Poradnik zdrowie i uroda by Olimp

gold_vit_d3+k2_203x257mm_v2.pdf 1 2016-09-30 16:38:49

CMY

Drodzy Czytelnicy, Z ogromną przyjemnością oddajemy Wam kolejny numer „Poradnika dla całej rodziny – Aktywność, Zdrowie i Uroda”. Jak zawsze, przygotowaliśmy szereg informacji na temat zdrowia i farmacji. Mamy nadzieję, że każdy znajdzie informacje szczególnie go interesujące, w tym garść nieznanych ciekawostek. Z uwagi na nadchodzący czas chłodnych dni piszemy o dobroczynnym działaniu witamin. Witaminy D3 i K2 czy też kwasy Omega 3 mają nieoceniony wprost wpływ na prawidłowe funkcjonowanie wielu naszych organów. Dużo miejsca poświęciliśmy również zagadnieniom dotyczącym przeziębienia i grypy. Podajemy więc porady, jak je rozróżnić i jak im zapobiegać. W tym numerze znajduje się obszerny tekst poświęcony programowi lojalnościowemu Olimp Premium Club. Jest to program skierowany do długoletnich klientów firmy Olimp Labs. Znalazły się tam informacje m. in. o tym, iż zgromadzone punkty za zakupy można wymieniać w odpowiednim momencie na atrakcyjne nagrody prezentowane w ofercie. Zwięźle je opisujemy, podając możliwości ich odbioru. Mamy nadzieję, że wiedza, którą przekazujemy, przyczyni się do poprawy zdrowia naszych Czytelników - Paniom będzie służyła do zachowania młodzieńczej urody, a Panom do rozwijania sprawności fizycznej. Życzymy miłej lektury Redakcja REDAKCJA I WYDAWCA: Nutrifarm Sp. z o.o. 39-200 Dębica, Nagawczyna 109A e-mail: poradnik@nutrifarm.com.pl REDAKTOR NACZELNY: Konrad Klekot ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Joanna Skierska Rafał Tendaj Małgorzata Żyrkowska Marcin Wielgosz

SPIS TREŚCI ZDROWIE 8 Naturalny zastrzyk witamin i minerałów dla kobiet i mężczyzn 16 Grypa a przeziębienie – jak je rozróżnić i na co zwrócić uwagę podczas leczenia? 48 Witamina K2 – główny sojusznik witaminy D3 54 Witamina C – dlaczego jest taka ważna i gdzie można ją znaleźć? 70 Przewodnik po badaniach laboratoryjnych – markery nowotworowe 82 Odkryj magnez – pierwiastek życia 86 Bezsenność epidemia naszych czasów

STYL ŻYCIA 22 Magnez dla prawdziwego mężczyzny 26 Na ratunek zmęczonym nogom 30 Proste i skuteczne sposoby na wzmocnienie odporności 34 Inwazja dobrych bakterii 60 Zdrowa Kuchnia Nutramil – dowiedz się jak wzmocnić swój organizm w chorobie nowotworowej 62 Smacznie, zdrowo, lekko – Bądź fit z Queen Fit 66 Żelazo i jego niezwykłe działanie 76 Bądź wiecznie młoda! 80 Czy jest coś lepszego od kawy? – Żeń-szeń – zastrzyk energii na cały dzień 92 Konkurs Olimp Premium Club WYBIERASZ ZDROWIE – WYGRYWASZ NAGRODY!

CIEKAWOSTKI I ROZRYWKA 39 Ciekawostki medyczne – Witamina D w prewencji choroby nowotworowej 40 Ciekawostki medyczne – Tłuszcz może zmniejszać ryzyko cukrzycy typu 2 46 Wywiad Dr Anny Falisz z p. Krystyną, której mąż chorował na nowotwór 64 Konkurs kulinarny 68 Krzyżówki 74 Krzyżówka 90 Ciekawostki medyczne – Czerwone mięso szkodliwe dla nerek

WSPÓŁPRACA: Katarzyna Kosmala KOREKTA: Prof. dr hab. Ryszard Jedliński OPRACOWANIE GRAFICZNE / SKŁAD: Tomasz Czaja DZIAŁ REKLAMY: reklama@nutrifarm.com.pl FOTOGRAFIE: www.shutterstock.com, zdjęcia własne Quad/Graphics Europe Sp. z o. o. Drukarnia Wyszków ul. Pułtuska 120

Redakcja i wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za treść ogłoszeń, reklam, artykułów sponsorowanych i mają prawo odmowy ich publikacji bez podania przyczyny. Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych, zastrzega sobie prawo do redagowania nadesłanych tekstów i obróbki otrzymanych zdjęć. Reklamodawcy ponoszą odpowiedzialność za skutki prawne wynikające z opublikowania dostarczonych materiałów. Wszystkie opublikowane nazwy handlowe, znaki firmowei towarowe produktów są zastrzeżonymi znakami towarowymi lub nazwami zastrzeżonymi dla firm, do których należą i zostrały użyte wyłacznie w celach informacyjnych. Żadna część jak i całość artykułów oraz treści odredakcyjnych zawartych w czasopiśmie nie może być powielana lub rozpowszechniania w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub mechan iczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody Nutrifarm Sp. z o.o. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody Nutrifarm Sp. z o.o. lub autorów z naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie”.

2/3

Mięsień sercowy nie znosi stresu, nadwagi i nałogów. Jeśli nie jesteś Eskimosem, a Twoja dieta jest uboga w kwasy omega-3, nie licz na to, że uda Ci się uniknąć chorób układu sercowo-naczyniowego. Co robić, by im zapobiegać? W ciągu roku mięsień sercowy uderza 40 milionów razy. Każdego dnia wytwarza taką ilość energii, która pozwala ciężarówce na przejechanie 30 km. Jedno ludzkie życie starczyłoby w takim przypadku na pokonanie dystansu dzielącego Ziemię od księżyca. Tak doskonale funkcjonujący mechanizm szybko się jednak zużywa. Jeśli porównalibyśmy jego pracę do silnika lub pompy, łatwo uznalibyśmy, że niezbędny jest mu olej – a właściwie tłuszcz, który niczym przemysłowy smar usprawnia działanie organów wewnętrznych.

Tłuste zdrowie Naukowcy wpadli na to już w latach 70. XX wieku, kiedy udało się dokładnie zbadać statystyki chorób układu krążenia. Duńscy badacze – dr Hans Olaf Bang i dr Jorn Dyerberg zauważyli, że mieszkańcy Grenlandii zaskakująco rzadko cierpią na choroby serca. W wysoko uprzemysłowionych krajach wskaźnik śmiertelności z ich powodu waha się na poziomie 40%, tymczasem wśród Inuitów – zwanych Eskimosami (choć sami uważają to określenie za obraźliwe) – odsetek ten stanowi zaledwie 5%. Za uzyskane wyniki nie mogły odpowiadać czynniki genetyczne, ponieważ pochodzący z tych mroźnych terenów ludzie po zamieszkaniu na stałe np. w Danii chorowali na serce równie często, co pozostali obywatele.

Amerykański naukowiec twierdził, że choroby serca są wywoływane przez cholesterol, którego poziom rośnie wraz z ilością tłuszczów nasyconych w codziennej diecie. Dopiero po latach założenie to okazało się błędem.

Według badaczy przyczyną tego była zmiana diety i mniejsze spożycie mięsa ryb i fok na rzecz węglowodanów. Na Grenlandii w codziennym pożywieniu Eskimosów od wieków dominowały tłuszcze Omega-3, po osiedleniu się ich bliżej Europy kontynentalnej – w ich menu było ich już znacznie mniej.

Eliminujący z diety tłuszcze mieszkańcy Stanów Zjednoczonych zaczęli tyć na potęgę, a wskaźniki śmiertelności z powodu chorób serca drastycznie poszły w górę. Problem ten nadal jednak zupełnie nie dotyczył ludzi z zimnej Grenlandii, którzy mimo braku dostępu do świeżych warzyw i owoców, żywili się głównie tłustymi rybami, mięsem fok i wielorybów.

(O)mega mocne serce

Obecne w ich diecie kwasy Omega-3 miały decydujący wpływ na kondycję całego organizmu. Ze względu na to, że obniżają poziom trójglicerydów we krwi, regulują ilość „złego cholesterolu“ (LDL) oraz wpływają na wzrost „dobrego cholesterolu“ (HDL), przyczyniają się również

Czterdzieści lat temu na świecie panowało przekonanie, że najzdrowsza dla naszego organizmu jest dieta niskotłuszczowa. Do upowszechnienia tego poglądu przyczynił się dr Ancel Keys.

4/5

do znaczącego obniżenia ryzyka miażdżycy i pomagają lepiej funkcjonować naczyniom krwionośnym.

Menu dla serca Ludzkie ciało nie potrafi samodzielnie wytworzyć kwasów Omega-3, dlatego tylko odpowiednia suplementacja jest w stanie zaspokoić codzienne zapotrzebowanie na ten składnik. Można je znaleźć nie tylko w rybach morskich, ale także w olejach roślinnych (np. oleju rzepakowym, lnianym i sojowym), żółtkach jaj, orzechach włoskich oraz nasionach soi. 100-200 g ryb morskich może nam dostarczyć około 2 g Omega-3. Kwas ten niestety szybko się utlenia i jeśli w naszym pożywieniu nie dominują świeże, tłuste ryby morskie, pomóc może nam tylko przyjmowanie preparatów w formie kapsułek, które pozwolą nam również wyregulować poziom kwasu dozoheksaenowego (DHA) wchodzącego w skład siatkówki oka. Uaktywnia on działanie leptyny, dzięki czemu możemy polepszyć wzrok, a także zmniejszyć uczucie łaknienia. Kiedy poziom tego hormonu wzrasta, czujemy się najedzeni, a nasz apetyt słabnie. Ze względu na to, że DHA uwrażliwia nasze tkanki na działanie insuliny, ograniczamy ryzyko cukrzycy i otyłości.

Mózg jak α i Ω Naukowcy wpadli na to już w latach 70. XX wieku, kiedy udało się dokładnie zbadać statystyki chorób układu krążenia. Duńscy badacze – dr Hans Olaf Bang i dr Jorn Dyerberg zauważyli, że mieszkańcy Grenlandii zaskakująco rzadko cierpią na choroby serca. W wysoko uprzemysłowionych krajach wskaźnik śmiertelności z ich powodu waha się na poziomie 40%, tymczasem wśród Inuitów – zwanych Eskimosami (choć sami uważają to określenie za obraźliwe) – odsetek ten stanowi zaledwie 5%. Za uzyskane wyniki nie mogły odpowiadać czynniki genetyczne, ponieważ pochodzący z tych mroźnych terenów ludzie po zamieszkaniu na stałe np. w Danii chorowali na serce równie często, co pozostali obywatele. Według badaczy przyczyną tego była zmiana diety i mniejsze spożycie mięsa ryb i fok na

rzecz węglowodanów. Na Grenlandii w codziennym pożywieniu Eskimosów od wieków dominowały tłuszcze Omega-3, po osiedleniu się ich bliżej Europy kontynentalnej – w ich menu było ich już znacznie mniej.

1 SERCE

Niezawodny tercet W trosce nie tylko o kondycję serca, ale całego organizmu warto sięgnąć po godny uwagi produkt, jakim jest Gold Omega 3 D3 + K2. Preparat został dodatkowo został wzbogacony o witaminy D i K. Połączenie takie sprawia, że ochroną otoczone jest nie tylko nasze serce (dzięki kwasom omega-3), ale także układ krwionośny, odpornościowy oraz kości. Obie witaminy odpowiedzialne są m.in. za funkcjonowanie wspomnianego układu krwionośnego, bowiem witamina D wspiera utrzymanie prawidłowego poziomu wapnia we krwi, natomiast witamina K jest niezbędna do prawidłowego krzepnięcia krwi. Ponadto witaminy te „współpracują” ze sobą, aby zapewnić utrzymanie zdrowych i mocnych kości oraz zębów. Co więcej, witamina D wspiera układ odpornościowy i pozwala na odpowiednie wchłanianie się wapnia i fosforu. 6/7

gold_vit_203x257mm_v4.pdf 1 2016-09-30 16:23:32

CMY

Witaminy i minerały to związki, które są odpowiedzialne za prawidłowy przebieg wielu procesów metabolicznych zachodzących w naszym organizmie. Witaminy biorą udział przede wszystkim w syntezie różnych czynnych związków biologicznych oraz odpowiadają za przemianę składników odżywczych, takich jak białka, węglowodany i tłuszcze. Każdy niedobór witamin i minerałów poważnie zaburza owe procesy. Niestety, człowiek nie jest w stanie sam wytwarzać potrzebnych mu witamin i minerałów. Ich głównym źródłem jest zatem pokarm, wraz z którym są one dostarczane do organizmu. Musimy pamiętać, że spełniają one bardzo ważne funkcje – odpowiadają między innymi za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, odpornościowego czy krwiotwórczego. Wpływają również na ogólny rozwój organizmu, prawidłowy stan naszej skóry, kości, mięśni i wzroku, a także spowalniają procesy starzenia się. Jak więc wyraźnie widać, niezwykle ważne jest to, aby dostarczać naszemu organizmowi potrzebną ilość witamin i minerałów.

8/9

WITAMINY A PŁEĆ Zapotrzebowanie naszego organizmu na witaminy i minerały zależne jest od bardzo wielu czynników, w tym od płci. Wynika to nie tylko z różnego trybu życia, jaki prowadzą kobiety i mężczyźni, z rodzaju wysiłku fizycznego, bardzo często związanego z pracą mężczyzn, ale również z różnic w tempie i proporcjach zużywanych witamin, za które odpowiedzialne są hormony. Kolejną różnicą jest to, że u kobiet zapotrzebowanie na poszczególne witaminy i minerały zmienia się wraz z wiekiem i cyklem biologicznym, natomiast u mężczyzn pozostaje właściwie niezmienne. Jedynie po ukończeniu 45. roku życia zaczyna nieznacznie zwiększać się zapotrzebowanie na niektóre minerały. Mężczyźni, ze względu na swoje nawyki żywieniowe, które bardzo często związane są z omijaniem w codziennej diecie zdrowych, naturalnych produktów, przyswajają mniejsze ilości witamin i minerałów niż kobiety dbające o zdrową i zbilansowaną dietę. Duży wpływ na pojawiające się u mężczyzn niedobory witamin mają także m.in. stres, duży wysiłek fizyczny, przebyte choroby oraz nadużywanie alkoholu.

NAJLEPSZE WITAMINY I MINERAŁY DLA MĘŻCZYZN Ilość oraz różnorodność witamin i minerałów, które są niezbędne w diecie, ma ścisły związek z funkcjonowaniem męskiego organizmu. Panowie powinni zadbać przede wszystkim o odpowiednią codzienną porcję magnezu i potasu, które wspomagają pracę serca i układu nerwowego. Ponadto zarówno potas, jak i magnez, wraz z witaminami z grupy B (B6, B12, tiamina i ryboflawina), są niezastąpione w walce ze stresem i ogólnym zmęczeniem. W celu zachowania zdro-

wego i atrakcyjnego wyglądu skóry panowie powinni pamiętać również o witaminach A, E i C, które pozwalają na zachowanie młodości i gładkiej cery. Witamina C dodatkowo wspomaga płodność poprzez zwiększenie ruchliwości i ilości plemników oraz zabezpiecza ich DNA przed uszkodzeniem.

WITAMINY DLA KOBIET Witaminy dla kobiet powinny być odpowiednio skomponowane i dostarczane we właściwych proporcjach. Zamiast jednak sięgać po wyszukane produkty spożywcze i godzinami zastanawiać się, jak je spożyć, aby zachowały swoją wartość, zamiast gromadzić liczne suplementy diety, warto postawić na zestaw witamin i minerałów, który zamknięty jest w jednej małej kapsułce. Idealny kompleks witamin i minerałów dla kobiet oferuje Gold Vit dla kobiet firmy Olimp Laboratories. Jedna tabletka zawiera kompleks witamin: A, C, D, E, B1, B2, B6, B9 (kwas foliowy), B12 oraz H (biotyna). Ponadto występują w niej magnez, żelazo, wapń, cynk, miedź, jod, mangan, selen, chrom, kwasy hialuronowy i pantotenowy. Warto wspomnieć również o ekstraktach z zielonej herbaty, pieprzu czarnego i izoflawonów sojowych. Na temat każdego z tych składników i jego dobroczynnego wpływu na zdrowie można by napisać książkę, ale wspomnijmy tylko w kilku zdaniach o niektórych spośród nich: Witamina A pozytywnie wpływa na proces widzenia, jest cennym przeciwutleniaczem, odpowiada między innymi za prawidłowe funkcjonowanie skóry. Jej niedobór może wiązać się z częstymi infekcjami, rogowaceniem naskórka czy ślepotą zmierzchową. Witamina C to silny przeciwutleniacz niezbędny w syntezie kolagenu, wzmacniający zęby i w ogóle odporność. Jej niedobór grozi

szkorbutem, osłabieniem odporności i gorszym gojeniem się ran. Witamina B2 (ryboflawina) uczestniczy w oddychaniu komórkowym, ma wpływ na metabolizm tłusz-

czów, aminokwasów i węglowodanów. Jej niedostatek może wywoływać zapalenie skóry, obniżenie sprawności umysłowej i zahamowanie wzrostu. Żelazo to składnik hemoglobiny. Jest niezbędne nie tylko do prawidłowego funkcjonowania organizmu, ale i do jego życia. Redukuje zmęczenie, niszczy wolne rodniki, wpływa na prawidłowy rozwój płodu. Jego niedobór skutkuje anemią, osłabieniem, obniżeniem odporności. Magnez przede wszystkim reguluje pracę układu nerwo-

wego. Jego brak może sprzyjać rozwojowi nerwicy czy depresji, gdyż wówczas w nadmiernych ilościach są wytwarzane noradrenalina i adrenalina. Są one neuroprzekaźnikami uwalnianymi podczas reakcji stresowych. Witaminy i minerały dla kobiet, jak zaznaczono powyżej, są niezbędne, ponieważ zapewniają nie tylko zdrowie, ale i dobre samopoczucie, młody wygląd skóry, mocne włosy i paznokcie. Kobiety szczególnie często narażone są na niedobory owych witamin i minerałów na przykład z powodu obfitych miesiączek czy ciąży. Szybkie tempo życia, przewlekły stres także nie wpływają pozytywnie na stan psychiczny i fizyczny pań, dlatego każda z nas w trosce o zdrowie powinna zapewnić sobie dostęp do najlepszego zestawu witamin i minerałów dla kobiet.

JAK ZADBAĆ O PRAWIDŁOWĄ ILOŚĆ WITAMIN I MINERAŁÓW? Niekiedy, aby uzupełnić niedobory witamin i minerałów w organizmie, wystarczy zmienić nieco swoje nie do końca prawidłowe nawyki żywieniowe. Niestety, u mężczyzn bywa to trudne, ponieważ zazwyczaj od zdrowych owoców i warzyw zdecydowanie wolą oni… smażone kotlety lub golonkę. Naturalnie, nie można tu generalizować, ale jeśli któryś z panów po cichu przyznaje rację temu twierdzeniu, koniecznie powinien bliżej przyjrzeć się poziomowi witamin i minerałów w swoim organizmie. Ponadto nie można zapominać o tym, że stopień przyswajalności niektórych związków mineralnych może być dodatkowo utrudniony ze względu na indywidualne cechy każdego organizmu. Witaminy w naturalnej formie mogą zaś występować w kompleksach trudno wchłanianych przez układ pokarmowy. Dobrze jest więc wspomóc swój organizm suplemen10/11

tem diety w postaci kompleksu witamin. Najlepszym wyborem okaże się tu produkt firmy Olimp Laboratories Gold- Vit dla mężczyzn. Uwagę zwraca jego świetnie zbilansowany skład. Zapewnia on optymalną podaż najistotniejszych dla zdrowia witamin, które zostały dodatkowo wzbogacone o niezbędne minerały, w tym najważniejsze – magnez czy żelazo w doskonale biodostępnej formie chelatów Albion®. Preparat został opracowany z myślą o męskich potrzebach, stanowi doskonałe uzupełnienie codziennej diety. Zawarte w nim witaminy i minerały w pełni odzwierciedlają codzienne zapotrzebowanie męskiego organizmu na te składniki. Wystarczy zażyć jedną tabletkę dziennie i popić ją dużą ilością wody, aby zadbać o swoje zdrowie. Poza wyżej wymienionymi witaminami i minerałami preparat zawiera między innymi cenne nie tylko dla kobiet takie składniki, jak: kwas foliowy, mangan, miedź, żelazo, chrom i jod.

KONSEKWENCJE NIEDOBORU WITAMIN U MĘŻCZYZN Niedobory witamin i minerałów w organizmie mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia mężczyzn. Zapadają oni dużo częściej niż kobiety na różnego rodzaju choroby i cierpią na dolegliwości związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu krążenia, a w szczególności serca. Ponadto złej diecie bardzo często towarzyszy siedzący tryb życia, co przyczynia się do powstawania chorób układu kostnego. Poza tym z powodu nieprawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego mężczyźni częściej zapadają na choroby nowotworowe. Statystycznie rzecz ujmując, żyją oni od 6 do 8 lat krócej niż kobiety. Ale przecież statystyki można zmienić – wystarczy tylko zacząć o siebie dbać!

Na co dzień zapewne nie zastanawiasz się nad tym, jaką rolę pełnią poszczególne narządy w Twoim organizmie. Po prostu żyjesz – oddajesz się codziennym obowiązkom i przyjemnościom, niewiele myśląc o tym, co by było, gdybyś nagle został dotknięty jakąś chorobą, która ograniczyłaby Twoją samodzielność lub przynajmniej w znacznym stopniu utrudniła życie. Właśnie, co by było gdyby…

Ten jedyny i najważniejszy… Wiesz zapewne o tym, że u człowieka można wyróżnić pięć podstawowych zmysłów. Mowa tutaj oczywiście o węchu związanym z nosem, smaku

związanym z językiem oraz całą jamą ustną, o słuchu, za który odpowiedzialne jest ucho, o dotyku oraz wzroku. Zastanawiałeś się kiedyś, który z naszych „ludzkich” zmysłów jest najważniejszy? Jeśli nie i nadal masz wątpliwości, zacznijmy od wyjaśnienia takiej kwestii, czym w ogóle jest zmysł. Jest to pew-

nego rodzaju zdolność do odbierania bodźców pochodzących z zewnątrz. Za każdy z wyżej wymienionych zmysłów i jego prawidłowe „działanie” odpowiedzialne są konkretne narządy zmysłów. To właśnie w nich znajdują się receptory, czyli wyspecjalizowane komórki (lub narządy zmysłowe), które odbierają in-

formacje z otoczenia. Kiedy np. zmysł słuchu zaczyna szwankować, słyszysz gorzej lub możesz nawet całkowicie zatracić zdolność słyszenia. Kiedy zaś dochodzi do zaburzeń w obrębie zmysłu dotyku, możesz np. mieć problem z oceną bólu czy odczuwaniem zimna i ciepła. A co się dzieje, gdy pojawiają się problemy ze wzrokiem? Jak się okazuje, zmysł wzroku uważany jest za najważniejszy ze wszystkich zmysłów. Dlaczego? Z tej prostej przyczyny, co jest absolutnie niepodważalne, że to właśnie on dostarcza Ci zdecydowaną większość informacji z otoczenia. Zdecydowaną większość, czyli blisko 80 procent!

Wzrok a samodzielność Wśród nas żyją osoby niewidome i ociemniałe. Pojęciem „niewidomy” określa się kogoś, kto nie widzi od urodzenia lub utracił wzrok przed 5. rokiem życia. Osoby ociemniałe to z kolei osoby, które utraciły zdolność widzenia po 5. roku życia i pamiętają obrazy wzrokowe. Niezależnie jednak od definicji, życie w wiecznym mroku nie jest łatwe… Choć jest możliwe, co niewidomi udowadniają każdego dnia, nie da się ukryć, że dobry wzrok po prostu ułatwia codzienne życie. A zatem, jakie role pełni? Przede wszystkim pozwala poznawać otaczającą rzeczywistość i poruszać

80 procent! informacji z otoczenia dostarczanych jest dzięki zmysłowi wzroku! się w niej w sposób swobodny. Dobry wzrok, o czym zapewne nie myślisz często, pozwala Ci na niezależne i szybkie wykonywanie codziennych czynności, takich jak: poranna toaleta, przygotowywanie posiłków, praca i nauka (szczególnie, gdy mają związek z czytaniem, pisaniem czy… jazdą samochodem). Wzrok zapewnia prawidłową orientację przestrzenną, umożliwia poruszanie się. A jak wpływa na sferę społeczną i emocjonalną?

12/13

Wzrok a sfery: emocjonalna i społeczna Niemożność widzenia jest szczególnie uciążliwa dla osób, które utraciły wzrok lub też borykają się z postępującym jego pogarszaniem w późniejszych latach życia. Jeśli do tej pory widziały dobrze, a nagle stają w obliczu utraty wzroku, zwyczajnie nie są w stanie wyobrazić sobie tego, że ich dalsze życie będzie możliwe. Sfera emocjonalna zostaje wówczas poważnie zaburzona. Największym problemem jest problem braku akceptacji nowej rzeczywistości oraz samego siebie, ze swoimi licznymi ograniczeniami, jakie są konsekwencją utraty czy znacznego pogorszenia wzroku. W takiej sytuacji osoba, która straciła lub traci wzrok, poddaje się i nie chce stawić czoła przeciwnościom losu. Taki stan rzeczy przekłada się bezpośrednio na sferę społeczną. Osoby mające problem ze wzrokiem, w mniejszym bądź większym stopniu wstydzą się swojej niepełnosprawności i zaczynają się coraz bardziej zamykać w sobie.

kwasy omega-3 i luteina. Gdzie je znajdziesz? Omega-3 przede wszystkim w świeżych rybach i owocach morza, w orzechach, migdałach, oleju rzepakowym i sojowym, pestkach dyni. Produktami bogatymi w luteinę są m.in. czarne jagody, sałata, jarmuż, szpinak. Luteina jest niezastąpiona w walce z wolnymi rodnikami, chroni fotoreceptory plamki żółtej oraz naczynia włosowate siatkówki. Jej regularne przyjmowanie ogranicza ryzyko wystąpienia zaćmy.

W związku z tym ograniczają wyjścia z domu i kontakty towarzyskie. Naturalnie często przekłada się to także na życie zawodowe.

Co szkodzi Twoim oczom? Nie jesteś w stanie zapobiec wszystkim chorobom oczu, bowiem na wiele z nich zwyczajnie nie masz wpływu. Pewne choroby mogą być uwarunkowane genetycznie, inne mogą być wynikiem nowotworów, zakażeń czy urazów. Ale to nie tak, że zupełnie nie masz wpływu na swój wzrok. Masz i to ogromny! Oczom szkodzi np. zła dieta, używki (papierosy, alkohol), zanieczyszczenia powietrza (jak np. kurz), promieniowanie UV. Twój wzrok może się pogorszyć także z powodu niewłaściwej higieny pracy – istnieje wiele zawodów, które narażają wzrok i nie należy do nich wyłącznie praca przy komputerze.

