laøm, keû aên ngöôøi ôû trong nhaø naøy ñaáy!

Thaáy cung caùch aên noùi cuûa Phi Yeán chöa heát chaát tieåu thö quyeàn quyù giaøu coù, Phaïm Cung böïc mình laém, nhöng vì chuyeän lôùn, chaøng ñaønh daèn côn thònh noä: - Muoäi ñöøng coù dôû hôi. Roài muoäi seõ bieát Hueä nöông maø ta muoán tìm laø ai? Luùc aáy muoäi seõ khoâng theå xem thöôøng coâ ta nöõa!

Thaáy caùch ñoái ñaùp qua laïi cuûa caëp trai gaùi treû naøy thaät laï ñôøi. Moät beân hình nhö ghen töông, moät beân nhö thöïc tình muoán tìm hieåu moät caùi gì ñoù. caû boïn Baùt Hoå cuõng nhö Haøo Chaâu Song Kieám khoâng hieåu gì caû. Ñeå phaù tan moïi nghi ngôø, Phaïm Cung ñaùnh troáng laûng: - Thoâi ñöôïc, baùt Hoå haõy giuùp ta truy tìm vuï ngoïc tyû ngay töø baây giôø... Ta phaûi tieáp chuyeän rieâng vôùi nhò vò tieàn boái ñaây. – Vöøa noùi chaøng ta vöøa ñöa maét höôùng veà phía Haøo Chaâu Song Kieám.

Hieåu yù Phaïm Cung muoán ñuoåi boïn baùt Hoå ñi, Chu Phi Yeán voït ra tröôùc saân, noùi voïng vaøo: cuûa haén daïo naøy truïc traëc hoaøi, nhieàu luùc ñang haùt, maát ñieän ngang xöông. Haén chöa coù tieàn ñeå mua môùi neân ñaønh caàm cöï qua ngaøy vaäy. Chaúng hieåu, noù ñeå yù khi naøo maø bieát roõ vaäy! - haén nhuû thaàm. Roài baâng khuaâng haén nhìn nhöõng gioït möa nhieãu xuoáng töø maùi hieân goùc chôï, döôùi aùnh ñeøn ñöôøng haét boùng, troâng nhöõng gioït nöôùc nhö long laïnh laï thöôøng. Haén chôït thaáy mæa mai laøm sao cuoäc soáng naøy, chính quyeàn hoâ haøo “thöông binh taøn nhöng khoâng pheá”, keâu goïi “uoáng nöôùc nhôø nguoàn” nhöng coù bao giôø caùc vò aáy hieåu ñöôïc ñaày ñuû nhöõng noãi ñau cuûa nhöõng ngöôøi thöông pheá bình töøng hieán daâng xöông maùu vaø moät phaàn thaân theå mình cho cuoäc chieán voâ nghóa naêm xöa, coù duø hoï laø ai thöông binh cuûa cheá ñoä naøo? Caùi tính nhaân baûn vaø tình ngöôøi maø caùch maïng töøng hoâ haøo, phaûi chaêng ñaõ ñöôïc theå hieän ñuùng möïc treân ñaát nöôùc naøy? Nhöõng ngöôøi ñaõ cheát hay töøng hieán moät phaàn thaân theå mình cho cuoäc chieán, vì baát cöù lyù töôûng hay hoaøi baõo naøo, ôû phía naøo Coäng Saûn hay Quoác Gia, ñeàu ñaùng ñöôïc quyù troïng. Sau ngaøy 30 Thaùng Tö 1975, haén töøng nghe noùi ngöôøi ta san baèng Nghóa Trang Quaân Ñoäi Bieân Hoøa, cuøng taát caû nhöõng nghóa trang khaùc cuûa Quaân Ñoäi Mieàn Nam... phaûi chaêng ñoù laø caùi nhìn haïn heïp cuûa caùi cheá ñoä maø haén töøng laø moät phaàn trong ñoù? Coù ai ñaõ coù saùng kieán xaây döïng nhöõng taám moä bia cho nhöõng ngöôøi con Vieät ñaõ cheát vì chieán tranh tröôùc 1975 - khoâng phaân bieät beân naøy hay beân kia, chöa? Hay caùi ranh giôùi haän thuø vaãn coøn ñoù, töïa nhö ranh giôùi vó tuyeán 17 ngaøy naøo?...

Haén töï nhuû, ngaøy mai seõ gheù laïi choã noù cö nguï “döôùi goùc caàu toái om”. Haén ñònh seõ cho laïi noù boä ñoà cuõ nhöng cuõng coøn khaù môùi, maø haén ñang coù saün. Haén chôït hieåu raèng, caùi ñònh meänh cuûa ñôøi ngöôøi luoân raát khaéc nghieät vaø ñoäc aùc, chöa töøng bao giôø cho pheùp ai soáng ñeán taän cuøng nieàm vui hay noãi khaùt voïng soáng, nhö chính mình haèng mong moûi.

Haén hay noù, vaãn chæ laø chöùng nhaân cuûa moät cuoäc chieán töông taøn coát nhuïc. Caùch maïng hay Coäng Hoøa; nhaïc ñoû hay nhaïc vaøng, nhaïc phaûn chieán; chieán thaéng hay thaát baïi... coù nghóa gì khi soá phaän con ngöôøi maõi cöù moûng manh, ñong ñöa trong chính voøng tay mình?

Haén boãng thaáy raát thích lôøi baøi haùt, noù ñaõ haùt ñeâm naøy: “... OÂi chinh chieán ñaõ mang ñi baïn beø.

Ngöïa hoàng ñaõ moûi voù cheát treân ñoài queâ höông. Coøn coù ai khoâng coøn ngöôøi, oâi nhaân loaïi maët trôøi vaø em toâi naøy ñoâi moâi xin thöông ngöôøi. OÂi nhaân loaïi maët trôøi trong toâi...” (Xin maët trôøi nguû yeân - Nhaïc Trònh Coâng Sôn) ... Laàn löïa vì meät moûi sau moät ngaøy daøi lang thang ñi xin aên vaø haùt, haén chöa ñeán thaêm noù ñöôïc nhö döï ñònh. Noù maáy hoâm lieàn sao cuõng vaéng boùng, haén hôi soát ruoät ñònh buïng toái nay seõ gheù sang choã noù xem sao

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - Xin chö vò “baùt Hoå” theo toâi, toâi seõ thay cho ñaïi ca daãn quí vò ñeán nôi aáy, maëc daàu chæ coøn laïi caùi hoá troáng trôn!

Nghe Chu Phi Yeán giuïc, caû taùm ngöôøi vui möøng, lieán ñöùng daäy cuùi ñaàu chao Haøo Chaâu Song Kieám ñeå töø giaõ, roài xoay sang Phaïm Cung thöa: - Chuùng toâi xin Lyù ñaïi nhaân cho pheùp ñöôïc ñi theo Phuïng AÅn coâ nöông!

Noùi döùt caâu, caû taùm ngöôøi nhaém theo höôùng coù tieáng noùi cuûa Chu Phi Yeán vuùt ñi.

Phaïm Cung nhìn theo hoï moät luùc laâu nhö muoán cho hoï thaät söï maát daïng môùi quay sang song thaân cuûa Chu Phi Yeán thöa: - Thöa baù baù, baù maãu, chaùu vaø Yeán muoäi bieát nhau chaúng qua cuøng gaëp hoaïn naïn giuùp nhau thoâi. Vaû laïi luùc ñoù Yeán muoäi laïi giaû trai, ñang bò thöông naëng... Xin hai baùc tha toäi khoâng bieát löôïng söùc mình ñaõ lôõ laàm...

Chu Doaõn Vaên gaït ngang: - Ta khoâng chaáp nhaát ñieàu naøy! Giôø thì ta soáng coøn thua moät ngöôøi daân bình thöôøng, thì coù laø gì ñaâu ñeå noùi naøy noùi noï vôùi coâng töû. Ta vaø phu nhaân chæ muoán ñöôïc yeân oån ôû nhöõng ngaøy thaùng coøn laïi... Nhöõng caùi gì Yeân Nhi thích thì chuùng ta ñeàu thích heát!

Coøn tieáp

vaø... moät laàn nöõa, haén laïi ñaùnh maát moät cô hoäi... Nhìn choã ôû cuûa noù maø haén thaáy loøng quaën ñau. Nghe ngöôøi ta noùi laïi, moät ñeâm möa gioù caùch ñaây vaøi hoâm, haén ñaõ naèm cheát cong queo nôi goùc caàu taêm toái.

Haén thaáy mình nhö ñang khoùc! Haén khoùc cho ngöôøi vaø caû cho chính mình...

Trôøi Saigon vaãn chôït möa chôït naéng, nhö ñôøi lính phong söông ñeán taän cuøng vaäy?!...

Dieân Hoàng

Xöa veà maáy keû nhôù

Tieáp trang B3

thaày theo gia ñình vaøo Nam, coù hai ngöôøi sau naøy trôû thaønh baùc só laø Traàn Tuaán Phong vaø Ngoâ Quang Nghieâm, moät luaät sö laø Chu Quang Trung, hai anh em Nguyeãn Ñöùc Thìn vaø Nguyeãn Ñöùc Phuùc cuøng vôùi toâi beùt nhaát cuõng laø nhöõng só quan cuûa Quaân Löïc Vieät Nam Coäng Hoøa. Rieâng chò Thuùy chò ruoät Ngoâ Quang Nghieâm ñaõ maát sôùm vì beänh.

Caû saùu ngöôøi hoïc troø cuûa thaày di cö vaøo Nam hieän nay ñeàu coù maët ôû Myõ, rieâng thaày toâi naêm 1975 bò keït laïi, maëc duø ngöôøi con trai thöù hai cuûa thaày laø em Nguyeãn Höõu Taán khi ñoù ñang du hoïc ôû Ñöùc, nhöng chöa kòp laøm hoà sô ñoaøn tuï gia ñình, thì thaày ñaõ qua ñôøi. Con gaùi thaày laø em Taàn, veà sau naøy laø hoïc troø cuûa anh toâi taïi tröôøng Quoác Gia Sö Phaïm Saøi Goøn, choàng cuûa Taàn laø moät só quan ngaønh Chieán Tranh Chính Trò, sau naêm 1975 phaûi ñi hoïc taäp maáy naêm, vaø ñaõ qua Myõ khaù muoän maøng theo chöông trình HO. Naêm tröôùc anh toâi töø Vieät Nam qua thaêm caùc chaùu, vôï choàng Taàn ñeán chaøo thaày. Toâi tieác laø ñaõ khoâng coù cô hoäi ñoù vôùi thaày toâi. Toâi tieác laø nhöõng naêm tröôùc 1975, toâi chæ gheù thaêm thaày moät laàn duy nhaát, khi toâi ñaõ trôû thaønh moät só quan vaø thaày laø Thanh Tra Tieåu Hoïc ôû Quaûng Ngaõi. Sau naøy thaày trôû veà Saøi Goøn, coøn toâi thì lang thang trong quaân nguõ, ít khi naøo ñöôïc döøng chaân laâu moät choã.

Maáy naêm tröôùc ñaây Ngoâ Quang Nghieâm veà thaêm Caåm Phaû, anh laøm moät böõa côm thaân maät cho caû lôùp, khi sang ñaây Nghieâm cho toâi bieát: Chò Maõo baây giôø giaø khoâng theå töôûng töôïng ñöôïc, Traàn Ñaêng Moâ laøm phu moû than, moät soá baïn cuøng lôùp vôùi chuùng toâi khaù giaû, nhöng ña soá ngheøo, khoå. Tröôùc toâi hai naêm Traàn Tuaán Phong cuõng veà thaêm Caåm Phaû, khi sang ñeán ñaây anh goïi cho toâi vaø khoâng tieác lôøi maït saùt cheá ñoä, ñaõ laøm cho Caåm Phaû baây giôø khoâng coøn moät chuùt naøo gioáng nhö Caåm Phaû tröôùc kia cuûa chuùng toâi.

