Jaarverslag Jaarverslag2011 2011
agribusiness
4
energie
8
maritiem & offshore
12
health
16
toerisme & recreatie
20
creatief
24
bedrijventerreinen
28
subsidieprogramma’s
32
participaties
32
financieel verslag
34
Voorwoord In dit jaarverslag laten we zien dat er, ondanks een tegenvallende conjunctuur, in Noord-Holland Noord veel is gerealiseerd. Er wordt fors geïnvesteerd in een geïntegreerd regionaal-economisch beleid. Daarmee wordt de basis gelegd voor een gezonde economische ontwikkeling van de regio. Het jaar 2011 mag gekenschetst worden als het jaar dat daadwerkelijk overeenstemming is bereikt over de richting die de regio moet inslaan. De vijf economische clusters waarom het gaat, namelijk de agribusiness, health, leisure, maritiem en energie zijn zowel in het provinciale als het regionale beleid verankerd. Eendrachtig koersen leidt ook tot successen. Zo is met volle inzet gewerkt aan de realisatie van de Greenport status voor de regio. Ook met de positionering als energieregio zijn resultaten geboekt. Niet in de laatste plaats omdat nu intensief wordt samengewerkt met Energy Valley. Kortom, we gaan de goede kant op, maar het is cruciaal om nu vervolgstappen te nemen, zodat de kansen ook daadwerkelijk omgezet worden in economische groei en werkgelegenheid. NHN is als uitvoeringsorganisatie ingericht om deze kansen te verzilveren. Niet ongenoemd kan blijven dat in 2011 de discussie over de toekomst van NHN veel aandacht heeft gevraagd. De discussie richtte zich in het bijzonder op de risicodragende activiteiten. NHN zet zich al jaren in voor versterking van de regionale clusters en positioneert zich daarbij steeds meer als uitvoeringsorganisatie. In 2011 is NHN daar onverminderd mee doorgegaan. Naar verwachting zal 2012 meer duidelijkheid geven over de wensen van de aandeelhouders en de gevolgen die dat heeft voor de werkzaamheden van NHN. Directie en medewerkers zien deze discussie met vertrouwen tegemoet en hebben de overtuiging dat eendrachtige samenwerking - gezien de kansrijke uitgangspositie van de regio - tot goede resultaten kan leiden. Het bedrijf is er klaar voor.
Thijs Pennink Directeur a.i.
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
3
Monique de Leeuw
“Greenport status gro
Dat de agribusiness in Noord-Holland Noord zowel nationaal als internationaal van oudsher een sterke economische positie heeft, is wel bekend. Toch zijn nog veel mensen niet op de hoogte van het feit dat wij het grootste aaneengesloten bloembollengebied ter wereld hebben, de hoogste lichtintensiteit van Nederland en het snelst groeiend glastuinbouwgebied op AgriportA7. Vijf van de tien grootste zaadveredelingsbedrijven ter wereld zijn gevestigd in Seed Valley en wij herbergen het 3e fruitteeltgebied van Nederland. Niet voor niks werken er 15 tot 20 duizend mensen in de agribusiness in Noord-Holland Noord. Naast deelname aan de clusterprogramma’s Seed Valley en Agriboard, neem ik namens onze regio sinds eind 2011 deel aan het Cluster Strategic Acquisition (CSA) team van het Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA). Deze werkgroep richt zich op het actief werven en behouden van buitenlandse investeringen in de agri- en foodsector. Seed Valley en onze Greenport status zijn hierin van essentieel belang. Het grootste succes voor de agribusiness in onze regio is voor mij het toekennen van de 6e Greenport status van Nederland. De clusterprogramma’s Seed Valley en Agriboard hebben hierin een belangrijke rol gespeeld. Met deze Greenport status kunnen bedrijven in de regio extra voordelen krijgen bij Europese regelingen. Daarbij is er richting Brussel nu één duidelijk regiobelang, waardoor de regio interessanter is geworden voor internationale, maar ook nationale bedrijven. De komende jaren brengen we onze regio op het gebied van agribusiness nog meer onder de aandacht dan we nu al doen. Samen met de Agriboard profileren we onze regio als dé verstuin van Noordwest-Europa. Daarnaast zijn er interessante dwarsverbanden te leggen met de andere clusters zoals gezondheid (Holland Health) en recreatie & toerisme (Leisure Board). Nieuwe innovatieve combinaties zullen in de toekomst de sectoren alleen maar verder versterken. Monique de Leeuw
