ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

Είπαν για την...

«Ο James MacDonald είναι ένας από τους πιο ενθουσιώδεις εκκλησιαστικούς ηγέτες που έχω γνωρίσει. Είναι προνόμιο να τον αποκαλώ φίλο μου. Το βιβλίο «Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης» θα σας υποχρεώσει να αναθεωρήσετε τις σκέψεις σας για το μέλλον της εκκλησίας στην Αμερική αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Το σχετικό με το κήρυγμα κεφάλαιο μάλιστα, με επηρέασε πολύ έντονα».

Bill Hybels, ποιμένας της Willow Creek Community Church, South Barrington, IL., συγγραφέας του βιβλίου Courageous Leadership

«Αν διαβάσω ακόμα ένα βιβλίο που να κατακρίνει και να κακολογεί την εκκλησία, το πιθανότερο είναι να καταλήξω να διακονώ στη φυλακή, αλλά ως έγκλειστος πλέον! Ο Χριστός αγάπησε την εκκλησία και πέθανε για χάρη της. Γι’ αυτό μου αρέσει η “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης”. Είναι ο λαός του Θεού και η δόξα του Θεού. Δεν είναι ένα ακόμη βιβλίο από κάποιον κριτικό ή θεωρητικό της εκκλησίας, αλλά ένα πραγματικό όραμα ενός αληθινού ποιμένα μιας πραγματικής εκκλησίας που ξεχωρίζει για τη δόξα του Θεού και την ευλογία των ανθρώπων». Marc Driscoll, ποιμένας της Mars Hill Church, Seattle, WA

«Ο James MacDonald είναι ένας ποιμένας “αιχμάλωτος” του Θεού της Βίβλου και έχει ξοδέψει τη ζωή του στην υπηρεσία του. Όπως συμβαίνει πάντα, αυτό οδηγεί σε μια καρδιά που ο Θεός την έχει μεταμορφώσει, και που επιδιώκει με πάθος να βοηθήσει τον κόσμο να γνωρίσει τον Θεό, να τον δει και να τον λατρεύσει. Είμαι ευγνώμων για ένα μεγάλο μέρος του περιεχομένου αυτού του βιβλίου. Τα κεφάλαια για την υπέρβαση και τη δόξα με οδήγησαν σε δοξολογία και το κεφάλαιο για την προσευχή αποτέλεσε για μένα ενθάρρυνση. Επιπλέον, το γεγονός ότι το βιβλίο αυτό είναι γραμμένο από έναν τόσο καλό φίλο μου, με ενθαρρύνει να σας το συστήσω ανεπιφύλακτα. Εύχομαι

να το χρησιμοποιήσει ο Θεός για να αναθερμάνει τη σχέση σας με τον Χριστό».

Max Chandler, ποιμένας της The Village Church, Flower Mound, TX, Πρόεδρος του Δικτύου Ίδρυσης Εκκλησιών Acts 29

«Δεν διάβασα απλώς το βιβλίο –το καταβρόχθισα κυριολεκτικά. Είναι γεμάτο καταπληκτικό υλικό από το οποίο μπορεί να ωφεληθεί κάθε ποιμένας, νέος ή μεγαλύτερος. Είμαι ευτυχής που ο φίλος μου James MacDonald βρήκε τον χρόνο να βοηθήσει όλους μας μ’ αυτό το βιβλίο που αποτελεί ένα μήνυμα ελπίδας για κάθε εκκλησία». Rick Warren, συγγραφέας του βιβλίου Ζωή με Σκοπό

«Ο James MacDonald είναι σήμερα ένας από τους πιο δυνατούς δασκάλους της Βίβλου. Το πάθος του για τον Λόγο του Θεού και τον λαό του Θεού είναι μεταδοτικό. Είμαι ευγνώμων για το βιβλίο “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης”, επειδή πιστεύω ότι θα σας εμπνεύσει να αγωνιστείτε για έναν ανώτερο σκοπό στη ζωή σας και την εκκλησία σας».

Steven Futrick, ποιμένας της Elevation Church, NC, συγγραφέας του βιβλίου Sun Stand Still

«Ο φίλος μου James MacDonald μας υπενθυμίζει ότι η εκκλησία του ζωντανού Θεού πρέπει να είναι ελκυστική με πνευματικά κριτήρια. Υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε για να ελκύσουμε και να συγκεντρώσουμε κόσμο, μονάχα ένα όμως είναι εκείνο που θα τους αγγίξει και θα τους μεταμορφώσει για πάντα: η παρουσία και το έργο του μεγάλου Θεού μας. Σ’ ευχαριστώ James γιατί μας υπενθυμίζεις πως “ούτε η προσωπική επικοινωνία με τον Κύριο, ούτε κάποιο χριστιανικό βιβλίο, ούτε κάποια κοινότητα ή μικρή συνάθροιση ή λατρεία μπορούν να αντικαταστήσουν την παρουσία του Θεού που έρχεται να συναντήσει την εκκλησία του σαν σώμα”». Dr. Crawford W. Loritts Jr., συγγραφέας, ομιλητής και ποιμένας της Fellowship Bible Church, Roswell, Ga

«Εμπιστεύομαι περισσότερο από τον καθένα στον κόσμο τον φίλο μου James MacDonald για τις βιβλικές του γνώσεις και την αγάπη του για την εκκλησία. Η αγάπη του για το ευαγγέλιο και ο θαυμασμός του για

τον Θεό αποτελούν για μένα μια διαρκή ενθάρρυνση. Χαίρομαι που βρήκε τον χρόνο να γράψει αυτό το βιβλίο για να μας θυμίσει τι ακριβώς πρέπει να είναι η εκκλησία, γιατί υπάρχει, και με ποιον τρόπο μπορεί αυτή να επιδράσει στον κόσμο, έναν τρόπο που εμείς δεν φανταστήκαμε ποτέ». Perry Noble, ποιμένας της NewSpring Church, Anderson, SC

«Δεν υπάρχει τίποτα πιο ωραίο από το να παίρνεις μαθήματα από ανθρώπους που κάνουν σημαντικό έργο. Η “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” είναι ένα θησαυροφυλάκιο αρχών και εμπειριών μια πρόκληση για πολλούς ηγέτες που θέλουν να είναι βιβλικοί και ριζοσπαστικοί στη διακονία τους. Ο James MacDonald δεν δίνει εύκολες απαντήσεις, μας δείχνει όμως τον δυνατό Θεό, τον οποίο πρέπει να προβάλλει η εκκλησία». Darrin Patrick, ποιμένας της εκκλησίας The Journey, St. Louis, MO, συγγραφέας του βιβλίου For the City

«O James MacDonald το λέει ξανά! Η μεγαλύτερη απειλή που αντιμετωπίζει η εκκλησία δεν είναι ένας εξωτερικός εχθρός αλλά μια εσωτερική αποτυχία… η αποτυχία να σηκώσουμε τα μάτια μας και να δούμε αυτό που πραγματικά είναι ο Θεός. Η “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” μάς οδηγεί με μεγάλη ακρίβεια πίσω στη βάση, που είναι ο συντονισμός του εαυτού μας και των εκκλησιών μας σε ευθεία γραμμή προς τα επάνω!» Bob Coy, ποιμένας της Calvary Chapel, Fort Lauderdale, FL

«Οι απόστολοι της πρώτης εκκλησίας είχαν κάτι που θα το ήθελα πολύ για τη δική μου εκκλησία: τη ζωντανή παρουσία του Θεού που κινείται ανάμεσα στον λαό του! Αν θέλετε κι εσείς, όπως κι εγώ να έχουμε μια εκκλησία που έχει κάθετη σχέση με τον θαυμαστό Θεό μας, τότε αυτό το βιβλίο σάς ενδιαφέρει! Ο φίλος μου James MacDonald μας προσφέρει το μέσον που θα ανάψει τον ζήλο σας και θα αυξήσει τον πόθο σας για τον Θεό, άσχετα με το αν είστε ηγέτες εκκλησίας ή απλά μέλη που αναρωτιούνται πώς θα έπρεπε να είναι η εκκλησία τους». Bryan Lorrits, ποιμένας της Fellowship Memphis, συγγραφέας του βιβλίου A Cross-Shaped Gospel

«Προσεύχομαι έντονα για τους ηγέτες της γενιάς μου, να μην αμφιβάλλουμε για τις θεολογικές μας θέσεις σχετικά με το ποιος είναι ο Χριστός και τι είναι το ευαγγέλιο. Ο πάστορ James είναι ένας απ’ αυτούς τους ηγέτες που συγκεντρώνει όλα τα απαιτούμενα προσόντα, να εκπαιδεύει τους νέους πιστούς, να ενημερώνει εκείνους που δεν είναι πιστοί, να ενθαρρύνει τους μεγαλύτερους στην πίστη και να αντιμετωπίζει με αγάπη αυτόν που απαξιώνει την εκκλησία. Όλα αυτά είναι προσόντα που εγώ προσπαθώ να τα καλλιεργήσω στον εαυτό μου, και οι σκέψεις του για την εκκλησία, τη θεολογία, την ηγεσία και τον πολιτισμό θα βοηθήσουν σίγουρα οποιονδήποτε μαθητή του Χριστού». Carl Lentz, ποιμένας της Hillsong, New York City, NY

«Το βιβλίο “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” θα γίνει αφορμή να αναζητήσετε με πάθος τι μπορεί να κάνει η δύναμη του Θεού στην τοπική εκκλησία. Θα ανακαλύψετε σ’ αυτό το βιβλίο βαθιές και γεμάτες νόημα πνευματικές αλήθειες που θα ενισχύσουν την πίστη σας, είτε είστε ηγέτης εκκλησίας είτε κάποιος που αναζητά κάτι περισσότερο». Graig Groeschel, ποιμένας της LifeChurch.tv, συγγραφέας του βιβλίου: Soul Detox: Clean Living in a Contaminated World

«Το πάθος του να γίνει η εκκλησία εκείνη που θα αλλάξει τον κόσμο, η λαχτάρα του να γνωρίσουν τον Θεό τα μέλη της εκκλησίας, και ο πόθος του να πετύχει και στα δυο για τη δόξα του Θεού, οδήγησαν τον φίλο μου James MacDonald να ενθαρρύνει μια επανάσταση ανάμεσα στις εκκλησίες. Το έζησε ο ίδιος στo Harvest Bible Chapel –μπορείτε να το ζήσετε κι εσείς στη δική σας εκκλησία». Dave Stone, ποιμένας της Southeast Christian Church, συγγραφέας της σειράς Faithful Families

«Πριν από χρόνια ρώτησα έναν φίλο μου ποιο είναι το ακροατήριο της εκκλησίας του. “Το κοινό μου είναι η Τριάδα: Πατήρ, Υιός και Άγιο Πνεύμα”, μου απάντησε. “Υποθέτω ότι αν έρθουν αυτοί, θα φέρουν μαζί και τους φίλους τους”. Αν θεωρείτε κι εσείς, όπως κι εγώ, ότι αυτή

είναι η πραγματικότητα, τότε σίγουρα πρέπει να διαβάσετε το βιβλίο “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης”. Ο James MacDonald ζωγραφίζει με καθαρό και βιβλικό βλέμμα την εικόνα της εκκλησίας στην οποία κατοικεί ο Θεός. Όπως καταλαβαίνετε, όταν έρθει ο Θεός στην εκκλησία σας, συμβαίνουν πράγματα καταπληκτικά. Αν αναζητάτε, σαν κι εμένα, κάτι ανάλογο, διαβάστε αυτό το βιβλίο. Στο κάτω κάτω, ο Θεός θέλει να έρθει στην εκκλησία σας». Don Cousins, συγγραφέας του βιβλίου Unexplainable: Pursuing a Life Only God Can Make Possible

«Η διακονία η επικεντρωμένη στον άνθρωπο δεν μπορεί να αγνοεί τον Θεό που μας έχει αποστείλει στο έργο του. Το βιβλίο “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” του James MacDonald έρχεται να επιδιορθώσει με τρόπο απόλυτο την οριζόντια διακονία που πολλές φορές υποβιβάζει την έμφαση στον ένδοξο και άγιο Θεό. Σίγουρα είναι βασικό να διαβάσετε το βιβλίο, να το συζητήσετε και να το βάλετε σε εφαρμογή, στο πλαίσιο της ηγεσίας της εκκλησίας σας». Ed Stetzer, πρόεδρος της LifeWay Research, www.edstetzer.com

«Ο πάστορ James πέτυχε με τη χάρη του Θεού πολλά πράγματα στη διάρκεια των ετών της διακονίας του και θα μπορούσε πολύ εύκολα να απαριθμήσει αμέτρητα επιτεύγματα. Το βιβλίο “ Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης”, ωστόσο, μας φανερώνει ότι ο καρπός της διακονίας προέρχεται από ένα ευαγγέλιο που δοξάζει τον Θεό. Αυτό το σπουδαίο έργο και ο κόπος της αγάπης του θα επιτρέψουν στον αναγνώστη να ξεκαθαρίσει αν η διακονία του τροφοδοτείται από την υπερβατικότητα του Θεού ή απλώς από μια προσωρινή πραγματικότητα». Eric Mason, ποιμένας της Epiphany Fellowship Church, Philadelphia, PA

«Το βιβλίο “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” του φίλου μου James MacDonald θα σας βοηθήσει να παραμερίσετε τις σύγχρονες μεθόδους, διακονίες, και μέσα που χρησιμοποιεί η εκκλησία. Θα σας κάνει να ατενίσετε ψηλά και μετά να πέσετε στα γόνατα για να ζητήσετε από τον Θεό να κάνει την εκκλησία σας Εκκλησία Κάθετης Σχέσης μαζί

του, για τη δόξα του. Αφεθείτε στο μήνυμά του, και η ζωή και η διακονία σας θα αλλάξει ριζικά με ανοδική πορεία». Greg Laurie, ποιμένας του Harvest Christian Fellowship, Riverside, CA

«Έχω περισσότερα από τριάντα χρόνια στη διακονία της εκκλησίας, και πίστευα πως είχε λεχθεί οτιδήποτε μπορεί να βοηθήσει την εκκλησία. Ώσπου διάβασα το βιβλίο “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” του φίλου μου James MacDonald. Πάρτε το. Διαβάστε το. Ξαναδιαβάστε το. Και εφαρμόστε το για το καλό της εκκλησίας σας και για να δοξαστεί περισσότερο ο Θεός». Dr. Jack Graham, ποιμένας της Prestonwood Baptist Church, Dallas, TX

