Οι μέρες μας, οι νύχτες μας by Εκδόσεις Οσελότος

140 × 210 SPINE: 17.3 FLAPS: 80

Σ.Ν.

Από τα πιο γνωστά του έργα αναμφίβολα είναι το μεγαλειώδες mural που απεικονίζει μια κουκουβάγια και κοσμεί το κτίριο της συμβολής Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και Σάμου, στην Αθήνα. ISBN 978-960-564-733-9

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα | ΤΗΛ.: 210 64 31 108 ocelotos@ocelotos.gr | www.ocelotos.gr

cover_oi_meres_mas.indd 1

Όταν τα κυκλάμινα που είχα σε μια ξεχασμένη γλάστρα ανθίσανε κατακαλόκαιρο, ένιωσα ευλογημένη και πίστεψα πως παρά τις κατάρες που ’ριχνα δεξιά κι αριστερά, κάτι καλό θα είχα κάνει στη ζωή μου, για να μου επιφυλάξει μια τέτοια ομορφιά. Το 2010, αποχαιρέτησα σαράντα χρόνια διδασκαλίας στο Πανεπιστήμιο και άφησα την ψυχή μου ελεύθερη να ταξιδέψει χωρίς τους αυτολογοκριτικούς περιορισμούς μιας ακαδημαϊκής σταδιοδρομίας. Θα μπορούσα να επικαλεσθώ την έμπνευση σαν οδηγό στη μεταακαδημαϊκή μου πορεία που αριθμεί τον θεατρικό μονόλογο «Μαθήματα εκτός ύλης» (2012) και το ανά χείρας μυθιστόρημα (2019). Τα πιο αγαπημένα μου «παιδιά». Ο street artist Wild Drawing έκανε την εικονογράφηση των τριάντα συγκεντρώσεων και η Ρένα Έρωτα τις φιγούρες των ηρωίδων. Τους ευχαριστώ θερμά. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τις Εκδόσεις Οσελότος για την εξαιρετική εκδοτική τους στήριξη.

Οι μέρες μας, οι νύχτες μας

Η εικονογράφηση του μυθιστορήματος «Οι μέρες μας, οι νύχτες μας» έγινε από τον εμπνευσμένο ζωγράφο και street artist Wild Drawing (W.D.), που σχεδίασε τριάντα πρωτότυπες εικόνες, οι οποίες από μόνες τους απεικονίζουν γλαφυρά ολόκληρη την οδύσσεια που περιγράφω. Μια εικόνα, χίλιες λέξεις, που λένε. Το βιβλίο αυτό δεν θα μπορούσε να έχει καλύτερη συντροφιά από τα αριστουργήματα του W.D.

Το μυθιστόρημα «Οι μέρες μας, οι νύχτες μας» μπορεί να διαβαστεί με χίλιους τρόπους. Παρακαλώ, μη μείνετε στον τίτλο. Ο τίτλος είναι η αρχή μιας αρχής και αντικατοπτρίζει το πηγαινέλα της καρδιάς. Γίνεται νύχτα που δεν μας ανήκει απόλυτα, γίνεται μέρα που διαλύει τα όνειρα, γίνεται βλέμμα που κοιτάζει πέρα από τη ματιά, γίνεται απόγνωση που ελλοχεύει στις νύχτες της προσμονής. Το ταξίδι που μου προσφέρθηκε είχε και φως και σκοτάδι, και κράτησα την ανάσα μου με δυσκολία όταν οι μέρες μου συνάντησαν τις νύχτες τους, ξέροντας πια τις αυταπάτες που κρύβουν τέτοιες συναντήσεις. Αυτές διηγούμαι, όχι γιατί σημαίνουν για τους άλλους κάτι, αλλά γιατί φωτίζουν λαβυρίνθους που κάποιοι δεν θα επισκεφθούν ποτέ. Άλλωστε, στην ουσία ένας λαβύρινθος δεν παραδίδεται. Αφήνει όμως τα σημάδια του για να βιώσει ο καθένας, κατά το πώς μπορεί, το δικό του αδιέξοδο.

