အမှတ်စ'် (၂)
မာတိကာ ေဆာင်းပါး ၃
ကျန်းမာေရးအတွက် ေငွေ6ကးဟာ အတားအဆီ း
၆
ေသွးတိးု တိင ု ်း ေခါင်းမကိုက်ပါ၊ ေခါင်းကိုက်တိင ု ်း
တစ် ခုလား
ေသွးမတိးု ပါ
သတင်း ၇
ကင်ဆာေရာဂါ မှတ်ပံုတင် Application Phone များ
၈
Stanford University ရဲ A Diploma in Emergency
ေပးအပ် ပဲွ
Medicine ဘCဲေပးအပ်
အထူးေဆာင်းပါး ၉
ေဆးFံု ေဆးခန်းများGှ ိ ကျန်းမာေရးဝန်ထမ် းများ 6ကံuေတCရJိင ု ်သည့် ေဘးဥပါဒ်အJOရာယ်များ
စာမျက်Jှာ (၂)
ေဆာင်းပါး
ကျန်းမာေရးအတွက် ေငွေ6ကးဟာ အတားအဆီ းတစ် ခုလား
“ကျန်းမာြခင်းသည် လာဘ် တစ် ပါး” ဆိုတဲအ ့ တိ ုင်း
ကျန်းမာစွာေနထိုင်Jုင ိ ်ဖိuဟာ ကYJ်ုပ်တိu လူသားေတွအတွက်
အင်မတန်မှ အေရးZကီးတဲ ့ ကိစ[တစ် ခုြဖစ် ပါတယ်။ ကျန်းမာေရး ေကာင်းမွနမ ် ှသာ နိစ[ဓူဝ လုပ်ငန်းေဆာင်တာေတွကို ပံု
မှနေ ် ဆာင်ရွက်Jင ုိ ်မှာလည်း ြဖစ် ပါတယ်။ ဒါေပမယ့် တခါတရံ မှာေတာ့ မလွဲသာမေGှ ာင်သာပဲ ေနထိုင်မေကာင်း ြဖစ် 6က
ရပါတယ် ။ ဒီ လိ ု ေနထို င်မ ေကာင် းြဖစ် တဲ့ အ ခါ သင့်ေတာ် တဲ့ ကျန်း မာေရး ေစာင့်ေGှ ာ က်မu ေ တွ ကိ ု လူ သ ားတိ ု င ် း အလွယ်တကူ ရGှ ိ 6ကပါသလား။ ကမ_ာက ့ ျန်းမာေရးအဖCဲ (WHO) ရဲ A စာရင်းများအရ အနည်းဆံုး ကမ_ာလ ့ ဦ ူ းေရ သန်း ၄၀၀ ခနဟ ် ့ ာ မGှ ိ မြဖစ် လိအ ု ပ် တဲ့ ကျ န်း မာေရး ေစာင့်ေGှ ာ က် မu ေ တွ က ို မ ရ Gှ ိ 6ကပါဘူး ။ ဒါ ့အ ြပင် ကျန း် မာေရး ေစာင့်ေGှ ာ က်မu စ ရိ တ်ေတွ က ို
ကိုယ်တိင ု ်ကိုယ်ကျ ကျခံ သံုးစွဲရတဲအ ့ တွက် Jှစ်စ'်လသ ူ န်းေပါင်း ၁၀၀ ခနဟ ် ့ ာ ဆင်းရဲ တင ွ ်းထဲ ကျေရာက်ေန6ကရdပီ း လူ သန်းေပါင်း ၁၅၀ ခနဟ ် ့ ာလည်း ေငွေ6ကးအခက်အခဲ န ဲ ့ ရင်ဆိုင်ေန6က ရပါတယ်။ ဒီအခက်အခဲ ေတွကို ေြဖGှ င်းJိင ု ်ဖိu
အတွက် ကမ_ာက ့ ုလသမဂfအဖCဲဝင် Jိင ု ်ငံေတွဟာ ၂၀၃၀ ြပည့်Jှစ်မှာ Universal Health Coverage (UHC) စနစ် ကို ကမ_ာ တဝှမ်းလံးု မှာ ေဖာ် ေဆာင်Jင ုိ ်ေအာင် Zကိuးပမ် းဖိu သေဘာတူညီခဲ့6ကပါတယ်။
Universal Health Coverage ဆိုတာ ဘာလဲ လူတိင ု ်းလက်လှမ်းမီ ေသာ ကျန်းမာေရးေစာင့်ေGှ ာက်မuစနစ် (Universal Health Coverage) ဆိုတာဟာ ဆင်းရဲ ချမ် းသာ
မေရွ း မGှ ိ မြဖစ် လိအ ု ပ် တဲ့ ကျန်းမာေရးေစာင့်ေGှ ာက်မuေတွကို ေငွေ6ကးအခက်အခဲ မGှ ိ ေစပဲ လူတိင ု ်းအတွက် ေပးJိင ု ်ဖိu
