OnDoctor
'Dwpfywf zwfp&m
tywfpOf
က်န္းမာေရး မဂၢဇင္း
Cover Story ၃
ေရာဂါဘယကို အရႈံးမေပးခဲ့ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား
အထူးေဆာင္းပါး ၁၁
ေငြယိုေပါက္ႀကီး
က်န္းမာေရးဗဟုသုတ ၇
အရက္ျဖင့္ ျမည္းခံရေသာ အသည္း
၁၆
သံဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့ေသြးအားနည္း ေရာဂါ
၂၅
HIV အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြနဲ႔ သူတို႔ေမးသမွ်
စာ ၁၁
စာ ၇
OnDoctor Cover Story
Edkifopf ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၊ အေမရိကန္သမၼတေ ရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္ကာလ၊ 9/11အၾကမ္းဖက္မႈ ၁၅ႏွစ္ေျမာက္အမွတ္တရေန႔တြင္ သမၼတေလာင္းဟီလာရီကလင္တန္သည္ ထို အထိမ္းအမွတ္အခမ္းအနား တက္ေရာက္စဥ္ ႐ုတ္တရက္မူးေဝၿပီး အခမ္းအနားမွ ျပန္ခဲ့ရေသာေၾကာင့္ တိုင္းျပည္၏ နံပါတ္တစ္ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ရန္ရည္သန္ေနေသာ သူ ၏က်န္းမာေရးအေျခအေနႏွင့္ပ တ္ သ က္ ၍ ေစာေၾကာစရာျဖစ္ ခဲ့ရ သည္ ။ သို႔ ေသာ္ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား၏ သမိုင္းေၾကာင္းကိုၾကည့္လွ်င္ ေခါင္းေဆာင္ အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ သူတို႔၏ ေရာဂါဘယကိုစာဖြဲ႕ေလာက္စရာမဟုတ္ဟုသေဘာ ထားဟန္ရွိသည္။ သာမန္လူတို႔က နာတာ႐ွည္လူနာအျဖစ္ တၿငီးၿငီးတျငဴျငဴျဖစ္ေန မည့္ေရာဂါမ်ိဳးကို သူတို႔က ဦးမၫြတ္သည္ကိုေတြ႔ရသည္။
3
ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ စြမ္းစြမ္းတမံ အ႐ွ ိ ခဲ ့ ဆံ ုး ပု ဂၢ ိဳ လ္ တ စ္ ဦးကား အေမရိ ကန္ျပည္ သူ တို႔ အၾကည္ညိဳခဲ့ၾ ကဆံုး၊ အားအက်ခဲ့ဆံုး သမၼတတစ္ဦးျဖစ္ခဲ့သူ ဂြၽန္အက္ဖ္ကေနဒီ ပင္ျဖစ္သည္။ ကေနဒီ သည္ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္သမၼတ အျ ဖစ္ ေရြ းေကာ က္ တင္ေျမႇ ာ က္ ခ ံ ရ သည့္ကာလတြ င္ အသက္ ၄၃ ႏွစ္ အရြယ္သာ႐ွိခဲ့ေသးသည္။ အမ်ားျပည္ သူတို႔အျမင္တြင္ က်န္းမာၾကံ့ခိုင္ေသာ လူ ရြ ယ္ ၊ ႏိုးႂကြားတက္ႂကြေနေသာသူ
ဆင့္ပြားအက်ိဳးဆက္ျဖစ္ေသာ Addison
တစ္ေယာက္ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ထိုအသြင္
ေရာဂါသင့္ေနျခင္း မ႐ွိဟုေသာ ျငင္းဆို
ေပါက္ေနေအာင္လည္းဂ႐ုတစိုက္ပံုဖမ္း
ခ်က္အား မည္သည့္ Addison ေရာဂါမွ
ထားခဲ့သည္ ။ တကယ္တ မ္းတြင္ သူ
သင့္ေနျခင္းမ႐ွိဟု ျငင္းဆိုသည့္သေဘာ
သည္ ေ ရာဂါဘယ အေတာ္ မ ်ားမ်ား
သ က္ ေ ရာ က္ ေ အာ င္ စ က ား လ ံုး က ို
ခံ စားေနခဲ ့ ရ သ ည္ ။ ထိုေ ရာဂါ ဘ ယ
အလိမၼာႂကြယ္စြာ အသံုးျပဳခဲ့သည္။ သို႔
တို႔ ကို ကာကြယ္ေဆးဟန္႔ တားေဆး၊
ျဖင့္ ၿပိဳင္ဘက္ မ်ားလည္း ကေနဒီတြ င္
ေခ်ဖ်က္ေဆးမ်ားသာမက ေရာဂါဒဏ္
Addison ေရာဂါ မ႐ွိဟု လက္ခံၿပီး ထို
ေဆးဒ ဏ္ ခံ သာေအာ င္ ခႏ ၶ ာ ကို ယ ္
ကိစၥကို ဥပကၡာ ျပဳလိုက္ေတာ့သည္။
အားျဖည့္ပဋိဇီဝေဆးမ်ားလည္း မွီဝဲေန
သို႔ေသာ္ တကယ္တမ္း တြင္မူ ကေနဒီ
ခဲ့ရသည္။
တြင္ အမ်ဳိးအစား၂ Addison ေရာဂါသင့္
ကေနဒီမွာ Addison ေရာဂါ (ဟိုမုန္း
ေနခဲ့သည္။ ထို အမ်ိဳးအစားမွ ာ တီဘီ
စန စ္ ခ်ဳိ ႕ ယြ င္း မႈ ေ ရာဂါ ) ႐ွိ သ ည္ ဟု
ေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ကိုယ္ခံအာ း နည္းပါး
၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲမဲဆြယ္
ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ Addison ေရာဂါ
ကာလတြင္ သူ၏ၿပဳိင္ဘက္မ်ားက စြပ္စြဲ
ျဖစ္ေနခဲ့သည္။
ခဲ့သည္။ ဤသည္ကို ကေနဒီ၏မိသားစု
ထိုေရာဂါေၾကာင့္ ပန္းေသးပန္းညိဳးျခင္း၊
ဆရာဝန္က ကေနဒီတြင္ တီဘီေရာဂါမွ
ေမာပန္းျခင္းႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ မူးေဝျခင္း၊
4
ေအာ့အ န္ျခင္း၊ ၾကြက္သားမ်ား အား
သမၼတအိမ္ေတာ္ျဖစ္ေသာ အလ္ဆီ နန္း
ယုတ္ျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်ဆင္း
ေတာ္တြင္ ေနထိုင္စ ဥ္ကာလကတည္း
ျခင္း၊ ေခြၽးထြက္မ်ားျခင္း၊ ဒူးမခိုင္ ျခင္း၊
ကပင္ ထို ေရာဂါ က တေျမ့ေျမ့ ဒုကၡေပး
အလိုမ က်စိတ္ မ်ားျခင္းမ်ား ျဖစ္တ တ္
ေနခဲ့ သည္။
သည္။ ကေနဒီသည္ႏွစ္ႀကိမ္မွ်လူသိ႐ွင္
သို႔ေသာ္ ထိုကိစၥကို အမ်ားသူငါ မသိ႐ွိ
ၾကားေခြ လဲ ဖူးသည္။ တစ္ႀကိမ္မွာမူ
ေစရန္ သူ ၏သမားေတာ္ႀ ကီးက ပိပိ ရိရိ
ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသို႔ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ ဝန္ႀကီး
ဖံုးကြယ္ထားခဲ့သည္။ သမၼတႀကီး ျပည္ပ
မ်ားႏွင့္ ခရီးတစ္ေခါက္တြင္ျဖစ္သည္။
ခ ရီ းေရာ က္ ေ န ခိ ု က္ ၊ ဧ ည့္ေဂဟာတြ င ္
ထိုေရာဂါ
ေၾကာင့္
တည္းခိုေနခိုက္တြင္
ကေ န ဒီ သ ည္
ေ ဆး သြ င္ း ရ န္ ၊
ေသာက္ ေ ဆးထိ ုး
ပု လ င္းခ်ိတ္ ရ န္ လို
ေ ဆး ဆ ယ္ မ်ိဳး
လွ်င္ ပ င္ သ က ္
ခန္႔ကို ေန႔စဥ္ ႏွစ္
ဆိ ု င္ ရာႏို င္ ငံ ၏
ႀကိ မ္ မွ ် မွ ီ ဝ ဲ ခ ဲ့ ရ
အရာ႐ွိမ်ား မရိပ္မိ
သည္။
ေစ ရန္ ဓာ တ္ ပံု
ျ ပ င္ သ စ္ သ မ ၼ တ
ခ်ိတ္၊ အကၤ် ီခ်ိတ္
ဖ ရ န္ စ္ ကြ ိဳ င္ း စ္
မ် ား ကိ ု
မစ္ ထာ ရန္းသည္
ေပၚ
၁ ၉ ၈ ၁ ခ ု ႏွ စ ္ မ ွ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ အထိ
အေရး ခ်ိတ္ မ်ား
အျဖစ္ အသံုးျပဳ ခဲ့ သမၼတသက္ တမ္း
ၾက သည္။ ျပင္ သစ္သံရံုးမ်ားတြင္တည္း
ႏွစ္သက္တမ္း ဆက္တိုက္ သမၼတ ျဖစ္
ခိ ုေ နလွ ်င္ ပ င္ ထို သ ို ႔ ေ သာ ဖံုး ဖံုး ကြ ယ ္
ခဲ့သည္။ သမၼတရာထူးကို စြန္႔လြတ္ ၿပီး
ကြယ္ျပဳရပ္မ်ားျဖင့္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ထားခဲ့သည္။
