Κόντρα Στα Κύματα

Κόντρα στα Κύματα ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ ΜΙΑΣ ΥΓΙΟΥΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Δρ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

Κόντρα στα Κύματα ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ ΜΙΑΣ ΥΓΙΟΥΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

THE VIRTUES OF A HEALTHY CHURCH Δρ. Βασίλης Κωνσταντόπουλος Copyright © 2016 Bill C. Konstantopoulos Πρώτη Έκδοση: Απρίλιος 2011 Μετάφραση: Γεωργία Παϊσίου Διόρθωση & τελικό κείμενο: Χάρης Ι. Νταγκουνάκης Δημιουργικό εξωφύλλου και ηλεκτρονική σελιδοποίηση: Δήμητρα Παπαναγή Επιμέλεια και παραγωγή εντύπου: Logos Graphics © 2016 Εκδόσεις «Ο Λόγος» Τ.Θ. 254, 194 00 Κορωπί Τηλ.: 210.4834214, Φαξ: 210.6627506 www.ologos.gr Κεντρική διάθεση: Βιβλιοπωλεία «Ο Λόγος» • Αθήνα: Εμμ. Μπενάκη 28, 106 78, τηλ.: 210.3823495 • Θεσσαλονίκη: Εθν. Αμύνης 42, 546 21, τηλ.: 2310.232210 • Πάτρα: Πουκεβίλ 22, 262 23, τηλ.: 2610.224197 • Λάρισα: Δευκαλίωνος 2, 412 22, τηλ.: 2410.232594 • Βόλος: Σωκράτους 23, 382 21, τηλ.: 24210.35801 • Αλβανία: Sarande, Libraria «O LOGOS», τηλ.: 00355.692585746 ISBN 978-960-510-167-1 Τα βιβλικά κείμενα που χρησιμοποιούνται στην έκδοση, όπου δεν αναφέρεται διαφορετικά, προέρχονται από τη «Νέα Μετάφραση της Βίβλου», έκδ. Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας © 2003, Εμμ. Μπενάκη 50, Αθήνα, και χρησιμοποιούνται κατόπιν αδείας της εκδότριας Εταιρίας. Η αναπαραγωγή ολόκληρου του βιβλίου ή τμημάτων του με οποιαδήποτε μορφή (εκτός από σύντομη ανασκόπηση ή αναφορά σ’ αυτό) επιτρέπεται μόνο μετά από γραπτή άδεια του εκδότη.

Με βαθιά εκτίμηση στους τρεις γιους μου Τον Ιωνάθαν Κωνσταντόπουλο Τον Δανιήλ Κωνσταντόπουλο Τον Δαβίδ Κωνσταντόπουλο

«Στον Κύριο να εμπιστεύεσαι μ’ όλη σου την καρδιά και στη δική σου σύνεση να μη στηρίζεσαι..» (Παρ. 3:5-6)

Και στις τρεις συναθροίσεις που τους έθρεψαν: Πρώτη Εκκλησία του Θεού (Allison’s Gap), Satville, Βιρτζίνια Εκκλησία του Θεού Tacoma, Πόλη Johnson, Τενεσί Πρώτη Εκκλησία του Θεού, Winchester, Κεντάκι

Η Πρώτη Εκκλησία του Θεού (Allison’s Gap), Satville, Βιρτζίνια

Η Καινούργια Εκκλησία

Ο Ποιμένας Kenny Howard με τον συγγραφέα και τη σύζυγό του το 2010

Η Πρώτη Εκκλησία του Θεού (Allison’s Gap), Satville, Βιρτζίνια

1971

Ο Βασίλης, ο Δαβίδ, η Kay και ο Ιωνάθαν 1976

Η Εκκλησία του Θεού Tacoma, Πόλη Johnson, Τενεσί

Η Πρώτη Εκκλησία του Θεού, Winchester, Κεντάκι

1999

Η Πρώτη Εκκλησία του Θεού, Winchester, Κεντάκι

2006

Η Πρώτη Εκκλησία του Θεού, Winchester, Κεντάκι

1999

Περιεχόμενα

Είπαν για το βιβλίο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Ευχαριστίες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Πρόλογος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Εισαγωγή . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 1.

Βιβλική Θεώρηση της Εκκλησίας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

Παράγοντες που διασφαλίζουν την Ταυτότητα και την Αποστολή της Εκκλησίας. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

Ο Λόγος Ύπαρξης της Εκκλησίας – Σκοπός

Φωνές που τραβούν την Προσοχή της Εκκλησίας. . . . . . . 53

Οι Αρετές μιας Υγιούς Εκκλησίας. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

Οι Αρετές ενός Υγιούς Μέλους της Εκκλησίας . . . . . . . . . 159

. . . . . . . . . . . . . 47

Επίλογος. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177 Βιβλιογραφία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181

Είπαν για το βιβλίο...

Ο Βασίλης Κωνσταντόπουλος δεν είναι γνωστός στο ελληνικό κοινό, γιατί μετανάστευσε στις ΗΠΑ ως φοιτητής το 1962. Μετά τις θεολογικές σπουδές του, σπούδασε και άλλες επιστήμες σε διάφορα πανεπιστήμια. Στη συνέχεια, για 40 χρόνια υπηρέτησε την Εκκλησία του Χριστού ως ποιμένας, ευαγγελιστής, δάσκαλος, ομιλητής σε διάφορα συνέδρια. Αυτό όμως που τον έκανε ιδιαίτερα αγαπητό και ευρύτατα γνωστό σε εκκλησιαστικούς κύκλους είναι το σημαντικό συγγραφικό του έργο, που έχει απήχηση όχι μόνο ανάμεσα σε ιεροκήρυκες και ηγέτες εκκλησιών αλλά και σε λαϊκούς. Τα βιβλία του αποπνέουν μια βαθιά και κατασταλαγμένη πνευματικότητα. Οι εκδόσεις Ο ΛΟΓΟΣ τελευταία κυκλοφόρησαν στα ελληνικά το βιβλίο του «Ώστε να είναι όλοι ένα», όπου πραγματεύεται το σοβαρό θέμα της ενότητας των πιστών του Κυρίου. Το βιβλίο που κρατάτε στα χέριά σας, δεν είναι απλώς για να στολίσει τη βιβλιοθήκη σας. Είναι ένα πολύτιμο εργαλείο, πολλαπλά χρήσιμο, από το οποίο θα αντλήσετε σπουδαία μαθήματα που θα σας βοηθήσουν στην πνευματική σας αύξηση και πορεία. Επίσης, θα εμπλουτίσει την ελληνική θρησκευτική βιβλιογραφία, που είναι περιορισμένη. Διαβάζοντάς το θα διαπιστώσετε ότι ο έμπειρος συγγραφέας, αφού έκανε μια σε βάθος έρευνα και μελέτη, κατέληξε σε συμπεράσματα που βοηθούν τον αναγνώστη να διαπιστώσει ότι χωρίς τις Βιβλικές αρετές η ζωή του θα είναι στείρα και ηττοπαθής. 15