«Όταν ο καλός μου φίλος James MacDonald μιλάει η γράφει, ακούω και διαβάζω με τρομερή προσδοκία και προσμονή. Αυτό το βιβλίο είναι ίσως το καλύτερό του μέχρι στιγμής! Το βιβλίο του “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” είναι ένα προσκλητήριο να επιστρέψουμε στον αποκλειστικό σκοπό της εκκλησίας, ο οποίος δεν είναι τίποτα λιγότερο από τη δόξα του Θεού διά του Υιού του, του Ιησού Χριστού. Ιδιαίτερα το κεφάλαιο για το κήρυγμα πρέπει να το διαβάσουν όλοι όσοι ασχολούνται με το κήρυγμα του Λόγου του Θεού οπουδήποτε –και εννοώ οπουδήποτε! Σ’ ευχαριστώ James γιατί πρόσφερες στον χριστιανικό κόσμο αυτή την ανεκτίμητη πηγή έμπνευσης!» James Merritt, ποιμένας της Cross Pointe Church, Duluth, GA

«Το ευαγγέλιο μιλάει για τον Θεό. Η εκκλησία υπάρχει για τον Θεό. Πρέπει να επιτρέψουμε στον Θεό να κυριαρχεί στη δημόσια λατρεία μας. Αυτές οι αλήθειες δεν θα έπρεπε να θεωρούνται επαναστατικές, σύμφωνα όμως με όσα λέει ο James σ’ αυτό το βιβλίο είναι επαναστατικές –ιδιαίτερα για μας που ζούμε στη Δύση. Αυτό το βιβλίο πηγαίνει πιο πέρα από τα επιφανειακά επιχειρήματα που επικρατούν ανάμεσα στις εκκλησίες σχετικά με την ουσία του θέματος, που είναι η έλλειψη της δόξας του Θεού στην εκκλησία. Αυτό το βιβλίο με έκανε να την εκζητήσω. Ω Θεέ μου, στείλε μας μια αναζωπύρωση!» J.D. Greear, ποιμένας της Summit Church, North Carolina

«Αισθάνομαι σαν ένα κακόγουστο διαφημιστικό τρέιλερ ταινίας, είναι όμως αλήθεια: “Γέλασα, έκλαψα … ήταν η προσωπική μου αντίδραση. Έζησα τη στιγμή. Ήταν πολύ δυνατό”. Αυτό που έδωσε ο Θεός στον James μέσα από το χωνευτήρι των δακρύων και της πολυετούς διακονίας του, θα θρέψει και θα δυναμώσει την ψυχή σας. Αν ο ζήλος σας έχει σβήσει, αυτό θα γίνει η αφορμή να ανάψει ξανά το πάθος που τροφοδοτεί την Κάθετη διακονία. Είναι σαν ένα σοκολατένιο κέικ χωρίς αλεύρι, μονάχα σοκολάτα –ένα ανάγνωσμα πλούσιο και βαθύ. Είναι γραμμένο με διαύγεια, διαρθρωμένο με τέτοιον τρόπο που πιστεύω ότι το πνεύμα σας θα ανταποκριθεί λέγοντας “Αυτό είναι. Αυτό χρειαζόμαστε. Αυτό είναι που μας λείπει. Αυτό ζητάει ο Κύριος από τη ζωή μας και την εκκλησία μας”. Πάρτε λοιπόν χαρτί και μολύβι και ετοιμαστείτε να καταβροχθίσετε αυτές τις σελίδες που στάζουν βιβλική αυθεντία και εμπειρία ζωής». Joel Anderson, ποιμένας του Harvest Bible Church, Orlando, FL

«Ο James MacDonald είναι ένας από τους μεγάλους εκκλησιαστικούς ηγέτες της εποχής μας και έχει γίνει πραγματική ευλογία στη δική μου διακονία. Τα βιβλία του προσφέρουν πάντα ενθάρρυνση και τιμούν τον Θεό. Το τελευταίο του βιβλίο “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” είναι ίσως το καλύτερο μέχρι στιγμής. Η εκκλησία αποτελεί το σχέδιο του Θεού για τον ευαγγελισμό του κόσμου αλλά είναι και ο σημαντικότερος στόχος του σατανά. Πρέπει να κάνουμε ό,τι περνάει απ’ το χέρι μας για να προστατεύσουμε, να προωθήσουμε και να διατηρήσουμε την νύμφη του Χριστού. Αυτό το βιβλίο είναι ένα μεγάλο κομμάτι αυτής της ανάγκης, και θα σας οδηγήσει να βρείτε απαντήσεις». Jonathan Falwell, ποιμένας της Thomas Road Baptist Church, Lynchburg, VA

«Ο James MacDonald έπιασε πράγματι τον στόχο μ’ αυτό το βιβλίο. Καθώς το διάβαζα συνέλαβα πολλές φορές τον εαυτό μου να κουνάει το κεφάλι επιδοκιμάζοντας αυτά που διάβαζα και κάποιες άλλες φορές να ταράζομαι. Εύχομαι πολλοί ποιμένες, ηγέτες και υπεύθυνοι εκκλησιών να υιοθετήσουν τα λόγια του και να εμπνευστούν από το πά-

θος του. Εγώ το έκανα· και η εκκλησία που υπηρετώ θα είναι πολύ καλύτερη εξαιτίας αυτού. Αυτό το βιβλίο μπορεί να γίνει η αιτία να γλιτώσετε πολλά χρόνια στενοχώριας και περιττών απογοητεύσεων. Σ’ ευχαριστώ, James, που μας έδειξες την “κάθετη σχέση” με τον Θεό και μας βοήθησες να αναγνωρίσουμε τι είναι το πιο σημαντικό για κάθε εκκλησία!» Jud Wilhite, ποιμένας της Central Christian Church, Las Vegas, συγγραφέας του βιβλίου: Torn: Trusting God When Life Leaves You in Pieces

«Θυμάμαι πολύ έντονα τη στιγμή που για πρώτη φορά ήρθα σε επαφή με το υλικό που κρατάτε στα χέρια σας. Αυτό που με κτύπησε κατακούτελα ήταν η ιδέα πως θα ήταν “εγωιστικό” για τον Θεό να μη μας φανερώσει τη δόξα του. Όταν τελείωσε το μήνυμα, η επίδρασή του ήταν άμεση και αλάνθαστη: Εγώ ήμουν μικρός και ο Θεός μεγάλος. Ο James MacDonald θα ενεργοποιήσει τον παράγοντα “δέος” στη λατρευτική σας εμπειρία και αυτή η αίσθηση του δέους περιμένει κάθε καρδιά που θα ταξιδέψει σ’ αυτές τις σελίδες. Ο James έχει το θάρρος να λέει αυτό που όλοι μας έχουμε μεγάλη ανάγκη να ακούσουμε». Levi Lusko, ποιμένας της Fresh Life Church, Kalispell, MT

«Αν κρίνω από το πόσες επισημάνσεις και σημειώσεις έχω κάνει στο περιθώριο αυτού του βιβλίου όσο το διάβαζα, είμαι βέβαιος ότι στο μέλλον θα το συμβουλεύομαι συχνά και ότι το εκκλησίασμά μου και οι συνεργάτες μου θα με ακούν συχνά να αναφέρομαι σ’ αυτό. Εκτός από το γεγονός ότι το βιβλίο “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” θέτει μια σταθερή βιβλική βάση, εμπνέει κιόλας και ενθαρρύνει τον αναγνώστη με τις προσωπικές ιστορίες του συγγραφέα από την εμπειρία του σαν ποιμένα. Ο James μας δείχνει με πρακτικά παραδείγματα τον δρόμο για να έχουμε ξανά χριστοκεντρικές εκκλησίες. Οι ποιμένες των εκκλησιών, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους ή το επίπεδο της διακονίας τους, θα βρουν σ’ αυτό το βιβλίο έναν ανεκτίμητο σύντροφο για το πνευματικό τους έργο». Mark Marshall, ποιμένας της Clear View Baptist Church, Franklin, TN

«Η βαθύτερη λαχτάρα μου είναι να γίνει η εκκλησία ο τόπος που θα απολαμβάνουν οι άνθρωποι την παρουσία του ζωντανού Θεού και θα δοξάζουν το όνομα του Χριστού. Ο James MacDonald έχει διατυπώσει με δυναμικό τρόπο κάτι που είχα στην καρδιά μου για πολύ καιρό και αποτέλεσε τον λόγο για τον οποίο ίδρυσα την εκκλησία The Austin Stone». Matt Carter, ποιμένας της The Austin Stone Community Church, Austin, TX

«Η “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” είναι ένα επίκαιρο βιβλίο. Σε μια εποχή όπου επικρατεί “ό,τι δουλεύει καλά” έχουμε χάσει τον στόχο μας. Η εκκλησία δεν είναι ανθρώπινος θεσμός ή κάποια ανθρωποκεντρική οργάνωση –το κέντρο της είναι ο Θεός. Δεν θα είμαστε σωστοί στις οριζόντιες σχέσεις μας αν δεν είμαστε σωστοί στην κάθετη σχέση μας με τον Θεό. Αυτό το βιβλίο θα σας βοηθήσει να αποκαταστήσετε αυτή την Κάθετη Σχέση». Michael Catt, ποιμένας της Sherwood Baptist Church, Albany, GA, παραγωγός της Sherwood Pictures

«Ο James MacDonald έγραψε αυτό το βιβλίο σε οριζόντια θέση: ταπεινωμένος και συντετριμμένος μπροστά στον Κύριο. Όσοι από μας τον γνωρίζουμε και τον αγαπάμε εδώ και χρόνια, βλέπουμε το πάθος του, την ενέργειά του και την καρδιά του να ξεχειλίζουν από την κάθε σελίδα αυτού του βιβλίου. Και καθώς το διαβάζει κανείς, αυτό γίνεται μεταδοτικό. Είναι στην πραγματικότητα αυτό που αποζητούμε και αυτό που μπορούμε να γίνουμε. Διαβάστε το και απολαύστε το!» O.S. Hawkins, πρόεδρος και CEO της GuideStone Financial Resources

«Το βιβλίο “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” αποτελεί προσκλητήριο σάλπισμα για να συνδέσει τους ανθρώπους με τον Θεό. Φανερώνει πολύ σωστά τη βαθύτερη λαχτάρα όλων μας στην εκκλησία, να έρθουμε σε μια πραγματική, ζωντανή σχέση με τον ένδοξο Δημιουργό του σύμπαντος. Αυτό για τον James MacDonald και το Harvest Bible Chapel δεν είναι απλή θεωρία. Είναι ένα πάθος που τους κατατρώει.

Υπάρχουν πολλά πράγματα που πρέπει ν’ αφομοιώσει κανείς σ’ αυτό το βιβλίο. Διαβάστε το αργά και προσεκτικά και θα δείτε τα αποτελέσματα στο εκκλησίασμά σας». Dr. Paul Nyquist, πρόεδρος του Moody Bible Institute

«Αν ενδιαφέρεστε έστω και λίγο για την εκκλησία του Ιησού Χριστού, σας παρακαλώ να μην διαβάσετε απλώς αυτό το βιβλίο! Συγκεντρωθείτε και μελετήστε με ταπεινότητα το κάθε κεφάλαιο και θα συναντήσετε έναν ένδοξο Θεό και μια εκκλησία που έχει προσκληθεί να αντανακλά τη δόξα του σε καθετί που κάνει. Κάντε μέρος της ζωής σας τις αλήθειες που αποκαλύπτει αυτό το βιβλίο, και αφήστε άλλη μια φορά τις δύσκολες πτυχές της καρδιάς σας να μαλακώσουν και να μεταμορφωθούν από την εκπληκτική δόξα Εκείνου από τον οποίο, για τον οποίο και μέσω του οποίου υπάρχει η εκκλησία». Dr. Paul Tripp, πρόεδρος της Paul Tripp Ministries, Philadelphia, PA, διευθυντής του Center for Pastoral Life and Care, Ft. Worth, TX

«Επιτέλους, ένα βιβλίο για την εκκλησία που είναι πρακτικό αλλά και θεολογικό, επίκαιρο αλλά και ιστορικό, ενθαρρυντικό αλλά και προκλητικό. Σ’ ευχαριστούμε πάστορα James γιατί πρόσφερες στην εκκλησία και στη διακονία ίδρυσης εκκλησιών υλικό που προκαλεί τη σκέψη και αποτελεί βασική πηγή έμπνευσης για να αποκτήσουμε ακόμη πιο κάθετη σχέση εκεί που έχει μεγαλύτερη σημασία: την εκκλησία του Ιησού Χριστού!» Ron Zappia, ποιμένας του Harvest Bible Chapel, Naperville, IL

«Καθώς διάβαζα το βιβλίο “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” ένιωσα επάνω μου το Άγιο Πνεύμα να κινείται. Αυτό το βιβλίο που δοξάζει τον Θεό είναι στηριγμένο στη Βίβλο, είναι βαθιά θεολογικό, ασκεί πνευματικό έλεγχο, προκαλεί σε προσωπικό επίπεδο και συνδέει γενιές. Θα φροντίσω αυτό το βιβλίο να βρεθεί στα χέρια όσο το δυνατόν περισσότερων ανθρώπων και σας ενθαρρύνω να κάνετε κι εσείς το ίδιο». Dr. Ronnie Floyd, ποιμένας της Cross Church, Northwest Arkansas

«Το βιβλίο “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” είναι, με τη φωνή του φίλου μου James MacDonald, η πιο σημαντική συμβολή στον κατάλογο των χαρισμάτων με τον οποίο ο Θεός έχει προικίσει την εκκλησία του. Είναι ένα βιβλίο επικίνδυνο. Θα διαταράξει όπως συνήθως την επιχειρηματική δραστηριότητα, θα καταστρέψει την ανθρωποκεντρική διακονία και θα εισχωρήσει βαθιά στην καρδιά και το πνεύμα σας. Εμποτισμένο από το ευαγγέλιο, θεοκεντρικό και ποιμαντορικά ευαίσθητο το βιβλίο “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” θα ξαναζωντανέψει την αγάπη σας για τον Χριστό και θα αναθερμάνει το πάθος για την εκκλησία στην οποία σας έχει προσκαλέσει ο Θεός να υπηρετήσετε».

