140 × 210 SPINE: 16 FLAPS: 80
Σαν χείμαρρος πηγάζανε οι σκέψεις από μέσα του. Εκείνη την στιγμή ήσαν όλα πολύ ξεκάθαρα και κατανοητά. Άνοιξε ένα μικρό σημειωματάριο που κουβαλούσε στο σακίδιό του και κατέγραψε μερικές από τις σκέψεις. Θα μπορούσε να ανατρέξει εκεί, στο μέλλον, σκέφτηκε. Δεν ήθελε να ξεχάσει την διαύγεια που είχε εκείνη τη στιγμή…
ISBN 978-960-564-217-4 ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ο σ ε λ ότ ο ς
Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 E-MAIL: ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr
0_cover_afinontas.indd 1
Η Σοφία Στράτου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1958. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο πολυτεχνείο της Λωζάνης, στην Ελβετία. Έζησε αρκετά χρόνια εκτός Ελλάδας –σε χώρες της Αφρικής και της Ευρώπης– και από το 1994 ζει και εργάζεται στην Αθήνα ως αρχιτέκτων. Έχει δύο παιδιά.
Αφήνοντας την πόρτα ανοικτή
Ένα εγκώμιο στις ανθρώπινες σχέσεις, στα συναισθήματα, στον έρωτα, στην πίστη. Μια ιστορία που ενώνει και χωρίζει τρεις γυναίκες και ξετυλίγεται μεταξύ Αθήνας, Μασσαλίας και Ηρακλείου. Ο Νικόλας, ένας νέος χαρισματικός άνδρας, παρασύρει –όπως τον χείμαρρο- στο πέρασμά του την Μελίνα, την Χριστίνα και την Φαμπιέν. Τι αφήνει πίσω του, ποιος είναι άραγε ο μίτος της αυτογνωσίας, της ισορροπίας, της ευτυχίας;
ΣΟΦΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ
«Παρατήρησε τα συναισθήματά σου: κρούουν συνήθως τον κώδωνα του κινδύνου. Μην τα αγνοείς. Αυτά είναι η πυξίδα στο ταξίδι σου. Έχε εμπιστοσύνη στο μυαλό σου για να λύσεις τα πρακτικά θέματα, μην το εξουσιοδοτήσεις όμως να δρα για σένα. Είναι υπηρέτης και όχι αφεντικό. Το αφεντικό είναι βαθιά μέσα σου, εκεί, στην καρδιά σου μέσα. Άνοιξε την πόρτα να μπει άπλετο φως και μην φοβάσαι· δεν έχεις να χάσεις τίποτα. Θυμάσαι; Στην μέση της σαβάνας ποιος νοιάζεται για την κοινωνική σου υπόσταση;»
Ύστερα από μακρόχρονη ενασχόληση με τις κοινωνικές επιστήμες, είχε την ευκαιρία να μαθητεύσει δίπλα στον Ελβετό δάσκαλο και μυστικιστή Manuel Schoch παρακολουθώντας συστηματικά σεμινάρια ψυχοθεραπείας και αυτογνωσίας. Την τελευταία πενταετία έχουν δημιουργήσει με τον σύντροφό της τη δική τους ομάδα διαλογισμού. Από τις εκδόσεις Οσελότος κυκλοφορεί επίσης το βιβλίο της «Να μείνω παιδί ακόμη...».
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ο σ ελότο ς
9/12/2014 4:16:08 μμ
Τιτλος Συγγραφέας Σειρα Layout - Design Copyright© 2014 Πρώτη Εκδοση
Aφήνοντας την πόρτα ανοικτή Σοφία Στράτου Ελληνική λογοτεχνία [1358]1214/16 Myrtilo, Λένα Παντοπούλου Σοφία Στράτου Αθήνα, Δεκέμβριος 2014
ISBN 978-960-564-217-4
Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν. 2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα.