Moïi söï thay ñoåi loän tuøng pheøo...

DAT

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B5

.3”

DAT

B6 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu) .3”

Chaâu vaø Leâ Vaên Höôùng cuøng haøng chuïc ñoàng ñaïo töø khaép nôi veà ñaõ cöû haønh moät leã daâng höông thaät xuùc ñoäng. Kyõ sö Luaân, moät tín ñoà treû Phaät Giaùo Hoøa Haûo ñaõ khoâng ngaên ñöôïc xuùc ñoäng nhieàu laàn khi thay maët ban toå chöùc ñoïc tieåu söû cuûa tu só Traàn Vaên UÙt töï Hoøa Laïc, ngöôøi vöøa töï thieâu vì ñaïo phaùp vaøo ngaøy 5 Thaùng Taùm vöøa qua khi tu só cuøng caùc ñoàng ñaïo bò coâng an Coäng Saûn Vieät Nam vaây baét khi veà tham döï ngaøy gioã cuûa moät ñoàng ñaïo ñaõ cheát vì cuoäc ñaáu tranh gian khoå cuûa Phaät Giaùo Hoøa Haûo vôùi nhaø caàm quyeàn Coäng Saûn Vieät Nam vaøo naêm ngoaùi. Trong cuoäc vaây baét naøy, theo nhöõng tin töùc töø Giaùo Hoäi Phaät Giaùo Hoøa Haûo haûi ngoaïi cho bieát thì coù taát caû laø 11 ngöôøi trong soá ñoù coù 3 tu só, 6 tín ñoà vaø 2 em beù. Hai Tu Só töï thieâu ngay khi bò Coäng Saûn baét, moät cheát ngay laø tu só Traàn Vaên UÙt töï Hoøa Laïc, moät chöa bieát soáng hay ñaõ cheát vì bò coâng an Coäng Saûn Vieät Nam mang ñi, ñoù laø tu só Voõ Vaên Böûu.

Vaãn theo tin töùc töø Giaùo Hoäi Phaät Giaùo Hoøa Haûo haûi ngoaïi thì tröôùc nhöõng thaûm caûnh bò ñaøn aùp daõ man ñoù tín ñoà Phaät Giaùo Hoøa Haûo ôû nhieàu nôi ñaõ ñoàng loaït göûi huyeát thö tôùi nhaø caàm quyeàn Coäng Saûn Vieät Nam, tuyeân boá seõ töï thieâu, töø cuï Leâ Quang Lieâm cho ñeán caùc tín ñoà ôû quaän Bình Minh, Vónh Long, quaän Cao Laõnh, Ñoàng Thaùp, quaän Raïch Soûi, Kieân Giang, quaän Phuù Thaïnh, thaùnh ñòa Hoøa Haûo, quaän Thoát Noát, Caàn Thô, quaän Hoùc Moân, Caàn Thô, quaän Chôï Môùi, tænh An Giang...

Trong leã caàu an chung cho caùc toân giaùo, ñaïi dieän Phaät Giaùo Vieät Nam Thoáng Nhaát haûi ngoaïi, Vaên Phoøng II Vieän Hoùa Ñaïo laø Thöôïng Toïa Thích Vieân Lyù, ñaõ chia seû nieàm ñau chung tröôùc phaùp naïn khoâng chæ cho rieâng Phaät Giaùo Hoøa Haûo maø chung cho caùc toân giaùo khaùc ôû Vieät Nam. Thöôïng toïa noùi: “Laøm ngöôøi ai cuõng ham soáng nhöng nhieàu cö só, tu só ñaõ hy sinh thaân xaùc ñeå baûo veä Tieáp trang B1 chaùnh phaùp chöùng toû raèng chính saùch ñaøn aùp toân giaùo cuûa Coäng Saûn Vieät Nam khoâng bao giôø thay ñoåi. Khoâng moät ai coù theå nhaân danh thieâu ñeå phaûn ñoái, Giaùo Hoäi Phaät Giaùo Hoøa baát cöù ñieàu gì ñeå töôùc ñoaït quyeàn soáng, quyeàn Haûo ôû haûi ngoaïi ñaõ caáp thôøi toå chöùc moät leã laøm ngöôøi vôùi nhöõng töï do caên baûn. Nhöng caàu sieâu cho moät tín ñoà môùi töï thieâu vaøo ñaàu Coäng Saûn ñaõ laøm ñieàu ñoù. Chuùng ta haõy Thaùng Taùm vöøa qua cuõng nhö haøng chuïc tín quyeát taâm tranh ñaáu cho ñeán khi naøo Vieät ñoà khaùc cuõng ñang töï nguyeän cuùng döôøng Nam ñöôïc töï do thaät söï.” Trong dòp naøy thaân xaùc trong muøa phaùp naïn naøy cuûa Phaät Thöôïng Toïa Thích Vieân Lyù ñaõ thay maët Ñaïi Giaùo Hoøa Haûo trong nöôùc.

Laõo Hoøa Thöôïng Thích Quaûng Ñoä, ñoïc thö Buoåi leã caàu sieâu naøy cuõng laø buoåi leã caàu an phaân öu cuûa Ngaøi töø trong nöôùc göûi ra. chung cho toân giaùo Vieät Nam ôû trong nöôùc Phía Coâng Giaùo, Linh Muïc Nguyeân Thanh, ñang bò nhaø caàm quyeàn gaây khoù khaên, trieät moät cöïu Tuyeân UÙy Coâng Giaùo trong Quaân haï nhö Tin Laønh, nhö Phaät Giaùo Vieät Nam Löïc Vieät Nam Coäng Hoøa, ngöôøi töøng bò haøng Thoáng Nhaát... chuïc naêm bò ñaøy aûi trong caùc nhaø tuø taäp Buoåi leã caàu sieâu ñaõ ñöôïc caùc giôùi chöùc trung caûi taïo cuûa Coäng Saûn ñaõ leân aùn quyeát trong Giaùo Hoäi Phaät Giaùo haûi ngoaïi toå chöùc lieät chính saùch ñaøn aùp toân giaùo cuûa Coäng Saûn vaøo saùng hoâm Chuû Nhaät 14 Thaùng Taùm vöøa Vieät Nam vì Coäng Saûn Vieät Nam ñaõ keát tuï qua taïi phoøng sinh hoaït cuûa Nhaät Baùo Vieãn ñöôïc nhieàu phöông caùch cuûa Gestapo Ñöùc Ñoâng. Haøng traêm ñaïi dieän cuûa caùc toân giaùo Quoác Xaõ, cuûa KGB Lieân Xoâ vaø Trung Coäng. baïn vaø caùc hoäi ñoaøn aùi höõu tranh ñaáu cuûa Linh muïc cho bieát: “Toâi ñaõ ñöôïc chöùng kieán coäng ñoàng ngöôøi Vieät ñaõ ñeán tham döï caàu caûnh ñaøn aùp daõ man cuûa coâng an Coäng Saûn nguyeän chung.

Vieät Nam tröôùc coâng vieân Leâ Vaên Taùm khi Ba chöùc saéc trong Giaùo Hoäi Phaät Giaùo haûi hoï vaây baét cuï Leâ Quang Lieâm vaø moät tín ñoà ngoaïi laø caùc oâng Nguyeãn Vaên Coäi, Traàn Ngoïc Phaät Giaùo Hoøa Haûo maø sau naøy toâi ñöôïc bieát laø cuï baø Leâ Thò Thu - ngöôøi ñaõ töï thieâu vì ñaïo phaùp. AÁy theá maø nhieàu tu só noùi chung ñaõ nhaém maét laøm ngô tröôùc khoå naïn, cam taâm ñi vôùi Coäng Saûn ñeå ñöôïc ra nöôùc ngoaøi quyeân goùp trong coäng ñoàng ngöôøi Vieät cho lôïi ích rieâng tö...”

Nhieàu ñaïi dieän cuûa caùc cô quan, toå chöùc, hoäi ñoaøn cuõng leân phaùt bieåu vaø nguyeän cuøng saùt caùnh nhau trong cuoäc ñaáu tranh cho töï do toân giaùo ôû Vieät Nam. Chöông trình trình chieáu nhieàu hình aûnh tín ñoà Phaät Giaùo Hoøa Haûo bò coâng an Coäng Saûn Vieät Nam ñaøn aùp daõ man khoâng keå tuoåi giaø, treû thô trong nhieàu naêm qua chæ vì nhöõng tín ñoà naøy ñaõ moät loøng giöõ ñaïo, ñoøi hoûi töï do haønh ñaïo, ñaõ khieán moïi ngöôøi tham döï heát söùc xuùc ñoäng vaø caøng naâng cao hôn nöõa quyeát taâm tranh ñaáu cuøng ñoàng baøo caùc toân giaùo ñang bò böùc haïi ôû trong nöôùc.

Cuoái buoåi leã, oâng Nguyeãn Vaên Coäi thay maët ñoàng ñaïo trong vaø ngoaøi nöôùc loan baùo cuøng coäng ñoàng ngöôøi Vieät haûi ngoaïi raèng Phaät Giaùo Hoøa Haûo ñang laâm nguy, tín ñoà Phaät Giaùo Hoøa Haûo ñang trong bieån maùu.

Xin ñoàng baøo haõy cöùu giuùp baèng caùch vaän ñoäng dö luaän quoác teá ngaên chaën nhöõng haønh Trong buoåi leã caàu sieâu, Linh Muïc Nguyeân Thanh leân aùn chính saùch ñaøn aùp toân giaùo cuûa Coäng Saûn Vieät ñoäng khaùt maùu cuûa Coäng Saûn Vieät Nam ñoái Nam. (Hình: Nguyeân Huy) vôùi caùc toân giaùo.

Phaùp naïn ñeán vôùi Phaät Giaùo Hoøa Haûo ôû trong nöôùc

TUESDAY, AUGUST 16, 2005

Little Saigon:

Ra maét ban chaáp haønh “Leâ Vaên Duyeät Foundation” Tieáp trang B1

Chaân dung Taû Quaân Leâ Vaên Duyeät.

haønh leã, vaø phaàn vaên ngheä phuï dieãn, vôùi caû coå nhaïc laãn taân nhaïc. Theo lôøi ban toå chöùc, chi phí aåm thöïc cho moãi ngöôøi laø 20 ñoâ la. Ñeå bieát theâm chi tieát, xin lieân laïc ban toå chöùc qua caùc thaønh vieân Nguyeãn Thanh Lieâm (714-775-1522), Löu Vónh Khöông (714-2246480), Chaâu Vaên Ñeå (714-588-9598), Nguyeãn Vaên Caát (714-373-6848), Phaïm Ñöùc Thaïnh (714-878-4129), Leâ Thuûy Tieân (714-5889582).

Xin môøi quyù ñoäc giaû ñoùn ñoïc baøi vieát veà tieåu söû Thöôïng Coâng Leâ Vaên Duyeät vaø vai troø cuûa oâng trong moät giai ñoaïn lòch söû Vieät Nam. Baøi khaûo cöùu ñöôïc vieát bôûi moät “Ngöôøi Daân Ñoàng Nai - Cöûu Long,” seõ ñöôïc ñaêng trong muïc “Taøi Lieäu” soá baùo Ngöôøi Vieät Thöù Baûy, 20 Thaùng Taùm, 2005.

Theo doõi ñaày ñuû tin töùc theá giôùi vaø Vieät Nam Tin nhanh, ñuùng, ñaày ñuû; nhieàu baøi vôû giaù trò:

Chæ coù Nhaät Baùo NGÖÔØI

VIEÄT

DAT

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B7

.3”

DAT

.3”

CA NHAÏC - ÑIEÄNAÛNH - GIAÛITRÍ

B8 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

Kutcher, Demi Moore ñang muoán coù con?

