160 × 230 SPINE: 3.1 FLAPS: 80
ΤΑ ΑΠΙΘΑΝΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΤΟΥ ΠΑΥΣΑΝΙΑ ΓΥΡΟΒΟΛΤΑΚΗ Άλλα βιβλία του συγγραφέα
Ο
ISBN 978-960-564-912-8
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα | ΤΗΛ.: 210 64 31 108 ocelotos@ocelotos.gr | www.ocelotos.gr
Δύο παράξενα ρεπορτάζ του Παυσανία Γυροβολτάκη
Επικοινωνία: Σταμέλος Ιωάννης Εμμ. Σκυβάλου 1 72100 Άγιος Νικόλαος – Κρήτη Kιν.: 697 719 2004 E-mail: stamelosioa@gmail.com
από στες ελκύονται νώ αγ αν ι ρο τε ι περισσό πολύ . Το ξέρουν αυτό ες ρί το ισ ς νε ξε τις παρά με τέεκδίδουν βιβλία οι οί οπ οι ς τε καλά οι εκδό . ρία τοιο περιεχόμενο «Στοχαστή», η κυ υ το ια τρ δό εκ επιΗ ευφυής μεγάλη εκδοτική τη σε νω έγ δι υ, εριΝέλα Πάντο σιογράφο του «Π μο δη ον στ νε ει στούν τυχία και πρότ λτάκη να συνεργα βο ρο Γυ α νί σα ρεηγητή» Παυ με δυο παράξενα υ ίο βλ βι ός εν στην έκδοση Παυπορτάζ του. που εκδόθηκε, ο ίο βλ βι ο στ ά, ικ Πραγματ ζει δύο εξε και παρουσιά έλ επ ης άκ λτ βο την σανίας Γυρο υ είχε κάνει για πο ζ ά ρτ πο ρε να ούπολύ παράξε τή». Το ένα αφορ γη ιη ερ «Π ν το υ, », ενώ εφημερίδα το η «Χρωματοχώρα στ ύ γο χη αρ γή ». σε την εκλο ώρα του Περίπου «Χ τη ε αφ γρ ιέ ερ στο άλλο π
ΙΩΑΝΝΗΣ ΕΥΑΓΓ. ΣΤΑΜΕΛΟΣ
• «Excel εφαρμογές κι ασκήσεις» • «Μαθηματικά, στρατηγικές μελέτης και εξετάσεων» • «Κερατέα, έγραψαν γι’ αυτήν. Συμβολή στην βιβλιογραφία της Κερατέας» • «Ο χρόνος και ο προγραμματισμός στην εφαρμογή του αναλυτικού προγράμματος από τον μαθηματικό στο Γυμνάσιο» • «Χιούμορ και Μαθηματικά» • «Λεύκωμα Προσωπικοτήτων που συνέβαλαν στην Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα από τον Ν. Λασιθίου» • «Φαντασία και Μαθηματικά» • «Λασίθι, ο τόπος και οι άνθρωποι» • «Αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών στα Μαθηματικά» • «Η αυτοβιογραφία της αλεπούς» • «Συντάκτης επικηδείων» • «Υποθέσεις από το μαύρο ντοσιέ» • «Μαθημύθεια» • «Τα Μαθηματικά στη Δικαιοσύνη και οι επιστολές της Αρετής» • «Μαύρα μούρα και άσπρα μούρα» • «Τερπνά και Ωφέλιμα» • «Αριστοφάνης» συνεντευξιαζόμενος και ο “Πλούτος” στο ΚΑΠΗ • «Ο Λέκος, ο Γύλος και η όμορφη Γη» • «Ο Παυσανίας Γυροβολτάκης και η Χώρα των Μηνών» • «Συνεδριάζουσες»
EΙΚΟΝΕΣ Εμμανουέλα Κακαβιά
Ο Ιωάννης Ευαγγ. Σταμέλος γεννήθηκε στην Κερατέα, το 1956, όπου τελείωσε το Δημοτικό και το εξατάξιο Γυμνάσιο. Σπούδασε Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στις Σπουδές στην Εκπαίδευση του Ε.Α.Π. Είναι πτυχιούχος της ΣΕΛΜΕ Ηρακλείου και επιμορφωτής Α΄ και Β΄ Επιπέδου του Υπουργείου Παιδείας. Έχει διατελέσει τρεις φορές Πρόεδρος του Παραρτήματος Λασιθίου της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας. Είναι επίσης Πρόεδρος της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Νομού Λασιθίου και διευθυντής συντάξεως του περιοδικού «Αμάλθεια». Έχει κάνει αρκετές ανακοινώσεις σε συνέδρια, ενώ άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε πολλά περιοδικά και εφημερίδες. Διδάσκει Μαθηματικά στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Το βιβλίο του αυτό είναι το εικοστό πρώτο.
