Tutor Nowy szkolny słownik ortograficzny

Page 1


Przedmowa

Nowy szkolny słownik ortograficzny jest przeznaczony przede wszystkim dla uczniów gimnazjów i szkół średnich. Jego zadaniem jest służenie pomocą w rozwiązywaniu problemów ortograficznych. Zawarte w nim informacje o poprawnym zapisie wyrazów trudnych ortograficznie uwzględniają najnowsze zmiany w ortografii uchwalone do roku 2000, dlatego tym bardziej może być on pomocny w doskonaleniu poprawności językowej. Nowy szkolny słownik ortograficzny jako jeden z pierwszych wprowadza łączną pisownię partykuły nie z imiesłowami przymiotnikowymi użytymi w znaczeniu czasownikowym. Ta zasada jest nowością w polskiej ortografii, opartą na uchwale Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN z dnia 9 grudnia 1997 roku. Dopuszczalne jest jednak stosowanie pisowni rozdzielnej, dlatego też w części alfabetycznej wprowadzone zostały specjalne oznaczenia ( ) przy tych hasłach, które można zapisywać na dwa sposoby. W Nowym szkolnym słowniku ortograficznym zastosowano jednak tylko pisownię łączną imiesłowów, czyli poprawniejszą. Zawarty w Nowym szkolnym słowniku ortograficznym zasób wyrazów języka polskiego obejmuje słownictwo współczesne ogólne z uwzględnieniem niektórych wyrażeń i zwrotów, jak również tę część słownictwa specjalistycznego, z którą uczniowie gimnazjów i szkół średnich mogą spotkać się na lekcjach z różnych przedmiotów. Ponadto w stosunkowo szerokim zakresie wprowadzone zostały te nazwy własne, które uczeń, szczególnie uczeń szkoły średniej, powinien znać, a których pisownia lub odmiana przysparza kłopotów. Z tego względu w omawianym słowniku rozbudowany został zasób nazwisk wybranych wybitnych twórców kultury i nauki, a w artykułach hasłowych podane zostały trudniejsze formy fleksyjne tworzone od tych nazwisk. Słownik zawiera ponadto wybrane skróty i skrótowce oraz szereg wyrazów zapożyczonych, głównie z języka angielskiego. W słowniku uczeń znajdzie również niezbędne informacje na temat znaczenia i użycia wyrazu, przytaczane za pomocą definicji i kwalifikatorów (np. muz., arch., mit.). Podawane są one jednak tylko przy tych wyrazach, które takiej informacji wymagają. Odnosi się to m.in. do wypadków, gdy dany wyraz, zależnie od znaczenia, ma różną: 1) pisownię, np. Łowiczanin (mieszkaniec Łowickiego) łowiczanin (mieszkaniec Łowicza);

3


Przedmowa

2) odmianę, np. alt (głos) al•tu, al•cie alt (osoba) al•ta, al•cie; al•ty. Kwalifikatory natomiast umiejscowione są przy wyrazach mniej znanych, zwłaszcza specjalistycznych, np. śruta (roln.), niby•jagoda (bot.). Wskazują również na formy wariantywne (np. Chopin a. Szopen) lub też odsyłają do formy przez słownik zalecanej (np. wal•len•rodyzm zob. walenrodyzm). Na podstawie części słownikowej poradnika uczeń może uzyskać głównie informacje o pisowni podstawowej formy wyrazu. Po wyrazach hasłowych zostały podane zakończenia tych form odmiany, które mogą sprawiać trudności w pisowni, np. pianista -iście; -iści mleć mielę; mełł, meł•ła, meł•li; mielony. W słowniku uczeń znajdzie również, obok wyrazów podstawowych, niektóre wyrazy pochodne. Te hasła umożliwiają uzyskanie bezpośredniej informacji o ich poprawnym zapisie. Niemniej jednak w przypadku nieznalezienia poszukiwanego wyrazu uczeń powinien pamiętać, że w wyrazach pokrewnych należy zastosować taką samą pisownię jak w wyrazach podstawowych. Zarówno w wyrazach hasłowych, jak i w formach fleksyjnych poszczególnych wyrazów wskazane zostały za pomocą kropki (•) zalecane miejsca podziału wyrazu przy przenoszeniu do następnej linii. Jest rzeczą oczywistą, że zawarty w części słownikowej zasób wyrazów stanowi tylko część słownictwa języka polskiego, jak też zawiera ograniczoną liczbę wyrazów obcych potrzebnych uczniowi do poprawnego pisania tekstów. Dlatego też uczeń powinien wiedzieć, że w rozstrzyganiu wątpliwości ortograficznych należy szukać pomocy również w omówionych w części wstępnej zasadach pisowni oraz w innych źródłach, np. w podręcznikach, encyklopediach itp. Opracowując Nowy szkolny słownik ortograficzny, wykorzystane zostały następujące źródła: 1. Encyklopedia popularna PWN, wyd. 29., Warszawa 1999. 2. Zasady pisowni polskiej i interpunkcji ze słownikiem ortograficznym – S. Jodłowski, W. Taszycki, wyd. 23., Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1994. 3. Nowy słownik ortograficzny PWN, red. nauk. E. Polański, wyd. 4., Warszawa 1999. 4. Praktyczny słownik poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, red. Andrzej Markowski, wyd. 1., Warszawa 1996. Serdecznie dziękuję dr. Markowi Wiśniewskiemu za cenne spostrzeżenia, które przyczyniły się do wprowadzenia koniecznych poprawek do niniejszego opracowania słownika ortograficznego. Iwona Cieślak

4


Zasady pisowni Polski system ortograficzny opiera się na czterech podstawowych zasadach: fonetycznej, morfologicznej, historycznej i konwencjonalnej. Zasada fonetyczna polega na całkowitym i stałym związku głosek i liter. Zgodnie z tą zasadą każda głoska jest oznaczona jedną i zawsze taką samą literą. W ten sposób piszemy znaczną część wyrazów języka polskiego, np. kot, okno, zamek. Zasada morfologiczna polega na takim samym pisaniu takich samych cząstek znaczeniowych wyrazów, czyli rdzeni, przedrostków i przyrostków, bez względu na ich wymowę w danym wyrazie. We wszystkich formach odmiany i formach pokrewnych zostaje zachowana identyczna postać wyrazu, np. bez [wymowa: bes] – bzu, bzem, bzowy; łyżka [wymowa: łyszka] – łyżek, łyżeczka, łyżeczkowanie. Zasada historyczna opiera się na związku zapisu ortograficznego wyrazu z jego tradycją historyczną. Zasięg stosowania tej zasady w polskiej ortografii jest stosunkowo niewielki. Ogranicza się do odróżniania rz i ż, ó i u, ch i h. Odróżnianie to nie jest oparte na ich współczesnej wymowie, ale na tradycji, np. rzeka, krótki, chór. Zasada konwencjonalna odnosi się do konwencji, czyli umowy. Według tej zasady piszemy wyrazy wielką lub małą literą, stosujemy pisownię łączną lub rozdzielną. Jak wynika z powyższych rozważań, pisownia polska jest przede wszystkim pisownią fonetyczno-morfologiczną, co oznacza, że większość wyrazów w języku polskim piszemy zgodnie z ich wymową albo tak, jak tego wymaga ich forma słowotwórcza lub fleksyjna.

Pisownia ą, ę Litery ą, ę piszemy w wyrazach rodzimych i spolszczonych przed głoskami szczelinowymi f, w, s, z, ś, ź, sz, ż, ch (zgodnie z wymową), np. wąwóz, wąsy, węzeł, gęś, grzęźnie, węszyć, wąż, wąchać. Niezgodnie z wymową piszemy ą, ę w wyrazach rodzimych i spolszczonych przed głoskami zwartymi i zwarto-szczelinowymi p, b, t, d, h, g, c, dz, cz, dż, ć, dź, np. kąpać, rąbać, kąt, prąd, węgiel, idąc, tęcza, rządź. Litery ą, ę piszemy w zakończeniach form czasu przeszłego przed l, ł, np. wziął, płynął, cofnęła, krzyknęła.

5


Zasady pisowni

Literę ą piszemy na końcu wyrazów w następujących formach: z siostrą, nad ciekawą książką, nad nią; piszą, płaczą, idą. Literę ę piszemy na końcu wyrazów takich form, jak: mię, cię, się; imię, kocię, znamię; farbę, ławkę, wodę; maluję, rzeźbię, piszę. Uwaga: W pierwszej osobie liczby pojedynczej czasu teraźniejszego czasowników wiedzieć, powiedzieć, śmieć, jeść, umieć, rozumieć piszemy wiem, powiem, śmiem, jem, umiem, rozumiem.

Pisownia om, em, on, en Grupy om, em, on, en zasadniczo piszemy w wyrazach zapożyczonych: 1. przed spółgłoskami zwartymi i zwarto-szczelinowymi p, b, t, d, c, ć, dź, k, g, np. pompa, bomba, konto, kondycja, konkret, na rencie, konkurs, Kongo; 2. przed spółgłoskami szczelinowymi f, w, s, z, sz, ch, np. komfort, konwój, sensacja, benzyna, konszachty, koncha; Grupy om, em, on, en piszemy także w wyrazach rodzimych przed przyrostkami -ka, -ko, np. kromka, ciżemka, plecionka, stajenka.

Pisownia h, ch Spółgłoska ch jest oznaczana bądź za pomocą połączeń liter ch, bądź za pomocą litery h. Odróżnienie to jest wynikiem zapożyczeń. Nie można zatem różnicy w pisowni między ch i h odnieść do różnicy w wymowie. Można podać jedynie wskazówki dotyczące niektórych typów wyrazów. 1. Piszemy ch, gdy: a) w wyrazach i formach pokrewnych wymienia się z sz, np. mucha – muszka, suchy – suszyć, duch – dusza; b) występuje na końcu wyrazu, np. pech, dach, ruch (wyjątki: druh, Boh, poroh); c) występuje po literze s, np. pascha, schemat, schron. 2. Piszemy h, gdy: a) w wyrazach i formach pokrewnych wymienia się z g, z, ż, np. wahać się – waga, błahy – błazen, druh – drużyna; b) występuje w rozpoczynających wyrazy cząstkach: hiper-, hipo-, hekto-, higro-, np. hiperbola, hipocentrum, hektolitr, higroskop.

6


Zasady pisowni

Pisownia j, i 1. Pisownia j, i po spółgłoskach Piszemy j: a) po spółgłoskach c, s, z, np. emocja, Rosja, poezja; b) po przedrostkach zakończonych na spółgłoskę, np. nadjechać, objąć, odjechać. Po spółgłosce innej niż c, s, z i nie po przedrostku piszemy i, np. biuro, filozofia, hiena, kiosk. 2. Pisownia zakończeń typu -zji, -nii (ni), -mii (mi) a) w rzeczownikach zakończonych na -cja, -sja, -zja piszemy zawsze -ji, np. racji, Grecji, misji, wersji, Azji, poezji; b) w rzeczownikach zakończonych na -ia, występujących po spółgłoskach t, d, r, l, k, g, ch, piszemy zawsze -ii, np. amnestii, komedii, prerii, konwalii, monarchii; c) jeżeli -ia występuje po spółgłosce wargowej, czyli p, b, f, w, m, to:  w wyrazach rodzimych, a także w niektórych przyswojonych piszemy -i, np. Słupi, głębi, Karwi, rękojmi, ziemi;  w wyrazach pochodzenia obcego piszemy -ii, np.

kopii, fotografii, szałwii, ekonomii; d) rzeczowniki na -nia mają zakończenie form na -i w zależności od wymowy:  tam, gdzie zakończenie -nia wymawiamy [-ńa], w dopełniaczu piszemy -ni;  tam natomiast, gdzie zakończenie -nia wymawiamy [-ńja], w dopełniaczu piszemy -nii, np. Gdyni, latarni, skrzyni; aronii, kompanii, opinii. Uwaga: W rzeczownikach obcego pochodzenia zakończonych na -ja oraz na -ia formy dopełniacza liczby mnogiej mają taką samą postać jak formy dopełniacza liczby pojedynczej, np. tej poezji – tych poezji, tej linii – tych linii. 3. Pisownia j, i po samogłoskach Po literze oznaczającej samogłoskę piszemy j, np. kraj, lejek, maluję. Uwaga: Bez względu na wymowę po literze samogłoskowej nie pisze się „ji”, np. stoi (od stoją), szyi (od szyja), żmii (od żmija). 4. Pisownia j, i na początku wyrazów Przed literą oznaczającą samogłoskę piszemy j, np. jazda, język, jodła; natomiast przed literą oznaczającą spółgłoskę piszemy i, np. igła, iskra, Ilona.

