Rotational cleaning:
คืออะไรและทำ�ไมเราจึงควรใช้วธ ิ น ี ี้ Thought leadership
การทำ�ความสะอาดแบบ Rotational cleaning ไม่ใช่เรื่อง ้ ในอุตสาหกรรมประเภท ใหม่: การทำ�ความสะอาดห้องปลอดเชือ เภสัชกรรมและอิเล็กทรอนิกส์กใ็ ช้วธ ิ ท ี �ำ ความสะอาดนี้ แต่การที่อุตสาหกรรมการทำ�ความสะอาดใช้น้ำ�ยาฆ่าเชื้อเพื่ อ ป้องกันการแพร่กระจายของไวรัสโคโรนามากกว่าทีเ่ คยมีมาก ่ งทีเ่ ชือ ้ ไวรัสโคโรนาสายพั นธุก จึงทำ�ให้มค ี วามเสีย ์ ลุม ่ อาการทาง เดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง 2 (Severe acuterespiratory syndrome coronavirus 2 หรือ SARS-Cov-2) จะเกิดความ ้ โรคบาง ต้านทานน้ำ�ยาทำ�ความสะอาดได้ เช่นเดียวกับโรคติดเชือ ่ ก ้ ทีด ่ อ ้ื ยาต่อยาฆ่าเชือ ้ ตัวทีท ี่ ลายเป็นเชือ ถ้ า อย่ า งนั้น คุ ณ ควรทำ � ความสะอาดด้ ว ยวิ ธี Rotational cleaning หรือไม่ ในบทความนี้ เราจะอธิบายว่าความต้านทาน
“ถ้าคุณใช้น้ำ�ยาทำ�ความ สะอาดแบบเดิมทุกครั้ง เชื้ อ โรคอาจจะสามารถ ต้ า นทานน้ำ � ยาทำ � ความ สะอาดชนิดนั้นได้”
้ ได้อย่างไร น้ำ�ยาทำ�ความสะอาดแต่ละประเภททำ�ลาย นัน ้ เกิดขึน ่ ่างกันอย่างไร และคุณสามารถประยุกต์วิธีทำ�ความ จุลชีพทีต สะอาดของคุณได้อย่างไรเพื่ อให้สถานที่ของคุณปลอดภัย สำ�หรับลูกค้า ลูกค้าและพนักงานให้บริการ
การทำ�ความสะอาดแบบ Rotational cleaning คืออะไร อธิบายง่าย ๆ ก็คือ การทำ�ความสะอาดแบบ Rotational cleaning คือ การใช้ทำ�น้ำ�ยาฆ่าเชื้อสลับกันไปมาเพื่ อควบคุมจำ�นวนจุลชีพที่มีอยู่ การใช้ น้ำ�ยาฆ่าเชื้อมากกว่าหนึ่งชนิดจะลดโอกาสที่จุลชีพนั้นจะสร้างความต้านทาน ต่อน้ำ�ยานั้น ๆ ได้
ทำ�ไมเรื่องนี้ถึงสำ�คัญ ้ MRSA พั ฒนาจนมียน ่ อ เราเคยเห็นจุลชีพเช่นเชือ ี ทีด ื้ ยา จากแบคทีเรียทีเ่ คย ใช้ยา Methicillin ควบคุมได้กลายเป็นดื้อยาตัวนี้ การที่จุลชีพจะสามารถพั ฒนาตัวเองให้ด้ือยาได้น้ัน จะต้องมีจุลชีพจำ�นวน หนึ่งที่รอดชีวิตจากการใช้ยาฆ่าพวกมัน ซึ่งทำ�ให้จุลชีพเหล่านี้สามารถขยาย ตัวได้ ข้อได้เปรียบของจุลชีพเหล่านี้ที่สายพั นธุ์อื่นไม่มีที่ทำ�ให้พวกมันรอด ชีวิตก็จะถูกส่งต่อ และสายพั นธุ์ท่ส ี ามารถเจริญเติบโตและเจริญเติบโตได้ดี