Recreatief totaal 0318 by Online Publicaties

Nummer 3, 2018

Prijs â&#x201A;Ź 7,50

: ials ow en te c e h p rss ons S e Ruim u e i r B ract ba n Att s Ope o r Eu beur Vak

Nieuwe

zones Toverland;

op zoek naar perfectie Special attracties en groenvoorziening Wat doet de Club van Elf eigenlijk?

Alternatieven voor onkruidbestrijding

Huisjes Landal afgebroken voor parkvernieuwing

Vijfsterrencomfort voor uw recreatiebedrijf Miele Professional. Immer Besser.

• Eenvoudige bediening. Intuïtieve bediening in de moedertaal van uw gast • Meer kwaliteit. Minder slijtage van het wasgoed • Minder kosten. Laag water-, energie- en zeepverbruik • Diverse betaalsystemen. Traditionele muntkasten en innovatieve betaaloplossingen Miele Professional. Een zorg minder

Voor meer informatie: www.miele-professional.nl | Telefoon: (0347) 37 88 84 | E-mail: professional@miele.nl

inhoud Nummer 3, 2018

46 10

53 5 Passief of actief aantrekkelijk 6 Nieuwe zones Toverland; op zoek naar perfectie 10 Club van Elf; Stille motor achter kwaliteit Nederlandse dagrecreatie

13 Rol van attractie-waarde in een trampolinepark 14 Chemievrij beheer en beleving 17 Kunstgras kan ook (dicht) groeien 18 Landal De Vers sloopt en bouwt huisjes in overleg met eigenaren

20 “ Het Vakantiepark van de Toekomst” 25 ‘WARM’ WELKOM...

26 Hoe succesvol is Guesthouse Hotel Kaatsheuvel echt?

31 Meer campinggasten in eerste halfjaar 2018 32 FEC Sevenum onderscheidend met nieuwe concepten

35 N ieuwe indoor-attractie in Utrecht met drie doelgroepzones

36 Pretwerk Actueel 43 Agenda en Uitgelicht 46 Vakbeurs Openbare Ruimte 53 EAS Amsterdam

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

vrienDD Joan Muyskenweg 44 1114 AN Amsterdam T. 088-5679900 info@vrienDD.nl www.vriendd.nl/

SPELEN

NATUURLIJK SPELEN

KEUREN

THEMATISERING

ZAND SPELEN

SPORTEN

ONDERGRONDEN

STRAATMEUBILAIR

OVERKAPPINGEN

VrienDD is de geautoriseerde dealer/partner van

G R O E P

Hoven Groep Langeweg 35 3343 LD H.I. Ambacht T. 078-6816218 info@hovengroep.nl www.hovenlandscaping.nl

Voorwoord Niels van der Scheer info@conceptplusbv.nl Uitgever van Recreatief Totaal Uw mediapartner in de recreatiebranche

Passief of actief

aantrekkelijk Deze editie van Recreatief Totaal staat in het teken van ‘aantrekkelijkheid’. We kozen dit keer voor twee thema’s; Attracties (trekken bezoekers aan) en Groen (maakt de omgeving aantrekkelijk). Aantrekkelijkheid is géén trend; het is een basisvoorwaarde in de recreatiesector – en dat is het al heel lang. Een recreatiebedrijf dat tekort schiet in aantrekkelijkheid gaat kopje onder. Wat de ene persoon aantrekkelijk vindt, kan de ander juist afstoten. Dat geldt zeker voor attracties, waardoor je met de keuze van een attractie mooi je doelgroep kunt afbakenen. De voorkeur voor een natuurlijke groene omgeving wordt breder gedeeld. Een interessante oefening om te bepalen wat aantrekkelijk is voor je bedrijf is om de vraag eens om te draaien; ‘Hoe maak ik het aanbod voor mijn doelgroep zo afstotelijk mogelijk?’ Probeer

het eens. Je zult merken dat je hiermee een betere focus krijgt op wat jouw bedrijf aantrekkelijk maakt. Er zijn bedrijven die ‘aantrekkelijkheid’ verkopen. Dat zien we o.a. terug op de Euro Attractions Show’ waar de nieuwste attracties worden aangeboden. Voor de meer subtiele aantrekkelijkheid kun je terecht op de Vakbeurs Openbare Ruimte. Van beide beurzen geven we in dit magazine een voorbeschouwing. Gelukkig trekt de economie ook aan. Dat is voor ondernemers < weer aantrekkelijk. Walter Jonker Hoofdredacteur Recreatief Totaal e-mail: redactie@pretwerk.nl

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

De nieuwe entree van Toverland

Nieuwe zones Toverland;

op zoek naar perfectie Toverland stond al bekend om de gedetailleerd uitgewerkte thematisering en het verwerken van verhaallijnen. Met de opening van twee nieuwe zones; Avalon en Port Laguna is er weer een nieuwe stap gezet in perfectionering van de uitvoering. Daarnaast is de nieuwe Wingcoaster Fenix (Bollinger en Mabillard) een kwaliteitstoevoeging voor de rollercoasterfans.

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

THEMASPECIAL: ATTRACTIES EN GROENVOORZIENINGEN

Port Laguna - groot centraal speel, evenementen en horecaplein

Op donderdag 5 juli werd de nieuwe uitbreiding, met een prijskaartje van € 35 miljoen, officieel geopend. In een klap is het park met 50% uitgebreid en de balans tussen ‘binnen’ en ‘buiten’ is aanzienlijk verschoven richting het buitenpark. Er is ook een nieuwe ingang gemaakt waarbij je direct in het buitengedeelte van het park terecht komt. Tijdens de hete zomerdagen kwam de aantrekkingskracht van de nieuwe uitbreiding nog niet goed uit de verf. Nadat de hitte wat uit Nederland verdwenen was, gingen de bezoekcijfers gelukkig flink omhoog. Op 15 augustus werd zelfs het dagrecord aan bezoekers verbeterd van 11.000 naar 14.000. Communicatiemanager Tessa Maessen: “Deze dag hielp een zomeravondfestival wel mee aan de bezoekcijfers. Gelukkig bleek ook onze logistiek dit grote aantal bezoekers goed aan te kunnen.” Toverland maakt handig gebruik van het feit dat zij zowel een goed ontwikkeld binnen- en buitengedeelte hebben. Vanaf 5 november is het buitenpark gesloten (m.u.v. enkele dagen rond de kerstperiode), en

Port Laguna - zonnige architectuur

Port Laguna - in de souvenirshop

deze gaat rond half maart 2019 weer open. Voor de winterperiode blijft voorlopig ook de oude entree in gebruik.

manier te maken krijgen met het achtergrondverhaal van Port Laguna. In Port Laguna en in de winkels lopen bewoners van Port Laguna rond die je bekend willen maken met de magie van de stad. Per toerbeurt verzorgen de acteurs de show in het MagieZijn.

Port Laguna

Port Laguna is het eerste themagebied waar de bezoeker doorheen komt na de ingang. Opvallend dat deze zone niet wordt gedomineerd door een grote spectaculaire attractie, maar juist door een groot (horeca) plein met als eyecatcher de vuurtoren Solaris. In deze zone staat ‘magie’ centraal. Maessen: “Het was voor ons echt noodzakelijk om een nieuwe ingang te bouwen. De oude ingang, gelegen in het indoorgedeelte, was te klein geworden om de groeiende groep bezoekers voldoende snel te kunnen afhandelen.. Met de nieuwe entree is dat verbeterd en we zorgen er bovendien voor dat de bezoekers direct na hun binnenkomst worden ondergedompeld in een magische wereld.” De belangrijkste attractie in dit themagebied is een klein intiem theater waar bezoekers in de MagieZijn Show op een interactieve

Storytelling staat sowieso centraal in deze zone. Het acterende personeel in de winkels, een sprekende (animatronics) papagaai, de bebording. Alles verwijst naar het magische verhaal van Port Laguna. Een leuk element dat is ‘geleend’ van de Harry Poterzone in Orlando is het gebruik van een toverstafje. Hiermee kan op diverse plekken worden getoverd (etalages worden in beweging gezet.). De toverstafjes worden verkocht in de winkel en zorgen meteen voor een aanvullend inkomstenmodel. Dat geldt ook voor de (betaalde) spellen op het plein van Port Laguna.

Avalon

Ook aan het themagebied Avalon is een verhaal gekoppeld. Dit is gebaseerd op het Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

De bezetting was super... Nu uw rendement nog! ICY Accommodation Management ICY Campsite Management www.icy.nl Gas- en houtgestookte ketels (CO2 neutraal) voor warmwatervoorziening en verwarming.

35 jaar uw ketelspecialist Al

De Hooge Hoek 2-8 3927 GG Renswoude 0318 570554 info@bergenbv.nl

bergenbv.nl

Rinnai heetwater doorstroomtoestellen

Rinnai Infinity 16

Rinnai HD 50

Rinnai HD Condensing

Houtgestookte cv-ketels

Smart Heating biomassa ketel

Ponast Line 3

THEMASPECIAL: ATTRACTIES EN GROENVOORZIENINGEN

Avalon - toiletten in de stijl van een paardenstal

Avalon - goed zicht op spectakelattractie Feniks

verhaal van Merlijn de tovenaar. Voor de pretparkfans gaat de meeste aandacht in dit gebied echter uit naar de nieuwe spectaculaire wingcoaster ‘Fenix’, die 813 meter lang is en een topsnelheid haalt van 95 km/u. Tijdens de rit gaan inzittenden drie keer over de kop. De achtbaan werd geleverd door Bolinger en Mabillard en geeft een bijzonder soepele ritervaring. De tweede attractie is een gethematiseerde bootride ‘Merlins Quest’, waarvan de techniek werd verzorgd door Mack rides. In deze 12 minuten durende boottocht voor het hele gezin gaan de opvarenden op zoek naar Tir na nÓg, de bron van het eeuwig leven. De boottocht heeft vier overdekte scènes, waarin een achttiental bewegende figuren te zien zijn. Ondanks het feit dat de omlijsting in dit gebied een bijrol heeft t.o.v. de attracties, mag niet worden onderschat wat het belang van thematisering doet met een themazone. De thematisering wordt omschreven als ‘Keltisch’. Met name de detaillering van de thematisering maakt dat je je als bezoeker, ook als je niet in een attractie zit, waant in een bijzondere wereld. Een voorbeeld waar een parkspecialist echt even moet gaan kijken zijn de toiletten achter in deze zone. Deze zijn gehuisvest in ‘de stallen’.

Avalon - van de preshow van Feniks is werk gemaakt

In de bestrating naar het gebouw toe zie je afdrukken van hoefijzers. Kom je op het toilet, dan neem je plaats in een van de boxen. Achter een gesloten deur klinkt het gebok van een onrustige hengst. Ook de attracties danken een groot deel van hun meerwaarde aan de thematisering. Bij Feniks is dat vooral mooi uitgewerkt in de wachtrij/preshow. Bij Merlins Quest zijn de gehematiseerde indoorzones onderdeel van de beleving. Andere details die opvallen: »» De overal aanwezige achtergrondmuziek die zeer sfeerbepalend is en ook verschilt per deelgebied. »» De goed doordachte zichtlijnen. Je kunt in ieder geval goed de (mensen in) de attracties zien. Vanuit de bootjestocht komt ook de wingcoaster Feniks mooi zichtbaar overvliegen. Nergens kijk je uit op en achterkant of niet uitgewerkt deel van het park. »» Zelfs in de horeca en winkels is het thema en verhaal doorgetrokken. Zo kun je in het restaurant reserveren aan Koning Arthurs ‘ronde tafel.’ »» De thematisering streeft naar ‘zo echt mogelijk’. Dat zien we o.a. terug in een haardvuur (in restaurant The Flaming feather) waar echt vuur in brandt.

Avalon - vanuit bootjesattractie zicht op wingcoaster Feniks

»»

Ook speeltoestellen zijn onderdeel van het totaalverhaal. Zo staat de speelzone in Avalon in het teken van de training van de ridders.

Geen dosering van lancering

Toverland heeft er dit jaar voor gekozen om twee zones in een keer te openen. Wat zijn de overwegingen geweest om alles in een keer te presenteren? Tessa Maessen: “De noodzaak van een nieuwe entree werd voor ons steeds urgenter. Die zone had dus prioriteit. Om onze groeiambitie te realiseren heb je wel met enige regelmaat een nieuwe spectaculaire attractie nodig. De zone Avalon is om die reden belangrijk voor ons. Je ziet dat er in Port Laguna eigenlijkgeen grote attracties zijn gerealiseerd. Deze zone willen we in de toekomst wel gaan inzetten voor shows. In de marketing is er dit seizoen de nadruk gelegd op Aalon met haar spectaculaire attracties. Volgend jaar zullen we Port Laguna, waarschijnlijk in combinatie met een mooie show, wat meer promoten.” De ambitie van Toverland is om in de komende jaren de magische grens van 1 miljoen bezoekers te doorbreken. Het attractiepark wil hiervoor de verblijfsduur verlengen door nieuwe uitbreidingen en het openen van een vier-sterren-hotelresort. Meer informatie: www.toverland.nl

Avalon - restaurant in hobbit thema

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Club van Elf;

Stille motor achter kwaliteit Nederlandse dagrecreatie

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

THEMASPECIAL: ATTRACTIES EN GROENVOORZIENINGEN

De Club van Elf bestaat nog steeds, maar is voor het grote publiek niet meer zo zichtbaar. Waar de club, met inmiddels 22 leden, in de beginjaren collectieve marketingcampagnes opzette, is de focus inmiddels verlegd naar een netwerkorganisatie voor de grootste Nederlandse dagrecreatieve bestemmingen. We spraken met directeur Kees Klesman over de meerwaarde die de Club van Elf heeft voor haar leden en de Nederlandse dagrecreatie.

Dat de Club van Elf tegenwoordig wat minder zichtbaar is bij het grote publiek wordt beaamd door Klesman: “We hebben geen consumentenportal meer en willen dat ook niet. De Club van Elf is vooral actief om via onderling netwerken de kwaliteit van de Nederlandse dagrecreatie te verbeteren. Onze achterban is tegenwoordig zeer veelzijdig; pretparken, dierentuinen, musea, en stadsattracties. Wat ons bindt is dat het allemaal professioneel georganiseerde dagattracties zijn die niet alleen interesse hebben in het eigen bedrijf, maar ook in de sociaal-cultureel-economische impact van hun organisatie op de maatschappij. Eigenlijk is de Club van Elf een echt Nederlands fenomeen. Nederlanders hebben een model gevonden waarbij concurrenten toch goed kunnen samenwerken. Een mooie analogie zijn onze dijken die iedereen beschermen – ook je concurrent – maar waarvoor wel samenwerking is vereist.” De Club van Elf onderscheid drie hoofddoelstellingen: 1. Professionaliteit Klesman: “Door onderlinge uitwisseling en kennisdeling maak je de hele sector beter. Als topbedrijven van Nederland op het gebied van recreatie heb je ook een verantwoordelijkheid naar de hele branche. We komen meerdere malen per jaar bij elkaar om specifieke onderwerpen te bespreken. Onderwerpen die recent op tafel zijn gekomen zijn o.a. veiligheid, privacywetgeving, sociale marketing, maatschappelijk verantwoord ondernemen en sales.” 2. Toekomstbestendig Onder deze kop komen onderwerpen aan bod die te maken hebben met de toekomst van de recreatiesector. Hieronder valt o.a. lobbywerk t.a.v. politieke ontwikkelingen die niet goed zijn voor onze sector. Hierin wordt o.a. samengewerkt met Gastvrij Nederland en VNO-NCW. 3. Publiek imago De grote toonaangevende attractiebedrijven zien het als hun verantwoordelijkheid om ook in te spelen op maatschappelijke effecten van de bedrijfsvoering. Een van de zichtbare maatregelen die dat heeft opgeleverd is een afspraak om in alle bedrijven roken in wachtrijen te verbieden. Ook duurzame gebouwen en gezonde

voeding zijn onderwerpen die op dit moment besproken worden.

Hoe staat de Nederlandse attractiesector er voor?

Klesman: “De attractiesector in Nederland groeit nog altijd door. Niet alleen in omvang, maar zeker ook in kwaliteit. Toch is de professionele attractiesector in Nederland nog niet zo heel oud. We geraken net uit de pubertijd. Het is tijd om volwassen te worden.” Voor de toekomst schetst Klesman een belangrijk trend die de attractiesector gaat raken: - We zien dat mensen steeds meer behoefte hebben aan persoonlijk contact. - Door mensen in een andere context te brengen kun je ze makkelijker stimuleren om met elkaar in contact te komen. - Mensen zijn op zoek naar locaties die echt en authentiek zijn. - Locaties met natuur, cultuur en avontuur bieden de omstandigheden van een andere context.

Kennisnetwerk Club van Elf

Volgens Klesman volgen ontwikkelingen in de recreatiesector – en de hele maatschappij elkaar in een razend tempo op: “Het is bijna onmogelijk om al die verandering bij te houden en er op in te spelen. Het is daarom steeds belangrijker om de kennis van het collectief te gebruiken en weer wat meer te vertrouwen op je gevoel en instinct. Dat s ook war wij met de Club van Elf mee bezig zijn. Met elkaar kun je beter en sneller ontwikkelingen onderkennen en daar goed op inspelen.” Het eerstvolgende grote congres van de Club van Elf, op 1 november van dit jaar, staat in het teken van de toekomst van de recreatiesector.

Meer informatie: www.clubvanelf.nl Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Uw partner voor (schoon) waterbeheer Advisering drink- en zwemwater Legionellabeheer Uitvoering monstername en analyse

C-mark ontzorgt!