Το βιβλίο αυτό που αντλεί τα μηνύματά του από τον θεόπνευστο Λόγο του Θεού, είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για την εποχή μας, γιατί υπάρχει τόση σύγχυση και χάος στην Εκκλησία του Χριστού. Εκτός από την πολυδιάσπασή της, τις διαιρέσεις και τις αιρέσεις, υπάρχει μια πλατιά διαδεδομένη χλιαρότητα και χαλαρότητα. Σε πολλές περιπτώσεις οι εκκλησίες κατάντησαν απλοί οργανισμοί, που λειτουργούν με ανθρώπινες συνταγές και μεθόδους. Με θλίψη παρατηρούμε ότι η Εκκλησία του Χριστού, η Νύμφη Του, έχει χάσει την αποστολή, τον σκοπό και τον προσανατολισμό της. Την Εκκλησία του Χριστού δεν την αποτελούν τα εκατομμύρια των ανθρώπων που ονομάζονται χριστιανοί, επειδή κατοικούν σε χριστιανικές χώρες, αλλά εκείνοι που ταπεινά αναγνώρισαν την αμαρτωλότητά τους, μετανόησαν και πίστεψαν στον Χριστό ως Σωτήρα τους. Στις ημέρες μας, όμως, και πολλοί απ’ αυτούς που ομολογούν πίστη στον Χριστό και είναι συνειδητοί χριστιανοί, έχουν συμβιβαστεί και εξομοιωθεί με τους ανθρώπους που έχουν κοσμικό φρόνημα. Ζουν, ομιλούν, πολιτεύονται όπως οι κοσμικοί συμπολίτες τους. Έχουν ξεχάσει το ουράνιο φρόνημά τους. Περισσότερο ενδιαφέρονται, μάλιστα «παθιάζονται» και μιλούν για την πολιτική, το ποδόσφαιρο, για τη μόδα και τα όσα συμβαίνουν στην κοινωνία, παρά για τις αλήθειες του Ευαγγελίου. Με το βιβλίο του αυτό ο Β.Κ. έρχεται να μας θυμίσει τις αρετές του Αγιασμού, της Προσευχής, της Φιλοξενίας, της Κοινωνίας, της Πίστης, της Αγάπης και της Μαρτυρίας, που πρέπει να χαρακτηρίζουν κάθε πιστό αλλά και την εκκλησία. Γιατί χωρίς αυτές δεν θα έχουμε δυναμική και μεταμορφωτική επιρροή στη διεφθαρμένη κοινωνία μας. Συνιστούμε εγκάρδια το βιβλίο αυτό που θα σας προβληματίσει, θα σας φέρει σε βαθιά περίσκεψη και θα σας οδηγήσει να ενστερνισθείτε τις αρετές της Βίβλου για μια ζωή αγιασμού, που είναι ευάρεστη στον Θεό. Γ.Σ.Κανταρτζής 16

Πολλές συζητήσεις και συνέδρια έχουν γίνει σχετικά με την κατάσταση της εκκλησίας, και φυσικά έχουν γραφτεί βιβλία που αναφέρουν τα στοιχεία μιας υγιούς εκκλησίας. Κανένα δεν είναι τόσο ξεκάθαρο και ουσιώδες όσο είναι το βιβλίο Οι Αρετές μιας Υγιούς Εκκλησίας, καθώς συνδέει την περιγραφή μιας υγιούς εκκλησίας κατευθείαν με το λόγο του Θεού και τις διδαχές του Χριστού και των αποστόλων. Με τη βαθιά γνώση του της ελληνικής γλώσσας και σε συνδυασμό με δεκαετίες εξαίρετης ποιμαντορικής ηγεσίας, ο Βασίλης Κωνσταντόπουλος συνέγραψε το παρόν βιβλίο με τέτοια βαθιά αγάπη για τις Γραφές και την εκκλησία, ώστε να μας παρουσιάσει μια καθαρή και αποκαλυπτική εικόνα ενός αυθεντικού και βιβλικά υγιούς σώματος του Χριστού. Το βιβλίο αυτό προσφέρει στην ευρύτερη εκκλησία μια ισορροπημένη προοπτική του έργου του Αγίου Πνεύματος, παράλληλα με τον ανταποκριτικό ρόλο του πιστού. Ερωτηματικά που φέρνουν διαμάχες, και ζητήματα που χωρίζουν την εκκλησία παίρνουν τελικά απάντηση, μέσα από μια βιβλική θέση που αποφεύγει προσωπικές προτιμήσεις και πολιτιστικές ιδεοληψίες. Θα συνιστούσα ανεπιφύλακτα το βιβλίο αυτό σε κάθε ποιμένα και δόκιμο εργάτη που επιθυμεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της διακονίας του, είτε αυτή είναι ηγετικού χαρακτήρα είτε όχι, και στοχεύουν στην αύξηση και στην υγεία της εκκλησίας στον 21ο αιώνα. Jeannette Flynn

Νά ένα βιβλίο που θα θέλατε για τη βιβλιοθήκη σας! Χάρη στο Βασίλη Κωνσταντόπουλο, έχουμε μια ανεκτίμητη πηγή που θα ωφελήσει και θα βοηθήσει πνευματικούς ηγέτες αλλά και απλούς πιστούς, όλους όσοι επιθυμούν διακαώς την πνευματική τους αύξηση, και θέλουν η διακονία τους να είναι γνήσια και αποτελεσματική. Το παρόν βιβλίο επεξηγεί τα δυναμικά αποτελέσματα που προκύπτουν όταν η αλήθεια ενώνεται με τη ζωή, ενώ παρέχει συμπεράσματα και απόψεις, στοιχεία σημαντικά για να γίνουμε υγιείς πνευματικά εργάτες 17

του ευαγγελίου αλλά και όλοι μαζί μια ζωντανή συνάθροιση. Μέσα από την ερμηνεία των Γραφών διαφαίνεται η μεθοδική μελέτη του συγγραφέα. Όσοι διαβάσουν αυτό το βιβλίο θα προκληθούν να αγκαλιάσουν εκ νέου τις αρετές αυτές που προτάσσονται στην Αγία Γραφή. Είναι όλες αποτέλεσμα της ενέργειας του Αγίου Πνεύματος κι αποτελούν τον οδικό χάρτη για να προβληθεί η κυριαρχία του Ιησού Χριστού.

Αιδέσ. Ronald J. Fowler, Άκρον, Οχάϊο

Όταν μου ζητήθηκε να διαβάσω το χειρόγραφο του βιβλίου Οι Αρετές μιας Υγιούς Εκκλησίας ανταποκρίθηκα θετικά, επειδή έχω την πεποίθηση ότι χωρίς αρετή δεν μπορεί να υπάρξει καν εκκλησία. Μπορεί να υπάρξει μια κοινωνική λέσχη, μια κοινωνία αμοιβαίου θαυμασμού ή ακόμα κι ένας οργανισμός, αλλά όχι μια Εκκλησία της Καινής Διαθήκης. Η αρετή, δεν είναι σαν ένας επιθετικός προσδιορισμός που μας λέει τι κάνει η εκκλησία ή να μας περιγράφει ποιες είναι οι δραστηριότητές της. Η αρετή είναι ένα ουσιαστικό όνομα που μας βοηθάει να καταλάβουμε τι είναι η εκκλησία, ποια είναι η φύση της ύπαρξής της. Ο Θεός είναι άγιος, είναι η αποκάλυψη του ενάρετου και ως εκ τούτου, μια υγιής εκκλησία είναι εκείνη που έχει την ίδια φύση μ’ εκείνον. Ο Α. Τ. Robertson στο βιβλίο του Λέξεις-Εικόνες της Κ.Δ., κάνει λόγο για την αρετή ως την ηθική δύναμη, την ηθική ενέργεια ή το ψυχικό σθένος... που όλα τους αποκαλύπτουν την αγάπη που εκφράστηκε εν Χριστώ1. Αυτό το τονίζει ο William Barkley όταν γράφει σχετικά με τη λέξη «αρετή», όπως αυτή αναφέρεται στο Β΄ Πέτρ. 1:5-6, «να καταβάλετε κάθε προσπάθεια για να πλουτίσετε την πίστη σας με την αρετή, την αρετή με τη γνώση, τη γνώση με την αυτοκυριαρχία, την αυτοκυριαρχία με την υπομονή, την υπομονή 1