တစ္ႏွစ္အၾကာ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္မူ သူ
တိုင္းျပည္ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ မျဖစ္
သည္ ကင္ဆာေရာဂါ ျဖင့္ ေသဆံုးခဲ့
ခင္ကတည္းကပင္ ကိုယ့္ေရာဂါကို တိုင္း
သည္။ သို႔ေသာ္ ကင္ဆာတို႔ ထံုးစံအ
သိျပည္သိျဖစ္သြားသည့္ အေနၾကံဳခဲ့သူ
တိုင္း သူ သည္ ထိုေရာဂါကို ေကာက္ခါ
မွာ လက္႐ွိၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ၏ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္
ငင္ကာ ေသဆံုးခဲ့ျခင္း မဟုတ္ေခ်။
5
"တကယ္ တ မ္ းေျပာရရင္ လု ပ ္ ခ ်င္ တ ာ ေတြ ပို လို႔ေတာင္
လုပ္ျဖစ္ လိုက္ ေသး
တယ္။ ဥပမာ ဆြစ္ဇလန္ႏိုင္ငံကို အပန္း ေျဖခရီးသြားေတာ့ ကြၽန္မ အမ်ဳိးသား ႏွင့္ကြၽန္မ ေတာင္တက္ခရီးေတြ ပိုလို႔ ေတာင္ တက္လိုက္ခဲ့ေသးတယ္။ ပိုၿပီး လမ္းေတြေလွ်ာက္ခဲ့ေသးတယ္။ မလုပ္ ျဖစ္မကိုင္ျဖစ္ေအာင္ ဘာကမွ အဟန္႔ အတား မျဖစ္ပါဘူး။ ကြၽ န္မ အလုပ္ ထရီဆာေမ ပင္ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးအျဖစ္ သူ တာဝန္ ထမ္ းေဆာင္ ေနခိ ု က္ တေန႔ တြင္ သူ ျပင္းထန္ စြာအေအးမိ ဖ်ားနာခဲ့ သည္ ။ သူ ၏ အမ်ိဳးသားကဲ ့ သိ ု ႔ ပ င္ အေအး မိ အဆုတ္နာျဖစ္မည္ဟုထင္မွတ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ထိုသို႔ မဟုတ္ခဲ့ေခ်။ သူ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါအမ်ိဳးအစား (၁)သင့္ေနခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ထိုေရာဂါ အက်ိဴးဆက္မ်ားခံစား
ကြၽန္မေကာင္းေကာင္းလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။" မွန္ေပသည္ ။ ယခု သူတ ဆင့္တ က္၍ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လုပ္ေနျခင္းကား တိုင္းျပည္ ေ ခါ င္ းေဆာ င္ တိ ု ႔ သ ည္ သူ တိ ု ႔ ၏ေ ရာ ဂါ ဘယ ကို ကိ ု ယ ္ေ ရးကိ ု ယ ္ တာ ကိ စ ၥ ဟု သတ္မွတ္ၿပီး တိုင္းေရးျပည္ ရာတြင္ ဝင္ အ႐ႈပ္မခံေစသည့္ သာဓကဟုပင္ ဆိုရ ေပမည္။
ေန ခဲ ့ ရျခ င္ းျဖ စ္ သ ည္ ။ ထိ ု အ တြ က ္ တစ္ေန႔ေလးႀကိမ္ အင္ဆူလင္ ထိုးခဲ့ရ သည္။ "ဒီလိုျဖစ္သြားလို႔ ငါေတာ့ ဘာမွမလုပ္ႏို င္၊ မကိုင္ႏိုင္ဘူးလို႔ မခံစာ းမိဘူးလို႔ သိ ေစခ်င္တယ္" ဟု ထိုစဥ္ကာလ အင္ တာဗ်ဴးတစ္ ခု တြ င္ သူ ေျ ပာ ၾ ကားခဲ့ သည္။
6
OnDoctor က်န္းမာေရး ဗဟုသုတ
t&ufESifh jrnf;cH&aom tonf;rsm;
a'gufwm rdk;aqG ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္လေက်ာ္ကစၿပီး
ေမာင္စိုး
ေတြလည္း ေရာင္ရမ္ း ေနတာ ေတြ႕ရပါ
တစ္ေယာက္ ဗိုက္တင္းလာသလို ခံစားရ
တယ္။ ေမာင္ စိုးဘဝမွာ
ေရာဂါ ဆိုလို႔
တာ သတိျပဳမိသည္။ အသက္ ကေလး
သိပ္ႀကီးႀကီးမားမား မျဖစ္ဘူးေလေတာ့
က ၃၀ ေက်ာ္၊ အရက္ကေလး ေသာက္
ခဏေလာက္ပါဘဲ ေပ်ာက္သြားမွာဘဲလို႔
တဲ့သက္တမ္းကလည္း ရွိလာၿပီမို႔ ႐ိုး႐ိုး
ေပါ့ေပါ့တန္တန္ေတြးမိၿပီး ေန႔တိုင္းလိုလို
ဗိုက္႐ႊဲလာတယ္လို႔ဘဲ ထင္မိၿပီး သိပ္ဂ႐ု
အ ရ က္ ေ တြ ေ သာ က္ ၿ မဲ ေ သာ က္ ေ န မိ ပါ
မစိုက္ဘဲ ေနမိပါသည္ ။ ဒါေပမယ့္ ဗိုက္
သည္။
က တေန႔တျခားပိုပိုတင္းလာသလို ခံစား
ေရာဂါက ေပ်ာက္သြားမယ္လို႔ ထင္မိေပ
ရၿပီး အစာစားရတာလည္း နည္းနည္းစား
မဲ့ တေန႔ထက္တေန႔ ခံစားရတာတိုးလာ
တာနဲ႔ ျပည့္အင့္ေနသလို ခံစားရလာပါ
ပါသည္။ ဒါနဲ႔ ေမာင္စိုးတေယာ က္ မိခိုင္
သည္။ သတိထားၾကည့္မိမွ ေျခေထာက္
ကို ေခၚၿပီး လမ္းထိပ္က ဆရာဝန္ေလး
7
ေဆးခန္းကို သြားလိုက္ပါေတာ့တယ္။
မူ းေနာက္ ေနာက္ ျဖစ္ၿ ပီးဗို က္ထဲ မ ွ ာလည္း
ဆရာေလး ေသခ်ာစမ္းသပ္ၿပီးေနာက္
မအီမသာနဲ႔ ပ်ိဳ႕အန္ခ်င္သလိုလို ျဖစ္လာပါ
ေရာဂါကိ ုေ သေသခ်ာခ်ာေလးသိ သြ ား
တယ္ ။ ဒါ နဲ ႔ ေနာက္ ေဖး မီး ဖိုေ ခ်ာင္ တြ င ္
ေအာင္ ဗိုက္ကို Ultrasound ႐ိုက္ၾက
ကေ လး ေ က် ာ င္း ထ မ င ္း ခ ်ိဳ င ့ ္အ တ ြ က ္
ည့္ဖို႔ ၫႊန္ၾကားပါသည္။ Ultrasound အေျဖသြားျပတဲ့ေန႔ မွာေတာ့ ေမာင္စိုး တစ္ေယာက္ အႀကီးအက်ယ္ တုန္လႈပ္ ခဲ့ရပါသည္။ အေျဖကေတာ့ အသည္း ေျခာက္ၿပီး ေရဖ်င္းစြဲ ေနပါၿပီတဲ့။ ေမာင္စိုးတစ္ေယာက္ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရ တာလည္း ဆိုတာဆရာ ေလးကို ပူပန္ တုန္လႈပ္စြာေမးၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ေနာင္တ အႀကီးအက်ယ္ရသြားပါသည္ ။ အေျဖ ကေတာ့ အရက္ဆိုတာေၾကာင့္ပါ။ င ယ္ င ယ္ က တည္ း က အ လု ပ ္ၾ က မ္ း သမားဘဝနဲ႔ ဘဝကို ပင္ပင္ပန္းပန္း ႐ု န္ း ကန္ ခဲ့ ရ တဲ ့ ေမာင္စိုး အေမာေျပ အေနနဲ႔ အရက္ကိုေန႔တိုင္းေသာက္ျဖစ္
ခ်က္ျပဳတ္ေနေသာ မိခိုင္ကို အျမန္လွမ္းေခၚ လိုက္ပါတယ္။ “ေဟးးး မိခိုင္ လုပ္ပါအုန္းဟ၊ ေထြးခံေလးျမန္ျမန္၊ ငါအန္ခ်င္လို႔ပါဟ၊ ဗိုက္ ထဲမွာလည္း ေနလို႔မေကာင္းဘူး၊ ေခါင္းေတြ လည္း မူးေနတယ္” မိခိုင္တစ္ေယာက္ ကပ်ာကယာနဲ႔ ေထြးခံနဲ႔ အနားေရာက္လာေရာေမာင္စိုးတစ္ေယာက္ အားပါးတရအန္ခ်လိုက္ပါေလေရာ။ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ ေထြးခံထဲကို ၾကည့္ မိခ်ိန္မွာေတာ့ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ စကားမေျပာႏိုင္ေလာက္ေအာင္ အႀကီးအ က်ယ္ ထိတ္လန႔္သြားပါသည္။ အဘယ္ ေၾကာင့္ဆိုေ သာ္ ေထြး ခံ ထ ဲ တ ြ င ္ နီ ရ ဲေ န ေသာေသြးမ်ား သာေတြ႕ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ ပါတယ္၊၊
ခဲ့ပါတယ္။ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ အရက္က
မိခိုင္တစ္ေယာက္ ေမာင္စိုးမ်က္ႏွာကို က
ေမာင္စိုးရဲ႕
အသည္းကိုစားသြားပါၿပီ။
ပ်ာကယာ ၾကည့္လိုက္ခ်ိန္မွာေတာ့ ေမာင္