Ryan Huguley, ποιμένας της Redemption Bible Church, Mount Prospect, IL

«Το βιβλίο “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης” αποτελεί την παθιασμένη κραυγή ενός πιστού ποιμένα που λαχταράει να δει την εκκλησία του Χριστού να βιώνει την πραγματική δόξα του Θεού. Σε καμιά περίπτωση δεν είναι μια σειρά νέων μεθόδων ή σύγχρονων συστημάτων. Έχουμε δει πολλά απ’ αυτά όλοι μας. Ας γίνουμε “Κάθετοι”. Το χρειαζόμουν αυτό. Η εκκλησία μου χρειάζεται να το ακούσει. Πολύ πιθανόν να το χρειάζεστε κι εσείς». Steve Viars, ποιμένας της Faith Church, Lafayette, IN

«Η διδασκαλία της κάθετης σχέσης με τον Κύριο, του James MacDonald, αποδείχθηκε μια συνάντηση με τον Θεό που η κουρασμένη μου ψυχή, την είχε ανάγκη. Υπηρετώ είκοσι πέντε χρόνια τη χριστιανική μουσική, και μπορώ να πω με ειλικρίνεια ότι αυτή η διδασκαλία και η μουσική της «κάθετης» λατρείας ανανέωσε την πίστη μου όσο τίποτε άλλο. Όταν υποδεχόμαστε τον Χριστό στο κέντρο της ζωής μας, και του δίνουμε τη θέση που δικαιούται, τον δοξάζουμε και τον προβάλλουμε, ανανεωνόμαστε, και η καρδιά μας γεμίζει ικανοποίηση. Ο James μας δίνει την ελπίδα από τη δική του εμπειρία ότι η Εκκλησία που έχει Κάθετη Σχέση με τον Θεό, μπορεί να τον συναντήσει με τρόπο τόσο αληθινό που αλλάζουν τα πάντα, και όλα ξεκινούν αποδίδοντας τιμή στον Χριστό που είναι η Κεφαλή της εκκλησίας». Terry Hemmings, CEO of Sony/Provident

«Είναι παράξενο να υπογραμμίζεις κάθε φράση ενός ολόκληρου βιβλίου, αυτή όμως είναι η πραγματικότητα για κείνους που έχουν θέσει απώτερο στόχο της ζωής τους τη δόξα του Θεού. Κάθε λέξη του James MacDonald είναι σημαντική σ’ αυτό το βιβλίο που αποτελεί απαραίτητη απολογητική για κάθε εκκλησία που δοξάζει τον Θεό, έχει κέντρο της τον Χριστό και είναι αισθητή η παρουσία του Αγίου Πνεύματος στη ζωή της. Αφήστε στην άκρη όλα τα βιβλία που έχουν να κάνουν με τις οριζόντιες μεθόδους μιας εκκλησίας και πάρτε το βιβλίο “Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης”. Αν οδηγήσετε την εκκλησία σας να φανερώνει την παρουσία του Θεού, θα αποκτήσετε όλα εκείνα για τα οποία έχετε δημιουργηθεί και για τα οποία ο Χριστός ίδρυσε την εκκλησία του». Todd Dugard, ποιμένας του Harvest Bible Chapel, Barrie, ON, Canada

[Για περισσότερα σχόλια και πληροφορίες σχετικά με τους ποιμένες που η ομώνυμη Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης ενθαρρύνει, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας, verticalchurchmedia.com]

ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΚΑΘΕ ΚΑΡΔΙΑ ΛΑΧΤΑΡΑΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΚΑΘΕ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΘΑ ΗΘΕΛΕ ΝΑ ΕΙΝΑΙ

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ JAMES MACDONALD Μετάφραση: Έρση Αντωνιάδου

ο Λό γ ος Ε Κ Δ Ο

Σ Ε Ι Σ

Tίτλος πρωτοτύπου: VERTICAL CHURCH James MacDonald Μετάφραση: Έρση Αντωνιάδου Προσαρμογή εξωφύλλου και ηλεκτρ. σελιδοποίηση: Δήμητρα Παπαναγή Eπιμέλεια και παραγωγή εντύπου: Logos Graphics © 2018 Eκδόσεις «O Λόγος» Τ.Θ. 254, 194 41 Κορωπί τηλ.: 210.4834214, φαξ: 210.6627506 www.ologos.gr Κεντρική διάθεση: Βιβλιοπωλεία «Ο Λόγος» • Αθήνα: Εμμ. Μπενάκη 28, 106 78, τηλ.: 210.3823495 • Θεσσαλονίκη: Εθν. Αμύνης 42, 546 21, τηλ.: 2310.232210 • Πάτρα: Κορίνθου 199, 262 23, τηλ.: 2610.224197 • Λάρισα: Δευκαλίωνος 2, 412 22, τηλ.: 2410.232594 • Βόλος: Σωκράτους 23, 382 21, τηλ.: 24210.35801 • Αλβανία: Sarande, Libraria «O LOGOS», τηλ.: 0035585223239

ISBN 978-960-510-175-6 Εάν δεν ορίζεται άλλως, οι βιβλικές παραπομπές προέρχονται από τη «Νέα Μετάφραση της Βίβλου» (NΜΒ), έκδ. Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας, Εμμ. Μπενάκη 50, Αθήνα, © 2003 και χρησιμοποιούνται κατόπιν αδείας από την εκδότρια Εταιρία. Η αναπαραγωγή ολόκληρου του βιβλίου ή τμημάτων του με οποιαδήποτε μορφή (εκτός από σύντομη ανασκόπηση ή αναφορά σ’ αυτό) επιτρέπεται μόνο μετά από γραπτή άδεια του εκδότη.

Αφιερωμένο στους ανθρώπους της Harvest Bible Chapel

στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον—

που αφιέρωσαν ένα κομμάτι της ζωής τους για να υπηρετήσουν μαζί μας τον Χριστό.

Και στους ποιμένες του Harvest Bible Chapel και τα εκκλησιάσματά τους σε όλο τον κόσμο.

«Μακάρι ν’ άνοιγες τους ουρανούς και να κατέβαινες, να τρέμαν’ τα βουνά στην παρουσία σου!» Ησαΐας 63:19β

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Διάβασε Αυτό Πρώτα

..................................................

Αξιοποιώντας στο Έπακρο Αυτό το Βιβλίο

..............................

19 35

1. Μια Παγκόσμια Λαχτάρα: Το Υπερβατικό . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 2. Μια Μοναδική Επιδίωξη: η Δόξα

...................................

3. Μια Κοινή Πρόσβαση: η Εκκλησία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 4. Μια Παταγώδης Αποτυχία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 5. Λατρεία Χωρίς Αναστολές

........................................

207

6. Κήρυγμα Χωρίς Απολογία

........................................

249

...........................................

295

..........................................

339

Συμπέρασμα

.........................................................

377

Ευχαριστίες

..........................................................

383

7. Μαρτυρία Χωρίς Φόβο 8. Προσευχή Χωρίς Τέλος

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΥΤΟ ΠΡΩΤΑ Πριν μερικά χρόνια, προσωπικός μου φίλος και μέλος της εκκλησίας μας ήταν ένα υψηλόβαθμο στέλεχος της Morgan Stanley. Με απίστευτη γενναιοδωρία προσκάλεσε με δικά του έξοδα, εμένα και τη γυναίκα μου καθώς και δύο άλλα ζευγάρια στη Χαβάη, για να γιορτάσει τα 40ά γενέθλιά του. Αν ποτέ ο Χριστιανισμός αποκτήσει τη δική του Μέκκα, προτείνω να είναι αυτό το παραδεισένιο νησί. Η ομορφιά και η μεγαλοπρέπεια του Δημιουργού είναι φανερή παντού, όπου και να στραφεί κανείς στη Χαβάη. Έχω φίλους που υπηρετούν εκκλησίες στη Χαβάη και πιστεύω ότι στον ουρανό δεν θα έχουν παρά μόνο μια καλύβα, αφού έχουν απολαύσει τόσο πολλά εδώ στη γη!! Όσο ήμασταν εκεί, ο Αλ που είχε τα γενέθλιά του μας πέταξε ένα πρωί στις 4.15 από το κρεββάτι, για να μας χώσει σε ένα πούλμαν και να μας ανεβάσει στην κορυφή ενός ηφαιστείου στο Μάουι. Το σχέδιο ήταν να δούμε από κει την ανατολή και μετά, τυλιγμένοι με αδιάβροχα, να κατέβουμε το βουνό μέσα από τα σύννεφα με τα ποδήλατά μας. Σ’ αυτό το διάστημα, όσοι είχαν κοιμηθεί ολόκληρη τη νύχτα, θα είχαν ετοιμάσει το πρωινό. «Μπορώ να χαλαρώσω λίγο;» διαμαρτυρήθηκα καθώς πηδούσα στο πίσω μέρος του πούλμαν την ώρα που η νύχτα μάς έκρυβε ακόμα τη δόξα της δημιουργίας. 19

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

Βγήκαμε αξημέρωτα από τα αυτοκίνητα και σκαρφαλώσαμε προσεκτικά μέχρι την άκρη του κρατήρα, σ’ ένα καζάνι γεμάτο κόκκινη, καυτή λάβα που έβραζε. Δεν φανταζόμουν ούτε ήμουν προετοιμασμένος γι’ αυτό που θα έβλεπα. Ενενήντα τρία εκατομμύρια μίλια μακριά, εμφανίστηκε ο ήλιος, αρχικά σαν μια μικρή φέτα και μετά σαν ένα φαντασμαγορικό θέαμα που έλουσε με φως τους λόφους πέρα μακριά, την ακτή γύρω μας, τα άλλα νησιά στο βάθος, και τον ωκεανό σε όλη του την έκταση και προς κάθε κατεύθυνση. Οι άλλοι γύρω μου είχαν μείνει άφωνοι μπροστά σ’ αυτή την αποκάλυψη του μεγαλείου και της δόξας που σου έκοβε την ανάσα. Για μισό λεπτό, σαράντα περίπου άτομα ατενίζαμε αυτή την ομορφιά άφωνοι και με το στόμα ανοικτό, εκτός από μένα. Ξέρετε τους ιεροκήρυκες. Ένιωσα την ανάγκη να αποδώσω στον Κύριο τη δόξα που του ανήκε κι έτσι, μέσα στην ησυχία, φώναξα «Άγιος, άγιος, άγιος είναι ο Κύριος του σύμπαντος· όλη η γη είναι απ’ τη δόξα του γεμάτη». Ακόμη και τότε κανείς δεν μίλησε καθώς η φωνή μου αντιλαλούσε πάνω από τον κρατήρα του ηφαιστείου και στο φαράγγι από κάτω. Μόνο μια γυναίκα δίπλα μου απάντησε στον ίδιο τόνο: «Ααααααμηηηήν!» Σε μια τέτοια στιγμή που συνειδητοποιεί κανείς την πραγματικότητα, τίποτε άλλο δεν μετράει εκτός από τη δόξα του Θεού. Ήταν μια εμπειρία που κυριολεκτικά με κατάπιε, με ταπείνωσε, με έκανε να νιώσω αγαλλίαση στη σκέψη πως ήμουν ένα τίποτα –η δόξα του Κυρίου των δυνάμεων με ταρακούνησε, με σύντριψε, μου άλλαξε τη ζωή. Αυτή η εμπειρία με επηρέασε ολόκληρη την ημέρα κι ολόκληρη εκείνη την εβδομάδα. Ακόμα και σήμερα, είναι τόσο έντονη μέσα μου όσο και τη στιγμή που την έζησα, πριν δεκαπέντε σχεδόν χρόνια. Ο Θεός είναι μεγάλος, άπειρος, απεριόριστα ένδοξος και κατοικεί σε φως απρόσιτο. Χαίρομαι που εγώ είμαι το αντίθετο. Μια αληθινή συνάντηση με τον ζωντανό Θεό αλλάζει τα πάντα στη ζωή. Πρώτα απ’ όλα μεγαλύνει τον Κύριο, και κατόπιν τοποθετεί στη σωστή του θέση εμένα και το «εγώ» μου, την αμαρτία μου και όλα μου τα βάρη.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΥΤΟ ΠΡΩΤΑ

Αυτό πρέπει να κάνει και να είναι η εκκλησία. Να μην είναι μια συνάντηση με τη δόξα του Θεού στη φύση, αλλά μια συνάντηση με τον Θεό με έναν διαφορετικό, ακόμη πιο υπέροχο τρόπο, που μονάχα η εκκλησία μπορεί να προσφέρει. Ωστόσο, η εκκλησία όπου είναι φανερή η παρουσία της δόξας του Θεού κάθε Κυριακή, είναι κάτι που λείπει απελπιστικά στον καιρό μας. Ψυχές γύρω μας χάνονται επειδή δεν αποκαλύπτεται στην εκκλησία μας η δόξα του Θεού. Τα παιδιά παραπαίουν, γιατί η εκκλησία είναι απελπιστικά ρουτινιασμένη ή είναι μια απλή ψυχαγωγία, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν οδηγεί στον Θεό. Καταστρέφονται γάμοι, επειδή βασιλεύει ανεξέλεγκτα στις καρδιές μας η αλαζονεία που την Κυριακή δεν ελέγχεται από τον παντοδύναμο Θεό. Η παρουσία του Θεού εξουδετερώνει την αλαζονεία. Σκοπός της εκκλησίας δεν είναι να αποτελεί έναν χώρο όπου λατρεύουμε τον Θεό χωρίς να τον συναντούμε. Αυτό που ένιωσα εκείνο το πρωί στην άκρη του κρατήρα του ηφαιστείου της Χαβάης, είναι αυτό που πρέπει να νιώθουμε στην εκκλησία κάθε Κυριακή. Δεν μπορούμε να επιβιώσουμε πνευματικά χωρίς να είμαστε κάθετα ενωμένοι με καρδιά, ψυχή, πνεύμα και δύναμη με τον Ένα, τον Δημιουργό μας. Αυτό εννοώ με την έννοια Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης. Μια επείγουσα κλήση μ’ έκανε να αφήσω την ησυχία μου και να τρέξω νυχτιάτικα στην αστυνομία, γιατί ζητούσαν έναν εφημέριο. Έφτασα σε λίγη ώρα και βρήκα μια οικογένεια σε κατάρρευση, γιατί λίγο πριν είχαν βρει τον γιο τους κρεμασμένο στο γκαράζ του σπιτιού. Είχε πηδήξει από τη σκάλα κατ’ ευθείαν στην αιωνιότητα σε μια στιγμή αβάσταχτου πόνου. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το βλέμμα στα μάτια τους όταν τους ρώτησα γιατί δεν είχε επικοινωνήσει με κάποια εκκλησία. «Γιατί να το κάνει;» μου απάντησαν. Στην άλλη άκρη της πόλης, στο δικό μου σπίτι, ένας επισκέπτης μου, ηγέτης στο χριστιανικό έργο, χύνει δάκρυα απελπισίας. Τον βαραίνουν οι ενοχές της απιστίας του, και η ψυχή του διψά-

ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΕΙΝΑΙ ΑΠΕΛΠΙΣΜΕΝΟΙ

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

ει για επικοινωνία και λίγη συντροφιά, για ένα καταφύγιο. Για να βρει συντροφιά πρέπει να μπει σε αεροπλάνο να μιλήσει με κόσμο! «Δεν σε βοήθησε η εκκλησία σου;» τον ρώτησα. Και αυτός ο χριστιανός ηγέτης μού εξομολογήθηκε πως είχε χρόνια να πατήσει σε εκκλησία. Οι χριστιανοί συνηθίζουν να κλείνονται στους τέσσερις τοίχους της εκκλησίας τους, αντί να βγαίνουν έξω στον κόσμο με το ευαγγέλιο του Χριστού. Πολλοί ακολουθούν μια πίστη επειδή νιώθουν ότι ανεβαίνει το δογματικό τους επίπεδο και αντικαθιστούν το ευαγγέλιο του Χριστού με την προσωπική τους νοοτροπία. Ακόμη και οι ευαγγελιστικές μας προσπάθειες θέλουν να ελκύσουν τους ανθρώπους στο δόγμα μας ή στην ομολογία μας, αντί να βγούμε και να τους προσφέρουμε αυτό που ξέρουμε ότι έχουν ανάγκη. Σκόπιμα επέλεξα να αναλάβω και αυτά τα ποιμαντορικά καθήκοντα, για να μπορώ να βρίσκομαι συχνά ανάμεσα σε ανθρώπους που δεν γνωρίζουν τον Θεό και δεν έχουν ελπίδα σ’ αυτό τον κόσμο. Κοιτάζοντας το κενό, μουδιασμένο κι απελπισμένο βλέμμα των ανθρώπων κατανοούμε την πραγματικότητα. Έργο μας στη λατρεία της Κυριακής είναι να βοηθούμε ανθρώπους να έρθουν με ειλικρινή μετάνοια στον Χριστό για ν’ αλλάξει τη ζωή τους. Οι άνθρωποι χρειάζονται απεγνωσμένα τον Θεό, όχι σε μικρές, πρόχειρες δόσεις ούτε σαν κάτι αναλώσιμο. Έχουμε ανάγκη να αφήσουμε τον εαυτό μας να μας συγκλονίσει ο Δημιουργός Θεός, και να ατενίσουμε την αιωνιότητα που έρχεται να μας συναντήσει. Κατά βάθος λαχταρούμε στην κυριακάτικη δοξολογία μας να έρχεται ο Πατέρας μας Θεός και να μας οδηγεί στη δική του δόξα. Συμβαίνει κάτι τέτοιο στην εκκλησία σου; Πότε ήταν η τελευταία φορά που σε συνεπήρε το μεγαλείο του Θεού; Θυμάμαι πως όταν ήμουν νέος ανέβαλλα συχνά να πραγματοποιήσω κάποια όνειρά μου, γιατί περίμενα να συμβεί πρώτα κάτι καλύτερο. «Όλα θα πάνε καλά», σκεφτόμουν, «όταν αρχίσουν οι καλοκαιρινές διακοπές, ή όταν έρθουν τα Χριστούγεννα, όταν συγκεντρωθεί η οικογένεια, όταν αρχίσει το πρωτάθλημα μπάσκετ,

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΥΤΟ ΠΡΩΤΑ

όταν αποκτήσω ένα καλό αυτοκίνητο, όταν ολοκληρωθώ σεξουαλικά στον γάμο, όταν τελειώσω το κολέγιο και αρχίσω να δουλεύω, όταν μπορέσω… όταν αποκτήσω… όταν καταφέρω… όταν…» Η ζωή γίνεται ένας ατέλειωτος κύκλος αναζήτησης για να βρούμε το κομμάτι που νομίζουμε ότι λείπει από την εικόνα που έχουμε στο μυαλό μας· και μετά…; Ποτέ δεν ξέρουμε απόλυτα τι θα ακολουθήσει μετά! Κάποιοι από μας μπορούν αμέσως από την αρχή να δουν «το κομμάτι που λείπει» για να τελειοποιηθούν. Είναι κάτι που δεν εξαρτάται από τη διαμόρφωση μιας σχέσης ή από την απόκτηση αγαθών. Είναι μια εμπειρία που μόνο μια Κάθετη σχέση με τον Θεό μπορεί να δώσει. Ο ρόλος της εκκλησίας είναι να βοηθάει τους ανθρώπους να ανακαλύπτουν και να βιώνουν «αυτό που λείπει» πενήντα δύο εβδομάδες τον χρόνο, κάθε χρόνο, για όλη την υπόλοιπη ζωή τους. Καμιά προσωπική μελέτη, κανένα χριστιανικό βιβλίο, καμιά μικρή ομάδα ή λατρεία δεν μπορεί να υποκαταστήσει την παρουσία του Θεού που έρχεται να συναντήσει την εκκλησία του σαν σώμα. Είναι πια καιρός να πάψουμε να δεχόμαστε υποκατάστατα. Όταν ο Θεός ανακοίνωσε στον Μωυσή ότι θα εγκαταλείψει τον δύστροπο λαό του στην πορεία για τη Γη της Επαγγελίας, ο Μωυσής τόνισε κάτι στο οποίο πρέπει να επιστρέψει η εκκλησία: «Πώς θα γίνει γνωστό ότι εγώ και ο λαός σου έχουμε την εύνοιά σου, αν δεν έρθεις μαζί μας κι αν δε δοξαστούμε εγώ και ο λαός σου πάνω απ’ όλους τους λαούς της γης;» Αν δεν υπάρχει η αποκεκαλυμμένη παρουσία του Θεού μέσα στην εκκλησία, δεν είμαστε παρά ένα καρουσέλ χωρίς μουσική ή πρόσκοποι χωρίς φωτιά.

• Θα συνέχιζες να πηγαίνεις για φαγητό σε ένα φαστφουντάδικο, αν δεν είχε καλό μπιφτέκι ή αν δεν έκανε καλό σουβλάκι; • Πόση ώρα θα καθόσουν σε έναν κινηματογράφο αν η οθόνη έμενε σκοτεινή;

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

• Μπαίνεις στην ουρά για βενζίνη όταν οι αντλίες του βενζινάδικου είναι άδειες;

Μια εκκλησία όπου η παρουσία και το έργο του Θεού δεν είναι φανερά αισθητά, σιγά σιγά αδειάζει. Δεν έχει νόημα να προσπαθεί κανείς να φέρει πίσω τους ανθρώπους που φεύγουν, αν πρώτα δεν επιστρέψει ο Θεός στην εκκλησία –αυτή είναι η Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης! Η τυπική εκκλησία, η παραδοσιακή εκκλησία, η στοργική εκκλησία, η συναισθηματική εκκλησία, η αυστηρή εκκλησία, η ανιαρή εκκλησία, η σύγχρονη εκκλησία και πολλές άλλες παρόμοιες αποτελούν όλες οριζόντια υποκατάστατα της Εκκλησίας της Κάθετης Σχέσης, όπου γίνεται αισθητή η παρουσία του Θεού, και φεύγουμε όλοι συγκλονισμένοι και ριζικά αλλαγμένοι. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει πλαστή δόξα. Δεν μπορείς να την κατασκευάσεις, να την παραποιήσεις ή να την εκδηλώσεις κατά βούληση. Μόνο ο ίδιος ο Θεός μπορεί να φέρει δόξα σε μια εκκλησία, και όταν το κάνει, οι κοινωνίες αναστατώνονται, οι ζωές αλλάζουν και η δόξα του Χριστού σκεπάζει μόνιμα τις καρδιές, όπως έρχεται ένα τσουνάμι και σκεπάζει την ακτή. Η εκκλησία πρέπει να γίνεται κάθε Κυριακή ένα τσουνάμι δόξας, αυτός είναι ο λόγος που μαζευόμαστε. Διώξτε απ’ το μυαλό σας όποιες ιδέες έχετε για την εκκλησία σαν κοινότητα, την εκκλησία σαν ιεραποστολή, την εκκλησία σαν ευαγγελιστικό εργαλείο ή την εκκλησία σαν βιβλική εκπαίδευση. Η εκκλησία μπορεί να είναι όλα αυτά με τρόπο δυναμικό, μόνο αν ο Θεός κατοικεί μέσα σ’ αυτήν. Η Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης αναφέρεται στην ημέρα εκείνη που ο Θεός θα μας αναζητεί και θα μας βρίσκει. Όταν ο Θεός εμφανίζεται στην Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης, τα πάντα αλλάζουν. Αν θέλεις να γνωρίσεις τον Θεό με τρόπο που δεν το έχεις κάνει μέχρι σήμερα, και να τον δεις να εργάζεται, αν θέλεις να ξυπνήσεις και η πρώτη σου σκέψη να είναι, «δόξα στον Θεό, είναι Κυριακή», αν είσαι έτοιμος να νιώσεις την καρδιά σου να κτυπάει πιο δυνατά καθώς

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΥΤΟ ΠΡΩΤΑ

πηγαίνεις να λατρεύσεις τον Θεό… τότε μελέτησε και αφομοίωσε τα μαθήματα αυτού του βιβλίου. Είναι η ιστορία είκοσι πέντε χρόνων αλλεπάλληλων προσπαθειών και αποτυχιών, με μοναδική επιδίωξη να γνωρίσω τη δόξα του Θεού. Σε ενθαρρύνω να προσευχηθείς κι εσύ μαζί μου αυτή τη στιγμή την επίμονη προσευχή που κι εγώ την πήρα από τον Μωυσή: «Κύριε, δείξε μου τη δόξα σου»1. Πολλές φορές μια μικρή αλλαγή κάνει τελικά τη μεγάλη διαφορά. Σε μια ομάδα ποδοσφαίρου που αγωνίζεται για το πρωτάθλημα, αν ο βασικός παίκτης της ομάδας δεν μπορεί να συμμετάσχει στην ομάδα για την υπόλοιπη περίοδο, η ομάδα δεν μπορεί να κερδίσει άλλους αγώνες. Όταν ανακαλυφθεί έγκαιρα ένας επικίνδυνος μικροοργανισμός, πριν μολύνει τα αποθέματα νερού, σώζονται εκατομμύρια ζωές. Αρκεί να γυρίσει κάποιος έναν διακόπτη, και λίγα μέτρα σιδηροτροχιάς στέλνουν ένα τεράστιο τραίνο σε κάποια άλλη γωνιά της ηπείρου. Μικρές μεταβολές με μεγάλα αποτελέσματα. Η μικρή προσαρμογή που σε οδηγεί σε μνημειώδεις αλλαγές, και ταξίδια σε απρόβλεπτα ύψη, είναι η απόφαση να κοιτάζεις ψηλά προκειμένου να αντιμετωπίσεις κάθε είδους εκκλησιαστική διακονία. Αντί να βλέπουμε ο ένας τον άλλον σαν άτομα που επιδιώκουν να συνδεθούν μεταξύ τους, είναι καλύτερα να δούμε την εκκλησία σαν άτομα που προσπαθούν να ενωθούν με τον Θεό και να βοηθήσουν και τους άλλους να κάνουν το ίδιο. Οι άνθρωποι είναι βαθιά απογοητευμένοι από μια εκκλησία γεμάτη εσωτερικές διαμάχες, κακολογίες, απογοητεύσεις, αγανάκτηση, και θέλουν να σταματήσουν να πηγαίνουν στην εκκλησία από υποχρέωση. Είναι πολλοί εκείνοι που μπαίνουν στα αυτοκίνητά τους κάθε Κυριακή απογοητευμένοι, ακόμα και αγανακτισμένοι ή λυπημένοι με την εκκλησία τους, με σταθερή απόφαση να κάνουν κάτι διαφορετικό το επόμενο Σαββατοκύριακο. Η αναζήτηση εκκλησίας γί-

ΚΑΝΕ ΠΡΩΤΟΣ ΕΣΥ ΤΗΝ «ΚΑΘΕΤΗ» ΚΙΝΗΣΗ

Έξοδος 33:18.

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

νεται σύντομα απλώς μια αναζήτηση και μετά από λίγο γίνεται πρωινό χουζούρι. Ακόμη και οι πιο αισιόδοξοι, που επιμένουν να πηγαίνουν στην εκκλησία, αναγκάζονται να παραδεχθούν ότι πολύ απέχουμε απ’ αυτό που είχε στο νου του ο Χριστός για την εκκλησία: «…θα οικοδομήσω την εκκλησία μου, και δε θα την κατανικήσουν οι δυνάμεις του άδη»2. Πού είναι αυτή η εκκλησία; Μπορείς να δηλώσεις με ειλικρίνεια ότι υπήρξες ποτέ μέλος μιας εκκλησίας που δεν μπορεί να την κατανικήσει ο άδης, που κυριεύει την κοινωνία, που δοξάζει τον Χριστό και όπου η δόξα του Θεού έχει εξαλείψει τις μικροδιαφορές και τις προσωπικές προτιμήσεις; Μερικοί μπορούν να απαντήσουν «ναι». Οι περισσότεροι όμως δεν μπορούν. «Ο Θεός δεν είναι δεδομένος και δεν μπορεί να περιοριστεί σε μια κομψή και καθωσπρέπει κυριακάτικη συζήτηση. Δεν χωράει σε μια συσκευασία σαν αυτές που παίρνουμε φαγητό για το σπίτι. Για να γνωρίσεις τον Θεό έστω και στο ελάχιστο, πρέπει να τον δεις να σπάει κάθε περιορισμό που εμείς του έχουμε βάλει με τoν τρόμο του, το μεγαλείο του και τον απερίγραπτο θαυμασμό»3. Όταν μια εκκλησία αποκτήσει Κάθετη Σχέση με τον Θεό, αυτό είναι μια μικρή προσαρμογή που οδηγεί στη μεγάλη ανανέωση. Γίνεται μια δραστήρια, επικίνδυνη κατασκευαστική ζώνη, όπου κάθε απόφαση έχει έναν και μόνο σκοπό: να τιμήσει τον Θεό. Όταν το κατανοήσουμε αυτό, τότε ο ίδιος ο Θεός εμφανίζεται και οικοδομεί. Ο συντετριμμένος ανορθώνεται, ο άρρωστος θεραπεύεται, ο χαμένος βρίσκει τον δρόμο του και οι οικογένειες που παραπαίουν βρίσκουν την ολοκλήρωση στην κυριακάτικη συνάντησή τους με τον ίδιο τον Θεό, που αποτελεί την αλάνθαστη σταθερή αξία της Εκκλησίας της Κάθετης Σχέσης. Μια από τις συνέπειες της πτώσης του ανθρώπου που κατα2

Ματθαίος 16:18.