ရည်ရွ ယ်တဲ့ စ နစ် ြဖစ် ပါတယ် ။ ၂၀၁၅ ခု J ှ စ် မှာ ကမ_ာ့ က ု လ သမဂf ရဲ A ေရGှ ည်တ ည်တံ့ ဖံC dဖိ uးေရးပန် းတိ ု င ် များ (Sustainable Development Goals) ကို လိက ု ်နာကျင့်သံုးတဲ ့ Jိင ု ်ငံတိင ု ်းအတွက် UHC ဟာ မြဖစ် မေနေဖာ် ေဆာင်ရမယ့် လျာထားချက်တစ် ခုလည်းြဖစ် ပါတယ်။
ြမန်မာJိင ု ်ငံမှာ UHC ကို ေဖာ် ေဆာင်ေနdပီ လား ကုလသမဂfအဖCဲဝင် Jိင ု ်ငံတစ် Jင ုိ ်ငံြဖစ် တဲ့ ြမန်မာJိင ု ်ငံဟာလည် း ၂၀၃၀ ြပည့်Jှစ်မှာ UHC ကို ရGှ ိ ေဖာ် ေဆာင်ဖိu အတွက်
Zကိuးပမ် းလျက်Gှိပါတယ်။ ဒါေပမယ့်လည်း ြမန်မာJိင ု ်ငံရဲA ကျန်းမာေရးေစာင့်ေGှ ာက်မu ကgဟာ အိ မ်နးီ ချင်းJိင ု ်ငံေတွန ဲ ့ ယှ'်ရင် ဆယ်စုJှစ်ေပါင်းများစွာ ေနာက်ကျကျန်ေနပါေသးတယ်။ အာဆီ ယံJင ုိ ်ငံေတွထဲမှာ ြမန်မာJိင ု ်ငံဟာ ေမွးဖွားစ'် စာမျက်Jှာ (၃)
ေသဆံုးမuJန u း် အြမင့်မားဆံုးြဖစ် dပီ း ၂၀၁၄ ခု Jှစ် စာရင်းများအရ ေမွးဖွားမu ၁သိနး် မှာ ၂၈၂ဦးJuနး် အထိ ေသဆံုးခဲ့ ပါ တယ်။ Jိင ု ်ငံေတာ် အစိုးရရဲ A ကျန်းမာေရး အသံုးစရိ တ်ဟာ ကမ_ာဘ ့ ဏ် အချက်အလက်များအရ ၂၀၁၄ ခု Jှစ်မှာ GDP ရဲ A ၂.၂၇၆ ရာခို င်Jန u း် ပဲ Gှ ိ dပီ း ကျန်းမာေရးေစာင့်ေGှ ာက်မuေတွအတွက် Jိင ု ်ငံသားများရဲ A ကိုယ်တိင ု ်ကိုယ်ကျ ကျခံ သံုးစွဲ
ရမu (Out-of-Pocket Expenditure) ဟာလည်း ၅၀. ၆၈၉ ရာခို င်Jန u း် အထိGှိခဲ့ပါတယ်။ UHC ကို ရGှ ိ ေဖ ာ် ေဆာင်ဖိu အတွက် ဒီအေြခအေနေတွကို ေကျာ် လာi းJိင ု ်ဖိuလိအ ု ပ် ပါတယ်။
Telehealth စနစ် ဟာ UHC အတွက် အေထာက်အကူလာြဖစ် Jင ုိ ်သလား UHC ကိ ု ရGှ ိ ေဖာ် ေဆာင်ရာမှာ ြမန်မာJိုင် ငံအ တွက်
စိ န်ေခjမu များစွာ Gှ ိ ေန ပါ တ ယ် ။ ဒီ စိ န ေ ် ခjမu ေ တွ ထ ဲ မှာ လမ် းပန်းဆက်သွယ်ေရးခက်ခဲမu၊ ကျန်းမာေရးလုပ်သား အင်အား Gှ ားပါးမu၊ ေငွေ6ကးဆိုင်ရာချ ိuတဲမ ့ u ေတွလည်း ပါဝင်dပီ း ဒါေတွကို ေြဖGှ င်းJိင ု ်ဖိu Telehealth စနစ် ဟာ နည်းလမ် းေကာင်းတစ် ခုြဖစ် ပါတယ်။ Telehealth ဆို တာကေတာ့ အေဝးတစ် ေနရာမှာGှ ိ တဲ့ လူနာကို ဆက်
သွ ယ် ေရးနည် း ပညာေတွ အသံ ုး ြပudပီ း ကျန်း မာေရး ေစာင့်ေGှ ာက် မu ေပးတဲ ့စနစ် ြဖစ် ပါတယ်။ Telehealth
စနစ် ပံုစံ များစွာGှ ိ တဲအ ့ ထဲမှာမှ မိုဘိုင်းဖု န်းကို သံုးdပီ း ကျန်းမာေရးေစာင့်ေGှ ာက်မu ေပးတဲ ့ mHealth (Mobile Health) စနစ် ဟာ ြမန်မာJိင ု ်ငံရဲA အေြခအေနနဲ ့ အကိုက် ညီဆံုးပါပဲ ။
