Η διδασκαλία των ξένων γλωσσών από την Αρχαιότητα ως τις μέρες μας

143 × 210 SPINE: 7.5 FLAPS: 70

Π

ISBN 978-618-205-084-2

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα | ΤΗΛ.: 210 64 31 108 ocelotos@ocelotos.gr | www.ocelotos.gr

Η διδασκαλία των ξένων γλωσσών από την Αρχαιότητα ως τις μέρες μας

ISBN 978-960-564-746-9 Εκδ. Οσελότος, 2019

Θεμιστοκλής Παπαδόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στον τόπο καταγωγής του, τα Ιωάννινα. Σπούδασε στα πανεπιστήμια Université de Savoie και Paris 3 Sorbonne, Nouvelle όπου έγινε διδάκτωρ στην Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία και Διδακτική Γλωσσών και Πολιτισμών. Τομείς έρευνάς του είναι οι γλωσσικές και εκπαιδευτικές πολιτικές, η διδακτική των ζωντανών γλωσσών και η οικονομία της εκπαίδευσης. Σήμερα εργάζεται ως επιχειρηματίας. Έχει πραγματοποιήσει διαλέξεις και δημοσιεύσει μελέτες στα εξής πανεπιστήμια:

•

οιες γλώσσες διδάσκονταν ως ξένες ανά τους αιώνες; Ποια ήταν η πρώτη διεθνής γλώσσα; Ποιες μέθοδοι διδασκαλίας επικρατούσαν και για ποιο λόγο; Ποια ήταν η έννοια της ξένης γλώσσας και πώς εξελίχθηκε; Πώς διδάσκονται οι ξένες γλώσσες σήμερα και ποιο είναι το μέλλον της ξενόγλωσσης διδασκαλίας; Αυτά και άλλα ερωτήματα αναζητούν απάντηση στο παρόν βιβλίο για την εξέλιξη της διδασκαλίας των ξένων γλωσσών από την επινόηση της γραφής μέχρι την ψηφιακή εποχή.

ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Διαβάστε επίσης...

Ο

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ο σ ε λ ότ ο ς

• Flinders University Adelaide, Αυστραλία • Université Bordeaux – Montaigne, Γαλλία • Università Degli Studi Di Perugia, Ιταλία • Cardinal Stefan Wyszynski University Warsaw, Πολωνία • Katolickiego Universytetu Lublin, Πολωνία • Madras University, Ινδία • Université Mohammed V Rabat, Μαρόκο

Η διδασκαλία των ξένων γλωσσών από την Αρχαιότητα ως τις μέρες μας

ΤΙΤΛΟΣ

Η διδασκαλία των ξένων γλωσσών από την Αρχαιότητα ως τις μέρες μας ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Θεμιστοκλής Παπαδόπουλος ΣΕΙΡΑ

Επιστημονικά [5358] 0421/06 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ

Όλγα Παλαμήδη LAYOUT - DESIGN Myrtilo, Λένα Παντοπούλου COPYRIGHT© 2021 Θεμιστοκλής Παπαδόπουλος ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ

Αθήνα, Απρίλιος 2021 ISBN 978-618-205-084-2

Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν.

2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ:

Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 E-MAIL: ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr

ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΉΣ ΠΑΠΑΔΌΠΟΥΛΟΣ

Η διδασκαλία των ξένων γλωσσών από την Αρχαιότητα ως τις μέρες μας

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΡOΛΟΓΟΣ....................................................................................... 9 ΜΈΡΟΣ 1. ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ.......................................................... 13 Κεφάλαιο 1. Οι αρχαιότερες πηγές: Μεσοποταμία.................... 13 1. Η Φυσική Μέθοδος................................................................ 13 2. Οι γλώσσες και η δημιουργία της γραφής........................... 14 3. Η πρώτη διδασκαλία μιας ξένης γλώσσας.......................... 16 Κεφάλαιο 2. Η διδασκαλία μιας δεύτερης γλώσσας σε Αίγυπτο και Ελλάδα.................................................................. 19 1. Η γλωσσική εκπαίδευση στη φαραωνική Αίγυπτο............. 19 2. Η διδασκαλία των αρχαιότερων ελληνικών στην αρχαία Ελλάδα.............................................................22 Κεφάλαιο 3. Η διδασκαλία των ξένων γλωσσών στη Ρώμη.....26 1. Η πρώτη επαφή των Ρωμαίων με τα ελληνικά...................26 2. Οι γλώσσες και το ρωμαϊκό εκπαιδευτικό σύστημα...........28 Κεφάλαιο 4. Η ξενόγλωσση διδασκαλία κατά την Ύστερη Αρχαιότητα........................................................................ 31 1. Οι κοινωνικές και γεωπολιτικές αλλαγές στον ρωμαϊκό κόσμο....................................................................... 31 2. Η γλωσσική κατάσταση και η εκπαίδευση στη Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία........................................... 33 ΜΈΡΟΣ 2. ΜΕΣΑΊΩΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΈΝΝΗΣΗ..................36 Κεφάλαιο 5. Τα λατινικά και οι νέες γλώσσες............................36 1. Η εμφάνιση νέων γλωσσών στην Ευρώπη...........................36 2. Η διδασκαλία των λατινικών στον Μεσαίωνα...................40

–5–

3. Η διδασκαλία των νέων γλωσσών στα πρότυπα της λατινικής........................................................................42 Κεφάλαιο 6. Η διδασκαλία των ξένων γλωσσών στην Αναγέννηση...........................................................................45 1. Η οικοδιδασκαλία..................................................................45 2. Ο Κομένιος και η επιστήμη της Διδακτικής........................49 Κεφάλαιο 7. Η Παραδοσιακή Μέθοδος....................................... 52 1. Γενικά χαρακτηριστικά της Παραδοσιακής Μεθόδου....... 52 2. Η αποτελεσματικότητα της Παραδοσιακής Μεθόδου στην εκμάθηση ξένων γλωσσών...........................................54 ΜΈΡΟΣ 3. ΕΙΚΟΣΤΌΣ ΑΙΏΝΑΣ............................................... 57 Κεφάλαιο 8. Η Άμεση Μέθοδος................................................... 57 1. Οι βασικές αρχές της Άμεσης Μεθόδου............................... 57 2. Τα υπέρ και τα κατά της Άμεσης Μεθόδου........................ 59 3. Τα προγράμματα Γλωσσικής Εμβάπτισης........................... 61 Κεφάλαιο 9. Οι οπτικοακουστικές μέθοδοι................................64 1. Η Μέθοδος του Στρατού .......................................................64 2. Η Ακουστικο-προφορική Μέθοδος......................................66 3. Η Οπτικοακουστική Μέθοδος..............................................68 4. Η Ολοκληρωμένη Δομική Οπτικοακουστική Μέθοδος..... 71 Κεφάλαιο 10. Η Επικοινωνιακή Προσέγγιση............................. 75 1. Οι καινοτομίες της Επικοινωνιακής Προσέγγισης.............. 75 2. Η εφαρμογή και η αποτελεσματικότητα της Επικοινωνιακής Προσέγγισης............................................... 78 ΜΈΡΟΣ 4. ΣΎΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΉ.............................................. 81 Κεφάλαιο 11. Η θέση των ξένων γλωσσών στον σύγχρονο κόσμο.................................................................... 81 1. Οι νέες κοινωνικές, γλωσσικές και εκπαιδευτικές ανάγκες στα τέλη του 20ού αιώνα....................................... 81

–6–

2. Οι πρώτες αλλαγές στην ευρωπαϊκή γλωσσική πολιτική....84 Κεφάλαιο 12. Το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες................................................................................88 1. Ιστορικό και λόγοι δημιουργίας............................................88 2. Οι βασικές αρχές του Πλαισίου και η εφαρμογή τους....... 91 3. Ο Ευρωπαϊκός Φάκελος Γλωσσών και το Ευρωπαϊκό Γλωσσικό Διαβατήριο............................................................96 Κεφάλαιο 13. Το μέλλον της ξενόγλωσσης εκπαίδευσης.........99 1. H παγκόσμια επιρροή του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς..............................................................99 2. Άλλα προγράμματα και έρευνες για την ξενόγλωσση εκπαίδευση........................................................................... 102 3. Νέες συνθήκες για μια πολύγλωσση εκπαίδευση............. 104 ΕΠΊΛΟΓΟΣ.................................................................................... 107 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ............................................................................ 111 α. Ελληνική – Ελληνόγλωσση................................................ 111 β. Ξενόγλωσση.......................................................................... 112 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΚΥΡΙΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ...................................... 119 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ.............................................................................. 121