A. T. Robertson, N.T. Word Pictures, Τόμος VI, σελ.151.

με την ευσέβεια...» Αυτή –υποστηρίζει– η εξελικτική πορεία της αρετής αποκαλύπτει τη φύση κάποιου που συμμορφώνεται με την ηθική τελειότητα, την αγαθότητα, την αγνότητα και την ακεραιότητα, που όλα μαρτυρούν μια ζωή αγιότητας μέσα στην εκκλησία2. Ο ποιμένας Κωνσταντόπουλος είναι υπέρ της αλλαγής, καθώς αναλαμβάνει να ασχοληθεί με ένα μεγάλο ζήτημα μέσα στην εκκλησία: «Ποια είναι η αποστολή που μας ανατέθηκε;» και «Πώς βαθμολογούμε τις μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν για να εκπληρωθεί αυτή η αποστολή;» Η αποστολή μας είναι αυτή που δόθηκε στην εκκλησία του πρώτου αιώνα, όπως αυτή παρατίθεται στο Ματθαίος 28:19-20. Είναι η Μεγάλη Αποστολή, η οποία όμως ακολουθεί τη Μεγάλη Εντολή όπως αυτή παρατίθεται επίσης στο Ματθαίος 22:37. Αυτό μας βοηθά να αξιολογήσουμε τις μεθόδους μας. Η αγάπη είναι μια αρετή που εκδηλώνεται στις ανθρώπινες σχέσεις και που μαρτυρεί την ενότητά μας ως λαού του Θεού με το Χριστό. Ο Βασίλης Κωνσταντόπουλος, υπηρετώντας την ευρύτερη εκκλησία ως ποιμένας, διδάσκαλος και ευαγγελιστής, δίνει στοιχεία που αποδεικνύουν τι σημαίνει να ανήκεις στους απογόνους του Ισσάχαρ. Σε μια περίοδο μεγάλης αναταραχής στον Ισραήλ, υπήρχαν «από τη φυλή Ισσάχαρ, διακόσιοι αξιωματικοί, άντρες σοφοί, που γνώριζαν τι έπρεπε να κάνει και πότε ο λαός Ισραήλ» (Α΄ Χρον. 12:33). Ο συγγραφέας μας προτίμησε να μη συνθλίβεται από τη σημερινή κουλτούρα, κι απέφυγε τους χαρακτηρισμούς. Δεν μπήκε στον πειρασμό να κρίνει το πρόγραμμα για την αύξηση της εκκλησίας, και που διέπεται από όρους κατανάλωσης, προσανατολισμένο στον «πελάτη», καθώς προωθεί την τελευταία ηλεκτρονική τεχνολογία που απαιτείται για τη λατρεία. Το βιβλίο αποφεύγει όλα αυτά τα ναρκοπέδια των διενέξεων σχετικά με τον τρόπο λατρείας στην εκκλησία, και καταπιάνεται τόσο με τις τάσεις του παρόντος όσο και με τις παραδόσεις του παρελθόντος. Έτσι, καλεί την εκκλησία να ταχθεί υπέρ μιας αλήθειας διαχρονικής, μιας αλήθειας που παράγει αρετή, και υπέρ ενός μοντέλου 2

Wm. F. Barclay, Letters of James and Peter, σελ.35. 19

υγιούς, ελεγχόμενου από το Άγιο Πνεύμα. Αυτού του είδους η κατάσταση αγιότητας είναι θετική, βιώνεται στην προσευχή, στη φιλευσπλαχνία, στη συμφιλίωση και στην απροϋπόθετη αγάπη για το Χριστό και την εκκλησία. Στο βιβλίο αυτό βρίσκουμε μια πολύ καλή πηγή που μας βοηθάει να κατανοήσουμε ποια είναι η νικηφόρα εκκλησία του Θεού. Η αρετή ενώνει τους ανθρώπους του Θεού απ’ όπου κι αν αυτοί προέρχονται, από όποια χριστιανική οργάνωση ή κατ’ οίκον εκκλησία, ανεξάρτητα αν είναι παραδοσιακή ή σύγχρονη, ενώ μας βοηθάει να γίνουμε αυτό που μας κάλεσε ο Θεός να είμαστε. Δεν μετράει το πώς είμαστε οργανωμένοι ή το ποια είναι η πολιτεία μας, μιας και χωρίς αρετή δεν μπορούμε να είμαστε εκκλησία. Όταν η αρετή κατανοηθεί σωστά και βιωθεί, θα γίνει το θεμέλιο της τοπική εκκλησίας. Θα δώσει νέα ζωή στη χλιαρή εκκλησία, ενώ θα ανανεώσει το σκοπό τού κάθε πιστού. Πρόκειται για ένα βιβλίο που θα πρέπει να το κατανοήσουμε στην ουσία του, να πειραματιστούμε αυτά που λέει στις σχέσεις μας, και να τα εφαρμόσουμε μετά από προσευχή. Θα διαπιστώσετε ότι απευθύνεται στη σκέψη του αναγνώστη και συνάμα στηρίζεται στο λόγο του Θεού, καθώς ανταποκρίνεται σε μια πραγματική ανάγκη της σημερινής εκκλησίας. Το βιβλίο Οι Αρετές μιας Υγιούς Εκκλησίας προσφέρει σαφή βιβλικά «πιστεύω» σε μια γενιά που αναζητά τη γνήσια πίστη στο Θεό, μια πίστη που ν’ ανταποκρίνεται στην εποχή μας. Παράλληλα, θα τη βοηθήσει να βιώσει αυτή την πίστη. Συνιστώ ανεπιφύλακτα το έργο αυτό σαν ένα εργαλείο για ποιμένες και υπευθύνους εκκλησιών –στην ποίμανση και την προετοιμασία των κηρυγμάτων τους– για χρήση σε μικρές ομάδες, αλλά και για προσωπική βιβλική μελέτη.

Arlo F. Newell Συνταξιούχος Αρχισυντάκτης της Warner Press

Ευχαριστίες

Το ταξίδι της ζωής έχει πολλά μονοπάτια: βουνά να ανέβεις, κοιλάδες να διασχίσεις και εμπόδια να υπερπηδήσεις. Το ταξίδι της διακονίας της συμφιλίωσης απαιτεί πολύ περισσότερα ταλέντα, χαρίσματα, ικανότητες, κατάρτιση ή προσωπικότητα απ’ όσα όλοι μας έχουμε. Παρ’ όλο που ο Θεός παραχωρεί στον καθένα μας όλα όσα χρειαζόμαστε, και μας διαβεβαιώνει ότι «μας αρκεί η χάρη του», πολύ συχνά διαλέγει κάποιους ανθρώπους-αγγέλους για να μας βοηθήσουν στο ταξίδι μας, να πορευτούν μαζί μας, να μας βοηθήσουν ν’ αντέξουμε το φορτίο, να ελαφρύνουν τον κόπο μας. Τα λόγια του Παύλου προς το Φιλήμονα αυτή τη σκέψη εκφράζουν: «Η αγάπη σου μου έδωσε μεγάλη χαρά κι ενθάρρυνση, αδερφέ· επίσης ανακουφίστηκαν οι καρδιές των πιστών χάρη σ’ εσένα» (Φιλ. 7). Είμαστε ευγνώμονες για τις συναθροίσεις που ο Θεός μάς έδωσε το προνόμιο να ποιμάνουμε, καθώς και για τον τρόπο που πολλοί απ’ αυτούς άνοιξαν την αγκαλιά και την καρδιά τους αλλά και τα σπίτια τους, κι αγάπησαν εμάς και τα παιδιά μας. Κάθε συνάθροιση είχε διαφορετικούς ανθρώπους, διαφορετικά χαρίσματα και ικανότητες, αλλά όλοι τους επιδίωκαν να τιμήσουν το Χριστό, να κάνουν γνωστές τις εντολές του και να μείνουν πιστοί στην υπηρεσία του. Η Πρώτη Εκκλησία του Θεού (στο Allison Gap) στο Satville της Βιρτζίνια, ξεχώρισε για την αγάπη της, την φιλοξενία, τη γενναιοδωρία και το ζήλο της για τις ιεραποστολές. 21