ြမန်မာJိင ု ်ငံမှာ Telehealth စနစ် ကို ေဖာ် ေဆာင်Jင ုိ ်dပီ လား ဲ့ တိးု တက်ေြပာင်းလဲလာတဲ ့ နည်းပညာေတွနအတူ ြမန်မာJိင ု ်ငံမှာ Telehealth စနစ် ကို အစြပuလုပ်ေဆာင်ေနdပီ ြဖစ် ပါ တယ်။ လက်Gှိအချ ိန်မှာ OnDoctor ကုမlဏီဟာ mHealth စနစ် ကို အသံုးြပudပီ း ကျန်းမာေရး ေစာင့်ေGှ ာက်မuများကို ြမန်မာJိင ု ်ငံသားတိင ု ်းအတွက် အခမဲ့ေပးအပ် လျက်Gှိပါတယ်။
OnDoctor က UHC အတွက် ဘယ်လိေ ု ထာက်ပံ့ေပးJိင ု ်မှာလဲ OnDoctor ဟာ ကျန်းမာေရးဆိုင်ရာ ေဆွးေJွးေမးြမန်းမuများကို ကYမ် းကျင်တဲ့ ဆရာဝန်များက Facebook Message ကေနတဆင့် ေြဖ6ကားေပးေနတဲ ့ ကုမlဏီြဖစ် ပါတယ်။ ဒီလိေ ု ြဖ6က ားေပးမuအားလံးု ဟာ အခမဲ့ေြဖ6ကားေပးတာ ြဖစ်
တဲ ့အတွက် ေမးြမန်းသူ လူနာများရဲ A ေငွေ6ကးကုန က ် ျမu ကို သက် သာေစပါတယ် ။ ဒါဟာ ကျန်းမာေရးအတွက် ကိုယ်တိင ု ်ကိုယ်ကျ ကျခံ သံုးစွဲရမu (Out-of-Pocket Expenditure) ကိုေလျာ့နည်းေစJိင ု ်မှာပါ။
စာမျက်Jှာ (၅) သိu
စာမျက်Jှာ (၄)
စာမျက်Jှာ (၄) မှ
ဒါ ့အြပင် အင်တာနက်ကို အသံုးြပudပီ း အေဝးကေန ေဆွးေJွးေမးြမန်းJိင ု ်တဲအ ့ တွက် သွားလာရ
ခက်ခဲတဲ့ ေနရာေဒသေတွအတွက် လွနစ ် ွာအကျ ိuးGှ ိ ေစမှာြဖစ် သလို သွားေရးလာေရးခက်ခဲတဲ့ မ သန်စွမ်းေတွအတွက်လည်း အေထာက်အကူြဖစ် ေစJိင ု ်မှာ ြဖစ် ပါတယ်။ ဆရာဝန်ေတွအေနနဲလည် ့ း မိ မိတိuေနရပ် ကေန အလွယ်တကူ ေြဖ6ကားေပးJိင ု ်တဲအ ့ တွက် ြမန်မာJိင ု ်ငံရဲA ဆရာဝန်အင်အားမလံေ ု လာက်မuကို အတိင ု ်းအတာ တစ် ရပ်
အထိ ေြပလည်ေစJိင ု ်ပါတယ်။ ဒီအချ က်ေတွေ6ကာင့်လည်း OnDoctor ကုမlဏီဟာ ြမန်မာJိင ု ်ငံရဲA UHC ေဖာ် ေဆာင် ေရးမှာ တဖက်တလမ် းက အေထာက်အပံ့ေပးJိင ု ်မှာြဖစ် ပါတယ်။
UHC ကို ပိုမိုကျယ်ြပန စ့် ွာ ေဖာ် ေဆာင် Jိင ု ်ြခင်းဟာ Jိင ု ်ငံသားတိင ု ်းရဲ A ကျန်းမာေရးကို တိးု ြမmင်J ့ င ုိ ်ြခင်းပဲ ြဖစ် ပါတယ်။
ကျန်းမာတဲJ ့ င ုိ ်ငံသားေတွ Gှ ိ မှသာ Jိင ု ်ငံရဲA ကုနထ ် ွက်စွမ်းအားဟာလည်း တိးု တက်လာJိင ု ်မှာပါ။ ဒီအတွက်ေ6ကာင့် ကျန်းမာတဲ ့ လုပ်သားအင်အားစု ြဖစ် လာေစဖိu အတွက် စီ းပွားေရးလု ပ်ငန်းေတွ အေနနဲလည် ့ း UHC ကို ေဖာ် ေဆာင်ရာ မှာ ဝိုင်းဝန်းပါဝင်သင့်6ကပါတယ်။ မိ မိတိuရဲ A လုပ်သားေတွကို ကျန်းမာေရးေစာင့်ေGှ ာက်မu ြမmင်တ ့ င်ေပးတဲအ ့ တွက် လုပ်ငန်းေတွရဲA ထုတ်လပ ု ် မuဟာလည်း တိးု တက်လာJိင ု ်ပါတယ်။