ก็จะกลายเป็นสายพั นธุ์ที่มีลักษณะเด่น ่ การทำ�ความสะอาดแบบ Rotational cleaning นัน ้ ซึง ในห้องปลอดเชือ ้ เป็น ส่วนหนึ่งของมาตรฐาน ISO-14644-1 จะมีจุลชีพเพี ยงไม่กี่ตัวเท่านั้น แต่ ในสภาพแวดล้อมอื่น จุลชีพจะสามารถเพิ่ มจำ�นวนตัวเองได้เป็นอย่างมาก ถ้าคุณใช้น้ำ�ยาทำ�ความสะอาดแบบเดิมทุกครั้ง เชื้อโรคอาจจะสามารถต้าน ทานน้ำ�ยาทำ�ความสะอาดชนิดนั้นได้
2
ความสามารถในการต้านทานหรือดื้อเกิดขึ้นเพราะน้ำ�ยาฆ่าเชื้อนั้นมีวิธีฆ่าเชื้อ ที่ต่างกัน แปลว่า ไม่ใช่ว่าน้ำ�ยาฆ่าเชื้อทุกตัวจะมีประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อ จุลชีพทุกตัวเท่ากัน น้ำ � ยาบางตั ว อาจมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพในการฆ่ า เชื้ อ แบคที เ รี ย มากแต่ ไ ม่ มี ประสิทธิภาพพอในการฆ่าเชื้อรา น้ำ�ยาบางตัวอาจมีประสิทธิภาพในการฆ่า เชื้อไวรัสแต่ไม่มีประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อเอนโดสปอร์ ้ แบบมีแอลกอฮอลมักจะฆ่าเชือ ้ จุลชีพส่วนมากได้อย่างมี • น้ำ�ยาฆ่าเชือ ประสิทธิภาพยกเว้นพวกเอนโดสปอร์ •
Q uaternary ammonium compounds (QACs หรือ Quats) ทำ�งานโดยทำ�ให้เยื่อหุ้มเซลล์เกิดความไม่สมประกอบทำ�ให้เซลล์ด้าน ่ มสภาพ น้ำ�ยาประเภทนีม ้ ป ในไหลออกมาและเสือ ี ระสิทธิภาพในการฆ่า ้ แบคทีเรีย ไวรัสทีม ่ ไี ขมันหุม เชือ ้ (enveloped virus – SARS-CoV-2) และเชื้อรา
• คลอรีนเป็นสารออกซิไดซิ่งที่ทำ�งานได้ดี น้ำ�ยาฆ่าเชื้อที่มีส่วนผสม ของคลอรีนฆ่าเซื้อโรคส่วนมากได้ซ่ึงรวมไปถึงเอนโดสปอร์ ถ้าใช้ ปริมาณเข้มข้น • ไฮโดรเปอร์ออกไซด์เป็นสารที่ทำ�ให้เกิดปฏิกิริยาสูงและมีแนวโน้ม ฆ่าเขื้อโรคได้ทุกประเภทซึ่งรวมไปถึงเอนโดสปอร์ แต่น้ำ�ยาทำ�ความ สะอาดประเภทนี้มีฤทธิ์รุนแรงต่อพื้ วผิวที่ทำ�ความสะอาด •
สาร biguanide ฆ่าเชื้อโรคโดยการส่งผลต่อผนังของเซลล์และเยื่อ หุ้มเซลล์ แต่อาจจะไม่มีประสิทธิภาพพอที่จะฆ่าจุลชีพที่มีผนังเซลล์ หน้า เช่น เชื้อ SARS-CoV-2 โดยธรรมชาติแล้ว จุลชีพชนิดนี้
“การใช้น้ำ�ยาฆ่าเชื้อที่ต่าง กันไปจะช่วยให้สามารถฆ่า เชื้อโรคได้หลายชนิดขึ้น”