Demi Moore vaø Ashton Kutcher ñi aên gaëp nhau caùch ñaây hai naêm, caëp nhau töø ñoù ñeán giôø.

Naøng, 42 tuoåi, noùi veà chaøng, 27 tuoåi: “Anh aáy vôùi toâi laø ñoâi tri kyû.”

Traû lôøi taïp chí Harper’s Bazaar, nöõ minh tinh cuûa hôn ba chuïc cuoán phim cho bieát hai ngöôøi ñang muoán “môû roäng gia ñình.” Coù nhieàu tin ñoàn Demi ñang coù baàu, nhöng coâ cho bieát hai ngöôøi khoâng coù yù ñònh laøm ñaùm cöôùi. Demi noùi, “Toâi

thaáy chuùng toâi nhö cöôùi nhau roài vaø khoâng coù nhu caàu phaûi laøm gì chính thöùc caû, thaønh ra coù cöôùi hay khoâng cuõng khoâng quan troïng.”

Kutcher laø moät trong nhöõng vai chính trong show truyeàn hình That 70’s Show.

Kutcher cuõng ñoùng vai chính trong phim The Butterfly Effect.

Kutcher chöa coù con, coøn Demi Moore ñaõ coù ba con vôùi choàng cuõ Bruce Willis, ba coâ con gaùi 17, 14 vaø 11 tuoåi.

Taøi töû Ashton Kutcher ñi cuøng Demi Moore tôùi buoåi chieáu ra maét phim A Lot Like Love taïi New York vaøo Thaùng Tö vöøa qua. (Hình: Evan Agostini/Getty Images)

Ñaïi hoäi stuntman taïi Moscow Tuaàn qua, ñaïi hoäi caùc chuyeân vieân ñoùng theá trong caùc vai nguy hieåm - International Prometheus Stunt Festival - laàn thöù 8 ñaõ dieãn ra taïi Moscow. Ñaïi hoäi naøy mang teân Prometheus, teân vò thaàn trong thaàn thoaïi Hy Laïp ñaõ mang löûa töø trôøi xuoáng cho ngöôøi traàn gian.

Moät chuyeân gia ñoùng theá bieåu dieãn maøn côûi traàn nhaûy qua voøng löûa nhaân dòp ñaïi hoäi caùc chuyeân vieân ñoùng theá International Prometheus Stunt Festival laàn thöù 8 taïi Moscow hoâm 13 Thaùng Taùm. (Hình: Alexander Nemenov/AFP/Getty Images)

Caùc tay chuyeân laùi xe bieåu dieãn nhaân dòp ñaïi hoäi caùc chuyeân vieân ñoùng theá International Prometheus Stunt Festival laàn thöù 8 taïi Moscow hoâm 13 Thaùng Taùm. (Hình: Reuters/ Viktor Korotayev)

Ñieän aûnh cuoái tuaàn

Boán anh em haï beä

nhaø hoï Duke Trong cuoái tuaàn qua, cuoán phim Four Brothers môùi ra ñaõ nhaûy leân chieám haïng nhaát doanh thu cuoái tuaàn, trong khi doanh thu cuoán The Dukes of Hazzard rôùt quaù nöûa, ñeå ñöùng haïng ba.

Trong Four Brothers, moät nhoùm boán anh em khaùc cha khaùc meï cuøng veà döï ñaùm tang meï nuoâi vaø cuøng nhau traû thuø keû gieát meï mình.

Cuoán phim do John Singleton ñaïo dieãn thu ñöôïc $21.2 trieäu vaø ñöùng haïng nhaát doanh thu cuoái tuaàn.

Ñöùng haïng nhì laø phim The Skeleton Key cuõng môùi ra thu ñöôïc $16.1 trieäu. Cuoán phim kinh dò do Kate Hudson ñoùng vai chính.

Cuoán The Dukes of Hazzard môùi tuaàn roài ñöùng ñaàu baûng vôùi $30.7 trieäu, tuaàn naøy rôùt 58 phaàn traêm doanh thu, chæ mang veà $13 trieäu, ñöùng haïng ba.

Phim haøi Wedding Crashers ñeán tuaàn thöù naêm vaãn ñöùng vöõng, chæ bò bôùt 26 phaàn traêm vôùi doanh thu trong cuoái tuaàn laø $11.8

TUESDAY, AUGUST 16, 2005

trieäu, ñöùng haïng tö. Tính töø ngaøy khôûi chieáu tôùi nay, cuoán phim naøy ñaõ thu veà $163.8 trieäu.

Cuoán phim haøi Deuce Bigalow: European Gigolo, do Rob Schneider ñoùng vai chính vaø tieáp theo cuoán phim haøi Deuce Bigalow: Male Gigolo ra naêm 1999, thu veà voûn veïn $9.6 trieäu ñöùng haïng naêm.

So vôùi Muøa Heø naêm ngoaùi, caû Muøa Heø naøy Hollywood thu nhaäp khoâng baèng noåi naêm ngoaùi. Cuõng tuaàn naøy naêm 2004, cuoán phim ñöùng ñaàu baûng laø cuoán Alien vs.

Predator, khôûi chieáu vôùi doanh thu $38.3 trieäu. Con soá naøy cao hôn caû hai phim ñaàu baûng naêm nay coäng laïi.

Bích chöông phim Four Brothers ñöùng ñaàu baûng doanh thu cuoái tuaàn qua.

(Hình: Paramount Pictures)

Moät tay laùi bieåu dieãn maøn tung xe bò noå, taïi ñaïi hoäi caùc chuyeân vieân ñoùng theá International Prometheus Stunt Festival laàn thöù 8 taïi Moscow hoâm 13 Thaùng Taùm.

(Hình: Reuters/Viktor Korotayev)

DAT

Ñôøi Soáng

.3”

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

Khi naøo caàn boû cuoäc?

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B9

Giöõa Ngöôøi Vôùi Ngöôøi

Trích töø caùc baøi giaûng cuûa J. Krisnamurti Dòch sang Vieät ngöõ vaø ghi chuù: Chaân Huyeàn

YEÁN TUYEÁT

C

huùng ta vaãn thöôøng ñöôïc daïy baûo söï kieân trì laø chìa khoùa cuûa thaønh coâng.

Theâm vaøo ñoù, neáu coá gaéng hôn nöõa thì chuùng ta coù theå thöïc hieän ñöôïc öôùc mô cuûa mình. Chuùng ta cuõng vaãn thöôøng töï nhuû laø ñöøng bao giôø laøm ngöôøi boû cuoäc vì nhö theá laø heøn nhaùt. Theá nhöng, moät baøi baùo cuûa kyù giaû M.J. Ryan treân tôø Good Housekeeping laïi cho thaáy laø ñoâi khi ñeå tieáp tuïc soáng toát, hay soáng moät caùch vui veû hôn, chuùng ta laïi caàn phaûi boû cuoäc.

Taùc giaû cho raèng baïn coøn coù theå tieán xa hôn nöõa neáu bieát töø boû moät coâng vieäc, moät thuù tieâu khieån, ngay caû moät söï lieân heä tình caûm neáu caùc ñieàu naøy ñang laøm cho ñôøi baïn khoán khoå hay böïc boäi.

Chaúng haïn nhö trong boán naêm laøm chuû moät cô sôû thöông maïi caøng ngaøy caøng luùn saâu vaøo söï thua loã, Coâ A. nghó raèng neáu boû ngang hay ñoùng cöûa thì chöùng toû laø coâ ñaõ thaát baïi vì tieác bao nhieâu coâng söùc, thì giôø, tieàn baïc maø mình ñaõ ñaàu tö vaøo ñoù. Cuoái

cuøng, khoâng chòu ñöïng noãi söï lo aâu vaø caêng thaúng, coâ A. baùn laïi cho ngöôøi hôïp taùc phaàn huøn cuûa mình vôùi giaù $1. Baây giôø ñaõ 5 naêm troâi qua, nghó laïi, coâ A thaáy mình ñaõ quyeát ñònh ñuùng vì töø ñoù coâ khoâng coøn bò caêng thaúng vaø maát nguû, gia ñình coâ haïnh phuùc hôn vì coâ khoâng phaûi laøm vieäc nhieàu giôø nhö tröôùc, ngay caû vaán ñeà taøi chaùnh cuõng taêng tröôûng vì coâ coù dòp tìm kieám coâng vieäc khaùc hôïp vôùi khaû naêng vaø ñôõ nhöùc ñaàu hôn.

Tieáp trang B10

ÑOÅI TRÖÔØNG HOÏC

aïn môùi doïn nhaø ñeán Or ange County hay seõ ñi ñeán Virginia laøm vieäc? Coù theå baïn môùi mua moät caên OANH THÔ nhaø ôû vuøng San Diego vaø di chuyeån caû gia ñình töø Ohio veà California? Cho duø chuyeän thay ñoåi choã ôû xaûy ra ôû nôi ñaâu treân Myõ vaø neáu con caùi cuûa baïn laø hoïc sinh, thì coù nghóa laø chuyeän maáy ñöùa nhoû ñoåi tröôøng hoïc dó nhieân seõ phaûi xaûy ra.

Tröôùc ñaây, nhöõng ñöùa treû ôû trong tuoåi caép saùch ñeán tröôøng naøy thöôøng ñöôïc cha meï xeáp ñaët ñeå coù theå coù moät ñôøi soáng thöù töï vaø ñieàu ñoä, thí duï nhö maáy giôø toái thì phaûi ñi nguû, luùc naøo laøm baøi taäp. Beân caïnh ñoù, chuùng laïi ñang thoaûi maùi vôùi khoâng khí quen thuoäc, tình baïn laâu daøi vaø thaân thieát ôû tröôøng hoïc. Theá cho neân vieäc dôøi choã ôû cuûa gia ñình seõ xaùo troän caùi ñôøi soáng ñang eâm ñeàm cuûa chuùng. Neáu lyù do cuûa vieäc ñoåi tröôøng laø vì cha meï ly dò nhau vaø ñöùa treû seõ phaûi ôû vôùi cha hoaëc meï, thì laïi caøng laøm cho vaán ñeà ñoåi tröôøng trôû neân teä haïi hôn vaø coù theå aûnh höôûng ñeán vieäc hoïc cuûa chuùng.

Trong moät soá tröôøng hôïp, vieäc thay ñoåi tröôøng hoïc coù theå laøm cho phuï huynh laãn ñöùa treû vöøa thích thuù nhöng cuõng vöøa lo aâu. Xuùc ñoäng cuûa ñöùa treû coøn coù theå trôû neân phöùc B

Ñoâi khi töø boû moät vieäc nhoû cuõng laøm cho chuùng ta thoaûi maùi. Coâ Lori, 35 tuoåi, noùi raèng coâ thích doïn deïp nhaø cöûa. Moãi ngaøy töø sôû laøm veà, côm nöôùc xong laø coâ lau chuøi beáp nuùc cho thaät saïch, roài giaët giuõ, taém röûa, xong moïi vieäc laø ñaõ 10 giôø ñeâm. Theá neân coâ khoâng coù thì giôø chôi ñuøa hay noùi chuyeän vôùi choàng con. Thoùi quen naøy laøm coâ luoân caûm thaáy böùt röùt neân baây giôø coâ thay ñoåi, khoâng coøn lau chuøi nhaø cöûa moãi

taïp hôn neáu noù phaûn ñoái vieäc ñoåi tröôøng. Vaø söï caêng thaúng coøn gia taêng cho caû cha meï laãn ñöùa treû khi noù böïc töùc vaø noåi giaän.