Σήλια Νικολαΐδου

Wild Drawing

Έργα της ιδίας «Μικρές Χίμαιρες», Ποιητική συλλογή «Αν τόνοιωθες», Ποιητική συλλογή ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

1/14/2019 2:38:08 PM

Τιτλος

Οι μέρες μας, οι νύχτες μας Συγγραφέας

Σήλια Νικολαΐδου Σειρα

Ελληνική λογοτεχνία [1358]0119/01 ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ

Wild Drawing (WD) σκιτσα

Ρένα Έρωτα Επιmελεια - Διορθωση

Αθήνα, Φεβρουάριος 2019 ISBN 978-960-564-733-9

Ιστορία βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα | Τηλ.: 210 64 31 108

ocelotos@ocelotos.gr | www.ocelotos.gr

Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν. 2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα.

soma_oi_meres_mas.indd 2

11/2/2019 4:09:05 μμ

Σήλια Νικολαΐδου

Οι μέρες μας, οι νύχτες μας Μυθιστόρημα

soma_oi_meres_mas.indd 3

11/2/2019 4:09:05 μμ

soma_oi_meres_mas.indd 4

11/2/2019 4:09:05 μμ

Aφιερωμένο στα κορίτσια του Α.Κ.Α.Θ. που μ’ έμαθαν, όταν κοιτώ, να βλέπω.

soma_oi_meres_mas.indd 5

11/2/2019 4:09:05 μμ

soma_oi_meres_mas.indd 6

11/2/2019 4:09:05 μμ

Aφιερωμένο στη Χρυσάνθη Κωνσταντακάτου-Ρουτζούνη που προσθέτει το ευ στο ζην.

soma_oi_meres_mas.indd 7

11/2/2019 4:09:05 μμ

soma_oi_meres_mas.indd 8

11/2/2019 4:09:05 μμ

ο πακέτο συνοδευόταν από ένα γράμμα χωρίς αποστολέα. Έφτασε στα χέρια μου από σύμπτωση. Άνοιξα με προσοχή τον φάκελο και κύλησαν από μέσα στιγμές αλώβητες στη μνήμη, ανέγγιχτες στον χρόνο. Σπουδαίο πράγμα να δέχεσαι δώρα στις μέρες μας. Άρχισα να διαβάζω…

Μεσάνυχτα και ένα λεπτό. Καβατζάροντας στη νέα χιλιετία. Νέλλη μου, Κωλόπραγμα αυτή η μνήμη. Κάνει το άσχημο υποφερτό, δίνοντας πόντους σε ό,τι τη βολεύει. Ξεθάβει κατά το γούστο της το παρελθόν και σ’ το σερβίρει όποτε γουστάρει. Έτσι είναι, σου λέει. Άλλα όμως θυμάμαι εγώ. Ευτυχώς, κράτησα ντοκουμέντα. Για τον τελικό απολογισμό, που λένε. Για να μη με κάνει ό,τι θέλει το παρελθόν. Γιατί αν δεν ξεκαθαρίσουν οι παλιοί λογαριασμοί, η απληρωσιά τους θα μας χτυπάει την πόρτα ζητώντας τα χρωστούμενα. Κράτησα λοιπόν την υπόσχεση που σου ’δωσα, χωρίς να το ξέρεις. Σε παραμύθιαζα για χρόνια πως θα το γράψουμε το γαμημένο το βιβλίο. Εσύ το πίστευες κι εγώ καμωνόμουνα πως το ήθελα. Τι να ήθελα; Να περιγράψω την Κόλαση; Στο τέλος κατάλαβα πως αν δεν την ονοματίσεις, αν δεν την αντιμετωπίσεις, η Κόλαση δεν φεύγει. Σε παραμονεύει, σε τυραννά, σε εκδικείται. Εδώ είμαι, σου λέει, δεν θυμάσαι; Θυμάμαι λοιπόν και την Κόλαση και την υπόσχεση. Εσύ θυμάσαι; Να γράψουμε μαζί για τις μέρες και για τις νύχτες μας. Για χρόνια σ’ το αρνήθηκα. Προσπάθησα τα πάντα. Να σε παγιδέψω, να σε ευνουχίσω, να ξεχάσω και σένα και την υπόσχεση. Μα τι; Να σου πω και άλλα ψέματα; Βγήκε

soma_oi_meres_mas.indd 9

11/2/2019 4:09:05 μμ

ΣΗΛΙΑ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ

αυθόρμητα. Αυτό το αυθόρμητο, για να σου πω την αλήθεια, με τρόμαξε. Ας είναι. Πάρε τις νύχτες μου. ΥΓ.: Μπορείς, αν θες, να προσθέσεις τις μέρες σου. Έτσι θα το ’χεις ολόκληρο το βιβλίο που τόσο ονειρεύτηκες. Έλλη