–7–

ΠΡOΛΟΓΟΣ Η ανάγκη επικοινωνίας μεταξύ αλλόγλωσσων ανθρώπων και κοινωνιών δεν είναι κάτι νέο, υπάρχει από τις απαρχές του ανθρώπινου είδους. Έτσι προέκυψε η διδασκαλία και η εκμάθηση ξένων γλωσσών. Όποια και αν ήταν τα κίνητρα, οικονομικά, γεωπολιτικά ή κοινωνικά, ο άνθρωπος δεν έπαψε να μαθαίνει ξένες γλώσσες.1 Στην εποχή μας η ανάγκη ξενόγλωσσης επικοινωνίας και εκμάθησης περισσότερων γλωσσών είναι πιο έντονη από ποτέ.2 Το παρόν βιβλίο γράφτηκε με σκοπό να παρουσιάσει την εξέλιξη της ξενόγλωσσης εκπαίδευσης από την αρχαία Μεσοποταμία (από όπου διαθέτουμε τις παλαιότερες σωζόμενες πηγές) μέχρι τις σύγχρονες διδακτικές τάσεις και γλωσσικές πολιτικές που εφαρμόζονται στην Ευρώπη αλλά και σε άλλες ηπείρους. Έτσι ο αναγνώστης μπορεί να έχει μια γενική ιδέα για το πώς διδάσκονταν οι ξένες γλώσσες παλαιότερα, αλλά και σήμερα, ποιες γλώσσες ήταν οι πιο δημοφιλείς και γιατί, αλλά και αν υπάρχει μια ενιαία διδακτική γραμμή που να αφορά κάθε ομιλούμενη γλώσσα στις μέρες μας. Αρχικά θα πρέπει να διευκρινιστεί τι ονομάζουμε «ξένη γλώσσα». Όπως υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί ορισμοί για το τι είναι γλώσσα, είναι λογικό να υπάρχουν και για πιο συγκεκριμένες κατηγορίες, όπως η μητρική, η δεύτερη ή η ξένη γλώσσα. Για το παρόν βιβλίο ξένη γλώσσα ονομάζεται η μητρική γλώσσα ενός συνόλου ατόμων που μπορεί να διδαχτεί από τους θεσμούς ενός άλλου συνόλου ατόμων του οποίου δεν είναι η ομιλούμενη γλώσσα. Η εκμάθηση σε κάποιο σχολικό ή εκπαιδευτικό περιβάλλον μιας φυσικής γλώσσας (ανα1 GERMAIN Claude. Evolution de l’enseignement des langues: 5000 ans d’histoire, Paris, Clé International, 1993, p. 21.