Proste sposoby na codzienną pielęgnację oczu Podstawą jest wspomniana już wyżej właściwa dieta, która będzie miała korzystny wpływ nie tylko na oczy, ale na cały Twój organizm. Jaka to dieta? Zdrowa, bogata w świeże warzywa

i owoce, wykluczająca dania wysoko przetworzone. Jednym z najważniejszych składników diety dobrej dla oczu jest witamina A. To właśnie ona uczestniczy w procesie widzenia, wpływa na prawidłowe funkcjonowanie rogówki i jest niezwykle ważnym przeciwutleniaczem. Jej niedobór może skutkować m.in. ślepotą zmierzchową i nadmierną suchością rzeczonej rogówki, prowadzącą nawet do ślepoty. Gdzie znajdziesz duże pokłady witaminy A? W produktach bogatych w karoteny, czyli w marchwi, pomidorach, brokułach czy dyni. Ponadto znajduje się ona w jajach, pełnym mleku, wątrobie czy tranie. Równie istotne dla zdrowa oczu są

Kolejnym niezwykle ważnym elementem codziennej pielęgnacji oczu jest dbanie o ich czystość. Z racji tego, że oczy narażone są na kurz i inne zanieczyszczenia z powietrza, staraj się regularnie przemywać je letnią wodą. Ze względu na to, że żyjemy w XXI wieku, na pewno nieobce są Ci takie urządzenia, jak telefon komórkowy, komputer, telewizor. Być może nawet sięgasz po nie znacznie częściej niż „przeciętny Kowalski” z racji swojego zawodu. Jeśli tak, daj oczom odpocząć! spędzając dużo czasu przy komputerze, pozwalaj sobie na kilka pięciominutowych przerw w ciągu dnia. Mrugaj i odrywaj wzrok od ekranu. Te wydawałoby się

wtedy, gdy zauważasz problemy ze wzrokiem. Pamiętaj o tym, że cykliczne wizyty kontrolne pozwalają niejednokrotnie na zdiagnozowanie problemu w jego początkowej fazie, a tym samym stwarzają możliwość podjęcia skutecznego leczenia.

nic nieznaczące czynności pozwalają Twoim oczom na chwilę wytchnienia i wspierają właściwe nawilżenie. Jeśli mimo wszystko odczuwasz nieprzyjemną suchość, poproś okulistę o polecenie dobrych kropli nawilżających. Pamiętaj też o tym, aby nie siedzieć zbyt blisko ekranu komputera czy telewizora – odległość ta nie powinna być mniejsza niż 20 cm. Zadbaj o właściwe oświetlenie w czasie oglądania telewizji, pisania na komputerze czy czytania książki. Oczy bardzo szybko się męczą zarówno przy świetle zbyt mocnym i zbyt słabym. Pracujesz w zawodzie, który może skutkować mechanicznymi urazami oka? Jesteś np. mechanikiem, spawaczem, górnikiem, stolarzem? Masz kontakt z rozmaitymi środkami chemicznymi? W takiej sytuacji zawsze używaj specjalnych okularów ochronnych. Uwielbiasz sesje w solarium, a w słoneczne, upalne dni nie wyobrażasz sobie siedzenia w domu? Podczas wizyty w solarium koniecznie korzystaj z okularów, które zawsze powinny być na stanie. Jeżeli zauważysz ich brak, zgłoś to obsłudze. Nie otwieraj oczu w czasie opalania – efekty przecież i tak zobaczysz za kilka minut, gdy lampy solarium zgasną. Przebywając zaś na zewnątrz, zawsze noś okulary przeciwsłoneczne. Pamiętaj, że okulary okularom nierówne. Zainwestuj w te, które rzeczywiście będą chronić Twoje oczy przed promieniowaniem UV. Po całym dniu Twoje oczy są wyraźnie zmęczone, zaczerwienione, łzawią? Odpocznij! Przecież pracują one na najwyższych obrotach, dlatego należy się im chwila relaksu. Połóż się i po prostu zamknij oczy. Przygotuj sobie kojące, ciepłe okłady na oczy np. z rumianku, zrób masaż skroni.

luteinę, kwas dokozaheksaenowy (kwas DHA należący do grupy kwasów tłuszczowych typu omega-3). Ponadto zawiera witaminę E, która chroni komórki przed stresem oksydacyjnym, cynk oraz zeaksantynę, która (obok luteiny) jest kolejnym cennym karotenoidem znajdującym się w siatkówce oka. Niezależnie od tego, czy godzinami pracujesz na komputerze, odczuwasz nadwrażliwość na światło lub doznajesz dyskomfortu związanego z częstym łzawieniem i zaczerwienieniem oczu, preparat ten wesprze Twój wzrok, dostarczając Ci odpowiedniej dawki cennych składników wpływających na proces prawidłowego widzenia.

Regularne kontrole u okulisty Okulista to lekarz, do którego powinieneś zaglądać regularnie, a nie tylko

Jak jeszcze możesz wesprzeć swój wzrok, aby służył Ci niezawodnie do późnej starości? Nie wahaj się sięgać po sprawdzone suplementy diety, jak Gold Luteina. Preparat posiada w swoim składzie wspomniane już witaminę A, 14/15

Nie masz w zwyczaju regularnie kontrolować wzroku? Kiedy zatem powinieneś koniecznie zapisać się na wizytę? Do jak najszybszej kontroli powinny skłonić Cię jakiekolwiek, choćby najmniejsze nieprawidłowości w obrębie funkcjonowania wzroku, takie jak pogorszenie ostrości czy zawężenie pola widzenia. Wszelkie dolegliwości bólowe i stany zapalne oczu (nie tylko gałki ocznej, ale np. powiek czy spojówek) muszą być natychmiast skonsultowane z okulistą. Oczy coraz częściej Cię pieką, łzawią, swędzą? Zauważyłeś, że coraz to częściej mrugasz, a w czasie oglądania filmu czy czytania książki mrużysz oczy i zwyczajnie szybko się one męczą? Nie licz na to, że jest to tylko stan przejściowy i nie zwlekaj. Problem ze wzrokiem prawdopodobnie nie minie sam i co gorsza, będzie się konsekwentnie pogłębiał, jeśli nie podejmiesz właściwych kroków zapobiegawczych. Nie pozwól na to, aby zwykłe niedopatrzenie stało się przyczyną poważnych problemów ze wzrokiem, które bezpośrednio negatywnie wpłyną na Twoją życiową samodzielność!

luteina_max_complex_203x257mm_2.pdf 1 2016-08-22 09:44:22

CMY

Nikt z nas nie lubi chorować, co jest rzeczą absolutnie zrozumiałą. Niestety, raz na jakiś czas dopada nas grypa lub przeziębienie. Dają one o sobie znać szczególnie w okresie zimowym i z początkiem wiosny. Zazwyczaj zwiększoną zachorowalność odnotowuje się w listopadzie, a następnie w marcu. Kiedy tylko zaobserwujemy pierwsze niepokojące objawy, powinniśmy im skutecznie przeciwdziałać, aby nie doszło do poważnych powikłań. 16/17

Grypa czy przeziębienie odwieczny dylemat?

Grypa i przeziębienie – różnice

Grypa a przeziębienie – jest to temat z całą pewnością wart uwagi. Objawy przeziębienia i grypy można rozróżnić i w dość prosty sposób jednoznacznie stwierdzić, co nam dolega. Mimo tego wciąż bardzo wiele osób myli grypę z przeziębieniem. Pół biedy, gdy dokucza nam przeziębienie, a my błędnie interpretujemy je jako grypę. Znacznie bardziej niebezpieczna jest sytuacja, gdy grypę uznamy za zwykłe, niegroźne przeziębienie. Nieleczona, „przechodzona” grypa może doprowadzić do bardzo groźnych powikłań, dlatego w żadnym wypadku nie można jej lekceważyć. Ale po kolei…

Przeziębienie rozwija się zazwyczaj bardzo powoli, a jego pierwszych objawów możemy nawet nie dostrzec, bo najczęściej zaczyna się niepozornie. Tu kichnięcie, za jakiś czas pokasływanie. Nie musimy tego wiązać z przeziębieniem, bo przecież często kichamy i kaszlemy na przykład z powodu jakiegoś czynnika podrażniającego, na którego działanie chwilowo jesteśmy narażeni. Początkowo nie czujemy dużego osłabienia i ogólnego rozbicia. Przychodzi ono z czasem, kiedy zaczynamy też częściej kichać

Grypa i przeziębienie – podobieństwa Grypę oraz przeziębienie łączy przede wszystkim to, że rozwijają się w górnych drogach oddechowych. Mają one również wspólnego winowajcę, którym są wirusy. Zarówno w przypadku grypy, jak i przeziębienia nie czujemy się dobrze. To właśnie na tym etapie stanu chorobowego rozpoczynają się znaczące różnice. Warto zwrócić na nie uwagę, aby nie dokonać błędnej oceny sytuacji.

i kaszleć, a do tego dochodzi podwyższona temperatura ciała. Przeziębienie bez gorączki jest jak najbardziej możliwe, dlatego temperatura nie musi być bardzo wysoka (i zazwyczaj nie jest). Grypa bez temperatury również jest możliwa, ale rzadziej spotykana. Objawy grypy są bardzo charakterystyczne. Od przeziębienia odróżnia ją to, iż atakuje „z zaskoczenia” i bardzo gwałtownie. Jeszcze rano możemy czuć się całkiem dobrze, a zaledwie kilka godzin później niemal jednocześnie pojawiają się takie objawy, jak ból głowy, gorączka, dreszcze, łamanie w kościach i ból gardła. Co ciekawe i warte zapamiętania, katar nie należy do typowych objawów grypy i wcale nie musi wystąpić.

Przeziębienie – ryzyko powikłań i postępowanie Przeziębienie nie jest niczym przyjemnym, bo ogólne samopoczucie, szczególnie z powodu kaszlu i męczącego kataru, jest pogorszone. Niemniej przebiega ono na ogół łagodnie. Oczywiście, nie jest to powód do tego, aby przeziębienie bagatelizować. Warto wówczas nieco zwolnić tempo życia i, jeśli to możliwe, wziąć przynajmniej 2-3 dni wolne od pracy. Odpoczynek i spokój w takim wypadku są najlepszym lekarstwem. Jeśli objawy przeziębienia mocno dokuczają, warto sięgnąć na przykład po Ulgrip Hot firmy Olimp Laboratories. Jest to suplement diety, który łączy w sobie zbawienne działanie ekstraktów z czarnego bzu, lipy i rumianku. Charakteryzuje się wysoką zawartością witaminy C, rutyny, betaglukanu, witaminy B6 oraz cynku i selenu. Bazę produktu stanowią naturalne sproszkowane owoce malin i czarnej porzeczki. Skład preparatu wspomaga naszą odporność, a zawarte w nim komponenty ułatwiają odkrztuszanie i łagodzą

stan zapalny gardła. Prawda jest taka, że Ulgrip Hot w porównaniu z suplementami innych firm wykazuje bardzo dużą zawartość dobroczynnych substancji o niezwykle szerokim spektrum, co wymiernie wpływa na jego skuteczność. Nieprzyjemne objawy przeziębienia powinny zacząć słabnąć już po około 3-4 dniach, a po tygodniu ustąpić. Aby tak

18/19

się stało, trzeba zadbać o niezbędny wypoczynek, a także o solidne nawadnianie organizmu. Doskonale sprawdzą się domowe sposoby, np. herbata z cytryną i miodem oraz syrop z cebuli. Jeżeli po kilku dniach objawy, zamiast słabnąć, nasilą się, a my czujemy się coraz to gorzej, należy udać się do lekarza.

Grypa – ryzyko powikłań i postępowanie Wielu osobom wydaje się, że grypa to nic groźnego, bo „przecież co chwilę ktoś na nią choruje i nic złego się nie dzieje”. Rzeczywiście, możemy „wyjść cało” z grypy, ale tylko pod warunkiem, że ściśle zastosujemy się do wskazówek lekarza. W przeciwieństwie do łagodnego przeziębienia, grypa wymaga konsultacji lekarskiej, bo nieleczona lub leczona nieprawidłowo może powodować wiele groźnych komplikacji. Przede wszystkim może nastąpić nadkażenie bakteryjne, a wtedy już nie obędzie się bez antybiotyku. Z grypy może rozwinąć się na przykład zapalenie zatok, oskrzeli czy płuc. Ponadto nieleczona, „przechodzona” grypa może doprowadzić do zapalenia mózgu, mięśnia sercowego lub nerwów. Na komplikacje narażone są przede wszystkim dzieci, osoby starsze oraz osoby o osłabionej odporności. W przypadku poważnych

powikłań bardzo często konieczna jest hospitalizacja. Im szybciej w takim stanie zgłosimy się do lekarza, tym lepiej. Jeżeli nie stwierdzi on nic niepokojącego, zaleci postępowanie podobne, jak w przypadku przeziębienia. Kilka dni spokojnego wypoczynku w łóżku jest absolutnie konieczne. Aby złagodzić objawy grypy, można ponownie sięgnąć po preparat Ulgrip. W przypadku wysokiej temperatury należy zastosować również środki przeciwgorączkowe. Jeśli odczuwamy silny ból głowy i mięśni, możemy dodatkowo skorzystać ze środków przeciwbólowych, pamiętając o tym, aby ich nie nadużywać. Najpierw warto wypróbować mniej inwazyjne metody, jak chociażby ciepłe okłady. Doskonałym lekarstwem jest… sen! W czasie snu organizm może się wspaniale regenerować. Po 3-4 dniach objawy grypy powinny zacząć ustępować, choć lekkie osłabienie (pomimo wyzdrowienia) może utrzymy-

wać się przez kolejne 2 tygodnie. Jeżeli po kilku dniach zauważymy, że objawy grypy się nasilają, czy tym bardziej ujawnią się kolejne niepokojące symptomy, koniecznie musimy ponownie udać się do lekarza.

Dlaczego nadal chorujemy, skoro uodparniamy się na dany wirus? Wirusów, które wywołują przeziębienie czy grypę, są setki. Nawet jeśli uodpornimy się na jeden wirus, za chwilę atakuje nas inny. Należy także wziąć pod uwagę fakt, że cały czas dochodzi do nowych mutacji wirusów. Nie pozostaje zatem nic innego, jak dbać o siebie, podnosić swoją odporność i regularnie szczepić się przeciwko grypie. Przed każdym „sezonem grypowym” tworzone są nowe szczepionki. Kiedy zaś zapadniemy na tę chorobę, nie możemy jej bagatelizować, gdyż znajdziemy się na prostej drodze do poważnych powikłań.

CMY

ulgrip_203x257mm_v4_DRUK.pdf 1 2016-08-22 09:45:30

CMY

Magnez dla prawdziwego . ,

mezczyzny! Świat dookoła nas zmienia się niezwykle szybko. Zmianom ulegają nie tylko nasze otoczenie i przedmioty, które na co dzień kupujemy, ale również tradycyjne role, jakie pełnią w społeczeństwie kobieta i mężczyzna. Szczególnie mocno zmienia się sposób postrzegania mężczyzny. Dotychczas zarezerwowana była dla niego rola żywiciela rodziny – osoby, która ma obowiązek zapewnić swoim bliskim dach nad głową i życie na odpowiednio wysokim poziomie. Wiązało się to w szczególności z pracą, która wymaga dużego wysiłku zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Sytuacja ta w oczywisty sposób generuje stres. Będąc nierzadko jedynym żywicielem rodziny, nie może sobie pozwolić nawet na chwilę słabości, gdyż każda choroba czy nawet drobna niedyspozycja odbijają się od razu na sytuacji finansowej wszystkich najbliższych. Do tego dochodzi codzienna rywalizacja w pracy i ciągły pośpiech.

Kolejną stereotypową rolą mężczyzny jest dbałość o stan domu i jego otoczenia. Wszelkiego rodzaju naprawy, remonty i konieczność usuwania drobnych usterek są zwyczajowo przyporządkowane głowie rodziny. O ile na co dzień może to być mało odczuwalne, o tyle w przypadku poważniejszych przedsięwzięć może być to już spory problem. Wyobraźmy sobie konieczność połączenia pracy zawodowej z budową domu. Taka sytuacja przecież wcale nie należy do rzadkości. Budowa domu to olbrzymi projekt trwający nieraz kilka lat. Wiąże się bez wątpienia z wieloma dodatkowymi obowiązkami i dużą dawką stresu.

Jednak w ostatnim czasie sposób postrzegania mężczyzny zaczął się zmieniać. Obecnie powinien on częściowo przejmować też role dotychczas przypisywane kobietom. Chodzi w szczególności o mocne angażowanie się w wychowywanie dzieci i wspieranie kobiet w ich życiu zawodowym. Ten kierunek zmian jest bez wątpienia właściwy i potrzebny, jednak dodatkowe obowiązki nie pozostają bez wpływu na zdrowie i kondycję mężczyzn. Dlatego też niejednokrotnie zaczynają oni szukać wsparcia w aptece, zaopatrując się w różnego rodzaju preparaty poprawiające kondycję.

Prawdziwą rewolucją ostatnich miesięcy w tej dziedzinie jest bez wątpienia preparat Testomag. Zawiera on przede wszystkim bardzo dobrze przyswajalny magnez w wysokiej dawce. W męskim organizmie odgrywa on szczególnie ważną rolę. Zapewnia prawidłowe funkcjonowanie mięśni i właściwą syntezę białka. Przyczynia się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia. Jak ważne są to stany psychofizyczne, nie trzeba nikogo przekonywać. Zmęczenie towarzyszy nam praktycznie wszędzie – zarówno w pracy, jak i w domu. Jeśli w naszym życiu pojawia się dziecko, to również noc nie gwarantuje niezbędnego odpoczynku. Dlatego tak ważne jest dostarczanie organizmowi odpowiedniej porcji magnezu.

Kolejna istotna sprawa to stres. Krótkotrwały może być czynnikiem mobilizującym do działania, a zatem i dodającym sił. Jednak długotrwałe oddziaływanie stresu może niekorzystnie wpływać na zdrowie emocjonalne i umysłowe. W ciągłych sytuacjach stresowych doświadczamy spadku koncentracji, braku motywacji, trudności w podejmowaniu decyzji, ogólnej nerwowości oraz poczucia bezsilności w pokonywaniu trudności. Chroniczny stres związany z poważnymi zmianami 22/23

w życiu prywatnym i zawodowym sprawia, że gorzej śpimy, prześladuje nas uczucie niepokoju, łatwiej ulegamy nałogom oraz pogarszają się nasze relacje z bliskimi. Magnez w odpowiednich dawkach przyczynia się do właściwego funkcjonowania układu nerwowego i uczestniczy w utrzymaniu prawidłowych funkcji psychicznych.

Jednak Testomag nie zawiera wyłącznie magnezu. Został on uzupełniony o inne składniki wspierające funkcjonowanie męskiego organizmu – cynk, selen, witaminę B6 oraz ekstrakt Ashwagandhy KSM-66. Ten ostatni składnik jest szczególnie godny omówienia. Ta opatentowana i przebadana naukowo substancja wspiera sprawność seksualną mężczyzn oraz pomaga utrzymać ruchliwość plemników, a także ich ilość. Dzięki swoim właściwościom adaptogennym Ashwagandha wpływa pozytywnie na zdolność adaptacji w różnego rodzaju sytuacjach stresowych oraz dodaje energii. Zawarty w preparacie

ekstrakt Ashwagandhy KSM-66 jest standaryzowany na ściśle określoną zawartość substancji czynnej – witanolidów.

Gdy mówimy o zdrowiu mężczyzny, nie sposób nie wspomnieć o testosteronie. Uznawany jest on za najważniejszy męski hormon płciowy, gdyż wpływa na rozmiar masy mięśniowej, funkcje seksualne, masę kostną czy owłosienie. Jednak cechy fizyczne to nie wszystko. Ma on też wpływ na dążenie do

rywalizacji i podejmowania ryzyka. Mężczyźni z wysokim poziomem testosteronu częściej niż inni uprawiają niebezpieczne sporty ekstremalne. Warto wiedzieć, że bardzo istotną rolę w utrzymaniu prawidłowego stężenia testosteronu w męskim organizmie odgrywa cynk. Dodatkowo chroni on też składniki komórek przed uszkodzeniem oksydacyjnym oraz zapewnia utrzymanie właściwego stanu kości. Aż 100% zalecanej dziennej dawki cynku znalazło się w jednej tabletce preparatu Testomag.

CMY

testomag_203x257mm.pdf 1 2016-09-21 13:56:05

CMY

Na ratunek

zmęczonym nogom Wiele osób po powrocie z pracy skarży się na uczucie „ciężkich nóg”. Bardzo często towarzyszą temu obrzęki stóp, ból w okolicy żylnej czy nocne skurcze mięśni łydek. Jeśli jest to sytuacja jednorazowa, spowodowana np. przeciążeniem nóg danego dnia, nie musimy się niepokoić, jednak gdy zaczyna się ona powtarzać, mogą to być pierwsze symptomy przewlekłej niewydolności żylnej. Nazwa schorzenia może nas trochę zatrważać, ale jeśli go nie zbagatelizujemy, nie musimy się go obawiać.

Według

badań naukowych przewlekła niewydolność żylna dotyka sporej grupy dorosłych osób w Europie. Szacuje się, że cierpi na nią 40-60% kobiet i 15-30% mężczyzn. Jej występowanie rośnie wraz z wiekiem osób badanych. Polskie badania przeprowadzone przez Jawienia i wsp. na grupie ponad 40 tysięcy pacjentów wskazują, że objawy przewlekłej niewydolności żylnej występują u 47% kobiet i 37% mężczyzn.

Według jednej z definicji przewlekła niewydolność żylna jest utrwalonym zaburzeniem odpływu krwi żyłami kończyn dolnych. Pojęcie to dotyczy zarówno żył powierzchniowych, jak i głębokich. Schorzenie to obejmuje: chorobę żylakową zespół pozakrzepowy zespoły uciskowe pierwotną niewydolność zastawek żylnych.

Do znanych

czynników, które zwiększają prawdopodobieństwo pojawienia się choroby, należą: płeć (żeńska), wiek, uwarunkowania genetyczne, ciąża, otyłość oraz praca w pozycji stojącej lub siedzącej. Natomiast głównym czynnikiem odpowiedzialnym za rozwój przewlekłej niewydolności żylnej jest nadciśnienie żylne spowodowane zniszczeniem zastawek żylnych, niedrożnością lub zwężeniem żył (w zakrzepicy), ich niewydolnością, niedrożnością czy uciskiem.

LECZENIE NIEFARMAKOLOGICZNE

Początkowo choroba objawia się niewielkimi obrzękami w okolicy kostek nasilającymi się pod wieczór. Kolejno pojawiają się bóle goleni, kurcze łydek, a po jakimś czasie widoczne stają się żylaki. W kolejnych etapach dochodzi do stwardnienia skóry i podskórnej tkanki tłuszczowej, stanów zapalnych skóry i charakterystycznych zabarwień koloru brunatnego. W bardzo ciężkich przypadkach dochodzi do powstania owrzodzeń żylnych nad kostką po wewnętrznej stronie goleni. Podstawową

metodą rozpoznania choroby jest ultrasonografia dopplerowska, która pozwala ocenić wydolność żył, ich stan (które zastawki żylne są uszkodzone) oraz stwierdzić ewentualną zakrzepicę. Do rozpoznania i stopniowania ciężkości zespołu pozakrzepowego lekarze używają skali Villalty.

Głównym celem leczenia choroby jest zmniejszenie lub całkowite zniesienie nadciśnienia żylnego leżącego u podstawy choroby. Możemy wyróżnić zachowawcze oraz inwazyjne (zabieg) metody leczenia. Leczenie zachowawcze możemy podzielić na leczenie niefarmakologiczne i farmakologiczne.

śniczkowej, zmniejszeniu lepkości krwi, poprawie tonusu żylnego, wykorzystaniu drenażu limfatycznego oraz wywieraniu ochronnego wpływu na zastawki żylne. Wielu pacjentów odczuwa redukcję uczucia „ciężkich nóg”, skurczów nocnych, parestezji, a także zmniejszenie się obrzęków. Do najpopularniejszych składników wykorzystywanych w lekach i suplementach diety należą m.in. diosmina, hesperydyna, escyna, wyciągi z pestek winogron oraz owoców cytrusowych.

W profilaktyce i w leczeniu przewlekłej niewydolności żylnej ogromne znaczenie ma aktywność fizyczna, która wpływa na obniżenie ciśnienia żylnego, zwiększa powrót żylny i nasila resorpcję płynu tkankowego. Zaleca się spacery, jogging, pływanie czy jazdę na rowerze. Inną, często wykorzystywaną metodą leczenia jest leczenie uciskowe (tzw. kompresoterapia). Pacjenci wykorzystują specjalne pończochy elastyczne, które są dostępne w czterech klasach ucisku. Do istotnych elementów fizykoterapii zaliczamy: masaż ręczny, drenaż limfatyczny, stymulację biomechaniczną oraz leczenie uzdrowiskowe. Nie należy także zapominać o zmianie stylu życia (redukcja nadwagi/otyłości oraz zmiana nawyków żywieniowych).

W ostatnich latach wiele miejsca w publikacjach naukowych poświęca się także roślinie o nazwie ruszczyk kolczasty (Ruscus aculeatus L.).

Jest to roślina naturalnie występująca w basenie Morza Śródziemnego, posiadająca charakterystyczne liściokształtne i ostro zakończone pędy. W jej kłączach znajdują się saponozydy steroidowe, a więc aktywne składniki, do których należą m.in. ruskogenina, neoruskogeina, ß-sitosterol.

LECZENIE FARMAKOLOGICZNE

Leczenie farmakologiczne, które powinno być uzupełnieniem leczenia niefarmakologicznego, polega na zapobieganiu zmianom w składzie krwi, na uszczelnianiu bariery wło-

Objawy nasilenie

Brak

Umiarkowane Podmiotowe

Ból Skurcze

0 0 0 0 0

Parestezje

1 1 1 1 1

2 2 2 2 2

3 3 3 3 3

2 2 2 2 2 2 2

3 3 3 3 3 3 3

Przedmiotowe Krwiak na piszczeli Stwardnienie skóry Hiperpigmentacja Zaczerwienienie

0 0 0 0 0 0 0

1 1 1 1 1 1 1

Rozpoznanie > 5 pkt Villalta S., Bagatella P., Piccioli A. i wsp.: Assessment of validity and reproducibility of a clinical scale for the postthrombotic syndrome. Haemostasis, 1994; 24 (supl. 1): 158a. 26/27

Według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) ekstrakt ruszczyka wspiera krążenie żylne i funkcjonowanie naczyń krwionośnych oraz zmniejsza obrzęk, przynosząc ulgę zmęczonym nogom.

Oświadczenia

zdrowotne wydawane przez EFSA nie są bezpodstawne. Ruszczyk kolczasty w badaniach na pacjentach z przewlekłą niewydolnością żylną jest najczęściej podawany wraz z hesperydyną (znajdującą się w dużych ilościach w owocach cytrusowych) oraz witaminą C. Jak pokazuje metaanaliza badań klinicznych opublikowana w 2003 roku przez Boyle i wsp. taka kombinacja składników istotnie zmniejsza ból, skurcze, ciężkość kończyn dolnych i parestezje w porównaniu do placebo u pacjentów z przewlekłą niewydolnością żylną. W 2009 roku Guex i wsp. opublikowali ciekawy eksperyment, w którym wzięło udział 917 pacjentów z Meksyku cierpiących z powodu przewlekłej niewydolności żylnej. Naukowcy postanowili podawać im przez 12 tygodni produkt składający się z ruszczyka kolczastego, witaminy C i hesperydyny. Po zakończeniu eksperymentu u pacjentów (którymi w większości były kobiety z nadwagą lub otyłością) zmniejszyły się wszystkie badane symptomy choroby oraz obwód kostki, co świad-

czy o działaniu przeciwobrzękowym. Choć większość prac naukowych uwzględnia głównie mieszaninę tych trzech składników, to są również takie badania, które pokazują skuteczność samego ekstraktu z ruszczyka kolczastego. W jednym z nich kobietom z przewlekłą niewydolnością żylną podawano kapsułki zawierające ekstrakt z ruszczyka dwa razy dziennie przez dwanaście tygodni. W grupie kobiet przyjmujących ruszczyk odnotowano istotne w porównaniu do grupy placebo zmniejszenie objętości obwodu nóg, w tym kostek, po 8 i 12 tygodniach przyjmowania ekstraktu. Doszło również do zmniejszenia niektórych objawów przewlekłej niewydolności żylnej. Biorąc pod uwagę całe badanie, naukowcy doszli do wniosku, że ekstrakt z ruszczyka kolczastego jest bezpieczny i może być użyteczny w leczeniu przewlekłej niewydolności żylnej.

Przewlekła

niewydolność żylna to choroba, która dotyka coraz więcej osób w wieku dorosłym. Jest to schorzenie, któremu możemy skutecznie zapobiegać poprzez stosowanie niektórych z opisanych metod niefarmakologicznych (zmiana stylu życia), ale również leczyć lub hamo-

wać postęp choroby poprzez stosowanie środków farmakologicznych. Literatura naukowa jednoznacznie pokazuje, że opisany w artykule ekstrakt z ruszczyka kolczastego poprawia elastyczność i stan napięcia naczyń żylnych, obkurcza je, zmniejsza zastój żylny oraz może poprawiać powrót krwi z układu żylnego kończyn dolnych. Wspomagać go mogą witamina C będąca silnym antyoksydantem oraz hesperydyna - znana ze swych właściwości przeciwobrzękowych i uszczelniających naczynia włosowate. Piśmiennictwo:

1. Jawień A. Ciecierski M, Piotrowicz R. Przewlekła niewydolność żylna – objawy i leczenie. Przew Lek 2000, 1, 70-75. 2. Krasiński Z. Aniukiewicz K. Krasińska A. Czyżak W. Przewlekła niewydolność żylna - epidemiologia i leczenie farmakologiczne. Prz. Flebol. 2014 : T. 22 supl. 1, s. 1-9, 11-16. 3. Neubauer-Geryk J. Bieniaszewski L. Przewleka choroba żylna - patofizjologia, obraz kliniczny i leczenie. Choroby Serca i Naczyń 2009;6(3):135-141. 4. Nowak G. Surowce roślinne stosowane w chorobach układu krążenia i serca. Herba Polonica. Vol. 55 No 2 2009. 5. Boyle P, Diehm C, Robertson C Meta-analysis of clinical trials of Cyclo 3 Fort in the treatment of chronic venous insufficiency . Int Angiol. 2003 Sep;22(3):250-62. 6. Vanscheidt W, et al Efficacy and safety of a Butcher’s broom preparation (Ruscus aculeatus L. extract) compared to placebo in patients suffering from chronic venous insufficiency . Arzneimittelforschung. 2002;52(4):243-50. 7. Guex JJ, Enriquez Vega DM, Avril L, Boussetta S, Taïeb C. Assessment of quality of life in Mexican patients suffering from chronic venous disorder - impact of oral Ruscus aculeatus-hesperidin-methyl-chalcone-ascorbic acid treatment - ‚QUALITY Study’. Phlebology. 2009 Aug;24(4):157-65.