Με την επιστολή και τα χειρόγραφά της στο χέρι ανέβηκα στη σοφίτα. Έβγαλα από το συρτάρι του παλιού μου γραφείου έναν χοντρό φάκελο, χρόνια ανέγγιχτο. Οι μέρες μου περίμεναν. Άναψα το φως και άρχισα να τις ξεφυλλίζω στο μισοσκόταδο, φωτεινές σαν νύχτες γεμάτες αστέρια. Νέλλη

soma_oi_meres_mas.indd 10

11/2/2019 4:09:06 μμ

ΟΙ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ, ΟΙ ΝΥΧΤΕΣ ΜΑΣ

Τα χρόνια της οργής

soma_oi_meres_mas.indd 11

11/2/2019 4:09:07 μμ

Α.Κ.Α.Θ.*: «Τα χρόνια της οργής» Σάββατο 18 Σεπτέμβρη 1965

ο τηλεφώνημα από την Αρχηγό ήταν σύντομο. Το ραντεβού ήταν σαφές. Στις πέντε το απόγευμα έξω από το Αναμορφωτήριο Θηλέων. «Περίμενέ μας στην πόρτα. Μη χτυπήσεις το κουδούνι. Θα μπούμε μέσα μαζί», μου είχε πει σε αυστηρό τόνο. Ήταν ήδη πέντε και μισή. Πόση ώρα να την περίμενα; Αυτό δεν είχε διευκρινιστεί. Τι θα έκανα αν αργούσε; Ίσως γιατί ως τότε η Αρχηγός στα ραντεβού της δεν αργούσε ποτέ. Αποφάσισα να περιμένω ώσπου να έρθει ακολουθώντας τις οδηγίες που είχα λάβει, αν και δεν ίσχυαν αφού ήδη είχε περάσει μισή ώρα απ’ το προκαθορισμένο ραντεβού. Στις έξι, περίμενα ακόμη, ακίνητη, εξετάζοντας με περιέργεια το κτίριο που ξεπρόβαλλε από τον πανύψηλο τοίχο. Χοντρά κάγκελα σε παράθυρα χωρίς τζάμια άφηναν τον αέρα να μπαινοβγαίνει ανενόχλητος. Το Αναμορφωτήριο Θηλέων. Ένα άδυτο δίπλα στα σπίτια μας, δίπλα σε σχολεία, στο Γήπεδο του Παναθηναϊκού, στο μαιευτήριο «Έλενα». Απέναντι από τη ζωή. Η λέξη από μόνη της με γέμιζε περιέργεια και φόβο. Η ώρα, με ανυπομονησία. Εξίμισι. Μιάμιση ώρα καθυστέρηση στο ραντεβού. «Δεν μπορεί, κάτι θα συνέβη», σκέφτηκα. «Θα χτυπήσω το κουδούνι να μάθω». Χτύπησα και ξαναχτύπησα τη σιδερένια πόρτα. Το κουδούνι ήταν χαλασμένο. Δυο μάτια βλοσυρά με αγριοκοίταξαν από ένα παραθυράκι, ένας Ιούδας σε μεγέθυνση που άνοιξε απότομα στο μέσο της καγκελόπορτας. «Είμαι από τον Οδηγισμό, με περιμένουν». «Σας περίμεναν στις πέντε». Και έκλεισε το πορτάκι με πάταγο. Ξαναχτύπησα. Όταν με ξανακοίταξε από τον Ιούδα ήταν ανέκφραστος. «Οι οδηγίες να σου ανοίξω ήταν για τις πέντε ακριβώς. Κατάλαβες; Τώρα δεν έχω οδηγίες».