Η εκκλησία Tacoma, της πόλης Johnson στο Τενεσί, διακρίθηκε για την αγάπη της για το κήρυγμα του λόγου, για την υπηρεσία, την ενίσχυση των φτωχών και των ιεραποστολών καθώς και για την ικανότητά της να ανταποκρίνεται στις νέες προκλήσεις. Η Πρώτη Εκκλησία του Θεού στο Winchester του Κεντάκυ, διακρίθηκε για τη λατρεία της, την αγάπη για την αλήθεια, το βάρος που είχε για τη χριστιανική αύξηση και τις ιεραποστολές, καθώς και για την προθυμία της να ανταποκριθεί πρόθυμα σε μεγάλες προκλήσεις που αφορούσαν τη βασιλεία του Θεού. Όλες αυτές οι εκκλησίες συνεισέφεραν στην ανατροφή των παιδιών μας και στην ωρίμανση της διακονίας μας. Σε όλους αυτούς, λέμε ένα μεγάλο «ευχαριστώ» μέσα από την καρδιά μας, και για να τους τιμήσουμε τους αφιερώνουμε αυτό το βιβλίο. Η πρώην μου γραμματέας στην εκκλησία, η Ruth Ann Sartain, συνέβαλε σημαντικά στη δακτυλογράφηση του κειμένου. Η σύζυγός μου Kαίτη, είναι η υποστηρικτική δύναμη πίσω από κάθε μου επιτυχία, ενώ η προσφορά της, η ενθάρρυνσή και η πίστη της μου προσφέρουν το κίνητρο και την άνεση να συνεχίσω την περιπέτεια της διακονίας μας σε διαφορετικά επίπεδα. Είμαι ευγνώμων αλλά και υπόχρεος σ’ αυτήν.

••

Πρόλογος

εκινώντας να γράψω για τις αρετές μιας υγιούς εκκλησίας, κατέφυγα στο βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων. Προσπάθησα ν’ αφήσω να μιλήσει από κει η ζωή της εκκλησίας της Καινής Διαθήκης, οι ίδιοι οι άνθρωποι του Θεού. Να πουν για τα πράγματα που τους κινητοποίησαν, που τους κράτησαν μέσα στο πλαίσιο του μηνύματος και της αποστολής τους, που τους χάρισαν τη νίκη μέσα στις πιο ποικίλες κι αντίξοες συνθήκες. Δυσκολεύτηκα, καθώς αφιέρωσα πολύ χρόνο σ’ αυτό το βιβλίο. Ένιωσα, ωστόσο, ότι ήθελα να αναφωνήσω με θαυμασμό, ένιωσα την καρδιά μου να φλέγεται, κι είχα το συναίσθημα ότι κάποιος έβαλε στα πόδια μου φτερά. Μου ήταν επίσης δύσκολο να αγνοήσω την πληρότητα των πρώτων εκείνων χριστιανών καθώς το Πνεύμα του Θεού ενεργούσε μέσα τους και μέσα απ’ αυτούς. Ο ζήλος τους για το Χριστό και η αφοσίωσή τους στη βασιλεία του Θεού έμπαινε πάνω από όλα, πάνω ακόμη κι από αυτή την ίδια τους τη ζωή. Η αγάπη που είχαν ο ένας για τον άλλο ήταν ανεπιφύλακτη· η υπακοή στο Χριστό και το λόγο του ακλόνητη· και η επιμονή τους στο να δίνουν το μήνυμα του Χριστού στους χαμένους αυτού του κόσμου αμετάκλητη. Όλα αυτά πυροδότησαν ένα κίνημα Αγίου Πνεύματος, που έκανε εχθρούς και φίλους να στέκονται με κατάπληξη και θαυμασμό μπροστά στα μεγαλεία του Θεού αλλά και στην αυταπάρνηση των μαθητών. Πράγματι, τραβούσαν πάνω τους την προσοχή όλων, 23

Κόντρα στα Κύματα - Οι Αρετές Μιας Υγιούς Εκκλησίας

και αναστάτωναν τον κόσμο με το απλό τους μήνυμα και τον τρόπο της ζωής τους. Ο Πέτρος εκφράζει ξεκάθαρα την αποφασιστικότητά τους και την αμετακίνητη πίστη και υποταγή τους στο Θεό, όταν στις απαγορεύσεις των πρεσβυτέρων και των ιερέων να μιλούν για τον αναστημένο Ιησού απάντησε: «Αποφασίστε μόνοι σας αν είναι σωστό ενώπιον του Θεού, ν’ ακούμε περισσότερο εσάς παρά το Θεό. Εμείς πάντως δεν μπορούμε να μη μιλάμε γι’ αυτά που είδαμε και ακούσαμε» (Πράξ. 4:19-20). Ο ίδιος απόστολος πριν καιρό είχε απαντήσει στο Χριστό δείχνοντας την ακλόνητη απόφασή τους να τον ακολουθήσουν, όταν εκείνος τους είπε ότι μπορούσαν, αν ήθελαν, να φύγουν απ’ αυτόν. Ο Σίμων Πέτρος του απάντησε: «Και σε ποιον να πάμε, Κύριε; Εσύ κατέχεις τα λόγια που οδηγούν στην αιώνια ζωή. Κι εμείς έχουμε πιστέψει κι έχουμε καταλάβει πως εσύ είσαι ο Χριστός, ο Υιός του αληθινού Θεού» (Ιωάν. 6:68-69). Πώς θα μπορούσαμε να ξεπεράσουμε τη σταθερή συμπεριφορά αυτών των ανθρώπων, χωρίς να μας εμπνεύσει αλλά και να μας συγκινήσει η αφοσίωσή τους, η αγάπη τους και η αυτοθυσία τους; Στο βιβλίο αυτό δεν σκοπεύω να προβώ σε λεπτομερή μελέτη για την εκκλησία σε όλες τις φάσεις της ούτε και να εμπλακώ με τις αρχές που διέπουν την αύξηση της εκκλησίας και τους ποικίλους κλάδους που αυτή επηρεάζει. Πρόθεσή μου δεν είναι να ασχοληθώ με τα σύγχρονα κριτήρια που ορίζουν την υγιή εκκλησία. Πολλοί άλλοι ικανότεροι και ειδικότεροι έχουν κάνει σπουδαία δουλειά, αναλύοντας την έννοια της εκκλησίας και αναδεικνύοντας τις αρχές της λειτουργίας της· έχουν ορίσει τις κατά τη γνώμη τους κατευθυντήριες γραμμές για την αύξηση και την υγεία της εκκλησίας. Ο σκοπός μου δεν είναι αυτός, παρ’ ό,τι η υγεία της εκκλησίας σημαίνει κάτι παραπάνω από μια αριθμητική αύξηση των μελών της ή τη συσσώρευση οικονομικών πόρων. Η εκκλησία μπορεί να τα έχει όλα αυτά, και πάλι να μην είναι υγιής. Για να πειστούμε γι’ αυτή την αλήθεια, χρειάζεται να διαβάσουμε μόνο τα πρώτα τρία 24