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ:
Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 E-MAIL: ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr
Σοφία Στράτου
Αφήνοντας την πόρτα ανοικτή
Ο
πνευματικός άνθρωπος εξομολογείται: «Όσο περνάν τα χρόνια, τόσο περισσότερο αισθάνομαι, πως έχω να δώσω σε κάτι ανώτερο από μένα λόγο, για τον τρόπο, που διαχειρίστηκα τη ζωή μου. Δεν υπήρξε ποτέ δική μου. Μου την εμπιστεύθηκαν, και έχω ευθύνη απέναντι εκείνου, που μου την εμπιστεύθηκε. Κάτι κυριολεκτικά δικό μου δεν υπάρχει, γιατί κάτι που θα ήταν πραγματικά δικό μου, δεν θα είχε αληθινή, δηλαδή σημαντική ύπαρξη. Γιατί τίποτα το ατομικό δεν μπορεί να είναι σημαντικό. Σημαντική ύπαρξη μπορεί να έχει μόνο κάτι, που υπάρχει πέρα από το άτομο, πέρα από μένα, και χώρια από μένα, που «κατ’ ουσίαν» ε ί ν α ι, ενώ εγώ δ ε ν ε ί μ α ι ». §11 από το βιβλίο Αφορισμοί και Διαλογισμοί του Κωνσταντίνου Τσάτσου
ΑΦΗΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΟΡΤΑ ΑΝΟΙΚΤΗ
5
Η σπορά
1
Κ
αθισμένος στην ξύλινη παραδοσιακή καρέκλα και στηρίζοντας το κεφάλι του στο ένα χέρι, αγνάντευε το πέλαγος. Δεν είχε σκοτεινιάσει τελείως, διαγράφονταν ακόμη οι όγκοι των βράχων και η επιφάνεια της θάλασσας ζάρωνε από το ελαφρό αεράκι. Το ταβερνάκι που είχαν καθίσει για φαγητό ήταν πραγματικά πάνω στο νερό. Η ξύλινη προβλήτα με τα τραπεζάκια –όλα στρωμένα με ολόλευκα τραπεζομάντιλα– δέσποζε ανάμεσα στους βράχους. Κάποιοι θα την είχαν κατασκευάσει με μεγάλη δεξιοτεχνία και σεβασμό στο περιβάλλον, σκέφτηκε. Έστριψε το βλέμμα του προς την πόρτα και είδε την εκλεπτυσμένη σιλουέτα της να πλησιάζει. Τα μακριά της μαλλιά, στο χρώμα του εβένου, ακόμη νωπά, πλαισιώνανε το χαριτωμένο πρόσωπο σχηματίζοντας λίγες μπούκλες και πέφτανε στους ώμους ανάλαφρα. Το ρυθμικό της λίκνισμα, καθώς περπατούσε προς το τραπέζι, τον γοήτευε ιδιαίτερα. Ήταν μια γλυκιά βραδιά, από εκείνες που συναντά συχνά κανείς τις τελευταίες μέρες του Ιουνίου, στην Ελλάδα. Βρίσκονταν στην Σίκινο, ένα από τα πιο γραφικά νησιά των νότιων Κυκλάδων. Είχαν φτάσει με την παρέα τους πριν δύο μέρες στο νησί. Εκείνο το απόγευμα, αφού είχαν απολαύσει το μπάνιο τους στον μικρό κόλπο όλοι μαζί, ο Νικόλας και η Μελίνα, ξεκόβοντας από την υπόλοιπη ομάδα, είχαν αποφασίσει να παραμείνουν στο ειδυλλιακό εκείνο μέρος, καΑΦΗΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΟΡΤΑ ΑΝΟΙΚΤΗ
9
θήμενοι στο ταβερνάκι για φαγητό. Θα συναντούσαν τους φίλους τους αργότερα, για ρακόμελα, στην χώρα. Η Μελίνα κάθισε στην καρέκλα δίπλα του και άπλωσε το χέρι της να τον χαϊδέψει. Είχαν γνωριστεί στην Αθήνα, πριν έξι μήνες, κάτω από τελείως διαφορετικές συνθήκες. Εκείνη ήταν φοιτήτρια ακόμη της Αρχιτεκτονικής, στο Μετσόβιο και ο Νικόλας εργαζόταν στο Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών. Από μικρός είχε δείξει μεγάλο ενδιαφέρον για τον ενάλιο κόσμο και είχε σπουδάσει γεωλογία και ωκεανολογία, όπως ονειρευόταν. Στο ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. είχε