Website www.c-mark.nl E-mail info@c-mark.nl Telefoon 088 - 831 05 00

Uw partner in waterrecreatie! Omdat wij water het mooist denkbare speelgoed vinden, willen wij zoveel mogelijk mensen op een speelse manier van water laten genieten. Wij bieden daarom spannende waterattracties voor iedere locatie en ieder budget. Wilt u uw bezoekers verrassen met een spannend opblaasbaar waterparcours, een innovatieve waterglijbaan of een interactieve waterspeelplaats? Watergames & More is uw partner op het gebied van waterrecreatie! Bij ons bent u verzekerd van een veilige en duurzame waterattractie van de allerhoogste kwaliteit. Deze kwaliteit vindt u uiteraard ook terug in onze service. Meer weten? Kijk op onze site of neem contact op voor advies op maat.

Watergames & More B.V. Argonstraat 86, 2718 SN Zoetermeer T +31 (0)6 29 55 66 62 T +31 (0)6 28 57 68 88 E info@watergamesandmore.com facebook.com/watergamesandmore twitter.com/watergames_more

www.watergamesandmore.com

THEMASPECIAL: ATTRACTIES EN GROENVOORZIENINGEN

Rol van attractiewaarde in een trampolinepark

Een dagrecreatieve bestemming onderscheidt en promoot zich met een activiteit die mensen aantrekt (op z’n Engels: to attract). Je zou kunnen zeggen dat de hoofdrol wordt vertolkt door ‘de attractie’. We keken met Klaas Siderius van Sidijk naar de rol van de attractie in een trampolinepark. Slijtage van attractiewaarde

Nieuwe attracties hebben vaak meer aantrekkingskracht dan oude voorzieningen. Hoe kun je de attractiewaarde monitoren en is er een richtlijn voor een termijn om weer wat vernieuwing toe te passen? Siderius: “Je kan niet echt spreken van een termijn. Dit hangt sterk van de grote van je park af. Maar doorgaans dient men na de eerste twee jaar een onderdeel toe te voegen en na vijf jaar te investeren in meerdere nieuwe toestellen of zelfs een nieuwe set-up.”

Evenementen Inbedding van een attractie

In een trampolinepark of FEC zijn meerdere voorzieningen aanwezig. (o.a. trampolines (de attractie), kleinere spelelementen, horeca, sanitair, entree, kantoor, terras/zitgelegenheid, techniek (licht, geluid airco, het gebouw) aankleding/thematisering.) Wat zie jij als ‘de attractie’ van zo’n park? Siderius: “De trampolines en een trampolinepark zelf zijn geen attractie. Feitelijk zijn trampolines sporttoestellen. De nieuwste trampolineparken kunnen als totaalproduct de bezoekers wel een attractieve beleving geven. Denk hierbij aan het al oude apenkooien in de sporthal. Op een attractieve manier met sport bezig zijn. Tegenwoordig hebben we extremere sporten zoals Free Running en Obstacle Runs met allerlei moeilijke hindernissen. Mooie voorbeelden daarvan zijn Mud Masters, Ninja Warrior of Wipeout achtige onderdelen zoals de Sweeper. Een groot deel van deze activiteiten kun je ook weer toepassen in een trampolinepark. Het heet dan nog wel een trampolinepark. Maar in werkelijkheid is het veel meer dan dat. Attractief sporten voor jong en oud!

Attractiewaarde en herhaalbezoek

Hoe kun je er voor zorgen dat de gast terug blijft komen? (herhaalbezoek attractie) Welke

Hoe belangrijk zijn events voor het stimuleren van het bezoek aan een trampolinepark? argumenten (te realiseren door de ondernemer) zijn daarvoor belangrijk? Siderius: “Een trampolinepark bevat verschillende niveaus. Net als met bijvoorbeeld skateboarden kun je door te oefenen jezelf ontwikkelen. Daarnaast worden er veel fitnessconcepten ontwikkeld voor trampolines. Kom je niet voor de prestatie, maar gewoon voor je plezier, dan is een grote variatie nodig of evenementen om je het gevoel te geven dat je in een uurtje springen nog lang niet alles hebt beleefd.”

Attractiviteit en selfies

Als de attractiewaarde hoog is dan worden er ook veel foto’s en filmpjes gemaakt en gedeeld. Hoe zie jij de relatie tussen ‘de attractie en ik’ in dit geval? Siderius: “Wanneer je denkt aan de Wipeout achtige activiteiten dan kun je je voorstellen dat het ‘leedvermaak’ aspect uitnodigt om te filmen. Maar voor de gebruiker die zich aan het ontwikkelen is, is het vooral ook leuk om online te laten zien wat hij of zij inmiddels presteert. Specifiek voor sportieve prestaties is er het online platform ‘people are awesome’. Met regelmaat zie je trampolinespringers voorbij komen die de coolste tricks doen.”

Siderius: “Een mooi voorbeeld van een event georiënteerde activiteit is de Ninja Warrior. Daarmee kun je het volledige tv-programma simuleren in je eigen park en iedere deelnemer kan meedoen op zijn of haar eigen niveau. In de huidige maatschappij gaat het steeds minder om winnen, ‘meedoen’ is belangrijker geworden. Al weten we allemaal dat winnen leuk is en anderen uitdaagt.“

Nog een tip van Siderius om een spelvorm te koppelen aan marketing:

“Het werkt bijvoorbeeld goed om bij een competitie de high scores van de dagwinnaars en weekwinnaars als park te delen op je social media. Hiermee worden andere mensen uitgedaagd om (terug) te komen. Als je daarnaast enkele tickets als prijs beschikbaar stelt, maak je van de winnaar je ambassadeur. Die kan zijn of haar vrienden meenemen voor een kennismaking met het trampolinepark.” Met dank aan: Klaas Siderius, mede-eigenaar en directeur Sidijk Sidijk bouwt en ontwikkelt trampolineparken met daarbij de nodige aanvullende activiteiten. Meer informatie: www.trampolineparken.com en www.sidijk.com. Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Chemische bestrijding van onkruid op vakantieparken wordt in 2020 per wet verboden. Veel terreinbeheerders zoeken daarom naar een andere aanpak voor onkruidbeheersing. Alternatieven zijn vaak kostbaar in tijd en geld. Toch is er een methode die juist meerwaarde oplevert: ongewenst groen bestrijden met groene kwaliteit die meer bijdraagt. “Zo snijdt het mes aan twee kanten: chemievrij beheer en een verhoogde groenbeleving van het vakantiepark”, zegt Dirk-Jan Heil, projectleider bij BTL Advies.

Ongewenst groen bestrijden met groene kwaliteit:

Chemievrij beheer en beleving Onkruid in de openbare ruimte heeft nadelige gevolgen voor de beeldkwaliteit, toegankelijkheid, veiligheid en levensduur van verhardingen. Voorheen werd onkruid op verhardingen in veel gevallen bestreden met gebruik van chemische middelen. Vanwege nadelige gevolgen voor planten, dieren en het drinkwater wordt chemische bestrijding van onkruid op steeds meer plaatsen verboden. Vorig jaar is een algeheel verbod op het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen bij het beheer van openbare ruimtes ingegaan. De recreatiebranche heeft meer tijd gekregen om een omschakeling te maken, voor deze branche gaat deze nieuwe wet waarschijnlijk in per 2020. Ter voorbereiding op het verbod heeft de RECRON in 2015 de Green Deal recreatie ondertekend. Hierin zijn afspraken gemaakt om vrijwillig het gebruik van chemische middelen voor terreinonderhoud te minderen, 14

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

ongeacht wanneer een verbod ingaat. Grote partijen als HISWA, Center Parcs, Landal en Roompot zijn betrokken bij deze deal om zich gezamenlijk voor te bereiden op het naderende verbod op chemische middelen.

Gevolgen voor de recreatiebranche

Verschillende vakantieparken onderzoeken om deze reden geschikte alternatieve beheermethodes voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op de markt. Roompot Vakantiepark Aquadelta in Bruinisse is één van de parken die vroegtijdig heeft ingespeeld op het snel naderende verbod. David Hannewijk, manager techniek en beheer bij Roompot Vakantiepark Aquadelta vertelt: “De omslag naar een chemievrije beheersing van onkruid kan ons veel geld gaan kosten in de toekomst. Daarom zijn we al vroeg begonnen met het zoeken naar alternatieven en na gaan denken over hoe wij onze buitenruimte zo kunnen inrichten dat onkruid minder kans krijgt.”

Alternatieven zijn er genoeg. Denk hierbij bijvoorbeeld aan onkruidbestrijding met de brander of met heet water. Ook alternatieve beheervormen kunnen een oplossing vormen. Deze alternatieven kosten echter vaak meer tijd en dus geld. Het accepteren van meer en hoger onkruid rondom hagen, woningen en op wegen en paden is een oplossing die niet meer kost, maar er wel voor zorgt dat de kwaliteit van de hele omgeving snel omlaag gaat. Om toch het kwaliteitsniveau van de buitenruimte te behouden, kan dit voor veel vakantieparken dus een flinke verhoging van de jaarlijkse kosten betekenen.

Onkruidarme inrichting

Om de kosten binnen de perken te houden, is een eenmalige investering in een onkruidarme inrichting een oplossing. Deze investering verlaagt de beheerkosten op langere termijn en verhoogt de groenbeleving van het park, een aanpak die duidelijk de voorkeur heeft van Dirk-Jan Heil: “Voorkomen is

THEMASPECIAL: ATTRACTIES EN GROENVOORZIENINGEN

Voor

beter dan genezen. Als er geen onkruid is dan hoeft het ook niet bestreden te worden”. “Het verbod is een kans om het groene imago en de beleving van vakantieparken te verhogen” De projectleider legt uit waarom: “Op veel onkruid ‘hotspots’ kan de groei van ongewenst groen teruggebracht worden door gewenst groen aan te leggen. Het verbod op chemische bestrijdingsmiddelen is daarom in mijn ogen ook een kans om het groene imago en de beleving van vakantieparken te verbeteren”, aldus Heil. “Een grotere diversiteit aan bloeiende en streekeigen beplanting zorgt voor meer afwisseling, kleur en een prettig gevoel op het park. Hierbij is het belangrijk dat het groen aansluit op het landschap waarin het gelegen is. Dit is immers het visitekaartje van het vakantiepark.” In deze methode van chemievrij onkruidbeheer is de samenwerking tussen terreinbeheerders en ontwerpers erg be-

langrijk. “Elk park is anders. Niet alleen qua inrichting, maar ook qua bezoekers. Voor een vakantiepark is parkbeleving van groot belang. Groen speelt hierin een essentiële rol. Daarom is het belangrijk dat bij deze aanpak vanuit verschillende rollen wordt gekeken naar een inrichting die beheervriendelijk is en tegelijkertijd de uitstraling van een park verhoogt”, aldus Heil.

Pilot: duurzaam en chemievrij

Vakantiepark Aquadelta kijkt samen met BTL hoe een aantal vakantiewoningen op het terrein duurzaam en chemievrij kunnen worden ingericht. Ook de entree en het centrale plein van het park worden verder vergroend om onkruid terug te dringen. Heil beschrijft hoe dit proces eruit ziet: “De terreinbeheerders hebben eerst de ‘hotspots’ voor onkruidgroei op het terrein in kaart gebracht. Daarna hebben onze ontwerpers in overleg met de beheerders maatregelen bedacht die de onkruidgroei terugdringen. We kijken bij de keuze voor

onkruidarme materialen en beplanting goed naar het schitterende omliggende Zeeuwse landschap om deze kwaliteit ook in het park terug te laten komen”. Er zijn verschillende maatregelen te bedenken: van het vervangen van hekwerken door vaste planten en de grindborders rondom de woningen door ruige grassen. “Door slimme investeringen is onkruidbestrijding minder of zelfs helemaal niet meer nodig”, legt Heil uit. “Het gebruik van vaste planten is een mooi voorbeeld. Wanneer de juiste soorten vaste planten worden aangelegd, zorgen deze voor minder onkruiddruk, gaan de beheerkosten omlaag en de groenbeleving omhoog.” Vakantiepark Aquadelta is enthousiast over de voorstellen: “Deze plannen zorgen voor een aantrekkelijke en duurzame uitstraling van het park, zonder onkruid en zonder gebruik te maken van chemische bestrijdingsmiddelen”, aldus Hannewijk.

BTL: Kennis, creativiteit en ervaren vakmensen: van ontwerp tot uitvoering

BTL heeft jarenlang ervaring in chemievrije onkruidbeheersing en met het inzetten van alternatieve oplossingen. Bij BTL combineren we onze hoogwaardige kennis van ontwerp, inrichting en beheer met de uitgebreide ervaringen in de uitvoering. Onze experts informeren u graag over de mogelijkheden om op een duurzame manier de onkruiddruk te verlagen en tegelijk de waarden van uw buitenruimte te vergroten. Meer informatie: www.btl.nl

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

THEMASPECIAL: ATTRACTIES EN GROENVOORZIENINGEN

Kunstgras

kan ook (dicht)

groeien

Bent u van plan, of heeft u inmiddels uw speeltuinen voorzien van kunstgras als dempende ondergrond? Houdt er dan rekening mee dat ook kunstgras onderhoud nodig heeft! Wie kunstgras toepast met het idee hier jaren niks aan hoeven te doen dan zou wel eens van een koude kermis thuis kunnen komen.

Kunstgras als speelondergrond

Kunstgras is een uitstekend alternatief voor zand, grind of rubber ondergronden. Het is schoon, ziet er fris uit, betaalbaar, past meestal mooi in de omgeving, draineert prima en heeft bij de juiste ondervloer voldoende demping. Maar zoals bij alle andere materialen moet u ook deze ondergrond ook verzorgen. Doet u dit niet dan zal uw grasmat na verloop van tijd dichtgroeien met algen en mos en zal de demping door opeenhoping van het ingestrooide zand (of rubber) verminderen. Hoe lang dit duurt is afhankelijk van de omgeving, de aanleg, het weer en de gebruikersintensiviteit.

Beperk schaduw en nattigheid

Jasper Lankhaar is onderhoudsspecialist bij KSP kunstgras. KSP is gespecialiseerd in het aanleggen, onderhouden en renoveren van sporten speelplekken in Nederland en België. Jasper: “Verschillende factoren kunnen ervoor zorgen dat een kunstgras mat wordt bedenkt met algen en mos. Zo zal een vloer die onder bomen aangelegd wordt, en dus veel

schaduw heeft, eerder dichtgroeien dan een vloer die vol in de zon ligt. Dit zelfde geldt ook voor vloeren die vaak en lang nat zijn en vloeren waar veel afvallend blad op blijft liggen.” Volgens Jasper kun je met de juiste aanleg van een vloer én gedegen onderhoud ervoor zorgen dat uw vloer nagenoeg vrij blijft van mos en algen. Dat heeft tot gevolg dat de valdempende waardes op niveau blijven. Zo zou je de vloer iets hoger kunnen leggen dan de omringende ondergrond. Hierdoor zal het water eerder van de vloer aflopen en blijft de mat vaker en langer droog. Probeer er voor te zorgen dat de vloer toch een aantal uren zon per dag krijgt. Uiteraard is een schaduwrijke speelplek heerlijk voor spelende kinderen, dus probeer hier een optimale mix in te vinden. Een extra tip die Jasper geeft om rondom een kunstgras veld een rij tegels te leggen. Dit om te voorkomen dat grasmaaiers schade aanbrengen aan uw kunstgras vloer.

En dan het toverwoord: onderhoud

Kunstgras wordt in de meeste gevallen ingestrooid met fijn kwartszand. Dit zand dient regelmatig geborsteld te worden waardoor het zand weer goed over de gehele mat verdeelt wordt. KSP adviseert om speelplekken 1 tot 2 keer per jaar, en sportvelden ca. 6 x per jaar op te borstelen. Daarnaast is het verstandig om de randen van de mat te onderhouden en te ontdoen van mos en algengroei. Om te meten of de dempende waarde nog voldoende is zou je af en toen een HIC (Head Injury Criteria) meting uit kunnen laten voeren. Dit kan o.a. worden uitgevoerd door Speelplan.

Met dank aan: Philip van Dijk, relatiemanager bij Speelplan meer informatie: www.speelplan.nl Jasper Lankhaar, onderhoudsspecialist bij KSP kunstgras Meer informatie: www.ksp-kunstgras.nl

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Visualisatie van het eindresultaat

Landal De Vers sloopt en bouwt huisjes in overleg met eigenaren

Voorbeeld van een verouderd vakantiehuisje

De grondige vernieuwing heeft wel een aanloop gekend. In de loop der jaren raakten een groot deel van de vakantiewoningen op Landal De Vers gedateerd. In deze tijd van online transparantie zag je dat ook terug op beoordelingswebsites. Een aantal huisjes en het park kregen geleidelijk een steeds lagere waardering. Daar kwam bij dat het contract met Landal voorde marketing en verhuur, afliep; en Landal stelt kwaliteitseisen aan deelname bij verlenging!

Noodzaak voor vernieuwing

Landal De Vers is geen eigendom van Landal, maar in particuliere handen. Zoals bij veel parken zijn ook op De Vers de huisjes verkocht aan particulieren en investeerders. Dat betekent; veel partijen om mee te overleggen bij een renovatie. De Vereniging van Eigenaren had al uitgerekend dat een re18

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Bij vernieuwing van vakantieparken staat de eigendomsstructuur een echte grondige aanpak vaak in de weg. Particuliere eigenaren en investeerders in vakantiehuisjes moeten immers hun medewerking aan de plannen verlenen en bijdragen in de kosten. Bij Landal De Vers is dat goed gelukt en werden de plannen voor nieuwbouw en een echte grondige renovatie mogelijk gemaakt. novatie op termijn nodig en lonend zou zijn.

Een sterk onderbouwd voorstel

Een van de eigenaren/investeerders is ook architect. Hij heeft een ontwerp inclusief berekening gemaakt van de kosten/baten van nieuwbouw. Aan de hand van de ontwerpen deelde Landal o.a. hun visie op de markt qua types en aantallen, en hun indicatie van de verhuurbaarheid van verschillende soorten vakantiewoningen. Vervolgens werd een presentatie gegeven aan de eigenaren van de bungalows met als voorstel een complete vernieuwing van een groot deel van de vakantiewoningen. De presentatie haalde veel mensen over de streep.