Πρόλογος

κεφάλαια του βιβλίου της Αποκάλυψης και να ακούσουμε προσεκτικά το μήνυμα του Πνεύματος προς τις Εκκλησίες: «Καυχιέσαι πως είσαι πλούσιος, πως απόχτησες μεγάλη περιουσία, πως δεν έχεις ανάγκη από τίποτε. Ξεχνάς, φαίνεται, πως στην πραγματικότητα είσαι ταλαίπωρος κι αξιοθρήνητος, φτωχός, τυφλός και γυμνός» (Αποκ. 3:17). Από τη στιγμή, όμως, που το βιβλίο αυτό απευθύνεται στο μέσο μέλος της εκκλησίας που διψάει για την αλήθεια, και θέλει να λειτουργήσει σωστά μέσα στο σώμα του Χριστού, θα κάνω μια σύντομη βιβλική θεώρηση του θέματος της εκκλησίας, τονίζοντας τις διάφορες πλευρές της και το σκοπό που αυτή επιτελεί μέσα στον κόσμο. Θα δώσω περισσότερη έμφαση στις ΦΩΝΕΣ που σε κάθε γενιά προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή της εκκλησίας, επειδή η εκκλησία έχει την τάση να ταυτίζεται με τη φωνή που την προσελκύει. Επίσης, ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου θα επικεντρωθεί στις αρετές που αποκαλύπτονται στην Καινή Διαθήκη και συγκεκριμένα στο βιβλίο των Πράξεων, και εξοπλίζουν την εκκλησία με μια συγκεκριμένη ταυτότητα, με ακεραιότητα ζωής και με ικανότητα επιρροής στο περιβάλλον της. Επιπλέον, σκοπεύω να δώσω έμφαση στις αρετές που χαρακτηρίζουν ένα υγιές μέλος της εκκλησίας. Χρησιμοποιώ εδώ τη λέξη αρετή, επειδή αυτή εκφράζει την πνευματική υπεροχή, την ηθική δύναμη, την αποτελεσματικότητα των προσπαθειών μας, και όλα όσα χρειάζονται για να μας ολοκληρώσουν και να μας κατευθύνουν προς το σκοπό που έχει ο Θεός για τη ζωή μας. Η λέξη αρετή χρησιμοποιείται πέντε φορές στην Καινή Διαθήκη: Ο απόστολος Πέτρος μας λέει ότι «μας διάλεξε ο Θεός, για να διακηρύξουμε τα μεγαλεία του» (κείμ.: τας αρετάς εκείνου)...» Επίσης, μας προτρέπει να εμπλουτίσουμε «την πίστη μας με την αρετή, την αρετή με τη γνώση...» (Β΄ Πέτρ. 1:5), και μας εξηγεί ότι ο Θεός μάς κάλεσε στη σωτηρία του «με τη δόξα του και τα θαυμαστά του έργα» 25

Κόντρα στα Κύματα - Οι Αρετές Μιας Υγιούς Εκκλησίας

(διά της αρετής -Β΄ Πέτρ. 1:3). Τέλος, ο απόστολος Παύλος νουθετεί τους Φιλιππησίους προτρέποντάς τους να έχουν γεμάτο το μυαλό τους με «ό,τι έχει σχέση με την αρετή και είναι άξιο επαίνου» (Φιλ. 4:8). Η λέξη αρετή στην Καινή Διαθήκη εστιάζει στους παρακάτω τομείς: Α. Ο Θεός μάς κάλεσε με τη δόξα του και τα θαυμαστά του έργα (διά της αρετής -Β΄ Πέτρ. 1:3). Β. Ο Θεός μάς κάλεσε να διακηρύξουμε τα μεγαλεία (τάς αρετάς) εκείνου, που μας οδήγησε από το σκοτάδι στο θαυμαστό του φως (Α΄ Πέτρ. 2:9). Γ. Θα πρέπει πάντα να έχουμε το μυαλό μας γεμάτο με οτιδήποτε σχετίζεται με την αρετή, δηλ. οτιδήποτε ηθικά ανώτερο, και να δίνουμε σ’ αυτό όλη την προσοχή μας. Δ. Το μήνυμα αυτό υποδηλώνει ότι η δική μας ευθύνη είναι να αφήνουμε την αρετή να εμπλουτίζει τη ζωή μας. Γι’ αυτό, η Γραφή μάς προτρέπει: «να καταβάλετε κάθε προσπάθεια για να πλουτίσετε την πίστη σας με την αρετή, την αρετή με τη γνώση...» (Β΄ Πέτρ. 1:5). Καθώς αναφέρουμε το αντικείμενο της μελέτης μας, αυτόματα προκύπτουν ερωτήματα όπως: «Τι είναι αρετή;» «Πώς την ορίζουμε;» Μία από τις έννοιες της αρετής είναι αυτή της «δύναμης και της ρώμης»3. Δίνονται τέσσερις σημαντικοί ορισμοί. Αρετή είναι: 1. «Η συμμόρφωση με ένα μέτρο δικαίου, που ορίζει μια ιδιαίτερη ηθική υπεροχή». 2. «Η ευεργετική ιδιότητα ή δύναμη κάποιου πράγματος». 3. «Μια αξιέπαινη αξία ή χαρακτηριστικό». 4. «Η ικανότητα για δράση, που δίνει δύναμη»4. Μ’ άλλα λόγια, η αρετή είναι μια αξία που δηλώνει την ηθική 3

Webster’s New Collegiate Dictionary (Springfield, MA: G &C Merriam Company, 1979), 1290. 4 Webster’s New Collegiate Dictionary, 1290. 26

Πρόλογος

δύναμη και γνησιότητα σε ό,τι κάνουμε. Για το λόγο αυτό, όταν λέμε ότι κάποιος δεν έχει αρετή, δεν είναι ενάρετος, εννοούμε ότι το πρόσωπο αυτό, στερείται ηθικής υπεροχής ή αξίας και του λείπει κάθε ηθική καλοσύνη. Όμως, αν η μελέτη μας επικεντρωθεί στη Βίβλο, ανακαλύπτουμε ότι εκεί η λέξη αρετή, έχει το νόημα «της ανωτερότητας ή της ευχαριστίας προς το Θεό, ή του μεγαλείου του Θεού όπως αυτό αποκαλύπτεται στο έργο της σωτηρίας»5. Η αρετή δηλώνει μια ηθική έννοια, αυτό δηλαδή που δίνει στους ανθρώπους αξία και τους κάνει χρήσιμους. Στην Καινή Διαθήκη, η λέξη αρετή χρησιμοποιείται για να δηλώσει την ηθική υπεροχή, την τελειότητα και την έμπρακτη καλοσύνη6. Στο Α΄ Πέτρ. 2:9, ο απόστολος δηλώνει ότι οι άνθρωποι του Θεού είναι «η εκλεκτή γενιά, το βασιλικό ιερατείο, το άγιο έθνος, ο λαός τον οποίο διάλεξε ο Θεός, για να διακηρύξει τα μεγαλεία εκείνου που τους οδήγησε απ’ το σκοτάδι στο θαυμαστό του φως». Ο Σπύρος Ζωδιάτης, αναφέρει ότι «η αρετή είναι η δύναμη ή η ενέργεια του Αγίου Πνεύματος που συνοδεύει το κήρυγμα του ευαγγελίου του Χριστού»7. Για το λόγο αυτό, όταν μιλάμε για τις αρετές της εκκλησίας, μιλάμε για τα γνωρίσματα που προσδίδουν στην εκκλησία ανωτερότητα και την καθιστούν υγιή. Μιλάμε για στοιχεία που ευαρεστούν το Θεό, με αποτέλεσμα να προκαλούν την εύνοιά του, τις δυναμικές επεμβάσεις του και τις ευλογίες του στη ζωή μας. Μιλάμε για χαρακτηριστικά που αποκαλύπτουν την ανωτερότητα του Θεού καθώς βιώνουμε τη σωτηρία του, και επιβεβαιώνουν τις διακηρύξεις του λαού του ή επικυρώνουν την μαρτυρία του. Μιλάμε για τα στοιχεία εκείνα που καταδεικνύουν την υπεροχή των ανθρώπων του Θεού 5

Σπύρου Ζωδιάτη, The Complete Word Study Dictionary: New Testament (Chattanooga, TN: AMG Publishers, 1993), σελ. 251-52. 6 Ζωδιάτης, 252. 7 Ως ανωτέρω. 27

Κόντρα στα Κύματα - Οι Αρετές Μιας Υγιούς Εκκλησίας

και τους ικανώνουν να διατηρούν την ενότητά τους και να εκπληρώνουν την αποστολή που τους δόθηκε από το Θεό, μέσα στον κόσμο. Τέλος, μιλάμε για το πώς αυτές οι αρετές επικρατούν πνευματικά στη ζωή μας και επικυρώνουν τις πράξεις μας. Αυτές οι αρετές, όχι μόνο διατηρούν την πνευματική μας υγεία αλλά επίσης μας κάνουν ΧΡΗΣΙΜΟΥΣ και ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΥΣ, καθώς επιτελούμε το έργο του Θεού. Αν η εκκλησία αφήσει το Άγιο Πνεύμα να ενεργοποιήσει αυτές τις αρετές ανάμεσα στα μέλη της, δεν θα της λείψει ούτε η δύναμη ούτε το πνευματικό κύρος. Θα απολαμβάνει διαρκώς τη χάρη του Θεού και το ξεχείλισμα της αγάπης του, καθώς το Πνεύμα του θα δραστηριοποιείται στη ζωή της.