επικεντρώσει το ενδιαφέρον του κυρίως στον τομέα της έρευνας, ελπίζοντας βέβαια κάποια στιγμή να περάσει και στην δράση. Την Μελίνα την είχε συναντήσει για πρώτη φορά όταν, εκείνη, ψάχνοντας στοιχεία για μία δική της εργασία, είχε βρεθεί στο τμήμα, όπου εργαζόταν ο Νικόλας, για συλλογή πληροφοριών. Δεν θα μπορούσε να ξεχάσει το πρωί εκείνο, όταν μπήκε σχεδόν φουριόζα και εκνευρισμένη στο γραφείο τους· είχαν προηγηθεί, όπως έμαθε αργότερα, επισκέψεις της σε άλλα τμήματα και στην βιβλιοθήκη που στεγάζονταν στο κέντρο της Αναβύσσου, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Ο συνάδελφός του έλειπε εκείνη την στιγμή και έτσι, μετά τη πρώτη …ανεμοδούρα, μπόρεσε να την καθησυχάσει και να την κατατοπίσει. Η εικόνα εκείνη πέρασε σαν αστραπή μπροστά από τα μάτια του. Ένα ζεστό χαμόγελο απλώθηκε στο πρόσωπό του και κοιτάζοντάς την βαθιά στα μάτια, της ανταπέδωσε το χάδι. Με το άλλο χέρι σερβίρισε στα μισοάδεια ποτήρια τους λίγο δροσερό λευκό κρασί και πίνοντας μια γουλιά έκανε μια πρόποση χαμηλόφωνα: «Στην ομορφιά της στιγμής!» «Στις διακοπές μας» απάντησε η Μελίνα χαμογελώντας και ρώτησε «θα παραγγείλουμε κάτι άλλο, Νικόλα;» 10
ΣΟΦΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ
«Αν θέλεις κάτι ακόμη, ευχαρίστως γλυκιά μου. Μήπως να πάρουμε ένα παγωτό;» «Α! ναι, αυτό θα το ήθελα πολύ» είπε γελώντας πονηρά σαν μικρό κοριτσάκι. «Δεν μου κάνει καρδιά να φύγω» είπε εκείνος. «Είναι τόσο όμορφα και γαλήνια εδώ». Η Μελίνα ανασηκώθηκε και πλησίασε την καρέκλα της περισσότερο και εκείνος αγκαλιάζοντάς την γύρω από τους ώμους την φίλησε τρυφερά στο μάγουλο. Την είχε ερωτευτεί για τα καλά, σκέφτηκε ονειροπόλα. Και ο νους του περιπλανήθηκε και πάλι στο παρελθόν, στις πρώτες συναντήσεις τους. Μετά από την επεισοδιακή εκείνη επίσκεψη στο Ινστιτούτο, είχαν ακολουθήσει και μερικές ακόμη μέχρι να ολοκληρώσει η Μελίνα την ερευνά της. Έτσι του είχε δοθεί η ευκαιρία και της είχε προτείνει ένα βράδυ, να πάνε για μια μπύρα. Είχαν συναντηθεί στο Γκάζι, σε ένα από τα πολλά μπαράκια της περιοχής. Από την πρώτη ματιά είχε σκιρτήσει η καρδιά του για κείνη, αλλά δεν είχε καταφέρει να το εκφράσει …χειροπιαστά. Όλο εμπόδια συναντούσε. Το μεγαλύτερο δε, ήταν όταν εκείνη είχε φύγει εκτός Αθηνών, για ένα ταξίδι τριών εβδομάδων. Πώς να ξανασυνδεθεί μαζί της μετά από τόσες ημέρες; Πως να της τηλεφωνήσει χωρίς πρόσχημα, ουρανοκατέβατα, ένα μήνα αργότερα; Δεν ήξερε καν πότε ακριβώς θα επέστρεφε. Και όπως συμβαίνει συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις, εκεί που πιστεύεις ότι έχεις διαλέξει την κατάλληλη στιγμή να κάνεις την …κρούση, συνειδητοποιήσεις τελικά ότι χειρότερα δεν θα μπορούσαν να έρθουν τα πράγματα. Την ημέρα που βρήκε το κουράγιο να τηλεφωνήσει εν τέλει ο Νικόλας, υπολογίζοντας ότι θα έπρεπε να είχε περάσει τουλάχιστον μία εβδομάδα από την επιστροφή της, αντιλήφθηκε από την συνομιλία τους ότι η Μελίνα είχε μόΑΦΗΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΟΡΤΑ ΑΝΟΙΚΤΗ
11