ဆရာေလးက အသည္းဟာ အရက္
စိ ုး မ်က္ႏွာ တစ္ ခု လု ံးျဖဴေဖ်ာ့ေ နၿပီ း လူ မ ွာ
တာရွည္ေသာက္တာေၾကာင့္ အခုခ်ိန္
လည္း ယိုင္နဲ႔နဲ႔ျဖစ္ေနပါတယ္။
မွာ ေလာင္ကြၽမ္းၿပီးအမာ႐ြတ္ေတြျဖစ္
လမ္းထိ ပ္မွဆ ရာဝန္ေလး၏ အမွာအရ
ေနပါၿပီ လိ ု ႔ ေမာင္ စိုး နားလည္ေ အာင္
ဤကဲ့သို႔ေသြးအန္ျခင္းမ်ိဳးသည္ အေရး
ရွင္းျပေပးပါတယ္။
ႀကီးသည္ျဖစ္၍ ေမာင္စိုးတို႔ လ င္မယား
ဒီေ န ႔ မ န က္ မွာေတာ့ေ မာ င္ စိုး တ စ္
ႏွစ္ေယာက္ ေဆး႐ုံတက္ဖို႔ ျပင္ရေတာ့
ေယာက္ အိပ္ရာထထခ်င္း႐ုတ္တရက္
သည္။ အခန္းေဖာ္မ်ား၏ အဆိုအရ
8
သူ တို ႔ သ ည္ သ က္ သာသြ ား လို က ္
ခ်ားေနသလို ေနာင္တလည္းအႀကီးအ
ေဆး႐ုံဆင္းသြားလိုက္ပန္ျဖစ္လာလိုက္
က်ယ္ရေနပါၿပီ။ ေမာင္စိုးတစ္ ေယာက္
ေဆး႐ုံျ ပန္ တ က္ လို က္ ႏွ င့ ္ ေရာဂါႏွ င ့္
အခုခ်ိန္မွာ လူငယ္ေတြကို မွာ ၾကားခ်င္
ႏွစ္ပါးသြားေနၾကသည္။
တာက အရက္ရဲ႕သားေကာင္ မျဖစ္ဖို႔ရာ
ဒီ လိုနဲ ႔ ေမာင္စိုးတစ္ေယာက္ ေဆး႐ုံ
အရက္ကိုႀကိဳက္လို႔ဘဲျဖစ္ျဖစ္ အပန္းေျဖ
တ စ္ ပ တ္ ေ က်ာ္ေ လာ က္ တ က္ ၿ ပီ း ခ်ိ န္
စရာတစ္ခု အေနနဲ ႔ ဘဲ ျ ဖစ္ ျ ဖစ္ လု ံး ဝမေ
တြင္ ကိုယ့္လိုေရာဂါသည္အမ်ားအျပား
သာက္ၾကဖို႔ပါ။ အမွန္ေတာ့ အရက္ဟာ
ကိ ု ေတြ ႕ ရ သလိ ု ၊ ေဆး႐ုံ တ က္ လို က ္
အလြန္အကြ ၽံ နဲ ႔ ေရရွည္ ေသာက္လာ
ဆ င္ း လိ ု က္နဲ ႔ ဘ ဝ အ ဆုံး သ တ္ သြား
လွ်င္ အသည္းကိ ု ေလာင္ ကြၽမ္းသြားၿပီး
ၾကေသာလူနာမ်ားကိုလည္း ျမင္ေတြ႔ရ
အသည္းေျခာက္ေရာဂါ၊ အသည္းကင္
ပါသည္ ။ အခု ခ ်ိ န ္ မွာေတာ့ ေမာင္ စိုး
ဆာေရာဂါေတြ မလြဲမေသြ ျဖစ္လာႏိုင္
တစ္ေယာက္အရမ္းကိုတုန္လႈပ္ေခ်ာက္
လို႔ပါ။
OnDoctor ၏ မိတ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား
9
OnDoctor ဟာသ
wpfckxJyg pdwfa&m*guk q&m0efu vlemudkar;w,f/ q&m0ef / vlem /
/ cifAsm; t&ufpGJaewmvm;/ / aomufawmif raomufwwf ygbl;q&m/
q&m0ef / vlem /
/ aq;vdyfwdkY? rl;,pfaq;wdkYa&m? / rpGJygbl;q&m/
q&m0ef / vlem /
/ 'gjzifh cifAsm;rSm bmpGJaewmvJ/ / vdrfajymwwfwJh tusifhygq&m/
qHk;&HI;rI q&m0efu olYvufaxmufudkajymw,f/ q&m0ef /
/ 'Dreuf vlemwpfa,muf qHk;&HI;vdkuf&NyDuGm/ vufaxmuf / / aooGm;vdkYvm; q&m/ q&m0ef / / r[kwfygbl;/ aejyefaumif;oGm;vdkY/ vufaxmuf / / [dkuf/
10
OnDoctor အထူးေဆာင္းပါး
aiG,dkaygufBuD; ဥကၠာေအးေက်ာ္
ဆင္ း ရဲ မြ ဲေ တမႈ ကိ ု တိ ု င ္း တာရာတြ င္
အေျခခံ လို အ ပ္ ခ်က္ေ တြ ကိ ု ျဖ ည္ ့
အစားအစာ၊ ေရ၊ အ၀တ္အစားစတဲ့
ဆ ည္ းႏို င္ တဲ့ ၀ င္ ေ ငြ ရွ ိေ နေ သာ ္လ ည္ း
ဘ ၀ အေျခ ခံ လိ ု အ ပ္ ခ်က္ေ တြ ေ ပ ၚ မွ ာ
ျပည့္ျပည့္၀၀ အက်ဳိးရွိေအာင္ အသံုးမျပဳ
ၾကည့္ၿပီး သတ္မွတ္ၾကပါ တယ္။ ၀င္ေငြ
တာကေတာ့ Secondary Poverty ျဖစ္
ရဲ ႕ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ေက်ာ္လြန္ၿပီး
ပါတယ္။ Secondary Poverty လို႔ေျပာ
အစားအစာအတြ က္ အသံုး ျပဳပါက
ရာတြ င္ ေဆးလိ ပ ္ ၊ အရက္ ၊ ဘီ ယ ာ
Ultra poverty ဟု ေခၚဆိုၾကတယ္။
စတာေတြမွာ ၀င္ေငြကိုအသံုးျပဳလိုက္တဲ့
ဒါ့ျပင္ အစား အစာ၊ ေရ၊ အ၀တ္အစား
အတြက္ ကိုယ့္ရဲ႕အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြ
စတဲ့ အေျခခံလိုအပ္ ခ်က္ေတြအတြက္
ကိ ု မျဖ ည္ ့ ဆ ည္ း ႏို င ္ ေ တာ့ တ ဲ ့ အ ေျခ
၀င္ ေ ငြ မျပည့္ စ ံ ု တ ဲ ့ အေျခအေနကိ ု
အေနကို ဆိုလိုတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
Primary Poverty လို႔ ေခၚဆိုတယ္။
ဆင္းရဲတဲ့ႏိုင္ငံေတြဟာ က်န္းမာေရး
11
ေစာင္ ့ေ ရွ ာ က္ မႈ နဲ ႔ အမ်ဳိး သားက်န္း မာ
ခဲ့ပါတယ္။ ထိုထုတ္ျပန္ ခ်က္ထဲမွာ ေဆး
ေရးအာမခံစနစ္မွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ မရွိ
ရြက္ႀကီးထုတ္လုပ္မႈ၊ ျဖန္႔ခ်ိမႈနဲ႔ စြန္႔ပစ္ပစၥ
သေလာက္ကို အားအင္ခ်ိနဲ ႔ေနတုန္းပါ။
ည္းေတြက သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေပၚ
Lower Middle Income Countries ၄၈ ႏိုင္ငံကို ေလ့ လာ ခ်က္အရ ေဆး
ေၾကာက္ မက္ဖြယ္သက္ေရာက္မႈရွိေစတဲ့
လိ ပ္ ေ သာက္ ႏႈ န္ း က ဆင္ း ရဲ တ ဲ ့ အ မ်ဳိး
သတိေပးခဲ့ပါတယ္။
သာေတြက ပိုမိုမ် ားျပားေနၿပီး ခ်မ္းသာ တဲ့အမ်ဳိးသားေတြ ထက္ ၂.၅ ရာခိုင္ ႏႈန္း ပိုေသာက္တယ္လို႔ ကမၻာ့ က်န္း မာေရးအဖြဲ႕က ဆိုထားပါတယ္။ ဒီလို အေျခအေနေတြ မွာ ေဆးလိပ္ေသာက္ သံ ုး မႈ ၊ ေဆးရြ က ္ႀ ကီ း သံုး စြဲ မ ႈ ေ တြ မ ွ ာ ေ ငြ ေ ၾ ကး ပိ ု မိ ု သံ ုး စြ ဲ လိ ု က္ ရ တဲ ့ အ တြ က္ အေျခခံလို အပ္ခ်က္ေတြျဖစ္တဲ့ ပညာ ေရး၊ အစားအစာ ျဖည့္တင္းေရးအပိုင္း မွာ ေငြေၾကးသံံုးစြဲမႈ ေလ်ာ့ခ်သံုးစြဲရမွာ က အမွ န္ပင္။ နာမက်န္းျဖစ္ပါက က်န္း မာေရးအသံုးစရိ တ္အတြ က္ ေငြေၾကး လို အ ပ္ လာမွ ာျဖစ္ တဲ့ အျပင္ ဆင္ း ရဲ မြဲေတမႈ အ ဆင့္ကေန မေက်ာ္လြန္ႏိုင္ တာဟာ ႀကီးမာ းတဲ့ လူမႈျပႆနာ တစ္ ရပ္ပင္ျဖစ္တယ္။ ေဆးလိ ပ္ေ သာက္ မႈ နဲ ႔ အျခားေသာေ ဆးရြက္ႀကီး အသံုးျပဳမႈေတြေၾကာင့္ တ စ္ႏွစ္လွ်င္ ေသဆံုးသူ ခုနစ္သန္း ေက်ာ္