••

Εισαγωγή

ο μυστήριο, το μεγαλείο και η αποστολή της εκκλησίας αλληλοσυνδέονται και ενυπάρχουν σε κάθε σελίδα της Αγίας Γραφής. Μπορεί κάποιος να βρει τα στοιχεία αυτά μέσα σε λόγους προφητείας, αλλά και σε ίχνη τυπολογίας και συμβολισμού. Ο σκοπός της εκκλησίας αλλά και η σταθερότητά της εκφράζονται από τον ίδιο τον Κύριο Ιησού Χριστό όταν λέει στο μαθητή του: «εσύ είσαι ο Πέτρος, και πάνω σ’ αυτή την πέτρα θα οικοδομήσω την εκκλησία μου, και δε θα την κατανικήσουν οι δυνάμεις του άδη» (Ματθ. 16:18). Επιπλέον έχουμε τα λόγια του, που δηλώνουν το σκοπό που έχει επιφυλάξει για την εκκλησία του ο Κύριος, αλλά και για την επίδρασή της στον κόσμο: «Ό,τι είναι το αλάτι για την τροφή, είστε κι εσείς για τον κόσμο» (Ματθ.5:13), «Εσείς είστε το φως για τον κόσμο» (Ματθ. 5:14) κι επίσης: «Αλλά κι εσείς θα δώσετε μαρτυρία για μένα, γιατί εξαρχής είστε μαζί μου» (Ιωάν. 15:27). Αλλά κι ο απόστολος Παύλος ερμηνεύει την ενέργεια του Θεού μέσα στην εκκλησία και διά της εκκλησίας, όταν αναφέρεται σ’ αυτήν ως «άγιο ναό» ή «πνευματική κατοικία του Θεού» (Εφεσ. 2:21-22). Πολλά βιβλία έχουν γραφτεί υπέρ αλλά και κατά της εκκλησίας. Ορισμένα την έχουν παρουσιάσει σαν ένα στρατό που προελαύνει, άλλα σαν μια διαρκή επίδραση προς το ανθρώπινο γένος, και κάποια άλλα την επικρίνουν σαν ανεπίκαιρη, κι απευθύνουν εναντίον 29

Κόντρα στα Κύματα - Οι Αρετές Μιας Υγιούς Εκκλησίας

της κάθε είδους κατηγορία. Έχει αποκτήσει πολλούς εχθρούς και από μέσα και απ’ έξω. Έχει πληγωθεί από διωγμούς, έχει διαποτιστεί από ψευδοδιδασκαλίες, έχει αλλοτριωθεί από τα άγρια θηρία, έγινε αιτία χιλιάδες μάρτυρες να περάσουν από το καμίνι της δοκιμασίας, έγιναν προσπάθειες να μειωθεί η βούληση και ο ζήλος της, όμως η δόξα της εξακολουθεί να φέγγει λαμπρότερη κι από τα πρωινά αστέρια. Ο Θεός είναι εκείνος που οδηγεί τα παιδιά του, κάποια ίσως μέσα από μεγάλους διωγμούς, κάποια άλλα μέσα από βαθιά νερά, και κάποια μέσα από τη φωτιά. Όλους όμως τους έχει λυτρώσει διά του αίματος του Αμνού. Βλέπετε, η εκκλησία είναι ο οργανισμός που έχει μέσα του θεία ζωή, η περίμετρός του έχει οροθετηθεί από τη θεία τάξη και οι εκδηλώσεις της ζωής του διέπονται από θεϊκές αρχές. Στην Καινή Διαθήκη ονομάζεται και «Εκκλησία του Θεού». Εκκλησία είναι η συγκέντρωση των ανθρώπων του Θεού, η συνάθροιση της νέας κοινότητας των λυτρωμένων. Είναι όλοι εκείνοι, που άκουσαν κι ανταποκρίθηκαν στο μήνυμα του ευαγγελίου. Για το λόγο αυτό η εκκλησία του Θεού θα μπορούσε να ονομαστεί «οι εξερχόμενοι», είναι δηλ. εκείνοι που άκουσαν το ευαγγέλιο και βγήκαν από την αμαρτία, από τον κόσμο και τη θρησκευτική σύγχυση, για να αποτελέσουν το λαό του Θεού, τους λυτρωμένους, εκείνους που βρήκαν μια νέα ζωή, την άφθονη ζωή εν Χριστώ. Είναι κάποιοι που ρωτούν: «Και τι το ιδιαίτερο έχει η λέξη εκκλησία;» Η λέξη αυτή δεν συναντάται αποκλειστικά στην Καινή Διαθήκη. Στον ελληνικό πολιτισμό, η λέξη «εκκλησία» χρησιμοποιόταν και πριν την περίοδο της Καινής Διαθήκης, ενώ συνδεόταν με πολιτικές, κοινωνικές, οικογενειακές και θρησκευτικές ακόμα συνάξεις. Το γεγονός που προκαλεί αίσθηση σχετικά με τη σύναξη της εκκλησίας ή τη συνάθροιση, όπως αυτά αναφέρονται στην Καινή Διαθήκη, είναι ότι το κάλεσμα της συγκέντρωσης αυτής έγινε πρωταρχικά από το Θεό διά του κηρύγματος του ευαγγελίου. Τα μέλη της άκουσαν ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού, πέθανε στο Σταυρό 30