ootste succes voor de agribusiness” Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
5
Ontwikkelingen Agribusiness 2011 Strategische Acquisitie Topsector Agrifood Op uitnodiging van het Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA) participeert NHN sinds eind 2011 in de Sectorale Kennis Werkgroep Agrifood ter ondersteuning aan het topsectorenbeleid. De werkgroep richt zich op het actief benaderen, werven, behouden en verankeren van buitenlandse investeringen in de Nederlandse topsectoren. De strategische acquisitie is behalve op Agrifood ook gestart op de sector Chemie. Er is voor een periode van drie jaar een aanvalsplan opgesteld om de gestelde doelen te kunnen realiseren. Agriboard Agriboard is een dynamische en krachtige vertegenwoordiger van de agribusiness in NoordHolland Noord en streeft naar een structurele verbinding van kennis, ervaring en ambitie. NHN is een van de grondleggers van Agriboard en heeft ook in 2011 de uitbouw van het cluster verder ondersteund. In 2011 heeft NHN sponsors geworven voor deelname aan de Floriade 2012 in Venlo. NHN was ook een van de partners die met drie bureaus een bidbook hebben samengesteld voor de Floriade 2022. Deze is op 1 december 2011 gepresenteerd aan de Nederlandse Tuinbouw Raad. Hoewel dit niet heeft geleid tot kandidaatstelling van onze regio voor Floriade 2022, wordt het bidbook gebruikt als input voor een verdere versterking van de agrisector in Noord-Holland Noord. Zie ook www.agriboard.nl Seed Valley Seed Valley is hét internationale centrum voor plantenveredeling & zaadtechnologie. Onder aanvoering van NHN heeft het Westfriese zaadbedrijvencluster in 2008 de krachten gebundeld in stichting Seed Valley. Voor NHN levert het cluster een belangrijke bijdrage aan de acquisitie activiteiten. Zo heeft Germains Seed Technology in 2011 een R&D vestiging geopend in NoordHolland Noord, dankzij de sterke concurrentiepositie van Seed Valley. NHN is behalve financieel ook inhoudelijk betrokken bij activiteiten rondom kennisdeling. In 2011 is samengewerkt in het symposium “Wie goed zaait, zal goed oogsten.” Zie ook www.seedvalley.nl
6
Agribusinessclub Noordwest-Holland Agribusinessclub Noordwest-Holland (NWH) is een actieve club van ondernemers in de agrarische sector. Onder begeleiding van NHN heeft het netwerk in 2011 zeven bijeenkomsten georganiseerd waarbij innovatieve bedrijven werden bezocht en actuele thema’s werden besproken. Daarnaast is de club in 2011 met 8 leden gegroeid naar 86. De Agribusinessclub NWH wordt al sinds de oprichting gefaciliteerd door NHN. In 2011 is de overstap naar Agriboard voorbereid. Vanaf 2012 valt de Agribusinessclub onder hun regie. Zie ook www.agribusinessclub.nl Herstructurering Alton In Heerhugowaard bevindt zich de oudste concentratie van glastuinbouw in Noord-Holland Noord, het Altongebied. De laatste jaren kampt zowel dit gebied als de sector met een flinke terugval in bedrijvigheid. Voor de provincie NoordHolland is dit aanleiding geweest om een vijftal adviesbureaus te vragen een offerte uit te brengen om een businesscase te formuleren. Doel is het Altongebied een impuls te geven, zodat het weer vitaal en levensvatbaar wordt. NHN zit in de begeleidingsgroep van het onderzoek en heeft gezamenlijk met de provincie, de Alton Stichting en LTO Noord de offerteaanvraag geformuleerd.
