NyoNyum Khmer No.45

45

ឥតគិត ៃថ� !

ឧសភា-មិថុនា ២០២១

ជំនួយសម្រាប់អ្នកទាំងអស់គ្នា ～ការណែនាំត្រួសៗអំពីជំនួយ ODA ជប៉ុននៅកម្ជា ពុ ～

© CJSinc. 2021

មាតកា ិ

៤៥

ឧសភា - មិថុនា

២០២១

អត្ថបទពិសេស ០៣

～ការណែនាំត្រួសៗអំពជ ី ំ នួយ ODA ជប៉ុននៅកម្ជា～ ពុ

០៤

ជំនួយដ៏ តូចមួយសម្រាប់អ្នករាល់គ្នា

វ ិស័យ។ ដោយម�ើលឃ�ញ ើ ថា សន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍ នៅកម្ពុជាក្រោយបញ្ច ប់កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារស ី

ទក ឹ នង ិ ជី វិ ត

ទក ឹ ស្អាតនង ិ សុខមាលភាពមនុស្សគ្រប់រូប ជំនួយជប៉ុនក្នុងវ ិស័យកសិកម្ម

០៨ ០៩

១០ ១៨

ជារ�ឿងសំខាន់សម្រាប់ការអភវិ ឌ្ឍជារួមនៅក្នុង

តំបន់ ម្ល៉ោះហ�យ ើ ជប៉ុនបានផ្ដល់ជំនួយមួយផ្នែកធំល�ើវ ិស័យ

យោងតាមអត្ថបទចុះផ្សាយពិសេសនៅក្នុងលេខនេះ ខ្ញុំបាទ

ស្ពានតភ្ជាប់សេដ្ឋកិច្ច

ការចូលរួមស្តា រឡ�ង ើ វិ ញនូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរាជធានភ ី ្នំពេញ

ការស្តារឡ�ង ្ ើ វ ិញនូវប្រព័ន្ធការពារទឹកជំនន់កនុ ងរាជធាន ីភ្នំពេញ

ជំនួយល�កា ើ រសក្ ិ សាស្រាវជ្រាវសម្រាប់អនាគតរួម

ការពង្រឹងជំនាញផ្ទាល់ខ្លួនដ�ើម្កា បី រអភិវឌ្ឍសង្គមរួមគ្នា

អត្ថបទលោក ឈឺន ឈន់

ឥទ្ធិពលភាសាអង់គ្លេសល�ើសំណេរភាសាខ្មែរបច្ចុប្បន្ន

បានស្វែងយល់ដឹងច្រើនអំពជ ី ំនួយ «ODA» របស់ជប៉ុននៅ

កម្ពុជា។

ក្នុងនាមជានិស្សិតកំពុងហាត់ការនៅក្នុងក្រុមហ៊ុនបោះពុម្ព

ផ្សាយ «ទស្សនាវដ្ដីញញឹម» នេះ ខ្ញុំបាទក៏បានស្វែងយល់ពី ចំណេះដឹងថ្មីៗ ដូចជាដំណ�ើ រការបោះពុម្ពផ្សាយអំពប្រទេ ស ី កម្ពុជាជាភាសាជប៉ុន សម្រាប់ជនជាតិជប៉ុនអាន ដ�ើម្បីស្វែង

យល់ពីវប្បធម៌ និងសង្គមរស់នៅរបស់ប្រជាជនខ្មែរយ�ើងផង ដែរ។ យ៉ា ងណាមិញ ទស្សនាវដ្ដីនេះ ក៏មានបោះពុម្ពផ្សាយ

ជាភាសាខ្មែរ ដែលនយា ស ិ យពរ� ី ឿងរ៉ា វនានាស្អ តី ំពប្រទេ ី

ប្រធានបទប្រចាំ

ជប៉ុនសម្រាប់ប្រិយមិត្តអ្នកអានជាភាសាខ្មែរដែរ។

១២

Japan Foundation

១៤

សេចក្តីរាយការណ៍ពីប្រទេសជប៉ុន Report from Japan

១៦

ឆ្នា១ ំ ៩៩១

ហេដ្ឋា រចនាសម្ព័ន្ធ និងការអភិវឌ្ឍសង្គមនៅកម្ពុជារហូតមក។

ការរកី ចម្រន ើ នៃទ្រី កុង

រយៈពេលនៃការចុះហាត់ការជាង ២ខែ មកនេះ ខ្ញុំពិតជា

សិល្បៈដែលឆ្លុះបញ្ចាង ំ ពីសង្គម “ការខត ិ ខំប្រឹងប្រែង នង ិ ក្លាហាន រួមនង ឹ ការចេះសន្សំសំចៃប្រាក់កាស់ ចាយវាយឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព សិក្សានៅប្រទេសជប៉ុន”

ជប៉ុន ជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសដទៃទ�ៀតនៅ

តំបន់អាស៊ី ដែលគេទទួលស្គាល់ថា មានការអភិវឌ្ឍស្ទើរគ្រប់

ជំនួយសម្រាប់ការថែទាំសុខភាព ​ជំនួយសម្រាប់ការអប់រ ំកុមារ

០៦

ំ កណ ត់ត្រាអក ្ន និពន្ធ

ជំនួយសម្រាប់អក ្ន ទា ំងអស់គ្នា

ជាចំណុចនាំឱ្យខ្ញុំជោគជ័ យក្ងការ នុ

ហោរាសាស្ត្រប្រចាំខែ Fortune Telling

ហោរាសាស្ត្រប្រចាំខែ​ឧសភា និងមិថុនា

គ្រប់គ្រងការបោះពុម្ពផ្សាយដោយ

ទទួលបាននូវចំណេះដឹងថ្មីៗ និងបទពិសោធន៍ការងារជាច្រើន តាមរយៈការបង្ហាត់បង្ហាញពរ� ។ តាម ី ៀមច្បងដែលនៅទនោះ ី រយៈការចូលរួមស្រាវជ្រាវស្តីអំពីជំនួយ «ODA» របស់ជប៉ុន

ទាំងនោះមក ខ្ញុំយល់ថាជំនួយទាំងនោះបានចូលរួមចំណែក យ៉ា ងច្រើនដ�ើម្បីធ្វើឱ្យប្រស�ើរឡ�ង ើ វ ិញ នូវវ ិស័យហេដ្ឋា រចនា

សម្ព័ន្ធ អប់រ ំ សុខាភបា ិ ល នង ិ ប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តជាដ�ើម។

ខ្ញុំសង្ម ឃឹ ថា

ជប៉ុននឹងនៅតែបន្តផ្ដល់ជំនួយបន្ថែមទ�ៀត

ដ�ើម្របី ម ួ ចំណែកអភិវឌ្ឍប្រទេសកម្ពុជា។

យ៉ាម៉ាហ្សាគី​យូគីអេ

ក្រុមនិពន្ធ​និងទីផ្សារ កាណូ ហុីរអា ូ៉ គី

អូន ចិន�ា

nyonyum.net

តានីហ�ាកិ ម៉ូអិុ ណុប វិសាល

អៅ ច័ន្ទមុន្នីរ័ត្ន សារ�ឿន ភារិទ្ធ

2021

ឈឺន ឈន់

ែផ្នករ�ៀបចំ និង​រចនា អ៊ួន ចាន់រា​ ៉

2

តំណាងក្រុមអ្នកនព ិ ន្ធ សារ�ឿន ភារទិ ្ធ

នស ិ ្សិតហាត់ការថ្នា ក់បរញ្ ិ ញា បត្រភាសាវ ិទ្យា

ឆ្នាទ ំ ី៤ នៃសាកលវ ិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ។

ជំនួយសម្រាប់អ្នកទាំងអស់គ្នា

～ការណែនាំត្រួសៗអំពីជំនួយ ODA ជប៉ុននៅកម្ជា ពុ ～ គិតត្រឹមរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាកំពុងមានការអភិវឌ្ឍយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកច ិ យ ្ច ង ា៉ ឆាប់រហ័សនេះ

បានជមញ ្រុ ឱយ្ បទ ្រ ស េ កម្ពុជាចញ េ ពីបទ ្រ ស េ ដល ែ មានបក ្រា ់

ចំណូលទាប ទៅជាប្រទេសមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតទាប ចាប់តាំងពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ មក។ ក៏ប៉ុន្តែដោយសារនៅមានរចនាសម្ព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចទន់ខ្សោយនៅឡើយ គួបផ្សំនឹងបញ្ហាវិសម

ភាពនៃភាពក្រីក្រផងនោះ ទើបបណ្ដាលឱ្យកម្ពុជាជួបប្រទេះនូវបញ្ហាថ្មីៗជាច្រើន ស្របពេលនឹង ការរីកចម្រើននេះផងដែរ។

ដើមប្ ក ី យ ា្ល ខន ្លួ ជាបទ ្រ ស េ ដល ែ មានបក ្រា ច ់ ណ ំ ល ូ មធ្យមកម្រត ិ ខ្ពស់នៅមុនឆ្ន២ ំា ០៣០ រាជរដភ ្ឋា ិបាល កម្ពុជាបានអនុម័ត

“ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍជាតិ

(NSDP)

និងគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍ

ឧស្សាហកម្ម (IDP)” ជាដើម ដើម្បីទ្រទ្រង់ និងធ្វើឱ្យការអភិវឌ្ឍមានចីរភាព។

កយ ្រោ បញ្ចបស ់ ងា្គ្រ មសវី៊ ល ិ នាដើមទសវតស្ រ៍ឆ១ ំា្ន ៩៩០មក

ប្រទស េ ជប៉ន ុ បានចាប់ផម ើ្ត ផ្ដលជ ់ ន ំ យ ួ

ដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់របស់ខ្លួនមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជារហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ដើម្បីរួមចំណែក

កសាងសន្តភា ិ ពសមប ្រា ក ់ ម្ពុជា រួមទាំងជួយដោះស្រាយរាល់បញ្ហអ ា ភិវឌឍ្ ន៍នានាដល ែ កំពង ុ បឈ ្រ ម។ ឆយ ើ្ល តបទៅនឹងផន ែ ការយទ ុ ្ធសាស្រ្ត NSDP និង IDP របស់បទ ្រ ស េ កមជា ្ពុ នាពេលបច្ចប ុ ប្ ន្ន ជំនយ ួ

អភិវឌ្ឍផ្លូវការជប៉ុន មានមូលដ្ឋានពង្រឹងសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ឱ្យសម្រេចបាន នូវគោលដៅអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចថ្មីរបស់ខ្លួននៅមុនឆ្នាំ២០៣០។

យើងខ្ញន ំុ ង ឹ បង្ហញ ា តស ្រួ ៗអំពជ ី ន ំ យ ួ អភិវឌឍ្ ន៍ជប៉ន ុ នៅកមជា ្ពុ នាពេលថ្មៗ នៅ ី ក្នុងការបោះពុមផ ្ព ្សាយ អត្ថបទពិសេសលេខនេះ។

◦

មូលដ្ឋានគ្រឹះនៃជំនួយ ODA ជប៉ុនសម្រាប់កម្ជា ពុ គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចកម្ជា ពុ ឆ្នា២ ំ ០៣០ ប្រែខ្លួនជាប្រទេសមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់

ផែនការយុទសា ្ធ ស្រ្តរដ្ឋាភិបាលកម្ជា ពុ NSDP និង IDP ជាដ�ើម

ជំនួយអភិវឌ្ឍផ្វលូ ការជប៉ុន (ODA) ពង្រឹងនូវការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ◉ ការពង្រឹងមូលដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ច ▶ បណ្តាញដឹកជញ្ជូន

/ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ

(ផ្លូវថ្នល់ស្ពាន កំពង់ផែ ច្រកគយ។ល។)

​

▶ ការកែលម្អបរិយាកាស វិនិយោគ ។ល។

◉ ការល�ើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍសង្គម ▶ ការធ្វើឱ្យប្រស�ើរឡ�ើងនូវ

ប្រព័ន្ធទឹកស្អាត និងលូបង្ហូរទឹក

▶ ការសម្រួលចរាចរណ៍ក្នុង ទីក្រុង

▶ ការថែទាំសុខភាព និង

សន្តិសុខសង្គមសម្រាប់

◉ ពង្រឹងអភិបាលកិច្ច ▶ ការពង្រឹងការរ�ៀបចំ ស្ថាប័នរដ្ឋបាល

​ ▶ ការពង្រឹងសមត្ថភាពមន្រ្តី រាជការ

◉ ផ្សេងទ�ៀត ▶ ពង្រឹងនិរន្តរភាពក្នុង

តំបន់ (គំនិតផ្តួចផ្តើម

ជប៉ុន - មេគង្គ)។ល។

▶ ការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធច្បាប់។ល។

ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ ។ល។

យោងពី៖ គេហទំព័រក្រសួងការបរទេសជប៉ុន，Foreign Policy, Official Development Assistance (ODA), ODA by Region East Asia, Cambodia

3

ជំនួយដ៏តូចមួយសម្រាប់អ្នករាល់គ្នា

មានមនស ុ ស្ ជាចន ើ្រ បានស្គល ា ជ ់ ន ំ យ ួ «ODA» របស់ជប៉ន ុ ដល ែ តង ែ តផ ែ ល ្ដ ម ់ កកាន់បទ ្រ ស េ កម្ពុជា

តាមរយៈការអភិវឌឍ្ ហដ េ រ្ឋា ចនាសមន ្ព័ ផ ្ធ វ្លូ ថ្នល់ជាដើម។ មន ែ ទន ែ ទៅជំនយ ួ នះេ មានកប ្រ ខណ្ឌសមប ្រា ់

ផ្តលឱ ់ យ្ ប្រជាជនដែលរស់នៅតាមតំបន់ផងដរែ ។ ជំនយ ួ នោះគឺមានឈ្មោះថា “ជំនយ ួ ឥតសំណងសមប ្រា ់

ជំនួយសម្រាប់ការថែទាំសុខភាព ឃុំមេម៉ង់ស្ថិតនៅស្រុកកែវសីម៉ា ខេត្តមណ្ឌលគីរី ហើយ

ជាតំបន់ភ្នំ ដែលមានចម្ងាយប្រមាណ ៤០០ គីឡូម៉ែត្រពី

រាជធានីភ្នំពេញ។ អ្នកស្រុកភាគច្រើនជាជនជាតិភាគតិចព្នង ដែលមានភាសា និងសាសនាពិសេសផ្ទាល់ខ្លួន។ ទីនោះ ជា តំបន់ដាច់ស្រយាលមួយ ដែលមានផ្លូវពិបាកធ្វើដំណើរចេញ

ពីក្រុងសែនមនោរម្យ និងជាតំបន់មួយដែលបានបន្សល់ទុក

ពីការអភិវឌ្ឍ ហើយប្រជាជនភាគចន ើ្រ រស់នៅទីនោះរកបក ្រា ់ ចំណូលបានមកពីការដាំស្រូវ និងការងាររកជ័រឈើជាដើម។ មណ្ឌលសុខភាពមេម៉ង់

បានបង្កើតឡើងនៅឃុំមេម៉ង់

ក្នង ុ ឆ្ន១ ំា ៩៨៦ ដល ែ មានសមត្ថកច ិ គ ្ច ប ្រ ដណ្តបជ ់ វំុ ញ ិ ភូមច ិ ន ំ ន ួ ១២ ដោយមានចម្ងាយប្រហែល ៤៥ គីឡូម៉ែត្រពីទីប្រជុំជន នៃក្រុងមណ្ឌលគីរី ដែលមានមន្ទីរពេទ្យរដ្ឋ ប៉ុន្តែស្ថានភាពផ្លូវ

ទៅកាន់មណ្ឌលសខ ុ ភាពខាងលើគមា ឺ នភាពលំបាកខ្លង ំា ហើយ ធ្វើឱ្យរាល់ការស្នើសុំរថយន្តសង្គ្រោះបន្ទាន់ម្ដងៗមានការយឺត

យ៉ាវ។ ស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ មណ្ឌលសុខភាពមេម៉ង់បានក្លាយ ជាទីកន្លែង ប្រចាំថ្ងៃ។

សម្រាប់ឱ្យអ្នកស្រុកអាចមកទទួលសេវាកម្មព្យាបាលជា

▲បុគ្គលិកបម្រើការនៅមណ្ឌលសុខភាពម៉េម៉ង់

គិតត្រឹមខែមករា ឆ្នាំ២០២១ នេះ មានបុគ្គលិកសរុបចំនួន ៨នាក់

ដោយក្នុងនោះមានឆ្មប

៥នាក់។

យោងតាមនាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលគឺ

អ្នកស្រី ថាច ស៊ីថាត បានប្រាប់ឱ្យដឹងថា៖ “មានស្ត្រីរស់នៅក្នុងតំបន់

មជ្ឈមណ្ឌលសុខភាពមេម៉ង់បានផ្តល់សេវា

នោះបានសមល ្រា កូននៅផ្ទះ មន ុ ពល េ មានជំនយ ួ ពីជប៉ន ុ នះេ កើតឡើង។

ទូទៅ ការចាក់វ៉ាក់សាំង ការសម្រាលកូន ការត្រួតពិនិត្យផ្ទៃពោះមុននិង

បានកើនឡើង បន្ទាប់ពីអគារសម្រាលកូន និងមណ្ឌលសុខភាពថ្មីបាន

រហូតមកដល់ពេលនេះ

សខ ុ ភាពមូលដន ្ឋា មួយចំនន ួ ដល ែ មានដូចជា៖ ការពិនត ិ យ្ ជំងឺ និងព្យាបាល កយ ្រោ ពល េ សមល ្រា កូន ពម ្រ ទាំងការងាររដ្ឋបាលជាដើម នៅក្នង ុ អគារ ធំតែមួយ។ ជាទូទៅ ការសម្រាលកូន និងការមើលថែទាំមាតាក្នុងអំឡុង ពេលសម្រាលកូន គួរតែត្រូវធ្វើឡើងនៅក្នុងបន្ទប់ដាច់ដោយឡែកមួយ

ពីគេ ដើម្បីបង្ការពីហានិភ័យនៃការឆ្លងមេរោគ ចំពោះស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ និងទារកទើបកើត។

ការព្យាបាលជំងឺនានា

យ៉ាងណាមិញ

ដោយសារកង្វះបន្ទប់មន្ទីរពេទ្យ

បានធ្វើឡើងនៅក្នុងបន្ទប់សម្រាលកូនតែមួយ

ដូច្នេះវាចាំបាច់ឱ្យមានការកែលម្អជាបន្ទាន់។

នៅខែធ្នូ ឆ្ន២ ំា ០១៩ ដើមប្ ក ី ល ែ ម្អបរិសន ្ថា ព្យាបាលមួយដែលសមស្រប

និងល�ើកកម្ពស់គុណភាពសេវាវេជ្ជសាស្រ្តសាធារណៈ

រដ្ឋាភិបាលនៃ

ប្រទេសជប៉ុនបានផ្តល់ជំនួយដើម្បីសាងសង់អគារថ្មីមួយខ្នងឡើងវិញ ដែលមាន ៨ បន្ទប់ ដូចជា៖ បន្ទប់សម្រាលកូន បន្ទប់រង់ចាំមុនពេល

សម្រាលនិងក្រោយពេលសម្រាលកូន ផ្ទះបាយ បង្គន់អនាម័យចំនួន២ និងបន្ទប់ងូតទឹក ព្រមទាំងកន្លែងរង់ចាំទូទៅ។

ក៏ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ ចំនួនមនុស្សដែលសម្រាលកូននៅមណ្ឌលសុខភាព សាងសង់រួចរាល់”។ កាលពីមុនមានករណីស្លាប់ពេលឆ្លងទន្លេ និងមាន ការឆ្លងរោគជាច្រន ើ កយ ្រោ ពេលឆ្លងទនរ្លេ ច ួ ប៉ន ុ ប ្តែ គ ើ ត ិ ត្រម ឹ រយៈពេលមួយ

ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ គេពុំឃើញមានករណីបែបនេះកើតឡើងទៀតឡើយ។ បុគ្គលិកមជ្ឈមណ្ឌលសុខភាពមេម៉ង់ អ្នកស្រី ចន្ថា សុណា គឺជាឆ្មប

ជនជាតិពង ្ន ម្នក ា ។ ់ អ្នកស្របា ី នបប ្រា ថា ់ ៖ “បងប្អន ូ ជនជាតិពង ្ន មានទម្លប ា ់ តាមដាន និងមើលថែការសម្រាលកូនជាលក្ខណៈក្រុមគ្រួសារទាំងមូល

ហើយមានមនុស្សជាច្រើនសម្រាលកូននៅផ្ទះ។ បើតាមទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណីមួយរបស់ជនជាតិព្នង នៅក្នុងទារកទើបនឹងកើត

ដើម្បីការពារវិញ្ញាណអាក្រក់កុំឱ្យឋិត

គេត្រូវឱ្យស្រ្តីមានផ្ទៃពោះផឹកសុរាមុនពេល

សម្រាលកូនបន្ដិច ព្រមទាំងសែនមាន់ទាំងមូល និងធ្វើពិធីតាមជំនឿ សាសនារបស់ពួកគាត់”។

បច្ចប ុ ប្ ន្ន ក្នង ុ មួយឆ្នៗមា ំា នទារកប្រមាណ១០០នាក់ កើតនៅមណ្ឌល

សុខភាពនេះ។ អ្នកស្រី សុណា បានបន្តបប ្រា ទ ់ ៀតថា៖ “មានចំនន ួ ជនជាតិ

ព្នងមកសមល ្រា កូននៅមណ្ឌលសុខភាពបានកើនឡើង បន្ទប ា ព ់ មា ី នការសាងសង់អគារសមល ្រា កូន និងមណ្ឌល សុខភាពនេះរួចមក។ ដោយមានជំនយ ួ ពីបទ ្រ ស េ ជប៉ន ុ

យើងខ្ញំមា ុ នលទ្ធភាពជួយដល់ការសម្រាលកូននៅក្នុង

បន្ទបម ់ យ ួ ដាច់ដោយឡែកខុសពីមន ុ ធ្វឱ ើ យ្ មានលទ្ធភាព ផ្តល់ការព្យាបាលដល់អ្នកជំងឺនៅក្នុងបរិយាកាសវេជ្ជ-

សាស្ត្រមួយដែលសមស្របផងដែរ។ ជំនួយនេះហាក់ ដូចជាបាននាំមកនូវការផ្លស ា ប ់ រ្តូ ដ៏ធម ំ យ ួ ចំពោះការយល់

ឃើញរបស់អក ្ន សក ្រុ ក្នង ុ មូលដន ្ឋា នេះ ដែលភាគច្រន ើ ពួគគាត់គឺជាជនជាតិភាគតិច”។ ◀ មណ្ឌលសុខភាពថ្មី

សាងសង់ដោយជំនួយជប៉ុន

4

គមង ្រោ ទង ្រ ទ ់ យ ្រា តូចសនស ិ្ត ខ ុ មនស ុ ស្ ជាតិ(ជំនយ ួ គូសាណូណ) ិ ” ដែលមានគោលបំណងផ្តលជ ់ ន ំ យ ួ ក្នង ុ ការអភិវឌ្ឍសហគមន៍ មូលដ្ឋានជនបទនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ

ដោយផ្អែកលើទស្សនៈមួយឃ្លាថា៖

“សន្តិសុខសង្គមសម្រាប់មនុស្សជាតិ”

ដែលបានកំណត់ដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ តាមរយៈការផ្តល់ថវិកាចាំបាច់សម្រាប់គម្រោងខ្នាតតូចទាំងឡាយណា ដែល

ផ្តល់ផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ដល់ប្រជាជនរស់នៅក្នុងតំបន់។ ជំនួយនេះ ផ្តល់ដល់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល

សប ្ថា ន ័ សខា ុ ភិបាល សាលារៀន អង្គការមិនសង ្វែ រកបក ្រា ក ់ ម្រៃនានា។ បើគត ិ ចាប់ពឆ ី ំា្ន ១៩៩១ ដល់ឆំា្ន ២០២០ មានជំនយ ួ ចំនន ួ

៦៥០កន្លែង បានផ្តល់ឱ្យប្រទេសកម្ពុជា។ នាពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ បុគ្គលិកទស្សនាវដ្តីញញឹមយើងខ្ញុំបានចុះទៅតំបន់ដែល នៅឆ្ងយ ា ពីរាជធានីភព ំ្ន ញ េ

ដើមប្ រា ី យការណ៍អព ំ ស ី ្ថានភាពជំនយ ួ របស់ជប៉ន ុ មួយចំនន ួ លើការអភិវឌ្ឍនៅតាមតំបន់ទាង ំ នោះ។

ជំនួយសម្រាប់ការអប់រំកុមារ ៤បន្ទប់ ប៉ន ុ វា ែ្ដ មានសភាពចាស់ទៅហើយ។ រីឯឧបករណ៍សក ិ ្សាវិញដូចជា

តុ កៅអីកមា ៏ នសភាពចាស់ខង ំា្ល ហើយសំណង់អគារក៏មានហានិភយ ័ នៃ ការដួលរលំដោយសារតែភាពចាស់ទឌ ្រុ ទ្រោមនោះដែរ។ លើសពីនះេ ទៀត សំណង់ឈើភាគច្រើននៅលើផ្នែកដំបូល និងជញ្ជាំងបានពុកផុយអស់ ▲ សិស្សានុសិស្សកំពុងអង្គុយសិក្សាក្នុងថ្នាក់រៀនថ្មីសាងសង់ដោយជំនួយជប៉ុន

គិតត្រឹមខែមករា ឆ្នាំ២០២១ នេះ សាលាបឋមសិក្សាមេម៉ង់ស្ថិតនៅ

ទៅហើយ ដល ែ ជាហត េ ធ ុ ឱ ើ្វ យ្ ការសិក្សានៅក្នង ុ ថ្នក ា រ ់ ៀននារដូវវស្សាមាន ភាពពិបាកខ្លាំង នៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់ម្ដងៗ ហើយចំនួនម៉ោងសិក្សា

ដែលកំណត់ដោយក្រសង ួ អប់រំ យុវជន និងកីឡា (៣២ ម៉ង ោ /សប្តាហ) ៍

ក្នង ុ សក ្រុ កែវសីមា៉ ខត េ ម ្ត ណ្ឌលគីរី មានសិសស្ បឋមសិក្សាចំនន ួ ១១១នាក់

ពអា ំុ ចបព ្រ ត ឹ្រ ្តទៅតាមការកំណត់ទាង ំ ស្រុងបានឡើយ។ ស្ថតនៅ ិ ក្នង ុ សន ្ថា -

២ខ្នង និងមានបន្ទប់រៀនបណ្តោះអាសន្នចំនួន ២បន្ទប់ ប៉ុន្តែអគារសិក្សា

ខាងក្រៅ ហើយវាបានក្លយ ា បញ្ហាធន ្ង ធ ់ រ្ង មួយសមប ្រា ស ់ ស ិ ស្ សវី្រ យ ័ ជំទង់។

ដែលធ្វើឱ្យពិបាកដល់ការបង្រៀននៅក្នុងថ្នាក់។ ក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨

សាងសង់អគារសិក្សាថ្មីពីបេតុងមួយខ្នង នៅក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០

