Τι Τλος
Πέντε μικρά πορτρέτα
ς υγγρΑ φέ Α ς Βασίλης Μαύρος
ςέ ιρΑ
έλληνική λογοτεχνία [1358] 0623/18
έΠ ιm έ λ έ ι Α - Διορθω ς η Δέσποινα Αγγελοπούλου
Layout - Design myrtilo, λένα Παντοπούλου
Copyright© 2023 Βασίλης Μαύρος
Πρ ωΤ η έ κ Δο ς η Αθήνα, ιούνιος 2023
is B n 978-618-205-456-7
κέΝΤρικη ΔιΑθέςη Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα | Τηλ.: 210 64 31 108 ocelotos@ocelotos.gr | www.ocelotos.gr
Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν. 2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα.
«Κύριε Λ εσαρτ, σύμφωνα μ’ αυτά που μου
είπατε, και σίγουρα δεν χρειάζεται ν’ ακούσω περισ-
σότερα, οφείλω να σας πω ότι η ψυχική σας υγεία
κινδυνεύει και φοβάμαι πως η σχιζοφρένεια δεν
απέχει πολύ απ’ αυτήν την κατάσταση. Βέβαια, το
να το μετατρέψετε όλο αυτό προς όφελός σας εκμαιεύοντας αυτό το κάτι που θα σας αναπτερώσει
βρίσκεται αποκλειστικά και μόνο στο δικό σας χέρι.
είστε ζωγράφος, καλλιτέχνης δηλαδή, κι αυτό το
χάρισμα που σας έχει δοθεί με κάνει να σας κατα-
νοώ απόλυτα. Όχι, δεν έχει κάτι ο οργανισμός σας
που πρέπει να μας απασχολήσει. Πάσχετε όμως από
κάτι χειρότερο. από μια πάθηση που τυχαίνει σε κά-
ποιους σαν εσάς να την αποκτούν. Ονομάζεται “δη-
μιουργικό τέλμα”, με χαρακτηριστικό την αδυνα-
μία ανεύρεσης νέων θεμάτων και στόχων. Και για
να σας καθησυχάσω, γιατί βλέπω κάποιες σταγόνες
ιδρώτα να στάζουν από το μέτωπό σας, αυτό είναι
ένα σύνηθες φαινόμενο στους καλλιτέχνες. απλώς
εσείς του έχετε δημιουργήσει οντότητα, επιτρέπο-
ντάς του να σφηνωθεί στα βάθη του νου σας και να
σας ελέγχει, λες και πρόκειται για κάποια συμπα-
ντική αναγκαιότητα. τόση έπαρση πια… Πώς γί-
νεται να θεωρείτε ότι όλος ο κόσμος γυρίζει γύρω
από σας και ασχολείται με το αν έχετε έμπνευση
ή όχι; Και μάλιστα σε τόσο δύσκολες εποχές! Και
τώρα επίτρεψέ μου να σου μιλήσω ως φίλη που ενδι-
αφέρεται για σένα και όχι ως επαγγελματίας. είναι
απαράδεκτο ένας ζωγράφος του δικού σου κύρους
να έχει καταφέρει να μετατρέψει την ευφυΐα του σε
βλακεία και λόγω αυτής της βλακείας να έχει εφιάλ-
τες, αϋπνίες, πονοκεφάλους και εφίδρωση άνευ λό-
γου. Και όλα αυτά επειδή στέρεψε η έμπνευσή του.
σιγά το πράγμα! αναλογίστηκες αν αυτό είναι κάτι
προσωρινό; Ή θεωρείς τον εαυτό σου υπεράνθρω-
πο, που οφείλει να βρίσκεται σε συνεχή δημιουρ-
γία; σύνελθε! Δεν οφείλεις τίποτα στην τέχνη ούτε
η τέχνη σου οφείλει. απομυθοποίησε τον δαίμονα
που σε στοιχειώνει και σε διαβεβαιώνω ότι θα νιώ-
σεις μεγάλη ανακούφιση. αν το καταφέρεις, η λύση
στο πρόβλημα θα λάμψει μπροστά σου από κει που
δεν το περιμένεις. Πόσο περίπλοκο και βασανιστι-
κό το “ασυνείδητο”! Θέλει κουράγιο και θάρρος να
περάσει στο “υποσυνείδητο” και να γίνει συνείδη-
ση. αυτό βέβαια δεν είναι πάντα καλό, γιατί μια συ-
νείδηση μπορεί να είναι αρρωστημένη. εγώ όμως
μιλάω για μια υγιή συνείδηση. Και πιστεύω ακρά-
δαντα ότι η δική σου είναι υγιής. Όπως και η ψυχή
σου. Ψυχή… Πόσο ακατόρθωτα η κατανόηση και
το ξεκλείδωμα αυτής της ουσίας. τελευταία μελε-
τάω μια σπουδαία επαναστατική θεωρία που ονο-
μάζεται Ψυχανάλυση και τα αναλύει όλα αυτά. Κρίμα όμως που έχει τις ρίζες της σε μια χώρα που το
γερμανικό ράιχ επιθυμεί να την προσαρτήσει στις
νοσηρές και βίαιες αγκάλες του. Ζούμε στο 1937, σε μια χρονιά που επικρατεί ανησυχία, γιατί η μυρω-
διά του πολέμου έχει απλωθεί από τη μία άκρη έως
την άλλη στη χώρα μας. ευτυχώς, είμαστε σε μια
χώρα που προστατεύει ελευθερίες και δικαιώματα.