7


Ca

Ca (= wapń) cac•ko; -c•kiem; -cek cadyk -ykiem; -ycy a. -ykowie café ndm cal -la; -le, -li Cal•deron: Pedro Cal•deron de la Bar•ca, Pedra Cal•derona de la Bar•ca calów•ka -w•ce; -wek caluch•ny; -ni cał•ka -ł•ce; -łek cało•dniowy; -wi cało•kształt -ł•tu cało•noc•ny; -ni całość -ści; -ści całować -łuję całun -nu, -nie cały; cali; cal•szy Cam•bridge ndm cam•ping zob. kemping Camus: Al•bert Camus, Al•berta Camusa a. Al•berta Camus Cannes ndm cap -pa capstrzyk -ku car cara, carze; carowie, carów car•ski; -scy casanowa (uwodziciel) -wie cąż•ki -ż•ków CB-Radio CB-Radia a. ndm CD (= compact disk) cdn. (= ciąg dalszy nastąpi) CD-ROM CD-ROM-a a. CD-ROM-u, CD-ROM-ie; CD-ROM-ów C-dur cebrzyk -ka cebula -buli; -bul cech -chu; -chów cecha cesze; -cech cech•mistrz -rza; -rzowie a. -rze, -rzów cechować cechuje

cedować -duję cedr -ru, -rze Cedynia -nii ceglany ceglasto•czerwony (czerwony o odcieniu ceglastym) cegła -gle; cegieł Cej•lon -nu; przym.: cejloński cej•loń•ski (od: Cejlon); -scy cekaem -mu cel -lu; -lów cela -li; cel celebra•cja -cji; -cji celofan -nu celować -luję celow•nik -ka; -ki Cel•sius: An•ders Cel•sius, An•der•sa Cel•siusa a. Celsjusz Cel•sjusz: An•ders Cel•sjusz, An•der•sa Cel•sjusza a. Celsius Celt Cel•cie; Cel•towie, Cel•tów cel•tyc•ki (od: Celt); -c•cy cem•browina -nie cem•brzyna -nie cement -n•tu, -n•cie cemen•tow•nia -ni; -ni cen•ny; -n•ni; -n•niej•szy cent -n•ta, -n•cie; -n•ty (skrót: c) cen•taur (mit.) -au•ra, -au•rze; -au•ry, -au•rów cen•traliza•cja -cji cen•tral•ny; -ni: władze centralne, ale: Masyw Centralny cen•trum; -tra, -trów: centrum medyczne, ale: Centrum Zdrowia Dziecka cen•turion -na; -ni a. -nowie cen•ty•metr -ra, -rze; -ry (symbol: cm) cen•zura -rze cen•zus -su cep (przedmiot) -pa a. -pu; -py cep (człowiek) -pa; -py Cepelia -lii ceper -pra, -prze; te -pry, ci -przy, -prów ceramika -ice cerata -acie Cer•ber (mit.) -ra, -rze ceregiele -gieli ceremonia -nii; -nii

44

ceremoniał -ału, -ale; -ałów cer•kiew -r•kwi; -r•kwie, -r•kwi cer•kiew•no•słowiań•ski cerować -ruję certyfikat -atu, -acie Cer•van•tes: Miguel Cer•van•tes, Migue•la Cer•van•tesa cesar•stwo -wa cesarz -rza; -rze a. -rzowie, -rzy (a. -rzów) ce•sja -sji; -sji cetnar -ra, -rze; -ry (skrót: c) cew•ka -w•ce; -wek cez (pierwiastek chem., symbol: Cs) -zu, -zie cezar (tytuł) -ra, -rze; -rowie, -rów cezura -rze; cezur cęgi -gów cęt•ka -t•ce; -tek cęt•kowany cha a. cha! chaber -bra a. -bru, -brze chabeta -ecie cha-cha zob. cza-cza chachar -ra, -rze; -ry chachmęcić -męcę, -męcą; -męć•cie chade•cja -cji chała -ale; -ał chał•ka -ł•ce; -łek chał•tura -rze chał•turzyć -urzę; -urz chałupa -pie Cham (imię bibl.) -ma cham (prostak) -ma; -my cham•stwo -twie chan -nie; -nowie chan•dra -rze chaos -su chaotycz•nie; -ej chapać -pię; -p•cie charakter -ru, -rze; -rów charakterystyka -yce; -yk charakteryza•cja -cji; -cji char•kotać -oczę (a. -ocę), -oczą (a. -ocą); -ocz•cie Char•ków -kowa Charon -na chart (pies) -rta; -rty charytatyw•ny; -ni


Chopinowski

charyzma -mie a. charyzmat charyzmat -atu a. charyzma chasyd -dzie; -dzi chata -acie chcąc nie chcąc chciał•by, chciałaby, chciałoby chciałoby się chciano by chcieć chcę, chcą; chciej•cie chciwiec -w•ca; -w•cy, -w•ców cheder (szkoła żydowska) -ru, -rze; -rów chełbia -bi; -bi Chełm (miasto) -ma; przym.: chełmski chełm•ski (od: Chełm); -scy Chełm•ża -żę; przym.: chełmżyński chełm•żyń•ski (od: Chełmża); -scy: kombinat chełmżyński, ale: Jezioro Chełmżyńskie cheł•pić się -pię się, -pią się; chełp się, chełp•cie się chemia -mii chemicz•no-fizycz•ny (np. wydział chemiczny i fizyczny) chemicz•ny chemikalia -liów chemio•terapia -pii a. chemoterapia chemo•tropizm -zmu, -zmie Cheops Cheopsa: piramida Cheopsa Cheronea -ei, -eę a. Cheroneja Cheroneja -ei, -eję a. Cheronea cherubin -nie; te -ny, ci -ni, -nów Chęciny Chęcin chęciń•ski; -scy: zamek chęciński, ale: Pasmo Chęcińskie chęć chęci; te chęci chęt•ka -t•ce chi, chi a. chi!, chi! chichot (śmiech) -otu; -otów chichotać -oczę (a. -ocę), -oczą (a. -ocą); -ocz•cie Chile ndm; przym.: chilijski chili ndm a. chilli chilij•ski (od: Chile); -scy chilli ndm a. chili Chimera (mit. potwór) -rze chimera (kaprys; ryba) -rze

chimerycz•ny; -ni; -niej•szy chinina -nie Chin•ka -n•ce; -nek Chiny Chin; przym.: chiński Chiń•czyk (człowiek); -ycy chiń•czyk (gra) -ka chiń•ski (od: Chiny); -scy: chińska porcelana, ale: Nizina Chińska chips -sa; -sy chiro•man•cja -cji chirurg -r•ga; -r•dzy a. -r•gowie chiton (szata) -nu chiton (zool.) -na chityna -nie chlać chlam (a. chleję), chlasz (a. chlejesz), chlają (a. chleją); chlaj (a. chlej), chlaj•cie (a. chlej•cie); chlali (a. chleli) chlapać -pię; -p•cie chlas•nąć -nę, -ną; chlaś•nij•cie; -nął, -nęła, nęli; -nąw•szy chleb -ba chlew -wa a. -wu, -wie chlew•nia -ni; -ni chlipać -pię; -p•cie chlor -ru, -rze (symbol: Cl) chloro•fil -lu chloro•form -r•mu chlubić się -bię się, -bią się; chlub się, chlub•cie się chlupać -pię; chlup, chlup•cie chlus•nąć -s•nę, chluś•niesz, -s•ną; -s•nął, -s•nęła, -s•nęli; -s•nąw•szy chłeptać -p•czę (a. -p•cę), -p•czą (a. -p•cą); chłepcz•cie chłod•nąć -nę, -ną; chłódł, chłod•ła, chłod•li chłodziar•ka -r•ce chłodziarz -rza; -rze, -rzy chłodzić -dzę; chłódź a. chłodź, chłódź•cie a. chłodź•cie chłonąć -onę; -oń•cie; -onął, -onęła, -onęli chłon•ka -n•ce chłon•ny; -n•ni, -n•niej•szy chłop -pa; ci -pi, te -py Chłopic•ki: Józef Chłopicki, Chłopic•kiego chłopo•mania -nii

45

chłopo•robot•nik -ikiem; -icy a. chłop-robotnik chłop-robot•nik chłopem-robot•nikiem; chłopi-robot•nicy chłód chłodu, chłodzie; chłodów chmara -arze; chmar chmiel (roślina) -lu Chmielnic•ki: Boh•dan Chmiel•nic•ki, Chmiel•nic•kiego chmura -rze; chmur chmurzyć się -urzę się; -urz się, -urz•cie się choch•la -lę; choch•li a. chochel choch•lik -ka; -ki chochoł -oła, -ole; -oły chociaż chociaż•by Chocim -mia; przym.: chocimski chocim•ski (od: Chocim); -scy choć choć•by Chod•kiewicz: Jan Karol Chod•kiewicz, Chod•kiewicza chodzik -ka; -ki chodź no! chodź•że! choin•ka -n•ce; -nek chojaczek -cz•ka; -cz•ki choj•niak -ka; -ki choj•rak -aka; te -aki, ci -acy cholera -rze choleryk -ykiem; -ycy cholew•ka -w•ce; -wek chomąto -ąta, -ącie; -ąt chomik -ka; -ki Chopin: Fryderyk Chopin, Chopina a. Szopen Chopinow•ski (czyj?); -scy a. Szopenowski

chlipać


chopinowski

chopinow•ski (jaki?) a. szopenowski chorał -ału, -ale; -ałów chorągiew -g•wi; -g•wie, -g•wi chorągiew•ka -w•ce; -wek chorąży -żego, -żym; -żowie, -żych (skrót: chor.) choreo•grafia -fii choroba -bie; -rób chorobo•twór•czy chorób•sko; -sk chory; chorzy chorzow•ski (od: Chorzów); -scy Chorzów -rzowa; przym.: chorzowski chować -am chow-chow (rasa psów) ndm chód chodu chór chóru, chórze; chórów chórzysta -yście; -yści chów chowu chrabąszcz -cza; -cze, -czy a. -czów chrapać -pię; -p•cie Christie: Agata Christie, Agaty Christie, Agatę Christie chrobotać -oczę (a. -ocę), -oczą (a. -ocą); -ocz•cie Chrobry: Bole•sław Chrobry, Chrobrego, o Chrobrym chrom -mu (symbol: Cr) chromatyzm -zmu, -zmie chromolić -lę; -l•cie chromo•sfera -rze chromo•som -mu chronicz•ny chronić, chronię, chronią; chroń•cie chropawy chrupać -pię; -p•cie

choleryk

chrup•ka -p•ce; -pek chrust -ustu, -uście chryja chryi, chryję; chryj chrypa -pie, -pę chrystianiza•cja -cji Chrystus Chrystusa, o Chrystusie, W. Chryste! a. Chrystusie! chryzan•tema -mie chrzan -nu, -nie chrzanow•ski (od: Chrzanów); -scy Chrzanów -nowa; przym.: chrzanowski chrząkać -am chrząst•ka -t•ce; -tek chrząszcz -cza; -cze, -czy a. -czów chrzcić chrzczę, chrzcisz, chrzczą; chrzcij•cie chrzest chrztu, chrzcie chrzest•na -nej, -ną; -ne, -nych chrzest•ny -nego, -nym; -ni, -nych chrześcijanin -anina; -anie, -an chrześcijań•stwo -wie chrześ•niacz•ka -cz•ce; -czek chrześ•niak -akiem; -acy, -aków chrzęst -ęstu, -ęście chrzęst•no•szkieletowe -wych chrzęścić -ęszczę, -ęszczą; -ęść•cie chuchać -am chuchro -chrze; -cher chuć chuci; te chuci a. chucie, chuci chudoba -dobie; -dob chudo•pachołek -ł•ka; te -ł•ki, ci -ł•kowie chudy; chudzi; chud•szy chuligan -na; ci -ni, te -ny chuliganeria -rii Chur•chill: Win•ston Chur•chill, Win•stona Chur•chil•la chwac•ki; -c•cy chwali -lę; -l•cie chwalipięta -pięcie; te -pięty, -pięt a. -piętów chwała -ale, -ałę chwast -astu, -aście chwiać chwieję, chwieją; chwiali