CMY

venasid_203x257mm.pdf 1 2016-09-21 12:45:46

CMY

PROSTE I SKUTECZNE SPOSOBY NA WZMOCNIENIE ODPORNOŚCI Kiedy odporność naturalna zaczyna szwankować, jesteśmy niezwykle podatni na wszelkiego rodzaju infekcje. Co więcej, przy spadku odporności nawet najzwyklejsze, wydawałoby się łagodne przeziębienie może przerodzić się w poważniejszą chorobę. Jak wzmocnić odporność, aby móc cieszyć się pełnym zdrowiem, nawet jeśli wszyscy wokół kaszlą i kichają? Wydawać się to może zadaniem trudnym, ale wystarczy przestrzeganie zaledwie kilku prostych zasad.

Przede wszystkim do swojego jadłospisu na stałe należy wprowadzić warzywa i owoce, a nie sięgać po nie dopiero wtedy, gdy zaczynamy odczuwać spadek odporności. Warto również przygotowywać sobie soki warzywne i owocowe.

Jak podnieść odporność w jeszcze inny sposób? O ile nie ma przeciwwskazań, można uczęszczać do sauny. Jeśli do tej pory nie korzystaliśmy z niej, należy sprawdzić rzeczone przeciwwskazania i poradzić się swojego lekarza. Sauna hartuje organizm, a co za tym idzie, wzmacnia układ odpornościowy. Niezwykle korzystnie wpływa między innymi na układ krążenia.

Następną ogromnie ważną kwestią jest sen. Aby się dobrze czuć, w zupełności wystarczy 7-8 godzin pełnego, spokojnego snu. Jesteśmy w błędzie, jeśli sądzimy, że cały organizm w czasie snu „bierze sobie wolne”. To właśnie wtedy uaktywniają się komórki układu odpornościowego (komórki NK), których zadaniem jest zwalczanie wirusów atakujących nas i wywołujących grypę i przeziębienie.

Kolejne rady mogą wydać się dość prozaiczne, a jednak mają wielkie znaczenie. Stosując się do nich, mamy pewne szanse na to, aby uniknąć infekcji. W czasie wiosny, kiedy, jak zostało już nadmienione, pogoda lubi płatać figle, należy ubierać się „na cebulkę”, czyli warstwowo. Nieważne, czy wybieramy się na spacer, do pracy czy na zakupy. Jeśli planujemy dłuższy pobyt poza domem, dobrze jest zabrać ze sobą kurtkę czy sweter na wypadek ochłodzenia. Stwarza to też szansę zrzucenia z siebie jakiejś części garderoby, gdy słońce mocniej przygrzeje.

30/31

Bardzo ważne jest to, aby w miarę możliwości unikać dużych skupisk ludzkich. Jeśli lubimy robić zakupy w sklepach czy uwielbiamy pobyt w kawiarni, ale docierają do nas informacje o tym, że wszyscy wokół chorują, lepiej się wstrzymać z wyjściem i wybrać inną formę spędzania wolnego czasu. Idealne będą ćwiczenia! Regularna aktywność fizyczna pozwala utrzymać kondycję, a co za tym idzie przyczynia się do wzmocnienia odporności.

Nie jest też tajemnicą, że należy unikać stresu, bo ten w dużych „dawkach” jest w stanie zrujnować nawet najzdrowszy organizm. Jeśli już dotknęła nas sytuacja wywołująca silny stres, musimy znaleźć sposób na to, aby rozładować złe emocje. Ponownie świetnie sprawdzi się tutaj na przykład aktywność fizyczna.

Jeśli nic nie pomaga… Może się zdarzyć, że, pomimo sumiennego przestrzegania powyższych zasad, i tak ciągle jesteśmy atakowani przez różne infekcje. Wówczas należy pomyśleć o dodatkowym wsparciu. W tej roli doskonale sprawdzi się na przykład Odpormax firmy Olimp Laboratories. Preparat ten zawiera mnóstwo dobroczynnych składników pochodzenia naturalnego, których szerokie spektrum sprawia, że jest znacznie skuteczniejszy i regeneruje odporność szybciej niż podobne produkty konkurencyjne. Ponadto dostępny jest w formie innowacyjnych kapsułek ułatwiających wchłanianie się substancji do organizmu. Jak zwiększyć odporność przy ich pomocy? Wystarczy przyjmować tylko dwie kapsułki dziennie. Suplement jest bogatym źródłem oleju z wątroby rekina witamin (A, D, E) oraz cynku. Dodatkowo Odpormax został wzbogacony w ekstrakt czosnku standaryzowany na zawartość allicyny i alliny, który korzystnie wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Regularne jego przyjmowanie znacząco i długoterminowo wspomoże układ odpornościowy.

CMY

odpormax_203x257mm.pdf 1 2016-09-21 12:47:56

CMY

W ostatnim czasie rośnie popularność mikrobioty przewodu pokarmowego. Przyciąga ona uwagę wielu naukowców, lekarzy różnych specjalizacji, a także przemysłu. Czym jest mikrobiota? Tym terminem określa się bakterie, eukariota i wirusy zasiedlające organizm człowieka. Bytują one na skórze, błonie śluzowej jamy ustnej, spojówce oraz w przewodzie pokarmowym. W literaturze przedmiotu można spotkać się z informacją, że przeciętny człowiek nosi w sobie około 10 razy więcej komórek bakteryjnych niż własnych, a największa ich ilość znajduje się w przewodzie pokarmowym (liczba rzędu 10101012 jtk na 1g kału). Choć najnowsze doniesienia naukowe sugerują, że liczba drobnoustrojów może być przeszacowana, to w żaden sposób nie zmniejsza to ich roli w procesach związanych ze zdrowiem człowieka. Mikrobiocie przypisuje się wiele właściwości, m.in. uczestniczenie w procesach odżywczych, trawiennych, fermentacji, produkcji hormonów i witamin, a także wskazuje się na fakt, iż broni ona organizm przed patogenami. Wielu naukowców określa ją jako dodatkowy organ porównywalny wielkością do wątroby. Szacuje się, że masa wszystkich mikroorganizmów w jelitach wynosi około 1,5 – 2 kg.

DYSBIOZA Obecnie dużą furorę w świecie nauki robi termin dysbioza, który definiowany jest jako niepożądana zmiana w składzie mikrobiomu, prowadząca do zaburzenia równowagi pomiędzy mikroorganizmami korzystnymi dla naszego zdrowia i patogennymi. Dysbioza może być przyczyną wielu chorób przewodu pokarmowego i całego organizmu. Coraz częściej etiopatogeneza takich chorób, jak: cukrzyca, alergia, otyłość, nieswoiste zapalenia jelit czy autyzm, jest wiązana z zaburzeniami mikrobioty przewodu pokarmowego. Dysbioza u osób dorosłych może być wywołana przez stosowanie antybiotyków, niesteroidowych leków przeciwzapalnych czy inhibitorów pompy protonowej. Zmiany w mikrobiocie prowadzą do zmniejszenia różnorodności gatunkowej, zwiększenia ilości patogenów i zmniejszenia ilości korzystnych bakterii. Z tego też powodu rośnie zainteresowanie probiotykami.

u gospodarza. W produktach dostępnych w aptekach najczęściej są stosowane bakterie produkujące

kwas mlekowy z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium, a także drożdżaki Saccharomyces boulardii.

CZYM SĄ PROBIOTYKI? Według definicji z 2014 roku probiotyki to żywe drobnoustroje, które podawane w odpowiednich ilościach wywołują korzystny efekt zdrowotny

Nazwa rodzajowa, np. Lactobacillus,

Nazwa gatunkowa, np. rhamnosus,

Nazwa szczepu, np. GG, DN 114001. 34/35

Pełna charakterystyka taksonomiczna jest konieczna do prowadzenia badań naukowych, w tym do odróżnienia poszczególnych probiotyków (probiotyk nie jest równy probiotykowi). W nazwach handlowych i reklamach marketingowych producenci mogą stosować dowolne nazwy. Pamiętajmy również, że właściwości probiotyczne bakterii są szczepozależne, co oznacza, że są właściwe dla jednego wyselekcjonowanego szczepu bakterii. Nie wszystkie zatem bakterie fermentacji mlekowej stosowane do produkcji są probiotykami, ponieważ nie wywołują jednakowego efektu prozdrowotnego.

JAK DZIAŁAJĄ PROBIOTYKI? Uważa się, że nie ma jednego wspólnego dla wszystkich mecha-

nizmu działania probiotyków. Panel ekspertów z International Scientific Association for Probiotics and Prebiotics uważa, że można wymienić trzy główne mechanizmy:

1. Wspólne dla wielu probiotyków:

wytwarzanie krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, wpływ na pasaż jelitowy, ochrona przed kolonizacją patogenami, normalizacja mikrobioty, zwiększona wymiana komórek jelita cienkiego,

2. Wspólne dla gatunków: produk-

cja witamin, stabilizacja bariery jelitowej, metabolizm soli kwasów żółciowych, neutralizacja karcinogenów, aktywność enzymatyczna,

3. Charakterystyczne dla niektórych

szczepów: działanie endokrynne i neurogenne, modulacja odpowiedzi immunologicznej i wytwarzanie substancji bioaktywnych.

LACTOBACILLUS RHAMNOSUS GG Ten szczep drobnoustrojów jest jednym z najpopularniejszych i najlepiej przebadanych szczepów. Lactobacillus rhamnosus GG jest polecany w trakcie antybiotykoterapii i po jej zakończeniu, w przebiegu biegunki infekcyjnej, alergii, w stanach obniżonej odporności, a także w celu przywrócenia równowagi mikrobioty. W jednej z niedawno opublikowanych prac przez prof. Hannę Szajewską i wsp. (2016) znajduje się przegląd metaanaliz i przeglądów systematycznych dotyczących różnych szczepów probiotycznych w tym Lactobacillus rhamnosus GG. W czym może pomóc ten szczep?

Leczenie ostrej biegunki infekcyjnej W metaanalizie składającej się z 11 randomizowanych badań klinicznych, w których wzięło udział 2444 dzieci, stwierdzono, że przyjmowanie Lactobacillus rhamnosus GG istotnie redukowało czas trwania biegunki w porównaniu do placebo. Suplementacja Lactobacillus rhamnosus GG była skuteczniejsza, gdy suplementowano powyżej 1010 jtk/dziennie, niż gdy używano poniżej 1010 jtk/dziennie. unki związanej Profilaktyka bieg apią z antybiotykoter atyczny z 2015 Przegląd system aow iz m 10 rando roku obejmujący znych, w których ic nych badań klin , za rd ie tw 58 osób, s uczestniczyło 10 a w ko at rapia i dod że antybiotykote ctobacillus rham La suplementacja ce la p ównaniu do nosus GG w por ko występowania zy bo redukuje ry ko ty io nej z antyb biegunki związa sób u dzieci, jak i o no terapią zarów dorosłych.

Zapobieganie występowaniu biegunki szpitalnej Metaanaliza trzech randomizowanych badań klinicznych obejmująca 1092 dzieci potwierdziła, że administracja szczepu Lactobacillus rhamnosus GG w porównaniu do placebo istotnie obniżyła występowanie biegunek i zakażeń rotawirusami. Należy jednak dodać, że nie stwierdzono różnicy w czasie trwania hospitalizacji.

Zapobieganie infekcjom u dzieci Metaanaliza z 2013 roku zwraca uwagę na możliwe korzyści płynące z podawania Lactobacillus rhamnosus GG w porównaniu do placebo w redukowaniu częstości występowania ostrego zapalenia ucha, ryzyka infekcji górnych dróg oddechowych oraz kuracji antybiotykowych u dzieci uczęszczających do ośrodków opieki.

PREBIOTYKI Pisząc o probiotykach, nie sposób nie wspomnieć o prebiotykach, które są definiowane jako nietrawione składniki żywności, selektywnie pobudzające wzrost lub aktywność jednego lub określonej liczby rodzajów bakterii w okrężnicy i korzystnie wpływające na zdrowie gospodarza. Do znanych prebiotyków należą m.in. fruktooligosacharydy (FOS), inulina, laktuloza, beta-glukany. Stanowią pożywkę dla probiotyków, pobudzają ich wzrost i nie ma w ich składzie mikroorganizmów. Prebiotyki docierają niestrawione do okrężnicy, gdzie ulegają fermentacji przy udziale bakterii sacharolitycznych. Podobnie jak probiotyki muszą spełniać określone kryteria:

1. Obniżanie pH treści pokarmowej, 2. Nie powinny ulegać hydrolizie ani absorpcji przez przewód pokarmowy, 3. Powinny stymulować wzrost bakterii fermentacji mlekowej i hamować działalność bakterii patogennych, 4. Ich budowa powinna być odpowiednio udokumentowana. Prebiotyki naturalnie występują w warzywach i owocach, a ich szczególnie dużą zawartością charakteryzują się: czosnek, karczochy, cykoria, cebula i szparagi. Wśród ich głównych zalet wymienia się obniżanie frakcji LDL, stymulację układu odpornościowego, zwiększanie przyswajalności wapnia, działanie antynowotworowe czy łagodzenie objawów wrzodów żołądka.

Piśmiennictwo:

1. Mojka K., Probiotics, prebiotics and synbiotics – characteristics and functions. Probl Hig Epidemiol 2014, 95(3): 541-549. 2. Szajewska H, Sadowska-Krawczenko I, Probiotics for preterm infants: to give or not to give, Standardy Medyczne/Pediatria, 2015, t. 12, 215-224. 3. Lifschitz C. Intestinal microbiota: its role in human health and disease. Standardy Medyczne/Pediatria 2014. t. 11. 525-531. 4. Szajewska H, Konarska Z, Kołodziej M. Probiotic Bacterial and Fungal Strains: Claims with Evidence. Dig Dis. 2016;34(3):251-9. 5. Ron Sender, Shai Fuchs, Ron Milo, Revised estimates for the number of human and bacteria cells in the body, posted online Jan. 6, 2016. 36/37

Nic więc dziwnego, że na rynku pojawiają się produkty łączące probiotyki z prebiotykami pod nazwą synbiotyków. Ich nadrzędnym zadaniem jest stymulowanie rozwoju korzystnej mikrobioty poprzez wzajemne wzmacnianie się probiotyków i prebiotyków. Nie sposób opisać w jednym artykule roli mikrobioty w funkcjonowaniu naszego organizmu, jednak należy pamiętać, że stanowi ona czynnik modulujący wiele procesów w organizmie i ma niebagatelny wpływ na zdrowie. Pamiętajmy również, że niektóre czynniki, m.in. antybiotykoterapia, mogą wpływać negatywnie na jej skład. Poprzez suplementację właściwymi szczepami probiotycznymi możemy modyfikować jej skład, co np. podczas antybiotykoterapii może zmniejszyć ryzyko występowania biegunek. W kolejnych numerach poradnika Aktywność, Zdrowie i Uroda rozwiniemy temat mikrobioty naszego organizmu.

kolonobiotic_203x257mm.pdf 1 2016-09-29 10:21:48

CMY

Ciekawostki medyczne

Witamina D

w prewencji choroby nowotworowej

kwietniu 2016 roku na łamach czasopisma Plos One pojawiła się niezmiernie interesująca publikacja dotycząca związku poziomu witaminy D w surowicy krwi i ryzyka zachorowania na raka. Według naukowców z University of California, San Diego School of Medicine wyższy poziom 25-hydroksy witaminy D, która jest metabolitem witaminy D powstającym w wątrobie, jest związany z niższym ryzykiem zachorowania na raka. Wyniki pochodzące z dwóch odmiennych badań, w których wzięło udział ponad 2 tysiące kobiet w wieku powyżej 55 roku życia, były zaskakujące. Kobiety, u których stężenie 25-hydroksy witaminy D we krwi wynosiło co najmniej 40 ng/ml, były o 67% mniej narażone na pojawienie się choroby nowotworowej niż kobiety ze stężeniem 20 ng/ml lub mniejszym. Na podstawie otrzymanych wyników naukowcy stwierdzili, że stężenie 25-hydroksy witaminy D we krwi > 40 ng/ml wpływa na

znaczne zmniejszenie się ryzyka wszystkich typów nowotworów. Przy aktualnej tendencji wzrostowej zachorowalności na raka istotne jest nie tylko wczesne wykrywanie choroby, ale także niezmiernie ważna okazuje się profilaktyka pierwotna. Publikacja ta dowodzi, że poprawa zawartości witaminy D w organizmie może być kluczowym narzędziem zapobiegania chorobom nowotworowym.

Źródło

McDonnell SL, Baggerly C, French CB et al. Serum 25-Hydroxyvitamin D Concentrations ≥40 ng/ml Are Associated with >65% Lower Cancer Risk: Pooled Analysis of Randomized Trial and Prospective Cohort Study. PLoS One. 2016 Apr 6;11(4):e0152441.

38/39

Ciekawostki medyczne

Tłuszcz może zmniejszać ryzyko cukrzycy typu 2 Na całym świecie obserwujemy gwałtowny wzrost zachorowań na cukrzycę typu 2 oraz leżącą u jej podstaw insulinooporność. W samych Stanach Zjednoczonych Centra Kontroli i Prewencji Chorób (ang. Centers for Disease Control and Prevention - CDC) szacują, że 29,1 mln osób choruje na cukrzycę, co stanowi około 9,3% całej populacji. Ponieważ w leczeniu cukrzycy ogromne znaczenie ma prawidłowe odżywianie, więc nakłania się ludzi do spożywania zdrowych produktów, regularnej aktywności fizycznej i używania leków hipoglikemizujących. Dużo uwagi poświęca się również potrzebie ograniczenia czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego, takich jak wysokie ciśnienie tętnicze, palenie tytoniu oraz hiperlipidemia. Statystyki agencji CDC wskazują, że w latach 2009 – 2012 aż 65% osób ze zdiagnozowaną cukrzycą miało również podwyższone stężenie LDL we krwi lub używało leków hipolipemicznych. Z tego względu niektórzy z naukowców skoncentrowali się na badaniu wpływu różnych węglowodanów i tłuszczów na choroby metaboliczne. W tym celu przeprowadzono metaanalizę 102 badań, w których wzięło udział 4660 dorosłych osób. Były to badania randomizowane, kontrolowane, w których osoby dorosłe otrzymywały posiłki składające się

z różnych rodzajów i ilości węglowodanów oraz tłuszczów. W metaanalizie skupiono się na kluczowych markerach biologicznych kontroli glukozy i insuliny, a więc badano: stężenie glukozy i insuliny we krwi, HbA1c (hemoglobina glikowana), sekrecję insuliny w odpowiedzi na stężenie glukozy we krwi oraz insulinooporność. Wyniki tej metaanalizy sugerują, że spożywanie żywności bogatej w jednonienasycone kwasy tłuszczowe (niektóre źródła to: oliwa, olej rzepakowy, awokado, migdały, orzechy laskowe) oraz w wielonienasycone kwasy tłuszczowe (niektóre źródła to: tłuste ryby, orzechy włoskie, siemię lniane) miało pozytywny wpływ na kontrolę stężenia glukozy w porównaniu do spożywania węglowodanów i tłuszczów nasyconych. Każdym 5% dostarczanej energii, która została zamieniona z węglowodanów lub tłuszczów nasyconych na jedno- lub wielonienasycone kwasy tłuszczowe, towarzyszył spadek o około 0,1% HbA1c. I chociaż taki spadek może wydawać się niewielki, z wcześniejszych badań wiemy, że powoduje on zmniejszenie częstości występowania cukrzycy typu 2 o 22%, a rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego o 6,8%. Przedstawiona metaanaliza dostarcza dowodów na to, że makroskładniki mogą mieć różny wpływ na stężenia glukozy i insuliny. Źródło

Imamura F, Micha R, Wu JH, de Oliveira Otto MC, Otite FO, Abioye AI, Mozaffarian D. Effects of Saturated Fat, Polyunsaturated Fat, Monounsaturated Fat, and Carbohydrate on Glucose-Insulin Homeostasis: A Systematic Review and Meta-analysis of Randomised Controlled Feeding Trials. PLoS Med. 2016 Jul 19;13(7):e1002087.

CMY

queen_fit_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-09-21 14:37:26

CMY

Pamięć i koncentracja to jedne z podstawowych procesów psychicznym, dzięki którym możemy na co dzień sprawnie funkcjonować w społeczeństwie. Pamięć to proces pozwalający nam przechowywać, przetwarzać i odtwarzać określone informacje z przeszłości. Koncentracja z kolei pozwala skupiać uwagę na konkretnej czynności, osobie, zjawisku czy myśli. Odłączając niejako naszą uwagę od innych, zewnętrznych czynników, zwiększamy efektywność czynności, na której się koncentrujemy. Nasza pamięć i koncentracja zależą oczywiście od wielu czynników. Duży wpływ mają tu geny, dieta oraz styl życia, który prowadzimy. Znaczny wpływ mają też czynniki psychologiczne i społeczne. Nasza

pamięć i koncentracja mogą ulec chwilowemu pogorszeniu w okresach obniżonego nastroju i w przypadku różnego rodzaju życiowych problemów. Jednak niezależnie od tych czynników wraz z wiekiem

zdolności naszego umysłu zaczynają słabnąć. Dzieje się tak, ponieważ za prawidłowe zapamiętywanie i za zdolność utrzymania koncentracji odpowiadają określone obszary naszej kory mózgowej. Obszary

te z wiekiem pracują coraz mniej efektywnie. Dlatego tak ważne jest rozpoczęcie procesu aktywizacji naszego mózgu w odpowiednim momencie. Pomoże nam w tym ekstrakt z niezwykłej rośliny – mowa tu o miłorzębie japońskim, czyli Ginkgo biloba.

Ginkgo biloba od lat jest przedmiotem szczególnego zainteresowania naukowców. Drzewo to rośnie na naszej planecie od ponad trzystu milionów lat. Co ciekawe, nie jest ono genetycznie powiązane z żadnym innym gatunkiem roślin żyjących dzisiaj. Ojczyzną miłorzębu japońskiego jest Azja, jednak rośnie on również w Europie. Został sprowadzony tu z Japonii w osiemnastym wieku przez niemieckich botaników. Obecnie można śmiało powiedzieć, że Ginkgo biloba jest

jedną z najlepiej przebadanych roślin na świecie. Jego ekstrakt jest podstawowym składnikiem wielu doskonale znanych leków i suplementów.

W naturalnym środowisku miłorząb japoński osiąga nawet czterdzieści metrów wysokości. Jest rośliną niezwykle odporną na choroby, infekcje i zanieczyszczenie powietrza. Zakłada się, że odporność

tę zawdzięcza obecności mocnych przeciwutleniaczy, które przeciwdziałają uszkodzeniom komórek rośliny. Dlatego też niektóre okazy miłorzębu osiągają wiek nawet tysiąca lat.

Najbardziej cenną dla ludzi częścią rośliny są liście. To właśnie wy-

42/43

ciąg z liści został zarejestrowany w Niemczech już w 1965 roku jako substancja o zastosowaniu medycznym. Do składników aktywnych biologicznie w ekstrakcie dwuklapowego miłorzębu japońskiego zalicza się ginkoflawonoglikozydy oraz laktony terpenowe. Mają one szeroki zakres działania i są szczególnie cenne dla zdrowia. Przede wszystkim bardzo korzystnie oddziałują na układ krążenia oraz ograniczają ilość wolnych rodników.

Dla osób w starszym wieku niezwykle istotną kwestią jest odpowiednie krążenie krwi w mózgu. Wyciąg z miłorzębu poszerza naczynia krwionośne, zwiększa dopływ tlenu i glukozy do mózgu, usprawniając dzięki temu krążenie. Jest on stosowany w profilaktyce zawrotów głowy. Przyjmują go też często osoby skarżące się na dzwonienie w uszach.

Stosowanie Ginkgo Biloba, jak już japoński korzystnie wpływa na posygnalizowaliśmy, poprawia krąże- prawę stanu krążenia obwodowenie krwi, a szczególnie, dodajmy, go, dzięki czemu łagodzi uczucie krążenie obwodowe. Wiele osób zimnych stóp i dłoni oraz zmniejnarzeka na uczucie zimnych dłoni sza objawy drętwienia i mrowienia i stóp. Często dolegliwościom tym kończyn. towarzyszy nieprzyjemne uczucie mrowienia. Wszystkie te czynniki mogą być związane z niewłaściwym krążeniem obwodowym. Miłorząb Doskonałą propozycją dla osób, które chcą skorzystać z zalet wysokoskoncentrowanego ekstraktu z liści Ginkgo biloba, jest preparat Ginkoflav Forte. W jednej kapsułce zawiera on aż 80 mg ekstraktu z liści Ginkgo biloba standaryzowanego na zawartość ginkoflawonoglikozydów oraz laktonów terpenowych. Oznacza to, że w każdej kapsułce znajduje się ściśle określona dawka tych aktywnych biologicznie substancji. Ten niezwykle popularny preparat można kupić w niemal każdej aptece. Należy przyjmować jedną kapsułkę raz dziennie najlepiej po posiłku, popijając dużą ilością wody. Jedno opakowanie wystarcza aż na dwa miesiące stosowania. Warto zapytać farmaceutę o Ginkoflav Forte i zacząć już dziś wspierać pracę swojego mózgu i układu krążenia!

CMY

ginkoflav_forte_203x257mm.pdf 1 2016-09-27 11:51:19

CMY

Anna Falisz

dietetyk kliniczny

Pani Krystyno, jak dziś czuje się pani mąż? Dziś, mija rok, odkąd się dowiedzieliśmy, że wygraliśmy z rakiem. To nasze absolutne święto, nasz dzień. Bardzo cieszymy się, że udało nam się powstrzymać chorobę, ale nie zapominamy o tych smutnych chwilach z przeszłości. Tej bezsilności, która mnie obejmowała, gdy widziałam, jak mąż traci siłę i chęci do życia. Tego przerażenia, gdy widziałam, jak z dnia na dzień mąż niknie w oczach. Tych wszystkich zwężanych ubrań i przesuwanych dziurek w pasku od spodni. To był koszmar. Lecz na szczęście dziś, mąż czuje się dobrze. I to jest najważniejsze.

Czy mąż dużo schudł podczas choroby? Ponad 15 kilogramów. Gdy jego waga nie wskazywała już nawet 60kg, bardzo

się wystraszyłam. Całe życie był rosłym mężczyzną, górnikiem, zawsze jadł za dwóch. W tym aspekcie choroba zmieniła go całkowicie. Z dnia na dzień jadł mniej, prawie wcale. Lekarze zaczęli mówić coś o niedożywieniu. Pomyślałam sobie: mój górnik niedożywiony?! Jak to możliwe. Lecz liczby mówiły same za siebie - kolejne pomiary pielęgniarki na stalowej, zimnej, szpitalnej wadze wskazywały coraz większą niedowagę. Lekarze kolejny raz nas przestrzegali: że niedożywienie pogłębia chorobę, że utrudnia walkę z nowotworem a czasami nawet uniemożliwia zakwalifikowanie chorego do chemioterapii! Jest to jedna z najgorszych sytuacji: kiedy istnieje lek, lecz nie można go podać, tylko dlatego, że organizm jest zbyt słaby, by walczyć. Tak bardzo chciałam, żeby nas ta sytuacja nie dotyczyła! Tak bardzo chciałam, by mąż przytył i walczył dalej. I dzięki ogromnej determinacji oraz pewnym modyfikacjom w diecie, nam to się udało.

Co gotowała pani mężowi? Czym dieta pani męża różniła się od dotychczasowej? Z początku gotowałam 5 różnych posiłków dziennie, gotowałam głównie na parze. Wszystkie były lekkostrawne, pozbawione błonnika, apetyczne, ze świeżych, wartościowych produktów. Jestem zawodową kucharką, więc myślałam, że sobie poradzę. Lecz to nie wystarczało - mąż nadal chudł i tracił ochotę na jedzenie. Miałam łzy w oczach, gdy wątłą ręką odsuwał kolejny raz talerz od ust. Bywały takie dni, gdy nie miał siły nic gryźć; pojawiła się też awersja do mięsa i wielu innych potraw. Sam zapach gotowania powodował u niego mdłości. Martwiłam się, że mąż nie spożywa odpowiedniej ilości kalorii oraz przede wszystkim białka, tak ważnego składnika odżywczego w wyniszczeniu. Wiedziałam, że jeśli mąż nie zacznie jeść, niedożywienie będzie się

pogłębiać a organizm tracić siłę do walki z chorobą. Stawałam więc na rzęsach, by wymyślać apetyczne i lekkie posiłki, które mąż mógłby jeść z przyjemnością. Posiłki, które dawałyby siłę.