λις επιστρέψει από το ταξίδι της. Είχε νοιώσει πολύ άβολα στο τηλέφωνο, αλλά είχε σταθεί και τυχερός καθώς η σανίδα σωτηρίας είχε ήρθε εκ μέρους της. Του είχε προτείνει να πάνε σε μία έκθεση φωτογραφίας και έτσι είχε ξεπεραστεί ο σκόπελος. Η συνάντηση είχε οριστεί, δυο μέρες αργότερα, στις επτά το απόγευμα έξω από την γκαλερί, κάπου στους Αμπελόκηπους. Στέκονταν στην είσοδο του εκθεσιακού χώρου, όταν την είδε να ανεβαίνει το δρόμο. Φορούσε μία μακριά φούστα με μπότες και ένα εφαρμοστό πουλόβερ από πάνω. Ένα δερμάτινο κοντό σακάκι συμπλήρωνε το σύνολο. Τα ρούχα της τόνιζαν τις λεπτές γραμμές του κορμιού της και τα μακριά μαλλιά της ανέμιζαν ανάλαφρα. Του έδωσε δυο σκαστά φιλιά αγκαλιάζοντάς τον και για πολλή ώρα μετά ένοιωθε το αποτύπωμα των χειλιών της στα μαγουλά του. Δεν θυμόταν πολλά από την έκθεση φωτογραφίας. Ο χώρος όμως του είχε αρέσει ιδιαίτερα. Είχαν πάει αργότερα σε ένα μπαράκι εκεί κοντά για ένα ποτό. Είχε ζαλιστεί εκείνο το βράδυ ο Νικόλας· από την μία το οινόπνευμα και από την άλλη η αύρα και το χαμόγελο της Μελίνας… Εκείνη είχε μονοπωλήσει την συζήτηση, του είχε διηγηθεί το πρόσφατο ταξίδι της που ήταν εκπαιδευτικό, τις εμπειρίες της και τα μέρη που είχε επισκεφθεί. Του άρεσε πολύ ο αυθόρμητος χαρακτήρας και η ζωντάνια της. Κάπου του θύμιζε λίγο την αδελφή του, την Ιόλη. Εν συνεχεία, είχαν συναντηθεί δυο τρεις φορές ακόμη, σε διάστημα λίγων ημερών. Και ένα απόγευμα, στα τέλη Μαρτίου, που είχαν πάει για καφέ στο κέντρο, έτσι, όπως καθόταν δίπλα του και του διηγείτο κάποιο περιστατικό με έναν καθηγητή από την σχολή της, ο Νικόλας της είχε πιάσει τρυφερά τα χέρια, την είχε κοιτάξει βαθιά στα μάτια και της είχε κόψει την κουβέντα στην μέση, με ένα απαλό φιλί στα χείλη. Η συνέχεια τούς είχε οδηγήσει στην Σίκινο, εκείνο το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Ιουνίου. Αναστένα12
ΣΟΦΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ
ξε αναπολώντας εκείνες τις στιγμές, το πρώτο τους φιλί, το πλατύ χαμόγελο, το λικνιστό περπάτημα… Η Μελίνα, σιωπηλή, απολάμβανε την γαλήνη της θάλασσας και το απαλό αεράκι που δρόσιζε το πρόσωπο της. Πόσο όμορφα ένιωθε μέσα στην αγκαλιά του, σκέφτηκε. Τι ήταν εκείνο που την έκανε άραγε να αισθάνεται σίγουρη και συγχρόνως ελεύθερη δίπλα του; Δεν ήταν πολύς ο καιρός που γνωρίζονταν, αλλά ένιωθε σαν να τον ήξερε από παλιά. «Θυμάσαι, Νικόλα, την πρώτη φορά που ήρθα στο Ινστιτούτο;» ρώτησε. «Μπήκα στο γραφείο σου βιαστική και θυμωμένη. Πολύ θα ήθελα να ήξερα τι σκέφτηκες για μένα εκείνη την στιγμή;» μονολόγησε. «Ότι ήσουν η πιο αιθέρια ύπαρξη που είχα συναντήσει ποτέ!» απάντησε εκείνος. «Έλα τώρα, μην υπερβάλλεις Νικόλα!» «Ξέρεις τι σκεφτόμουν μόλις τώρα; Είχα μπροστά μου την εικόνα σου: να ανηφορίζεις το δρόμο φορώντας εκείνη την μακριά φούστα με τις μπότες και τα μαλλιά σου να ανεμίζουν. Θυμάσαι; Εκείνη την ημέρα, που βρεθήκαμε στην γκαλερί στους Αμπελόκηπους; Όταν σε είδα να πλησιάζεις νόμιζα πως με κτύπησε αστροπελέκι!» είπε ο Νικόλας χαμογελώντας και για κλάσματα