มีความต้านทานต่อผลของ biguanide อยู่แล้ว เอนโดสปอร์นน ้ั ฆ่าให้ตายได้ยากมาก คลอรีนและไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์เป็น ้ สองชนิดทีม ่ ผ เพี ยงน้ำ�ยาฆ่าเชือ ี ลต่อเอนโดสปอร์และมักจะถูกเรียกว่าเป็นน้ำ� ยาฆ่าสปอร์ (sporicidal) การใช้น้ำ�ยาฆ่าเชื้อที่ต่างกันไปจะช่วยให้สามารถฆ่าเชื้อโรคได้หลายชนิดขึ้น ซึ่งนับว่าเป็นสัดส่วนของจำ�นวนจุลชีพที่คุณสามารถฆ่าได้ด้วยการทำ�ความ สะอาด หากคุณคิดว่าการฆ่าเชื้อโรคชนิดต่าง ๆ เหมือนกับแถบแสงแยกสี ้ หากคุณคิดถึงเพี ยงแค่แสงทีค ่ ณ อาจจะทำ�ให้คณ ุ เข้าใจได้งา่ ยขึน ุ เห็น คุณก็ ่ ยูใ่ นสเปคตรัมของแสง แล้วไหนจะรังสีเอ็กซ์เรย์ จะพลาดแสงจำ�นวนมากทีอ และรังสียูวีอีกเล่า เช่นกัน ถ้าคุณทำ�ความสะอาดโดยใช้น้ำ�ยาฆ่าเชื้อที่มีฤทธิ์ ฆ่าเฉพาะเชื้อแบคทีเรีย น้ำ�ยาก็จะไม่มีผลอะไรกับเอนโดสปอร์และจุลชีพชนิด ่ และถ้าคุณทำ�ความสะอาดโดยใช้น�้ำ ยาทำ�ความสะอาดทีม ่ ฤ อืน ี ทธิฆ ์ า่ แบคทีเรีย แต่ไม่มีฤทธิ์ฆ่าไวรัส ก็จะเป็นการสร้างโอกาสให้ไวรัสสามารถเจริญเติบโตได้ ้ ทีซ ่ ง ่ สลับกันใช้แล้วจะครอบคลุม ดี การทำ�ความสะอาดควรใช้น�้ำ ยาฆ่าเชือ ึ่ เมือ
3
้ โรคได้มากชนิดทีส ่ ด ่ ะเป็นไปได้จง ้ การฆ่าเชือ ุ เท่าทีจ ึ จะเป็นการเพิ่ มจำ�นวนเชือ
อุปกรณ์ท่ใี ช้ร่วมกันใน สำ�นักงานใดบ้างที่มีระดับ การสัมผัสเชื้อโรคสูง1
โรคที่สามารถฆ่าได้
แล้วจะใช้อะไรดี แล้วควรจะใช้น้ำ�ยาทำ�ความสะอาดชนิดใดในการทำ�ความสะอาด การใช้น้ำ�ยา ฆ่าสปอร์นั้นเป็นเรื่องสำ�คัญแต่สารที่สามารถฆ่าสปอร์ได้นั้นมีแนวโน้มเป็น
75%
สารที่รุนแรงและไม่เหมาะกับการใช้ทุกวัน ด้วยเหตุนี้จึงแนะนำ�ให้ใช้น้ำ�ยาฆ่า สปอร์สลับกับน้ำ�ยาฆ่าเชื้ออีกชนิดที่สามารถใช้บ่อย ๆ ได้ และยังแนะนำ�ให้ใช้ แอลกอฮอลเพราะมีประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อโรคและยังสามารถกำ�จัดสิ่ง
ของก็อกน้ำ�ทั้งหมด ที่อยู่ในห้องพั ก ของพนักงาน
ตกค้างที่เกิดจากการใช้น้ำ�ยาฆ่าเชื้ออื่น ๆ
บทสรุป แม้ว่าจะยังไม่มีหลักฐานว่าเชื้อ SARS-CoV-2 นัน ้ ดื้อน้ำ�ยาฆ่าเชื้อ แต่ท่ี OCS
48%
เราเชื่อว่าธุรกิจต่าง ๆ ควรจะต้องระมัดระวังในทุกด้านเพื่ อความปลอดภัย ของลูกจ้าง ลูกค้า และพนักงานให้บริการ
ของมือจับ ไมโครเวฟทั้งหมด