Investeringskracht organiseren

Ondanks de erkenning van de noodzaak tot vernieuwing waren er mensen die daarin

financieel niet meekonden of mee wilden. Er werd immers wel een (aanvullende) investering van de eigenaren gevraagd. Daarop werd een nieuw initiatief gelanceerd. Eigenaren met meer investeringskracht en buitenstaanders wilden de huisjes die niet meekonden, wel overnemen. Op deze manier werd een coalitie gesmeed van eigenaren die wilden en konden investeren. Doordat een aantal eigenaren hier de schouders onder heeft gezet, Landal ook meedacht en blijven overleggen met de stakeholders, is men tot dit resultaat gekomen. Slechts enkele huisjes blijven nu buiten de plannen. Van deze woningen wordt alleen de buitenkant opgeknapt om het aanzicht van het park niet te veel te verstoren. De huisjes worden bovendien uit de verhuur genomen â&#x20AC;&#x201C; en mogen ook door de eigenaren niet verhuurd worden.

VERBLIJFSRECREATIE

Goede basisstructuur maakt renovatie makkelijker

Beeld van het nieuwe interieur

Variatie in ontwerp

Vakantiewoningen passend in de stijl van de streek

Remco van der Zwan is bestuurslid van de Coöperatie van bungalowpark De Vers en heeft ons bovenstaande aanpak toegelicht. Hij blikt tevreden terug op het resultaat: “Psychologisch heeft zo’n ingrijpende renovatie wel veel tijd nodig. De dreiging om de Landal status te verliezen speelde bij veel partijen een rol. Aan andere parken wil ik vooral meegeven; begin bijtijds met de voorbereidingen. De beloning bij ons is een hernieuwd park met een nieuw contract met Landal dat minimaal loopt tot 2030.”

Achter het zwembad worden 45 bestaande bungalows vervangen door gloednieuwe en sfeervolle 6-8 persoonsbungalows met een hoog niveau van comfort: zeer compleet ingericht, met luxe sanitair en moderne inbouwkeuken. Een aantal woningen heeft een veranda met loungebank, BBQ en buitenkachel waarmee gasten meer kunnen buitenleven. Ook worden dertig nieuwe 4-persoonwoningen gebouwd en zijn twintig 2-persoons woningen compleet gerenoveerd. Aan de zuidzijde van het park kregen negentien 4-persoons woningen een upgrade, waarbij het sanitair, keuken en complete inrichting van de woningen zijn vervangen. De 2-, 6- en 8-persoonswoningen waren voor de zomer gereed en beschikbaar voor de verhuur. Aan de noordkant wordt binnenkort gestart met de bouw van de laatste fase: 25 bungalows van diverse types. Hiervan zijn er nog een aantal te koop.

Bouw in volle gang

Een persbericht van Landal geeft de status van deze zomer weer: “De karakteristieke bouwstijl van de woningen past naadloos in deze regio,” aldus General Manager Kees Buijs van Landal De Vers. “Nagenoeg het hele park wordt aangepakt, zodat we straks een nieuw licht en fris vakantiepark hebben dat er weer jaren tegenaan kan.”

Nog meer vernieuwing

Nu de vakantiebungalows weer up to date zijn wordt de blik gericht op de centrumvoorzieningen. Deze worden de komende jaren ook helemaal aangepakt en opgeknapt. Een nieuw overdekt zwembad is inmiddels al gerealiseerd.

Nieuwbouw in volle gang

Meer informatie: www.landal.nl/parken/de-vers

Bij Landal De Vers zijn de ontwikkelingen (net) op tijd in gang gezet om de aansluiting bij het Landal-kwaliteitslabel te behouden. Willem Kraanen, vitaliteitsmanager verblijfsrecreatie, bij adviesbureau ZKA heeft te maken met vakantieparken in diverse stadia van ontwikkeling. Hij benoemt enkele maatregelen die je als park in een vroeg stadium kunt nemen om een kwaliteitsslag op een later moment makkelijker te maken. 1. Zorg dat er een visie met een mission statement is, waarin de doelstellingen voor de langere termijn duidelijk zijn. 2. Iedereen is verplicht lid van de Vereniging van eigenaren. 3. Je kunt het bijhouden van kwaliteit en uitstraling van je park goed regelen in je statuten en parkreglement / stijlboek (niveau van de accommodaties). Dat is een stok achter de deur om kwaliteit af te dwingen. Update het parkreglement ook regelmatig. 4. Een jaarlijkse bijdrage voor reservering middelen voor infra, verzekering, (klein) onderhoud, calamiteiten, e.d. 5. Begin bijtijds met de voorbereidingen voor een groot renovatieproject. 6. Zorg al vanaf het begin voor een reservering voor onderhoud op de lange termijn. Hierbij is het belangrijk om de afschrijvingstermijn met elkaar vast te stellen. De eerste jaren lijkt dat overbodig, maar zodra de nood hoog is, is het goed om hier een voorziening (spaarpotje) voor te hebben gemaakt. 7. Neem in je statuten op wat de consequenties zijn van eigenaren die niet meer bij willen of kunnen dragen aan de parkafdracht. (uitkoopmogelijkheid?) 8. De statuten bepalen o.a. ook de stemrechtverdeling. Zorg dat het park niet gegijzeld kan worden door een of twee deelnemers. Meer informatie: www.zka.nl (red.: ZKA is niet betrokken geweest bij dit specifieke project)

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

auteur: Hans van Leeuwen, Trendwatcher-Adviseur-Conceptontwikkelaar- Pleisureworld NRIT

ampingpark De Bongerd, C terechte winnaar “Het Vakantiepark van de Toekomst” Er blijven voor ons genoeg uitdagingen over! De tweede editie van de Vakdag – Het Vakantiepark van de Toekomst leverde een nieuwe Award winnaar op. Nadat de Beerze Bulten in 2017 deze prestigieuze prijs ontving, was het nu de eer aan Campingpark De Bongerd in het Noord-Hollandse Tuitjenhoorn, waar Wilma en Peter Vriend de kar trekken.

DNA versleuteld in alle details door het hele bedrijf

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

VERBLIJFSRECREATIE

Het o zo bekende theater spektakel bij De Bongerd voor op en top plezier

Fantastisch een unieke eigen persoonlijke concept ontwikkeling vaneen water pret dagrecreatie

De Holle Bolle Plons als gethematiseerde Indoor Water Speeltuin

Een terechte Award winnaar

Zij die hun nek uit durven te steken en voortdurend bezig zijn met vernieuwing worden door de consument met positieve reviews. Het bedrijf is een erkende ANWB Top Camping, haalt op Booking.com een 8.9 en bij gastenvertellen.nl een 8.6. Van Pleisureworld NRIT kregen zij waardering met de uitverkiezing tot Het Vakantiepark van de Toekomst 2018. Een samenvatting van het juryrapport; »» Eigenzinnige manier van professioneel ondernemen »» Teamprestatie van samenwerkers die het bedrijf pushen met een winnaarsmentaliteit »» Familietradities versleuteld in DNA van het recreatiepark (voormalige appelboomgaard) als onderdeel van de beleving »» Trendsettend in creëren van unieke belevenissen en een voorbeeld voor collega’s

»»

»» »» »»

Dagrecreatie- als onderdeel van de totale bedrijfsvoering met oog voor de regio Voorbeeld voor totale gastvrijheid & hospitality Introductie van de Boompas abonnementen voor binding met de regio. Combinatie van verblijfs- dagrecreatie met horeca en daardoor een jaar ond exploitatie met als belangrijkste voordeel een stabiel basisteam van samenwerkers, het hele jaar door.

Het nieuwe kamperen

De terechte winnaars van de Award - Het Vakantiepark van de Toekomst 2018 - bieden meer dan een camping. Het bedrijf is inmiddels uitgebreid met een dagattractie(park) de Holle Bolle Boom en uitgebreide horecavoorzieningen. Zij introduceerden als een van de eerste recreatiebedrijven professionele theaterproducties

en entertainment in eigen beheer. Bekende karakters zijn Vleghel de Egel en Koning PaRadijs van indoor speeltuin de Holle Bolle Boom. Ook beschikt men naast een klein buitenzwembad over een innovatieve indoor waterspeeltuin; Holle Bolle Plons is uniek in zijn soort. Met zijn bouwkundige achtergrond heeft Peter een passie voor alles wat met techniek en bouwen te maken heeft. Dat heeft er mede toe bijgedragen dat er ook een unieke Waterspeeltuin is ontstaan gecombineerd met outdoor- en gethematiseerde speeltoestellen. Heel slim heeft men de marketing ook gericht op de regio, met als speerpunten de dagrecreatieve voorzieningen maar ook theaterproducties rondom het Sprookjesatelier, Sinterklaas en Kerst al of niet in combinatie met horeca-arrangementen. Men richt zich ook op evenementen voor families en de zakelijke markt en feesten en partijen. Het horecaconcept, waar veel campings mee worstelen, is hier een belangrijke pijler van het succes. Het was vooral Wilma die hier m.b.t. de sfeer en entourage haar stempel op heeft gedrukt. Dat is ook al meteen zichtbaar wanneer men de receptie betreedt; Een bijzondere ambiance van een warm welkom.

Een vleugje Disney

Een kleinere versie van de Disney Parade

Mooi zo’n Vleghel

Insiders weten dat de dinsdag steevast een vrije dag is voor het ondernemersechtpaar en vandaar dat zij de officiële Award uitreiking niet persoonlijk konden bijwonen. Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Specialist in het ontwerpen en aanleggen van zwembaden, wellness-techniek, water-recreatie en zonne-energie installaties. Naast ontwerp en aanleg hebben wij ook veel ervaring in het onderhouden van pracktisch alle typen zwembaden voor wat betreft installaties, afdekkingen, automatiseringen, doseersystemen en zwembadpompen.

Wesseling Waterbehandeling Technieken BV Bathmen | Tel. 0570-867386 | info@thuisinwater.nl | www.thuisinwater.nl

Modulaire toegangscontrole systemen van eenvoudig standalone tot geavanceerd beheer Toegangscontrole software i.c.m. met: - Slagboominstallaties - Kentekenherkenning - Betaald parkeren

CAT Access Standalone: Met CAT Access standalone kunt u de geldigheid van kaarten of tags/labels definiĂŤren en de lezers, tijdsgroepen en anti pass back instellen. Verder kunnen de transacties van de toegangscontrole lezers worden uitgelezen. CAT Access Lite: Basisversie van CAT Access voor situaties met minder toegangs-behoeften. Personalisatie en transacties worden in deze versie centraal opgeslagen in een database en zijn volledig te beheren via de beheerapplicatie.

- Energiebeheer - Camerabewaking - Intercom systemen

CAT Acces (Full version): NAW-gegevens beheren op persoonsniveau, overzichten toegangstransacties bijvoorbeeld per kaart, gast, periode. Aanpassen displayteksten, kaartgroepen, toegangsgroepen, tijdzones etc. Mogelijkheid tot uitgebreide TCP/IP koppeling met reserveringsystemen.

- Tourniquets

Meer informatie?

Beheersoftware CAT Access

T: +31 (0)75 - 612 73 45

M: info@catcontrolsystems.nl

W: www.catcontrolsystems.nl

VERBLIJFSRECREATIE

Sun Shower bij De Bongerd ontwikkeld in eigen beheer de Peter Vriend

Dit was het meerjarenplan van Het Nieuwe Kamperen

De eigenzinnige keuze van deze zogenaamde ‘vrije dag’ heeft als doel inspiratie op te doen en bij een collega recreatieondernemers op bezoek te gaan om te ‘leren’! Zo kom ik Peter en Wilma regelmatig tegen in het buitenland ensloten zij aan bij enkelel buitenlandse studiereizen. Zo zijn wij o.a. op bezoek geweest bij Puy du Fou, Les Bois Aux Daims in Frankrijk maar ook Center Parcs Woburn Forrest in Engeland. Zij gebruiken hun inspiratie niet om te kopiëren maar door de opgedane kennis zelf te interpreteren en hiermee een unieke passende attractie te realiseren voor De Bongerd. Dat geldt ook voor de nieuwe verhuurmiddelen. Zo bieden zij via Booking.com hotellodges aan.

Strategische wendbaarheid cruciale succesfactor

Uiteraard heeft men bij de plannenmakerij ook wel eens tegenslagen moeten overwinnen. Ik weet nog goed dat ik met Peter Vriend vlak voor de crisis heb gesproken om de uitbreidingsplannen tijdelijk te vertragen. Men heeft ook het personeelsbestand moeten aanpassen aan de omstandigheden om gezond te blijven. Het zijn juist vaak lastige omstandigheden die de beste kwaliteiten van de echte winnaars naar boven halen. Ondanks de mindere marktsituatie rond de crisis wisten zij ‘Het Nieuwe Kamperen’ met succes te introduceren. De interesse van Wilma en Peter is breed en gaat o.a. uit naar thema’s als nieuwe economische modellen, winkelcentra, musea en strandpaviljoens. Onlangs zijn zij uiteraard

Toch meer Life Style dan camping terras

ook een dagje op bezoek zijn geweest in de Culturele hoofdstad van Europa; Leeuwarden. Hier heeft men gezocht wat er nodig is om als onderneming jezelf telkens opnieuw uit te vinden en aantrekkelijk te blijven voor de gasten. Dankzij strategische wendbaarheid blijft het aanbod relevant en is de onderneming klaar voor de toekomst.

Wat betekent het winnen van deze Award?

Peter en Wilma Vriend; “Erkenning voor ons werk, niet alleen de gasten en bezoekers valt het op dat wij onderscheidend zijn, ook specialisten die onze branche dagelijks volgen. Deze Award geeft inspiratie om door te gaan, niet om alleen in stenen en speeltuinen te investeren maar ook in de organisatie en ons team van samenwerkers. Zij zijn immers de software van ons product.”

Hoe was het afgelopen hoogseizoen en hebben jullie nog plannen?

“Het afgelopen hoogseizoen was Pittig (appel), heerlijk en zakelijk zeer geslaagd. »» Pittig om met een team van samenwerkers te presteren tijdens de twee hittengolven. Dagelijks aanpassingen, het verplaatsen van shows vanuit het te warme theater naar buiten, onder de schaduw van de bomen. Het verruimen van openingstijden en toch de zorg van niet te lange dagen van onze samenwerkers.

»»

Heerlijk om de gasten te zien genieten van een mooie zomer. Nederland als vakantieland staat weer op de kaart. Zakelijk zeer geslaagd, al onze labels en afdeling zitten in de plus en de kosten hebben wij goed in de hand.

Plannen zijn er in overvloed. Deze zomer inspireert om door te bouwen aan het waterpark. Welke fase en welk budget beschikbaar zijn zal in het najaar besloten worden”. De reactie is herkanbar kort en zakelijk met alweer hun blik gericht op de toekomst. Het kan altijd weer beter. Een mooie voorbeeldbedrijf waar de totale branche trots op mag zijn.

Wie wordt de winnaar van 2019

In 2019 wordt de vakdag ‘vakantiepark van de toekomst’ georganiseerd op de locatie van Safari Resort Beekse Bergen. En op deze dag wordt ook bekend gemaakt wie de opvolger zal zijn van Campingpark De Bongerd. Meer informatie: www.bongerd.nl

Peter tijdens inspiratie reis in Frankrijk aan het testen de Phono van Yalp

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

‘EEN BLIK OP DE TOEKOMST’

27, 28 EN 29 NOVEMBER 2018

EVENEMENTENHAL HARDENBERG

MIS HET NIET EN BESTEL UW TICKETS!

RECREATIE R VAKBEURS

REGISTRATIECODE: 61851198

WWW.RECREATIE-VAKBEURS.NL

Blog#

VERBLIJFSRECREATIE

Bas Hoogland

‘WARM’ WELKOM... Een paar weken geleden bezocht ik een kleinschalig bungalowpark. Ik mocht hier spreken voor een 80-tal medewerkers over Hostmanship. Ondanks dat ik alweer bijna 4 jaar uit de ‘bungalowbranche’ ben, greep me de ontvangst weer bij de keel. En dan vooral de hele uitstraling of beter, het ontbreken ervan. Ik heb het over de veelal eerste echte indruk van een park: de receptie! Al jaren verbaas ik mij over het feit dat ‘onze’ branche niet in staat is deze ‘welkomstruimte’ enige allure of warmte te geven. Het begint meestal met een klein bordje ‘Receptie’ waarna je op de voordeur en de zijkanten ervan overvallen wordt door overjarige VVV-stickers en vooral geraffelde A4 velletjes met zelfgeknutselde teksten in allerlei lettertypes. Tuurlijk, er zijn recepties waar dit gedeelte nog netjes is verzorgd maar het lijkt veelal op een prikbord van een kleuterschool. De receptieruimte zelf ziet er veelal, sorry dat ik het zeg, uit als een veredelde ongezellige bibliotheek of gemeentebalie voor burgerzaken en paspoortafgifte. Flink veel TL, (geen enkele leuke schemerlamp), alle bureaus en werkstations goed in het zicht evenals alle kopieer- en computerstations, ordners met tientallen verschillende achterkanten en uiteraard diverse prikborden met memo’s, interne notities en andere zaken die ik écht niet wil lezen als gast! Met gastvrijheid, welkom heten heeft het vaak niets te maken. Met gezelligheid en WOW al helemaal niet. Het is op veel parken puur een sleutelafhaalpunt waar je niet zomaar voor je plezier komt. En dat is een gemiste kans. De receptie vervult de functie van eerste en laatste indruk (mits die op zondag ook open is en je de sleutel niet in een soort regenpijp hoeft te gooien…). De receptie zou een soort huiskamerfunctie kúnnen vervullen. Zo zijn er ook parken die heel slim de receptie hebben geïntegreerd in het restaurant. Scheelt ook nog ’s mooi op je pay-roll in de eerste rustige horeca-uurtjes want die pakt de receptie op.