ဒါေ6ကာင့် ကျန်းမာေရးအတွက် ေငွေ6ကးဟာ အတားအဆီ း မြဖ စ် ေစဖိu လူတိ ုင်း အတွက် အခမဲ့ ကျန်းမာေရး ေစာင့်ေGှ ာက် မuရGှ ိ ေစdပီ း စီ းပွားေရးလုပ်ငန်းတိ ုင်းအတွ က်လည်း အကျ ိuးGှ ိ ေစမယ့် OnDoctor ရဲ A “Good for Business, Good for Health” အစီ အစ'်မှာ ပူးေပါင်းပါ ဝင် ေဆာင်ရွက်ကာ ြမန်မာJိင ု ်ငံရဲA UHC ေဖာ် ေဆာင်မuကို ဝိုင်းဝန်းကူညီ6ကဖိu တိက ု ်တန ွ း် အပ် ပါတယ်။
သင်သိပါသလား
စာမျက်Jှာ (၅)
ေဆာင်းပါး
ေသွးတိးု တိင ု ်း ေခါင်းမကိုက်ပါ၊ ေခါင်းကိုက်တိင ု ်း ေသွးမတိးု ပါ ေရးသားသူ - DR. CST လူ အ မျ ား စု ဟာ ေ ခါ င ်း
Malignant Hypertension လိu ေခj တဲအ ့ ချ ိန်ပါ။ထိုအချ ိန်
ကိ ု က်လာdပီ ဆို ရင် ငါေတာ့ ေသွးတိ းု ေနdပီ လu ိ ကို ယ့်
မှ ာ ေသွး ေပါင်ချ ိန်6ကည့်ရ င် အ ေပjေသွး ၂၀၀ ေကျာ် ၊
ဘာသာ ယူ ဆ တတ် 6ကပါ တ ယ် ။ တ ချ ိuသူ ေ တွ ဆို
ေအာက် ေသွး၁၃၀ ေကျာ် အထိ Gှိ တ တ် ပါတယ် ။ ေခါင်း
ေခါင်း ကို က် ေနFံု နဲတင် ့ ေသွး ေပါင် ချ ိန်ေတာင် မ တိ ု င ် း
ကိုက်တာအြပင်အြမင်အာFံု မေကာင်းတာမျ ိuးနဲလဲ ့ တွဲJင ုိ ်
dပီ းလိu မသက် သာမှ ေဆးFံု ေဆးခန်းကိုလာ 6ကတာပါ။
မျ ိuးမဟုတ်ပဲ ပံုမှနေ ် သွးတိးု တတ်သူေတွမှာေတာ့ ေခါင်းမ
ေတာ့ပဲ ေသွးကျေဆ းေသာက်dပီ းသား ြဖစ် ေနပါတယ်။ ေခါင်းကိုက်တာဟာ ေသွးတိးု ေရာဂါမှာ ပံုမှနြ် ပေနကျ
ပါတယ်။ အေGှ Aမှ ာေြပာခဲ့ တဲ့ Malignant Hypertension ကိ ုက်ပါ။ဒါ ့ေ6ကာင့် ေသွးတိးု တာကလည်းပံု မှ န်ပဲြဖစ် ေန
ေရာဂါလကnဏာ မဟုတ်ပါ။ ေသွးတိးု ေရာဂါ ေဝဒနာGှ င်
dပီ း ေခါင်းကိုက်တာပါတွဲေနdပီ ဆိုရင်ေတာ့ ေခါင်းကိုက်ရ
အများစုမှာ ဘာလကnဏာမှ မြပပဲ Gှိေနတတ်ပါတယ်။
တဲ ့ တ ြခ ား အ ေ6 ကာ င် း ရ င် း ကိ ု Gှ ာ ေဖ ွ ဖိu လိ ု ပါ တ ယ် ။
ထိ ု သူေတွမှာ ေသွးတိ းု ရတဲ ့အ ေြခခံ အေ6ကာင်းရင်းရဲ A
ေသွးေပါင်ချ ိန်ေတွ အရမ် းများလိu ေခါင်းကိုက် လာတတ်
ေရ ာ ဂါ လ ကn ဏာ ေတွ နဲ ့ ေ သွး တ ိ းု ေ 6ကာ င ့ ်ြဖ စ ် တဲ ့ ေနာက်ဆက်တဲ ွ ေရာဂါလကnဏာမျ ိuးေတွသာGှ ိ တတ်6က
တဲ ့ ေသွးတိးု ဆိုရင်လည်း ေနာက် ဆက်တဲေ ွ ရာဂါေတွ မ ြဖစ် ေအာင် Zကိuတင်ကာကွ ယ်ကုသမuေတွ ယူထားဖိu လိပ ု ါ
တာပါဒါဆို ေခါင်းကိုက် ရင် ေသွးတိးု ေရာဂါြဖစ် ေနတာ
တယ်။ စာဖတ်သူေတွကို အဓိ က သိေစချ င်တာကေတာ့
ေမးစရာ Gှ ိ ပါ တယ် ။ ေသွး တိးု ေရာဂါ သ ည် ေတွ မ ှ ာ