ជាថ្នក ា រ ់ ៀនចំនន ួ ៣បន្ទប់ បង្គនច ់ ន ំ ន ួ ២បន្ទប់ និងអាងត្រងទឹកភ្លៀងមួយ

កន្លែង និងបានបំពាក់ឧបករណ៍សិក្សាថ្មីៗនៅក្នុងសាលានោះផងដែរ។

និងផាសខ ុ ភាព ព្រមទាំងផល ្ត ន ់ វូ ក្តរា ខៀនចំនន ួ ៣ តុ កៅអីសក ិ ្សាសមប ្រា ់

ពេលដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ម្តងៗ

មានអគារសិក្សាធ្វើពីឈើសរុបចំនួន

ភាពគ្មានបង្គន់អនាម័យ ធ្វើឱ្យសិស្សានុសិស្សត្រូវចេញទៅបន្ទោបង់នៅ

នោះមានភាពចាស់ទ្រុឌទ្រោម និងលិចទឹកខ្លាំងនៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់

ក្រោយដឹងពីបញ្ហាទាំងនោះមក រដ្ឋាភិបាលជប៉ុន បានផ្ដល់ជំនួយជាការ

រដ្ឋាភិបាលជប៉ុន បានសាងសង់អគារសិក្សាបេតុងថ្មីមួយខ្នងចែកចេញ

ដោយរួមមានដូចជា៖ បង្គន់អនាម័យចំនួន ២បន្ទប់ កន្លែងលាងដៃមួយ

ក្នង ុ គោលបំណងបងត ើ្ក ឱយ្ មានបរិយាកាសសិក្សាបក ្រ បដោយសវុ ត្ថិភាព

នាយកសាលា លោក តើម ពេជ្រលី បានឱ្យដឹងថា៖ “កាលពីមុននៅ

និងគ្រូបង្រៀនចំនួន

៧នាក់។

មិនត្រឹមតែមានទឹកភ្លៀងហូរចូលក្នុង

កុមារចំនន ួ ៦០ឈុត រួមទាំងតុ កៅអីចន ំ ន ួ ៣ឈត ុ សមប ្រា គ ់ ផ ូ្រ ងដរែ ។

ថ្នាក់រៀនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែដំបូលស័ង្កសីក៏មានសំឡេងរំខានខ្លាំងដែរនាំ

បេតុងបានធ្វើឱ្យមានលទ្ធភាពសិក្សាទោះបីនៅរដូវវស្សាក្តី។ ម្យ៉ាងទៀត

បានមិនត្រឹមតែជាថ្នាក់អនុវិទ្យាល័យប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែយើងក៏អាចប្រើវា

នៅតាមសាលាក៏ពុំបានសាងសង់បង្គន់ដែរ ដូច្នេះ គេត្រូវបន្ទោបង់​់នៅ

បញ្ចបកា ់ រសិក្សាថ្នក ា អ ់ នវុ ទ ិ ្យាលយ ័ ហើយបានចូលរៀនកមត ិ្រ វិទ្យាលយ ័

ធ្វើឱ្យស្ថានភាពអនាម័យមានភាពប្រសើរឡើង។ បន្ថែមពីលើនេះទៀត

សិក្សា ធ្វើឱ្យក្មេងៗត្រូវចាកចេញទៅទីប្រជុំជនដែលមានថ្នាក់វិទ្យាល័យ

បង្ហាញពីអារម្មណ៍វិជ្ជមានដូច្នេះថា៖

បន្តការសិក្សានៅទីបជ ្រ ជ ំុ នដែរ ដោយសារមូលហេតព ុ ក ួ គាត់តវូ្រ ស្នក ា ់នៅ

លោកនាយកសាលា ហេង ដូច មានប្រសាសន៍ថា៖ “អគារសិក្សា

ឱយ្ ពិបាកក្នង ុ ការបងៀ្រ ន។ ហើយឥឡូវ អគារសិក្សាថ្មន ី េះអាចបប ើ្រ ស ្រា ់

ដើមឡើយបងប្អន ូ ជនជាតិភាគតិចព្នងមិនមានបង្គន់នៅតាមផ្ទះទេ ហើយ

ជាថ្នក ា វ់ ទ ិ ្យាល័យបានផងដែរ។ ចាប់តាង ំ ពីដម ើ ឆ្ន២ ំា ០២១មក មានសិសស្

តាមគមត ្ពោ ពជា ្រៃ ដើម។ ប៉ន ុ ក ្តែ យ ្រោ ការសាងសង់បង្គនអនា ់ មយ ័ រួចមក

នៅអគារសិក្សាថ្មីក្នុងថ្នាក់ទី១០។

អ្នកគ្រូ ភាព ស្រីណាន ដែលជាគ្រូបង្រៀនបានមានប្រសាសន៍ដោយ

ដើមប្ ប ី ន្តការសិក្សា។ ទន្ទម ឹ នឹងនេះ ក៏មានកុមារជាច្រន ើ មិនអាចចេញទៅ

អារម្មណស ៍ ស ្រ ថ ់ ថ ា្ល ។ ី្ម នោះបាននយ ័ ថា យើងមិនត្រម ឹ តែមានអគារសិក្សា

ផ្ទះជួលបក ែ ឆ្ងយ ា ពីឪពក ុ ម្តយ ា ខន ្លួ ។ ឥឡូវនះេ ពួកគអា េ ចទៅសាលារៀន

ដរែ ។ ខ្ញច ំុ ង់រៀបចំឱយ្ មានឧបករណ៍សមប ្រា ក ់ ុមារលេងកម្សាន្ត និងសម្ភរា ៈ

ថ្នក ា ស ់ ស ិ ស្ កមត ិ្រ វិទ្យាលយ ័ ទី១០ ទៀតផង។ បស ្រ ន ិ បើពក ួ គបា េ នបញ្ចប់

អំឡុងពេលសិក្សានៅសាលារបស់ខ្លួន”។

ក្មង េ ៗនឹងកាន់តភ ែ ស ឺ្ល ង ា្វ ។ ការណ៍ដល ែ អាចបន្តការសិក្សានៅវិទ្យាលយ ័

ដែលអគារសិក្សាធ្វើពីឈើត្រូវជួសជុលម្តងៗ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ពួកយើង

ទទួលបានសញ្ញប ា តប ្រ ញ្ជក ា កា ់ រសិក្សាពីសាលាតម ែ យ ួ ដល ែ នៅជិតខន ្លួ

ភូមិ និងថវិកាសាលា រួមទាំងខាងសាលាស្រុកផងដែរ។ បន្ទាប់ពីមាន

ដល់គ្រួសារ សង្គម និងឈានទៅដល់ការអភិវឌ្ឍប្រទស េ ជាតិផងដែរ”។

“អគារសិក្សាថ្មីនេះបាននាំឱ្យមាន

នៅពេលដែលគ្មានអគារសម្រាប់

ថ្មីនោះទេ គឺយើងត្រូវធ្វើឱ្យបរិយាកាសសិក្សាមានភាពប្រសើរឡើងផង

នៅអគារសិក្សាដែលបានសាងសង់រួចរាល់

កីឡានៅក្នុងសាលា ដើម្បីអាចឱ្យកុមាររាល់គ្នាបានលេងកម្សាន្ត ក្នុង

ការសិក្សានៅថ្នក ា វ់ ទ ិ ្យាល័យរយៈពេល ៣ឆ្នំា ត្រម ឹ ត្រវូ នោះអនាគតរបស់

លោក ញាញ ញន ្រេ ជាមេភម ូ ិ ពូងោល ៉ មានប្រសាសន៍ថា៖ “នៅពេល

ដោយមិនចាំបាច់ទៅទីក្រុង និងការណ៍ដែលអាចបញ្ចប់ការសិក្សា និង

ត្រូវប្រើប្រាក់ចំណាយថ្លៃជួសជុល ដែលបានមកពីការបរិច្ចាគរបស់អ្នក អគារសិក្សាថ្មីសាងសង់ពីបេតុងនេះរួចមក

យើងខ្ញុំពុំចាំបាច់ចំណាយ

លើថ្លៃជួសជុលអ្វីទៀតឡើយ ដូច្នេះវាជួយបានច្រើនណាស់”។ ចំពោះ

បន្ទក ុ ហិរញ្ញវត្ថល ុ ផ ើ ក ែ្ន រដ្ឋបាលវិញ ក៏បានកាត់បន្ថយផងដរែ ដូចះេ្ន យើង សង្កេតឃើញថាជំនួយតាមរយៈរដ្ឋាភិបាលជប៉ុននេះ

បានផ្តល់ផល

ប្រយោជន៍ដោយផ្ទល ា ដ ់ ល់អក ្ន ដែលពាក់ពន ័ ន ្ធ ង ឹ សាលាបឋមសិក្សានេះ។

យ៉ាងណាមិញ អនុវិទ្យាល័យមេម៉ង់ បានទទួលសិស្សមកពីបណ្តា

សាលាបឋមសិក្សានៅជិតខាងចំនន ួ ៨សាលា ដោយបច្ចប ុ ប្ ន្នមានសិស្សានុសិស្សចំនួន ២៨៧នាក់ និងគ្រូបង្រៀនចំនួន ៨នាក់។ នេះគិតត្រឹមខែ

មករា ឆ្ន២ ំា ០២១ ហើយសិស្សានុសស ិ ស្ ភាគចន ើ្រ គឺជាជនជាតិភាគតិចព្នង។ កាលពីមន ុ អនវុ ទ ិ ្យាលយ ័ នះេ មិនមានអគារសិក្សា និងបង្គនអនា ់ ម័យ

នោះទេ

ហើយបានខ្ចអ ី គារសិក្សាមួយខ្នងពីសាលាបឋមសិក្សាអូរតដ េ ល ែ

នៅក្បែរនោះ ដើម្បីឱ្យសិស្សបានសិក្សានៅក្នុងថ្នាក់រៀនដែលមានចំនួន

នោះ

ហើយក៏បានប្រើសម្រាប់

ពិតណាស់នឹងធ្វើឱ្យកុមារមានអនាគតល្អប្រសើរ

សម្រាប់ជួយ

បន្ទាប់ពីមនុស្សកើត និងធំដឹងក្តីឡើងមក ការថែទាំសុខភាព និងការអប់រំ

គឺជាតមវូ្រ ការមូលដន ្ឋា ដ៏ចាបា ំ ច់ដល ែ ពអា ំុ ចខ្វះបាន។ ដោយឡក ែ ថវិកាផ្ទល ា ់ របស់ប្រទេសកម្ពុជានៅមានកម្រិត រួមទាំងប្រព័ន្ធសុខាភិបាល និងប្រព័ន្ធ អប់រំក៏នៅមានការខ្វះខាតនៅឡើយ។

ដូច្នេះ

ជំនួយជាមូលដ្ឋានសម្រាប់

ការអភិវឌឍ្ នះេ គឺនៅតចា ែ បា ំ ច់។ ជាការពិតណាស់ ជំនយ ួ នះេ ពិតជាមានសារៈ សំខាន់មិនអាចខ្វះបានសម្រាប់បំពេញរាល់កង្វះខាតទាំងនោះ

ដោយមាន

ការចូលរួម និងការខិតខំរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាខ្លួនឯងផ្ទាល់។ ទោះជាយ៉ាង នេះក្តី

សង្គមមួយកើតឡើងដោយមានក្រុមមនុស្ស

ដែលបានកើតមកជា

រៀងរាល់ថៃ្ង ហើយទទួលបានការអប់រំ និងចិញម ឹ្ច បីបាច់។ វាជាជំនយ ួ មនុសស្ ធម៌ សម្រាប់ការបង្កើតឡើងនូវសង្គមមួយតាមរូបភាពបែបនេះ។

នេះជាជំនួយ

ដ៏តច ូ មួយក៏ពត ិ មែន ប៉ន ុ វា ្តែ បានចាក់ឬសជ្រៅទៅក្នង ុ មូលដន ្ឋា គ្រះឹ នៃការអភិវឌ្ឍ សង្គមមួយនៅកម្ពុជាផងដែរ។

5

ទឹកនិងជីវត ិ

ការទទួលទានទឹកពិតជាសំខាន់ណាស់សម្រាប់ជីវិតមនុស្សដោយមិនអាចខ្វះបាន។ អាស្រ័យ

ហេតុនេះ

នៅកម្ពុជា។

ទើបរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនផ្ដល់ជំនួយអភិវឌ្ឍលើវិស័យទឹកស្អាតសម្រាប់មនុស្សប្រើប្រាស់ គម្រោងផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតរបស់ប្រទេសជប៉ុនបានទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍ទូទាំង

ទឹកស្អាតនិងសុខមាលភាពមនុស្សគ្រប់រូប បព ្រ ន ័ ផ ្ធ ត ្គ ផ ់ ង ្គ ទ ់ ក ឹ សត ្អា រួមទាំងបណញ ្តា ចែកចាយទឹកនៅកង ្រុ កំពតនៃ

ខេតក ្ត ព ំ ត បានសាងសង់ឡង ើ ក្នង ុ ទសវតស្ រ៍ឆ១ ំា្ន ៩៥០ ប៉ន ុ ្តែរោងចកទ ្រ ក ឹ

ស្អាតមួយចំនួនបានបំផ្លាញដោយសារសង្គ្រាមស៊ីវិល។ បន្ទាប់មក រោងចក្រទឹកស្អាតដែលមានស្រាប់ បានជួសជុល និងសាងសង់ឡើងវិញ

ទាំងសង ្រុ ដោយមានការគាំទព ្រ អ ី ង្គការករ្រៅ ដភ ្ឋា ិបាលនៃបទ ្រ ស េ ហូឡង់ និងធនាគារអភិវឌ្ឍអាស៊ី (ADB)។ ដ្បិតតែមានការសាងសង់ឡើងវិញ

ប៉ន ុ នៅ ្តែ តែជប ួ ប្រទះបញ្ហនា ា នាក្នុងការផល ្ត ស ់ វា េ កម្មផត ្គ ផ ់ ង ្គ ទ ់ ក ឹ ។ ដោយ សារតែទក ី ង ្រុ នេះមានទីតាង ំ នៅជាប់សមទ ុ ្រ ដូចះេ្ន ដីមយ ួ ចំនន ួ មិនសម-

ស្របក្នុងការផលិតទឹកសម្រាប់បរិភោគ ទើបប្រជាជនភាគច្រើនមិនអាច

ប្រើប្រាស់អណ្តូងទឹកបាន នាំឱ្យមានតម្រូវការបន្ទាន់ក្នុងការពង្រីកប្រព័ន្ធ ផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាត

ដែលមានប្រភពទឹកជាក់លាក់

និងមានស្ថិរភាព។

ដោយយល់ពស ី ន ្ថា ភាព ដូចះេ្ន រដភ ្ឋា បា ិ លជប៉ន ុ បានអនវុ តគ ្ត មង ្រោ ពងក ី្រ ប្រព័ន្ធផ្គត់ផ្គង់ទឹកក្នុងខេត្តកំពតចាប់ពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥ រហូតដល់ ខែសីហា

ឆ្នាំ២០១៨

ប្រទេសកម្ពុជា។

ដែលជាផ្នែកមួយនៃជំនួយឥតសំណងសម្រាប់

សមត្ថភាពផ្គតផ ់ ង ្គ ទ ់ ក ឹ សរប ុ របស់ខត េ ក ្ត ព ំ តបច្ចប ុ ប្ ន្នមានចំនន ួ ១៣.៥០០

ម៉ែត្រគូបក្នុងមួយថ្ងៃ។

មុនការបញ្ចប់ការសាងសង់រោងចក្រទឹកស្អាត

អូរតូច កម ្រោ ជំនយ ួ ឥតសំណងរបស់ជប៉ន ុ នៅឆ្ន២ ំា ០១៨ គបា េ នផ្គតផ ់ ង ្គ ់ បរិមាណទឹកតម ឹ្រ តែ ៦.០០០ ម៉ត ែ គ ្រ ប ូ ប៉ណ ុ ះោ្ណ ក្នង ុ មួយថ្ងៃ ដោយរោងចក្រ

ទឹកស្អាតខេត្តកំពតដែលបានសាងសង់ឡើងដោយជំនួយរបស់ ADB។

តាមរយៈរោងចកទ ្រ ក ឹ សត ្អា ថ្មស ី ប ្ថា នាដោយជំនយ ួ ជប៉ន ុ លើកនេះ សមត្ថភាពផ្គត់ផ្គងទឹកនឹងកើនឡើងបរិមាណ ៧.៥០០ ម៉ែត្រគូបក្នុងមួយថ្ងៃ។

លោក ទី គាន ប្រធានរដក ្ឋា រទឹកសត ្អា ខត េ ក ្ត ព ំ តបានមានប្រសាសន៍ថា៖

▲ទឹកស្អាតដែលបានចម្រោះហើយនៅទីនេះនឹងបញ្ជូនចែកចាយទៅក្នុងក្រុងកំពត

ផងដែរ។ ខ្ញុំពិតជាអរគុណដែលបរិមាណនៃការផ្គត់ផ្គង់ទឹកបានកើនឡើង ទ្វេដងជាមួយនឹងជំនួយឥតសំណងរបស់ជប៉ុន”។

អ្នកស្រី មេង ចន្ធូ ដែលលក់បង្អម ែ ក្នង ុ ភូមស ិ ប ំ្ន ព ំ្រា ី បានឆ្លយ ើ ដូចេះថា ្ន ៖

“ខ្ញុំធ្លាប់ទិញទឹកពីអ្នកលក់ ប៉ុន្តែមានបញ្ហាអនាម័យដូចជា ទឹកមានស្លឹក

ឈើ និងកកសំរាម។ ពេលរដូវបង ំ្រា ម្ដងៗ យើងជួបបញ្ហក ា ង្វះទឹកសមប ្រា ់ ប្រប ើ ស ្រា ។ ់ នៅឆ្ន២ ំា ០១៨ ខ្ញស ំុ ម ូ គេដាក់បព ្រ ន ័ ទ ្ធ ក ឹ ស្អាតនៅបរិវណ េ ផ្ទះ ហើយខ្ញុំក៏សុខចិត្តចំណាយថវិការផ្ទាល់ខ្លួន ដើម្បីដាក់បណ្ដាញផ្គត់ផ្គង់ ទឹកស្អាតពីរដ្ឋមកប្រើនៅផ្ទះបាយ និងបន្ទប់ទឹក។ បើប្រៀបធៀបនឹងពី

មុន ខ្ញុំអាចទទួលបានទឹកស្អាតជាប្រចាំ ហើយជីវិតខ្ញុំប្រសើរជាងមុន។ បច្ចុប្បន្ននេះ ខ្ញុំកំពុងប្រើប្រព័ន្ធផ្គត់ផ្គង់ទឹកដើម្បីដាំផ្លែឈើដូចជា ចេក និងផ្លែស្រកានាគជាដើមផងដែរ"។

ប្តីប្រពន្ធដែលជាប្រជានេសាទគឺ លោក សើ ឡេះ និងអ្នកស្រី ហ្វា មុំ

“ក្នុងឆ្នាំ២០២០ យើងបានផ្គត់ផ្គង់ទឹកដល់ចំនួន ៣៤ភូមិ ក្នុង ១១ឃុំ

ជាគ្រួសារមួយដែលកំពុងរស់នៅក្នុងភូមិ

ក្នង ុ ១២ឃុ។ ំ ជាមួយគ្នន ា ះេ យើងក៏រព ំ ង ឹ ដែរថានឹងអាចផ្គតផ ់ ង ្គ ទ ់ ក ឹ ១៨.៥០០

អនាម័យ។

មានបច្ចុប្បន្នឱ្យបានកើនដល់ ៥,០០០ ម៉ែត្រគូបក្នុងមួយថ្ងៃថែមទៀត

របស់ខ្ញុំដែលធ្វើការផ្នែកសំណង់

ប៉ន ុ ចា ្តែ ប់ពឆ ី ២ ំា្ន ០២១ យើងបានពងក ី្រ តំបន់សវា េ នះេ ដល់ ចំនន ួ ៤១ភូមិ ម៉ែត្រគូបក្នុងមួយថ្ងៃ ដោយការបង្កើនបន្ថែមលើសមត្ថភាពផ្គត់ផ្គង់ដែល

នាពេលខាងមុខ។ គិតត្រម ឹ ខែមករា ឆ្ន២ ំា ០២១ អតផ ្រា ត ្គ ផ ់ ង ្គ គ ់ ឺ ៧៦,១៤% ។ យើងនឹងខិតខំសម្រេចឱ្យបាន ១០០% នាពេលអនាគត”។

លោកបានបន្តទៀតថា៖ “ខេត្តកំពតសម្បូរទៅដោយធម្មជាតិ និងមាន

ប្រភពទឹកច្រន ើ មែន ប៉ន ុ ទ ្តែ ក ឹ កម ្រោ ដីមន ិ អាចបប ើ្រ ស ្រា ជា ់ ទឹកស្អាតបាន ទេដោយសារឥទ្ធិពលនៃទឹកសមុទ្រ។

ដូច្នេះមានគ្រួសារជាច្រើនធ្លាប់

យកទឹកភ្លៀង ទន្លេ និងទឹកស្រះមកប្រើប្រាស់។ ណាមួយរដ្ឋាករទឹកគ្មាន លទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់បូមទឹក

ដោយសារកង្វះបរិក្ខារ

1

និងថវិកា

ទ្វីខាងជើង។

អ្នកទាំងពីរ

បានឱ្យដឹងថា៖ “ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតនេះ បានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងផ្នែក

កាលពីមុនយើងត្រូវបើករម៉កទៅទិញទឹកនៅកន្លែងឆ្ងាយ

ហើយមានថ្ងខ ៃ ះ្ល ពួកយើងខះ្វ ថវិកាសមប ្រា ទ ់ ញ ិ ទឹកទៀតផង។ កូនប្រសារ ជារឿយៗមិនអាចលាងសម្អាតស្នាម

ប្រឡាក់ស៊ីម៉ង់ត៍នៅលើខ្លួនគាត់បានភ្លាមៗទេ

ហើយវាបានធ្វើឱ្យគាត់

ងាយនឹងកើតជំងរឺ មាស់នៅលើសប្ ក ែ ។ បន្ទប ា ព ់ កា ី រផ្គតផ ់ ង ្គ ទ ់ ក ឹ ស្អាតបាន ចាប់ផម ើ្ត នៅឆ្ន២ ំា ០១៨ គាត់អាចលាងខ្លួនជាមួយទឹកបានភ្លម ា ៗ ហើយ រោគសញ្ញានៃជំងឺស្បែកក៏បានបាត់ទៅវិញដែរ។

ល្អទេព្រោះមានទឹកស្អាតប្រើប្រាស់គ្រប់ពេល”។

ឥឡូវនេះមានតែរឿង

ការពង្រីកនិងកែលម្អប្រព័ន្ធផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតក្នុងក្រុងកំពត ដែលបាន

អនុវត្តដោយជំនួយឥតសំណងរបស់ប្រទេសជប៉ុន

ពិតជាបានជួយធ្វើ

ឱយ្ បស ្រ រើ ឡើងនូវអតទ ្រា ទួលបាន

ទឹកស្អាត និងមានលទ្ធភាពផ្តល់

សេវាកម្មផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតប្រកប ដោយស្ថរិ ភាព ព្រមទាំងធ្វឱ ើ យ្ ការ

រស់នៅរបស់បជា ្រ ជនមានភាពល្អ ប្រសើរផងដែរ។

1.លោក ទី គាន ប្រធានរដ្ឋាករទឹកស្អាត ខេត្តកំពត

2. ការបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្ស

សមប ្រា គ ់ ប ្រ គ ់ ង ្រ និងបច្ចក េ ទេសចមះ្រោ

ទឹកសត ្អា ធឡ ើ្វ ង ើ ដោយជំនយ ួ ពីភាគីជប៉ន ុ

6

ពិភពលោក ព្រោះទីក្រុងភ្នំពេញនៃប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយខ្លួនជា “ទីក្រុងអច្ឆរិយ”

មួយដែលមានទឹកស្អាតសម្រាប់ទទួលទានដោយសុវត្ថិភាព។ ជំនួយជប៉ុននៅតែបន្ត យកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំងលើវិស័យទឹកស្អាត រស់នៅរបស់មនុស្សទូទៅ។

ដែលមិនអាចខ្វះបានសម្រាប់ជីវភាព

ជំនួយជប៉ុនក្នុង វិស័យកសិកម្ម តំបន់ជុំវិញបឹងទន្លេសាបជាតំបន់វាលទំនាប

ដែលមាន

បរិមាណទឹកភៀ្ល ងធ្លក ា ច ់ ន ើ្រ ប្រចាំឆំា្ន និងមានប្រភពទឹកច្រន ើ

សមប ្រា កា ់ រដាំដុះកសិផល ជាពិសស េ ដំណាស ំ វូ្រ ក្នង ុ បទ ្រ ស េ

កមជា ្ពុ ។ ទោះយ៉ង ា នះេ កី្ត បព ្រ ន ័ ្ធធារាសាសដ ្រ្ត ែលមានសប ្រា ់ ជាច្រើនបានសាងសង់ក្នុងរបប ប៉ុល ពត ហើយភាគច្រើន នស ៃ ណ ំ ង់ទាង ំ នោះមិនដំណរើ ការពញ េ លញ េ ទេ ដ្បិតដោយ

សារបញ្ហភា ា ពចាស់រច េ រិល ហើយបរិមាណទឹកអាសយ ្រ័ លើ អាកាសធាតុ។ ដោយហេតុផលនេះ រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនបាន សម្រេចជួសជុលនិងកែលម្អប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តដោយប្រើ

ជំនយ ួ កម្ចហ ី រិ ញ្ញបប្ ទានរបស់ខន ្លួ ។ ការសប ្ថា នាដំណាក់កាល ទី២ នៃគម្រោងបានចាប់ផ្តើមនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៩ ហើយ រាល់ការបំពាក់គ្រឿងបរិក្ខារទាំងអស់បានបញ្ចប់នៅខែមថ ិ នា ុ

ឆ្ន២ ំា ០២០។ តំបន់គោលដៅគឺ ៦ សក ្រុ ក្នង ុ ៣ ខេតស ្ត តនៅ ិ្ថ ភាគខាងលិចបឹងទន្លេសាប ដល ែ ជាតំបន់កក ី្រ ្រនៅជនបទ។

ម៉្យាងវិញទៀត ក្រៅពីការសាងសង់សំណង់ហេដ្ឋារចនា

សមន ្ព័ ្ធ កស ្រ ង ួ ធនធានទឹក និងឧតុនយ ិ មនាំមខ ុ ក្នុងការគប ្រ គ ់ ង ្រ ធនធានទឹក

▲ គម្រោងធ្វើឡើងលើខេត្តចំនួន៣ គឺខេត្តបាត់ដំបង ពោធិ៍សាត់ និងកំពង់ឆ្នាំង

អាងទទ ្រ ង ្រ ់ គមង ្រោ អភិវឌឍ្ បព ្រ ន ័ ្ធធារាសាស្ដ្រ ពងង ឹ្រ បព ្រ ន ័ ប្រ ្ធ តិបត្ដិការ

