ΑΡ. 10 / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021
H KAINH ΔIAUHKH Η Καινή Διαθήκη επανακυκλοφορεί απ’ τις εκδόσεις «Ο Λόγος» σε νέα διορθωμένη
και ανανεωμένη έκδοση με 624 σελίδες στη νεοελληνική γλώσσα σε μετάφραση Συμεών Ιωαννίδη, θεολογική επεξεργασία του αείμνηστου Γ. Α. Χατζηαντωνίου Δρ.Θ. και με την εκδοτική επιμέλεια του αείμνηστου Σπύρου Ζωδιάτη Δρ.Θ., Δρ.Φ. Αρχιεπισκοπές και Μητροπόλεις τίμησαν με ευχαριστήριες επιστολές το εκδοτικό αυτό πόνημα και μερικές περικλείονται στις πρώτες σελίδες.
Ανανεωμένη έκδοση, σε 2 χρώματα: λευκό και πράσινο εξώφυλλο
5€
Για παραγγελίες > www.ologos.gr ή 210.4834214 και στα βιβλιοπωλεία μας: Αθήνα:
Θεσσαλονίκη:
Πάτρα:
Λάρισα:
Βόλος:
Αλβανία:
Εμμ. Μπενάκη 28 106 78 ! 210-3823495
Εθν. Αμύνης 42 546 21 ! 2310-232210
Κορίνθου 199 262 23 ! 2610-224197
Δευκαλίωνος 2 412 22 ! 2410-232594
Σωκράτους 23 382 21 ! 24210-35801
Sarande Libraria «O LOGOS» ! 00355.692585746
Η Φυλακισμένη Αλήθεια... Εμείς οι άνθρωποι έχουμε κάνει φοβερές κατακτήσεις στις μέρες τις δικές μας: στην τεχνολογία, την επιστήμη, τις επικοινωνίες και τις μεταφορές. Η παράδοξη όμως πραγματικότητα είναι ότι έχουμε πρόσβαση στην πληροφορία και την ίδια στιγμή καταφέρνουμε να κρατάμε φυλακισμένη την αλήθεια... Ο Λόγος του Θεού είναι η Αλήθεια που μας έχει εμπιστευτεί ο Θεός για να κάνουμε τη ζωή μας πιο ουσιαστική, πετυχημένη, προοδευτική και πραγματικά ευλογημένη. Εμείς, οι λογικοί άνθρωποι, στον καιρό μας αφήσαμε ελεύθερες όλες τις απόψεις, δεχτήκαμε τις πιο παράξενες ιδεολογίες, υιοθετήσαμε τοξικές συμπεριφορές και καταφέρνουμε να κρατάμε την αλήθεια κλειδωμένη σ’ ένα κλουβί. Κάποιοι από εμάς είμαστε εγκλωβισμένοι στο κλουβί της θρησκευτικής μας παράδοσης, καθώς πραγματοποιούμε όλα τα θρησκευτικά καθήκοντά μας χωρίς συναίσθηση της βιβλικής διδαχής... Άλλοι, πάλι, είμαστε έγκλειστοι στο κλουβί της σύγχρονης εκκοσμίκευσης, υιοθετώντας για τη ζωή μας ό,τι μας ευχαριστεί και μας αρέσει κάθε φορά, αφήνοντας έξω τις αρχές και αξίες του Δημιουργού Θεού. Πολλοί λατρεύουμε τη γνώση, την επιστήμη, ακόμα και την εκπαίδευση ως αυτοσκοπό της ζωής μας. Μηχανοποιούμε τις σχέσεις μας σε βαθμό που η αγάπη μας γίνεται πλαστική, όπως και τα περισσότερα υλικά της καθημερινότητάς μας. Το αποτέλεσμα είναι να ζούμε μια ζωή γεμάτη με κάθε είδους πληγές. Μακάρι όσο είναι καιρός να αδράξουμε την ευκαιρία και να απελευθερώσουμε την Αλήθεια του Λόγου του Θεού και να την κάνουμε οδηγό στη ζωή μας, κέντρο στις αποφάσεις μας, έμπνευση για την καθημερινότητά μας, κανόνα για τις σχέσεις μας. Να γνωρίσουμε τη μοναδική Του αλήθεια και να ζήσουμε πραγματικά ελεύθεροι... Το εύχομαι από καρδιάς για όλους μας!!! Φώτης Ρωμαίος ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 1
Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021
περιεχόμενα Προσευχή για τους Γιατρούς και το Νοσηλευτικό Προσωπικό Νικολέττα Π. Πετρίδου
Η Παλιγγενεσία του Λόγου Χάρης Ι. Νταγκουνάκης
«Πιερικό Περισκόπιο» Γεώργιος Σ. Κανταρτζής
Διδάγματα Ζωής «Χριστιανική Απολογητική Γωνιά» Η πιο ύπουλη εξάρτηση Τάσος Μαρκουλιδάκης
Κοιτάξτε τα πουλιά του ουρανού Σούλα Μαξιμιάδου-Isch
Τα ξενοφανή επώνυμα Αλτάνα Φίλου-Πατσαντάρα
«ECCE HOMO» Στέφανος Κατσάρκας
Η στενή και η πλατιά πύλη Γιάννης Τσεβάς
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ Η Γλώσσα - Μια επαναλαμβανόμενη ιστορία (Β΄) Leonard Ravenhill
Η Ελπίδα δεν γνωρίζει εμπόδια! Θοδωρής Καλογερόπουλος
Σήμερα... το αύριο δεν σου ανήκει Χαρούλα Ξανθοπούλου
Ολυμπιακοί αγώνες 2020 και εμείς Ανανίας Καβάκας
Σαν δροσοστάλες πρωινές... Γιάννης Χρ. Κρεμμύδας
«Απίστου χειρότερος» Αλέξανδρος Δαδάος
Άνθρωπος: το δημιούργημα κατά την εικόνα και ομοίωση του Θεού Γιούλικα Κ. Masry
Από τον Επιούσιο Άρτο... Η πανδημία της αμαρτίας... Ρίτα Αναγνώστου
Ανεπιθύμητη περιπέτεια Danika Cooley
Ο καλός αγώνας Ανέστης Πεταλίδης
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 • TEΥΧOΣ 10 • ΕΤΟΣ 79ο ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΜΕ: 1736
Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ ΜΗΝΙΑΙΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Τ.Θ. 254, 194 00 Κορωπί Τηλ. 210.4834214, Fax: 210.6627506
03 04 08 11 12 14 16 18 20 22 25 34 37 38
Ιδιοκτησία: A.M.G. INTERNATIONAL Πρόεδρος: Τάσος Ιωαννίδης Μη κερδοσκοπικός θρησκευτικός & φιλανθρωπικός οργανισμός Έγκριση Υπ. Προεδρ. Κυβ/σεως 23580/5
Ιδρυτής: Δρ. ΣΠΥΡΟΣ ΖΩΔΙΑΤΗΣ (1922-2009) Ειδικός σύμβουλος έκδοσης: Συμεών Ιωαννίδης Δημοσιογραφική επιμέλεια: Γεώργιος Κανταρτζής Εκδότης - Διευθυντής: Φώτης Ρωμαίος office@ologos.gr
Συλλογή ύλης: Φρίντα Τσίνογλου-Λαμπριανίδου Διόρθωση κειμένου: Παρασκευή Κάκαρη Φωτογραφία εξωφύλλου: Stephanie M. Kozick Διεκπεραίωση: Μαρίνα Νάκη-Καλογεροπούλου Λογιστήριο: Μαρία Κουράκου-Μησουρά Δημιουργικό-Επιμέλεια εντύπου: Δήμητρα Παπαναγή Εκτύπωση-Βιβλιοδεσία: ΝΕΑ ΓΡΑΦΗ (Δ. Μπιμπούδης) Τηλ.: 210-5767656 NOVEMBER 2021 • NUMBER X • VOL. LXXIX
VOICE OF THE GOSPEL (USPS 942-960)
MONTHLY CHRISTIAN MAGAZINE Published in Greece by the Publishing House “O LOGOS”
Owner: AMG International P.O. Box 182200 Chattanooga, TN.37422
Founder: Dr. Spiros Zodhiates President: Tasos Ioannidis Special Consultant: Symeon Ioannidis
40
Managing Editor: Fotis Romeos
43
Postmaster: If undeliverable please send form 3579 to: Voice of the Gospel P.O. Box 182200 Chattanooga, TN. 37422 Second class postage paid, in Chattanooga, TN 37422
44 46 49 50 55 56
Δείτε το περιοδικό μας online και συστήστε το στους φίλους σας: https://www.facebook.com/FoniTouEuaggeliou
Subscription Rates: One Year $25.00 or $2.00 per copy
ETHΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ελλάδα: 20 € Ευρώπη: 25 € Αμερική: 25 $ Υπ. Χώρες: 30 € ΑΡ. ΛΟΓ/ΜΟΥ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 129/48031831 ΙΒΑΝ:GR5101101290000012948031831 / ETHNGRAA Δικαιούχος: A M G INTERNATIONAL EKDOSEIS O LOGOS Τα αποσπάσματα της Παλαιάς Διαθήκης είναι από τη Νέα Μετάφραση της Βίβλου της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας, © 1997, Εμμ. Μπενάκη 50, Αθήνα. Tα αποσπάσματα της Καινής Διαθήκης είναι από την «Καινή Διαθήκη, εγχειρίδιο μελέτης και ζωής» των εκδόσεων «Ο Λόγος», © 1994, Εμμ. Μπενάκη 28, Αθήνα, εκτός και αν επιλέγει διαφορετικά ο εκάστοτε αρθρογράφος. Χειρόγραφα δημοσιευμένα και μη, δεν επιστρέφονται. Τα δημοσιευμένα ενυπόγραφα άρθρα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων. Η Σύνταξη του περιοδικού διατηρεί το δικαίωμα να περικόπτει τα άρθρα λόγω του περιορισμένου χώρου του περιοδικού.
Προσευχή για τους Γιατρούς και το Νοσηλευτικό Προσωπικό Κύριέ μας, Εσύ είσαι ο Δημιουργός των πάντων και σ’ Εσένα ανήκει η δοξολογία, ο αίνος και η λατρεία. Προσευχόμαστε θερμά, ιδιαίτερα την περίοδο αυτή, για τους γιατρούς, τους νοσηλευτές και όλους εκείνους που ασχολούνται με τα θέματα υγείας. Ευλόγησέ τους και δίνε τους σοφία να κάνουν σωστή διάγνωση της ασθένειας και να προσφέρουν την κατάλληλη θεραπεία. Επίσης να δείχνουν αμερόληπτα την αγάπη και τη φροντίδα τους σε κάθε άρρωστο. Ενδυνάμωσέ τους, στήριξέ τους να μην αποκάμουν και χάσουν την ψυχραιμία και την ελπίδα τους ακόμη και στις πιο δύσκολες περιπτώσεις. Βοήθησέ τους να συνειδητοποιήσουν ότι πάνω απ’ αυτούς είσαι Εσύ, ο μεγάλος Γιατρός, και θεραπεύεις και τις ασθένειες που είναι πάνω από τις δικές τους δυνατότητες. Στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, δώσε τους σοφία να κάνουν σωστή χρήση της επιστήμης τους. Θεέ μας, Σου ζητάμε κάθε γιατρός και νοσηλευτής να ασκεί με συνέπεια και ευαισθησία τα καθήκοντά του. Ακόμη, δείξε στον καθένα πώς να δίνει κουράγιο και ενθάρρυνση στους ασθενείς και με προθυμία ν’ απαντά σε εύλογες απορίες τους και έτσι να τους ελευθερώνει από το δικαιολογημένο άγχος τους. Εσύ, Θεέ μας, ιδιαίτερα καθοδήγησε τους γιατρούς εκείνους που Σε ομολογούν Σωτήρα και Κύριό τους, εκτός από τις ιατρικές υπηρεσίες τους να μιλούν στους ασθενείς και τους συνοδούς για τον μεγάλο Γιατρό που θεραπεύει και το σώμα και την ψυχή. Να είναι φορείς ελπίδας και γνήσιας αγάπης. Έτσι θα γίνουν ζωντανή μαρτυρία στους συνανθρώπους τους. Θεέ μας, όπλιζέ τους με αντοχή όταν κουράζονται και απάλλαξέ τους από το άγχος και την κούραση, είτε εργάζονται σε νοσοκομεία είτε σε κλινικές είτε στα ιατρεία τους. Σ’ ευχαριστούμε για την αφοσίωση και τις ικανότητες όλων των γιατρών στο λειτούργημα που επιτελούν. Σ’ Εσένα ανήκει όλη η δόξα για τις ευλογίες Σου τόσο στους γιατρούς, όσο και στους ασθενείς. Σε παρακαλούμε να κρατάς και να καθοδηγείς όλους τους γιατρούς και τους νοσηλευτές να συμπαραστέκονται με αγάπη και ευσπλαχνία σε κάθε άρρωστο είτε είναι ηλικιωμένος είτε νέος, έφηβος ή παιδί. Πατέρα μας, βοήθησε κι εμάς να κατανοήσουμε το αξιοθαύμαστο έργο που κάνουν για την πρόληψη και την αντιμετώπιση ασθενειών και επιδημιών, όπως τώρα με τον Covid 19. Εσύ να τους δίνεις τη χαρά και τη δική Σου χάρη και να γεμίζεις την ψυχή τους γαλήνη και ικανοποίηση γι’ αυτό που κάνουν και όχι για τις απολαβές τους. Ακόμη, δώσε τους τη διάθεση και προθυμία να επιμορφώνονται στις νέες εξελίξεις της ειδικότητάς τους. Και στους ασθενείς δώσε πνεύμα καλής συνεργασίας κι εμπιστοσύνης σ’ αυτούς που τους περιθάλπουν. Ζητάμε, Κύριε, πλούσιο το έλεος και άφθονες τις ευλογίες Σου στη ζωή όλων μας. Στο όνομα του Ιησού Χριστού προσευχόμαστε. ΑΜΗΝ. Διασκευή: Νικολέττα Π. Πετρίδου, Εκπαιδευτικός ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 3
Η ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Η Αλήθεια που αγιάζει
Η ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ και η Δική μας... Φέτος είναι η χρονιά που το Έθνος μας γιορτάζει τα 200 χρόνια από την εξέγερσή του ενάντια σε μια σκλαβιά 400 ετών. Το 1821 οι Έλληνες πήραν τα όπλα και πολέμησαν για να ζήσουν ελεύθεροι. Η Παλιγγενεσία ενός έθνους, ωστόσο, επεκτείνεται και στην πνευματική του ζωή –όχι μόνο στην ιστορική του πορεία. Φέτος μέσα από μια σειρά άρθρων βλέπουμε με ποιους τρόπους μπορεί να λάβει χώρα μια πνευματική παλιγγενεσία στη ζωή μας.
ια πιστή στον Χριστό μάνα είχε δυο παιδιά κι έναν άντρα να φροντίσει. Να είναι όλοι με καθαρά ρούχα όταν θα ετοιμάζονταν να πάνε Κυριακή πρωί στην εκκλησία. Με τον άντρα της δεν είχε πρόβλημα. Ήξερε να προσέχει τον εαυτό του και να περιμένει υπομονετικά τους υπόλοιπους να ετοιμαστούν για να ξεκινήσουν όλοι μαζί. Και με τον εαυτό της η μάνα δεν είχε πρόβλημα, απλή γυναίκα, σε λίγα λεπτά ήταν έτοιμη. Το πρόβλημα ήταν τα παιδιά. Τα έπλενε και τα έντυνε πρώτα αυτά, και έπρεπε να περιμένουν. Όμως, έπρεπε να περιμένουν ήσυχα και χωρίς παιχνίδια και βόλτες στην αυλή, για να μη λερωθούν στο μεταξύ, και πάει ο κόπος της μάνας χαμένος. «Καθίστε ήσυχα», τους έλεγε, «να ετοιμαστώ κι εγώ και να φύγουμε χωρίς να λερωθείτε».
Μ
Κάπως έτσι μπορούμε να καταλάβουμε το δύσκολο σχετικά εδάφιο του Κατά Ιωάννην Ευαγγελίου: «Με την αλήθεια σου ξεχώρισέ τους από τον κόσμο» προσεύχεται ο Χριστός στον Πατέρα του, «ο λόγος ο δικός σου είναι αλήθεια» (Ιω 17: 9-19). Εκείνη η μάνα ξεχώριζε και ετοίμαζε με το λόγο της τα παιδιά της να είναι καθαρά και να περιμένουν υπομονετικά.
διαρκώς το Λόγο του Θεού, που τον είχαν δεχτεί διά του Χριστού, και είχαν ακολουθήσει τον Διδάσκαλο για τριάμισι χρόνια. Όταν ο Χριστός καλούσε τον καθένα «Ακολούθα με», τους ξεχώριζε με το λόγο του μια για πάντα από τον κόσμο και τους έθετε στη διακονία του. Όταν μετά την Ανάληψή του στους ουρανούς θα ερχόταν η «δύναμη εξ ύψους», το Πνεύμα της Πεντηκοστής, οι άνθρωποι αυτοί και όσοι θα σώζονταν με το κήρυγμά τους θα αποτελούσαν την απαρχή της χριστιανικής Εκκλησίας. Ο λόγος του Θεού σχετικά με την εκκλησία είναι αξιόπιστος· και στις μέρες τις δικές μας είναι ολοκληρωμένος, γραπτός και σίγουρος. Ο Θεός δεν ψεύδεται. Μπορούμε να τον εμπιστευτούμε. Ο απόστολος Παύλος, εξάλλου, μας εξηγεί πως ο Χριστός εξαγίασε την εκκλησία του «με το λουτρό του βαπτίσματος και με το λόγο» –είναι το ίδιο νερό που αλλού το ονομάζει «λουτρό παλιγγενεσίας». Η καθημερινή ανανέωση της άγιας ζωής βασίζεται στο Λόγο του Θεού. Το βάπτισμα ήταν μια καθοριστικής σημασίας εξωτερική πράξη σε συνδυασμό με την ομολογία του πιστού. Ο πιστός και η εκκλησία, όμως, δεν έπρεπε να μείνουν στην αρχική ομολογία. Έπρεπε τον «αγιασμό θέσης» που είχαν με την αναγέννηση, να τον αναπτύξουν με την καθημερινή επίδραση του Λόγου μέσα τους και στην καθημερινότητά τους.
