Μέρες του Σεπτέμβρη by Εκδόσεις Οσελότος

140 × 210 SPINE: 8.7 FLAPS: 90

Διαβάστε επίσης...

ISBN 978-960-564-291-4 14x21 | σελ. 348 | εκδ. 2015

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

Μέρες του Σεπτέμβρη

Περνώντας κοντά από την Πλατεία Ταξίμ, είδα ένα μεγάλο πλήθος εξαγριωμένο να φωνάζει συνθήματα «Η Κύπρος είναι τούρκικη, ανάθεμα στους άπιστους». Φοβήθηκα πολύ και αποφάσισα να γυρίσω γρήγορα στο σπίτι και να τα αναφέρω όλα αυτά στον κύριο Θεόφιλο. Αυτός μόλις τ’ άκουσε, ταράχτηκε πολύ. Στο μεταξύ, πολύ κοντά μας ακούγονταν δυνατές κραυγές και ένας τρομερός θόρυβος από ανθρώπους που έτρεχαν και ούρλιαζαν. Ο κύριος Θεόφιλος ταράχτηκε ακόμα περισσότερο, έτρεμε σχεδόν ολόκληρος. Σε μια στιγμή, γύρισε προς το μέρος μου και μου είπε να πάω να κρυφτώ στη σοφίτα. «Τράβηξε και τη σκάλα επάνω και μη βγεις έξω», μου είπε. Εκείνη τη στιγμή, ακούστηκαν δυνατά χτυπήματα και άγριες φωνές στην εξώπορτα. Κάποιοι προσπαθούσαν με βαριά αντικείμενα να σπάσουν την πόρτα. Ο κύριος Θεόφιλος κατευθύνθηκε προς το καθιστικό, παραπατούσε και σωριάστηκε απότομα στο πάτωμα. Πήγα κοντά του και προσπάθησα να τον συνεφέρω. Ήταν νεκρός. Η καρδιά του δεν άντεξε. Τα χτυπήματα και οι κραυγές γίνονταν ολοένα και πιο δυνατά. «Καταστρέψτε τα πάντα, είναι άπιστος», φώναζαν. Έτρεξα στον πάνω όροφο και μετά στη σοφίτα. Παρακαλούσα τον Θεό να μη με βρουν [...]

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΤΖΙΑΣ

[...]

ISBN 978-960-564-528-1 ISBN 978-960-564-097-2 14x21 | σελ. 236 | εκδ. 2013

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr

0_cover_september.indd 1

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ο σ ε λ ότ ο ς

Δημήτρης Κοτζιάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1946. Σπούδασε χημεία στο πανεπιστήμιο της Βόννης όπου έκανε και τη διδακτορική του διατριβή. Εργάστηκε στο Ινστιτούτο Οικολογικής Χημείας στo Helmholtz Centre for Environment and Health στο Μόναχο και κατόπιν στο Κοινό Κέντρο Ερευνών (Joint Research Centre) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο Ίσπρα της Ιταλίας, αρχικά στο Ινστιτούτο Περιβάλλοντος και αργότερα στο Ινστιτούτο Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή. Ιδρυτικό μέλος και επί σειρά ετών πρόεδρος της Μεσογειακής Επιστημονικής Οργάνωσης για την Προστασία του Περιβάλλοντος (MESAEP). Έχει δημοσιεύσει περί τις 250 ερευνητικές εργασίες και μελέτες σε επιστημονικά περιοδικά. Το 2013 κυκλοφόρησε το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο: Μέρες που έφυγαν, μέρες που έρχονται (εκδ. Οσελότος) το οποίο το 2016 κυκλοφόρησε μεταφρασμένο και στα γερμανικά (Gestern und morgen). Το 2015 κυκλοφόρησε το δεύτερό του μυθιστόρημα με τίτλο: Ο ιδανικός υποψήφιος (εκδ. Οσελότος). e-mail: dkotzias10@gmail.com

7/17/2017 2:05:29 PM

Μέρες του Σεπτέμβρη Δημήτρης Κοτζιάς Ελληνική λογοτεχνία [1358]0717/12 Όλγα Παλαμήδη Myrtilo, Λένα Παντοπούλου Δημήτρης Κοτζιάς Αθήνα, Ιούλιος 2017

ISBN 978-960-564-528-1

Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν. 2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ:

Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 E-MAIL: ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr

0_soma_september.indd 2

7/17/2017 2:01:16 PM

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΤΖΙΑΣ

Μέρες του Σεπτέμβρη

0_soma_september.indd 3

7/17/2017 2:01:16 PM

0_soma_september.indd 4

7/17/2017 2:01:16 PM

Στον Αρίστο

0_soma_september.indd 5

7/17/2017 2:01:16 PM

0_soma_september.indd 6

7/17/2017 2:01:16 PM

... Και χτύπα, χτύπα θά τόν πά μακρά νά τόν πετάξη, πίσω στήν Κόκκινη Μηλιά, και πίσ’ από τόν ήλιο, πού πιά νά μή γυρίση! Γ. ΒΙΖΥΗΝΌΣ, «Ο τελευταίος Παλαιολόγος»

0_soma_september.indd 7

7/17/2017 2:01:16 PM

0_soma_september.indd 8

7/17/2017 2:01:16 PM

Μέρος Πρώτο

0_soma_september.indd 9

7/17/2017 2:01:16 PM

Δ Η Μ Η Τ ΡΗ Σ ΚΟ Τ Ζ Ι Α Σ

0_soma_september.indd 10

7/17/2017 2:01:16 PM

Θέμης Κεσίσογλου έγειρε στην καρέκλα του και σταύρωσε τα χέρια πίσω απ’ το κεφάλι. Το βλέμμα του καρφώθηκε για μερικά δευτερόλεπτα στη φωτογραφία του πατέρα του στον απέναντι τοίχο, που τον κοίταζε σαν να του έλεγε «τώρα είσαι εσύ τ’ αφεντικό, εσύ έχεις όλη την ευθύνη για το μαγαζί». Μέσα από την τζαμαρία που χώριζε το γραφείο από τον κύριο χώρο του καταστήματος, μια τεράστια αίθουσα με ράφια στους τοίχους γεμάτα με κάθε λογής υφάσματα και με δύο πελώρια τραπέζια στη μέση· ο Θέμης άφησε το βλέμμα του να πλανάται από τη μια άκρη στην άλλη. Οι δουλειές πήγαιναν αρκετά καλά, είχαν πολλές παραγγελίες και όχι μόνο από την περιοχή της Κωνσταντινούπολης, αλλά και από τη Σμύρνη και την Προύσα. Πριν από λίγες μέρες, ένας έμπορος από την Τραπεζούντα τον είχε πάρει στο τηλέφωνο για δέκα τόπια αγγλικό κασμίρι. Η φήμη του Αριστοτέλη –«Αρίστο» τον φωνάζανε– Κεσίσογλου, του πατέρα του, έφτανε μακριά. Από δεκαετίες χονδρέμπορος στα υφάσματα, είχε δημιουργήσει μεγάλη και καλή πελατεία λόγω του επαγγελματισμού του, του πράου χαρακτήρα του και προπάντων της εντιμότητάς του. Πριν από έναν χρόνο, ο Αρίστος Κεσίσογλου, εξήντα οκτώ ετών, αποφάσισε να αποσυρθεί και να αφήσει τη διεύθυνση του καταστήματος στον μοναχογιό του τον Θέμη. Μαζί με 11

0_soma_september.indd 11

7/17/2017 2:01:16 PM

Δ Η Μ Η Τ ΡΗ Σ ΚΟ Τ Ζ Ι Α Σ

την Ευγενία, τη γυναίκα του, θα πήγαινε να ζήσει στο εξοχικό τους σπίτι στα Θεραπειά, σχεδόν μια ώρα μακριά από την Κωνσταντινούπολη. Παρ’ όλο που η υγεία του ήταν σε καλή κατάσταση, και παρ’ όλη την αγάπη του για την επιχείρησή του, δεν δίστασε να πάρει μια τέτοια απόφαση, που πολλοί από τους συγγενείς και φίλους δεν μπόρεσαν να καταλάβουν. «Έφτασε η ώρα για να αναλάβει ο Θέμης. Εγώ αρκετά εργάστηκα, τα περισσότερα χρόνια κάτω από άσχημες συνθήκες, καιρός είναι τώρα να ξεκουραστώ και να περάσω τα χρόνια που μου μένουν ήρεμα με την Ευγενία. Άλλωστε ο Θέμης κατέχει τη δουλειά, εργάστηκε μαζί μου τα τελευταία χρόνια, γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα. Αν υπάρξει ανάγκη, θα είμαι παρών για να τον βοηθήσω. Έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στις ικανότητές του». Αυτά έλεγε ο Αρίστος σε όσους τον ρωτούσαν για την απόφασή του και έδινε τέλος σε κάθε συζήτηση.

