Τα Παιδιά Ρωτούν Για... Το Θεό Και Τον Ιησού

Τα παιδιά ρωτούν για...

το Θεό και τον Ιησού

Τα παιδιά ρωτούν για...

το Θεό και τον Ιησού Cheryl Fawcett Robert C. Newman

Εικονογράφηση: Ron Mazellan

O

Λόγος

Ε Κ ΔΟ

Σ Ε Ι Σ

Στα ανήψια μου που ακολουθούν τον Ιησού: Melissa, Monica, Amanda, Erin, Matthew, Carrie, Andrew, Ben, και Madelyn Σας αγαπώ! —Η Θεία Cheryl Στην Barbara και τον Brian, στον Charles και την Pat, στην Donna και τον Daniel, στην Roberta και τον Doug. Ο μπαμπάς και φίλος μου, έφυγε νωρίτερα, και περιμένει με λαχτάρα να σας δει στον Ουρανό.

—Robert C. Newman

KIDS’ QUESTIONS ABOUT GOD AND JESUS Cheryl Fawcett & Robert C. Newman Πρώτη Αγγλική έκδοση: © 2003, 1994 (formerly published as part of I Have a Question about God) Regular Baptist Press • Schaumburg, Illinois Μετάφραση: Βίκυ Πεταλά-Καρακάση Προσαρμογή εξωφύλλου: Δήμητρα Παπαναγή Ηλεκτρονική σελιδοποίηση: Βαγγέλης Καρακάσης Eπιμέλεια και παραγωγή εντύπου: Logos Graphics © 2014 Eκδόσεις «O Λόγος», Τ.Θ. 254, 194 00 Κορωπί τηλ.: 210.4834214, φαξ: 210.6627506, www.ologos.gr Κεντρική διάθεση: Βιβλιοπωλεία «Ο Λόγος» • Αθήνα: Εμμ. Μπενάκη 28, 106 78, τηλ.: 210 3823495 • Θεσσαλονίκη: Εθν. Αμύνης 42, 546 21, τηλ.: 2310 232210 • Πάτρα: Πουκεβίλ 22, 262 23, τηλ.: 2610 224197 • Λάρισα: Δευκαλίωνος 2, 412 22, τηλ.: 2410 232594 • Βόλος: Σωκράτους 23, 382 21, τηλ.: 24210 35801 • Αλβανία: Sarande, Libraria «O LOGOS», τηλ.: 00355 85223239 ISBN 978-960-510-146-6 Τα αποσπάσματα της Αγίας Γραφής είναι από τη Νέα Μετάφραση της Βίβλου της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας, © 1997, Εμμ. Μπενάκη 50, Αθήνα. Η αναπαραγωγή ολόκληρου του βιβλίου ή τμημάτων του με οποιαδήποτε μορφή (εκτός από σύντομη ανασκόπηση ή αναφορά σ’ αυτό) επιτρέπεται μόνο μετά από γραπτή άδεια του εκδότη.

Περιεχόμενα Πρόλογος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Τα παιδιά ρωτούν για το Θεό Συμβουλές και βοηθήματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Ποιος είναι ο Θεός; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Πού ζει ο Θεός; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Έχει ο Θεός σύζυγο; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Έχει ο Θεός παιδιά; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Πόσο χρόνων είναι ο Θεός; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Ο Θεός κουράζεται, πεινάει ή νυστάζει; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Μπορεί ο Θεός να αρρωστήσει ή να πεθάνει; . . . . . . . . . . . . . . 31 Πώς γνωρίζουμε για το Θεό; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Τα παιδιά ρωτούν για τον Ιησού Συμβουλές και βοηθήματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Με τι μοιάζει ο Ιησούς; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Πόσο χρόνων είναι ο Ιησούς; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Πού ζει ο Ιησούς; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Μπορώ να μιλήσω με τον Ιησού; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Έχει ο Ιησούς αδέρφια; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Γιατί πέθανε ο Ιησούς; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Ζει σήμερα ο Ιησούς; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Αποχαιρετισμός στους ενήλικους αναγνώστες μας . . . . . . . . . . . 71