Trong tröôøng hôïp naøy, caùc nhaø giaùo duïc vaø taâm lyù khuyeân phuï huynh neân giuùp con caùi chuaån bò cho vieäc chuyeån ñoåi naøy baèng caùch giaûi thích vaø noùi chuyeän cho con caùi hieåu roõ lyù do cuûa chuyeän ñoåi tröôøng laø vì khoâng theå naøo coù choïn löïa khaùc hôn. Ngoaøi ra, cha meï cuõng neân tìm hieåu veà ngoâi tröôøng môùi ñeå giôùi thieäu vôùi con nhöõng ñieàu hay hoï vaø ñaëc bieät maø con coù theå seõ thích thuù khi theo hoïc taïi ñoù. Chính thaùi ñoä, caùch cö xöû vaø nhöõng mong öôùc cuûa cha meï ñoái vôùi con caùi cuõng goùp phaàn laøm cho söï chuyeån ñoåi tröôøng cuûa con trôû neân deã daøng hay khoù khaên hôn.

Giöõ tinh thaàn laïc quan Khi ñoái dieän vôùi nhöõng vaán ñeà khoù khaên vaø caêng thaúng trong cuoäc soáng, treû con thöôøng baét chöôùc caùch cö xöû vaø xuùc ñoäng cuûa cha meï chuùng. Vì theá, phuï huynh caàn trình baøy cho con caùi thaáy vieäc chuyeån tröôøng laø moät cuoäc phieâu löu ñaày thuù vò vaø laïc quan khoâng nhöõng cho ñöùa treû maø cho caû cha meï. Haõy noùi cho con bieát laø baïn ñaõ tìm hieåu vaø bieát Tieáp trang B10

Giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi laø moái lieân heä quan troïng vaø coù leõ khoù khaên nhaát trong taát caû caùc töông quan truøng truøng. Söï soáng goàm taát caû nhöõng lieân heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi, hay giöõa ngöôøi vôùi cuûa caûi, tieàn taøi, vôùi caùc sinh vaät, coû caây, ñaát ñaù... trong vuõ truï naøy.

Chuùng ta hoïc töø treû tôùi giaø, vaãn khoâng heát, nhöõng ñieàu caàn bieát ñeå laøm cho nhöõng moái lieân heä thaân sô ñöôïc nheï nhaøng, toát ñeïp - nhöõng yeáu toá caên baûn cuûa cuoäc soáng haïnh phuùc.

Jiddu Chrisnamurti (1895-1986) ñöôïc coi laø trieát gia soá moät cuûa theá kyû 20, ñaõ giaûng daïy gaàn saùu thaäp nieân khaép theá giôùi cho haøng trieäu thính giaû. Caùc baøi giaûng lieân quan tôùi ñeà taøi “Lieân heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi”, ñöôïc trích dòch töø nhöõng cuoán saùch cuûa oâng. Chuùng toâi cuõng xin ghi chuù theâm khi thaáy caàn thieát.

L

LOØNG TIN

oøng tin vaø kieán thöùc lieân quan maät thieát vôùi ham muoán. Coù leõ khi chuùng ta hieåu ñöôïc hai vaán ñeà treân, ta seõ thaáy ñöôïc vaän haønh vaø tieán trình phöùc taïp cuûa caùc ham muoán trong ta.

Vaán ñeà ñöùc tin hình nhö ñöôïc moïi ngöôøi chaáp nhaän raát deã daøng. Chuùng ta thöû tìm hieåu coi vì sao chuùng ta deã coù loøng tin töôûng nhö vaäy. Neáu hieåu ñöôïc caùc ñoäng löïc, caùc lyù do khieán cho chuùng ta coù loøng tin, ta seõ coù hieåu bieát vaø coù leõ ñöôïc töï do hôn chaêng?

Ai cuõng thaáy raèng do loøng tin toân giaùo, chính trò, loøng tin vaøo quoác gia daân toäc khieán chuùng ta phaân bieät vôùi nhau, tranh chaáp vaø choáng ñoái nhau. Nhöng khoâng ai muoán xaû boû caùc moái tin töôûng kia. Coù nhöõng tín ngöôõng nhö AÁn ñoä Giaùo, Thieân Chuùa Giaùo, Phaät Giaùo, vaø bieát bao caùc giaùo phaùi khaùc, cuõng nhö bao tín ñieàu veà chính trò, lyù töôûng... Nhoùm naøy muoán chinh phuïc nhoùm kia tin theo mình. Ta thaáy roõ caùc tín taâm kia ñaõ chia reõ chuùng ta vaø taïo neân söï heïp hoøi, thieáu bao dung. Vaäy chuùng ta coù theå soáng maø khoâng coù tín taâm naøo chaêng? Coù theå naøo khoâng coù loøng tin vaøo baát cöù toân giaùo naøo, ñeå coù töï do hoaøn toaøn, soáng môùi meû vôùi töøng giaây phuùt?

Söï thaät laø ta caàn coù khaû naêng soáng tröïc tieáp vôùi hieän taïi, ñoùn nhaän nhöõng gì ñang xaûy ra maø khoâng bò caùc phaûn öùng do töø caùc kinh nghieäm trong quaù khöù.

Khi ta tin töôûng vaøo toân giaùo hay theå cheá chính trò naøo ñoù, ta khoâng coøn khaû naêng hieåu ñöôïc chính mình. Chuùng ta voäi vaõ, tham lam trong vieäc chaáp nhaän tín ngöôõng vì trong thaâm taâm chuùng ta coù noãi sôï “troáng roãng, khoâng laø gì caû”. Chuùng ta cuõng sôï khoâng ñaït tôùi muïc ñích cuûa ñôøi soáng, khoâng coù ñòa vò naøo, hoaëc khoâng trôû thaønh moät nhaân vaät naøo ñoù. Thöïc ra, moät caùi ly troáng höõu duïng hôn Tieáp trang B12

DAT

B10 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu) .3”

Khi naøo caàn boû cuoäc?

Tieáp trang B9

ngaøy nöõa. Buoåi toái, coâ ngoài xem TV vôùi con, hay daønh moät ít thì giôø thoaûi maùi cho rieâng mình baèng vieäc ñoïc saùch hay nghe nhaïc.

Beth Miller, moät nhaø taâm lyù hoïc vaø laø moät giaûng vieân taïi University of California of San Francisco, cho bieát vieäc töï cho pheùp mình boû cuoäc ñoâi khi coù theå laøm cho chuùng ta deã daøng ñeå ñoái phoù vôùi nhöõng trôû ngaïi trong ñôøi soáng. Baø noùi: “Coù khi söï kieân trì coù theå trôû neân cöùng nhaéc vaø khoâng gaây ñöôïc aûnh höôûng naøo caû. Chaúng haïn nhö vieäc daïy doã con caùi, neáu kyû luaät cöùng raén maø khoâng hieäu quaû thì chuùng ta phaûi ñoåi phöông phaùp, uyeån chuyeån sao cho phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh maø mình ñoái dieän.”

Tuy nhieân, moät khi muoán töø boû moät vieäc gì thì cuõng caàn hieåu roõ laø mình ñaõ suy nghó chín chaén chöù ñöøng ñoå loãi cho ngöôøi khaùc.

Noùi söï thaät vôùi moät ngöôøi naøo ñoù cuõng laø moät caùch töï ñaùnh thöùc chính mình. Baïn bieát raèng mình caàn laøm moät caùi gì khaùc ñi vaø vieäc naøy coù nghó laø phaûi töø boû moät vieäc ñang laøm.

Le, moät ngöôøi meï 50 tuoåi coù hai ñöùa con coøn trong tuoåi vò thaønh nieân ñaõ quyeát ñònh khoâng laøm chuû tòch hoäi phuï huynh hoïc sinh PTA nöõa vì coâng vieäc naøy ñoøi hoûi nhieàu thì giôø. Theâm vaøo ñoù, baø laïi phaûi ñoái phoù veà nhöõng vaán ñeà chính trò, tranh chaáp cuõng nhö nhöõng lôøi chæ trích. Sau ñoù, vì vaãn thích laøm vieäc xaõ hoäi neân baø choïn vieäc giuùp ñôõ caùc coâ giaùo trong phoøng hoïc, daïy keøm caùc hoïc sinh vaø caûm thaáy ñaàu oùc nheï nhaøng vaø thoaûi maùi hôn tröôùc raát nhieàu.

Thoâng thöôøng, khi chuùng ta boû ñi moät ñieàu gì ñoù laøm mình lo nghó, phieàn phöùc thì töï nhieân mình coù ñöôïc kinh

nghieäm ñöôïc giaûi thoaùt.

Gioáng nhö boû khoâng maëc nöõa moät caùi boä aùo quaàn bò chaät vaäy.

Boû cuoäc khoâng phaûi laø thua cuoäc nhö nhieàu ngöôøi nghó nhöng laø cô hoäi ñeå chuùng ta nhuùng tay vaøo moät coâng vieäc gì môùi laï maëc duø chöa bieát noù seõ dieãn ra nhö theá naøo. Ñoù laø tröôøng hôïp cuûa coâ Lauren, moät ngöôøi meï coù hai ñöùa con nhoû caùch nhau coù moät naêm, ñaõ quyeát ñònh xin nghæ vieäc khoâng aên löông trong voøng 6 thaùng trôøi. Coâ noùi: “Toâi muoán thöïc hieän ñieàu naøy töø laâu laém roài nhöng vaãn coøn tieác lôïi töùc maø toâi kieám ñöôïc khi laøm vieäc. Baây giôø gia ñình chuùng toâi chæ coøn coù moät nguoàn lôïi töùc cuûa choàng toâi maø thoâi nhöng toâi nghó raèng caùc con toâi seõ ñöôïc ôû gaàn meï nhieàu hôn trong thôøi gian coøn thô aáu, vaø cho duø toâi phaûi caét giaûm chi tieâu trong gia ñình toâi cuõng chaáp nhaän.”

Baây giôø, thôøi gian 6 thaùng ñaõ gaàn heát, Laura khoâng ñònh trôû laïi laøm vieäc toaøn thôøi gian maø ñang tìm caùch lieân laïc vôùi baïn beø vaø ñoàng nghieäp ñeå tìm moät coâng vieäc baùn thôøi gian maø thoâi. Coâ khoâng nghó vieäc boû laøm vieäc cuûa mình laø moät söï thaát baïi maø laø moät söï thaønh coâng trong vai troø laøm meï cuûa mình.

Kyù giaû Ryan cho raèng ñeå coù nhöõng suy nghó laïc quan veà vieäc boû cuoäc, chuùng ta caàn hieåu vaø ñònh nghóa roõ söï thaønh coâng vaø thaát baïi. Baø nhaéc laïi caâu noùi cuûa nhaø taâm lyù hoïc Mitch Albom, vieát trong cuoán saùch “The Five People You Meet in Heaven”: Taát caû nhöõng ñoaïn keát cuõng laø nhöõng khôûi ñaàu. (Thí duï nhö vieäc ngöôøi Vieät chuùng ta boû nöôùc ra ñi ñeå chaám döùt caùi cuoäc soáng bò keàm keïp ñuû thöù, vaø baét ñaàu moät cuoäc soáng môùi töï do ôû haûi ngoaïi).

Tuy nhieân coù ngöôøi vaãn thaéc maéc laø neáu vieäc boû cuoäc ñem laïi nhöõng lôïi ích nhö vaäy taïi sao laïi khoù thöïc hieän?

Richard Staelin, moät giaùo sö vaø nghieân cöùu vieân ôû Duke University, noùi: “Chuùng ta cöù bò dính lieàn vaøo moät sinh hoaït naøo ñoù laâu hôn laø caàn thieát vì chuùng ta caûm thaáy laø mình caàn trung thaønh vôùi choïn löïa ñaàu tieân vaø muoán ban cho noù moät giaù trò, cuøng luùc sôï maát maët neáu boû cuoäc.