Nieuwe bedrijvigheid in Noord-Holland Noord Tradin Organic Agriculture BV (onderdeel van SunOpta) realiseert nieuwe cacaofabriek op AgriportA7, www.tradinorganic.com Germains Seeds Technology, Amerikaans bedrijf in zaadtechnologie, heeft zich gevestigd in het hart van Seed Valley, Enkhuizen, www.germains.com/nl GRO Holland (Green Recycled Organics), een bedrijf gespecialiseerd in het gebruik van gerecycled restafval als voedingsbodem voor voedselproductie heeft zich gevestigd in Warmenhuizen, www.gro-holland.com Nickerson Zwaan, een bedrijf in zaadveredeling blijft in Harenkarspel. Door toestemming van de gemeente mag de groenteveredelaar beginnen met de bouw van een hightech researchcenter. Seed Valley heeft een sterke lobby gevoerd om te voorkomen dat het bedrijf de regio zou verlaten, www.nickerson-zwaan.com
Beurzen/evenementen NHN heeft in 2011 (mede) inhoud gegeven aan de volgende bijeenkomsten: 22 september Seed Valley Symposium Wie goed zaait, zal goed oogsten 20 oktober Cross-over bijeenkomst met de sector bloembollen en de creatieve industrie 18 november
Agriboard Conferentie 2011 in het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
7
Vera van Vuuren
“Volop moge
Noord-Holland Noord beschikt over een lange kustlijn langs de Noordzee, van de haven van Den Helder tot de haven van Amsterdam-IJmuiden. De regio heeft een unieke ligging aan zee, een groot landbouwareaal en een zeer sterke kennisbasis met bedrijven en instellingen als ECN, NIOZ, TNO en Hogeschool Alkmaar. Dit biedt volop mogelijkheden in de duurzame energietransitie. Succesvolle bedrijven in de energiesector zijn hier al gevestigd zoals Global Blade Technology (GBT), HVC Energie Alkmaar, TAQA Energy, Tocardo en WES. Samen met andere bedrijven in de sector zijn zij goed voor zo’n 4.000 arbeidsplaatsen. Als programmamanager werk ik mee aan de vorming van het energiecluster Noord-Holland Noord door deelname aan de werkgroep ‘Energieregio NHN’ en de start van de Energy Board Noord-Holland. Binnen de energietransitie speelt ook duurzaam bouwen een belangrijke rol. Daarom stimuleert NHN de duurzame bouwsector met het project Innovatiesnelweg voor Duurzaam Bouwen. Vanuit het project ‘Innovatiesnelweg’ hebben we een regionaal netwerk van innovatieve bedrijven opgezet waarin de hele bouwketen is vertegenwoordigd. Samen met het CO2 servicepunt hebben we inmiddels een tiental innovatieve en duurzame projecten ondersteund die bijdragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving. De komende jaren gaan we bijeenkomsten organiseren om nieuwe organisatie- en financieringsvormen van duurzame energie en duurzaam bouwen te stimuleren. Vera van Vuuren
elijkheden in de duurzame energie” Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
9
Ontwikkelingen (duurzame) energie 2011 Energiecluster NHN De regio Noord-Holland Noord maakt deel uit van Energy Valley, samen met de provincies Groningen, Drenthe en Friesland. Het platform is opgericht om een meer duurzame energievoorziening te krijgen. NHN neemt deel aan de werkgroep ‘Energieregio Noord-Holland Noord’, waarin onder andere gemeente Alkmaar, provincie NoordHolland, TAQA, HVC, Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA), Kamer van Koophandel en ECN vertegenwoordigd zijn. Het doel van de werkgroep is bedrijven in de duurzame energiesector, gericht op biomassavergassing, naar de regio te trekken. Daarnaast heeft NHN een adviserende rol in de regionale werkgroep voor Energy Board. Door deelname van NHN in de relevante netwerken wordt kennis over duurzame initiatieven gebundeld om zo tot een sterk en efficiënt energiecluster in de regio te komen. Zie ook www.energyvalley.nl Innovatiesnelweg De Innovatiesnelweg is in 2010 gestart op initiatief van NHN en het CO2-Servicepunt. Het project stimuleert en ondersteunt innovatieve bouwconcepten, onderzoeken en projecten gericht op energiebesparing, duurzaam