Από το βιβλίο μου Gripped by the Greatness of God (Chicago: Moody, 2005), 13.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΥΤΟ ΠΡΩΤΑ

γράφεται στις πρώτες σελίδες της Βίβλου είναι ότι προσπαθούμε να φέρουμε τα πράγματα στο δικό μας επίπεδο. Το τελευταίο πράγμα που θα σκεφτούμε να κάνουμε, είναι και το πιο φυσικό: να κοιτάξουμε ψηλά. Δοκίμασέ το τώρα και θα δεις ότι είναι πολύ πιο εύκολο να κοιτάζεις χαμηλά απ’ ό,τι ψηλά, πιο απλό να χαζεύεις γύρω σου από το να ρίξεις το κεφάλι σου προς τα πίσω και να κοιτάξεις στον ουρανό. Ζούμε στη γη ‒θέλουμε να νιώθουμε προσγειωμένοι. Έχουμε μάθει να αγνοούμε την Κάθετη θεώρηση των πραγμάτων και να την υποκαθιστούμε με την οριζόντια. Στόχος αυτού του βιβλίου είναι όλο αυτό να το αλλάξει. Άσχετα με το αν «είναι συναγμένοι δύο ή τρεις στο όνομα» του Χριστού4 ή αν πρόκειται για μια συγκέντρωση χιλιάδων που η λατρεία τους σε ξεκουφαίνει, αν είναι ένα μικρό, «πιστό υπόλοιπο» σε κάποια φαινομενικά ξεχασμένη γωνιά της γης, ή αν είναι Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης, είναι αληθινή εκκλησία. Αν δεν είναι Εκκλησία Κάθετης Σχέσης, αν ο Θεός δεν είναι ζωντανός ανάμεσά τους, τότε κανονικά δεν πρέπει ούτε καν να την αποκαλούμε εκκλησία. Είναι η εκκλησία σου Κάθετης Σχέσης με τον Θεό; Εγώ μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι λατρεύω κάθε βδομάδα τον Κύριο μαζί με χιλιάδες άλλους ανθρώπους που ανυπομονούν, που κατακλύζουν τον χώρο, που σχηματίζουν ουρές στις εισόδους, που τρέχουν στους διαδρόμους για να καθίσουν μπροστά, επειδή ξέρουν ότι θα συναντήσουν τον Θεό και η παρουσία του θα έχει θαυμαστή επίδραση επάνω τους. Τέτοια θέλω να γίνει η εκκλησία και για σένα. Εκείνο που θέλω, είναι να αρχίσεις να μετράς τις μέρες ώς την επόμενη φορά που θα πας στην εκκλησία και θα βρεθείς σε έναν χώρο γεμάτο ανθρώπους που αισθάνονται σαν κι εσένα. Θέλω να νιώσεις τις παλάμες σου να ιδρώνουν και την καρδιά σου να κτυπά δυνατά, επειδή ξέρεις ότι ο Θεός περιμένει να συναν-

ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ «ΠΗΓΑΙΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ»

Ματθαίος 18:20.

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

τήσει εσένα κι εκείνους που αγαπάς περισσότερο στον κόσμο. Θέλω να νιώσεις την ανάγκη να γελάσεις, να κλάψεις, να φωνάξεις, να γονατίσεις στην εκκλησία. Θέλω να τραφεί η ψυχή σου, να εκραγεί το πνεύμα σου, να ελεγχθούν τα κίνητρά σου, και να συνδεθεί η καρδιά σου με τους άλλους για να ενθαρρύνετε ο ένας τον άλλο. Αυτό συμβαίνει κάθε Κυριακή σε μια Εκκλησία Κάθετη Σχέσης με τον Θεό. Αν δεν συμβαίνει, καταβάλλουμε προσπάθειες και έχουμε ειδική προσευχή για να λυθούν τα προβλήματα και να ανανεωθεί η εκκλησία. Αυτό θέλω για σένα, σαν συγγραφέας αυτού του βιβλίου, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι αυτό θέλει ο Θεός για σένα. Γι’ αυτό, βεβαιώσου ότι κι εσύ το θέλεις, γιατί άμα διαβάσεις αυτό το βιβλίο δεν θα μπορείς πια να είσαι ικανοποιημένος με τίποτα λιγότερο στην εκκλησία σου. Θα σου είναι αδιανόητο να συμβιβαστείς με ένα τμήμα μόνο της σωστής εκκλησίας. Μπορείς να τα έχεις όλα από το χέρι του Θεού. Κι αν αυτό το θέλεις, δεν έχεις παρά να διαβάσεις αυτό το βιβλίο από την αρχή ώς το τέλος. Καθώς γράφω αυτό το βιβλίο, έχω στο νου μου εσένα που αγαπάς την εκκλησία του Χριστού και θέλεις να δεις τη δόξα του να ξαναγυρίζει σ’ αυτήν. Σ’ όλη μου τη ζωή θυμάμαι ότι το εκκλησιαστικό τοπίο γύρω μου διαμορφωνόταν με γνώμονα εκείνους που δεν πήγαιναν στην εκκλησία. Είναι άνθρωποι που προσκολλημένοι στο παρελθόν νοσταλγούν τους «παλιούς αδελφούς» και ομφαλοσκοπούν. Προσφέρουν συνηθισμένα πράγματα στην εκκλησία και προτιμούν να αγνοούν Εκείνον που προς τιμήν του συγκεντρώνεται η εκκλησία. Εκείνο που χρειάζονται είναι να απαλλαγούν οριστικά από τον εαυτό τους και να απολαύσουν το εκπληκτικό θαύμα της διακήρυξης της παρουσίας του Θεού. Ο Θεός δεν θέλει να παραμένει στο περιθώριο και να μας παρατηρεί καθώς επινοούμε εντυπωσιακούς τρόπους για να πλησιάσουμε τους ανθρώπους ή να διατηρήσουμε την παραδοσιακή

ΟΙ ΗΓΕΤΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΥΤΟ ΠΡΩΤΑ

μας γραμμή. Η πιστότητα της εκκλησίας δεν είναι κάτι που μπορεί να σταθεί μόνη της στο κενό, ανεξάρτητα από την καρποφορία. Ο Θεός είναι το πρόσωπο της ύψιστης σημασίας! Μπορείς να το επιβεβαιώσεις αυτό στην επαφή σου με την εκκλησία την Κυριακή; Είναι εκεί ο Θεός; Δεν σε κατακρίνω επειδή είσαι εκεί που είσαι, και δεν γράφω με σκοπό να προωθήσω ένα νέο πρότυπο που εγώ θεωρώ ανώτερο. Σε καμιά περίπτωση δεν θεωρώ ότι αυτό το βιβλίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν «πρότυπο». Θέλουμε να προσκαλέσουμε τις εκκλησίες που λειτουργούν με πρότυπα οριζόντιας σχέσης και προβάλλουν διάφορα θέματα, να δουν την πραγματικότητα ότι κανένα εκκλησιαστικό πρότυπο που χαρακτηρίζεται «έργο για τον Θεό» δεν μπορεί να υποκαταστήσει ή έστω να κάνει την εκκλησία να μοιάζει με «συνάντηση με τον Θεό». Ευχή μου είναι να μπορέσεις να παραμερίσεις τις απόψεις σου για τις εκκλησίες που «τρέφουν ανθρώπους» ή τις εκκλησίες που «πλησιάζουν ανθρώπους» και να αρχίσεις να συνειδητοποιείς ότι όταν ο Θεός εμφανίζεται δυνατός στην εκκλησία, δίνει πολύ περισσότερα και στις δύο. Αν στην πορεία αυτού του βιβλίου φερθώ σε κάποιο σημείο σαν κάποιος που κατεβαίνει από το βουνό κρατώντας τις δυο πλάκες των Εντολών στα χέρια, τότε σίγουρα έχω αποτύχει. Δηλώνω με χαρά ότι η δυναμική εμφάνιση του Θεού στην εκκλησία είναι η ειλικρινής μου αντίληψη για την εκκλησία σήμερα, και ο καλύτερος τρόπος για την πρόοδό της στο μέλλον. Κι έχω τη βεβαιότητα ότι το Άγιο Πνεύμα θα σε βοηθήσει να εξετάσεις λεπτομερώς και να εφαρμόσεις αυτή την αντίληψη, όπως έκανε μέχρι τώρα για όλους μας. Η προσευχή μου είναι να αρχίσεις να καταλαβαίνεις ότι δεν χρειάζεται να επιλέξεις ανάμεσα σε μια κοινότητα μέσα στην οποία θα αλλάξει η ζωή σου και στο ιεραποστολικό ενδιαφέρον για τους φτωχούς στην περιοχή που ζεις. Σε οριζόντιο επίπεδο έχουμε την τάση να δίνουμε έμφαση στο ένα ή στο άλλο άκρο. Στην Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης, όμως, αυτά είναι δεδομένα. Αν στη δική σου περίπτωση η εκκλησία έχει γίνει κάτι κουραστικό, που σε κά-

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

νει να εκνευρίζεσαι με τους ανθρώπους και να απογοητεύεσαι με τον εαυτό σου, θέλω να αφήσεις τον Θεό να τα αλλάξει αυτά. Αν είσαι ειλικρινής και παραδέχεσαι ότι η εκκλησία έχει γίνει για σένα μια υποχρέωση στην οποία υποκύπτεις και δεν απολαμβάνεις την παρουσία του Θεού σ’ αυτήν, εκείνο που μπορώ να σου πω είναι ότι κι εγώ πέρασα απ’ αυτό το στάδιο και η μοναδική λύση που άλλαξε τα πάντα ήταν η Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης. Πιστεύω πως όλοι εκείνοι που δεν ολοκληρώνουν τη διακονία της ηγεσίας, αποσύρονται λόγω ελαττωματικής εκκλησιολογίας. Το λάθος τους δεν έγκειται στον ορισμό της εκκλησίας αλλά στη δογματική άποψη που έχουν για την ύπαρξη της εκκλησίας και το τι πρέπει να γίνεται σ’ αυτήν. Αν σταματήσεις κάποιον άσχετο και του πεις ότι τα περισσότερα από τα βιβλία που έχουν γραφεί για την εκκλησία δεν έχουν καμιά σχέση με τα όσα συμβαίνουν στην πραγματικότητα σ’ αυτήν, θα κουνήσει απαξιωτικά το κεφάλι του, και θα νιώσει δικαιωμένος που πιστεύει πως οι χριστιανοί είναι εντελώς για κλάματα. Όταν αυτό που συμβαίνει στην εκκλησία είναι αυτό που χρειάζεται η εκκλησία, το μόνο που θα συμβεί σ’ αυτήν είναι να αλλάξει ο Θεός τα πάντα. Αυτό το βιβλίο εξηγεί για ποιο λόγο πρέπει η εκκλησία να έχει Κάθετη Σχέση με τον Κύριο, και τι μπορεί να κάνει για να το επιτύχει.

ΑΣ ΑΦΗΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΕΠΙΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟ ΑΛΛΟ ΒΙΒΛΙΟ

Το παρόν εγχειρίδιο δεν είναι του τύπου «έτσι το έκανα εγώ, μπορείς να το κάνεις κι εσύ». Ο στόχος μου σαν συγγραφέα είναι πολύ υψηλότερος. Θέλω να δεις ότι ο Θεός πάντα ήθελε να φανερώσει τη δόξα του· να δεις με ποιο τρόπο το κάνει αυτό σε όλο και περισσότερες εκκλησίες· και πώς μπορείς να δεις αυτή την πηγή του ζωογόνου νερού να ξεχύνεται μέσα στη εκκλησία όπου λατρεύεις τον Θεό. Η θεολογία είναι σημαντική γιατί εδώ δεν πρόκειται για φαντασιοπληξίες αλλά για την απαραίτητη διόρθωση πορείας. Αν δεν σε συναρπάσει η θεολογία που οδηγεί στην Κάθε-

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΥΤΟ ΠΡΩΤΑ

τη Σχέση με τον Θεό, δεν θα μπορέσεις να μείνεις σταθερός στην ώρα της αντίδρασης. Τα πρώτα τέσσερα κεφάλαια αναφέρονται στη βιβλική θεολογία της Κάθετης Σχέσης με τον Θεό. Κράτησέ την σταθερά μέσα σου για να αντέξεις την αντιπαράθεση μ’ εκείνους που έχουν βολευτεί στην πεποίθηση ότι δεν τρέχει και τίποτα! Ο σκοπός μας εν προκειμένω είναι, να γίνει ο τόπος λατρείας, τόπος στον οποίο κάθε βδομάδα αποκαλύπτεται πνευματικά η δόξα του Θεού σ’ εκείνους που είναι συγκεντρωμένοι ώσπου να νιώσουν ότι βρίσκονται σκυμμένοι στα Άγια των Αγίων, μπροστά «στα μάτια εκείνου (που) όλα είναι γυμνά και φανερά μπροστά στα μάτια του· στον οποίο και θα δώσουμε λόγο»5. Καμιά εκκλησία δεν έχει εξολοκλήρου οριζόντια σχέση με τους άλλους ούτε απόλυτα Κάθετη με τον Θεό. Η ώρα, ωστόσο, που θα δαπανούμε στην εκκλησία θα είναι πιο ποιοτική, και θα έχουμε πιο δυνατή την αίσθηση της παρουσίας του Θεού αν «σηκώσουμε τα μάτια μας στα βουνά… η βοήθειά μας θα ’ρθει από τον Κύριο»6.