Theá nhöng neáu quyeát ñònh ban ñaàu ñoù tieáp tuïc giaùng nhöõng cuù ñaùnh vaøo ñaàu thì taïi sao chuùng ta cöù ñeå cho noù xaûy ra?”

Chaúng haïn nhö coâ Michelle ñaõ phaûi chaám döùt caùi tình baïn keùo daøi 5 naêm giöõa coâ vaø Jessica. Hai ngöôøi khaù thaân nhau khi coøn ñi hoïc cuøng tröôøng nhöng caøng ngaøy Michelle caøng thaáy baïn khaùc mình khi coi troïng ñoàng tieàn, noùi xaáu ngöôøi khaùc, luoân than thôû vaø bi quan. Maëc duø Michelle ñaõ coá baøo chöõa cho taät xaáu cuûa baïn mình laø vì coâ khoâng ñöôïc haïnh phuùc trong hoân nhaân, vaø tinh thaàn yeáu ñuoái nhöng laâu ngaøy Michelle thaáy raèng neáu keùo daøi moái lieân heä naøy, coâ seõ bò aûnh höôûng nhöõng caùch soáng vaø suy nghó ñoù cuûa Jessica. Theá laø Michelle phaûi gôûi cho Jessica moät caùi thô ñeå chaám döùt tình baïn cuûa hoï.

Baát cöù khi naøo maø baïn coù yù ñònh boû cuoäc hay döùt boû moät ñieàu gì, naïn neân töï ñaët cho mình caâu hoûi vaø söï phaùn xeùt. Theá thì laøm sao baïn bieát khi naøo thì ñuùng luùc ñeå boû cuoäc? Baïn caàn phaûi coá gaéng nhieàu hôn vaø boû nhieàu thì giôø hôn trong vieäc naøy. Baïn duøng söï thoâng minh cuûa mình ñeå coù theå töï mình thoát leân caâu “Enough is Enough” taïm dòch “Vaäy laø quaù söùc chòu ñöïng roài” vaø thöïc hieän noù moät caùch quyeát lieät!

Yeán Tuyeát

TUESDAY, AUGUST 16, 2005

ÑOÅI TRÖÔØNG HOÏC Tieáp trang B9

ñöôïc ngoâi tröôøng môùi coù nhöõng chöông trình hoïc phong phuù hôn, thaày daïy gioûi hôn. Beân caïnh ñoù, phuï huynh coøn coù theå noùi cho con nghe veà nhöõng sinh hoaït veà theå thao vaø aâm nhaïc maø tröôøng cuõ cuûa con khoâng coù. Tuy nhieân, phuï huynh caàn phaûi thöïc teá vaø ñöøng xaây döïng nhöõng hy voïng haõo huyeàn baèng caùch noùi doái veà nhöõng gì khoâng thöïc söï xaûy ra ôû tröôøng môùi cho con nghe.

Dara Lewen, vöøa laø meï cuûa moät ñöùa con 8 tuoåi, vöøa laø coâ giaùo daïy hoïc. Coâ doïn nhaø ñi qua thaønh phoá khaùc ôû khieán con coâ phaûi ñoåi tröôøng tieåu hoïc. Hoï choïn Muøa Heø ñeå doïn nhaø vì nhö theá thaèng con coù theå baét ñaàu ñi hoïc ôû tröôøng môùi ñuùng vaøo muøa khai tröôøng. Dara vaø choàng ñem thaèng con trai ñeán tham quan tröôøng hoïc tröôùc vaø ngay sau ñoù, thaèng beù quyeát ñònh ñi hoïc ôû ngoâi tröôøng môùi moät caùch vui veû. Noù ñaõ coù dòp gaëp caùc thaày coâ giaùo vaø caûm thaáy thoaûi maùi vaø an taâm khi ñi thaêm vieáng tröôøng lôùp môùi naøy.

Dara noùi raèng phuï huynh neân bieát laø vieäc ñoåi tröôøng hoïc laø moät kinh nghieäm khoù khaên cho tuïi nhoû vì chuùng lo sôï veà nhieàu thöù, theá nhöng neáu ñöùa treû ñöôïc ñi tham quan tröôøng sôû tröôùc ngaøy ñi hoïc thöïc thuï, noù seõ caûm thaáy yeân loøng hôn.

Dana cuõng khuyeân phuï huynh laø ñöøng neân höùa heïn vôùi con nhöõng gì maø khoâng theå kieåm soaùt ñöôïc. Haõy traùnh noùi nhöõng caâu nhö: “Meï bieát laø con seõ ñöôïc tham gia vaøo ñoäi boùng ñaù cuûa tröôøng vaø con seõ coù raát nhieàu baïn beø.” Thay vaøo ñoù, noùi vôùi con laø daàn daàn noù seõ coù baïn vaø bieát ñaâu noù seõ ñöôïc tham gia vaøo ñoäi boùng ñaù.

Duø sao ñi nöõa thì vieäc ñoåi tröôøng hoïc vaãn deã daøng cho nhöõng ñöùa treû ôû baäc tieåu hoïc hôn laø cho nhöõng ñöùa treû vò

thaønh nieân. Nhöõng ñöùa treû ôû nhoùm sau caàn ñöôïc khuyeán khích nhieàu hôn ñeå giöõ ñöôïc söï laïc quan khi phaûi ñoåi tröôøng. ÔÛ tuoåi naøy, ñöùa treû ñang phaûi ñoái dieän vôùi nhöõng thay ñoåi veà taâm lyù vaø theå lyù cuûa thôøi gian daäy thì khieán chuùng deã noåi loaïn, deã chaùn naûn. Theâm vaøo ñoù, neáu laïi coøn phaûi chuyeån ñoåi tröôøng nöõa, thì chuyeän ñoù caøng gaây cho treû vieäc xuoáng tinh thaàn vaø coù theå aûnh höôûng ñeán vieäc hoïc ôû tröôøng môùi. Ñöùa treû coù theå caûm thaáy bò laïc loõng vì khoâng hoøa mình ñöôïc vaøo vôùi nhoùm baïn môùi vì ôû löùa tuoåi naøy, treû chæ muoán choïn baïn beø cuøng yù thích vaø ñaõ quen bieát nhau töø laäu. Trong tröôøng hôïp naøy, söï hoã trôï vaø thoâng caûm cuûa cha meï raát quan troïng. Baïn neân chuù yù ñeán vaø chia seû nhöõng xuùc caûm tieác nhôù cuûa con daønh cho tröôøng hoïc, thaày giaùo vaø baïn beø cuõ. Baïn caàn ôû caïnh con ñeå nhaéc nhôû vaø thuùc ñaåy con thöïc hieän nhöõng quyeát ñònh laønh maïnh vaø saùng suoát trong giai ñoaïn chuyeån ñoåi khoù khaên naøy cuûa noù.

Hoaïch ñònh chöông trình tröôùc Lyù töôûng nhaát laø coù theå chuaån bò vaø hoaïch ñònh chöông trình ñeå cho vieäc ñoåi tröôøng xaûy ra ñuùng vaøo ñaàu nieân hoïc môùi. Neáu coù theå, toát nhaát laø laøm sao cho treû chæ phaûi ñoái phoù vaø ñieàu chænh, moãi laàn vôùi moät vaán ñeà maø thoâi.

Thí duï nhö neáu baïn doïn töø thaønh phoá naøy qua thaønh phoá khaùc vaøo thôøi gian giöõa naêm thì haõy coá gaéng ñöa ñoùn ñeå con vaãn tieáp tuïc theo hoïc caùi tröôøng noù ñang ñi hoïc cho ñeán khi nghæ heø. Coøn trong tröôøng hôïp coù thay ñoåi trong vieäc ai laø ngöôøi coù quyeàn nuoâi döôõng (custody), cuõng coá gaéng saép ñaët laøm sao cho vieäc chuyeån ñoåi naøy xaûy ra tröôùc muøa töïu tröôøng.

Phuï huynh caàn phaûi chuaån

bò cho vieäc ghi danh vaøo tröôøng môùi cho con. Toát nhaát laø goïi ñieän thoaïi ñeå bieát xem giôø giaác môû cöûa xin ñôn ghi danh cuûa tröôøng vaø bieát laø mình caàn ñem theo nhöõng giaáy tôø gì. Neân chuaån bò phieáu hoïc baï cuûa nieân hoïc tröôùc, soá ñieåm cuûa kyø thi khaûo haïch caên baûn (standardized test scores), giaáy khai sinh, giaáy chích ngöøa, vaø moät giaáy chöùng nhaän laø gia ñình cuûa ñöùa treû ñang cö ngöï taïi ñòa chæ thuoäc hoïc khu xin hoïc (hoùa ñôn ñieän thoaïi hay gas, nöôùc vôùi soá nhaø in ôû treân ñoù). Cuõng neân tìm bieát xem con coù phaûi maëc ñoàng phuïc hay khoâng. Neáu khoâng, thì ñieàu leä aên maëc maø nhaø tröôøng ñoøi hoûi laø nhö theá naøo ñeå ngaøy ñaàu tieân con bieát caùch aên maëc cho ñuùng caùch.

Neân laøm heïn ñeå daãn con ñeán thaêm vieáng tröôøng hay tham döï lôùp höôùng daãn chung (orientation) vôùi caùc gia ñình khaùc do nhaø tröôøng toå chöùc. Neáu coù theå ñöôïc, xin gaëp ngöôøi hieäu tröôûng vaø coâ thaày coá vaán (counselor). Haõy ñaët caâu hoûi vaø cuõng cho pheùp con hoûi neáu noù thaéc maéc, nhö theá caû phuï huynh laãn hoïc sinh ñeàu hieåu roõ ñieàu leä cuûa tröôøng hoïc.

Baùo tin cho con Ñöøng bao giôø giöõ bí maät veà vieäc chuyeån ñoåi. Neân baùo tin cho con tröôùc, trong thôøi gian noù vaãn coøn ñang theo hoïc tröôøng cuõ. Nhöõng treû vò thaønh nieân chaúng thaø chaáp nhaän tin khoâng vui tröôùc ñoù, chöù khoâng muoán cha meï ñôïi ñeán giôø choùt môùi baùo tin vaø gaây cho mình söï kinh ngaïc vaø söûng soát. Tröø khi ñöùa treû khoâng baèng loøng vaø choáng ñoái, coøn khoâng thì chuùng seõ bieát ôn vieäc cha meï ñaõ cho pheùp chuùng coù thì giôø ñeå töø giaõ thaày coâ giaùo, baïn beø, laø nhöõng ngöôøi maø chuùng coi laø quan troïng vaø coù lieân heä maät thieát. Maëc duø, vieäc doïn nhaø seõ baän roän nhöng phuï huynh neân cho pheùp con thaêm vieáng baïn beø ñeå trao ñoåi nhöõng tin töùc haàu giöõ lieân laïc vôùi nhau sau naøy.

Tieáp trang B12

DAT

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B11

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu) .3”

D

HAPPY CAR RENTAL TRUNG TAÂM CHO THUEÂ XE * Thaønh thaät * Phuïc vuï vui veû * Baûo ñaûm giaù reû nhaát cho quyù ñoàng höông Môû cöûa töø thöù Hai - thöù Baûy 9:30 AM - 6:30 PM

Chuyeân cho thueâ: Xe 4 cöûa vaø caùc loaïi xe Van 8041 Bolsa Ave., Midway City, CA. 92655

(Gaàn goùc ñöôøng Beach, beân caïnh Cali Auto Sale)

www.happycarrental.com Tel: (714) 269-2915 or (714) 892-5158 * Fax: (714) 892-3739

HT GARAGE DOORS Installation - Service - Repair

11372 Trask Ave. #109, Garden Grove, CA 92843

Chuyeân laép raùp vaø söûa chöõa ñaày ñuû caùc loaïi Garage Door.