του δευτερολέπτου είχε την αίσθηση ότι ξαναζούσε εκείνη την στιγμή. «Τόσο εντύπωση σου έκανα; Ούτε που το είχα καταλάβει!» είπε η Μελίνα και ανακάθισε στην καρέκλα της. Γύρισε και τον κοίταξε με απορία και πρόσθεσε: «Νιώθεις ακόμη έτσι;» «Μικρή μου, τι ψάχνεις να βρεις; Σ’ αγαπώ και μου αρέσει να βρίσκομαι μαζί σου» είπε και της χάιδεψε τρυφερά το μάγουλο. «Ξέρεις αισθάνομαι ότι εσείς, οι γυναίκες, πάντοτε προσπαθείτε να εκμαιεύσετε πληροφορίες για τα συναισθήματα μας. Λες και θέλετε να τα ξεθάψετε και να τα φέΑΦΗΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΟΡΤΑ ΑΝΟΙΚΤΗ
13
140 × 210 SPINE: 16 FLAPS: 80
Σαν χείμαρρος πηγάζανε οι σκέψεις από μέσα του. Εκείνη την στιγμή ήσαν όλα πολύ ξεκάθαρα και κατανοητά. Άνοιξε ένα μικρό σημειωματάριο που κουβαλούσε στο σακίδιό του και κατέγραψε μερικές από τις σκέψεις. Θα μπορούσε να ανατρέξει εκεί, στο μέλλον, σκέφτηκε. Δεν ήθελε να ξεχάσει την διαύγεια που είχε εκείνη τη στιγμή…
ISBN 978-960-564-217-4 ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ο σ ε λ ότ ο ς
Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 E-MAIL: ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr
0_cover_afinontas.indd 1
Η Σοφία Στράτου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1958. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο πολυτεχνείο της Λωζάνης, στην Ελβετία. Έζησε αρκετά χρόνια εκτός Ελλάδας –σε χώρες της Αφρικής και της Ευρώπης– και από το 1994 ζει και εργάζεται στην Αθήνα ως αρχιτέκτων. Έχει δύο παιδιά.
Αφήνοντας την πόρτα ανοικτή
Ένα εγκώμιο στις ανθρώπινες σχέσεις, στα συναισθήματα, στον έρωτα, στην πίστη. Μια ιστορία που ενώνει και χωρίζει τρεις γυναίκες και ξετυλίγεται μεταξύ Αθήνας, Μασσαλίας και Ηρακλείου. Ο Νικόλας, ένας νέος χαρισματικός άνδρας, παρασύρει –όπως τον χείμαρρο- στο πέρασμά του την Μελίνα, την Χριστίνα και την Φαμπιέν. Τι αφήνει πίσω του, ποιος είναι άραγε ο μίτος της αυτογνωσίας, της ισορροπίας, της ευτυχίας;
ΣΟΦΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ
«Παρατήρησε τα συναισθήματά σου: κρούουν συνήθως τον κώδωνα του κινδύνου. Μην τα αγνοείς. Αυτά είναι η πυξίδα στο ταξίδι σου. Έχε εμπιστοσύνη στο μυαλό σου για να λύσεις τα πρακτικά θέματα, μην το εξουσιοδοτήσεις όμως να δρα για σένα. Είναι υπηρέτης και όχι αφεντικό. Το αφεντικό είναι βαθιά μέσα σου, εκεί, στην καρδιά σου μέσα. Άνοιξε την πόρτα να μπει άπλετο φως και μην φοβάσαι· δεν έχεις να χάσεις τίποτα. Θυμάσαι; Στην μέση της σαβάνας ποιος νοιάζεται για την κοινωνική σου υπόσταση;»
Ύστερα από μακρόχρονη ενασχόληση με τις κοινωνικές επιστήμες, είχε την ευκαιρία να μαθητεύσει δίπλα στον Ελβετό δάσκαλο και μυστικιστή Manuel Schoch παρακολουθώντας συστηματικά σεμινάρια ψυχοθεραπείας και αυτογνωσίας. Την τελευταία πενταετία έχουν δημιουργήσει με τον σύντροφό της τη δική τους ομάδα διαλογισμού. Από τις εκδόσεις Οσελότος κυκλοφορεί επίσης το βιβλίο της «Να μείνω παιδί ακόμη...».
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ο σ ελότο ς
9/12/2014 4:16:08 μμ