Πριν ο Ιησούς πάει στον σταυρό, στο τελευταίο δείπνο του με τους μαθητές, προσευχόταν στον Πατέρα του, εκεί στο Ανώγειο, να τους κρατήσει καθαρούς, επικεντρωμένους στην αποστολή που θα τους ανέθετε, και ανθεκτικούς στους διωγμούς που θ’ Του ΧΑΡΗ αντιμετώπιζαν. Όλα αυτά θα γίΝΤΑΓΚΟΥΝΑΚΗ harris.dagounakis@gmail.com νονταν, μόνον αν θυμούνταν
Αν θέλουμε να αυξηθούμε στον αγιασμό διά του Πνεύματος, είναι ανάγκη ο Λόγος του Θεού να ασκεί την αγιαστική του επί-
δραση κάθε μέρα στη ζωή μας. Να τον διαβάζουμε, να εμβαθύνουμε σ’ αυτά που διαβάζουμε, να ζητούμε με προσευχή την ερμηνεία του Πνεύματος και, τέλος, να εμπιστευόμαστε το Λόγο του Θεού, ακριβώς επειδή «ο Λόγος του Θεού είναι αλήθεια»! Γι’ αυτό και πριν από 200 χρόνια ιδρύθηκε η Βιβλική Εταιρία στην Ελλάδα, καθώς ήδη υπήρχαν οι διάφορες Βιβλικές Εταιρίες (από τον 17ο αιώνα), με αποκλειστικό σκοπό να συγκεντρώνουν χρήματα για να μεταφράζουν και να τυπώνουν το Λόγο του Θεού σε διάφορες μορφές και σχήματα και να τον διαδίδουν σε όλο τον κόσμο. Δεν είναι τυχαίο ότι μέχρι σήμερα (Σεπτ. 2021) ολόκληρη η Αγία Γραφή και διάφορα τμήματά της έχουν μεταφραστεί σε 3.405 γλώσσες και διαλέκτους. Μόνο το 2020 οι Ηνωμένες Βιβλικές Εταιρίες κυκλοφόρησαν 191,6 εκατομμύρια αντίτυπα του γραπτού Λόγου του Θεού σε ποικίλες μορφές. Γιατί αναπτύσσεται τόση δραστηριότητα γύρω από την Αγία Γραφή παγκοσμίως; Επειδή η Βίβλος είναι ο θεόπνευστος Λόγος που μπορεί και αλλάζει ζωές. Η δίψα απομονωμένων φυλών που δεν θέλουν πια να διαβάζουν το Λόγο του Θεού σε άλλες γλώσσες (Αγγλικά, Σουαχίλι κλπ.) αλλά θέλουν να τον διαβάζουν στη δική τους επιμέρους διάλεκτο, που να μιλάει στην καρδιά τους, έχει δώσει μεγάλη ώθηση στο να μεταφραστεί έστω και ένα κομμάτι της Βίβλου σε τέτοιες διαλέκτους. Τα μέλη μιας εκκλησίας στην Κένυα, για παράδειγμα, πανηγυρίζουν για μια τέτοια μετάφραση. Πρόκειται για τη διάλεκτο Mwimbi Muthambi, που μιλιέται από 70.000 άτομα στην περιοχή Tharaka-Nithi County της ανατολικής Κένυας. Εντυπωσιάζεται κανείς από τον ενθουσιασμό αυτών των ανθρώπων που 6 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
τώρα νιώθουν να μιλάει στην καρδιά τους το βιβλίο του Θεού (βλ. φωτό). «Είμαι τόσο ευτυχής», λέει ο ποιμένας Patrick Micheni Mugo, «γιατί μετά από τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα που χρησιμοποιούσαμε τις Γραφές μας στα Αγγλικά ή στα Σουαχίλι, ο Θεός άκουσε την προσευχή μας. Οι ηλικιωμένοι που δεν καταλαβαίνουν την αγγλική Βίβλο, τώρα απολαμβάνουν το Λόγο του Θεού στη δική τους διάλεκτο. Ακόμα κι εγώ δεν μπορούσα να καταλάβω πολλές αγγλικές λέξεις, και χρησιμοποιούσα λεξικό. Τώρα, αυτή η μετάφραση με βοηθάει και στη διακονία μου. Λάβαμε το χαρμόσυνο άγγελμα της ελπίδας με το ευαγγέλιο του Χριστού, σε μια εποχή που ο κόσμος το έχει σήμερα περισσότερο ανάγκη, στη μέση μάλιστα της πανδημίας του κορωνοϊού», καταλήγει. Το ευαγγέλιο του Χριστού, ωστόσο, δεν το έχουν ανάγκη μόνον εκεί στην Κένυα ή οπουδήποτε αλλού. Το έχουμε ανάγκη ο καθένας μας κι εδώ στην Ελλάδα, που στη γλώσσα μας γράφτηκε η Καινή Διαθήκη και πρωτομεταφράστηκε η Παλαιά από τους Εβδομήκοντα. Ο σύγχρονος Έλληνας έχει ανάγκη την παλιγγενεσία του θείου Λόγου. Να πάψουμε να βλέπουμε τα πράγματα μέσα από το κοσμικό πλαίσιο που είναι ήδη μολυσμένο από την αμαρτία, και να δούμε την κατάστασή μας, τον εαυτό μας και τη ζωή μας όπως μας τη δείχνει ο καθρέφτης της Αγίας Γραφής: Είμαστε αμαρτωλοί όσες καλοσύνες κι αν κάνουμε στη ζωή μας και έχουμε ανάγκη τη χάρη του Θεού. Ν’ ακούσουμε το Λόγο του μέσα από τη Βίβλο και να «αγιαστούμε» με αυτόν, δηλαδή να αποχωριστούμε από την αμαρτία και τον αρνησίθεο κόσμο και να αφιερωθούμε ολόψυχα στον Θεό. Να ζήσουμε με τον Χριστό και να απολαύσουμε μια όμορφη σχέση μαζί του. n
Καταθέτοντας τα χρήματα στους λογαριασμούς που βρίσκονται στο κάτω μέρος της τελευταίας σελίδας των Νέων του Σπορέα.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΕΡΙΝΗ
Η ΑΓΩΝΙΑ ΕΝΟΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ Και στις τρεις μεγάλες χριστιανικές Ομολογίες, Ορθόδοξη, Καθολική, Διαμαρτυρόμενη, υπάρχουν κληρικοί και ιεροκήρυκες που κηρύττουν την υγιαίνουσα Βιβλική αλήθεια και όχι ανθρώπινες διδασκαλίες και παραδόσεις. Οι κήρυκες του Λόγου είναι ταπεινοί, ακέραιοι, πράοι, μακρόθυμοι, ανιδιοτελείς, σπλαχνικοί για τους ανθρώπους, μελετητές της Βίβλου και άνθρωποι της προσευχής, που με τη ζωή και τα λόγια τους δοξάζουν τον Θεό. Από την άλλη, τα ποίμνιά τους πρέπει να τους φέρονται με αγάπη, επιείκεια, κατανόηση, καλοσύνη και σεβασμό, χωρίς να τους ειδωλοποιούν. Δυστυχώς, με την πάροδο των χρόνων και οι ιεροκήρυκες, αλλά και ο λαός σε μεγάλο βαθμό έχουν ξεστρατίσει από την υψηλή αποστολή τους κι έχουν συμβιβαστεί με τη νοοτροπία του κόσμου. Η Εκκλησία έχει χάσει την αποστολική της απλότητα. Παρόλα αυτά, σε κάθε χριστιανική Ομολογία υπάρχουν υπηρέτες του Χρι8 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
στού, που ζουν με απλότητα και κηρύττουν το καθαρό Ευαγγέλιο, χωρίς παρεκκλίσεις. Πρόσφατα διαβάσαμε στο διαδίκτυο την ομιλία του Ορθόδοξου Αρχιεπισκόπου Καναδά, ο οποίος, σε σύναξη αρχιερέων στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως (Σεπτέμβριος 2021), με παρρησία και τόλμη μίλησε για τη μοναδικότητα του Χριστού ως Σωτήρα κι ανέφερε περιεκτικά ποιο πρέπει να είναι το μήνυμα του Ευαγγελίου και η εφαρμογή του. Αναδημοσιεύουμε κάποια από τα θέματα που τονίζει, και πρέπει να προβληματίσουν όλους εκείνους που κηρύττουν. Το Ευαγγέλιο «Για να μπορούμε να μιλήσουμε για την εξαγγελία του Ευαγγελίου στον 21ο αιώνα πρέπει να γνωρίζουμε τι είναι
Του ΓΕΩΡΓΙΟΥ Σ. ΚΑΝΤΑΡΤΖΗ
το Ευαγγέλιο... Ευαγγέλιο είναι η αγγελία της σωτηρίας του ανθρώπου διά του Ιησού Χριστού...» Ποιος είναι ο Χριστός; «...Είναι ο μόνος αληθινός Θεός. Έγινε άνθρωπος εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της παρθένου, σταυρώθηκε, πέθανε επί του σταυρού, αναστήθηκε, αναλήφθηκε... Θα έρθει πάλι εν δόξη... Η βασιλεία Του δεν θα έχει τέλος». Σπουδαιότητα εξαγγελίας του Ευαγγελίου «Ο Χριστός είπε: “Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη...” Η σωτηρία του ανθρώπου εξαρτάται από την εξαγγελία του Ευαγγελίου, την εκμάθησή του, την τέλεια εφαρμογή του». Περιφρόνηση Ευαγγελίου «Στη σημερινή εποχή παρατηρείται μεγάλη περιφρόνηση του Ευαγγελίου... Η Αγία Γραφή θεωρείται από πολλούς ρατσιστικό βιβλίο. Οι πολέμιοι του Ευαγγελίου χρησιμοποιούν την επιστήμη, την τεχνολογία
και τα ανθρώπινα δικαιώματα και προσπαθούν να αντικαταστήσουν το Ευαγγέλιο... η επιστήμη και η τεχνολογία προέρχονται από τον Θεό... ο πρώτος που δίδαξε ίσα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ο Χριστός διά του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος είπε: «Ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην, ουκ ένι δούλος ουδέ ελεύθερος, ουκ ένι άρσεν και θήλυ· πάντες γαρ υμείς είς εστέ εν Χριστώ Ιησού» (Γαλ. 3:28). Πολλοί άνθρωποι και ιδιαίτερα οι έχοντες εξουσία δεν εμπιστεύονται τους κληρικούς... Η Αγία Γραφή και το Ευαγγέλιο να ξαναπάρουν τη θέση τους παντού...» Το κήρυγμα «...κεντρική, βασική θέση για την εξαγγελία του Ευαγγελίου έχει το κήρυγμα. Το κήρυγμα πρέπει να είναι χριστοκεντρικό. Παντού και πάντοτε πρέπει να ανάγεται στον ίδιο τον Χριστό. Ο Χριστός είναι ο μόνος σωτήρας... Πολλοί υποστηρίζουν ότι το κήρυγμα πρέπει να είναι αγιοπατερικό. Εξαρτάται τι εννοείτε με αυτό. Εάν εννοείτε ότι πρέπει να γίνεται χρήση των κειμένων των αγίων πατέρων για την ερμηνεία του αγίου Eυαγγελίου, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Εάν όμως υπάρχει παρεκτροπή και οι λόγοι των πατέρων επισκιάζουν –κουκουλώνουν– τους λόγους του Χριστού, τότε υπάρχει πρόβλημα. Ακόμη χειρότερα, εάν γίνεται χρήση λόγων «γεροντάδων» οι οποίοι καμία σχέση δεν έχουν με το Ευαγγέλιο, αλλά έχουν σκοπό να
προβάλουν μόνον τους εαυτούς τους, τότε αυτό είναι αμαρτωλό, για να μην πούμε περισσότερα... Πού πρέπει να γίνεται το κήρυγμα; Παντού. Στους Ιερούς Ναούς, στις αίθουσες, στα ραδιόφωνα, στις τηλεοράσεις, σε όλα τα μέσα κοινωνικής ενημέρωσης. Το
στόχος είναι η εμπέδωση της κατά Χριστόν ζωής. Τα βασικά προβλήματα είναι δύο. Πρώτον, ο κατηχητής και ο χαρακτήρας του, εάν όντως ζει κατά Χριστόν και ποια είναι η κατάρτισή του. Δεύτερον, τα κατηχητικά βοηθήματα...»
κήρυγμα πρέπει να γίνεται στις βαπτίσεις, στους γάμους, στις κηδείες... Η ιερά ακολουθία της κηδείας είναι η καλύτερη ευκαιρία ο ιεροκήρυκας να μιλήσει στις ψυχές των ανθρώπων για τον Χριστό ως αληθινό Θεό και σωτήρα του κόσμου, αλλά και για την μετά θάνατον ζωή. Ένας καλός ιερέας ποτέ δεν αφήνει αυτή την ευκαιρία ανεκμετάλλευτη προκειμένου να βάλει στις ψυχές των ανθρώπων τον Χριστό και την πίστη στην ανάσταση και την μετά θάνατον ζωή. Η εξαγγελία του Ευαγγελίου πρέπει να γίνεται και στα κατηχητικά... Στα κατηχητικά να προσφέρεται πραγματική κατήχηση. Η ψυχαγωγία είναι απαραίτητη, αλλά ο βασικός
Αποχριστιανισμός του Χριστιανισμού «...τελευταία, ίσως και χωρίς να γίνεται αντιληπτό, αποχριστιανίζεται ο Χριστιανισμός. Αντί να προβάλλεται ο Χριστός, προβάλλονται οι άγιοι, οι αρχιερείς, οι ιερείς, οι ηγούμενοι, οι μοναχοί, οι μοναχές, οι γεροντάδες. Δεν εννοούμε ότι δεν πρέπει να απονέμεται η σχετική τιμή στους αγίους και τις εικόνες, αλλά πρέπει να εφαρμόζεται επακριβώς η απόφαση της Συνόδου... Όταν αυτή η συνοδική απόφαση δεν τηρείται, τότε ούτε λίγο ούτε πολύ, σιγά σιγά αποχριστιανίζεται ο Χριστιανισμός. Όταν εξισώνεται με την προσκύνηση του Χριστού η εικόνα των αγίων, το κάστανο του αγίΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 9
ου Παΐσιου, η παντόφλα του αγίου Ιωάννου του Ρώσου ή του αγίου Διονυσίου, τότε γίνεται αντιληπτό ότι όντως γίνεται αποχριστιανισμός του Χριστιανισμού. «...Η τιμή των αγίων όταν είναι μεγαλύτερη της τιμής του Χριστού, η προσκύνηση του κάστανου και των παντοφλών δεν είναι θείος γνόφος, αλλά είναι ζόφος που φέρνει τη σύγχυση. Δεν αφήνει τον πιστό να καταλάβει ότι ένας είναι ο σωτήρας, ο Χριστός...» Διδασκαλία περί θαυμάτων «...Η πηγή των θαυμάτων είναι ο Χριστός. Συνεργός είναι η πίστη... Ο άγιος δεν κάνει θαύματα, ο Χριστός κάνει θαύματα... Η δεξαμενή των θαυμάτων είναι ο Χριστός. Ο Άγιος είναι ο σωλήνας διά του οποίου έρχεται το θαύμα. Να μη γίνεται σύγχυση των πραγμάτων. Να μιλήσουμε για τα βιομηχανοποιημένα θαύματα; Καλύτερα όχι. Δυστυχώς, πολλοί προσπαθούν να φαίνονται άγιοι και να επωφελούνται οικονομικά». Γλώσσα εξαγγελίας του Ευαγγελίου «Για τη σωστή εξαγγελία του Ευαγγελίου μαζί με όλα τα άλλα χρειάζεται ο ευαγγελιστής-ιεροκήρυκας, ο κατηχητής και όσοι ασχολούνται με την εξαγγελία του Ευαγγελίου να γνωρίζουν καλά και να χειρίζονται σωστά τη γλώσσα των ακροατών. Χωρίς κατανοητή γλώσσα δεν μπορεί να έχουμε καμιά επιτυχία. Εδώ εννοώ τη χρήση της ελληνικής γλώσσας...»
Κατηχητικά βοηθήματα «Άλλο θέμα είναι τα κατηχητικά βοηθήματα. Χρειάζεται να γίνουν δύο πράγματα. Πρώτον, να γραφούν κατάλληλα κατηχητικά βοηθήματα. Δεύτερον, να υπάρξει μια σωστή, σύντομη κατήχηση. Τρίτον, να γίνει ένα βιβλιαράκι με τα αποφθέγματα-ρητά του Χριστού...» Σχέση Χριστού και ευαγγελιστή «Ο ευαγγελιστής, ο ιεροκήρυκας, ο κατηχητής πρέπει να έχουν άρρηκτη σχέση με τον σωτήρα Χριστό. Να πιστεύουν απόλυτα ότι ο Χριστός είναι ο μόνος σωτήρας, ο μόνος αληθινός Θεός. Να είναι συνδεδεμένοι μαζί Του καθημερινά με την προσευχή... Η χλιδή των ευαγγελιστών (αρχιερέων, ιερέων, κατηχητών/τριών κλπ.) δεν βοηθάει στη σωστή εξαγγελία του Ευαγγελίου, σκανδαλίζει. Επιτρέψτε μου να αναφέρω μια αγγλική παροιμία. «Η χλιδή είναι καλό πράγμα, αλλά οι περισσότερες αυτοκρατορίες ξεψύχησαν στο μαλακό κρεβάτι της χλιδής». Ο σκανδαλισμός των πιστών είναι ψυχοφθόρος. Ο ευαγγελιζόμενος, ο κατηχούμενος διαισθάνεται τη σχέση αυτή του ευαγγελιστήκατηχητή του με τον σωτήρα Χριστό. Διαισθάνεται την ειλικρίνεια του ευαγγελιστή-κατηχητή. Η υποκρισία και τα τεχνάσματα του ευαγγελιστή-κατηχητή δεν μπορούν να κρατήσουν για πολύ. Οι ευαγγελιζόμενοι, οι κατηχούμενοι, θα τον εγκαταλείψουν πολύ σύ-
ντομα. Η ζημιά θα είναι ανυπολόγιστη. Χάνονται ψυχές». Σημερινή πραγματικότητα πιστευόντων-εκκλησιαζομένων «Οι στατιστικές αποδεικνύουν ότι οι πιστοί και συμμετέχοντες στον εκκλησιασμό... λιγοστεύουν. Αυτό είναι μια σκληρή πραγματικότητα... Μήπως έχουν καλομάθει με το να παρακολουθούν τις ιερές ακολουθίες από το σπίτι τους... ξαπλωμένοι στο κρεβάτι τους;... Οι στατιστικές αποδεικνύουν ότι περισσότεροι γάμοι γίνονται πολιτικά και όχι εκκλησιαστικά...» Απολογισμός «Στην εξαγγελία του Ευαγγελίου πρέπει να υπάρχει απολογισμός, κάποιος να μελετά συνεχώς την κατάσταση και να βλέπει εάν η εξαγγελία του Ευαγγελίου έχει τη σωστή επίδραση. Εάν υπάρχει πρόοδος...» Δωρεά στους ευαγγελιζομένους «Η κάθε Κοινότητα-Ιερός Ναός πρέπει να δωρίζει στους ευαγγελιζομένους βοηθήματα για την κατήχησή τους. (* Να δωρίζει στους νεονύμφους την Αγία Γραφή και τα αποφθέγματα-ρητά του Χριστού...)» Σ’ όλα τα παραπάνω, αντί για οποιοδήποτε σχόλιο, λέμε ένα μεγάλο ΑΜΗΝ! n *Από το Πρακτορείο Εκκλησιαστικών Ειδήσεων ΡΟΜΦΑΙΑ https://www.romfea.gr/ katigories/10-apopseis/45465-21
> Μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας www.nikites.eu με ποικιλία θεμάτων. 10 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Διδάγματα Ζωής Σκέψεις, αποφθέγματα, αρχές και αλήθειες της ζωής
Τα πολλά βιβλία και η μοναδική Βίβλος
• •
• • • • •
Υπάρχουν δισεκατομμύρια βιβλία στον κόσμο σήμερα, αλλά μονάχα η Αγία Γραφή απαντάει στο πιο κρίσιμο για τον κάθε άνθρωπο ερώτημα: «Από πού ήρθα; Γιατί βρίσκομαι εδώ; Πού πηγαίνω;». «Μερικοί άνθρωποι, στην αναζήτησή τους να βρουν τον Θεό, καταφεύγουν στα βιβλία. Αλλά υπάρχει ένα μεγαλειώδες Βιβλίο: Το Βιβλίο των δημιουργημάτων του Θεού. Κοίταξε ψηλά επάνω! Κοίταξε κάτω! Κοίταξε παντού ολόγυρά σου! «Διάβασε» αυτά που βλέπεις! Ο Θεός, τον Οποίο προσπαθείς ν’ ανακαλύψεις, δεν έγραψε το Βιβλίο αυτό με πένα και μελάνι πάνω σε χαρτί. Απλά, έβαλε μπροστά στα μάτια σου όλα αυτά που έχει δημιουργήσει και που μιλούν από μόνα τους κι αποκαλύπτουν τον Δημιουργό τους. Ποιος θα μπορούσε να ζητήσει φωνή δυνατότερη από τη δική τους; Υπάρχει καμιά απόδειξη αποκαλυπτικότερη απ’ αυτά;» - Ιερός Αυγουστίνος. (Διαβάστε σχετικά και Ρωμαίους 1:19-32). Μην αντικαταστήσεις ποτέ τη μελέτη του Λόγου του Θεού με τη μελέτη άλλων βιβλίων, όσο καλά κι αν είναι. Να πίνεις απευθείας από την πηγή κι όχι από τα ρυάκια που σχηματίζονται από το νερό της πηγής. Τα βιβλία έχουν τους ίδιους εχθρούς με τον άνθρωπο: τη φωτιά, την υγρασία, την ανοησία, τον χρόνο και το ίδιο τους το περιεχόμενο. Τα βιβλία δίνουν φωνή στους πεθαμένους που έχουν σιγήσει. Η ζωή του καθενός μας είναι ένα βιβλίο που το διαβάζουν όλοι τριγύρω μας. Μην κρίνεις έναν άνθρωπο από την εξωτερική του εμφάνιση, όπως κι ένα βιβλίο από το εξώφυλλό του.
• • • • • • • •
Η αξία ενός βιβλίου δεν έγκειται στις σκέψεις που περιέχει, αλλά στις σκέψεις που προκαλεί στον αναγνώστη. Η Αγία Γραφή είναι το μέσο για να μη ναυαγήσεις στη ζωή σου. Είναι απόλυτα αναγκαίο να οπλιζόμαστε συνεχώς με τις διδαχές της Αγίας Γραφής και ν’ αντλούμε απ’ αυτήν τα αποτελεσματικά φάρμακα εναντίον όλων των κακών που μας περικυκλώνουν. – Ιωάννης Χρυσόστομος Η Αγία Γραφή είναι το οπλοστάσιο του χριστιανού. – Μέγας Βασίλειος Μην αμελήσεις ν’ αποκτήσεις την Καινή Διαθήκη. Κάνε τα Ευαγγέλια, τις Πράξεις των Αποστόλων και τις Επιστολές καθημερινούς δασκάλους σου. Κι αν σου παρουσιαστεί κάποια λύπη, σκύψε στην Καινή Διαθήκη, σαν σε αποθήκη φαρμάκων. – Ιωάννης Χρυσόστομος Υπάρχει ένα είδος σκόνης που βλάπτει πολύ σοβαρά την υγεία του ανθρώπου. Είναι η σκόνη που μαζεύεται πάνω σε μια Αγία Γραφή που δεν χρησιμοποιείται. Φρόντισε να την ξεσκονίζεις κάθε μέρα διαβάζοντάς την. Στον πρόσκαιρο αυτό κόσμο η Αγία Γραφή είναι το παράθυρο μέσω του οποίου βλέπουμε την αιωνιότητα. «Ο νόμος του Κυρίου είναι τέλειος, ανανεώνει τη ζωή· η μαρτυρία του αληθινή, σοφό κάνει τον άσοφο» (Ψαλμός 19:8). «Μες στην καρδιά μου διατηρώ τα λόγια σου για να μην αμαρτήσω απέναντί σου» (Ψαλμός 119:11). n Συλλογή-Διασκευή: ΣΥΜΕΩΝ Α. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 11
Χριστιανική Απολογητική Γωνιά Στη στήλη αυτή το περιοδικό μας αποσκοπεί –με λόγια απλά– να δώσει απαντήσεις σε θέματα που απασχολούν πολλούς ανθρώπους με ερωτήματα γύρω από τα «γιατί» της Πίστης...
Η επιθυμία του Θεού τον ίδιο τον Θεό ως δημιουργό και σωτήρα χειρήματα περί ύπαρξης του Θεού, που συνε- τους. Χωρίς μια τέτοια προσωπική σχέση, η πάγονται έκκληση στη λογική. Όμως υπάρχουν ανθρωπότητα δεν μπορεί να είναι αυτό που κάποια άλλα που περιλαμβάνουν έκκληση στην προορίστηκε να είναι. Στη γνωστή προσευχή εμπειρία, αναζητώντας την αληθοφάνειά τους του, ο Αυγουστίνος το εκφράζει ως εξής: «Μας τόσο στην ανθρώπινη καρδιά, όσο και στη δημιούργησες για τον εαυτό Σου και οι καρδιές λογική. O Γάλλος μαθηματικός Blaise Pascal μας είναι ανήσυχες μέχρις ότου βρουν την ανά1 το περιέγραψε ως εξής: «Η καρδιά έχει λόγους, παυσή τους σε Σένα» . Η λαχτάρα για το θείο είναι συνεπώς «κλεισμένη» κατά κάποιο τρόπο οι οποίοι δεν είναι προσιτοί μέσω της λογικής». μέσα στον άνθρωπο. Φωτίζει την ανθρώπινη Το πιο γνωστό από αυτού του είδους τα επιχειφύση και αποκαλύπτει τον τελικό μας στόχο, ρήματα είναι αυτό που αποκαλείται «επιθυμία που (για τον Πασκάλ) είναι ο Θεός. «Τι άλλο μας του Θεού». δείχνει αυτή η λαχτάρα και ανικανότητά μας να Πρόκειται για το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι βρούμε την εκπλήρωσή της αλλού, από το ότι ανακαλύπτουν μέσα τους μια λαχτάρα για κάτι υπήρχε κάποτε σε κάθε άτομο μια αληθινή ευπου δεν κατέχεται, αλλά του οποίου η έλξη τυχία, από την οποία το μόνο που απομένει γίνεται ολοένα πιο έντονη. Οι χριστιανοί απολογητές υποστηρίζουν ότι αυτή η βαθιά αίσθηση είναι ένα ίχνος;... Η άπειρη αυτή άβυσσος μπορεί λαχτάρας για καθετί το υπερβατικό βασίζεται να γεμίσει μόνο με κάτι άπειρο και αμετάβλητο στο γεγονός ότι είμαστε πλασμένοι για κοινωνία - με άλλα λόγια, από τον ίδιο τον Θεό. Μόνο ο 2 με τον Θεό. Δεν βρίσκει αλλού εκπλήρωση. Θεός είναι το πραγματικό μας αγαθό» . Επίσης, ο Βρετανός συγγραφέας και αποΜία από τις πιο αυστηρές θεολογικές εκφράσεις λογητής C. S. Lewis (Λούις) αναγνωρίζει τη του φαινομένου αυτού τη συναντούμε στα γραπτά σημασία τέτοιων μάταιων φιλοδοξιών σε πολτου ιερού Αυγουστίνου της Ιππώνος: ο Θεός δημιούργησε τα ανθρώπινα όντα και τα τοπο- λούς: «Υπήρξε κάτι που νιώσαμε εκείνη την πρώτη στιγμή της λαχτάρας, και θέτησε στην κορυφή της Δημιπου δεν εξαφανίζεται έτσι απλά»3. ουργίας, ώστε εκείνα να εκπληΤο επιχείρημα του Λούις περί ρώνουν τον σκοπό τους μέσω Απο τον Δρα ΕΡΑΣΤΟ ΦΙΛΟ «επιθυμίας του Θεού» διατυπώνει της απευθείας σχέσης τους με
Η Απολογητική ασχολείται συχνά με επι-
12 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
όμορφα ο Βρετανός επιστήμονας και θεολόγος Alister McGrath (Άλιστερ ΜακΓκράθ) ως εξής4: 1. Κάθε φυσική επιθυμία έχει ένα αντίστοιχο αντικείμενο και ικανοποιείται μόνο όταν αυτό επιτευχθεί ή βιωθεί. 2. Υπάρχει μια φυσική επιθυμία για υπερβατική εκπλήρωση, η οποία δεν μπορεί να επιτευχθεί ή να βιωθεί με οτιδήποτε στον παρόντα κόσμο. 3. Αυτή η φυσική επιθυμία για υπερβατική εκπλήρωση μπορεί επομένως να γίνει πραγματικότητα μόνο πέρα από τον παρόντα κόσμο, σε έναν κόσμο προς τον οποίο δείχνει η παρούσα τάξη πραγμάτων. Κατά τον Λούις, ο Θεός αποτελεί την ουσιαστική προϋπόθεση για την ικανοποίηση της ανθρώπινης επιθυμίας για υπερβατική εκπλή-
ρωση. Η χριστιανική πίστη το ερμηνεύει αυτό ως ένδειξη για την κατανόηση του πραγματικού στόχου της ανθρώπινης φύσης. Ο Λούις υποστηρίζει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι νιώθουν μια βαθιά αίσθηση λαχτάρας μέσα τους, η οποία δεν μπορεί να ικανοποιηθεί με κάτι παροδικό ή φθαρτό: «Αν ανακαλύψω στον εαυτό μου επιθυμία, την οποία καμία εμπειρία στον κόσμο αυτό δεν μπορεί να ικανοποιήσει, η πιο πιθανή εξήγηση είναι ότι φτιάχτηκε για έναν άλλο κόσμο»5. Τρία σημεία έχει να επισημάνει κανείς σχετικά με αυτή την απολογητική προσέγγιση, εξηγεί ο ΜακΓκράθ: Πρώτον, συνδέεται με μια κοινή ανθρώπινη εμπειρία και συμμετέχει σε κάτι που έχει απή-
χηση σε πολλούς ανθρώπους. Προσφέρει εξήγηση για ένα συναίσθημα που πολλοί ανακαλύπτουν μέσα τους, αλλά αναρωτιούνται τι σημαίνει. Δεύτερον, η εμπειρία αυτή βρίσκει την ερμηνεία της. Δεν πρόκειται για μια τυχαία, χωρίς νόημα εμπειρία, αλλά για κάτι που δείχνει ότι η απάντηση βρίσκεται πέρα από την ίδια την εμπειρία. Αυτό που κάποιοι ίσως να θεωρούν ως άσκοπη αναζήτηση σημασίας σε μια ενδόμυχη ανθρώπινη αναζήτηση, ξαφνικά αποκτά νόημα και εξήγηση. Τρίτον, η εμπειρία αυτή εκδηλώνεται ως πύλη γνωριμίας με τον Θεό, επειδή μόνον ο Θεός είναι σε θέση να φέρει μετασχηματισμό της ανθρώπινης εμπειρίας. Μόνο ο Θεός είναι σε θέση να γεμίσει αυτό που ο Πασκάλ ονομάζει «άβυσσο» της ανθρώπινης φύσης. Δεν πρόκειται για οπορτουνιστική ή αυθαίρετη ερμηνεία της ανθρώπινης εμπειρίας, αλλά για μια αυστηρά θεολογική κατανόηση της ανθρώπινης φύσης και του προορισμού της, αυτό που η Γαλλίδα φιλόσοφος Chantal Milon-Delsol αποκαλεί «επιθυμία της αιωνιότητας». Υπάρχει λοιπόν κάτι στην ανθρώπινη φύση που ξεπερνάει τη λογική και τα όρια των εμπειριών μας, στην αναζήτηση νοήματος και σημασίας για την ύπαρξή μας και τον κόσμο. Αυτό μόνον ο Θεός είναι ικανός να εκπληρώσει! n ___________ 1
Αυγουστίνος Ιππώνος, Εξομολογήσεις, τομ. A’, κεφ. 1.