កសិកម្មនះេ រួចមក ទិនផ ្ន លដែលទទួលបាន ៣-៤ តោនក្នង ុ មួយហិចតា

ឱ្យប​​ា នសមស្របគ្រប់គ្រាន់

រដូវ លើសពីនេះទៀត បច្ចុប្បន្នយើងអាចដាំបន្លែបានទៀតផងដែរ”។

ថទា ែ ប ំ ព ្រ ន ័ ្ធធារាសាស្ត្រ ការអភិវឌឍ្ ធនធានមនស ុ ស្ និងការបប ើ្រ ស ្រា ទ ់ ក ឹ រួមទាំងការអភិវឌ្ឍកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ

បច្ចេកទេស ក្នង ុ គោលបំណងបង្កន ើ ផលិតកម្មកសិកម្ម និងចូលរួមលើក កម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាកសិករនៅក្នុងតំបន់

ដោយគ្រប់គ្រង

វាបានកើនឡើងដល់ពី ៤ ទៅ ៦ តោន ហើយឥឡូវយើងអាចដាំបាន ៣ សមាគមគប ្រ គ ់ ង ្រ បព ្រ ន ័ ្ធធារាសាសក ្រ្ត សិករដើរតួនាទីយង ា៉ សំខាន់កង ុ្ន

ការគ្រប់គ្រងទឹក និងថែទាំប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តនេះ។ កង្វះខាតទឹក គឺជា

និងបង្កើតការពង្រឹងសមាគមធារាសាស្រ្តសម្រាប់គោលបំណងកែលម្អ

បញ្ហាធន ្ង ធ ់ រ្ង មួយជាពិសស េ នៅរដូវបង ំ្រា ហើយចាំបាច់យង ើ ត្រវូ ពិភាក្សា

ផ្ទៃដស ី ច ្រោ សព ្រ ក្នង ុ សក ្រុ លាមពុង ខេត្តបាត់ដប ំ ងមានទំហំ ១.៩៦៩

និងកំណត់បរិមាណនៃការផ្គតផ ់ ង ្គ ទ ់ ក ឹ ទាំងនោះ។ រហូតមកដល់ពល េ នេះ

តាមលោក គន ្រេ សាម៉ន ា ប្រធានសមាគមកសិករបានឱយ្ ដឹងថា មន ុ ពល េ

ពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ ក្រោយពីគម្រោងនេះបានបញ្ចប់ ពួកគាត់នឹងត្រូវ

ដល ែ បងឱ ្ក យ្ មានបញ្ហខ ា ះ្វ ទឹកបប ើ្រ ស ្រា ច ់ ន ើ្រ ។ នៅពល េ អនាគត បព ្រ ន ័ ្ធ

ជួសជុលទ្រង់ទ្រាយធំ ដូចជាការជួសជុលម៉ាស៊ីនបូមទឹកជាដើម គេត្រូវ

ទឹកជំនន់ និងចក ែ ចាយទឹកទៅតំបន់ដល ែ មានការខ្វះខាតនៅរដូវបង ំ្រា ។

ប្រចាំថ្ងៃដូចជាការបាក់បេតុងខ្លះៗនៅតាមផ្លូវប្រឡាយទឹក គឺពួកគាត់ត្រូវ

សវូ្រ ដល ែ ធ្លប ា មា ់ ន ២ តោនក្នង ុ មួយហិចតាបានកើនឡើងពី ១,៥ ទៅ ២

សមាជិកក្នុងសមាគម។ វាជាប្រការសំខាន់សម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់ម្នាក់ៗ

ធ្វើបានពីរដងក្នុងមួយរដូវនាពេលបច្ចុប្បន្ន ហើយកសិករមានបំណងដាំ

នេះ ពីសណា ំ ក់ពក ួ គាត់ផល ា្ទ ។ ់

ម្នក ា បា ់ នបង្ហញ ា ពីចណា ំ ប់អារម្មណរ៍ បស់ខ្លួនថា៖ “មធ្យោបាយធារាសាស្ត្រ

រំពង ឹ ខស ្ព ព ់ កា ី របប ើ្រ ស ្រា ប ់ ព ្រ ន ័ ្ធធារាសាសដ ្រ្ត ល ែ បងត ើ្ក ឡើងដោយជំនយ ួ

វិស័យកសិកម្ម (គមង ្រោ បញ្ចបនៅ ់ ខក ែ ម ុ ៈ្ភ ឆ្ន២ ំា ០២១)។

ដោយប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះភូមិណាមួយដែលមានចំណុះទឹកត្រូវផ្គត់ផ្គង់

ហិចតា។ វាបានផ្តល់ទឹកទៅដល់ភូមិចំនួន ៧ ក្នុងស្រុកចំនួន ៣។ បើ

ពួកគាត់មានការណែនាំពីក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ប៉ន ុ ប ្តែ ន្ទប ា ់

បព ្រ ន ័ ស ្ធ ច ្រោ ស្រពបានសាងសង់រច ួ រាល់ គេមន ិ អាចរក្សាទឹកទនទ ្លេ ុកបានទេ

គ្រប់គ្រងទីតាំងធារាសាស្ត្រទាំងនោះដោយផ្ទាល់ខ្លួនវិញ។

ធារាសាសន ្ត្រ ះេ នឹងអាចធ្វឱ ើ ្យមានការបញ្ចញ េ ទឹកនៅរដូវវស្សា ដើមប្ កា ី រពារ

ពិគះ្រោ ជាមួយក្រសង ួ ធនធានទឹក និងឧតុនយ ិ ម តែសមប ្រា កា ់ រជួសជុល

ប្រហែលកន្លះឆ្នាំបន្ទាប់ពីចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់កន្លែងស្រោចស្រពទិន្នផល

ធ្វើដោយខ្លួនឯង

ដង។ មិនត្រម ឹ តប ែ ណ ុ៉ ះោ្ណ វាធ្លប ា ជា ់ ដីដណា ំ ម ំ ង ្ត ក្នង ុ មួយរដូវកាល តគ ែ អា េ ច

ចំពោះការយកចិតទ ្ត ក ុ ដាក់ចល ូ រួមថែរក្សា និងគ្របគ ់ ង ្រ ប្រពន ័ ្ធធារាសាស្រ្ត

ដំណាឱ ំ យ្ បាន ៣ដង ក្នង ុ មួយរដូវកាល។ កសិករនស ៃ ហគមន៍បប ើ្រ ស ្រា ទ ់ ក ឹ

ក្នុងករណី

ដោយប្រើប្រាស់ថវិការចំណាយដែលប្រមូលបានពី

ទាំងនៅក្នង ុ ខេត្តបាត់ដប ំ ង និងខេតោ ្តព ធិ៍សាត់មានកសិករច្រន ើ គ្រួសារ

គួរតគ ែ ប ្រ គ ់ ង ្រ ដោយអ្នកភូម។ ិ យើងចង់ចក ែ រំលក ែ និងសហការគ្នក ា ង ុ្ន

កម្ចហ ី រិ ញ្ញបប្ ទានពីរដភ ្ឋា បា ិ លជប៉ន ុ ។ នាពេលអនាគត សមាគមគ្របគ ់ ង ្រ

នៅក្នុងសហជីពដើម្បីសម្អាតប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្ររបស់យើង

ជាបន្តបន្ទាប់នូវប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តទាំងនេះ

ការបប ើ្រ ស ្រា ស ់ ម្ភរា ៈរួមទាំងនោះ។ ម្យ៉ង ា ទៀត យើងក៏បានបងតជា ើ្ក កម ្រុ ប្រជាជនចេះរក្សាអនាម័យ”។

និងចង់ឱ្យ

តំបន់គោលដៅមួយទៀតគឺនៅក្នង ុ សក ្រុ វត្តជ្រៃ ខេតោ ្តព ធិ៍សាត់ ដែល

ប្រពន ័ ្ធធារាសាសក ្រ្ត សិករ នឹងផច ្តួ ផ្តម ើ គំនត ិ ក្នុងការគ្របគ ់ ង ្រ និងប្រប ើ ស ្រា ់

ការអភិវឌ្ឍកសិកម្មប្រកប

ដោយចីរភាព ដើមប្ ច ី ល ូ រួម

មានផ្ទៃដស ី ច ្រោ សព ្រ ចំនន ួ ១,២២៧ ហិចតា។ មានថ្នក ា ដ ់ ក ឹ នាំមកពីភម ូ ិ

ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ

នេះឡើង។ លោក មាស សុខ ដែលជាប្រធានសមាគមបានមាន

សេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់។

ចំនន ួ ១០ ក្នង ុ សក ្រុ ចំនន ួ ២ បានរួមគ្នប ា ងត ើ្ក សមាគមធារាសាសក ្ត្រ សិករ ប្រសាសន៍ថា៖ “ទឹកទនត ្លេ ង ែ តព ែ ញ េ ហៀរនៅរដូវវស្សា ប៉ន ុ វា ្តែ បានរីងស្ងត ួ នៅរដូវបង ំ្រា វិញ។

តជា ែ មួយនឹងការសាងសង់បញ្ចបប ់ ព ្រ ន ័ ស្រោ ្ធ ចសព ្រ

ដែលនឹងរួមចំណែកដល់

និងនាំឱ្យមានកំណើន

▶ សំណង់ប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តស្រោច

សព ្រ កសិកម្មលាមពង ុ បានក្លាយជាទី

សមក ្រា កម្សាន្តសមប ្រា អ ់ ក ្ន ស្រុកភូមិ

7

ការរីកចម្រើននៃទី្រកុង

ODA ជប៉ន ុ ក៏ផល ្ត ជ ់ ន ំ យ ួ សមប ្រា វ់ ស ិ យ ័ កសិកម្មផងដែរ។ កសិផលដែលផលិតបានមួយចំនន ួ ត្រវូ

ដឹកមកផ្គត់ផ្គង់នៅក្នុងទីក្រុង។ នៅប្រទេសកម្ពុជា ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធពីតំបន់ជនបទទៅកាន់តំបន់

ទីបជ ្រ ជ ំុ នមួយចំនន ួ ត្រវូ កាត់ផច ា្ត ដោ ់ យសារសងា្គ្រ មសវី៊ ល ិ ហើយវាបានក្លាយជាឧបសគ្គមយ ួ សមប ្រា ់ ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច។ តទៅនេះយើងនឹងណែនាំពី ODA ជប៉ុននៅក្នុងការចូលរួមអភិវឌ្ឍវិស័យ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅកម្ពុជា។

▼ផែនទីបង្ហញ ា ពីទតា ី ង ំ ត្រវូ ជួសជុលកសាងសារឡើងវិញនូវសន ្ពា មួយចំនន ួ កម ្រោ ជំនយ ួ ជប៉ន ុ ក្នង ុ ខេត្តព្រៃវែង និងក្រចះេ

ស្ពា នតភ្ជាប់សេដ្ឋកិច្ច ហដ េ រ្ឋា ចនាសមន ្ព័ ផ ្ធ វ្លូ ថ្នល់ និងសន ្ពា មានតួនាទីយង ា៉

សំខាន់កង ុ្ន ជីវភាពរស់នៅប្រចាំថដ ៃ្ង ល ែ មិនអាចខ្វះបាន

ប៉ុន្តែភាគច្រើនផ្លូវទាំងនោះបានបំផាញ ្ល ក្នុងអំឡុងពេល

សង្គ្រាមស៊ីវិលនៅកម្ពុជា។ ក្រោយមក បណ្តាញដឹក ជញ្ជូនសំខាន់ៗបានស្តាឡើងវិញដោយមានការគាំទ្រ

ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ រួមទាំងប្រទេសជប៉ុនផងដែរ។

ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ក៏នៅមានផ្លូវថ្នល់ និងស្ពាន

ជាច្រើនដែលត្រូវការស្តាឡើងវិញជាចាំបាច់នៅតាម តំបន់ជនបទ។ លើសពីនេះទៀត ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មាន

ឆ្នច ំា ង ុ កយ ្រោ នេះ ទឹកជំនន់ទង ្រ ទ ់ យ ្រា ធំដល ែ បានឆក់

យកជីវត ិ មនស ុ ស្ ប្រមាណជាង ១០០ នាក់បានកើតឡើងនៅក្នង ុ ប្រទស េ កម្ពុជា

សង់ឡើងវិញនៅពេលនេះ គឺធ្វើពីដែក តែពីមុនវាបានធ្វើពីឈើ។ យើង

ហើយវាពិតជាបង្កឱ្យមានហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងការបន្តប្រើប្រាស់

មិនអាចឆ្លងកាត់ស្ពានបានទេនៅរដូវវស្សា ប៉ុន្តែស្ពានថ្មីមើលទៅរឹងមាំ

ស្ថិតក្នុងកាលៈទេសៈបែបនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានស្នើសុំផ្លាស់ប្តូរ

សាងសង់ឡើងវិញ មានគ្រាប់បែក និងគប ្រា ម ់ ន ី មិនទាន់ផះុ្ទ បានបនស្ ល់

ស្ពានចាស់ទ្រុឌទ្រោមនៅតំបន់ងាយរងគ្រោះដោយទឹកជំនន់។

ស្ពានសរុបចំនួន ៧ នៅខេត្តព្រៃវែង និងខេត្តក្រចេះឱ្យបានឆាប់បំផុត

ហើយយើងមិនចាំបាច់ពយ ្រួ បារម្ភអព ំ កា ី របាក់រលំទៀតឡ​យ ើ ។ នៅពល េ ពីសមយ ័ សង្គម ្រា សវី៊ ល ិ ក៏បានយកចញ េ ដែរ ដូច្នេះឥឡូវនេះ យើងអាច

ដូច្នេះហើយរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនបានចាប់ផ្តើមចុះអង្កេតស្រាវជ្រាវក្នុងឆ្នាំ

រស់នៅដោយមិនបាច់ខ្វល់អ្វីឡើយ”។ លើសពីនេះទៀត គ្រូបង្រៀនម្នាក់

ទាំងអស់បានបញ្ចប់កាលពីឆ្នាំមុន

ចាស់ គឺវាតូចចង្អៀតហើយរអិល និងគះ្រោ ថ្នក ា ព ់ ល េ ធ្វច ើ រាចរណ៍កង ុ្ន រដូវ

២០១៦ ក្រោមគម្រោងជំនួយឥតសំណងរបស់ខ្លួន។ ការងារសាងសង់

ហើយបច្ចុប្បន្នវាបានប្រើប្រាស់មិន

តម ឹ្រ តប ែ ជា ្រ ជនក្នង ុ តំបន់បណ ុ៉ ះោ្ណ ទេ ប៉ន ុ ្តែវាក៏ជាបណញ ្តា គមនាគមន៍មយ ួ ក្នុងស្រុកដ៏សំខាន់ផងដែរ។

ស្ពានចំនួន ៥ ក្នុងចំណោមស្ពានទាំង ៧ បានតភ្ជាប់នឹងផ្លូវជាតិលេខ

៧៣ ផ្នែកខាងត្បូងនៃខេត្តក្រចេះ។ ផ្លូវលេខ ៧៣ គឺជាផ្លូវមួយដែលមាន

រស់នៅក្នុងឃុំនោះក៏បានលើកឡើងដូច្នេះថា៖

“កាលនៅជាស្ពានដែក

វស្សា”។ ប៉ន ុ ព ្តែ ល េ នេះសិស្សានុសស ិ ស្ ដែលចូលរៀននៅវិទ្យាល័យក្នុងឃុំ

ងាយស្រល ួ ច្រន ើ ក្នុងការប្រប ើ ស ្រា ស ់ ន ្ពា នេះនាពេលអនាគត ហើយលោក សង្ឃម ឹ ថាសន ្ពា ថ្មន ី ះេ នឹងជួយកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់បានច្រើនផងដែរ។

មានការសរសើរ និងការដឹងគុណជាច្រើនបានលើកឡើង បន្ទាប់ពី

សុពលភាពខ្លាំងទៅលើការដឹកជញ្ជូនរវាងតំបន់ទីប្រជុំជនក្នុងទីក្រុង

មានការជួសជល ុ សន ្ពា សារជាថ្មន ី ះេ ធឱ ើ្វ យ្ ការដឹកជញ្ជូនមានភាពបស ្រ រើ

បានប្រប ើ ស ្រា ដោ ់ យយានយន្តដែលមានចំណះុ លើសពី ១៥តោន ប្រមាណ

ផ្លស ា ទ ់ ម ី ករស់នៅក្នង ុ តំបន់ជវំុ ញ ិ សន ្ពា ជាមួយនឹងការសាងសង់ផះ្ទ ថ្មៗ ី ។

ភ្នព ំ ញ េ និងបណខ ្តា ត េ នា ្ត នាស្ថត ិ នៅភាគឦសាន ហើយស្ពានគោលដៅ ១៦០គ្រឿង ក្នុងមួយថ្ងៃៗ។ យ៉ាងណាមិញ ស្ពានទាំងអស់ដែលបាន

ប្រើកន្លងមកគឺមានភាពទ្រុឌទ្រោម ដែលអាចនឹងមានហានិភ័យខ្ពស់នៃ ការដួលរលំដោយសារទឹកជំនន់។

ម៉្យាងវិញទៀត ស្ពានបាបោងលេខ ១ និងលេខ ២ ដែលមានទីតាំង

នៅខាងកើតទន្លេមេគង្គនៅប៉ែកខាងត្បូងនៃខេត្តព្រៃវែង

ស្ថិតនៅលើ

ផ្លូវជាតិលេខ ១១ ភ្ជាប់ផ្លូវសេដ្ឋកិច្ចធំៗមួយចំនួនដូចជាផ្លូវជាតិលេខ ១

និងលេខ ៧ ដែលតភ្ជាប់រាជធានីភ្នំពេញ និងតំបន់នៅភាគខាងត្បូង

ឡើង។ ទន្ទម ឹ គ្នន ា ះេ គេកស ៏ ងត ្កេ ឃើញមានប្រជាជនកាន់តច ែ ន ើ្រ កំពង ុ ភាពងាយសល ួ្រ នកា ៃ រដឹកជញន ្ជូ ក៏ផល ្ត អ ់ ត្ថប្រយោជន៍ដល់វិស័យកសិកម្ម ផងដែរ។

កាលពីមុនទោះបីអាចប្រមូលផលស្រូវបានច្រើនក៏ដោយ

ក៏ពបា ិ កដឹកជញន ្ជូ ដែរ ដ្បិតសន ្ពា នេះតូចចង្អៀតពេកមិនអាចដឹកកសិផល ទាំងនោះដោយឡានដឹកទំនិញធំៗបានឡើយ ជញ្ជូនបានច្រើនខុសពីពេលមុនៗ។

តែឥឡូវនេះគេអាចដឹក

គម្រោងជំនួសស្ពានទាំង ៧ នេះមិនត្រឹមតែជួយកាត់បន្ថយហានិភយ ័

នៃការខូចខាតដោយទឹកជំនន់បណ ុ៉ ះោ្ណ ទេ។ សន ្ពា ថ្មីទាង ំ នោះបានការពារ

រាជធានី មានតួនាទីសខា ំ ន់ចពោ ំ ះផវ្លូ គមនាគមន៍កង ុ្ន សក ្រុ និងអន្តរជាតិ។

សុវត្ថិភាពនិងសន្តិសុខរបស់អ្នករស់នៅក្នុងតំបន់ឆ្លងកាត់ ឱ្យមានជីវភាព

ពុកផុយ ដោយសារទឹកជំនន់នាពេលកន្លងមក ហើយទទឹងស្ពានក៏នៅ

ការជំរុញការអភិវឌ្ឍក្នុងតំបន់ និងទូទាំងប្រទេសជាក់ជាមិនខាន។

ស្ថានភាពជើងស្ពានមុនការសាងសង់ឡើងវិញ មានទំហត ំ ច ូ មានកមត ិ្រ នៅឡើយ។

ការដាក់ឱយ្ ដំណរើ ការបប ើ្រ ស ្រា ់

ស្ពាន

បានចាប់ផ្តើមកាលពីខែធ្នូ

នាឆ្នាំមុន។

មេឃុំស្រុកបាបោង

លោក ចៅ នន់ បានមានប្រសាសន៍ ថា៖ "ស្ពានបេតុងដែលបានសាង

▶ ស្ពានព្រែកឬស្សីមុន និងក្រោយការជួស ជុលកសាងសាឡើងវិញកម ្រោ ជំនយ ួ ជប៉ន ុ

8

គឺមានច្រែះស៊ីនិង

រស់នៅប្រចាំថ្ងៃកាន់តែងាយស្រួលជាងមុន និងក្លាយជាមូលដ្ឋានគ្រឹះក្នុង

ការចូលរួមស្តា រឡ�ើង វិញនូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័នរា ្ធ ជធានីភ្នំពេញ ភ្នំពេញជាមជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ចជាតិមួយដ៏សំខាន់។

ដូចនៅតំបន់ជនបទដែរ

ហេដរ្ឋា ចនាសមន ្ព័ ្ធនានាបានបំផញ ា្ល ក្នង ុ អំឡុងសង្គម ្រា ស៊វី ល ិ ហើយការកសាងស្តរា ឡើង វិញបានចាប់ផ្តើមនៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០។

ចាប់តាំងពីពេលនោះមក

ជំនួយ

ODA របស់ជប៉ន ុ បានផល ្ត កា ់ រគាំទ្រដល់វស ិ យ ័ នានាដូចជា៖ វិសយ ័ ហដ េ រ្ឋា ចនាសមន ្ព័ ្ធ សុខាភិបាល និងការអប់រំជាដើម។ ក្នុងនោះ “គម្រោងកែលម្អ និងការពារទឹកជំនន់ រាជធានីភ្នំពេញ” បានបន្តប្រព្រឹត្តទៅអស់រយៈពេលជិត ២០ ឆ្នាំមកហើយ។

ការស្តា រឡ�ើង វិញនូវប្រព័នកា ្ធ រពារទឹកជំនន់កង ្នុ រាជធានីភ្នំពេញ ដោយសាររាជធានីភ្នំពេញមានទីតាំងស្ថិតនៅចំណុចប្រសព្វនៃទន្លេ

លោក ចាន់ ពិសិដ្ឋ ចៅសង្កាត់អូឬស្សីទី២ ដែលជាទីតាំងអនុវត្តគម្រោង

ជាតំបន់ដល ែ ងាយនឹងទទួលរងការខូចខាតដោយសារទឹកជំនន់ផងដរែ ។

នេះកើតឡើង យើងឃើញថានៅក្នង ុ សង្កត ា យ ់ ង ើ ខ្ញជ ំុ ប ួ នឹងការលំបាកច្រន ើ

មគ េ ង្គនង ិ ទន្លេសាប ហើយកំពង ុ មានការអភិវឌ្ឍខ្លង ំា ក៏ពត ិ មែន ប៉ន ុ ្តែវាក៏

ប្រពន ័ ្ធការពារទឹកជំនន់ និងសំណង់បងរ្ហូ ទឹកនៅទីកង ្រុ ភ្នព ំ ញ េ បានចាប់

ផ្តើមសាងសង់ឡើងក្នុងសម័យអាណានិគមបារាំង។

នៅទសវត្សរ៍ឆ្នាំ

១៩៦០ មានទំនប់មួយចំនួនបានសាងសង់ឡើងព័ទ្ធជុំវិញតំបន់ទីក្រុង

ភ្នំពេញ ដើម្បីការពារទឹកជំនន់ដែលបណ្តាលមកពីទឹកខាងក្រៅនៃទន្លេ

មេគង្គ ហើយនៅពេលដំណាលគ្នានោះ ទឹកភ្លៀងដែលបានធ្លាក់នៅក្នុង

តំបន់ទីក្រុងបានបង្ហូរទៅទន្លេដើម្បីការពារទឹកជំនន់។

យ៉ាងណាមិញ

ក្នុងរយៈពេល ២០ ឆ្នាំនៃសង្គ្រាមស៊ីវិលក្នុងស្រុកបានធ្វើឱ្យមុខងាររបស់

សំណង់បព ្រ ន ័ ្ធការពារទឹកជំនន់នោះនៅមានកម្រតទា ិ បបំផត ុ ដោយសារ

តព ែ មា ំុ នការថរែ ក្សាបានតម ឹ្រ តវូ្រ និងភាពចាស់រច េ រិលរបស់វា។ លើសពី នះេ ទៀត បរិមាណសំណល់រាវក្នង ុ កង ្រុ បានកើនឡើងដោយសារតក ែ ណ ំ ន ើ

ដ៏ឆាប់រហ័សនប ៃ ្រជាជនមករស់នៅក្នង ុ ទីកង ្រុ ភ្នព ំ ញ េ និងការខូចខាតនានា ដោយសារទឹកជំនន់ក៏កាន់តែមានស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរ។

មិនត្រឹមតែរងនូវ

ផលប៉ះពាល់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដោយសារការកកស្ទះចរាចរណ៍ព្រោះតែទឹក

ជំនន់លច ិ ផវ្លូ ផ្ទះ និងទីផ្សារប៉ណ ុ ះោ្ណ ទេ ប៉ន ុ ក ្តែ មា ៏ នបញ្ហអ ា នាម័យដូចជា៖ ការមានក្លិនមិនល្អដែលបណ្តាលមកពីការហូរទឹកស្អុយត្រឡប់មកវិញ

ដំណាក់កាលទី ៣ បានមានប្រសាសន៍ឱ្យដឹងថា៖ “កាលពីមុនគម្រោង

ចំពោះការលិចទឹក។ ជាពិសស េ នៅលើផវ្លូ លេខ១៦៦ ពះ្រោ ពេលមានភ្លៀង ធ្លក ា ម ់ ង ្ត ៗ តង ែ តែមានទឹកលិចផវ្លូ នៅតំបន់នៅមជ ំ្តុ វំុ ញ ិ នោះចន ើ្រ ដោយ

សារសង្កត ា យ ់ ង ើ មានសណ្ឋន ា ដីដច ូ ជាបាតខ្ទះ ដូចះេ្ន ពេលមានភ្លៀងធ្លក ា ់ មង ្ត ៗ មានទឹកដក់រយៈពល េ យូរ ពល េ ខះ្ល រហូតដល់១ថ្ងៃ ទើបសក ្រ អស់វញ ិ ក៏មានដរែ ។ កយ ្រោ មានគមង ្រោ របស់ JICA ជប៉ន ុ រួចមកឃើញថាសន ្ថា ភាព ប្រសរើ ជាងមុនច្រន ើ ។ កយ ្រោ ពេលភ្លៀងហើយម្តងៗ គឺទឹកហូរទៅចូល

លូវិញអស់។ ពេលខ្លះទឹកដក់យ៉ាងយូរ ១ម៉ោង ឬ៣០នាទីគឺស្រកទៅ

វិញអស់ហើយ ដូច្នេះសង្កាត់យើងក៏លែងសូវទទួលបាននូវការរិះគន់ពី

បជា ្រ ពលរដ្ឋរបស់ខន ្លួ ទាក់ទងទៅនឹងបញ្ហល ា ច ិ ទឹកទៀតដរែ ។ ទៅថ្ងម ៃ ខ ុ

ប្រសិនបើខាង JICA ជប៉ុន បន្តជួយដល់ការរៀបចំការដាក់លអ ូ មសង ខាងផវ្លូ ដើមប្ ឱ ី យ្ ទឹកហូរចូលក្នង ុ លូមដ េ ល ែ ជប៉ុនបានធ្វើនេះបានកាន់តែ