ยังมีปัจจัยอื่น ๆ ที่ส่งผลต่อการเลือกใช้น้ำ�ยาฆ่าเชื้อและความถี่ในการใช้น้ำ� ฆ่าเชื้อนั้น ซึ่งรวมไปถึงวิธีการทำ�ความสะอาดสารตกค้าง น้ำ�ยาฆ่าเชื้อนั้นมี ลักษณะอย่างไร ใช้งานได้ง่ายขนาดไหน และผลกระทบที่มีต่อสิ่งแวดล้อม และอื่น ๆ
27%
้ ต่างชนิดทีม ่ ส ่ี อกฤทธิต ่ งจาก มีการแนะนำ�ให้ใช้น�้ำ ยาฆ่าเชือ ี ารเคมีทอ ์ า่ งกันเนือ น้ำ�ยาเหล่านี้จะมีวิธีฆ่าเชื้อที่ต่างกัน นั่นหมายความว่าน้ำ�ยาฆ่าเชื้อเหล่านี้จะมี
ของคีย์บอร์ด ทั้งหมด
ประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อโรคชนิดต่าง ๆ เพื่ อเป็นแนวทาง ผู้เชี่ยวชาญของเราแนะนำ�ว่าให้ใช้น้ำ�ยาฆ่าเชื้อสามชนิดนี้ สลับกันไป คือ แอลกอฮอล น้ำ�ยาฆ่าเชื้อธรรมดาทั่วไป และน้ำ�ยาที่มีฤทธิ์ฆ่า สปอร์ การใช้น้ำ�ยาฆ่าเชื้อมากกว่าหนี่งชนิดจะทำ�ให้เราสามารถฆ่าเชื้อโรคได้ มากชนิดที่สุด
https://investor.kimberly-clark.com/news-releases/ news-release-details/where-germs-are-new-studyfinds-office-kitchens-and-break-rooms
1
4
่ วชาญทีไ่ ด้รบ ผูเ้ ชีย ั ความ ่ ถือในอุตสาหกรรม เชือ ทำ�ความสะอาด ที่ OCS เราทำ�ความสะอาดมา 120 ปี โดยทำ�งาน
จิ๋ว (Micro-droplets) ไปในอากาศโดยหยดจิ๋ว
พนักงานทำ�ความสะอาดของได้รับการฝึกฝนโดย
ร่วมกับลูกค้าในภาคต่าง ๆ เช่น การบิน สถาน
เหล่านี้จะสามารถไปยังพื้ นที่ที่ไม่สามารถทำ�ความ
ใช้โปรแกรมการทำ�ความสะอาด IMPACT 2 ที่ได้
ที่ปลายทางและสถานที่จัดงาน (Destinations
สะอาดด้วยวิธีทั่วไปได้ เรายังมีบริการทำ�ความ
่ ในโปรแกรมนีม ้ ห รับรางวัล ซึง ี ลักสูตรการป้องกัน
and Venues) สาธารณสุข รัฐบาล การผลิตและ
สะอาดสภาวะแวดล้อม การทำ�ความสะอาดห้อง
การติ ด เชื้ อ ด้ ว ย เราให้ คุ ณ ค่ า กั บ งานสำ � คั ญ ที่
บริการเฉพาะกิจ
ครั ว อย่ า งละเอี ย ด และการทำ � ความสะอาดพื้ น
บุคคลเหล่านี้ทำ�และแสดงให้เห็นว่าเราเห็นคุณค่า
ประเภท Hard floor (พื้ นคอนกรีต พื้ นปูน พื้ น
ของพวกเขาผ่านการมอบรางวัล OCS Stars และ
กระเบื้อง พื้ นหิน) และพื้ นพรม
การมีสว ่ นร่วมในการกำ�หนดวันขอบคุณพนักงาน
เราเชื่ อ ว่ า การทำ � ความสะอาดนั้ น ก็ เ หมื อ นกั บ การบำ � รุ ง รั ก ษา นั่ น คื อ ควรเป็ น เรื่ อ งของการ