ΤΙΤΛΟΣ
Δύο παράξενα ρεπορτάζ του Παυσανία Γυροβολτάκη ΣΥΓΓΡΑΦΈΑΣ
Ιωάννης Ευαγγ. Σταμέλος ΣΕΙΡΑ
Παιδική λογοτεχνία ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ
Όλγα Παλαμήδη ΣΚΙΤΣΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑ ΓΥΡΟΒΟΛΤΑΚΗ
Εμμανουέλα Κακαβιά LAYOUT - DESIGN Myrtilo, Λένα Παντοπούλου COPYRIGHT© 2020 Ιωάννης Ευάγγ. Σταμέλος ΠΡΏΤΗ ΕΚΔΟΣΗ
Αθήνα, Μάρτιος 2020
ISBN 978-960-564-912-8
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα | ΤΗΛ.: 210 64 31 108
ocelotos@ocelotos.gr | www.ocelotos.gr
Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν. 2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΕΥΑΓΓ. ΣΤΑΜΕΛΟΣ
Δύο παράξενα ρεπορτάζ του Παυσανία Γυροβολτάκη
Στον Αλέξανδρο, στον Οδυσσέα και τη Σοφούλα
6
κδότρια του « ε Η Σ
κεπτόμενου»
όσοι από τους αναγνώστες των βιβλίων μπορούν να περιγράψουν τι έχει προηγηθεί για να το πάρουν εκείνοι στα χέρια τους; Ποια είναι δηλαδή η διαδικασία που έχει ακολουθηθεί για να προκύψει αυτό το ωραίο βιβλίο που αγόρασαν. Όλοι φυσικά ξέρουν ότι για να κυκλοφορήσει ένα βιβλίο, χρειάζεται ένας συγγραφέας για να το γράψει. Υπάρχουν βέβαια και αρκετά βιβλία, θα πει κάποιος, που γράφτηκαν από περισσότερους από έναν συγγραφείς. Σωστά. Ο συγγραφέας, αν δεν γράφει κατά παραγγελία –γιατί και αυτό μπορεί να γίνει–, πρέπει να βρει ένα θέμα που να κρίνει ο ίδιος ότι έχει κάποιο γενικό ή πιο ειδικό ενδιαφέρον για τους υποψήφιους αναγνώστες. Μπορεί το θέμα του να θεωρεί εκείνος ότι είναι κρίσιμο για την κοινωνία, τον πολιτισμό, την Ιστορία ή την επιστήμη, αλλά θα πρέπει να ενδιαφέρει και με-
Π
7
ρικούς άλλους ανθρώπους, εκτός από τον ίδιο, για να αγοράσουν το βιβλίο του. Όσο περισσότερους, τόσο το καλύτερο, γιατί ασφαλώς θέλει οι απόψεις του να γίνουν γνωστές και σε άλλους, να προκαλέσουν συζητήσεις, να τον κάνουν διάσημο, αλλά προσδοκά επίσης να αμειφθεί και για την προσπάθεια που κατέβαλε να το γράψει. Βέβαια όταν διαλέγει το θέμα του, πιστεύει ότι αυτό θα ενδιαφέρει και άλλους, όμως δεν μπορεί να ξέρει πόσοι τελικά θα είναι εκείνοι που θα το αγοράσουν όταν κυκλοφορήσει. Αφού λοιπόν καταλήξει στο θέμα του, μετά θα πρέπει να συγκεντρώσει τις πληροφορίες που θα κρίνει ότι χρειάζονται για να το αναπτύξει. Να συνθέσει δηλαδή την πλοκή ή να το εκτείνει στις διάφορες πτυχές του. Πρέπει δε ό,τι κάνει, να είναι πρωτότυπο. Γιατί δεν έχει νόημα να γράψει κανείς κάτι που ήδη έχει γράψει κάποιος άλλος. Στο στάδιο αυτό ο συγγραφέας, θέλει δεν θέλει, θα βάλει το προσωπικό στοιχείο στο γραπτό του. Όμως η μετατροπή των χειρογράφων σε ένα ωραίο βιβλίο έχει κι άλλη δουλειά. Ακόμα και οι συγγραφείς είναι δύσκολο να κατανοήσουν πόσο σύνθετη είναι αυτή η μετατροπή. Πόσοι επαγγελματίες εμπλέκονται και από τι στάδια περνάει για να φτάσει τελικά στις προθήκες των βιβλιοπωλείων το πόνημά τους – το γραπτό δη-
8