Czy mąż długo cierpiał na zaburzenia apetytu? Bardzo długo – praktycznie przez cały okres chemioterapii jedynym posiłkiem, który mąż chciał pić były koktajle. Nic poza tym, zero mięsa, czy innych źródeł białka. Musiałam więc kombinować, jak sprawić, by w jednym koktajlu przemycić wszystkie wartości odżywcze, które normalnie zjadłby w 5 posiłkach. Oczywiście, miałam na to swoje sposoby. Prócz jogurtu, mleka dodawałam bowiem zawsze kawałek owocu, np. banana i … saszetkę Nutramilu, którego poleciła nam na wizycie nasza kochana pani doktor. Bardzo jej dziękujemy za te wszystkie rady, szczególnie te żywieniowe. Pani doktor od początku uczulała nas, że chemioterapia może pozbawić męża praktycznie całego apetytu, co w połączeniu z chorobą spowoduje gwałtowny spadek masy ciała i dłuższe pobyty w szpitalu, a wiadomo, że wolałam być przy mężu w tych ciężkich chwilach. Pani doktor od początku edukowała, że dieta powinna być lekkostrawna, bogata w białko, i jak najbardziej wartościowa, żeby zapobiec niedożywieniu. Mówiła, że nowotwór to ogromny koszt energetyczny dla chorego organizmu i ciężko pokryć zapotrzebowanie organizmu samą dietą – co było widać po moim mężu. Sama wiem, jak trudno jednak podczas chemioterapii przekonać chorego do jedzenia pełnych posiłków. Mój mąż to emerytowany górnik. Zawsze miał ogromny apetyt i sięgał po 2 dokładki. Jednak podczas choroby zupełnie stracił apetyt, cierpiał na suchość w ustach, mógł praktycznie nic nie jeść. To było straszne. Stąd, gdy zapytałam ją, co mogę JESZCZE zrobić, by pomóc mojemu mężowi wyzdrowieć, to poleciła mi właśnie Nutramil. Przyznam, że był on ułatwieniem również dla mnie samej.

Ciężko jest gotować dla chorego na nowotwór? Samemu bardzo ciężko. Mnie zadanie bardzo ułatwiła książeczka z prostymi przepisami, którą dostaliśmy od pani doktor. Znalazłam w niej mnóstwo propozycji na zupy krem, pasty, musy, koktajle, które wzbogacone były Nutramilem, poleconym przez panią doktor preparatem białkowo-witaminowym, który podnosił kaloryczność jak i wartość odżywczą każdego jednego posiłku. To naprawdę było duże ułatwienie. Wystarczy wymieszać go z dowolnym produktem i od razu wartość odżywcza takiego posiłku, w tym poziom dostarczanego białka wzrasta. Pamiętam nawet, że pani doktor uprzedzała nas, że jeśli mąż całkowicie straci apetyt, może spożywać wyłącznie tylko ten preparat, wymieszany z wodą. I tak faktycznie było, po czwartej chemii, mąż miał tak silne nudności, że tylko to mu nie szkodziło.

Więcej przepisów znajdziesz na www.nutramil.pl 46/47

Gdyby miała pani dać jakieś wskazówki, praktyczne rady co do żywienia, w sytuacji gdy ktoś z bliskich zachoruje na nowotwór, to co by pani wymieniła? Przede wszystkim to, by zachować spokój i rozsądek w działaniu. W Internecie można znaleźć wiele niebezpiecznych diet, obiecujących niespotykane efekty, takie jak np. wyleczenie raka w miesiąc. Wiadomo, że to niemożliwe, ale wiadomo też, że tego właśnie pragnie chory i jego rodzina – wyleczyć się, stąd sporo osób decyduje się na takie diety, mimo że lekarze ostrzegają - są potwornie niebezpieczne! Ja na własnych oczach widziałam, co działo się, gdy zbilansowaliśmy dietę mojego męża. Nigdy nie zapomnę tego dnia, kiedy mąż po raz pierwszy od wielu, wielu dni spojrzał na mnie z miłością, siłą i …optymizmem. I wtedy już wiedziałam – my tę walkę wygramy.

gold_vit_d3+k2_203x257mm.pdf 1 2016-09-30 16:37:00

CMY

Jedną z najpopularniejszych witamin opisywanych w literaturze fachowej ostatnich lat jest, przedstawiana także niejednokrotnie na łamach poradnika Aktywność Zdrowie i Uroda, witamina D. Jej plejotropowe działanie powinno być znane większości czytelników. W ostatnim czasie pojawiają się jednak opinie, że witaminę D3 warto przyjmować z witaminą K (konkretnie K2), która nie tylko bierze udział w regulacji procesu krzepnięcia krwi, ale ma wpływ na utrzymanie prawidłowej gęstości mineralnej kości oraz może zmniejszać ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego. Czy rzeczywiście należy ulegać nowym trendom, czy może podchodzić do owych informacji z przymrużeniem oka? 48/49

Odkrycie witaminy K Wszystko zaczęło się w 1926 roku, gdy duński naukowiec Henrik Dam opisał nieznany zespół krwotoczny spowodowany „niedoborem czynnika witaminowego”, który został nazwany czynnikiem K - od słowa koagulation. W 1939 roku Dam i amerykański naukowiec Adelbert Doisy ogłosili, że udało im się wyizolować i scharakteryzować witaminę K1 (filochinon) ze źródeł roślinnych. Kilka lat później Dam opisał podobny czynnik witaminowy pochodzący z rozkładających się ryb i dla rozróżnienia nazwał go witaminą K2 (menachinonem). Wszystkie związki posiadające aktywność witaminy K mają pierścień 2-metylo-1,4-naftochinonowy z przyłączonymi w pozycji C-3 grupami izoprenoidowymi. Na podstawie grup izoprenoidowych wpisuje się witaminę K do odpowiedniej rodziny (K1, K2, K3).

O K1 O O K2 (MK-4) O O K3 O Ryc. 1. Trzy formy witaminy K Witamina K1 (filochinon) stanowi główne źródło witaminy K w diecie. Witamina K2 (menachinony) odnosi się do grupy pokrewnych związków, których łańcuch boczny może być różnej długości z różną liczbą grup izoprenoidowych (MK-n). U ludzi część przyjmowanej witaminy K1 jest konwertowana do K2 MK-4. Witamina K3 (menadion) to syntetyczna forma witaminy K1 posiadająca taki sam pierścień naftochinonowy, co witaminy K1 i K2, ale bez łańcucha bocznego.

Źródła witaminy K Powyższy fragment sugeruje, że pokarmowe źródła witaminy K będą różne dla witaminy K1 i K2. Najbardziej powszechny w naszej diecie filochinon znajduje się w dużych ilościach w zielonych warzywach liściastych, takich jak szpinak, kapusta i sałata. Natomiast witamina K2 występuje relatywnie rzadko w zachodniej diecie. Możemy ją znaleźć w fermentowanych produktach spożywczych, nabiale oraz produktach mięsnych, a mianowicie w maśle, maślance, wątrobie wołowej czy żółtkach jaj. Najbardziej pożądana, a zarazem popularna forma witaminy K2 MK7 znajduje się w Natto (10 mcg/g produktu!) - typowym daniu kuchni japońskiej składającym się ze sfermentowanych przez Bacillus subtilis ziaren soi. Witamina K2 jest także produkowana przez naszą mikrobiotę. Najważniejsze menachinony w diecie obejmują grupy MK-4 do MK-7.

K1 vs K2 Produkt

K1 (mcg/100g) Zanim przejdziemy do opisywania innych funkcji witaminy K, warto zatrzymać się na moment, aby się bliżej przyjrzeć popularnej witaminie K2 MK-7. Co czyni ją lepszą od pozostałych form? Spośród różnych form witaminy K największe zainteresowanie wzbudzają filochinon oraz MK-7 z Natto. Ta druga forma wykazuje pewne zalety fizykochemiczne w porównaniu do witaminy K1.

145 177

MK-7 z powodu molekularnej struktury jest bardziej lipofilna (skłonność cząsteczek chemicznych do rozpuszczania się w tłuszczach) i ma dłuższy okres półtrwania (około 3 dni). Z tego też powodu regularne przyjmowanie MK-7 prowadzi do wyższego stężenia witaminy K2 we krwi, które jest nie tylko bardziej stabilne, ale także wyższe o około 7-8 razy od stężenia witaminy K po podawaniu filochinonu.

180 Szpinak

380

Olej sojowy

193

Olej rzepakowy

127

Zapotrzebowanie na witaminę K

Niektórzy naukowcy uważają, że obecnie podawane wskaźniki podaży witaminy K wystarczają tylko do utrzymania funkcji krzepnięcia krwi, natomiast są niewystarczające do pokrycia potrzeb w innych tkankach naszego organizmu.

25 Witamina K w surowicy [µg/L]

Do chwili obecnej brak precyzyjnych rekomendacji dotyczących zapotrzebowania na witaminę K. Dzisiaj te zalecenia uwzględniają ilości witaminy potrzebne do syntezy czynników biorących udział w procesach krzepnięcia, wskazując na 1 mcg/kg. Taka ilość witaminy K jest wystarczająca tylko dla wątroby, ponieważ charakteryzuje się ona dużą zdolnością do jej klirensu przy małych ilościach. Niestety, akumulacja witaminy K w innych organach następuje dopiero przy wyższej podaży niż 1 mcg/kg masy ciała. Stąd też K1 vs K2.

Ponadto w porównaniu z witaminą K1 charakteryzuje się lepszym rozprowadzaniem do tkanek pozawątrobowych, jest skuteczniejsza w karboksylacji osteokalcyny i protrombiny (reakcja chemiczna polegająca na przyłączeniu cząsteczki dwutlenku węgla do innej cząsteczki chemicznej).

20 15 10 5

MK-7 Witamina K2

50/51

40 60 Czas po podaniu [h]

100

MK-4 vs MK-7 Osoby, które interesują się tematem witaminy K2, na pewno są ciekawe tego, czy jest jakaś różnica w biodostępności najpopularniejszych form menachinonów. W czasopiśmie Nutritional Journal w 2012 roku opublikowano ciekawą pracę, która porównuje biodostępność menachinonów MK-4 i MK-7 u zdrowych kobiet. W pierwszym badaniu dziesięciu kobietom w wieku 20-21 lat, które zostały przydzielone do dwóch grup (n=5), podano 420 mcg MK-4 lub MK-7 zaraz po śniadaniu zawierającym około 13-17 g tłuszczu. Okazało się, że jednorazowe podanie MK-7 zwiększa jego osoczowe stężenie u wszystkich kobiet w przeciwieństwie do MK-4, które nie zostało wykryte w osoczu.

12 10 8 6 4 2 0

24 48 Czas po podaniu [h]

W drugim eksperymencie kobietom podawano rekomendowaną dawkę witaminy K Żeby zrozumieć procesy, w których uczestniczy witamina K, należy poznać jej dokładną funkcję biologiczną, która została opisana w 1970 roku.

10 8

Jako koenzym witamina K jest niezbędna do γ-karboksylacji reszt kwasu glutaminowego (Glu) w białkach zależnych od witaminy K.

6 4 2 0

MK-4 Czas po podaniu [h]

(60 mcg) po kolacji przez tydzień w formie MK-4 lub MK-7, po czym zbadano osoczowe stężenie witaminy K. Ponownie okazało się, że suplementacja MK-4 nie zwiększała stężenia tej witaminy w osoczu. Nie oznacza to jednak, że menachinon-4 nie działa i jest bezużyteczny, ale. zwraca uwagę na różnice w biodostępności i efektywności różnych homologów witaminy K. Podejrzewa się, że suplementacja MK-4 wymaga dawek wyższych od 420-500 mcg dziennie.

MK-7

W JAKIM CELU SUPLEMENTOWAĆ WITAMINĘ K? Jak zostało wcześniej wspomniane, głównym magazynem witaminy K jest wątroba. Do pozostałych tkanek witamina ta dociera dopiero przy wyższej podaży. Ponadto różne tkanki naszego organizmu charakteryzują się zróżnicowaną jej koncentracją, np. wysokim stężeniem menachinonów odznaczają się takie narządy, jak trzustka, tętnice oraz jądra.

Wynikiem tego procesu jest powstanie kwasu γ-karboksyglutaminowego (Gla), który może wpływać na wiązanie jonów wapnia, prowadząc do zmian konformacji białek, a przez to także ich fizjologicznych funkcji. Zmodyfikowane tą drogą białka noszą nazwę białek Gla. Pierwszym białkiem, w którym znaleziono Gla, była protrombina. Obecność Gla w protrombinie jest konieczna do zajścia zależnej od wapnia konwersji tego białka w aktywną postać - trombinę. Można więc w dużym uproszczeniu napisać, że rola witaminy K polega na aktywacji białek od niej zależnych. Z biegiem czasu Gla został zidentyfikowany również w innych czynnikach krzepnięcia, o czym wiemy od dawna. Ciekawą informacją jest jednak to, że obecność zależnej od witaminy K γ-karboksylazy odkryto także w skórze, chrząstkach i kościach, co świadczy o tym, że witamina K jest odpowiedzialna nie tylko za krzepnięcie krwi. Z publikacji naukowych wynika, że występowanie białek Gla obejmuje szeroki zakres

tkanek i organów w całym organizmie, co wpływa także na ich rozmaite funkcje. Dziś wiemy już, że zależne od witaminy K białka uczestniczą m.in. w metabolizmie kości, naczyń krwionośnych, prewencji zwapnień naczyń i kalcyfikacji tkanek miękkich. Najlepiej poznanymi białkami Gla są osteokalcyna i MGP ( ang. Matrix Gla Protein). Pierwsze z wymienionych białek zorientowane jest na układ kostny, a MGP na ściany naczyń krwionośnych i tkankę chrzęstną. Niska podaż witaminy K i wysoki odsetek nieukarboksylowanej osteokalcyny są niezależnymi czynnikami ryzyka złamań szyjki kości udowej. Jak można się domyślić, produkcja i aktywacja osteokalcyny jest regulowana przez witaminę K i kalcytriol (aktywną formę witaminy D). Ta druga aktywuje transkrypcję genu osteokalcyny, natomiast witamina K odpowiada za potranskrypcyjną karboksylację reszt Gla w propeptydzie osteokalcyny. Ponadto udowodniono, że kalcytriol zwiększa aktywność enzymu γ-glutamyl-karboksylazy, co sugeruje, że karboksylacja osteokalcyny stymulowana jest przez witaminę D. Właśnie dlatego coraz więcej badań wskazuje na synergistyczny efekt tych dwóch witamin. Potrzebujemy jednak więcej badań naukowych, żeby w pełni zrozumieć złożoną interakcję witaminy D i K w metabolizmie kostnym. Rola witaminy K2 w zapobieganiu i leczeniu osteoporozy u kobiet po menopauzie

została zweryfikowana w metaanalizie 19 randomizowanych badań kontrolnych opublikowanej w 2015 roku. Kryteria włączenia do badania spełniło aż 6759 kobiet. We wnioskach wspomnianej metaanalizy odnotowano prawdopodobną hipotezę, iż witamina K2 odgrywa ważną rolę w utrzymaniu i poprawie mineralizacji kręgów i zapobiega złamaniom kości u kobiet po menopauzie, cierpiących na osteoporozę. Badanie to zwraca również uwagę na redukcję nieukarboksylowanej osteokalcyny i wzrostu osteokalcyny, które mogą mieć wpływ na mineralizację kości. Nieco starsza metaanaliza 13 randomizowanych badań kontrolnych opublikowana w 2006 roku dotyczyła wpływu suplementacji witaminy K1 (1-10 mg dziennie) lub witaminy K2 MK-4 (15-45 mg dziennie) na częstość złamań i gęstość kości. Stwierdzono, że w porównaniu do placebo witamina K2 MK-4 redukowała ryzyko złamań kręgów o 60%, szyjki kości udowej o 77% i złamań nie związanych kręgami o 81%. Naukowcy zwracają uwagę, że aby potwierdzić tę hipotezę potrzebne są randomizowane badania kliniczne. Inna rola witaminy K związana jest z białkiem MGP. Ukarboksylowane MGP jest waż-

Witamina K

nym inhibitorem procesu kalcyfikacji naczyń, natomiast nieukarboksylowane MGP jest niezależnym czynnikiem ryzyka miażdżycy. MGP jest białkiem zależnym od witaminy K z dziewięcioma resztami kwasu glutaminowego, z których co najmniej pięć musi zostać ukarboksylowanych, żeby zwiększyć aktywność tego białka. MGP jest znane jako negatywny regulator procesu kalcyfikacji, ponieważ gdy jest ukarboksylowane, może „pochłaniać” jony wapnia i zapobiegać spontanicznej kalcyfikacji naczyń. Czy rzeczywiście większość publikacji naukowych potwierdza tę hipotezę? Potencjalny wpływ suplementacji witaminy K na ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego zostanie dokładnie omówiony w kolejnym numerze poradnika z uwagi na rozległość tematu.

Wnioski Matrix GLA Protein ucMGP cMGP

Wapno Inhibition of vascular calcification

Osteocalcin ucOc cOc

Wapno Promotion of bone mineralization

Piśmiennictwo:

1. Gröber U, Reichrath J, Holick MF, Kisters K. Vitamin K: an old vitamin in a new perspective. Dermatoendocrinol. 2015 Jan 21;6(1):e968490. 2. Vossen LM, Schurgers LJ, van Varik BJ. Et al. Menaquinone-7 Supplementation to Reduce Vascular Calcification in Patients with Coronary Artery Disease: Rationale and Study Protocol (VitaK-CAC Trial). Nutrients. 2015 Oct 28;7(11):8905-15. 3. Kosińska J., Billing-Marczak K., Krotkiewski M.,Newly discovered role of vitamin k in the pathogenesis of diseases of civilization. Medycyna Rodzinna 2/2008, s. 48-60. 4. Sato T, Schurgers LJ, Uenishi K. Comparison of menaquinone-4 and menaquinone-7 bioavailability in healthy women. Nutr J. 2012 Nov 12;11:93. 5. Nicoll R, Howard JM, Henein MY. A review of the effect of diet on cardiovascular calcification. Int J Mol Sci. 2015 Apr 21;16(4):8861-83. 52/53

Mamy nadzieję, że powyższy artykuł zwiększył Państwa wiedzę na temat form oraz funkcji witaminy K w naszym organizmie. Odpowiadając na postawione w temacie pytanie, warto zapamiętać, że witamina K wspólnie z kalcytriolem odpowiadają za aktywację osteokalcyny. Oprócz dobrze poznanej roli witaminy K w procesie krzepnięcia krwi pełni ona również ważne funkcje jako kofaktor w tkankach pozawątrobowych. Zachęcamy do śledzenia najnowszych doniesień naukowych o tej ważnej witaminie, ponieważ może nas jeszcze niejednokrotnie zaskoczyć. Redakcja zaleca przyjmowanie łatwo przyswajalnej, płynnej formy kapusłki, która jest lepsza niż forma stała (tabletka). Główną jej przewagą jest m.in. lepsza rozpuszczalność witaminy D3 i K2 w tłuszczach.

gold_vit_c_1000_i_junior_203x257mm.pdf 1 2016-09-30 16:16:48

CMY

Popularna witamina C, czyli kwas askorbinowy, jest organicznym związkiem chemicznym należącym do grupy nienasyconych alkoholi polihydroksylowych. Choć większości z nas może to niewiele mówić, musimy mieć świadomość tego, że brak witaminy C może nieść za sobą poważne skutki zdrowotne. W niniejszym artykule odpowiadamy na najważniejsze pytania dotyczące tej dobroczynnej witaminy: Dlaczego jest ona tak ważna dla organizmu? Jakie są jej źródła? Jakie jest dzienne zapotrzebowanie na nią? Czym objawia się jej niedobór ? A zatem zapraszamy do pouczającej lektury.

Na początek kilka ciekawostek Nie każdy zdaje sobie w pełni sprawę z tego, że witamina C jest absolutnie niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Dlaczego? O tym szerzej za chwilę. Niestety, interesująca nas witamina nie występuje naturalnie w ludzkim organizmie, ponieważ nie jest on zdolny do jej samodzielnego wytwarzania, w przeciwieństwie do większości roślin oraz zwierząt, z wyjątkiem m. in. świnek morskich czy ryb doskonałokostnych (np. karpi). W związku z tym człowiek musi czerpać witaminę C z zewnątrz, a więc z pożywienia, także przy wykorzystaniu suplementów diety.

Jakie znaczenie ma witamina C dla ludzkiego organizmu? Ogromne! Właściwości witaminy C są różnorodne. Ma ona swój udział między innymi w syntezie steroidów nadnerczowych oraz w przemianach tyrozyny. Dzięki niej jest zachowany prawidłowy potencjał oksydacyjny w komórce. Witamina C znana jest większości z nas jako doskonały „środek na przeziębienie”. Tu jednak trzeba ostudzić entuzjazm. Owszem, witamina ta zmniejsza ryzyko wystąpienia przeziębienia i skraca czas jego trwania, gdy już wystąpi,

ale tylko pod warunkiem jej regularnego przyjmowania. Największe korzyści ze spożywania witaminy C czerpią osoby bardzo aktywne fizycznie (np. sportowcy czy żołnierze). Przy regularnym zażywaniu omawianej witaminy, w dawce 2 g dziennie, ryzyko wystąpienia przeziębienia spada u nich o około 50%. Zażywanie kwasu askorbinowego przez dzieci skraca czas przeziębienia średnio o 14%, a przez dorosłych o 8%.

bardzo różnie. Instytut Żywności i Żywienia zaleca przyjmowanie około 40-50 mg witaminy C na dobę przez dzieci, około 75 mg przez kobiety oraz średnio 90 mg przez mężczyzn. Istnieją jednak liczne opinie, iż dzienna dawka witaminy C powinna wynosić nawet do 200 mg. Warto tu zwrócić uwagę na to, że witamina C dla dzieci dostępna jest w bardzo wygodnej formie, między innymi w kroplach i syropach czy też w proszku do bezpośredniego spożycia.

Witamina C zapotrzebowanie

Skutki niedoboru witaminy C

Naukowcy podchodzą do tej kwestii

Jeśli chodzi o niedobór witaminy C, objawy są bardzo różne. Długotrwały

Największe korzyści ze spożywania witaminy C czerpią osoby bardzo aktywne fizycznie (np. sportowcy czy żołnierze).

niedobór może wywołać chorobę wielonarządową, jaką jest szkorbut. Leczenie witaminą C zazwyczaj rozwiązuje problem, ale objawy choroby są bardzo uciążliwe, dlatego warto zadbać o właściwy poziom kwasu askorbinowego. Do wymienionych objawów należą między innymi: samoistne krwawienia, ogólne osłabienie i brak apetytu, bóle mięśni i stawów, długotrwałe gojenie się i odnawianie ran, problemy z dziąsłami i zębami (stany zapalne, a nawet wypadanie zębów). Ponadto niedobór witaminy C może być przyczyną nadczynności gruczołu tarczycy, depresji czy zaburzeń neurologicznych. Długotrwały, całkowity brak witaminy C w organizmie może prowadzić nawet do śmierci!

Nadmiar witaminy C W przypadku dostarczania organizmowi witaminy C z samego tylko pożywienia, bez dodatkowej suplementacji,

istnieje nieduże ryzyko jej nadwyżki. Dzieje się tak głównie dlatego, że jej nadmiar po prostu jest wydalany z moczem. Jeśli jednak zdarzy się, że ów nadmiar będzie duży, mogą wystąpić takie objawy, jak: wymioty, biegunka, bóle żołądka oraz wysypka skórna. Dolegliwości powinny ustać wraz z zaprzestaniem przyjmowania witaminy w ilościach większych niż zalecane.

Przeciwwskazania Przeciwwskazaniem do zażywania większych ilości witaminy C są choroby związane z nadmiernym wchłanianiem żelaza z pożywienia (hemochromatoza) czy też ze zwiększonym zatrzymywaniem żelaza w erytoblastach (niedokrwistość syderoblastyczna). Informacja, iż witamina C dodatkowo zwiększa przyswajalność żelaza, jest bardzo dobra szczególnie dla kobiet w ciąży oraz dla osób, które odrzuciły mięso będące bardzo bogatym źró56/57

dłem żelaza. Ponieważ ten pierwiastek jest niezwykle ważny dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, nie możemy sobie pozwolić na jego niedobór. Jeśli jednak cierpimy na jego nadmiar, musimy zdecydowanie ograniczyć przyjmowanie witaminy C.

Witamina C występowanie

Witamina C nie tylko dla zdrowia

Witamina C występuje w bardzo wielu produktach, głównie roślinnych. Tu jednak trzeba pamiętać o tym, iż jest wrażliwa nie tylko na wysoką temperaturę, ale także na światło. Zdecydowanie najbogatszym źródłem witaminy C jest acerola (malpigia granatolistna). Ten egzotyczny owoc zawiera aż 1600 mg witaminy C w 100 g

Witamina C, uznawana za witaminę młodości, jest stosowana na szeroką skalę w kosmetyce. Właściwości witaminy C lewoskrętnej, czyli po prostu kwasu askorbinowego, są zaskakujące. . Preparaty kosmetyczne zawierające tę witaminę sprawiają, że skóra jest jędrna i gładka. Dzieje się tak dlatego, że witamina C jest bardzo silnym przeciwutleniaczem, a co za tym idzie - zwalcza wolne rodniki. Stymuluje ona syntezę kolagenu oraz kwasu hialuronowego, tak potrzebnych do zachowania zdrowej, jędrnej skóry. Ponadto hamuje produkcję melaniny (dzięki czemu skóra jest jasna i mniej podatna na przebarwienia), uszczelnia naczynia krwionośne, działa przeciwzapalnie i wspomaga proces regeneracji naskórka.

Nieco łatwiej dostępne, ale również bogate w tę cenną witaminę są: owoce róży (426 mg/100 g), zielona papryczka chili (244 mg/100 g), natka pietruszki oraz czarna porzeczka (trochę ponad 170 mg/100 g), szczypiorek, poziomki, truskawki (ponad 60 mg/100 g), kapusta czerwona i biała, czerwona i biała porzeczka oraz kalarepa (ponad 40 mg/100 g). Błędem jest powszechne przekonanie, że kwaśne owoce zawierają duże ilości witaminy C, która kojarzona jest właśnie z kwaśnym smakiem. Żurawina, cytryna, grejpfruty, pomarańcze, agrest

czy jeżyny zawierają zaledwie od 20 do 35 mg witaminy w 100 g. A zatem dużo mniej niż na przykład pietruszka czy szczypiorek. Jeśli chodzi o produkty zwierzęce, najwięcej witaminy C znajduje się w wątrobie wołowej (30 mg/100 g) i wieprzowej (22 mg/100 g). Możemy także uzupełnić ewentualne braki witaminy poprzez odpowiednią suplementacje. Doskonały w tym celu będzie produkt firmy Olimp Laboratories: Gold-Vit C oraz preparat skierowany do dzieci: Gold-Vit C Junior z zwartością aż 110 mg witaminy C (z PureWay-C® oraz sproszkowanych owoców aceroli)! Posiada pyszny malinowy smak i jest w formie proszku, który można wsypać bezpośrednio na język lub rozpuścić w wodzie.

CMY

Witamina C, witamina młodości!

nutramil_protein_203x257mm_v2.pdf 1 2016-09-27 10:42:33

CMY

nutramil ZDROWA KUCHNIA

Przepisy przygotowała Pani

Katarzyna Kosmala

DOWIEDZ SIĘ

JAK WZMOCNIĆ SWÓJ ORGANIZM W CHOROBIE NOWOTWOROWEJ

Eskalopki z sosem pieczarkowym Składniki na 4 porcje: 2 cienkie, rozbite plastry chudego schabu 2 łyżki mąki pszennej (do opruszenia) Sól i pieprz 2 łyżki oliwy z oliwek 1 łyżka masła 1 mała cebula Saszetka preparatu Nutramil complex® o smaku neutralnym 200 g pieczarek 300 ml śmietanki 18% Koperek

Przygotowanie: 1) Plastry schabu rozbić tłuczkiem na cieńsze filety. Oprószyć solą, pieprzem i włożyć do foliowego woreczka razem z mąką. Dobrze potrząsnąć woreczkiem, by mięso pokryło się przyprawami i mąką; 2) Na patelni rozgrzać 1 łyżkę oliwy z oliwek, smażyć mięso z każdej strony po około 4 min. Po usmażeniu zdjąć z patelni i odłożyć; 3) Na drugą patelnię dodać łyżkę oleju i zarumienić cebulkę. Kolejno dodać masło, pieczarki i smażyć, od czasu do czasu mieszając przez około 5 minut. W międzyczasie wstawić ziemDodatkowo niaki do gotowania; Ziemniaki gotowane w mun- 4) Do patelni z pieczarkami wlać durkach śmietanę, zagotować, a następWarzywa gotowane na parze nie wsypać saszetkę Nutramilu complex®, włożyć mięso i posypać koperkiem; 5) Podawać z ugotowanymi ziemniakami i warzywami z pary.