46

a. chwieli chwila -lę; chwil chwycić chwycę, chwycą; chwyć•cie chwyt -ytu; -ytów chyba chybaby chyba że chyba żeby chybić -bię; chyb, chyb•cie chybotać -oczę (a. -ocę, a. -otam), -oczą (a. -ocą, a. -otają); -ocz•cie a. -otaj•cie chył•kiem chyra chyrze chytry; -trzy; -trzej•szy chytrzeć -rzeję, -rzeją chyży; chyż•szy ciachać -am, -ają ciało ciele; ciał ciapać -pię; -p•cie ciasto cieście ciąć tnę, tną; tnij•cie; ciął, cięła, cięli ciąg•nąć -g•nę, -g•ną; -g•nął, -g•nęła, -g•nęli ciąża -żę; ciąż ciążek -ż•ka ciążyć -żę, -żą; ciąż, ciąż•cie cich•nąć cich•nę, cich•ną; cichł a. cich•nął, -ch•ła, -ch•li cicho•ciem•ny; -ni cicho mówiący cichy; cisi; cich•szy: cicha okolica, ale: Dolina Cicha ciec ciek•nie (a. ciecze), cieką; ciekł (a. ciek•nął), ciek•ła a. cieknąć ciecz -czy; -cze, -czy ciek•nąć -k•nie, -k•ną; -kł (a. -k•nął), -k•ła a. ciec cielę -lęcia; -lęta, -ląt cielęcy ciemię -mienia; -miona, -mion ciemięga -międze, -mięgę; te -mięgi, -mięg a. -mięgów ciemięz•ca -cę; -cy, -ców ciemiężyć -ężę, -ężą; -ęż, -ęż•cie ciem•nia -ni; -ni ciem•no•blond (blond o ciemnym odcieniu)


córka

ciem•no•czerwony (czerwony o ciemnym odcieniu) ciem•no•skóry; -skórzy cien•ki; -n•cy; cień•szy cien•ko•pis -isu cien•ko•przęd•ny cień cienia; cieni a. cieniów cieplar•nia -r•ni; -r•ni (a. -rń) ciepło -ple; -peł ciepło•ciąg -gu ciepło•lub•ny; -ne ciepło•mierz -rza; -rze, -rzy (a. -rzów) cierń -r•nia; -r•nie, -r•ni a. -r•niów cier•pieć -pię; -p•cie cierp•nąć cierp•nę, cierp•ną; cierpł a. cierp•nął, cierp•ła, cierp•li cieś•la -lę; -le, -li a. -lów cieśnina -nie: cieśnina Bosfor, ale: Cieśnina Gibraltarska cięcie; cięć cięciwa -ciwie; -ciw cięgi -gów cięty; cięci ciężar -ru, -rze ciężarów•ka -w•ce; -wek cięż•ko chory cięż•ko strawny a. ciężkostrawny cink•ciarz -rza; -rze, -rzy ciocia; cioć cios -su ciotuch•na -ch•nie; -chen cir•ca ndm (skrót: ca) cis (drzewo) cisa a. cisu, cisie; cisów ciś•nienie; -nień ciś•nienio•mierz -rza; -rze, -rzy (a. -rzów) ciuch -cha ciuciu•bab•ka -b•ce; -bek ciupaga -adze; -ag ciż ciż•ba -ż•bie; ciżb ciżem•ka -m•ce; -mek ciż•ma -mie; ciżem a. ciżm ckm (= ciężki karabin maszynowy) ckm-u, ckm-ie; ckm-ów clown zob. klaun a. klown

cmen•tarz -rza; -rze, -rzy (a. -rzów) cmokać -am c-moll cnota -ocie; cnót co bądź co bądź by co by (np. zrobił) coby (żeby, aby) coca-cola coca-coli a. koka-kola co chwila a. co chwilę cock•tail zob. koktajl cock•tail-bar zob. koktajlbar co•dwu•tygodniowy; -wi codzien•nie codzien•ny co dzień cofać -am co godzina a. co godzinę cogodzin•ny cokolwiek czego•kolwiek, czemu•kolwiek, czym•kolwiek cokolwiek bądź cokolwiek by cokół -kołu, -kole; -kołów co krok co lep•szy col•lage zob. kolaż col•lege col•lege’u, col•lege’em; col•lege’e, col•lege’ów, col•lege’om, col•lege’ami a. collège co miesiąc comiesięcz•ny; -ni co minuta a. co minutę cominutowy com•pact zob. kompakt Comte: Au•gust (a. Au•guste) Comte, Au•gusta Com•te’a, z Au•gustem Com•te’em, o Au•guście Com•cie co naj•lep•szy co naj•mniej co naj•wyżej con•certo ndm Con•dil•lac: Étienne Con•dil•lac, Étien•ne’a Con•dil•laca, z Étien•ne’em Con•dil•lakiem con•fet•ti zob. konfetti co nieco co niemiara

47

Con•rad: Joseph Con•rad, Jose•pha Con•rada, Josefie Con•radzie co prawda co prędzej copy•right -rightu, -raj•cie coraz coraz to Cor•neille: Pierre Cor•neille, Pier•re’a Cor•neil•le’a, o Pierze Cor•neil•le’u corocz•nie co rok cosinus zob. kosinus cosinusoida zob. kosinusoida coś by coś•kolwiek czegoś•kolwiek, czemuś•kolwiek, czymś•kolwiek coś•kolwiek by coś niecoś cotan•gens zob. kotangens cotan•gen•soida zob. kotangensoida co tchu co tydzień a. co tygodnia cotygo•dniowy; -wi Cou•lomb: Char•les Cou•lomb, Char•les’a Cou•lom•ba: prawo Coulomba, ale: kulomb (jednostka fiz., skrót: C) coun•try ndm cow•boy zob. kowboj co wieczór, co wieczoru, co wieczora co więcej co za cór•ka, -r•ce; -rek

ciepłolubny


córuś

córuś -usi; -uś cóż czegóż a. czegoż, czemuż, czymże cóż by crawl zob. kraul credo zob. kredo cre•scen•do cross zob. kros Crusoe: Robin•son Crusoe, Robin•sona Crusoe cucha cusze, cuchę; cuch cuch•nąć -ch•nę, -ch•ną; -ch•nął, -ch•nęła, -ch•nęli cud cudu cudzie; cuda a. cudy cud-kobieta cud-kobiecie cudo•twór•ca; -cy, -ców cudzo•łożyć -łożę, -łożą; -łóż, -łóż•cie cudzo•łóstwo -wie cudzo•łóż•ca; -cy, -ców cudzo•ziemiec -m•ca; -m•cy cudzo•ziem•szczyzna -yź•nie, -yznę cudzy•słów -łowu, -łowie; -łowów cug -gu cug•le cug•li cukier•nia -r•ni; -r•ni (a. -rń) cukinia -nii; -nii cumulus -sa a. -su, -sie Curie-Skłodow•ska zob. Skłodowska-Curie cur•riculum vitae (skrót: CV) CV (= curriculum vitae) cwał -ału, -ale cwany; -ni cybuch -cha; -chy Cyd, Cyda, o Cydzie cydr -dru, -drze cyfra -f•rze; cyfr

czary-mary

Cygan (człowiek narodowości cygańskiej) -na; ci -nie, -nów cygan (włóczęga, ciemnowłosy mężczyzna) -na; ci -nie, -nów cygan (krętacz) -na; te -ny, -nów cyganeria -rii Cygan•ka (kobieta narodowości cygańskiej) -n•ce; -nek cygan•ka (ciemnowłosa kobieta; kłamczucha) -n•ce; -nek cygaro -arze cyjanek -n•ku cyjano•wodór -doru cykada -kadzie; -kad cykl -lu; -le, -li a. -lów cyklamen -nu, -nie cykliniarz -rza; -rze, -rzy cyklistów•ka -w•ce; -wek cyklon -nu cyklop (olbrzym) -pa; ci -pi, te -py cykoria -rii; -rii cylin•der -d•ra, -d•rze; -d•ry cym•bały (instrument) -łów cyna -nie (symbol: Sn) cynamon -nu cyn•giel -gla; -gli cynia -nii; -nii cynizm -zmu, -zmie cynk -n•ku (symbol: Zn) cynober -bru, -brze cypel -pla; -pli a. -plów cyr•kiel -r•kla; -r•kli (a. -r•klów) cyr•kon -nu cyr•kula•cja -cji; -cji cyro•graf -fu, -fie cyrylica -cę cysta cyście cyster•na -r•nie; -rn cytadela -elę; -eli a. -el cytat -atu, -acie; -atów cyto•logia -gii cytra -rze; cytr cytrus -sa; -sy, -sów cytrzysta -yście; -yści, -ystów cywil -la; -le, -lów (a. -li) cywiliza•cja -cji; -cji cyzelować -luję cza-cza cza-czę a. ndm czad -du

48

czahary -rów czaić się czaję się, czaimy się, czają się czaj•ka -j•ce czam•buł -ułu, -ule; -ułów czapla -plę; -pli a. pel czar -ru, -rze; -rów czar•czaf -fa a. -fu; -fów czardasz -sza; -szy (a. -szów) czar•no•księż•nik -ikiem; -icy czar•no•skóry -rego; -rzy czar•no•ziem -mu czar•nusz•ka -sz•ce; -szek czar•ny; -ni: czarne włosy, ale: Czarny Staw nad Morskim Okiem czaro•dziej -eja; -eje, -ei a. -ejów czart -rta, -r•cie; ci -r•ci, te -rty czarter -ru, -rze czary-mary czaso•chłon•ny czaso•pis•mo -iś•mie; -ism czaso•przestrzeń -eni czasz•ka -sz•ce; -szek cząber -bru a. -bra, -brze; -brów cząstecz•ka -cz•ce; -czek cząst•ka -t•ce; -tek czcić czczę; czcij•cie czcion•ka -n•ce; -nek czczo Czechy Czech Czeczenia -nii; przym.: czeczeński czego by czegoż a. czegóż czegoż by a. czegóż by czegóż a. czegoż czegóż by a. czegoż by czeladź (służba) -dzi, -dzią czeluść -ści; te -ści a. -ście czem•pion (sportowiec) -nie; -ni czem•pion (pies medalista) -nie; -ny czemu by? czemuż by? czeremcha -msze, -mchę; -mch czereśnia -ni; -ni czer•nić -nię; czerń a. czer•nij, czerń•cie a. czer•nij•cie czer•stwy; -wi; -wiej•szy czerw -wia; -wie, -wi


ćwir

czerwiec -w•ca; -w•ce, -w•ców czerwono-biały (czerwony i biały) czerwono•brunatny (brunatny z odcieniem czerwonym) czerwono•skóry -rego; -rzy, -rych czeski; -scy: język czeski, ale: Masyw Czeski czesko-słowa•cki (czeski i słowacki); -c•cy często; częściej Częstochowa -wie; przym.: częstochowski częstochow•ski (od: Częstochowa); -scy: zabytki częstochowskie, ale: Zagłębie Częstochowskie częstość -ści część -ści; -ści czkaw•ka -w•ce; -wek człeko•kształt•ne -nych członek (człowiek) -n•ka; -n•kowie członek (część ciała) -n•ka; -n•ki człon•kostwo -wie człon•kow•ski człowieczeń•stwo -wie człowiek -ka; ludzie człuchow•ski (od: Człuchów); -scy Człuchów -chowa; przym.: człuchowski czochrać -am czołg -gu czoło czole; czół czoło•bit•ny; -ni; -niej•szy czołów•ka -w•ce czop -pu a. -pa czosnek -n•ku czół•no -ł•nie; -łen czter•naścioro -or•ga, -or•giem cztero•barw•ny cztero•godzin•ny cztero•krot•ny; -ni cztero•list•ny cztery czterech, czterem, czterema czub -ba, -bie; -by czubić się -bię się, -bią się; czub

się, czub•cie się czucha zob. cucha czuć czuję czułek -łka; -ł•ki, -łków czuwać -am czwartek -t•ku; -t•ków: Wielki Czwartek czworo -r•ga, -r•giem czworo•noż•ny; -ni czworo•nóg (zwierzę czworonożne) -noga; -nogi, -nogów czwórka -r•ce; -rek czy czyby czybym czyhać -am czyj czyim; czyi, czyimi czyj bądź czyj by czyj in•ny czyj•kolwiek czyjego•kolwiek, czyjemu•kolwiek, czyim•kolwiek; czyi•kolwiek czyj•kolwiek bądź czy•kolwiek by czyjś czyimś; czyiś, czyimiś czyjś in•ny czyj•że czyjaż, czyjeż czyj•że by czyli czyli by czyliż czym by czym prędzej czym•że Czyn•gis-chan Czyn•gis-chana a. Dżyngis-chan czyn•ny; -n•ni; -n•niej•szy czynsz -n•szu; -n•sze, -n•szów czyst•ka -t•ce; -tek czysto biały czysto brzmiący czysty; czyści; czyst•szy a. czyściej•szy czyścić czyszczę; czyść•cie czyściec -ść•ca czytelnia -l•ni; -l•ni (a. -lń) czy też czy to czyż (partykuła) czyżyk -ka; -ki

49

ćma ćmie, ćmę; ciem ćmić ćmię; ćmij•cie; ćmił; ćmiony ćwiart•ka -t•ce, -t•kę; -tek ćwiczenie; -czeń ćwiek -ka; -ki ćwierć -r•ci; te -r•ci ćwierć•finalista -iście; -iści ćwierć•finał -ału, -ale ćwierć•litrowy ćwierć•nuta -ucie ćwierć•wiecze; -czy ćwier•kać -ka, -kają ćwik -ka; te -ki ćwikła -kle, -łę ćwir, ćwir a. ćwir, ćwir!