2
Blaise Pascal, Σκέψεις, σ. 113 (αγγλ. έκδοση).
3
C. S. Lewis, Mere Christianity (London: HarperCollins, 2002), σ. 134-38.
4
Alister McGrath, Mere Apologetics, (Λονδίνο: SPCK, 2016), σ. 110.
5
Lewis, ο.π., σ. 136-37.
* Οσοι επιθυμείτε να διαβάσετε περισσότερα ενδιαφέροντα κείμενα του Έραστου Φίλου: https://efilos.blogspot.gr/ https://areopagusbriefs.wordpress.com/ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 13
Η πιο ύπουλη εξάρτηση
ο κινητό τηλέφωνο είναι το πρώτο πράγμα με αγαπητά μας πρόσωπα όπου και αν βρίπου πολλοί βλέπουν όταν ξυπνούν και σκονται, ενημερωνόμαστε, αποφεύγουμε την το τελευταίο πριν πέσουν για ύπνο. Στην κίνηση στους δρόμους και μελετούμε την Αγία Ελλάδα, το 74% διαβάζει τα mail του, πλοηγείται Γραφή ή ακούμε ένα κήρυγμα. Οι δυνατότητες στα social media και στέλνει μηνύματα από το που παρέχουν τα σύγχρονα έξυπνα τηλέφωνα κινητό του πριν πάει για ύπνο. Το 58% ελέγχει δίνουν μια ψευδαίσθηση απόλυτης ελευθερίας το smartphone του αμέσως μόλις ξυπνήσει. και τελικά προσωπικής παντοδυναμίας, η οποία Το 53% παίρνει το κινητό του στο κρεβάτι, 1 όμως κάποιες φορές οδηγεί σε καταστροφικά στους 10 μάλιστα παραδέχεται αποτελέσματα. πως τον παίρνει ο ύπνος με το Από τον Η εξάρτηση από τα κινητά αποsmartphone στα χέρια. Με τα ΤΑΣΟ ΜΑΡΚΟΥΛΙΔΑΚΗ τελεί μια πραγματικότητα που κινητά τηλέφωνα επικοινωνούμε
Τ
14 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
μπορεί να προκαλέσει ακόμη και ζημιά στον ανθρώπινο εγκέφαλο, σύμφωνα με έρευνα που παρουσιάστηκε στο Radiological Society of North America. Ένας στους τέσσερις νέους είναι τόσο εξαρτημένος από το κινητό τηλέφωνό του. Κάποιοι μάλιστα πανικοβάλλονται όταν «πέφτει» η μπαταρία ή έχουν ξεχάσει ή δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν το κινητό τους τηλέφωνο.
βγάλουμε και από το μυαλό μας. Ιδιαίτερα στην επαφή με τα παιδιά και τους/τις συζύγους μας, ας θυμόμαστε ότι ο ποιοτικός χρόνος είναι ο αποκλειστικός χρόνος. Ας κοιτάζουμε τα παιδιά μας στα μάτια, ας συμμετέχουμε στη συζήτηση, ας ακούμε αυτά που θέλουν να πουν ή να κάνουν χωρίς να τα αξιολογούμε αρνητικά και ας ακολουθούμε το ρυθμό τους.
Η υπερβολική και συνεχής χρήση των νέων έξυπνων κινητών τηλεφώνων απορροφά το χρόνο μας, οδηγεί σε θυμό όταν δεν υπάρχει καλό σήμα ή γρήγορο ίντερνετ, ενώ μπορεί να θέσει τις εργασίες μας, αλλά και τις κοινωνικές και προσωπικές μας σχέσεις σε κίνδυνο, καθώς περιορίζει την κοινωνική αλληλεπίδραση. Ο εθισμός με τα smartphone επηρεάζει όχι μόνο την ψηφιακή, αλλά και την πραγματική μας ζωή.
Μερικοί άνθρωποι θα ήταν καλό να βάλουν το smartphone τους σε άλλο δωμάτιο από το υπνοδωμάτιό τους, ώστε να μην είναι το πρώτο πράγμα που κοιτάζουν το πρωί όταν ξυπνούν. Οι οθόνες εκπέμπουν γαλάζιο φως που ο εγκέφαλός μας συνδέει με τις ώρες που έχουμε ηλιακό φως. Η έκθεση διαταράσσει το βιολογικό μας ρολόι και το ίδιο συμβαίνει και με την ήδη διαταραγμένη προσοχή μας. Η κατάργηση ή ο ουσιαστικός περιορισμός των ειδοποιήσεων των εφαρμογών μας, ιδίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μπορεί να μας βοηθήσει να χρησιμοποιούμε το κινητό μας τηλέφωνο μόνο όταν το χρειαζόμαστε πραγματικά. Επιπρόσθετα, οι χριστιανοί πρέπει να θυμούνται ότι αυτό που πληκτρολογούμε στα τηλέφωνά μας αποτελεί πραγματική προέκταση της υπακοής μας στον Θεό και της μαρτυρίας μας στον κόσμο.
Τα περιοριστικά μέτρα, οι κοινωνικές αποστάσεις και η απαγόρευση κυκλοφορίας για την αποφυγή της νόσου covid-19 οδήγησε στην αύξηση των εθιστικών φαινομένων κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ιδιαίτερα στις νεότερες ηλικίες. Η αλόγιστη χρήση του smartphone μάς αποσπά από τα σημαντικά ζητήματα της ζωής μας και μας αποξενώνει από τον Θεό και τα αγαπητά μας πρόσωπα. Για αυτό και πρέπει περιοδικά να «νηστεύουμε» από τα κινητά μας τηλέφωνα τουλάχιστον για μερικές ώρες, προκειμένου να επαναφέρουμε τα σωστά πρόσωπα και πράγματα στην πρώτη θέση της ζωής μας. Επίσης, να συμπεριφερόμαστε στους άλλους, όπως θα θέλαμε να μας συμπεριφέρονται (Ματθαίος 7:12, Λουκάς 6:31), με το να μη βάζουμε το κινητό μας σε κοινή θέα πάνω στο τραπέζι. Κάτι τέτοιο γεννάει αρνητικά συναισθήματα σε όλους τους γύρω μας, ειδικά όταν διακόπτουμε τις επαφές μας με τους άλλους για να κοιτάξουμε το τηλέφωνο. Ας κρατήσουμε το κινητό μακριά από το τραπέζι και ας προσπαθήσουμε να το
Είθε ο Θεός να μας διδάξει πώς να χρησιμοποιούμε με σοφία τα έξυπνα τηλέφωνα. Ο απόστολος Παύλος αναφέρει: «“ Όλα επιτρέπονται“, λένε μερικοί. Ναι, αλλά όλα δε συντελούν στο καλύτερο. “Όλα επιτρέπονται“, δεν οικοδομούν όμως όλα» (Α΄ Κορινθίους 10:23). «Όλα μού επιτρέπονται, εγώ όμως δε θα αφήσω τίποτε να με κυριέψει» (Α΄ Κορινθίους 6:12). Τέλος, ο απόστολος Παύλος μάς καλεί είτε μιλάμε, είτε τρώμε, είτε πίνουμε, είτε πράττουμε οτιδήποτε άλλο, συμπεριλαμβανομένης και της χρήσης των έξυπνων τηλεφώνων, να το κάνουμε για τη δόξα του Θεού (Α΄ Κορινθίους 10:31, Κολοσσαείς 3:17). n ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 15
Κοιτάξτε τα πουλιά του ουρανού (Ματθ. 6:26) άντοτε μου άρεσε να παρατηρώ τη Ξαναθυμήθηκα τις φορές που ο Θεός μίλησε φύση, τα λουλούδια και τα πουλιά ιδι- στο λαό του συμβολικά με τα περιστέρια ή και αιτέρως. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας τα έστειλε να φέρουν στα παιδιά Του ένα μήνυμα. είχα περισσότερες ευκαιρίες να τα παρατηρώ. Τα περιστέρια εξυπηρέτησαν τα σχέδια του Ήταν για μένα όχι μόνο μια συντροφιά, αλλά Θεού με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Όταν ο λαός του και μια καθημερινή υπενθύμιση πως ο Κύριος Θεού περνούσε από δυσκολίες και αμφέβαλλε ξέρει, βλέπει και φροντίζει για τις ανάγκες μου. για την παρουσία Του στη ζωή του, για να τον Είχα μεγάλη επιθυμία να έρθω στην Ελλάδα διαβεβαιώσει πως ήταν μαζί του, πως τον οδηκαι προσευχόμουν να ανοίξει το δρόμο ο Κύριος. γούσε όπως το είχε υποσχεθεί, έστελνε ένα Εκείνος μου απάντησε και Τον ευχαριστώ. Χά- περιστέρι. Ήταν σύμβολο ειρήνης μέσα στις δυρηκα ιδιαίτερα την παραμονή μου στην ιδιαίτερη σκολίες της ζωής. Ένα ασήμαντο πουλάκι έφερνε πατρίδα μου τη Δράμα. ένα τέτοιο σημαντικό, πνευματικό και αναγκαίο Τα πρώτα πράγματα που παρατήρησα ήταν μήνυμα. τα λουλούδια στον κήπο μου και τα περιστέρια Τα περιστέρια είναι μικρά και ντελικάτα που πετούσαν κι έρχονταν να καθίσουν στα πουλάκια, αντέχουν και επιβιώνουν σε διάφορα κλαδιά μιας ελιάς. Και άλλα χρόνια ήταν εκεί, δύσκολα και αφιλόξενα μέρη, σε πόλεις και αλλά φέτος εκτίμησα περισσότερο την παρουσία στην εξοχή. Έχουν τη δική τους ομορφιά. Περιτους. Κάθε πρωί άκουγα το κεστέρια υπάρχουν παντού. Ζουν λάιδισμά τους, που δεν είναι ιδισαν ζευγάρια και φροντίζουν για Από την αίτερα μουσικό, καθόμουν, τα τα μωρά τους. ΣΟΥΛΑ ΜΑΞΙΜΙΑΔΟΥ ISCH παρατηρούσα και σκεφτόμουν. Το περιστέρι παρουσιάζεται
Π
16 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
σαν σύμβολο και σαν όργανο του Θεού μέσα στη Βίβλο, στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη. Θα αναφέρω δύο μόνο παραδείγματα. Βρίσκουμε ονομαστικά το περιστέρι για πρώτη φορά στη Βίβλο, στην ιστορία του τελευταίου προκατακλυσμιαίου πατριάρχη, του Νώε (Γένεση 6:119:19). Για να βεβαιωθεί ο Νώε ότι τα νερά της πλημμύρας είχαν αποσυρθεί, άφησε να φύγει ένα περιστέρι, το οποίο γύρισε πίσω στην κιβωτό με ένα κλαδί ελιάς. Ο Θεός μίλησε με έναν ιδιαίτερο τρόπο στον Νώε, του φανέρωσε τη χάρη Του, τη φροντίδα και την αγάπη Του με το περιστέρι. Στην Καινή Διαθήκη το Άγιο Πνεύμα κατέβηκε επάνω στον Κύριό μας σαν περιστέρι, μετά τη βάπτισή Του από τον Ιωάννη τον Πρόδρομο, διαβάζουμε στον Ματθαίο 3:16. Σ’ αυτή την πολύ ιδιαίτερη στιγμή ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα φανερώνονται στη γη. Ο Κύριός μας είναι φυσικά παρών, ο Πατέρας μιλά από τον ουρανό για να τον ακούσουν όλοι, και το
Άγιο Πνεύμα φανερώνεται σαν περιστέρι. Η Αγία Τριάδα διαλέγει αυτό τον συμβολικό τρόπο, για να δώσει ένα μήνυμα ειρήνης, παρηγοριάς και εκπλήρωσης των υποσχέσεων του Θεού. Υπάρχουν και άλλα μέρη μέσα στο λόγο του Θεού που αναφέρουν το περιστέρι. Μην τα θεωρείτε μηδαμινά, σταματήστε και παρατηρήστε τα. Έχουν ένα μήνυμα και για σας. Πόσο χρειαζόμαστε να πάρουμε τέτοια μηνύματα σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, γιατί αυτά που ακούμε μας ανησυχούν και μας ταράζουν. Και για μένα το μήνυμα που ο Θεός μού έστειλε με τα περιστέρια στη Δράμα ήταν να έχω ειρήνη και ελπίδα, αν και το μέλλον είναι άγνωστο και αβέβαιο. Χρειάζομαι να κοιτάζω και να ακούω τα μηνύματα που μου στέλνει και από τα ταπεινά και περιφρονημένα περιστέρια. Εύχομαι να μπορέσετε να δείτε κι εσείς κάποιο περιστέρι στο δρόμο σας -είναι παντού- και να πάρετε το μήνυμα που χρειάζεστε. Ο Κύριος είπε: «Κοιτάξτε τα πουλιά...» n ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 17
Τα ξενοφανή επώνυμα
α παιδιά με ξενοφανή επώνυμα αναδεί- της Γερμανίας, που τον ρώτησε εμπιστευτικά, χτηκαν πρόσφατα, όπως διάβαζα, ως τι διαδικασίες χρειάζονταν για να «κόψει» κι «πρόβλημα» από κάποιους «αρμόδιους» εκείνος το επώνυμό του, όπως υπέθετε πως το αφού διέτρεξαν «εμπειρικά», όπως τόνισαν, τον κάναμε κι εμείς. Τον έλεγαν Βλαχοδημητρόκατάλογο των επωνύμων σε νηπιαγωγεία των πουλο, και οι Γερμανοί στραμπούλαγαν τη γλώσΑθηνών. Είναι πάρα πολλά σε σχέση με τα «ελ- σα τους, σταματώντας τις περισσότερες φορές ληνικά» επώνυμα, αποφάνθηκαν. στο «Βλάχος»! Τα σαράντα τόσα χρόνια της ζωής μου και Ναι, μια δυσκολία σωστής προφοράς ξετης εμπειρίας μου στο εξωτερικό επαναστάτησαν νοφανών επωνύμων θα υπάρχει πάντα και μέσα μου και άρχισαν άτακτα να μου έρχονται παντού στον κόσμο. Το μεταναστευτικό αποτελεί σκέψεις και βιώματα. Ζούσα τόσα χρόνια εγώ μια μεγάλη και αναπόφευκτη πρόκληση για και τα παιδιά μου με ένα ξενοφανές επώνυμο κάθε δυτική κοινωνία, αναπόφευκτη, διότι όσο σε μια βορειοευρωπαϊκή κοινωνία, ήμασταν υπάρχουν πόλεμοι και τεράστιες ανισότητες, οι άραγε «πρόβλημα» τόσα χρόνια άνθρωποι θα μετακινούνται. Από την και δεν το είχαμε καταλάβει; Αλλά ας περιοριστώ σ’ εμάς ΑΛΤΑΝΑ ΦΙΛΟΥΘυμήθηκα τον συνάδελφο τους Έλληνες που φύγαμε στα ΠΑΤΣΑΝΤΑΡΑ Διδάκτορα Νομικής του συζύγου μου στο Αμβούργο ξένα. Μεγάλες οι προκλήσεις που
Τ
18 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
αντιμετωπίσαμε προσπαθώντας, όσο γινόταν, να προσαρμοστούμε στο περιβάλλον που ζούσαμε και να προφυλάξουμε τα παιδιά μας από τις όποιες αρνητικές διακρίσεις στο σχολείο, λόγω ακριβώς του ξενοφανούς επωνύμου τους. Ήταν λίγο μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου και η γερμανική κοινωνία άρχιζε να ...ανασυντάσσεται και πάλι. Με το άνοιγμα των συνόρων, πολλοί ξένοι από τις γειτονικές ανατολικοευρωπαϊκές χώρες κατέκλυσαν τη χώρα και τα προβλήματα ανεργίας, για παράδειγμα, έγιναν σύντομα αισθητά. Για όλα έφταιγαν οι ξένοι, που αναδείχτηκαν σε αποδιοπομπαίο τράγο! Στη γερμανική πανεπιστημιούπολη που ζούσαμε τότε, ομάδες χριστιανών και άλλων ευαισθητοποιημένων κοινωνικά ατόμων συγκεντρώνονταν στη σειρά κάθε βράδυ στην «Παλιά Γέφυρα» με αναμμένα φαναράκια, θέλοντας μ’ αυτό τον τρόπο να δείξουν τη συμπαράστασή τους στους ξένους, αλλά και να αντιδράσουν στον διασυρμό. Η δασκάλα του γιου μας, που πήγαινε τότε στην πρώτη Δημοτικού, εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία που είχε στην τάξη της ένα παιδάκι με ξενοφανές επώνυμο τον γιο μας - και τον κάλεσε μπροστά λέγοντας: «Να πώς είναι οι ξένοι που ζουν ανάμεσά μας, σαν τον συμμαθητή σας εδώ. Είναι φίλος σας, δεν διαφέρει από σας, μιλάει άπταιστα τη γλώσσα μας και επιπλέον οι γονείς του είναι πανεπιστημιακοί!». Η πρόθεσή της, δεν αμφιβάλλω, ήταν καλή, αλλά από κείνη τη στιγμή ο γιος μας ήταν «ο ξένος» για τους συμμαθητές του, ήταν «το πρόβλημα» για το οποίο άκουγαν ίσως τους γονείς τους να μιλούν τα βράδια στο οικογενειακό τραπέζι... Λίγους μήνες μετά, μετακομίσαμε! Το σχολείο είναι μεγάλη πρόκληση για τέτοιου είδους «προβλήματα» και οι «αρμόδιοι» πρέπει να το θεωρήσουν ευκαιρία και να τα αντιμετωπίσουν σωστά. Εν προκειμένω, οι γονείς των παιδιών που πάνε στα νηπιαγωγεία και τα σχολεία της χώρας μας είναι οι περισσότεροι αναγνωρισμένοι πρό-
σφυγες, ενταγμένοι σε διεθνή προγράμματα όπως το Helios, που γνωρίζω τη δράση του από πρώτο χέρι, και κάνουν -οι περισσότεροι τουλάχιστον- τις προσπάθειές τους να ενταχθούν και να μην είναι «πρόβλημα» στην κοινωνία που ζούνε. Τα παιδιά τους δεν θα γίνουν όλα Αντετοκούνμπο, αλλά θα μετάσχουν της ελληνικής παιδείας, θα μάθουν στο οργανωμένο σχολείο την υπέροχη γλώσσα μας και το μεγαλείο του ελληνικού πολιτισμού. Λίγο το έχετε αυτό; Είναι σίγουρα μια πρόκληση και ίσως για κάποιους «πρόβλημα», που όμως με τον κατάλληλο χειρισμό μπορεί να γίνει ευκαιρία. Να αναφέρω πάντως ότι τα τότε παιδάκια των Ελλήνων, που είχαν φύγει στα ξένα, είναι σήμερα τα ίδια πανεπιστημιακοί, γιατροί, μηχανικοί, για να αναφέρω τα «άπιαστα» συνήθως επαγγέλματα για παιδιά μεταναστών, ακριβώς επειδή τους δόθηκαν οι ίδιες ευκαιρίες να πάνε στο σχολείο, όπως τα συνομήλικά τους παιδάκια στις χώρες όπου ζούσαν. Δεν ήταν ο δρόμος τους στρωμένος με λουλούδια, αλλά τα περισσότερα παιδιά τα κατάφεραν, παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες και παρά τις αρνητικές διακρίσεις που αντιμετώπισαν και οι οποίες υπάρχουν παντού και πάντα στον κόσμο. Η εμπειρία της «ξένης χώρας» είναι καμιά φορά καταλυτική σε τέτοιου είδους «προβλήματα». Προσωπικά, και επειδή το βίωσα, με αγγίζει αφάνταστα το χωρίο από το Λευιτικό 19:33-34: «Και εάν τις ξένος παροική μετά σου εν τη γη υμών, δεν θέλετε θλίψει αυτόν. Ο ξένος, ο παροικών με σας, θέλει είσθαι εις εσάς ως ο αυτόχθων και θέλεις αγαπά αυτόν ως σεαυτόν, διότι ξένοι εστάθητε εν γη Αιγύπτου. Εγώ είμαι Κύριος ο Θεός σας». Το έζησα αυτό το «...διότι ξένοι εστάθητε εν γη Αιγύπτου...» και είμαι ευγνώμων στον Θεό για όλους όσοι μου στάθηκαν και βοήθησαν εμένα και την οικογένειά μου στην ξένη χώρα. Ήταν στην πλειονότητά τους γνήσιοι χριστιανοί!