* Α.Κ.Α.Θ.: Αναμορφωτικό Κατάστημα Ανήλικων Θηλέων.

soma_oi_meres_mas.indd 12

11/2/2019 4:09:07 μμ

ΟΙ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ, ΟΙ ΝΥΧΤΕΣ ΜΑΣ

«Μ’ έπιασε λάστιχο, συγγνώμη, μην το κάνετε θέμα», δικαιολογήθηκα, ξέροντας πως έμπαινα σε έναν γλιστερό δρόμο ψεμάτων. «Α, και νομίζεις πως μπορείς να μπαίνεις και να βγαίνεις από δω ό,τι ώρα να ’ναι; Ε, δεν μπορείς! Αν θες να μπεις, να ξανασυνεννοηθείς με τη διεύθυνση. Κατάλαβες;» Στις επτά ήξερα πως είχα χάσει το παιχνίδι. Δεν θα μου άνοιγε την πόρτα. Ως το άλλο Σάββατο είχα μία εβδομάδα να κάνω υπομονή.

«Οι περισσότεροι τοίχοι είναι μουντοί, όπως οι καρδιές των ανθρώπων. Μέσα τους ελλοχεύει το μαύρο».

Σ. Σταυρόπουλος «Πιο νύχτα δε γίνεται» εκδ. Οξύ

Τοίχος σε φόντο καρό

χι, υπομονή δεν είχα. Την άλλη μέρα ξαναπήγα. Και την επόμενη και τη μεθεπόμενη. Άρχισα να περιεργάζομαι το κτίριο που ξεπρόβαλλε από τον πανύψηλο τοίχο. Ένας τοίχος-ορίζοντας. Ακόμα και ο ουρανός μου φάνηκε φυλακισμένος. Γιατί αν ήσουν από μέσα, έπρεπε να σηκώσεις ψηλά το κεφάλι και πάλι κι έτσι ένα κομμάτι κουτσουρεμένο ξεπρόβαλλε σε φόντο μπλε καρό. Την πέμπτη ημέρα ούτε η βροχή δεν μ’ εμπόδισε. Ξαναβρέθηκα απέξω, πίσω από τον τοίχο που μου έφραζε την είσοδο. Εχθρικό θα τον έλεγα, μια και τα μπηγμένα γυαλιά στην κατάληξή του έδειχναν πως δεν ήταν εκεί για το καλωσόρισμα. Μα η βροχή είχε καταλαγιάσει και κοιτώντας ξανά και ξανά την κορυφή, είδα μιαν απρόσμενη ομορφιά σε αυτά τα ίδια μικρά κομματάκια του πράσινου γυαλιού, τα μπηγμένα στη σάρκα