ćwierćwiecze


D.

dan•dyzm -zmu, -zmie Dania -nii danie; dań daniel (zwierzę) -la; -le, -li dan•sing -n•gu Dan•te: Dan•te Ali•ghieri, Dan•tego Ali•ghieri, o Dan•tem Ali•ghieri D. (= dopełniacz) dan•tej•ski Dachau ndm dar -ru, -rze dachów•ka -w•ce; -wek dar•mocha -osze, -ochę dachów•karz -rza; -rze, -rzy dar•nina -nie (a. -rzów) darwinizm -zmu, -zmie dacza -czę; dacz darzyć darzę, darzą; darz, dadaistycz•ny; -ni darz•cie dadaizm -zmu, -zmie daszek -sz•ka a. -sz•ku Daewoo (marka handlowa data dacie, datę i firma) ndm dativus zob. datiwus daewoo (produkt marki Daewoo) datiwus -wu, -wie; -wów ndm daw•ca; -cy, -ców Daf•ne (nimfa) ndm dawka -wce; -wek daf•nia -ni; -ni dawno zapomniany dag (= dekagram) daw•stwo -wie dagle•zja -zji; -zji dąb dębu, dębie; dęby, dębów daj•my na to dąb•rowa (las) -rowie; -rów daj no! Dąbrowa Gór•nicza Dąbrowie daj•że! Gór•niczej; przym.: dąbrowski daktyl -la; -le, -li (a. -lów) dąbrow•ski (od: Dąbrowa dal -li; -le Górnicza); -scy: przemysł dal (= dekalitr) dąbrowski, ale: Zagłębie dalaj•lama -mie; -mowie, -mów Dąbrowskie dalej•że dąć dmę, dmiesz; dmij•cie; dął, daleki; -ecy; dal•szy: daleka dęła, dęli; dęty droga, ale: Daleki Wschód dąsać się -am się, -ają się daleko•bież•ny dążyć dążę; dąż, dąż•cie daleko idący (np. wniosek) db (= dobry – ocena szkolna) daleko•mierz -rza; -rze, -rzy dca (= dowódca) dcę; dcy, dców daleko•pis -su; -sów a. d-ca daleko•sięż•ny d-ca d-cę; d-cy, d-ców a. dca dalekowidz dcm zob. dm daleko•wschod•ni D-dur daleko•wzrocz•ny; -ni dealer -ra, -rze; -rzy a. diler dalia (kwiat) -lii; -lii debiut -utu dali•bóg debiutant -n•cie; -n•ci dal•szo•planowy; -wi deblista -iście; -iści dal•szy; -si decen•traliza•cja -cji; -cji dal•tonizm -zmu, -zmie decen•trować -ruję dał•by, dałaby, dałoby dech tchu, tchowi, B. dech, dałoby się tchem, tchu dam•sko-męski decha desze, dechę dan•cing zob. dansing decy•bel -la; -le, -li (a. -lów)

50

(skrót: dB) decy•belomierz -rza; -rze, -rzy decydent -n•cie; -n•ci decy•metr -ra, -rze; -ry (skrót: dm) decy•zja -zji; -zji deduk•cja -cji dedukować -kuję dedykacja -cji; -cji dedykować -kuję de fac•to defekt -ktu, -kcie defen•sywa -wie deficyt -ytu, -ycie defilada -adzie; -ad defini•cja -cji; -cji Defoe: Daniel Defoe, Daniela Defoe de•frau•da•cja -cji; -cji degenera•cja -cji degusta•cja -cji deista -iście; -iści deizm -zmu, -zmie Dejanira -rze, -rę deka (= dekagram) ndm dekabrysta -yście; -yści dekada -adzie; -ad dekaden•tyzm -zmu, -zmie deka•gram -ma; -mów (skrót: dag) deka•log -gu; -gów deka•metr -ra, -rze; -ry (skrót: dam) dekarz -rza; -rze, -rzy (a. -rzów) dekatyzować -zuję de•klama•cja -cji; -cji de•klara•cja -cji; -cji de•klina•cja -cji; -cji dekoder -ra, -rze; -rów dekolt -l•tu; -l•tów dekora•cja -cji; -cji dekret -etu, -ecie; -etów Dela•croix: Eu•gène Dela•croix, Eu•gène’a Dela•croix delegat -acie; -aci delektować się -tuję się del•finarium; -ria, -riów deli•cja -cji; -cji delikates -su; -sów delikwent -n•cie; -n•ci delirium ndm


diler

dell’arte: komedia dell’arte del•ta -l•cie; delt demagog -ogiem; -odzy a. -ogowie demagogia -gii demakijaż -żu demar•ka•cja -cji; -cji demar•kacyj•ny demaskować -kuję demen•cja -cji demen•tować -tuję demistyfika•cja -cji; -cji demitologiza•cja -cji; -cji demiurg -r•ga; -r•gowie demo•grafia -fii demo•kra•cja -cji; -cji demo•kratycz•ny; -ni demo•kratyza•cja -cji demo•kratyzm -zmu, -zmie demon -na; -ny demon•stra•cja -cji; -cji demon•strant -n•cie; -n•ci demon•taż -żu; -ży (a. -żów) demon•tować -tuję demoraliza•cja -cji denar -ra, -rze; -ry denaturat -atu den•dro•logia -gii den•dryt -ytu den•ko -n•kiem; -nek den•ny; -ni den•tysta -yście; -yści denun•cja•cja -cji; -cji denun•cjować -juję depalataliza•cja -cji departament -n•tu, -n•cie depila•cja -cji deponować -nuję depozyt -ytu de•prawa•cja -cji de•pre•cja•cja -cji de•pre•sja -sji; -sji de•prymować -muję de•prywatyza•cja -cji deptak -ka a. -ku der•by (sport.) -r•bów (a. ndm) deresz -sza; -sze, -szy a. -szów der•mato•log -ogiem; -odzy, -ogowie der•mato•logia -gii derwisz -sza; -sze, -szy (a. -szów)

derywa•cja -cji; -cji desant -n•tu, -n•cie Descartes Descartes’a, Descartes’em, o Descar•cie a. Kartezjusz deseń -enia a. -eniu; -eni a. -eniów deser -ru, -rze de•skryp•cja -cji; -cji de•spera•cja -cji despotyzm -zmu, -zmie de•struk•cja -cji; -cji destyla•cja -cji deszcz -czu (a. dżdżu); -cze (a. dżdże), -czów a. -czy deszczo•mierz -rza; -rze, -rzy deszczów•ka -w•ce; -wek deszczułka -ł•ce; -łek detal -lu; -le, -li (a. -lów) detektyw -wie; -wi deter•gent -n•tu, -n•cie; -n•tów deter•mina•cja -cji deter•minizm -zmu, -zmie detona•cja -cji; -cji de•troniza•cja -cji dewaloryza•cja -cji; -cji dewalua•cja -cji dewasta•cja -cji; -cji dewia•cja -cji; -cji dewiant -n•cie; -n•ci dewo•cja -cji dewo•cjonalia -liów dez•aktualiza•cja -cji dez•aktywa•cja -cji dez•aprobata -acie dezer•cja -cji; -cji dezerter -rze; -rzy dez•in•tegra•cja -cji dez•odorant -n•tu, -n•cie dez•or•ganiza•cja -cji dez•orien•ta•cja -cji dezyderat -atu, -acie dezyn•fek•cja -cji dezyn•sek•cja -cji Dębica -cę; przym.: dębicki dębic•ki (od: Dębica) -c•cy dębina -nie Dęblin -na; przym.: dębliński dębliń•ski (od: Dęblin); -scy dęt•ka -t•ce; -tek dęty; dęci

51

dg (= decygram) dh (= druh) dha, dhowi, dhem, dhu; dhowie a. dh dh, dhów, dhom, dhami diabel•ski; -scy diabeł -bła, -błu, -ble; te -bły, ci -bli diabeto•log -ogiem; -odzy a. -ogowie dia•chronia -nii dia•chronicz•ny diadem -mu dia•fragma -mie diagnostyka -yce diagnoza -ozie; -oz dia•gram -mu diakon -nie; -ni dia•krytycz•ny (np. znak) dialekt -ktu, -kcie; -któw dialektycz•ny dialektyzm -zmu, -zmie dializa -zie dialog -gu diament -n•tu, -n•cie diametral•ny Diana -nie; Dian diapazon -nu diariusz -sza; -sze, -szów a. -szy dia•spora -rze didaskalia -liów didżej -eja; -ejów (a. -ei) diece•zja -zji; -zji diesel (silnik wysokoprężny) -sla; -sle, -sli dies irae dieta -ecie dietetycz•ny diler -rze; -rzy a. dealer

detronizacja


dinar

dinar -ra, -rze din•go (pies) ndm dino•zaur -zau•rze; -zau•ry dioda diodzie; diod Diogenes Diogenesa Dionizos -sa diop•tria -rii; -rii diploid -da, -dzie disc jockey -eya; -eye, -eyów a. dyskdżokej disco ndm a. dysko Disney: Walt Disney, Wal•ta Disneya, o Wal•cie Disneyu Disney•land -n•du, -n•dzie diuna -nie diwa -wie; diw dkg zob. dag dlaboga! dlaczego by dlaczegoż a. dlaczegóż dlaczegoż by a. dlaczegóż by dlaczegożeś (np. to powiedział?) a. dlaczegoż-eś dlaczegóż a. dlaczegoż dlaczegóż by a. dlaczegoż by dlatego by dlatego też dławić -awię; -aw, -aw•cie dłoń dłoni; dłonie, dłoniami a. dłoń•mi dłubać -bię; dłub, dłub•cie długi; dłudzy; dłuż•szy długo•falowy długo•grający: płyta długogrająca, ale: długo grający zespół długo•let•ni długo•pis -su; -sów długo•trwały długo•wiecz•ny; -ni

domator

długo żyjący dłuto dłucie; dłut dłużej dłużyzna -yź•nie; -yzn dm (= decymetr) d-moll dmuch -chu dniów•ka -w•ce; -wek dno dnie; den doba -bie; dób dobosz -sza; -sze, -szów a. -szy dobór -boru, -borze dobra (majątek) dóbr dobra•noc ndm dobra•noc•ka -c•ce; -cek do•brnąć -brnę; -brnij•cie; -brnął, -brnęła, -brnęli dobro•dziej -eja; -eje, -ejów a. -ei dobro•wol•ny dobry wieczór dobrzeć -eję doc. (= docent) docent -n•cie; -n•ci (skrót: doc.) dochowek -w•ku a. dochówek dochód -chodu dochówek -w•ku a. dochowek dociążyć -ciążę; -ciąż, -ciąż•cie do cna doc•tor honoris cau•sa doc•tora honoris cau•sa (skrót: doctor h.c.) a. doktor honoris causa do czynienia dodat•ni do dna dog -ga; -gi dogasić -gaszę; -gaś•cie do głębi do•głęb•nie dogmatyzm -zmu, -zmie do•gryw•ka -w•ce; -wek doić doję, doisz, doimy, doją; dój•cie doin•westować -tuję dojeż•dżać -am dojrzały; -ali; -al•szy do jutra dokąd dokąd bądź dokąd by dokąd•kolwiek