ច្រើនទៀតនោះ វាក៏រឹតតែប្រសើរផងដែរ ព្រោះវានឹងជួយកាតបន្ថយការ ស្ទះទឹកលូកាន់តែច្រើនថែមទៀត

ហើយប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនលោកក៏

រឹតតែសប្បាយចិត្តថែមទៀតផងដែរ” ។

ជាមួយគ្នានេះ លោក ឆាយ ធីរិទ្ធ ចៅសង្កាត់ស្រះចកដែលជាតំបន់

ជាដើមផងដែរ។

ត្រូវកែលម្អប្រព័ន្ធការពារលូបង្ហូរទឹកឋិតក្នុងតំបន់នៃតំណាក់កាលទី៤

ភិបាលជប៉ន ុ ដើមប្ អ ី នវុ តន ្ត វូ “ផន ែ ការមន េ កា ៃ រគប ្រ គ ់ ង ្រ បព ្រ ន ័ ្ធធារាសាស្ត្រ

ពីសណា ំ កប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅ និងធ្វដ ើ ណ ំ រើ ឆ្លងកាត់នៅក្នង ុ សង្កត ា រ់ បស់

ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាទាំងនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានស្នើសុំជំនួយពីរដ្ឋា-

និងប្រពន ័ ល ្ធ ប ូ ងរ្ហូ ទឹកឱយ្ បានទូលទ ំ លា ូ យសមប ្រា ទ ់ ក ី ង ្រុ ភ្នព ំ ញ េ និងតំបន់

ជវំុ ញ ិ ” ចាប់ពឆ ី ១ ំា្ន ៩៩៨ ដល់ឆ១ ំា្ន ៩៩៩ តាមរយៈអង្គការ JICA ។ បន្ទប ា ់ ពីការអង្កេតគូរប្លង់នៃ “ផែនការការពារទឹកជំនន់ និងបង្ហូរទឹកនៅភ្នំពេញ”

ដែលជាគម្រោង ODA សម្រាប់ជំនួយឥតសំណងរបស់ជប៉ុន បានចាប់

ផ្តើមក្នុងឆ្នាំ២០០២ រួចមក រាល់ដណា ំ ក់ កាលទាំងអស់នៃ

គមង ្រោ នឹងតវូ ្រ បញ្ចប់ នៅឆ្ន២ ំ ា ០២១ នះេ ។

របស់គម្រោងបានសម្តែងនូវសេចក្តីអំណរគុណ និងការពេញចិត្តច្រើន

ខន ្លួ ដូចះេ្ន ថា៖ “កាលពីដម ើ មន ុ មានគមង ្រោ មានភៀ្ល ងធ្លក ា ល ់ ច ិ ផវ្លូ តម ឹ្រ ៗ

ពាក់កណល ្តា ទ្វរា ឡានឯណោះ ពះ្រោ យើងបានបប ើ្រ ស ្រា ប ់ ព ្រ ន ័ ល ្ធ ូចាស់ ហើយលូតូចសេសសល់ពីសម័យបារាំងមក

តែគម្រោងជប៉ុននេះប្រើ

លូមានទំហំធំលើសមុនច្រើន ហើយដល់ពេលគម្រោងដាក់លូជប៉ុនធ្វើ នេះរួចរាល់ហើយ ទឹកលិចផ្លូវមិនយូរទេ យ៉ាងយូរគឺកន្លះម៉ោងស្រកទៅ

វិញបាត់អស់ហយ ើ ហើយចរាចរណ៍កកស្ទះដោយទឹកលិចផវ្លូ ក៏លង ែ សូវ មានដែរ។ ម្យ៉ាងទៀត បញ្ហាសំរាមពេលលិចទឹកម្តងៗក៏បានថយច្រើន

ផងដែរ ខុសពីមុនដែលទឹកលិចផ្លូវម្តងៗគឺថាមិនដឹងជាមានសំរាមចេញ មកពីណាខ្លះទេ គឺអណ្តែតពេញផ្លូវ តែឥឡូវលែងឃើញមានហើយ គឺថា បញ្ហាអនាម័យក៏បានប្រសើរជាងមុនឆ្ងាយដែរ”។

ការការពារទឹកជំនន់ និងការកែលម្អបព ្រ ន ័ ប ្ធ ងរ្ហូ ទឹកនៅរាជធានីភព ំ្ន ញ េ

បានអនុវត្តដោយគម្រោង ODA របស់ជប៉ុនជា៤ដំណាក់កាល ដែល

ចំណាយរយៈពេលជិត ២០ឆ្នាំ ហើយជាលទ្ធផលវាពិតជាបានធ្វើឱ្យ ប្រសើរឡើងនូវការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដោយមិនដឹងខ្លួន។ ទោះ

ជាយ៉ាងនេះក្តី ប្រសិនបើបរិមាណសំរាមកើតឡើងច្រើន ហើយវាបាន ហូរចូលក្នុងបណ្តាញបង្ហូរទឹក

ឬបំពង់បង្ហូរទឹកនោះ

នឹងនាំឱ្យរាំង

ស្ទះដល់សមត្ថភាពបងរ្ហូ ទឹកដ៏អតិបរមានះេ ផងដរែ ។ ដើមប្ ប ី នប ្ត ប ើ្រ ស ្រា ់

▲ លោកចៅសង្កាត់ស្រះចក

ប្រព័ន្ធការពារទឹកជំនន់

◀ផន ែ ទីបង្ហញ ា ទីតាង ំ គមង ្រោ

មិនតម ឹ្រ តជា ែ មួយអាជ្ញាធរ ដល ែ ទទួលខស ុ តវូ្រ ក្នុងការគប ្រ គ ់ ង ្រ ប៉ណ ុ ះោ្ណ

ឆាយ ធីរិទ្ធ

ទាំង៤ដំណាក់កាលធ្វើឡើង ដោយជំនួយជប៉ុន

និងលូបង្ហូរទឹកដែលបានជួសជុលឡើងសារ

ជាថ្មីទាំងនេះឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព វាចាំបាច់ត្រូវការនូវការសហការរួមគ្នា ទេ ការចូលរួមពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋម្នាក់ៗក៏សំខាន់ផងដែរ៕

9

ជំនួយល�ើការសិក្សាស្រាវជ្រាវសម្រាប់អនាគតរួម

ការពង្រឹងជំនាញផ្ទាល់ខន ្ លួ ដ�ើម្បីការអភិវឌ្ឍសង្គមរួមគ្នា កម្មវធ ិ អា ី ហារូបករណ៍អភិវឌឍ្ ធនធានមនុសស្ (JDS) ដែលបានបង្កត ើ

នាក់ បាននិងកំពុងចូលរួមក្នុងកម្មវិធីសិក្សានេះ។ ការទទួលយកនិសិ្សត

សមប ្រា កា ់ រសិក្សានៅថ្នក ា ក ់ យ ្រោ ឧត្តមសិក្សា (ថ្នក ា អ ់ នុបណ្ឌត ិ ឬបណ្ឌត ិ )

ពីការបង្កើតកម្មវិធីអាហារូបករណ៍ JDS ហើយរហូតដល់នៅឆ្នាំ២០១៩

ឡើងក្នង ុ ឆ្ន១ ំា ៩៩៩ គឺជាគមង ្រោ ODA ក្នង ុ ក្របខណ្ឌជន ំ យ ួ ឥតសំណង

ក្នង ុ បទ ្រ ស េ ជប៉ន ុ ធឡ ើ្វ ង ើ ជាពិសស េ សមប ្រា ម ់ ន្រ្តីរាជការ។ គោលបំណង ចម្បងរបស់ JDS គឺធ្វើការបណ្តុះបណ្តាលមន្រ្តីរាជការវ័យក្មេង ដែលគេ

រំពឹងថានឹងដើរតួនាទីជាធនធានមនុស្សដ៏សកម្មមួយ សម្រាប់ដោះស្រា យបញ្ហអ ា ភិវឌឍ្ នៅក្នង ុ បទ ្រ ស េ របស់ខន ្លួ

តាមរយៈការសិក្សានៅប្រទស េ

ជប៉ុនដើម្បីចូលរួមក្នុងការពង្រឹង និងពង្រីកនូវទំនាក់ទំនងមិត្តភាពរវាង ប្រទេសទាំងពីរ តាមរយៈការសិក្សាក្នុងប្រទេសជប៉ុន។

កម្មវិធីនេះបានចាប់ផ្តើមដំបូងនៅប្រទេសចំនួនពីរ គឺអ៊ូសបេគីស្ថាន

និងឡាវ ហើយកយ ្រោ មកបានពង្រក ី ទៅប្រទស េ ហ្កាណានៅទ្វបអា ី ហក ិ្វ្រ

នេប៉ាល់ និងប៉ាគីស្ថាន ជាពិសេសនៅតំបន់អាស៊ី ហើយគិតចាប់ពីឆ្នាំ ២០១៩ មក មាននិសិ្សតប្រមាណ ៣៦០ នាក់មកពី ១៦ ប្រទេសបាន ចូលរួមនៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សានេះ។ ក្រោយពីគម្រោងនេះបានបង្កើតឡើង

ប្រមាណជា ២០ ឆ្នក ំា នង ្ល មក បច្ចប ុ ប្ ន្នមាននិសស្ ត ិ សរប ុ ចំនន ួ ជាង ៤៦០០

លោក ហួត ស៊ីនាដ

លោក ហួត ស៊ីនាដ (៤២ឆ្នាំ)

ពីប្រទេសកម្ពុជាបានចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ២០០១ ដែលជាឆ្នាំទី ២ ចាប់តាំង

មាននិសស្ិ តចំនន ួ ៤៤៤នាក់ ដែលក្នង ុ នោះមាននិសស្ ត ិ ប្រមាណ ២៥ នាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ បានមកសិក្សានៅប្រទេសជប៉ុន។ បន្ទាប់ពីទទួលបានសន្តិភាពក្នុងឆ្នាំ១៩៩១

ប្រទេសកម្ពុជាបាននិង

កំពង ុ មានការអភិវឌ្ឍជាប្រចាំ ប៉ន ុ រ្តែ ដភ ្ឋា ិបាល និងក្រសង ួ ក៏ដច ូ ជាសប ្ថា ន ័ ពាក់ព័ន្ធមួយចំនួននៅមានការខ្វះខាតផ្នែកសមត្ថភាព និងប្រព័ន្ធដោះ-

សយ ្រា បញ្ហអ ា ភិវឌ្ឍនានាដែលជួបប្រទះនៅឡើយ។ ការពង្រង ឹ សមត្ថភាព

ធនធានមនុស្សក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋបាលនានាក៏បានលើកឡើងថាជាបញ្ហា សំខាន់

នៅក្នុងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍជាតិរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល

កម្ពុជា ហើយភាគីកម្ពុជាមានការរំពឹងខ្ពស់ពីគម្រោងនេះផងដែរ។ និស្សិតជាង

៤០០នាក់ដែលបានវិលត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ

បន្ទាប់ពីបានសិក្សាតាមរយៈកម្មវិធីអាហារូបករណ៍ JDS បច្ចុប្បន្ននេះ

កំពង ុ ដើរតួនាទីយង ា៉ សកម្មជាធនធានដ៏សខា ំ ន់ ក្នុងការដោះសយ ្រា បញ្ហា អភិវឌ្ឍនៅកម្ពុជា។ ទៅមកសាលា

និងថ្លៃធ្វើការប្រាស្រ័យទាក់ទងក្នុងសង្គមផ្សេងៗទៀត

បច្ចុប្បន្នជាអនុរដ្ឋលេខាធិការ

ពិសេសកម្មវិធីអាហារូបករណ៍នេះផ្តល់ឱកាសឲ្យនិស្សិតសិក្សាស្រាវជ្រាវ

លោកបានបញ្ចបប ់ រិញប ា្ញ តន ្រ ត ី ិ

រូបករណ៍សិក្សាក្រៅប្រទេសដទៃទៀតគឺកម្រមានមុខវិជ្ជានេះណាស់”។

ក្រសួងមុខងារសាធារណៈ។

សាស្រ្តពីសាកលវិទ្យាល័យនីតិ

ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ផ្នែកច្បាប់

បើប្រៀបធៀបនឹងកម្មវិធីអាហា

ក្នង ុ អំឡុងពេលសិក្សា និងស្នក ា នៅ ់ ក្នង ុ ប្រទស េ ជប៉ន ុ រយៈពេល២ឆ្នាំនោះ

សាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសេដ្ឋកិច្ច

លោកបានចាប់អារម្មណខ ៍ ង ំា្ល ចំពោះគុណភាពនៃការអប់រំ និងវប្បធម៌របស់

ប្រឡងជាប់និងចូលសិក្សានៅ

នៅសាកលវិទ្យាល័យជាតិយក ូ ហា ូ ម៉ា (Yokohama National University)

នៅឆ្នាំ២០០០។ ក្រោយពីបាន

សាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាល រយៈពេល

២ឆ្នាំ ចំនួន២ដង ក្នុងនាមជា

សិស្សមន្រ្តីមធ្យម និងសិស្សមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់រួចមក លោកបានចូលបំរើ

ការងារជាមន្រ្តីរាជការនៅក្នុងក្រសួងមហាផ្ទៃ នាខែមីនា ឆ្នាំ២០០២។ បន្ទាប់ពីបានបំរើការងាររាជការមួយរយៈ

ជនជាតិជប៉ន ុ ។ “ខ្ញក ំុ ត់សម្គល ា ឃ ់ ញ ើ ថាការសិក្សារយៈពល េ ២ឆ្នរំា បស់ខំុ្ញ គឺខបា ំុ្ញ នខិតខំបង ឹ្រ បង ្រែ និងបានឆ្លងកាត់ការព្យាយាមជាចន ើ្រ ។ ការអប់រំ នៅជប៉ន ុ គឺតង ឹ តែងណាស់ ដែលតម្រវូ អោយយើងធ្វក ើ ច ិ ្ចការសាលាជាច្រន ើ

និងតវូ្រ គោរពតាមការកំណត់នានារបស់សាស្រ្តាចារ្យអោយបានទៀងទាត់។” លោកក៏បានសង្កេតឃើញថា សម្រាប់ទំនៀមទំលាប់របស់ប្រជាជន

លោកបានទទួលព័ត៌មានពី

ជប៉ន ុ គឺវន ិ យ ័ ជារឿងសំខាន់ណាស់។ លោក ហួត ស៊នា ី ដ បានបញ្ជក ា ់ថា៖

លោកក៏បានសម្រេចចិត្តដាក់ពាក្យប្រឡងប្រជែងទៅបន្តការសិក្សាថ្នាក់

វិនយ ័ អោយបានចន ើ្រ ទាំងក្នុងការសិក្សា ក៏ដច ូ ជាក្នង ុ ជីវភាពរស់នៅប្រចាំ

អាហាររូបករណ៍ទៅសិក្សានៅប្រទេសជប៉ុន(JDS) តាមរយៈកាសែត។ បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ផ្នែកច្បាប់ពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិនៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន

ក្នង ុ ឆ្ន២ ំា ០០៥។ លោក ហួត សនា ី៊ ដ បានមានប្រសាសន៍ថា “មូលហេតុ ដែលនាំអោយរូបខ្ញុំសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសយកប្រទេសជប៉ុនដើម្បីបន្ត

ការសិក្សាថ្នក ា ប ់ រិញប ា្ញ ត្រជាន់ខស ្ព ់ គឺដោយសារខ្ញម ំុ ល ើ ឃើញថាប្រទស េ

“បជា ្រ ជនជប៉ន ុ ផ្តត ោ សំខាន់ទៅលើវន ិ យ ័ ខ្លង ំា ណាស់ ដូចះេ្ន អ្នកតវគោ ូ្រ រព

ថ្ងៃ។ ខ្ញុំគិតថាការខិតខំព្យាយាម និងប្រតិបត្តិវិន័យរបស់ជនជាតិជប៉ុន

បានរួមចំណក ែ យ៉ង ា សំខាន់ នាំអោយបទ ្រ ស េ ជប៉ន ុ ក្លាយជាបទ ្រ េសមាន ការអភិវឌ្ឍជឿនលឿនលើគ្រប់វិស័យ”។

កយ ្រោ ពីបានបញ្ចបកា ់ រសិក្សានៅប្រទស េ ជប៉ន ុ ក្នង ុ ឆ្ន២ ំា ០០៨ លោក

ជប៉ុនជាប្រទេសអាស៊ីមួយមានវប្បធម៌ ប្រពៃណី ស្រដៀងនឹងប្រទេស

ហួត ស៊ីនាដ បានវិលត្រឡប់មកមាតុភូមិកម្ពុជាវិញ និងបានបន្តបម្រើ

បជា ្រ ជនមានវបប្ ធម៌ និងមានចំណះេ ដឹងដែលប្រកបដោយក្រមសីលធម៌

លោកហួត សនា ី៊ ដ បានទទួលឱកាសទៅបម្រើការងារជាជំនយ ួ ការរបស់

កមជា ្ពុ ដែរ ជាបទ ្រ ស េ មួយជឿនលឿន និងមានការអភិវឌ្ឍយ៉ង ា ឆាប់រហ័ស

ខស ្ព ់ ជាពិសស េ ជាបទ ្រ ស េ ដល ែ ល្បល ី បា ្ ញខាងផលិតផលិតផលដែល មានគុណភាពខ្ពស់ និងទទួលបានការទក ុ ចិត្តខ្លង ំា ពីបណប ្តា ទ ្រ េសនានា លើសកលលោក”។

លោកបានមើលឃើញថាអាហាររូបករណ៍ JDS ពិតជាកម្មវិធីអាហា

រូបករណ៍មយ ួ ដ៏ល្អ ដល ែ បានជួយផ្គតផ ់ ង ្គ គ ់ ប ្រ ប ់ ប ែ យ៉ង ា ដល់នស ិ ស្ ត ិ ដែល ភាគច្រើនមកពីបណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ក្នុងអំឡុងពេលសិក្សាស្រាវ

ជ្រាវក្នុងប្រទេសនេះ។ “កម្មវិធីអាហារូបករណ៍ JDS ក្រៅពីការផ្តល់នូវថ្លៃ សិក្សាក៏បានផ្តលន ់ វូ ថវិកាសមប ្រា ច ់ ណា ំ យផ្សង េ ៗក្នង ុ អំឡុងពេលស្នក ា ់នៅ

ក្នង ុ បទ ្រ ស េ ជប៉ន ុ ដូចជាថ្លៃអាហារហូបចុក ថស ្លៃ ក ា្ន ់នៅ និងថធ ្លៃ ដ ើ្វ ំណើរ

10

ការងារនៅក្រសង ួ មហាផ្ទ។ ៃ ក្នង ុ ពេលបំពញ េ ការងារនៅក្រសង ួ មហាផ្ទៃ លោក ព្រុំ សុខា អតីតរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ (បច្ចុប្បន្នរដ្ឋមន្រ្តី

កស ្រ ង ួ មខ ុ ងារសាធារណៈ) ដល ែ ជានិច្ចកាលតង ែ តផ ែ ល ្ត ឱកា ់ ស និងការ ណនា ែ ប ំ ណ្តះុ បណល ្តា ដល់រប ូ លោក។ ដោយមានចំណះេ ដឹងទូលទ ំ លា ូ យ គួបផស្ ន ំ ង ឹ បទពិសោធន៍ការងារ និងការព្យាយាមអត់ធត ្ម ក ់ ុងការងា ្ន រ លោក

ហួត ស៊ីនាដ បានទទួលការតម្លើងមុខតំណែងជាបន្តបន្ទាប់ ដែលឆ្លៀត

ក្នុងឱកាសនេះ លោកសូមថ្លែងអំណរគុណជាអនេកដល់រាជរដ្ឋាភិបាល

កមជា ្ពុ រដភ ្ឋា បា ិ លនិងប្រជាជនជប៉ន ុ ដល ែ បានបងល ្ក ក្ខណៈងាយសល ួ្រ និងបានផ្តល់មធ្យោបាយគ្រប់បែបយ៉ាងដល់រូបលោក បានរៀនសូត្រ

និងបានបម្រើជាតិមាតុភូមិជាទីស្រឡាញ់របស់លោក។

“ធនធានមនុស្ស” មានសារៈសំខាន់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសកម្ពុជានាពេលអនាគត។ កម្មវិធី “អាហារូបករណ៍អភិវឌ្ឍ

ធនធានមនុស្សរបស់រដ្ឋាភិបាលជប៉ុន (JDS)” ក៏កំពុងរួមចំណែកល�ើការបណ្តុះបណ្តាល “ធនធានមនុស្ស” ដ៏សំខាន់នៅ កម្ពុជាផងដែរ។

លោកស្រី ប៉េង ទិត្យសុទ្ធី

លោកស្រី ប៉េង ទិត្យសុទ្ធី (៤៣ឆ្នាំ)

ជានាយិ កា រងនៃ វិ ទ្យាស្ថា ន គរុ កោ សល្ យ

រាជធានីភ្នំពេញ បានបន្តការសិក្សាថា្នក់

បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ អប់រំវិទ្យាសាស្ត្រ ក្នុង ផ្នែករដ្ឋបាលអប់រំ

នៃសាកលវិទ្យាល័យ

ហ៊ីរ៉ូស៊ីម៉ា ប្រទេសជប៉ុន នៅខែ តុលា ឆ្នាំ ២០០៩។

បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការសិក្សានៅ

សាកលវិទ្យាលយ ័ ភូមន ិ ភ ្ទ ព ំ្ន ញ េ ឆ្ន២ ំា ០០០

លើការសិក្សាច្រើន

ហើយនាងខ្ញុំបានទទួលចំណេះដឹងពីសិក្សាមួយចំនួន

ដូចជា៖ វិធីសាស្រ្តស្រាវជ្រាវនិងវិភាគ ព្រមទាំងការគិតបែបវិភាគស៊ីជម្រៅ

ជាដើម”។ ដូចគ្នានេះផងដែរ តាមរយៈការសិក្សាជាមួយនិស្សិតជប៉ុន និង

និសស្ ត ិ បរទស េ មកពីបទ ្រ ស េ ដទទ ៃ ៀតនៅជវំុ ញ ិ ពិភពលោក វាធឱ ើ្វ យ្ លោកសី្រ កាន់តែអាចធ្វើការស្វែងយល់ពីទស្សនៈយល់ដឹងផ្សេងៗពីតំបន់នីមួយៗទាំង

នោះ ពីនិស្សិតស្រាវជ្រាវដទៃដែលមានបទពិសោធន៍ជាក់ស្តែងផ្ទាល់ពីតំបន់ នីមួយៗផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេ។

បន្ទាប់ពីវិលត្រឡប់មកពីប្រទេសជប៉ុនវិញ លោកស្រីបានចូលរួមក្នុងការ

លោកស្រីបានបម្រើការងារនៅវិទ្យាស្ថាន

ចងក្រងសៀវភៅណែនាំសម្រាប់គ្រូបង្រៀនមុខវិជ្ជាផែនដីវិទ្យាកម្រិតមធ្យម

កីឡា។ ក្រោយមក លោកស្រីបានចាប់អារម្មណ៍ចំពោះ ការសិក្សានៅថ្នាក់

មុខវិជ្ជាឯកទេស ក៏ដូចជាការងារ បង្រៀនវិធីសាស្រ្តបង្រៀនដល់គ្រូបង្រៀន

ជាតិអប់រំ (ជាគ្រូឧទ្ទេសឯកទេស ផែនដីវិទ្យា) នៃក្រសួងអប់រំ យុវជន និង

បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ ហើយបានប្រឡងជាប់ទៅសិក្សានៅប្រទេសជប៉ុន តាម

សិក្សាបឋមភូមិ

នៅវិទ្យាស្ថានជាតិអប់រំ

និងបានទទួលបន្ទុកជាប្រធាន

ផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រផងដែរ។ លើសពីនេះ លោកស្រីក៏បានទទួលបន្ទុកផលិត

រយៈកម្មវិធីអាហារូបករណ៍ JDS ។ លោកស្រីបានទៅដល់ប្រទេសជប៉ុននៅ

និងបង្រៀនអំពីការគ្រប់គ្រងនិងធ្វើផែនការការអប់រំដល់មន្ត្រីអប់រំផែកកា ្ន រិយា-

ដែលស្រដៀងនឹងប្រជាជនកម្ពុជា

ជានាយិការងនៃវិទ្យាស្ថានគរុកោសល្យរាជធានីភ្នំពេញ និងទទួលបន្ទុកគ្រប់-

រដូវក្តៅ ហើយសងត ្កេ ឃើញថាប្រជាជនជប៉ន ុ មានភាពស្ងបស ់ ត ា្ង ់ និងគួរសម បានធ្វើឱ្យលោកស្រីឆាប់ទម្លាប់បាននឹង

ការរស់នៅក្នង ុ បទ ្រ ស េ ជប៉ន ុ ។ ប៉ន ុ ្តែលោកស្របា ី នជួបនឹងផលលំបាកខ្លះមួយ ចំនួននៅរដូវស្លឹកឈើជ្រុះ រដូវរងារ និងរដូវផ្ការីក។

នៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សាឆ្នាំទី១ លោកស្រីបានសិក្សាវិធីសាស្រ្តបង្រៀនដែល

ជាមុខវិជ្ជាស្រាវជ្រាវចម្បងរបស់ខ្លួន

ប៉ុន្តែនៅក្នុងអំឡុងពេលសិក្សានោះ

លោកស្រីបែរមកចាប់អារម្មណ៍បន្ថែមអំពីការបង្កើតផែនការគម្រោងអប់រំ

និងការពិនិត្យតាមដាននិងវាយតម្លៃការអប់រំជាខ្លាំង។ ដោយយល់ឃើញ ដូច្នេះ លោកស្រីបានក៏បានផ្តោតលើការសិក្សារបស់ខ្លួនលើមុខវិជ្ជាសិក្សាពី របៀបបង្កើត និងធ្វើផែនការគម្រោងអប់រំ និងការវាយតម្លៃការអប់រំសម្រាប់ ថ្នាក់បណ្ឌិតនោះ ដើម្បីធ្វើឱ្យការសិក្សារបស់គាត់កាន់តែស៊ីជម្រៅ។

លោកស្រីបានថ្លែងពីអនុស្សាវរីយ៍នៃការសិក្សានៅប្រទេសជប៉ុនដូចេះថា ្ន ៖

“ក្នង ុ រយៈពេល ២ ឆ្នន ំា កា ៃ រសិក្សាក្នង ុ ប្រទស េ ជប៉ន ុ ខ្ញព ំុ ត ិ ជាបានផ្តោតអារម្មណ៍

លោកស្រី អ៊ុន ស្រីណែត

លយ ័ ផន ែ ការនិងបគ ុ ល ្គ ក ិ ផងដរែ ។ ចាប់ពឆ ី ២ ំា្ន ០១៨មក លោកស្រីបានក្លយ ា គ្រងដេប៉ាតឺម៉ង់វិទ្យាសាស្ត្រ គណិតវិទ្យា និងគរុកោសល្យ។