Ñònh giaù mieãn phí L/L: Mr HAÛI

(714) 715-5966

Hot - Hot - Hot - Hot

Nhieàu thieáu nöõ treû ñeïp, tieáp ñaõi aân caàn, vui veû vaø thoaûi maùi Open 10AM - 10PM

611 S. BROOKHURST ST. # K, ANAHEIM (Corner Brookhurst and Orange)

22706 Aspan St. # 503 cell Lake Forest, CA 92630

714-999-9081

GRAND OPENING

DAISY BODY CARE BEST SOUTH EASTERN ASIAN GIRLS MASSAGE,THERAPY, ACCUPRESSURE

$50 / Hr

Open 7 days: 10 AM - 9:30 PM 1022 S. San Gabriel Blvd. # C San Gabriel, CA 91776 Tel: (626) 285-8588

JOB OPENING CAÀN NHIEÀU NÖÕ NHAÂN VIEÂN

714-717-7575Nancy

GRAND OPENING

Massage

Sport Swedish - Shiatsu Excellent Young Staff

SPECIAL

$50/ hr. w/ Ad.

Massage Therapist Needed (714) 537-4470

12431 Magnolia St. Garden Grove, CA 92841 (Magnolia & Lampson)

B12 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, AUGUST 16, 2005

.3”

Gia Ñình Cuøng Ñoïc GIÔÙI THIEÄU: Moãi ngaøy Ngöôøi Vieät ñaêng moät caâu chuyeän song song vôùi nhaät baùo The Los Angeles Times, trang Living soá baùo xuaát baûn cuøng ngaøy, vôùi söï thoûa thuaän cuûa tôø baùo, taùc giaû vaø hoïa só. Chuùng toâi ñeà nghò cha meï, oâng baø ngöôøi Vieät cuøng ñoïc vôùi caùc em, khuyeán khích caùc em hoïc theâm tieáng meï ñeû.

Gaëp gôõ J.K. Rowling GLORIA D. MIKLOWITZ Vieát cho baùo Times Phaàn 2 Tieáp theo kyø tröôùc: Joanne meâ saùch ngay töø ban ñaàu vaø muoán trôû thaønh moät nhaø vaên.

DAT

Vôùi moät baèng caáp tieáng Phaùp, coâ coù theå laøm moät ngöôøi thö kyù thoâng thaïo hai ngoân ngöõ ñeå soáng. Ñoù khoâng phaûi laø ñieàu coâ mong muoán nhöng coâ ñoàng yù. Boán naêm sau, coâ coù baèng vaø ñaõ ñeán luùc phaûi ñi laøm.

Trong voøng saùu naêm keá tieáp, Joanne laøm moät soá coâng vieäc. “Sau ñoù toâi ñaõ chöùng toû mình laø moät ngöôøi thö kyù toài nhaát,” coù laàn coâ noùi. Coâ thöôøng boû giôø aên tröa ñeå vieát trong nhöõng tieäm vaø quaùn caø pheâ. Thay vì ghi chuù taïi nhöõng buoåi hoïp, coâ vieát baûn thaûo nhöõng caâu truyeän môùi vaø nhöõng yù töôûng cho nhöõng nhaân vaät. Ñieàu coâ thích nhaát khi laøm vaên phoøng laø coâ coù cô hoäi ñeå ñaùnh maùy nhöõng caâu truyeän treân maùy vi tính khi khoâng coù ai nhìn thaáy. Coâ bò ñuoåi vieäc ôû moät vaøi nôi vaø boû moät vaøi choã vì chaùn.

Joanne maát phöông höôùng, khoâng bieát cuoäc ñôøi coâ ñi veà ñaâu. Coù moät ngaøy, treân ñöôøng ñi veà Luaân-ñoân sau moät tuaàn laøm vieäc chaùn naûn, xe löûa coâ ñi bò hö. Söûa chöõa phaûi maát ñeán boán tieáng ñoàng hoà. Coâ lieác nhìn ra cöûa soå, roài thình lình yù töôûng veà truyeän Harry Potter ñeán vôùi coâ.

“Toâi khoâng theå noùi ñöôïc vôùi baïn lyù do naøo vaø caùi gì ñaõ thuùc ñaåy,” coâ noùi taïi moät buoåi phoûng vaán School Library Journal.

“Nhöng toâi nhìn thaáy Harry vaø tröôøng phuø thuûy thaät roõ raøng. Thình lình toâi coù caùi yù töôûng veà moät chuù beù khoâng bieát mình laø ai.”

Coâ ngoài yeân laëng nghó veà nhöõng nhaân vaät, nhöõng caùi teân kyø dò vaø nhöõng tình huoáng saâu saéc. Khi xe löûa ñeán Luaân- ñoân, Rowling ñaõ coù nhieàu phaùc hoïa cho cuoán saùch Harry Potter ñaàu tieân trong ñaàu coâ.

at lunchtime with invented stories of their heroic deeds.

On graduation, she wasn’t sure what to do next. She had boxes of stories and novels she had started writing, but were they good enough to be published?

Her parents convinced her to go to Exeter University and major in French.

With a degree in French she could earn a living as a bilingual secretary. It wasn’t what she wanted to do, but she agreed. Four years later she had a degree and it was time to earn a living.

In the next six years Joanne worked at a number of jobs. “I later proved to be the worst secretary ever,” she once said. She often spent lunch hours writing in coffee shops or cafes. Instead of taking notes at meetings, she would jot down new story and character ideas. What she liked about office work was the chance to type her stories on a computer when no one was looking.

She was fired from several jobs and quit others out of boredom. Joanne drifted, unsure where her life was going. One day, on her way to London after a dull workweek, the train broke down. Repairs would take four hours. She was staring out the window when suddenly the idea for Harry came to her. “I can’t tell you why or what triggered it,” she said in a School Library Journal interview. “But I saw Harry and the wizard school very plainly. I suddenly had this basic idea of a boy who didn’t know what he was.”

She sat quietly thinking about characters, odd names and dramatic scenes. By the time the train reached London, Rowling had much of the plan for the first Harry Potter book in her head.

Khi Joanne ñöôïc 9 tuoåi, gia ñình cuûa coâ doïn ñeán Tutshill, moät laøng nhoû taïi South Wales. Coâ vaø em gaùi Di yeâu thích röøng vaø soâng suoái, nhöõng caùnh ñoàng vaø nhöõng ngöôøi baïn môùi. Ngaøy ñaàu ñi hoïc, coâ thi rôùt baøi kieåm tra soá hoïc maø coâ chöa heà ñöôïc hoïc qua, vaäy laø coâ ñöôïc ngoài vôùi nhöõng hoïc sinh “keùm”. Quaù xaáu hoå, coâ hoïc chaêm chæ vaø ñeán cuoái naêm hoïc thì coâ ñaõ ngoài vôùi nhöõng hoïc sinh khaù hôn.

Thôøi gian vui veû nhaát cuûa Joanne laø khi coâ vieát hay ñoïc saùch. Coâ ñeo kính, nhö laø Harry trong saùch truyeän cuûa coâ vaäy vaø vui thuù vôùi hai con heo guinea coâ nuoâi (moät loaøi ñoäng vaät gaëm nhaám, gaàn nhö khoâng coù ñuoâi, ñöôïc nuoâi trong nhaø) cho ñeán khi moät con caùo aên thòt noù. Sau ñoù, coâ vaø em gaùi Di nuoâi moät con choù teân Misty.

Khi hoïc xong tieåu hoïc, Rowling ñi hoïc tröôøng Wyedean Comprehensive, gaàn gioáng tröôøng trung hoïc ôû Myõ. Anh vaên laø moân hoïc coâ thích nhaát. Coâ laøm cho caùc baïn vui taïi giôø aên tröa vôùi nhöõng caâu truyeän coù nhöõng nhaân vaät anh huøng maø coâ saùng taùc. Luùc toát nghieäp, coâ vaãn chöa bieát neân laøm gì tieáp. Coâ coù nhöõng thuøng saùch truyeän vaø tieåu thuyeát maø coâ ñaõ baét ñaàu vieát, nhöng chuùng coù hay ñuû ñeå xuaát baûn khoâng ñaây?

Cha meï coâ thuyeát phuïc coâ ñi hoïc tröôøng Thöù Tö: Moät laàn doïn nhaø vaø moät coâng vieäc Ñaïi Hoïc Exeter vaø hoïc chuyeân tieáng Phaùp. môùi cho Joanne coù thì giôø ñeå vieát.

When Joanne was 9, her family moved to Tutshill, a small village in South Wales. She and her sister, Di, loved the forest and river, the fields and new friends, but Joanne didn’t like school. The first day she failed an arithmetic test on material she hadn’t been taught. The teacher sat her with the “slow” students.

After that, Joanne studied hard and by the end of the school year was moved to a new seat.

Joanne’s happiest times were when she was writing or reading. She wore glasses, like Harry in her books, and enjoyed two guinea pigs as pets until a fox ate them.

Later, she and Di had a dog named Misty.

After elementary school, Rowling attended Wyedean Comprehensive, similar to a high school in America. English was her Wednesday: A move and a new job give favorite subject. She would entertain friends Joanne time to write.

Ñaây laø loaït truyeän cuûa Trang Thieáu Nhi ñaõ ñaêng laàn ñaàu vaøo ngaøy 12-16 thaùng Gieâng naêm 2004. Truyeän seõ ñöôïc ñaêng treân trang web baùo Times taïi ñòa chæ www.latimes.com/kids.

This is a Kids’ Reading Room Classic. The series first appeared Jan. 12-16, 2004.

It will be on The Times’ website at latimes.com/kids.

Giöõa Ngöôøi Vôùi Ngöôøi

Tieáp trang B9

laø noù ñaõ chöùa ñaày nöôùc hay chaát loûng naøo khaùc. Taâm chuùng ta khi traøn ñaày caùc nieàm tin, giaùo ñieàu, nhöõng xaùc tín, thì chæ laø caùi taâm khoâng coù tinh thaàn saùng taïo. Noù chæ laø thöù taâm nhai laïi caùc kieán thöùc ñaõ coù saün.

Khi chuùng ta tin töôûng vaøo moät toân giaùo hay theå cheá naøo ñoù, chuùng ta khoâng coù cô hoäi nhìn thaúng vaøo chính mình ñeå tìm hieåu con ngöôøi mình. Loøng tin nhö moät taám kieáng, qua ñoù, ta töï nhìn mình. Vaäy neân ta khoâng theå hieåu ñöôïc mình. Loøng tin raøng buoäc ta vaø laøm cho chuùng ta muø quaùng, coâ ñoäc vì moãi ngöôøi coù theå tin vaøo nhöõng thöù khaùc nhau, traùi ngöôïc haún nhau: Baïn tin ôû Thöôïng Ñeá, cöùu chuoäc, toâi laïi tin laø khoâng coù moät Thöôïng Ñeá.

Baïn tin vaøo moät neàn kinh teá coù söï kieåm soaùt chaët cheõ töø chính quyeàn, toâi laïi tin ôû kinh teá töï do... Baïn theo Hoài Giaùo, toâi Thieân Chuùa Giaùo... Chuùng ta coù theå cuøng noùi veà tình yeâu, tình huynh ñeä vaø hoøa bình, nhöng chuùng ta bò ngaên caùch, phaân chia vì yù kieán khaùc haún nhau. Ñoâi khi ngöôøi ta gieát nhau duø coù cuøng moät tín ngöôõng.

Vaán ñeà cuûa chuùng ta laø: taâm trí ta coù theå naøo thoaùt khoûi ñöôïc nhöõng nieàm tin töôûng mình ñaõ coù trong quaù khöù? Loøng tin töôûng cuõng nhö caùc kieán thöùc chuùng ta ñaït ñöôïc qua saùch vôû, caùc giaùo ñieàu hay do giaùo duïc, chuùng ta thuoäc naèm loøng. Nhöng ñoù coù phaûi laø söï thaät khoâng? Hay noù chæ phaûn chieáu ñöôïc nhöõng gì baïn hoïc ñöôïc, chöù khoâng phaûi laø chaân lyù.