2 MARTINEZ Pierre. La didactique des langues étrangères, Paris, Presses Universitaires de France, 1996, p. 3.

–9–

γνωρισμένης ή μη) που δεν είναι μητρική, ονομάζεται «ξενόγλωσση διδασκαλία».3 Αν και στα πρώτα κεφάλαια είναι απαραίτητο να γίνει λόγος για τη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών και των λατινικών ως δεύτερων ή ως ξένων γλωσσών, το παρόν βιβλίο θα επικεντρωθεί στην εκμάθηση και διδασκαλία των ζωντανών γλωσσών. Δεν θα γίνει αναφορά για το πώς διδάσκονται αυτές οι δύο γλώσσες στις μέρες μας, γιατί δεν ομιλούνται πλέον και έχουν πάψει να αποτελούν μέσο επικοινωνίας. Η αντίληψη για το τι πρέπει να διδάσκεται από μια γλώσσα άλλαξε με το πέρασμα των αιώνων, ξεκινώντας από λεξιλόγιο-γραμματική, μέχρι την έννοια της γλώσσας-πολιτισμού που κυριαρχεί σήμερα. Η διδακτική και παιδαγωγική αντίληψη γνώρισε επίσης πολλές εξελίξεις, αρχικά με ακαδημαϊκού τύπου δίγλωσσα μαθήματα επικεντρωμένα στον εκπαιδευτικό, φτάνοντας σε απευθείας διαλόγους στην ξένη γλώσσα με το μάθημα να επικεντρώνεται στον μαθητή. Το ίδιο συνέβη και με το διδακτικό υλικό, ξεκινώντας από λογοτεχνικά και φιλοσοφικά κείμενα, μέχρι το διαδίκτυο και τα οπτικοακουστικά μέσα. Στο παρόν βιβλίο θα γίνει προσπάθεια παρουσίασης, περιγραφής και κριτικής των μεθόδων διδασκαλίας που εφαρμόστηκαν παγκοσμίως, βασιζόμενη στις διδακτικές τάσεις της κάθε εποχής και όχι σε κάποιο συγκεκριμένο διδακτικό βιβλίο ή διδακτική μέθοδο κάποιας συγκεκριμένης γλώσσας. Όταν μιλάμε για μεγάλες ιστορικές περιόδους, συχνά υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με το πότε αρχίζουν και πότε τελειώνουν, ειδικά για μακρινές εποχές όπως η Αρχαιότητα και ο Μεσαίωνας. Στην παρούσα μελέτη θα ληφθεί υπόψη η παραδοσιακή χρονολόγηση που θέτει ως τέλος της Αρχαιότητας το 476 μ.Χ. και του Μεσαίωνα το 1453 για λόγους κατα-

3

DABENE Louise. Repères sociolinguistiques pour l’enseignement des langues, Paris, Hachette, 1994, p. 29.

– 10 –

νόησης και ευκολίας στη χρονολογική ταξινόμηση κάποιων γεγονότων. Όσον αφορά την επιστημονική ορολογία σχετικά με την ξενόγλωσση διδασκαλία, υπήρξαν πολλές ονομασίες τα τελευταία χρόνια, όπως Εφαρμοσμένη γλωσσολογία,4 Διδακτική γλωσσών και ο νεότερος μέχρι σήμερα όρος Διδακτική γλωσσών και πολιτισμών. Στην παρούσα μελέτη θα χρησιμοποιηθούν οι ονομασίες που επικρατούσαν ανάλογα με την κάθε εποχή που εξετάζουμε. Υπάρχουν επίσης πολλές απόψεις και ορισμοί για το τι είναι γλώσσα και ποιος ο ρόλος της στην εκπαίδευση, τι είναι γλωσσική συμπεριφορά κλπ.5 Εδώ πρόκειται για ένα περίπλοκο ζήτημα και η παρούσα μελέτη για λόγους χωρητικότητας αλλά και κατανόησης από τον απλό αναγνώστη θα επικεντρωθεί μόνο στο διδακτικό κομμάτι της γλώσσας, δηλαδή στην εφαρμογή των θεωριών, και όχι στις ίδιες τις θεωρίες. Στα τελευταία κεφάλαια του βιβλίου αναφέρεται σε πολλά σημεία ο όρος γλώσσα-πολιτισμός και γίνεται λόγος για τις πολιτισμικές διαστάσεις της ξενόγλωσσης διδασκαλίας. Λέγοντας πολιτισμό (ή κουλτούρα) εννοούμε τις τέχνες, τις επιστήμες, τα ήθη, τις αντιλήψεις και τις συνήθειες που αποκτά ο άνθρωπος μέσα σε ένα κοινωνικό σύνολο.6 Η παρούσα μελέτη θα επικεντρωθεί στον ρόλο και στη σημασία της διδακτικής των ξένων πολιτισμών γενικότερα και όχι σε πολιτισμούς συγκεκριμένων χωρών. Συχνά στη διδασκαλία των ξένων γλωσσών γίνεται λόγος για την ενδόγλωσση και την εξώγλωσση κατάσταση εκμάθησης. Ενδόγλωσση ονομάζεται όταν ο μαθητής μαθαίνει μια γλώσσα στη χώρα στην οποία ομιλείται, και εξώγλωσση όταν τη μαθαίνει στη χώρα του ή σε άλλο μέρος στο οποίο δεν ομι-

4 5 6

ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗΣ Γεώργιος. Θεωρητική γλωσσολογία, Αθήνα, 1998, σελ. 25.