bouwen en renoveren. Het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) heeft hiervoor een bijdrage toegezegd van 1,8 miljoen euro. Voorbeelden van projecten die in 2011 door Innovatiesnelweg zijn gesteund, zijn: • M&O techniek, grootste installateur van de Zaanstreek, verduurzaming bedrijfspand in Wormer • UBA, Uithoornse Bouw- en Aannemingsmaatschappij, verduurzaming van 6 woningen aan de Noordammerweg, in Amsterdam-Noord • Stichting Nudge, project Holy Warming, wedstrijd om een duurzame oplossing te vinden voor het verwarmen van de Sint Bavo Kathedraal in Haarlem • ID energie, adviesbureau voor duurzame energietechnieken, project Beautark, ontwerp voor drijvende duurzame woning van bedrijf en architect uit regio Alkmaar • ZON Energie, renovatie van voormalig museum tot een duurzaam bedrijfspand in Spanbroek
10
NHN is verantwoordelijk voor de communicatie van Innovatiesnelweg, organiseert bijeenkomsten en bezoekt in naam van Innovatiesnelweg relevante beurzen. Dit heeft in 2011 geresulteerd in circa 50 nieuwe contacten met klanten en bedrijven. Zie ook www.innovatiesnelweg.nl HeatMatcher ZON Energie Groep uit Spanbroek ontwikkelt een veelbelovende innovatie: de HeatMatcher. Dit is een digitale huismeester die precies weet hoeveel warmte een duurzaam energiesysteem morgen moet leveren. ZON Energie heeft namens alle partners in 2009 twee miljoen euro subsidie bij het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) aangevraagd om de HeatMatcher tot een marktrijp product te ontwikkelen. NHN is projectpartner en verantwoordelijk voor de communicatie en marketing van het product. In 2011 is hiervoor een marktonderzoek verricht naar de positie van Noord-Hollandse bedrijven ten opzichte van toonaangevende bedrijven in meet- en regeltechniek voor energievoorziening. Zie ook www.heatmatcher.nl Dutch Green Technology NHN heeft in 2009 het netwerkproject ‘Dutch Green Technology’ opgestart, met als doel meer samenwerking te realiseren tussen bedrijven en kennisinstellingen in de duurzame energiesector. NHN organiseert in het kader van Dutch Green Technology jaarlijks diverse brainstormsessies, thema-, netwerk- en informatiebijeenkomsten. Zie ook www.dutchgreentechnology.nl Duurzaam Texel Stichting Duurzaam Texel (SDT) initieert en stimuleert activiteiten die een duurzame ontwikkeling van het eiland bevorderen. NHN faciliteert en ondersteunt het uitvoeringsprogramma van de stichting. Zo heeft NHN in 2011 het initiatief genomen tot het ‘Groen ICT’ project. NHN werkt daarin samen met diverse mkb-bedrijven, NIOZ en Ecomare om Texel op duurzame wijze in ICTvoorzieningen te accommoderen. Zie ook www.duurzaamtexel.nl
Nieuwe bedrijvigheid in Noord-Holland Noord TAQA Energy investeert 800 miljoen euro in een ondergrondse gasopslag in de regio Alkmaar, www.gasopslagbergermeer.nl Het Koreaanse bedrijf Posco Power tekent Memorandum of Understanding (MOU) met ECN voor samenwerking in onder meer windenergie en biomassa, www.posco.com
Beurzen/evenementen NHN heeft in 2011 (mede) inhoud gegeven aan de volgende bijeenkomsten en beurzen: 14 maart Deelname aan EWEA Brussel, Europa’s grootste windenergie beurs 25 mei Deelname aan E-Dee, uitwisseling van kennis en technologie op het gebied van duurzame energie tussen het bedrijfsleven, UvA, VU & ECN 29 juni Green Beach 2011, netwerkbijeenkomst gericht op ondernemers, wetenschappers, investeerders en dienstverleners op het gebied van duurzame energie uit onder meer zon, wind, water en biomassa 10 november ‘Nacht van de Duurzaamheid’ door Innovatiesnelweg, avond in Heineken Music Hall waar ruim 5000 mensen samenkomen om elkaar te inspireren 17 november Organisatie en deelname Techno-Event Wieringermeer, tweedaags techniekpromotie-evenement gericht op scholieren en studenten 29 november Deelname aan European Offshore Wind Amsterdam, ’s werelds grootste offshore wind beurs
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