“ေသွးတိးု တိင ု ်း ေခါင်းမကိုက်ပါ၊ ေခါင်းကိုက်တိင ု ်း ေသွးမ
ေခါင်းကိုက်တတ်တဲ့ အချ ိန်ေတာ့ Gှ ိ ပါတယ်။
တိးု ပါ။” ဆိုတာေလးပါ။
စာမျက်Jှာ (၆)
သတင်း
ကင်ဆာေရာဂါ မှတ်ပံုတင် APPLICATION PHONE များ ေပးအပ် ပဲွ
ကျန်းမာေရးJှ င့် အားကစားဝန်Zကီးဌာနလက်ေအာက် Gှိ
အတိ ုင်းအတာ ထိ လုပ် သွားမယ် ၊ ဒီ တ ယ်လီကွ နး် နဲ ့
ေဆးသုေတသနဦးစီ းဌာနက လှည်းကူး dမိ uနယ်၊ ြပည်သp
ကင်ဆာ Registry လုပ်တာ ပထမဆံုးအZကိမ်မှာ ကYန်မ
ကျန်းမာေရးဦးစီ းဌာနJှင့် ကုသေရးဦးစီ းဌာနတိu ပူးေပါင်း
တိu ပင်ပင် ပန်းပန်းလုပ်ရမယ်။ Technology ေရာ ဘာ
dပီ း Implementation Pilot Study: The Application of
ေရာ လုပ်ရမယ်။ ေနာက် ပိုင်းကျရင် လွယ်သွားမယ်ဆို
Telemedicine as a Tool for Population-based cancer registry in Hlegu Township, Yangon Region, Myanmar သု ေတသနလုပ်ငန်းတွင် အသံုး ြပuJိုင်ရန်
ရင် ပိ ု က်ဆံကု နသ ် က်သာမယ် ၊ အချ ိန်ကုန ် သက်သာ မယ်၊ လူအင်အားလည်း သက်သာမယ်။ ကYန်မတိu မှာ
အ တွ က် က င်ဆာေရာဂါမှ တ် ပံု တ င် A p p l i c a t i o n
ေဆး Fံ ု ေရာ လူ က အ စ အ င ် အား န ည ် း ေ န တ ယ ် ။
ခု Jှစ်၊ ေမလ ၁၀ ရက်က လှည်းကူးdမိ uနယ် Gှ ိ ြပည်သp
အကျ ိuးေကျးဇူးေတွကို ရမယ်။ ကYန်မတိu DMR တင်
DMR Application လိu အမည်ေပးထားdပီ း ြပည်သp
ေဆာင် ရွ က် ေပးေနတဲ ့ လူ မ u အ ဖCဲ အ စ ည် း ေတွ ေ ရာပါ
ကျန်းမာေရးဝန်ထမ် းေတွက ရGှ ိ လာတဲ ့က င် ဆာေရာဂါ
ေရာဂါမှတ်ပံုတင် DMR Application အသံုးြပuပံု၊ သိ
ေဆးသု ေတသနဦးစီ းဌာနနဲ ့ အွနလ ် ိုင်းကေန တိ ုက်Fု ိ က်
OnDoctor Co.,Ltd. ရဲ A CEO ြဖစ် သူ ေဒါက်တာထက် ဇံ
ထည့်သွင်းထားတဲ ့ တယ်လီဖုနး် များ ေပး အပ် ပဲွကို ၂၀၁၇ ေဆးFံု မှာ ြပuလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အဆိုပါ Application ကို
ကျန်းမာေရးဝန်ထမ် းေတွသာ သံုးစွဲခွင်ရ ့ မှာြဖစ် ပါတယ်။ ေဝဒနာ Gှ င် ေတွရဲ A ပတ်သ က်တဲ့အ ချက်အ လက် ေတွကိ ု
ချ ိတ် ဆ က် ေမးြမ န်း တိ ု င် ပ င် Jုိ င် မှာ ြဖ စ် ပါတ ယ် ။ ေဆး သုေတသနဦးစီ းဌာနရဲ A ဒုတိယ qiန6် ကားေရးမrးချuပ် ေဒj
လူ အ င်အား န ည် း မ ဟု တ် ပါ ဘူး ၊
န ည်းေလးန ဲ ့
ရ မ ယ ် ဆို တ ဲ ့
က င ်ဆာ ေရာ ဂ ါ န ဲ ့ပ တ ်သ က ် လိu