n
* Μπορείτε να επισκεφτείτε το ιστολόγιο της Αλτάνας Φίλου Πατσαντάρα http://www.filos-europe. com/from-brussels-with-love/ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 19
«ECCE HOMO»
σοι έτυχε να επισκεφθούν το Λονδίνο, στο μεγαλείο και τη δύναμη της βρετανικής αυγνωρίζουν ασφαλώς και την πλατεία τοκρατορίας. Κάποιο όμως από τα βάθρα αυτά Τραφάλγκαρ με την πανύψηλη κολόνα έμενε άδειο για ενάμιση αιώνα, με τη δικαιολογία των 54 μέτρων που δεσπόζει στο κέντρο, όπου ότι δεν υπήρχαν αρκετά χρήματα για το προέχει στηθεί το άγαλμα του ναυάρχου Νέλσον γραμματισμένο άγαλμα του βασιλιά Γουλιέλμου με υπεράνθρωπες διαστάσεις, 5 μέτρα ύψος. Β΄ καβάλα στ’ άλογό του. Ώσπου από το 1999 κι Πρόκειται για ένα μνημείο που κατασκευάστηκε ύστερα άρχισαν διάφοροι καλλιτέχνες να στήνουν στη δεκαετία του 1830 για να τιμήσει τον άνθρωπο πάνω σ’ αυτό μια διαδοχική σειρά από αγάλματα. που διαφύλαξε την αγγλική κυριαρχία από την Το πρώτο απ’ αυτά φιλοτεχνήθηκε από τον κατακτητική μανία του Ναπολέοντα στην περί- γλύπτη Mark Wallinger και είχε τον τίτλο «Ecce φημη ναυμαχία του Τραφάλγκαρ, απ’ όπου και Homo» («Ίδε ο Άνθρωπος»), φράση που όπως το όνομα της πλατείας. θυμόμαστε είχε προφέρει ο ΠόΓύρω γύρω στην πλατεία ντιος Πιλάτος για να χαρακτηΑπό τον ΣΤΕΦΑΝΟ έχουν στηθεί σε βάθρα κι άλλα ρίσει τον Ιησού Χριστό λίγο πριν ΚΑΤΣΑΡΚΑ αγάλματα ηρώων που συνέβαλαν από τη σταύρωσή Του. Αντίθετα Πολιτικό Μηχανικό
Ό
20 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
απ’ όλες τις εικόνες που γνωρίζουμε, το άγαλμα αυτό παρουσιάζει έναν Ιησού σε σύγχρονη μορφή, χωρίς τη συνηθισμένη γενειάδα και τα μακριά μαλλιά, μ’ ένα μονάχα ύφασμα τυλιγμένο στο κάτω μέρος του σώματος κι ένα αγκάθινο στεφάνι στο κεφάλι. Ένας αδύναμος, αβοήθητος, μικρόσωμος Ιησούς ανάμεσα σε πλουσιοντυμένους στρατηγούς και πρίγκιπες σε υπερφυσικό μέγεθος, εκτεθειμένος στα βλέμματα του πλήθους που συνέρεαν καθημερινά στην πλατεία. Το άγαλμα ξεσήκωσε πολλές συζητήσεις. Κάποιοι είπαν πως συμβόλιζε την αγγλικανική εκκλησία, που όλο και περισσότερο περιθωριοποιείται και συρρικνώνεται μέσα σε μια κοσμικοποιημένη δυτική κοινωνία. Για άλλους όμως το άγαλμα αυτό έφερνε ένα σημαντικό, ένα συγκλονιστικό μήνυμα. Αξίζει να μεταφέρω τη σχετική παράγραφο από το βιβλίο «Τι Έχει Κάνει ο Χριστιανισμός για Μας;» («What Has Christianity Ever Done for Us?») – έκδοση του 2005. «Αυτός ο Ιησούς απέρριπτε την ανθρώπινη δύναμη, έτσι όπως παρουσιαζόταν εκεί, ανάμεσα στα υπόλοιπα αγάλματα με όλο τον πλούτο και τη μεγαλοπρέπειά τους, και εμφανιζόταν αδύναμος και αβοήθητος. Ωστόσο, η παρουσία τέτοιας αδυναμίας ανάμεσα σε τόση ισχύ ήταν από μόνη της ένα είδος δύναμης. Έμοιαζε σαν μια δυνατή και συγκινητική απεικόνιση των αξιών που κήρυξε ο ίδιος ο Ιησούς, και που έφεραν κυριολεκτικά «τα πάνω κάτω». Αυτός ο Ιησούς –παρουσιασμένος απλά με το χαρακτηρισμό «Ο Άνθρωπος»– είχε πολλά να πει στους μοντέρνους ανθρώπους, είτε αυτοί ήταν χριστιανοί είτε όχι. Η δημιουργία και το στήσιμο του «Ecce Homo» –από έναν καλλιτέχνη που δεν ήταν ο ίδιος χριστιανός– και η συζήτηση που προκάλεσε δείχνουν τη δύναμη που διατηρεί ακόμη και σήμερα ο Χριστιανισμός στο χώρο της τέχνης». Κάποιος αγαπητός μου φίλος, πιστό μέλος της εκκλησίας, μου έκανε κάποια μέρα μια ερώτηση που με ξάφνιασε: «Άραγε το όνομα
“Χριστός” λέει σήμερα τίποτε σ’ έναν νέο άνθρωπο του καιρού μας;». Μα, αν υπάρχει μια εποχή όπου ο Χριστός «λέει» περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη σ’ έναν άνθρωπο, είτε αυτός είναι νέος είτε μεγαλύτερος, αυτή ασφαλώς είναι η δική μας. Αναρωτιέμαι μήπως στις εκκλησίες μας δεν παρουσιάζουμε πάντα έναν ολοκληρωμένο και διαχρονικό Χριστό˙ μήπως ο Χριστός που διδάσκουμε μοιάζει λίγο με τις απόμακρες βυζαντινές εικόνες... Πώς αλλιώς να ερμηνεύσει κανείς το γεγονός ότι ένας έξυπνος σύγχρονος άνθρωπος, μεγαλωμένος και γαλουχημένος με τις διδασκαλίες της εκκλησίας, εκφράζει τέτοιου είδους αμφιβολίες και τέτοιους προβληματισμούς... Δεν ξέρω αν έχετε δει ένα έργο με τη ζωή και τα πάθη του Χριστού, από εκείνα που δείχνει η τηλεόραση κάθε Μεγάλη Εβδομάδα. Στη σκηνή της Γεθσημανή έρχεται ο σατανάς και παρουσιάζει στον Κύριο άγριες σκηνές από τις σταυροφορίες κι από τους δύο παγκόσμιους πολέμους. «Αξίζει να πεθάνεις για τέτοια πλάσματα;» τον ρωτά. «Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής», απαντά ήρεμα ο Ιησούς, διώχνοντας μακριά τον πειραστή. Και στην τελευταία σκηνή του έργου, παρακολουθούμε μια παρέα παιδιών στη σημερινή εποχή που τρέχουν και παίζουν, κι ανάμεσά τους ένας όμορφος νεαρός με τζιν και μπουφάν όπως όλοι οι σημερινοί νέοι –ο ίδιος ηθοποιός που υποδύεται πιο πριν τον Χριστό– που συγκεντρώνει την αγάπη και την προσοχή όλων και τρέχει και παίζει κι αυτός με τα παιδιά! «Ιδού εγώ είμαι μεθ’ υμών πάσας τας ημέρας, έως της συντελείας των αιώνων». Όπως ακριβώς ένας αγαπημένος φίλος –και πολύ παραπάνω... Πολύ φοβάμαι ότι κάποιοι από τους «υιούς του αιώνος τούτου», που δεν έχουν και πολλή σχέση με τη χριστιανική πίστη, έχουν καταλάβει ορισμένες πλευρές της προσωπικότητας του Χριστού περισσότερο από αρκετούς χριστιανούς...
n
* Μπορείτε να διαβάσετε κείμενα του Στ. Κατσάρκα σε ποικιλία θεμάτων στο παρακάτω: https://www.nikites.eu/category/stefanoskatsarkas/ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 21
Η ΣΤΕΝΗ ΚΑΙ Η ΠΛΑΤΙΑ ΠΥΛΗ Η ιστορία μιας εικόνας ιαβάζουμε στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο και μοιράστηκε σε χιλιάδες αντίτυπα γύρω στο 7:13-14 τα εξής: «Μπείτε από τη στενή 1866, μαζί με ένα επεξηγηματικό φυλλάδιο. πύλη γιατί είναι πλατιά η πύλη κι ευρύ- Από τη Γερμανία, η εικόνα ταξίδεψε στην Ολχωρη η οδός που οδηγεί στο χαμό, και πολλοί λανδία, όπου μεταφράστηκε στα ολλανδικά και μπαίνουν απ’ αυτήν. Είναι στενή η πύλη και επίσης κυκλοφόρησε σε μεγάλο αριθμό αντιγεμάτη δυσκολίες η οδός που οδηγεί στη ζωή, τύπων. Ένας Άγγλος ιεροκήρυκας, ο Gawin και λίγοι είναι εκείνοι που τη βρίσκουν». Kirkham, την είδε στην Ολλανδία το 1868. Την Η θρησκευτική περιπλάνηση (η λέξη στα έδωσε για μετάφραση και τη μετέφερε στην ελληνικά είναι προσκύνημα, αλλά δεν εκφράζει Αγγλία. Όχι μόνο τυπώθηκαν δεκάδες χιλιάδες αυτό που θέλουμε να πούμε), δηλαδή η μετάβαση αντίτυπα στα αγγλικά, τόσο της εικόνας όσο και του ανθρώπου από μέρος σε μέρος και από του φυλλαδίου, αλλά ο Κίρκαμ ζήτησε και του περιπέτεια σε περιπέτεια στην πορεία του προς τη ζωγράφισαν σε μεγάλο μέγεθος, 3Χ4 μέτρα τον ουρανό, είναι μια εικόνα που βρίσκουμε και περιερχόταν τις πόλεις και τα χωριά της στην πορεία του «Αποδημητή» του Βουνιάνου, Αγγλίας κάνοντας παρουσιάσεις της εικόνας όπου παρακολουθούμε τον Χριστιανό να περνάει στην ύπαιθρο (συμμετείχε σε μια διακονία κηαπό ευχάριστες και δυσάρεστες εμπειρίες, μέχρι ρύγματος στην ύπαιθρο, την Open-Air Mission) να φτάσει στον ουρανό. Αυτή η περιπλάνηση και σε δημόσιους χώρους, όπου μαζευόταν είναι και το θέμα μιας λιθογραφίας, που έγινε κόσμος να τον ακούσει. Εκεί έδειχνε μία μία τις εξαιρετικά δημοφιλής στους ευαγγελικούς κύ- λεπτομέρειες της εικόνας και κήρυττε πάνω σε κλους και έλκει την καταγωγή της από τη Γερ- αυτές με απλό, σύντομο και εύληπτο τρόπο. Το μανία. Μια πιστή γυναίκα στη Στουτγάρδη, η εποπτικό μέσο ενίσχυε το κήρυγμά του. Μάλιστα, Σαρλότ Ράιλεν, που επιζητούσε μια πνευματική κάποια στιγμή ανακαλύπτοντας ότι η λιθογραφία αναζωογόνηση για τη χώρα της, σκέφτηκε να δεν είναι ολλανδική, αλλά γερμανικής καταγωγής, βάλει σε εφαρμογή το σχέδιό της να παραγγείλει πήγε στη Στουτγάρδη, γνωρίστηκε με την οικομια λιθογραφία με την στενή και πλατιά πύλη. γένεια της Ράιλεν και κήρυξε σε μεγάλα και Βασισμένη σε ένα παλαιότερο σχέδιο που βρήκε, ενθουσιώδη πλήθη. κάλεσε έναν χριστιανό ζωγράφο, τον Herr Η εικόνα παριστάνει δύο δρόμους, εκείνος Schacher, και του εξήγησε τι στα αριστερά είναι πλατύς, περΑπό τον ήθελε. Αυτός ζωγράφισε την εινάει από πλατιά πύλη και οδηγεί ΓΙΑΝΝΗ ΤΣΕΒΑ κόνα, η οποία λιθογραφήθηκε στην απώλεια, αφού στο μεταξύ
Δ
22 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Ένα Παράθυρο Ιστορίας Μαθαίνοντας απ’ το χτες και ζώντας το σήμερα...
Γερμανική έκδοση της λιθογραφίας. Δωρεά Στρατηγούλας Τσουκαλά ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 23
Σχολείο, η εκκλησία, διάφορα ιδρύματα για την ανακούφιση του πόνου, ένα γαλήνιο περιβάλλον που οδηγεί τελικά στον ουρανό, στην αιώνια ευδαιμονία. Όπως είπαμε, η εικόνα είχε μεγάλη διάδοση και τη χρησιμοποιούσαν στα Κυριακά σχολεία, σε κηρύγματα για τα παιδιά, σε κηρύγματα σε ανοιχτούς χώρους, ενώ όλοι μπορούσαν να την έχουν αναρτημένη στο σπίτι τους. Η λιθογραφία μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, και στα ελληνικά. Στο Ελληνικό Ιστορικό Ευαγγελικό Αρχείο την έχουμε σε αγγλική έκδοση του 19ου αιώνα, που βρισκόταν στο σπίτι του Θανάση και της Ειρήνης Μουγγρίδου, στην Πρίγκιπο, Αγγλική έκδοση της λιθογραφίας του 19ου αιώνα. το πανέμορφο νησί της θάΔωρεά Ειρήνης Μουγγρίδου λασσας του Μαρμαρά. Την υπάρχουν κτήρια, που στεγάζουν χαρτοπαίγνια, έχουμε και στα γερμανικά, δώρο της συνεργάκαπηλειά, πορνεία. Εντύπωση κάνει το γεγονός τιδάς μας Στρατηγούλας Τσουκαλά. ότι η εικόνα παριστάνει και κάποιον που χτυπάει Έχει κάτι να μας διδάξει η εικόνα των πιετο γαϊδουράκι του, και αυτός στην απώλεια τιστών της Γερμανίας, των αναμορφωμένων οδηγείται με τη βάναυση συμπεριφορά του. Στο της Ολλανδίας και των βικτοριανών Άγγλων βάθος εικονίζονται οι φλόγες της αιώνιας απώ- περιπλανώμενων ιεροκηρύκων του 19ου αιώνα; λειας. Κάθε στάση στην εικόνα συνοδεύεται Τι άλλο από το ότι η πλατιά οδός της αμαρτίας από τη βιβλική περικοπή, που μιλάει για το τι φέρνει στην απώλεια, ενώ η στενή πύλη της βλέπει κανείς. Δεξιά υπάρχει η στενή πύλη, πίστης στον Χριστό φέρνει στην αιώνια ζωή. από όπου περνούν λίγοι. Υπάρχει το Κυριακό
n
Το Ελληνικό Ιστορικό Ευαγγελικό Αρχείο είναι ένας οργανισμός που συγκεντρώνει, συντηρεί, καταλογογραφεί και αποδίδει στην επιστημονική και εκκλησιαστική κοινότητα όλα τα τεκμήρια παρουσίας της Διαμαρτυρόμενης εκκλησίας στην Ελλάδα και της Ελληνικής Διαμαρτύρησης σε όλο τον κόσμο. http://www.eiea.gec.gr/ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
Greek Evangelical Archive 24 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021
ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ
Αγαπητοί μας αδελφοί και φίλοι... Αν η χρονιά αυτή ήταν τόσο δύσκολη και για εσάς όσο υπήρξε για μένα, τότε υποθέτω ότι ανυπομονείτε πραγματικά για την Ημέρα των Ευχαριστιών και για τα Χριστούγεννα περισσότερο από ό,τι όλα τα προηγούμενα χρόνια. Τα τελευταία χρόνια χτυπηθήκαμε ιδιαίτερα από την πανδημία του κορωνοϊού, τις κοινωνικές αναταραχές και τις φυσικές καταστροφές. Η Ημέρα των Ευχαριστιών που γιορτάζεται στην Αμερική και ο εορτασμός των Χριστουγέννων αποτελούν ξεχωριστές στιγμές χαράς, καθώς συλλογιζόμαστε το μέγιστο δώρο του Θεού για εμάς, που είναι ο Υιός Του. Μέσω Εκείνου, μας προσφέρει τη σωτηρία και την ελπίδα για το μέλλον, ανεξάρτητα από τις συνθήκες που επικρατούν γύρω μας. Οι γιορτές αυτές μας δίνουν ακόμη την ευκαιρία να περνάμε λίγες μέρες με τα αγαπημένα μας πρόσωπα και να ανταλλάσσουμε τα παραδοσιακά δώρα. Δεν υπάρχει τίποτα πιο ευχάριστο από το να βλέπεις τα χαμόγελα στα πρόσωπα των παιδιών, καθώς παίρνουν κάποια δώρα που έχουν επιλεγεί ειδικά για αυτά. Αλλά η χαρά εκείνων που προσφέρουν τα δώρα ξεπερνά τη χαρά αυτών που τα παίρνουν. Κι αυτό οφείλεται, πιστεύω, στην αγάπη που υπάρχει στην καρδιά του δωρητή, καθώς δίνει το δώρο του. Φέτος, μπορείτε να νιώσετε τη χαρά αυτή, αλλά και να εκδηλώσετε την αγάπη σας σε κάποιο παιδί που έχει ανάγκη, προσφέροντάς του ένα Δέμα Αγάπης. Τα δέματα αυτά προσφέρονται μέσω της Ιεραποστολής μας κάθε Χριστούγεννα σε φτωχά παιδιά για την κάλυψη βασικών αναγκών τους. Κάθε δέμα περιέχει ρούχα, σχολικά είδη, ένα παιχνίδι ή ακόμη και μια Βίβλο εάν το παιδί δεν την έχει ήδη. Είναι μια παράδοση που ξεκίνησε πριν από σχεδόν 70 χρόνια, όταν προσφέραμε παπούτσια σε Ελληνόπουλα, που είχαν χάσει τα πάντα στον πόλεμο. Σήμερα, τα Δέματα Αγάπης προσφέρονται σε παιδιά όπως η Μαρία, η οποία προέρχεται από μια πολύ φτωχή οικογένεια που ζει σ’ ένα μικρό νησί στις Φιλιππίνες. Οι γονείς της δεν μπορούσαν να φροντίζουν τα παιδιά τους και υπήρξαν πολλές μέρες που η Μαρία δεν ήξερε αν θα είχε έστω λίγο φαγητό στο τραπέζι της οικογένειας. Χρειαζόταν απεγνωσμένα φαγητό και σχολικά ήδη, απαραίτητα και τα δύο για να έχει κάποια ευκαιρία για ένα καλύτερο μέλλον. Και το πιο σημαντικό, 26 | ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ ME TO XΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ είχε τόσο μεγάλη ανάγκη να ξέρει ότι ο Θεός την αγαπά. Χρειαζόταν ελπίδα στη ζωή της! Και επειδή βρέθηκε κάποιος να αναλάβει την υποστήριξή της, η ζωή της Μαρίας άλλαξε ριζικά. Όχι μόνο κάλυψε τις φυσικές της ανάγκες, αλλά βρήκε τον Σωτήρα της Ιησού Χριστό, το πιο μεγάλο απ’ όλα τα δώρα! Τα φετινά Χριστούγεννα, η Μαρία θα πάρει το ιδιαίτερο Δέμα Αγάπης μαζί με άλλα παιδιά στο νησί της. Χάρη στο δέμα αυτό θα ξέρει ότι είναι πρόσωπο αγαπητό και ότι υπάρχουν άνθρωποι που τη φροντίζουν και προσεύχονται γι’ αυτήν, πράγμα που την κάνει να θέλει να εργαστεί σκληρά ώστε να πετύχει στη ζωή της και να είναι χρήσιμη για τη δόξα του Θεού. Τώρα η Μαρία βρίσκεται σε καλό δρόμο και θα είναι το πρώτο μέλος της οικογένειάς της που θα καταφέρει να αποφοιτήσει από το λύκειο! Κάθε Δέμα Αγάπης κοστίζει για τον δωρητή 20 ευρώ, αλλά έχει μεγάλη αξία για κάθε παιδί που το παίρνει. Είναι κι αυτό ένας από τους πολλούς τρόπους για να εκδηλώσουμε την αγάπη του Χριστού σ’ εκείνους που δεν Τον έχουν γνωρίσει προσωπικά. Εφαρμόζουμε τα λόγια που είπε ο Ιησούς στους μαθητές Του: «Γιατί πείνασα, και μου δώσατε να φάω, δίψασα, και μου δώσατε να πιώ, ξένος ήμουν, και με περιμαζέψατε, γυμνός ήμουν, και με ντύσατε, αρρώστησα, και με επισκεφθήκατε, στη φυλακή ήμουν, και ήρθατε κοντά μου... Πραγματικά, σας λέω, καθόσον τα κάνατε αυτά σ’ έναν από τους αδελφούς μου αυτούς τους ασήμαντους, σ’ εμένα τα κάνατε» (Ματθαίος 25:35-40). Με το γράμμα μου αυτό θέλω να ευχαριστήσω όλους εκείνους που, εφαρμόζοντας τα λόγια αυτά του Κυρίου και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού, δείχνουν την αγάπη τους στα φτωχά παιδιά σε διάφορες φτωχές χώρες, μέσω της Ιεραποστολής μας. Εύχομαι ο Κύριος να σας ανταμείψει όλους για την αγάπη σας αυτή. Με την εν Χριστώ αγάπη μου, ο συνεργάτης σας στο έργο του Θεού,
Τάσος Ιωαννίδης ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 27
ME TO XΕΡΙ ΤΗ Σ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ
Τα φετινά Χριστούγεννα ας τα κάνουμε πραγματικότητα για όλους όσους βοηθούμε Carlos και ο Moisés στη Γουατεμάλα περνούν από Carlos τους χωματόδρομους της γειτονιάς τους, που είναι γεμάτοι σκουπίδια. Η κοινότητα βρέθηκε στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων διεθνώς, όταν τα νοσοκομεία τους χρειάστηκε να θάψουν δεκάδες αγνώστους, θύματα του κορωνοϊού. Δυστυχώς, ο θάνατος είναι μέρος της καθημερινότητας στην περιοχή εκείνη. Οι συμμορίες κακοποιών και οι έμποροι ναρκωτικών κάνουν υποχείριά τους τους τοπικούς άρχοντες, κάνοντας έτσι ακόμα δυσκολότερη τη ζωή. Ο μαζικός τάφος της χώρας βρίσκεται δίπλα στο τοπικό κέντρο της AMG, όπου πηγαίνουν τα δυο αυτά αδέλφια. Αυτή είναι η καθημερινή ζωή για αυτούς και τους φίλους τους. Ζουν με τη μητέρα τους σ’ ένα πολύ φτωχικό, νοικιασμένο Moisés σπίτι. Η γυναίκα αυτή επιβίωσε πουλώντας, εδώ και χρόνια, μικρά πλαστικά παιχνίδια στο δρόμο ή μπροστά στο σχολείο της Ιεραποστολής μας, το οποίο παρακολουθούν τα παιδιά της. Από τότε που ξέσπασε η πανδημία, δεν μπορούσε να εργαστεί λόγω του αποκλεισμού που επιβλήθηκε στη χώρα. Η οικογένειά αυτή, που ήδη αγωνιζόταν να εξασφαλίσει λίγα τρόφιμα και να πληρώνει τους άλλους λογαριασμούς, εκφράζει την ευγνωμοσύνη της στην AMG για την προμήθεια τροφίμων. Προσφέρουμε τρόφιμα και σε άλλες οικογένειες στην κοινότητά τους. Τα Χριστούγεννα, ακόμα και πριν από την πανδημία του κορωνοϊού, ήταν ήδη δύσκολα για την οικογένεια του Carlos και του Moisés. Το τελευταίο πράγμα που η μητέρα τους μπορούσε να σκεφτεί για φέτος ήταν η αγορά ενός χριστουγεννιάτικου δώρου. Ωστόσο, χάρη στην Ιεραποστολή μας, αυτά τα αδέρφια θα βρεθούν σε μια γιορτή, που δεν ήταν σίγουρο ότι θα γινόταν φέτος. Η πανδημία έχει επηρεάσει όλους μας σε κάποιο βαθμό, αλλά οι συνέπειές της είναι περισσότερο αισθητές στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Κάτι τόσο απλό, όπως η παροχή προστατευτικής
Ο
28 | ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ ME TO XΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ
μάσκας για τα παιδιά, είναι αδύνατη σε χώρες όπως η Γουατεμάλα, και τα περισσότερα παιδιά έχουν μείνει πολύ πίσω στις σπουδές τους. Πολλά από αυτά τα παιδιά θα αναγκαστούν να πάνε να δουλέψουν αντί να γυρίσουν στο σχολείο, όταν η ζωή μπει ξανά στον κανονικό ρυθμό της. Η AMG κάνει τεστ σε κάθε οικογένεια τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα και παρακολουθεί επίσης τη σχολική πρόοδο των παιδιών και την υγεία τους. Ακόμη και σε αυτές τις επικίνδυνες περιοχές της χώρας, πολλά παιδιά μένουν στο σπίτι μόνα τους, όσο οι γονείς τους εργάζονται. Οι άνθρωποι ζουν δύσκολα και τα Χριστούγεννα έρχονται! Παιδιά που υποστηρίζονται από την AMG ανυπομονούν πότε να φτάσει ο Δεκέμβριος. Κι αυτό, επειδή είναι ο μήνας που διανέμονται τα Δέματα Αγάπης! Εδώ και χρόνια, η Ιεραποστολή μας διοργανώνει χριστουγεννιάτικη γιορτή, κατά την οποία προσφέρονται τα Δέματα Αγάπης σε όλα τα παιδιά. Το περιεχόμενο των δεμάτων αποτελείται από είδη τελείως απαραίτητα για τα παιδιά, όπως ρούχα, παπούτσια, σχολικά ήδη, κουβέρτα ή σεντόνια, σαπούνι, βιταμίνες και, φυσικά, κάποιο χριστουγεννιάτικο δώρο! Στόχος μας φέτος είναι η κάλυψη των πιο βασικών αναγκών κάθε οικογένειας, όπως φαγητό, είδη υγιεινής, μάσκες, κουβέρτες και σχολικά είδη. Στη γιορτή, αφού διανέμουμε τα Δέματα Αγάπης στις οικογένειες, οι ντόπιοι συνεργάτες μας τους μιλάνε για το Ευαγγέλιο και τον Χριστό, που είναι η μεγαλύτερη πηγή ελπίδας για όλους μας. Η διανομή Δεμάτων Αγάπης είναι ένας προσιτός, από οικονομική άποψη, τρόπος για να βοηθήσουμε όσους έχουν μεγάλη ανάγκη, εκδηλώνοντας έτσι την αγάπη του Χριστού με πολύ χειροπιαστό τρόπο και φέρνοντας ανακούφιση και χαρά σε οικογένειες που έχουν ανάγκη την περίοδο των γιορτών. Ευχαριστούμε και δοξάζουμε τον Θεό που μας δίνει την ευκαιρία αυτή, αλλά και τη χαρά να βοηθάμε τους συνανθρώπους μας. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 29
ME TO XΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ
Παρά την πανδημία, γιορτάζουμε...