11
John Spee
“Den Helder Airport is e
Regio Den Helder is dé servicelocatie in Nederland voor activiteiten op de Noordzee met meer dan 200 offshorebedrijven, -toeleveranciers en -contractors. Den Helder Airport speelt daarin een belangrijke sleutelrol: vrijwel alle vluchten naar productieof exploratieplatforms op het Nederlands deel van de Noordzee hebben hun basis op Den Helder Airport. Deze luchthaven laat zien hoe civiel (commercieel) medegebruik van defensie-infrastructuur goed werkt en is een voorbeeld van samenwerking tussen defensie en de Nederlandse defensiegerelateerde industrie. Vanuit onze acquisitierol richten we ons op het aantrekken van bedrijvigheid in de offshore, mariene, en maritieme sector en dan vooral in maintenance, refit & overhaul (MRO). Den Helder Airport is een belangrijke troef binnen dit cluster. Tegelijk met MRO-bedrijvigheid in de zee- en marinehaven vormt onderhoud aan helikopters - en de zogeheten ‘general aviation’ - een stevige basis om rond Den Helder een ‘Asset Sustainability Centre’ op te zetten, waar kennis, methoden, technologie, techniek en innovatie over duurzaam onderhoud bij elkaar komen. In 2011 hebben we de maritieme en offshore sector verder op de kaart gezet, onder meer met de organisatie van het succesvolle ‘Oil on the Waves’ symposium en onze bijdrage aan het Asset Management Control (AMC) Seminar. De komende jaren zetten we ons in om de samenwerking tussen Koninklijke Marine, maritieme industrie, onderhoud (MRO) en onderwijs verder te versterken en de unieke kwaliteiten van dit gebied ook internationaal voor het voetlicht te brengen. John Spee
een belangrijke troef voor offshore” Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
13
Ontwikkelingen Maritiem & Offshore 2011 Offshore Energy 2011 Na drie succesvolle edities in Den Helder werd Offshore Energy in 2011 in de RAI Amsterdam gehouden. Deze internationale beurs en conferentie, die NHN samen met het maritieme multimediabedrijf NAVINGO heeft opgezet, werd qua omvang zo groot dat het niet meer op de oorspronkelijke locatie Willemsoord in Den Helder paste. De gemeente en bedrijven uit de regio Den Helder waren met een gezamenlijke stand vertegenwoordigd. De ondertekening van het convenant voor het openhouden van Den Helder Airport voor offshore helikoptervluchten, maakte deel uit van het standprogramma. Zie ook www.offshore-energy.biz Maritime Campus Netherlands NHN is actief betrokken bij het ontsluiten van de mariene en maritieme potenties van de Kop van Noord-Holland. NHN staat aan de wieg van Maritime Campus Netherlands (MCN), een samenwerkingsverband tussen onderzoeksinstellingen, onderwijsinstellingen (vmbo tot en met wo), ondernemers en overheden. Het doel is het duurzaam vergroten en versterken van de economische infrastructuur in Noord-Holland Noord. Dit gebeurt door het opzetten, ontwikkelen, uitbouwen en (waar)borgen van een internationaal gezaghebbend Marien, Maritiem en Milieutechnologisch cluster in en vanuit Den Helder. NHN participeert in de Onderwijs- en Overheidskamer van het cluster en is betrokken bij de netwerkbijeenkomsten. Zie ook www.maritimecampus.nl Maintenance, Refit, Overhaul (MRO) Binnen het maritiem, marien en offshore cluster zijn twee niches aan te wijzen, waarmee de regio zich kan profileren: Maintenance, Refit & Overhaul (MRO) en Asset Sustainability (duurzaam beheer en onderhoud). NHN ziet dat de Kop van Noord-Holland zich kenmerkt door bedrijvigheid rondom duurzaam onderhoud en beheer. De bezuinigingsopgave bij Defensie en de consequenties voor de Koninklijke Marine in Den Helder bieden daarbij zeker kansen. Samen met Asset Management Centre AMC, een kenniscentrum voor duurzaam beheer en on-
14