Εισαγωγή

για τις αμαρτίες του κόσμου κι αναστήθηκε από τους νεκρούς για τη δικαίωσή μας κι ανταποκρίθηκαν θετικά στο κάλεσμα του Θεού. Μ’ αυτό του το κάλεσμα ο Θεός ήθελε διά μέσου της πίστης, της μετάνοιας και της υπακοής στο λόγο, να ξεχωρίσει για δικό του ένα λαό, του οποίου ο τρόπος ζωής και η νέα του κουλτούρα να προβάλλουν τη βασιλεία του Θεού. Αυτή η καινούργια κοινότητα είναι αυτό που ο Πέτρος ονομάζει «η εκλεκτή γενιά, το βασιλικό ιερατείο, το άγιο έθνος, ο λαός τον οποίο διάλεξε ο Θεός, για να διακηρύξει τα μεγαλεία του» (Α΄ Πέτρ. 2:9). Μ’ άλλα λόγια, τα άτομα που συνιστούν αυτή την καινούρια κοινότητα, ή αλλιώς την εκκλησία, έχουν εμπιστευτεί τον Χριστό για τη σωτηρία τους, έχουν λάβει τη συγχώρηση των αμαρτιών τους, έχουν υπακούσει στο λόγο, η δύναμη του Θεού τούς έχει αλλάξει ‒έχουν βιώσει την αναγέννηση. Για το λόγο αυτό, η εκκλησία αποτελείται από άτομα που έχουν αναγεννηθεί διά της χάριτος του Θεού, και έχουν πλήρως υποταχτεί στο Χριστό, στο λόγο του και στη βασιλεία του. Η κοσμική έννοια της λέξης εκκλησία, είναι αυτή μιας απλής συγκέντρωσης που δεν φέρει καμιά αλλαγή στη φύση, στη συμπεριφορά ή στο σκοπό της ζωής του ανθρώπου. Ο τρόπος, όμως, που η Καινή Διαθήκη χρησιμοποιεί τη λέξη εκκλησία, δείχνει πως η αλλαγή της ζωής των ανθρώπων προηγείται της αντίστοιχης συγκέντρωσής τους σαν λαού του Θεού, και ως εκ τούτου τα άτομα συνδέονται με το σώμα της εκκλησίας σαν «καινούργιες δημιουργίες», όπου «τα παλιά πέρασαν, και όλα έχουν γίνει καινούργια» (Β΄ Κορ.5:17). Το νόημα όμως της λέξης εκκλησία στην Καινή Διαθήκη είναι ακόμα πιο βαθύ αν αναλογιστούμε τις διαφορετικές του μορφές έκφρασης, όπου η θεία και ανθρώπινη αλληλεπίδραση έχουν σαν αποτέλεσμα «τον καινούριο άνθρωπο, που ανανεώνεται συνεχώς σύμφωνα με την εικόνα του δημιουργού του» (Κολ. 3:10). Καμιά άλλη σύναξη είτε θρησκευτική είτε οποιαδήποτε άλλη δεν μπορεί να διεκδικήσει τη μοναδικότητα που αποδίδει στην εκκλησία η Καινή Διαθήκη. Αυτή η μοναδικότητα φαίνεται στις μορφές 31

Κόντρα στα Κύματα - Οι Αρετές Μιας Υγιούς Εκκλησίας

που αναφέρονται με συντομία παρακάτω. Ελπίζουμε, έτσι, η μοναδικότητα της εκκλησίας να γίνει πιο κατανοητή, καθώς θα γίνεται λόγος για τις αρετές που επιδρούν μέσα στην εκκλησία ή που εκπορεύονται από την εκκλησία προς τα έξω. Η μοναδικότητα της εκκλησίας της Καινής Διαθήκης, δηλώνεται από τα επόμενα στοιχεία που συμβάλλουν στη σταθερότητά της, στο σκοπό της, στη δύναμή της καθώς και στην επιρροή της στον κόσμο. Πρώτον, η εκκλησία είναι μοναδική στη λατρεία της. Είναι θεοκεντρική. Είναι αποδεκτή από το Θεό. Ο Θεός είναι στο κέντρο της. Το Άγιο Πνεύμα δεν είναι απλά μαζί μας αλλά είναι και μέσα μας. Πρωταρχικό μέλημα της εκκλησίας, καθώς δέχεται την επίδραση του Αγίου Πνεύματος, είναι να αγαπά το Θεό, να τον λατρεύει, να τον δοξάζει μέσω της υπακοής της εκπληρώνοντας το θέλημά του. Η λατρεία του Θεού είναι ο μοναδικός ρόλος του λαού του Θεού. Έχουν την εγγύηση της παρουσίας του Χριστού ανάμεσά τους: «Όπου είναι συναγμένοι δύο ή τρεις στο όνομά μου, εκεί είμαι κι εγώ ανάμεσά τους» (Ματθ. 18:20). Η παρουσία του Κυρίου δίνει αυτή την αποκλειστική μοναδικότητα της εκκλησίας. Η φύση της λατρείας της είναι «η δύναμη του Πνεύματος που φανερώνει την αλήθεια» (Ιωάν. 4:24), και επηρεάζει το φρόνημα της εκκλησίας τόσο για τα επίγεια όσο και για τα επουράνια. Οι άνθρωποι που έχουν ξεχωριστεί από το Θεό και για το Θεό, κατευθύνονται κιόλας σε όλες τους τις εκδηλώσεις από το Θεό. Δεύτερον, η εκκλησία, είναι μοναδική λόγω του βαθμού της κοινωνίας της με το Θεό. Η κοινωνία της εκκλησίας είναι απαραίτητη προϋπόθεση, γιατί έχουμε γίνει κοινωνοί του Χριστού και της θεϊκής του φύσης διά της επιρροής και του έργου του Αγίου Πνεύματος. Μόνο η εκκλησία μπορεί να διεκδικήσει τη μοναδική αυτή κοινωνία. Μια τέτοια κοινωνία λαμβάνει χώρα μόνο στη ζωή των λυτρωμένων. Είναι δυνατή μόνο διά του Αγίου Πνεύματος που εισρέει «μέσα μας» και εκρέει προς τα έξω «μέσα από μας». Δεν έχουμε γνήσια κοινωνία ξέχωρα από το Άγιο Πνεύμα. Στην κοινωνία που 32

Εισαγωγή

έχει προκύψει από την επίδραση του Αγίου Πνεύματος, γινόμαστε όχι μόνο κοινωνοί της ζωής του Χριστού αλλά και κοινωνοί της ζωής των λυτρωμένων. Η κοινωνία είναι η γνήσια ταύτιση με το Χριστό και το λαό του, κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα την συμμετοχή σε όλες τις πλευρές της ζωής της. Γι’ αυτό βιώνουμε την πνευματική νουθεσία, «να μετέχετε στη χαρά όσων χαίρονται και στη λύπη όσων λυπούνται (Ρωμ. 12:15). Η κοινωνία της εκκλησίας ενεργοποιείται, συντηρείται και τελειοποιείται στο μέτρο του χώρου που δίνουμε στο Άγιο Πνεύμα να εργαστεί μέσα μας και διά μέσου ημών προς τα έξω. Αυτή η εμπειρία είχε ριζώσει στις καρδιές των μαθητών με τέτοιο τρόπο που ο κόσμος δεν αμφέβαλλε ότι ήταν δεμένοι μεταξύ τους με την αγάπη. Ο Ιησούς έδωσε τη μαρτυρία του γι’ αυτό όταν είπε: «Έτσι θα σας ξεχωρίζουν όλοι πως είστε μαθητές μου, αν έχετε αγάπη ο ένας για τον άλλο» (Ιωάν. 13:35). Στην κοινωνία των πιστών υπάρχει μια βαθιά αλληλεξάρτηση και όλα είναι μεταξύ τους κοινά. Τρίτο, η εκκλησία είναι μοναδική επειδή είναι διαχειριστής8 του Θεού. Αυτό έχει να κάνει με τη διαχείριση της ζωής και των πόρων της σύμφωνα με το θέλημα του Θεού ή σύμφωνα με τις αρχές που προβάλλονται στο λόγο του. Ο Θεός μάς δημιούργησε για τον εαυτό του, μας έπλασε για να τον ευχαριστούμε και να τον δοξάζουμε. Για το λόγο αυτό, όλες οι εκδηλώσεις της ζωής μας θα πρέπει να είναι προς αυτή την κατεύθυνση. Το ότι η εκκλησία είναι «διαχειριστής» του Θεού, σημαίνει πως ιδιοκτήτης των πάντων είναι ο Θεός: «Κάθε καλή προσφορά και κάθε τέλειο δώρο έρχεται από ψηλά, από το δημιουργό των ουράνιων σωμάτων. Ο ουράνιος Πατέρας δεν αλλάζει τη λάμψη του ούτε αναβοσβήνει σαν τα αστέρια» (Ιακ. 1:17). Τίποτα δεν ανήκει σ’ εμάς! Τα πάντα είναι δώρα της καλοσύνης και του ελέους του Θεού. Δεν έχουμε τίποτα που να μη μας το έχει δώσει αυτός. Είμαστε οι οικονόμοι όσων μας έχει εμπιστευτεί ο 8