អដ ី្វ ល ែ យើងតវូ្រ យកចិតទ ្ត ក ុ ដាក់សមប ្រា អ ់ នាគតគឺ ការវាយតមស ្លៃ មត្ថភាព

របស់គឧ ូ្រ ទ្ទស េ និងគប ូ្រ ងៀ្រ ន។

នៅក្នង ុ វិសយ ័ អប់រនៅ ំ បទ ្រ ស េ កម្ពុជាគោល

បំណងនៃកម្មវិធីសិក្សា និងការប្រឡង គឺមិនមែនធ្វើឡើងដើម្បីសម្រាប់វាស់ កម្រិតនៃការយល់ដឹងរបស់សិស្ស ដូចគោលបំណងចម្បងរបស់វាតែប៉ុណ្ណោះ នោះទេ

គឺភាគច្រើនធ្វើឡើងដោយផ្តោតលើការទន្ទេញចាំនូវចំណេះដឹង

(មរ េ ៀន) ហើយខះ្វ យនកា ្ត រដើមប្ វា ី យតមក ្លៃ មត ិ្រ នកា ៃ រយល់ដង ឹ របស់សស ិ ស្ ។ លោកស្រីមានប្រសាសន៍ថា៖ “ខ្ញុំចង់កសាងប្រព័ន្ធវាយតម្លៃការអប់រំរបស់គ្រូ

ឧទ្ទេស គ្រូបង្រៀន និងគរុនិស្សិតមួយ ដើម្បីចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហា

ដែលយើងមាននាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ”។

លោកសី្រ អ៊ន ុ សណ ី្រ ត ែ (៣០ ឆ្ន) ំា កំពង ុ

ដឹងនិងជំនាញដែលនាងខ្ញុំបានទទួលអំឡុងពេលសិក្សានៅប្រទេសជប៉ុន

នៃកស ្រ ង ួ អប់រយ ំ វុ ជន និងកីឡា ដែលបាន

ឱ្យឆ្លយ ើ តបនឹងតម្រវូ ការការងារ”។ បច្ចប ុ ប្ ន្ន លោកស្រី សហការជាមួយកម ្រុ

បមកា ើ្រ រនៅនាយកដ្ឋានគោលនយោបាយ

បញ្ចប់ការសិក្សានៅប្រទេសជប៉ុនកាលពី

ឆ្នំា ២០១៧។ លោកស្រី ជាអតីតគ្រប ូ ង្រៀន

ភាសាអង់គ្លេស នៅអនុវិទ្យាល័យមួយនៅ

រាជធានីភព ំ្ន ញ េ ហើយបានទៅបន្តការសិក្សា ថ្នាក់បរិញា្ញបត្រជាន់ខ្ពស់ផែ្នកអភិវឌ្ឍគុណ

ហើយវាក៏ជាទុននិងមគ្គទ ុ ស េ សមប ្រា នា ់ ងខ្ញក ំុ ុងកា ្ន របន្តអភិវឌ្ឍខន ្លួ បន្ថម ែ ទៀត

ការងារក្នង ុ នាយកដន ្ឋា កំពង ុ រៀបចំនវូ គោលនយោបាយអប់រម ំ យ ួ ចំនន ួ រួមមាន៖ គោលនយោបាយជាតិស្តីពីអាហារតាមសាលារៀន

ក្របខណ្ឌគន្លងអាជីព

គប ូ្រ ងៀ្រ ន គោលនយោបាយសព ី្ត កា ី រគប ្រ គ ់ ្រងតាមសាលារៀន និងសកម្មភាព នានា ដើម្បីរួមចំណែកដល់ការលើកកម្ពស់គុណភាពអប់រំ។

លើសពីនះេ កាលពីឆ២ ំា្ន ០១៩ លោកស្រក ី មា ៏ នឱកាសម្តងទៀត ទៅទស្សន-

ភាពអប់រំ នៅសាកលវិទ្យាល័យ ហ៊ីរ៉ូស៊ីម៉ា

កិចស ្ច ក ិ ្សានៅប្រទស េ ជប៉ន ុ ដើមប្ ឈ ី ង ្វេ យល់ពកា ី ររៀបចំនង ិ អនុវត្ត សមាគម

កម្មវិធីអាហារូបករណ៍ JDS។ ក្នុងអំឡុង

តម្លៃសាលារៀនល្អ ដល ែ ជាមូលដន ្ឋា ក្នុងការគាំទ្រដល់ការអភិវឌឍ្ សាលារៀន

ប្រទេសជប៉ុននៅក្នុងឆ្នាំ២០១៥ តាមរយៈ ពេលសិក្សា លោកស្រីបានសិក្សាឈ្វេងយល់យ៉ាងស៊ីជម្រៅអំពី ការជំរុញ

និងលើកទឹកចិតរ្ត បស់គប ូ្រ ងៀ្រ ន ពម ្រ ទាំងមានការផ្លស ា ប ់ ្តូរជាវិជ្ជមានជាច្រន ើ

អាណាព្យាបាល និងគ្រូបង្រៀន (PTA) ការអប់រំសុខភាព និងប្រព័ន្ធវាយ នៅកម្ពុជា។

សប ្រ ពល េ ជាមួយគ្នន ា ះេ លោកសបា ី្រ នសម្តែងការសោកស្តាយថា បស ្រ ន ិ

ទាំងការងារ និងការរស់នៅ។

បើមានឱកាសលោកស្រីចង់រៀនភាសាជប៉ុនបន្ថែមដើម្បីធ្វើឱ្យការរស់នៅ

ប្រទេសជប៉ុន

ក្នុងអំឡុងពេលសិក្សានិងរស់នៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន។

លោកស្រីបានលើកឡើងពីបទពិសោធន៍ដែលទទួលបានពីការសិក្សានៅ

ដែលបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ដល់ការងារបច្ចុប្បន្នរបស់

លោកសដ ី្រ ច ូ ះេ្ន ថា៖ “អ្វដ ី ល ែ នាងខ្ញបា ំុ នរៀនពីការសិក្សានៅប្រទស េ ជប៉ន ុ គឺមន ិ ត្រឹមតែទទួលបាននូវចំណះេ ដឹងប៉ណ ុ ះោ្ណ ទេ ប៉ន ុ ្តែនាងខ្ញុំបានរៀនសូតច ្រ ន ើ្រ ពីការ

រស់នៅនិងការសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យជប៉ុន។ នាងខ្ញុំគិតថា នាងខ្ញុំអាច

ប្រប ើ ស ្រា ន ់ វូ បទពិសោធន៍ទាង ំ នោះជាច្រន ើ ក្នុងការងារបច្ចប ុ ប្ ន្នរបស់នាងខ្ញ”ំុ ។

លោកស្រី បានបង្ហញ ា ពីអារម្មណព ៍ ញ េ ចិត្តយ៉ង ា ខ្លង ំា ចំពោះការងារបច្ចប ុ ប្ ន្ន

ដែលផ្តោតលើការរៀបចំគោលនយោបាយអប់រំ។ នយោបាយអប់រំនេះ

“ការងាររៀបចំគោល

ទាមទារឱ្យមានការស្រាវជ្រាវជាលក្ខណៈវិទ្យាសាស្រ្ត

និងភសតា ្តុ ងជាក់លាក់។ ការងារនះេ មានភាពទាក់ទងគ្នាខាំងទៅ ្ល នឹងចំណះេ

និងទំនាក់ទន ំ ងជាមួយជនជាតិជប៉ន ុ កាន់តែមានភាពងាយស្រល ួ និងជិតស្នទ ិ ិ្ធ ដោយសារតែអំឡុង

ពល េ សិក្សានៅទីនោះ លោកសក ី្រ ដ ៏ ច ូ ជានិសស្ ត ិ ខ្មរែ ដទទ ៃ ៀត បានទំនាក់ទន ំ ង ជាមួយគ្រួសារជនជាតិជប៉ុននិងបង្កើតបានជាគ្រួសារធម៌ (Host Family) ដើម្បីឈ្វេងយល់ពីវប្បធម៌រស់នៅរបស់ជនជាតិជប៉ុននៅតំបន់នោះ។

លោកស្រីបានសម្តែងអារម្មណ៍រីករាយនិងអំណរគុណយ៉ាងខ្លាំងនូវរាល់

ចំណះេ ដឹង ជំនាញ និងបទពិសោធនានាដែលទទួលនាឱកាសនោះ និងបាន ផ្លស ា ប ់ រ្តូ លោកស្រទា ី ង ំ ផ្នតគ ់ ន ំ ត ិ សា្មរតី និងឥរិយាបថឱ្យក្លាយជាផ្នក ែ មួយក្នង ុ ការជួយអភិវឌ្ឍវិស័យអប់រំសព្វថ្ងៃ។

លោកស្រីក៏សង្ឃឹមថានឹងមានឱកាស

បន្តការសិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិតរបស់ខ្លួននៅប្រទេសជប៉ុននាពេលអនាគតផងដែរ។

នៅក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុក សហគមន៍អតីតនិស្សិត JDS ដែលបានវិលត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ (ទំព័រហ្វេសប៊ុក JDS Cambodia: @ khm.jds) មានសកម្មភាពចែក

រំលែកនូវបច្ចុប្បន្នភាពរបស់សមាជិកនីមួយៗ ដើម្បីចូលរួមក្នុងការពង្រីកចំណងមិត្តភាពជាមួយប្រទេសជប៉ុន។ ប្រទេសជប៉ុនបាននិងកំពុងចូលរួមក្នុងការអភិវឌ្ឍធនធាន មនុស្ស ដែលនឹងក្លាយជាថ្នាក់ដឹកនាំនៅប្រទេសកម្ពុជានាថ្ងៃអនាគត៕

11

ការស្វែងយល់ពីជ្រ​ុងមួយអំពី “វប្បធម៌” ជប៉ុន - កម្ជា ពុ ! ～ការផ្សព្វផ្សាយអំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងមូលនិធិជប៉ុន×ញញឹមខ្មែរ～ នៅពេលឮពាក្យ “វប្បធម៌ជប៉ុន” និង “វប្បធម៌ខ្មែរ” ត�ើអ្នកនឹងស្រមៃឃ�ើញអ្វីខ្លះ? វប្បធម៌គឺជាគុណតម្លៃដែលបង្កើតឡ�ើង

ដោយមនុស្សជាតិ

ហ�ើយបានផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងតំបន់

ឬក្នុងសង្គមមួយនោះ។

ជារ�ៀងរាល់ថ្ងៃ

យ�ើងម្នាក់ៗបានចូលរួម

ក្នុងការបង្កើតឡ�ើងនូវវប្បធម៌ថ្មីៗតាមរយៈរូបភាព និងសកម្មភាពផ្សេងៗរបស់យ�ើង ដោយការម�ើលអ្នករស់នៅក្បែរខាង ការយល់

ដឹងពីអ្នកដទៃ និងការផ្សព្វផ្សាយនូវចំណេះដឹង ក៏ដូចជាគំនិតរបស់ខ្លួនដល់អ្នកដទៃជាដ�ើម។ ជាផ្នែកមួយនៅក្នុងសកម្មភាពនៃ “ការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌អន្តរជាតិ” របស់មូលនិធិជប៉ុន ដែលកំពុងធ្វើប្រតិបត្តិការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ជាមួយប្រទេសផ្សេងៗ និងចូលរួម អភិវឌ្ឍវប្បធម៌ថ្មី រួមជាមួយនឹងទស្សនាវដ្តីញញឹមខ្មែរ ដែលកំពុងផ្សព្វផ្សាយជូនដល់ប្រជាជនកម្ពុជាស្តីអំពីប្រទេសជប៉ុន បានរួមគ្នា ដ�ើម្បីធ្វើការណែនាំអំពីវប្បធម៌ជប៉ុននិងកម្ពុជាពីជ្រុងផ្សេងៗ។

សិល្បៈដែលឆ្ លុះបញ្ចាង ំ ពីសង្គម FONKi (អាយុ ៣១ ឆ្នាំ) ជាសិល្បករគំនូរលើជញ្ជាំង បែបសិល្បៈនៅតាមដងផ្លូវ ម្នាក់ដែលបានកើត នៅប្រទេសបារាំង ប៉ុន្តែធំធាត់ និងទទួលការអប់រំនៅប្រទេសកាណាដា។ យើងបានសាកសួរលោកខ្លះៗ អំពីការចាប់ផ្តើមដំបូងនូវអាជីពសិល្បៈរបស់លោក និងដំណើរការមួយចំនួនអំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជា មួយសិលប្ ករជប៉ន ុ នៅក្នង ុ កម្មវធ ិ ី សប្តាហគ ៍ ហ្ ី សូណាជប៉ន ុ កមជា ្ពុ ដល ែ បានបព ្រ ត ឹ្រ ឡ ្ត ង ើ កន្លងទៅថ្មៗ ី នះេ ។ ▲លោក FONKi

រ�ឿងរ៉ាវផ្ទាល់ខន ្ លួ និងការងារបច្ចុប្បន្ន

លោក FONKi បានកើតនៅឆ្នាំ១៩៩០។

ដោយសារសង្គម ្រា សវី៊ ល ិ បានបង្ខឱ ំ យ្ ឪពក ុ ម្តយ ា របស់លោកសមច ្រេ ចិតធ ្ត ច ើ្វ ណា ំ កសក ្រុ ពីបទ ្រ ស េ កមជា ្ពុ ទៅកាន់បទ ្រ ស េ បារាំង។ បច្ចប ុ ប្ ន្ន លោក

គឺជាវិចិត្រករម្នាក់រស់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។

នៅអាយុ ៤ ឆ្នាំ លោក FONKi បានផ្លាស់

ទៅរស់នៅទីកង ្រុ ម៉ង ុ រ៉អា េ ល់ បទ ្រ ស េ កាណាដា

ជាទីកង ្រុ ដល ែ លោកបានធំធាត់ និងសិក្សាអំពី វប្បធម៌ផស្ ង េ ៗ ដែលមាន ជនអន្តប ោ វ ្រ ស េ ន៍ ចមះ្រុ ជាតិសាសន៍នានារស់នៅទីនោះ។ នៅ

សាកលវិទ្យាលយ ័ លោកបានសិក្សាសង ្វែ យល់ ឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅអំពីចំណេះដឹង

វប្បធម៌

បវ្រ តសា ិ្ត សទ ្រ្ត ូទៅ រួមផ្សន ំ ង ឹ ប្រវតផ ិ្ត ល ា្ទ ខ ់ ន ្លួ របស់

មនុស្សម្នាក់ៗដែលជម្រុញឱ្យរូបលោកជ្រើស រស ើ យកជំនាញក្នុងវិស័យខ្សែភាពយន្ត

និង

រូបភាព។ ជាមួយគ្នានេះដែរ លោកក៏បានចាប់

អារម្មណ៍លើសិល្បៈតាមដងផ្លូវផងដែរ និង

ក្រោយមកបានចាប់ផ្តើមគូររូបដោយខ្លួនឯង។ តែទោះជាយ៉ាងនោះក្តី ប្រទេសកម្ពុជា គឺជា

ចំណច ុ ចាប់ផម ើ្ត នកា ៃ រងារសិលប្ ៈរបស់លោក។

ចាប់ពឆ ី ២ ំា្ន ០១២មក តាមរយៈការសម្ភស ា ន៍

ថតជាឯកសារ និងការស្នើសុំជារូបគំនូររបស់ ខ្លួនផង រូបលោកបានចាប់ផ្តើមធ្វើដំណើរទៅ

មកប្រទេសកម្ពុជាមួយរយៈ បន្ទាប់មក នៅឆ្នាំ ២០១៧ លោកក៏បានសម្រចចិត្តផ្លាស់មករស់ នៅបំពេញការងារនៅក្រុងភ្នំពេញរហូតមក។

គំនូរគឺជាសិល្បៈនៃការផ្ច ង់អារម្មណ៍

ស្នដ ា ស ៃ ល ិ ប្ ៈរបស់លោកភាគច្រន ើ គឺជារូប

ចម្លក ា លោ ់ ត និងចម្លក ា ល ់ ប ិ ដល ែ យកគំរតា ូ ម

ចម្លាក់នានានៅក្នុងប្រាង្គប្រាសាទតំបន់អង្គរ។ ក្នុងវ័យអាយុ ២០ ឆ្នាំ លោកបានមកលេង

ប្អន ូ ប្រជាជន ដែលរស់នៅតាមទីជនបទទាំងនោះ

ដែលលោកបានគូរ

សាស្រ្តដ៏សោកសៅផស្ ង េ ៗ ដែលបានកើតឡើង

“មានមនុស្សជាច្រើនចាប់អារម្មណ៍លើការគូរ

លោកបានស្វែងយល់កាន់តែច្រើនអំពីប្រវត្តិកនង ្ល មក នៅតាមតំបន់ទាង ំ នោះ។ ដូចះេ្ន រាល់

គំនូរលើជញ្ជាំង នៅពេលពួកគាត់បានឃើញ

អស់នោះ រួមនឹងការរំជួលចិត្តនានាបានស្តែង

មនស ុ ស្ នៅតាមឈរមើលដោយទឹកមខ ុ ឆ្ងលថា ់

ពេលលោកគូរគំនរូ ម្តងៗ មនោសញ្ចត េ នាទាំង

ក្នង ុ អំឡុងពល េ ដល ែ រូបលោកបានធ្វកា ើ រសង ្វែ

ប្រទេសកម្ពុជាមានការរីកចម្រើនលើវិស័យ

សាងសង់សំណង់ថ្មីៗ

ដល ែ បានកសាងឡើងដោយស្នដ ា ប ៃ ព ុ ប ្វ រុ សខ្មរែ ។

ហើយការវាយកម្ទេច

ចោលនូវសំណង់ចាស់ៗក៏ឃញ ើ មានចន ើ្រ ដរែ ។

លោកបានថង ្លែ បប ្រា ដ ់ ច ូ ះេ្ន ថា៖ “ការគូរគំនរូ

គំនរូ តាមជញ្ជង ំា ភាគចន ើ្រ ដល ែ លោក FONKi

គឺដច ូ ជាការផ្ចងអា ់ រម្មណច ៍ ម្អន ិ មប ្ហូ អីចង ឹ ”។ ក្នង ុ

បានគូរ គឺត្រូវគេវាយចោលផងដែរ។ ទោះជា

ន័យនេះ ប្រៀបធៀបនឹងពេលដែលលោកបាន

យ៉ាងនេះក្តី លោកបានថ្លែងថា៖ “សិល្បៈតាម

រស់នៅប្រទស េ កាណាដា គឺលោកពបា ំុ នយល់

ដងផ្លូវគឺជាអ្វីដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីបរិយាកាស

និងរឿងរ៉ាវនានាដែលលោក

និងសម័យកាលនៃសង្គមមួយ ដូច្នេះទីកន្លែង

បានដឹងឮដូចថ្មៗ ី នះេ កយ ្រោ មកកម្ពុជានោះទេ

និងការចងចាំរាល់មនុស្សដែលខ្ញុំបានជួប

ដូច្នេះលោកពុំអាចប្រើនូវចំណេះដឹង និងបទ-

តែងតែនៅដក់ក្នុងដួងចិត្តរបស់ខ្ញុំជានិច្ច”។

ពិសោធន៍ទទួលបានថ្មៗ ី ទាំងនោះ ធ្វើជាវត្ថុធាតុ

គឺ

ដើម និងកំណត់រសជាតិ ដោយបវា ើ្រ ជាគឿ្រ ង

រលកនៃការរស់ឡ�ើង វិញនៃសិល្បៈ

ការធ្វើឱ្យលេចឡើងនៅលើផាំ្ទងក្រណាត់គំនូរ

ពីស្ថានភាពនៅប្រទេសកម្ពុជានាប៉ុន្មានឆ្នាំចុង

នូវអ្វដ ី ល ែ ខ្ញច ំុ ង់គរូ ទៅតាមអារម្មណរ៍ បស់ខផ ំុ្ញ ល ា្ទ ់

វិញ”។ នៅពល េ ធកា ើ្វ រជាមួយសិលប្ ករក្នង ុ សក ្រុ

ផ្សំដូចពេលអ្នកចម្អិនម្ហូបអាហារ

លោក FONKi បានសម្តែងការយល់ឃើញ

តាមរយៈ

កយ ្រោ នះេ ថា “វានឹងនាំឱយ្ សិលប្ ៈខ្មរែ រស់ឡង ើ

បានឡើយ។ គាត់ក៏បានថ្លែងដូច្នេះថា៖ “ខ្ញុំគូរ

វ័យក្មង េ នៅក្នង ុ ប្រទស េ កមជា ្ពុ ផ្ទល ា ់ ធ្វឱ ើ យ្ គាត់

ជាជាងប្រើការគិតនៅក្នុងក្បាលរបស់ខ្លួននូវ

មានអារម្មណ៍រំភើប និងរីករាយចំពោះ “ភាព

អ្វីដែលត្រូវគូរ”។

ស្ងៀមស្ងត ា ប ់ ក ្រ បដោយថាមពល” របស់យវុ ជន

រាល់គំនូរដែល

វ័យក្មង េ ទាំងនោះ ដែលនាំឱយ្ លោកគិតថា វាជា

លោកគូរ គឺតែង

សញ្ញាមួយនៃការផ្តើមរស់ឡើងវិញនៃសិល្បៈ

តែ ប ង្ក ប់ នូ វ សារ

អម ី្វ យ ួ ពីអារម្មណ៍ របស់លោក។

▲ ផ្ទាំងគំនូររបស់លោក FONKi នៅភ្នំបូកគោឆ្នាំ២០១៧

នៅតាមដីឡូតិ៍ទន ំ រេ ៗ តាមដងផវ្លូ នៅតាមតំបន់

12

ជជែកលេងនៅពេលឈប់សម្រាកជាដើម”។

នានានៅក្នង ុ បង ្រា ប ្គ ្រាសាទ ក្នង ុ បទ ្រ ស េ កម្ពុជា

នូវអារម្មណ៍

ហើយមានអ្នកខ្លះបាន

មកជួយយកអាសារផ្សេងៗ និងខ្លះទៀតមក

ភៅជាចន ើ ្រ អំពក ី ម្ពុជា និងបានទៅទស្សនារូបចម្លក ា ់

ការសាកសួរ និងស្តាប់រឿងរ៉ាវនានារបស់បង

តាមតំបន់នានាក្នង ុ ប្រទស េ កម្ពុជា។ តាមរយៈ

តើខ្ញុំនេះកំពុងគូរអ្វី?

យល់ពឬ ី សគល់របស់ខន ្លួ លោកបានអានសៀវ-

និ ង ធ្វើ កា រសាកសួ រ ប្រជាជនជាច្រើ ន រស់ នៅ

ហើយបានជួប

វាជាលើកដំបង ូ ។ នៅពេលខ្ញក ំុ ព ំ ង ុ គូរម្តងៗ មាន

ចេញតាមរយៈរូបគំនូរទាំងនោះ។

ចំណង់ចំណល ូ ចិតល� ្ត ើសិល្បៈគំនូរតាម ដងផ្វលូ

ប្រទេសកម្ពុជាជាញឹកញាប់

គឺមានប្រជាជនជាច្រើន

គាំទ្រ និងរីករាយជាមួយផ្ទាំងគំនូរទាំងនោះ។

ក្រឡេកទៅមើលរាល់គំនូរលើផ្ទាំងជញ្ជាំង

ខ្មរែ ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “សន ្ថា ភាព នេះបង្ហញ ា ពីរបត់វជ ិ ្ជមានថ្មម ី យ ួ សមប ្រា ស ់ ល ិ ប្ ៈ

ក្នង ុ សង្គមងខ្មរែ បច្ចប ុ ប្ ន្ន”។ ទោះមានការរឹតត្បត ិ ការធ្វដ ើ ណ ំ រើ នៅក្នង ុ ប្រទស េ ដោយសារជម្ងឆ ឺ ង ្ល

កូវដ ី ១៩នេះក៏ដោយ ក៏មានវិចត ិ ក ្រ រជាច្រន ើ ប្រមល ូ

ផ្តុំគ្នាក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលអាចនឹងជមញ ្រុ ពួកគេឱ្យសហការសម្រាប់សាដ ្ន ៃថីៗ ្ម បន្តទៀត។

វិចិត្រសាល FT Gallery និងមជ្ឈមណ្ឌលអាស៊ីនៃមូនិធិជប៉ុន

អានលេខកូដ QR

ផ្ទា ំងគំនូរអនុស្សាវរីយ៍នៃកម្ម វិធី “សប្តាហ៍គីហ្សូណាជប៉ុន កម្ជា ពុ ” ជាផ្នែកមួយនៃការប្រារព្ធកម្មវិធី

“សប្តាហ៍គីហ្សូណាជប៉ុន

ប្រារព្ធឡើងដោយមជ្ឈមណ្ឌលអាស៊ីនៃមូនិធិជប៉ុន

នៅលើក្តារព័ត៌មាន នៅជាប់នឹងរូប

កម្ពុជា”

ជ្រើសរើសយកកម្មវិធី

នៅខែកុម្ភៈកន្លង

ត្រវូ គ្នម ា កប្រដ ើ ម ើ ប្ ម ី ល ើ

ទៅនេះ ផ្ទាំងគំនូររំលឹកខួបអនុស្សាវរីយនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយ វិចិត្រសាល FT Gallery ត្រូវបានបង្កើតឡើង។

*កម្មវធ ិ ី Facebook ឬ Instagram គឺចាំបាច់។

ក៏បន ុ៉ ដោ ្តែ យយល់ឃញ ើ ថាសមយ ័ បច្ចប ុ ប្ ន្ន មានការធ្លក ា ច ់ ះុ នូវភាពរាក់ទាក់ និងភាពកក់ក្តៅ ក៏ដូចជាសេចក្តីស្រឡាញ់ផងនោះ ទើបយើងសម្រេច ចិត្តយកវា

ដើម្បីឱ្យអ្នកមើលបានឃើញទិដ្ឋភាពនោះក្នុងស្នាដៃសិល្បៈ

របស់យើងនេះ។

▲ផ្ទាំងគំនូរលើជញ្ជាំងនៅក្នុងកម្មវិធី “សប្តាហ៍គីហ្សូណា” (Factory Phnom Penh)

សូមប្រាប់យ�ើងខ្ញុំបានទេថាត�ើវាជាស្នាដៃសិល្បៈអ្វី?

នេះជាស្នាដៃសិល្បៈថ្មីមួយ មិនធ្លាប់ឃើញមានពីមុនមក ដែលបាន

ប្រើបច្ចេកវិទ្យា AR (Augmented Reality) ដោយសហការជាមួយ សិល្បករ ៣រូប។

នៅពេលខ្ញម ំុ ល ើ រូបភាពដែលខ្ញបា ំុ នគូរនៅលើជញ្ជង ំា ក្នង ុ ប្រទស េ កម្ពុជា

តាមរយៈកម្មវិធីកាមេរ៉ានៅលើស្មាតហ្វូនរបស់ខ្ញុំ រូបភាពនេះមានចលនា នៅលើអេក្រង់ ដោយភ្ជាប់ជាមួយរូបភាពជាក់ស្តែង ហើយរូបភាពដែល

ត�ើមានប្រតិកម្មយ៉ាងណាដែរពីអ្នកទស្សនា?