το τραγικό όμως είναι ότι έχουν αρχίσει να παρεισ-
δύουν επικίνδυνα ξένα σώματα που έχουν σκοπό
να καταλύσουν αυτά τα κεκτημένα… ας γυρίσου-
με όμως σε σένα. Διαγιγνώσκω ότι δεν σου χρειάζεται φαρμακευτική αγωγή. αυτό που επείγει είναι
να κάνεις πιο συχνές εξόδους, να παρατηρείς τους
ανθρώπους –γιατί, απ’ ό,τι θυμάμαι, δεν είσαι και το
πιο κοινωνικό άτομο–, να νιώσεις το μεγαλείο της
θνητότητας από τον τρόπο που συμπεριφέρονται
και να πας πίσω στον χρόνο. τότε που πίστευες ότι
ήσουν αθάνατος. με άλλα λόγια, να σκαλίσεις μνή-
μες από την παιδική σου ηλικία. είναι πολύ πιθα-
νόν να έχεις κάποια αναλαμπή ανατρέχοντας εκεί.
Έρχονται δύσκολα χρόνια, αγαπητέ τσάρλι, κι αυτά
που σε έχουν καταντήσει έτσι είναι άνευ ουσίας.
Κλείσε την πόρτα λοιπόν στους φανταστικούς δαί-
μονές σου και μη σε δω ξανά έτσι όπως είσαι τώρα,
γιατί δεν θα σε δεχτώ. μπορείς να πηγαίνεις».
Η σάρα τόμσον είχε θέση νευρολόγου-ψυχία-
τρου στο Royal Free Hospital του Λονδίνου. μελε-
τούσε με πάθος τις σύγχρονες θεωρίες με θέμα την
Ψυχιατρική και σκοπός της ήταν η διεξοδική ανά-
λυση κάθε περίπλοκου χαρακτήρα που όφειλε να αντιμετωπίσει.
Προσπαθούσε να δίνει, εφόσον αυτό ήταν εφι-
κτό, λύσεις απλές, χωρίς περίπλοκους συνειρμούς
για να προβάλλει την επιστημονική της κατάρτιση.
Και, το κυριότερο, η ιδέα του να δέχεται και να
ι όμως, τα παραμύθια είχαν καταφέρει να
του προκαλέσουν συγκίνηση και να τον
βοηθήσουν να νικήσει τον πανικό που
μαχαίρωνε την ψυχή του.
«Δημιουργικό τέλμα» ήταν η γνωμάτευση της
ψυχιάτρου γι’ αυτόν.
Βρήκε πέντε
με όσο το
δυνατόν πιο ρεαλιστικό τρόπο τους ήρωες των
παραμυθιών που είχε διαβάσει.
Ένα μεσημέρι, μπαίνοντας σπίτι του, βρήκε ένα
γράμμα από άγνωστο αποστολέα, που έφερε τα
πάνω κάτω. Τα τέσσερα από τα πέντε μικρά πορτρέτα είχαν κλαπεί.
Από εκείνη την ημέρα άρχισε μια σκληρή πε-
ριπέτεια για τον ζωγράφο Τσάρλι Λέσαρτ, που,
χωρίς να ξέρει τον λόγο, βρέθηκε ν’ ανακαλύπτει
εγκλήματα που στοίχειωναν το παρελθόν. Και
αυτό ήταν μόνο η αρχή.
Είχε καταλάβει ότι ακόμα και τα πιο ακραία παραμύθια ωχριούσαν μπροστά στη σκληρή πραγματικότητα.
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα | ΤΗλ.: 210 64 31 108 ocelotos@ocelotos.gr | www.ocelotos.gr
ISBN 978-618-205-456-7