ပါလာမယ်” လိu ေြပာြပခဲ့ ပါတယ်။ အဲ ဒီေနာက် ကင်ဆာ ထား သ င့ ်တဲ့ အ ချ က ် အ လ က ်ေတွ န ဲ ့ပ တ ်သ က ်လိu လင်းက လှည်းကူ းdမိ uနယ်Gှိ ကျန်းမာေရးဝန်ထမ် းေတွ ကို Gှ င်းလင်းြပသေပးခဲ့ ပါတယ်။
ခင်ေစာေအးက “ဒီကင်ဆာ Registry ကို တစ် ြပည်လံးု
စာမျက်Jှာ (၇)
STANFORD UNIVERSITY ရဲ A DIPLOMA IN EMERGENCY MEDICINE ဘCဲေပးအပ်
သတင်း ေရi ဇနက အများJှင်သ ့ က်ဆိုင် သာ ကုမlဏီလီမိတက်န ဲ ့ အ
ဒါြပင် ေငွေ6ကး ချ ိuတဲ ့ သင်တန်းသူ၊ သင်တန်းသား
Diploma in Emergency Medicine ဘCဲေပးအပ် ပဲွကို
ကု မl ဏီ လီ မိ တက် ၊ ပါရ မီ ေဆးFံ ု န ဲ ့ S a m i t i v e j
ေမရိ ကန်Jုင ိ ်ငံGှိ Stanford University တိu ပူးေပါင်းdပီ း
ေတွ အ တွ က် ေရi ဇ န က အ များJှ င့်သ က်ဆို င် သာ
၂၀၁၇ ခု Jှစ် ၊ ေဖေဖာ် ဝါရီ လ ၂၅ ရက်က ရန်ကုနd် မိ uGှ ိ ဆီ
Int e rn a ti o na l ( ထိ ုu င် း J ိ ု င ် ငံ ) တိu က ပ ညာ သ င် ေထာက်ပံ့ေ6ကးေတွ ေပးအပ် ခဲ့ပါတယ်။
ဒိးု နားဟိတ ု ယ်မှာ ကျင်းပခဲ့ ပါတယ်။ အဆိုပါသင်တန်းကို ဆရာဝန် ၂၂ ဦး တက်ေရာက် ခဲ့ 6ကdပီ း သင်တန်းကာလ ကေတာ့ ၂၀၁၅ ခု Jှစ်၊ စက်တင်ဘာလကေန ၂၀၁၇ ခု Jှစ်၊ ေဖေဖာ် ဝါရီ အထိ ၁၈ လ 6ကာြမင့်ခဲ့ပါတယ်။ Stanford University တကuသိုလ်က ဆရာ၊ ဆရာမေတွကိုယ် တိင ု ် စာေတC၊ လက်ေတC သင်6ကားေပ းခဲ့ တာြဖ စ် dပီ း ဒုတိယ အZကိမ်သင်တန်းကိုေတာ့ ၂၀၁၇ ခု Jှစ်၊ ေမလ မှာ ထပ် မံ ဖွင်လ ့ ှစ်သွားမှာ ြဖစ် တယ်လိu သိရပါတယ်။ အေရးေပj ကျန်း မာေရး ေစာင့်ေGှ ာ က် ေပးြခင်း ကg တိးု တက်ဖိu လိအ ု ပ် ချက်ေတွ၊ အချ ိန်မီ စနစ် တကျ တတ်ကYမ် းသူေတွ နဲ ကု ့ သမu မခံ ယူJင ုိ ်ခဲ့လိu မလိလ ု ားအပ် တဲ့ အသက်ဆံုးFu ံ းမu
ေတွ ြဖစ် ေပjလာတာေတွကို ကူညီြဖည့်ဆည်းေပးJိုင်ဖိu အတွက် အဆိုပါသင်တန်းကို ဖွင်လ ့ ှစ်ဖိu စီ စ'်ခဲ့တာြဖစ် တယ်လိu သိရပါတယ်။
စာမျက်Jှာ (၈)
အထူးေဆာင်းပါး
ေဆးFံု ေဆးခန်းများGှ ိ ကျန်းမာေရးဝန်ထမ် းများ 6ကံuေတCရJိင ု ်သည့် ေဘးဥပါဒ်အJOရာယ်များ DR. ေမ (ONDOCTOR)
ယခ င်အ ချ ိန်က ကျန း် မာေရးြပဿ နာတ စ် စံု တ စ် ရာြဖ စ် လwင် ြပသ Jိ ု င ် သ ည့ ် ေဆးFံု ေဆးခ န း် အေရအတွက်မှာ အလွနတ ် ရာ နည်းပါးလွနး် လှသည်။ ယခု အခါတွင် ေခတ်မီှတိးု တက်လာသည်Jှင်အ ့ မw ေဆးFံု ေဆးခန်းများ မှာလည်း အင်မတန်များြပ ားလာသည်မှာ ဝမ် းသာဖွယ်ေတC ြမင်Jင ုိ ်ေပသည်။ အစိုးရ ေဆးFံု ေဆးခန်း များအြပင် ပုဂfလိကေဆးFံု ေဆးခန်းများမှာလည်း ရန်ကုနd် မိ uGှ ိ ေနရာေတာ် ေတာ် များများတွင် ေတC ြမင်Jင ုိ ်သည်သာ မက အချ ိudမိ uနယ်များတွင်ပင်ေတC ြမင်Jုင ိ ်ေပသည်။ ေဆးFံု ေဆးခန်းများ ေပါများလာသည်Jှင့်အမw ထိုေဆးFံု