ដោយសារវាជាផ្ទង ំា គំនរូ ដំបង ូ បង្អសដ ់ ល ែ ប្រប ើ ច្ចក េ វិទ្យា AR នៅកមជា ្ពុ

ដូចះេ្ន វាពិតជារឿងល្អ ដែលយើងបានឃើញមានប្រតក ិ ម្មគរួ ឱ្យភ្ញក ា ផ ់ ល ើ្អ ជាច្រើនពីអ្នកទស្សនា។ នេះគឺជាប្រតិកម្មពីការមើលស្នាដៃសិល្បៈតាម

បែបឌីជថ ី លក៏ពត ិ មែន មានមនុសស្ ជាច្រន ើ ក៏បានចូលមើល និងរីករាយ កម្សាន្តជាមួយការមើលស្នដ ា នោ ៃ ះ នៅលើបព ្រ ន ័ ផ ្ធ ស្ ពផ ្វ ្សាយសង្គម SNS

ផងដែរ។ ដូចះេ្ន ខ្ញគ ំុ ត ិ ថាតម្រងសមប ្រា ម ់ ល ើ ស្នដ ា ស ៃ ល ិ ប្ ៈនេះ បានតភ្ជប ា ់ សិល្បករខ្មែរ និងជប៉ុន ហើយវាជាស្នាដៃដែលបានបង្ហាញពីចំណងមិត្ត ភាពរវាងប្រទេសទាំងពីរ តាមរយៈប្រព័ន្ធអីុនធឺរណែតផងដែរ។

គូរដោយ TWOONE (លោក Hiroyasu Tsuri) ដែលរស់នៅប្រទេស

ត�ើលោកយល់ឃ�ើញដូចម្តេចចំពោះការសហការដំបូងនេះ?

ការមើលលើអេក្រង់ទូរស័ព្ទរបស់អ្នកមើលនីមួយៗ។

ជប៉ុន ប៉ុន្តែតាមរយៈគម្រោងនេះខ្ញុំយល់ថា វានឹងនាំឱ្យមានសក្តានុពល

អូស្ត្រាលី ក៏មានចលនាដែរ ដូច្នេះស្នាដៃសិល្បៈនេះកើតឡើងដោយ ការបង្កើតតម្រង

ដោយប្រើបច្ចេកវិទ្យា AR គឺបង្កើតឡើងដោយ Kenxxxooo (លោក Kenichiro Takamatsu) នៅប្រទេសជប៉ុន។

ត�ើលោក FONKi បានស្នើឱ្យមានការសហការជាមួយសិល្បករ ជប៉ុនឬ? យោងទៅលើអត្ថន័យនៃពាក្យ “គីហ្សូណា” ដែលមានន័យថា មិត្តភាព

ដល ែ ពនយ្ ល់ដោយមូលនិធជ ិ ប៉ន ុ ទើបធ្វឱ ើ យ្ ខ្ញន ំុ ក ឹ ឃើញនូវគំនត ិ នេះឡើង

នេះគឺជាគម្រោងដំបូងរបស់ខ្ញុំជាមួយមជ្ឈមណ្ឌលអាស៊ីនៃមូលនិធិ

សមប ្រា កា ់ រច្នប ៃ ឌ ្រ ត ិ ដែលខ្ញុំអាចសហការពីចម្ងយ ា ដោយប្រប ើ ច្ចក េ វិទ្យា

ឌីជថ ី លដូចជា AR នេះជាដើម។ ដូចគ្នន ា ះេ ផងដែរ តាមរយៈ TWOONE ខ្ញុំបានអនុវត្តវិធីគូរគំនូរមួយនេះឡើង

ដែលខ្ញុំមិនធ្លាប់បានធ្វើពីមុន

ដូច្នេះវាបានជួយបន្ថែមរសជាតិថ្មីមួយទៀតទៅក្នុងផ្ទាំងគំនូរ (ម្ហូប) របស់ខ្ញុំ ហើយខ្ញុំសង្ឃឹមថាស្នាដៃសិល្បៈរបស់ខ្ញុំនឹងត្រូវបានមើលច្រើន ថែមទៀតពីពិភពលោកខាងក្រៅ៕

ដោយការសហការជាមួយវិចត ិ ក ្រ រជនជាតិជប៉ន ុ ។ ប៉ន ុ ្តែ ទោះវាពិបាកក្នង ុ ការជួបនិងសហការគ្នាដោយផ្ទាល់ក្នុងស្ថានភាពរឹតបន្តឹងដោយសារជម្ងឺ

ស្ថិតនៅក្នុង Factory Phnom Penh ដែលជាក្រុមហ៊ុន

បង្កើតស្នាដៃសិល្បៈសម័យ និងមានផ្ទាំងគំនូរលើជញ្ជាំង

កូវីដ១៩ នេះក្តី នៅពេលខ្ញុំបានសម្រេចធ្វើការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយ

ឬផ្ទង ំា គំនរូ លើដងផវ្លូ ។ បង្កត ើ ឡើងដោយលោក FONKi

គាត់ ស្រាប់តែគំនិតនេះបានលេចចេញជារូបរាងមកយ៉ាងឆាប់រហ័ស។

ត�ើគំនូររូបភាពនោះគឺបង្ហាញពីអ្វី?

គំនូររូបសត្វតោសើចគឺសំខាន់ជាងគេ។ ទាំងរូបសត្វតោ និងស្នាម-

ញញឹមគឺទាក់ទងនឹងបទ ្រ ស េ កម្ពុជា ហើយតោគឺជាសត្វដល ែ មនុសស្ គ្រប់

និងការសហការពីវិចិត្រករវ័យក្មេង។ គម្រោងជាវីដេអូ

នៅក្រោយការសម្ភាសន៍អ្នកម៉ៅការជួសជុលអគារបានច្រឡំលាបពណ៌សលើ

គ្នាស្គាល់ជាទូទៅ ហើយស្នាមញញឹមក៏មានលក្ខណៈជាសកលសម្រាប់

ផ្ទាំងគំនូរអនុស្សាវរីយ៍នោះ។ វាពិតជារឿងមួយដ៏គួរឱ្យសោកស្តាយ និងនឹកស្មាន

មួយសម្រាប់ប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរស្គាល់។

ដែលបាត់បង់នោះច្បាស់ជានឹងត្រឡប់មកវិញជាមិនខាន។ ហើយចំណងមិត្តភាព និង

មនស ុ ស្ គប ្រ គ ់ ផ ា្ន ងដរែ ដូចះេ្ន យើងខ្ញគ ំុ ត ិ ថារឿងទាំងពីរនេះ គឺជារឿងទូទៅ

ដូចការសម ្រ ស ើ ម ្រ ៃ និងថាមពលដល ែ មានពាសពញ េ នៅក្នង ុ ខួរកបា ្ ល

របស់យើងម្នាក់ៗដែរ

ខាងលើផ្នែកក្បាល

ពុដ ំ ល់។ ទោះជាយ៉ង ា នេះក្តី យើងទាំងអស់គស ា្ន ង្ឍម ឹ ថា ស្នម ា ញញឹមរបស់សត្វតោ ស្នម ា ញញឹមនោះ នឹងនៅជាប់នៅក្នង ុ ដួងចិតព ្ត លរដ្ឋនប ៃ ទ ្រ ស េ ទាំងពីរជារៀងរហូត។

គឺមានជាពណ៌ផ្សេងៗគ្នា

ហើយនៅពេលយើងដាក់តម្រងមើលទៅ គឺមានឃើញជារូបផ្កាដែលគូរ

ដោយ TWOONE រីកស្គះុ ស្គយ ា នៅក្នង ុ ផ្នក ែ ក្បាលនោះ ហើយនៅជុវំ ញ ិ នោះ គេអាចមើលឃើញមានសត្វស្លាបហោះហើរដោយសេរី។ ក្នុងការគូររូប

ចម្លក ា ថ ់ ដ ្ម ល ែ មានពណ៌ផឈ ា្ក ក ូ បប ែ នោះ គឺវាហាក់ដច ូ ជាចមក ្លែ សមប ្រា ខ ់ ំុ្ញ

▲ផ្ទាំងគំនូររបស់លោក FONKI នៅលើជញ្ជាំង FT Gallery

13

“ការខិតខំប្រឹងប្រែង

និងក្លាហាន រួមនឹងការចេះសន្សំ សំចៃប្រាក់កាស់ចាយវាយឱ្យ

មានប្រសិទ្ធភាព ជាចំណុចនាំឱ្យ ខ្ញុំជោគជ័យក្នុងការសិក្សានៅ ប្រទេសជប៉ុន”

លោក ហ៊ីម ចាន់រិទ្ធ(អាយុ ២៥ឆ្នាំ) បម្រើការងារនៅក្រុមហ៊ុន Kawashima Group ដែលជាក្រុមហ៊ុនកែច្នៃផលិតផល

អគ្គិសនី និងយានយន្តចាស់ៗ ប្រើប្រាស់ឡើងវិញ ទទួលបន្ទុកជំនាញផែ្នកការងារលក់ទាក់ទងនឹងផលិតកម្ម។ បន្ទាប់ពីបាន

បញ្ចបកា ់ រសិក្សាថ្នក ា ទ ់ ត ុ យ ិ ភូមនៅ ិ សាលាប៊ល ែ ធី (Beltei) នៅរាជធានីភព ំ្ន ញ េ នាឆ្ន២ ំា ០១៤ រួចមក លោកបានបន្តការសិក្សា នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ ផ្នែករចនា នៅមហាវិទ្យាល័យសិល្បៈសូន្យរូប រយៈពេលកន្លះឆ្នាំ។ ដោយមើល

ឃើញថា បទ ្រ ស េ ជប៉ន ុ មានសេដ្ឋកច ិ ល ្ច ត ូ លាស់ខង ំា្ល និងបានផ្តលជ ់ ន ំ យ ួ ជាច្រន ើ មកដល់កម្ពុជា ព្រមទាំងចង់សង ្វែ យល់បន្ថម ែ ពីវបប្ ធម៌ និងបព ្រ ណ ៃ ជ ី ប៉ន ុ ផងដរែ នោះ នៅឆ្ន២ ំា ០១៥ លោក ចាន់រទ ិ ្ធ ក៏បានសមច ្រេ ចិតម ្ត កបន្តការសិក្សានៅប្រទស េ ជប៉ន ុ ។

តាមរយៈការណែនាំពីសាលាបណ្តុះបណ្តាលភាសាជប៉ុនមួយនៅក្នុង

រាជធានីភព ំ្ន ញ េ និងកយ ្រោ ពីបានសិក្សានៅទីនោះរយៈពេលត្រម ឹ តែ ៣ខែ

រួចមក

នៅឆ្នាំ២០១៥

យុវជនដ៏ក្លាហានម្នាក់នេះ

បានសម្រេចចិត្ត

ទៅបន្តការសិក្សាភាសាជប៉ន ុ នៅសាលាបងៀ្រ នភាសាជប៉ន ុ មួយនៅក្នង ុ

ទីក្រុងតូក្យូ ប្រទេសជប៉ុន។ ជាមួយនឹងការយល់ដឹងភាសាជប៉ុនតិចតួច នៅឡើយ លោក ចាន់រិទ្ធ ត្រូវខិតខំព្យាយាមរៀនភាសាជប៉ុន និងត្រូវ រកប្រាក់ពីការងារក្រៅម៉ោង ខ្លួនឯង។

ដើម្បីដោះស្រាយថ្លៃជីវភាពរស់នៅដោយ

ដំបូងឡើយលោកត្រូវធ្វើការក្រៅម៉ោងនៅក្រុមហ៊ុនវេចខ្ចប់

អាហារមួយ ក្រោមការណែនាំរបស់សាលា។ វាពិតជារឿងលំបាកមួយ សម្រាប់យុវជនវ័យក្មេងរូបនេះ

ក្នុងការសម្របសម្រួលការរស់នៅក្នុង

“ប្រការដែលនាំឱ្យខ្លួនខ្ញុំជោគជ័យនោះគឺការចេះគិតគូរវែងឆ្ងាយ ដូចជា

ការសន្សំសំចៃប្រាក់កាស់ដែលខ្លួនរកបានជាដើម។ ដោយសារខ្ញុំត្រូវបង់ ប្រាក់សម្រាប់ការសិក្សាផ្ទាល់ខ្លួនពីដំបូង ទើបនាំឱ្យខ្ញុំចេះគិតវែងឆ្ងាយពី

ការប្រើប្រាស់ថវិការដែលខ្លួនរកបានឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងអំឡុងពេល សិក្សានៅទីនេះ តាមរយៈការស្វែងរកផ្ទះជួលនៅក្នុងតម្លៃថោកៗ ចម្អិន

អាហារញុំាខ្លួនឯងជាប្រចាំ និងចេះចាយវាយលើមុខការណ៍ណាដែលចាំ បាច់ជាដើម។

ការសិក្សានៅទីនេះគឺទាមទារឱ្យយើងប្រឹងខ្លួនឯងច្រើន

ដូចះេ្ន យើងតវូ្រ ធានាថាខន ្លួ តវមា ូ្រ នថវិការគប ្រ គ ់ ន ្រា ស ់ មប ្រា ់ការខិតខំបង ឹ្រ ប្រែងទាំងនោះ”។

ប្រទេសជប៉ុន ដែលមានប្រពៃណី និងវប្បធម៌ខុសប្លែកពីប្រទេសរបស់

ខ្លួន។ លោក ចាន់រិទ្ធ បានប្រាប់ពីអនុស្សាវរីយក្នុងអំឡុងពេលសិក្សា ភាសាជប៉ន ុ រយៈពល េ ១ឆ្នក ំា នះ្ល ដំបង ូ នៅប្រទស េ ជប៉ន ុ ដូចេះថា ្ន ៖ “នៅក្នង ុ អំឡុងពេលសិក្សានៅសាលាភាសាជប៉ុន

ខ្ញុំបានរៀនសូត្រច្រើនពីការ

អប់រប ំ ប ែ ជប៉ន ុ និងបានស្គល ា កា ់ ន់តច ែ បា ្ ស់ពទ ី ម្លប ា រ់ ស់នៅរបស់ជនជាតិ ជប៉ន ុ ។ នៅសាលារៀនជប៉ន ុ គឺតមវូ្រ ឱយ្ យើងរៀនចនដោ ើ្រ យខន ្លួ ឯង ហើយ

ខ្ញក ំុ បា ៏ នមានឱកាសច្រន ើ សង ្វែ យល់ពរី បៀបរៀនរបស់សស ិ ស្ បរទស េ ផស្ ង េ ៗ

ដូចជា៖ ជនជាតិចិន នេប៉ាល់ ថៃ វៀតណាម និងជនជាតិផ្សេងទៀត

ដល ែ រៀនជាមួយគ្នផ ា ងដរែ ។ មានរឿងត្រវូ សង ្វែ យល់ថៗជា ី្ម ច្រន ើ សមប ្រា ់ ខ្ញុំក្នុងអំឡុងពេលនោះ

ហើយវាពិតជាបានជួយខ្ញុំច្រើនក្រោយពេលខ្ញុំ

បានចូលសាកលវិទ្យាល័យ។”

ឆង ្ល កាត់តាមបទពិសោធន៍ជានិសស្ ត ិ សិក្សានៅបទ ្រ ស េ ជប៉ន ុ តាមរយៈ

ការបង់ថ្លៃសិក្សាដោយខ្លួនឯងបែបនេះ លោក ចាន់រិទ្ធ បានប្រាប់ពី គន្លឹះដែលនាំឱ្យខ្លួនជោគជ័យនៅក្នុងការសិក្សានៅទីនោះបែបនេះថា៖

14

▲ រូបភាពដំណើរកម្សាន្តឡើងភ្នំ ឆ្នាំ២០១៩

▲ រូបទទួលសញ្ញាបត្របញ្ចប់ការសិក្សានៅឆ្នាំ២០២១

នៅឆ្នាំ២០១៧

លោកបានបន្តការសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យមួយ

ពីបទ ្រ ស េ ជប៉ន ុ ផងដែរ។ លោក ចាន់រទ ិ ៖ ្ធ “នៅសាកលវិទ្យាល័យខ្ញស ំុ ក ិ ្សា

ដោយទទួលបានអាហារូបករណ៍ ៤ឆ្នំា ពីសមាគម Rotary Yoneyama។

តាមរយៈការដាក់ពាក្យប្រឡងប្រជែងចូលរួមក្នុងកម្មវិធីទាំងនោះ ខ្ញុំបាន

ឈ្មោះថា Seigakuin University ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនយោបាយអន្តរជាតិ

បើនយា ិ យអំពរី បៀបស្នស ើ អា ំុ ហារូបករណ៍របស់សមាគមខាងលើនះេ វិញ

លោកបានរៀបរាប់បប ្រា ថា ់ ៖ “អាហារូបករណ៍នះេ ភាគច្រន ើ ...គេឱយ្ តាម សាលានៅតាមតំបន់នីមួយៗ។

ហើយខ្ញុំក៏បានដាក់ពាក្យស្នើសុំអាហា

រូបករណ៍នះេ តាមរយៈសាកលវិទ្យាល័យដែលខ្ញក ំុ ព ំ ង ុ សិក្សា ដោយមាន លក្ខខណ្ឌកំណត់យកនិស្សិតបរទេស ជាពិសេស និស្សិតមកពីតំបន់

អាសី៊ ដល ែ មានពិនស ុ្ទ ក ិ ្សានៅសាលាខ្ពស់ គឺតវមា ូ្រ ន GPA 3.5 ឡើងទៅ ហើយជានិសស្ ត ិ ដល ែ ឧស្សាហ៍ព្យាយាមក្នុងការសិក្សា”។ បន្ទប ា ព ់ ជា ី ប់កង ុ្ន

គឺមានកម្មវិធីផ្តោះប្តូរវប្បធម៌អន្តរជាតិទៅកាន់ប្រទេសជាច្រើន ជាប់ទៅធ្វើទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសកូរ៉េរយៈពេល ក្រៅពីនោះ

២

ហើយ

សប្តាហ៍។

ខ្ញុំក៏បានបន្តចូលរួមក្នុងកម្មវិធីស្ម័គ្រចិត្តមួយចំនួននៅក្នុង

សាកលវិទ្យាល័យផងដែរ។ បទពិសោធន៍ទាំងអស់នេះបាននាំឱ្យខ្ញុំមាន

ឱកាសដើមប្ ធ ី ដ ើ្វ ណ ំ រើ ទៅកាន់កនង ្លែ ផស្ ង េ ៗ ជាពិសស េ ការទៅទសស្ នា កម្សាន្តតំបន់នានាក្នុងប្រទេសជប៉ុន ដែលនាំឱ្យខ្ញុំស្គាល់ជប៉ុនបានកាន់ តែច្រើនថែមទៀត”។

ក្រោយពីបានបញ្ចប់ការសិក្សារយៈពេល ៤ឆ្នាំ នៅសាកលវិទ្យាល័យ

ការឧទ្ទស េ នាម និងសម្ភស ា ន៍នៅក្នង ុ សាកលវិទ្យាល័យរួចហើយ ឈ្មះោ

លោក ចាន់រទ ិ ្ធ បានដាក់ពាកយ្ បម្រើការងារនៅក្នង ុ កម ្រុ ហ៊ន ុ Kawashima

សម្ភាសន៍សម្រេចជាលើកចុងក្រោយ។ ដោយសារអាហារូបករណ៍នេះ

ឡាន គ្រឿងអគ្គីសនីដែលបានប្រើប្រាស់រួច ឱ្យក្លាយជាផលិតផលប្រើ-

បេក្ខជនបានបញ្ជូនទៅកាន់សមាគម Rotary Yoneyama ដើម្បីធ្វើការ

បើកចំហសម្រាប់និស្សិតបរទេសមកពីតាមបណ្ដាប្រទេសនៅអាស៊ីដទៃ ទៀតផងនោះ ការប្រឡងបជ ្រ ង ែ គឺពត ិ ជារឿងសំខាន់។ ដើមប្ ទ ី ទួលបាន អាហារូបករណ៍នះេ យុវជនរូបនេះបានបប ្រា ឱ ់ យ្ ដឹងទៀតថា៖ “អ្នកត្រវូ មាន

សច េ កក ី្ត ហា ា្ល ន និងភាពអត់ធត ្ម ់ ព្រមទាំងមានការព្យាយាមខ្ពស់ ពះ្រោ អ្នក តវូ្រ បំពញ េ នូវលក្ខខណ្ឌដល ែ តម្រវូ ឱ្យមកជាច្រន ើ រហូតដល់ជាប់សម្ភស ា ន៍ ចុងក្រោយ”។

តាមរយៈអាហារូបករណ៍នេះ លោក ចាន់រិទ្ធ អាចផ្តោតការសិក្សាលើ

មខ ុ ជំនាញរបស់ខន ្លួ បានចន ើ្រ ថម ែ ទាំងមានពេលដើមប្ ធ ី ដ ើ្វ ណ ំ រើ កម្សាន្ត

ផ្លស ា ប ់ រ្តូ វបប្ ធ៌មជាមួយជាតិសាសន៍ដទៃ និងបានសង ្វែ យល់បន្ថម ែ ទៀត

Group ដល ែ ជាកម ្រុ ហ៊ន ុ ដ៏លប្ ល ី បា ្ ញខាងផ្នក ែ កច ែ ឡ ៃ្ន ង ើ វិញនូវ ទូរសព ័ ្ទ ប្រាស់ថ្មីដាក់លក់នៅក្នុង និងក្រៅប្រទេសជប៉ុន។ លោកបានប្រាប់ពី

មូលហេតុ និងគោលបំណងដែលខន ្លួ បានសមច ្រេ ចិតធ ្ត ្វើការនៅក្នង ុ កម ្រុ ហ៊ុននេះដូច្នេះថា៖ “ដោយមើលឃើញថានៅប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ាន

មួយចំនួន រួមទាំងកម្ពុជាយើងផងដែរ មិនទាន់មានការលូតលាស់ក្នុង វិស័យកែច្នៃ

ហើយដោយខ្ញុំមើលឃើញនូវសក្តានុពលពីការកែច្នៃនេះ

ទើបខ្ញុំសម្រេចចិត្តធ្វើការនៅក្រុមហ៊ុននេះ។ នាពេលអនាគត ខ្ញុំចង់នាំ

យកបច្ចេកវិទ្យាកែច្នៃរបស់ប្រទេសជប៉ុនទៅបង្កើតក្រុមហ៊ុនកែច្នៃមួយ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថាវិស័យកែច្នៃនឹងជួយបង្កើនការងារ ដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងនិស្សិតខ្មែរមួយចំនួនទៅថ្ងៃអនាគត”៕

▲ ដំណើរកម្សាន្តជាមួយមិត្តភក្តិនៅក្រុងហុកកៃដូក្នុងកម្មវិធី ▲ចូលរួមជាអ្នកបកប្រែក្នុងកម្មវិធីគ្រូពេទ្យព្យាបាលធ្មេញជប៉ុន ▲ កម្មវិធីអបអរសាទរការបញ្ចប់ការសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យ Home Stay របស់សាកលវិទ្យាល័យនាខែកុម្ភះ ឆ្នាំ២០១៩

ស្ម័គ្រចិត្តមកកម្ពុជាឆ្នាំ២០១៩

ធ្វើឡើងដោយសមាគម Rotary Yoneyama ឆ្នាំ២០២១

15

ឧសភា

ហោរាសាស្រ្ត​ប្រចាំខែ រាសីឡើងខ្ពស់ត្រដែត។ ការរកស៊ីៈ អាចបណ្តាក់ទុន

រាសីល្អមធ្យម។ ការរកស៊ីៈ ការរកស៊ីជួបការប្រកួត

រាសីឡើងខ្ពស់ត្រដែត។ ការរកស៊ីៈ ការរកស៊ីច្រើន

ទៅតាមកាលៈទេសៈបប ្រែ ល ្រួ ទើបអាចយកជ័យ

ញាប់ដៃបន្តិច ព្រោះឱកាសល្អដ៏កម្រពុំមានច្រើន

រកស៊ី ឬក៏ចញ េ ទៅជួញដូរនៅទីជត ិ ឆ្ងយ ា បានដោយ

បជ ្រ ង ែ យ៉ង ា ខ្លង ំា ក្លា ដូចះេ្ន តវូ្រ ចះេ សមប ្រ សមល ្រួ

ផ្ទះ។ ការងារៈ ឱកាសល្អៗបានមកដល់ហយ ើ ដូចះេ្ន

ជំនះបាន។ ការងារៈ ទោះបានប្រកបការងារអ្វីក៏

ប្រមូលផលចំណេញយ៉ាងគាប់ចិត្តត្រឡប់ចូល

ត្រូវរវៀសរវៃញាប់ដៃជើងបន្តិចព្រោះពេលវេលា ជាមាសប្រាស់ធ្វើច្រើនបានច្រើន។ សេដ្ឋកិច្ចៈ ពិត មែនតែមានចំណូលច្រើនពីគ្រប់ទិសទី។ តែទ្រព្យ

ចន ើ្រ ទក ុ ច ្ខ ន ើ្រ បយ ្រ ត ័ ្នអាចជួបគះ្រោ ចោរលួចឆក់

ប្លន់។ សុខភាពៈ នៅចុងខែអាចមានជំងឺមាត់ធ្មេញ

មករំខានខ្លះៗ។ ស្នេហាៈ ចំពោះគូស្នេហ៍មានភាព

ល្អូកល្អិនល្អណាស់។ គ្រោះថ្នាក់ៈ ពុំមានជួបគ្រោះ ថ្នាក់អ្វីធំដុំគួរឱ្យកត់សម្គាល់ឡើយ។

ដោយគឺមិនត្រូវពឹងពាក់ឱ្យគេធ្វើជំនួសឡើយ

ពុំ

នោះទេគេអាចកិបកេងយកផលប្រយោជន៍អស់ គ្មន ា សល់។ សេដក ្ឋ ច ិ ៈ្ច ពិតមន ែ តែមានចំណល ូ ចន ើ្រ

ដូច្នេះត្រូវញាប់ជើង

ទៀតឡើយ។ ការងារៈ រាល់ឧបសគ្គ និងរាល់ចង្រៃ

ឱបទ្រពត្រវូ សាបរលាបអស់រលីង។ ដូចេះទោ ្ន ះជា

បានប្រកបការងារអីក ្វ ៏ដោយគឺរមែងតែងតែទទួល

បានផលសម្រេច។ សេដ្ឋកិច្ចៈ មានចំណូលច្រើនពី

គួរសមក្តី។ តែបើចេះកាត់បន្ថយនូវការចំណាយ

គប ្រ ទ ់ ស ិ ទីអាចបងន ើ្ក ទន ុ រកសជ ី៊ ញ ួ ដូរឬបើកហាង

សុខភាពៈ នៅចុងខែអាចមានជំងឺឈឺថ្កាត់ច្រើន។

ឡើយ។ ប្រយ័ត្នអាចអន្តរាយដល់ក្រពះពោះវៀន

ពុចា ំ បា ំ ច់ទនោ េ ះគឺពមា ំុ នសល់អ្វីជាដុំកភ ំ ន ួ ឡើយ។ ស្នេហាៈ

ចំពោះគូស្នេហ៍ទាល់តែចេះអត់ឱនឱ្យគ្នា

ទៅវិញទៅមក ទើបបានសុខកាយសប្បាយចិត្ត។ គ្រោះថ្នាក់ៈ

ប្រយ័ត្នអាចជួបគ្រោះថ្នាក់ពេលឡើង

ចុះកាំជណ្តើរ។

លក់ដូរថ្មី។ សុខភាពៈ មិនត្រូវល្មោភស៊ីល្មោភផឹក

និងថ្លើម។ ស្នេហាៈ ចំពោះកម្លោះក្រមុំអាចទាក់ទង សាងពន្លកស្នហា េ បានដោយពុមា ំ នឧបសគ្គអម ្វី ក រាំងស្កាត់ឡើយ។ គ្រោះថ្នាក់ៈ អាចជួបគ្រោះថ្នាក់ តូចតាចមិនបង្កឱ្យមានរបួសស្នាមធ្ងន់ធ្ងរឡើយ។