Πρόλογος Πριν από δέκα χρόνια

εκδόθηκε το βιβλίο «Έχω μια ερώτηση για το Θεό». Στα χρόνια που ακολούθησαν, λάβαμε πολλά γράμματα με προσωπικές ιστορίες γονέων και παιδιών, για το πως ο Θεός χρησιμοποίησε το περιεχόμενο αυτού του βιβλίου προκειμένου μικρά παιδιά να πιστέψουν στον Ιησού. Κάποιοι στα γράμματά τους μας είπαν πως πολλά από τα παιδιά αποφάσισαν να βαπτιστούν. Πολλοί ενήλικες μας είπαν πως η αλήθεια ειπωμένη με απλά λόγια και μοντέρνα παρουσίαση, έκανε τη θεολογία προσιτή και κέντρισε το ενδιαφέρον τους. Ακόμα κάποιοι γονείς, μας έγραψαν πως έγιναν βήματα πνευματικής αύξησης στη ζωή των παιδιών, αλλά και τη δική τους. Ο συνεργάτης μου στη συγγραφή του βιβλίου, Robert Newman, βρίσκεται τώρα στην παρουσία του Κυρίου. Η επιρροή του στη ζωή και τη διακονία μου, έχει αφήσει ένα ανεξίτηλο σημάδι το οποίο δεν θέλω ποτέ να ξεχάσω. Η έντονη επιθυμία που εκείνος κι εγώ μοιραζόμασταν, να παρέχουμε ένα εργαλείο με το οποίο οι γονείς θα μπορούσαν να διδάσκουν στα παιδιά τους τα πρώτα βήματα της πίστης στο Θεό, δε μειώθηκε ούτε και άλλαξε. Αντιθέτως, η επιθυμία μου έγινε ακόμη πιο δυνατή.

6

Τα παιδιά ρωτούν για το Θεό

Συμβουλές και βοηθήματα Μ

είνε στην απλότητα! Πάρε για παράδειγμα, το Γένεση 1:1,

«Στην αρχή ο Θεός δημιούργησε τον ουρανό και τη γη». Η δήλωση αυτή είναι περίπλοκη κι όμως την ίδια στιγμή, τόσο απλή. Στον επιστήμονα αλλά και στο παιδί, η Βίβλος λέει το ίδιο πράγμα. Ο Θεός υπήρχε πριν από όλα όσα γνωρίζουμε και βλέπουμε και είναι Εκείνος που έφτιαξε τα πάντα γύρω μας. Τα βιβλικά κείμενα δεν μας μιλούν απλά για το Θεό, Τον επιβεβαιώνουν χωρίς καμία αμφιβολία. Αυτός είναι! Αυτός δημιουργεί! Το σημαντικό είναι να καλέσουμε τα παιδιά στην πίστη, όχι να τα φορτώνουμε με λεπτομερείς και περίπλοκες θεολογικές ερμηνείες.

Εδάφιο για αποστήθιση Ιωνάς 4:2: «Ήξερα πως εσύ είσαι Θεός που αγαπάς, Θεός σπλαχνικός, υπομονετικός, πως έχεις καλοσύνη απεριόριστη και είσαι πάντα πρόθυμος ν’ αλλάξεις γνώμη και ν’ αναστείλεις την τιμωρία σου».

