190 × 280 SPINE: 4.5 FLAPS: 80
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΑΤΣΑΡΑ
Δ
Η Χριστίνα Κατσάρα γεννήθηκε στην Αθήνα, είναι μητέρα ενός εννιάχρονου αγοριού και σπούδασε φωτογραφία στο ΤΕΙ, Αθήνας στο τμήμα Φωτογραφίας της Σχολής Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών.
ΟΤΑΝ ΟΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ ΚΟΙΜΟΥΝΤΑΙ
έκα ιστορίες και δέκα φωτογραφίες γυναικών. Κανείς δεν γνωρίζει την αντιστοιχία και καθένας προσπαθεί να τις ταυτίσει μόνος του. Ο θεατήςαναγνώστης καλείται να μην είναι παθητικός δέκτης, αλλά να μπει ενεργά στο παιχνίδι της εξερεύνησης. Το ζητούμενο είναι να κατανοήσει τη γυναίκα που στέκεται δίπλα του, παρατηρώντας την έκφραση των πορτρέτων και διαβάζοντας την αλήθεια των ιστοριών. Μέσα από τον συνδυασμό εικόνας και λόγου, το κοινό μπαίνει στη διαδικασία να ψάξει ενδόμυχα, να υπερβεί την εικόνα και να συνθέσει το παζλ της προσωπικότητας κάθε γυναίκας. Κάθε φορά που γνωρίζουμε κάποιον, αντικρίζουμε μία εικόνα, την εικόνα του παρόντος. Τον μαθαίνουμε, λοιπόν, στη συγκεκριμένη περίοδο της ζωής του. Το παρελθόν του, τα γεγονότα που διαμόρφωσαν αυτό που είναι και την εξέλιξή του τα αγνοούμε. Αυτό ακριβώς το κενό έρχεται το πρότζεκτ να καλύψει. Αρχικά, έχουμε την εικόνα, το παρόν. Στη συνέχεια, διαβάζοντας τις ιστορίες, μαθαίνουμε αυτό το στοιχείο που λείπει, το παρελθόν. Στο τέλος, είναι στο χέρι μας να ταιριάξουμε την εικόνα με την ιστορία και να συνθέσουμε προσωπικότητες.
Πέρασε από πολλές εφαρμογές της φωτογραφίας, από τη διαφημιστική φωτογραφία μέχρι τη φωτογραφία δρόμου και απέκτησε εξειδίκευση στην αρχιτεκτονική φωτογραφία. Εργάστηκε ως συντάκτρια στο περιοδικό ΦΩΤΟγράφος, συνεργάστηκε με το ΓΕΩτρόπιο της Ελευθεροτυπίας δημοσιεύοντας ταξιδιωτικά άρθρα και δίδαξε φωτογραφία σε ΙΕΚ και σε άτομα με αναπηρία. Μέχρι σήμερα έχει πραγματοποιήσει δύο ατομικές εκθέσεις, έχει συμμετάσχει σε πέντε ομαδικές, ενώ ήταν επιμελήτρια φωτογραφίας στο φεστιβάλ τέχνης «Η Σωτηρία της Ψυχής».
ISBN 978-960-564-482-6
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ
xristinaphotogr@gmail.com
Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 ocelotos@ ocelotos.gr www. ocelotos. gr
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ο σ ε λ ότ ο ς
0_cover_otan oi demones.indd 1
27/3/2017 11:19:03 πμ
Τιτλος Όταν οι δαίμονες κοιμούνται Συγγραφέας Χριστίνα Κατσάρα Φωτογραφιες Χριστίνα Κατσάρα Διορθωση Όλγα Παλαμήδη Επιmελεια Kειμενων Αποστόλης Ζυμβραγάκης Επεξεργασια Φωτογραφιων Μαρίνος Μιχαηλίδης Layout - Design Myrtilo, Λένα Παντοπούλου Copyright© 2017 Χριστίνα Κατσάρα Πρώτη Εκδοση Αθήνα, Μάρτιος 2017 ISBN 978-960-564-482-6
Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν. 2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα.