De waarde van een gezellige, warme receptie is volgens mijn ervaring van groot belang. Vandaar een 4-tal adviezen: 1. Ga ’s met een aantal medewerkers een half uur voor je entree en IN de receptie staan en stel jezelf de vraag: “Wat zien we en wat vinden we ervan”? 2. Als gast wil je al die kantoorzaken niet zien, het is immers vakantie. Die horen in het back-office (daarom heet het ook zo…) en dat is weer strikt gescheiden van het front-office. Dus maak een duidelijk back & frontoffice. 3. Laat je hierbij inspireren door hotels en bezoek er een 20-tal. Die weten veelal HOE een receptie eruit kan zien. 4. Ga vooral niet zelf lopen ‘klooien’ met een plantje hier en spotje daar maar neem het serieus en vraag voor een paar duizend euro een goed advies. Tot slot, een warm welkom door medewerkers is uiteraard van nóg groter belang maar gasten ontvangen in een omgeving waar aandacht is besteed aan interieur helpt wel bij een optimaal Hostmanship. En bovenal, u gaat het zien in de beoordelingen want het is ook de laatste indruk van uw bedrijf. <

www.bashoogland.com Bas Hoogland was 19 jaar commercieel Directeur van Landal GreenParks. Tegenwoordig is hij gastheer van ‘De Heerlijkheid Vijlen’, een bijzonder vakwerk huis dat hij verhuurt aan families tot 14 pers.. Daarnaast adviseert hij recreatiebedrijven op het gebied van marketing en productontwikkeling én is een veelgevraagd spreker over klantvriendelijkheid.

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Hans van Leeuwen; Trendwatcher, Adviseur & Concept Ontwikkelaar Recreatie & Toerisme

Hoe succesvol is Guesthouse Hotel Kaatsheuvel echt?

Tien vragen aan initiatiefnemer Coen Schelfhorst

Op 28 juni 2018 opende, op loopafstand van de Efteling, het GuestHouse Hotel Kaatsheuvel. Initiatiefnemer is voormalig horecaman van de Efteling, Coen Schelfhorst die samen met Piet den Hartog, franchisenemer van een succesvolle Albert Heijn, een combinatie van supermarkt, restaurant en hotel heeft gebouwd. Het hotel met 69 kamers is een cross-over tussen een hotel, hostel en Guesthouse. Nog voor de opening kocht Coen het tegenovergelegen hotel De Kroon dat nu als zusje van het GuestHouse Hotel opereert.

De ongebruikelijke entree van een bijna 4 sterren hotel

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

VERBLIJFSRECREATIE

Coen gaat in op de details

Een soort mini Toerist Info punt

Coen Schelfhorst, samen in gesprek

Een warm Welkom

Het dakterras ligt er nog rustig bij maar na enkele weken de belangrijkste hot spot

Ik was natuurlijk als eerste te gast en nu het bouwstof is neergedwarreld, spreek ik met Coen over zijn eerste ervaringen. Coen een echte hotello die dit project samen met zijn vrouw Marieke als de stille kracht achter de schermen heeft gerealiseerd. Na zijn tijd bij de Efteling heeft Coen talloze bedrijven geadviseerd en in zijn eerste eigen hotel kon hij de theorie van het adviseurschap in de praktijk brengen. Ik heb uiteraard GuestHouse Hotel en GuestHouse Kitchen Restaurant in de afgelopen jaren gevolgd en weet wat er zich allemaal heeft afgespeeld om een dergelijk project te realiseren. Lees hier wat Coen op zijn hart heeft en ons weet te vertellen over zijn ervaringen tot nu toe.

Heb je te maken gehad met budgetoverschrijdingen bij de realisatie?

“Ik ben supertrots want we zijn binnen het budget gebleven. Uiteraard hebben we te maken gehad met meer- en minderwerk maar deze zijn heel mooi tegenover elkaar wegvallen. Maar ik heb echt kort op de bal gezeten. Er is niets in het hotel waar ik persoonlijk de prijs niet van weet. We hadden natuurlijk een gedelegeerd projectleider die ik tot vervelends toe gestalkt heb. Ik heb in dit project veel aan mijn eerdere ervaring als adviseur bij de realisatie en de bouw van het eerste bungalowpark van de Efteling, Bosrijk, gehad waar het door de thematisering natuurlijk om details gaat. De tweede reden dat ik zo kort op de bal zat, was dit ik echt wilde dat de uitwerking precies zo zou worden als we bedacht hadden”. Kan ik hieruit opmerken dat juist de conceptfase super belangrijk is geweest? “Het is inderdaad de allerbelangrijkste fase waar we door verschillende onderzoeken de definitieve vormgeving van het concept hebben bepaald zoals dat er nu staat. Zowel in hardware als in sofware”.

Beslist niet alleen standaard tafeltjes voor 4 personen

Betekent deze persoonlijke ervaring als ondernemer dat je nu een betere adviseur bent geworden? “Uiteindelijk ben ik nu door de wol geverfd en dus een betere adviseur geworden. Wat kan een adviesbureau mij nog vertellen die nooit in de praktijk heeft gewerkt? Uiteraard heb ik ook mijn voelsprieten uitgezet en gekeken naar macro-economische ontwikkelingen in de branche. Daarnaast hebben we ons laten voeden met relevante informatie

en heel veel verschillende bedrijfsbezoeken aan collega’s gebracht. Ik heb bijna alle hotels in Amsterdam gezien en collega’s als mistery guest naar Zoku gestuurd.” Nu de hamvraag aan Coen; wat heeft het gekost? “De ontwikkeling van het pand is voor rekening van de vastgoed eigenaar, wij huren een groot gedeelte. De FF & E (Furniture, Fixtures & Equipment) ligt op circa 1,5 miljoen euro. We hebben het feitelijk casco gehuurd en de rest is van ons.”

Voldoet de locatie aan de verwachtingen?

“De locatie voldoet zeker aan de verwachtingen. De loopafstand tot de hoofdingang van de Efteling is hét USP maar ook het gevoel om in een dorp te verblijven maakt de ervaring voor gasten wel heel bijzonder.” Zelf heb ik tijdens mijn verblijf een bijzonder thuisgevoel gehad dat naadloos aansluit bij de slogan van Coen: “Een hotel waar je je zelf kunt zijn net zoals thuis”

Welke bouwmissers zijn er gemaakt?

“We hadden gekozen voor een dekvloer die veel te lang heeft moeten drogen. Het heeft weken geduurd en enorm veel stress opgeleverd. Gelukkig heeft het nauwelijks invloed gehad op het renteverlies tijdens de bouw. Ook het hoge linnenverbruik op de kamers betekent een extra kostenpost in de exploitatie. Achteraf gezien hadden we ook wel een maaltijdenlift willen plaatsen in de lobby want er is veel vraag om ‘s avonds wat te smikkelen.” Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Importeur van o.a. Gianni Ferrari in Nederland en Duitsland. Kijk voor meer informatie of voor de dealer bij u in de buurt op www.ferrari-frontmaaiers.com/verkooppunten of bel ons 0481-371423 voor een vrijblijvende demonstratie.

53 01

02 15 De Gianni Ferrari machines met grascollectie zijn uitermate geschikt om uw camping of recreatieterrein schoon 16 te 14 houden. De Gianni Ferrari machines behoren tot de absolute top als het gaat om maaien met grascollectie. Bel 03 ons voor meer informatie of een vrijblijvende demonstratie op: 0481-371423.

06 05

13 36 51

38 39

67 58

42 66

elen het plan voor beter sp

28 27

26 ontwerp VV

inspectie

Speelplan BV Transistorstraat 53b 1322 CK Almere 036-5236127 info@speelplan.nl www.speelplan.nl

JOP

advies34

10 17

22 64

JOP

60 59

cursus

VERBLIJFSRECREATIE

Uitzicht vanuit het hotel in het winkelcentrum Receptie ontvangast GuestHouse Hotel

met AH en Gall & Gall

Staat het concept nog overeind?

“Ja hoor, we zijn ook niet over een nacht ijs gegaan. Dit bijzondere concept is door een grondige analyse van de customer journey tot stand gekomen.”

Hoe belangrijk zijn jouw partners

“De Efteling is heel belangrijk en we hebben een perfecte samenwerking. Daarnaast Vervoort als inrichter maar ook de samenwerking met de lokale AH vestiging in hetzelfde gebouw loopt prima. Natuurlijk hebben we ook een goede samenwerking met Visit Brabant die als marketingorganisatie van Brabant aansluit bij onze behoefte met internationale website doorplaatsing naar relevante zoekmachines, Brabant promotie in algemene zin, review management, 360-graden fotografie voor aantrekkelijke tarieven en hun Venuefinder waarmee ze de zakelijke markt weten te bereiken”.

Loopt de bezetting volgens planning?

“Een volmondig JA. De zomer loopt boven verwachting. We hebben al regelmatig het bordje ‘vol’ moeten ophangen en hebben dan met 300 gasten in huis zelfs een beetje het gevoel over te lopen. Het was heel pittig zo vlak voor het seizoen te openen maar wij zijn trots op onze score van 9,5.”

Ja hoor Chefkok Roger van de Loo in de weer

Zijn er onverwachte positieve ontwikkelingen?

“De zakelijke markt heeft ons al redelijk ontdekt zonder dat we daar al te veel marketinginspanningen voor hebben gedaan. Ik ben nu al voor het najaar met boekingen in de weer. Ons concept draait rond de overnachting maar we zien nog ruimte voor nieuwe initiatieven die het totale concept versterken zoals trainingen die wij zelf binnenkort zullen opstarten”.

Piept en kraakt het met het nieuwe personeel?

“Uhhhh, even nadenken. Laat ik het zo stellen: In de F & B is het lastig om goed gebalanceerd team samen te stellen. Steeds minder mensen kiezen voor een fulltime baan in horeca en hospitality en jongeren zijn er wel, maar hebben minder tijd beschikbaar. De medewerkers zijn met uitzondering van de schoonmaak in dienst en de verwachting is dat het aantal fulltimers nog zal toenemen.”.

Werkt de Online Customer Journey?

“We zijn het best performance hotel van Oaky, een upsell tool die extra omzet genereert. Deze tool speelt in op de behoeftes van gasten die bereid zijn hiervoor te betalen en dit niet zien als een vast onderdeel van de kamerprijs! Denk aan de bolderkar, een gratis ontbijt als je zelf je kamer schoonmaakt of een drie gangen diner. Leuk detail is dat de familienaam dan op de dinertafel staat.” Waar komen jouw gasten vandaan? “Op de eerste plaats uit Nederland wat tot op dit moment zo’n 60% uitmaakt van de totale bezetting. Gevolgd door gasten uit België, Duitsland, Israël, Engeland, Italië, Spanje en de Verenigde Staten. Engels is dan ook bijna de voertaal en we zien nu in de praktijk dat de Efteling zich steeds beter internationaal weet

Complete badkamer in enkele familie kamers

te vermarkten. Het percentage gasten dat de Efteling bezoekt, Coen moet even glimlachen, benadert deze zomer periode de 90% en de Efteling tickets die wij mogen aanbieden, gaan als warme broodjes over de toonbank.”

Meld je aan voor de Expert Meeting met Backstage Tour

Bent u nieuwsgierig naar het unieke verhaal van dit bijzondere GuestHouse Hotel Kaatsheuvel en de ervaringen van Coen Schelfhorst? Wilt u met eigen ogen de bijzondere variëteit aan hotelkamers zien en een heuse Backstage Tour meemaken met mogelijkheid tot een heerlijk diner in GuestHouse Kitchen samengesteld door Chefkok Roger van de Loo? Meld je aan voor de Expert Meeting van PLEISUREWORLD NRIT op donderdag 20 september 2018. Aanmelden, zien wij u ook binnenkort bij Coen: http://pleisureworld.nl/event/pleisureworld-nritexpert-meeting-het-nieuwe-guesthouse-hotelkaatsheuvel-concept/ “Uiteraard beveel ik u deze Expert Meeting van harte aan. U krijgt heel veel bijzonderheden en innovaties op een locatie te zien. Ik heb zelf op heel veel bijzondere overnacht maar deze staat bij mij in de top van Nederland.” - Hans van Leeuwen Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

The International Association of Amusement Parks and Attractions presents

EURO ATTRACTIONS SHOW 2018 CONFERENCE: 23–27 Sept. | TRADE SHOW: 25–27 Sept.

DISCOVER

LEARN NETWORK

500+

exhibiting companies

exhibit halls

EXPAND YOUR BUILD YOUR

12,000+

100+

leisure industry professionals

hours of seminars

NETWORK KNOWLEDGE

Join the premier European trade show and conference for the leisure, attractions, tourism, and entertainment industry.

RAI Amsterdam | AMSTERDAM, NETHERLANDS | www.IAAPA.org/EAS

Parks and Attractions Amusement parks, water parks, family entertainment centres, playgrounds

History and Education Museums, cultural attractions, zoos and aquariums, eco attractions

Tourism and Hospitality Resorts, hotels, cruise lines, holiday/bungalow parks, city attractions, campgrounds

Entertainment and Events Concert venues, sports arenas, summer/music festivals, carnivals

VERBLIJFSRECREATIE

Meer campinggasten in eerste halfjaar 2018 Nederlandse kampeerterreinen ontvingen in het eerste halfjaar van 2018 bijna 1,6 miljoen gasten, 7,5 procent meer dan in dezelfde periode een jaar eerder. Het aantal buitenlandse gasten liet in die periode de grootste groei zien. Dit meldt het CBS. De groei van het aantal campinggasten in de eerste helft van 2018 staat haaks op de ontwikkeling in de voorgaande jaren, toen vooral sprake was van een daling. Vorig jaar was het aantal gasten nog 3,5 procent lager dan in 2016. Vooral de provincie Groningen liet in de eerste helft van 2018 een groei van het aantal campinggasten zien (13 duizend, +48,1 procent). Het aantal gasten in Groningen was daarmee echter nog altijd vele malen kleiner dan in Gelderland, de provincie waar het meest gekampeerd werd. Daar verbleven het eerste halfjaar 256 duizend gasten, 31 duizend meer dan in de zelfde periode een jaar eerder.

Vooral Duitsers en Belgen op Nederlandse campings

Het aantal buitenlandse gasten op de Nederlandse kampeerterreinen steeg het

afgelopen halfjaar vergeleken met een jaar eerder harder (9,1 procent) dan het aantal Nederlandse gasten (6,9 procent). Het merendeel van de buitenlandse campinggasten kwam uit Duitsland (77 procent) en BelgiĂŤ (12 procent). Het aantal Duitse gasten nam in de eerste helft van dit jaar met 9 procent toe, het aantal Belgen met 14 procent.

Ook meer gasten in hotels en groepsaccommodaties

Ook andere vormen van logiesaccommodaties zagen hun aantallen gasten stijgen. Het aantal gasten dat sliep in een groepsaccommodatie was het eerste halfjaar 779 duizend, 9,1 procent meer dan een jaar eerder. Hotels kregen 14,5 miljoen gasten, een stijging van 6,1 procent. Het aantal overnachtingen door zakenreizigers liet met een stijging van 8,3 procent een nog grotere groei zien.

Nauwelijks toename gasten huisjesparken

Vergeleken met een jaar eerder groeide het aantal gasten op huisjesterreinen in de eerste helft van 2018 nauwelijks (1,2 procent). Bij de Nederlandse gasten was er zelfs een lichte daling te zien (0,3 procent).

Meer buitenlandse gasten in Nederlandse logiesaccommodaties

In totaal ontvingen Nederlandse logiesaccommodaties in de eerste helft van dit jaar 21,0 miljoen gasten, een stijging van 5,3 procent ten opzichte van de eerste helft van 2017. De groei van het aantal buitenlandse gasten was daarbij hoger (6,3 procent) dan die van het aantal Nederlanders (4,6 procent).

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

FEC Sevenum onderscheidend met nieuwe concepten

FEC sevenum buitenaanzicht

Een Family Entertainment Centrum (FEC) is in Nederland inmiddels al geen noviteit meer. De aanpak in Sevenum is wel uniek te noemen. Hier zijn twee zones gecreĂŤerd; De Mattel Play zone gericht op kinderen tot 9 jaar en het Portal Action house waarvoor je minimaal 10 jaar moet zijn. Beide zones bieden een brede collectie aan activiteiten. Een derde onderdeel van dit complex is de ABC restaurantformule met 11 restaurants, waar je voor 2 of 3 uur entree betaalt.

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Op de website van Colin Crowdfund leren we dat de totale investering van het totale project â&#x201A;Ź 11.000.000,- bedroeg. In het weekend van 18 mei werd het recreatieve gedeelte van dit concept, feestelijk geopend. De ABC formule was al eerder open gegaan.

Mattel Play!