λαδή που παρέδωσαν στον εκδότη για να το κάνει βιβλίο. «Αυτά συμβαίνουν με όλα τα βιβλία;» θα ρωτήσει κανείς. Η απάντηση είναι «όχι». Τα βιβλία είναι όπως και τα άλλα έργα των ανθρώπων. Καλά, μέτρια και άσχημα. Πρόχειρα ή ποιοτικά και προσεγμένα στις λεπτομέρειές τους. Ένα βιβλίο είναι ένα έργο τέχνης, το οποίο εκφράζει την αισθητική και τις απόψεις για το ωραίο των δημιουργών του. Όπως γίνεται με έναν πίνακα ζωγραφικής ή ένα γλυπτό. Και δεν εννοούμε μόνο το περιεχόμενο, αλλά επίσης τη μορφή και την όψη του. Γιατί υπάρχουν καλά ή κακά βιβλία στο σύνολό τους. Τα βιβλία βασικά κρίνονται ως προς το περιεχόμενό τους και είναι κακογραμμένα ή καλογραμμένα. Πρωτότυπα ή κοινότοπα. Που έχουν κάτι να πουν στους αναγνώστες τους ή που προσφέρονται μόνο για να εξασκηθούμε στη γρήγορη ανάγνωση. Ίσως και στο απλό ξεφύλλισμα. Κρίνονται όμως και ως προς την εμφάνιση. Και δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχουν μερικοί που αγοράζουν βιβλία μόνο γιατί είναι ωραία στην εμφάνιση. Οι περισσότεροι νομίζουν ότι ένα βιβλίο είναι απλώς ένας συγγραφέας και άντε ένας επιμελητής που θα διαβάσει προσεκτικά τα χειρόγραφα και θα κάνει μερικές διορθώσεις, εκφραστι-
9
κές, ορθογραφικές και συντακτικές. Όμως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Ένα άρτιο βιβλίο έχει περάσει μια σειρά από λεπτά κόσκινα – κρησάρες που χειρίζονται ειδικευμένοι επαγγελματίες του βιβλίου. Φυσικά ο κεντρικός ρόλος ανήκει στον συγγραφέα. Και πρέπει να ξέρουμε ότι οι καταξιωμένοι συγγραφείς είναι συχνά άτομα μοναδικά, όπως εξάλλου και κάθε καταξιωμένος στον χώρο του. Παρά το ότι ο καθένας τους εργάζεται με τις δικές του μεθόδους και αρχές, εκτός από την ικανότητα στη συγγραφή, απαιτούνται μερικά ακόμα ιδιαίτερα προσόντα για να γράψουν ένα καλό βιβλίο. Πρέπει να είναι για παράδειγμα φιλόπονοι. Γιατί δεν θα πρέπει να δυσανασχετούν ή να βαριούνται αν κρίνουν ότι χρειάζεται να αναθεωρήσουν πολλές φορές τα γραπτά τους πριν τα φέρουν στην τελική τους μορφή. Πρέπει να διαθέτουν μεγάλη υπομονή και αστείρευτη φαντασία. Να μπορούν να οργανώνουν καλά τις πληροφορίες τους, εκείνες που θα αποφασίσουν να αξιοποιήσουν στη σύνθεση, στο γράψιμο δηλαδή
10
του βιβλίου τους. Να έχουν επίσης μεγάλη αυτοπεποίθηση. Να πιστεύουν σ’ αυτό που κάνουν, στην αξία της εργασίας τους δηλαδή. Και κάτι ακόμα: Να έχουν ισχυρές αντοχές στις αρνητικές κριτικές και βουλωμένα τα αφτιά στις κολακείες. Διότι θέλουν δεν θέλουν, θα υποστούν μια σειρά κριτικών και σχολίων από φίλους, εκδότες, ειδικούς επιστήμονες, κακόπιστους, κόλακες, ζηλιάρηδες και άλλους. Οι άνθρωποι ανέκαθεν δεν χαρίζονταν σε όσους επιχειρούσαν να ξεχωρίσουν. Από την άλλη, αν θέλει κάποιος να ξεχωρίσει, πρέπει να κάνει κάτι σημαντικό. Κανείς σπουδαίος δεν περίμενε το τρένο στον σταθμό, να περάσει για να τον πάρει. Οι σπουδαίοι τολμούν. Οι σπουδαίοι προσπαθούν. Πολλές φορές μπορεί να προσπαθήσουν εκατό φορές για να πετύχουν αυτό που θέλουν. Ο κεντρικός άξονας περιστροφής του βιβλίου λοιπόν είναι ο συγγραφέας, ο οποίος βάζει τις ιδέες, καθορίζει την πλοκή και την ανάπτυξη, καθώς και την έκταση που θα του δώσει. Στον πίνακα που λέγεται «βιβλίο», τη δική τους πινελιά όμως βάζουν και μια σειρά άλλοι επαγγελματίες για να ολοκληρωθεί αυτός ο ωραίος πίνακας που θα κρατήσει ο αναγνώστης στα χέρια του. Αφού λοιπόν ο συγγραφέας «χτίσει» το βιβλίο του, το πρώτο πράγμα που κάνει συνήθως είναι