52

dokądś dokąd•że dokład•ka -d•ce; -dek dokoła a. dookoła dokoń•czać -am doko•optować -tuję do•kręt•ka -t•ce; -tek do•kształ•cać -ł•cam, -ł•cają doktor (stopień naukowy, skrót: dr) -rze; -rzy a. -rowie doktor (lekarz, skrót: dr) -rze; -rzy doktor honoris cau•sa doktora honoris cau•sa (skrót: doktor h.c.) a. doctor honoris causa doktorostwo (doktor z żoną) -wa dok•tryna -nie dokument -n•tu, -n•cie dokumen•tal•ny dokupować -kupuję a. dokupywać dokupywać -kupuję a. dokupować dolar -ra, -rze dolew•ka -w•ce; -wek dolina -nie: dolina Warty, ale: Dolina Pięciu Stawów dol•no•łużyc•ki (od: Łużyce Dolne); -c•cy dol•no•śląski (od: Dolny Śląsk); -scy: dolnośląski przemysł, ale: Bory Dolnośląskie Dol•ny Śląsk Dol•nego Śląska; przym.: dolnośląski dołączać -am dom (np. budynek) -mu, Ms. -mu: dom dziecka, ale: Dom Dziecka im. Janusza Korczaka w Warszawie domator -rze; -rzy domiesz•ka -sz•ce; -szek domięś•niowy domina•cja -cji dominikanin (zakonnik) -anina; -anie, -anów: zakon dominikanów, ale: kościół Dominikanów do•mknięcie do•mniemanie; -mań domo•fon -nu


do żywego

domo•krąż•ca; -cy, -ców domostwo -twie; -tw domyślić się -ślę się; -śl•cie się donica; -ic do niczego do niepokonania do niepo•znaki donikąd Don Kichot (bohater powieści Cervantesa) Don Kichota a. Donkiszot Don•kiszot Don•kiszota a. Don Kichot don•żuan (uwodziciel) -nie; -ni do•okoła a. dokoła do•o•kreślić -ś•lę; -śl, -śl•cie do ostat•ka dopatrzyć -trzę; -trz, -trz•cie do peł•na dopeł•niacz -cza; -cze, -czy (skrót: D.) dopeł•nić -ł•nię; -ł•nij a. -łń, -łnij•cie dopiąć do•pnę; do•pnij•cie; -piął, -pięła, -pięli; -piąw•szy dopiero by dopiero co dopin•gować -guję dopomóc -mogę, -możesz, -mogą; -móż, -móż•cie; -mog•ła, -mog•li; -mógł•szy doposażyć -ażę; -aż, -aż•cie dopóki dopóki by dopókiż dopóty dopóty by do późna Dop•pler: Christian Dop•pler, Christiana Dop•plera: zjawisko Dopplera do•prawdy dopust -ustu dopuścić -uszczę, -uścisz; -uść•cie dorad•ca -cę; -cy, -ców doradz•two -wie doraź•nie do reszty doręczyć -czę; -cz•cie dorobek -b•ku

dorocz•nie doros•nąć -ros•nę, -roś•niesz; -rósł, -ros•ła, -roś•li; -rósł•szy doroż•karz -rza; -rze, -rzy do równa dorównywać -nuję (a. -nywam), -nują (a. -nywają); -nuj•cie (a. -nywaj•cie) dorsz -r•sza; -r•sze, -r•szy (a. -r•szów) dorzecze; -czy dorzecz•ny; -ni; -niej•szy do rzeczy do•rznąć -nę; -nij•cie; -nął, -nęła, -nęli; -nąw•szy a. dorżnąć do•rżnąć -nę; -nij•cie; -nął, -nęła, -nęli; -nąw•szy a. dorznąć dosiąść -siądę; -siądź, -siądź•cie; -siadł, -sied•li; -siadł•szy do siebie do siego roku dosięg•nąć -nę; -nął, -nęła, -nęli; -nięty do•słow•ny do•służyć -służę; -służ, -służ•cie do•smażyć -ażę; -aż, -aż•cie do•statecz•ny (ocena w szkole, skrót: dst) do•stęp -pu do•stojeń•stwo -twie; -tw do•strzec -strzegę, -strzeżesz, -strzegą; -strzeż, -strzeż•cie, -strzegł, -strzegli; -strzegł•szy; -strzeżony do sucha do syta do•szczęt•nie; -niej do szczętu dość do•środ•kować -kuję do•świad•czenie; -czeń dota•cja -cji; -cji dotąd dotąd by do tego by do•trzeć -trę, -trzesz, -trą; -trzyj•cie; -tarł, -tar•li; -tar•łszy; -tar•ty do•trzymać -am dotych•czas dotyczyć -czy

53

do tyłu do upad•łego do u•słyszenia do•ust•ny dowarzać (dogotowywać) -rzam, -rzają doważać (za pomocą wagi) -żam, -żają dowcip -pu do wczoraj do widzenia dowieść -wiodę, -wiedziesz, -wiodą; -wiedź, -wiedź•cie; -wiódł, -wiedli; -wiódł•szy, -wiedziony dowietrz•ny dowieźć -wiozę, -wieziesz, -wiozą; -wieź, -wieź•cie; -wiózł, -wieź•li; -wiózł•szy; -wieziony dowil•żać -am Down: zespół Downa do woli dowożenie dowód -wodu dowód•ca; -cy, -ców (skrót: dca a. d-ca) dowódz•two -wie dowóz -wozu doza -zie; doz a. dóz do zobaczenia dozór -zoru, -zorze dożąć (zboże) do•żnę; do•żnij•cie; dożął, dożęła, dożęli; dożąw•szy; dożęty dożynać (zboże) -am dożyn•ki -nek do żywego

dosmażyć


dożywotni

dożywot•ni dój doju dół dołu, dole; dołów dr (= doktor) dra, drowi, drem, drze; drowie a. dr dr, drów, drom, drami; w przypadkach zależnych lp też z kropką: dr., np. z dr. Nowakiem drab -bie; -by drachma -mie drajw (sport.) -j•wu draj•wer (inform.) -ra, -rze; -ry a. driver drakoń•ski; -scy dramat -atu dramato•pisarz -rza; -rze, -rzy (a. -rzów) dramaturg -r•giem; -r•dzy a. -r•gowie dramaturgia -gii draperia -rii; -rii drapi•chrust -us•ta, -uście; -usty drapież•ca; -cy, -ców drapież•nik -ka; -ki dratew•ka -w•ce; -wek drażet•ka -t•ce; -tek draż•liwy; -wi; -w•szy drąg -ga drążek -ż•ka drążyć -żę; drąż, drąż•cie drelich -chu dren -nu drenaż -żu; -że, -ży (a. -żów) dreptać -p•czę (a. -p•cę), -p•czą (a. -p•cą); -pcz•cie dres -su a. dresy dresy -sów a. dres dreszcz -czu; -cze, -czy a. -czów drewien•ko -n•kiem; -nek drew•no•podob•ny

dramat

dręczyciel -la; -le, -li (a. -lów) dręczyć -czę; -cz•cie drętwieć -eję drgnięcie; drgnięć dr hab. (= doktor habilitowany) driada (mit.) -adzie; -ad drink-bar -ru, -rze driver (inform.) -ra, -rze; -ry a. drajwer dr med. (doktor nauk medycznych) drobiazg -gu drobiaż•dżek -dż•ku a. -dż•ka drob•niutki; -t•cy drob•no•mieszczań•ski; -scy drob•no po•krajany drob•no•u•strój -roju; -rojów droczyć się -czę się; -cz•cie się droga drodze, drogę; dróg: droga główna, ale: Droga Mleczna, Droga Królewska (w Gdańsku) drogeria -rii; -rii drogi; drodzy; droż•szy drogo•cen•ny; -n•niej•szy drogowiec -w•ca; -w•cy, -w•ców drogo•wskaz -zu; -zów drogów•ka -w•ce; -wek Drohiczyn -na; przym.: drohiczyński drohiczyń•ski (od: Drohiczyn); -scy drohobyc•ki (od: Drohobycz); -c•cy Drohobycz -cza; przym.: drohobycki dromader -ra, -rze; -ry, -rów drop -pia; -pi a. -piów drozd -ozda, -oździe; -ozdy, -ozdów droż•dże -ż•dży droż•dżów•ka -w•ce; -wek droż•ny drożyć się -żę się; droż się a. dróż się; droż•cie się a. dróż•cie się drożyna -nie drób drobiu dróż•ka (od droga) -ż•ce; -żek dróż•nik -ikiem; -icy druciany druciarz -rza; -rze, -rzy

54

drugi; drudzy drugo•klasowy drugo•ligowy drugo•planowy drugo•rocz•ny drugo•rzęd•ny; -ni druh; ci -howie, te -hy (skrót: dh) druh•na -nie; -ny, druhen druid -dzie; -dzi a. -dowie druk -ku drukar•nia -r•ni; -r•ni (a. -rń) drukarz -rza; -rze, -rzy (a. -rzów) drum•la -li; -li drut -utu, -ucie; -utów druzgotać -oczę (a. -ocę), -oczą (a. -ocą); -ocz•cie druż•ba (osoba) -bę, -bie; -bowie druż•ka (druhna) -ż•ce; -żek drużyna -nie; drużyna harcerska, ale: Drużyna Harcerska im. Mikołaja Kopernika drużynowa -wej, -wą; -we, -wych drwa drew Drwęca -cy; przym.: drwęcki drwęc•ki (od: Drwęca); -c•cy: rybacy drwęccy, ale: Jezioro Drwęckie drwić -wię; -wij•cie dryf -fu dryg -gu dryn•dziarz -rza; -rze, -rzy drzazga -z•dze; drzazg a. drzazeg drzeć drę, drzesz, drą; drzyj•cie; darł, dar•li drzemać -mię; drzem•my, drzem•cie drzem•ka -m•ce; -mek drzew•ce; drzewc drzewiasty drzew•ny drzewo -wie; drzew drzewo•ryt -ytu, -ycie; -ytów drzewo•stan -nu Drzymała: Michał Drzymała, Drzymale: wóz Drzymały drżeć drżę; drżyj•cie drżenie; drżeń ds. (= do spraw) dst (= dostateczny – ocena szkolna)


dyktatura

dualis ndm dualizm -zmu, -zmie dub•bing -n•gu dubel•tów•ka -w•ce; -wek dubler -rze; -rzy, -rów dublet -etu, -ecie duce ndm a. -cego, -cem duch -cha; -chy: duch zamku, ale: Duch Święty duchowień•stwo -wie dudek (ptak) -d•ka dudnić -dnię; -dnij•cie dudy dud duet -etu, -ecie dukat -ata, -acie; -aty, -atów dukt -ktu, -kcie; -któw dul•szczyzna -yź•nie, -yznę dumać -am Dumas: Aleksan•der (a. Alexandre) Dumas, Aleksan•dra Dumasa (a. Aleksan•dra Dumas); Dumasowie dum•ping -n•gu Dunaj -ju; przym.: dunajski dunaj•ski (od: Dunaj) Duń•czyk (obywatel Danii); -ycy duń•ski (od: Dania); -scy duo ndm duplikat -atu, -acie dur (tyfus) duru, durze dureń -r•nia; -r•nie, -r•niów a. -r•ni dur•szlak -ka; -ki durzyć -rzę; durz, durz•cie dusi•grosz -sza; -sze, -szy (a. -szów) dusza -szę; dusz dusz•ność -ści duży; duzi; większy Dvořak: An•tonin (a. An•toni) Dvořak, An•tonina Dvořaka a. Dworzak dwa dwóch a. dwu, dwom a. dwóm, a. dwu, dwoma dwaj, dwóch, dwu D. dwóch a. dwu dwa•kroć dwie, dwóch a. dwu, dwom a. dwóm, a. dwu, dwiema a. dwoma

dwie•ście dwustu dwoić dwoję, dwoisz, dwoją; dwój•cie dwoisty dwojako dwoje -j•ga, -j•giem dwom a. dwóm, a. dwu (celownik) Dworzak: An•toni (a. An•tonin) Dworzak, Dworzaka a. Dvořak dworzanin -anina; -anie, -an dworzec -r•ca; -r•ce, -r•ców: dworzec kolejowy, ale: Dworzec Centralny w Warszawie dwóch a. dwu (dopełniacz) dwóch•set•lecie; -ci a. dwusetlecie dwóch•set•let•ni a. dwusetletni dwóch•set•ny a. dwusetny dwój•ka -j•ce; -jek dwóm a. dwom, a. dwu (celownik) dwór dworu, dworze; dworów dwu a. dwom, a. dwóm (celownik) dwu a. dwóch (dopełniacz) dwu•aktowy dwu•ar•kuszowy dwu•bocz•ny dwu•dniowy; -wi dwu•drzwiowy dwu•dziest•ka -t•ce; -tek dwu•dziesto•jedno•let•ni dwu•dziesto•stopniowy dwu•dziesty dwu•fazowy dwu•garbny dwu•głos•ka -s•ce; -sek dwu•godzin•ny dwu•hektarowy dwu•ipół•let•ni dwu•języcz•ny; -ni dwu•kierun•kowy dwu•kropek -p•ka dwu•let•ni dwu•miesięcz•nik -ka; -ki dwu•noż•ny; -ni dwu•osiowy dwu•osobowy dwu•piętrowy