រាសីល្អមធ្យម។ ការរកស៊ីៈ ការរកស៊ីជួបរឿងរកាំ

រាសីសត ្រុ ចះុ ។ ការរកស៊ៈី ការរកសជ ី៊ ប ួ បទ ្រ ះនូវរឿង

រាសីឡើងខ្ពស់ត្រដែត។ ការរកស៊ីៈ បើមានបំណង

បានត្រជាក់ ទើបអ្វីៗអាចដំណើរការបានស្រួល។

ធ្វើខ្វាក់ខ្លះៗ

ទើបពុំមានរឿងរ៉ាវធំកើតឡើង។

ញាតិមត ិ គ ្ត ម ឺ ន ិ ខស ុ ទាស់អឡ ី្វ យ ើ ។ តត ែ វូ្រ គិតបញី្ជ

សម្រេចដូចបំណងប្រាថ្នាឡើយ ហើយក៏មានអ្នក

បុគល ្គ ក ិ កម្មករនៅតាមបណ្តាកម ្រុ ហ៊ន ុ ឬរោងចក្រ

រកូសច្រើន ដូច្នេះត្រូវចេះអត់ធ្មត់និងរម្ងាប់ចិត្តឱ្យ

ការងារៈ មិនត្រូវប្រគល់កិច្ចការងារសំខាន់ៗឱ្យគេ កាន់កាប់ធ្វើជំនួសឡើយ។ ពុំនោះទេគេអាចកិប

កេងយកផលចំណញ េ អស់។ សេដក ្ឋ ច ិ ៈ្ច មានចំណល ូ ច្រើនគួរសមក៏ពិតមែន តែមិនត្រូវឱ្យគេខ្ចីបុលឬ

ជំពាក់បំណុលឡើយ ព្រោះកាលបើធ្លាក់ដល់ដៃ គេហើយ គឺគ្មានថ្ងៃបានវិលត្រឡប់វិញឡើយ។

សុខភាពៈ ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះអនាម័យនៃ ការហូបចុក។ ស្នេហាៈ ចំពោះគូស្នេហ៍មានភាព ស្និទស្នាលដូចប្រក្រតី។ គ្រោះថ្នាក់ៈ ប្រយ័ត្នអាច ជួបគ្រោះថ្នាក់ឆក់ភ្លើងអគ្គីសនី។ រាសីស្រុតចុះ។

ការរកស៊ីៈ

មិនត្រូវហ៊ានប្រថុយ

រ៉ាវប្រទាំងប្រទើសច្រើន ដូច្នេះបើចេះធ្វើគធ្វើថ្លង់

ការងារៈ ទោះបានប្រកបការងារអ្វីក៏ដោយគឺមិនសូវ

ដទៃតាមឈ្នន ា ស ី និងប៉ងធ្វអ ើ ព ំ អា ើ ក្រកទ ់ ៀតផង។ សេដ្ឋកិច្ចៈ ចំណូលនៅតែខ្សត់ខ្សោយដដែល ដូច្នេះ ត្រូវចេះចាយវាយដោយក្បិតក្បៀតបន្តិច ទើបមិន

ជះឥទ្ធព ិ លអាកក ្រ ដ ់ ល់សេដ្ឋកច ិ គ ្ច ្រួសារ។ សុខភាពៈ ត្រូវឆ្លៀតពេលសម្រាកឱ្យបានច្រើន

និងមិនត្រូវ

ធ្វើការធ្ងន់ធ្ងរហួសកម្លាំងឡើយ។ ស្នេហាៈ ចំពោះ គូស្នេហ៍ប្រយ័ត្នមានជនទី៣ចូលជ្រៀតជ្រែក។ គ្រោះថ្នាក់ៈ ប្រយ័ត្នជួបគ្រោះថ្នាក់ធ្លាក់ពីទីខ្ពស់។

បានមកដោយកម្លាំងញើសឈាម។

តោងត្រិះរិះពិចារណាឱ្យបានល្អិតល្អន់

ចង់បក ្រ បការងារអ្វម ី យ ួ ចូរកនៅ ំុ ស្ទក ា ស ់ រើ្ទ ឱយ្ សោះ គឺត្រូវហ៊ានសម្រេចចិត្តភ្លាមៗ

ទើបមិនបង់ខាត

ពេលវេលាឥតអំពើ។ សេដ្ឋកិច្ចៈ ពិតមែនតែមាន

ដូច្នេះកុំរក

ចំណូលច្រើនគួរសម តែពុំមានសល់អ្វីជាដុំកំភួន

ខះ្វ មខ ុ ខះ្វ កយ ្រោ គឺមន ិ ងាយរត់ពង ឹ ពាក់គឡ េ យ ើ ។

ពីទូកធំក្តោងធំនោះដែរ។ សុខភាពៈ ត្រូវយកចិត្ត

បានមកដោយតឹងតចា ែ យធូរឱយ្ សោះ ពះ្រោ ពេល សុខភាពៈ សុខភាពមិនល្អជាឡើយ ត្រូវឆ្លៀតពេល

ហាត់បណ ្រា ឱយ្ បានចន ើ្រ ។ ស្នហា េ ៈ ចំពោះគូសេហ ្ន ៍ ជួបរឿងរកាំរកូសចន ើ្រ ។ គះ្រោ ថ្នក ា ៈ់ បយ ្រ ត ័ ្នអាចជួប គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍។

ដកា ៃ រងារនិងផល ្ត ជា ់ រង្វន ា យ ់ ង ា៉ គាប់ចត ិ ទ ្ត ៀតផង។ សេដ្ឋកិច្ចៈ ក្រោយពីមានចំណូលច្រើនពីគ្រប់ទិសទី

គឺនៅមានជោគសំណាងល្អអាចឈ្នះរង្វន ា ន ់ ល ៃ ប្ ង ែ

កម្សាន្តផ្សេងៗទៀតផង។ សុខភាពៈ ពុំមានជំងឺអ្វី

មកបៀតបៀនឡើយ។ ស្នេហាៈ ចំពោះគូស្នេហ៍ ប្រកបតែភាពផ្អែមល្ហែម។ គ្រោះថ្នាក់ៈ ពុំមានជួប គ្រោះថ្នាក់អ្វីធំដុំគួរឱ្យកត់សម្គាល់ឡើយ។

ជើងព្រួលទុកសម្រាប់ទប់ទល់ជាមុន

ទើបមិនចាញ់បោកគេ។ ការងារៈ បើមានបំណង

តប ែ ណ ុ៉ ះោ្ណ ។ សេដក ្ឋ ច ិ ៈ្ច ចំណល ូ ខស្ ត់ខសោ ្ យ និងរក

នានាត្រូវបានប្រធានឬថៅកែកោតសរសេរពីស្នា-

ជាមួយ

ស៊ីសងដែរ។ ការងារៈ ទោះបានប្រកបការងារអ្វីក៏

ព្រោះអាចទទួលផលអាក្រក់នៅពេលក្រោយវិញ

លុយកាក់ឱ្យបានច្បាស់លាស់។ ការងារៈ ចំពោះ

រាសីសត ្រុ ចុះ។ ការរកស៊ៈី ការរកស៊ជ ី ប ួ នឹងគូបជ ្រ ង ែ

ត្រជាក់ធ្វើជាធ្នាក់ស្កាត់មកបបួលរកស៊ីចូលហ៊ុន

ដោយគឺមិនត្រូវចង់ឈ្នះអ្នកដទៃទាំងបំពានឡើយ

ចង់រកស៊ីចូលហ៊ុនជាមួយនឹងអ្នកដទៃ ឬបងប្អូន

រាសីល្អមធ្យម។ ការរកស៊ីៈ បើមានមនុស្សសម្តីផ្អែម

ប្រថានក្នុងការបណ្តាក់ទុនរកស៊ីដោយទ្រង់ទ្រាយ

ធំឡើយ ហើយក៏មិនត្រូវប្រកបមុខរបរផ្នែកល្បែង

ឡើយ ព្រោះចាយវាយខ្ជះខ្ជាយពេក ក៏មិនខុស ទុកដាក់ចំពោះអនាម័យនៃចំណីអាហារ។ ស្នេហាៈ

ប្រយ័ត្នមានអ្នកក្រៅនាំរឿងមកអុជអាល។

គ្រោះថ្នាក់ៈ ប្រយ័ត្នជួបគ្រោះថ្នាក់រលាកទឹកក្តៅ។

ជើងខ្លាំងចេញមកតតាំង ដូច្នេះត្រូវត្រៀមរៀបចំ

ទើបមិន

បរាជ័យ។ ការងារៈ ទោះបានប្រកបការងារអ្វក ី ៏ដោយ តោងមានស្មរា តីបង ្រុ ប្រយត ័ ្នជាប់ជានិច្ចជាពិសស េ មុនពេលប្រគល់ឬទទួលមុខទំនិញសព្វសារពើ ត្រូវពិនិត្យមើលនិងរាប់ចំនួនឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។

សេដក ្ឋ ច ិ ៈ្ច ខ្ទងច ់ ណា ំ យធំជាងខ្ទងច ់ ណ ំ ល ូ ដូចះេ្ន អាច ជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ ចៀសមិនផុតឡើយ។

សុខភាពៈ សម្រាប់អ្នកមានជំងឺលើសឈាមប្រចាំ កាយគប្បីយកចិត្តទុកដាក់ជំងឺឱ្យបានល្អជា។

ស្នហា េ ៈ ចំពោះគូសេហ ្ន ត ៍ វូ្រ ឆាប់បញ្ចបរ ់ ឿងរកាំរកូស តូចតាច ទើបមិនរាលដាលធំ។ គ្រោះថ្នាក់ៈ ប្រយ័ត្ន អាចជួបគ្រោះថ្នាក់ក្នុងការបើកបរនៅពេលយប់។

រាសីឡើងខ្ពស់ត្រដែត។ ការរកស៊ីៈ បើទោះជាបាន

រាសីលម ្អ ធ្យម។ ការរកស៊ៈី ជួញជិតល្អជាងជួញឆ្ងយ ា

រាសីស្រុតចុះ។ ការរកស៊ីៈ បើមានមនុស្សចម្លែក

ដែរ ព្រោះមុខរបររកស៊ីដែលមានអតិថិជនច្រើន

ទេនោះ ក៏បានត្រឹមតែបាតដៃទទេត្រឡប់ចូលផ្ទះ

ធូរថ្លៃយ៉ាងណាក្តី ចូរកុំទទួលឬទិញយកឱ្យសោះ

បានប្រកបការងារអ្វក ី ៏ដោយក៏អាចទទួលបានផល

មួយនឹងមនុសស្ ដែលមានសមផ ី្ត ម ែ្អ ត្រជាក់នង ិ មាន

ជួបគូបជ ្រ ង ែ ជើងខ្លង ាំ យ៉ង ា ណាក្តក ី ម ៏ ន ិ ភ័យព្រួយ

ពិតជាមានប្រៀបឈ្នះជានិច្ច។ ការងារៈ ទោះជា សម្រេចដូចបំណងប្រាថ្នាដែរ។ តែត្រូវច្រៀសវាង ការបញ្ចេញឬកក្រអើតក្រទម។ សេដ្ឋកិច្ចៈ ពិតមែន តែមានចំណូលច្រើនពីគ្រប់ទិសទីក្តី។ តែអ្វីតោង ប្រ យ័ ត្ន គឺ នៅ ចុ ង ខែ អា ចចាញ់ បោ កគេ ប ង់ ខា ត

ទ្រព្យខ្លះ។ សុខភាពៈ មានសុខភាពល្អជាពុំមាន បញ្ហអ ា ចោ ី្វ ទឡើយ។ ស្នហា េ ៈ ចំពោះគូសេហ ្ន ដ ៍ ល ែ ធ្លាប់ស្គាល់ចិត្តស្គាល់ថ្លើមគ្នាយូរហើយ

អាចគិត

គូរឿងរៀបអាពាហ៍ពពា ិ ហ៍បាន។ គះ្រោ ថ្នក ា ៈ់ ពុមា ំ ន ជួបគ្រោះថ្នាក់អ្វីធំដុំគួរឱ្យកត់សម្គាល់ឡើយ។

16

ចាញ់ប្រៀបជាងអ្នកដទៃ។

ពះ្រោ ដំណើរផ្លូវឆ្ងាយបើមិនបានជួបរឿងអាក្រក់ៗ

វិញតែប៉ុណ្ណោះ។

ការងារៈ

មិនត្រូវរួមការងារជា

អំនួតអួតក្អេងក្អាងឡើយ។ ប្រយ័ត្នអាចជាប់ពាក់ ព័ន្ធក្នុងបទល្មើសផ្សេងៗ។ សេដ្ឋកិច្ចៈ នៅដើមខែ

មានចំណូលច្រើនគួរសម។ តែដល់ចុងខែគឺចាប់ ផ្តើមហូរចូលច្រើនពីគ្រប់ទិសទី។ សុខភាពៈ ត្រូវ ច្រៀសវាងការល្មភ ោ ស៊ល ី ភ ោ្ម ផឹក ទើបមិនប៉ះពាល់

ដល់ក្រពះពោះវៀននិងថ្លើម។ ស្នេហាៈ ចំពោះគូ

ស្នេហម ៍ ន ិ តវូ្រ ឆាប់ជឿពាក្យអុជអាលរបស់អក ្ន ដទៃ ឡើយ។ គះ្រោ ថ្នក ា ៈ់ បយ ្រ ត ័ ជ ្ន ប ួ គះ្រោ ថ្នក ា ល ់ ង់ទក ឹ ។

យករបស់របរមានតម្លៃមកបញ្ចាំ ឬលក់ឱ្យដោយ ប្រយ័ត្នអាចជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងបទល្មើសផ្សេងៗ។ ការងារៈ

មុនពេលចុះហត្ថលេខាឬផ្តិតស្នាមមេដៃ

លើលិខិតស្នាមផ្សេងៗ តោងពិនិត្យពិច័យឱ្យបាន ល្អត ិ ល្អន់ ទើបពុមា ំ នការភ្លង ំា ភ្លត ា ។ ់ សេដក ្ឋ ច ិ ៈ្ច មិន

គន ្រា ត ់ ែមានចំណល ូ តិចតួចប៉ណ ុ ះោ្ណ ទេ ថែមទាំង អាចជួយគះ្រោ បង់ខាតទ្រពយ្ ដោយចាញ់បោកគេ។

សុខភាពៈ ត្រូវឆ្លៀតពេលសម្រាកឱ្យបានច្រើន និង មិនត្រូវធ្វើការធ្ងន់ធ្ងរហួសកម្លាំងឡើយ។ ស្នេហាៈ ចំពោះគូសេហ ្ន ប ៍ យ ្រ ត ័ ្នមានជនទី៣ចូលជៀ្រ តជក ្រែ ។

គ្រោះថ្នាក់ៈ ប្រយ័ត្នជួបគ្រោះថ្នាក់ពេលដើរឆ្លងកាត់ ផ្លូវថ្នល់។

រាសីឡង ើ ខស ្ព ត ់ ដ ្រ ត ែ ។ ការរកស៊ៈី អាចបណក ្តា ទ ់ ន ុ

រាសីសត ្រុ ចះុ ។ ការរកស៊ៈី ការរកសជ ី៊ ប ួ នឹងគូបជ ្រ ង ែ

រាសីឡើងខ្ពស់ត្រដែត។ ការរកស៊ៈី ការរកស៊ីបាន

គឺសមប្រកបតែទាំងអស់ ព្រោះអាចប្រមូលបាន

ជើងព្រួលទុកសម្រាប់ទប់ទល់ជាមុន

ចូលឥតទំនរេ ហើយបើទោះបីជាមានអតិថជ ិ នខះ្វ

រកស៊ីទីជិតឆ្ងាយ មិនថាផ្លូវគោកឬផ្លូវទឹកឡើយ។

ផលចំណេញយ៉ាងគាប់ចិត្តត្រឡប់ចូលផ្ទះវិញ។

ការងារៈ ពិតមន ែ តរា ែ ល់កច ិ ្ចការងារតូចធំទទួលបាន

ជើងខ្លាំងចេញមុខមកតតាំង។

ដូច្នេះត្រូវរៀបចំ

ទើបមិន

បរាជ័យ។ ការងារៈ ទោះបានបក ្រ បការងារអក ី្វ ៏ដោយ តោងប្រយត ័ ប ្ន យ ្រ ង ែ ក្រែងធ្លក ា ច ់ ល ូ ក្នង ុ ល្បច ិ កល

ផលសមច ្រេ ក។ ី្ត តច ែ ពោ ំ ះការងារសំខាន់ៗមិនតវូ្រ

គេនាំឱ្យបង់ខាតផលប្រយោជន៍និងអាចនាំអំពល់

គេកិបកេងយកផលចំណេញអស់។ សេដ្ឋកិច្ចៈ ពិត

ចំណូលតិចតួចស្តួចស្តើង និងខិតខំរកបានដោយ

ប្រគល់ឱ្យគេកាន់កាប់ធ្វើជំនួសឡើយ។ ប្រយ័ត្ន មន ែ តែមានចំណល ូ ច្រន ើ ពីគប ្រ ទ ់ ស ិ ទីកី្ត តែបយ ្រ ត ័ ្ន ទ្រព្យច្រើនទុក្ខច្រើន អាចជួបគ្រោះចោរលួចឆក់ ប្លន់។ សុខភាពៈ មិនត្រូវល្មោភស៊ីល្មោភផឹកឡើយ

ទើបមិនប៉ះពាលសខ ុ ភាព។ ស្នហា េ ៈ ចំពោះអ្នកនៅ លីវដែលពុទា ំ ន់មានគូគាប់គជា ឺ ឱកាសល្អបផ ំ ត ុ ក្នង ុ

ការសង ្វែ រក។ គះ្រោ ថ្នក ា ៈ់ ពមា ំុ នជួបគះ្រោ ថ្នក ា អ ់ ទ ី្វ ។ េ

ទុក្ខដាក់ខ្លួនទៀតផង។ សេដ្ឋកិច្ចៈ ដោយសារតែ

កម្លង ំា ញើសឈាមនោះ ដូចះេ្ន កុរំ កបានមកដោយ តឹងតែចាយធូរឱ្យសោះ។ សុខភាពៈ ត្រូវឆ្លៀតពេល សម្រាកឱ្យបានច្រើន

និងមិនត្រូវធ្វើការឱ្យហួស

កាក់កបល្អណាស់ ដោយមានទំនញ ិ លក់ចញ េ ទិញ បំ ណុ ល ខ្លះ ៗក្តី ក៏ មិ ន ភ័ យ ព្រួ យ បាត់ ប ង់ ១ កាក់ ១ សេនឡើយ។ ការងារៈ ទោះបានប្រកបការងារអ្វី

ក៏ដោយក៏អាចទទួលបានផលសម្រេចសមតាម

បំណងប្រាថ្នទា ា ង ំ អស់។ តែលល ៃ កយ៉ង ា ណាមិន ត្រូវបញ្ចេញភាពអំនួតក្អេងក្អាងឡើយ។ សេដក ្ឋ ច ិ ៈ្ច ពិមមែនតែមានចំណូលច្រើនពីគ្រប់ទិសទីក្តី។ តែ

ចំពោះទ្រព្យក្តៅក្រហាយកំគ ុ ម្បីលូកដៃទទួលយក ឱ្យសោះ។

សុខភាពៈ អាចមានជំងឺមាត់ធ្មេញមក

កម្លង ំា ឡើយ។ ស្នហា េ ៈ ចំពោះគូសេហ ្ន ជ ៍ ប ួ រឿងរកាំ

រំខានខះ្ល ៗ។ ស្នហា េ ៈ ចំពោះកម្លះោ កម ្រ អា ំុ ចទាក់ទង

ធ្លាក់ពីទីខ្ពស់។

ស្កត ា ឡ ់ យ ើ ។ គះ្រោ ថ្នក ា ៈ់ ពមា ំុ នគះ្រោ ថ្នក ា អ ់ ឡ ី្វ យ ើ ។

រកូសច្រន ើ ។ គះ្រោ ថ្នក ា ៈ់ ប្រយត ័ ្នអាចជួបគះ្រោ ថ្នក ា ់

សាងពន្លកស្នេហាដោយពុំមានឧបសគ្គអ្វីមករាំង

រាសីសត ្រុ ចះុ ។ ការរកស៊ៈី ការរកស៊ច ី ន ើ្រ ចាញ់បៀ្រ ប

រាសីលម ្អ ធ្យម។ ការរកស៊ៈី ការរកស៊ជ ី ប ួ រឿងរកាំរកូស

រាសីឡើងខ្ពស់ត្រដែត។ ការរកស៊ីៈ ការរកស៊ីជួញ

និងខ្វះមុខខ្វះក្រោយ។ ក្រៅពីនោះ អាចបង់ខាត

ត្រជាក់

បំណងប្រាថ្ន។ ា តប ែ ប ើ ក ្រ បមខ ុ របរទច ុ រ្ច ត ិ នឹងមាន

គេ

ដោយការបង្វិលដើមទុនមានភាពយឺតយ៉ាវ

លុយកាក់ដោយមានទំនញ ិ សក ្តុ ទុកលក់មន ិ ចេញ។ ការងារៈ

ច្រើនដូច្នេះត្រូវចេះអត់ធ្មត់និងរម្ងាប់ចិត្តឱ្យបាន ទើបរឿងតូចមិនអាចក្លាចជារឿងធំបាន

និងមិនរាំងស្ទះដល់ការរកស៊ីទៀតផង។

ការងារៈ

ចំពោះបុគ្គលិកកម្មករដែលបម្រើការងារ

ទោះបានប្រកបការងារអ្វក ី ៏ដោយគឺមន ិ ត្រវូ ធ្វើទាំង

ចៀសវាងការបង្ករឿងឈ្លះោ ប្រកែកជាមួយថៅកែ

បើមានការថ្លះោ ធ្លយ ោ គឺអាចបងខាតផលប្រយោជន៍

នៅតាមបណ្តារោងចក្រឬក្រុមហ៊ុននានា តោង

ឬបធា ្រ ន។ សេដក ្ឋ ច ិ ៈ្ច ខ្ទងច ់ ណា ំ យធំជាងខ្ទងច ់ ណ ំ ល ូ ដូច្នេះអាចជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារចៀសមិនផុត

តក់ក្រហល់ខះ្វ ការពិចារណានោះឡើយ ព្រោះកាល ច្រើន។ សេដក ្ឋ ច ិ ៈ្ច ពិតមែនតែមានចំណូលច្រើនគួរ

រាសីល្អមធ្យម។

ការរកស៊ៈី

មកអុជអាល។ គះ្រោ ថ្នក ា ៈ់ បយ ្រ ត ័ គ ្ន ះ្រោ ថ្នក ា ឆ ់ ក់ភង ើ្ល អគ្គីសនី។

ជួញជិតល្អជាងជួញ

រាសីសត ្រុ ចះុ ។ ការរកស៊ៈី បើមានមនស ុ ស្ ចមក ្លែ យក

អាក្រក់ៗទេ ក៏នឹងបានត្រឹមតែបាតដៃទទេនិងនាំ

យ៉ង ា ណាក្តី កុទ ំ ទួលឬទិញយកឱ្យសោះ។ ប្រយត ័ ្ន

ឆ្ងាយ ព្រោះដំណើរផ្លូវឆ្ងាយបើមិនបានជួបគ្រោះ រឿងក្តៅក្រហាយត្រឡប់ចូលផ្ទះវិញតែបុ៉ណោះ្ណ ។

ការងារៈ ទោះបានប្រកបការងារអ្វក ី ៏ដោយគឺតវមា ូ្រ ន ទំនាក់ទំនងល្អជាមួយនឹងមនុស្សផងទាំងឡាយ

ទើបអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងអាចដំណើរការបានស្រួល។

សេដក ្ឋ ច ិ ៈ្ច នៅដើមខែមានចំណូលច្រើនគួរសម តែ

នៅចុងខែគឺចំណូលច្រើនពីគ្រប់ទិសទី។ សខ ុ ភាពៈ មិនតវូ្រ ល្មភ ោ ស៊ល ី ភ ោ្ម ផឹកឡើយ ទើបមិនប៉ះពាល់

ដល់សុខភាពក្រពះពោះវៀន។ ស្នហា េ ៈ ចំពោះគូ

ស្នេហ៍ទាល់តែឆាប់បញ្ចប់រឿងរកាំរកូសទើបបាន សុខកាយសប្បាយចិត្ត។ គះ្រោ ថ្នក ា ៈ់ ប្រយ័ត្នគ្រោះ ថ្នាក់រលាកទឹកក្តៅ។

ទោះបាន

បំណងប្រាថ្នាដែរ

ជាពិសេសបើមានទុក្ខធុរៈត្រូវ

រត់រកពឹងពាក់អ្នកណាម្នាក់នឹងមានគេជួយជ្រោម

ជ្រែងផងដែរ។ សេដ្ឋកិច្ចៈ ពិតមែនតែមានចំណូល

សខ ុ ភាពៈ សខ ុ ភាពពមា ំុ នបញ្ហាចោទធ្ងនធ ់ រ្ង ឡើយ។

ស្នហា េ ៈ ចំពោះគូសេហ ្ន ប ៍ យ ្រ ត ័ ្នមានអ្នកកនា ្រៅ រ ំ ឿង

ក្រោយពេលស្រវឹងជោគជាំ។

ការងារៈ

ប្រកបការងារអ្វក ី ទ ៏ ទួលបានផលសមច ្រេ សមតាម

ចិត្តទុកដាក់ចំពោះអនាម័យនៃការហូបចុក។

ប្រយ័ត្នមានជនទី៣ចូលជ្រៀតជ្រែក។ គ្រោះថ្នាក់ៈ

បយ ្រ ត ័ គ ្ន ះ្រោ ថ្នក ា ច ់ រាចរណ៍បក ើ បរពេលយប់ និង

ទុក្ខទោសពៃរ៍ធ្លាក់លើខ្លួន។

ចន ើ្រ ពីគប ្រ ទ ់ ស ិ ទីក។ ី្ត តប ែ យ ្រ ត ័ ្នអាចចាញ់បោកគេ

ខ្ទងច ់ ណា ំ យធំជាងខ្ទងច ់ ណ ំ ល ូ ។ សខ ុ ភាពៈ តវូ្រ យក

សុខភាពៈ

អានាមយ ័ នកា ៃ រហូបចក ុ ។ ស្នហា េ ៈ ចំពោះគូសេហ ្ន ៍

ដូរស្របច្បាប់ គឺនឹងបានចម្រុងចម្រើនសមតាម

សមក្តី។ តែពុំមានសល់អ្វីជាដុំកំភួនឡើយ ព្រោះ

ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះ

ឡើយ។

ជាពិសេសមិនត្រូវឱ្យគេជំពាក់បំណុលឡើយ។

ស្នហា េ ៈ ចំពោះអ្នកនៅលីវនឹងបានជួបសេចក្តស ី េ្នហា ផ្អែមត្រជាក់។ គ្រោះថ្នាក់ៈ ពុំមានជួបគ្រោះថ្នាក់អ្វីធំ ដុំគួរឱ្យកត់សម្គាល់ឡើយ។