LYONS John. Language and linguistics, Cambridge University Press, 1981, p. 20.

BEACCO Jean-Claude. L’altérité en classe de langue, Paris, Didier, 2018, p. 51.

– 11 –

λείται.7 Στο παρόν βιβλίο θα εξεταστούν και οι δύο καταστάσεις εκμάθησης σύμφωνα με τις εκπαιδευτικές συνθήκες και τις μεθοδολογίες που δημιουργήθηκαν από την Αρχαιότητα ως τις μέρες μας. Σε πολλά σημεία του βιβλίου γίνεται λόγος για την έννοια της διγλωσσίας στην εκπαίδευση, η οποία διαφέρει από την έννοια της διγλωσσίας στον άνθρωπο. Δίγλωσσα ονομάζονται τα άτομα που κατέχουν άψογα δύο γλωσσικά συστήματα8 ή αλλιώς τα άτομα που έχουν δύο μητρικές γλώσσες.9 Δίγλωσση εκπαίδευση (ή δίγλωσσο εκπαιδευτικό σύστημα) είναι αυτή που πραγματοποιείται εξ ολοκλήρου ή εν μέρει σε δύο γλώσσες. Το παρόν βιβλίο θα επικεντρωθεί στο φαινόμενο της δίγλωσσης εκπαίδευσης στις περιπτώσεις όπου χρησιμοποιήθηκε και όχι στη διγλωσσία στον άνθρωπο, έννοια που χρήζει ξεχωριστής μελέτης. Σκοπός του παρόντος βιβλίου είναι επίσης να καλύψει ένα κενό που υπάρχει στην ελληνική βιβλιογραφία σχετικά με την ιστορία της ξενόγλωσσης εκπαίδευσης, και δεν απευθύνεται αποκλειστικά σε ερευνητές και γλωσσολόγους αλλά σε οποιονδήποτε εκπαιδευτικό ή μαθητή επιθυμεί να μάθει κάτι παραπάνω για την πορεία και τις μεθόδους εκμάθησης των ξένων γλωσσών στον κόσμο. Για αυτό και έγινε κάθε προσπάθεια για μια όσο το δυνατόν κατανοητή παρουσίαση του έργου.

7

DABENE Louise “Le contexte d'enseignement – apprentissage” dans DABENE L., CICUREL F., LAUGA – HAMID M. – C., FOERSTER C., Variations et rituels en classe de langue, Paris, Didier, 1990, p. 9.

8 DABENE Louise. Repères sociolinguistiques pour l’enseignement des langues, op. cit., p. 83.

9 Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις ή κανόνες για να είναι κάποιο άτομο δίγλωσσο. Κατά κανόνα, ένα παιδί μαθαίνει πρώτα τη γλώσσα της μητέρας του, για αυτό και ονομάζεται «μητρική γλώσσα». Δύο μητρικές γλώσσες υπάρχουν πολλές φορές αν ένας εκ των δύο γονιών είναι αλλόγλωσσος, αλλά και αν η οικογένεια χρησιμοποιεί κατ’ οίκον γλώσσα διαφορετική από αυτήν του περιβάλλοντος χώρου. Για αυτό και η διγλωσσία παρατηρείται συχνά σε παιδιά που προέρχονται από μικτούς γάμους, από οικογένειες μεταναστών ή από γλωσσικές μειονότητες.