55

dwu•płatowy dwu•pokojowy dwu•set•lecie -cia; -ci a. dwóchsetlecie dwu•set•let•ni a. dwóchsetletni dwu•set•ny a. dwóchsetny dwu•siecz•na -nej; -ne dwu•stopniowo dwu•stron•ny dwu•stu•lecie zob. dwóchsetlecie a. dwusetlecie dwu•stu•let•ni zob. dwóchsetletni a. dwusetletni dwu•szereg -gu dwu•tlenek -n•ku; -n•ków dwu•tygo•dnik -ka; -ki dwu•tysięcz•ny dwu•war•stwowy dwu•wiekowy dwu•za•kresowy dwu•zmianowy dwu•znacz•ny dwu•żeń•stwo -wie dyby dybów (a. dyb) dychotomia -mii dydaktyzm -zmu, -zmie dyferen•cja -cji; -cji dyf•teryt -ytu, -ycie dyfu•zja -zji dyg -gu dygnitarz -rza; -rze, -rzy (a. -rzów) dygotać -oczę (a. -ocę), -oczą (a. -ocą); -ocz•cie dygre•sja -sji; -sji dyk•cja -cji dykta•fon -nu dyktat -atu, -acie dyktatura -rze

dwóch


dyl

dyl -la; -le, -li a. -lów dylemat -atu, -acie dyletant -n•cie; -n•ci dyletan•tyzm -zmu, -zmie dyliżans -n•su; -n•se a. -n•sy, -n•sów dymi•sja -sji; -sji dymo•chłon -nu dymów•ka -w•ce; -wek dynamizm -zmu, -zmie dynamo ndm a. -ama, -amie; -ama, -am dynastia -tii; -tii dyn•gus -su a. -sa; -sów dynia -ni; dyń dyploma•cja -cji dyplomata -acie; -aci dyrek•cja -cji; -cji: dyrekcja kolei, ale: Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych w Łodzi dyrek•tor -rze; -rzy (skrót: dyr.) dyrek•tywa -ywie; -yw dyrygen•tura -rze dyscyplina -nie dys•grafia -fii dys•har•monia -nii dys•honor -ru, -rze dysk -ku dysk•dżokej -eja; -eje, -ejów a. disc jockey dysko ndm a. disco dyskobol -la; -le, -li a. -lów dys•kom•fort -rtu, -r•cie dyskont -n•tu, -n•cie dyskre•cja -cji dyskredytować -tuję dyskrymina•cja -cji dysku•sja -sji; -sji dyskwalifikować -kuję

dyskusja

dys•lek•sja -sji dyso•cja•cja -cji dysonans -n•su; -n•se dyspen•sa -n•sie dysper•sja -sji dysponent -n•cie; -n•ci dyspozy•cja -cji; -cji dyspozytor -rze; -rzy, -rów dyspozytor•nia -r•ni; -r•ni (a. -rń) dys•propor•cja -cji; -cji dysputa -ucie; -ut dystans -n•su; -n•se a. -n•sy, -n•sów dystrybu•cja -cji dystrybutor (osoba) -ra, -rze; -rzy dystych -chu; -chy dystynk•cja (elegancja) -cji dysydent -n•cie; -n•ci dyszeć -szę; -sz•cie dytyramb -m•bu, -m•bie dywer•sant -n•cie; -n•ci dywer•sja -sji dywiden•da -en•dzie; -end dywiz -zu, -zie; -zów dywi•zja -zji; -zji: dywizja pancerna, ale: Pierwsza Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki dywi•zjon -nu (skrót: dyon) dyżur -ru, -rze; -rów dzban -na dzbanuszek -szka; -szki dziabać -bię; dziab, dziab•cie dziad -dzie; ci -dowie, te -dy dziadek (osoba) -d•ka, -d•kiem; te -d•ki, ci -d•kowie działacz -cza; -cze, -czy (a. -czów) działkowiec -w•ca; -w•cy, -w•ców działo dziale; dział dziat•ki -tek dziąsło -ąś•le; -ąseł dziczyzna -yź•nie dzieciąt•ko -t•ka; -tek dziecięcy dzieciń•stwo -wie dziecio•bój•stwo -twie; -tw dziecko; dzieci, dzieć•mi dziedzic•two -twie; -tw

56

dziedziniec -iń•ca; -iń•ce, -iń•ców dziegieć -g•ciu dzieje -jów: dzieje miasta, ale: Dzieje apostolskie dziekanat -atu, -acie; -atów dzieło -eła, -ele; -eł dzien•nik -ka; -ki, -ków: poczytny dziennik, ale: Dziennik Polski dzień dnia; dnie a. dni: dzień polarny, ale: Dzień Matki dzień dobry dzień w dzień dzier•gać -am dzierz•ba -rz•bie; dzierzb dzierżawa -awie; -aw dzierżaw•ca -cę; -cy, -ców dziesiąt•ka -t•ce; -tek dziesięcina -nie dziesięcio•bój -boju; -boje, -bojów (a. -boi) dziesięcio•godzin•ny dziesięcio•ipół•let•ni dziesięcio•kilo•metrowy dziesięcio•krot•nie dziesięcioro -r•ga, -r•giem dziesięcio•tysięcz•ny dziesięt•ny dziewczę -częcia; -częta, -cząt dziewczęcy dziewiar•stwo -wie dziewiąt•ka -t•ce; -tek dziewica -icę; -ic: Dziewica Orleańska dziewięcio•metrowy dziewięć -ęciu dziewięć•dziesiąt -sięciu dziewięć•set dziewięciu•set dziewięt•nasto•let•ni dziewięt•naście -nastu dziewo•ródz•two -wie dziewucha -usze, -uchę; -uch dzieża -ży; dzież dzięcioł -oła, -ole; -oły, -ołów dzięgiel -gla (a. -glu, a. -gielu); -gle (a. -giele), -gli (a. -gieli, a. -gielów) dziękować -kuję Dziki Zachód Dzikiego Zachodu dziko rosną•cy


ekran

dzikość -ści dziobać -bię; dziob a. dziób, dziob•cie a. dziób•cie dziób (ptaka) dzioba (a. dzióba), dziobie (a. dzióbie); dzioby (a. dzióby), dziobów (a. dzióbów) dziób (statku) dziobu a. dzioba, dziobie; dzioby, dziobów dzisiaj dzisiej•szy; -j•si dziupla -lę; -le, -li dziura -rze; dziur dziurawić -awię; -aw, -aw•cie dziurawiec -w•ca; -w•ce, -w•ców dziwac•two -twie; -tw dziwoląg -ga; -gi dziwonia -nii; -nii dzwon -nu, -nie dźgać -am dźwięczeć -czy; -cz•cie dźwięk -ku dźwięko•szczel•ny dźwig -gu; -gów dźwig•nąć -nę; -nij•cie; -nął, -nęła, -nęli; -nąw•szy; -nięty dźwig•nia -ni; -ni dżdżow•nica -icę; -ic dżdżu (daw. D. od: deszcz): jak kania dżdżu dżem -mu, -mie dżen•tel•men -nie; -ni dżer•sej (tkanina) -ju; -je, -jów dżet -etu, -ecie dżez -zu, -zie a. jazz dżez•men -nie; -ni a. jazzman dżezowy a. jazzowy dżin (duch, demon) -na; -ny, -nów a. dżinn dżinn (duch, demon) -n•na; -n•ny, -n•nów a. dżin dżins dżin•su, dżin•sie dżip -pa; -py, -pów a. jeep dżoj•stik -ka; -ki a. joystick dżokej -eja; -eje, -ejów a. -ei dżoker -ra, -rze; -ry, -rów dżudo ndm dżudok -oka, -okiem; te -oki, ci -ocy a. dżudoka dżudoka -oce, -okę; te -oki,

ci -ocy a. dżudok dżul -la; -le, -li a. -lów (symbol: J) dżuma -mie dżung•la -g•li; -g•li dżygitów•ka -w•ce; -wek Dżyn•gis-chan Dżyn•gis-chana a. Czyngis-chan

ech a. ech! echo echa, echu; echa, ech echo•lalia -lii echo•son•da -son•dzie, -son•dę; -sond ecu ndm Eden (kraina) -nu, -nie eden (raj) -nu, -nie eduka•cja -cji E-dur edy•cja -cji; -cji edykt -ktu, -kcie; -któw Edyp -pa, -pie edytor (program komputerowy), -ra, -rze; -ry, -rów efekt -ktu, -kcie; -któw efemerycz•ny; -ni efemeryda -ydzie; -yd egej•ski; -scy: sztuka egejska, ale: Morze Egejskie ego ndm ego•cen•trycz•ny; -ni ego•cen•tryzm -zmu, -zmie egoista -iście; -iści egoizm -zmu, -zmie egotyzm -zmu, -zmie egz. (= egzemplarz) egzal•ta•cja -cji egzamin -nu, -nie; -nów

57

egzaminator -rze; -rzy, -rów egzegeza -zie egzeku•cja -cji; -cji egzekutor -rze; -rzy, -rów egzekwować -wuję egzema -mie egzem•plarz -rza; -rze, -rzy (skrót: egz.) egzem•plifika•cja -cji egzo•gamia -mii egzor•cyzm -zmu, -zmie; -zmów egzo•sfera -erze; -er egzo•ter•micz•ny egzotycz•ny; -ni; -niej•szy egzotyka -yce eh a. eh! ehe a. ehe! Eif•fel: Gustave (a. Gustaw) Eif•fel, Gustave’a Eif•fela, o Gustavie Eif•felu, ale: wieża Eiffla Ein•stein: Al•bert Ein•stein, Al•berta Ein•stei•na ej a. ej! ejakula•cja -cji; -cji EKG (= elektrokardiogram) ndm a. ekg. ekier•ka -r•ce, -r•kę; -rek ekipa -pie eklektyzm -zmu, -zmie ekler -ra, -rze; -ry, -rów eko•klimat -atu, -acie eko•log -ogiem; -odzy a. -ogowie, -ogów eko•logia -gii ekonom -mie; -mowie, -mów ekonomia -mii, -mię eko•sfera -erze, -erę; -er eko•system -mu ekran -nu, -nie; -nów

egzaminator


ekranizacja

ekraniza•cja -cji; -cji eks•celen•cja -cji, -cję; -cji: Jego Ekscelencja eks•cen•trycz•ny; -ni; -niej•szy eks•cen•tryk (osoba) -yka; -ycy, -yków eks•cen•tryzm -zmu, -zmie eks•ces -su, -sie; -sów eks•cesarz -rza; -rze, -rzy a. eks-cesarz eks-cesarz eks-cesarza; eks-cesarze, eks-cesarzy a. ekscesarz eks•cytować -tuję eks•hibi•cja -cji eks•hibi•cjonista -iście; -iści eks•hibi•cjonizm -zmu, -zmie eks•huma•cja -cji; -cji eks•klama•cja -cji; -cji eks•kluzyw•ny; -ni; -niej•szy eks•komunika -ice, -ikę; -ik eks•krement -n•tu, -n•cie; -n•tów eks•król -la; -lowie, -lów a. eks-król eks-król eks-króla; eks-królowie, eks-królów a. ekskról eks•libris -su, -sie; -sów eks•mi•sja -sji; -sji eks•pan•sja -sji eks•pan•syw•ny; -ni; -niej•szy eks•pedient -n•cie; -n•ci, -n•tów eks•pediować -diuję, -diują eks•pedy•cja -cji; -cji eks•perc•ki; -c•cy eks•pert -rta, -r•cie; -r•ci, -rtów eks•pertyza -yzie; -yz eks•peryment -n•tu, -n•cie; -n•tów eks•pia•cja -cji, -cję eks•ploata•cja -cji eks•plora•cja -cji; -cji

elita

eks•ponat -atu, -acie; -atów eks•port -rtu, -r•cie eks•porter -rze; -rzy, -rów eks•pres (pociąg; przesyłka; aparat do kawy) -su, -sie; -sów, ale: Express Wieczorny (gazeta) eks•pre•sja -sji eks•pre•sjonizm -zmu, -zmie eks•taza -zie eks•ter•mina•cja -cji eks•tern -r•na, -r•nie; -r•ni eks•tra eks•trady•cja -cji; -cji eks•trak•cja -cji; -cji eks•tra•nowoczes•ny; -eśni eks•trawagan•cja -cji; -cji eks•trawaganc•ki; -c•cy eks•trawertyk -ykiem; -ycy eks•trem (ostateczność) -mu, -mie; -mów eks•tremista -iście; -iści eks•żona -nie, -nę a. eks-żona eks-żona eks-żonie, eks-żonę a. eksżona ekumenicz•ny; -ni ekumenizm -zmu, -zmie ekwili•brysta -yście; -yści ekwipaż -żu; -że, -ży (a. -żów) ekwiwalent -n•tu, -n•cie; -n•tów elabora•cja -cji elano•baweł•na -nie elastilowy a. elastylowy elastylowy a. elastilowy El•bląg -ga, -giem; przym.: elbląski el•bląski (od: Elbląg); -scy: zabytki elbląskie, ale: Kanał Elbląski el•blążanin (mieszkaniec Elbląga) -anina; -anie, -an El•dorado (legendarna kraina) -dzie a. ndm el•dorado (kraina szczęścia) -dzie a. ndm elegan•cja -cji elegia -gii, -gię; -gii elegij•ny elek•cja -cji, -cję; -cji elekt -kcie; -kci, -któw: prezydent elekt