Η «διαχείριση» εδώ έχει την έννοια της οικονομίας, όπως αυτή ορίζεται στα Τίτ. 1:7· Α΄ Κορ. 4:1-2· Α΄ Πέτρ. 4:10· Λουκ. 16:2-4. 33

Κόντρα στα Κύματα - Οι Αρετές Μιας Υγιούς Εκκλησίας

Θεός. Οι αρχές του λόγου του Θεού, που σκιαγραφούν το θέλημά του, μας βοηθούν να χειριστούμε τα πάντα στη ζωή. Η χρήση των βιβλικών αρχών που μας βοηθούν να είμαστε πιστοί στο Θεό, από τον οποίο απορρέουν όλες οι ευλογίες, δείχνει εάν και κατά πόσο η εκκλησία εκπληρώνει το μοναδικό της ρόλο του διαχειριστή. Σαν οικονόμοι του Θεού, καθήκον μας είναι να είμαστε πιστοί στο έργο μας και πιστοί στη διαχείριση της αλήθειας του Θεού και της πολύμορφης χάρης του που αυτός μας δίνει. Η εκκλησία είναι ο μόνος θεσμός μέσα στον οποίο η διαχείρισή της υπόκειται σε θεϊκές οδηγίες. Τέταρτο, η εκκλησία είναι μοναδική λόγω των δεσμών της συγγένειάς της. Η εκκλησία έχει μια συγγένεια που τη δεσμεύει, κι αυτή δεν μπορούμε να τη βρούμε πουθενά αλλού. Η εκκλησία είναι η οικογένεια του Θεού, κι εμείς έχουμε γεννηθεί μέσα σ’ αυτήν από το Πνεύμα του Θεού. Γι’ αυτό είμαστε αδελφοί και αδελφές εν Κυρίω. Είμαστε ενωμένοι με την αγάπη του Θεού, η οποία είναι εκεχυμένη στις καρδιές μας από το Άγιο Πνεύμα. Η συγγένειά μας είναι αποτέλεσμα του αίματος του Χριστού, που χύθηκε στο σταυρό. Αυτό το αίμα μάς συμφιλίωσε με το Θεό και μεταξύ μας. Έχουμε συγγένεια αίματος. Το αίμα του Χριστού μάς δίνει το δικαίωμα να είμαστε μέλη της οικογένειας του Θεού. Είμαστε κληρονόμοι και συγκληρονόμοι μαζί με το Χριστό. Η συγγένεια βρίσκουμε πως είναι μια σχέση που αντικαθιστά όλες τις άλλες σχέσεις. Η συγκεκριμένη δεν βασίζεται σε ιδέες, διδασκαλίες ή αρχές που ακολουθούμε. Είναι μια σχέση με το Θεό καθώς γίνεται Πατέρας μας· με τον Ιησού Χριστό καθώς γίνεται Σωτήρας και Κύριός μας· με το Άγιο Πνεύμα καθώς είναι αυτός που μας αγιάζει, μας ενδυναμώνει και μας οδηγεί· τέλος είναι μια σχέση με την εκκλησία, γιατί όλοι μαζί αποτελούμε το σώμα των λυτρωμένων, την οικογένεια του Θεού. Είμαστε όλοι μαζί δεμένοι μ’ αυτή τη συγγένεια, καθώς μένουμε ενωμένοι με το Χριστό, το Λόγο του και την αγάπη του. 34

Εισαγωγή

Πέμπτο, η εκκλησία είναι μοναδική λόγω των αρχών της της μαθητείας. Η κλήση μας είναι να γίνουμε μαθητές του Χριστού, να τον ακολουθήσουμε, να μάθουμε από αυτόν και να τον μιμηθούμε. Για να είμαστε μαθητές του, πληρώνουμε ένα απαιτούμενο τίμημα που είναι κάτι περισσότερο από πίστη, αγάπη και υποταγή στη διδασκαλία του. Το κριτήριο που ο ίδιος θέτει για τους μαθητές του είναι το εξής: «Όποιος θέλει να με ακολουθήσει, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, ας σηκώσει το σταυρό του κι ας με ακολουθεί. Γιατί όποιος θέλει να σώσει τη ζωή του θα τη χάσει· όποιος όμως χάσει τη ζωή του εξαιτίας μου και εξαιτίας του ευαγγελίου, αυτός θα τη σώσει» (Μάρκ. 8:34-35).

Δεν ακολουθούμε απλά τις διδασκαλίες του Χριστού, ακολουθούμε τον ίδιο το Χριστό. Δεν εμμένουμε απλά στις αρχές του Χριστού που δίνουν τις κατευθυντήριες γραμμές της χριστιανικής ζωής, μένουμε ενωμένοι με τον ίδιο το Χριστό, την πηγή του ζωντανού νερού, του χορηγού της άφθονης ζωής. Σαν μαθητές του Χριστού, έχουμε μάθει από κείνον ότι ο Θεός μάς αποστέλλει στον κόσμο –όπως κι εκείνος απεστάλη στον κόσμο– κι ότι είμαστε συνεργοί του Θεού στην διακονία της συμφιλίωσης. Όπως αναφέρει η Γραφή: «Εμείς είμαστε συνεργάτες στην υπηρεσία του Θεού κι εσείς το χωράφι του Θεού, το οικοδόμημα του Θεού» (Α΄ Κορ. 3:9). Με αυτό που ο απόστολος Ιωάννης δηλώνει στην Πρώτη Επιστολή του, δίνει το ακριβές νόημα της αληθινής μαθητείας: «Αυτό που είδαμε κι ακούσαμε, το αναγγέλλουμε σ’ εσάς, για να συμμετάσχετε κι εσείς μ’ εμάς στην ίδια κοινωνία, που είναι η κοινωνία με τον Πατέρα και με τον Υιό του τον Ιησού Χριστό» (Α΄ Ιωάν. 1:3). Η κοινωνία μας του ενός με τον άλλο, λέει ο Ιωάννης, προϋποθέτει την κοινωνία μας με τον Πατέρα και τον Υιό. Το Άγιο Πνεύμα παρέχει όλα αυτά τα στοιχεία στην εκκλησία για να κάνει μοναδική τη φύση της, την αποστολή της και τo κήρυγμά της. Η εκκλησία είναι και θα πρέπει να είναι η ενσάρκωση 35

Κόντρα στα Κύματα - Οι Αρετές Μιας Υγιούς Εκκλησίας

της ιδέας της βασιλείας του Θεού, που στηρίζεται στην αγιότητα, ξεχωρίζει για την άφθονη ζωή της και εκφράζει το πνεύμα της συμφιλίωσης. Αυτή τη μοναδικότητα της εκκλησίας προσπαθεί ο απόστολος Παύλος να περιγράψει, όταν λέει: «Δεν είστε, λοιπόν, πια ξένοι και χωρίς δικαιώματα, αλλά ανήκετε στο λαό του Θεού, στην οικογένεια του Θεού. Προστεθήκατε κι εσείς στο οικοδόμημα που έχει θεμέλιο τους αποστόλους και τους προφήτες, κι ακρογωνιαίο λίθο αυτόν τον ίδιο το Χριστό. Μ’ αυτόν ολόκληρο το οικοδόμημα δένεται και μεγαλώνει, ώστε να γίνει ναός άγιος για τον Κύριο. Ο Κύριος οικοδομεί κι εσάς μαζί με τους άλλους, για να γίνετε πνευματική κατοικία του Θεού» (Εφεσ. 2:19-22).

Έπειτα από μια τέτοια αφθονία μαρτυριών στις Γραφές, μπορούμε άραγε να αμφιβάλλουμε για την μοναδικότητα της εκκλησίας και τη δύναμη της κοινωνίας της;

••