Het Mattel Play! speelconcept met een oppervlakte van ruim 2.000 m2, is gebaseerd op de bekende characters van speelgoedproducent Mattel. Na Liverpool en Dubai opent Mattel Play! hiermee haar derde vestiging. De indoorformule kende geen flitsende start. Het mooie zomerweer speelde ook dit bedrijf parten. De 2000 bezoekers voor Mattel in de eerste anderhalve maand worden

DAGRECREATIE

Mattel play overzicht

Mattel Play schaatsbaan

Entree Mattel Play

dan ook bestempeld als ‘tegenvallend.’. Deze interactieve speelruimte, gebouwd rondom bekende merken (van Mattel) richt zich op jonge kinderen en is daardoor vooral in het weekend en op woensdagmiddag het best bezet. Een belangrijk onderscheid t.o.v. standaard indoor speelruimtes is dat de activiteiten er op gericht zijn om ook ouders te betrekken bij het kinderspel. Ook met de uitwerking en thematisering onderscheidt Mattel Play zich positief t.o.v. de bestaande marktpartijen in dit segment. Concurrentie van het verderop gelegen attractiepark Toverland, dat ook een grote indoorhal heeft, verwacht men niet. Karin Hoppzak: “De verblijfstijd bij ons ligt rond de drie uur – en daar is de prijs ok op gericht. Wie naar Toverland gaat, doet dat voornamelijk voor een compleet dagje uit.” Entreeprijs: € 12,50 (kinderen boven de 13: € 7,50). Meer informatie: www.mattelplaysevenum.nl

Samenwerking met de ABC foodformule

Het ‘Portal Action House’ is een bijzondere attractie waarin gaming en en actieve attracties samen komen. The Portal Action House is een concept speciaal ontwikkeld voor tieners en jongvolwassenen. In The Portal Action House ga je sportieve uitdagingen aan in de setting van een virtuele gamewereld. De attractie neemt haar bezoekers mee in een verhaal. Dat verhaal wordt door de medewerkers overgebracht en vraagt vooral aandacht bij het eerste bezoek Door allerlei sportieve

opdrachten uit te voeren moeten de deelnemers een einddoel bereiken; Gekidnapte kinderen bevrijden van de Evil-e’s). Dit doe je door de werelden van de Evil-e’s te betreden en te strijden door het laten zien van al trucs op de freerunningbaan, op de trampolines en op de pumptrack. De Action Portal House is een concept dat door de eigenaren zelf is bedacht en ontworpen in samenspraak met Mattel Play, die de verantwoordelijkheid voor het bouwproces op zich nam. Naast de opvallende en zichtbare attracties, spelen ook de horeca en chillzone en belangrijke rol in het concept. De activiteiten zijn behoorlijk intensief, dus een rustpauze is dan welkom. Bovendien is de chillzone dé plek waar je andere jongeren kunt ontmoeten en leren kennen. Ook deze formule voor jongeren moet nog op gang komen. In de eerste anderhalve maand werden hier 1800 entreetickets verkocht. Er is hier bewust gekozen voor een minimumleeftijd van 10 jaar. Mede eigenaar Karin Hoppzak legt uit: “Deze ondergrens heeft twee redenen. Door de leeftijdsgrens te stellen maken we aan de echte doelgroep duidelijk dat dit geen kinderachtige uitdaging is. We nemen daarmee ook de kleintjes in bescherming die hier wellicht onder de voet worden gelopen door oudere kinderen. Voor hen hebben we immers de zone van Mattel. Ouders hebben (gratis) toegang tot het balkon van waaruit je de activiteiten goed kunt volgen.” Entreeprijs: € 12,50 Meer informatie: www.theportalsevenum.nl

Portal Action House - trampolines

Portal Action Zone trampoline

Portal Action Zone - Pumptrack

Portal Action House

De ABC foodformule heeft een oppervlakte van ongeveer 3000 m2 en 1150 zitplaatsen. De ondernemers spreken van “…een gastronomische avonturentocht zoals we dat in Nederland nog niet kennen.” De ABC foodformule is al open sinds 9 maart. Gasten betalen hier voor twee of drie uur één all-in-prijs! Ook alle nietalcoholische drankjes zijn inbegrepen. Gasten krijgen een vaste tafel aangewezen van waaruit ze, kunnen genieten van alle gerechten uit de elf sfeervolle restaurants. Arrangementen van het recreatieve gedeelte met de ABC formule komen langzaam op gang. Vooral voor bedrijfsuitjes is een combinatie aantrekkelijk. Meer informatie: www.abcrestaurants.com/sevenum/nl/

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

MAATWERK IN SANITAIRE RUIMTES

Specialist voor de inrichting van uw sanitairgebouw ■ ■ ■ ■ ■ ■

Van Zadelhoff Bouwelementen is de professionele leverancier van inrichting in sanitaire gebouwen en levert complete sanitaire systemen. Naast de vertrouwde sanitaire cabines, wastableaus en de inrichting van sanitaire gebouwen leveren wij ook een assortiment professionele kranen, douchesytemen en vele accessoires voor de inrichting van uw sanitairgebouw.

Postbus 476, 7000 AL Doetinchem | tel. 0314-368330 fax 0314-368339 | info@van-zadelhoff.nl | www.van-zadelhoff.nl

■ ■ ■

Wastafelkranen Douchesystemen Douchegoten Accessoires Schoonloopmatten Babyverschoningsstations Douchecabines Toiletcabines Wascabines

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

Toegangsdeuren Spatwanden Zitbanken Wastableaus Planchets Spiegelwanden Lichtkoven Sanitaire units Privé sanitair

DAGRECREATIE

In juni 2018 ging de indoor attractie Play-in in The Wall in Utrecht open. Met een oppervlakte van zo’n 6000 m2 is dit een van de grotere indoor speelbedrijven in Nederland. In de aanloopperiode was het nog wel wenselijk om niet al te veel drukte te ervaren. Inmiddels kijken de eigenaren wel uit naar een grotere bezoekersstroom.

Nieuwe indoorattractie in Utrecht met drie doelgroepzones 3 zones

Play-in Utrecht bestaat uit drie zones waarin kinderen actief kunnen spelen: 1. K ids-in richt zich op de jongste doelgroep. Het is een indoor speelhal met een grote klim- en klauterinstallatieen diverse speelzones. Speciaal voor kinderfeestjes zijn er twee themakamers ingericht; een ijskamer in prinsessenstijl en een jungle kamer. Initiatiefnemer Hanneke Laarakker is blij met deze toevoeging aan het concept: “De indoor speelactiviteiten zijn op dit moment te rustig. Het warme zomerweer speelt ons parten. De kinderfeestjes, met gebruik van de exclusieve ruimte, zijn wel in trek.” Wat opvalt is de mooi uitgewerkte thematisering in de vorm van een onderwaterwereld. Daarvoor is het bedrijf SPI Global Play verantwoordelijk. Zij hebben ook de inrichting van de andere zones voor hun rekening genomen. Een slimme en succesvolle marketingcampagne is de Afterwork Deal. Hier kunnen kinderen en hun ouders maandag t/m vrijdag terecht voor het standaard entreetarief van € 7,50, maar krijgen dan wel frietjes een snack en ranja geserveerd. (zie: Kids-in)

2. In deel twee vinden we een jump-park: Jump-in. Het is een relatief groot trampolinepark (3000 m2) vol uitdagingen voor de iets oudere jeugd. Het is de bedoeling om hier ook trainingen te gaan geven. Dat is een manier om het herhaalbezoek te stimuleren. (zie: Jump-in) 3. Ook de derde zone Climb-in, met een veelheid aan klimuitdagingen, voor een doelgroep van 4 tot 80 jaar. Dit is een Clip and Climb concept. Door een diversiteit aan klimuitdagingen te bieden wordt het ook hier aantrekkelijk om nog een keertje terug te komen. Bij het klimmen zijn er altijd instructeurs aanwezig. (zie: Climb-in)

Horeca

Zowel in de Play-in hal als in de hal met Jump-in en Climb-in is er een comfortabele horecavoorziening aanwezig. Bij de kleinere kinderen is dat een centraal plein, waar de ouders goed zicht kunnen houden op hun kleintjes. Bij de speelzones voor de wat oudere kinderen is het een terras op hoogte van waaruit je de activiteiten mooi kunt bekijken. Een drankvergunning is nog in aanvraag. Dat moet het hele attractiecentrum ook aantrekkelijker maken voor feestjes.

Realisatie

De realisatie van Play-in is volgens Laarakker een kwestie van lange adem geweest. De eerste pogingen om een indoorhal te starten begonnen ruim twee jaar geleden. Destijds met een partner die het sportieve deel (jump-in en climb-in) voor zijn rekening zou nemen. Die partner haakte af en inmiddels is alles door één initiatiefnemer (de gezusters Laarakker) gerealiseerd. De locatie in The Wall is een retail-locatie en met de verhuurder is stevig onderhandeld om de huurprijs naar een niveau te krijgen dat voor een leisure-bedrijf acceptabel is. Op jaarbasis zijn hier 160.000 betalende bezoekers nodig om de exploitatie rond te krijgen. Ouders mogen gratis mee naar binnen, tenzij zij ook gebruik maken van de attracties. Laarakker ziet het bedrijf vooral als een lokale voorziening en een groot deel van de bezoekers komt dan ook uit het kinderrijke Leidsche Rijn en de stad Utrecht. Meer informatie: www.play-inutrecht.nl

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Actueel Pretwerk

We hebben een ontzettend mooie zomer achter de rug. Veel Nederlanders besloten last minute in eigen land te blijven. De meeste recreatiebedrijven draaiden boven verwachting en hebben extra budget om te investeren in het nieuwe seizoen. Alleen de indoor-voorzieningen waren dit jaar wat minder blij met de langdurige warmte en droogte. Voor hen komt er (gelukkig) weer een herfst en winter aan.

» Dagrecreatie

Oprichter Duinrell ‘ondernemer pur sang’ overleden

Op 13 augustus 2018 is Hugo Robert Joan graaf van Zuylen van Nijevelt (intern werd gesproken over HRJ) op 89 jarige leeftijd overleden. Hij was de oprichter van attractie- en vakantiepark Duinrell en een van de pioniers in de Nederlandse recreatiesector. In 1935 stelde zijn vader het familielandgoed Duinrell open voor publiek. HRJ bouwde in de loop der jaren het recreatiebedrijf verder uit. www.pretwerk.nl/?p=56241

Avontuurlijker spelen; waar liggen de verantwoordelijkheden en risico’s?

VeiligheidNL is gestart met een campagne om risicovoller spelen te promoten. VeiligheidNL richt zich tot ouders, om risicovol spelen in de juiste balans te brengen met veiligheid. Speelplan keek, speciaal voor Pretwerk.nl, naar de consequenties voor bouwers en aanbieders van speelvoorzieningen. www.pretwerk.nl/?p=55802

Bioscopen hebben last van hitte en matig filmaanbod

In de eerste helft van het jaar daalde het bezoek met 12,6%. Hierbij speelt het ontbreken van kaskrakers een zeer belangrijke rol. Maar ook de weersomstandigheden hadden een negatieve invloed op het bezoek: de hoge temperaturen zijn een zegen voor wijnboeren en strandtenten, maar een domper voor bioscopen. Consumenten maken andere keuzes, bijvoorbeeld voor kinderfeestjes en uitjes. www.pretwerk.nl/?p=56039

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

ACTUEEL

» Verblijfsrecreatie

Verblijfsrecreatie in Nederland profiteert van het warme weer

Wie op zoek is naar een last minute aan het Nederlandse strand of in de schaduwrijke bossen zal dit jaar de portemonnee moeten trekken. Op een paar plekjes na zijn de meeste parken de komende vakantieweken bijna volgeboekt. Wij maakten een rondgang langs divers grote ketens van vakantieparken. www.pretwerk.nl/?p=55985

Kamperen wordt nauwelijks duurder

Terwijl hotelovernachtingen in Nederland snel duurder worden, zijn campingeigenaren terughoudend met het verhogen van de overnachtingsprijs. Dat blijkt uit onderzoek van campingspecialist ACSI. Een kampeerplek op een Nederlandse camping is gemiddeld iets meer dan 2% duurder dan vorig jaar. De gemiddelde kamerprijs in een hotel in Nederland is volgens onderzoek van adviesbureau Horwath HTL met ruim 5% gestegen. www.pretwerk.nl/?p=55892

Landgoed Hoenderdaell werkt aan uniek concept natuurvakantiepark

Landgoed Hoenderdaell in het Noord-Hollandse Anna Paulowna, heeft plannen om een nieuw autovrij natuurvakantiepark te realiseren. Een bootjesbrug voor voetgangers van ca. 150 meter lang gaat toegang geven tot een natuurpark aan de andere kant van het water met daarin 40 duurzame recreatiewoningen. Dit zijn deels loghouses van boomstammen en deels ondergrondse hobbitwoningen, gelegen binnen 8 hectare bos met loslopende apen. www.pretwerk.nl/?p=56082

» Bedrijfsvoering

Ruim 30% Nederlandse huishoudens bezit geen auto

Ruim 30% van de Nederlandse huishoudens bezit geen auto. In de recreatiesector is vooral de bereikbaarheid voor personeel een issue. Bereikbaarheid door vakantiegangers wordt minder vaak als probleem ervaren. Het is bij veel parken zelfs niet bekend welk percentage zonder auto arriveert. www.pretwerk.nl/?p=55457

Moet de recreatiesector zich instellen op een veranderend klimaat?

Nederlandse campings en bungalowparken profiteerden deze zomer volop van het mooie weer. Meer zonnige dagen heeft o.a. consequenties op openingstijden en investeringen in buitenvoorzieningen zoals zwembaden of het terras. De meteorologen van weeronline hielpen ons om de huidige weersomstandigheden in perspectief te plaatsen. www.pretwerk.nl/?p=56077

Zorgen over beoogde BTW-verhoging terecht

In reactie op het artikel over de beoogde BTW-verhoging (laag tarief van 6 naar 9%) hebben we bij ZKA de verschillende argumenten onder de loep genomen en geprobeerd deze te duiden/te onderbouwen. 1. Het eerste argument betreft de stapeleffecten, waarbij wordt aangegeven dat niet alleen de BTW-verhoging relevant is maar ook het bredere perspectief van de totale belastingdruk. 2. Een tweede argument zijn de grenseffecten waarbij gewezen wordt op het weglek effect van bestedingen naar onze buurlanden. 3. Ook heeft een prijsverhoging invleod op de vraag hoe wij internationaal ‘scoren’ qua prijzen ten opzichte van andere toeristische destinaties. www.pretwerk.nl/?p=56127

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Ballen Enzo maakt speeltuinen uniek Ballen Enzo is een jong en creatief bedrijf dat in eigen beheer uitdagende spellen voor kinderen bedenkt, ontwikkelt en produceert. Klanten zijn binnenspeeltuinen, campings en vakantieparken in Nederland, Europa en Azië. In het begin richtte Ballen Enzo zich vooral op de ontwikkeling van spellen die van de ‘gewone’ ballenbak een interactieve speelplek maken. Inmiddels is het assortiment breder geworden, waaronder spellen zonder ballen en het totaal ontwerpen van speelzones en speeltuinen. Kids Escape Room, een bewezen succes De Kids Escape Room is al meer dan een jaar bijzonder populair. De Kids Escape Room is te koop en te huur, ook voor de duur van een seizoen. Ook is een huurkoopformule mogelijk waarbij u geen enkel financieel risico loopt. Op verkenning met de Maya Schijf in speeltuin of klimtoestel De Maya Schijf is een interactieve speurtocht, geschikt voor zowel binnen als buiten. Dit spel kan individueel, met een groepje kinderen of met het gezin gespeeld worden. Indien gewenst verzorgt Ballen Enzo trainingen voor uw animatieteam. Het spel is te huur voor een seizoen of voor langere tijd.

Nieuwbouw en renovatie Ballen Enzo heeft veel kennis in huis voor de bouw of renovatie van binnenspeeltuinen en bijzondere ruimtes als game area’s, gethematiseerde feestruimtes en escape rooms. Meer informatie over de producten van Ballen Enzo vindt u op de website: www.ballenenzo.nl Van 25-27 september is Ballen Enzo vertegenwoordigd op de Euro Attractions Show (EAS) 2018 in Amsterdam, standnummer 2-116.

Nederlands spel nu ook in Thailand

seerd in het prestigieuze Central World Bangkok; met 19 hectare de grootste shoppingmall van Thailand.

De EAS 2017 in Berlijn heeft het jonge bedrijf Ballen Enzo geen windeieren gelegd. Het was de eerste keer dat het bedrijf op een beurs stond en de hoop was 20 leads te kunnen scoren. Dit werden er ruim 200 in drie dagen tijd. In het afgelopen jaar heeft Ballen Enzo verschillende spellen mogen leveren aan speeltuinen door heel Europa, waaronder België, Frankrijk, Duitsland, Polen, Litouwen en Ierland. Op de EAS 2017 is ook contact gelegd met Park & Garden CO. Ltd. uit Bangkok, Thailand. Dit bijna 40 jaar oude bedrijf heeft meer dan 500 speellocaties ingericht door de jaren heen. Inmiddels heeft het Thaise bedrijf zich ook op binnenspeeltuinen gericht. Een tweede binnenspeeltuin wordt momenteel gereali38

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Voor deze locatie bouwde Ballen Enzo twee op maat gethematiseerde ballenvaten; de vaten zijn ontworpen als wolken. In elk vat gaan zo’n 450 ballen, die als regendruppels naar beneden storten zodra kinderen op een ‘regenknop’ drukken. Eind augustus is een klein team van Ballen Enzo (Wim Wijting, Martijn Potters, Wim Kapteyn) naar Bangkok gevlogen om de ontwerpers en het lokale technische team uitleg te geven over de spellen. Gedurende een week zijn de mensen getraind in het installeren en onderhouden van de apparatuur. Park & Garden CO. Ltd. wordt ditributeur van Ballen Enzo voor de Aziatische markt. Dit succesvolle bezoek zal in de naaste toekomst zeker vervolg krijgen.

WV Zierikzee biedt zijn leden en passanten meer gebruikersgemak op de steigers Installatie van nieuwe stroompalen en RVS waterhaspels van TecforRec B.V.

bels naar de stroompalen aan wal en het vervangen van gehele bekabeling incl. groepen en verdeelkasten.

De verenigingshaven Zierikzee was toe aan vernieuwing en zocht in het voorjaar 2017 een leverancier, die nieuwe elektrische infrastructuur en moderne technische toepassingen op de steigers kon realiseren dat aan de behoeftes en eisen van de leden en passanten kon worden voldaan.