Δέματα Αγάπης!
ι περιορισμοί που επέβαλαν οι χώρες εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού έχουν προκαλέσει εμπόδια για το πρόγραμμα Δεμάτων Αγάπης της AMG φέτος. Ωστόσο, κάθε Κέντρο Ανάπτυξης Παιδιών της Ιεραποστολής μας έχει βρει δημιουργικές εναλλακτικές λύσεις για τα παραδοσιακά εορταστικά προγράμματα, που πολλά παιδιά και οι οικογένειές τους περιμένουν κάθε χρόνο. Ενώ κάθε Κέντρο Ανάπτυξης γιορτάζει κάπως διαφορετικά από κάποιο άλλο, όλα δίνουν έμφαση στο φαγητό και στο εορταστικό πρόγραμμα, στη διασκέδαση και, το πιο σημαντικό, στο ευαγγέλιο. Η Ιεραποστολή μας χρησιμοποιεί τα Δέματα Αγάπης ως ευκαιρία για να μεταδώσει τις αλήθειες του ευαγγελίου και να γιορτάσει τα Χριστούγεννα με τα παιδιά, τους γονείς και τα μέλη της κοινότητας για πρώτη φορά, ή μ’ έναν καινούριο τρόπο. Ακόμα και τώρα με την πανδημία, ο αντίκτυπος διανομής Δεμάτων Αγάπης φέτος είναι κάτι που θα παραμείνει.
Ο
ΓΟΥΑΤΕΜΑΛΑ: Τα Δέματα Αγάπης στα κέντρα μας στη Γουατεμάλα περιλαμβάνουν συνήθως τρόφιμα και άλλα χρήσιμα είδη για τα παιδιά. Φέτος σκοπεύουμε να βάλουμε και μάσκες για κάθε παιδί και την οικογένειά του. Οι μάσκες αυτές δεν θα τους προστατεύσουν μόνο από τη διάδοση του ιού, αλλά θα δώσουν στις οικογένειές τους και τη δυνατότητα να βγουν από τα σπίτια τους και να πάνε σε χώρους όπου οι μάσκες είναι υποχρεωτικές.
ΟΥΓΚΑΝΤΑ: Στην Ουγκάντα προσαρμόζουμε το περιεχόμενο των δεμάτων ειδικά για κάθε παιδί. Ενώ το προσωπικό δεν είναι ακόμα σίγουρο ποια θα είναι η διαδικασία για τη διανομή των δεμάτων, τα παιδιά θα πάρουν χρήσιμα δώρα όπως σεντόνια, ρούχα, σακίδια ή κουβέρτες. 30 | ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ ME TO XΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ
ΤΑΪΛΑΝΔΗ: Τα κέντρα στην Ταϊλάνδη σχεδιάζουν να οργανώσουν τη συνηθισμένη μεγάλη γιορτή τους με χορωδιακούς ύμνους, παιχνίδια, παρουσίαση ταλέντων και με κήρυγμα. Τους προσφέρεται γεύμα και διανέμονται τα δέματα. Εάν δοθεί η δυνατότητα, θα προσκληθούν και τα μέλη των οικογενειών των παιδιών, καθώς και άλλα άτομα από την κοινότητα.
ΦΙΛΙΠΠΙΝΕΣ: Οι συνεργάτες μας στις Φιλιππίνες έχουν καταστρώσει τρία σχέδια διανομών για φέτος, βάζοντας τον Χριστό στο κέντρο κάθε σχεδίου. Σε ορισμένες περιοχές, οι γονείς θα έρθουν σε ομάδες των δέκα ατόμων για να πάρουν τα δέματα για τα παιδιά τους, να πουν τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα και να προσευχηθούν. Σε άλλες περιοχές, τα μέλη του προσωπικού μας θα παραδίδουν δέματα από πόρτα σε πόρτα, ενώ θα τραγουδούν τα κάλαντα και θα προσεύχονται με κάθε οικογένεια. Για τα υπόλοιπα κέντρα, μια ομάδα γονέων θα φέρει δέματα σε άλλη ομάδα, ενώ θα τραγουδούν και θα προσεύχονται μαζί, και η ομάδα θα παίρνει τα δέματα θα κάνει το ίδιο για μια άλλη ομάδα.
ΠΕΡΟΥ: Το προσωπικό μας στο Περού σχεδιάζει να συμπεριλάβει σε κάθε δέμα ένα ολόκληρο κοτόπουλο, λαχανικά και όσπρια, τρόφιμα που θα δοθούν σε κάθε σπίτι.
ΜΠΑΝΓΚΛΑΝΤΕΣ: Το πρόγραμμα στο Μπαγκλαντές θα λειτουργήσει κανονικά όπως κάθε χρόνο με μικρές προσαρμογές. Η εορταστική εκδήλωση θα είναι ίδια, αλλά τα παιδιά θα τηρήσουν τις απαραίτητες κοινωνικές αποστάσεις.
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 31
ME TO XΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ
Η προσφορά δώρου είναι ένα δώρο για τον δωρητή! Μια μαρτυρία Marie Joe είναι ένα 12χρονο κορίτσι που προέρχεται από μια πολύ φτωχή οικογένεια και ζει μαζί με τα δύο αδέλφια της στο ορφανοτροφείο Σπίτι της Ελπίδας, που διευθύνεται από την AMG στις Φιλιππίνες. Οι γονείς της Marie Joe χώρισαν και είναι άγνωστο πού μένει η μητέρα της. Ο πατέρας της είναι οδοκαθαριστής και ψάχνει στα σκουπίδια για να βρει πράγματα να πουλήσει. Η Marie Joe και τα αδέρφια της ήταν σοβαρά υποσιτισμένοι, πριν έρθουν στο Σπίτι της Ελπίδας. Εδώ ζουν για τέσσερα χρόνια και τώρα είναι υγιείς και ακμαιότατοι! Η Marie Joe θέλησε να δώσει τη μαρτυρία της για το πόσο σημαντική υπήρξε γι’ αυτήν η παραμονή της στο Σπίτι της Ελπίδας και τα δέματα αγάπης που έχει πάρει. Γράφει λοιπόν: Πραγματικά, η δυνατότητα να δίνει κάποιος είναι ένα δώρο Θεού που προσφέρουν οι άνθρωποι για να δείξουν τη χάρη του Θεού και να ευεργετήσουν συνανθρώπους τους που βρίσκονται σε ανάγκη. Έχω ευεργετηθεί για πολλά χρόνια από φιλεύσπλαχνους υποστηρικτές που πρόσφεραν με αυτοθυσία στο πρόγραμμα Δεμάτων Αγάπης, επηρεάζοντας πάρα πολύ τη ζωή μου. Η αγάπη που μου έχουν δείξει με βοήθησε να συνειδητοποιήσω ότι είμαι ένα σπουδαίο, ένα σημαντικό πρόσωπο. Παίρνω πράγματα που δεν είχα ποτέ πριν και νιώθω πολύ ευλογημένη. Τα Δέματα Αγάπης με δίδαξαν να είμαι ευγνώμων πάντοτε και για όλα. Ο Δεκέμβριος είναι ένας από τους πιο συναρπαστικούς μήνες για μένα, αλλά και για πολλά άλλα παιδιά εδώ στο Σπίτι της Ελπίδας. Τον περιμένουμε πάντοτε με ανυπομονησία! Είναι τόσο όμορφο να έχεις ένα καινούριο φόρεμα, καινούρια παπούτσια και τόσα άλλα πράγματα που τα χρειαζόμαστε! Η προσευχή μου είναι να είμαι κι εγώ σε θέση κάποια μέρα να δείξω την ίδια ευσπλαχνία, που μου δείχνουν άλλοι τώρα που έχω ανάγκη. Προσεύχομαι να δίνει ο Θεός υγεία σ’ εσάς και στην οικογένειά σας τώρα και πάντοτε. Εύχομαι να έχετε πλούσιες τις ευλογίες του Θεού, καθώς γίνεστε τόσο μεγάλη ευλογία για μένα και για άλλα παιδιά. - Marie Joe
Η
n 32 | ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ
O σκοπός της ιεραποστολής μας είναι: ❉ Να δώσει σε κάθε άνθρωπο στη γη τουλάχιστον μια ευκαιρία να καταλάβει και ν’ ανταποκριθεί στο Ευαγγέλιο. ❉ Να εκφράσει την ευσπλαχνία του Χριστού στις φυσικές ανάγκες του ανθρώπου σ’ όλο τον κόσμο με τις ευκαιρίες και τα μέσα που δίνει ο Κύριος. ❉ Να υπηρετήσει την ηγεσία της τοπικής εκκλησίας, να ενημερώσει και να ενθαρρύνει το λαό του Θεού στην παγκόσμια ευθύνη του.
H A.M.G (Advancing the Ministries of the Gospel, που σημαίνει: Αναπτύσσοντας τις Διακονίες του Ευαγγελίου), είναι μια παγκόσμια χριστιανική ιεραποστολική οργάνωση με ιδρυτή της τον Σπύρο Ζωδιάτη. Το έργο της μέχρι σήμερα είναι ενεργό σε πολλές χώρες του κόσμου, με ένα βασικό διπλό σκοπό: Την κάλυψη των φυσικών, αλλά και πνευματικών αναγκών των ανθρώπων. Φροντίζει για την παροχή τροφής, ενδυμασίας, ιατρικής περίθαλψης και μόρφωσης στους ανθρώπους, πράγματα που είναι απόλυτα αναγκαία για το σώμα και τη διάνοιά τους. Όμως, εμείς οι χριστιανοί ξέρουμε πως ο κάθε άνθρωπος, πέρα από το σώμα και το νου, έχει κι ένα πνεύμα, για τη λύτρωση του οποίου ήρθε στον κόσμο, σταυρώθηκε κι αναστήθηκε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός. Έτσι, με τη βοήθεια του Θεού και την ηθική και υλική συμπαράσταση των χριστιανών, η ιεραποστολή μας κάνει ό,τι μπορεί για την πραγμάτωση του διπλού αυτού σκοπού σ’ όλο τον κόσμο, ανεξάρτητα από φυλή, γλώσσα ή θρήσκευμα, γιατί όλοι έχουν φυσικές ανάγκες και όλοι χρειάζονται τον Χριστό και τη σωτηρία που Αυτός παρέχει.
Γράψτε μας Όσοι θέλετε να συνεργαστείτε μαζί μας, ενισχύοντάς μας με τακτικές ή έκτακτες εισφορές για τη συνέχιση και την επέκταση του φιλανθρωπικού κι ευαγγελιστικού έργου της ιεραποστολής μας (όταν καλυφθούν οι ανάγκες ενός προγράμματος, οι δωρεές προωθούνται σε άλλα προγράμματα της Ιεραποστολής μας), παρακαλούμε γράψτε μας στις παρακάτω διευθύνσεις: Αμερική/Καναδάς: “The Voice of the Gospel” A.M.G. International, P.O. Box 22000, Chattanooga, Tenn. 37422, U.S.A. Αυστραλία: AMG International “The Voice of the Gospel”, c/o Milton Kalogeropoulos, 1 Miowera Green Greensborough Vic. 3088., AUSTRALIA Γερμανία: Spyridon Kounouslis, Neckarstr 59, Esslingen 73728, Deutschland, Tel.: 071132099857 Commerzbank IBAN DE25611400710823286000 Ελλάδα και υπόλοιπες χώρες: A.M.G. Σπορέας: Aρ. λογ.: EUROBANK 0026.0040.61.0200212895 IBAN: GR 5402 6004 00000 6102 0021 2895 Αρ. λογ.: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 5144-046244-761 ΙΒΑΝ: GR22 0172 1440 0051 4404 6244 761 Αρ. λογ.: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 177/480039-71 ΙΒΑΝ: GR75 0110 1770 0000 1774 8003 971 Τ.Θ. 254, 194 00 Κορωπί, τηλ. 210-4834214, fax: 210-6627506
Η ΓΛΩΣΣΑ
Μια επαναλαμβανόμενη ιστορία (B΄)
ια πέτρα που κυλάει δεν μαζεύει λόγια έχουνε χάρη· ενώ τα χείλη του ανόητου βρύα ή άλλα μικρά χόρτα, αλλά μια θα τον καταστρέψουν. Αρχίζει λέγοντας ανοηιστορία που επαναλαμβάνεται προ- σίες και τελειώνει λέγοντας πράγματα τρελά. σθέτει κάτι καινούριο κάθε φορά που τη λέμε. Όταν αρχίσει, δε λέει να σταματήσει!» (ΕκΚάθε φορά που την επαναλαμβάνουμε, κάτι κλησιαστής 10:12-14). προσθέτουμε σ’ αυτήν και κάτι αφαιρούμε, Πόσο συχνά ψάλλουμε με αίσθημα οίκτου μέχρι που να ξεφύγει τελείως από την αλήθεια. για τους εαυτούς μας: «Ω, τι αχρείαστο πόνο Λίγο κουτσομπολιό ξεκινάει μ’ έναν ψίθυρο, κουβαλάμε μέσα μας...» - (παλιός ξένος μετά διογκώνεται και εξελίσσεται σε ορυμαγδό ύμνος). Κάποιος θα έπρεπε να γράψει έναν και σύγχυση, με αποτέλεσμα η καρδιά κάποιου στίχο για τον αχρείαστο και άσκοπο πόνο που ή κάποιων να πικραθεί και να πονέσει. Ας προκαλούμε στους άλλους, όταν τους πλημην εκπλησσόμαστε, όταν ο Λόγος του Θεού γώνουμε ψυχικά και τους τραυματίζουμε με μάς λέει: «Μες στην πολυλογία δεν λείπει η τη γλώσσα μας. Να σημειώσουμε εδώ και αμαρτία, μα όποιος τη γλώσσα του κάτι για την απρόσεκτη γλώσσα, Του LEONARD δαμάζει είναι σοφός» (Παροιμίες που χρησιμοποιούν κάποτε και οι RAVENHILL 10:19). Ή «Στο στόμα του σοφού τα εργάτες του ευαγγελίου από τον
M
34 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
άμβωνα, ώστε να είναι πιο προσεκτικοί. Δεν είναι σπάνιες οι φορές που βγαίνουν από το στόμα τους λόγια που δεν στηρίζονται και δεν μπορούν να δικαιολογηθούν από την Αγία Γραφή! Μίλησα πρόσφατα μ’ έναν πρώην διάσημο επαγγελματία ποδοσφαιριστή, που είναι τώρα ευαγγελιστής και είναι πολύ ευσεβής άνθρωπος. Έκλαψε καθώς μου έλεγε για τις συκοφαντίες και τις ειρωνείες που ειπώθηκαν εναντίον του από κάποιους χριστιανούς. Μου είπε με δάκρυα στα μάτια του: «Κύριε Ravenhill, έχουν δολοφονήσει τον χαρακτήρα μου...». Του απάντησα: «Φίλε, βρίσκεσαι σε αυταπάτη, όπως και πολλοί άλλοι χριστιανοί. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μπορέσει να δολοφονήσει τον χαρακτήρα σου. Ο πραγματικός χαρακτήρας σου είναι αυτός που μόνο ο Θεός ξέρει. Αυτό που οι άνθρωποι πιστεύουν πως είσαι είναι φήμη. Μπορεί όσοι είπαν ψέματα σε βάρος σου, όσοι σε δυσφήμησαν, να έχουν καταστρέψει τη φήμη σου και να σου στέρησαν τη δυνατότητα να γίνεις δεκτός σε άμβωνες, αλλά ένα πράγμα να ξέρεις και να μην το ξεχάσεις ποτέ: Ο μόνος που μπορεί να καταστρέψει τον χαρακτήρα σου είσαι εσύ. Ο Θεός δεν ακούει κουτσομπολιά. Κρίνει αυτό που ξέρει. Κι ο μόνος που μπορεί να σε μειώσει ή να σε ανεβάσει στην εκτίμηση του Θεού είσαι εσύ κι αυτό μπορεί να γίνει με την υπακοή σου ή την ανυπακοή σου σ’ Αυτόν». Κι αυτό που είπα στον άνθρωπο αυτόν ισχύει και για σένα που διαβάζεις το άρθρο αυτό.