ေဆးခန်းများတွင် အလုပ်လပ ု ် ကိုင်သည့ ် ကျန်းမာဝန်ထမ် းများလည်း များြပားလာ6ကသည်။ ထိုကျန်းမာေရးဝန်ထမ် း များသည် နာမကျန်းသူများအတွက် ကျန်းမာေရ း ေစာင့်ေGှ ာက်မuများကို များစွာေသာ ေဘးဥပါဒ်အJOရာယ်များစွာ 6ကားမှ ေပးေန6ကရြခင်းြဖစ် သည်။
ကျန်းမာေရးဝန်ထမ် းများ ရင်ဆိုင်6ကံuေတCJင ုိ ်ေသာ ေဘးဥပါဒ်အJOရာယ်များမှာ အဘယ်နည်း။ ေဆးFံု ေဆးခန်းအများစုသည် လူနာများသက်ေတာင့်သက်သာGှ ိ ေစရန်အတွက် အလံပ ု ိ တ်ခန်းတွင် ေလေအးေပးစက် များကို တပ် ဆင်ထားေလ့Gှိသည်။ ထိုေ6ကာင့ ် ေလမှတဆင့်ကူးစက်Jင ုိ ်ေသာ TB ေရာဂါ၊ တုပ်ေကွးေရာဂါများ၊ ဝက်သက် ေရာဂါအစGှ ိ သည့်ေရာဂါများြဖစ် ပွားရန် လွယ်ကူလှေပသည်။ ထိu ြပင် လူနာများJှင့် တိ ုက်Fု ိ က်ထိေတC ဆက်ဆံရသည့်အတွက် မျက်စိနာေရာဂါများ၊ ဝဲ ေရာဂါများစသည့် ကူးစက်ေရာဂါများလည်း ြဖစ် Jင ုိ ်ပါသည်။
စာမျက်Jှာ (၉)
WHO ၏ စစ် တမ် းများအရ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ခု Jှစ်ခနက ် ့ တစ် ကမ_ာလံးု နီးပါးကို ထိတ်လန ့ေ ် စခဲ့ ေသာ Ebola ေရာဂါ ြဖစ် ပွားမuတင ွ ်လည်း ကျန်းမာေရးဝန်ထမ် းများသည် သာမန်လမ ူ ျားထက် ေရာဂါကူးစက်Jင ုိ ်ေြခ ၂၁ ဆ မှ ၃၂ ဆခန ် ့ ပိုမိုများြပားေ6ကာင်းသိေစJိင ု ်ပါသည်။ ထိu ြပင် ထိုေဆးFံု ေဆးခန်းများမှ ထွက်ေသာ စွနပ ် ့ စ် ပစ[ည်းများမှလည်း ကျန်းမာေရးဝန်ထမ် းများအား ေဘးဥပါဒ် ြဖစ် ေစJိင ု ်သည်။ ထိုစွနပ ် ့ စ် ပစ[ည်းများ၏ ၈၅% ခနသ ် ့ ည် ပံုမှနစ ် ွနပ ် ့ စ် ပစ[ည်းများြဖစ် 6ကdပီ း ကျန် ၁၅% တွင် လူနာ၏ ေရာဂါပိုးမiားများပါဝင်Jင ုိ ်ေသာ စွနပ ် ့ စ် ပစ[ည်းများ (သလိပ်၊ တံေတွးအစGှ ိ သည်)၊ လူနာ၏ ေသွးများ အညစ် အေ6ကး
များေပကျ ံေနသည့် (ပတ်တီးစများ၊ ဂွမ်းများ)၊ ခYန်ထက်ေသာ ပစ[ည်းများ (အပ် များ၊ ခွဲ စိတ်ရာတွင် အသံုးြပuေသာ ပစ[ည်းများ)၊ ဓာတ်ေရာင်ြခည်သင့်ေစJိင ု ်ေသာ ပစ[ည်းများ (ကင်ဆာေဆးများ၊ ဓာတ်ခဲွ ခန်းသံုးပစ[ည်းများ၊ ြပဒါး