soma_oi_meres_mas.indd 13

11/2/2019 4:09:07 μμ

ΣΗΛΙΑ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ

του. Λαμπύριζαν παιχνιδιάρικα μετά τη βροχή. Στην κόψη τους ο τεθλασμένος κόσμος καρτερούσε τις γυμνές παλάμες τους στο αέναο παιχνίδι της φυγής. Φωτοβολίδες που ξένιζαν, που ξεπρόβαλλαν πέρα από το όριο, το πέντε μέτρα ψηλό, σοβαντισμένο με ασβέστη. Άσπρος. Άσπιλος. Για μένα δεν ήταν παρά ο τοίχος που έζωνε το κτίριο. Ως τότε ποτέ δεν είχα σκεφτεί πως για κάποιους άλλους ο τοίχος δεν ήταν τίποτε άλλο παρά η γραμμή του ορίζοντα. Ποτέ η ματιά μου δεν είχε σταθεί σ’ αυτόν. Μονάχα αυτή, την πρώτη φορά της βροχής. Την πρώτη μέρα που μου έκλεινε τη θέα κι έκανε την καρδιά μου να λαχταρά να τον ξεπεράσει. Απόρθητο φρούριο, χρειαζότανε επιμονή για να τον δρασκελίσω. Γιατί στη συνέχεια τον προσπερνούσα βιαστικά καθώς πάρκαρα παράλληλα στο πίσω μέρος του. Περπατούσα δίπλα του ως την κύρια είσοδο, τον δρασκέλιζα και έπαυε να υπάρχει. Απώνπαρών, ο τοίχος δεν μου εμπόδιζε το βλέμμα. Τον προσπερνούσα με την ευκολία της ευπιστίας μου. Δεν υπήρχαν εμπόδια στην εικοσάχρονη σιγουριά μου. Και ο τοίχος δεν ήταν για μένα παρά ένας τοίχος και τίποτε άλλο. Ο τοίχος μου μίλησε αργότερα, πολύ αργότερα, όταν γνώρισα τις κοπέλες. «Έλα, καιρός είναι να τον γνωρίσεις», μου είπαν παίρνοντάς με από το χέρι. «Αλίμονό σου αν τον φοβάσαι. Πρέπει να τον κερδίσεις, σπιθαμή σπιθαμή. Ν’ αγαπήσεις την τραχύτητά του, το ύψος του, να δαμάσεις τον όγκο του, να θαυμάσεις τα στολίδια του. Χρειάζεται χρόνος. Όπως για να κερδίσεις έναν φίλο. Η διαφορά ανάμεσα στα δύο είναι πως ο τοίχος βρίσκεται πάντα εκεί. Πιο πιστός και από τον πιστότερο σύντροφο. Και έπειτα εμείς δεν θέλουμε παρά να φύγουμε. Ο τοίχος ποτέ. Είναι το όριο. Δεν ξέρουμε αν κάποτε τον δρασκελίσουμε. Όσο και αν προσπαθούμε να πετάξουμε τις πέτρες μακριά, ν’ απαλλαγούμε από αυτές, μένει το βάρος τους να μας πλακώνει. Γι’ αυτό αγάπησέ τες. Είναι ο μόνος τρόπος να τις κατακτήσεις», μου έλεγαν με καμάρι. Ελευθερία. Ο τοίχος μας έμαθε πόσο σχετική είναι αυτή η έννοια. Γι’ αυτό και αγαπήθηκε. Μας έμαθε πως πίσω απ’ αυτόν δεν υπήρχε ελευθερία. Μας έμαθε πως έξω απ’ αυτόν δεν υπήρχε ελευθερία. Μας έμαθε πως μέσα απ’ αυτόν δεν υπήρχε ελευθερία. 14

soma_oi_meres_mas.indd 14

11/2/2019 4:09:07 μμ

ΟΙ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ, ΟΙ ΝΥΧΤΕΣ ΜΑΣ

Στην αρχή τον μισούσες όσο τίποτε άλλο. Πίστευες πως ήταν υπεύθυνος για όλα. Πως αν δεν υπήρχε εκεί, θα ήμασταν ελεύθερες να φύγουμε, να πηγαίναμε όπου θέλαμε. Όμως το πέτρινο παραπέτασμα ήταν παρόν. Το «όχι» του ήταν παρόν. Έκλεινες τα μάτια. Τον εξαφάνιζες. Χίλιες μικρές βόμβες δεν περίμεναν παρά το κλικ της συνείδησής σου να τον ανατινάξει συθέμελα. Χίλιες μικρές βόμβες πυροδοτούσαν την καθημερινή ανημπόρια. Ο τοίχος υπήρχε στα πέντε μέτρα. Ακλόνητος. Εκρήξεις επί εκρήξεων ακολουθούσαν τη σιωπή, μα η σιωπή εξουδετέρωνε τον κρότο. «Εγώ τον βλέπω τον τοίχο που εσύ δεν βλέπεις. Εγώ ορίζω το όριο που εσύ δεν ορίζεις». Αέναη πάλη ανάμεσα στο τι υπάρχει, στο τι βλέπω, στο τι κοιτάω και τι δεν βλέπεις. Ο τοίχος που υπάρχει για μένα, υπάρχει και για σένα και ας μην τον θωρείς. Μας χωρίζει εξίσου. Πρέπει να περάσει καιρός για να μάθεις να βλέπεις με τη ματιά του άλλου. Με πήραν ξανά από το χέρι και σαν τους τυφλούς μου ακούμπησαν την παλάμη στη σάρκα της πέτρας και του ασβέστη. Πέτρες που είχαν κρατήσει τη ζεστασιά από τις ακτίνες που τις χάιδευαν το πρωινό. Είχαν κρατήσει και την αγριάδα από την αδρότητα της πέτρας και τα σημάδια από τις ώρες της αγωνίας και της προσμονής. «Έλα να δεις. Εδώ. Ένα βαθούλωμα πολύ χαμηλά, κατάσαρκα στη γη. Αόρατο στα μάτια των φρουρών. Είναι το πέρασμα. Η επικοινωνία των μέσα με τους έξω. Τσιγάρα, ραβασάκια, πρέζα, μηνύματα ζωής. Με τα νύχια χαράξαμε την πέτρα, τρυπήσαμε το χώμα. Μας ζορίζουν εδώ, μην το ξεχνάς, οι σχισμές μόλις που επιτρέπουν την επικοινωνία. »Εσύ αυτόν τον τοίχο δεν τον υπολογίζεις γιατί σου επιτρέπουν να τον προσπερνάς με ευκολία. “Σουσάμι άνοιξε!” όπως στα παραμύθια. Μπαίνεις, βγαίνεις. »Εμείς αυτόν τον τοίχο δεν τον υπολογίζουμε περισσότερο ή λιγότερο από τους άλλους τοίχους που έχτισαν για εμάς πριν απ’ αυτόν. Και αυτός δεν είναι ο τελευταίος. Η Έλλη μας δίδαξε να μην τον υπολογίζουμε. Την ακούγαμε νύχτα μέρα να μονολογεί, μέχρι που μάθαμε απέξω τα λόγια της. Λόγια που