Ο συγγραφέας φέρει την αποκλειστική ευθύνη για τις γνώμες και περιγραφές που διατυπώνονται σε αυτό το βιβλίο. Οι εκδόσεις “Οσελότος” δεν φέρουν αρμοδιότητα για την επιβεβαίωση ή την άρνηση του περιεχομένου ούτε παρέχουν εγγύηση για την αλήθεια των δηλώσεων του συγγραφέα. Εναπόκειται στον αναγνώστη να κρίνει ανεξάρτητα για το αν γίνεται δέκτης ψευδών δηλώσεων ή όχι. Οι εκδόσεις “Οσελότος” δεν φέρουν καμία ευθύνη προς οποιοδήποτε πρόσωπο ή οντότητα θίγεται ή υφίσταται απώλεια ή ζημία προερχόμενη από τις πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν βιβλίο ή τη χρήση αυτών ή την πίστη σε αυτές.
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ:
Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 E-MAIL: ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr
0_soma_otan oi demones.indd 2
23/3/2017 2:33:55 μμ
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΑΤΣΑΡΑ
Όταν οι δαίμονες κοιμούνται
0_soma_otan oi demones.indd 3
23/3/2017 2:33:55 μμ
0_soma_otan oi demones.indd 4
23/3/2017 2:33:55 ΟΟ
Στον πατέρα μου Κυριάκο Κατσάρα
0_soma_otan oi demones.indd 5
23/3/2017 2:33:55 μμ
0_soma_otan oi demones.indd 6
23/3/2017 2:33:55 ΟΟ
ΑΝΑΖΗΤΏΝΤΑΣ ΤΙΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΈΣ ΣΧΈΣΕΙΣ, αυτές που δεν φλυαρούν
για να περάσει η ώρα, αλλά εκείνες που μοιράζεσαι συναισθήματα και σκέψεις, έμαθα ν’ αναλύω για να κατανοώ την ωραιότερη και πολυπλοκότερη ύπαρξη. Τον άνθρωπο. Η μαγεία να απαλύνεις τον πόνο, να απομακρύνεις τη δυσάρεστη μοναξιά του φίλου δίνοντάς του χώρο να ξεδιπλώσει και τις πιο μύχιες σκέψεις του, με οδήγησε στην αλήθεια του. Όσο πιο κοντά έφτανα σ’ αυτήν, τόσο συνειδητοποιούσα ότι απείχε πολύ από εκείνη που φαντάζονταν οι άλλοι. Έτσι, γεννήθηκε η επιθυμία μέσα από ένα σύνθετο πρότζεκτ εικόνας και λόγου να δανείσω τη δική μου ματιά στον θεατή, καλώντας τον να μπει στο παιχνίδι της εξερεύνησης. Ένα πορτρέτο είναι μια εικόνα. Μια πληροφορία ή και πολλές, αλλά όχι αρκετές. Ένα κείμενο συνθέτει μια εικόνα, όμως είναι αλλοιωμένη από τη δική μας φαντασία. Το «Όταν οι δαίμονες κοιμούνται» είναι ένα παζλ, ένα πάντρεμα λόγου και εικόνας, για να πλησιάσουμε στην αλήθεια. Σ’ αυτήν που όλες οι γυναίκες-πρωταγωνίστριες τολμούν να εκφράσουν και είναι το ζητούμενό μου σε κάθε σχέση. Δέκα ιστορίες και δέκα φωτογραφίες γυναικών. Κανείς δεν γνωρίζει την αντιστοιχία και καθένας προσπαθεί να τις ταυτίσει μόνος του. Ο θεατής-αναγνώστης καλείται να μην είναι παθητικός δέκτης, αλλά να μπει ενεργά στο παιχνίδι της εξερεύνησης. Το ζητούμενο είναι να κατανοήσει τη γυναίκα που στέκεται δίπλα του, παρατηρώντας την έκφραση των πορτρέτων και διαβάζοντας την αλήθεια των ιστοριών. Μέσα από τον συνδυασμό εικόνας και λόγου, το κοινό μπαίνει στη διαδικασία να ψάξει ενδόμυχα, να υπερβεί την εικόνα και να συνθέσει το παζλ της προσωπικότητας κάθε γυναίκας. Κάθε φορά που γνωρίζουμε κάποιον, αντικρίζουμε μία εικόνα, την εικόνα του παρόντος. Τον μαθαίνουμε, λοιπόν, στη συγκεκριμένη περίοδο της ζωής του. Το παρελθόν του, τα γεγονότα που διαμόρφωσαν αυτό που είναι και την εξέλιξή του τα αγνοούμε. Αυτό ακριβώς το κενό έρχεται το πρότζεκτ να καλύψει. Αρχικά, έχουμε την εικόνα, το παρόν. Στη συνέχεια, διαβάζοντας τις ιστορίες, μαθαίνουμε αυτό το στοιχείο που λείπει, το παρελθόν. Στο τέλος, είναι στο χέρι μας να ταιριάξουμε την εικόνα με την ιστορία και να συνθέσουμε προσωπικότητες.