NΑ ΠΑΨΟΥΜΕ ΝΑ ΠΝΙΓΟΥΜΕ ΤΟΝ ΕΠΙΤΙΜΟ ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΟ

Διάβασα κάποτε ένα άρθρο εφημερίδας ‒το πιο τρομακτικό που έχω διαβάσει ποτέ. Στην πραγματικότητα το άρθρο ήταν σε ένα βιβλίο με παραδείγματα για κηρύγματα, και έλεγε ότι προερχόταν από εφημερίδα… πράγμα που σημαίνει ότι το πιθανότερο είναι το γεγονός να μην έχει συμβεί ποτέ αλλά να το επινόησε κάποιος ποιμένας που ετοιμαζόταν πυρετωδώς το Σάββατο το βράδυ για το κήρυγμα της Κυριακής. Μια παρέα από τη Βοστώνη, μαζεύτηκαν στο σπίτι φίλων τους που μόλις είχαν γίνει γονείς, για να γιορτάσουν το γεγονός. Οι φίλοι τους είχαν αποκτήσει ένα αγοράκι. Οι καλεσμένοι έφεραν μαζί 5 6

Εβραίους 4:13.

Ψαλμός 121:1-2.

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

τους και ποτά. Πέταξαν βιαστικά τα παλτά τους στην κρεβατοκάμαρα στο πίσω μέρος του σπιτιού, έβαλαν μουσική και το πάρτι ξεκίνησε. Ωστόσο, κάποια στιγμή όλοι αναρωτήθηκαν το πλέον προφανές: γιατί δεν έχουμε δει μέχρι στιγμής το μωρό για το οποίο γιορτάζουμε; Ακολούθησε μια ξέφρενη αναζήτηση και το μωρό βρέθηκε. Είχε πνιγεί από ασφυξία. Το βρήκαν μελανιασμένο και χωρίς καμιά ελπίδα κάτω από το σωρό με τα παλτά. Ήταν τραγικό, γιόρταζαν για τη γέννηση ενός παιδιού που το είχαν πνίξει7. Ας φροντίσουμε να προβάλλουμε την παρουσία του Θεού μέσα στην εκκλησία του, να είναι ο Ιησούς Χριστός στο κέντρο της εκκλησίας του, το επίκεντρο της διακήρυξής μας, της ικεσίας μας, της λατρείας μας. Ας αφήσουμε το Άγιο Πνεύμα να κινηθεί δυναμικά, και να ελκύσει βαθύτερα στη ζωή του Χριστού τον καθένα που βρίσκεται μέσα στην εκκλησία του. Είθε να αποτελέσει ξανά ο ίδιος ο Θεός το μοναδικό επίκεντρο της εκκλησίας και ας μην κουραζόμαστε να τονίζουμε ότι η εκκλησία είναι για τον Θεό, περί του Θεού, διά του Θεού και για τη δόξα του ένδοξου Υιού του. Αν διψάει η καρδιά σου γι’ αυτό το είδος εκκλησίας, θα διαπιστώσεις ότι το περιεχόμενο αυτού του βιβλίου έχει σφυρηλατηθεί στη φωτιά της Κάθετης Σχέσης με τον Θεό. Στο πρώτο μισό αυτού του βιβλίου θα βάλουμε τις δογματικές βάσεις που θα βοηθήσουν να επικεντρώσουμε στην Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης και όχι στο μέχρι τώρα γνωστό οριζόντιο μοντέλο. Στο Κεφάλαιο 1 περιλαμβάνεται με λεπτομέρειες η βιβλική εξήγηση της πεποίθησής μας ότι δεν χρειάζεται να επιδιώκουμε να κερδίσουμε τους ανθρώπους, αλλά να τους δώσουμε απλώς εκείνο για το οποίο δημιουργήθηκαν: τον Θεό. Τα επόμενα δύο Κε-

Η ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

Ανακάλυψα στο διαδίκτυο ότι η συγκεκριμένη ιστορία θεωρείται θρύλος που έχει σκοπό να επισημάνει το συγκεκριμένο θέμα.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΥΤΟ ΠΡΩΤΑ

φάλαια εξερευνούν την λαχτάρα του Θεού να μας γεμίσει με αυτό για το οποίο μας δημιούργησε και να μας το αποκαλύψει σαν τον βιβλικό σκοπό ύπαρξης της εκκλησίας. Το Κεφάλαιο 4, με το οποίο ολοκληρώνεται το πρώτο μισό αυτού του βιβλίου εξετάζουμε την επίδραση του γεγονότος ότι ο Θεός απουσιάζει πολύ συχνά από την οριζόντια εκκλησία ή μπαίνει στο περιθώριο. Αφού έχει θέσει σαν βάση την προτεραιότητα της Εκκλησίας της Κάθετης Σχέσης και τις συνέπειες της αμέλειας, το δεύτερο μισό του βιβλίου εξετάζει τον «τρόπο» με τον οποίο λειτουργεί το συγκεκριμένο μοντέλο εκκλησίας. Ξέρεις πόσο κάθετη είναι σήμερα η σχέση της δικής σου εκκλησίας με τον Θεό; Σου προτείνω να αφήσεις την καρδιά σου να κάνει ένα μικρό άνοιγμα στον τρόπο σκέψης σου – κάτι που στο τέλος θα γίνει η μεγαλύτερη αλλαγή που μπορούσες να φανταστείς. Μάθε να σηκώνεις τα μάτια πέρα απ’ τα έτοιμα για θερισμό χωράφια, στον Κύριο του θερισμού. Ο σκοπός της εκκλησίας είναι «κάθετος», και καθώς επιδιώκεις κάτι τέτοιο, θα δεις τον Θεό να πραγματοποιεί όλα εκείνα τα οποία λαχταράς. Και πολύ περισσότερα. Ο Θεός έχει τη δύναμη να κάνει απείρως περισσότερα απ’ όσα ζητάμε ή σκεφτόμαστε, καθώς η δύναμή του ενεργεί σ’ εμάς. Ας είναι δοξασμένος παντοτινά μέσα στην εκκλησία και διά του Ιησού Χριστού. Αμήν. Εφεσίους 3:20-21

ΑΞΙΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΕΠΑΚΡΟ ΑΥΤΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ Κάθε κεφάλαιο του παρόντος βιβλίου αρχίζει με τη φράση «Θα το Πω Με Μία Πρόταση», που αποτελεί την περίληψη του περιεχομένου του κεφαλαίου. Έχεις έτσι μια γενική εικόνα για το πού οδηγεί η διδασκαλία. Καθώς ξεκινάς το κάθε κεφάλαιο, αφιέρωσε λίγο χρόνο στην προσπάθεια να συνειδητοποιήσεις το περιεχόμενο αυτών των προτάσεων.

ΞΕΚΙΝΑ ΝΑ ΣΚΕΠΤΕΣΑΙ «ΚΑΘΕΤΑ»

Όπως ανέφερα και στην Εισαγωγή με τίτλο «Διάβασε Πρώτα Αυτό» το περιεχόμενο αυτού του βιβλίου χωρίζεται πρακτικά σε δύο μισά. Τα πρώτα τέσσερα κεφάλαια αποτελούν μια βιβλική διερεύνηση της επικοινωνίας του Θεού μ’ εμάς, και του ρόλου της εκκλησίας σαν το καθορισμένο σημείο συνάντησης του Θεού με τον λαό του. Τα υπόλοιπα τέσσερα κεφάλαια ασχολούνται με τους τέσσερις πυλώνες της Εκκλησίας της Κάθετης Σχέσης που προωθούν την ιδέα της παράκλησης προς τον Θεό να φανερώσει την δόξα του με δυναμικό τρόπο.

ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΣΟΥ ΝΑ ΕΧΕΙΣ ΤΗ ΔΟΜΗ

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

Στο βιβλίο αυτό, οι βιβλικές περικοπές εμφανίζονται με έντονα γράμματα έτσι ώστε να τις διακρίνεις εύκολα, ενώ οι παραπομπές περιλαμβάνονται στις υποσημειώσεις, ώστε να μη διακόπτεται η ροή της ανάγνωσης του κειμένου. Ξεφύλλισε για λίγο το βιβλίο από την αρχή ώς το τέλος. Θα συναντήσεις πολλές βιβλικές περικοπές σχετικά με το τι έχει τη μεγαλύτερη σημασία στην εκκλησία. Ας ξεχάσουμε τις δικές μας απόψεις για την εκκλησία οι οποίες συχνά είναι πάνω από αυτό που «λέει η Γραφή»!1

ΔΙΑΒΑΣΕ ΤΑ ΕΝΤΟΝΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ

Στο τέλος του 2ου κεφαλαίου, υπάρχει ένα ερωτηματολόγιο που θα σε βοηθήσει να προσδιορίσεις το επίπεδο της φανερής παρουσίας του Θεού στην εκκλησία σου αυτή τη στιγμή. Ελπίζω η άσκηση να είναι απογοητευτική αλλά συνάμα και διδακτική, που θα σε οδηγήσει να αφήσεις τον Θεό να σου αποκαλύψει πόσο συχνά και με ποιο τρόπο είναι παρών στην εκκλησία σου.

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ ΤΗ ΦΑΝΕΡΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ

Στο τέλος κάθε κεφαλαίου παραθέτω μερικές ερωτήσεις που έχουν σκοπό να σε βοηθήσουν να συλλογιστείς άμεσα και να βάλεις σε εφαρμογή το περιεχόμενο του κεφαλαίου στο δικό σου περιβάλλον. Καθώς ο Θεός ελκύει την προσοχή σου στην ανάγνωση του Λόγου του και σ’ αυτό το βιβλίο, μην ξεχνάς αυτά που μαθαίνεις.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΥΛΛΟΓΗ

Υπάρχει ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός εκκλησιών παγκοσμίως, που αυτοχαρακτηρίζονται Εκκλησίες της Κάθετης Σχέσης ή «Κάθετες» Εκκλησίες. Το μέγεθος και οι τοποθεσίες τους παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία. Ένα τμήμα στο τέλος κάθε κεφαλαίου περιέχει τη σύντομη ιστορία μιας εκκλησίας του Harvest Bible Cha-

ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΜΕ «ΚΑΘΕΤΟ» ΠΡΟΦΙΛ

Ματθαίος 4:4.

ΑΞΙΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΕΠΑΚΡΟ ΑΥΤΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

pel, όπως την έχει αφηγηθεί ο ποιμένας της. Αυτές οι ιστορίες περιγράφουν την βασική διδασκαλία της Κάθετης Εκκλησίας.

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΜΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΩΣ ΕΡΓΑΖΕΤΑΙ Ο ΘΕΟΣ

Οι μαρτυρίες που τα μέλη της εκκλησίας συμμερίζονται με τους άλλους σχετικά με τη δύναμη του Θεού που γίνεται φανερή στην ζωή τους, είναι ζωτικής σημασία για τη ζωή κάθε εκκλησίας, επειδή διατηρούν ζωντανή τη φλόγα της «Κάθετης» λατρείας. Κάθε κεφάλαιο τελειώνει με τον σύνδεσμο που παραπέμπει στη σχετική ιστοσελίδα (verticalchurchmedia.com) όπου μπορείς να παρακολουθήσεις μία από αυτές τις ιστορίες. Σου συνιστώ να παρακολουθήσεις αυτά τα σύντομα βίντεο (4-7 λεπτά) πριν συνεχίσεις την ανάγνωση. Βλέποντας πείθεσαι, και η καρδιά σου θα επηρεαστεί βαθιά καθώς απολαμβάνεις αυτές τις διαφορετικές αλλά δυνατές ιστορίες που μιλούν για τον τρόπο που εμφανίζεται η μεταμορφωτική δύναμη του Θεού στην εκκλησία μας. Η ιστοσελίδα verticalchurchmedia.com σου προσφέρει…

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΗΓΕΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

• Μουσική για την Εκκλησία της Κάθετης Σχέσης και διάφορες πηγές για μια νέα γενιά λατρευτών.

• Περισσότερες ιστορίες και συνεντεύξεις με ποιμένες που επιθυμούν να γίνει η εκκλησία τους Κάθετης Σχέσης με τον Κύριο. • Μαρτυρίες για το πώς εργάζεται η δύναμη του Θεού στην ατομική ζωή ανθρώπων.

• Οπτικοακουστικό υλικό για την καλύτερη κατανόηση του κάθε κεφαλαίου.

• Πληροφορίες για συνέδρια και διάφορες εκδηλώσεις της «Κάθετης» εκκλησίας.

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

Στην επόμενη σελίδα θ’ αρχίσουμε να ανακαλύπτουμε μαζί με ποιον τρόπο κάθε άνθρωπος πάνω στη γη αναζητάει αυτή τη στιγμή εκείνο που μπορεί να βρει μόνο σε μια Εκκλησία Κάθετης Σχέσης με τον Θεό.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

ΜΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΛΑΧΤΑΡΑ: ΤΟ ΥΠΕΡΒΑΤΙΚΟ Θα το Πω με μια Πρόταση: Κάθε ανθρώπινο ον έχει κατά βάθος τη λαχτάρα για το υπερβατικό, κάτι που ο ίδιος ο Θεός έχει δημιουργεί μέσα μας.