11
160 × 230 SPINE: 3.1 FLAPS: 80
ΤΑ ΑΠΙΘΑΝΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΤΟΥ ΠΑΥΣΑΝΙΑ ΓΥΡΟΒΟΛΤΑΚΗ Άλλα βιβλία του συγγραφέα
Ο
ISBN 978-960-564-912-8
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα | ΤΗΛ.: 210 64 31 108 ocelotos@ocelotos.gr | www.ocelotos.gr
Δύο παράξενα ρεπορτάζ του Παυσανία Γυροβολτάκη
Επικοινωνία: Σταμέλος Ιωάννης Εμμ. Σκυβάλου 1 72100 Άγιος Νικόλαος – Κρήτη Kιν.: 697 719 2004 E-mail: stamelosioa@gmail.com
από στες ελκύονται νώ αγ αν ι ρο τε ι περισσό πολύ . Το ξέρουν αυτό ες ρί το ισ ς νε ξε τις παρά με τέεκδίδουν βιβλία οι οί οπ οι ς τε καλά οι εκδό . ρία τοιο περιεχόμενο «Στοχαστή», η κυ υ το ια τρ δό εκ επιΗ ευφυής μεγάλη εκδοτική τη σε νω έγ δι υ, εριΝέλα Πάντο σιογράφο του «Π μο δη ον στ νε ει στούν τυχία και πρότ λτάκη να συνεργα βο ρο Γυ α νί σα ρεηγητή» Παυ με δυο παράξενα υ ίο βλ βι ός εν στην έκδοση Παυπορτάζ του. που εκδόθηκε, ο ίο βλ βι ο στ ά, ικ Πραγματ ζει δύο εξε και παρουσιά έλ επ ης άκ λτ βο την σανίας Γυρο υ είχε κάνει για πο ζ ά ρτ πο ρε να ούπολύ παράξε τή». Το ένα αφορ γη ιη ερ «Π ν το υ, », ενώ εφημερίδα το η «Χρωματοχώρα στ ύ γο χη αρ γή ». σε την εκλο ώρα του Περίπου «Χ τη ε αφ γρ ιέ ερ στο άλλο π
ΙΩΑΝΝΗΣ ΕΥΑΓΓ. ΣΤΑΜΕΛΟΣ
• «Excel εφαρμογές κι ασκήσεις» • «Μαθηματικά, στρατηγικές μελέτης και εξετάσεων» • «Κερατέα, έγραψαν γι’ αυτήν. Συμβολή στην βιβλιογραφία της Κερατέας» • «Ο χρόνος και ο προγραμματισμός στην εφαρμογή του αναλυτικού προγράμματος από τον μαθηματικό στο Γυμνάσιο» • «Χιούμορ και Μαθηματικά» • «Λεύκωμα Προσωπικοτήτων που συνέβαλαν στην Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα από τον Ν. Λασιθίου» • «Φαντασία και Μαθηματικά» • «Λασίθι, ο τόπος και οι άνθρωποι» • «Αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών στα Μαθηματικά» • «Η αυτοβιογραφία της αλεπούς» • «Συντάκτης επικηδείων» • «Υποθέσεις από το μαύρο ντοσιέ» • «Μαθημύθεια» • «Τα Μαθηματικά στη Δικαιοσύνη και οι επιστολές της Αρετής» • «Μαύρα μούρα και άσπρα μούρα» • «Τερπνά και Ωφέλιμα» • «Αριστοφάνης» συνεντευξιαζόμενος και ο “Πλούτος” στο ΚΑΠΗ • «Ο Λέκος, ο Γύλος και η όμορφη Γη» • «Ο Παυσανίας Γυροβολτάκης και η Χώρα των Μηνών» • «Συνεδριάζουσες»
EΙΚΟΝΕΣ Εμμανουέλα Κακαβιά
Ο Ιωάννης Ευαγγ. Σταμέλος γεννήθηκε στην Κερατέα, το 1956, όπου τελείωσε το Δημοτικό και το εξατάξιο Γυμνάσιο. Σπούδασε Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στις Σπουδές στην Εκπαίδευση του Ε.Α.Π. Είναι πτυχιούχος της ΣΕΛΜΕ Ηρακλείου και επιμορφωτής Α΄ και Β΄ Επιπέδου του Υπουργείου Παιδείας. Έχει διατελέσει τρεις φορές Πρόεδρος του Παραρτήματος Λασιθίου της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας. Είναι επίσης Πρόεδρος της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Νομού Λασιθίου και διευθυντής συντάξεως του περιοδικού «Αμάλθεια». Έχει κάνει αρκετές ανακοινώσεις σε συνέδρια, ενώ άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε πολλά περιοδικά και εφημερίδες. Διδάσκει Μαθηματικά στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Το βιβλίο του αυτό είναι το εικοστό πρώτο.