8

Ποιός είναι ο Θεός; Γ

εια! Το όνομά μου είναι Τόφερ. Το πραγματικό μου όνομα εί-

ναι Κρίστοφερ, αλλά οι φίλοι μου με φωνάζουν Τοφ ή Τόφερ. Είμαι οκτώ χρονών. Μου αρέσει να κάνω ποδήλατο και να παίζω μπέιζμπολ, ποδόσφαιρο και μπάσκετ. Έχω δύο αδερφές, τη Μέγκαν και την Μπόμπι. Η Μέγκαν είναι δέκα χρονών και παίζει πιάνο όλη μέρα. Κάνει μαθήματα πιάνου. Η Ρομπέρτα είναι τεσσάρων. Τη φωνάζουμε Μπόμπι. Έχει πλάκα να την πειράζεις, αλλά με κάνει έξαλλο γιατί συνέχεια ρωτάει, «Τι είναι αυτό;» ή «Τι σημαίνει αυτό;». Η μαμά και ο μπαμπάς με διαβεβαιώνουν πως μεγαλώνοντας θα σταματήσει να ρωτά συνέχεια, αλλά πολύ αμφιβάλλω... Το ίδιο έκανε πάλι και χθες, όταν ένας κύριος ήρθε το απόγευμα στο σπίτι μας. Η Μπόμπι έτρεξε στην πόρτα και πριν η μαμά προλάβει καλά καλά να του ανοίξει, εκείνη τον ρώτησε, «Εσύ ποιος είσαι;». «Μπόμπι...» είπε αυστηρά η μαμά. Ο κύριος χαμογέλασε. «Είμαι πυροσβέστης. Βοηθώ τους ανθρώπους όταν αρρωστήσουν και χρειάζεται να πάνε στο νοσοκομείο ή όταν πάθουν ατύχημα με το αυτοκίνητο ή όταν το σπίτι τους πιάσει φωτιά. Αυτή τη στιγμή, όμως, συγκεντρώνω χρήματα για το σταθμό της πυροσβεστικής».

9

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΡΩΤΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥ

Ο πυροσβέστης μίλησε για λίγο με τη μαμά. Νομίζω πως εκείνη του έδωσε κάποια χρήματα. Όταν έφυγε, η Μπόμπι ρώτησε αμέσως «Τι είναι ο πυροσβέστης;». «Σου είπε ο άνθρωπος, Μπόμπι, ότι βοηθάει όσους βρίσκονται σε κάποια ανάγκη», χρειάστηκε να της θυμίσω. «Ναι, αλλά τι είναι;» η Μπόμπι έκανε ξανά την ίδια ερώτηση. Αυτή τη φορά απάντησε η μαμά. «Είναι χρήσιμος και εργατικός άνθρωπος. Είναι ένας καλός γείτονας». «Είναι και ο Θεός έτσι; Ο Θεός είναι καλός γείτονας;». Η μαμά έμεινε σιωπηλή για λίγο. Καταλάβαινα πως σκεφτόταν την απάντησή της. «Κανείς δεν μου έχει ξανακάνει αυτή την ερώτηση Μπόμπι», είπε. «Δεν είμαι σίγουρη πώς να σου απαντήσω. Όταν ήμουν μικρό κορίτσι, πήγαινα στην εκκλησία και διάβαζα συνέχεια τη Βίβλο μου, αλλά αυτό ήταν πριν πολύ καιρό. Άφησέ με λίγο να σκεφτώ... Ο Θεός είναι Άγιος».