Καρποί της γλώσσας Είναι οι σημερινοί χριστιανοί πιο προχωρημένοι πνευματικά απ’ ό,τι ήταν οι χριστιανοί της Κορίνθου στην αρχέγονη Εκκλησία; Εκείνοι δεν είχαν στις μέρες τους τη Βίβλο ώστε να τη διαβάσουν, ωστόσο ο απ. Παύλος τούς έγραψε με θάρρος: «Φοβάμαι μήπως υπάρ-
χουν έριδες, ζηλοτυπίες, θυμοί, φατριασμοί, αλληλοκατηγορίες, ψιθυρισμοί, αλαζονείες, ακαταστασίες» (Β΄ Κορινθίους 12:20). Όλα αυτά είναι καρποί της γλώσσας. Προτού προχωρήσουμε, σε καλώ να φτιάξεις κι εσύ τη δική σου λίστα αυτοεξέτασης. Έχεις πάρει μέρος σε ανώφελες, ανόητες συζητήσεις, προσπαθώντας μόνο να γίνει δεκτή η δική σου γνώμη; Γιατί πολύ συχνά κερδίζουμε μεν τη συζήτηση, αλλά χάνουμε τον φίλο. Ο απ. Παύλος έγραψε στην επιστολή του ότι μεταξύ αυτών των καθ’ ομολογία χριστιανών της Κορίνθου υπήρχαν διαμάχες, ζήλιες, θυμοί, διαφωνίες, συκοφαντίες, κουτσομπολιά, αλαζονεία και ακαταστασίες. Μετά από τον Ιησού Χριστό, πιστεύω ότι ο απ. Παύλος ήταν ο μεγαλύτερος κήρυκας του ευαγγελίου που έζησε ποτέ. Αλλά όταν έγραψε στους Κορινθίους, είπε: «Γι’ αυτό κι εγώ, αδελφοί, όταν ήρθα σ’ εσάς, ήρθα κηρύττοντας το σωτήριο έργο του Θεού, χωρίς επίδειξη ρητορικής τέχνης ή σοφίας. Γιατί δε θεώρησα σωστό, όσο ήμουν μεταξύ σας, να αποβλέψω σε οτιδήποτε άλλο, παρά μονάχα στον Ιησού Χριστό, και μάλιστα σταυρωμένο. Γι’ αυτό και ήρθα κοντά σας εγώ μ’ ένα έντονο συναίσθημα αδυναμίας και φόβου και τρόμου» (Α΄ Κορινθίους 2:1-3). Τα λόγια αυτά δεν μοιάζουν να τα λέει ένας άνθρωπος του αναστήματος του απ. Παύλου, που τον φανταζόμαστε αρματωμένο με όλη την πανοπλία του Θεού και που γκρέμιζε οχυρά, τρέποντας τον διάβολο σε φυγή. Και συνεχίζει παρακάτω στο εδάφιο 4: «Kαι το θέμα μου και το κήρυγμά μου δε στηρίχτηκαν σε πειστικά επιχειρήματα ανθρώπινης σοφίας...». Αμφιβάλλω αν ο απ. Παύλος ήταν συναρπαστικός ρήτορας όταν κήρυττε, που να εντυπωσίαζε με λόγια περίτεχνα. Η αποστολή του ήταν να δοξάζει τον ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 35
Κύριό του Ιησού Χριστό. Αν κηρύττουμε κι οι ισχύει και για τα αισχρόλογα και την άσκοπη άνθρωποι θυμούνται εμάς κι όχι τον Χριστό φλυαρία ή τους σαχλούς αστεϊσμούς, που που κηρύττουμε, σημαίνει ότι έχουμε αποτύχει. δεν έχουν θέση μεταξύ σας...» (Εφεσίους Ο απ. Παύλος λέει ότι το κήρυγμά του δεν 5:4). Έχω ακούσει ιεροκήρυκες να μιλούν έγινε με πειστικά λόγια σοφίας, «αλλά στην μεταξύ τους και ν’ αρχίζουν να αστειεύονται απόδειξη του Πνεύματος και των θαυμα- μέχρι τέτοιου σημείου, που ξεπερνούν κάθε τουργικών ενεργειών του». Δεν ξόδεψε χρόνο, όριο λέγοντας αισχρά ανέκδοτα. Και στην όπως κάποιοι ιεροκήρυκες, για να βρει τις προσπάθειά τους να πει ο ένας μετά τον άλλο πιο εντυπωσιακές και φανταχτερές λέξεις, ή το πιο χυδαίο ανέκδοτο, γίνονται τελείως τις πιο «συγκινητικές», θα μπορούσαμε ίσως αποκρουστικοί. Κι εμένα μου αρέσει το χινα πούμε, για να εντυπωσιάσει το ακροατήριό ούμορ, αλλά όχι η βλακεία, η βρομιά ή η του. Το μοναδικό του μέλημα ήταν να προβάλλει τον Ιησού Χριστό μόνο, « κι Αυτόν σταυρωμένο! νομίζει πως είναι θρήσκος, αλλά δε Δεν υπήρχε τίποτα επιπόλαιο ή απερίσκεπτο χαλιναγωγεί τη γλώσσα του εξαπατώντας σ’ αυτά που είπε, και σίέτσι τον εαυτό του, αυτού του ανθρώπου γουρα τίποτα ανόητο. η θρησκεία είναι κούφια.» Ο απ. Παύλος μάς (Ιάκωβος 1:26) προειδοποιεί: «Ν’ αποβάλετε, σε σχέση με τον προηγούμενο τρόπο ζωής σας, τον παλιό εαυτό σας... Kαι επιπλέον χοντροκομμένη πλάκα. Δυστυχώς όμως πόσα να ανανεώνεστε με την ενέργεια του Πνεύ- ανόητα πράγματα ακούγονται από πολλούς! ματος στον τρόπο σκέψης σας, και να ντυθείτε Ο δρ. Τόζερ συνήθιζε να μου λέει: «Len, να τον καινούριο άνθρωπο, που δημιουργήθηκε είσαι πολύ προσεκτικός. Ποτέ, μα ποτέ να σύμφωνα με το σχέδιο του Θεού, με βάση τη μην παίρνεις επιπόλαια τον διάβολο και να δικαιοσύνη και την αγιότητα που πηγάζουν μη λες κανένα αστείο για την κόλαση». Βέβαια, από την αλήθεια. Γι’ αυτό ακριβώς, αφού ο διάβολος δεν είναι παντοδύναμος, αλλά απορρίψετε εντελώς το ψέμα, να μιλάτε ο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι πολύ ισχυρός. καθένας σας την αλήθεια με τον διπλανό του, Δυστυχώς, συχνά μερικοί χριστιανοί παίρνουν καθότι είμαστε μέλη του ίδιου σώματος... πολύ επιπόλαια το βασίλειο του σκότους και Κανένας άπρεπος λόγος να μη βγαίνει από μιλούν επιπόλαια γι’ αυτό, σαν να αντιμετωτο στόμα σας, αλλά μόνο καλός που να συ- πίζουν το όλο θέμα ως ασήμαντο. (Διαβάστε ντελέσει στην κάλυψη μιας ανάγκης, με σκοπό σχετικά Ιούδας εδ. 9). να ωφελήσει εκείνους που ακούνε... Κάθε Το 3ο και τελευταίο μέρος πικρία και θυμός και οργή και αγενής ομιλία στο επόμενο τεύχος... και βλασφημία να εξαλειφθεί από σας, μαζί Μετάφραση: με κάθε άλλη κακία» (Εφεσίους 4:22-31). Συμεών Α. Ιωαννίδης Ο απ. Παύλος ακόμη μας προτρέπει: «Tο ίδιο
Aν κανείς από ανάμεσά σας
36 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Η Ελπίδα δεν γνωρίζει εμπόδια! Πολλοί και διαφορετικοί συνάνθρωποί μας χρειάζονται Ελπίδα! Δηλαδή, προστασία, φαγητό και όλων των ειδών τη βοήθεια που μπορούμε να τους δώσουμε! Μπορεί να είναι συνέλληνες, γείτονες, πρόσφυγες, ρομά, ξένοι, άνδρες, γυναίκες, παιδιά, φίλοι μας, ή κάποιοι άγνωστοι, στην άλλη μεριά της γης! Ο κόσμος μας χρειάζεται το καλό όσο ποτέ άλλοτε! Βέβαια, το καλό προϋποθέτει και απαιτεί κόπο, χρόνο και, πολύ συχνά, χρήματα! Με δύο λόγια, προσωπικό ξόδεμα! Καμιά φορά το καλό είναι λεκτικό, αλλά τις περισσότερες φορές είναι εργασία! Συμπεριλαμβάνει την κούραση και ίσως την απογοήτευση! Στην Αγία Γραφή μάς λέει: «Κι όταν κάνουμε το καλό, ας μην αποκάμουμε. Γιατί, αν αντέξουμε ως το τέλος, θα θερίσουμε τον καρπό στον κατάλληλο καιρό. Όσο έχουμε, λοιπόν, ακόμα την ευκαιρία, ας κάνουμε το καλό σε όλους, και κυρίως σ’ αυτούς που έχουν την ίδια πίστη μ’ εμάς.» (Γαλάτας 6:9-10) Μερικές φορές, βέβαια, μας ενοχλεί κάποια αδικία και δεν κάνουμε το καλό. Άλλες φορές, μας κυριεύουν ιδέες, σκέψεις και προβληματισμοί για το αν πρέπει να κάνουμε κάτι και επίσης, για το αν, τελικά, θα είμαστε εμείς αυτοί που θα κάνουμε το καλό! Μας εξηγεί λοιπόν απλά και καθαρά στην Επιστολή Ιακώβου 4:17: «Όποιος, λοιπόν, ξέρει να κάνει το καλό και δεν το κάνει, αμαρτάνει.» Ας αδράξουμε λοιπόν, όσο μπορούμε, την «ευκαιρία» (Γαλάτας 6:10α) και ας δώσουμε Ελπίδα στους συνανθρώπους μας, επειδή «Είμαστε δημιούργημα του Θεού, ο οποίος δια του Ιησού Χριστού μάς έκανε καινούριους ανθρώπους, για να μπορούμε να κάνουμε καλά έργα, που τα προετοίμασε ο Θεός, για να είναι μ’ αυτά γεμάτη η ζωή μας.» (Εφεσίους 2:10) Επίσης, υπάρχει Ελπίδα να δουν τον Θεό μέσα από τα έργα μας, εφόσον λάμψει το δικό μας φως! «Έτσι να λάμψει και το δικό σας φως μπροστά στους ανθρώπους, για να δουν τα καλά σας έργα και να δοξολογήσουν τον ουράνιο Πατέρα σας.» (Ματθαίος 5:16) Ελπίδα όμως έχουμε και εμείς, επειδή μπορούμε να κάνουμε το καλό, «όσο έχουμε, λοιπόν, ακόμα την ευκαιρία»! (Γαλάτας 6:10α) n
Του ΘΟΔΩΡΗ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 37
Σήμερα... το αύριο δεν σου ανήκει Ζούσαν στην ίδια γειτονιά. Ήταν μάλιστα και συγγενείς μακρινοί. Φοιτούσαν στο ίδιο Γυμνάσιο και κάποιες φορές συναντιoύνταν σε γιορτές και επετείους, σε φιλικά και συγγενικά σπίτια. Στις συναθροίσεις, ερχόταν με τους γονείς του, μάλιστα φαινόταν ότι είχε και μεταφυσικές ανησυχίες. Όταν αποφοίτησε από το Γυμνάσιο, άρχισε να εργάζεται και σταμάτησε να έρχεται στην εκκλησία, ίσως για την «αισχύνη του κόσμου». Εκείνη συνέχισε τις σπουδές της. Αργότερα απέκτησαν οικογένειες, άλλαξαν και τόπο διαμονής και κάθε επαφή μεταξύ τους, για πολλά χρόνια, διακόπηκε. Μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα, σε μια εκδήλωση που είχε η νεολαία της εκκλησίας, ξανασυναντήθηκαν. Η χαρά και των δύο ήταν έκδηλη. Θυμήθηκαν τις «παλιές καλές μέρες» και τότε εκείνη του είπε: «Σήμερα ο Θεός σού δίνει άλλη μια ευκαιρία, για να κάνεις το αποφασιστικό βήμα της πίστης. Το αύριο δεν μας ανήκει. Δεν είναι δικό μας...». Εκείνος συμφώνησε. Έπειτα από πολύ λίγο χρονικό διάστημα, έμαθε ότι είχε ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα και ήταν στο νοσοκομείο. Πήγε και τον επισκέφθηκε. Ήταν, δυστυχώς, σε αφασία. Συζητώντας με τον πατέρα του, της είπε: «Σήμερα η επιστήμη κάνει θαύματα. Πιστεύω ότι θα συνέλθει». Βέβαια, ο Θεός χρησιμοποιεί πολλούς τρόπους για να κάνει ένα θαύμα. Και ένας είναι και η ιατρική. Δυστυχώς όμως, η ιατρική αυτό που έκανε για εκείνον ήταν να τον βοηθήσει να ανακτήσει τις βασικές λειτουργίες του οργανισμού του. Ποτέ δεν ανέκτησε τη μνήμη του. Ήταν σαν νήπιο. Η γυναίκα του ξέχασε τα δικά της «θέλω» και με αυταπάρνηση μεγάλωσε τα δύο τους παιδιά και φρόντισε με πολλή στοργή τον σύζυγό της. Ήταν πραγματική ηρωίδα. Ακόμη και τώρα, όταν τον θυμάται, νιώθει μελαγχολία. Αναρωτιέται αν, από την τελευταία τους συνάντηση μέχρι το δυστύχημα, έκανε το αποφασιστικό βήμα της πίστης. Αγαπητέ αναγνώστη, εσύ που διαβάζεις αυτό το αληθινό γεγονός, μάθε ότι το «σήμερα» είναι η λέξη της Χάρης. Ο χρόνος φεύγει πολύ γρήγορα και ο άνθρωπος με μεγάλα, με πολύ μεγάλα βήματα τρέχει προς το τέλος. Οι στατιστικές αναφέρουν ότι κάθε μέρα εκατόν δέκα (110) χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν. Εκατόν δέκα χιλιάδες, πλούσιοι – φτωχοί, επιστήμονες – αγράμματοι, νέοι – γέροι, άνδρες – γυναίκες, μια ολόκληρη πόλη αφήνει τον κόσμο αυτό και πηγαίνει στην αιωνιότητα. Ας προσέξουμε. Ο χρόνος που ζούμε είναι αβέβαιος: Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς θα τελειώσει η επίγεια πορεία του καθενός μας. Ο Κύριος σήμερα σου δίνει άλλη μία ευκαιρία για να κάνεις το αποφασιστικό βήμα της πίστης. Χτυπάει και τη δική σου πόρτα της καρδιάς και θέλει να αποκτήσει μαζί σου μια σχέση ζωής. Είναι ο Μόνος που μπορεί να σε σώσει. Να πάρει όλες τις ενοχές, τα βάρη, τις πικρίες, τις πληγές... Αν Του ανοίξεις την πόρτα της καρδιάς σου, θα ’ρθεί και θα «δειπνήσει μαζί σου». Θα νιώσεις την πραγματική χαρά της σωτηρίας. Αν σήμερα δεχθείς την πρόσκληση, θα είσαι πραγματικά ελεύθερος, δικαιωμένος, λυτρωμένος. Σήμερα... το αύριο δεν σου ανήκει, δεν είναι δικό σου... Ο Λόγος του Θεού μάς προειδοποιεί: «Ναι, τώρα είναι καιρός της Χάρης, τώρα είναι Της ΧΑΡΟΥΛΑΣ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ η ημέρα της σωτηρίας» (Β΄ Κορ. 6:2). Μην αφήσεις αυτή την ευκαιρία να Εκπαιδευτικού πάει χαμένη. n 38 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 39
Ολυμπιακοί αγώνες 2020 και εμείς
έρασαν ήδη μερικοί μήνες από τη στιγμή τας ασταμάτητα. Με αυτό τον τρόπο έδιναν την που έπεσε η αυλαία της τέλεσης των εντύπωση μιας θερμής υποδοχής. Επιπλέον, Ολυμπιακών Αγώνων 2020. Όπως είναι φρόντισαν να υπάρχει ποικιλοχρωμία στα καθίγνωστό, οι αγώνες αυτοί ήταν προγραμματισμένοι σματα στις εξέδρες του γηπέδου με τέτοιο τρόπο, να εκτελεστούν πέρυσι, το 2020, λόγω όμως ώστε όταν η εικόνα λαμβανόταν από μακριά, της πανδημίας του covid-19 αναβλήθηκαν για ως πρώτη εντύπωση στα εκατομμύρια των τηφέτος. Και φέτος όμως υπήρξε έντονος προ- λεθεατών που παρακολουθούσαν εκείνη την βληματισμός, ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες ώρα την τελετή να δημιουργείται η ψευδαίσθηση πριν από την έναρξή τους, αν έπρεπε ή όχι να ότι υπήρχε πολύς κόσμος στο γήπεδο. γίνουν τελικά ή να αναβληθούν. Ο φόβος ήταν Δεν ήταν όμως μόνο σε αυτά τα σημεία ιδιμήπως γίνει μεγάλη διασπορά του κορονοϊού αίτερα εντυπωσιακή η επινοητικότητα των Ιαλίγο πριν ή κατά τη διάρκειά τους και το όλο πώνων. Ήταν και στη μορφή που έδωσαν στον πρόγραμμα καταλήξει σε σκέτη αποτυχία. Η ια- βωμό που θα φιλοξενούσε την ολυμπιακή φλόγα πωνική Ολυμπιακή Επιτροπή τόλμησε τελικά κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων, να προχωρήσει στην πραγματοποίησή τους. Τα όπως και στην αξιοποίηση των ντρόουν (drown) ερωτήματα και οι απορίες ήταν πολλές. Πώς θα κατά έναν πρωτότυπο, αξιοθαύμαστο τρόπο. αισθάνονταν οι αθλητές κατά την τελετή της εισόδου τους στο γήπεδο κατά την έναρξη των Βωμός που θα υποδεχόταν αγώνων χωρίς να υπάρχει κόσμος στις εξέδρες να τους χειροκροτεί; Δεν θα αισθάνονταν μια την ολυμπιακή φλόγα κάποιας μορφής «κρυάδα»; Μπορούσε να γίνει Ο βωμός είχε αρχικά τη μορφή μιας μεγάλης θριαμβευτική είσοδος μέσα σε ένα άδειο από σφαίρας, τοποθετημένης επάνω σε ένα ψηλό θεατές γήπεδο; Οι Ιάπωνες κατόρθωσαν, εν στύλο, δίνοντας την εντύπωση ότι παριστάνει τη μέρει τουλάχιστον, να το αντιμετωπίσουν ικα- γη, την υδρόγειο σφαίρα, όλο τον κόσμο. Λίγα όμως δευτερόλεπτα πριν φθάσει εκεί επάνω ο νοποιητικά. Έβαλαν σε δύο σειρές, μία από τα δεξιά και τελευταίος λαμπαδηδρόμος (που ήταν ένα μικρό κοριτσάκι) και μεταφέρει την μία από τα αριστερά των εισερχόολυμπιακή φλόγα, η σφαίρα μενων αθλητών, όμορφα ντυμένες Του Δρ ΑΝΑΝΙΑ άνοιξε σιγά σιγά, όπως ανοίγουν νεαρές κοπέλες, οι οποίες επευΚΑΒΑΚΑ Νευρολόγου-Ψυχίατρου τα πέταλα ενός λουλουδιού, και φημούσαν τους αθλητές χορεύον-
Π
40 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
πήρε τη μορφή ενός άνθους, μιας τουλίπας όπως φάνηκε σε μένα. Ο σχολιαστής της τελετής εξήγησε ότι επρόκειτο για τη μορφή ενός άλλου, παρόμοιου με τις τουλίπες φυτού, που ευδοκιμεί στην Ιαπωνία. Ο κόσμος όλος ένα όμορφο λουλούδι, όπως έπρεπε να είναι και θα ήταν αν δεν είχε εισχωρήσει η αμαρτία μέσα στην ανθρώπινη φύση μας. Ένα λουλούδι μάλιστα χωρίς αγκάθια, ενώ τώρα επικρατούν παντού στον κόσμο μας τα αγκάθια και τα τριβόλια της ανθρώπινης κακίας, του μίσους, της αδικίας και του σκοταδισμού.
Επίτευγμα της ιαπωνικής τεχνολογίας Ήταν ένα ιδιαίτερο, καταπληκτικό κατά τη γνώμη μου επίτευγμα της ιαπωνικής τεχνολογίας: η τοποθέτηση και η ρύθμιση 1.824 ντρόουν (drown) στον ουρανό με τέτοιο τρόπο, το ένα δίπλα στο άλλο, ώστε να δημιουργηθεί η μορφή της υδρόγειας σφαίρας, κινούμενης γύρω από τον άξονά της. Καθώς θαύμαζα το επίτευγμα αυτό της τεχνολογίας του σύγχρονου ανθρώπου, ο θαυμασμός μου προχώρησε πιο πέρα, στον θαυμασμό προς Εκείνον που έδωσε αυτές τις καταπληκτικές ικανότητες στο ανθρώπινο μυαλό, στον Κύριο και Δημιουργό μας. Και αν είναι τόσο καταπληκτικές οι ικανότητες του ανθρώπινου μυαλού, πόσο πιο καταπληκτικές είναι οι ιδιότητες Εκείνου που έβαλε αυτές τις ικανότητες στο ανθρώπινο μυαλό! Για αυτό, παρόλο που δεν πρέπει ποτέ να ξεχνούμε να επαινούμε και να συγχαίρουμε αυτούς που κατορθώνουν κάτι εξαιρετικό, δεν πρέπει να μας διαφεύγει να ευχαριστούμε και να δοξάζουμε τον Θεό για τις ικανότητες που έχει δώσει στους ανθρώπους. Σε τελική ανάλυση δηλαδή, ο έπαινος, η δόξα, η τιμή, η λατρεία και η προσκύνηση ανήκουν στον Θεό και τον Κύριό μας Ιησού Χριστό, διαμέσου του Οποίου «τα πάντα εγένετο», όπως τονίζεται και στο Σύμβολο της Πίστεως.
Συναγωνισμός των κρατών Η απόφαση που ελήφθη από τους πρώτους διοργανωτές των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων (1896) να γίνονται αυτοί σε διαφορετική
κάθε τέσσερα χρόνια χώρα ήταν, κατά τη γνώμη μου, σωστή. Η παγκόσμια προβολή της ικανότητας μιας χώρας να εκτελέσει επιτυχημένους Ολυμπιακούς αγώνες και η διαφήμισή της όταν εκτελούνται με επιτυχία, αποτελεί ένα ισχυρό κίνητρο για πολλές χώρες να επιδιώκουν με επιμονή την ανάθεση της εκτέλεσής τους από την Παγκόσμια Ολυμπιακή Επιτροπή σε αυτές. Και φυσικά, όταν αναλάβουν αυτή την αποστολή, κάνουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε οι αγώνες να είναι επιτυχημένοι και εντυπωσιακοί, με πρωτοτυπία και επινοήσεις που δίνουν λάμψη στις ικανότητες της χώρας τους. Αν κάνουμε μια αναδρομή έστω και μόνο στο πολύ σύντομο παρελθόν των τελευταίων Ολυμπιακών αγώνων (Αθήνα 2004, Πεκίνο 2008, Λονδίνο 2012, Ρίο ντε Τζανέιρο 2016), θα διαπιστώσουμε ότι όλοι ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένοι, με κάτι ξεχωριστό και πρωτότυπο ο καθένας. Τα ιδεώδη του Ολυμπισμού είναι τα ίδια τώρα, όπως ήταν και πριν από 128 χρόνια (1896), όταν ξεκίνησαν οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες, όπως επίσης και στην αρχαιότητα. Όμως ο τρόπος που παρουσιάζονται κάθε φορά από το κράτος που έχει αναλάβει την εκτέλεσή τους διαφέρει σημαντικά. Γίνεται προσπάθεια να δημιουργηθεί από την αρχή το ιδιαίτερο κλίμα που θα χαρακτηρίζει τους εκάστοτε Ολυμπιακούς Αγώνες (εντυπωσιακά βεγγαλικά, θριαμβευτική είσοδος των αθλητών στο γήπεδο, εντυπωσιακός και πρωτότυπος πάντα βωμός και αφή της Ολυμπιακής φλόγας). Όλα αυτά για να τονιστεί η σημασία τους, αλλά και να αναδειχτεί η ικανότητα της χώρας που τους φιλοξενεί. Φυσικά, η τεράστια σημασία των αγώνων αυτών δεν αμφισβητείται, νομίζω, από κανέναν. Αν όμως είναι -όπως και είναι- εξαιρετικά σημαντικοί οι αγώνες αυτοί, που έχουν ως βασικό σκοπό να προβάλλουν τα καταπληκτικά επιτεύγματα που μπορούν να επιτευχθούν με κατάλληλη και επίμονη σωματική άσκηση, πόσο πιο σημαντικός, σκέφτομαι, είναι ο πνευματικός αγώνας των πιστών του Χριστού! Ακόμη, ενώ το μήνυμα του ευαγγελίου είναι το ίδιο τώρα, όπως ήταν πριν από διακόσια, τετρακόσια ή δύο χιλιάδες χρόνια, ο τρόπος που μεταδίδεται δεν μπορεί να είναι ο ίδιος. Πριν από αρκετά ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 41
χρόνια θέλησα να διαβάσω κηρύγματα του Spurgeon, του Άγγλου ιεροκήρυκα που πριν από διακόσια περίπου χρόνια συνάρπαζε τα πλήθη με το λόγο του. Με έκπληξη διαπίστωσα ότι, ενώ το μήνυμα ήταν σωστό, το κείμενο δεν έρρεε και η απουσία υποδιαιρέσεων (παράγραφοι, κεφάλαια κλπ.) έκανε την ανάγνωση δύσκολη. Τα χρόνια που πέρασαν είχαν αλλάξει τον τρόπο έκφρασης. Οι διοργανωτές των Ολυμπιακών αγώνων έχουν, όπως φαίνεται, αντιληφθεί αυτή την αλήθεια και για αυτό προσπαθούν να παρουσιάσουν το μήνυμα των αγώνων με όσο το δυνατόν σύγχρονο, πρωτότυπο, ευχάριστο, εντυπωσιακό τρόπο. Το ερώτημα είναι: Ο τρόπος παρουσίας του μηνύματος του ευαγγελίου του Ιησού Χριστού από μας ως άτομα ή ως εκκλησίες στο στενό ή το ευρύτερο περιβάλλον μας, συμβάλλει ή όχι στη δημιουργία ευχάριστου κλίματος στους ακροατές μας, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για να ενδιαφερθούν και να αντιληφθούν στη συνέχεια την εξαιρετική βαρύτητα της σωτήριας χάρης του Θεού για αυτούς;
Συναγωνισμός αθλητών Ο συναγωνισμός των αθλητών έχει ως αποτέλεσμα την επίτευξη, όπως συνέβη και σε αυτούς τους Ολυμπιακούς αγώνες, καταπληκτικών επιδόσεων σε όλα σχεδόν τα αθλήματα. Οι επιδόσεις όμως αυτές έγιναν κατορθωτές επειδή οι αθλητές δέχτηκαν να εφαρμόσουν ένα πολύ αυστηρό πρόγραμμα για τον εαυτό τους, που περιλάμβανε όχι μόνο έντονη, καθημερινή και επίμονη άσκηση, αλλά και πολλές στερήσεις. Στη διάρκεια της προετοιμασίας τους, στερήθηκαν πολλά που οι συνομήλικοί τους απολάμβαναν. Για την κατάκτηση ενός μεταλλίου - όχι μόνο στο επίπεδο των Ολυμπιακών Αγώνων αλλά και των Πανευρωπαϊκών ή και των Πανελλήνιων - αξίζει πραγματικά να αγωνιστεί ο καθένας. Δεν αξίζει όμως περισσότερο να αγωνιστεί τον πνευματικό αγώνα, που το έπαθλό του είναι ο ουρανός; Δεν αξίζει να στερηθεί, αν χρειαστεί, κάποιες απολαύσεις αυτής της ζωής, που αποτελούν εμπόδιο στην πορεία του αυτή; Ο απόστολος Παύλος, στο τρίτο κεφάλαιο της Επιστολής του προς τους Φιλιππήσιους χρι42 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
στιανούς, μιλάει για τον πνευματικό αγώνα που έδινε. Πρώτα από όλα, αναφέρει αυτά που απέρριψε επειδή τα θεώρησε άχρηστα για την πνευματική του πορεία (φυλετικές και θρησκευτικές προκαταλήψεις, νομικισμός κλπ.). Δεύτερον, είχε αποφασίσει να διαγράψει από τη μνήμη του οτιδήποτε από το παρελθόν του θα μπορούσε να γίνει εμπόδιο στην πορεία του προς τα εμπρός. Έτσι, ανεπηρέαστος από τις αρνητικές εμπειρίες του, θα μπορούσε να τερματίσει την πνευματική του πορεία με επιτυχία. Γι’ αυτό γράφει: «...Δεν ισχυρίζομαι βέβαια ότι έφτασα ήδη στο τέρμα, ούτε ότι έγινα τέλειος. Συνεχίζω όμως τον αγώνα για να κερδίσω αυτό το βραβείο, για το οποίο ήδη με κέρδισε ο Ιησούς Χριστός. Αδερφοί μου, εγώ δεν θεωρώ τον εαυτό μου ότι έφτασε στο τέρμα· σ’ ένα όμως πράγμα συγκεντρώνω την προσοχή μου: Ξεχνώ αυτά που είναι πίσω μου και κάνω ό,τι μπορώ για να φτάσω αυτά που βρίσκονται μπροστά μου. Αγωνίζομαι να τερματίσω και προσβλέπω στο βραβείο της ουράνιας πρόσκλησης του Θεού δια του Ιησού Χριστού» (Φιλ. 3:12-14, ΝΜΒΕ). Ο απόστολος Παύλος αποφάσισε να ξεχνάει τις δυσκολίες που είχε αντιμετωπίσει στο παρελθόν, τις απογοητεύσεις που είχε αισθανθεί, τους διωγμούς και ξυλοδαρμούς που είχε υποστεί και τις ατέλειωτες ταλαιπωρίες του, προκειμένου να κερδίσει «το βραβείο της ουράνιας πρόσκλησης του Θεού». Δεν αξίζει να κάνουμε κι εμείς το ίδιο; Τι λέτε; Το αρνητικό μας λοιπόν παρελθόν μπορεί εύκολα να γίνει μεγάλο εμπόδιο στην πορεία μας προς ένα λαμπρό μέλλον. Οι απογοητεύσεις του παρελθόντος μας, αν δεν ξεκολλήσουμε από αυτές, θα αποτελέσουν οπωσδήποτε αξεπέραστο για μας φρένο προς ένα καλύτερο μέλλον. Ο Χριστός είπε: «Όποιος βάζει το χέρι του στο αλέτρι και βλέπει προς τα πίσω, δεν είναι κατάλληλος για τη βασιλεία του Θεού» (Λουκάς 9:62, ΝΜΒΕ). Το βλέμμα μας, λοιπόν, οι σκέψεις μας και η προσοχή μας πρέπει να είναι στραμμένα συνεχώς προς τον Αρχηγό και Τελειωτή της πίστης μας, τον Κύριό μας Ιησού Χριστό, αν θέλουμε να γίνουμε κατάλληλοι για τη βασιλεία του Θεού.