ทำ�ความสะอาดของคุณประจำ�ปี (Annual Thank
ป้ อ งกั น ไม่ ใ ช่ เ รื่ อ งที่ ค วรทำ � เมื่ อ เกิ ด เหตุ ก ารณ์
เรามีวิธีการทำ�ความสะอาดแบบยั่งยืนที่ลดการใช้
ใดเหตุ ก ารณ์ ห นึ่ ง ขึ้ น วิ ธี ก ารทำ � ความสะอาด
น้ำ�และสารเคมีและมีรอยเท้าคาร์บอนต่ำ�โดยการ
อย่างละเอียด (Deep cleaning) แบบควบคุม
ใช้ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ ที่ ใ ช้ จุ ลิ น ทรี ย์ แ ละผลิ ต ภั ณ ฑ์ ไ บโอ
สถาน-การณ์ ข องเราจะลดความโอกาสการส่ ง
(ผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม) มากที่สุด
ต่อเขื้อโรคและการติดเชื้อโดยการทำ�ความสะอาด
เท่าที่จะเป็นไปได้และไม่ใช้สารฟอสเฟตและสเปรย์
บริเวณที่ทำ�งานและจุดสัมผัสร่วม เช่น ก๊อกน้ำ�
เด็ดขาด เราลงทุนในเทคโนโลยีการทำ�ความสะอาด
มือจับ และสวิตช์ไฟ หลังจากที่ทำ�ความสะอาด
ล่าสุดที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด เช่น การตรวจ
่ ท ่ �ำ งานในแนว จากเพื่ อนร่วมงานทีม ี ก ั ษะของเราทีท
หมดจดแล้ ว เราจะทำ � งานกั บ คุ ณ เพื่ อกำ � หนด
สอบฝีเท้า เพื่ อให้แน่ใจว่าห้องทำ�ความสะอาดของ
หน้าไปจนถึงผู้เชี่ยวชาญด้านอุตสาหกรรมนี้ เรา
ตารางการทำ�ความสะอาดอย่างละเอียด เพื่ อรักษา
เรานั้นมีมาตรฐานความสะอาดสูงสุด และเรายังมี
ทำ�งานร่วมกับลูกค้าเพื่ อตอบสนองการทำ�ความ
มาตรฐานความสะอาดต่อไป
หุ่นยนต์ทำ�ความสะอาดแบบไร้มือจับด้วยขั้นตอน
สะอาดที่มีประสิทธิภาพมากที่สุดที่ลูกค้าต้องการ
และกระบวนการของเรามีความเข้มแข็งจึงทำ�ให้
นัน ่ คือการรักษาสถานทีใ่ ห้สะอาดถูกต้องตามหลัก
ลู ก ค้ า ของเราซึ่ ง รวมไปถึ ง ระบบบริ ก ารสุ ข ภาพ
อนามัยและเพื่ อให้พนักงานของพวกเขาปลอดภัย
แห่งชาติของสหราชอาณาจักร (NHS) เชื่อมั่น
ด้วยการร่วมมือกับลูกค้า เราจะสามารถเข้าใจได้ดี
ทีมผู้เชี่ยวชาญด้านสารพิ ษ (Biohazard) ของ เราได้ รั บ การอบรมเพื่ อรั บ มื อ กั บ ความเสี่ ย ง ด้ า นสุ ข ภาพที่ รุ น แรง ซึ่ ง รวมไปถึ ง กรณี ที่ ไ ด้ รั บ การยื น ยั น ว่ า มี ก ารติ ด เชื้ อ โควิ ด -19 วิ ธี ก าร ทำ�งานของเรารวมไปถึงการพ่ นหมอกควันเคมี หรื อ การทำ � ความสะอาดแบบไฟฟ้า สถิ ต ย์ ซึ่ ง เป็นการพ่ นน้ำ�ยาฆ่าเชื้อและสารชีวฆาตหยดเล็ก