10

Ποιος είναι ο Θεός; «Τι σημαίνει “άγιος”;». Όταν η μαμά απαντά σε μία της ερώτηση, η Μπόμπι κάνει πάντοτε ακόμα μία. Βλέπετε γιατί τρελαίνομαι; Η μαμά απάντησε στην Μπόμπι, « “Άγιος” σημαίνει πως ο Θεός δεν έχει καμία σχέση με την αμαρτία. Η αμαρτία είναι σαν να είσαι βρώμικη ενώ άγια σημαίνει να είσαι καθαρή. Θυμάμαι ακόμα, πως οι άγγελοι ψάλλουν στο Θεό και λένε πως είναι άγιος, άγιος, άγιος».1 «Αυτό σημαίνει πως ο Θεός είναι αλήθεια, αλήθεια, αλήθεια καθαρός. Κάνει πολλές φορές μπάνιο;». «Όχι, αυτό σημαίνει πως κάνει πάντα το σωστό». «Πώς ξέρει ποιο είναι το σωστό;» «Το ξέρει, γιατί είναι ο Θεός και ό,τι επιλέγει είναι το σωστό. Γνωρίζει τα πάντα, γι’ αυτό μπορεί και ξεχωρίζει τι είναι σωστό και τι λάθος». «Εννοείς πως ο Θεός δεν κάνει ποτέ λάθος;» «Όχι, δεν κάνει ποτέ» απάντησε εκείνη. «Εύχομαι, να ήμουν ο Θεός έτσι που να μην κάνω ποτέ λάθος», είπε η Μπόμπι. Γέλασα. «Μπόμπι, δεν μπορείς να είσαι ο Θεός». Η μαμά μάς είπε, «Και οι δυο σας μπορείτε να μοιάσετε στο Θεό. Θέλει να κάνετε το σωστό κάθε στιγμή». «Εμένα με αγαπά ο Θεός;», ρώτησε η Μπόμπι. «Μα και βέβαια σε αγαπά γλυκιά μου». «Αγαπά και τον Τοφ;» «Ο Θεός αγαπά όλους τους ανθρώπους!» «Αγαπάει ακόμα και το Μάικλ Λομπατόφσκι;» «Ναι, ακόμα και το Μάικλ». «Αγαπά και το Μίκυ τη γάτα μας;» «Ναι, ο Θεός αγαπά όλα τα δημιουργήματά Του γιατί τα έφτιαξε όλα με αγάπη». «Νομίζω πως ο Θεός τελικά, θα ήταν καλός γείτονας». «Ω, ναι Μπόμπι, νομίζω πως θα ήταν ο καλύτερος γείτονας που θα μπορούσε κάποιος να έχει δίπλα του».

Εδάφια για να διαβάσεις Ιωάννης 3:16: «Τόσο πολύ αγάπησε ο Θεός τον κόσμο, ώστε παρέδωσε

11

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΡΩΤΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥ στο θάνατο το μονογενή του Υιό, για να μη χαθεί όποιος πιστεύει σ’ αυτόν αλλά να έχει ζωή αιώνια». Λευιτικό 11:44: «Εγώ ο Κύριος είμαι ο Θεός σας, Αγιάστε τους εαυτούς σας γιατί εγώ είμαι άγιος». Γένεση 1:1: «Στην αρχή ο Θεός δημιούργησε τον ουρανό και τη γη».

1. Ησαϊας 6:1–3

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΣΤΟ ΠΑΙΔI  1. Τι είναι ο Θεός; 2. Τι σημαίνει «άγιος»; 3. Πώς μπορείς να γίνεις άγιος;

12

Πού ζει ο Θεός;

Τ

ην πρώτη μέρα του σχολείου, η Μέγκαν ντύθηκε κι ετοιμά-

στηκε νωρίς. Πάντα ετοιμάζεται νωρίς. Η μαμά έπρεπε να βοηθήσει την Μπόμπι να φορέσει τα ρούχα που είχαν αγοράσει πριν από μερικές ημέρες. Εγώ έπρεπε να βουρτσίσω τα δόντια μου, αλλά αντί γι’ αυτό, ξεχάστηκα παίζοντας με τα παιχνίδια που υπήρχαν στο νιπτήρα. Ακούστηκε τότε η μαμά να λέει, «Παιδιά κάντε γρήγορα, αλλιώς θα αργήσουμε!». Στο κατώφλι, έδωσε σε όλους μας από ένα μεγάλο φιλί, κι εμείς τρέξαμε μέχρι το πεζοδρόμιο και περιμέναμε το σχολικό. Όταν ήρθε, μπήκαμε και καθίσαμε. Η Μέγκαν και η Μπόμπι κάθισαν ακριβώς πίσω από τον οδηγό, κι εγώ έκατσα πίσω τους, μαζί με το φίλο μου τον Τόμι. Η Μέγκαν ρωτούσε την Μπόμπι αν θυμάται τη διεύθυνση και το τηλέφωνό μας. Βλέπετε, ήταν η πρώτη μέρα τής Μπόμπι στο προνήπιο και έπρεπε να τα γνωρίζει αυτά. «Πού μένεις Μπόμπι;», ρώτησε η Μέγκαν. «Σε ένα μεγάλο μπλε σπίτι», απάντησε εκείνη. «Ω, όχι. Εννοώ αν θυμάσαι το όνομα του δρόμου και τον αριθμό». «Εεεεε... Νομίζω, πως μένω στην οδό Δικαστικού Μεγάρου 1022». «Όχι Δικαστικού Μεγάρου... στην οδό Δικαστηρίου!» της είπα. «Το Δικαστικό Μέγαρο είναι στο κέντρο της πόλης».