အေၾကာင္ းေတြကိ ု လ ည္ း WHO က ကမၻာေပၚမွာ ေဆးရြက္ႀကီးနဲ ႔ေ ဆးလိပ္ ထု တ္ လု ပ္ မႈ အ ႀ ကီ း မားဆံ ုး ကု မ ၸ ဏီ ေ တြ ကေတာ့ Philip Morris International ၊ British American Tobacco၊ Imperial B r a n d s ၊ J a p a n To b a c c o International နဲ ႔ China National Tobacco Crop ကုမၸဏီေတြ ျဖစ္ၾကပါ တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ေစ်းကြက္စီး ပြားေရး စနစ္ကို ကူးေျပာင္ းၿပီးတဲ့ေနာက္ ပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံျခာ းရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ ၀င္ ေရာက္လာခဲ့ၿပီး ကမၻာေက်ာ္စားေသာက္ ကုန္အမွတ္တံဆိပ္ေတြပါ ၀င္ေရာက္လာ ခဲ့ပါတယ္။ အရင္ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္စု အ ေက်ာ္က ျပည္တြင္း ကေန စြန္႔ခြာသြားၿပီး အခုခ်ိန္မွာ Mild Seven၊ Lucky Stirke ၊ Marlboro
စတဲ ့ စီးကရက္အမွတ္ တံ
ဆိပ္ ေတြဟာ တရား၀င္ ျပန္လည္၀င္ ေရာက္လာၾကတာကို ေတြ႕ရမွာပါ။ Mild Se ve n စီ း က ရ က္ ကို ထု တ ္ လု ပ ္ တဲ့
ရွိေနတယ္လို႔ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕
Myanmar-Japan Tobacco Co,.Ltd၊
(WHO) က ၿပီးခဲ့တဲ့လပိုင္းက ထုတ္ျပန္
လန္ဒန္၊ Lucky Stirke စီးကရက္ေတြကို
12
ထု တ္ လု ပ္ တဲ့ British American
စီ း ကရက္ ကု မ ၸ ဏီ ေ တြ နဲ ႔ ေဆးေပါ့ လ ိ ပ ္
Tobacco Myanmar၊ Red Ruby စီး
ထုတ္လုပ္မႈပါ ထပ္ေပါင္းလိုက္ ရင္ ၁၂
ကရက္ကို ထုတ္လုပ္ေနတဲ့ ျပည္တြင္ း
ဘီ လီ ယံ အ ထိ ထု တ ္ လု ပ ္ခဲ့ တ ယ္လို ႔
ပုဂၢလိကပိုင္ကုမၸဏီ Rothman of Pall
၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ရဲ႕ စာရင္းေတြအရ သိရပါ
Mall Myanmar Pte Ltd တို႔ဟာ ေစ်း
တယ္။
ကြ က္ေ ၀စု မွ ာ ေန ရာ က်ယ္က်ယ္ယူ
“ဖြ ံ ႔ ၿ ဖဳိး ၿပီ းႏို င ္ငံေ တြ မ ွာ စ ည္ း မ်ဥ္း စ ည္း
ထားၾကပါ တယ္။
ကမ္းေတြတင္းက်ပ္ေနတဲ့အတြက္ ေဆး
ဒီ ကု မ ၸ ဏီ ေ တြ ဟာ ျ မ န ္ မာႏို င ္ ငံ မ ွာ
ရြ က္ႀကီးကု မ ၸ ဏီေတြ ဟာေစ်းကြ က္သစ္
ရင္းႏွီးျမွဳပ္မႈအမ်ားဆံုးနဲ႔ စီးကရက္ေတြ
ေတြကို ရွာေဖြရင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြကို
ထုတ္လုပ္ေနၾကတာျဖစ္ၿပီး သူတို႔ထုတ္
ပစ္မွတ္ထားလာၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္
လုပ္လိုက္တဲ့စီးကရက္က စားသံုးသူအ
၂၀၃၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ ေဆးလိ ပ္ေၾကာင့္ေသ
တြ က္ တ ရ ာ း ၀ င ္ ထု တ ္ လု ပ္ထား တ ဲ ့
ဆံုးသူ စုစုေပါင္းရဲ႕ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ
ပစၥည္း (Legal Consumer Product)
ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြမွာ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္”
ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ ငံမွာ စီးကရက္
ဟု WH O ရဲ ႕ တာ၀ န္ရွိ သ ူ တ စ္ ဦးက
ထုတ္လုပ္မႈဟာ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြမွာ
ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။
ဆိုရင္ စီးကရက္ အလိပ္ေရေ ပါင္း ရွစ္
ေဆးရြက္ႀကီးအသံုးျပဳမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္
သိ န္းေလာက္သာ ရွိ ခ ဲ ့ ၿ ပီ း ႏို င ္ငံျ ခား
ပိ ု မိ ု တ င္ းက်ပ္တဲ့ စ ည္ းက မ္ းခ်က္ေ တြ
ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ ေရာက္လာတဲ့အခါ
ထုတ္ျပန္ရန္လိုအပ္ေန ေၾကာင္း၊
မွာ ႏွစ္ စဥ္ စီးကရက္အလိပ္ေပါင္း ႏွစ္
ငန္ း ခြ င္ နဲ ႔ အ မ်ားျပည္ သူ သ က္ ဆို င္ ေ သာ
ဘီ လီ ယံ အထိ တိုးထုတ္လာပါတယ္။
အေ ဆာ က္ အ အံ ု အ တြ င္ းေန ရာေတြ မွ ာ
ဒီ မိုကေရစီ စနစ္ကို ကူးေျပာင္းလာၿပီး
ေဆးလိ ပ္ ေသာ က္ ျ ခ င္ း ကိ ု ပိ တ ္ပ င္
ေနာက္ ပို င္ း မွ ာ စီ း ကရက္ကု မ ၸ ဏ ီေ တြ
သင့္ေၾကာင္း၊ ေဆးရြက္ႀကီးထု တ္ကုန္
ပိ ု ၀င္ ေရာက္ လာၿပီ း မူ ဆ ယ္ မွာ ရွိ တဲ့
ေတြရဲ႕ေစ်းကြက္ကို တရားမ၀င္ေၾကာင္း
China National Tobacco Crop ဆို
ေၾက ညာၿပီး စီးကရက္ေစ် းႏႈန္းေတြကို
ရင္ စီးကရက္စက္ရံုတစ္ရံုထဲက စီးက
ျမႇင့္တင္သင့္ဖို႔ကိုလည္း WHO ထုတ္ျပန္
ရက္အလိပ္ေရ ၃ ဘီလီယံအထိ ထုတ္
တဲ့အစီအရင္ခံစာမွာေဖာ္ျပထားပါတယ္။
လုပ္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ က်န္တဲ့
အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသမွာဆိုရင္
လုပ္
13
သန္းေပါင္း ၂၆၀ နီးပါးဟာ ေဆးလိပ္
အဲဒီေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူတစ္ ဦးလွ်င္
ေသာက္သံုးသူေတြျဖစ္ၾကၿပီးတစ္ကမၻာ
က်န္း မာေရးအသံ ုး စရိ တ္ က ဆယ္ ေ ဒၚ
လံုးနဲ ႔ယွဥ္ရင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံ
လာသာသာရွ ိေ နတဲ ့ အ ခ်ိ န္ မွာ က်န္တဲ့
ေတြ ဟာ ၈၀ ရာခို င ္ ႏႈ န ္း ရွ ိေ နတာကိ ု
ေဒၚလာေလးဆယ္ခန္ ႔ ကို မိသားစုက
ေတြ႕ရပါတယ္။ ေဆးလိပ္ ေသာက္သံုး
အိတ္စိုက္ သံုးစြဲေနရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး
လို႔ ေသဆံုးေနရတဲ့အရြယ္ေတြက ပ်မ္း
ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
မွ်အသက္သံုးဆယ္နဲ႔ သံုးဆယ္ေက်ာ္
ဒါေၾကာင္ ့
အရြ ယ္ ေ တြ ျ ဖစ္ ေ နၿပီ း ကု န ္ ထု တ ္စြ မ ္း
ေၾကာင့္
အားကို ပိုမိုလု ပ္ႏိုင္တဲ့အရြယ္ျဖစ္တာမို႔
အက်ဳိးဆက္ေတြက လူတစ္ဦးခ်င္း အ
စိုး ရိ မ္ ေ န ရ တဲ ့ အေျခ အေ န ပါ ။ သ က္
တြက္၊ မိသားစု အတြက္၊ တိုင္းျပည္အ
တမ္းေစ့ မေနရဘဲ အခ်ိန္မတိ ုင္မီ ေသ
တြ က္ပါ စီး ပြ ားေရးအရ ၀န္ ထု ပ ္ ၀ န္ပိုး
ဆံုးရမႈေတြေၾကာင့္ မိသားစု၀င္ေငြေတြ
ျဖစ္ေစႏိုင္တာကို ျငင္းပယ္လို႔ မရပါဘူး။
ေလ်ာ့နည္းလာမွာျဖစ္တဲ့အျပင္ ပညာ
နိဂံုးခ်ဳပ္ဆိုရေသာ္ ႏိုင္ငံေတာ္၀င္ေငြ ပို
ေရး၊ က်န္းမာေရး၊ အာဟာရ ျဖည့္တင္း
တိုးဖို႔ စီးကရက္ကို အခြန္တိုးျမွင့္ေကာက္
မႈ စတာေတြမွာ အသံုးမျပဳႏိုင္ တဲ့
အ
ခံျခင္းက ထိေရာက္ေစမယ့္ကုစားမႈျဖစ္