AMA Ο Θέμης μάζεψε με αργές κινήσεις τα χαρτιά που ήταν σκορπισμένα πάνω στο γραφείο, τα έβαλε στο συρτάρι και σηκώθηκε να φύγει. Είχε ειδοποιήσει την Ευρυδίκη, τη γυναίκα του, ότι θα έμενε μέχρι αργά το βράδυ στο μαγαζί για να τακτοποιήσει μερικές παραγγελίες και να ελέγξει τα χαρτιά για το νέο εμπόρευμα, που μόλις είχαν παραλάβει. Έριξε μια ματιά στο ρολόι του. Περασμένες δέκα. Έσβησε τα φώτα και προτού βγει από το μαγαζί γύρισε και έριξε μια τελευταία ματιά στη σκοτεινή αίθουσα. Κατέβασε τα βαριά ρολλά με δύναμη και τα κλείδωσε. Το μαγαζί βρισκόταν σε καλή περιοχή, σε μια πάροδο 12

0_soma_september.indd 12

7/17/2017 2:01:16 PM

Μ Ε ΡΕ Σ ΤΟΥ Σ Ε Π Τ Ε Μ ΒΡΗ

του κεντρικότερου και γνωστότερου εμπορικού δρόμου της Κωνσταντινούπολης, της Μεγάλης Οδού του Πέραν, που αργότερα μετονομάστηκε σε Ιστικλάλ, σε ένα παλιό κτίριο τριών ορόφων ιδιοκτησίας μιας ελληνικής οικογένειας από την Κωνσταντινούπολη, με την οποία ο πατέρας του είχε πολύ καλές σχέσεις. Στις αρχές της δεκαετίας του ’50, προσφέρθηκε στον Αρίστο το ισόγειο κατάστημα – που μέχρι τότε το ενοικίαζε– για αγορά, πράγμα που αυτός αμέσως εκμεταλλεύτηκε και το αγόρασε σε καλή τιμή. Οι πάνω όροφοι αποτελούνταν από γραφεία νοικιασμένα σε μια ασφαλιστική εταιρεία. Μέσα του Ιούλη και η θερμοκρασία είχε ανέβει για τα καλά. Έφτανε τους τριάντα έξι βαθμούς την ημέρα, ενώ τα βράδια κατέβαινε στους είκοσι τρεις με είκοσι τέσσερις. Με την υψηλή υγρασία μέρα νύχτα, κάτι όχι ασυνήθιστο για την Πόλη, η ατμόσφαιρα παρέμενε αποπνιχτική. Ο Θέμης προχώρησε με γρήγορα βήματα προς την Ιστικλάλ. Παρ’ όλη τη ζέστη και το προχωρημένο της ώρας, ο δρόμος ήταν ακόμα γεμάτος κόσμο. Συνέχισε για περίπου εκατό μέτρα και κατόπιν έστριψε δεξιά σε ένα σοκάκι που τον έβγαζε κατευθείαν στο σπίτι του στο Πέραν, διακόσια μέτρα πιο κάτω από το ξενοδοχείο «Πέρα Παλάς». Στα λίγα λεπτά που μεσολάβησαν από το μαγαζί στο σπίτι πολλές σκέψεις τριγύριζαν στο μυαλό του. Κανονικά έπρεπε να είναι ευχαριστημένος. Οι δουλειές πήγαιναν καλά, στην οικογένεια δεν υπήρχαν προβλήματα, οι γονείς του ήταν καλά στην υγειά τους και ευχαριστημένοι που έβλεπαν τον μοναχογιό τους να κουμαντάρει επάξια την επιχείρηση. Και όμως υπήρχαν, ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα, στιγμές που του προξενούσαν έντονη ανησυχία. Από τη μια, ήταν ο φίλος του ο Λάκης Μαντέας, που είχε μια μι 13