soma_oi_meres_mas.indd 15

11/2/2019 4:09:07 μμ

ΣΗΛΙΑ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ

τα κρύψαμε στις καρδιές μας φυλαχτό, να κρατούν μακριά τους φρουρούς και τις φοβέρες τους: »“Εγώ τον τοίχο σας τον έχω χεσμένο. Θα τον πηδήξω πριν με πηδήξει. Θα του ξεγλιστρήσω, ό,τι και αν κάνετε. Όταν θελήσω, τότε. Γιατί το θέλω πιο πολύ από αυτόν. Ο τοίχος σας δεν θέλει τίποτα. Υπάρχει εκεί γιατί τον στήσατε. Αν αύριο, ας πούμε, αυτό το ευαγές ίδρυμα καταρρεύσει, κλείσει, μεταμορφωθεί σε κάτι άλλο, ο αγέρωχος, ο πανύψηλος, ο κακοτράχαλος αυτός τοίχος, με τα μπηγμένα γυαλιά στις σάρκες του, θα αλλάξει. Προς το παρόν αποτελεί εμπόδιο, δήθεν, στη φυγή μας. Όχι. Ο τοίχος ως πρόσχημα δεν με αναστέλλει. Τίποτα δεν μ’ εμποδίζει να διαβώ το κατώφλι του. Να βρεθώ έξω. Αν βρίσκομαι ακόμα πίσω απ’ αυτόν, είναι γιατί τα τείχη γύρω από την καρδιά μου την έχουν σταματήσει κι ας χτυπά κανονικά, τικτακ, τικ-τακ. Εκεί έξω είναι χειρότερα. Δεν έχω να πάω πουθενά…” »Έτσι, που λες. Μάθαμε να μην τον υπολογίζουμε, γι’ αυτό τον αντέχουμε. Αν μάθεις κι εσύ να τον αψηφάς όπως εμείς, ίσως κάποτε να διαφεντέψεις τους τοίχους και τα τείχη που μας κυκλώνουν».

Σελίδες από τα Ημερολόγια της Μαργαρίτας … Η μόνη παρέα που απόκτησα εδώ μέσα είναι αυτά τα ημερολόγια. Αν τα βγάλω πέρα με τη ζωή, θα είναι γιατί κρατιέμαι γερά από τα άσπρα τους φύλλα, που θέλω να γεμίσουν με της ψυχής μου την ευαισθησία. Αλλιώς θα χανόμουν. Πετρώνει η γη άμα δεν την ποτίσεις. Και η καρδιά μαραίνεται αν τα δάκρυα είναι φαρμάκι. Βρήκα λοιπόν απάγκιο στα λόγια, ξεστρατίζοντας τον πόνο από το κορμί μου. Περνάει η ώρα κι εγώ γράφω, γράφω για να μην κλαίω, για να μην ξεχνάω, για να κερδίσω όλο το φως που δεν μου χαρίστηκε. Το τρίτο Σάββατο του Σεπτέμβρη του 1965 έμοιαζε μια μέρα 16