များ) စသည်တိuပါဝင်ပါသည်။ ထိုကဲ့သိuေသာ ပစ[ည်းများကို လက်အိတ် (သိu မဟုတ်) အကာအကွယ်မပါဘဲ ကိုင်တယ ွ ် ြပuမူြခင်းသည် မိ မိ၏ ထိခိုက်GှနာGှ ိ ေနJိင ု ် ေသာ အေရြပားမှတဆင့် ေရာဂါများ ကူးစက်ေစJိင ု ်ပါသည်။ ထိu အြပင် ေရာဂါပိုးGှ ိ ေသာ ေဆးထိုးအပ် မှတဆင့် ေရာဂါကူးစက်မuများသည် B ပိုး၊ C ပိုးJှင့် HIV ေရာဂါတိu တွင် ကူးစက်Jင ုိ ်ေြခ ၃၀% ၊ ၁.၈% Jှင့် ဝ.၃% ခန ် ့ အသီးသီး Gှ ိ 6က သည်။ ထိu ေ6ကာင့် စွနပ ် ့ စ် ပစ[ည်းများကိုလည်း ေဆးFံု ေဆးခန် းများ အေနြဖင့် စနစ် တကျ ေြဖGှ င်းရန် လိအ ု ပ် လှေပသည်။ လူသားတိu ဘဝတွင် အေရးZကီးဆံ ုးမှာ Gှ င်သန်ေနထိုင်မuပင် ြဖစ် သည်။ ထိုGှင်သန် ေနထိုင်မuJှင့် ပတ်သက်ဆက်Jယ ွ ်၍ လုပ်ေဆာင်ေနရေသာ တနည်းဆိုေသာ် ေသမင်းတမန်Jှင့် စစ် ခင်းအားdပိ uင်ေနရေသာ ကျန်းမာေရးဝန်ထမ် းများ၏ ဘဝတွင် သာမန်လူသားများထက် စိ တ်ဖိစီးမu များJှင ့်
ေတC 6ကံuရင်ဆိုင်ရမည်မှာလည်း ဧကန်မလွဲပင်ြဖစ် သည်။ ထိu အြပင် အစာစားချ ိန်မမှနြ် ခင်း၊ အိ ပ်ချ ိန်မမှနြ် ခင်းများမှာ လည်း ကျန်းမာေရး ဝန်ထမ် းများအတွက် ြဖစ် Fု ိ းြဖစ် စ'်တစ် ခုကဲ့သိuပင် ြဖစ် ေနေလသည်။ ထိu ေ6ကာင့် ကျန်းမာေရး
ဝန်ထမ် းများသည် တစ် ပါးသူအတွက်သာ ပိုမိုကျန်းမာေအာင်ြပuလုပ်ေပးေနေသ ာ် လည်း မိ မိကိုယ်တိင ု ်ကမူ ကျန်းမာ ေစသည့် အမူအကျင့်အေနအထိုင်များJှင့် ကွာေဝးသကဲ့သိuြဖစ် ေနေလသည်။
ကျန်းမာေရးဝန်ထမ် းများအေနြဖင့် ထိုေဘးဥပါဒ်များမှ ကင်းေဝးရန်မည်သိu ြပuမူသင့်သနည်း။ ေလမှတဆင့် ြဖစ် ပွားေသာ ကူးစက်ေရာဂါများမှ ကာကွယ်Jင ုိ ်ရန်အတွက် ကိုယ်ခံအားေကာင်းေအာင် ြပuမူေနထိုင်ပါ။ အာဟာရြပည့်ဝစွာ စားသံုးပါ။ Vitamin C ပါေသာ အစားအစာများကို စားသံုးပါ။ တိက ု ်Fု ိ က်ထိေတCကူးစက်မuမျ ားမှ ကာကွယ်ေစJိင ု ်ရန်အတွက် လူနာအားထိေတCကိုင်တယ ွ ်dပီ းတိင ု ်း လက်ကို စင်6ကယ်စွာ ေဆးေ6ကာပါ။ ခYန်ထက်ေသာ ပစ[ည်းများအား သတိြဖင့် ကိုင်တယ ွ ်ပါ။ ခYန်ထက်ေသာ ပစ[ည်းများJှင့် ထိခိုက်Gှနာမuများ Gှ ိ လာပါကလည်း တတ်သိ နားလည်သည့် ဆရာဝန်Jှင့် တိင ု ်ပင်၍ ေဆးများကို ေသာက်သံုးကာ Zကိuတင်ကာကွယ်မuများြပuလုပ်ပါ။ ထိu အြပင် ကာကွယ်ေဆးထိ ုးြခင် းများကိ ုလ ည်း ြပuလု ပ် သင့်ပါသည် ။ ဤနည်းများြဖင့် တစ် ပါးသူ များအား ကျန်းမာေရး ေစာင့်ေGှ ာက် မuများ ပိုမိုေပးJိုင်ေစရန်အတွက် မိ မိကိုယ်တိုင်လည်း ကျန်းမာေရးေစာင့်ေGှ ာက်မuများကိ ု ရယူ သင့် ေ6ကာင်း သတိေပး Jိးု ေဆာ် ရင်း နိဂံုးချuပ် အပ် ပါသည်။
စာမျက်Jှာ (၁၀)
ONDOCTOR’S SOCIAL MEDIA STATISTICS
စာမျက်Jှာ (၁၁)