58

elek•tor -rze; -rzy, -rów Elek•tra -trze, -trę elek•tro•akustyka -yce elek•tro•chemia -mii elek•tro•ciepłow•nia -ni; -ni elek•troda -odzie, -odę; -od elek•tro•kar•dio•gram -mu, -mie (skróty: EKG a. ekg.) elek•tro•lit -itu, -icie elek•tro•liza -zie elektro•magnes -su, -sie; -sów elek•tron -nu, -nie; -nów elek•tronika -ice elek•tro•statycz•ny elek•tro•ujem•ny elek•tro•wóz -wozu, -wozie; -wozów elek•tro•wstrząs -su, -sie; -sów elek•trycz•ność -ści elek•tryk -ykiem; -ycy, -yków element -n•tu, -n•cie; -n•tów elemen•tarz -rza; -rze, -rzy (a. -rzów) elew -wie; -wi a. -wowie, -wów elewa•cja -cji; -cji elewator -ra, -rze; -ry, -rów elf (mit.) el•fa, el•fie; el•fy, el•fów eliksir -ru, -rze; -rów elimina•cja -cji; -cji elipsa -psie; -ps elipsoida -idzie, -idę; -id elita -icie, -itę; -it elizej•ski (od: Elizjum): cienie elizejskie, ale: Pola Elizejskie Eli•zjum ndm; przym.: elizejski elok•wen•cja -cji elż•bietan•ka (zakonnica) -n•ce, -n•kę; -nek e-mail (poczta elektroniczna) e-mailu emalia -lii; -lii emana•cja -cji; -cji eman•cypa•cja -cji em•bar•go -r•ga, -r•giem em•blemat -atu, -acie; -atów em•brio•log -ogiem; -odzy a. -ogowie, -ogów em•brio•logia -gii em•brion -na a. -nu, -nie; -nów emeryt -ycie; -yci, -ytów em•fatycz•ny; -ni


etc.

em•faza -zie emigra•cja -cji; -cji: emigracja zarobkowa, ale: Wielka Emigracja emigrant -n•cie; -n•ci, -n•tów Emilia -lii, -lię, W. -lio; -lii eminen•cja -cji, -cję; -cji: szara eminencja, ale: Jego Eminencja emirat -atu, -acie; -atów: Zjednoczone Emiraty Arabskie emisariusz -sza; -sze, -szy (a. -szów) emi•sja -sji; -sji emitować, -tuję emo•cja -cji; -cji emo•cjonal•ny; -ni e-moll em•piryzm -zmu, -zmie em•ploi ndm emul•gator -ra, -rze; -ry, -rów emul•sja -sji; -sji en•cefalo•gram -mu, -mie; -mów en•cyklika -ice, -ikę; -ik en•cyklopedia -dii, -dię; -dii: Encyklopedia popularna PWN en•de•cja -cji en•demia -mii en•do•der•ma -mie en•do•gamia -mii Eneida -dzie, -dę ener•getyka -yce ener•gia -gii ener•gio•chłon•ny zob. energochłonny ener•gio•twór•czy zob. energotwórczy ener•go•chłon•ny ener•go•oszczęd•ny ener•go•twór•czy en face enigmatycz•ny; -ni en•klawa -awie; -aw en•tal•pia -pii en•ten•ta -n•cie, -n•tę: Mała Ententa ent•liczek, pent•liczek en•tomo•logia -gii en•trée ndm en•tu•zjasta -aście; -aści en•tu•zjazm -zmu, -zmie

enumera•cja -cji enun•cja•cja -cji; -cji en•zym -mu; -mów eo•cen -nu eo•ceń•ski Eol (grecki bóg wiatru) -la epatować -tuję epej•sodion -dionu, -dionie; -dia, -diów epi•cen•trum; -ra, -rów epic•ki; -c•cy epic•kość -ści epidemia -mii; -mii epider•ma -mie, -mę epifora -rze epigon -na, -nie; -ni a. -nowie, -nów epigonizm -zmu, -zmie Epikur Epikura, o Epikurze epikureizm -zmu, -zmie epikurej•czyk -ykiem; -ycy epilep•sja -sji epilog -gu; -gów epitafium; -fia, -fiów epitet -etu, -ecie; -etów epizod -du, -dzie; -dów epoka, -oce, -okę; -ok epolet -etu, -ecie; -etów epopeicz•ny epopeja -ei, -eję; -ei epos -su, -sie; -sów epsilon -nu, -nie; -nów era erze, erę; er Erazm z Rot•terdamu, Erazma z Rot•terdamu erek•cja -cji; -cji eremita -icie, -itę; -ici, -itów er•gonomia -mii er•gonomicz•ny Eris ndm er•ka (karetka) er•ce, er•kę; erek Er•mitaż (muzeum w Petersburgu) -żu er•mitaż (pustelnia; budowla ogrodowa) -żu; -że, -ży erogen•ny Eros (bóg miłości) -sa, -sie erotyk -ku; -ków erotyzm -zmu, -zmie ero•zja -zji erozyj•ny

59

er•rata (spis błędów) -acie; -at er•rata (błędy drukarskie) -tów erudy•cja -cji erup•cja -cji; -cji erynia -nii; -nii erytro•cyty -tów esauł -ule; -ułowie, -ułów a. asauł es•be•cja -cji es•bek -ekiem; ci -ecy, te -eki, -eków eschato•logia -gii; -gii eseista -iście, -istę; -iści, -istów eseistyka -yce esej -ju; -jów esen•cja -cji; -cji es•es•man -nie; -ni, -nów eskadra -adrze, -adrę; -adr eskala•cja -cji eskapada -adzie, -adę; -ad Eskimos -sie; -si, -sów eskimoski; -scy eskorta -or•cie, -ortę; -ort eskortować -tuję Eskulap (mit.) -pa, -pie: wąż Eskulapa esperan•to -n•cie a. ndm ester estru, estrze; estrów Estera -erze, -erę, W. -ero; -er estetyzm -zmu, -zmie Estonia -nii, -nię; przym.: estoński estoń•ski (od: Estonia); -scy estrada -adzie, -adę; -ad esy-floresy esów-floresów etap -pu, -pie; -pów etat -atu, -acie; -atów etażer•ka -r•ce; -rek etc. (= et cetera)

Eskimos


etiologia

etio•logia -gii etiuda -udzie; -ud: etiudy Szopena, ale: Etiuda As-dur etno•grafia -fii etno•logia -gii etola -lę; -le, -li etos -su, -sie etui ndm etyka -yce etykieta (nalepka) -ecie; -et etyl -lu etymo•logia -gii eu•charystia -tii eu•daj•monizm -zmu, -zmie eu•femizm -zmu, -zmie; -zmy, -zmów eu•foria -rii eu•genika -ice, -ikę eu•glena -nie eu•kaliptus -sa, -sie; -sy, -sów eu•nuch -cha; ci -chowie, te -chy, -chów Eur•azja -zji, -zję eur•azjatyc•ki; -c•cy eu•reka a. heureka Eu•ropa -pie, -pę: południowa Europa, ale: Europa Południowa eu•ropeizm -zmu, -zmie; -zmy, -zmów Eu•ropej•czyk (mieszkaniec Europy) -ykiem; -ycy, -yków Eu•ropej•ka (mieszkanka Europy) -j•ce; -jek eu•ropej•ski; -scy eu•ro•region -nu Eu•ro•wi•zja -zji Eu•rydyka -yce Eu•rypides Eurypidesa Eu•stachy -chego, -chym; -chowie, -chych eu•tana•zja -zji, -zję eu•trofia -fii, -fię ev•viva l’arte! ewakua•cja -cji; -cji ewakuować -ku•uję, -ku•ują Ewan•gelia (tytuł księgi) -lii ewan•gelia (opis życia Chrystusa; jego nauki) -lii; -lii ewan•gelic•ko-augs•bur•ski; -scy ewan•gelic•ko-refor•mowany; -ni

ewan•gelik -ikiem; -icy, -ików ewan•geliza•cja -cji ewapora•cja -cji ewenement -n•tu, -n•cie; -n•tów ewen•tual•nie (skrót: ew.) EWG (= Europejska Wspólnota Gospodarcza) ndm ewiden•cja -cji; -cji ewiden•cjonować -nuję ewident•ny; -ni ewoka•cja -cji; -cji ewolu•cja -cji; -cji ewolu•cjonizm -zmu, -zmie ewoluować -luuję, -luują ex aequo Ex libris a. ex libris exodos -su, -sie Exodus (księga biblijna) -su, -sie exodus (przen.) -su, -sie ex•plicite ex•posé ndm ex post ex•pres zob. ekspres ex•prés (napis na pilnych przesyłkach pocztowych) Ezop -pa, -pie ezoterycz•ny; -ni

Fabian -nie; -nowie, -nów fabryka -yce, -ykę: fabryka samochodów osobowych, ale: Fabryka Samochodów Osobowych na Żeraniu fabryka•cja -cji fabuła -ule, -ułę; -uł face•cja -cji; -cji fach -chu; -chy, -chów fachowiec -w•ca; -w•cy, -w•ców

60

fa•cjat•ka -t•ce; -tek fac•simile zob. faksymile fagi -gów fagocyt -ytu, -ycie; -ytów fagot -otu, -ocie; -otów fair play ndm faja fai, faję; faj fajans (wyrób ceramiczny) -n•su; -n•se, -n•sów faj•ka -j•ce; -jek fajt•łapa -apie, -apę; te -apy, -ap (a. -apów – tylko o mężczyznach) faks -su, -sie; -sów a. fax faksymile lp ndm; -lia, -liów fakt -ktu, -kcie; -któw faktor (pośrednik) -ra faktura -rze, -rę fakturzysta -yście; -yści fakul•tet -etu, -ecie; -etów fala fali, falę; fal fal•lus -sa, -sie; -sy, -sów falo•chron -nu fal•set -etu fal•start -rtu, -r•cie; -rtów fal•syfika•cja -cji; -cji fal•syfikat -atu, -acie; -atów fałd fał•du, fał•dzie; fał•dów fał•da fał•dzie, fał•dę; fałd fał•szerz -rza; -rze, -rzy (a. -rzów) fama -mie familia -lii; -lii fan -na; -ni, -nów fanaberia -rii; -rie, -rii fanatyzm -zmu, -zmie fan club fan clubu, fan clubie; fan clubów a. fanklub fan•fara -arze, -arę; -ar fan•klub -bu, -bie; -by, -bów a. fan club fant fan•tu a. fan•ta, fan•cie; fan•tów fan•tasmagoria -rii; -rii fan•tasta -aście; -aści fan•tastycz•no•na•ukowy fan•ta•zja -zji; -zji Fan•tazy -zego, -zym; -zowie, -zych fan•tom -mu, -mie; -mów fara farze, farę; far


filogeneza

Faraday: Michael Faraday, Michaela Faradaya: prawa Faradaya, ale: farad (jednostka fiz., skrót: F) farad (jednostka fiz., skrót: F); -dy, -dów faraon -nie; -nowie a. -ni, -nów far•biarz -rza; -rze, -rzy (a. -rzów) farb•ka -b•ce, -b•kę; -bek far•ma -mie; farm far•maceu•ta -eu•cie; -eu•ci, -eutów far•ma•cja -cji far•mako•logia -gii far•mer -rze; -rzy, -rów far•sa -r•sie, -r•sę; fars farsz -r•szu; -r•sze, -r•szy a. -r•szów fart -rtu, -r•cie fartuch -cha; -chy fartuszek -sz•ka; -sz•ki, -sz•ków faryze•usz -sza; -sze a. -szowie, -szy (a. -szów) fascyna•cja -cji; -cji fasola -lę; -le, -li fason -nu fastryga -ydze, -ygę; -yg faszysta -yście; -yści faszyzm -zmu, -zmie fatalista -iście; -iści fatalizm -zmu, -zmie fatałach -cha; te -chy, -chów fatamor•gana -nie fatum (los); -ta, -tów a. ndm fatyga -ydze, -ygę faul fau•la; fau•li a. fau•lów fau•lować -luję faun fau•na, fau•nie; ci fau•nowie, te fau•ny, fau•nów fau•na -nie Faust Fau•sta, Fau•ście Fau•stow•ski (czyj?); -scy fau•stow•ski (jaki?) faworek -r•ka; -r•ki faworyt -ycie; -yci, -ytów fax faksu, faksie; faksów a. faks F-dur febra -brze, -brę fecht•mistrz -strza; -strze