soma_oi_meres_mas.indd 16

11/2/2019 4:09:07 μμ

ΟΙ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ, ΟΙ ΝΥΧΤΕΣ ΜΑΣ

σαν όλες τις άλλες. Σκοτεινή και αδιάφορη. Μίζερη και εξουθενωτική. Εκείνο λοιπόν το πρωινό, η ζωή έκανε μια τρίπλα ανακατεύοντας την τράπουλα. Άλλωστε η ζωή έχει τους τρόπους της να φέρνει την ανατροπή όταν όλα μοιάζουν να μην παίρνουν καλυτέρευση. Να σε ξεγελάει κάνοντας το πικρό γλυκό. Το λοιπόν, μας μπουντρούμιασαν στην τραπεζαρία πρωί πρωί, πράγμα ασυνήθιστο μια και τα Σάββατα το πρόγραμμα ήταν πιο χαλαρό, και η διευθύντρια, μια μέγαιρα με ανθρώπινη όψη, μας ανακοίνωσε πως το απόγευμα στις πέντε θα ερχόταν η αντιπροσωπεία του Σ.Ε.Ο.* Τι ήταν το Σ.Ε.Ο., ιδέα δεν είχαμε. «Θα ’ρθουν να σας αναμορφώσουν, ειδική Ομάδα θα κάνουν μ’ εσάς. Να είστε σεμνές», μας τόνισε. «Κοιτάξτε… μια στραβοτιμονιά κι όλα θα πάνε στράφι!» Σκοτίλα μας το Σ.Ε.Ο. και σαράντα από αυτά στη σειρά. «Και τι είναι το Σ.Ε.Ο., για να ’χουμε καλό ρώτημα;» «Το απόγευμα θα σας τα πουν όλα. Εγώ θέλω από σας να δείξετε ενδιαφέρον, δεν μας στέλνουν για πλάκα από το υπουργείο ανθρώπους να ασχοληθούν μ’ εσάς». «Είναι παγίδα», είπε η Έλλη όταν έμαθε τα μαντάτα. «Να μη δεχτείτε αυτές τις μαλαγανιές. Ποιος ξέρει τι καινούργιο θα μας σκαρώσει του λόγου της!» Τι λόγος έπεφτε στην Έλλη αφού δεν θα ερχόταν στη συγκέντρωση; Αλλά με το να βρίσκεται στην απομόνωση, θα έχανε για πρώτη φορά κάτι κι αυτό της κακοφάνηκε. Εγώ πάλι, γιατί να μη θέλω την αντιπροσωπεία αυτού του Σ.Ε.Ο.; Ό,τι και αν ήταν, θα ’χα να γράφω πράγματα το βράδυ στο ημερολόγιο. Κι άρχισα να ονειροπολώ, περιμένοντας, κοιτώντας το ρολόι μου ξανά και ξανά. Ως τις πέντε το απόγευμα, πώς θα περνούσαν οι ώρες; «Εμείς, Μαργαρίτα, θα κάνουμε ό,τι μας είπε η Έλλη», μου ’παν το μεσημέρι οι κοπέλες, «θα τους πούμε να τα μαζέψουν και να φύγουν, τι να τους κάνουμε τους παρείσακτους;» Μ’ ανακάτευε πάντα αυτή τους η υποταγή. Άκουγαν την Έλλη σαν Θεό, οι ίδιες ποτέ δεν είχαν δική τους άποψη για τίποτα. Εγώ έβλεπα μια ευκαιρία, από το τίποτα που κυκλοφορούσε τα απογεύματα του Σαββάτου στο Α.Κ.Α.Θ. * Σ.Ε.Ο.: Σώμα Ελληνίδων Οδηγών.

soma_oi_meres_mas.indd 17

11/2/2019 4:09:07 μμ

140 × 210 SPINE: 17.3 FLAPS: 80

Σ.Ν.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα | ΤΗΛ.: 210 64 31 108 ocelotos@ocelotos.gr | www.ocelotos.gr

cover_oi_meres_mas.indd 1

Οι μέρες μας, οι νύχτες μας

Σήλια Νικολαΐδου

Wild Drawing

Έργα της ιδίας «Μικρές Χίμαιρες», Ποιητική συλλογή «Αν τόνοιωθες», Ποιητική συλλογή ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

1/14/2019 2:38:08 PM