Περίμενε! Μήπως προσπέρασες την Εισαγωγή; Σε παρακαλώ, μη βιαστείς. Αφιέρωσε χρόνο στην ανάγνωση του υλικού που θα σε βοηθήσει να εκμεταλλευτείς καλύτερα τις σελίδες που ακολουθούν. Χαλάρωσε. Διάβασε προσεκτικά την Εισαγωγή. Μετά, θα είσαι έτοιμος να αρχίσεις την ανάγνωση. Ευχαριστώ! J

Στη διάρκεια της τελετής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Σύδνεϋ, στην Αυστραλία το 2000, συνέβη κάτι ασύλληπτο για την ανθρώπινη φαντασία. Όταν ο ουρανός φωτίστηκε από πυροτεχνήματα που σχημάτιζαν τους Ολυμπιακούς Κύκλους, την ίδια στιγμή φωτίστηκε ένα τεράστιο σήμα που κρεμόταν πάνω απ’ τη γέφυρα, και όλος ο κόσμος διάβαζε αυτό που ο Θεός έχει βάλει μέσα μας: τη λέξη Αιωνιότητα. Όλοι θυμόμαστε την εκπληκτική λέξη που αιωρείτο στον ουρανό πάνω από τη γέφυρα του λιμανιού του Σύδνεϋ. Πολύ παράξενη επιλογή θέματος για τους Ολυμπιακούς Αγώ39

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

νες, θα πει κανείς. Ήταν άραγε απλώς ένα κίνητρο για τους αθλητές που θα αγωνίζονταν να κατακτήσουν ένα ρεκόρ και να περάσουν στην αιωνιότητα; Για τους Αυστραλούς ήταν κάτι πολύ περισσότερο, λες και η συγκεκριμένη γραμματοσειρά που ήταν γραμμένη η λέξη είχε τις ρίζες της στην ιστορία της νησιωτικής αυτής ηπείρου. Το θέμα αυτού του κεφαλαίου είναι να κατανοήσουμε πόσο σημαντικό είναι το νόημα αυτής της λέξης απ’ όπου πρέπει να ξεκινάει κάθε συζήτηση σχετική με την εκκλησία και τον σκοπό της στη γη. Και κάτι για την ιστορία της λέξης: Στην Αυστραλία του 1932, ο Arthur Stace, ένας βετεράνος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου τριγυρνούσε στους δρόμους άστεγος και σε προχωρημένο στάδιο αλκοολικός. Η ζωή του ήταν βουτηγμένη στον τζόγο και στα μικροεγκλήματα. Αυτό έκανε τη φτώχεια του ακόμη χειρότερη. Έφτασε στην κατάθλιψη με τάσεις αυτοκτονίας. Είχε αποτύχει στα πάντα και τίποτα δεν μπορούσε να γεμίσει το κενό της ψυχής του. Μια Κυριακή μπήκε τρεκλίζοντας σε μια εκκλησία. Κατά θεία πρόνοια, εκείνη την ημέρα κήρυττε κάποιος John Ridley και το θέμα του ήταν η Αιωνιότητα. «Βαδίζεις με σκοπό να φτάσεις κάπου, αδελφέ! Και ο Θεός έχει βάλει μέσα σου τη λαχτάρα να φτάσεις στον προορισμό σου»1 έλεγε. Ο Ridley περιέγραψε με μεγάλη ευγλωττία τον προκαθορισμένο προορισμό κάθε ανθρώπου, επαναλαμβάνοντας διαρκώς την λέξη αιωνιότητα. Αιωνιότητα, αιωνιότητα, αιωνιότητα! Η λέξη αυτή καρφώθηκε στο μυαλό του Stace και τον ανάγκασε να κάνει μια μεγάλη διορθωτική αλλαγή στην πορεία της ζωής του. Καθώς ο Ridley κήρυττε σχετικά με την πορεία του ανθρώπου προς την αιωνιότητα και για το ευαγγέλιο που προετοιμάζει την ψυχή γι’ αυτή την αναπόφευκτη πραγματικότητα, ο Κύριος του σύμπαντος εισέβαλε στην ψυχή του Stace. Εκείνη ήταν η στιγμή που ο Stace κυριεύτηκε από το μήνυμα της σωτηρίας και Η ιστορία αναφέρεται στο βιβλίο του John Baxter, A Pound of Paper: Confessions of a Book Addict (New York: Thomas Dunne, 2002) 96-97. 1

ΜΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΛΑΧΤΑΡΑ: ΤΟ ΥΠΕΡΒΑΤΙΚΟ

το γεγονός ότι ο Χριστός είχε φροντίσει για το αιώνιο μέλλον του. Από τότε, αφιέρωσε όλη την υπόλοιπη ζωή του βοηθώντας άλλους ανθρώπους να βρουν τον Θεό που είχε βρει κι εκείνος. Τριάντα πέντε ολόκληρα χρόνια ο Stace σηκωνόταν καθημερινά πριν ανατείλει ο ήλιος, και μετά από ένα φλυτζάνι τσάι και λίγες στιγμές με την Αγία Γραφή, έβγαινε στους δρόμους του Σύδνεϋ και με ένα κομμάτι κιμωλία έγραφε τη λέξη Αιωνιότητα. Την έγραψε αμέτρητες φορές με τα ίδια όμορφα καλλιγραφικά γράμματα. Όταν ξυπνούσε η πόλη, οι άνθρωποι έβλεπαν αυτή τη λέξη γραμμένη παντού: στο πεζοδρόμιο, έξω από μια καφετέρια, στο πίσω μέρος μιας πινακίδας της τροχαίας, στη γωνία ενός κτιρίου. Η λέξη Αιωνιότητα εμφανιζόταν με έναν μυστηριώδη τρόπο παντού στην πόλη! Το παράδοξο είναι πως αντί να ενοχλούνται από αυτό το υπερβολικά πνευματικό μήνυμα, κάποιοι έλεγαν απλώς ότι ήταν περίεργο, αλλά και ενθαρρύνονταν απ’ αυτό. Άνθρωποι απ’ όλα τα μονοπάτια της ζωής, οι κάτοικοι του Σίδνεϋ, συναντούσαν τη λέξη Αιωνιότητα γραμμένη στα πιο απίθανα σημεία της πόλης. Κανείς δεν ήξερε μέχρι το 1956 ποιος κρυβόταν πίσω απ’ όλο αυτό. Ώσπου ανακάλυψαν πως ήταν ο Arthur Stace. Κανένας, ωστόσο, δεν του ζήτησε να σταματήσει αυτή την καθημερινή του συνήθεια. Αντίθετα τον βοήθησαν, πολλοί μάλιστα πανηγύρισαν γι’ αυτό το πρωτότυπο γκράφιτι για τη μέλλουσα ζωή. Σήμερα, στο Σίδνεϋ, μπορεί να μπει κανείς σε ένα κυβερνητικό κτίριο και να δει στο εσωτερικό της θολωτής οροφής κάποιου πύργου του γραμμένη αυτή τη λέξη από τον ίδιο τον Stace. Διακρίνεται ακόμη καθαρά, μετά από

Ξανά και ξανά,

χιλιάδες φορές, ο Stace έγραψε αυτή τη λέξη με τα ίδια

καλλιγραφικά στοιχεία.

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

70 χρόνια περίπου: Αιωνιότητα. Ο Stace πέθανε το 1967 σε ηλικία ογδόντα τριών ετών, άφησε όμως πίσω του μια επίδραση που διαρκεί πολύ περισσότερο απ’ όσο διαρκεί μια ξεθωριασμένη επιγραφή από κιμωλία. Στην πλάκα του τάφου του γράφτηκε: «Arthur Malkolm Stace – ο κύριος Αιωνιότητα», μια λέξη που είχε γράψει περισσότερες από 500.000 φορές. Τριάντα τρία χρόνια μετά τον θάνατό του, η χώρα που φιλοξενούσε τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες της νέας χιλιετίας, διάλεξε αυτή τη λέξη για να εκφράσει τη λαχτάρα όλου του κόσμου. Αιωνιότητα. Μια δυνατή λέξη που διεισδύει βαθιά στην ψυχή κάθε ανθρώπου. Και κάθε φορά που κάνουμε μια επιλογή που μας απομακρύνει από την αναζήτηση της ικανοποίησης, η Αιωνιότητα «φωνάζει» μέσα μας και μας ειδοποιεί ότι έχουμε χάσει τον δρόμο μας.

H ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ

Ο Θεός έχει ορίσει τον κατάλληλο καιρό που κάνει το καθετί. Και μέσα στον άνθρωπο έβαλε την αίσθηση της αιωνιότητας. Εκκλησιαστής 3:11α

Τρεις χιλιάδες χρόνια πριν τον Arthur Stace, ο πλουσιότερος και σοφότερος άνθρωπος όλων των εποχών, ο Σολομών, βασιλιάς του αρχαίου Ισραήλ, διηγόταν τη δική του μάταιη αναζήτηση για ικανοποίηση στο αιώνια διαχρονικό βιβλίο του Εκκλησιαστή. Αν υπήρξε ποτέ κάποιος που να δοκίμασε, χωρίς κανένα αποτέλεσμα ωστόσο, όλες τις πιθανότητες που θα του πρόσφεραν την ικανοποίηση, αυτός ήταν ο Σολομών. Στον Εκκλησιαστή περιγράφονται με κάθε λεπτομέρεια οι εμπειρίες του μέσα από κάθε απόλαυση: από την κατασκευή ενός παλατιού τόσο πλούσιου που να ζαλίζονται άλλοι βασιλιάδες, μέχρι τη συσσώρευση τόσων κοσμημάτων και αγαθών που ήταν αδύνατο να καταμετρηθούν. Ο Σολομών αναζητούσε ολοένα και περισσότερη γνώση, αλλά και διαφορετική γυ-

ΜΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΛΑΧΤΑΡΑ: ΤΟ ΥΠΕΡΒΑΤΙΚΟ

ναίκα κάθε μέρα. Προσπάθησε να μιμηθεί τον τρόπο ζωής των πλούσιων και διάσημων. Εύκολα, όμως, διακρίνει κανείς τα δάκρυα της απογοήτευσης στα λόγια του: «έτσι μίσησα τη ζωή, γιατί μου φάνηκε αποκρουστικό κάθε έργο που γίνεται εδώ στη γη· όλα είναι ματαιότητα και χίμαιρα»2. Ο Σολομών ανακάλυψε αυτό που πολλοί δεν μπορούν ακόμη να κατανοήσουν, ότι δηλαδή η Iστορία δεν είναι παρά ένας βρόγχος προσωπικής ματαιοπονίας, και ότι οποιαδήποτε πιθανή ή απίθανη εμπειρία εδώ στη γη, υπόσχεται μια ικανοποίηση που ποτέ στην πραγματικότητα δεν μπορεί να προσφέρει. Στο κεφάλαιο 3 του Εκκλησιαστή ο Σολομών εκφράζει την απογοήτευσή του στον Θεό, τον δημιουργό του, και καταλήγει στη διαπίστωση ότι Εκείνος είναι που «μέσα στον άνθρωπο έβαλε την αίσθηση της αιωνιότητας»3. Υπάρχει μεγάλη συζήτηση ανάμεσα στους ερμηνευτές για το νόημα της λέξης ha’olam. Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι η καλύτερη μετάφραση είναι αυτή που αποδίδει την έννοια της αιωνιότητας4. O Michael Eaton, στα σχόλιά του στον Εκκλησιαστή ισχυρίζεται ότι «αιωνιότητα είναι η επικρατέστερη έννοια και ταιριάζει καλά με τα συμφραζόμενα, αφού ολόκληρη η περικοπή έχει να κάνει με την εικόνα που έχει ο Θεός για τον χρόνο»5. Στη συγκεκριμένη περικοπή η αιωνιότητα αναφέρεται στη βαθιά και διαρκή αίσθηση αυτού που είναι έξω από τα δικά μας όρια και τις αισθήσεις μας. «Η συναί2 3

Εκκλησιαστής 2:17. Εκκλησιαστής 3:11.

Σύμφωνα με ένα άρθρο του Brian Gault, στην Bibliotheca Sacra, οι μεταφραστές έχουν προτείνει δέκα επιλογές για την ερμηνεία της λέξης ha’olam στο Εκκλησιαστής 3:11. Η επικρατέστερη όμως έννοια την οποία έχουν υιοθετήσει οι περισσότερες μεταφράσεις, είναι αιωνιότητα. Δες «A Reexamination of “Eternity”» του Brian Gault στο Εκκλησιαστής 3:11, Bibliotheca Sacra 165 (2008): 40-42.

Michael A. Eaton, Ecclesiastes: An Introduction and Commentary (Downers Grove, IL: InterVarsity, 1983), 81.

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

σθηση του Θεού είναι μέρος της φύσης μας και η καταπίεσή της είναι μέρος της αμαρτίας μας (Ρωμαίους 1:18-21)»6. O Tremper Longman συνεχίζει σημειώνοντας τα εξής: Αφού η αιωνιότητα είναι μια θεϊκή ιδιότητα και το αντίθετό της, η θνητότητα, είναι κάτι που όλοι φοβούνται, θα έλεγε κανείς ότι ο Σολομών θα ήταν ευχαριστημένος από την ανακάλυψη αυτής της αλήθειας. Από το περικείμενο, όμως, προκύπτει πως ο σοφός βασιλιάς δεν είναι ευχαριστημένος από το αποτέλεσμα των παρατηρήσεών του για το πώς εργάζεται ο Θεός στον κόσμο και στην καρδιά του ανθρώπου –το εδάφιο αποτελεί μια ακόμη κραυγή απογοήτευσης από μέρους του»7.

Η αναφορά του Eaton στην πνευματική κατάσταση του Σολομώντα είναι ανάλογη: «Η εκτεταμένη έρευνα του Σολομώντα δεν αποκάλυψε τίποτα απολύτως στην πεπερασμένη γήινη σφαίρα που να μπορεί να ικανοποιήσει διανοητικά ή πρακτικά την ανθρώπινη καρδιά»8. Ο C.S.Lewis το αποκάλεσε «ανυπόφορη λαχτάρα» και παραδέχτηκε ότι: Υπάρχουν φορές που σκέπτομαι ότι δεν επιθυμούμε τον ουρανό, πολύ συχνά ωστόσο, πιάνω τον εαυτό μου να σκέφτεται αν κατά βάθος υπάρχει κάτι άλλο που να έχουμε επιθυμήσει… Είναι η μυστική υπογραφή κάθε ψυχής, η αμετάδοτη και ανικανοποίητη έλλειψη που νιώθει9.

Eaton, Ecclesiastes, 81.

Tremper Longman III, The Book of Ecclesiastes (Grand Rapids, MI: Eerdmans, 1998), 119.

C. S. Lewis, The Problem of Pain (New York: Simon & Schuster Touchstone, 1996) 131-32.

ΜΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΛΑΧΤΑΡΑ: ΤΟ ΥΠΕΡΒΑΤΙΚΟ

Ο Σολομών ένιωσε συντριβή όταν συνειδητοποίησε ότι μόνος του δεν μπορούσε να προσφέρει παρά μόνο στιγμιαία ευτυχία ή ικανοποίηση στον εαυτό του. ΛΑΧΤΑΡΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ ΜΑ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΤΗ ΒΡΟΥΜΕ

Όπως ο Σολομών, έτσι κι εμείς δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε την ευτυχία για λογαριασμό μας. Για πολλά χρόνια ήξερα το εδάφιο του Εκκλησιαστή 3:11 αλλά δεν είχα προσέξει το δεύτερο μέρος του. «Και μέσα στον άνθρωπο έβαλε την αίσθηση της αιωνιότητας. Ο άνθρωπος όμως δεν μπορεί να καταλάβει το έργο που κάνει ο Θεός από το απώτερο παρελθόν ώς το απώτερο μέλλον». Αν προσπαθείς να λύσεις το μυστήριο της δυστυχίας του ανθρώπου σημείωσε το εδάφιο Εκκλησιαστής 3:11β. Αυτή η δήλωση του Σολομώντα έχει επιπτώσεις που προκαλούν σύγχυση. Οι άνθρωποι αναζητούν την αιωνιότητα για την οποία ο Θεός τούς έχει δημιουργήσει, αλλά δεν μπορούν να τη βρουν μόνοι τους. Μοιάζουν με τον πεινασμένο που στέκεται με τις ώρες έξω από ένα εστιατόριο με γκουρμέ γεύσεις το οποίο όμως είναι κλειστό. Ξέρει ότι βρίσκεται πολύ κοντά στη λύση του προβλήματός του, αλλά δεν έχει πρόσβαση σ’ αυτήν. Ή με έναν τυφλό που στέκεται στην άκρη ενός εκπληκτικού φαραγγιού, χωρίς να μπορεί να απολαύσει το υπέροχο θέαμα. Η αναζήτηση της αιωνιότητας δεν οδηγεί πάντα στον Θεό, εκτός αν ο ίδιος ο Θεός παρέμβει για να δώσει τέλος στην περιπλάνησή μας.

