Δώρο γενεθλίων by Εκδόσεις Οσελότος

140 × 210 SPINE: 8.8 FLAPS: 80

ετά τα δύο μυθιστορήματα που έγραψε ο Θεοδόσης Μοσχόπουλος, Η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού και Γκαλίνα, η καλόγρια της αμαρτίας (εκδ. Ωκεανός) ακολουθεί τώρα το νέο του βιβλίο με τον τίτλο Δώρο γενεθλίων. Είναι ένα παράξενο βιβλίο που περιέχει έξι αλλόκοτες ιστορίες γεμάτες ιστορικές αναφορές, σύμβολα και υπαινιγμούς. Η άλλοτε παιγνιώδης και άλλοτε υπονομευτική διάθεση, καθώς και η καταιγιστική ροή της αφήγησης ασκούν στον αναγνώστη μια ακαταμάχητη γοητεία.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα | ΤΗΛ.: 210 64 31 108 ocelotos@ocelotos.gr | www.ocelotos.gr

0_cover_doro genethlion.indd 1

Ο Θεοδόσης Μοσχόπουλος γεννήθηκε το 1937 στα Χαβριάτα της Κεφαλονιάς. Σπούδασε κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και, όταν τελείωσε τις σπουδές του, διορίστηκε καθηγητής στη δημόσια εκπαίδευση. Υπηρέτησε επί μία δεκαετία ως Σχολικός Σύμβουλος στην Ευρυτανία. Το 1992 αποσπάστηκε στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, όπου με άλλους συναδέλφους του έγραψε το διδακτικό βιβλίο της Α΄ Γυμνασίου Η Ελληνική γλώσσα μέσα από κείμενα αρχαία, βυζαντινά και λόγια, εγκαινιάζοντας έτσι συλλογικά την επαναφορά των Αρχαίων Ελληνικών στο Γυμνάσιο.

Δώ ρ ο γ ενε θ λ ίω ν

ISBN 978-960-564-723-0

ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ

Έργα: • Ιστορία της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας, εκδ. Gutenberg, σελ. 276. • Λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (συνεργασία), εκδ. Gutenberg, σελ. 472. • Λεξικό λατινοελληνικο και ελληνολατινικό, εκδ. Πελεκάνος, σελ. 855. • Χειραψίες με την τρέλα, διηγήματα, εκδ. Ελπήνωρ, σελ. 153. • Η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού, μυθιστόρημα, εκδ. Ωκεανός, σελ. 313. • Γκαλίνα, μυθιστόρημα, εκδ. Ωκεανός, σελ. 317.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ο σ ε λ ότ ο ς

12/18/2018 10:51:11 AM

Δώρο γενε θλ ίων

ΤΙΤΛΟΣ

Δώρο γενεθλίων ΣΥΓΓΡΑΦΈΑΣ

Θεοδόσης Μοσχόπουλος ΣΕΙΡΑ

Ελληνική λογοτεχνία [1358]1218/25 ΕΠΙMΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ

Αθήνα, Δεκέμβριος 2018 ISBN 978-960-564-723-0

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα | ΤΗΛ.: 210 64 31 108

ocelotos@ocelotos.gr | www.ocelotos.gr

Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν. 2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα.

ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ

Δώρο γενεθλίων ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ:

Πόλυ Μοσχοπούλου Βραβείο Ελληνικής Εταιρίας Μεταφραστών Λογοτεχνίας 2017

— ΑΘΗΝΑ 2018 —

Περιεχόμενα Δώρο γενεθλίων.......................................................... 9 Ο χάρτινος κόσμος ενός γέρου............................... 44 Η Πεσσαδιάνα και ο Οβίδιος.................................. 52 Το σακάκι................................................................... 64 Οπτασία...................................................................... 79 Αγάθη........................................................................ 102

Δώρο γενεθλίων

αρασκευή πρωί, πρώτη του Νοέμβρη, εορτή των Αγίων Αναργύρων. Η Αλίκη Δευτεραίου με την κόρη της, τη Λουκία, μπήκαν σ’ ένα κατάστημα ηλεκτρονικών ειδών στην πλατεία Βικτωρίας ν’ αγοράσουν ένα κινητό τηλέφωνο. Ψιλόβρεχε και οι λιγοστοί περαστικοί προσπερνούσαν χωρίς να χασομερούν στις βιτρίνες. Ανάμεσα στα καταστήματα άστεγοι σκεπασμένοι με βαριές κουβέρτες κοιμούνταν στα πεζοδρόμια μέσα στα σκουπίδια. Στην πλατεία περιφέρονταν αλλοδαποί μες στο ψιλόβροχο διψώντας για πατρίδα και διαιωνίζοντας τον φαύλο κύκλο της βίας και της δυστυχίας. Η Λουκία εκείνη την ημέρα γινόταν δεκαεπτά χρονών και το κινητό τηλέφωνο ήταν το δώρο που θα της έκανε η μητέρα της στα γενέθλιά της. Είχε κινητό, ένα παλαιό μοντέλο με πλήκτρα. Τώρα ήθελε με οθόνη αφής. Ένα smartphone. Η υπάλληλος του καταστήματος, μια όμορφη μελαχρινή κοπέλα, έδειξε στη Λουκία διάφορες μάρκες κινητών, άλλες οικονομικές και άλλες ακριβές. «Αυτό», είπε δείχνοντάς της ένα κινητό, «είναι smartphone. Είναι ένα έξυπνο τηλέφωνο που μ’ αυτό μπορείς να ανεβάζεις και να κατεβάζεις αρχεία σε λίγα μόνο λεπτά. Έχεις υπολογιστή;» —9—

ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ

«Έχω». «Λοιπόν, μπορείς να συνδέσεις το smartphone με τον υπολογιστή σου και να αποθηκεύσεις τις αγαπημένες σου ταινίες. Έχει μνήμη ενσωματωμένη. Σερφάρεις και βλέπεις τα αγαπημένα σου βίντεο». «Μπορώ να στέλνω και μηνύματα;» «Και βέβαια. Μπορείς να στέλνεις μήνυμα και να ποστάρεις μόνο με τη χρήση της φωνής σου. Είναι ένα μοντέρνο κινητό τελευταίας τεχνολογίας». «Δεν είναι λίγο μικρή η οθόνη;», ρώτησε την υπάλληλο η Λουκία. «Είναι. Έχει όμως καταπληκτική ευκρίνεια. Υπάρχει βέβαια και άλλο κινητό με μεγαλύτερη οθόνη. Η διαφορά στην τιμή είναι μικρή. Αυτό εδώ». Η Λουκία πήρε το κινητό στο χέρι και άρχισε να το περιεργάζεται. «Πώς το βλέπεις;», ρώτησε χαμογελαστή η υπάλληλος τη Λουκία. «Ωραίο είναι», απάντησε η Λουκία. «Και πόσο κάνει αυτό;», ρώτησε η μητέρα της Λουκίας την υπάλληλο. «Διακόσια ογδόντα ευρώ», απάντησε η υπάλληλος. «Έχει και μπόνους χίλια πεντακόσια λεπτά και είκοσι τις εκατό χρόνο ομιλίας με κάθε ανανέωση για όλα τα κινητά». «Δεν γίνεται κάποια έκπτωση;», ρώτησε η Αλίκη. «Δυστυχώς όχι», απάντησε η υπάλληλος. «Οι τιμές για όλα τα κινητά είναι στάνταρ». «Έχει και κάμερα;», ρώτησε πάλι η μητέρα της Λουκίας. — 10 —

ΔΩΡΟ ΓΕΝΕΘΛΙΩΝ

«Έχει δύο κάμερες», απάντησε η υπάλληλος, «μία μπροστά για εστίαση σε βίντεο και μία πίσω για φωτογραφίες. Ελάτε να σας βγάλω μια φωτογραφία. Καθίστε δίπλα στην κόρη σας και κοιτάτε εμένα». Η Αλίκη πήγε κοντά στην κόρη της και κοίταζαν και οι δύο στα μάτια την υπάλληλο. Ακούστηκε ένα ανεπαίσθητο κλικ και η φωτογραφία ήταν αποτυπωμένη στην οθόνη του κινητού. «Κοιτάχτε τη φωτογραφία», είπε η υπάλληλος. «Βλέπετε πόσο λαμπερά είναι τα χρώματα;» «Φανταστική είναι», είπε με εγκάρδιο χαμόγελο η Λουκία. «Μπορείς», συνέχισε η υπάλληλος, «να τραβάς φωτογραφίες και σε πολύ χαμηλό φωτισμό, γιατί το κινητό έχει φλας. Αποτυπώνει και τις πιο φευγαλέες στιγμές με αστραφτερή καθαρότητα. Η εκτύπωση γίνεται από τον υπολογιστή». «Σ’ αρέσει;», είπε η Αλίκη απευθυνόμενη στην κόρη της. «Ωραίο είναι». «Να το πάρουμε;» «Ναι». «Λοιπόν, εντάξει», είπε η Αλίκη. «Θα το πάρουμε. Είναι δώρο γενεθλίων για την κόρη μου. Γίνεται σήμερα δεκαεπτά χρονών». «Αλήθεια; Μπράβο! Να τα εκατοστήσεις, κούκλα. Σου εύχομαι ό,τι καλύτερο. Λοιπόν αυτό είναι. Κι ένα ανθεκτικό τζαμάκι που προστατεύει την οθόνη και μια θήκη να το ντύσεις. Αυτά είναι δώρο του — 11 —

ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ

καταστήματος. Διάλεξε μια θήκη σε όποιο χρώμα θέλεις». «Ευχαριστώ», είπε η Λουκία και διάλεξε μια ροζ θήκη που ταίριαζε στο smartphone και το έντυσε. «Μπορείς ακόμη», είπε η υπάλληλος στη Λουκία, «να αποθηκεύσεις χιλιάδες τραγούδια και ν’ ακούς στο δρόμο ή στο λεωφορείο την αγαπημένη σου μουσική. Με γεια. Περάστε, παρακαλώ, στο ταμείο». Η Αλίκη πλήρωσε και βγήκε με την κόρη της από το κατάστημα. Η Λουκία ευχαρίστησε τη μητέρα της για το ωραίο δώρο που της έκανε στα γενέθλιά της. Με το ντυμένο κινητό στο χέρι ανυπομονούσε τώρα να έρθει το βράδυ που θα έφταναν οι φίλες και οι φίλοι να της πουν τα χρόνια πολλά. Η Αλίκη ήταν μια γυναίκα γύρω στα σαράντα, γεμάτη ζωή με ολάνοιχτα γαλανά μάτια κι ένα κορμί χυτό σαν άγαλμα. Τα μαλλιά της είχαν αρχίσει να γκριζάρουν αλλά κρατούσαν ακόμη το καστανό τους χρώμα. Τα μάτια της είχαν χάσει κι αυτά την εκρηκτική τους λάμψη και φαίνονταν σαν να στράγγιζαν πίκρα και εγκαρτέρηση. Όταν ήταν έφηβη, η φήμη για την ομορφιά της είχε απλωθεί σ’ όλη την περιοχή γύρω από την πλατεία Βικτωρίας. Έμενε σ’ ένα τριάρι διαμέρισμα στην οδό Φερών μαζί με την κόρη της, τη Λουκία και τον εντεκάχρονο γιο της, τον Θάνο. Δούλευε εργάτρια στο εργοστάσιο της Ιζόλα. Τα χέρια της στη δουλειά φαίνονταν παγνίδια. Χέρια αεράτα, πολύ λεπτά για χέρια εργάτριας. — 12 —

ΔΩΡΟ ΓΕΝΕΘΛΙΩΝ

Είκοσι οκτώ χρονών παντρεύτηκε από έρωτα τον Γρηγόρη Δευτεραίο που ήταν υδραυλικός και δούλευε στον δήμο του Πειραιά. Ο Γρηγόρης ήταν φυγόπονος. Δούλευε από την Τρίτη μέχρι την Παρασκευή. Το Σάββατο το πρωί του πονούσε ξαφνικά η μέση του και τη Δευτέρα του πονούσε το κεφάλι και πήγαινε στο γιατρό. Το ’παιζε αραχτός. Η φυγοπονία του απλωνόταν πολλές φορές και στην Τρίτη και επεκτεινόταν και στην Τετάρτη. Ήταν φανατικός του ποτού και του ποδόγυρου. Ξενύχταγε στα μπαρ του Πειραιά με τροτέζες κι έπινε σαν νεροφίδα. Γύριζε σπίτι του τα ξημερώματα και μπαίνοντας μέσα παραπατούσε και κουτουλούσε σαν κριάρι. Στο σπίτι άρχισε η γκρίνια. Κάθε μέρα που περνούσε και πιο πολύ. Μια Κυριακή πρωί μετά από έναν φοβερό καβγά, απ’ όπου η Αλίκη βγήκε με πρησμένο μάτι και ματωμένο μάγουλο, ο Γρηγόρης έγινε άφαντος. Μια συγκάτοικος από την πολυκατοικία, η Ολυμπία Λαουτάρη, που ήξερε καλά τον Γρηγόρη, είπε στην Αλίκη πως τον σπίτωσε μια Πατρινιά που δουλεύει νοσοκόμα σε μια κλινική. Η Αλίκη προσπάθησε να αποδιώξει το ξαφνικό ράπισμα. Δούλευε υπερωρίες στο εργοστάσιο για να τα βγάλει πέρα. Οι πολυπαιδεμένες παλάμες της έμοιαζαν με δέρματα ξεραμένα στον ήλιο. Βαρυγκομούσε κάτω από το πέλμα της ανάγκης, ενώ ένα μάτι σκληρό, αιμοβόρο, εκείνο του προκομένου, την παρακολουθούσε χαιρέκακα. Η Λουκία πήγαινε στην τρίτη Λυκείου και ο Θάνος στην έκτη δημοτικού. Και τα δυο παιδιά ήταν — 13 —

140 × 210 SPINE: 8.8 FLAPS: 80

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα | ΤΗΛ.: 210 64 31 108 ocelotos@ocelotos.gr | www.ocelotos.gr

0_cover_doro genethlion.indd 1

Δώ ρ ο γ ενε θ λ ίω ν

ISBN 978-960-564-723-0

ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ο σ ε λ ότ ο ς

12/18/2018 10:51:11 AM