တြက္ ဆင္းရဲ မႈသက္တမ္း ပိုၾကာေစမွာ
ၿပီး စီးကရက္ေသာက္သံုးမႈ ျမင့္မားလာ
ျဖစ္ပါတယ္။
တာကို ဟန္႔တားဖို႔နည္းလမ္းတစ္ခု ျဖစ္
တစ္ကမၻာလံုးအတိုင္းအတာအရ ေဆး
ပါတယ္။ ဒါျပင္ႏိုင္ငံေတာ္က ေဆးလိပ္
လိပ္နဲ႔ေဆးရြက္ႀကီးေၾကာင့္အိမ္ေထာင္
နဲ ႔ေ ဆး ရြ က္ ႀ ကီ း ထိ န္ း ခ်ဳပ္ မႈ ဥ ပေ ဒ ကို
စုေတြနဲ႔ အစိုးရအတြက္ က်န္းမာေရးအ
လည္း ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ၊ ေမလ ၄ ရက္မွာျပင္
သံုးစရိတ္ ေဒၚလာ ၁ ဒသမ ၄ ထရီလ်ံ
ဆင္ ျပဌာ န္း ထားၿပီ း ျဖစ္တဲ့ အ တြ က ္
ေက်ာ္က ေငြ ယိုေပါက္ႀကီးသဖြ ယ္ျဖစ္
ဥပေဒေဘာင္အတြ င္းက လိုက္နာက်င့္
ေနပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္က်န္းမာေရး အသံုး
သံုးၿပီး ေကာင္းမြန္တိုးတက္တဲ့ လူေနမႈ
စရိတ္က ၄၂၀ ဘီလီယံ၊ လူတစ္ဦးခ်င္း
အဆင့္အတန္းကို တက္လွမ္းၾကပါစို႔။
ေဆးလိ ပ ္ေ သာ က္သံုး မႈ ျဖစ္လာတဲ ့ေရာဂါေ၀ဒနာရဲ ႕
အေနနဲ႔ ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ ၅၆ ေဒၚလာ သံုးစြဲေနရတာျဖစ္ၿပီး ထုတ္လုပ္မႈ စြမ္း အားေတြကိုလည္းေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။
14
'gav;awG odxm;zdkYvdkr,f
15
OnDoctor က်န္းမာေရး ဗဟုသုတ
oH"mwfcsKdUwJhaoG;tm;enf;a&m*g
a'gufwm vGifoefY သံ ဓာ တ္ ခ်ိဳ ႕ တဲ ့ေ သြ း အားန ည္ းေရာ ဂါ
သံ ဓာ တ္ ပါဝ င္ မႈ န ည္ းျခ င္ း ၊ အာဟာရ
သည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြ င္ ျဖစ္ ပြားမႈ
ညီၫြ တ္ မွ်တမႈ မ ရွ ိျ ခ င္း ၊ အ စာလ မ္း
မ်ားေလ့ရွိၿပီး ေရာဂါျဖစ္ပြားပါ က မည္
ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ေရာဂါမ်ားေၾကာင့္
သိ ု ႔ေ န ထိ ု င္ စားေသာ က္ သ င့ ္သ ည္ မ်ား
ျဖ စ္ သ ည္ ။ ေ န ႔ စ ဥ္စားေသာ က္ သ ည့္
ကို တင္ျပလိုက္ ရပါသည္။
အစာအာဟာရထဲတြင္ သံဓာတ္ျပည့္ဝဖို႔
သံ ဓာ တ္ န ည္ း ပါးလိ ု ႔ေ သြ း နီ ဥ အ တြ င္ း
လိုသည္။
ေ ဟ လိ ု ဂ လိ ု ဘ င္ ထု တ္ လု ပ္ မႈေ လ် ာ့
တစ္ေန႔တာ သံဓာတ္လိုအပ္မႈပမာဏမွာ
နည္းျခင္းျဖစ္သည့္ ေသြးအားနည္းျခင္း
လူတစ္ဦးတြင္ ၃ ဒသမ ၅ ဂရမ္ လိုအပ္
ေရာဂါ၏ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္ းသည္ သံဓာတ္
ပါသည္။ ယင္းမွ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၇၀ ရာ
ခ်ိဳ ႕ တဲ ့ျ ခင္ းေၾကာင့ ္ျ ဖစ္ ရ သည္ ။ အမ်ိဳး
ခိုင္ႏႈန္းကို ေဟမိုဂလိုဘင္ ထုတ္လုပ္မႈ
သမီ း မ်ားအျဖစ္ မ်ားသည္ မွာ လစဥ္ ဓ မၼ
မွာ သုံးစြဲၿပီး က်န္သည့္ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ
တာမွ န္ မွ န္ မ လာျခင္ း ၊ အပ်ိဳေဖာ္ဝ င္စ
၃၀ ရာခိ ုင္ႏႈန္း ကို အသည္းနဲ႔ သရက္႐ြ
အ႐ြယ္မွာ စားသုံးသည့္အာဟာရမွာ
က္အျပင္ တျခားကိုယ္တြင္းအဂၤါမ်ားမွာ
16
သိ ုေ လွ ာ င္ ထားသ ည္ ။ ခႏၶ ာ ကို ယ ္အ
ဆယ္ေက်ာ္သက္ဖြံ႕ ၿ ဖိဳးစခ်ိန္ ၊ ကိုယ္ဝန္.
တြက္ ေန႔စဥ္သံဓာတ္ ၁၈ ဂရမ္ သုံးစြ ဲ
ေဆာင္ခ်ိန္၊ ႏို႔တိုက္စဥ္ ကာလမ်ား တြင္
ေနရသည့္အတြက္ အစာအာဟာရ သုံး
အမ်ိဳးသမီးမ်ားအဖို႔ တစ္ရက္လွ်င္ သံ
စြဲျခင္းျဖင့္ သံဓာတ္ကို ျပန္လည္ျဖည့္
ဓာတ္ ၃ ဂရမ္လိုအပ္ပါသည္။
တင္ းေပးသ င့ ္သ ည္ ။ ျ ပ န္လ ည္ ျ ဖ ည့္ တင္း မေ ပးႏို င္ ပါက သံ ဓာ တ္ခ်ိဳ ႕ တဲ့ သည့္ေသြးအားနည္းေရာဂါျဖစ္လာႏိုင္ သည္ ။ အမ်ိဳးသမီး မ်ားတြ င ္ သံ ဓ ာတ္ ခ်ိဳ႕ တဲ့ၿ ပီး ေသြးအားနည္းျခင္း အျဖစ္ မ်ားေၾကာင္းေတြ႕ရွိ ရသည္။ အမ်ိဳးသမီး မ်ား အပ်ိဳေဖာ္ဝင္စအခ်ိန္တြင္ သံဓာတ္ လိ ု အ ပ္မႈ
မ်ားျ ပ ားေ သ ာ ေ ၾ က ာ င ့ ္
အာဟာရထဲ တြ င္သံဓာတ္နည္းပါးလွ်င္ ေသြ း အားန ည္ းျခ င္ းျဖ စ္ ရ န္ ေ သ ခ်ာ သည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား သံဓာတ္ ခ်ိဳ႕တဲ့ ေစသည့္ အေၾကာင္းအရင္း သုံးခ်က္ရွိ ပါသည္။ သံဓာတ္ဆုံးရႈံးျခင္း၊ သံဓာတ္ လိုအပ္မႈမ်ားျခင္းႏွင့္ အာဟာရထဲတြင္ သံဓာတ္ပါဝင္မနည္းျခင္း တို႔ျဖစ္သည္။ သံဓာတ္ဆုံးရႈံးျခင္း ထိခိုက္ဒဏ္ရာေၾကာင့္ ေသြးဆုံးရႈံးျခင္း၊ ေ သြ း ယိ ု စိ မ့ ္မႈ အ ခ် ိ န္ ၾ ကာ ျ မ င့ ္ျ ခ င္ း ၊ ဥပမာ- အစာအိမ္ အနာ၊ အူသိမ္၊ အူမ ႀကီးအနာ၊ ဓမၼတာလာခ်ိန္ရက္ၾကာျမင့္ ျခင္းႏွင့္ ေသြးအလြန္အမင္း ဆုံးရႈံးျခင္ း
အာဟာရထဲမွာ သံဓာတ္ပါဝင္မႈနည္းျခင္း အစားအစာထဲမွာအာဟာရပါဝင္မႈမမွ်တ ျခင္း၊ အလြန္အကြ ၽံအစားေလွ်ာ့ျခင္း တို႔ ေၾကာင့္ သံဓာတ္လုံေလာက္စြာ မရႏိုင္ ပါ။ တစ္ခါတစ္ရံအစာထဲ၌ သံဓာတ္ပါဝင္ မႈ လုံေလာက္ေသာ္လည္း အစာလမ္း ေၾကာင္းတြင္ အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ သံဓာတ္ မစုပ္ယူႏိုင္လွ်င္ ရရွိမႈနည္းပါး ေစသည္။ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ေမာပန္ႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ ႏွလုံးခုန္ရင္တုန္ ျခင္း၊ အသက္ရႈမဝျခင္း၊ အသား အရည္ ျဖဴဖပ္ျဖဴေရာ္ျဖစ္ျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္တတ္ ျခင္း၊ မူးေဝတတ္ ျခင္း၊ လက္သည္း မ်ား ခ်ိဳင့္ဝင္ျခင္း၊ အစားအေသာက္ပ်က္လာ ျခင္း၊ အစာမ်ိဳရခက္ျခင္း၊ ႏႈတ္ခမ္းေထာင့္ စြဲမ်ား ကြဲျခင္း၊ အာ႐ုံစူးစိုက္မႈနည္းျခင္း၊ အလြ န္ အ မင္း ပင္ ပ န္ းျခင္ း ၊ ပခုံးႂကြ က ္ သားမ်ား ေတာင့္တင္းလာျခင္း၊ ဓမၼတာ မမွန္ျခင္း၊ နည္းျခင္းတို႔ျဖစ္ေစသည္။
ျဖစ္သည္။ သံဓာတ္လိုအပ္မႈမ်ားျခင္း၊
17
စားေဆးမ်ား
အျမစ္၊ ဘဲသား၊ ယုန္သား၊ ငွက္၊ သမင္
ဖယ္႐ိုဗစ္၊ ဖ်ဴရာမင္ဘီစီ ၊ ဖဲရပ္ဆာလ
သား တို႔ကို စားသု ံးႏိုင္သည္။အသားကို