– 12 –

ΜEΡΟΣ 1

ΑΡΧΑΙOΤΗΤΑ Κεφάλαιο 1 Οι αρχαιότερες πηγές: Μεσοποταμία

1. Η Φυσική Μέθοδος Γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι κατά την περίοδο της προϊστορίας υπήρξε επικοινωνία μεταξύ αλλόγλωσσων πληθυσμών, καθώς και συναλλαγές αγαθών κάθε είδους. Έτσι, μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι πρώτες ξένες γλώσσες μαθαίνονταν με την άμεση επαφή και επικοινωνία μεταξύ των συναλλασσόμενων. Αυτή η διαδικασία εκμάθησης, η πιο απλή και αρχαιότερη όλων, ήταν βασισμένη στην απομνημόνευση και στην επανάληψη λέξεων και φράσεων που ανταλλάσσονταν μεταξύ των αλλόγλωσσων κατά τη συνομιλία. Περιλάμβανε επίσης κάθε άλλο μη προφορικό τρόπο επικοινωνίας, όπως κινήσεις, μιμήσεις και νοήματα. Δεν έπαψε ποτέ να εφαρμόζεται κατά το πέρασμα των αιώνων με τις παραμονές σε αλλόγλωσσα μέρη και τη συνεχή ανάπτυξη των ανθρώπινων επαφών και συναλλαγών. Είναι περισσότερο μια διαδικασία αυτο-εκμάθησης του προφορικού λόγου μέσω των διαλόγων και της συναναστροφής, και όχι διδασκαλία, και ονομάζεται Φυσική Μέθοδος. Πρόκειται για τον πιο συνήθη και αποτελεσματικό τρόπο εκμάθησης μιας ξένης γλώσσας άνευ διδασκαλίας. Μέσω της καθημερινής και διαρκούς επαφής με την ξένη γλώσσα ο χρή-

– 13 –

143 × 210 SPINE: 7.5 FLAPS: 70

Π

ISBN 978-618-205-084-2

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα | ΤΗΛ.: 210 64 31 108 ocelotos@ocelotos.gr | www.ocelotos.gr

Η διδασκαλία των ξένων γλωσσών από την Αρχαιότητα ως τις μέρες μας

ISBN 978-960-564-746-9 Εκδ. Οσελότος, 2019

Θεμιστοκλής Παπαδόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στον τόπο καταγωγής του, τα Ιωάννινα. Σπούδασε στα πανεπιστήμια Université de Savoie και Paris 3 Sorbonne, Nouvelle όπου έγινε διδάκτωρ στην Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία και Διδακτική Γλωσσών και Πολιτισμών. Τομείς έρευνάς του είναι οι γλωσσικές και εκπαιδευτικές πολιτικές, η διδακτική των ζωντανών γλωσσών και η οικονομία της εκπαίδευσης. Σήμερα εργάζεται ως επιχειρηματίας. Έχει πραγματοποιήσει διαλέξεις και δημοσιεύσει μελέτες στα εξής πανεπιστήμια:

•

οιες γλώσσες διδάσκονταν ως ξένες ανά τους αιώνες; Ποια ήταν η πρώτη διεθνής γλώσσα; Ποιες μέθοδοι διδασκαλίας επικρατούσαν και για ποιο λόγο; Ποια ήταν η έννοια της ξένης γλώσσας και πώς εξελίχθηκε; Πώς διδάσκονται οι ξένες γλώσσες σήμερα και ποιο είναι το μέλλον της ξενόγλωσσης διδασκαλίας; Αυτά και άλλα ερωτήματα αναζητούν απάντηση στο παρόν βιβλίο για την εξέλιξη της διδασκαλίας των ξένων γλωσσών από την επινόηση της γραφής μέχρι την ψηφιακή εποχή.

ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Διαβάστε επίσης...

Ο

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ο σ ε λ ότ ο ς

• Flinders University Adelaide, Αυστραλία • Université Bordeaux – Montaigne, Γαλλία • Università Degli Studi Di Perugia, Ιταλία • Cardinal Stefan Wyszynski University Warsaw, Πολωνία • Katolickiego Universytetu Lublin, Πολωνία • Madras University, Ινδία • Université Mohammed V Rabat, Μαρόκο