0_soma_september.indd 13

7/17/2017 2:01:17 PM

Δ Η Μ Η Τ ΡΗ Σ ΚΟ Τ Ζ Ι Α Σ

κρή βιοτεχνία και μαγαζί πώλησης υποδημάτων στην Πλατεία Ταξίμ, ο οποίος κάθε τόσο του έλεγε περίεργα πράγματα για το θέμα της Κύπρου: για την αντιπαράθεση και τους αγώνες του κυπριακού Ελληνισμού ενάντια στους Άγγλους αποικιοκράτες, την ανακίνηση του θέματος από την Αγγλία και την εμπλοκή της τουρκικής πλευράς· και από την άλλη, ο Τούρκος φίλος και γείτονάς του Αχμέτ Κιζίρογλου, που εργαζόταν σαν μηχανικός σε υπηρεσία του δήμου της Πόλης και που σε κάθε συνάντησή τους για έναν καφέ ή ποτό προσπαθούσε, χωρίς ιδιαίτερο λόγο, να του εξηγήσει σε τι δύσκολη κατάσταση –πολιτικά και οικονομικά– βρισκόταν τα τελευταία χρόνια η Τουρκία. «Με τη νέα κυβέρνηση των κεμαλιστών-δημοκρατών περιμένω εξελίξεις», έλεγε ο Αχμέτ. Μιλούσε αόριστα και χωρίς να δίνει λεπτομέρειες. Ο Θέμης ρώτησε τον πατέρα του σχετικά με το τι λεγόταν, αλλά ο Αρίστος φάνηκε να μη δίνει μεγάλη σημασία. «Πολλά λέγονται, γιε μου, οι εποχές είναι δύσκολες και ο καθένας βλέπει παντού προβλήματα», προσπαθούσε να τον καθησυχάσει, αν και ο ίδιος γνώριζε από προσωπική εμπειρία πολύ καλά ότι στην Τουρκία τίποτα δεν ήταν σίγουρο για μεγάλο χρονικό διάστημα και ιδιαίτερα για τις μειονότητες.

0_soma_september.indd 14

7/17/2017 2:01:17 PM

Αρίστος αγόρασε το σπίτι στο Πέραν στις αρχές της δεκαετίας του ’30, όταν ο Θέμης ήταν δεκατριών ετών, από τον κύριο Θεόφιλο, υφασματέμπορο στην περιοχή της Πλατείας Ταξίμ. Ο κύριος Θεόφιλος, αρκετά πετυχημένος σαν έμπορος, είχε αποκτήσει μεγάλη περιουσία και σκεφτόταν λόγω της προχωρημένης ηλικίας του και επειδή τα δυο παιδιά του βρίσκονταν και ήθελαν να παραμείνουν στην Ελλάδα, να μεταφέρει ένα σημαντικό μέρος της περιουσίας του «στην πατρίδα», όπως έλεγε, παρ’ όλο που οι γονείς του και ο ίδιος είχαν γεννηθεί και ζήσει όλη τους τη ζωή στην Κωνσταντινούπολη. Το σπίτι στο Πέραν βρισκόταν σε καλή θέση, γωνιακό, με θέα τον Κεράτιο. Χρειάστηκαν να γίνουν μερικές αλλαγές, αλλά αυτό δεν ενόχλησε καθόλου τον Αρίστο. Το σπίτι και η περιοχή τού άρεσαν πολύ, το ίδιο και της Ευγενίας, και έτσι η απόφαση για την αγορά πάρθηκε γρήγορα. Το σπίτι εκτεινόταν σε δύο ορόφους, με το ισόγειο υπερυψωμένο, όπως σχεδόν σε όλα τα σπίτια της περιοχής. Από τα μπαλκόνια του η θέα έφτανε μέχρι και την Αγιά Σοφιά, στην απέναντι πλευρά του Κεράτιου κόλπου, ζωντανεύοντας στον Αρίστο μνήμες από άλλες εποχές και κάνοντάς τον κάθε φορά να ανατριχιάζει. Στο πίσω μέρος, μια όμορφα φτιαγμένη πέτρινη σκάλα με δυο μεγάλους αμφορείς δεξιά και αριστερά οδηγούσε από το ισόγειο σε έναν μικρό κήπο, 15

0_soma_september.indd 15

7/17/2017 2:01:17 PM

140 × 210 SPINE: 8.7 FLAPS: 90

Διαβάστε επίσης...

ISBN 978-960-564-291-4 14x21 | σελ. 348 | εκδ. 2015

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

Μέρες του Σεπτέμβρη

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΤΖΙΑΣ

[...]

ISBN 978-960-564-528-1 ISBN 978-960-564-097-2 14x21 | σελ. 236 | εκδ. 2013

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr

0_cover_september.indd 1

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ο σ ε λ ότ ο ς

7/17/2017 2:05:29 PM