Spaghetti bolognese Składniki na 2 porcje: 150 g makaronu spaghetti 400 g pomidorów lub pomidorów w puszce 150 g chudej, mielonej wołowiny 1 łyżka masła 1 ząbek czosnku Sól, pieprz Kawałek czerwonej papryki Pół łyżki sosu sojowego Szczypta suszonego oregano 1 łyżka oliwy z oliwek 72 g - saszetka preparatu Nutramil complex® o smaku neutralnym

Przygotowanie: 1) Makaron ugotować al dente w osolonej wodzie; 2) Pomidory umyć, usunąć szypułki i obrać ze skórki. Miąższ pokroić w kostkę; 3) Rozgrzać masło na patelni, dodać czosnek i czerwoną paprykę obraną ze skórki. Po chwili dodać mięso, sos sojowy i przyprawy. Smażyć do momentu, aż mięso się zarumieni; 4) Na koniec, gdy mięso już dochodzi, dodać pomidory, oliwę oraz Nutramil complex® i dobrze zamieszać. Dodać wcześniej ugotowany ma makaron, jeszcze raz zamieszać i odstawić z ognia.

Zupa krem z kalafiora Składniki na 4 porcje: Saszetka preparatu Nutramil complex® o smaku neutralnym Kalafior 3 duże ziemniaki Pietruszka Połowa selera 1 duża cebula 25 g masła extra 5 łyżek oliwy z oliwek 500 ml mleka 2% 400 ml bulionu warzywnego lub mięsnego 100 ml śmietany 18% Grzanki Posiekany koperek

Placuszki jaglane na słodko Składniki na 3 porcje:

Przygotowanie: 1) Kalafiora umyć, rozdzielić na drobne różyczki, włożyć je do garnka wraz z pietruszką i selerem; 2) Cebulę i ziemniaki obrać, pokroić w kostkę i dodać do kalafiora wraz z masłem i połową oliwy. Przykryć i podgrzewać na małym ogniu, aż warzywa zmiękną. Nie dopuścić do zarumienienia się warzyw; 3) Wszystko zalać bulionem, zagotować, dodać mleko i ponownie zagotować. Doprawić przyprawami i gotować na małym ogniu, aż warzywa całkowicie zmiękną; 4) Zupę zdjąć z ognia i odczekać 15 min., dodać śmietanę i Nutramil complex®. Dobrze zamieszać; 5) Całość przetrzeć przez sito łyżką w celu uzyskania kremu. Przed podaniem zupę można podgrzać, ale nie zagotowywać; 6) Zupę podawać z grzankami i koperkiem.

Saszetka preparatu Nutramil complex® o smaku waniliowym 100 g kaszy jaglanej (około ½ szklanki) 1 łyżka oleju rzepakowego nierafinowanego Szczypta kurkumy 1 jajko Dżem owocowy niskosłodzony

60/61

Przygotowanie: 1) Ugotuj kaszę jaglaną, a następnie zmiksują ją z jajem, kurkumą i saszetką Nutramilu complex®, dolej niewielką ilość wody, aby uzyskać konsystencję bardzo gęstej śmietany; 2) Na rozgrzaną patelnię wlej łyżkę oleju rzepakowego i rozprowadź go dokładnie. Tę czynność wykonuj tylko przed smażeniem pierwszej partii placków; 3) Nakładaj na patelnię po łyżce masy, starając się uformować cienkie placuszki; 4) Usmaż je z dwóch stron i przełóż na talerz, a następnie dodaj ulubionego dżemu niskosłodzonego.

lekko SMACZNIE, ZDROWO

Przepisy przygotowała Pani

Katarzyna Kosmala

BĄDŹ FIT Z

QUEEN FIT

Placek jaglany z borówkami Składniki (na 8 porcji): 200 g ugotowanej kaszy jaglanej 4 całe jajka 150 g jogurtu greckiego light 3 miarki białka Good Morning (ok. 60 - 70 g) 200 g borówek

Wykonanie: 1. Rozgrzej piekarnik do 180 stopni. 2. Przełóż do dużej miski wcześniej ugotowaną kaszę jaglaną. 3. Dodaj 4 całe jajka. 4. Dodaj 150 g jogurtu greckiego light. 5. Dodaj 3 miarki Good Morning. 6. Całość dokładnie wymieszaj za pomocą blendera. 7. Masę przełóż do formy do pieczenia. 8. Na masę wyłóż borówki. 9. Formę z plackiem włóż do piekarnika i piecz ok. 20 min w temperaturze 180 stopni. 10. Po upływie 20 min wyjmij placek z piekarnika i przełóż na talerz.

Owsiane muffiny proteinowe z truskawkami Składniki: Wykonanie: 3/4 szklanki płatków owsianych Olej kokosowy rozpuszczamy. Oddzielamy żółtka od białek. (100g) 1 szklanka otrębów pszennych Roztrzepujemy żółtka z mle(35g) kiem. Płatki owsiane mielimy 60g odżywki Sweet Dreams w młynku. Dodajemy je do 2 jajka miski z mokrymi składnikami. 3/4 szklanki mleka Dodajemy otręby, proszek do 2 łyżki oleju kokosowego pieczenia, odżywkę białkową Szklanka truskawek Sweet dreams i pokrojone tru2 łyżeczki proszku do pieczenia skawki. Mieszamy. Dodajemy ubite białka i delikatnie łączymy łyżką. Dodajemy olej kokosowy i delikatnie mieszamy. Przekładamy do papilotek - najlepiej silikonowych. Pieczemy około 20 min w piekarniku rozgrzanym do temperatury 170 stopni - na złoty kolor.

Czekoladowe naleśniki jaglane Czekoladowe naleśniki z kaszy jaglanej, posmarowane serkiem homogenizowanym bez laktozy, z rodzynkami, żurawiną i daktylami. Smaku czekoladowego naleśnikom dodaje czekoladowa odżywka białkowa Sweet dreams. Składniki: (4 naleśniki) Szklanka ugotowanej kaszy jaglanej Miarka czekoladowej odżywki białkowej Sweet dreams Łyżka skrobi kukurydzianej 120 ml mleka sojowego Jajko 1 opakowanie serka homogenizowanego bez laktozy Garść suszonej żurawiny Garść rodzynek 3 suszone daktyle

Czekoladowo-bananowo pod orzechową skorupką

Wykonanie: Suszone owoce zalewamy wrzątkiem i odstawiamy na ok. 15 min, aby zmiękły. Mleko miksujemy z odżywką białkową Sweet dreams. Dodajemy kaszę jaglaną, jajko, skrobię kukurydzianą – miksujemy na gładką masę. Masa ma być rzadka. Wlewamy na dobrze rozgrzaną patelnię z nieprzywierającą powłoką spryskaną olejem rzepakowym w sprayu. Smażymy z jednej strony ok. 2 min (do ścięcia się masy), delikatnie obracamy i smażymy jeszcze minutę. Owoce, odsączone delikatnie na papierowym ręczniku, dodajemy do serka i mieszamy. Przygotowaną masą smarujemy naleśniki i zawijamy. Posypujemy cukrem pudrem zrobionym z ksylitolu.

Składniki: 50g mąki pszennej razowej Miarka (20g) odżywki białkowej o smaku czekoladowym Good Morning Jajko 50ml mleka sojowego czekoladowego (lub naturalnego) Banan Cukier/stevia 2 łyżki orzechów ziemnych, posiekanych 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia Szczypta soli

62/63

Wykonanie: Wymieszać razem wszystkie suche składniki, dodać jajko i mleko, ponownie wymieszać. Banana pokroić w kostkę i delikatnie wmieszać w masę. Przelać masę do naczynia żaroodpornego, posypać orzechami. Piec 30-40 min w temperaturze 190˚C (do „suchego patyczka”). Smacznego.

Batoniki białkowe bez cukru i mąki Składniki: Szklanka płatków owsianych 1 szklanka odżywki białkowej Good Morning 3 czubate łyżki miodu Czubata łyżka masła orzechowego 1/3 szklanki rodzynek 1/3 szklanki słonecznika 5 łyżek oleju kokosowego 2 łyżki otrąb owsianych 2 łyżki siemienia lnianego Pół szklanki płatków jęczmiennych 3 jajka

Wykonanie: Płatki owsiane, słonecznik i siemię lniane prażymy na suchej patelni, zostawiamy do przestygnięcia. Wszystkie suche składniki mieszamy ze sobą, po czym dodajemy roztrzepane jajka, olej kokosowy, miód oraz masło orzechowe, a następnie zagniatamy ręką. Jeśli masa jest zbyt sucha, można dodać odrobinę mleka sojowego, a jeśli zbyt rzadka otrąb. Masę dzielimy na dwie równe części i przekładamy do keksówek wyłożonych papierem do pieczenia (ważne, inaczej nie odkleicie batoników!), mocno ugniatamy wierzch. Pieczemy przez ok. 40 min w temperaturze 100 - 120 stopni C. Ważne - kroimy batoniki, gdy są jeszcze ciepłe. Jak wystygną, mogą się łamać podczas krojenia.

Proteinowy Shake Bananowo – Kawowy Składniki: 125g banana 30 g odżywki białkowej Sweet Dreams Dużo lodu/ smaczniejsze np. z mlekiem kokosowym (szklanka) lub sojowym/zwykłym chudym Słodzik/ stevia/, miód (zwiększa ilość węgli) Łyżka Inki karmelowej (można ominąć) Wiórki kokosowe do udekorowania

Wykonanie: Włącz blender na około 2-3 min, aby z wrzuconych do niego składników uzyskać kremową konsystencję!

CHCESZ, ŻEBY TO WŁASNIE TWÓJ PRZEPIS POJAWIŁ SIĘ W KOLEJNYM PORADNIKU? WEŹ UDZIAŁ W KONKURSIE KULINARNYM! Dwa najlepsze przepisy zostaną opublikowane w kolejnym numerze, a ich autorzy otrzymają zestaw preparatów od firmy Olimp Laboratories®

Czekamy na Twój ulubiony przepis wraz ze zdjęciem (jak najlepszej rozdzielczości min.700kb).

Prześlij go na adres:

konkurs-kulinarny@olimp-labs.com 64/65

Żelazo jest niezwykle cennym pierwiastkiem dla ludzkiego organizmu. Jest to jeden z ważniejszych mikroelementów, który ma ogromny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie nie tylko ludzi, ale też zwierząt czy roślin. Ciekawostką jest, iż niedobór żelaza w przypadku roślin skutkuje zakłóceniem procesu fotosyntezy. A jaka jest rola żelaza w organizmie ludzkim? Jaki jest jego prawidłowy poziom i jak go utrzymać? Jakie skutki niesie za sobą niedobór żelaza w organizmie i co dzieje się, gdy jest jego nadmiar? Na te i inne pytania dotyczące znaczenia żelaza odpowiadamy w artykule. Zapraszamy do lektury!

Żelazo w organizmie

Żelazo wchodzi w skład takich białek, jak hemoglobina oraz mioglobina. Znajduje się także w centrach aktywnych wielu enzymów (m.in. peroksydaza).

Żelazo a dieta

ciężarnych oraz karmiących zapotrzebowanie na żelazo znacznie wzrasta i wynosi średnio 3 mg na dobę. Suplementacja żelaza często konieczna jest między innymi po operacjach, w trakcie których nastąpiła duża utrata krwi. Przyjmowanie większych ilości żelaza zaleca się także kobietom, które borykają się z obfitymi krwawieniami menstruacyjnymi oraz dzieciom po konflikcie serologicznym. Warto wykonywać profilaktycznie badania krwi, w tym na stężenie żelaza. W badaniu biochemicznym krwi norma dla kobiet wynosi 6,6-26 mmol/l (37-145 mg/dl), a dla mężczyzn 10,6-28,3 mmol/l (50-158 mg/100dl). Zarówno nadmiar żelaza, jak i jego niedobór nie są niczym dobrym. W przypadku wyników odbiegających od normy należy zgłosić się do lekarza w celu ustalenia przyczyny i podjęcia leczenia.

Funkcje żelaza Żelazo można znaleźć w wielu produktach spożywczych, ale w różnych ilościach. Najbardziej uboga w ten pierwiastek jest dieta zbożowa, a najwięcej dostarcza go dieta mięsna. Przede wszystkim należy tu zwrócić uwagę na kwestię jego przyswajalności. Żelazo hemowe, czyli pochodzenia zwierzęcego, jest przyswajane przez organizm dość dobrze, gdyż w granicach 25%. Z kolei żelazo niehemowe, tj. pochodzenia roślinnego, przyswajane jest zaledwie od 1 do 2%. Przyjmuje się, że w przypadku diety mieszanej przyswajalność żelaza wynosi około 10%.

Zapotrzebowanie na żelazo

Żelazo w organizmie człowieka pełni szereg bardzo istotnych funkcji. Przede wszystkim odgrywa ono ogromnie ważną rolę w transporcie tlenu. Cząsteczki pierwiastka zawarte w hemoglobinie wiążą cząsteczki tlenu, które transportowane są do wszystkich narządów. Z kolei mięśnie otrzymują tlen dzięki cząsteczkom żelaza znajdującym się we wspomnianej mioglobinie. Jeśli chodzi o inne właściwości żelaza, warto wymienić właściwości przeciwutleniające. Żelazo zwalcza wolne rodniki, które przyczyniają się między innymi do degradacji DNA i starzenia się organizmu. Żelazo ponadto wspiera prawidłowe funkcjonowanie układów: nerwowego i odpornościowego.

Niedobór żelaza – objawy

Zapotrzebowanie to różni się w zależności nie tylko od wieku, ale także płci oraz stanu organizmu. Dorosłe kobiety potrzebują około 2 mg żelaza na dobę, natomiast mężczyźni 1 mg. W przypadku kobiet

Należy bacznie obserwować swój organizm, ponieważ niektóre z objawów niedoboru żelaza są bardzo niepozorne 66/67

i mogą być błędnie wiązane z wieloma innymi przyczynami. Podstawowe objawy to apatia, ogólne osłabienie, zmęczenie i złe samopoczucie utrzymujące się przez dłuższy czas (bez wyraźnych powodów). Dość charakterystycznymi objawami są krwawienia z nosa oraz duża podatność na siniaki. Zbyt niski poziom żelaza powoduje niedokrwistość, czyli anemię (częsta przypadłość m.in. kobiet w ciąży). Osoby cierpiące na chroniczny niedobór żelaza częściej zapadają na przeziębienia i „łapią” rozmaite infekcje, nawet jeśli o siebie bardzo dbają. Inne objawy to wypadanie włosów i łamliwość paznokci, obniżenie sprawności umysłowej, dekoncentracja czy zaburzenia rytmu serca. Jeśli w wyniku badań stwierdza się niedobór żelaza, warto rozpocząć suplementację. Preparaty żelaza trzeba jednak przyjmować zgodnie z wytycznymi lekarza i po pewnym czasie ponownie poddać się badaniom.

Bezpieczeństwo Ferrochel®: Ferrochel® to opatentowana forma żelaza niehemowego w postaci chelatu aminokwasowego – diglicynianu żelaza (II) firmy Albion, o biodostępności i tolerancji zbliżonej do żelaza hemowego. Ferrochel® otrzymał od FDA (Amerykańskiego Departamentu Zdrowia) certyfikat produktu Powszechnie Uznanego za Bezpieczny - GRAS. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności, EFSA uznał Ferrochel® za bezpieczny i biodostępny, wpisując go na listę substancji dozwolonych do środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego i suplementów diety na podstawie wydanej pozytywnej opinii Panelu Naukowego Komisji Europejskiej Ferrochel® otrzymał także numer rejestracyjny Amerykańskiego Towarzystwa Chemicznego CAS – przyznawany wyłącznie cząsteczkom posiadającym dokładnie zdefiniowaną i reprodukowalną strukturę, która musi być potwierdzona wynikami analiz laboratoryjnych (TRAACS® FTIR) Ferrochel® ponadto posiada certyfikaty: wegetariański, koszerności.

1 x 200 zł

3 x 100 zł

20 x

zestaw suplementów diety

Hasło krzyżówki prosimy przesłać do 15.01.2017 roku na adres: Olimp Laboratories Sp z o.o. Nagawczyna 109 c, 39-200 Dębica. Lista zwycięzców dostępna będzie na stronie internetowej www.olimp-labs.com

HASŁ0 1 HASŁ0 2 Imię i nazwisko Telefon Adres zamieszkania Rok urodzenia

Data i czytelny podpis

Niniejszym oświadczam, iż zapoznałem się z regulaminem konkursu i akceptuję jego warunki. Na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn.Dz.U. nr 101 poz. 926 z 2002 r. z późn. zm.) wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Olimp Laboratories Sp. z o.o. w celach marketingowych związanych z działalnością Spółki oraz na potrzeby konkursu. Administratorem Państwa danych osobowych jest Olimp Laboratories Sp z o.o. z siedzibą w Nagawczynie 109c, 39-200 Dębica. Państwa dane są zbierane i przetwarzane przez Administratora danych w celach marketingowych związanych z działalnością Spółki oraz na potrzeby konkursu. Macie Państwo prawo dostępu do treści swoich danych osobowych oraz prawo do ich poprawiania. Dane osobowe podają Państwo dobrowolnie. 44/45

CMY

chela_ferr_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-09-21 12:37:53

CMY

PRZEWODNIK PO BADANIACH

11 LABORATORYJNYCH MARKERY NOWOTWOROWE Przewodnik pomoże Państwu prawidłowo interpretować wyniki badań laboratoryjnych, a także odpowie na pytanie, z jaką częstotliwością je wykonywać. W tym numerze poradnika zostaną opisane podstawowe markery nowotworowe.

Nowotwory są drugą po chorobach układu krążenia przyczyną zgonów w Polsce i Europie. Według szacunków europejskiej bazy danych – Health for All, zapadalność na choroby nowotworowe oraz umieralność z ich powodu wynosi odpowiednio 379 przypadków i 168 zgonów na 100 000 osób. Prognozuje się, że w ciągu najbliższych lat staną się najczęstszą przyczyną zgonów przed 65. rokiem życia zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. W Polsce choroba nowotworowa w większości przypadków jest rozpoznawana za późno, a więc w zaawansowanym stadium procesu, co bardzo często wyklucza jej radykalne leczenie. Z tego względu dużą wagę przywiązuje się do rozwijania metod diagnostycznych pozwalających na wcześniejsze wykrycie choroby. Podczas procesu karcynogenezy dochodzi do zmian struktury i funkcji genów, a w wyniku tego procesu mogą powstać substancje o zmienionej strukturze, których nie spotkamy w zdrowym organizmie. Są to antygeny specyficzne dla nowotworu – neoantygeny, które nie są wykorzystywane w diagnostyce. W przeciwieństwie do nich duże zainteresowanie, ze względu na możliwość wykorzystania klinicznego wzbudzają antygeny towarzyszące nowotworom. Są to substancje uwalniane do krwiobiegu przez komórki nowotworowe, ale w niektórych przypadkach również przez komórki prawidłowe (w znacznie mniejszym stężeniu lub np. w rozwoju płodowym).

Do antygenów, które określa się mianem markerów nowotworowych, należą substancje syntetyzowane na określonych etapach onkogenezy, a ich produkcja ustaje lub zmniejsza się w komórkach dojrzałych. Można je wykrywać we krwi, w moczu, a także tkankach pochodzących od chorego. W praktyce lekarskiej wykorzystuje się tylko niektóre z poznanych markerów nowotworowych, jednak - zanim omówimy te bardziej popularne - warto napisać o użyteczności klinicznej oznaczania markerów nowotworowych. Do oceny przydatności oznaczania stężeń danej substancji przydają się: czułość, swoistość i wartość predykcyjna. Czułość to prawdopodobieństwo wyniku dodatniego u osób chorych. Obliczana jest jako stosunek wyników prawdziwie dodatnich do sumy prawdziwie dodatnich i fałszywie ujemnych. Swoistość to prawdopodobieństwo wyniku prawidłowego u osób zdrowych, czyli stosunek wyników prawdziwie ujemnych do sumy wyników fałszywie dodatnich i fałszywie ujemnych. Dodatnia wartość predykcyjna - wysokie prawdopodobieństwo współistnienia podwyższonego stężenia markera nowotworowego z obecnością nowotworu. Określa ją stosunek liczby wyników prawdziwie dodatnich do sumy wyników prawdziwie dodatnich i fałszywie dodatnich. Ujemna wartość predykcyjna – prawdopodobieństwo wykluczenia choroby przy niskim stężeniu markera. Określa ją stosunek liczby wyników prawdziwie ujemnych do sumy wyników prawdziwie i fałszywie ujemnych.

Oczywiście, najlepszym markerem byłby marker, który oferuje stuprocentową czułość i swoistość diagnostyczną, ale w rzeczywistości taki nie istnieje. Aktualnie poznane markery nowotworowe nie cechują się ani wysoką czułością, ani swoistością, dlatego często łączy się ich oznaczanie z innymi metodami diagnostycznymi w celu wykrywania nowotworów w grupach ryzyka. Z wyżej wymienionych względów uważa się, że markery nowotworowe nie mogą być podstawą do rozpoznania choroby nowotworowej. Są jednak bardzo przydatnym narzędziem m.in. w takich sytuacjach, jak: - rozpoznawanie choroby – znacze nie pomocnicze, - monitorowanie przebiegu choro by, - ocena efektywności leczenia, - kontrola osób chorych po zakoń czeniu leczenia. Należy dodać, że zastosowanie markerów nowotworowych do wy-

70/71

żej wymienionych celów jest skuteczne tylko u pacjentów z wyjściowo podwyższonym ich stężeniem. Wzrost stężenia markerów w przypadku odległych przerzutów ma często wysoką dodatnią wartość predykcyjną i może wyprzedzać wystąpienie objawów klinicznych czy radiologicznych. CA 19-9 mało swoisty antygen nowotworów układu pokarmowego (trzustka, jelito). Wytwarzany przez komórki przewodu pokarmowego i wątroby w życiu płodowym oraz dojrzałe komórki trzustki, dróg żółciowych, gruczołów ślinowych i oskrzeli. Stężenie Ca 19-9 może wzrosnąć w przypadku raka trzustki, raka dróg żółciowych, nowotworów jelita grubego, przełyku, wątroby; zapalenia trzustki, w tym chorób autoimmunologicznych - chorób dróg żółciowych i marskości wątroby. Wartości referencyjne w większości przypadków są uzależnione od używanej metody pomiaru, dlatego nie zawsze będą podawane. CA 125 marker związany z rakiem jajnika. Jego stężenie zwiększone jest u 80% chorujących na ten nowotwór. Istnieje również związek między wielkością stężenia a zaawansowaniem choroby. Niewielkie

Substancje

Markery nowotworowe

Antygeny - CA 19-9, CA 125, CA 15-3 nowotworowe

Charakterystyka

Produkowane przez komórki

Antygeny

ludzka gonadotropina kosmówkowa (HCG), ludzki

Antygeny

antygen rakowo

-zarodkowe

alfa-fetoproteina (AFP)

Enzymy

na fosfataza sterczowa (PAP), swoisty antygen sterczowy (PSA), ale w przypadku choroby nowotworowej enolaza swoista dla ich produkcji. neuronów (NSE)

Hormony wydzielane ektopowo

hormony przysadki, W przypadku choroby wydzielane w zbyt hormony tarczycy i przytarczyc, hormony rdzenia nadnerczy

zwiększenie tego wskaźnika mogą powodować też pewne stany biologiczne, np. miesiączka i ciąża, oraz niektóre choroby, np. włókniaki, torbiele jajników, zapalenie narządów miednicy, marskość wątroby, wodobrzusze, wysięk opłucnowy lub osierdziowy czy endometrioza. CA 15-3 podwyższone stężenie tego markera występuje w przypadku osób chorych na raka piersi, u których

stwierdza się przerzuty do różnych narządów. Ze względu na niską czułość diagnostyczną marker ten nie jest stosowany w diagnostyce, a i w monitorowaniu leczenia odgrywa znikomą rolę. β - HCG pomocniczy marker wykorzystywany w rozpoznawaniu i monitorowaniu leczenia ciążowej choroby trofoblastycznej oraz niektórych nowotworów jądra i jajnika. W warunkach prawidłowych HCG jest wytwarzana przez komórki łożyska zwane syncytiotrofoblastem – występuje zatem we krwi kobiet ciężarnych. CEA jego nieznaczne podniesione stężenia mogą występować u palaczy, osób z marskością wątroby i w przewlekłych procesach zapalnych. Wysoki poziom CEA można stwierdzić w przebiegu nowotworów jelita grubego, ale także w przypadku raka płuc, wątroby, trzustki, piersi i pęcherza moczowego. Miano CEA oznacza się rutynowo u osób

chorych na raka jelita grubego – co 3 miesiące przez 36 miesięcy po leczeniu. CYFRA 21-1 wykrywany w surowicy krwi chorych na niedrobnokomórkowego raka płuc oraz w innych nowotworach, zwłaszcza płaskonabłonkowych. Sugeruje się także, że CYFRA 21-1 może mieć znaczenie predykcyjne co do odpowiedzi na leczenie, ale nie stosuje się rutynowego oznaczania tego markera. Obecnie uważa się go za jeden z najlepszych markerów w wykrywaniu raka płuc. Wartość prawidłowa nie przekracza 3,5 ng/ml. AFP podwyższone stężenie tego markera stwierdza się w przebiegu nowotworów wątroby i jąder innych niż nasieniaki. U chorych na raka jądra AFP odgrywa rolę prognostyczną i służy do monitorowania wyników leczenia. Jednoczesne oznaczanie stężeń AFP, CEA i CA 19-9 może być przydatne w różnicowaniu przerzutów do wątroby od pierwotnych zmian w wątrobie. Wartości referencyjne < 10 mcg/l. PSA antygen o dużej swoistości narządowej, bardzo przydatny w monitorowaniu wyników leczenia raka stercza. Badanie PSA w Polsce zaleca się u mężczyzn w rodzinie, w której wystąpiło pojedyncze zachorowanie na raka przed 65. rokiem życia u krewnych pierwszego stopnia od 45. roku życia. Jeśli na raka chorowało kilku krewnych, to badanie PSA zaleca się wykonywać od 40 roku życia. Stężenie PSA jest uzależnione od wieku:

Tyreoglobulina marker zróżnicowanych raków tarczycy, który jest użyteczny u chorych po wycięciu tarczycy i terapii izotopowej. Może być znacznikiem progresji choroby, ponieważ jego wzrost z dużą czułością sygnalizuje wznowę procesu chorobowego. Fałszywie ujemny wynik może występować w przypadku obecności przeciwciał przeciwko tyreoglobulinie, dlatego konieczne jest oznaczenie również anty-TG, które powinny być nieobecne. Kalcytonina jest to hormon syntetyzowany przez komórki C tarczycy i jest bardzo czułym i swoistym markerem raka rdzeniastego tarczycy. Wartości prawidłowe są niższe niż 10 ng/l, a mały wzrost stężenia może sugerować wznowę lub rozsiew. Kon-

trolę kalcytonimy zaleca się jako badanie przesiewowe u osób spokrewnionych z chorymi ze względu na możliwość występowania protoonkogenu.

ZAPAMIĘTAJ! - Obecnie nie ma uniwersalnego markera nowotworowego, który wskazałby, czy w organizmie rozwija się choroba nowotworowa. - Testy diagnostyczne oznaczające stężenie markerów nowotworowych charakteryzują się często niską czułością i swoistością, dlatego nie mogą być podstawą do rozpoznania choroby nowotworowej. - Markery nowotworowe są jednak przydatnym narzędziem służącym lekarzom do monitorowania przebiegu choroby, kontroli efektywności leczenia i oceny, czy nie następuje wznowa choroby.

40-49 lat ≤ 2,5 ng/ml 50-59 lat ≤ 3,5 ng/ml 60-69 lat ≤ 4,5 ng/ml 70-79 lat ≤ 6,5 ng/ml

Bibliografia

1. The European Health Report 2012: charting the way to well-being, World Health Organization Regional Office for Europe. 2. Potrykowska A. Strzelecki Z. Szymborski J. et al. Cancer incidence and mortality versus the demographic situation of Poland. Rządowa Rada Ludnościowa. Warszawa 2014. 14-15. 3. Soborczyk A. Deptała A., Markery nowotworowe w praktyce klinicznej, Choroby Serca i Naczyń 2007, tom 4, nr 4, 184–189. 4. Będkowska G.E. Ławicki S. Szmitkowski M., Tumor markers useful in the diagnostics and monitoring of endometrial and cervical cancer, Postepy Hig Med Dosw. (online), 2007; 61: 122-128. 5. Kordek R. Jassem J. Jeziorski A. i wsp., Onkologia. Podręcznik dla studentów i lekarzy, Via Medica, Gdańsk 2013: 67-70. 72/73

ROZWIĄŻ KRZYŻÓWKI I WYGRAJ NAGRODY!