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

Κατά βάθος μοιάζουμε με τον Σολομώντα, ο οποίος δικαιολογημένα παρατηρεί πως η ικανοποίηση της λαχτάρας μας προέρχεται από μια πηγή που βρίσκεται έξω από μας και πέρα από αυτόν τον κόσμο: «Δεν υπάρχει τίποτε καλύτερο για τον άνθρωπο, απ’ το να τρώει, να πίνει και ν’ απολαμβάνει τον κόπο του. Βλέπω όμως ότι αυτό προέρχεται από το χέρι του Θεού. Γιατί ποιος μπορεί να φάει ή ν’ απολαύσει κάτι χωρίς αυτόν;»10. Το κενό που μάταια προσπάθησε να γεμίσει ο Σολομών είναι συνυφασμένο με την ανθρώπινη ύπαρξη. Το συνειδητοποιείς; Ο Θεός έκανε εσένα κι εμένα όπως είμαστε. Ο Θεός μάς δημιούργησε έτσι που να μην μπορούμε να βρούμε ικανοποίηση ή απόλαυση που να διαρκεί, έξω απ’ αυτή την αιωνιότητα. Όσο περισσότερο ασχολούμαστε προσπαθώντας να ικανοποιήσουμε τη βαθύτερη λαχτάρα μας με καλά ή κακά «οριζόντια» μέσα, τόσο περισσότερο χάνουμε την «Κάθετη» πρόσκληση, δηλ. την απευθείας από τον Θεό, να τον γνωρίσουμε καλύτερα. Αυτή την προαιώνια λαχτάρα μάς την έχει δώσει ο Παντοδύναμος Θεός και είναι αυτό που μας ξεχωρίζει από όλα τα άλλα δημιουργήματά του. Είναι ένα δώρο που έχει δοθεί σε ολόκληρη την ανθρωπότητα, κάτι που υπάρχει μέσα σε κάθε μέλος της οικογένειάς σου. Όλοι οι γείτονές σου αισθάνονται αυτό το κενό μέσα τους, ακόμα κι αν δεν μπορούν να το διατυπώσουν με λόγια. Καθένας στην πόλη σου ή στην κοινότητα που περιβάλλει εσένα και την εκκλησία σου, υποφέρει αυτή τη στιγμή, προσπαθώντας να γεμίσει αυτό το κενό. Όλοι όσοι ζουν και κυκλοφορούν στην πόλη σου έχουν μια βαθιά λαχτάρα που κανένα επίτευγμά τους ή διάκριση στη ζωή τους ή διάφορες ύποπτες απολαύσεις δεν μπορούν να ικανοποιήσουν. Οι γενιές που έρχονται, πιστεύουν ότι είναι μοναδικές· για να ανακαλύψουν στο τέλος ότι έχουν κι εκείνοι το ίδιο πρόβλημα. Αυτή η αναζήτηση που προέρχεται από το βάθος της καρδιάς, είναι πείνα που δεν ικανοποιείται με τροφή, γύμνια που 10

Εκκλησιαστής 2:24-25.

ΜΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΛΑΧΤΑΡΑ: ΤΟ ΥΠΕΡΒΑΤΙΚΟ

δεν καλύπτεται με ρούχα, ανάγκη για ζεστασιά που δεν προσφέρει κανένα καταφύγιο. Αυτή η αναζήτηση γίνεται μερικές φορές αφόρητα απαιτητική. Διεκδικεί ικανοποίηση την οποία δεν προσφέρει κανένα ανθρώπινο επίτευγμα ούτε η συσσώρευση υλικών αγαθών. Υπάρχουν εκατομμυριούχοι σ’ ολόκληρο τον κόσμο που είναι δυστυχισμένοι, επειδή αυτή η ανάγκη τους δεν έχει ακόμη ικανοποιηθεί. Από την άλλη υπάρχουν γονείς που μεγαλώνουν μόνοι τους τα παιδιά τους ζώντας σε λασποκαλύβες, κι όμως ξεχειλίζουν από χαρά, επειδή έχουν ανακαλύψει αυτή την αιωνιότητα.

Η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ Η ΒΙΒΛΟΣ

Στο 2ο κεφάλαιο της Γένεσης, η Αγία Γραφή ονομάζει αυτό που μας κάνει μοναδικούς ruach, «πνεύμα», ή «πνοή ζωής». Είναι αυτό που φύσηξε ο Δημιουργός μέσα στον άνθρωπο και τον έκανε να ξεχωρίζει από όλα τα άλλα ζωντανά όντα. Είναι αυτό που σου δίνει την απόλυτη βεβαιότητα ότι δεν είσαι ζώο, ούτε προέρχεσαι από ζώο. Ακόμη και βιολογικές και φυσιολογικές μελέτες κάνουν σαφή διαχωρισμό ανάμεσα στον άνθρωπο και τα ζώα. Μια μελέτη του 2005 στο επιστημονικό περιοδικό Trends in Cognitive Sciences υποστηρίζει ότι «τα ανθρώπινα όντα έχουν πιο φλοιώδεις νευρώνες από τα υπόλοιπα θηλαστικά… Η διανοητική υπεροχή του ανθρώπου είναι προφανώς αποτέλεσμα συνδυασμού και βελτίωσης ικανοτήτων που δεν βρίσκονται σε άλλα είδη ζωής όπως είναι το πνεύμα, η μίμηση και η γλώσσα»11. Άλλες μελέτες έχουν εντοπίσει τις διαφορές ανάμεσα στον άνθρωπο και τα ζώα στο «κέντρο συναισθημάτων»12. Ακόμα κι ένας υλιστής θα παραδεχθεί ότι Gerhard Roth και Ursula Dicke, «Evolution of the Brain and Intelligence», Trends in Cognitive Sciences 9:5 (2005): 250.

Kent C. Berridge, «Comparing the Emotional Brains of Humans and Other Animals» Handbook of Aﬀective Sciences (Oxford: Oxford University Press, 2003), 43.

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές ανάμεσα στον άνθρωπο και τα ζώα. Τα πολύπλοκα και πυκνά συναισθήματα, η ύπαρξη συνείδησης αλλά και η ικανότητα εξωτερίκευσης συναισθημάτων, είναι μερικές μόνο από τις διαφορές. Ίσως η επιστήμη τις αποδίδει στην εξελικτική πρόοδο, αλλά στην πραγματικότητα τις αναγνωρίζει ως πραγματικές. Κάθε συζήτηση σχετική με τη φύση του ανθρώπου, τη σημασία της ή τη λειτουργία της, πρέπει να ξεκινάει με αυτή την προϋπόθεση: ο άνθρωπος έχει μια φύση μοναδική ανάμεσα στα έμβια όντα. Στο κέντρο της προσωπικότητάς μας βρίσκεται η εκζήτηση για κάτι που οι εμπειρίες αυτού του κόσμου δεν μπορούν να ικανοποιήσουν –η αναζήτηση της αιωνιότητας. Πώς γίνεται λοιπόν, και σχεδόν όλα τα βιβλία που έχουν γραφτεί σχετικά με την αποστολή της εκκλησίας τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια, εξηγούν τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα σε χώρες, πολιτισμούς, ακόμα και σε άτομα; Μας παρακινούν συνεχώς να στρέφουμε τη διακονία της εκκλησίας μας σε κάποια δεδομένα δημογραφικού χαρακτήρα, και μας κατακλύζουν με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε γενιάς, καθώς διαδέχεται η μία την άλλη. Μας διδάσκουν να λαμβάνουμε υπόψη το πολιτιστικό επίπεδο και να προσαρμόζουμε το μήνυμά μας, έτσι που να ταιριάζει στις ιδιαίτερες ανάγκες του πλήθους που θέλουμε να διακονήσουμε. Μας βοηθάει άραγε αυτό ή μήπως έχουμε χάσει τη μπάλα; Είναι δουλειά της εκκλησίας να ασχολείται με τις προσωπικές ιδιαιτερότητες του καθενός, ή πρέπει να φροντίζει να γεμίζει το κενό που υπάρχει στον άνθρωπο όλων των εποχών, και που το έχει εγκαταστήσει μέσα του ο Θεός; Ο Abraham Maslow13 εισήγαγε το 1943 τη θεωρία που έγινε γνω-

Ο MASLOW ΧΑΝΕΙ ΑΡΧΙΚΑ ΤΟΝ ΣΤΟΧΟ

Σ.τ.Μ.: Ο Αβραάμ Μάσλοου (Abraham Harold Maslow 1908-970) ήταν αμερικανός ψυχολόγος ο οποίος έμεινε γνωστός για τη θεωρία «ιεράρχησης των αναγκών». Υποστηρίζει ότι υπάρχουν πέντε επίπεδα αναγκών, από τα

ΜΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΛΑΧΤΑΡΑ: ΤΟ ΥΠΕΡΒΑΤΙΚΟ

στή ως «ιεράρχηση των αναγκών». Αφού παρατήρησε για αρκετά χρόνια ομάδες από τα πιο πετυχημένα και έξυπνα μέλη της κοινωνίας, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν συγκεκριμένες βασικές ανάγκες, τις οποίες απεικόνισε σε μια πυραμίδα με πολλά επίπεδα. Στη βάση της πυραμίδας είναι οι ανάγκες διαβίωσης του ανθρώπου, όπως είναι η τροφή, η ένδυση και η κατοικία. Δεύτερη σε σπουδαιότητα κατά τον Maslow είναι η ανάγκη να νιώσει ότι αγαπιέται και ότι ανήκει κάπου. Στην κορυφή κατά τον Maslow βρίσκεται η ανάγκη του ανθρώπου για αυτοολοκλήρωση. «Ο άνθρωπος πρέπει να γίνει αυτό που μπορεί να είναι»,

Είναι δουλειά της εκκλησίας να ασχολείται με τις προσωπικές ιδιαιτερότητες του καθενός, ή πρέπει να φροντίζει να γεμίζει το κενό που υπάρχει στον άνθρωπο όλων των εποχών, και που το έχει εγκαταστήσει μέσα του ο Θεός;

οποία εξαρτάται όλη σχεδόν η συμπεριφορά μας. Αυτά τα ταξινόμησε ιεραρχικά, από τα πιο βασικά και πρωτόγονα (σε σχέση με τη συμπεριφορά που προκαλούν), μέχρι τα πιο πολιτισμένα και ώριμα. Σύμφωνα με αυτόν, οι ανάγκες των ανθρώπων είναι ιεραρχημένες ως εξής: ανάγκες για επιβίωση, ανάγκες ασφαλείας, ανάγκες κοινωνικής αποδοχής, ανάγκες αυτοεκτίμησης, και κορυφώνονται με τις ανάγκες για αυτοολοκλήρωση (γνωστή και ως Πυραμίδα αναγκών του Μάσλοου).

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

γράφει ο Maslow14 και υποστηρίζει ότι η κορυφαία λαχτάρα του ανθρώπου είναι να «είναι αυτό που μπορεί να είναι». Ενδιαφέρον αλλά λανθασμένο. Το 1971, στο βιβλίο του The Farther Reaches of Human Nature, ο Maslow παραδέχεται ότι τα άτομα που πήραν μέρος στην έρευνά του, δεν ήταν ικανοποιημένα με όσα είχαν ζήσει και καταφέρει, αλλά αναζητούσαν να βρουν το νόημα της ζωής πέρα από τον εαυτό τους. Τον πίεσαν μάλιστα να διορθώσει τα συμπεράσματά του. «Το υπερβατικό αναφέρεται στο ύψιστο και πλέον περιεκτικό ή ολιστικό επίπεδο της ανθρώπινης συνείδησης, που συμπεριφέρεται και σχετίζεται, σαν σκοπός και όχι σαν μέσον, με τον ίδιο τον άνθρωπο, με άλλους σημαντικούς ανθρώπους, με ανθρώπινα πλάσματα γενικά, με άλλα είδη, με τη φύση και με το σύμπαν ευρύτερα»15. Δύσκολα θα βρει κανείς σήμερα καθηγητή κολλεγίου που να υποστηρίζει ότι ο Maslow απέσυρε απρόθυμα το ευρέως διαδεδομένο συμπέρασμά του πως η προσωπική εμπειρία είναι απόλυτη και ικανοποιητική. Ωστόσο, μεγάλο μέρος του τρόπου σκέψης μας βασίζεται στα λανθασμένα συμπεράσματα του Maslow ο οποίος δεν μπορεί να δικαιολογήσει το γεγονός ότι κι ο ίδιος παραδέχεται πως η λαχτάρα του ανθρώπου μπορεί να ικανοποιηθεί με κάτι έξω από τον εαυτό του. Ο Maslow κατάλαβε στο τέλος ότι η ανάγκη του ανθρώπου για το υπερβατικό είναι πολύ πιο μεγάλη από την ανάγκη για αυτοολοκλήρωση. Ακόμη κι ανάμεσα σ’ εκείνους που δεν είχαν φτάσει στα επίπεδα αυτοολοκλήρωσης του Maslow, η αναγνώριση της ανάγκης για το υπερβατικό ήταν κοινή16. Ουάου, ουάου, ουάου! Abraham Maslow, «A Theory of Human Motivation», Psychological Review 50 (1943): 382.

Abraham Maslow, The Farther Reaches of Human Nature (New York: Viking, 1971), 279.

15 16

Maslow, Farther Reaches, 280.

ISBN 978-960-510-175-6