—7—
0_soma_otan oi demones.indd 7
23/3/2017 2:33:55 μμ
0_soma_otan oi demones.indd 8
23/3/2017 2:33:55 ΟΟ
Πρό λο γος ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΊΣΤΡΙΕΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΊΟΥ έχουν αρκετά κοινά, μα και ουσια-
στικές διαφορές. Λίγο πριν, λίγο μετά τα σαράντα, δημιουργούν, αγωνίζονται και πλησιάζουν την αλήθεια τους μέσα από πολλούς ρόλους και εμπειρίες. Η σκόνη των ετών που πέρασαν μέσα σε αβεβαιότητα και συναισθηματικές σπατάλες κατακάθεται και το τοπίο σταδιακά ξεκαθαρίζει. Αρχίζουν και αποδέχονται τον εαυτό τους, αναγνωρίζουν τα περιττά ψάχνοντας εκείνα τα θέλω που θα τους προσφέρουν την ισορροπία που χρειάζονται για να προχωρήσουν στην ήρεμη δεκαετία των πενήντα. Είναι γεμάτες από όρεξη για ζωή και δημιουργία, αφιερώνοντας ατέλειωτες ώρες στην εργασία τους, και αυτή τις χαρακτηρίζει. Είναι η Δήμητρα η ζωγράφος. Η Εμέλλεια η επιχειρηματίας, η Αλεξάνδρα η πολιτικός μηχανικός. Ταυτόχρονα, είναι μητέρες που ανατρέφουν με τρυφερότητα τα παιδιά τους, σύντροφοι που συμπορεύονται με σεβασμό και αγάπη με το ταίρι τους, νοικοκυρές που φροντίζουν τα σπιτικά τους. Κόρες που συντρέχουν άρρωστους γονείς, φίλες που βρίσκουν χρόνο να ακούσουν και να σταθούν δίπλα σου. Είναι γυναίκες ζεστές, δημιουργικές, με απίστευτα αποθέματα αγάπης, που ο κόσμος τους είναι πλημμυρισμένος από εικόνες και χρώματα. Για να τις κρατήσεις κοντά σου, το μόνο που πρέπει να κάνεις είναι να τις αγαπήσεις γι’ αυτό που είναι. Όσο γράφω τις ιστορίες τους ανακαλύπτω τη δύναμη που τις ενώνει όλες. Το πείσμα για να κατακτήσουν τα θέλω τους και να συμφιλιωθούν με ό,τι τις πληγώνει. Αναρωτιέμαι αν είναι έτσι οι γυναίκες στο περιβάλλον μου, που μοιάζουν μ’ εμένα, ή η πλειονότητα των σύγχρονων γυναικών που παλεύει με απαρχαιωμένες αντιλήψεις, καταπιεστικές συμπεριφορές, αναλαμβάνοντας πολλούς περισσότερους ρόλους απ’ αυτούς που μπορούν να αντέξουν.