Your Cleaner Day) 3 เรายังดูแลสุขภาพกาย และสุ ข ภาพจิ ต ของเพื่ อนร่ ว มงานของเราผ่ า น ทางโครงการ ต่าง ๆ เช่น โครงการช่วยเหลือ พนักงาน และการอบรม เพื่ อให้ตระหนักถึงปัญหา ด้านสุขภาพจิต
ในพนักงานทำ�ความสะอาดของเรา เราทำ�ความ
้ ว่ามีการใช้พื้นทีไ่ หนบ้างและหาได้วา่ พื้ นทีใ่ ดเป็น ขึน
สะอาดโรงพยาบาลเพื่ อให้สะอาดถูกต้องตามหลัก
่ ม พื้ นทีท ี่ ก ี ารสัมผัสสูง จึงทำ�ให้เราสามารถเสนอวิธี
อนามัย ทำ�ให้บค ุ ลากรทางการแพทย์สามารถสนใจ
การทำ�ความสะอาดที่มีมาตรฐานความสะอาดและ
ดูและผู้ป่วยได้อย่างเต็มที่
สุขอนามัยสูงที่เหมาะสมได้
เกี่ยวกับผู้เขียน อีวอนน์ เทย์เลอร์เริ่มทำ�งานด้านการบริหารทรัพยากรอาคารในฐานะพนักงานทำ�ความสะอาดเมื่อ 26 ปีที่ แล้วและเริ่มทำ�งานกับ OCS ในปี 2015 ในฐานะ Global Head of Cleaning คุณอีวอนน์มีหน้าที่ดูแล ให้เราจัดหาวิธีการทำ�ความสะอาดโดยพนักงานทำ�ความสะอาดที่มีทักษะที่ปลอดภัย มีประสิทธิภาพ และ ยั่งยืนให้กับลูกค้า ในฐานะผู้เชี่ยวชาญด้านการบริการ คุณอีวอนน์ดำ�รงตำ�แหน่งในภาครัฐ เช่น The British Institute of Cleaning Science และ Cleaning and Support Services Association (CSSA)ในฐานะคณะกรรมการ ่ ง ของ CSSA คุณอีวอนน์ท�ำ งานเพื่ อยกระดับอุตสาหกรรมการทำ�ความสะอาดและยังเรียกร้องอย่างต่อเนือ ่ ให้มีการยอมรับว่าการทำ�ความสะอาดนั้นเป็นอาชีพหนึง
2
Yvonne Taylor MBICs, I.C.E Global Head of Cleaning
https://www.ocs.com/uk/news/ocs-impact-training-programme-awarded-innovation-in-product-or-processes-at-iwfm-awards-2019/
3 https://www.fmindustry.com/en/2019/news/47736/Celebrating-the-Contribution-of-Cleaning-Operatives-OCS-Group-UK-ThankYour-Cleaner-Day-2019-cleaning-operatives-Bob-Taylor-cleaning-industry-news-EMEA-Service-Provider-News.htm
5
Par tnership Made Personal
www.pcs.co.th
@PCSThailand
PCSThailand
PCS Security and Facility Service, Ltd. 243 Soi Sukhumvit 101 (Punnavithi) Sukhimvit Road, Bangchak, Prakanong, Bangkok 10260 Thailand
PCSThailandOfficial
Call Centre 1290