13

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΡΩΤΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥ

«Ω ναι, έχεις δίκιο». «Σε ποια πόλη μένεις;» συνέχισε να τη ρωτά η Μέγκαν. «Σε αυτήν που είναι μετά τη μεγάλη γέφυρα που είναι πάνω από το ποτάμι με τις πάπιες». «Το όνομα της πόλης χαζούλα!». Η Μέγκαν είχε αρχίσει να γίνεται ανυπόμονη... «Γκράφτον είναι το όνομα της πόλης και η μαμά είπε να μη με λες χαζούλα» της είπε η Μπόμπι έτοιμη να βάλει τα κλάματα.

14

Πού ζει ο Θεός; Γύρισε την πλάτη στη Μέγκαν και για λίγα δευτερόλεπτα, αλήθεια σας λέω, έμεινε σιωπηλή κοιτάζοντας έξω από το παράθυρο, πριν ρωτήσει, «Μέγκαν, πού μένει ο Θεός;». «Δεν ξέρω», απάντησε εκείνη. «Ας ρωτήσουμε τον οδηγό, μπορεί εκείνος να ξέρει». Στο πρώτο φανάρι που σταματήσαμε, η Μέγκαν χτύπησε τον οδηγό στον ώμο. Ο οδηγός είναι ένας πολύ καλός κι ευγενικός άνθρωπος. Δυο χρόνια τώρα, εκείνος μας πηγαίνει κάθε μέρα σχολείο. «Κύριε οδηγέ, μήπως ξέρετε πού μένει ο Θεός;» τον ρώτησε η Μέγκαν. Δεν άκουσα τι της απάντησε κι έτσι όταν η Μέγκαν κάθισε στη θέση της τη ρώτησα. «Μου είπε πως ούτε κι εκείνος ξέρει. Μου είπε πως καλύτερα να ρωτήσουμε τους γονείς μας» είπε η Μέγκαν. Η πρώτη μέρα της Μπόμπι στο σχολείο πήγε πολύ καλά. Θυμόταν τη διεύθυνσή μας κι ακόμα το όνομα της πόλης μας, χωρίς καμιά βοήθεια. Και βέβαια, θυμόταν και την ερώτησή της. Σαν η μαμά πήγε να την πάρει από το προνήπιο, χωρίς άλλη συζήτηση τη ρώτησε, «Μαμά, πού μένει ο Θεός;». «Μένει πολύ μακριά από εδώ» της απάντησε εκείνη. «Εννοείς μακριά όπως ο παππούς και η γιαγιά, γιατί κι εκείνοι μένουν πολύυυυυ μακριά». «Ω, πολύ πιο μακριά από τον παππού και τη γιαγιά, προσπάθησε να της εξηγήσει η μαμά. Ζει έξω από τον κόσμο μας». «Ζει εκεί που γίνεται “Ο Πόλεμος των Άστρων”;» «Όχι, Μπόμπι μου, ο “Πόλεμος των Άστρων” δεν είναι κάτι που συμβαίνει στην πραγματικότητα. Ο Θεός ζει σε πραγματικό παλάτι. Ζει σε ένα μέρος που η Βίβλος ονομάζει Ουρανό». «Είναι ένα ψεύτικο μέρος;» Νομίζω πως η Μπόμπι είχε μπερδευτεί... Κι εγώ ήμουν λιγάκι μπερδεμένος. Η μαμά έφερε τη Βίβλο της, την άνοιξε και μας διάβασε, «Γιατί ο Θεός είναι στον ουρανό κι εσύ στη γη, γι’ αυτό τα λόγια σου ας είναι λίγα» Εκκλησιαστής 5:1β. Αυτό μάλιστα. Ο Θεός ζει στον Ουρανό, κι εμείς ζούμε στη Γη που Εκείνος έφτιαξε και στην οποία ζούμε. Αυτό μου θυμίζει ένα τραγούδι που είχα μάθει όταν ήμουν στην ηλικία σας.