a. -strzowie, -strzów fech•tować się -tuję się fech•tunek -n•ku federa•cja -cji; -cji: Międzynarodowa Federacja Szachowa feeria -rii, -rię; -rii fel•czer -rze; -rzy, -rów Feli•cja -cji, -cję, W. -cjo; -cji felieton -nu, -nie; -nów felietonista -iście; -iści feminizm -zmu, -zmie fem•me fatale Feni•cja -cji; przym.: fenicki fenic•ki (od: Fenicja); -c•cy fenig -ga, -giem; -gi, -gów Feniks (mit.; gwiazdozbiór) -sa, -sie fenol -lu; -le, -li a. -lów fenomen (coś niezwykłego) -nu, -nie; -ny, -nów fenomeno•logia -gii feno•typ -pu; -pów fenylo•ketonuria -rii, -rię ferie ferii fer•ment -n•tu, -n•cie; -n•tów fer•men•ta•cja -cji; -cji fer•mer -ra, -rze; -rzy, -rów Fer•rari (marka samochodów firma) ndm fer•rari (samochód marki Ferrari) ndm fer•ro•magnetyk -ku, -kiem; -ków fer•ryt (miner.) -ytu, -cie ferwor -ru, -rze festiwal -lu; -le, -li a. -lów festyn -nu; -nów feta fecie, fetę; fet fetor -ru, -rze; -rów fetysz -sza; -sze, -szy (a. -szów) fetyszysta -yście; -yści fetyszyzm -zmu, -zmie feu•dalizm -zmu, -zmie feu•dał -ale; -ałowie, -ałów fez (nakrycie głowy) -zu, -zie; -zów fiasko -kiem; fiask Fiat (marka samochodów i firma) -ata, -acie fiat (samochód marki Fiat) -ata,

61

-acie; -aty, -atów fide•izm -zmu, -zmie Fidiasz -sza figa fidze, figę; fig figiel -gla; -gle, -gli a. -glów figlarz -rza; -rze, -rzy (a. -rzów) figura -rze, -rę figurów•ka -w•ce; -wek fik•cja -cji; -cji fik•nąć -nę; -nął, -nęła, -nęli; -nąw•szy fiksa•cja -cji; -cji fikus -sa, -sie; -sy, -sów Filadel•fia -fii, -fię; przym.: filadelfijski filadel•fij•ski (od: Filadelfia); -scy filan•tropia -pii, -pię filar (przen. o osobie) -ra, -rze; te -ry, -rów filar (podpora) -ru a. -ra, -rze; -ry, -rów filarec•ki (od: filareta); -c•cy filareta -ecie, -etę; -eci, -etów: Zgromadzenie Filaretów filet -eta a. -etu, -ecie; -etów fil•har•monia -nii; -nii: Filharmonia Krakowska, Filharmonia Narodowa filia -lii; -lii filia•cja -cji; -cji filigran -nu, -nie; -nów filipika -ice; -ik filister -tra, -trze; ci -trzy (a. -trowie), te -try, -trów filiżan•ka -n•ce, -n•kę; -nek film -l•mu fil•mowo-telewizyj•ny; -ni filo•geneza -zie

fatamorgana


filomacki

filomac•ki; -c•cy filomata -acie, -atę; -aci, -atów: Towarzystwo Filomatów filozofia -fii; -fii filtr -t•ru a. -t•ra, -t•rze; -t•rów fil•tra•cja -cji, -cję filumenista -iście, -istę; -iści, -istów filut -ucie; te -uty, ci -uci, -utów Fin (mężczyzna narodowości fińskiej) -na; -nowie finalista -iście; -iści finan•sjera -rze, -rę fin de siècle fin de sièc•le’u, fin de sièc•le’owi, fin de sièc•le’em fine•zja -zji, -zję fin•gować -guję finisz -szu; -sze, -szy (a. -szów) Fin•ka (kobieta narodowości fińskiej) -n•ce; -nek Fin•land•czyk (obywatel Finlandii) -ykiem; -ycy Fin•lan•dia -dii, -dię; przym.: finlandzki a. fiński Fin•land•ka (obywatelka Finlandii) -d•ce; -dek fin•landz•ki (od: Finlandia); -dz•cy fiń•ski (od: Fin); -scy: język fiński; obywatelstwo fińskie (a. finlandzkie), ale: Zatoka Fińska fioletowy; -wi fiol•ka -l•ce; -lek fiołek -łka; -ł•ki fiord -rdu, -r•dzie; -rdów fir•cyk -ka; te -ki firet -etu, -ecie; -etów

flaga

fir•ma -mie; firm fir•mament -n•tu, -n•cie fiskus -su, -sie fisz•bin -nu fiszka -sz•ce, -szkę; -szek five o’clock ndm fizis ndm fizjo•grafia -fii fi•zjo•log -ogiem; -odzy a. -ogowie, -ogów fi•zjo•logia -gii fi•zjo•nomia -mii; -mii fi•zjo•terapia -pii a. fizykoterapia fizycz•no-geo•graficz•ny (dotyczący fizyki i geografii) fizycz•no•geo•graficz•ny (dotyczący geografii fizycznej) fizycz•no-matematycz•ny (fizyczny i matematyczny) fizyka -yce, -ykę fizyko•chemia -mii fizyko•terapia -pii a. fizjoterapia fizys ndm flacha flasze, flachę; flach flaga fladze, flagę; flag flakon -nu flamaster -tra, -trze; -try flamen•co ndm flanela -lę; -le, -li Flau•bert: Gustaw (a. Gustave) Flau•bert, Gustawa Flau•berta flausz flau•szu; flau•sze, flau•szów flażolet (muz.) -etu, -ecie; -etów flądra -drze, -drę; -der fleczer -ru, -rze flek•sja -sji flesz -sza a. -szu; -sze, -szów a. -szy flet -etu, -ecie; -etów flip•per -ra, -rze; -ry, rów a. fliper flirt -rtu, -r•cie; -rtów flora (ogół roślin) -orze, -orę Floren•cja -cji; przym.: florencki (a. florentyński) florenc•ki (od: Florencja); -c•cy floren•tyń•ski zob. florencki Floryda -dzie, -dę: półwysep Floryda

62

florydz•ki; -dz•cy: plaża florydzka, ale: Prąd Florydzki flota -ocie, -otę; flot flotyl•la -yl•li, -yl•lę; -yl•li a. -yll fluid -du, -dzie; -dów fluktua•cja -cji; -cji fluor -ru, -rze (symbol: F) fluorescen•cja -cji; -cji fluoro•wodór -doru, -dorze fluoryza•cja -cji fluwialny fluwio•gla•cjał -ału, -ale; -ałów f-moll fobia -bii; -bii fochy -chów foks•terier -ra, -rze; -ry foks•trot -ota, -ocie; -oty fol•der -ru a. -ra, -rze; -rów fol•gować -guję folia -lii; -lii foliał -ału, -ale; -ały folio ndm folk -l•ku, -l•kiem fol•klor -ru, -rze folwark -r•ku fonem -mu fonia -nii foniatra -trze, -trę; -trzy fono•graf -fu fono•logia -gii fon•tan•na -an•nie; -ann foot•ball zob. futbol for•ma -mie; form for•ma•cja -cji; -cji for•malina -nie for•malizm -zmu, -zmie for•mal•no•praw•ny for•mant -n•tu, -n•cie for•mat -atu, -acie for•mierz -rza; -rze, -rzy (a. -rzów) for•mizm -zmu, -zmie for•mularz -rza; -rze, -rzy (a. -rzów) for•muła -ule, -ułę; -uł for•mułować -łuję for•nir -ru, -rze for•pocz•ta -pocz•cie, -pocz•tę; -poczt for•sy•cja -cji, -cję; -cji fort -rtu, -r•cie


fuzja

forteca -ecę; -ec fortel -lu; -le, -li a. -lów fortepian -nu fortuna (los; majątek) -nie, -nę fortyfika•cja -cji; -cji forum; fora, forów: forum dyskusyjne, ale: Forum Romanum fory forów fosa -sie; fos fosfolipidy -dów fosfor -ru, -rze (symbol: P) fosforyza•cja -cji fotel -la a. -lu; -le, -li a. -lów foto ndm foto•amator -rze; -rzy foto•chemia -mii foto•gazet•ka -t•ce, -t•kę; -tek foto•grafia -fii; -fii foto•gram -mu foto•komór•ka -r•ce, -r•kę; -rek foto•kopia -pii; -pii foto•mon•taż -żu; -że, -ży (a. -żów) foton -nu foto•oferta -r•cie; -rt foto•reportaż -żu; -że, -ży (a. -żów) foto•reporter -rze; -rzy, -rów foto•tapeta -ecie, -etę foyer ndm fracht -ch•tu, -ch•cie; -ch•tów fragment -n•tu, -n•cie; -n•tów fragmen•ta•cja -cji; -cji fraj•da -aj•dzie, -aj•dę; -ajd frak•cja -cji, -cję; -cji fran•ciszkanin -anina; -anie, -anów: zakon franciszkanów ale: kościół Franciszkanów Fran•cja -cji, -cję; przym.: francuski fran•cuski (od: Francja, Francuz); -scy: język francuski, ale: Riwiera Francuska fran•cusko•języcz•ny; -ni fran•cusko-pol•ski fran•cuszczyzna -yź•nie, -yznę Fran•cuz (obywatel Francji) -za; -zi Fran•cuz•ka (obywatelka Francji) -z•ce; -zek

frant -n•ta, -n•cie; te -n•ty, ci -n•ci (a. -n•towie), -n•tów frasobliwy; -wi: Chrystus frasobliwy fraszka -sz•ce, -szkę; -szek fraza -zie; fraz frazeo•logia -gii; -gii frazes -su; -sów Fredro: Aleksan•der Fredro, Fredry, Fredrze, Fredrę; Fredrowie, Fredrów Fredrow•ski (czyj?); -scy fredrow•ski (jaki?) fregata -acie, -atę; -at frekwen•cja -cji freon -nu fresk -ku Freud: Zygmunt (a. Sigmund) Freud, Zygmun•ta Freu•da freu•dyzm -zmu, -zmie frez -zu frezer -rze; -rzy fre•zja -zji; -zji frędzel -dz•la; -dz•li a. frędzla frędz•la -lę; -le, -li a. frędzel front -n•tu, -n•cie; -n•tów fron•tal•ny frot•té ndm frukta -któw a. frukty frukty -któw a. frukta frustra•cja -cji; -cji fruwać -am fryc -ca; -ce, -ców Frycz Modrzew•ski: An•drzej Frycz Modrzew•ski, Frycza Modrzew•skiego fryga -ydze, -ygę; -yg frytek -t•ka, -t•kiem; -t•ki, -t•ków a. frytka fryt•ka -t•ce, -t•kę; -tek a. frytek fryz (element architektoniczny) -zu; -zów fry•zjer -rze; -rzy fryzura -rze fucha fusze, fuchę; fuch Fudżi ndm: wulkan Fudżi fuga fudze, fugę; fug fuk•nąć -nę; -nij•cie; -nął, -nęła, -nęli; -nąw•szy fuks -sa; te -sy, -sów fuk•sja -sji; -sji

63

ful (pot. pełno) ndm fumy fum a. fumów fun•da•cja -cji; -cji: Fundacja Kościuszkowska fun•dament -n•tu, -n•cie; -n•tów fun•damen•talizm -zmu, -zmie funk•cja -cji; -cji funk•cjonariusz -sza; -sze, -szy (a. -szów) funt -n•ta, -n•cie; -n•ty fura furze, furę; fur furażer•ka -r•ce; -rek furia (szał) -rii, -rię fur•man -nie; -ni, -nów furora tylko w wyr.: zrobić furorę furt•ka -t•ce; -tek fusy -sów fuszer•ka -r•ce, -r•kę; -rek fut•bol -lu fut•bolista -iście; -iści futerał -ału, -ale; -ałów futro -trze; -ter futro•podob•ny futrzany futurysta -yście; -yści futuryzm -zmu, -zmie fu•zja -zji; -zji

fragmentacja


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.