n
Τροφή για Σκέψη
Σαν δροσοστάλες πρωινές... Αμέτρητες φωνές ακούγονται ολόγυρά μας. Φωνές τραχιές και εκκωφαντικές του μίσους και του πάθους. Φωνές γλυκόηχες και γοητευτικές της πλάνης και του ψεύδους. Φωνές που διαφωτίζουν, φωνές που συσκοτίζουν. Φωνές που οδηγούν, φωνές που παροδηγούν. Φωνές των πολιτικών, των κοινωνικών, των θρησκευτικών ηγετών που προσκαλούν και προκαλούν σύγχυση. Τι φοβερό το πανδαιμόνιο των καιρών μας! Τι τρομερός ο κυκεώνας των θεωριών, των ειδήσεων, των αντιλήψεων! Ασυνεννοησία! Βαβυλωνία! Αμηχανία! Κουρασμένοι αναρωτιόμαστε με αγωνία πού να στραφούμε, ποιον να εμπιστευθούμε, ποιον να ακολουθήσουμε; Στη φοβερή σύγχυση των ημερών, αντηχεί διαυγής και κρυστάλλινη η αιώνια φωνή του Χριστού: «Ελάτε σε μένα όλοι οι κουρασμένοι και οι φορτωμένοι και εγώ θα σας αναπαύσω», «Εγώ είμαι η Οδός, η Αλήθεια, η Ζωή». Αυτός με θεϊκή αυθεντία και εξουσία απαντά στα εναγώνια, προαιώνια ερωτήματα: γιατί ζούμε, γιατί πεθαίνουμε, πού πηγαίνουμε; Όπως θα πει ο μεγάλος Πασκάλ: «Έξω και μακριά από τον Χριστό δεν ξέρουμε τι είναι η ζωή, τι είναι ο θάνατος, τι είναι ο Θεός, τι είναι ο άνθρωπος». Η γλυκιά φωνή του Χριστού μάς οδηγεί σοφά και αλάνθαστα όχι μόνο στα υπαρξιακά ερωτήματα, αλλά και στα καθημερινά μας διλήμματα. Αντηχεί μέσα μας. Μας συμβουλεύει, μας νουθετεί. Όσοι Τον αγαπούμε και Τον ακολουθούμε «γνωρίζουμε» και αναγνωρίζουμε τη φωνή Του. Όταν βρισκόμαστε μπροστά σε σταυροδρόμια και δεν ξέρουμε πού να στραφούμε, όταν αναρωτιόμαστε με αγωνία ποιο είναι το αγαθό μας, ποιο είναι το πραγματικό συμφέρον μας, «ως καλός ποιμένας» κατευθύνει την καρδιά μας και τα βήματά μας. Υποσχέθηκε: «Εγώ θα σε συνετίσω και θα σου διδάξω το δρόμο που πρέπει να περπατάς, θα σε συμβουλεύω...». «Σαν τ’ αεράκι του Ηλία, σαν δροσοστάλες πρωινές, είν’ η Φωνή που ξεχωρίζω μέσα στου κόσμου τις φωνές». n
Του ΓΙΑΝΝΗ ΧΡ. ΚΡΕΜΜΥΔΑ
Φιλόλογου-Ποιητή ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 43
Εν πλω
«Απίστου χειρότερος»
ο εφοπλιστικό ζευγάρι είχε καλό όνομα στον κύκλο του, τόσο στην εργοδοσία, όσο και σε φιλανθρωπικές δραστηριότητες. Δεν ήταν γόνοι «μεγάλων τζακιών» και, ως εκ τούτου, προσγειωμένοι στον ευρύ κοινωνικό χώρο. Το μόνο τους πρόβλημα ήταν η άσχημη συμπεριφορά του γιου τους, που συχνά τους εξέθετε. Ζωηρός, ανυπάκουος, εγωιστής και ειρωνικός απέναντι όλων. Οι ίδιοι προσπαθούσαν να μην του κάνουν προκλητικά χατίρια, όπως ακριβά αυτοκίνητα, αλλά αυτός γινόταν πιο αντιδραστικός. Τελικά, αποφάσισαν να τον στείλουν σε πλοίο της Εταιρείας, για να ζήσει στην καθημερινή κοινωνική πραγματικότητα και να προσγειωθεί βλέποντας πώς βγάζει ο πολύς κόσμος το ψωμί του. Συνεννοήθηκαν με τον πλοίαρχο κάποιου πλοίου τους και του έστειλαν τον κανακάρη. Εκείνος έδωσε τις σχετικές οδηγίες στον λοστρόμο, ο οποίος και ενήργησε δεόντως. Όποια πιο βρόμικη και πιο δύσκολη δουλειά, στον γιο του πλοιοκτήτη την έδινε! Συχνά τον έλεγχε για ανικανότητα και νωθρότητα και τον ανάγκαζε να ξανακάνει από την αρχή κάποια εργασία σωστά και γρήγορα. Τους τρεις μήνες που έμεινε στο πλοίο έκανε όλες Από τον τις πιο ανεπιθύμητες δουλειές, από καθαρισμό υδροσυλλεκτών αμπαΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΔΑΔΑΟ ριών και μηχανοστασίου μέχρι και τις τουαλέτες του πληρώματος.
Τ
44 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Ο κανακάρης, θέλοντας και μη, υπέμεινε το μαρτύριο όλο τον καιρό, καθώς το υπόλοιπο πλήρωμα δεν τον υπολόγιζε. Κανείς δεν τον πρόσεχε, ούτε και ενδιαφερόταν για ό,τι έλεγε και έκανε. Όταν ήλθε η ώρα να ξεμπαρκάρει, έβαλε όλα τα άπλυτα ρούχα του μέσα στον κακοραμμένο σάκο του και επέστρεψε στο σπίτι. Ο σάκος βέβαια έζεχνε από μακριά, καθώς το περιεχόμενό του ήταν από βρόμικα παπούτσια και κάλτσες μέχρι άπλυτα εσώρουχα. Φτάνοντας στο σπίτι, τον άφησε στο καθιστικό και μπήκε κατευθείαν στο μπάνιο. Εκείνες τις ώρες ο πατέρας ήταν στα Γραφεία της Εταιρείας, η δε μητέρα ως συνήθως είχε πάει σε κάποια κοινωνική φιλανθρωπική δραστηριότητα. Όταν επέστρεψε, βρήκε τον γιο της να κάθεται δίπλα στον σάκο του και μετά τα καλωσορίσματα, τις αγκαλιές και τα φιλιά, τον ρώτησε πώς πέρασε στο πλοίο. -Όπως περνούν όλοι και ακόμα χειρότερα, επειδή με ζήλευαν, απάντησε εκείνος. -Έτσι είναι, παιδί μου, είπε η μητέρα. Το ψωμί δεν βγαίνει εύκολα. Πρέπει να δουλέψουμε για να φάμε και μακάρι να υπάρχει και δουλειά. Τι είναι αυτό εκεί; ρώτησε κοιτάζοντας τον σάκο. Αυτό είναι που μυρίζει; -Είναι τα ρούχα της δουλειάς μου. -Μυρίζουν πολύ άσχημα, βάλε τα στην αποθήκη να τα πλύνει η υπηρεσία. Και η εκδίκηση ήλθε σαν κεραυνός: -Δεν θα τα πλύνει η υπηρεσία, δική σου δουλειά είναι! Εσύ θα πλύνεις τα ρούχα του παιδιού σου, για να μάθεις πόσο εκτιμούν τον κόπο των παιδιών τους και τον κόπο των ανδρών τους οι μανάδες και οι γυναίκες των ναυτικών, και μετά, αν έχεις χρόνο, θα τρέχεις στις κοινωνικές σου συναναστροφές. Η μητέρα έμεινε σκεφτική. Είναι αλήθεια πως δεν αξιολογούνται σωστά πολλά πράγματα στη ζωή μας. Το παιδί της μεγάλωσε στα χέρια κάποιας νταντάς και όχι στα δικά της χέρια. Τα πιο πολλά χάδια τα πήρε από την νταντά, καθώς, βέβαια, και τα παράπονά της για τη θέση και την «τύχη» της να υπηρετεί ξένα σπίτια και ξένα παιδιά και όχι τα δικά της. Τον νεαρό τον μεγάλωσε ξένη και όχι η ίδια η μητέρα του. Ο Λόγος του Θεού είναι σαφής: «Εάν κάποιος δεν προνοεί για τους δικούς του και μάλιστα τους οικείους, αρνήθηκε την πίστη και είναι χειρότερος απίστου» (Α΄ Τιμ. 5:8). Και η πρόνοια δεν αφορά απλώς τα υλικά αγαθά, αλλά πρωτίστως τα πνευματικά, κυρίαρχη θέση στα οποία έχει η σωστή διαπαιδαγώγηση. Την αληθινή τούτη ιστορία μού τη διηγήθηκε ο πλοίαρχος που είχε αναλάβει την όλη υπόθεση. Και τώρα μια μικρή «λεπτομέρεια»: Οι γονείς του παιδιού ήταν καλοί άνθρωποι, με καλή φήμη, με πολλές φιλανθρωπικές δραστηριότητες, αλλά είχαν «ξεχάσει» να εκκλησιαστούν από την ημέρα που παντρεύτηκαν! Το παιδί το είχε μεγαλώσει η αλλοδαπή νταντά... Ο Θεός ήταν έξω από τον χώρο τους. Στην καλύτερη περίπτωση ο γιος τους, όταν πια θα φεύγουν από τη ζωή λόγω γήρατος και ο ίδιος θα είναι απασχολημένος με τις δικές του δουλειές, θα δώσει στην υπηρεσία τον αριθμό τηλεφώνου του λέγοντάς της: «Απόψε θα πεθάνει η μάνα μου, τηλεφώνησέ μου...» και θα φύγει με τη σύζυγό του για κάποιο δικό του ραντεβού εργασίας ή φιλανθρωπική δραστηριότητα της συζύγου του ή ίσως και για ύπνο. Δεν είναι θεωρία ο Λόγος του Θεού, είναι ζωή. Είναι ευλογημένος όποιος τη ζει... Αμήν. n ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 45
Εδάφια που μιλούν άμεσα στην καθημερινότητά μας
ΑΝΘΡΩΠΟΣ:
ΤΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΜΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΚΑΙ ΟΜΟΙΩΣΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
«Ας κάμωμεν άνθρωπον κατ’ εικόνα ημών, καθ’ ομοίωσιν ημών» (Γέν. 1:26) ίναι λοιπόν ο άνθρωπος πλασμένος κατά καιοσύνη Του, την αγάπη Του, την αποδοκιμασία την εικόνα και ομοίωση του Θεού; Μα της αμαρτίας, κάτι που αν το καλοσκεφτεί κανείς αυτό είναι συγκλονιστικό! Και όμως αλη- είναι ένα δώρο ανεκτίμητο ή -για να χρησιμοθινό... Αλλά τι ακριβώς σημαίνει; ποιήσουμε τη φράση του μεγάλου Δανού θεοΟπωσδήποτε δεν σημαίνει ότι και ο άν- λόγου Χέρμαν Μπάνβικ- «ένα εξαίσιο προνόμιο θρωπος, όπως ακριβώς ο Θεός, είναι «άναρχος», με το οποίο ο Θεός κόσμησε τον πρώτο Αδάμ». ότι δηλαδή δεν προήλθε από κάποια άλλη πηγή Όντας λοιπόν «σε συμφωνία με τον Θεό», ο η οποία προϋπήρχε, αφού για τον Θεό δεν πρώτος άνθρωπος είχε ειρήνη στην καρδιά υπήρξε ποτέ καιρός κατά τον οποίο να μην του. Αυτή η ειρήνη προερχόταν απ’ το ότι η υπήρχε, ενώ, αντίθετα, για τον άνθρωπο η αρχή ζωή του ήταν μέσα σ’ ένα σταθερό πλαίσιο, το της ύπαρξης βρίσκεται εντός του χρόνου και πλαίσιο του Θεού, στο οποίο ανήκε ο άνθρωπος είναι συγκεκριμένη: η ώρα που ο Θεός τον δη- αφού ήταν σε συμφωνία με τον Θεό. Αυτό ακριμιούργησε, κατά τη Γένεση. Όμως, αν ως προς βώς ήταν που του χάριζε τον εφησυχασμό ότι την ουσία της ύπαρξης του Θεού ο πρώτος άν- δεν είναι ξεκρέμαστος, με αποτέλεσμα να έχει θρωπος δεν ήταν σαν κι Εκείνον, αφού δεν άγχη και αγωνίες. Για παράδειγμα, δεν ήταν με υπήρχε προαιώνια, πλάστηκε κανένα τρόπο αντίπαλος απέναντι σαν τον Θεό ως προς τις ιδιότητες στην υπόλοιπη δημιουργία. Στον του Θεού: ως προς την αλήθεια πρώτο Αδάμ λοιπόν, τον Αδάμ Από την ΓΙΟΥΛΙΚΑ Κ. MASRY Του, την αγιότητά Του, τη διπριν από την πτώση, πράγματι
Ε
46 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
καθρεφτίζονταν οι ιδιότητες του Θεού, που εξέφραζαν ότι αυτή ακριβώς ήταν η φύση του ανθρώπου με την οποία ο Δημιουργός τον είχε πλουσιοπάροχα προικίσει, προκειμένου να γίνει στη συνέχεια κτήμα και ολόκληρης της οικουμένης. Όλοι που θα προέρχονταν από τον Αδάμ θα απολάμβαναν τα ίδια μ’ εκείνον προνόμια: να είναι κατ’ εικόνα και ομοίωση του Θεού. Η πτώση του Αδάμ προήλθε απ’ το γεγονός ότι κάποια στιγμή ο άνθρωπος έπαψε να είναι σε συμφωνία με τον Θεό ότι θα ανήκε στο πλαίσιο Εκείνου. Αντιστρατεύτηκε θέλοντας να γίνει αυτόνομος, να μην ανήκει στον Θεό, να γίνει μ’ άλλα λόγια ο ίδιος Θεός! Η εξαρχής απαγόρευση του Θεού στον Αδάμ να φάει από ένα δέντρο του κήπου της Εδέμ, το δέντρο της γνώσης του Καλού και του Κακού που ήταν στη μέση του κήπου (Γέν. 3:1), ήταν η μόνη προϋπόθεση για να διατηρήσει ο άνθρωπος αυτή την ονειρεμένη και ασφαλή θέση κοντά στον Θεό με τα χαρίσματα της φύσης με τα οποία Εκείνος τον είχε τόσο γενναιόδωρα προικίσει. Αν ο Αδάμ ζούσε στη σημερινή εποχή και είχε τέτοια πολύτιμα αλλά υψηλού κινδύνου αγαθά, όπως για παράδειγμα η φύση του, που έφερε την εικόνα και ομοίωση του ίδιου του Θεού, σίγουρα θα είχε επιδιώξει να τα ασφαλίσει! Όμως η πτώση έγινε και -για να γίνει και να λέγεται «πτώση»- αυτό σημαίνει ότι ο πρώτος άνθρωπος θα πρέπει, πριν απ’ την καταστρεπτική αυτή εξέλιξη, να έστεκε σε βάθρο πολύ ψηλό και κοντινό στον Θεό του Οποίου έφερε την εικόνα και ομοίωση, μοιραζόταν τις αξίες και τιμούσε το Νόμο. Το ίδιο θα συνέβαινε και με όλο τον κόσμο: θα παρέμενε κι αυτός μέσα στο πλαίσιο του Θεού, στο οποίο θα εντάσσονταν και όλες οι δραστηριότητες στις οποίες θα επιδιδόταν, έτσι ώστε να μην υπάρχει αντιπαλότητα μεταξύ θρησκείας και πολιτισμού των λαών. Και τα δυο θα πραγματοποιούνταν εντός του πλαισίου
των ικανοτήτων και δεξιοτήτων που χάρισε ο Θεός στον κάθε άνθρωπο κατά τη Δημιουργία. Η διαφορά του να μένει ο άνθρωπος εντός ή εκτός του πλαισίου του Θεού, η διαφορά δηλαδή την οποία έκανε η αμαρτία της ανυπακοής, δεν ήταν απλά διαφορά βαθμού, αλλά είδους, κάτι σαν αυτό που συμβαίνει με το νερό όταν γίνεται ολοένα και πιο κρύο ώσπου, από ένα σημείο και μετά, γίνεται πάγος, δηλαδή ένα διαφορετικό είδος. Για να γεφυρωθεί λοιπόν ένα τέτοιο χάσμα, έπρεπε και η γέφυρα η οποία θα χτιζόταν να είναι άλλου είδους, άλλων προδιαγραφών: να προέρχεται άνωθεν, εκ του Θεού, αλλά, παρόλο που αυτό θα γινόταν με Μεσολαβητή ο οποίος να έχει και τη μορφή ανθρώπου, δεν θα έπρεπε Εκείνος να έχει αμαρτία, ώστε η ανταλλαγή ταυτότητας με σκοπό την αποκατάσταση του Αδάμ να γίνει δυνατή: να πάρει κάποιος σαν τον Ίδιο τον Θεό μέσα από τον Θεό-Άνθρωπο στους ώμους Του την Πτώση -με όλες της τις συνέπειες- και από υπερφυσική αγάπη να χαρίσει στον Αδάμ, κι ας μην το άξιζε, μια νέα δημιουργία, μια καινούρια φύση, την επιστροφή της ιδιότητας του ανθρώπου ως καθρέφτη της εικόνας του Θεού. Αυτό έγινε με τον ερχομό στον κόσμο του Μεσολαβητή μεταξύ Αδάμ και Θεού, του Ιησού Χριστού, του Υιού του Θεού, του Σωτήρα και Λυτρωτή του ανθρώπου. Αυτός, όπως ακριβώς είχε προφητέψει ο Ησαΐας, θα έπαιρνε στους ώμους Του την αμαρτία όλων και από αυτή την προσφορά Του περί αμαρτίας, Αυτός που ήταν αναμάρτητος (Ιωάν. 8:46) θα μας γιάτρευε και μάλιστα θα ’βλεπε στη συνέχεια και πολλούς απογόνους που θα είχαν κι εκείνοι εξίσου γιατρευτεί (Ησ. 53:5, 6, 17). Αντίθετα όμως από ό,τι στην πραγματικότητα συνέβη με τον Αδάμ, που μολονότι πλάστηκε με τις ιδιότητες του Θεού, είχε το ρίσκο να χάσει την ομοιότητα αυτή αν έβγαινε εκτός του πλαισίου του Θεού -το οποίο ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 47
και συνέβη-, με τη διά του Χριστού σωτηρία του ανθρώπου η βεβαιότητα της επανένταξης στη Βασιλεία των Ουρανών είναι εγγυημένη, οπότε δεν χρειάζεται να κάνει κανείς πρόσθετη ιδιωτική ασφάλιση! Κι αυτό για τον εξής λόγο: το δώρο που ο λυτρωμένος από τον Χριστό άνθρωπος παίρνει δεν είναι πια μια «επιδιορθωμένη ταυτότητα» ως προς το κατ’ εικόνα και ομοίωση του Θεού, αλλά η δική Του δικαιοσύνη (του Μεσσία), η ταυτότητα δηλαδή ενός Άλλου ο Οποίος είναι από τη φύση του αγάπη και έλεος (κάτι που χαρακτηρίζει τον Τριαδικό Θεό των χριστιανών) και τιμά το Νόμο του Θεού και δεν αμαρτάνει, αφού ήρθε για να κάνει το θέλημα Αυτού που Τον έστειλε (Ιωάν. 6:38). Ακόμα κι όταν στην πορεία προς τον αγιασμό της ζωής του στη γη ο αναγεννημένος χριστιανός ξεγλιστρήσει και πέσει, πάλι στον ίδιο Άλλο θα ξανατρέξει, στον Μεσολαβητή Ιησού Χριστό, για να ξαναγευτεί την αγάπη Του και να «ξαναντυθεί» τη δική Του δικαιοσύνη και όχι απλά κάνοντας ο ίδιος διάφορες επιδιορθώσεις που από τη φύση τους θα είναι ανεπαρκείς, καθώς προέρχονται μόνο από την ξεπεσμένη ανθρώπινη θέληση. Και όχι μόνο για την ανόρθωσή του από ξεγλίστρημα στην οδό του Χριστού, αλλά απλά και μόνο προκειμένου να συντηρήσει τη νέα του φύση που προέκυψε από την αναγέννηση -τη μόνη πίστη που δικαιωματικά φέρει το όνομα «χριστιανική»- είναι ανάγκη ο πιστός να επανα-ευαγγελίζεται τον εαυτό του καθημερινά, έτσι ώστε να μπορεί να διατηρεί το προνόμιο να νέμεται διαρκώς την τέλεια δικαιοσύνη του Μεγάλου Άλλου, του Λυτρωτή και Σωτήρα του Ιησού Χριστού, σαν ένα καινούριο ζευγάρι λαμπριάτικα παπούτσια που κανένα παιδί δεν θέλει να βγάλει από πάνω του!
ΤΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ Μην προσπαθείς να διορθώσεις την τρύπα στο παπούτσι σου μ’ εξαίσιες βελόνες και κλωστές, όταν εκείνη απεγνωσμένα σε κοιτά με την απελπισία χίλιων δυό θανάτων. Ούτε να δώσεις τα παπούτσια σου Σε Ταμείο Φιλόπτωχο μήπως και κάποιου άλλου η βουλή πέσει στον πειρασμό να ανασύρει απ’ την αρχαία εργαλειοθήκη του Αδάμ καλύτερες επινοήσεις για τη διόρθωση. Απλά παράτησέ τα και ξυπόλυτος πορέψου για ένα διάστημα, ή δυο, -ο νους σου στην Επάνω Τάξη καρφωμένοςμέχρι που προς το μέρος σου ο άνεμος να φέρει υπόνοιες γλυκές του μυστικού -του καλοφυλαγμένου μα που να φανερωθεί ποθείπού νά ’βρεις για τα πόδια σου τα φτερωτά παπούτσια ολοκαίνουργα ταγμένα στο ευαγγέλιο: παραγγελία του Βασιλιά των βασιλιάδων για τους συγκληρονόμους. Γιούλικα Κ. Masry © 2009 (μεταφρασμένο απ’ το αγγλικό πρωτότυπο από την ίδια)
* Όσοι επιθυμείτε να διαβάσετε κείμενα ή μεταφράσεις της Γιούλικας Κ. Masry μπορείτε να επισκεφτείτε το λινκ https://www.nikites.eu/category/gioulikakotsovolou/ ή τα σάιτ της ίδιας τόσο στο LinkedIn όσο και στο Academia.edu 48 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Από τον Επιούσιο Άρτο...