Om de boten van leden en passanten van stroom te voorzien zijn in de loop van 2017 zestien moderne stroomzuilen van 16 ampère (type Quantum) van TecforRec op de steigers geïnstalleerd. Geïntegreerd in de Quantum stroomzuil is een kaart-betaalsysteem, waarmee elke booteigenaar zijn eigen stroomverbruik kan registreren.

“Maar ook het financiële plaatje moest kloppen,” zegt havencommissaris Jaap de Voogd van de WV Zierikzee, die de voorbereidingen mede heeft begeleid en het installatieproces nauwkeurig heeft gevolgd. “Wij zijn een verenigingshaven waar de behoeftes van leden en passanten centraal staan. Tegenwoordig wordt steeds meer comfort verwacht en hogere eisen gesteld, maar alles met een beperkt budget,” voegt hij toe. “Het is ons in samenwerking met TecforRec uitstekend gelukt om een eindproduct neer te zetten waar wij kwalitatief tevreden over mogen zijn en wat aan onze verwachtingen voldoet.“ Nieuwe elektrische infrastructuur was een onderdeel van deze vernieuwing, het vervangen en nieuw aanleggen van toevoerka-

In het voorjaar 2018 werd de laatste fase van het installatieproces afgerond. Voor de waterverzorging van de boten werden tien RVS waterhaspels van TecforRec B.V. op de steigers gemonteerd. Jaap de Voogd sluit af: “De nieuwe technische toepassingen geven de jachthaven een moderne en luxe uitstaling. Voor ons was het van belang dat wij aan de verwachtingen van onze leden en passanten voldoen. Ik denk dat dit ons is gelukt.” Voor meer informatie: www.tecforrec.com

De steigers van jachthaven WV Zierikzee met de nieuw geïnstalleerde Quantum stroompalen en RVS waterhaspels van TecforRec.

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Multifunctionele playgrounds voor sport en spel Aanleg • Onderhoud • Ombouw • Renovatie

WWW.TENNISTOTAAL.nl

+31(0)6 20 53 84 36 +31(0)524 29 07 52

Winters & Eikenaar nieuwe eigenaar van Eezo Leisure Connected Met ingang van 1 september 2018 neemt telecommunicatiebedrijf Winters & Eikenaar B.V. het WiFi-concept Eezo Leisure Connected over van Hemmink B.V. Het concept dat internet, televisie en multimedia over een stabiele en toekomstvaste netwerkinfrastructuur distribueert, paste niet meer in de huidige business strategie van Hemmink B.V.

Eezo was in deze dan ook een logische stap. Kuiper: “Ik zie er naar uit om Eezo Leisure Connected verder voor te zetten.”

Mede-ontwikkelaar concept Voor Winters & Eikenaar B.V. is Eezo Leisure Connected geen onbekend concept. Directeur Johan Kuiper was tot 1 juli 2018 namelijk Productmanager Connectivity bij Hemmink B.V. Als medeontwikkelaar van het concept was hij jarenlang verantwoordelijk voor de productsamenstelling, de leverancierskeuze en de te varen koers. Eezo Leisure Connected kent voor hem dan ook geen geheimen.

Winters & Eikenaar Nieuwe eigenaar Winters & Eikenaar B.V. biedt maatgerichte oplossingen voor in- en uitpandige netwerken op gebied telecommunicatie, audio en beeld. Zij doen dat voor zowel particulieren als telecomoperators. Winters & Eikenaar B.V., ooit gestart als specialist in de aanleg van glasvezel en alle bijbehorende techniek, verzorgt zij inmiddels alle soorten kabels- en leidingnetwerken. Daarnaast is ze thuis in straatwerk, inmeettechnieken, engineering / ontwerp, inblaastechniek en staal persen. Meer informatie over Eezo Leisure Connected is te vinden op www.winterseneikenaar.nl en www.eezo.nl

Winters & Eikenaar B.V. is al langere tijd actief in de recreatiebranche met onder andere data- en WiFi-netwerken. De overname van

Service & Garantie Recreatiebedrijven die het concept in het verleden van Hemmink hebben aangeschaft, kunnen vanaf 1 september dus bij Winters & Eikenaar B.V. terecht voor service en garantie op geleverde producten, netwerkuitbreidingen, -wijzigingen en overige vragen. Dit geldt ook voor relaties die vragen hebben over de overige door Hemmink geleverde systemen voor kabeltelevisie en WiFnetwerken.

Eerste virtual reality Formule 1 race-ervaring van Zuid-Holland Den Haag, 29 augustus 2018 – Het besturen van een Formule 1 auto, de adrenaline door je lijf voelen stromen en zwetende handen bij elke bocht. Met race-simulatoren en de nieuwste virtual reality technieken brengt VRF1 een uniek en nieuw concept naar de hofstad. De populariteit van Formule 1 is de afgelopen jaren immens gestegen. Sinds de komst van Max Verstappen wordt de autosport meer bekeken dan ooit tevoren. Eén op de tien mensen blijft zelfs specifiek thuis en mist geen enkele race. Ook de racedagen van Jumbo en Gamma trekken recordaantallen bezoekers.formule 1 racesimulator VRF1 Kijken is leuk, maar zelf rijden is leuker. De kans om op een echt racecircuit te rijden is heel klein, maar binnenkort kunnen Formule 1 fans zelf ervaren hoe het is om in zo’n razendsnelle auto te rijden. VRF1 heeft een unieke race simulator samengesteld. Door het gebruik van virtual reality komt de ervaring dichterbij de werkelijkheid dan je voor mogelijk kunt houden.

Om de plannen te realiseren is VRF1 een crowdfunding campagne gestart. De eerste 50% is al binnen drie weken binnengehaald. Investeerders ontvangen naast rendement ook leuke extra’s, waaronder als eerste toegang tot de simulatoren, race-tegoed en mooie kortingen. Het bedrijf hoopt begin oktober de deuren te openen aan de Binckhorst.

Oprichter Mike Lamboo is groot fan van Formule 1 en al jaren geïnteresseerd in innovaties zoals virtual reality. Toen Mike voor het eerste een VR-bril op zijn hoofd had, besefte hij de enorme kracht van deze techniek. “Virtual reality brengt de race-ervaring op een mind-blowing nieuw niveau. Zodra je de VR bril opzet is het net alsof je echt in de auto zit”, zegt hij.

Over VRF1 VRF1 neemt je mee in de wereld van virtual reality en biedt een onbeschrijflijk unieke Formule 1 race ervaring. VRF1 is ontstaan vanuit een passie voor technologie, innovatie en Formule 1. En een droom om voor mensen het onmogelijke, mogelijk te maken. Experience the Impossible: het besturen van een Formule 1 auto! Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Functionaliteit en schoonheid met het oog op het creëren van een milieuvriendelijke omgeving Plastic Omnium levert al jaren een zeer uitgebreid assortiment afvalbakken in diverse soorten en volumes. Daarnaast ontwikkelde Plastic Omnium een nieuwe dienstverlening “Service Premier” voor zijn klanten; plaatsen, reinigen en onderhouden van afvalbakken. Wenst u meer informatie? Contacteer ons vrijblijvend op het nummer 0800 54 25 055 of via e-mail; poinfo@plasticomnium.com of bezoek onze stand op de Recreatie Vakbeurs te Hardenberg.

BEURZEN EN CONGRESSEN

agenda

Uitgelicht

September

Expert Meeting: Het nieuwe GuestHouse Hotel Kaatsheuvel concept! (20 september)

5–9 11 11 12 – 13 14 16 – 18 17 – 19 18 – 22 18 – 22 19 20 20 20 – 21 20 – 22 22 – 23 23 – 27 25 25 26 – 27 26 27 27 – 28 28 – 30

HISWA te Water, Lelystad Horwath HTL hotel event, Amsterdam Leisure Experience Day, Oisterwijk BALPPA (Britse attracties) conferentie, Londen Blooloop Live Londen Interieur collectie dagen, Gorinchem Gastvrij Rotterdam EAZA dierenpark congres, Athene 50 Plus Beurs, Utrecht Demodag Hoveniers, Biezenmortel (NB) Nationale Groendag, Den Haag Pleisureworld Expert Meeting, Kaatsheuvel Fitness en Wellness Top, Houten The Glamping Show, Stoneleigh (UK) Second Home Expo, Brussel Euro Attractions Show, Amsterdam Nationaal Voetgangers Congres, Amsterdam Amsterdam Trend Event Vakbeurs Openbare Ruimte, Utrecht Themed Entertainment Association mixer, Amsterdam Wereld toerisme Event, Nijmegen Workshop scenarioplanning, Amsterdam Second Home Beurs, Utrecht

oktober

2 Cursus Erfgoed en herbestemmen, Utrecht 4–5 Museumcongres, Den Haag 4 Conference of Visitor Attractions VAC, Londen 6–7 Cruise Event, Antwerpen (Be) 8 – 10 BBB horecabeurs, Maastricht 9 Zwembadbranche Dag, Utrecht 10 NBTC Toerismetop, Deventer 10 Najaarsforum Natuurmonumenten, Amersfoort 10 – 14 Kampeer en Caravan Jaarbeurs, Utrecht 11 Cursus Erfgoed en financiën, Amersfoort 13 – 21 Voedingssalon Brussel 18 – 19 AWE 2018 (AR en VR congres), Munchen (du) 20 – 28 Dutch Design Week, Eindhoven 23 – 26 Interbad, Stuttgart (Du) 24 – 26 VR Days Europe, Amsterdam 31 – 4 nov KreaDoe, Utrecht

De aftrap van deze eerste Pleisureworld NRIT Expert Meeting is in dit “unieke” hotelconcept van Coen Schelfhorst. Zijn pas geopende GuestHouse Hotel Kaatsheuvel op loop afstand van de Efteling heeft de kenmerken van een Familie Resort. Bent u ook benieuwd waarom zijn gasten juist bij dit hotel boeken? Het bordje VOL heeft men al regelmatig opgehangen en het GuestHouse Kitchen Restaurant is een regelrechte voltreffer. (zie ook artikel in dit blad) Meer informatie: www.pleisureworld.nl

Wereld Toerisme Event in Nederland in het teken van duurzame bestemmingen (27 september)

De datum van 27 september is internationaal aangewezen als Wereld Toerisme Dag. In Nederland wordt op deze dag een grote conferentie gehouden in Nijmegen. Daar staat een duurzame toekomst voor recreatie en toerisme centraal. Thema: creëren van betere bestemmingen Het is voor iedereen belangrijk dat er oog is voor duurzame ontwikkeling. Alleen zo blijven bestemmingen ook in de toekomst aantrekkelijk om te bezoeken en in te leven. Zonder behoud van natuur, cultuur en gastvrije inwoners, is er geen toekomst voor toerisme op een bestemming. Zowel ver weg als dichtbij. Meer informatie: www.wereldtoerismedag.nl

november

1 Vakdag Zet je regio op de kaart, 1 Bus Idee Dag, Boskoop 1 MKB ondernemerscongres, Rotterdam 5–7 World Travel Market, Londen 6–8 Tourism Equipment & Techniques Fair, Montpellier (Fr) 7–8 Festivak, Mechelen (Be) 7–8 Family Attraction Expo Birmingham (UK) 7–8 Farm Business Show, Birmingham (UK) 8 Cursus Toerisme en Recreatie & Ruimte, Utrecht 8 Nationaal Monumenten Congres, Amersfoort 8 – 16 Inspiratie studiereis Florida en IAAPA Expo 12 – 16 IAAPA attractie vakbeurs en congres, Orlando 13 Mapic Leisure Summit, Cannes (Fr) 13 – 16 Piscine Global – zwembaden, Lyon (Fr) 27 – 29 Recreatie Vakbeurs Hardenberg 28 Netwerk of the year event, (Pleisureworld) omgeving Hardenberg

The Glamping Show, Stoneleigh (UK) (20 – 22 september)

Ook in Groot Brittannië is glamping populair. Er is zelfs een specialistische vakbeurs voor opgezet. Daar vindt je o.a. diverse accommodatievormen en voorzieningen die het kamperen comfortabeler en luxer maken. Naast een uitgebreide beursvloer zijn er ook nog een kleine 30 lezingen over uiteenlopende onderwerpen. Meer informatie: www.theglampingshow.com

Bekijk de agenda met doorklikmogelijkheid op www.pretwerk.nl/agenda

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Groener ontspannen

Verhoog de beleving en het onderscheidend karakter van uw recreatieterrein door middel van groen

www.btl.nl RecreatiefTotaal_185x134_apr-2017.indd 1

bezoek ons op de Vakbeurs Openbare Ruimte stand nr.

3.6.06

11-04-17 09:52

BEURZEN EN CONGRESSEN

Second Home beurs Utrecht (28 – 30 september)

Is de markt voor tweede woningen inmiddels verzadigd? Als we kijken naar de twee-jaarlijkse Second Home beurs in Utrecht, dan komt er nog altijd nieuw aanbod bij in Nederland. De laatste jaren is di dé beurs waar bungalowparen enerzijds en investeerders en tweede huis-zoekers elkaar ontmoeten. De beurs biedt een goed overzicht van de Nederlandse en internationale markt. Ook zijn er altijd volop lezingen. Meer informatie: www.secondhome.nl

Cursus Erfgoed en herbestemmen, Utrecht (2 oktober)

We kennen in ons land veel monumentale gebouwen die leeg komen te staan en om een nieuwe bestemming vragen. Veelal gaat het om boerderijen, kerken, kloosters en industriële complexen, maar ook kantoren en winkels komen steeds meer leeg. Tijdens deze cursus krijgt u praktische handvatten om deze gebouwen een nieuw leven te geven. Genoemde monumenten zijn belangrijk, omdat ze zó beeldbepalend zijn voor een stad of dorp. Ze bieden kennis over ons verleden en we waarderen ze in het heden. Inmiddels zijn de nodige ervaringen opgedaan met de herbestemming van dergelijke gebouwen. Meer informatie: www.erfgoedacademie.nl

Kampeer en Caravan Jaarbeurs, Utrecht (10 – 14 oktober)

Zwembad Branchedag 2018, Utrecht (7 oktober)

De Zwembad Branchedag in 2017 trok 900 bezoekers en 78 exposanten. Aan het eind van dit moie zomerse seizeoen wordt er nog meer interesse verwacht in het ontwikkelen van zwembadvoorzieningen. Tijdens de ZwembadBranche Dag is er een gevarieerd aanbod aan sprekers en demonstraties. Deze workshops en demo’s worden de hele dag gehouden en maken jouw bezoek aan deze dag nog waardevoller. Meer informatie: www.zwembadbranche.nl/dag

Zijn de bezoekers van de Kampeer en Caravan Jaarbeurs zijn uw toekomstige klanten? Na afloop van elke editie beurs wordt het bezoekersprofiel gedetailleerd in kaart gebracht. Hieronder een aantal feiten over de bezoekers: • 89% van de bezoekers heeft een kampeermiddel • 45% van de bezoekers komt naar de Kampeer & Caravan Jaarbeurs met concrete aankoopplannen • Gemiddelde leeftijd 60 jaar • 17% van de bezoekers heeft een gezin met kinderen • 71% heeft een inkomen van 1,5 keer modaal of hoger • 48% van de bezoekers heeft een opleiding van HBO niveau of hoger Meer informatie: www.kampeerencaravanjaarbeurs.nl

Orlando 100% inspiratie studiereis (8 – 16 november)

Acht dagen bezoek je dé plek als het gaat om leisure, themaparken, horeca en gastvrijheid. Tot in het kleinste detail is hier nagedacht over beleving. Dat gevoel, die ervaring kun je alleen overbrengen door het zelf mee te maken; als gast en als vakidioot. Je krijgt de unieke kans om achter de schermen te kijken. We gaan zien hoe conceptontwikkeling tot in de vezels van een bedrijf is doorgevoerd en waarom bepaalde keuzes zijn gemaakt. Daarnaast staat 1 dag in het teken van IAAPA. Hier ontmoet je internationale collega’s en de laatste trends in horeca en leisure. Meer informatie: www.conradiconcepts.nl Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

(26 en 27 september, Jaarbeurs Utrecht)

De openbare ruimte wordt steeds multifunctioneler; ook voor vrijetijdsbesteding. Om alle producten en diensten rondom dit thema te accommoderen, is de sector Spelen tijdens de Vakbeurs Openbare Ruimte omgedoopt tot Sport, Spel & Recreatie.

foto speelplan

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Vakbeurs Openbare Ruimte

Vernieuwde sector: Sport, Spel & Recreatie

VAKBEURS OPENBARE RUIMTE - BEURZEN EN CONGRESSEN

Op de beursvloer vindt u talloze producten en diensten omtrent sport, spel en recreatie in de openbare ruimte. Denk bijvoorbeeld aan de traditionele schommels, glijbanen en valdempende ondergronden, maar ook nieuwe initiatieven zoals een interactieve en educatieve sporttoestellen voor zowel jongeren als ouderen. Sport, Spel & Recreatie is slechts één van de acht sectoren op de Vakbeurs Openbare Ruimte.