Taâm chuùng ta coù theå thoaùt khoûi ñöôïc caùc tín ñieàu? Khi nhìn saâu ñeå thaáy ñöôïc goác reã caùc nieàm tin kia, chuùng ta môùi coù cô hoäi giaûi thoaùt. Chuùng ta sôû dó döïa vaøo caùc kieán thöùc hay tín ngöôõng, vì trong thaâm taâm: chuùng ta caàu söï bình an, mong thoûa maõn caùc ham muoán, vaø thu thaäp ñöôïc quyeàn löïc.

Con ngöôøi chuùng ta khoâng chæ coù caùi taâm caïn côït beân ngoaøi, traùi laïi taàng lôùp saâu xa cuûa voâ thöùc, cuûa taøng thöùc môùi laø nôi naêng ñoäng, tænh taùo vaø coù khaû naêng tieáp nhaän, coù theå traû lôøi caâu hoûi neâu treân. Trong moät giaây phuùt naøo ñoù, khi chuùng ta hieåu roõ veà nguyeân nhaân saâu xa cuûa loøng tin, ta seõ thaáy ñöôïc nhöõng ñieàu phi thöôøng.

ÑOÅI TRÖÔØNG HOÏC

Tieáp trang B10

Chuaån bò cho nhöõng khaùc bieät cuûa tröôøng môùi so vôùi tröôøng cuõ Cho duø treû thay ñoåi töø moät tröôøng coâng laäp naøy ñeán tröôøng coâng laäp khaùc trong cuøng moät sôû giaùo duïc ñi nöõa, moâi tröôøng sinh hoaït vaø hoïc trình cuûa moãi tröôøng vaãn coù theå khaùc nhau. Moát soá hoïc sinh coù theå caûm thaáy mình khoâng theo kòp caùc baïn hoïc cuøng lôùp, trong khi moät soá khaùc laïi thaáy mình ñaõ bieát heát nhöõng ñieàu ñang ñöôïc daïy trong lôùp môùi, do ñoù, chuùng coù theå khoâng tha thieát ñeán

vieäc hoïc cho laém.

Vieäc chuyeån tröôøng töø hoïc khu naøy qua hoïc khu khaùc coøn coù theå ñöa ñeán söï khaùc bieät trong vieäc duøng saùch giaùo khoa, phöông phaùp giaûng daïy. Rieâng vieäc chuyeån ñoåi töø tröôøng coâng sang tröôøng tö laïi caøng coù nhieàu khaùc bieät hôn nöõa.

Phuï huynh caàn hieåu vaø hoã trôï cho con treû veà söï khaùc bieát giöõa tröôøng cuõ vaø tröôøng môùi nhöng cuõng ñöøng ñeå cho con caùi döïa vaøo lyù do naøy ñeå baøo chöõa cho vieäc hoïc haønh cuûa chuùng bò cheãnh maõng hay thuït luøi.

Neáu phuï huynh ghi nhaän con mình gaë p khoù khaê n trong vieä c hoø a nhaä p vaø o tröôøng môùi laøm aûnh höôûng ñeá n ñieå m soá (grade) thì neân tìm thaày daïy keøm hay cho caù c em gaë p ngöôø i coá vaá n taâ m lyù ñeå ñöôï c höôù n g daãn.

Caên cöù vaøo vaán ñeà thoâng tin, tìm hieåu, laäp chöông trình vaø noùi chuyeän trao ñoåi, phuï huynh coù theå giuùp treû con thöïc hieän moät cuoäc chuyeån ñoåi laønh maïnh vaø thaønh coâng.

(Vieát theo Family Magazine)

‘Meet J.K. Rowling’ GLORIA D. MIKLOWITZ Special to The Times Part 2 The story so far: Joanne loved books from the start and wanted to be a writer.

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B13

.3”

DAT

B14 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu) .3”

CAÙI CHEÁT CUÛA ÑEÄ NHÒ COÄNG HOØA Tieáp trang A14

Nguyeãn Phuù Ñöùc, Nguyeãn Xuaân Phong vaø Nguyeãn Tieán Höng: Ba nhaân chöùng, ba giai ñoaïn, ba traùch vuï Nhö ñaõ ghi treân, cuoäc ñaøm phaùn taïi Paris goàm coù ba giai ñoaïn lieân tieáp: maät ñaøm (töø 25.3.1965 cho ñeán ñaàu 1968), ñaøm phaùn coâng khai (töø 1968 cho ñeán 27.1.1973 laø ngaøy Hieäp öôùc hoøa bình ñöôïc kyù taïi Paris) vaø giai ñoaïn thi haønh Hieäp öôùc, (töø 27.1.1973 cho ñeán 30.4.1975, keát thuùc baèng söï vi phaïm cuûa Baéc Vieät).

Chính phuû VNCH khoâng lieân heä ñeán giai ñoaïn maät ñaøm. Naêm 1965 vaø 1966, K qua Saøi Goøn vôùi tö caùch chuyeân gia tö vaán cuûa Thoáng ñoác Nelson Rockefeller (Daân chuû) tìm hieåu vaán ñeà VN. Y tieáp xuùc vôùi vaøi nhaân vaät ñoái laäp nhö Traàn Vaên Tuyeân, Phan Huy Quaùt.. vaø thaåm löôïng (bi quan) khaû naêng laõnh ñaïo cuûa caùc töôùng treû Jeunes turcs. Naêm 1968, Nixon ñaéc cöû Toång thoáng. K mau leï xoay qua coá vaán chuû môùi Coïng hoøa.

K say meâ aùnh ñeøn saân khaáu vaø thích thuù ñi ñeâm vôùi Haønoäi. Töø thaùng 8.1969 cho ñeán cuoái thaùng gieâng 1973, K gaëp rieâng Leâ Ñöùc Thoï, Coá vaán phaùi ñoaøn Baéc vieät, loái 15 laàn ôû ChoisyLe -Roi hay Gif -sur -Yvette (taïi tö thaát khoa hoïc gia Traàn Thanh Vaân, em cuûa linh muïc Traàn Thanh Giaûn) Khi ñaøm phaùn tieán vaøo giai ñoaïn coâng khai, TT Thieäu giao cho Ngoai tröôûng Traàn Chaùnh Thaønh phuï traùch. Traàn Vaên Laém thay theá Thaønh sau cuoäc hoäi kieán Johnson-Thieäu ôû Honululu ngaøy 18.7.1968. Taïi Paris, ñaïi söù Phaïm Ñaêng Laâm höôùng daãn phaùi ñoaøn VNCH, goàm coù Nguyeãn Xuaân Phong, (Phoù tröôûng ñoaøn), Traàn vaên AÂn, Traån Vaên Ñoã, Nguyeãn Quoác Ñònh, Nguyeãn Ñaéc Kheâ, Nguyeãn Ngoïc Huy, Nguyeãn Ngoïc An, Nguyeãn Thò Vui, vaø

Nguyeãn Trieäu Ñan (phaùt ngoân vieân). Coá vaán Kyø vaø vôï gaây nhieàu tai tieáng taïi Thuû ñoâ AÙnh saùng. Tieán só Nguyeãn Phuù Ñöùc, phuï taù ngoaïi giao cho TT Thieäu, ñoùng moät vai troø kín ñaùo, khieâm nhöôøng beân sau haäu tröôøng coøn Gs Nguyeãn Tieán Höng thì chöa tham chính luùc ñoù.

Hieäp ñònh Paris ñöôïc thi haønh ra sao? Sau ngaøy 27.1.1973 kyù xong Hieäp ñònh Paris, Traàn Vaên Laém trôû veà Thöôïng vieän ñeå giöõ chöùc Chuû tòch, nhöôøng gheá Ngoaïi tröôûng cho Phuï taù Nguyeãn Phuù Ñöùc.

Phoù thuû töôùng Nguyeãn Löu Vieân ñöôïc chæ ñònh laøm tröôûng ñoaøn VNCH taïi Hoäi nghò La Celle Saint Cloud ñeå chuaån bò cuoäc baàu cöû taïi Mieàn Nam VN vôùi chính phuû MTGPMN. Bs Vieân, veà sau, tieát loä vôùi ngöôøi vieát: “Chuùng toâi bieát tröôùc Hoäi nghò La Celle Saint Cloud khoâng ñi ñeán ñaâu, chæ coù taùc duïng caâu giôø, moïi vaán ñeà seõ giaûi quyeát treân chieán tröôøng.”

Hai oâng Nguyeãn Xuaân Phong vaø Nguyeãn Tieán Höng tham gia Noäi caùc vaén soá Nguyeãn Baù Caån, thaønh laäp ngaøy 14.4.1975, vaøo luùc Chính Phuû Saøi Goøn saäp tieäm, ngöôøi ñaàu trong chöùc Quoác vuï khanh ñaëc traùch Hoøa ñaøm (thay theá ñaïi söù Phaïm Ñaêng Laâm) vaø ngöôøi sau, trong chöùc Toång tröôûng Keá hoaïch. Döôùi danh xöng naøy, Höng ñöôïc TT Thieäu ñoäng vieân (tuyeät voïng) vaøo giôø thöù 25 sang Hoa kyø van xin cöùu vieän. Nhieäm vuï cuûa bs Nguyeãn Löu Vieân vaø Ñs Nguyeãn Xuaân Phong chæ coù treân giaáy tôø vì Baéc Vieät töø choái nhoùm hoïp vaø aøo aït xua quaân thoân tính Mieàn Nam. baát chaáp caùc ñieàu kyù keát.

(Thöïc ra OÂng Nguyeãn Xuaân Phong tham döï chính quyeàn töø thôøi Noäi Caùc Chieán Tranh cuûa oâng Nguyeãn Cao Kyø vôùi tö caùch laø Toång Tröôûng Xaõ Hoäi vaø laø Toång Tröôûng treû nhaát trong chính phuû luùc ñoù-TS)

Vai troø ñaëc bieät cuûa hai coá vaán Huyønh Vaên Troïng vaø Hoaøng Ñöùc Nhaõ Chính quyeàn Nguyeãn Vaên Thieäu töøng gaây xoân xao trong quaàn chuùng bôûi söû duïng moät soá nhaân vaät tai tieáng nhö Nguyeãn Cao Thaêng, Vuõ Ngoïc Nhaï, Nguyeãn Vaên Ngaân, Huyønh Vaên Troïng, Hoaøng Ñöùc Nhaõ...

Ba coá vaán cuûa Thieâu bò ñieàu tra, caùch chöùc hay ñöa ra Toøa: Troïng, Nhaï (tình baùo CS) vaø Ngaân (xaây döïng uy theá rieâng).

Baøi naøy chæ ñeà caäp ñeán Troïng vaø Nhaï vì caû hai lieân heä ñeán hoøa ñaøm Ba Leâ. a. Huyønh Vaên Troïng Naêm 1958, khi toâi phuï traùch Boä Noäi vuï thôøi Ñeä nhöùt Coïng hoøa, Bernard Huyønh Vaên Troïng (Phaùp tich vaø coâng giaùo) bò Ñoaøn coâng taùc ñaëc bieät Mieàn Trung luøng baét trong vuï meänh danh Giaùn ñieäp Taây ôû Nhaø haøng Morin, Hueá. Y thoaùt ñöôïc qua Nam Vang vaø taïi ñaây, moùc noái vôùi Ca Vaên Thænh, tröôûng ñoaøn ñaïi dieän thöông maïi CS Baéc Vieät.