—9—
0_soma_otan oi demones.indd 9
23/3/2017 2:33:55 μμ
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΑΤΣΑΡΑ
Στη διαδρομή αυτής της περιπλάνησης, θα οδηγηθώ στην υποσυνείδητη αιτία που με οδήγησε στο συγκεκριμένο πρότζεκτ. Ξεκινώ με τα πορτρέτα των γυναικών που έχουν χάσει τον πατέρα τους, νιώθοντας τα μονοπάτια γνώριμα, και στη συνέχεια θα αναζητήσω όλες τις εκδοχές της σχέσης πατέρα-κόρης, δημιουργώντας μέσα από δέκα διαφορετικές ιστορίες μια μικρογραφία της κοινωνίας μας. Πολλές φορές, κατά τη διάρκεια της φωτογράφισης, έμεινα έκπληκτη από τον μαγικό τρόπο με τον οποίο μου άνοιγαν την ψυχή τους. Μέσα σε λίγα λεπτά, η απειλή του μέσου είχε χαθεί και εκείνες ήρεμα και απλά ξεδίπλωναν την ιστορία της ζωής τους. Νιώθω ευγνωμοσύνη που τόσο απλόχερα μου προσφέρουν τον εαυτό τους για να εκφραστώ και με απελευθερώνει. Δεν σκέφτομαι τίποτα, μόνο ψάχνω τη μία και μοναδική εικόνα που θα αποτυπώσει αυτό που βλέπω εγώ σ’ αυτές. Αυτό που κρατούν μακριά από τα αδιάκριτα μάτια των πολλών και όλων όσων τις προσεγγίζουν για να κλέψουν κάτι. Τις κοιτώ και σκέφτομαι: Πόση παραπλάνηση κρύβει ο φόβος να αφεθείς σε μια γυναίκα που αγωνίζεται και στοχεύει στην αυτοβελτίωσή της;
— 10 —
0_soma_otan oi demones.indd 10
23/3/2017 2:33:56 μμ
Τα πορτρέτα
0_soma_otan oi demones.indd 11
23/3/2017 2:33:57 μμ
0_soma_otan oi demones.indd 12
23/3/2017 2:33:58 ΟΟ
0_soma_otan oi demones.indd 13
23/3/2017 2:33:59 ΟΟ
190 × 280 SPINE: 4.5 FLAPS: 80
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΑΤΣΑΡΑ
Δ
Η Χριστίνα Κατσάρα γεννήθηκε στην Αθήνα, είναι μητέρα ενός εννιάχρονου αγοριού και σπούδασε φωτογραφία στο ΤΕΙ, Αθήνας στο τμήμα Φωτογραφίας της Σχολής Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών.
ΟΤΑΝ ΟΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ ΚΟΙΜΟΥΝΤΑΙ
έκα ιστορίες και δέκα φωτογραφίες γυναικών. Κανείς δεν γνωρίζει την αντιστοιχία και καθένας προσπαθεί να τις ταυτίσει μόνος του. Ο θεατήςαναγνώστης καλείται να μην είναι παθητικός δέκτης, αλλά να μπει ενεργά στο παιχνίδι της εξερεύνησης. Το ζητούμενο είναι να κατανοήσει τη γυναίκα που στέκεται δίπλα του, παρατηρώντας την έκφραση των πορτρέτων και διαβάζοντας την αλήθεια των ιστοριών. Μέσα από τον συνδυασμό εικόνας και λόγου, το κοινό μπαίνει στη διαδικασία να ψάξει ενδόμυχα, να υπερβεί την εικόνα και να συνθέσει το παζλ της προσωπικότητας κάθε γυναίκας. Κάθε φορά που γνωρίζουμε κάποιον, αντικρίζουμε μία εικόνα, την εικόνα του παρόντος. Τον μαθαίνουμε, λοιπόν, στη συγκεκριμένη περίοδο της ζωής του. Το παρελθόν του, τα γεγονότα που διαμόρφωσαν αυτό που είναι και την εξέλιξή του τα αγνοούμε. Αυτό ακριβώς το κενό έρχεται το πρότζεκτ να καλύψει. Αρχικά, έχουμε την εικόνα, το παρόν. Στη συνέχεια, διαβάζοντας τις ιστορίες, μαθαίνουμε αυτό το στοιχείο που λείπει, το παρελθόν. Στο τέλος, είναι στο χέρι μας να ταιριάξουμε την εικόνα με την ιστορία και να συνθέσουμε προσωπικότητες.
Πέρασε από πολλές εφαρμογές της φωτογραφίας, από τη διαφημιστική φωτογραφία μέχρι τη φωτογραφία δρόμου και απέκτησε εξειδίκευση στην αρχιτεκτονική φωτογραφία. Εργάστηκε ως συντάκτρια στο περιοδικό ΦΩΤΟγράφος, συνεργάστηκε με το ΓΕΩτρόπιο της Ελευθεροτυπίας δημοσιεύοντας ταξιδιωτικά άρθρα και δίδαξε φωτογραφία σε ΙΕΚ και σε άτομα με αναπηρία. Μέχρι σήμερα έχει πραγματοποιήσει δύο ατομικές εκθέσεις, έχει συμμετάσχει σε πέντε ομαδικές, ενώ ήταν επιμελήτρια φωτογραφίας στο φεστιβάλ τέχνης «Η Σωτηρία της Ψυχής».
ISBN 978-960-564-482-6
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ
xristinaphotogr@gmail.com
Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 ocelotos@ ocelotos.gr www. ocelotos. gr
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ο σ ε λ ότ ο ς
0_cover_otan oi demones.indd 1
27/3/2017 11:19:03 πμ