Ο ΕΠΙΟΥΣΙΟΣ ΑΡΤΟΣ είναι ένα πολύτιμο, καθημερινό, πνευματικό βοήθημα για τον άνθρωπο του σήμερα... Mια εξαμηνιαία έκδοση που δε θα πρέπει να λείπει από κανένα χριστιανικό σπίτι. Ετήσια συνδρομή Για νέες συνδρομές: τηλ. 210.4834214
Ελλάδα: Αμερική: Υπ. Ευρώπη: Υπ. Χώρες:
12 € 25 $ 15 € 16 €
* Από το τεύχος του ΜΑΪΟΣΆρτου 2020 | 7-12/2021 49 Επιουσίου
Η πανδημία της αμαρτίας... ούμε και δεν γνωρίζουμε πόσο ακόμα θα έχουμε να υποστούμε παγκοσμίως την επιρροή της πανδημίας, που έχει φέρει ταραχή, φόβο και πολλαπλές ανατροπές στον πλανήτη μας. Εμφανίστηκε ξαφνικά και αναπάντεχα, ένας αόρατος εχθρός που έκανε το γύρο του κόσμου και εξαπλώθηκε σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης... Η ανησυχία συνεχίζει να είναι εμφανής και υπαρκτή, ελπίζουμε ότι κάποια μέρα θα μας «αδειάσει τη γωνιά» επιτέλους... Όμως αυτή η πανδημία εξαιτίας του ιού δεν είναι το σημαντικότερο πρόβλημα που βασανίζει τον πλανήτη μας, αλλά η πανδημία της αμαρτίας, εξαιτίας της παρακοής του ανθρώπου προς τον Δημιουργό του, που από την αρχή της πλάσης μας ταλαιπωρεί τη γη μας... Ενώ λοιπόν υπάρχει ο φόβος της νόσου, παίρνουμε προφυλάξεις και βιώνουμε απαγορεύσεις πολλές φορές καταπιεστικές, για να εξασφαλίσουμε την υγεία του σώματός μας. Το ίδιο όμως δεν ισχύει με την αμαρτία, που είναι πνευματική νόσος και καταστρέφει το σώμα και το πνεύμα. Δεν υπάρχει προβληματισμός και ανησυχία για την ψυχή που νοσεί... Το μαξιλάρι της αυτοδικαίωσης προσφέρει έναν ύπνο όπου ελλοχεύει ο κίνδυνος της απώλειας και του θανάτου της ψυχής, εξαιτίας της άγνοιας για τον προορισμό της, της άγνοιας της αλήθειας. Στις Παροιμίες 23:34 βλέπουμε τη χαρακτηριστική εικόνα του κινδύνου «...ως κοιμώμενος επί κορυφής καταρτίου...» Η νόσος της αμαρτίας διαπερνά όλους τους αιώνες. Είναι ταυτισμένη με την ανθρώπινη φύση και τα αποτελέσματά της τα βιώνουμε καθημερινά σε όλα τα επίπεδα... Ευτυχώς για μας, ο Θεός της αγάπης φρόντισε να προμηθεύσει δωρεάν το φάρμακο για τέλεια θερα-
Ζ
Της ΡΙΤΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ
πεία. Ο Ιησούς Χριστός προσφέρει τη συγχώρηση σε όσους κατανοούν ότι τη χρειάζονται και τότε όλα αλλάζουν, μέσα στην ελευθερία της χάρης και του ελέους του Θεού. Το λυπηρό όμως είναι να νοσούν και πιστοί του Χριστού από την αμαρτία και να φιλοξενούν μέσα τους εγωκεντρικά στοιχεία, που γίνονται εμπόδια στην πνευματική ζωή. Άκουσα κάτι που με λύπησε και αναρωτιόμουν αν έχουμε καταλάβει την αγάπη του Θεού. «Εάν δεν ήμουνα χριστιανός, αυτός δεν θα είχε γλιτώσει από τα χέρια μου...» Τι ακούνε τα αφτιά μου, είπα μέσα μου. Αυτό το υποθετικό «εάν» με έβαλε σε σκέψεις... Αυτό το «εάν» συγκρατούσε το κακό που μπορούσε να κάνει ένας χριστιανός και όχι η αγάπη που δίνει ο Χριστός, ακόμα και για τον εχθρό μας; Άλλωστε και εμείς «υπήρξαμε εχθροί του Θεού με τα πονηρά μας έργα» και αυτός μας συγχώρησε. Αυτή τη στιγμή ήρθαν στο νου μου κάποιοι στίχοι που είχα γράψει: «Μέσα από τα μάτια σου, Θεέ, θέλω να δω τον εαυτό μου, να ψάξω με τη σκέψη μου να βρω σε τι μες στη ζωή μου σε λυπώ...» Ο Κύριος μας καλεί σε αυτοεξέταση. «Εαυτούς εξετάζετε, εαυτούς δοκιμάζετε». Ας σταθούμε μπροστά στον καθρέφτη του άγιου Λόγου του και ας μη βιαστούμε να φύγουμε αποφεύγοντας τους ελέγχους του. Το αίμα του Σταυρού ακόμα κυλάει και «καθαρίζει ημάς από πάσης αμαρτίας». n ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 51
Ανεπιθύμητη περιπέτεια Δευτέρα Σήμερα είναι η πρώτη μέρα στο καινούριο μας σπίτι. Φτάσαμε εδώ αργά χθες το βράδυ, κι επειδή ήμασταν όλοι εξαντλημένοι από το ολοήμερο ταξίδι, πέσαμε αμέσως για ύπνο. Στο δωμάτιό μου το μόνο πράγμα που ήταν στημένο ήταν το κρεβάτι μου. Ο υπόλοιπος χώρος ήταν γεμάτος κούτες. Χθες το βράδυ ήμουν πολύ κουρασμένος για να νοιαστώ για όλα αυτά, όμως σήμερα όλα φαίνονται διαφορετικά. Εγώ δεν ήθελα να μετακομίσουμε. Καθόλου! Μη με παρεξηγήσετε. Είμαι πάντα ανοιχτός στις περιπέτειες, όμως αυτό τώρα 52 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
δε μου φαινόταν περιπετειώδες, μόνο στενόχωρο. Το μέρος όπου ζούσαμε πριν μου άρεσε πάρα πολύ. Οι γείτονές μας ήταν πολύ φιλικοί. Η ομάδα μου στην εκκλησία ήταν καταπληκτική. Επί τέσσερα χρόνια έπαιζα στην ίδια ομάδα μπέιζμπολ και κάναμε πολύ ωραία πράγματα κάθε εβδομάδα με την παρέα μου από το σχολείο. Εκεί είχα πολλούς φίλους. Από την άλλη, εδώ δεν μπόρεσα ακόμα να βρω καμία παρέα!
Τρίτη Η σημερινή μέρα ήταν αρκετά δύσκολη. Άδειασα τις κούτες που είχα στο δωμάτιό
μου και βοήθησα τη μαμά να στήσουμε τη βιβλιοθήκη στο ελεύθερο δωμάτιο που υπήρχε στο σπίτι. Μ’ αυτό είμαι αρκετά ικανοποιημένος. Στο προηγούμενο σπίτι μας δεν είχαμε αρκετό χώρο, έτσι ετοίμαζα τα περισσότερα μαθήματά μου στο τραπέζι της τραπεζαρίας. Κι έβλεπες βιβλία, χάρτες και άλλα σχολικά είδη σκορπισμένα σε όλο το σπίτι. Εδώ έχω ένα ολόκληρο δωμάτιο για να κάνω τα μαθήματά μου. Ο μπαμπάς μού έκανε έκπληξη και μου έφερε ένα απίθανο γραφείο για να στήσουμε εκεί πάνω τον υπολογιστή μου. Τα δύσκολα ήταν αργότερα. Το απόγευμα βγήκα μια βόλτα στο πάρκο που ήταν στο επόμενο τετράγωνο. Πήρα μαζί μου το ξύλο και το γάντι του μπέιζμπολ. Ίσως έβρισκα κάποια παιδιά που θα ήθελαν
να παίξουν μαζί μου. Ίσως να συναντούσα κάποιους ανθρώπους, ίσως ακόμα να έκανα κάποιον καινούριο φίλο. Στο πάρκο υπήρχαν πολλά παιδιά, όμως κανένας δεν με πρόσεξε. Έφτασα στο σημείο να πετώ την μπάλα μου στο πλέγμα του φράχτη ξανά και ξανά, προσπαθώντας να δείξω πως δεν με ένοιαζε που δεν είχα κάποιον να παίξω μαζί του. Το μισώ αυτό το μέρος. Θέλω να γυρίσω στο σπίτι μας!
Τετάρτη Σήμερα έβρεξε τόσο πολύ, που ο δρόμος έμοιαζε ποτάμι. Κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε στο σπίτι μας! Η βροχή με έκανε να νιώθω ακόμα πιο μόνος. Κάτι που δεν πίστευα πως θα ένιωθα ποτέ...
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 53
Συνεχίζω να προσεύχομαι στον Θεό να με βοηθήσει να κάνω καινούριους φίλους, έστω και έναν. Ξέρω ότι μπορώ να εμπιστευτώ τον Θεό, όμως δεν μπορώ να καταλάβω πώς θα γίνει κάτι τέτοιο.
Πέμπτη Σήμερα η μαμά κι εγώ μελετήσαμε τον Πελοποννησιακό πόλεμο. Μου φάνηκε τρελό που οι Αθηναίοι και οι Σπαρτιάτες ξόδευαν όλον αυτό το χρόνο πολεμώντας μεταξύ τους. Φαντάζομαι πως κανονικά θα έπρεπε να είναι φίλοι μεταξύ τους! Σκέφτηκα πως αν ένας από τη μία πόλη φερόταν καλά σε κάποιον από την άλλη πόλη, ίσως όλη η κατάσταση θα είχε διαφορετική τροπή. 54 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Αργότερα ξαναπήγα στο πάρκο. Χαιρέτισα ένα παιδί που ήταν κοντά στο γήπεδο του μπέιζμπολ. Όλοι τους έπαιζαν ποδόσφαιρο, επομένως ήταν πολύ απασχολημένοι για να προσέξουν εμένα. Και δεν είχε καθόλου πλάκα να προσπαθείς να παίξεις μπέιζμπολ μόνος!
Παρασκευή Σήμερα το πρωί ο μπαμπάς μού έφερε στο δωμάτιό μου το γάντι μου. Μου είπε πως το βρήκε έξω από την πόρτα μας μ’ ένα σημείωμα που έλεγε: το ξέχασες στο πάρκο. Χθες δεν είχα μαζί μου τον εξοπλισμό μου, αλλά αν έρθεις σήμερα μετά το σχολείο, θα είμαι εκεί. Θοδωρής.
Έμεινα εκεί να κοιτάζω το σημείωμα. Μου φάνηκε πολύ τέλειο για να είναι αληθινό! Δεν μπορώ να περιμένω να έρθει το απόγευμα για να πάω στο πάρκο!
Σάββατο Δεν είχα χρόνο να γράψω περισσότερα χθες. Η Παρασκευή τελικά ήταν μια τέλεια μέρα! Όταν εμφανίστηκα στο πάρκο, είχε ήδη ξεκινήσει ένας αγώνας μπέιζμπολ. Αυτό ήταν έκπληξη για μένα κι έτσι στάθηκα εκεί για ένα λεπτό. Φαντάζομαι ότι θα ήμουν αστείος, καθώς στεκόμουν εκεί απλά κοιτώντας την ομάδα, γιατί ένα από τα παιδιά γέλασε. Ζήτησε τάιμ άουτ και προχώρησε προς το μέρος μου. «Γεια σου, είμαι ο Θοδωρής. Στο τέλος του παιχνιδιού θα γνωρίσεις όλα τα παιδιά. Η σειρά σου να χτυπήσεις είναι αμέσως μετά από εμένα, εντάξει;» Ο αγώνας ήταν απίθανος! Και μετά από τον αγώνα, ο Θοδωρής με σύστησε στα υπόλοιπα παιδιά. Τελικά ανακαλύψαμε ότι το σπίτι του Θοδωρή ήταν λίγα σπίτια πιο πέρα από το δικό μας και οι γονείς του είχαν καλέσει την οικογένειά μου στο σπίτι τους για πίτσα. Η μαμά κι ο μπαμπάς ήταν ήδη εκεί και συζητούσαν με τους γονείς του Θοδωρή. Περάσαμε πάρα πολύ όμορφα. Όλοι στην οικογένεια ήταν πολύ φιλικοί. Ο μπαμπάς μου είπε πως θα τους είχαμε εμείς στο σπίτι μας, την επόμενη εβδομάδα για μπέργκερ. Τέλος πάντων, πηγαίνω στο πάρκο τώρα, γιατί δεν θέλω να κάνω τους καινούριους φίλους μου να με περιμένουν.
Κυριακή Σήμερα, πήγαμε στην καινούρια μας εκκλησία για πρώτη φορά. Δεν θα το κρύψω ότι ήμουν αρκετά αγχωμένος. Τουλάχιστον στο πάρκο μπορούσα να κάνω πως παίζω με την μπάλα μου. Εδώ τι θα έκανα, αν κανένας δε μου έδινε σημασία; Όμως δεν χρειάστηκε να ανησυχώ για πολλή ώρα. Με το που φτάσαμε εκεί, αρκετοί άνθρωποι μας πλησίασαν και μας χαιρέτισαν με χαμόγελο. Όλοι ήταν πολύ φιλικοί απέναντί μας. Ένα κορίτσι που στεκόταν παραπέρα ήρθε κοντά μου και με ρώτησε: «Είσαι ο Μιγκέλ;». Κούνησα το κεφάλι μου καταφατικά και την κοιτούσα. Εκείνη χαμογέλασε. «Με λένε Αλίσα και μου ανέθεσαν να σε οδηγήσω στο χώρο όπου θα συναντηθούμε». Κοίταξα τους γονείς μου. Εκείνοι κούνησαν ενθαρρυντικά το κεφάλι τους χαμογελώντας. Αμέσως ακολούθησα την Αλίσα, η οποία με οδήγησε σε μια μεγάλη αίθουσα όπου υπήρχαν πολλά παιδιά. Αναγνώρισα κάποιους απ’ αυτούς που είχα συναντήσει στο πάρκο. Όλοι μιλούσαν και γελούσαν. Κοντά στην πόρτα υπήρχε ένα τραπέζι γεμάτο κεράσματα. Και πάνω στον τοίχο είδα μια μεγάλη χειρόγραφη αφίσα που έλεγε: Μιγκέλ, καλωσόρισες! Όλη η εβδομάδα ήταν πολύ καλή. Τελικά όλο αυτό θα είναι μια απίθανη περιπέτεια!
n Της Danika Cooley Μετ.: Φρίντα Τσίνογλου-Λαμπριανίδου ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 55
Από τη Θεσσαλονίκη με αγάπη...
Ο καλός αγώνας Τι είναι ευτυχία; Πού υπάρχει ευτυχία; Μήπως βρίσκεται στις επιτυχίες της ζωής μας; Σπουδές, σπίτια, αυτοκίνητα, έρωτες, δόξα... Μήπως; Υπάρχει ευτυχία στην πάλη του καλού και του κακού μέσα μας; Υπάρχει ευτυχία στον πόνο, στη θλίψη, στη δοκιμασία που περνώ στη ζωή μου; Υπάρχει; Μήπως η ευτυχία είναι μια περιπέτεια σκληρή και δύσκολη; Ας το παραδεχτούμε: Δεν ευτυχούμε εύκολα... Μήπως πρέπει να βρούμε μια άλλη λέξη για την ευτυχία; Όπως, για παράδειγμα, πληρότητα, ικανοποίηση, δημιουργία, συνείδηση, ευλογία... Για μένα ευτυχία είναι να σε σώζει κάποιος από τα δεσμά της αμαρτίας, να σβήνει το βρόμικο παρελθόν, να σε αφήνει να χαθείς σ’ αυτό, αλλά να σε ξαναγεννά! (Ιωάννης 3:16). Ευτυχία είναι να αρχίζει να εμφανίζεται στη ζωή σου μετά τη σωτηρία και σιγά σιγά ο καρπός του Αγίου Πνεύματος (Γαλάτες 5:22). Ευτυχία είναι να αφήνεις τον εαυτό σου και να βγαίνεις έξω από αυτόν, προσφέροντας στο συνάνθρωπό σου αυτά που ο Θεός σού δίνει (Ματθαίος 10:39). Ευτυχία είναι να μην πλανιέσαι στο σκοτάδι, αλλά να έχεις το φως που οδηγεί στη ζωή (Ιωάννης 8:12). Ευτυχία είναι κάποιος να σε περιμένει για να ζήσεις αιώνια μαζί Του (Ιωάννης 14:3). Γιατί, αλήθεια, πείτε μου, τι θα ωφελήσει τον άνθρωπο αν όλο τον κόσμο κερδίσει και χάσει τη ζωή του; (Ματθαίος 26:16). Αδέλφια μου, ας μην ξεχνάμε πως στον αγώνα της ζωής δεν τρέχουμε μόνοι. Μας παρακολουθούν όλοι αυτοί οι μεγάλοι ήρωες της πίστης. Ας αποτινάξουμε καθετί που μας εμποδίζει, κι ας τρέξουμε με όλες τις δυνάμεις μας. Ο Ιησούς Χριστός δεν παραιτήθηκε όταν ο αγώνας έγινε σκληρός. Κι εμείς ας παραδειγματιστούμε απ’ αυτόν. Όταν υποφέρουμε, δεν είναι επειδή ο Θεός δεν ενδιαφέρεται, το αντίθετο! Μας ξέρει καλά και θέλει να μεγαλώσουμε, να αυξηθούμε, να αλλάξουμε, να ετοιμαστούμε για κάτι πολύ σπουδαίο. Ας μην αποθαρρυνθούμε, ας μην παραιτηθούμε. Ήρθαμε στον Θεό από το μόνο δρόμο, τον Ιησού Χριστό! Δεν πρέπει να ξεχνούμε ποιος είναι ο Θεός. Είναι καλό να ακούμε τα λόγια Του και να βάζουμε στην καρδιά μας τις προειδοποιήσεις Του, επειδή η ζωή μας ολόκληρη εξαρτάται απ’ αυτό. Μια μέρα, ο κόσμος όπως τον ξέρουμε δεν θα υπάρχει. Έχουμε ανάγκη να είμαστε βέβαιοι ότι βάλαμε τα πρώτα πράγματα στην πρώτη θέση (Εβραίους 12). Η παραπάνω παράγραφος είναι για μένα στόχος ζωής και καθημερινός αγώνας. Όταν αγωνίζομαι στο στάδιο της ζωής, είμαι πλήρης, είμαι ικανοποιημένος, είμαι ευτυχισμένος, είμαι γεμάτος ευχαριστία κι ευγνωμοσύνη στον Θεό, είμαι ευλογημένος. Όχι γιατί το αξίζω. Αλλά αν βρίσκομαι καθημερινά σ’ αυτό τον «καλό αγώνα», τότε ναι, μπορώ, γιατί «όλα τα μπορώ χάρη στο Χριστό που με δυναμώνει» (ΦιλιπΤου ΑΝΕΣΤΗ πησίους 4:13). n ΠΕΤΑΛΙΔΗ 56 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Δρος ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ ΣΤΗ ΓΗ
Πανοραμική άποψη της ιστορίας της Εκκλησίας με ειδικότερη επικέντρωση στην εκκλησία
της Καινής Διαθήκης και στο Μεταρρυθμιστικό κίνημα της Εκκλησίας του Θεού
Στο τελευταίο του βιβλίο Από τον Ουρανό στη Γη – Πανοραμική Ματιά στην Ιστορία της Εκκλησίας, ο συγγραφέας Δρ Βασίλης Κωνσταντόπουλος, εργάτης του ευαγγελίου στην Eκκλησία του Θεού, που τόσο την αγαπάει, μας προσφέρει έναν πολύτιμο θησαυρό. Προσεγγίζει το θέμα του με τη βαθιά επιθυμία να δει την Νύμφη του Ιησού Χριστού να ξαναβρίσκει την παλιά της δύναμη και δόξα. Στο έργο του αυτό εξετάζει τις βασικές αρχές της εκκλησίας όπως αυτές παρουσιάζονται στην Καινή Διαθήκη, και ιχνηλατεί την πορεία της διά μέσου των αιώνων. Εστιάζει στα διάφορα κινήματα που έχει αναδείξει κατά καιρούς ο Θεός, για ν’ ανταποκριθεί στη λαχτάρα της εκκλησίας του για αγιότητα και ενότητα. Εξετάζει τη μικρή ιστορία της Εκκλησίας του Θεού προβάλλοντας κάποιες επιτυχίες της κι αναγνωρίζοντας χωρίς περιστροφές κάποιες αποτυχίες της. Τελικά, αξιολογεί την τωρινή κατάσταση της εκκλησίας αντικειμενικά, με αγάπη και όχι μέσα από κάποιο ροζ πρίσμα ωραιοποίησης. Έτσι, θέτει ερωτήματα που οι περισσότεροι από μας τα έχουμε μέσα μας και πολύ λίγοι τα έχουμε εκστομίσει. Συνιστώ αυτό το βιβλίο γιατί και μας εμπνέει και μας προκαλεί, καθώς διατρέχουμε τη δεύτερη εκατονταετία του Κινήματός μας. - Dave DeVoll, πρώην Εκδότης του περιοδικού Truth Matters
8€
Μια επαγγελματική και με επιστημονικό τρόπο γραμμένη έρευνα, ένα έργο που πρέπει οπωσδήποτε να μπει σε κάθε σχολική βιβλιοθήκη και να διαβαστεί από κάθε κήρυκα και δάσκαλο. - Αιδέσ. Willard Wilcox, BA, M.Div., DD
Για παραγγελίες > www.ologos.gr ή 210.4834214 και στα βιβλιοπωλεία μας: Αθήνα:
Θεσσαλονίκη:
Πάτρα:
Λάρισα:
Βόλος:
Αλβανία:
Εμμ. Μπενάκη 28 106 78 % 210-3823495
Εθν. Αμύνης 42 546 21 % 2310-232210
Κορίνθου 199 262 23 % 2610-224197
Δευκαλίωνος 2 412 22 % 2410-232594
Σωκράτους 23 382 21 % 24210-35801
Sarande Libraria «O LOGOS» % 00355.692585746
P
SS PO RE
Χ+5 ES
T
ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ ____________________________ Ταχ. Γραφείο ΚΕΜΠ KΡΥΟΝΕΡΙΟΥ ____________________________ Αρ. Αδείας 013943
ST
του Ευαγγελίου
ENTYΠO KΛEIΣTO • AP. AΔEIAΣ 1841 ΚΕΜΠΑ MHNIAIO XPIΣTIANIKO ΠEPIOΔIKO Τ.Θ. 254, 19400 ΚΟΡΩΠΙ
PR
Η ΦΩΝΗ
S PO
S
ΕΝΑ!ΔΩΡΟ!ΓΙΑ!ΚΑΘΕ!ΜΕΡΑ" !
2 0 2 2 "
12
13
Με ένα ευλογημένο μήνυμα για κάθε μέρα! Το δώρο που διαρκεί όλο το χρόνο... Με καρτέλα ή σε κουτί, για τον τοίχο ή το γραφείο...
14
Τιμή μαζί με καρτέλα: 15
16
#
$
%
2,30 €
17
&
'
18
19
(
)
20 11
!*
Για παραγγελίες > www.ologos.gr ή 210.4834214 και στα βιβλιοπωλεία μας: Αθήνα:
Θεσσαλονίκη:
Πάτρα:
Λάρισα:
Βόλος:
Αλβανία:
Εμμ. Μπενάκη 28 106 78 ! 210-3823495
Εθν. Αμύνης 42 546 21 ! 2310-232210
Κορίνθου 199 262 23 ! 2610-224197
Δευκαλίωνος 2 412 22 ! 2410-232594
Σωκράτους 23 382 21 ! 24210-35801
Sarande Libraria «O LOGOS» ! 00355.692585746
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ!"#"$!!!"!!!!