Uitgebreid kennisprogramma – met ook aandacht voor recreatie

Gedurende de twee beursdagen worden er lezingen verzorgd over uiteenlopende onderwerpen. Van het aanleggen van groenvoorzieningen, verlichting, bestrating, (verzorging van) bomen en planten op je terrein, en ook veel onderwerpen die voor gemeenten in relatie met hun inwoners van belang zijn. De organisatie licht drie presentaties uit die een meerwaarde bieden voor recreatiebedrijven:

1. OUR PLACE: Inrichtingsconcept voor jongeren in de buitenruimte Woensdag 26 september Podium 3 | 13.00 – 13.45 Jongeren zijn een volwaardig onderdeel van de samenleving en dus verdienen ze hun eigen plek – een eigen ‘place’ – in de openbare ruimte. Het lijkt dubbel: jongeren vormen onze toekomst, maar worden beschouwd als overlast en vaak niet begrepen of gehoord. Voor jonge kinderen in de buitenruimte zijn er nog speeltuinen; de oudere jeugd moet het doen met vaak weinig aantrekkelijke hangplekken aan de rafelranden van de buurt. Daarnaast blijkt dat wanneer we jongeren vragen wat

Our Space

zíj willen, dat dit ver afstaat van wat er momenteel voor jongeren wordt gefaciliteerd. Mark Verhart, productontwikkelaar bij inrichtingsexpert BOERplay, gaat in op de ontwerprichtlijnen en randvoorwaarden die de omgeving vereist en de behoeften vanuit jongeren. Wie zijn precies onze jongeren, wat beweegt hen. De lezing geeft inzichten de specifieke behoeften van de jeugd en de vereisten vanuit de beschikbare ruimte. Om te komen tot een geheel nieuw ontwerpconcept waarop de buitenruimte kan worden ingericht.

3. Magische uitbreiding van Attractiepark Toverland in bouwteamverband Woensdag 26 september Juliana 4 | 14.00 – 14.45

Hoe kan de openbare ruimte zo worden ingericht dat mensen worden uitgedaagd om er te zijn (sociale cohesie) en er te bewegen (gezondheid/vitaliteit)? Over die vraag buigen steeds meer gemeenten zich. Kragten en ASM (Athletic Skills Model) introduceren een nieuwe kijk op de vitale leefomgeving. Een op maat gemaakte leefomgeving die uitnodigt tot bewegen, sporten, samenzijn, beleven en participeren, de “Skills Garden”. Deze lichten we toe met praktijkvoorbeelden.

In attractiepark Toverland is begin 2018 volop gebouwd aan de grootste uitbreiding in de geschiedenis van het attractiepark. Op 5 juli jl. vond de opening plaats van het nieuwe entreegebied, Port Laguna en het nieuwe themagebied Avalon. In bouwteamverband is gewerkt aan het ontwerp en inrichten van een zeven hectare groot pretpark. Voor dit project hebben we vanuit een onderliggend schetsontwerp en bijbehorend beeld kwaliteitsplan een uitvoeringsontwerp gemaakt. De realisatie van het project is vanaf dag één als het spelen van een Champions League finale van met de duur van zes maanden. Begin januari heeft Toverland opdracht verstrekt om als bouwpartner het ontwerp en de realisatie uit te voeren. Ontwerpen en bouwen is nagenoeg gelijktijdig uitgevoerd, waarbij in het werk nog veel aanpassingen door Toverland zijn doorgevoerd. Al met al een zeer dynamisch traject. De inrichting bestond o.a. uit grondwerk, aanleg ondergrondse infra, aanleg vijverpartijen in folie en beton voorzien van helofytenfilters, bouwen van stapelmuren en bruggen, aanleg van betonverhardingen in printbeton. Een bijkomend aspect in dit project is dat niets recht mocht zijn, hetgeen voor onze infraspecialisten een echte omschakeling was. Laat je middels deze lezing inspireren over het in bouwteamverband samenwerken van een magisch project!

https://www.openbareruimte.nl/nl/bezoeker/presentaties/details/282/skills-garden

Meer informatie en inschrijven: www.openbareruimte.nl

OUR PLACE biedt alle elementen om, de omgeving voor jongeren in de buitenruimte, op passende en aansprekende wijze in te richten. https://www.openbareruimte.nl/nl/bezoeker/presentaties/details/251/our-place

2. Skills Garden; Gezond bewegen in de openbare ruimte Woensdag 26 september Podium 3 | 14.00 – 14.45

Toverland

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

stand nr.

www.huck-torimex.com

Hu c Po k T s o 22 tbu rim 20 s 3 ex B Ka CB 065 V lkb K 22 ra at 2 n w th 2 B de ijk e H rs Ne K tra th at at er wi 5 +3 lan jk 1 ds +3 71 1 4 71 09 40 77 97 00 70 1

bezoek ons op de Vakbeurs Openbare Ruimte

4.5.16

VAKBEURS OPENBARE RUIMTE - BEURZEN EN CONGRESSEN

Laarzen aan en lekker stampen in die plassen, kinderen weten wel hoe je plezier beleeft aan regen. Maar ondertussen stromen de steden over; door de vele verharde pleinen en tuinen neemt de wateroverlast de komende jaren toe. Waterberging en loskoppeling van het riool heeft inmiddels de aandacht van vele gemeentes. Maar wist u ook dat het heel goed is te combineren met natuurlijk spelen?

Speciaal voor Vakbeurs Openbare Ruimte, op woensdag 26 en donderdag 27 september in Jaarbeurs Utrecht, heeft Suzanne van Ginneken van Speelnatuur een real-life waterspeeltuin ontworpen. In een natuurspeeltuin worden kinderen uitgedaagd om meer avonturen te beleven en zich te verwonderen over de natuur. Maar ze kunnen er ook gewoon lekker klimmen en klauteren. “Doordat de speeltuin bestaat uit materialen uit de natuur, kunnen kinderen spelen met losse materialen zoals takken, stenen, modder of dennenappels.” Zegt Van

Ginneken. “Bij ondiep speelwater kunnen er bijvoorbeeld riviertjes gegraven worden, dammen gemaakt of kastelen gebouwd. Ook kan een boomstam ineens dienen als brug”. In de water-natuurspeeltuin op de beursvloer kunt u ervaren hoe water opgevangen kan worden en hoe kinderen er ook mee kunnen spelen. Van Ginneken: “Spelen met water en zand is één van de belangrijkste speelwaarden in een natuur speeltuin. Het is veranderbaar en daardoor worden kinderen er creatief van”.

De speeltuin wordt voorzien van duurzame beplanting van boomkwekerij Rendering. Tijdens de beurs staan experts van onder anderen GEP, Geerdink en Soontiëns hoveniers voor u klaar om al uw vragen te beantwoorden over het afkoppelen van regenwater en waterberging in combinatie met natuurlijk spelen. Kom langs op 26 en 27 september in Hal 2 van Jaarbeurs Utrecht en beleef zelf de unieke ervaring van een natuurspeeltuin!

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Beursnieuws Vakbeurs Openbare Ruimte Op de Vakbeurs Openbare ruimte is volop aandacht voor de nieuwste trends en ontwikkelingen op het gebied van inrichten van buitenruimte. Onderwerpen als verduurzaming en natuurlijk inrichten staan hoog op de agenda. Een andere trend is aandacht voor een beweegvriendelijke en gezonde omgeving. Wat kun je zoal vinden op deze beursâ&#x20AC;Ś

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

VAKBEURS OPENBARE RUIMTE - BEURZEN EN CONGRESSEN

Nederlandse groeiomstandigheden. Door bij de keuze van het groen rekening te houden met het nut voor insecten, vogels en andere dieren krijgt het groen, met daarin de bloemen een belangrijke meerwaarde. (De Bolderik Wilde Bloemenzaden op stand 2.4.04)

Öcocolor, duurzaam bodemmateriaal

Kunstgras kan ook (dicht) groeien

Bent u van plan, of heeft u inmiddels uw speeltuinen voorzien van kunstgras als dempende ondergrond? Houdt er dan rekening mee dat ook kunstgras onderhoud nodig heeft! Algengroei en mos zijn de boosdoeners. Speelplan (stand 3.2.08) en KSP Kunstgras (stand 3.2.23) leggen uit wat de risico’s zijn en hoe u problemen kunt oplossen.

Öcocolor is een ecologisch en duurzaam product gemaakt uit onbehandeld, droog hout (pallets) dat op een speciale manier is geschredderd (niet gehakseld) en gezeefd tot korrelgrootte 5-50 mm. Door het schredderen verkrijgt het hout een vezelachtige structuur waardoor het in elkaar haakt. Tussen de houtsnippers vormen zich luchtkussentjes die bijdragen aan de valdempende werking. Dit bodemmateriaal is

rolstoeltoegankelijk, is TUV gecertificeerd en beschikt over het NLGreenlabel duurzaamheidspaspoort Aplus. (Goede Speelprojecten op stand 2.1.41)

Groenspiratie Tour

Groenkeur, hoofdsponsor op de beurs de Vakdag Openbare Ruimte, organiseert tijdens de beurs een ‘Groenspiratie Tour’. Deze tour voert deelnemers langs exposanten die hen in een korte pitch bijpraten over laatste ontwikkelingen of bijzonderheden in hun specifieke werkgebied binnen de groensector. Samen met NL Greenlabel, ook prominent aanwezig op de beurs, gaat Groenkeur deze beurs duurzame bomen promoten. (stichting Groenkeur, stand 2.3.30)

Zwerfvuil opruimen stimuleren

DepoClean is een nieuw product waarmee alle voorbijgangers worden uitgenodigd om tijdens het wandelen zwerfafval op te rapen en mee te nemen. Kort gezegd; om bij te dragen aan een schoon milieu. De DepoClean is ontstaan na een grandioos idee van een recreatiepark om zwerfafval op te ruimen in al haar recreatieparken. (stand DepoDog, 3.3.53)

Zuiniger omgaan met licht

Afspraken binnen het Energieakkoord verplichten beheerders slimmer met verlichting om te gaan; licht waar het moet, maar donker waar het kan. Dat vraagt om slimmere verlichtingssystemen. Met een vijfde van alle lichtpunten in beheer en jarenlange expertise in nieuwe technologie heeft Dynniq alles in huis om u te helpen bij uw verlichtingsvraagstukken. (Stand Dynniq, 3.4.35)

Meer bloemen, meer bijen én meer vrolijke mensen Bloemen zijn mooi, geven kleur en maken mensen vrolijk. Wilde (inheemse) bloemen geven niet nog meer kleur, maar hebben wel nog meer nut. Ze trekken meer wilde bijen aan en zijn vaak beter aangepast aan de

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Visit us Booth 1-1619

EMIERE

R WORLD P

www.lagotronicsprojects.com

GameChanger ULTIMATE ROTATING GAMING PLATFORM

“Mag ik nog even buiten spelen?”

bezoek ons op de Vakbeurs Openbare Ruimte stand nr.

AVO speeltoestellen zijn ontwikkeld vanuit de belevingswereld van kinderen: zelf doen, zelf onderzoeken. Daar vertellen we u met plezier graag meer over.

3.2.33

EAS AMSTERDAM 2018 - BEURZEN EN CONGRESSEN

Kennis halen op de EAS in Amsterdam De workshops en presentaties op de Euro Attractions Show beslaan in totaal meer dan 100 uur en vinden niet alleen in de conferentieruimtes van de RAI plaats, maar enkele Nederlandse locaties (attracties) geven collega´s graag een kijkje achter de schermen. Ook vinden er twee grote conferenties plaats voor de deelsectoren Family Entertainment Centra en Waterparken.

De Euro Attractions Show, wordt van 25 tot en met 27 september 2018 voor de derde maal gehouden in Amsterdam. Het is een event met een grote beursvloer en een uitgebreid kennisprogramma voor de verbrede attractiesector. Vooraanstaande sprekers uit de branche zullen vanuit verschillende invalshoeken hun kennis en ervaring delen over de vele ontwikkelingen waarmee attracties heden ten dage te maken hebben.

Kennis en netwerken

Onder de noemer ‘Expand your network, Build your knowledge’ vinden er tijdens de beurs diverse netwerkevenementen en seminars plaats. Vóór opening van de beurs gaan zelfs de eerste seminars al van

start. De gehele maandag staat in het teken van de zogeheten Family Entertainment Centers. Onder FEC’s moeten indoor speeltuinen, kartbanen, klimhallen etc. verstaan worden.’s Middags geeft het IAAPA Safety Institute een update over de verschillende aspecten van veiligheid. Voor het eerst wordt op deze dag het Animal Welfare Forum gehouden. Attracties met dieren bespreken hierin de richtlijnen en de ervaringen van collega-parken. Onder de noemer ‘IAAPA’s Institute for Attraction Managers’ gaat in het weekend bij de Efteling een speciale opleiding voor aankomende managers van start. Zij krijgen gedurende drie dagen een goed inzicht in de verschillende aspecten van het werkveld. Er staan

workshops over veiligheid, operations, marketing, financiën en leiderschap op het programma. Voor dit programma dat wordt afgesloten met een heus IAAPA-certificaat, zijn een beperkt aantal plaatsen beschikbaar.

Nieuw; thema ‘locale uitdagingen’

Op de eerste twee beursdagen (dinsdag 25 en woensdag 26 september) kunnen bezoekers deelnemen aan zeven verschillende seminar tracks. In iedere track staan de ontwikkelingen in een bepaald gebied centraal. Er zijn tracks over gastbeleving, digitale ontwikkelingen, design, omzetverbetering, marketing en duurzaamheid. Nieuw dit jaar is een track over ‘lokale uitdagingen’, waarin Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

EAS AMSTERDAM 2018 - BEURZEN EN CONGRESSEN

o.a. de spreiding van toerisme aan bod komt. Op beide dagen vinden ook ‘Lunch and Learn’-sessies plaats: tijdens een lunch worden toehoorders bijgepraat over de nieuwste trends in de industrie en mogelijkheden voor een nog betere gastbeleving.

27 september De woensdag begint met een Leadership Breakfast. Dit keer zal de operationeel directeur van de Efteling, Coen Bertens, een kijkje geven in de keuken van zijn organisatie. Op donderdag vindt de altijd goed bezochte ‘CEO-Talk’ plaats. Drie directeuren van de attractieparken in de EMEA-regio, Liseberg (Andreas Andersen), EuropaPark (Michael Mack) en Dubai Parks and Resorts, (Ahmad Hussain), beantwoorden vragen over zichzelf, hun parken, managementstijl, kijk op de branche en uitdagingen voor de toekomst.

28 september Op de laatste beursdag komen managers van waterparken, zwembaden en andere waterattracties bijeen voor het jaarlijkse Water Park Forum. In Walibi Holland kunnen deelnemers die dag inspiratie op doen tijdens het ‘ Halloween and Haunted Events Forum’. O.a. is een backstage tour voorzien bij de opbouw van de bekende Halloween Fright Nights en een uitgebreid educatief programma rond design en marketing van dergelijke events. Het kennismaken met de Nederlandse attracties en het delen van kennis en ervaring is ook het thema van de tour die na de beurs georganiseerd worden. De post-tour op vrijdag bezoekt Toverland en de Efteling. Naast het uitgebreide educatieve programma zijn er ook nog een aantal netwerkmogelijkheden: zo is er een Opening Ceremony en een Opening Reception. Voor jongeren die nog niet lang in de branche werkzaam zijn is er het Young Professionals Forum en voor hen die ooit graag werkzaam willen zijn in de industrie is er vanaf dit jaar het Students Forum. Beide bijeenkomsten worden afgesloten met een receptie.

1. FEC / Small Parks / Indoor Play Ground

Dit is een speciale indoor dag, vol met seminars en discussies over indoor spelen, lasergames, bowling, mini golf en actieve recreatiecentra. De meest succesvolle operators uit de wereld van indoor en Family Entertainment Centers delen hier hun kennis. Het programma: 09:30 – 10:00 | Coffee Arrival and networking 10:00 – 11:00 | Global Trend Watch 11:00 – 11:15 | Coffee Break 11:15 – 12:15 | HR Hiring and Training your staff 12:15 – 13:00 | Networking Lunch 13:00 – 14:00 | Birthdays & Special Events 14:00 – 14:30 | Coffee Break 14:30 – 16:00 | “Rotating Tables” 16:00 – 16:05 | Wrap up/Q&A/Surveys 16:05 – 19:00 | V isit Heineken Experience & drinks

2. Water Park Forum

Wereldwijd zijn waterparken een van de snelst groeiende deelsectoren in de attractie industrie. Reden genoeg dus om daar de focus op te leggen. Ook divers attractieparken in Nederland en België voegden de afgelopen jaren een waterpark aan

hun collectie toe. Aan bod komen issues als verdienmodellen, veiligheid, design en trends op het gebied van klantwensen. Het programma ziet er als volgt uit: 09:00 – 09:15 | Welcome with coffee 09:15 – 09:30 | Opening Comments 09:30 – 10:00 | Water Park Safety 10:00 – 11:15 | Intriguing Upcoming projects 11:15 – 11:30 | Coffee break 11:30 – 12:45 | Takeaways from Operating Projects 12:45 – 13:15 | Networking Lunch 13:15 – 13:45 | Virtual Tour of Hof Van Saksen – The Waterpark in the Resort 13:45 – 14:00 | Wrap-up

Trend: Meer aandacht voor Dierenwelzijn

Op maandag 24 september (12.00 tot 15.00 uur) wordt er gesproken over dierenwelzijn. Veel dagrecreatieve bedrijven hebben dieren in huis en er wordt in de maatschappij steeds nadrukkelijker gekeken naar het welzijn van de dieren. Deze themamiddag wordt mede ondersteund door EAZA (The European Association of Zoos and Aquaria) Meer informatie: www.iaapa.org/eas

Twee grote congressen

Tijdens de Euro Attractions Show (EAS) in Amsterdam worden er twee uitgebreide congressen over groeiende segmenten in de attractiesector georganiseerd. Op maandag 24 september komen de indoor attracties aan bod, met een nadruk op Family Entertainment Centers (FECs) Op donderdag 27 september wordt de hele dag ingezoomd op de ontwikkelingen rond Waterparken. Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Van 25 – 27 september 2018 komt de Euro Attractions Show naar Amsterdam. In aanloop naar dit evenement vroegen we IAAPA voorzitter en CEO van attractiepark Liseberg in Göteborg, Andreas Andersen naar de uitdagingen die de attractiesector te wachten staan. Hoe raakt de attractiesector uit de negatieve spiraal van kortingen? En is blurring een kans of een bedreiging?