រាសីល្អមធ្យម។ ការរកស៊ីៈ បើមានមនុស្សសម្តីផ្អែម

របស់របរមានតម្លៃមកបញ្ចាំឬលក់ឱ្យដោយធូរថ្លៃ

ត្រជាក់ធ្វើជាធ្នាក់ទាក់ទងលោកអ្នកឱ្យរកស៊ីចូល

អាចជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងបទល្មើសផ្សេងៗ។ ការងារៈ

ល្អន់ទើបមិនចាញ់បោកគេ។ ការងារៈ មុននឹងចុះ

មិនតវូ្រ រួមការងារជាមួយនឹងមនស ុ ស្ ដល ែ មានសមី្ត ផ្អម ែ តជា ្រ ក់នង ិ មានអំនត ួ អួតក្អង េ ក្អាងឡើយ ទើប

មិននាំអំពល់ទុក្ខដាក់ខ្លួន។ សេដ្ឋកិច្ចៈ មានចំណូល

ខ្សត់ខសោ ្ យ ដូចះេ្ន មិនត្រវូ ចាយវាយខះ្ជ ខ្ជយ ា ឡើយ ទើបពុំមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារកើតឡើង។

សុខភាពៈ សុខភាពមិនល្អជាឡើយ ត្រូវឆ្លៀតពេល

ហ៊ន ុ ជាមួយ តោងចះេ តះិ្រ រិះពិចារណាឱយ្ បានល្អត ិ ហត្ថលខា េ ឬផ្តត ិ ស្នម ា មេដល ៃ ល ើ ខ ិ ត ិ ស្នម ា ផ្សង េ ៗ តោងពិនិត្យពិច័យឱ្យបានល្អិតល្អន់

ទើបពុំមាន

ការថ្លះោ ធ្លយ ោ ។ សេដក ្ឋ ច ិ ៈ្ច ពិតមន ែ តែមានចំណល ូ

ច្រើនគួរសមក្តី តែពុំមានសល់អ្វីជាដុំកំភួនឡើយ ព្រោះចាយវាយខ្ជះខ្ជាយខ្លាំងពេក។ សុខភាពៈ ត្រូវ យកចិត្តទុកដាក់ចំពោះអនាម័យនៃចំនីអាហារ។

សមក ្រា ឱ្យបានច្រន ើ ។ ស្នហា េ ៈ ចំពោះគូសេហ ្ន ម ៍ ន ិ

ស្នេហាៈ ចំពោះគូស្នេហ៍ទាល់តែចេះអត់អោនឱ្យគ្នា

គ្រោះថ្នាក់ៈ ប្រយ័ត្នគ្រោះថ្នាក់ពេលដើរឆ្លងកាត់ផ្លូវ

គ្រោះថ្នាក់ៈ ប្រយ័ត្នគ្រោះថ្នាក់លង់ទឹក។

ត្រូវឆាប់ជឿពាក្យអុជអាលពីអ្នកដទៃឡើយ។ ថ្នល់។

ទៅវិញទៅមក ទើបបានសុខកាយសប្បាយចិត្ត។

រាសីឡើងខ្ពស់ត្រដែត។ ការរកស៊ីៈ ការរកស៊ីបាន

រាសីឡើងខ្ពស់ត្រដែត។ ការរកស៊ៈី បើមានបងប្អូន

រាសីល្អមធ្យម។ ការរកស៊ីៈ ការរកស៊ីពិតមែនតែនៅ

ប្រជែងជើងខ្លាំងយ៉ាងណាក្តីក៏មិនភ័យព្រួយដែរ

ចូរកុំខកខានឱ្យសោះ

ឡើយ ព្រោះអ្វីៗអាចដំណើរបានយ៉ាងរលូន។

កាក់កបល្អណាស់

ហើយបើទោះជាបានជួបគូ

ពះ្រោ អាចយកបៀ្រ បឈ្នះជានិច។ ្ច ការងារៈ ឱកាស ល្អៗបានមកដល់ហើយ ដូច្នេះត្រូវរវៀសរវៃញាប់

ដៃញាប់ជើងបន្តិច ព្រោះពេលវេលាជាមាសប្រាក់ ធ្វើច្រើនបានច្រើន។ សេដ្ឋកិច្ចៈ នៅដើមខែពិតមែន

តែមានចំណល ូ ច្រន ើ ពីគប ្រ ទ ់ ស ិ ទីកី្ត តែចាប់ពពា ី ក់ កណ្តាលខែទៅ

គឺចំណូលអាចខ្សត់ខ្សោយជា

បណ្តើរ។ សុខភាពៈ ត្រូវច្រៀសវាងការល្មោភស៊ី

ល្មោភផឹក ទើបមិនអន្តរាយដល់ក្រពះពោះវៀន។ ស្នេហាៈ

ចំពោះអ្នកនៅលីវបើចង់ជ្រើសរើសរកគូ

ស្រករគឺរមែងតែងបានជួបគូព្រេងពិតដូចបំណង ប្រាថ្ន។ ា គះ្រោ ថ្នក ា ៈ់ ពមា ំុ នជួបគះ្រោ ថ្នក ា អ ់ ឡ ី្វ យ ើ ។

ញាតិមិត្តស្កាត់មកបបួលរកស៊ីចូលហ៊ុនជាមួយ

ព្រោះជាដៃគូរកស៊ីដោយ

មានចិត្តត្រជាក់ទៅមក។ ការងារៈ អាចប្រកបការ

ជួបឧបសគ្គខ្លះៗក្តី។

តែពុំចោទជាបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរ

ការងារៈ បើមានបំណងចង់ធអ ើ្វ ម ី្វ យ ួ ចូរកុនៅ ំ ស្ទក ា ់

ងារបានពេញដៃពញ េ ជើង និងទទួលបានការកោត

ស្ទរើ ឱយ្ សោះគឺតវូ្រ ហ៊ន ា សមច ្រេ ចិត្តភ្លម ា ៗ ទើបមិន

ផង។ សេដក ្ឋ ច ិ ៈ្ច មានចំណល ូ ចន ើ្រ ពីគប ្រ ទ ់ ស ិ ទីអាច

មានចំណូលច្រើនគួរសមក្តី តែបើចេះកាត់បន្ថយ

សរសើរពីប្រធានក្រុមហ៊ុនឬថៅកែរោងចក្រទៀត បង្កើនដើមទុនរកស៊ីដោយពំមា ុ នឧបសគ្គអីម ្វ ករាំង

ស្កត ា ឡ ់ យ ើ ។ សុខភាពៈ នៅចង ុ ខអា ែ ចមានជំងមា ឺ ត់ ធ្មេញមករំខានខ្លះៗ។ ស្នហា េ ៈ ចំពោះគូស្នេហ៍មាន ភាពល្អូកល្អិនល្អណាស់។ គះ្រោ ថ្នក ា ៈ់ ប្រយ័ត្នគ្រោះ ថ្នាក់មុតកាំបិតពូថៅឬឧបករណ៍មុខស្រួច។

មិថុនា

ឧសភា-មិថុនា ២០២១

បង់ខាតពេលវេលាឥតអំពើ។ សេដ្ឋកិច្ចៈ ពិតមែនតែ នូវរាល់ចំណាយពុំចាំបាច់នោះគឺ

អាចសន្សំទុក

បានខ្លះសមប ្រា ត ់ ៀ្រ មទុកចំណាយទៅថ្ងក ៃ យ ្រោ ។ សុខភាពៈ ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះអនាម័យនៃ

ការហូបចក ុ ។ ស្នហា េ ៈ ចំពោះគូសេហ ្ន មា ៍ នភាពស្នទ ិ ្ធ ស្នាលដូចប្រក្រតី។ គ្រោះថ្នាក់ៈ ប្រយ័ត្នគ្រោះថ្នាក់ ពេលបើកបរយានយន្តគ្រប់ប្រភេទដោយខ្វះការ

ប្រុងប្រយ័ត្ន។

17

ខ្ញុំបាទឈ្មោះ ឈឺន ឈន់ បច្ចុប្បន្ន ជានិស្សិតឆ្នាំទី៤

ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រផ្នែកភាសាវិទ្យានៃសាលកវិទ្យាល័យ ភូមិន្ទភ្នំពេញ។

ក្នុងអំឡុងពេលហាត់ការងារនៅក្នុង

ក្រុមហ៊ុនបោះពុម្ពផ្សាយទស្សនាវដ្តីញញឹមរយៈពេល

ឥទ្ធិពលភាសាអង់គ្លេស ល�ើសំណេរ

កន្លងមកនេះ ខ្ញុំបានរៀន និងស្វែងយល់អំពីការងារថ្មីៗ ទាក់ទងនឹងដំណើរការចុះផ្សាយរបស់ទស្សនាវដ្តីនេះ។

នៅក្នុងការងារកំណែអក្ខរាវិរុទ្ធ

ភាសាខ្មែរបច្ចុប្បន្ន

និងកែអត្ថបទបកប្រែ

មួយចំនន ួ នៅទីនះេ បានជួយផ្ដលច ់ ណ ំ ះេ ដឹងអំពស ី ណ ំ រេ អត្ថបទភាសាខ្មែរ និងបានជួយឱ្យខ្ញុំផ្តោតការយកចិត្ត

ទុកដាក់លកា ើ រប្រប ើ ស ្រា ពា ់ ក្យពច េ ន៍ ឃ្លា និងប្រយោគ ភាសាខ្មែរបន្ថែមទៀត។

ឆ្លងកាត់បទពិសោធន៍ខាងលើ ខ្ញុំបាទសង្កេតឃើញថា ការប្រើប្រាស់

ពាក្យពេចន៍ក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធសំណង់ប្រយោគភាសាខ្មែរបច្ចុប្បន្ន

ដែល

មានដូចជាទមង ្រ ៖ ់ «បានកំពង ុ ឬបាននឹងកំពង ុ » និង «ត្រវូ បាន» ជាដើម

ហាក់ដូចជាពេញនិយមនៅក្នុងសំណេរភាសាខ្មែរបច្ចុប្បន្ន។ ជាទូទៅ ទម្រង់ខាងលើនេះ គេប្រើច្រើននៅក្នុងសារព័ត៌មាន និងស្ថាប័នរដ្ឋមួយ ចំនួនផងដែរ។

ឧទារណ៍៖

• រោងភាពយនខ ្ត រែ្ម តវូ្រ បានផ្អាកជាបណ្ដោះអាសន្ន។ → រោងភាពយន្ត ​​ ខ្មែរបានផ្អាកជាបណ្ដោះអាសន្ន។

• ខណៈរោងភាពយន្ដមយ ួ ចំនន ួ ត្រវូ បានបើកជាបន្តបន្ទប ា … ់ → ខណៈ រោងភាពយន្ដមួយចំនួនបានបើកជាបន្តបន្ទាប់…

ដូច្នេះ យោងតាមឧទាហរណ៍បានលើកឡើងខាងលើ ទោះយើងមិន

តាមការសងត ្កេ របស់ខំុ្ញ ឥទ្ធព ិ លនៃការប្រប ើ ស ្រា ស ់ ណ ំ ង់លប្ ះ ឬសំណង់

បក ើ្រ នសោ ្ មពាកយ្ «តវូ្រ បាន» ក៏យង ើ នៅតស ែ ប ា្ដ យ ់ ល់នយ ័ បានដដល ែ ។

និងកាលមួយចំនួនរបស់ភាសាអង់គ្លេស។ ជាក់ស្តែង ទម្រង់ Present

ល្បះភាសាអង់គ្លេសទម្រង់ល្បះកម្ម(Passive) ។ មានអត្ថបទសារព័ត៌-

នៅក្នង ុ អតីតកាល ហើយវាបនម ្ត កដល់បច្ចប ុ ប្ ន្ន។ ឧទារណ៍៖ I have been

អង់គស ្លេ ។ ដូចះេ្ន ទម្រងន ់ កា ៃ រប្រក ើ ន្សោមពាក្យ «ត្រវូ បាន» នេះ គេនយ ិ ម

គប េ ម ្រែ កជាខ្មរែ ថា៖ ខ្ញុំបានកំពង ុ ឬបាននឹងកំពង ុ រៀននៅក្នង ុ បន្ទបរ់ បស់

នោះ។ ទម្រងន ់ ះេ ជាទូទៅគេសល ា្គ ថា ់ ជាទម្រងម ់ យ ួ ដែលប្រធានទទួល

ប្រយោគខាងលើនេះ

ទំនងជាទទួលឥទ្ធិពលមកពីទម្រង់វេយ្យករណ៍

Perfect Continuous Tense គេប្រើសម្រាប់បង្ហាញពីការប្រព្រឹត្តអ្វីមួយ studying at my room since the morning. ឧទាហរណ៍នេះ ជាទូទៅ ខ្ញុំតាំងតែពីព្រឹក។ នេះគឺគេចង់មានន័យថា គេរៀនតាំងតែពីព្រឹករហូត

មកដល់ពល េ គក េ ព ំ ង ុ និយាយប្រយោគនេះ ក៏គនៅ េ តែបន្តរៀនដដែល។ នៅក្នុង ភាសាអង់គ្លេសមានទម្រង់កាលធំៗចំនួន ១២ ។ ទម្រង់ប្រយោគ

នីមួយៗ ព្រមទាំងកិរិយាស័ព្ទផងគឺមានការប្រែប្រួលទៅតាមកាលទាំង

ការប្រក ើ ន្សោមពាក្យ «ត្រវូ បាន» នេះ ទំនងជាមានទំនោរមកពីសណ ំ ង់

មានមួយចំនន ួ បានបកបអ ្រែ ត្ថបទពីភាសាបរទេស ជាពិសស េ គឺភាសា

ប្រើសម្រាប់ទម្រង់ល្បះកម្ម (Passive) ឱ្យស្របទៅនឹងភាសាអង់គ្លេស

រង់អំពើពីកម្មបទ ឬកម្មបទជាអ្នកធ្វើអំពើទៅលើប្រធាន។ ឧទាហរណ៍៖

Grass is eaten by cow. ប្រែថា៖ ស្មៅត្រូវបានស៊ីដោយសត្វគោ។ → ស្មៅត្រូវស៊ីដោយសត្វគោ។ តាមពិតទៅ

ក្នុងភាសាខ្មែរមិនមានបច្ចេកសព្ទសម្រាប់សងទម្រង់

នោះ។ ជាក់សក ែ្ដ ដូចជាទមង ្រ រ់ បស់កាល Present Perfect Continuous

Passive នេះទេ ទើបខ្មរែ បង្កត ើ បច្ចក េ សព្ទមយ ួ ដែលយើងតែងតែហៅថា

has + been + កិរិយាស័ព្ទ(ទម្រង់ ing) + កម្មបទ។ ទម្រង់កាលនេះ

សំណង់ល្បះខ្មែរ ហាក់ សុកហ៊ី ចុះផ្សាយឆ្នាំ២០១២ ដោយវិទ្យាស្ថាន

Tense ដូចនិយាយខាងលើនះេ គឺកណ ំ ត់ដោយទមង ្រ ៖ ់ ប្រធាន + have/ គឺគប េ ស ើ្រ មប ្រា ប ់ ញ្ជក ា ព ់ កា ី រធអ ើ្វ ម ី្វ យ ួ នៅក្នង ុ អតីតកាល ហើយសកម្មភាព នោះបន្តបព ្រ ត ឹ្រ ម ិ្ត កដល់បច្ចប ុ ប្ ន្នកាល។ យ៉ង ា ណាមិញ នៅក្នង ុ វយ េ យ្ ករណ៍

ភាសាខ្មរែ យើងវិញ គឺពមា ំុ នការបែងចែកកាលនោះទេ ហើយក៏គន ា្ម ទម្រង់ ដែលបញ្ជក ា ព ់ កា ី លដូចភាសាអង់គស ្លេ នះេ ដរែ គឺមានតន ែ យ ័ របស់ពាកយ្ តែប៉ុណ្ណោះ ដែលអាចបញ្ជាក់ពីកាល។

ដូច្នេះចំពោះឧទាហរណ៍ខាង

លើនះេ ជាភាសាខ្មរែ យើងអាចនិយាយបានថា៖ ខ្ញុំបានរៀននៅក្នង ុ បន្ទប់ របស់ខតា ំុ្ញ ង ំ តព ែ ព ី ក ឹ្រ រហូតមក។ ពាក្យ “រហូតមក” នៅទីនះេ គឺអាចបញ្ជក ា ់ ពីអត្ថន័យនៃទម្រង់កាលរបស់ភាសាអង់គ្លេសលើកឡើងខាងលើ។

និយាយអំពីកន្សោមពាក្យ «ត្រូវបាន» វិញម្ដង។ កន្សោមពាក្យនេះ

ក៏ពេញនិយមផងដែរ

នៅក្នុងសំណង់ល្បះភាសាខ្មែរ។

តាមពិតទៅ

«ល្បះកម្ម»ដើម្បីសងពាក្យ

Passiveនេះឯង។

យោងតាមសៀវភៅ

ជាតិអប់រំ ពន្យល់ថាល្បះកម្ម គឺជាល្បះដែលប្រធានទទួលរងអំពព ើ ក ី ម្មបទ។ ប៉ុន្តែគ្រប់ឧទាហរណ៍ក្នុងសៀវភៅនោះ

ពុំឃើញមានប្រើកន្សោមពាក្យ

«ត្រូវបាន» នោះទេ។ ម៉្យាងទៀត បើទោះបីជាការពន្យល់របស់ លោក

ហាក់ សុកហ៊ី មិនបានប្រាប់ថា ល្បះកម្ម មានប្រភពមកពីណាក៏ដោយ ក៏យង ើ នៅតែអាចសន្នដ ិ ន ្ឋា បានថាល្បះកម្មនះេ រងឥទ្ធព ិ លពីភាសាបរទេស

ដ្បិតពីមុនមកពុំឃើញមានទម្រង់នេះប្រើក្នុងភាសាខ្មែរឡើយ ហើយនៅ ក្នុងសៀវភៅវេយ្យករណ៍ភាសាខ្មែររបស់បណ្ឌិត ឃឹន សុខ បោះពុម្ភនៅ ឆ្នាំ២០០៧ ដោយរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា ក៏បានពន្យល់ដែរថា នៅក្នុង ភាសាខ្មែរមានតែប្រភេទល្បះប្រធានជាអ្នកធ្វើអំពើតែប៉ុណ្ណោះ។

ជារួម ចំពោះការពន្យល់បកស្រាយខាងលើ ខ្ញុំមិនបានកំណត់ថា ការ

កន្សោមពាក្យ «ត្រូវបាន» ទើបតែមានវត្តមានក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធសំណង់

ប្រើប្រាស់ទម្រង់ «បានកំពុង ឬបាននឹងកំពុង» និង «ត្រូវបាន» ជារឿង

វត្តមានក្នង ុ រចនាសមន ្ព័ ល ្ធ ប្ ះខ្មរែ នៅសម័យ អ៊ន ុ កាត់(១៩៩២-១៩៩៣)។

នោះដែរ។ ប៉ុន្តែខ្ញុំចង់ឱ្យប្រិយមិត្តពិចារណាថា ការអភិវឌ្ឍ និងការចម្លង

ល្បះខ្មរែ នៅប៉ុនន ា្ម ទសវត្សរ៍ចង ុ កយ ្រោ នះេ ទ។ េ ពោលគឺទមង ្រ ន ់ ះេ មាន បើយើងក្រឡេកមើលទិដ្ឋភាពនៃការប្រើប្រាស់ពាក្យពេចន៍ក្នុងរចនា

សម្ព័ន្ធល្បះខ្មែរ នៅក្នុងសារព័ត៌មានដូចជា ការចុះផ្សាយរបស់កាសែត នៅអំឡុងឆ្នាំ១៩៩៧០-៧៣

ខុសនោះទេ

ហើយខ្ញុំក៏គ្មានបំណង់បង្អាក់ភាសាជាតិមិនឱ្យអភិវឌ្ឍន៍

ពីអក ្ន ដទៃ មកធ្វជា ើ របស់ថក ី្ម ង ុ្ន បរិបទភាសាខ្លួនជារឿងដូចគ្នដ ា រែ ឬទេ? នេះគ្រាន់តែជាទឡ្ហីករណ៍តូចមួយ

ក្នុងចំណោមទឡ្ហីករណ៍ផ្សេងទៀត

យើងសង្កេតឃើញថាមិនមានវត្តមាន

ហើយវាក៏ជាការយល់ឃញ ើ ពីជង ្រុ មួយនៃគន ំ ត ិ ខ្ញត ំុ ប ែ ណ ុ៉ ះោ្ណ ។ ជាក់សង ែ្ដ

បណ្ដុំអត្ថបទដកស្រង់ចំនួន ២០០ របស់បណ្ឌិត ឌុក រ៉ាស៊ី ដែលបាន

អង់គស ្លេ ទេ ប៉ន ុ ្តែមានពាក្យប្រស ើ មប ្រា ក ់ ណ ំ ត់កាលទាំងនោះច្បាស់លាស់

កន្សោមពាក្យ «ត្រូវបាន» នេះប្រើក្នុងល្បះខ្មែរទេ។ នេះបើយោងតាម

ដកសង ្រ អ ់ ត្ថបទនានាពីសប ្ថា ន ័ កាសែតសង្គ្រោះជាតិ កាសែតសងះ្គ្រោ ខ្មរែ

ក្នុងវេយ្យករណ៍ភាសាខ្មែរពុំមានការបែងចែកទម្រង់កាលដូច

ភាសា

រួមទាំងទម្រង់ល្បះកម្មក៏ពុំសូវឃើញគេប្រើនៅក្នុងភាសាខ្មែរសម័យមុន

និងកាសែតខ្មែរឯករាជ្យ។ ថ្វីដ្បិតតែការប្រៀបធៀបនេះ មានគម្លាតឆ្នាំ

មកផង ដូច្នេះខ្ញុំគិតថាមិនគួរប្រើកន្សោមទាំងនេះមកជំនួយក្នុងល្បះខ្មែរ

បានថាកន្សោមពាក្យ «ត្រូវបាន» នេះ មិនមានវត្តមាននៅក្នុងសំណង់

ការនិយមសិក្សាភាសាបរទេសច្រើនជារឿងល្អ តែបើសិក្សារហូតភ្លេចពី

ឆ្ងាយពីបច្ចុប្បន្ននេះបន្តិចក្តី ប៉ុន្តែវាក៏ជាទឡ្ហីករណ៍មួយដែលអាចបញ្ជាក់ ល្បះខ្មែរពីមុនមកឡើយ។

មែនទែនទៅកន្សោមពាក្យ «ត្រូវបាន» ពុំប្រើនៅក្នុងល្បះភាសាខ្មែរ

ក៏បាន ពះ្រោ យើងសងត ្កេ ឃើញថា ឃ្លា ឬប្រយោគដល ែ បក ើ្រ នសោ ្ មពាកយ្ «តវូ្រ បាន» នៅពល េ ដល ែ យើងដកកន្សោមពាក្យ «ត្រវូ បាន» នេះចេញ ក៏នៅតែស្ដាប់ន័យបានដដែល។

18

ឡើយ ព្រោះចៀសវៀងគេថាយើងយកគំរូតាមភាសាគេ។ និយាយឱ្យខ្លី ភាសាកំណត ើ របស់ខន ្លួ រួមទាំងការព្រងយ ើ កន្តយ ើ មិនឱ្យតមល ្លៃ ើភាសា

ជាតិខន ្លួ ផងនោះ អាចនាំឱយ្ យើងបាត់បង់នវូ អត្តសញ្ញណ ា ដើមរបស់ភាសា ខ្មែរបានដោយមិនដឹងខ្លួន៕

េស�បកែ�បអត�បទ ឬ��ល់�ត់��ជប៉ុន-ែខ�រ ��វ��វព័ត៌�នែផ�ក�ណិជ�កម� និងេ��មត�ម�វ�ររបស់អតិថិជន េរៀបចំសកម��ព�ណិជ�កម��ក��ប់ េ�ះពុម�ទស��វដ�ី “ញញឹម” និង “ញញឹមែខ�រ” ផ�ព�ផ�យដំណឹងេ�ជើសេរ�សបុគ�លិក និង�ណិជ�កម�េផ�ងៗ�មវ�ប�យ ឌីហ�ញ�មប័ណ� ខិតប័ណ� ��ឡ�ក ប៉ូស�ឺ ��ណ��ណិជ�កម�។ល។ លក់ផលិតផលសិប�កម�ក�ង�សុក �ពិេសសកុ�ស�ជន៍េខត�កំពង់��ំង។

អសយដ�ន : ផ�ះេលខ ៧៦Eo ផ�ូវ ៤៥៤ សង�ត់ទួលទំពូង១ ខណ�ចំករមន រជធានីភេ�ំ ពញ ទូរស័ព� : ០១២ ៥០០ ០៥២ / ០១៦ ៦៥៧ ២៩០, cjs@cisinc.co.jp 19

បោះពុម្ពផ្សាយ​ េលខទី៤៥ សម្រាប់ែខឧសភា-មថ ំ ០២១ © CJSinc. 2021 ិ ុនា ​ឆ្នា​២

ទស្សនាវដ្តី “ញញឹមខ្មែរ” ផ្សព្វផ្សាយអំពីវប្បធម៌ និងសង្គមជប៉ុន ន�ៅកម្ពុជា។ ក្នុងគ�ោលបំណងចូលរួមរឹតចំណងមិត្តភាព កម្ពុជា និង ជប៉ុន ឱ្យកាន់តែស្និទ្ធស្នាលថែមទ�ៀត ក្រុមការងារយ�ើងខ្ញុំ ខិតខំណែនាំនូវប្រធានបទ ព័ត៌មានចុះផ្សាយថ្មីៗ ទាក់ទងនឹងប្រទេសជប៉ុន ដែលមានខ្លឹមសារ និងអត្ថប្រយ�ោជន៍ សម្រាប់ប្រិយមិត្តអ្នកអាន ដ�ើម្បីធ្វើការស្វែងយល់អំពីប្រទេសជប៉ុន។ ទាំងខ្លឹមសារ និងការឌីហ្សាញ ត្រូវបានធ្វើឡ�ើងឱ្យកាន់តែងាយស្រួលក្នុងការអាន និងទាន់សម័យ។ សូមប្រិយមិត្តអ្នកអាន រីករាយជាមួយនឹងការចុះផ្សាយរបស់យ�ើងខ្ញុំ។