1 x 500 zł 3 x 200 zł 40 x zestaw suplementów diety Hasło krzyżówki prosimy przesłać do 15.01.2017 roku na adres:

Olimp Laboratories Sp z o.o. Nagawczyna 109 c, 39-200 Dębica Lista zwycięzców dostępna będzie na stronie internetowej

www.olimp-labs.com HASŁ0 Imię i nazwisko Telefon Adres zamieszkania Rok urodzenia

Data i czytelny podpis

Niniejszym oświadczam, iż zapoznałem się z regulaminem konkursu i akceptuję jego warunki. Na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn. Dz.U. nr 101 poz. 926 z 2002 r. z późn. zm.) wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Olimp Laboratories Sp. z o.o. w celach marketingowych związanych z działalnością Spółki oraz na potrzeby konkursu. Administratorem Państwa danych osobowych jest Olimp Laboratories Sp z o.o. z siedzibą w Nagawczynie 109c, 39-200 Dębica. Państwa dane są zbierane i przetwarzane przez Administratora danych w celach marketingowych związanych z działalnością Spółki oraz na potrzeby konkursu. Macie Państwo prawo dostępu do treści swoich danych osobowych oraz prawo do ich poprawiania. Dane osobowe podają Państwo dobrowolnie.

92/75 /93 74

menopauzin_forte_203x257mm.pdf 1 2016-09-22 15:24:26

CMY

Menopauza to trudny czas w życiu większości kobiet. Myśląc o menopauzie, myślimy zazwyczaj o zatrzymaniu miesiączki, o uderzeniach gorąca czy wahaniach nastroju. Wszystko to się zgadza, ale to nie jedyne zmiany, na które kobieta musi się przygotować. Warto więc przybliżyć sobie temat przekwitania, zanim wejdzie się w ten okres życia, bo dzięki temu ma się szansę lepiej zrozumieć zachodzące w ciele zmiany. Można też lepiej się na nie przygotować, a co za tym idzie, skuteczniej walczyć z negatywnymi objawami 76/77

Czym jest menopauza? Menopauza, choć nie należy do najprzyjemniejszych etapów w życiu każdej kobiety, jest etapem absolutnie naturalnym. Występuje ona najczęściej pomiędzy 45. a 55. rokiem życia, ale z różnych przyczyn może wystąpić zarówno wcześniej, jak i później. Menopauza, która związana jest z procesem starzenia się kobiety, nazywana jest fizjologiczną czy też naturalną. Tak zwana menopauza przedwczesna, która występuje przed 40. rokiem życia, może być spowodowana różnymi czynnikami. Jednym z nich jest leczenie farmakologiczne – przykładowo chemioterapia. Może ona być wywołana także takimi chorobami, jak cukrzyca czy choroba tarczycy. Jeszcze inną przyczyną przedwczesnej menopauzy są zabiegi chirurgiczne – wycięcie jajników wraz z jajowodami. W takim przypadku mówimy o menopauzie pooperacyjnej.

Niezależnie od tego, czy menopauza wystąpiła naturalnie, czy została spowodowana przez chorobę, leczenie farmakologiczne lub operację, objawy, jakie jej towarzyszą, są zazwyczaj bardzo zbliżone do siebie. Menopauza następuje po zakończeniu ostatniej w życiu miesiączki. Ten okres przejściowy pomiędzy wiekiem prokreacyjnym a rozpoczęciem procesu starzenia się trwa zazwyczaj od roku do dwóch lat. W tym czasie ustaje czynność gonad oraz jajnikowa synteza estrogenów i progesteronu. To właśnie spadek poziomu estrogenu powoduje najbardziej charakterystyczne objawy menopauzy.

Menopauza – objawy, które mogą wystąpić To, jak kobieta przechodzi menopauzę, jest bardzo indywidualną kwestią. Są kobiety, które przechodzą ten czas stosunkowo łagodnie, ale nie można liczyć na to, że właśnie ja znajdę się w tym gronie szczęściar. Dlatego też warto już teraz poznać najczęstsze zmiany, z którymi być może przyjdzie się borykać. Objawy menopauzy ze strony układu naczyniowo-ruchowego to głównie wspomniane już uderzenia gorąca,

nocne poty oraz bóle głowy. Mogą one mieć różne nasilenie i występować z różną częstotliwością. Bardzo charakterystycznymi zmianami są zmiany w psychice, które pociągają za sobą między innymi chroniczne uczucie zmęczenia, wahania nastrojów, ogólną drażliwość czy depresję. W okresie menopauzy mogą pojawić się też problemy z pamięcią i koncentracją. Często występują zaburzenia snu i spadek libido. Bardzo niekomfortowe dla kobiety mogą być zmiany w obrębie narządów płciowych. Tutaj najczęściej pojawiają się takie objawy, jak zanikowe zapalenia pochwy, suchość pochwy, zapalenie dróg moczowych i świąd okolic intymnych. Wszystko to może pociągać za sobą dyspareunię, tj. dysfunkcję seksualną, która objawia się odczuwaniem bólu podczas zbliżeń intymnych. Inne możliwe objawy menopauzy to bóle krzyża, kości, stawów, zmniejszenie elastyczności skóry oraz uczucie mrowienia.

zdrowia skóry i włosów, utrzymanie mocnych kości oraz zmniejszenie zmęczenia. Ashwagandha jako adaptogen wpływa korzystnie na gospodarkę energetyczną organizmu, a tym samym działa odmładzająco. Pomaga w utrzymaniu dobrego samopoczucia i działa tonizująco na układ nerwowy. Polecany jest kobietom w okresie menopauzy. To, jak przejdzie się przez menopauzę, w dużej mierze zależy od nas, a szczególnie od przyjętej postawy wobec życia, sposobu przeżywania świata oraz nawyków. Jest to czas, w którym szczególnie należy zadbać o siebie, unikać drażliwości, nieco się porozpieszczać. Choć nie zawsze jest to możliwe, unikanie stresu jest konieczne, wzmaga on bowiem poty i obniża tolerancję ciepła.

Jak przeciwdziałać objawom menopauzy? Kobiety w okresie menopauzy często sięgają po różnego rodzaju środki farmakologiczne. Decydują się na HTZ (hormonalną terapię zastępczą) i inne terapie hormonalne, a także na leki antydepresyjne. Z całą pewnością nie powinno się podejmować jakichkolwiek działań bez konsultacji z lekarzem i bez wykonania stosownych badań. Warto pamiętać jednak o tym, że bardzo dobre efekty można osiągnąć, stosując znacznie bardziej naturalne środki, wśród których, dzięki świetnemu doborowi naturalnych składników wyróżnia się Menopauzin Forte. W skład preparatu wchodzą: ekstrakt izoflawonów sojowych, ekstrakt z szyszek chmielu oraz ekstrakt Ashwagandhy KSM-66 (Withania somnifera L.).

Rys 1. Ashwaganda KSM-66 (Withania somnifera L.). Dodatkowo preparat uzupełniony jest o witaminy D, E, B6, wapń, kwas foliowy, chrom oraz biotynę. Tak skomponowany skład zapewnia zachowanie

78/79

Warto też ograniczyć kawę i alkohol, które nasilają uderzenia gorąca. Dieta powinna być lekkostrawna. Nie musimy odmawiać sobie wszystkich przyjemności, ale wskazane jest ograniczenie słodyczy i tłustych potraw. I ponad wszystko pamiętajmy o aktywności fizycznej. Basen, bieganie, jazda na rowerze czy aerobik – nieważne, na co postawicie, ważne, aby aktywność była regularna i przynosiła satysfakcję. Ćwiczenia poprawiają nie tylko kondycję i figurę, ale także samopoczucie!

Czy jest coś lepszego od kawy?

Żeń-szeń - zastrzyk energii na cały dzień Budzik dzwoni bezlitośnie i nic nie zapowiada, aby miał przestać. Za oknem wczesny ranek, a Ty masz wrażenie, że nadal jest środek nocy. Jedynie marzysz o tym, by obrócić się na drugi bok i pospać jeszcze kilka godzin… Nic z tego! Czym prędzej musisz powrócić do świata żywych i pędzić do pracy. Po pracy też masz marne szanse na błogi odpoczynek, a przed Tobą jeszcze tyle obowiązków. Zakupy same się nie zrobią, dom sam się nie posprząta, nie mówiąc już o gotowaniu, praniu, prasowaniu… Z każdym kolejnym dniem tygodnia odczuwasz brak energii, a więc i coraz to większe zmęczenie, zmagasz się ze znużeniem, Twoja koncentracja drastycznie spada, tracisz normalny kontakt z otaczającą Cię rzeczywistością… Nawet wypijanie litrów mocnej kawy nie przynosi już żadnych efektów, a jedynie doprowadza do rozdrażnienia i skutkuje pojawieniem się problemów żołądkowych. Myślisz, że skoro kawa nie działa, jesteś na straconej pozycji. Nie! Sięgnij po prawdziwy chiński skarb, jakim jest żeń-szeń! Żeń-szeń – co musisz o nim wiedzieć? Żeń-szeń jest niezwykle ciekawą rośliną, która już od wieków wzbudza duże zainteresowanie. Naturalnie występuje m.in. na obszarze północno-wschodnich Chin, w Japonii i na północy Półwyspu Koreańskiego. Ponadto można ją spotkać na niektórych obszarach Rosji. Żeń-szeń (a dokładniej rzecz ujmując jego korzeń) jest szeroko znany przede wszystkim jako roślina lecznicza i kosmetyczna. Ma bardzo długą tradycję stosowania, gdyż w chińskim lecznictwie wykorzystywany był już przeszło 4 tysiące lat temu!

Choć preparaty z żeń-szeniem można stosować bez ograniczeń w każdej porze roku, ciekawostką jest to, że w Chinach stosuje się go tradycyjnie wyłącznie w okresie zimowym. Żeń-szeniowi przypisuje się całe mnóstwo fantastycznych właściwości. Jego największą zaletą jest to, że zdecydowanie dodaje energii, eliminując tym samym uczucie zmęczenia i znużenia. Jego regularne stosowanie poprawia pamięć i koncentrację, a także podnosi witalność. Żeń-szeń wpływa pozytywnie na układ odpornościowy i sprawność fizyczną. Ponadto ma on właściwości antyoksydacyjne, przeciwnowotworowe oraz odchudzające i jest sprzymierzeńcem w walce ze stresem

Niezwykła moc zamknięta w małej kapsułce Jak widzisz, żeń-szeń ma tak wiele zalet, że warto go stosować. Aby w pełni wykorzystać jego potencjał, nie musisz jednak zaopatrywać się w świeży korzeń i zastanawiać, co z nim zrobić. Obecnie możesz nabyć wygodne w użyciu preparaty z żeń-szeniem jak Gold Żeń-szeń complex. W niewielkiej tabletce zamknięte jest bogactwo dobroczynnych składników, takich jak ekstrakt z żeń-szenia koreańskiego, amerykańskiego i syberyjskiego, a do tego ekstrakt z czarnego pieprzu i magnez.

Badania naukowe udowodniły, że żeń-szeń (Panax ginseng) ma następujące właściwości: działa korzystnie w przypadku uczucia zmęczenia i znużenia, sprzyja utrzymaniu należytej sprawności fizycznej, poprawia koncentrację, koordynację oraz czujność organizmu, wspomaga czynności układu odpornościowego, działa wspomagająco na kondycję seksualną, uczestniczy w utrzymaniu witalności organizmu. Zawarty w wymienionym preparacie żeń-szeń syberyjski (Eleutherococcus senticosus) dodatkowo odznacza się takimi właściwościami, jak: działa korzystnie w stanach osłabienia i przemęczenia organizmu, przyczynia się do prawidłowego krążenia krwi, co wpływa na prawidłowe funkcjonowanie mózgu, wspomaga aktywność umysłową i poznawczą. Czarny pieprz także nie znajduje się w składzie preparatu bez powodu. Ma on za zadanie wspomóc funkcjonowanie układu pokarmowego i ułatwić wchłanianie cennych składników odżywczych. Jeśli natomiast chodzi o magnez, jest on jednym z makroelementów uznawanych za „pierwiastek życia”. Jest on bowiem absolutnie niezbędny do prawidłowego funkcjonowania wielu układów organizmu, w szczególności zaś układu nerwowego. Ta wyjątkowa kompozycja składników sprawia, że nie musisz sięgać po kawę czy inne używki mające za zadanie chwilowo postawić Cię na nogi. Korzystaj z bogactwa natury, szczególnie z cennych właściwości żeń-szenia, a zapomnisz o zmęczeniu i znużeniu - szybko odzyskasz pełnię sił witalnych.

80/81

gold_zen_szen_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-02-25 15:23:41

CMY

Magnez to pierwiastek chemiczny, który w układzie okresowym pierwiastków występuje pod symbolem Mg. Każdy z całą pewnością słyszał o nim na lekcjach chemii już w szkole podstawowej. Ile z tych lekcji pamiętamy, co wiemy o magnezie? Zapewne utrwaliła się w naszej świadomości informacja, że jest on jednym z niezwykle ważnych makroelementów, które są absolutnie niezbędne do życia. Warto zatem przyjrzeć się bliżej magnezowi i sprawdzić, dlaczego przez wielu nazywany bywa pierwiastkiem życia… 82/83

Magnez pierwiastek życia Nie da się ukryć, że bez magnezu nasze życie zwyczajnie nie byłoby możliwe. Pełni on szereg istotnych funkcji w organizmie, dlatego w żadnym wypadku nie możemy pozwolić sobie na jego niedobór. Mówiąc w bardzo dużym skrócie, magnez w organizmie wpływa na właściwe funkcjonowanie m.in.: układu krążenia, pokarmowego, nerwowego (ze wspieraniem właśnie tego układu jest głównie kojarzony), odpornościowego i kostno-mięśniowego. Oto zaledwie kilka znamiennych przykładów, które naprawdę dają do myślenia. Omawiany pierwiastek odpowiada za regulację wspomnianego układu nerwowego, uspokaja, jest skuteczny w walce z depresją, poprawia pamięć i koncentrację. Co więcej, magnez jest niezastąpiony, jeśli chodzi o wspieranie pracy serca. Utrzymanie właściwego poziomu tego pierwiastka pozwala zapobiegać m.in. miażdżycy i zawałom.

Jaką rolę pełni w układzie pokarmowym? Dowiedziono, iż obniża poziom złego cholesterolu, ułatwia pracę wątroby, pomaga też wydalać z organizmu ołów. Ponadto dzięki niemu nasz organizm łatwiej trawi witaminę C, wapń czy potas. Magnez

jest prawdziwym sprzymierzeńcem w walce o silny układ odpornościowy, przeciwdziała powstawaniu i nasilaniu się rozmaitych alergii. Jak widać, przytoczone argumenty przemawiają w pełni za postawioną w tytule tezą, iż magnez jest pierwiastkiem życia. Warto wobec tego wspomnieć o objawach niedoboru tego cennego makroelementu.

Niedobór magnezu objawy Brak magnezu może objawiać

się na wiele różnych sposobów, gdyż - jak już nadmieniono - pełni on tak liczne funkcje w organizmie. „Lżejsze” objawy owego niedoboru to m.in. skurcze łydek, drżenie powiek czy warg (objawy te związane są ze zwiększeniem pobudliwości nerwowo-mięśniowej), wzmożona łamliwość paznokci i wypadanie w nadmiernych ilościach włosów.

Brak magnezu w organizmie może jednak pociągać za

sobą poważniejsze objawy: uczucie rozdrażnienia, lęki różnego typu, zaburzenia depresyjne, częste zawroty głowy, kołatanie serca, nadciśnienie, mdłości, poważne zaburzenia snu i koncentracji. Ponadto może prowadzić do rozwoju miażdżycy, cukrzycy typu II, astmy oskrzelowej czy kamicy nerkowej. To zaledwie część nie tylko nieprzyjemnych, ale przede wszystkim niebezpiecznych dla zdrowia objawów i jednocześnie skutków niedoboru tegoż pierwiastka.

Zapotrzebowanie i źródła magnezu Osoby dorosłe powinny przyjmować średnio 300 mg magnezu na dobę. Choć jest on łatwo dostępny w najpopularniejszych produktach żywnościowych, jesteśmy poważnie narażeni na jego niedobór, na który składają się różne przyczyny, głównie zaś chroniczny stres, picie dużych ilości kawy i alkoholu, a w przypadku kobiet – przyjmowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Spożywanie produktów

z dużą ilością konserwantów także niekorzystnie wpływa na poziom pierwiastka życia. Kolejna istotna kwestia wiąże się z przyswajaniem magnezu. Jeśli obserwujemy u siebie typowe objawy braku magnezu lub też jasno świadczą o tym wyniki badań, powinniśmy nie tylko zwiększyć ilość produktów bogatych w ten pierwiastek, ale też wprowadzić suplementację. W takiej sytuacji warto sięgnąć po Chela Mag B6. Jest to preparat oferujący magnez nowej generacji. Co to oznacza? Jest on nie tylko wysoko przyswajalny, ale i hipoalergiczny. Witamina B6 pojawia się tutaj nie bez powodu, gdyż to właśnie ona potęguje działanie magnezu. Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości, powinniśmy skonsultować się z lekarzem. Poziom magnezu możemy bardzo łatwo sprawdzić w trakcie badania krwi. Jeżeli wyniki są poniżej normy, niedobór może być wynikiem nie tylko spożywania niewystarczających ilości tego pierwiastka, ale i na przykład nadmiernego jego wydalania przez nerki lub zaburzonego wchłaniania w przewodzie pokarmowym. Wówczas powinniśmy postępować zgodnie ze wskazówkami lekarza prowadzącego, aby 84/85

Bogatymi źródłami magnezu są m.in.: kakao (naturalne), czekolada, kasza gryczana, orzechy laskowe, szpinak, biała fasola i płatki owsiane. Warto w tym miejscu nadmienić, że przedawkowanie magnezu jest raczej mało prawdopodobne, gdyż jego nadmiar usuwają nerki. Na ilość przyjmowanego magnezu powinny uważać osoby starsze oraz borykające się z chorobami nerek. jak najszybciej przywrócić właściwy poziom cennego dla naszego organizmu magnezu.

chela_mag_rodzina_prod_203x257mm.pdf 1 2016-09-27 11:59:22

CMY

Bezsenność epidemia naszych czasów Co wiemy na temat bezsenności? Większości z nas wydaje się, że bezsenność to po prostu stan, w którym nie możemy zasnąć. Kręcimy się więc w kółko, przechodząc z miejsca w miejsce. Na początku myślimy, że to nic groźnego, niepokojącego, w końcu przejdzie, gdy porządnie się zmęczymy. Jest w tym jedynie część prawdy, a silne tabletki nasenne nie zawsze są dobrym pomysłem i niekoniecznie rozwiążą problem. Jak walczyć z bezsennością? Jakie są jej rodzaje? Co jest powodem bezsennych nocy? 86/87

Objawy bezsenności Bezsenność czyli… Bezsenność, której zdecydowanie mniej znaną nazwą jest asomia, to zakłócenie stanu zdrowia charakteryzujące się nie tylko niewystarczającą długością snu, ale także jego niedostateczną jakością. A zatem może się zdarzyć, że cierpimy na bezsenność, nawet nie mając o tym pojęcia. O co chodzi? Przyjmujemy, że dotychczas spaliśmy długo, nie mając szczególnych kłopotów z zasypianiem, ale od jakiegoś czasu budzimy się mocno niewyspani (choć nie przebudzaliśmy się w nocy i zasnęliśmy wcześnie), zdenerwowani, rozbici.

O bezsenności mówimy wtedy, gdy co najmniej 3 razy w tygodniu, w okresie nie krótszym niż miesiąc, mamy kłopoty ze snem. Mogą to być takie objawy, jak wspomniana już niemożność szybkiego zaśnięcia, przebudzanie się w nocy i trudności z ponownym zasypianiem, wczesne budzenie się rano oraz niewystarczająca jakość snu, która skutkuje złym samopoczuciem. Warto uświadomić sobie jeszcze jedną istotną sprawę – bezsenność może być zarówno osobną jednostką chorobową,

Taki stan rzeczy również może oznaczać bezsenność, a jego możliwą przyczyną jest to, że nie wychodzimy w ogóle z fazy aktywności, bardziej czuwamy niż śpimy. Kiedy zaś nie zapadniemy w zdrowy, głęboki sen, w czasie którego organizm wypoczywa i regeneruje się, trudno o dobre samopoczucie rano. Bezsenność stała się istną epidemią naszych czasów. Każdego roku dotyka ona nawet do 60 procent populacji ogólnej. Nie warto zwlekać z leczeniem! Jeśli odczuwamy pierwsze skutki bezsenności, przeciwdziałajmy jej!

jak i tylko objawem pewnych schorzeń, z których występowania być może nie zdajemy sobie sprawy.

Przyczyny bezsenności Przyczyn tej przykrej dolegliwości może być naprawdę wiele i w tym tkwi problem, bo od ustalenia konkretnej jej przyczyny w dużej mierze zależy leczenie. Ale po kolei. Sporą grupę pacjentów borykających się z bezsennością stanowią osoby z zaburzeniami na tle psychicznym (np. schizofrenia, depresja, nerwica, zaburzenia odżywiania itp.). Tzw. białe noce mogą być wywołane także przyjmowaniem określonych leków, uzależnieniem od alkoholu, bezdechem sennym czy zespołem niespokojnych nóg. Bezsenność często towarzyszy takim schorzeniom, jak choroby tarczycy, zaburzenia układu krążeniowo-oddechowego, niewydolność nerek, zapalenie dróg moczowych oraz wszelkim chorobom, którym towarzyszy silny ból. W takiej sytuacji walkę z bezsennością należy oczywiście rozpocząć od leczenia chorób, które ją wywołują.

Pewne kwestie wpływające na problemy z zasypianiem można wyeliminować bez większego trudu. Mowa tutaj o takich czynnikach, jak: siedzący tryb życia (zdecydowanie za mało ruchu), hałas, źle dobrane łóżko i materac, najadanie się na noc, za duża lub za niska temperatura powietrza w sypialni, picie dużych ilości napojów z kofeiną, nieprzestrzeganie higieny snu (np. nieregularne godziny zasypiania niekoniecznie wynikające z pracy na zmiany), długi odpoczynek/sen w ciągu dnia bądź też mocne pobudzenie przed snem wynikające np. z oglądania emocjonujących filmów.

Bezsenność niejedno ma imię… Rodzajów bezsenności jest wiele i koniecznie należy ustalić, który z nich nas dotyczy, gdyż od tego uzależnione jest skuteczne leczenie schorzenia. Osobną jednostkę chorobową stanowi bezsenność pierwotna. Nie jest ona związana z innymi zaburzeniami i chorobami. Może być wywołana np. silnym stresem i trwać bardzo długo, nawet kilka lat, mimo tego, że stresor został wyeliminowany. Innym rodzajem jest bezsenność krótkotrwała, zwana przygodną. Trwa zazwyczaj krócej niż miesiąc i ma związek ze stresem i emocjami, jakich obecnie doświadczamy. Kiedy sytuacja ulega poprawie, bezsenność zanika. Z kolei bezsenność wtórna jest właśnie objawem różnych chorób.

Jak radzić sobie z bezsennością? Jeśli cierpimy na tę przypadłość, koniecznie powinniśmy jak najszybciej podjąć kroki w celu jej wyeliminowania, ponieważ jej skutki mogą być bardzo poważne. A zaliczyć do nich można pogorszenie ogólnej sprawności i koncentracji, problemy z pamięcią, rozwój depresji i nerwicy, a także chorobę niedokrwienną serca. Z powodu rozdrażnienia wywołanego brakiem snu możemy popsuć relacje prywatne i zawodowe, a znacznie obniżona koncentracja może doprowadzić np. do wypadku w pracy czy na drodze. Leczenie bezsenności powinno być wielotorowe. Po pierwsze, warto zgłosić się do lekarza, który zleci potrzebne badania i ustali określony sposób leczenia. Po drugie, należy zapoznać się z podstawowymi zasadami higieny snu i wdrożyć je w życie. A zatem staramy się kłaść i budzić o tej samej porze, rezygnujemy z drzemek w ciągu dnia, podejmujemy aktywność fizyczną, nie najadamy się przed snem, unikamy kawy i innych napojów z kofeiną oraz alkoholu, a także rzucamy palenie papierosów. Po trzecie, zgłębiamy techniki relaksacyjne, rezygnujemy z oglądania telewizji i siedzenia przy komputerze zaraz przed udaniem się na spoczynek, nie

Do innych rodzajów bezsenności zalicza się bezsenność przewlekłą (trwa dłużej niż miesiąc), idiopatyczną (rozpoczyna się zazwyczaj już w dzieciństwie) oraz psychofizjologiczną. Ta ostatnia wynika ze wspomnianego już braku higieny snu i m.in. lęku o to, czy będziemy w stanie dziś normalnie i szybko zasnąć, a więc lęku, jaki towarzyszy nam przed zaśnięciem.

88/89

próbujemy zasypiać „na siłę”, gdyż takie działanie wywołuje stres. W takiej sytuacji wstajemy z łóżka, idziemy na krótki spacer, czytamy książkę i kładziemy się dopiero wtedy, gdy ponownie poczujemy znużenie. Jeśli jest taka potrzeba, wymieniamy materac na taki, który będzie dopasowany do naszych indywidualnych potrzeb (wielkość, wysokość, twardość, rodzaj wypełnienia – to wszystko ma znaczenie). Unikamy silnego światła, głośnej muzyki i innych hałasów, nie pijemy dużo przed snem, aby nie wstawać nocą do toalety. Możemy także sięgnąć po naturalne preparaty, jak np. Forsen, które stworzone są na bazie ekstraktów roślinnych. Preparat powoduje zmniejszenie uczucia niepokoju oraz napięcia, co sprzyja szybszemu zasypianiu i poprawie jakości snu. Zawiera m.in. niacynę, magnez, witaminę B6, które wspomagają pracę układu nerwowego, ekstrakty z melisy, szyszek chmielu zwyczajnego (uspokaja), szafranu (poprawia nastrój) i owsa zwyczajnego. Mocniejsze środki farmakologiczne powinny być stosowane wyłącznie pod kontrolą lekarza, zgodnie z jego zaleceniami i w ostateczności, bo wiadomo, że łatwo się od nich uzależnić.

forsen_forte_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-09-21 14:28:19

CMY

Ciekawostki medyczne

Czerwone mięso szkodliwe dla nerek nabiał, soja oraz rośliny strączkowe. Po średnim czasie obserwacji, wynoszącym ponad 15 lat, naukowcy stwierdzili, że spożycie czerwonego mięsa jest silnie związane ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia schyłkowej niewydolności nerek w sposób zależny do dawki. Stwierdzono, że osoby konsumujące największe ilości czerwonego mięsa (górne 25%) są o 40% bardziej narażone na rozwój schyłkowej niewydolności nerek od osób spożywających mniejsze ilości czerwonego mięsa (dolne 25%). Z punktu widzenia konsumenta istotną informacją jest to, że nie znaleziono związku pomiędzy spożyciem drobiu, ryb, jaj i nabiału a zwiększoną zachorowalnością, jak również to, że spożycie soi i roślin strączkowych może zmniejszać ryzyko rozwoju choroby nerek. Zastępując jedną porcję czerwonego mięsa innym źródłem białka, możemy obniżyć niebezpieczeństwo schyłkowej niewydolności nerek nawet o 62%.

zrastająca liczba osób z rozwijającą się przewlekłą chorobą nerek oraz osób ze schyłkową niewydolnością nerek, u których wymagana jest dializoterpia lub transplantacja, budzi zainteresowanie wielu naukowców. Według aktualnych zaleceń dietetycznych w tych jednostkach chorobowych należy ograniczyć podaż białka w diecie, aby zwolnić nasilanie się choroby. Problem tkwi w tym, że istnieją tylko ograniczone dowody wspierające wyżej postawioną hipotezę.

Według doktora Koh wyniki tego badania wskazują, że niektóre produkty spożywcze bogate w białko mogą zmniejszyć częstość występowania schyłkowej niewydolności nerek. Tak więc spożywanie drobiu, ryb/skorupiaków jest nadal lepszą alternatywą niż dieta bogata w czerwone mięso.

Aby zbadać związek pomiędzy spożyciem białka i funkcjonowaniem nerek, zespół naukowców prowadzony przez doktora Wonn-Puay Koh przeanalizował dane z Singapore Chinese Health Study, w którym wzięło udział aż 63 257 osób w wieku 45-74 lat z Chin. W tej grupie badanych aż 97% spożywanego czerwonego mięsa stanowiła wieprzowina. Do innych źródeł białka należały: drób, ryby/skorupiaki, jaja, Bibliografia

Q.-L. J. Lew, T. H. Jafar, H. W. L. Koh, A. Jin, K. Y. Chow, J.-M. Yuan, W.-P. Koh. Red Meat Intake and Risk of ESRD. J Am Soc Nephrol. 2016 Jul 14. 90/91

WYBIERASZ ZDROWIE WYGRYWASZ NAGRODY Program lojalnościowy Olimp Labs w nowej odsłonie Dynamiczny rozwój firmy Olimp Labs w minionych 25 latach był możliwy głównie dzięki dbałości o najwyższy standard innowacyjnych preparatów, produkowanych w oparciu o wyselekcjonowane surowce i najnowocześniejsze technologie. Z biegiem czasu przekonaliśmy się, że konsekwentna realizacja tego kierunku jest doceniana przez szerokie grono odbiorców, którzy dostrzegając wysoką jakość naszych produktów darzą nas głębokim zaufaniem.