Maak gasten van attractieparken niet verslaafd aan kortingen Is het mogelijk voor attracties en parken hun prijzen jaarlijks te blijven verhogen met minimaal de inflatie? Andersen: “Ja, een correctie voor de inflatie is de minimum prijsverhoging die attractieparken kunnen doorberekenen. Belangrijker is om zorgvuldig de prijsperceptie van je gasten in te schatten. Dat is een vraaggerichte aanpak in plaats van de aanbodsgerichte aanpak die vaak wordt gekozen. Het is voor de attractiesector van belang om een lange termijn visie op de prijsstrategie te hebben. Prijsschommelingen en kortingen zijn vaak gericht op de korte termijn, en dat conflicteert vaak met de lange termijn prijsstrategie.”

Hoe zie jij in dat geval de inzet van dynamic pricing in de prijsstrategie? Vijf jaar geleden in een platformdiscussie gaf je nog aan; “We zijn nog niet zover” Andersen: “Inmiddels kan ik zeggen; de tijd is er rijp voor. In diverse markten wordt het al met succes toegepast, zoals in de luchtvaart en de hotelsector. We zien de eerste succesvolle cases in de attractiesector. Goede voorbeelden komen uit Slagharen en Leolandia. Ook grote internationale partijen als Disney en Universal bekijken behoedzaam waar ze dynamic pricing kunnen toepassen. De rest van de markt zal dat volgen. De 56

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

attractiesector moet zelf uitvinden hoe zij het instrument dynamic pricing inzet. Je kunt niet de systematiek van de luchtvaart of hotelsector één op één overnemen in onze markt. Als ik naar mijn park Liseberg kijk, dan moeten we onderscheid maken tussen twee groepen gasten; mensen uit de omgeving en toeristen. Beiden kennen een heel eigen prijselasticiteit. Voor ons is het een uitdaging om een dynamische prijsstructuur te ontwikkelen die beide groepen aanspreekt – en dan kun je het instrument goed inzetten op basis van de verschillen in prijsgevoeligheid.

Is de trend van kortingen op entreeprijzen al op z’n retour? Of zetten attractieparken nog altijd te vaak het kortingsinstrument in?

Andersen: “Dit is geen onderwerp dat veel voorkomt in mijn eigen praktijk in Liseberg. Wij geven uit principe geen kortingen. Kortingen werken als een drug; als mensen er aan verslaafd raken, dan is het moeilijk om er mee te stoppen.”

In Nederland zien we dat entreetickets voor attracties een gewild instrument zijn voor de retail om als promotie-instrument in te zetten. Bijvoorbeeld in een spaarsysteem met een korting als

beloning. Is dit een herkenbaar fenomeen in heel Europa? En hoe sterk staan de parken in de onderhandeling met marketingorganisaties?

Andersen: “Het is mij bekend dat het in sommige markten bijna onmogelijk is om een entreeticket te kopen tegen de normale prijs. Ik zal je vertellen over mijn ervaring in de USA, waar ik besloot om een park te bezoeken. Er was en Ticketbureau waar je kaartjes kon kopen. De dame achter de kassa vroeg of ik in het naastgelegen hotel verbleef, of ik met een bepaalde luchtvaartmaatschappij was aangekomen, of ik een specifieke autoverhuurder had gebruikt, en nog een par van dat soort vragen. Telkens moest ik haar teleurstellen met een ‘nee’. Na vijf mislukte pogingen opende ze een la en gaf me een kortingscoupon. Is dat geen nonsens? Deze ervaring heeft mijn mening over ‘de couponacties’ duidelijk beïnvloed.”

Heeft IAAPA ook een rol om haar leden kennis over dit onderwerp bij te brengen?

Andersen: “IAAPA organiseerde de afgelopen periode veel seminars over dit onderwerp; o.a. over dynamic pricing en prijsstrategie. Het is een zeer subtiel onderwerp, want een prijsstrategie is afhankelijk van veel factoren

EAS AMSTERDAM 2018 - BEURZEN EN CONGRESSEN

IAAPA en EAS verbreden hun aandachtsgebied buiten de traditionele attractiesector. Wat heeft de EAS te bieden aan bedrijven die attracties niet als hun core business hebben zoals campings, vakantieparken, musea, winkelcentra en bezoekerscentra?

en verschilt per markt. Een park jaar geleden heeft en Nederlandse kortingswebsite geprobeerd om haar model ook in Denemarken te lanceren. Dat bleek daar niet goed te werken. Elke markt en omgeving vraagt om een eigen optimale aanpak.”

Parken die (te) veel korting weggeven, moeten op zoek naar andere inkomstenbronnen. Is er een groei in alternatieve inkomstenbronnen voor parken, zoals foodservice, retail, sponsoring of verhuur voor evenementen?

Andersen: “Er zijn voor parken twee belangrijke manieren om hun inkomsten te verhogen. We hebben net het middel van korting besproken. Met een 30% korting krijg je wellicht 10% meer bezoekers in je park, die daar ook geld uitgeven in restaurants en souvenirshops. Ik zie nog een belangrijker trend; het opwaarderen van je product met een premium ervaring. Voorbeelden daarvan zijn fast-passen, een ontmoeting met de bekende karakters uit het park, een persoonlijke gids, of ene vervroegde entree tot het park. Als je veel succes hebt met het succesvol upsellen naar een premium product, dan kun je overwegen om de entreeprijs wat te verlagen. Parken die een reisbestemming (destination) zijn, zullen meer omzet uit hun ticketing houden dan kleinere attractie die onderdeel zijn van een toeristische mix. Een mooie case is Tivoli Gardens in Kopenhagen. Daar betaal je, naast een lage entree voor het park, ook nog kaartjes voor de attracties. Zij halen bijna 50% van hun omzet uit hun Food & Beverage.”

Welke businessmodellen worden in de toekomst belangrijker voor parken?

Andersen: “De belangrijkste trend van dit mo-

ment is de verbreding van het bestaande aanbod (park, foodservice en retail) met nieuwe productcategorieën. Daarbij is het belangrijk dat de verbreding een synergie heeft met het bestaande product. De belangrijkste en meest effectieve op dit moment is verbreding met accommodatie.”

Belastingen (o.a. btw, toeristenbelasting, en loonbelasting en winstbelasting) zijn mede bepalend voor de ticketprijs. Heeft IAAPA inzicht in de omvang van deze geldstroom? En zien we daar een groei of krimp?

Andersen: “Een studie uit 2014 heeft becijferd dat attractieparken (dus niet alle attracties) in Europa een jaaromzet hebben van 10 miljard Euro en gemiddeld 1,2 miljard afdragen aan belastingen. De IAAPA gaat voor de komende Jaren uit van een omzetgroei van gemiddeld 5,1%. De verwachte belastingafdracht zal waarschijnlijk met een zelfde percentage stijgen. De BTW is een apart verhaal waar IAAPA zich in Europa sterk voor maakt. In Spanje werd in één jaar de btw op attracties verhoogd van 6 naar 23%. Dat heeft een enorme impact gehad op de hele Spaanse attractiesector.”

Andersen: “Ik ben blij met deze vraag, want het geeft aan dat jullie ook zien dat de traditionele grenzen rond businessmodellen aan het vervagen zijn. Bedrijfstakken lenen concepten van elkaar en met name in retail is er een ingrijpende transformatie gaande De EAS biedt een platform waar mensen uit verschillende sectoren elkaar kunnen treffen. Ze kunnen hier kennis maken met de nieuwste trends in de attractiesector op het gebied van technologie, design en het creëren van experiences. Graag wil ik bezoekers uit de ‘nieuwe’ sectoren uitnodigingen om op de EAS vooral deel te nemen in seminars en gebruik te maken van de netwerkmogelijkheden op de beurs. Op deze manier kunnen mensen uit verschillende sectoren optimaal profiteren van elkaars netwerk en kennis.” Meer informatie: www.iaapa.org/eas Congres van 23 – 27 september Beurs van 55 – 27 september Interview door: Luca Liboa, de souvenir- en retailspecialist Luca heeft brede ervaring in het realiseren van souvenirconcepten bij diverse parken en attracties in Nederland en andere Europese landen. Op dit moment is Liboa actief betrokken bij het opzetten van een eigen attractie: De Pirates Experience. Meer informatie: www.amusement-hub.com

Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Voor op maat gemaakte en unieke leisure projecten. Van design, productie tot installatie. AIRTRAMPOLINES

BINNENSPEELTUINEN TRAMPOLINEPARKEN MEGA BOUNCE - ANTWERP

KRAZY KANGAROO - ENSCHEDE

ATTRACTIES

SOFTPLAY

NINJA COURSES

E info@sidijk.com T +31 (0)566 625 700

SIDIJK.COM

EAS AMSTERDAM 2018 - BEURZEN EN CONGRESSEN

Volop ontwikkelingen in attractieparken en andere attracties Uit diverse onderzoeken blijkt dat het bezoek aan attractieparken en andere vrijetijdslocaties nog ieder jaar stijgt. De verwachting is dat deze groei ook komende jaren nog door zal zetten. Tijdens een onlangs gehouden persconferentie van de IAAPA met attractieparken uit de Benelux werd duidelijk dat de bezoekers daarbij diverse vernieuwingen te wachten staat. Alle aanwezigen waren het erover eens dat het aanbod er over 10 jaar anders uit zal zien. Deze trends zullen niet alleen merkbaar zijn bij attractieparken maar bij alle aanbieders in de vrije tijd.

Nederlanders trekken er graag maar ook steeds vaker op uit. Onderzoeken op dit vlak laten een stijging van het aantal uitjes zien. Zo registreerde het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen over 2017 een stijging van 8% bij de 50 best bezochte dagattracties. In totaal brengen zij aan de drukst bezochte attractieparken, dierentuinen, musea, sportieve recreatiegelegenheden en andere bezienswaardigheden zo’n 47 miljoen bezoeken. Buitenlandse toeristen nemen daarbij een kwart voor hun rekening. Kijken we expliciet naar attractieparken dan zien we wereldwijd en ook op Europees

niveau in 2017 een groei van een paar procent. ABN AMRO becijfert de groei in eigen land op 3%. De International Association of Amusement Parks and Attractions (IAAPA: de grootste internationale vakorganisatie ter wereld voor amusementsbedrijven met een vaste standplaats) heeft berekend dat de 23 door hen onderzochte attractieparken in ons land gegroeid zijn van 13 miljoen bezoekers in 2012 naar meer dan 15 miljoen in 2017. De verwachting is dat het aantal uitjes de komende jaren nog verder zal toenemen. De IAAPA met meer dan 5.300 leden over de gehele wereld ziet op mondiaal niveau vele trends. Vice-president Jakob Wahl

van de Europese afdeling van de IAAPA: “Deze ontwikkelingen signaleren we ook in Europa en beperken zich niet alleen tot de attractieparksector, maar overstijgen steeds vaker de verschillende werkgebieden”. Als voorbeeld noemt hij attractieparken, dierentuinen en andere aanbieders die zich steeds vaker tot een resort ontwikkelen. “Een andere ontwikkeling is die van hybride parken. Meer en meer zie je een mix van activiteiten: een zwembad waar je kunt zwemmen met pinguïns, maar ook dierentuinen met achtbanen”. Het gebruik van bestaande characters, merken en verhalen in met name kinderspeelplaatsen en -attracties is ook zo’n trend. In Abu Dhabi is onlangs een Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Luxetenten.com ontwerpt en produceert o.a. de safaritent, woody-safaritent en de nieuwe: safarilodge. Naast diverse tenten, kunnen wij ook de inrichting en plaatsing verzorgen. U kunt onze tenten op afspraak bezichtigen in onze showroom.

Dutch Wood Work is een bedrijf dat losse meubelen van steigerhout produceert en verkoopt aan de recreatiemarkt / horeca nationaal en internationaal www.luxetenten.com | Koperweg 2-4, 8304 BM Emmeloord | Sales@luxetenten.com | T: 0527-620325

EAS AMSTERDAM 2018 - BEURZEN EN CONGRESSEN

museum geopend met een licentie van het Louvre uit Parijs. We zien in een groeiend aantal parken een nieuw soort beleving toegevoegd worden in de vorm van virtual of augmented reality. Vakgebied-overstijgend is ook retailtainment. Hieronder wordt verstaan het toevoegen van een beleving aan het shoppen. Een mooi voorbeeld van deze trend zijn de winkels van aardbeienboer Karls in Duitsland. Als laatste belangrijke trend werd genoemd de consolidatie bij de grote ketens zoals Compagnie des Alpes ( waaronder de Walibi-parken vallen) en Merlin Entertainment. De bij de persconferentie (20 juni in This is Holland te Amsterdam) aanwezige parken uit Nederland en België kunnen de trends ook voor hun werkgebied bevestigen. Toverland opent een dezer dagen de grootste uitbreiding in de geschiedenis van het park maar denkt al na over het toevoegen van verblijfsaccommodatie. De Efteling en Amsterdams nieuwste attractie This is Holland zien internationalisering als belangrijke ontwikkeling: men ontvangt steeds meer toeristen door groei van het toerisme en/ of eigen inspanningen. Walibi Belgium is begonnen met een masterplan van 100 miljoen voor de komende vijf jaar om attractief te blijven voor het publiek.

Naast de genoemde trends blijft investeren, in bestaande maar ook in compleet nieuwe attracties, een ‘must’. Attractieparken in Europa en het Midden-Oosten (EMEA) hebben voor de komende jaren een recordbedrag

van meer dan 3 miljard euro aangekondigd. Wahl: “Deze projecten hebben in de meeste gevallen tot doel de verblijfsduur te verlengen, nieuwe markten te bewerken en/of een jaarrond openstelling mogelijk te maken”. Zo wil Warner Bros. World Abi Dhabi in de Emiraten het grootste indoor theme park ter wereld bouwen. De Walt Disney Company heeft aangekondigd in de periode 2018-2025 zo’n 2 miljard euro te investeren hoofdzakelijk in de Walt Disney Studios in Parijs. Europa-Park in Duitsland bouwt momenteel een ‘second gate’ in de vorm van waterpark Rulantica dat eind 2019 zijn poorten zal openen. Compagnie des Alpes heeft bekendgemaakt nieuwe accommodatie en attracties te bouwen bij de parken Parc Astérix en Futuruscope. Merlin Entertainment tenslotte blijft de komende tijd investeren in de parken in Italië en United Kingdom. Ook openen ze kleinere attracties zoals Legoland Discovery Center dit jaar in Nederland. Geconcludeerd werd dat de leisure- en attractiewereld aan de vooravond staat van grote veranderingen. Deze nieuwigheden, trends en ontwikkelingen staan centraal op de EAS-beurs die voor de derde maal in Amsterdam plaatsvindt, Recreatief Totaal >> Nr. 3, 2018

Colofon Recreatief Totaal magazine Recreatief Totaal Magazine biedt kennis, informatie en ondersteuning voor iedereen die professioneel betrokken is bij de dagen verblijfsrecreatieve branche. Dit kennisplatform is een initiatief van communicatieplatform Pleisureworld; een ondernemend netwerk van toeleveranciers, experts, organisaties en personen die actief betrokken zijn bij overheid, sport, recreatie & toerisme. Het blad is gratis online te lezen via: www.recreatieftotaal.nl Uitgever Concept Plus! bv Weerdingerstraat 45 A-B 7815 SC Emmen T. 0591 - 659 259 info@conceptplusbv.nl www.conceptplusbv.nl Hoofdredacteur Walter Jonker redactie@pretwerk.nl Redactie Hans van Leeuwen, Suzanne van Duin â&#x20AC;&#x201C; SuusjeHQ Maurice de Zeeuw

Media adviseur Michiel Bodewes Weerdingerstraat 45b, 7815 SC Emmen T. 0591 - 659 259 michiel@recreatieftotaal.nl Vormgeving VDS Crossmedia, Emmen Tammo Haan Abonnementen 37,50 per jaar (Los nummer: â&#x201A;Ź 7,50) Oplage en verschijning 5 keer per jaar 5000 exemplaren offline (Nederland, Belgie) 15.000 digitale E-magazine Verspreiding Dit ondernemersmagazine wordt verzonden aan RECRON campings & bungalowparken, VeBon, Stichting Natuurkampeerterreinen, SVR en VeKaBo kampeer-boeren, attractieparken, dierentuinen, recreatieschappen, musea en leden van de Club van Elf, Koninklijk Horeca vakgroep Recreatie en Toerisme en HISWA-leden.

Donderdag 1 november 2018, Roermond

VAKDAG ZET JE REGIO OP DE KAART WORDT GEÏNSPIREERD MET ECHTE CASES VAN VOORLOPERS IN DE BRANCHE EN LEG CONTACT MET ANDERE PROFESSIONALS UIT HET WERKVELD DIE OOK VOORUIT WILLEN

zetjeregioopdekaart.nl

Overheid

Wie nemen deel aan de Vakdag?

Beleidsmakers met als focus toerisme, recreatie of vrije tijd van rijksoverheid, provincies, gemeenten, regionale samenwerkingsverbanden en recreatieschappen.

Marketing

Directeuren, (marketeers, dataspecialisten, projectmanagers en productontwikkelaars van regionale en provinciale toeristenbureaus, citymarketingorganisaties, VVV’s en andere organisaties betrokken bij de marketing van steden en regio’s.

Ondernemers

Ondernemers in toerisme, recreatie en vrije tijd die samen met collega’s willen optrekken om hun regio beter op de kaart te zetten en daarmee hun eigen omzet vergroten.

55 JAAR

Jubileum

AANBIEDINGEN

ONTDEK ZE ALLEMAAL IN DE SEIJSENER WEBSHOP

Noorder IJ- en Zeeweg 11, 1505 HG Zaandam Noorder IJ- en Zeeweg 11, 1505 HG Zaandam Noorder IJ- en Zeeweg 11, 1505 HG Zaandam

+31 (0)75 6810 610 www.seijsener.com +31 (0)75 6810 611 www.seijsener.com

+31 (0)75 6810 611