ဖိ တ္ စားေဆးအနက္ မွ တ စ္ မ်ိဳးမ်ိဳးအား
သာစားသုံးၿပီး အဆီ ကိုဖ ယ္ရွားသင့္သ
တ စ္ လုံးႏႈ န္ းျ ဖ င္ ့ တ စ ္ေ န ႔ ႏွ စ ္ႀ က ိ မ ္
ည္။ အသားတြင္ပါဝင္ေသာ
ေသာက္ သံုးႏိုင္သည္။
အဆီမွာ ျပည့္ဝဆီ ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင္ ေ
ဓာတ္ဆာ အ စိ မ္ းေရာ င္ ဟ င္ း သီ း ဟ င္ း ႐ြ က္ မ်ား၊ အနီေရာင္ရွိေသာ အသား၊ အသည္း
ရွာင္ရျခင္းျဖစ္သည္။ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ သစ္ သီး၊ လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ မ်ား စားသုံး သင့္ပါသည္။
OnDoctor အပတ္စဥ္ က်န္းမာေရးမဂၢဇင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဝဖန္အႀကံျပဳလိုပါက ဖုန္းနံပါတ္ 09791166524 သို႔ ဆက္သြယ္ႏိုင္ပါသည္
18
OnDoctor အပတ္စဥ္ သတင္း က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းအားလံုးရဲ႕လုပ္ငန္းခြင္လံုျခံဳေရးအတြက္ ကာကြယ္ေပးသည့္ ဥပေဒ တစ္ရပ္ေပၚ ထြန္းလာေစဖို႔ ေဆာင္ရြက္မယ္
က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား၀န္ႀကီးဌာနတြင္ က်င့္သံုးလ်က္ရွိတဲ့ ဥပေဒေပါင္း ၂၃ ခု ရွိၿပီး အသစ္ျပဌာန္းဖို႔ စီစဥ္ေရးဆြဲေနတဲ့ ဥပေဒရွစ္ခုရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ လက္ရွိ အဆိုပါဥပေဒေတြမွာ လက္ေထာက္ က်န္းမာေရးမွဴးေတြအတြက္ လုပ္ငန္းခြင္ လံုၿခံဳေရးကို ကာကြယ္ေပး ဥပေဒမပါ၀င္ေသးဘဲ ဆရာ၀န္နဲ႔ သူနာျပဳေတြ၊ ၀န္ထ မ္းေတြအတြက္ လုပ္ငန္းခြင္လံုျခံဳေရးကာကြယ္သည့္ ဥပေဒ မရွိေသးဘူးလို႔ သိရပါ တယ္။ ဒါ့ျပင္က်န္းမာေရးမွဴးေတြ ေဆးကုသမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ကိစၥရပ္ေတြနဲ႔ပတ္သ က္လို႔ အေျခခံက်န္းမာေရး ၀န္ထမ္းလုပ္ငန္းခြင္တြင္ အေရးေပၚေဆးကုသျခင္းေတြ မျဖစ္မေနေဆာင္ရြက္ရ တဲ့အခါ ျပႆနာတစ္စုံတစ္ရာ ေပၚေပါက္လာပါက
19
ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနကေန ညႇိႏိႈင္းေျဖရွင္း ေပးေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ က်င့္၀တ္နဲ႔ ပတ္သက္တာ၊ ေပါ့ဆမႈေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ျပႆနာေတြ ရွိလာပါက အေရးယူမွာျဖစ္ၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္အထိ က်န္းမာေရးမွဴးေတြနဲ ႔ ျပည္သူေတြအၾကား အခက္အခဲ မႀကံဳေတြ႕ရေသးဘူးလို႔ သိရပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက်န္းမာေရးမွဴးေကာ င္စီဥပေဒၾကမ္း (မူၾကမ္း) ကိုသေဘာထားမွတ္ခ်က္ ျပန္ ၾကားရန္ ျပည္ေထာင္စုေ ရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ံုးကို ေပးပို႔ထားၿပီး အဆုိပါဥပေဒ အတည္ျဖစ္ပါက ျမန္မာႏိုင္ငံ က်န္းမာေ ရးမွဴးေကာင္စီ ထြက္ေပၚလာမွာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ၂၀၀၈ ခုႏွ စ ္က ျပင္ဆ င္ ထု တ ္ ေ၀ထားတဲ့ အေျခခံ က ်န္း မာေရး၀န္ထ မ္းေတြ ရဲ႕တာ၀န္၀တၱရားမ်ားႏွင့္ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္မ်ားစာအုပ္ မွာပါတဲ့ အခ်က္အလက္တ ခ်ဳိ႕ဟာ ေခတ္ကာလနဲ႔ ေလ်ာ္ညီမႈ မရွိေတာ့တဲ့ အတြက္ တာ၀န္၀တၱရားေတြနဲ႔ လုပ္ နည္းလုပ္ဟန္ေတြကို အသစ္ျပင္ဆင္ေရးဆြဲထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
Ondoctor Co., Ltd (က်န္းမာေရး အေမးအေျဖ - အခမဲ့) နဲ႔ နီေပါႏိုင္ငံအေျခစိုက္ Health at Home တို႔ MOU လက္မွတ္ေရးထိုး ျပည္သူ႕က်န္းမာေရးအတြက္ ေငြေၾကးကုန္က်မႈ မရွိဘဲ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ကို လူတိုင္းရယူ ႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ ့ Ondoctor Co.,Ltd (က်န္းမာ ေရး အေမးအေျဖ- အခမဲ့)နဲ႔ နီေပါ ႏိုင္ငံအေျခစိုက္ အိမ္တိုင္ရာေရာက္ က်န္းမာ ေရး၀န္ေဆာင္မႈ ေပးေနတဲ့ Health at Home Co.,Ltd တို႔ဟာ
ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကာ း
အေျခခံက်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ပိုမိုေပးအပ္ႏိုင္ရန္ MOU စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ ေရး ထိုးခဲ့ပါတယ္။ Ondoctor Co.,Ltd ဟာ အြန္လုိင္းနည္းပညာကုိအသုံးျပဳ၍ ဆရာ၀န္နဲ႔ လူနာေတြ ၾကား မက္ေဆ့ မွ တဆင့္ အခမဲ့တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးေပးျခင္း၊ OnDoctor ၀က္ဘ္ဆုိဒ္နဲ႔ Application တို႔တြင္ က်န္းမာေရး ပညာေပးေဆာင္းပါးေတြ၊ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္စြာ ေနထုိင္ႏုိင္ရန္ အခ်က္အလက္ေတြကို ေန႔စဥ္ေဖာ္ျပေပး ၿပီး Professional Health
20
Support System Private Limited (PHSS Pvt. Ltd.) ရဲ႕ Health at Home ဟာ ႏွစ္အလိုက္၊ လအလိုက္ အေထြေထြက်န္းမာ ေရးေဆးစစ္မႈ၊ Call Centre ကေန က်န္းမာေရးအေမးအေျဖ ေျဖဆိုေပးမႈေတြ၊ သက္ဆိုင္ရာဆရာ၀န္ ေတြနဲ႔ ကုသခံ ယူမႈရႏိုင္ေအာင္ ခ်ိန္းဆိုေဆာင္ရြက္ေပးမႈ၊ နည္းပညာကို အသံုးျပဳၿပီး လူနာရဲ႕ က်န္း မာ ေရး မွတ္တမ္းရယူေပးတာစတဲ့ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေပးေနတဲ့ကုမၸဏီ ျဖစ္ပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ႏွစ္ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ျပည္သူလူထုေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးအသိ ပညာေပးျမွင့္တင္ေပးဖို႔၊ ကာကြယ္ ကုသမႈေတြ ပိုမိုထိေရာက္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈဆိုင္ရာ အရည္အေသြး ေတြကို ျမွင့္တင္ရာမွာလည္း နည္းပညာအရင္းအျမစ္ေတြကို အျပန္အလွန္မွ်ေ၀သြားဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တာျဖစ္ပါတယ္။ Ondoctor Co.,Ltd ရဲ႕ CEO ျဖစ္သူ ေဒါက္ တာထက္ဇံလင္းက “ကၽြန္ေတာ့္ကို ထိုင္းႏိုင္ငံက Panyapiwat Institute of Management (PIM) ရဲ႕ Assistant Director ျဖစ္သူ နီေပါႏိုင္ငံသား Mr. Atit Koirala က ခ်ိတ္ေပးခဲ့တာပါ။ PIM က ျမန္မာႏိုင္ငံက Device Business Management Academy နဲ ့ Partner ေပါင္းထားတာ။ Atit ခ်ိတ္ေပးရာကေန Dr Bishal Dhakal နဲဲ ့ သိၿပီး ပူးေပါင္း လုုပ္ျဖစ္ခဲ့တာပါ” လို႔ ဆိုပါတယ္။