Stale powiększa się liczba osób sięgających po nasze preparaty. Rosnącej popularności towarzyszy świadomość, że przy ich tworzeniu nasza firma dokłada wszelkich starań, by służyły one zachowaniu dobrego zdrowia i polepszeniu samopoczucia Klientów. Z dumą możemy powiedzieć, że zaufały nam miliony odbiorców, a ich lojalność okazywana nam przez wiele lat, przejawiająca się między innymi w powtarzalności wyboru naszych marek produktowych, jest dowodem preferowania wysokiej jakości wyrobów firmy Olimp. Tę autentyczną i długoterminową relację łączącą Państwa z nami chcemy wciąż utrwalać.

Co nowego? Wraz z nową odsłoną programu oddajemy do Państwa dyspozycji nowoczesne, przystępne i łatwe w obsłudze formy uczestnictwa. Aplikacja na telefony komórkowe i zintegrowana z nią strona internetowa umożliwiają skanowanie kodów umieszczonych na zakupionych produktach, weryfikację ilości posiadanych punktów, sprawdzenie aktualnego katalogu nagród oraz ich zamawianie, a także wiele innych przydatnych funkcji. Uczestnictwo w programie w dalszym ciągu będzie możliwe także w formie tradycyjnej – znanej dotychczas, a polega-

Wyrazem wdzięczności za okazane nam zaufanie jest nowa odsłona naszego programu lojalnościowego, w którym każdy zakup produktów grupy Olimp jest premiowany punktami. Zgromadzone punkty można wymienić w odpowiednim momencie na atrakcyjne nagrody, które zgrupowaliśmy w 12 różnych kategoriach. Z pewnością każdy znajdzie coś dla siebie. Przy doborze nagród kierowaliśmy się cechami, które uznaliśmy za istotne i użyteczne z Państwa punktu widzenia – stąd w katalogu obecność znanych marek naszych partnerów utożsamianych z wysoką jakością i bezpieczeństwem.

92/93

jącej na przesyłaniu kodów 2D wyciętych z opakowań zakupionych produktów firmy Olimp.

Jak to działa? Mechanizm działania programu jest bardzo prosty – za każde 5 złotych wydane na produkty marki grupy Olimp naliczany jest 1 punkt. W momencie uzyskania liczby punktów wymaganej do odbioru interesującej nas nagrody wystarczy wysłać zamówienie, jest to możliwe również przy użyciu aplikacji i po okresie weryfikacji możemy się spodziewać kuriera.

O poszczególnych statusach zamówienia będą Państwo informowani na bieżąco w aplikacji i poprzez stronę internetową – po zalogowaniu się do swojego konta.

Jak zbierać punkty przy użyciu aplikacji? Dodawanie punktów do konta nigdy nie było tak łatwe, jak teraz. Wystarczy jednym kliknięciem w aplikacji uruchomić skaner, a następnie wycelować obiektyw aparatu w telefonie w kod 2d umieszczony na opakowaniu. Skaner błyskawicznie go zidentyfikuje, pozwalając na łatwe dodanie punktów do naszego konta.

Ważne! Każde dodanie punktów należy skwitować dodaniem zdjęcia paragonu potwierdzającego zakup towaru. Bez obaw – aplikacja sama poprosi o to i uruchomi stosowny proces umożliwiający szybkie przesłanie zdjęcia paragonu do centrum obsługi programu, którego pracownicy zajmą się jego weryfikacją.

Nie musisz mieć telefonu z aparatem Osoby, które nie posiadają telefonu z aparatem fotograficznym, będą cały czas mogły korzystać z programu na

zasadach obowiązujących dotychczas. Wystarczy zbierać kody kreskowe z opakowań produktów, a po zgromadzeniu ich odpowiedniej ich ilości wysłać pocztą tradycyjną na adres organizatora. Cały czas dostępna będzie odpowiednia witryna internetowa pozwalająca na weryfikację posiadanych punktów oraz pobranie formularza wyboru nagród.

Nowy nagrody w katalogu nagród Nowa odsłona programu lojalnościowego to także nowy katalog nagród. Kategorie odpowiadające potrzebom tak zróżnicowanej społeczności, jak nasi klienci, wypełnione są propozycjami najwyższej jakości, które są oferowane przez znanych producentów gwarantujących styl, bezpieczeństwo, niezawodność i modny design.

Z pewnością każdy znajdzie coś dla siebie.

Multimedia JBL Cinema SB 150 3335 pkt

DJI Phantom 3 Standard Apple Watch

7670 pkt

6000 pkt

JBL Horizon

JBL Yurbuds Focus 100 270 pkt

1460 pkt

iPod shuffle 2GB 800 pkt

94/95

Narzędzia

COVAL

CELMA

Wiertarka udarowa 750W

CELMA Pilarka tarczowa

1530 pkt

klucze płasko-oczkowe 12szt

250 pkt

1340 pkt

PowerMax Kosiarka elektryczna

1330 pkt

CELMA Szlifierka kątowa

Fiskars Siekiera rozłupująca

626 pkt

720 pkt

AEG Waga łazienkowa

Smokey Joe® Premium

SAMSUNG

Grill

Pralka Eco Bubble

1540 pkt

185 pkt

4000 pkt

Silit Remington

WMF

Zestaw garnków

Zestaw sztućców

9340 pkt

5340 pkt

Pro-Air Turbo D5220

370 pkt

Dom i ogród

96/97

Prezenty GOLD-VIT C® 1000 FORTE 30 kaps

61 pkt

FORSEN® FORTE 30 kaps

72 pkt

GOLD OMEGA 3® D3 + K2 30 kaps

140 pkt

GOLD-LUTEINA™

CHELA-MAG B6®

93 pkt

73 pkt

30 kaps

60 kaps

Dla najmłodszych

Big Wheel Bold Cushion

Bambi

Trampolina z poręczą

Hulajnoga

1566 pkt

840 pkt

Discovery

Interaktywna Mapa Świata

433 pkt

Boso albo w ostrogach Gra-układanka

JEEP RAPTOR

66 pkt

Dwuosobowy samochód elektryczny

Castorland

Puzzle 2000 elementów

1900 pkt

134 pkt

98/99

Motoryzacja Thule 927 BagaĹźnik rowerowy

7540 pkt

Thule Boks dachowy

6413 pkt

President Radio CB

2170 pkt

Alkomat Elektrochemiczny

1536 pkt

Pokrowiec

do tansportu deski snowboardowej

Waeco

LodĂłwka samochodowa

9900 pkt

2170 pkt

Remington

Trymer do strzyĹźenia brody

900 pkt

i-Light Essential Depilator

Inglot Kuferek na kosmetyki

3333 pkt

900 pkt

Tech-Med

SPA

Elektroniczny ciĹ&#x203A;nieniomierz

Weekend dla dwojga

433 pkt

3066 pkt

Zdrowie i uroda

100/101

Rozwój i edukacja podopiecznych Stowarzyszenia Przyjaciół Domu Dziecka Hanka

500 pkt

Regulamin programu

§1 Postanowienia Ogólne. 1. Organizatorem Programu Lojalnościowego „OLIMP PREMIUM CLUB” (dalej: „Program”) jest „OLIMP LABORATORIES” Sp. z o.o. z siedzibą: Nagawczyna 109C, 39-200 Dębica, wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Rzeszowie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: 0000065402, posiadająca NIP: 8722076235, kapitał zakładowy 3.898.500,00 zł (dalej: „Organizator”). 2. Program jest realizowany na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. 3. Program jest skierowany dla Klientów indywidualnych dokonujących zakupów produktów marek Olimp Labs®, Olimp Sport Nutrition®, Dominator®, Queen Fit® i innych nowotworzonych (dalej: „Produkty”) w sieci sklepów PBC, w aptekach, sklepach internetowych, sklepach sportowych itp. (dalej: „Placówki”) prowadzących sprzedaż detaliczną Produktów na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. 4. Niniejszy regulamin (dalej: „Regulamin”) stanowi podstawę działania Programu jak również określa prawa i obowiązki jego Uczestników oraz zasady przyznawania Nagród. 5. Czas trwania Programu jest nieokreślony („Okres Programu”), a do Programu można przystąpić w dowolnym momencie jego trwania. 6. Organizator zastrzega sobie prawo do zawieszenia lub zakończenia Programu w każdym czasie, informując o tym fakcie poprzez publiczne ogłoszenie w placówkach, na Stronie Internetowej, drogą elektroniczną na podany adres e-mail Uczestnika lub poprzez sms na podany numer telefonu Uczestnika. 7. Organizator powiadomi Uczestników o terminie zakończe-

nia Programu z co najmniej 30-dniowym wyprzedzeniem. 8. Organizator odpowiada za wydanie Nagród zgodnie z Regulaminem.

§2 Definicje. • Aplikacja – Aplikacja mobilna działająca na urządzeniach mobilnych, wspierająca działalność Programu. Szczegółowe zasady korzystania z Aplikacji uregulowane są w § 6 Regulaminu. • Formularz – Formularz rejestracyjno-zgłoszeniowy wypełniany przez Klientów dostępny w Sklepach PBC, niektórych placówkach, w czasopismach/katalogach, a w formie elektronicznej dostępny na Stronie Internetowej oraz w Aplikacji, • Katalog Nagród – Katalog zawierający aktualną ofertę nagród rzeczowych, bonów zakupowych lub usług, na które Uczestnicy mogą wymieniać zdobyte w Programie Punkty. Aktualny Katalog Nagród dostępny jest w formie papierowej w wybranych placówkach, w formie elektronicznej na Stronie Internetowej, oraz w Aplikacji. • Konto – Element Strony Internetowej oraz Aplikacji, umożliwiający korzystanie z funkcji samoobsługowych w Systemie, dostępny dla Uczestnika po uzyskaniu dostępu (weryfikacji danych, założeniu indywidualnego Konta w Systemie) oraz zalogowaniu. Zarejestrowani oraz zalogowani Uczestnicy mogą wymieniać Punkty na Nagrody za pośrednictwem Konta. • Nagrody – nagrody rzeczowe, bony zakupowe lub usługi zgodne z aktualną ofertą umieszczoną w Katalogu Nagród, na które Uczestnicy mogą wymieniać Punkty zgromadzone w Programie na zasadach określonych w niniejszym Re-

gulaminie. • Placówki – apteki, Sklepy Perfect Body Center (PBC), sklepy internetowe, sklepy sportowe, kluby fitness, sklepy farmaceutyczne itp. dokonujące sprzedaży detalicznej Produktów na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. • Produkty - oznaczają odżywki i suplementy diety dla sportowców i osób aktywnych, a w szczególności produkty białkowe, węglowodanowo-białkowe, węglowodanowe, kreatynę, hydrolizaty białka, HMB, spalacze, witaminy i minerały, napoje, chelaty i inne, marek Olimp Labs®, Olimp Sport Nutrition®, Go For It®, Dominator®, Queen Fit® i innych nowotworzonych przez Organizatora lub jego Spółkę Zależną. • Profil – profil Uczestnika w Programie, obsługiwany wewnętrznie przez Organizatora, tworzony przez Organizatora w sytuacji zbierania przez Uczestnika Punktów w trybie określonym w § 4 ust. 2 lit. a). • Punkty – jednostki rozliczeniowe przyznawane Uczestnikom w związku z nabyciem Produktów na zasadach określonych w Regulaminie. • Regulamin – niniejszy regulamin, stanowiący podstawę działania Programu jak również określający prawa i obowiązki jego Uczestników oraz zasady przyznawania Nagród. • Strona Internetowa – strona internetowa obsługująca Program w sieci Internet, zamieszczona pod adresem: www. olimppremiumclub.com • System – System informatyczny obsługujący Konto Uczestnika na Stronie Internetowej oraz w Aplikacji. • Uczestnik – Klient indywidualny dokonujący zakupów Produktów w Placówkach, który wziął udział w Programie na zasadach opisanych w niniejszym Regulaminie. • Użytkownik – Osoba, która zainstalowała Aplikację na swo-

im urządzeniu mobilnym będąca Uczestnikiem Programu lub Klientem indywidualnym niebędącym Uczestnikiem Programu, korzystającym z Aplikacji bez rejestracji w Programie. • Zgłoszenie – żądanie otrzymania Nagrody (wymiana Punktów na Nagrodę), przesyłane przecz Uczestnika na Formularzu w formie pisemnej, elektronicznej, lub poprzez Aplikację, po zgromadzeniu odpowiedniej ilości Punktów.

§ 3 Uczestnictwo w Programie. 1. Uczestnictwo w Programie jest dobrowolne i bezpłatne. W Programie może wziąć udział każda pełnoletnia osoba fizyczna, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych oraz adres do doręczeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. 2. Uczestnik może brać udział w Programie tylko osobiście, a jego uczestnictwo nie podlega przeniesieniu na inne osoby. 3. Z uczestnictwa w Programie wykluczeni są: pracownicy Organizatora lub jego Spółki zależnej „Nutrifarm” Sp. z o.o., franczyzobiorcy sieci Perfect Body Center, podmioty współpracujące z Organizatorem lub jego Spółką zależną „Nutrifarm” Sp. z o.o. (dalej: „Spółka Zależna”) w zakresie zakupu Produktów celem ich dalszej odsprzedaży, a także członkowie ich najbliższych rodzin. 4. Aby przystąpić do Programu należy w sposób czytelny, poprawny, kompletny i zgodny z prawdą wypełnić Formularz. 5. Uczestnik przed wypełnieniem i złożeniem Formularza zapoznaje się z Regulaminem oraz zgadza się na jego postanowienia. 6. Tylko prawidłowo wypełniony Formularz zostanie zaakceptowany przez Organizatora. Organizator zastrzega sobie prawo do odrzucenia Formularza Klienta w uzasadnionych przypadkach, tj.: niekompletne lub nieczytelne dane osobowe, brak wyrażenia stosownych zgód, brak podpisu w Formularzu w formie pisemnej, podejrzenie nadużycia. Organizator nie ma obowiązku informowania osoby, która taki Formularz złożyła o jego odrzuceniu, ani o przyczynach takiego odrzucenia. 7. Organizator, po zaakceptowaniu złożonego przez Uczestnika Formularza, rejestruje Uczestnika w Programie. Za dzień rejestracji Uczestnika uznaje się dzień utworzenia Konta Uczestnika w Systemie lub dzień utworzenia Profilu Uczestnika. 8. Uczestnik może posiadać w danym czasie tylko jedno Konto lub Profil. W przypadku, gdy Uczestnik posiada więcej niż jedno Konto lub Profil, zebrane na nich Punkty nie ulegają połączeniu lub przeniesieniu pomiędzy Kontami lub Profilami. Niezależnie od powyższego, Organizatorowi przysługuje prawo zamknięcia dodatkowych Kont lub Profili oraz unieważnienia wszystkich Punktów na nich zgromadzonych. 9. Organizator może wypowiedzieć Uczestnikowi uczestnictwo w Programie w każdym czasie, w przypadku stwierdzenia naruszenia przez Uczestnika zasad niniejszego Regulaminu. 10. Uczestnik może zrezygnować z uczestnictwa w Programie w każdym czasie składając stosowne oświadczenie. Niezwłocznie po rezygnacji z uczestnictwa w Programie, anulowane zostaną Punkty zgromadzone i niewykorzystane przez Uczestnika a Konto lub Profil zostaną usunięte z Programu. 11. Organizator nie ponosi odpowiedzialności za skutki podania przez Uczestnika nieprawdziwych danych osobowych lub danych osobowych innej osoby. Podanie prawdziwych danych osobowych jest niezbędne do wzięcia udziału w Programie i uzyskania Nagrody. 12. W przypadku zmiany danych udostępnionych przez Uczestnika na Formularzu, Uczestnik zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić o tym fakcie Organizatora. 13. Organizator zastrzega, że nie dopuszcza możliwości łączenia Kont i Profili lub przenoszenia przez Uczestnika Punktów ze swojego Konta lub Profilu na Konto lub Profil innego Uczestnika. W razie śmierci Uczestnika spadkobierca chcący dokonać wymiany Punktów, winien skontaktować się z Organizatorem, na dane podane w § 11 ust. 3 Regulaminu. 14. Uczestnik, może w terminie 14 dni od dnia utworzenia Konta lub Profilu, odstąpić od uczestnictwa w Programie, bez podania przyczyn, składając Organizatorowi oświadczenie o odstąpieniu od umowy. W przypadku odstąpienia od umowy, uważa się ją za niezawartą. Do odstąpienia mają zastosowanie zasady określone w § 9 Regulaminu. 15. Organizator zastrzega możliwość czasowej niedostępności Konta Uczestnika w Systemie, Strony Internetowej, Aplikacji lub jakichkolwiek innych systemów lub usług informatycznych obsługujących Program, w całości lub

w części, celem przeprowadzenia wymaganych czynności serwisowych w niezbędnym zakresie.

§ 4 Zasady Programu. 1. Uczestnik Programu gromadzi Punkty za zakupy dokonane w placówkach prowadzących sprzedaż detaliczną Produktów na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej przeliczając wartości dokonanych zakupów na Punkty zgodnie z następującymi zasadami: a) każde 5 (pięć) złotych wartości Produktu brutto, określonej na stronie internetowej olimp-supplements.com, odpowiada 1 (jednemu) Punktowi (5 PLN = 1 Punkt) b) w przypadku Produktów/opakowań zbiorczych każde 10 (dziesięć) złotych wartości Produktu brutto, określonej na stronie internetowej olimp-supplements.com, odpowiada 1 (jednemu) Punktowi (10 PLN = 1 Punkt), c) Punkty są naliczane bez względu na rodzaj środka płatności, d) Uczestnik ma prawo otrzymać Punkty za Produkty nabyte przez niego osobiście, e) dowody zakupu mogą zostać wykorzystane do wymiany na Punkty wyłącznie jeden raz, f) Punkty są wymieniane zgodnie z kolejnością ich uzyskania, g) Organizator zastrzega, że liczba Punktów przyznawanych za nabycie Produktów może być zmienna w zależności od konkretnych akcji promocyjnych. Podczas specjalnych akcji promocyjnych Organizator może przyznawać Uczestnikom dodatkowe Punkty, 1. Uczestnik gromadzi Punkty poprzez: a) zbieranie kodów kreskowych wraz kodami 2D - umieszczonymi na opakowaniu, bądź na membranie zabezpieczającej - pod wieczkiem Produktów. b) skanowanie kodów 2D z Produktów poprzez Aplikację oraz przesłanie poprzez Aplikację zdjęcia paragonu fiskalnego potwierdzającego zakup Produktów. 3. Punkty zebrane w trybie o którym mowa w ust. 2 lit. a) powyżej i przesłane pocztą na Dane Kontaktowe Organizatora, określone w § 11 ust. 3, zostaną poddane procedurze weryfikacji ich autentyczności, która może potrwać maksymalnie 60 dni oraz przypisane do Profilu Uczestnika. Punkty zebrane w trybie o którym mowa w ust. 2 lit. b) powyżej zostaną dodane do Konta Uczestnika po weryfikacji przeprowadzonej przez Organizatora, która może potrwać maksymalnie 60 dni. 4. Po uzbieraniu liczby Punktów odpowiadającej wybranej Nagrodzie Uczestnik przesyła żądanie otrzymania Nagrody („Zgłoszenie”) na Formularzu w formie pisemnej lub w formie elektronicznej po zalogowaniu się na Konto Użytkownika utworzone w Systemie. Zgłoszenie na Formularzu w formie pisemnej należy przesłać na Dane Kontaktowe Organizatora, określone w § 11 ust. 3. 5. Punkty zebrane w trybie określonym w ust. 2 lit. a) powyżej nie będą dodawane do Konta obsługiwanego za pomocą Strony Internetowej oraz Aplikacji. 6. W przypadku zbierania Punktów w trybie określonym w ust. 2 lit. a) powyżej, Klient indywidualny przesyła prawidłowo wypełniony Formularz zawierający Zgłoszenie. 7. Uczestnik Programu może pobrać Formularz ze Strony Internetowej lub otrzymać go bezpośrednio przy zakupie Produktu objętego Programem w wybranych Placówkach. 8. W Programie biorą udział tylko te Zgłoszenia, które zostały wysłane na adres Organizatora do dnia zamknięcia Programu (liczy się data stempla pocztowego/data przesłania Zgłoszenia w formie elektronicznej do Systemu). 9. Warunkiem ważności i dodania Punktów do Profilu, zebranych w trybie określonym w ust. 2 lit. a) jest przesłanie dowodów zakupu (kodu kreskowego lub kodu 2D) w nienaruszonym stanie, wyciętych zgodnie z instrukcją przedstawioną na Stronie Internetowej. Należy mieć na względzie, że: a) jeśli kod znajduje się w znacznej odległości od kodu 2D należy wysłać cały fragment etykiety; pojedynczo wycięty kod jest nieważny, b) kod kreskowy i kod 2D muszą znajdować się na jednej integralnej, wyciętej części etykiety, membrany lub kartonika, 10. Dokumenty (kody kreskowe wraz z kodami 2D), Formularz ze Zgłoszeniem, (informacja o wybranej Nagrodzie) muszą zostać przesłane na adres Organizatora za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. 11. Punkty zebrane w trybie określonym w ust. 2 lit. a) pozostają w dyspozycji Uczestnika przez okres maksymalnie 6 miesięcy od daty ich dostarczenia do Organizatora. Punkty zebrane w trybie określonym w ust. 2 lit. b) pozostają w dyspozycji Uczestnika na Koncie przez okres maksymalnie 3 lat od daty ich przesłania do Organizatora. Punkty niewykorzystane przez Uczestnika w ciągu tego czasu wygasają. 12. Uczestnik, zbierający Punkty w trybie określonym w ust. 102/103

2 lit. a), otrzymuje informację o zgromadzonych Punktach, korzystając z Danych Kontaktowych Organizatora, określonych w § 11 ust. 3. Uczestnik, zbierający Punkty w trybie określonym w ust. 2 lit. b) otrzymuje informację o zgromadzonych Punktach logując się na swoje Konto za pośrednictwem Strony Internetowej lub poprzez Aplikacje. 13. Uczestnik może wymieniać Punkty wyłącznie na Nagrody rzeczowe lub usługi zgodnie z aktualną ofertą umieszczoną w Katalogu Nagród. Po wymianie Punktów, Punkty będą odliczane z Konta lub Profilu Uczestnika w liczbie przypisanej danej Nagrodzie. 14. Uczestnik ma prawo do wyboru Nagrody tylko z aktualnego Katalogu Nagród obowiązującego w momencie składania Zgłoszenia. Uczestnik nie może żądać wymiany Punktów na środki pieniężne lub na Nagrodę nieprzewidzianą w Katalogu Nagród. 15. Wygląd Nagród może się różnić od prezentowanego w aktualnym Katalogu Nagród. Organizator zastrzega, że informacje o Nagrodach (w tym zdjęcia, parametry) prezentowane w Katalogu Nagród lub innych wszelkich materiałach opublikowanych przez Organizatora, wskazują wyłącznie na rodzaj Nagrody i nie stanowią oferty w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego. 16. Aktualny Katalog Nagród ogłaszany jest w Placówkach, na Stronie Internetowej, w Aplikacji. 17. Organizator zastrzega sobie prawo do zaoferowania w każdym czasie Uczestnikom nagród nieprzewidzianych w aktualnie obowiązującym Katalogu Nagród. Informacje o takich nagrodach zostaną umieszczone na Stronie Internetowej oraz w Aplikacji. 18. Organizator zastrzega sobie prawo do zmiany, czasowego wstrzymania wydawania lub wycofania Nagrody z aktualnego Katalogu Nagród z przyczyn nieleżących po stronie Organizatora. 19. W sytuacji, gdy Organizator zmienił, czasowo wstrzymał wydawanie lub wycofał Nagrodę z aktualnego Katalogu Nagród już po złożeniu prawidłowego oświadczenia Uczestnika o wyborze Nagrody, Uczestnik zostanie o tym fakcie poinformowany indywidualnie. W takim przypadku Organizator zaproponuje Uczestnikowi zwrot równowartości punktowej niedostępnej Nagrody lub odpowiednio inną Nagrodę równoważną pod względem punktowym z Nagrodą już niedostępną. 20. Organizator oświadcza, że realizacja wysyłki Nagród odbywać się będzie według następujących zasad: a) Nagrody stanowiące produkty Organizatora – wysyłka w ciągu 30 dni roboczych od daty otrzymania przez Organizatora kompletnego i prawidłowo wypełnionego Zgłoszenia. b) Nagrody stanowiące produkty Organizatora w momencie wysyłki do Uczestnika Programu pozbawiane są w sposób trwały elementów umożliwiających ich dalszy udział w Programie (np. kodu kreskowego, etc.). c) Nagrody nie stanowiące produktów Organizatora – wysyłka w ciągu 60 dni roboczych od daty otrzymania kompletnego i prawidłowo wypełnionego Zgłoszenia. d) sposób realizacji Nagrody w postaci usług świadczonych na rzecz Uczestnika (np.: trening z zawodnikiem) zostanie ustalony indywidualnie w ciągu 30 dni roboczych od daty otrzymania przez Organizatora kompletnego i prawidłowo wypełnionego Zgłoszenia. 21. Wysyłka i doręczenie Nagród może nastąpić tylko na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej na adres podany przez Uczestnika. W przypadku gdyby wskazany w formularzu adres Uczestnika znajdował się poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej Organizator wstrzyma wysyłkę do czasu pisemnego wskazania przez Uczestnika adresu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Koszty wysyłki Nagród ponosi Organizator. 22. W przypadku, gdy Organizator posiada dowód trzykrotnego wysłania Nagrody do Uczestnika na adres wskazany przez Uczestnika, ponowne wysłanie Nagrody może nastąpić po uprzednim pokryciu przez Uczestnika kosztów przesyłki. 23. Do Nagród o wartości rynkowej powyżej 760 zł (siedemset sześćdziesiąt złotych) przyznane zostaną dodatkowe Nagrody pieniężne w wysokości 11 % wartości rynkowej wygranej rzeczowej, z przeznaczeniem na pokrycie należności podatkowych Uczestników z tytułu wygranej w Programie. Kwota ta zostanie przekazana przez Organizatora bezpośrednio na rachunek Urzędu Skarbowego właściwego dla Organizatora w terminie ustawowo wymaganym. Uczestnik jest zobowiązany przekazać Organizatorowi wszelkie niezbędne dane do opłacenia podatku z tytułu wygranej w Programie. 24. Organizator nie ponosi odpowiedzialności za niewłaściwe działania bądź zaniechania operatora pocztowego lub firmy kurierskiej w zakresie wykonywania przez te podmioty działalności gospodarczej. 25. W przypadku wad technicznych Nagrody, która podle-

ga gwarancji, Uczestnik korzysta z praw przewidzianych w karcie gwarancyjnej dołączonej do Nagrody. Korzystanie z gwarancji podlega ograniczeniom określonym w karcie gwarancyjnej. W celu realizacji uprawnień wynikających z gwarancji Uczestnik jest zobowiązany przedstawić wraz z gwarancją producenta Nagrody dowód dostawy Nagrody wystawiony przy jej dostawie