15

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΡΩΤΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥ «Ο Ουρανός είναι ένα υπέροχο μέρος. Ένας τόπος γεμάτος από τη δόξα και τη χάρη του Θεού. Θέλω να δω το πρόσωπο του Λυτρωτή μου. Ο Ουρανός είναι υπέροχος, ο Ουρανός είναι ένδοξος, ο Ουρανός είναι υπέροχος τόπος».

Εδάφια για να διαβάσεις Πράξεις 17:24: «Είναι ο Θεός που δημιούργησε τον κόσμο κι όλα όσα υπάρχουν σ’ αυτόν. Ως Κύριος του ουρανού και της γης, δεν κατοικεί σε χειροποίητους ναούς».

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΣΤΟ ΠΑΙΔI  1. Πού μας λέει η Βίβλος ότι ζει ο Θεός; 2. Μπορείς να δεις τον Ουρανό; Γιατί όχι; 3. Αφού ο Ουρανός είναι τόσο μακριά, πώς ξέρουμε ότι ζει εκεί ο Θεός;

16

Αποχαιρετισμός στους ενήλικους αναγνώστες μας Θέλουμε να πιστεύουμε πως κι εσύ,

το παιδί, το εγγόνι, ή ένα γειτονόπουλο, έχετε δυναμώσει στην πίστη καθώς μαθαίνατε περισσότερα για το Θεό του σύμπαντος. Αυτός, θέλει να γίνει και ο δικός σου Θεός. Αν, δεν έχεις τακτοποιήσει το θέμα αυτό, χρειάζεται να το κάνεις τώρα, χωρίς καθυστέρηση. Όπως ο συγγραφέας Robert Newman, θα μπορούσε τώρα να μας βεβαιώσει: η ζωή είναι σύντομη· η κρίση αν δεν έχεις δεχτεί τον Χριστό σωτήρα σου, σίγουρη· και η αιωνιότητα είναι αληθινή. Βεβαιώσου πως εσύ κι εκείνοι που αγαπάς έχετε φροντίσει να έχετε «κάνεις κρατήσεις» για τον Ουρανό. Το Ρωμαίους 10:13 μας βεβαιώνει πως «οποιοσδήποτε επικαλεσθεί το όνομα του Κυρίου θα σωθεί». Του ζήτησα να έρθει στη ζωή μου όταν ήμουν έξι χρόνων, στην αρχή της πρώτης δημοτικού. Από τότε μέχρι και σήμερα, Αυτός είναι ο Θεός μου. Έδωσε νόημα στη ζωή μου. Παραδέξου πως χρειάζεσαι Σωτήρα, φώναξέ Τον, όπως ένα μικρό παιδί φωνάζει για βοήθεια και δέξου το δώρο που σου προσφέρει χωρίς αντάλλαγμα. Κι ενώ κανείς μας δεν είναι τόσο καλός ώστε να αξίζει τον Ουρανό, κανένας μας δεν έχει κάνει κάτι τόσο κακό που να μην μπορεί να το συγχωρήσει ο Θεός μέσα από τη θυσία του Χριστού στον σταυρό.

71