21
သူက ဆက္လက္ၿပီး “သူတို ့ Health At Home နဲ ့ပူးေပါင္းျဖစ္ခဲ့တာကလည္ း အဓိကကေတာ့ ယံုၾကည္မႈ (Trust) ရယ္၊ သူတို႔မွာရွိတဲ့ နည္းစနစ္နဲ ့ OnDoctor က နည္ းပညာေပါင္းစည္းလိုက္ရင္ ပိုေကာင္းတဲ့က်န္းမာေရးဝန္ေဆာ င္မႈတစ္ခုကိုရ မယ္လို ့ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ေနထိုင္ မေကာင္းတဲ့သူ ေတြ၊ အိမ္မွာပဲနားေနရတဲ့လူ နာေတြအတြက္ အေကာင္းဆံုးဝန္ေဆာင္မႈတ စ္ခု ဖန္တီးခ်င္တာရယ္ ေၾကာင့္ လည္း ဒီလို လုုပ္ျဖစ္ခဲ့တာပါ” လို႔ ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ Health at Home Pvt. Ltd/ Health at Home Foundation Home ရဲ႕ Founder & CEO ျဖစ္သူ ေဒါက္တာ Bishal Dhakal က “Health at Home မွာ က်န္းမာ ေရးဆို င္ ရာအသိ ပ ညာႏွ င္ ့ျ ပဳစု ေ စာင္ ့ေ ႐ွ ာ က္ ေ ရး၊ ကု သ ေရးအတတ္ပ ညာ႐ွ ိ ၿ ပီး OnDoctor ကေတာ့ အဆိ ု ပ ါပညာရပ္ ေ တြ က ိ ု လူ န ာနဲ ႔ လူ န ာရဲ ႕ မ ိ သ ားစု ထ ံ အေရာက္ ေ ပးပိ ု ႔ႏ ို င္ တဲ့ န ည္ း ပညာ႐ွ ိ ပါတယ္ ။ OnDoctor နဲ ႔ ပူးေပါင္းျခင္းျဖင့္ ကြၽ န္ေတာ္တို႔ ဟာ က်န္းမာေရးျပဳစုေစာ င့္ေ႐ွာက္မႈျဖန္ ႔ျ ဖဴးေရးမွာ ၾကံဳေနေသာ အခက္အခဲကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါ တယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။ သူက ဆက္လက္ၿပီး “ နီေပါ ႏိုင္ငံမွာေတာ ့ TeleHealth နည္းပညာကို Health at Home လုပ္ငန္းက အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့နည္းလမ္းႏွစ္မ်ိဳး႐ွိပါတယ္။ ပထမတခ် က္မွာ အိမ္ေနလူနာေတြဟာ ေဆးဝါးတိုက္ေကြၽး မႈ၊ ျပဳစုေစာင့္ေ႐ွာက္မႈေတြကို နိစၥဓူဝလို အပ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဆိုပါအေရးနဲ႔ပတ္သက္ လို႔ သူနာျပဳနဲ႔ လူနာေစာင့္ေတြကို ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ညႊန္ၾကားေပးမယ့္ဆရာဝန္ အျမဲမ႐ွိႏိုင္ေခ်။ ဒီလိုအေရးပါလွတဲ့ အိမ္တိုင္ရာေရာက္ အသိပညာေပးေရးက႑မွာ TeleHealth က ျဖည့္ဆည္းေပး ႏိုင္ပါတယ္။ လူနာရဲ႕ မိသားစုသိသင့္သိထိုက္သမွ် က်န္းမာေရးျပဳ စုေစာင့္ေ႐ွာက္ ေရးနည္းလမ္းအဖံုဖံုကို ပို႔ခ်ေပးရန္အတြက္ေပါင္းကူးတံတားအျဖစ္ အသက္ဝင္ႏိုင္ ပါတယ္။ ဒုတိယတခ် က္က နီေပါႏိုင္ငံရဲ႕ ေဝးလံေခါင္ဖ်ားအရပ္ေဒသ႐ွိ ရြာသိမ္ရြာ ငယ္ေတြအထိေပါက္ေရာက္ေရးအတြက္ TeleHealth က လြန္စြာအေရးပါပါတယ္။ ေဝးလံတဲ့အရပ္၊ အရည္အခ်င္းျပည့္မမီတဲ့ ဆရာဝန္မ႐ွိတဲ့ အရပ္ေန ဆင္းရဲခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ လူနာေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးဖူလံုမႈကို TeleHealth က မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳႏိုင္ ပါ တယ္။ က်န္းမာေရးပညာဆိုင္ရာအေခၚအေဝၚေတြကို ေတာသူ ေတာင္သားေတြ နား လည္ေအာင္ အရပ္အေခၚအေဝၚေတြ သံုးဖို႔ လိုအပ္ပါ မယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။
22
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ TeleHeath နည္းပညာဟာ က်န္းမာေရးက႑အေပၚ ေဒါက္တာ Bishal Dhakal က “အျခား အာ႐ွႏိုင္ငံေတြကဲ့သို႔ပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကလည္း ေနရာ ဌာနတိုင္းတြင္ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ ရန္ အခြင့္ အလမ္းမ်ားစြာ ႐ွိပါတယ္။ က်န္းမားေရး ဝန္ေဆာင္မႈက႑တြင္ အလားအလားမ်ားစြာ႐ွိၿပီး ေစ်းကြက္ အတိုင္းအဆလည္း ႀကီးထြားလာေနပါတယ္။ TeleHealth က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈက႑ကလည္း မ လြဲမေသြ ႀကီးထြားလာမွာပါ။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ နီေပါႏိုင္ငံတို႔မွာ က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈေတြ ႐ႈပ္ေထြး ေစ်းေၾကးႀကီးတဲ့အေၾကာင္းတရားေၾကာင့္ ႀကီးထြားရန္ အလားလားေကာင္းတယ္ လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ျပဳစု ေစာင့္ေ႐ွာက္ေရးက႑မွာ ၾကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ ဟာကြက္ကို TeleHealth နည္းပညာက ျဖည့္ဆည္းမႈ ျပဳႏိုင္မွာ ျဖစ္သလို အနာဂတ္မွာလည္း လစ္ဟာမႈ ပို၍နည္းပါးေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္မယ္လို႔ယူဆပါတယ္” လို႔သံုး သပ္ေပးထားပါတယ္။
23
jrefrmEdkifiHw0Srf;&Sdjynfolrsm;ESifh jynfya&muf jrefrmjynfolrsm;tm; usef;rma&;qdkif&m todynm? A[kokwrsm;udk tcsdefESifhwajy;nD a0iSEdkif&ef &nf&G,fum
OnDoctor
အပတ္စဥ္
က်န္းမာေရး မဂၢဇင္း
udk tcrJh xkwfa0vsuf&Sdygonf/
tywfpOf tcrJh &,lvdkygu ဤေနရာ ကိုႏွိပ္၍ စာရင္းေပးသြင္းပါ။ ( hello@ondr.co သို႔လည္း အီးေမးလ္ေပးပို႔၍ ရယူႏိုင္ပါသည္။)
24
OnDoctor က်န္းမာေရး ဗဟုသုတ