Troïng coù baèng cöû nhaân luaät, thoâng thaïo Phaùp - Anh ngöõ, töøng laøm thaåm phaùn ôû Hueá vaø naêm 1950 giöõ chöùc Toång thô kyù Chính phuû vaø Boä tröôûng Noäi vuï trong Noäi caùc Nguyeãn Phan Long. Sau chính bieán 1963, Troïng ñöôïc thaû trôû veà Saøi Goøn vaø tham gia cuïm tình baùo chieán löôïc A22 do Vuõ Ngoïc Nhaï phuï traùch. Ñeå sinh soáng, Troïng daïy tieáng Phaùp cho nhaân vieân ngoaïi giao Myõ vaø nhôø linh muïc Traàn Ngoïc Nhuaän giôùi thieäu vôùi TT Thieäu.

OÂng ñöôïc Thieäu tin duøng vaø boå nhieäm phuï taù Toång thoáng veà chính trò, ngoaïi giao. Ñaàu 1969, vôï Troïng ñeán Vaên phoøng luaät sö cuûa toâi, ñöôøng Haøn Thuyeân, nhôø bieän hoä tröôùc Toøa Nhaø phoá trong vuï bò ñuoåi ra khoûi moät khaùch saïn ñöôøng Leâ Lôïi Saøi Goøn vì thieáu tieàn thueâ nhieàu thaùng. Troïng noùi khoâng dö daû tieàn baïc tuy coù chöùc vuï cao.

Thaùng 11.1969, vuï aùn Ñieäp baùo Coá vaán TT Thieäu gaây chaán ñoäng dö luaän. Troïng nhôø taùc giaû baøi naøy beânh vöïc tröôùc Toøa aùn Quaân söï vuøng 3 Chieán

thuaät. Troïng tieát loä vôùi ngöôøi vieát raèng y vaø cuïm tröôûng Vuõ Ngoïc Nhaï muoán giuùp TT Thieäu tìm ra vôùi MTGPMN moät giaûi phaùp cho cuoäc chieán, khoâng ngôø CIA theo doõi vaø phaù vôõ moïi vieäc. Troïng coøn cho bieát naêm 1968, ñeå chuaån bò hoøa ñaøm taïi Ba Leâ, TT Thieäu ñaõ gôûi Troïng cuøng ñi vôùi linh muïc goác Bæ Raymond de Jeagher (cöïu coá vaán cuûa TT Dieäm vaø moät thaønh vieân naêng ñoäng trong Lieân Minh AÙ chaâu choáng Coäng) qua Hoa kyø vaän ñoäng vôùi Quoác hoäi, baùo giôùi vaø nghieäp ñoaøn. Chuyeán coâng du naøy khoâng gaët nhieàu keát quaû vì, theo Troïng, dö luaän Myõ chaùn ngaùn chieán tranh.

Vuï aùn keát thuùc ngaøy 29.11.1969. H V Troïng raát sôï bò töû hình. Ngöôøi vieát khuyeân y bình tónh vì beân trong saân khaáu chính trò, nhöõng daøn xeáp baát ngôø coù theå xaûy ra, Hoa kyø coøn moät soá phi coâng tuø binh taïi Haø Noäi Hilton; hôn nöõa, trong vuï naøy, Troïng chæ ñoùng vai troø “Leâ Lai cöùu chuùa”. Vò Chaùnh thaåm cho pheùp caùc bò can noùi lôøi choùt tröôùc khi tuyeân aùn. Vuõ Ngoïc Nhaï cöôøng ñieäu tuyeân boá nhoùm cuûa oâng ta haønh ñoäng vì quyeàn lôïi quoác gia, hoï tin seõ thaéng vaø heïn coù ngaøy trôû veà vinh quang. Troïng leân tinh thaàn, ngoå ngaùo laäp laïi tröôùc Toøa caâu noùi cuûa ngöôøi vieát: “Toâi chæ ñoùng vai troø Leâ Lai cöùu Chuùa, toâi khoâng coù toäi.’ Caùc söï kieän naøy ñöôïc keå laïi trong quyeån hoài kyù OÂng Coá vaán do CS xuaát baûn naêm 1984 taïi Vieät Nam, vôùi nhieàu khoaûn theâu deät. Vuõ Ngoïc Nhaï, Huyønh Vaên Troïng, Leâ Höõu Thuùy vaø Nguyeãn Xuaân Hoøe bò chung thaân khoå sai, ñaøy ñi Coân Ñaûo.

Sau 1975, hoï ñöôïc CS giaûi thoaùt. Nhaï thaêng thieáu töôùng, ngaønh tình baùo. b- Hoaøng Ñöùc Nhaõ Tuy khoâng phaûi laø thaønh vieân cuûa phaùi ñoaøn VNCH döï hoøa ñaøm taïi Ba Leâ, Hoaøng Ñöùc Nhaõ laø ngöôøi gaây böïc boäi nhöùt cho K trong nhieàu laàn chaïm traùn. Traàn Vaên Ñoân (trong hoài öùc VN Nhaân chöùng, trang 406415), Nguyeãn Phuù Ñöùc (trong quyeån saùch The VN Peace Ne-

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 gotiations, trang 400-403) vaø K (trong Ending the VN War, trang 310) ñeà caäp nhieàu ñeán Hoaøng Ñöùc Nhaõ. Nguyeãn Phuù Ñöùc cho bieát Nhaõ laø chaùu keâu oâng Thieäu baèng caäu, toát nghieäp ñaïi hoïc Oklahoma, trôû veà Vieät Nam trong Khoái chuyeân vieân, tieán thaân raát mau trong caùc chöùc vuï lieân tieáp: thoâng dòch vieân, Bí thô tin caån cuûa Toång thoáng vaø cuoái cuøng, Toång Tröôûng Daân vaän /Chieâu Hoài, vaø sau Hieäp öôùc Ba Leâ phuï traùch maïng löôùi Thoâng tin Quoác ngoaïi coù nhieàu quyeàn löïc.

AÛnh höôûng cuûa Hoaøng Ñöùc Nhaõ gia taêng töø thaùng 8.1972 (khi K ñeà nghò Thieäu töø chöùc hai thaùng tröôùc ngaøy baàu cöû vôùi CS) vaø taêng cao hôn sau ngaøy Hieäp öôùc ñöôïc kyù cuoái thaùng gieâng 1973. Hoaøng Ñöùc Nhaõ luoân luoân coù maët trong caùc buoåi hoïp rieâng giöõa Thieäu vaø K, Haig vaø Bunker cuõng nhö trong nhöõng phieân nhoùm Hoäi ñoàng An ninh Quoác gia ñeå thoâng dòch vì Phoù Toång thoáng Nguyeãn Vaên Höông, Chuû tòch Thöôïng vieän Nguyeãn Vaên Huyeàn vaø Haï vieän Nguyeãn Baù Löông khoâng raønh Anh ngöõ.

Theo Nguyeãn Phuù Ñöùc, Nhaõ thieáu kinh nghieäm vaø söï giaø giaën ñeå thaûo nhöõng coâng vaên ngoaïi giao trao ñoåi giöõa hai chính phuû Myõ-Vieät. Nhaõ nuoâi nhieàu cao voïng chính trò vaø trong nhöõng ngaøy thaùng choùt cuûa TT Thieäu, Hoaøng Ñöùc Nhaõ tìm caùch gaøi phe caùnh vaøo Noäi caùc tuy hoï thieáu khaû naêng. Ñieàu naøy laøm cho chính gia quyeán oâng Thieäu cuõng lo ngaïi, ñaëc bieät Ngoâ Khaéc Tænh vaø ñaïi söù Nguyeãn Vaên Kieåu (trang 403).

Trong Ending the VN War, K vieát nhö sau: “Nhaõ laø chaùu taâm phuùc cuûa Thieäu, loái 30 tuoåi, phuï taù baùo chí, töøng du hoïc taïi Hoa kyø, tieâm nhieãm göông thaønh coâng cuûa caùc chaøng treû lanh lôïi trong phim xi-neâ, aên baän ñuùng moát Hollywood, töôùng maïo hao hao gioáng Alan Ladd thôøi thanh xuaân, noùi tieáng Anh troâi chaûy vaø vaãn giöõ laïi töø baûn goác Vieät Nam moät khaû naêng möu loaïn voâ bieân, an infinite capacity for conspiracy... Bunker vaø toâi ñeàu

ñoàng yù raèng Nhaõ ñaõ gaây nhieàu raéc roái baèng caùch thoåi phoàng moïi söï hieåu laàm” (trang 310).

K haäm höïc keå laïi trong hoài kyù thaùi ñoä “baát nhaõ” cuûa Nhaõ: ngaøy 19.10.1973, theo leänh cuûa Nixon, K qua Saøi Goøn trình TT Thieäu taïi Dinh Ñoäc laäp toaøn baûn döï thaûo Thoûa hieäp.

Sau khi baét ñôïi 15 phuùt, Nhaû ra ñoùn K vaø Bunker vaøo, Thieäu khoâng coù moät lôøi xaõ giao, thaûn nhieân ñoïc vaø khoâng pheâ bình böùc thô rieâng cuûa Nixon do K trao laïi, xong Thieäu môøi hai vò khaùch böôùc sang phoøng keá beân ñeå gaëp Hoäi ñoàng An ninh Quoác gia. Giöõa baàu khoâng khí naëng neà, Thieäu giao cho Nhaõ thoâng dòch maëc duø phía VN noùi ñöôïc tieáng Anh. K vieát: Nhaõ “baét ñaàu cheá dieãu vai troø cuûa mình” baèng caùch chæ toùm löôïc gaàn phaân nöûa lôøi thuyeát trình cuûa K. Khi K löu yù veà ñieåm naøy, Nhaõ ñaùp ngaùo ngoå: “I am a master of contraction, Toâi laø baäc sö veà khoa caét ngaén!”

Ngaøy 21 thaùng 10, theo chöông trình, K vaø Bunker gaëp laïi Hoäi ñoàng An ninh luùc 2 giôø 30 tröa. Ñôïi ñeán 3 giôø, Nhaõ ñieän thoaïi ñeå thoâng baùo khoâng cho bieát lyù do, khoâng xin loãi - phieân nhoùm hoaõn ñeán 5 giôø chieàu. “Y heät theo kieåu caùch cuûa Humphrey Bogart maø coù leõ Nhaõ ñaõ hoïc ñoøi ñaâu ñoù treân maøn aûnh”. 5 giôø 30, vaãn khoâng tin töùc. Bunker böïc mình goïi Dinh Ñoäc Laäp, ñoøi noùi chuyeän vôùi Nhaõ, Vaên phoøng ñaùp Nhaõ vöøa böôùc ra ngoaøi. Moät giôø sau - töùc laø treã gaàn 5 giôø theo öôùc heïn - Nhaõ ñieän thoaïi baùo tin TT Thieäu seõ tieáp K vaø Bunker hoâm sau luùc 8 giôø saùng. Bunker baét beû: “Coù söï chaäm treã ít nöõa laø 24 giôø, giôø Hoa Thònh Ñoán!” Nhaõ gaùc ñieän thoaïi. K vaø Bunker hoûi nhau: “Nhöõng haønh vi xaác xöôïc naøy phaûi chaêng baùo hieäu moät vuï chaïm traùn saép ñeán? Veà vaán ñeà gì?”

OÂng Hoaøng Ñöùc Nhaõ hieän ôû Chicago. Ñeán nay, oâng chöa keå laïi ñaày ñuû nhöõng kyû nieäm caù nhaân. Mong ñöôïc nghe theâm tieáng chuoâng chaân thöïc cuûa moät nhaân chöùng veà giai ñoaïn lòch söû naøy.

(Coøn tieáp)

DAT

THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, AUGUST 16, 2005 - NGÖÔØI VIEÄT B15

.3”

DAT

B16 NGÖÔØI VIEÄT THÖÙ BA - SOÁ 7192 - 16 thaùng 8, 2005 (12 thaùng Baûy naêm AÁt Daäu)

TUESDAY, AUGUST 16, 2005

.3”

DAT