§ 5 Ochrona danych osobowych oraz przesyłanie ofert. 1. Udostępnienie danych osobowych Organizatorowi ma charakter dobrowolny, aczkolwiek podanie niektórych danych jest niezbędne celem rejestracji Uczestnika w Programie („Dane Obowiązkowe”). Celem odbioru nagrody, której wartość będzie przekraczać określoną przez Organizatora liczbę Punktów, koniecznym jest podanie przez Uczestnika danych osobowych w zakresie: PESEL. 2. Danymi Obowiązkowymi są: imię i nazwisko, ulica, numer domu/numer lokalu, kod pocztowy/miejscowość, data urodzenia, numer telefonu, adres e-mail. 3. Uczestnik wypełniając Formularz, przyjmuje do wiadomości, że podane przez niego dane będą przetwarzane przez Organizatora na potrzeby realizacji Programu. Osoba przystępująca do Programu wyraża zgodę na: a) przetwarzanie jego danych osobowych zawartych w Formularzu w celu udziału w Programie, a także w celach marketingowych, promocyjnych, statystycznych oraz dla celów analiz rynkowych przez Organizatora zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U.2016.922 – dalej jako „Ustawa”), b) udostępnianie jego danych osobowych przez Organizatora w celach realizacji Programu, marketingowych, promocyjnych, statystycznych oraz dla celów analiz rynkowych zgodnie z Ustawą innym podmiotom powiązanym kapitałowo z Organizatorem, w szczególności: „Nutrifarm” Sp. z o.o., Nagawczyna 107A, 39-200 Dębica, c) przesyłanie na podane przez Uczestnika w Formularzu dane kontaktowe, ofert handlowych oraz korespondencji przez Organizatora oraz inne podmioty powiązane kapitałowo z Organizatorem za pośrednictwem poczty, telefonicznie oraz drogą elektroniczną zgodnie z ustawą z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t.j. Dz.U.2016.1030), d) przetwarzanie jego danych osobowych po zakończeniu Uczestnictwa w Programie dla celów reklamy, badania rynku oraz zachowań i preferencji Uczestnika z przeznaczeniem wyników tych badań na potrzeby polepszenia jakości usług świadczonych przez Organizatora oraz inne podmioty powiązane kapitałowo z Organizatorem. 4. Wyrażenie przez Uczestnika zgód, o których mowa w ust. 3 powyżej jest dobrowolne, jednakże jest niezbędne dla celów realizacji Programu. 5. Dane osobowe Uczestnika zostaną wprowadzone do bazy danych Organizatora niezwłocznie po dokonaniu prawidłowej rejestracji Uczestnika w Programie. 6. Uczestnik zobowiązuje się poinformować Organizatora o zmianie swoich danych osobowych listownie lub e-mailem na adres pocztowy lub adres e-mail wskazane w § 11 ust. 3, w terminie 30 dni od powstania zmiany lub poprzez dokonanie stosownej korekty po zalogowaniu się na Konto Uczestnika. W przypadku nie powiadomienia o zmianie danych osobowych, Organizator nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne szkody powstałe w wyniku braku poinformowania Organizatora przez Uczestnika o aktualizacji jego danych. 7. Organizator przedsięwziął niezbędne środki techniczne i organizacyjne, aby przetwarzanie danych osobowych Uczestników odbywało się w zgodzie z regulacjami określonymi w Ustawie. 8. Podane w Formularzu dane osobowe oraz wszelkie dane dotyczące uczestnictwa w Programie przetwarzane będą przez Organizatora, pełniącego rolę Administratora danych osobowych. 9. Uczestnicy Programu mają prawo kontroli swoich danych osobowych na zasadach określonych w art. 32-35 Ustawy. 10. Jednym z głównych założeń Programu jest przesyłanie Uczestnikom informacji dotyczących Programu, oraz innych przyszłych akcji, programów, konkursów oraz ofert promocyjnych dotyczących zakupów Produktów, a także dostosowanie indywidualnej oferty do potrzeb Uczestnika, w tym marketingu bezpośredniego własnych produktów lub usług Organizatora. Z tego względu Organizator, może przetwarzać dane osobowe Uczestników oraz informacje odnoszące się do zawartych transakcji do celów marketingowych i promocyjnych, w tym m.in. w celu sporządzania oraz przesyłania informacji dotyczących przyszłych akcji, programów, konkursów, ofert promocyjnych, indywidualnie dobranych informacji o Pro-

duktach i usługach Organizatora oraz innych podmiotów powiązanych kapitałowo z Organizatorem, w szczególności „Nutrifarm” Sp. z o.o., za pośrednictwem środków komunikacji korespondencyjnej, elektronicznej lub telefonicznej na podane przez Uczestników w Formularzu dane kontaktowe. 11. Dane osobowe mogą być udostępniane ewentualnym przyszłym wyselekcjonowanym partnerom Organizatora w celach marketingowych, jeżeli Uczestnik wyrazi odrębną zgodę na takie działanie. 12. Z chwilą doręczenia Organizatorowi oświadczenia Uczestnika o rezygnacji z udziału w Programie, Organizator zaprzestaje przetwarzania danych osobowych tego Uczestnika oraz może usunąć Konto lub Profil Uczestnika. Organizator zastrzega sobie prawo przechowywania danych dla celów dowodowych, na ewentualność dochodzenia roszczeń przez Uczestnika a także dla celów reklamy, badania rynku oraz zachowań i preferencji Uczestnika z przeznaczeniem wyników tych badań na potrzeby polepszenia jakości usług świadczonych przez Organizatora lub inne podmioty powiązane kapitałowo z Organizatorem za zgodą Uczestnika lub z innych uzasadnionych przyczyn. 13. Szczegółowe informacje dotyczące przetwarzanych danych osobowych jak i Konta lub Profilu w Programie Uczestnik może uzyskać pod Danymi Kontaktowymi Organizatora, określonymi w § 11 ust. 3.

§ 6 Szczegółowe zasady korzystania z Aplikacji. 1. Postanowienia niniejszego paragrafu określają szczegółowe zasady korzystania z Aplikacji działającej w ramach Programu, mają charakter uzupełniający wobec pozostałych postanowień Regulaminu oraz stosowane są bez uszczerbku dla pozostałych postanowień niniejszego Regulaminu. 2. Korzystanie z Aplikacji możliwe jest na urządzeniach mobilnych obsługujących następujące systemy operacyjne: a) iOS w wersji 8.0 i późniejszych 3. Użytkownikiem Aplikacji może zostać zarówno Uczestnik Programu, jak i Klient indywidualny niebędący Uczestnikiem Programu, korzystający z Aplikacji bez rejestracji w Programie („Użytkownik Niezarejestrowany”). Brak rejestracji nie pozwala na pełne korzystanie z funkcjonalności Aplikacji. Aplikacja umożliwia Użytkownikowi Niezarejestrowanemu w szczególności: a) wyszukiwanie Sklepów sieci PBC oraz innych Placówek oferujących Produkty oraz nawigowanie do tych Placówek, b) skanowanie kodów Produktów jedynie w celu zapoznania się z liczbą Punktów przyznawanych za dany produkt, 4. Celem skorzystania z pełnej funkcjonalności Aplikacji Użytkownik: a) dokonuje zalogowania się w Aplikacji poprzez użycie loginu i hasła przypisanego do Konta na Stronie Internetowej, lub b) dokonuje rejestracji w Aplikacji poprzez utworzenie Konta w Aplikacji, wpisanie loginu i hasła, akceptację Regulaminu, oraz wypełnienie stosownych „checkbox”, formularzy elektronicznych dostępnych w Aplikacji. 5. Utworzenie Konta w Aplikacji w sposób opisany w ust. 4 lit. b) powyżej jest równoznaczne z przystąpieniem do Programu oraz jednoczesnym utworzeniem Konta na Stronie Internetowej, wykorzystującego te same dane autoryzacyjne. 6. Pełna funkcjonalność Aplikacji umożliwia Użytkownikowi w szczególności: a) wyszukiwanie Sklepów sieci PBC oraz innych Placówek oferujących Produkty oraz nawigowanie do tych Placówek, b) zbieranie Punktów poprzez skanowanie Produktów, c) dokonywanie Zgłoszeń (wymiany Punktów na Nagrody), d) przeglądanie Katalogu Nagród, e) podgląd aktualnego salda Punktów zgromadzonych w Programie, f) kontakt z Organizatorem w zakresie dotyczącym realizacji Programu lub funkcjonalności Aplikacji. 7. Użytkownik poprzez zaznaczenie odpowiednich „checkbox” w trakcie korzystania z Aplikacji może wyrazić zgodę na lokalizację urządzenia mobilnego, która jest niezbędna do korzystania z funkcji nawigacyjnych w Aplikacji. Zgoda ta może zostać odwołana w każdym czasie. Odwołanie zgody na lokalizację wiąże się z zablokowaniem w Aplikacji możliwości korzystania z funkcji nawigacyjnych. 8. Użytkownik może w dowolnym momencie odinstalować Aplikację z urządzenia mobilnego. 9. Odinstalowanie Aplikacji oznacza rozwiązanie umowy o świadczenia za pomocą Aplikacji usług drogą elektroniczną. 10. Odinstalowanie Aplikacji nie oznacza rezygnacji z uczest-

nictwa w Programie. 11. Przetwarzanie przez Organizatora danych, w tym danych osobowych, w związku z funkcjonowaniem Aplikacji odbywa się zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U.2016.922) oraz ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t.j. Dz.U.2016.1030). 12. Użytkownik nie powinien korzystać z Aplikacji w trakcie prowadzenia pojazdu. 13. Zakazane jest dostarczanie przez Użytkownika za pomocą Aplikacji treści o charakterze bezprawnym. 14. Reklamacje dotyczące funkcjonowania Aplikacji zgłaszane i rozpatrywane są na zasadach określonych w § 7 ust. 1 i 2 Regulaminu. 15. Aplikacja oraz usługi świadczone w ramach Aplikacji są nieodpłatne. Korzystanie z Aplikacji może generować transfer danych do i z sieci komórkowych. Koszt transferu danych, o którym mowa w zdaniu poprzednim ponosi Użytkownik według taryf stosowanych przez swojego operatora sieci komórkowej. 16. Niedopuszczalne jest korzystanie z aplikacji bez zgody Organizatora w inny sposób niż w ramach dozwolonego użytku.

§ 7 Reklamacje. 1. Reklamacje dotyczące realizacji Programu mogą być zgłaszane na Dane Kontaktowe Organizatora, określone w § 11 ust. 3 Regulaminu, a także poprzez formularz reklamacyjny dostępny na Stronie Internetowej. 2. Z zastrzeżeniem innych postanowień Regulaminu, reklamacje dotyczące realizacji Programu są rozpatrywane przez Organizatora w terminie 30 dni od dnia ich zgłoszenia. 3. Organizator ponosi odpowiedzialność za wady fizyczne i prawne Nagród zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. 4. Reklamacje dotyczące wad Nagród mogą być zgłaszana na Dane Kontaktowe Organizatora, określone w § 11 ust. 3 Regulaminu, a także poprzez formularz reklamacyjny dostępny na Stronie Internetowej. 5. Reklamacje z tytułu rękojmi rozpatrywane są w terminie 14 dni od dnia ich zgłoszenia. 6. Jeżeli Nagroda ma wadę, Uczestnik może złożyć oświadczenie o obniżeniu liczby Punktów wymienionych na Nagrodę albo odstąpieniu od umowy wymiany Punktów na Nagrodę, chyba że Organizator niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla Uczestnika wymieni wadliwą Nagrodę na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli Nagroda była już wymieniona lub naprawiana przez Organizatora albo Organizator nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany Nagrody na wolną od wad lub usunięcia wady. 7. Uczestnik może zamiast zaproponowanego przez Organizatora usunięcia wady żądać wymiany Nagrody na wolną od wad albo zamiast wymiany Nagrody żądać usunięcia wady, chyba że doprowadzenie Nagrody do zgodności z umową w sposób wybrany przez Uczestnika jest niemożliwe albo wymagałoby nadmiernych kosztów w porównaniu ze sposobem proponowanym przez Organizatora. Przy ocenie nadmierności kosztów uwzględnia się wartość Nagrody wolnej od wad, rodzaj i znaczenie stwierdzonej wady, a także bierze się pod uwagę niedogodności, na jakie narażałby Uczestnika inny sposób zaspokojenia. 8. Obniżona liczba Punktów wymieniona na Nagrodę powinna pozostawać w takiej proporcji do liczby Punktów wynikającej z umowy, w jakiej wartość Nagrody z wadą pozostaje do wartości Nagrody bez wady. 9. Uczestnik nie może odstąpić od umowy, jeżeli wada jest nieistotna. 10. Jeżeli Nagroda ma wadę, Uczestnik może żądać wymiany Nagrody na wolną od wad albo usunięcia wady. Organizator jest obowiązany wymienić wadliwą Nagrodę na wolną od wad lub usunąć wadę w rozsądnym czasie bez nadmiernych niedogodności dla Uczestnika. Organizator może odmówić zadośćuczynienia żądaniu Uczestnika, jeżeli doprowadzenie do zgodności z umową wymiany Punktów na Nagrodę, wadliwej Nagrody w sposób wybrany przez Uczestnika jest niemożliwe albo w porównaniu z drugim możliwym sposobem doprowadzenia do zgodności z umową wymiany Punktów na Nagrodę wymagałoby nadmiernych kosztów. 11. Organizator odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat od dnia wydania Nagrody Uczestnikowi. 12. Roszczenie o usunięcie wady lub wymianę Nagrody na wolną od wad przedawnia się z upływem roku, licząc od dnia stwierdzenia wady, przy czym bieg terminu przedawnienia nie może zakończyć się przed upływem terminu określonego w ust. 11 powyżej.

13. W terminach określonych w ust. 12 powyżej, Uczestnik może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy albo o obniżeniu liczby Punktów wymienionych na Nagrodę z powodu wady Nagrody. Jeżeli Uczestnik żądał wymiany Nagrody na wolną od wad lub usunięcia wady, bieg terminu do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu liczby Punktów wymienionych na Nagrodę rozpoczyna się z chwilą bezskutecznego upływu terminu do wymiany Nagrody lub usunięcia wady. 14. Upływ terminu do stwierdzenia wady nie wyłącza wykonania uprawnień z tytułu rękojmi, jeżeli Organizator wadę podstępnie zataił. 15. Jeżeli Uczestnik zażądał wymiany Nagrody lub usunięcia wady albo złożył oświadczenie o obniżeniu liczby Punktów, określając ich liczbę, o którą ma być obniżona, a Organizator nie ustosunkował się do tego żądania w terminie 14 dni, uważa się, że żądanie to uznał za uzasadnione. 16. Prawa Uczestnika dotyczące wad Nagród, są szczegółowo uregulowane obowiązującymi przepisami prawa, w tym w szczególności Kodeksem cywilnym.

§ 8 Cofnięcie przyznanych Punktów. Kary umowne. 1. Organizator ma prawo do cofnięcia przyznanych Punktów w przypadku: a) zrezygnowania Uczestnika z nabycia Produktów, za które zostały naliczone Punkty, np. w wyniku odstąpienia od umowy, wypowiedzenia jej, uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli, w przypadku zwrotu towaru lub uznania złożonej reklamacji, b) stwierdzenia błędnego zaksięgowania transakcji, c) przyznania Punktów przez pomyłkę, d) próbę uzyskania lub uzyskanie Punktów lub Nagród przez Uczestnika za zakupy realizowane przez osoby trzecie, nieuprawnione do ich zbierania na podstawie niniejszego Regulaminu, e) próbę uzyskania lub uzyskanie Punktów lub Nagród przez Uczestnika bez dokonania nabycia Produktów przez Uczestnika, f) podania przez Uczestnika nieprawdziwych danych lub podawania się za inną osobę wobec Organizatora, g) stwierdzenia przez Organizatora dokonania naruszenia Regulaminu przez Uczestnika. 2. Punkty, które zostały anulowane przez Organizatora nie mogą być wymienione na Nagrody. 3. W przypadku podejrzenia dokonania naruszenia Regulaminu lub istnienia wątpliwości, co do autentyczności przesłanych kodów kreskowych, kodów 2d, zdjęć lub paragonów fiskalnych Organizator wstrzymuje możliwość wymiany Punktów na Nagrody lub wysyłkę Nagród, o czym poinformuje Uczestnika w terminie 30 dni roboczych od dnia otrzymania dokumentów. 4. Procedura weryfikująca autentyczność dostarczonych kodów kreskowych, kodów 2D, zdjęć lub paragonów fiskalnych trwa 30 dni roboczych od momentu przesłania pisma z informacją do Uczestnika. W trakcie procedury weryfikującej Uczestnik może zostać poproszony przez Organizatora o przesłanie oryginalnego opakowania Produktu celem weryfikacji autentyczności jego zakupu, w takim przypadku okres trwania procedury weryfikującej może zostać odpowiednio przedłużony. Po zakończeniu procedury weryfikującej Organizator powiadomi pisemnie Uczestnika o podjętej decyzji. 5. Wstrzymanie możliwości wymiany Punktów lub wydania Nagród dotyczy jedynie Punktów, co do których istnieje podejrzenie naruszenia Regulaminu lub wątpliwości, co do autentyczności przesłanych dokumentów. 6. Organizator ma prawo wypowiedzieć Uczestnikowi umowę w trybie natychmiastowym w razie: a) stwierdzenia przez Organizatora, że Uczestnik próbował uzyskać lub uzyskał Nagrodę za zakupy realizowane przez osoby trzecie, nieuprawnione do ich zbierania na podstawie niniejszego Regulaminu lub bez dokonania nabycia Produktów. b) stwierdzenia przez Organizatora, że Uczestnik próbował uzyskać lub uzyskał Punkty za zakupy realizowane przez osoby trzecie, nieuprawnione do ich zbierania na podstawie niniejszego Regulaminu lub bez dokonania nabycia Produktów. c) stwierdzenia przez Organizatora dokonania naruszenia Regulaminu przez Uczestnika. d) podania przez Uczestnika nieprawdziwych danych lub podawania się za inną osobę wobec Organizatora. 7. W razie wypowiedzenia umowy przez Organizatora z przyczyn, o których mowa w ust. 6 lit. a) powyżej, Uczestnik zapłaci na rzecz Organizatora karę umowną w kwocie w wysokości 50 000 zł (słownie: pięćdziesiąt tysięcy złotych) za każde naruszenie.

8. W razie wypowiedzenia umowy przez Organizatora z przyczyn, o których mowa w ust. 6 lit. b) powyżej, Uczestnik zapłaci na rzecz Organizatora karę umowną w kwocie w wysokości 50 000 zł (słownie: pięćdziesiąt tysięcy złotych) za każde naruszenie. 9. Niezależnie od zastrzeżonych kar umownych w niniejszym Regulaminie, Organizatorowi przysługuje prawo dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych kodeksu cywilnego, w części przewyższającej wysokość zastrzeżonej kary umownej.

§ 9 Prawo odstąpienia. 1.Uczestnikowi przysługuje prawo odstąpienia od umowy bez podawania przyczyny w terminie 14 dni w przypadku: a) dokonania Zgłoszenia, b) umowy zawartej na odległość w rozumieniu ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta. 2. Bieg terminu do odstąpienia od umowy rozpoczyna się: a) dla umowy, w wykonaniu której Organizator wydaje Nagrodę, będąc zobowiązany do przeniesienia jej własności - od objęcia rzeczy w posiadanie przez Uczestnika lub wskazaną przez niego osobę trzecią inną niż przewoźnik, a w przypadku umowy, która: i. obejmuje wiele rzeczy, które są dostarczane osobno, partiami lub w częściach - od objęcia w posiadanie ostatniej rzeczy, partii lub części; ii. polega na regularnym dostarczaniu rzeczy przez czas oznaczony - od objęcia w posiadanie pierwszej z rzeczy. b) dla pozostałych umów - od dnia zawarcia umowy. 3. Jeżeli Uczestnik nie został poinformowany przez Organizatora o prawie odstąpienia od umowy, prawo to wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia upływu terminu, o którym mowa w ust. 1 powyżej. 4. Jeżeli Uczestnik został poinformowany przez Organizatora o prawie odstąpienia od umowy przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 3, termin do odstąpienia od umowy upływa po 14 dniach od udzielenia Uczestnikowi informacji o tym prawie. 5. Uczestnik może odstąpić od umowy, składając Organizatorowi oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Oświadczenie można złożyć na formularzu, którego wzór stanowi załącznik nr 2 do ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta. 6. Uczestnik może odstąpić od umowy poprzez złożenia oświadczenia drogą elektroniczną, przy wykorzystaniu formularza dostępnego do pobrania na Stronie Internetowej. 7. Do zachowania terminu wystarczy wysłanie oświadczenia przed jego upływem. 8. Organizator ma obowiązek niezwłocznie przesłać Uczestnikowi na trwałym nośniku potwierdzenie otrzymania oświadczenia o odstąpieniu od umowy złożonego w sposób, o którym mowa w ust. 6. 9. W przypadku odstąpienia od umowy, uważa się ją za niezawartą. 10. W przypadku odstąpienia od umowy, Uczestnik ma obowiązek zwrócić Nagrodę Organizatorowi lub przekazać ją osobie upoważnionej przez Organizatora do odbioru niezwłocznie, jednak nie później niż 14 dni od dnia, w którym odstąpił od umowy, chyba że Organizator zaproponował, że sam odbierze Nagrodę. Do zachowania terminu wystarczy odesłanie Nagrody przed jego upływem. 11. Uczestnik ponosi tylko bezpośrednie koszty zwrotu Nagrody, chyba że Organizator zgodził się je ponieść lub nie poinformował Uczestnika o konieczności poniesienia tych kosztów. 12. Jeżeli umowę zawarto poza lokalem przedsiębiorstwa a Nagrodę dostarczono Uczestnikowi do miejsca, w którym zamieszkiwał w chwili zawarcia umowy, Organizator jest zobowiązany do odebrania Nagrody na swój koszt, gdy ze względu na charakter Nagrody nie można jej odesłać w zwykły sposób pocztą. 13. Uczestnik ponosi odpowiedzialność za zmniejszenie wartości Nagrody będące wynikiem korzystania z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania Nagrody, chyba że Organizator nie poinformował konsumenta o prawie odstąpienia od umowy zgodnie z wymaganiami art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o prawach konsumenta. 14. Prawo odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość nie przysługuje Uczestnikowi w odniesieniu do umów: a) świadczenie usług, jeżeli Organizator wykonał w pełni usługę za wyraźną zgodą Uczestnika, który został poinformowany przed rozpoczęciem świadczenia, że po spełnieniu świadczenia przez Organizatora utraci prawo odstąpienia od umowy; b) w której cena lub wynagrodzenie zależy od wahań na rynku finansowym, nad którymi Organizator nie sprawuje kontroli, i które mogą wystąpić przed upływem terminu do odstąpienia od umowy; 104/105

c) w której przedmiotem świadczenia jest rzecz nieprefabrykowana, wyprodukowana według specyfikacji Uczestnika lub służąca zaspokojeniu jego zindywidualizowanych potrzeb; d) w której przedmiotem świadczenia jest rzecz ulegająca szybkiemu zepsuciu lub mająca krótki termin przydatności do użycia; e) w której przedmiotem świadczenia jest rzecz dostarczana w zapieczętowanym opakowaniu, której po otwarciu opakowania nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu; f) w której przedmiotem świadczenia są rzeczy, które po dostarczeniu, ze względu na swój charakter, zostają nierozłącznie połączone z innymi rzeczami; g) w której przedmiotem świadczenia są napoje alkoholowe, których cena została uzgodniona przy zawarciu umowy sprzedaży, a których dostarczenie może nastąpić dopiero po upływie 30 dni i których wartość zależy od wahań na rynku, nad którymi Organizator nie ma kontroli; h) w której Uczestnik wyraźnie żądał, aby Organizator do niego przyjechał w celu dokonania pilnej naprawy lub konserwacji; jeżeli Organizator świadczy dodatkowo inne usługi niż te, których wykonania Uczestnik żądał, lub dostarcza rzeczy inne niż części zamienne niezbędne do wykonania naprawy lub konserwacji, prawo odstąpienia od umowy przysługuje Uczestnikowi w odniesieniu do dodatkowych usług lub rzeczy; i) w której przedmiotem świadczenia są nagrania dźwiękowe lub wizualne albo programy komputerowe dostarczane w zapieczętowanym opakowaniu, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu; j) o dostarczanie dzienników, periodyków lub czasopism, z wyjątkiem umowy o prenumeratę; k) zawartej w drodze aukcji publicznej; l) o świadczenie usług w zakresie zakwaterowania, innych niż do celów mieszkalnych, przewozu rzeczy, najmu samochodów, gastronomii, usług związanych z wypoczynkiem, wydarzeniami rozrywkowymi, sportowymi lub kulturalnymi, jeżeli w umowie oznaczono dzień lub okres świadczenia usługi; m) o dostarczanie treści cyfrowych, które nie są zapisane na nośniku materialnym, jeżeli spełnianie świadczenia rozpoczęło się za wyraźną zgodą Uczestnika przed upływem terminu do odstąpienia od umowy i po poinformowaniu go przez Organizatora o utracie prawa odstąpienia od umowy. 15. Prawo do odstąpienia od umowy, określone w niniejszym paragrafie jest szczegółowo regulowane obowiązującymi przepisami prawa, w tym w szczególności ustawą z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta.

§ 10 Zmiany Regulaminu. 1. Organizator zastrzega sobie prawo wprowadzenia zmian lub uzupełnień do niniejszego Regulaminu w dowolnym czasie. 2. Uczestnicy o zmianach w Regulaminie zostaną powiadomieni poprzez komunikaty opublikowane za pośrednictwem Strony Internetowej/Aplikacji i zawiadomienia przesłane w drodze elektronicznej na podany przez Uczestnika adres e-mail, lub poprzez sms („Dzień Powiadomienia”) najpóźniej na 30 dni przed wejściem w życie nowego Regulaminu. 3. Uczestnik, który nie wyraża zgody na zmiany Regulaminu, uprawniony jest do złożenia wypowiedzenia w terminie 30 dni od Dnia Powiadomienia. Uczestnik może złożyć oświadczenie o wypowiedzeniu w postaci elektronicznej lub na piśmie przesyłając takie oświadczenie na Dane Kontaktowe Organizatora, określone w § 11 ust. 3. W przypadku złożenia przez Uczestnika oświadczenia o wypowiedzeniu, wypowiedzenie takie odnosi skutek w postaci rozwiązania stosunku prawnego z chwilą doręczenia tego oświadczenia.

§ 11 Postanowienia końcowe. 1. Wszelkie prawa i obowiązki, wynikające z uczestnictwa w Programie, podlegają prawu polskiemu. 2. Tekst niniejszego Regulaminu dostępny jest w Sklepach PBC, na Stronie Internetowej oraz w Aplikacji. 3. Dane Kontaktowe Organizatora dotyczące obsługi Programu: Korespondencja: „Olimp Laboratories” Sp. z o.o., Nagawczyna 109C, 39-200 Dębica, z dopiskiem: „OLIMP PREMIUM CLUB”, Tel: +48 14 680 98 32 E-mail: kontakt@olimppremiumclub.com 3. Mając na względzie zabezpieczenie interesów Uczestników, Organizator zastrzega sobie prawo do zadawania pytań niezbędnych w celu weryfikacji Uczestnika podczas rozmowy telefonicznej.

OLIMP PREMIUM CLUB - FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY ADRES ZAMIESZKANIA Imię i nazwisko: Ulica / miejscowość, nr domu / mieszkania: Kod pocztowy:

Poczta:

Data urodzenia:

e-mail:

Telefon:

PESEL*:

* wymagane przy wyborze nagrody o wartości powyżej 2500 pkt.

ADRES DOSTAWY NAGRÓD Imię i nazwisko: Nazwa firmy:

Ulica / miejscowość, nr domu / mieszkania:

Kod pocztowy:

Poczta:

Telefon:

e-mail:

Ilość zebranych punktów:

CMY

Wybrane nagrody:

Niniejszym oświadczam, że zapoznałem/am się oraz akceptuję zasady i warunki zawarte w Regulaminie Programu Lojalnościowego „OLIMP PREMIUM CLUB”. Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych zawartych w niniejszym formularzu w celu udziału w Programie Lojalnościowym „OLIMP PREMIUM CLUB”, a także w celach marketingowych, promocyjnych, statystycznych oraz dla celów analiz rynkowych przez „Olimp Laboratories” sp. z o.o. z siedzibą: Nagawczyna 109C, 39-200 Dębica („Organizator”), zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. Mam świadomość, że wyrażenie zgody jest dobrowolne, ale jest konieczne do wzięcia udziału w Programie Lojalnościowym „OLIMP PREMIUM CLUB”. Wiem, że przysługuje mi prawo dostępu do treści swoich danych oraz ich poprawiania, a także odwołania zgody w każdym czasie. Wyrażam zgodę na udostępnianie moich danych osobowych przez Organizatora w celach realizacji Programu, marketingowych, promocyjnych, statystycznych oraz dla celów analiz rynkowych zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych innym podmiotom powiązanym kapitałowo z Organizatorem, w szczególności: „Nutrifarm” Sp. z o.o., Nagawczyna 107A, 39-200 Dębica. Wyrażam zgodę na przesyłanie ofert handlowych oraz korespondencji przez Organizatora oraz inne podmioty powiązane kapitałowo z Organizatorem, za pośrednictwem poczty, telefonicznie oraz drogą elektroniczną zgodnie z ustawą z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Mam świadomość, że wyrażenie zgody jest dobrowolne, ale jest konieczne do wzięcia udziału w Programie Lojalnościowym „OLIMP PREMIUM CLUB”. Wiem, że przysługuje mi prawo odwołania zgody w każdym czasie. Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych po zakończeniu Uczestnictwa w Programie Lojalnościowym „OLIMP PREMIUM CLUB” dla celów reklamy, badania rynku oraz zachowań i preferencji Uczestnika z przeznaczeniem wyników tych badań na potrzeby polepszenia jakości usług świadczonych przez Organizatora oraz inne podmioty powiązane kapitałowo z Organizatorem.

Data i czytelny podpis (imię i nazwisko)

flexagen_forte_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-02-25 11:33:59

CMY

olimp_club_203x257mm.pdf 1 2016-09-28 13:35:32

CMY