HIV tdyfcsftdkifAGDeJY olwdkYar;orSs acwfopfZD0u Q. HIV အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီဆိုတာ AIDS ေ
ေရာဂါပါ။ ဒါေၾကာင့္ HIV ပိုး ကူးစက္ခံ
အအိုင္ဒီအက္စ္လား။
ေနရသူသည္ အပ်ိဳစင္နဲ႔ လိင္ဆက္ဆံရင္
HIV ဆိုတာ ခုခံအားက်ေဆးေစတဲ့ ပိုး
လည္း မ ေပ်ာက္ပါ။ သူမ်ားကိ ု ေရာဂါပိုး
ပါ။ AIDS ဆိုတာ ခုခံအားက်ေစတဲ့
ျဖန႔္မိ႐ုံသာ အကုသိုလ္ပိုပါ့မယ္။ HIV ပိုး
ေရာဂါပါ။ HIV ကူးစက္ခံရရျခင္ း AIDS
ကူးစက္ခံ ေနရတဲ့ အပ်ိဳစင္နဲ႔ အကာ
တန္းမျဖစ္ပါ။ HIV ကူးစက္ခံရၿပီး တ
အကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံရ င္လည္း မိမိ
ျဖည္းျဖည္း ခုခံအားက်ဆင္ းလာရာက
ကိုယ္ပါကူးစက္ခံရႏိုင္တယ္။
ေန ၁၀ႏွစ္ကာလ ဝန္းက်င္မွ AIDS ဆို တဲ့ ေရာဂါျဖစ္တာပါ။
Q.HIV ေရာဂါပိုးရွိသူကို အျပင္ပန္းနဲ ႔ သိႏိုင္သလား။
Q.အပ်ိဳ စင္နဲ ႔ လိ င ္ ဆ က္ဆံ ရ င္ HIV
ဒီလူကေတာ့ျဖင့္ HIV ႐ုပ္ ၊AIDS ႐ုပ္ဆို
ေရာဂါပိုး ေပ်ာက္လား။ ကူးစက္မခံရ
ၿပီး တရားေသ မေျပာႏိုင္ပါ။ ပိန္ေန၊
ဘူးလား။
ဖ်ားေနတာတစ္ခုတည္းနဲ႔လည္း မေျပာ
HIV ပိုးသည္ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္
ႏိုင္ပါ။ အသက္အ႐ြယ္၊ က်ားမ၊ အလုပ္
ဆက္ဆံရာက တဆင့္ကူးစက္တတ္တဲ့
အကိုင္၊ ပညာအဆင့္အတန္း၊ လူေနမႈ
25
အဆင့ ္အ တန္ း ၊ လူ မ ်ိဳးဘာသာမေ ရြ း ျဖစ္ႏိုင္တယ္ ။ ႏို႔တိုက္ကေလးကစၿပီး ေက်ာင္းေနအ႐ြယ္၊ သန္သန္မာမာ လူ လတ္ ပို င္ းေတြ ၊ ဆံ ပ င္ျ ဖဴခါးကိ ု င ္ း တဲ ့ အ႐ြ ယ္ ထိ ေ တြ ႕ ရ တ တ္ တယ္ ။ ဒါ ေၾကာင့္ မ်က္စိနဲ႔ျမင္႐ုံၾကည့္႐ုံျဖင့္ အ တပ္ မေျပာႏို င္ ပါ။ ကိ ု ယ ္ခံ အ ား မက် ေသးသေ႐ြ႕ လူေကာင္းအတိုင္းပဲ သြား လာလႈပ္ရွားေနႏိုင္ပါတယ္။ Q.HIV ကူးစက္ခံရသူနဲ႔ အတူေနထိ ုင္ စားေသာက္႐ုံနဲ႔ ကူးစက္ခံရႏိုင္သလား။ HIV ေရာဂါပိုးသည္ပိုးရွိတဲ့သူနဲ႔အကာ အကြယ္မဲ့ လိ င္ဆက္ဆံရာကတဆင့္၊
ဇြန္းတစ္ေခ်ာင္းအတူစားမိရင္၊ ႏႈတ္ခမ္း
ပိုးရွိတဲ့သူရဲ႕ ေသြးကတဆင့္၊ မသန႔္တဲ့
ခ်င္း စုပ္နမ္းမိ ရ င္ေတာ့ ကူးစက္ခံရႏိုင္
အပ္ ကို ပိ ုး ရွိ တ ဲ့ သ ူ န ဲ ႔ မွ ်သုံး မိ တာက
တယ္ ။
တဆင့္၊ ပိုးရွိတဲ့ မိခင္ကေန သေႏၶသား ကိုတဆင့္ စတဲ့ နည္းလမ္း ေလးသြယ္ နဲ႔ကူးစက္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ တစ္အိမ္ထဲ အတူေန႐ုံ၊ ထမင္းတစ္ဝိုင္းတည္း အတူ စား႐ု ံ ၊ ဇြ န ္း တစ္ေ ခ်ာင္း တည္း အတူ သုံး႐ုံ၊ အိမ္သာအတူတ က္႐ုံနဲ ႔ မကူး စက္ပါ။ ပိုးရွိတဲ့သူကို ဖက္ျခင္း၊ နမ္းရႈံ႕ျခ င္း ျဖင့္လည္း မကူးပါ။ ပိုးရွိတဲ့သူေခ်ာင္း ဆိုးလို႔လည္းမကူးစက္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ပိုး ရွိတဲ့သူမွာ ပါးစပ္မွာ အနာျဖစ္ၿပီး ေသြး ထြက္ေနရင္ေတာ့ ထိုေသြးကတဆင့္
Q.ျခင္ကိုက္ခံရ႐ုံနဲ႔ HIV ပိုးကူးစက္ခံရ ႏိုင္သလား။ HIV ပိုးရွိသူကို ကိုက္ တဲ့ျခင္ အကိုက္ခံရ ရင္ မိမိကိုပါ ပိုးကူးသြားၿပီလားဆိုတာ ဒြိ ဟျဖစ္မိၾကမွာပါ။ HIVပိုးသည္ ေသြးထဲ မွာ ရွင္သန္ႏိုင္တဲ့အတြက္ လူ႔ခႏ ၶာကိုယ္ အျပင္ ဘ က္ ေ ရာက္ ရ င္ ေတာ္ ႐ ုံ မ ရွ င ္ႏို င ္ ပါ။ ဒါ့အျပင္ျခင္သည္ လူ႔ကိုကိုက္တဲ့အခါ သူ႔ရဲ႕တံေတြးကိုသာ လူ႔ကိုယ္ထဲထိုးသြင္း တာပါ။ အရင္ ကိုက္တဲ့သူရဲ႔ ေသြးကို
26
ေနာက္ကိုက္တဲ့လူထဲ မေရာက္ေစပါ။ ထို
Q.HIV ပိုးကို အရွင္းေပ်ာက္ေအာ င္ ကု
အခ်က္ေ တြ ေ ၾ ကာ င့္ ျခ င္ကို က ္ခံ ရ ႐ု ံ န ဲ ႔
ႏိုင္တဲ့ ေဆးဝါးမ်ား ေပၚေနၿပီလား။
HIV ပိုး မကူးစက္ႏိုင္ပါ။
HIVပိုးကို လုံးဝေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကု ႏိုင္တဲ့ေဆးေတြ၊ ထိုးေဆးေတြကမာၻေပၚ
Q.HIV ပိုးသည္ ပါးစပ္မွ လိင္ဆက္ဆံ႐ုံနဲ႔
မွာ လုံးဝမေပၚေသးပါ။ ဒါေပမယ့္ ခုခံအား
ကူးစက္ႏိုင္ပါသလား။
ျမန္ျမန္မက်ဘဲ AIDS ေရာဂါအျဖစ္ေႏွး
HIV ပိုးသည္ ပါးစပ္မွ လိင္ဆက္ဆံသူ
ၿပီး အသက္ထက္ဆုံး မိမိ ခ်စ္ခင္ရသူ
မ်ားတြင္ တျခား လိင္ဆက္ဆံနည္းေတြ
ေတြ နဲ ႔ အ တူေ နႏို င ္ မ ယ့ ္ ေ အာ အာတီ
ျဖစ္တဲ့ မိန္းမကိုယ္က တဆင့္လိင္ ဆက္
ART ဆိုတဲ့ ပိုးထိန္းေဆးေတြ၊ ပိုးေတြပြား
ဆံျခင္း၊ စအိုကတဆင့္ လိင္ဆက္ဆံျခင္း
တာကို တန္႔ ေပးတဲ့ ေဆးဝါးေကာင္းေတြ
တို႔ထက္စာရင္ ကူးစက္ခံရႏိုင္ ေျခနည္းပါ
ရွိေနပါၿပီ။ ထိုေဆးဝါးေတြကို မွီဝဲျခင္းျဖင့္
တယ္။
အသက္ရွည္ရွည္ ေနႏိုင္ၾကပါၿပီ။
27
OnDoctor Company Limited udk jrefrmEdkifiH te,fe,f t&yf&yfrS jynfolrsm;eJY EdkifiHjcm;a&muf jrefrmjynfolrsm; twGuf tcrJh tGefvdkif; usef;rma&;apmifha&SmufrI ay;Edkif&ef &nf&G,fNyD; 2016 ckESpf? ZlvdkifvrSm pwifwnfaxmifcJhygw,f vuf&SdtcsdefrSm usef;rma&;qdkif&m tar;tajzrsm;udk OnDoctor &JU rdkbdkif;tyvDau;&Sif; eJY OnDoctor &JU facebook pmrsufESm usef;rma&;tar;tajz &JU messenger wkYdrSwqifh tcrJh ajzMum;ay;vsuf&Sdygw,f 'ghtjyif OnDoctor &JU 0ufbfqdkuf jzpfwJh https://ondr.co rSmvnf; usef;rma&;qdkif&m aqmif;yg;awGudk aeYpOf vTifhwifay;vsuf&Sdygw,f vkyfief;&Sifrsm;taejzifh rdrdwdkY&JU ukeftrSwfwHqdyfrsm;twGuf aps;uGufxdk;azmuf&if; tcrJh usef;rma&;tar;tajzudk yHhydk;vdkygu +95 9 4200 7005 odkYvnf;aumif; hello@ondr.co odkYvnf;aumif; qufoG,fEdkifygw,f 28
oifESifh oifhrdom;pkusef;rma&;twGuf odvdkorSsawGudk
udk,fydkifrdom;pk q&m0efwpfa,mufvdk tcrJh ar;jref;Edkifr,fh
OnDoctor
rdkbdkif; tufyvDau;&Sif;
udk tvG,fwulyJ a'gif;vkwf &,lvdkufyg/
wdkuf&dkuf&,l&ef Play store မွရယူရန္