derhoud en diens strategische partners, organiseerde NHN het jaarlijkse Seminar Asset Management. Dit vond plaats op 2 en 3 november 2011 op de voormalige marinewerf Willemsoord in Den Helder. Defensie, de aan hen gerelateerde industrie, diverse grote en middelgrote nationale bedrijven, consultancies en regionale MRO bedrijven waren met ruim 125 deelnemers vertegenwoordigd. Zie ook www.amccentre.nl Mariene milieu en veiligheid NHN heeft op 20 april 211, een jaar na de olieramp in de Golf van Mexico, een internationaal symposium gehouden over oliebestrijding op zee. Het symposium ‘Oil on the Waves’ trok zo’n 110 betalende deelnemers uit de olie- en gaswereld aan. Zij kwamen zowel van de zijde van de oliemaatschappijen als van de zijde van de toeleveranciers. De bijeenkomst werd georganiseerd in samenwerking met Wageningen Universiteit WUR, IMARES, het LEI en het Centre for Marine Policy (CMP). Open Innovatiealliantie Grootcomposiet NHN is partner in de Open Innovatiealliantie Groot Composiet. Het project richt zich op het versterken van innovatie in de composietsector. Dit leidt tot de ontwikkeling van grote vezelversterkte kunststof (composiet) objecten in de maritieme, civiele en bouwsector. Aan het project nemen twintig kennisinstellingen, onderwijsinstellingen en bedrijven deel, zoals TU Delft, kenniscentrum WMC (Wind turbine Materials and Constructions), Hogeschool Inholland, Syntens en Associatie Technologie Overdracht (ATO). In 2011 zijn drie nieuwe innovatieplannen ingediend en vijf innovatieplannen in ontwikkeling genomen. Voorbeelden zijn: biocomposieten voor windturbinebladen, composiettoepassingen in de transportsector en composieten voor bruggen. Zie ook www.grootcomposiet.nl
Nieuwe bedrijvigheid in Noord-Holland Noord TTH Watersport bouwt nieuwe showroom, werkplaats en magazijn van 4.000m2 langs de A7 bij Wieringerwerf (20 fte’s), www.tthwatersport.nl Coats Offshore, een Engelse leverancier van materialen voor de offshore opent nieuwe vestiging in Den Helder (5 fte’s), www.coatesoffshore.com
Beurzen/evenementen NHN heeft in 2011 (mede) inhoud gegeven aan de volgende bijeenkomsten en beurzen: 1 februari Oil & Gas Industry Forecast in Rotterdam van de IRO (Associatie van Nederlandse leveranciers in de olie- en gasindustrie) in combinatie met Deloitte & Touche Offshore wind UK/NL 21 maart
GasTech, internationale beurs voor de gasindustrie RAI Amsterdam
29 maart On & Offshore 2011, Gorinchem, gespecialiseerde vakbeurs gericht op de olie-, gas-, duurzame, petrochemische en baggerindustrie 20 april “Oil on the Waves”, seminar over mariene milieu en veiligheid i.s.m. Wageningen UR, IMARES, Centre for Marine Policy (CMP) Leeuwarden en LEI (Landbouw Economisch Instituut) Den Haag 11 oktober
Offshore Energy 2011 Amsterdam, www.offshore-energy.biz
2 november Seminar Asset Management Control te Den Helder, in samenwerking met AMC Centre - het kennisplatform van de AMC Research Foundation, www.amccentre.nl 1 december Nederlandse Industrie Defensie en Veiligheid NIDV Congres, defensie- en veiligheidsbeurs in Rotterdam, www.nidv.eu 2011 Vier inkomende factfinding bezoeken met bedrijven in de offshore/ energie sector
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
15
Bjorn Borgers
“Succesvol gelobbyd voor
De health-sector is een belangrijke economische pijler in de regio. Niet alleen zijn er veel mensen werkzaam, maar de regio draagt ook aanzienlijk bij aan innovaties in de zorg. NRG is wereldwijd een van de belangrijkste producenten van medische isotopen, die gebruikt worden bij onderzoek en behandeling van kanker. Dagelijks worden 23.000 patiënten behandeld met isotopen uit Petten. NHN heeft het cluster Holland Health opgericht om bedrijvigheid in de innovatieve (nucleaire) gezondheidszorg te versterken. Samen met Holland Health hebben we stevig gelobbyd voor het behoud en nieuwbouw van de onderzoeksreactor in Petten. En met succes. Het ministerie van EL&I en provincie Noord-Holland investeren samen 80 miljoen in de Pallas-reactor, waarmee hoogwaardige werkgelegenheid voor de regio behouden blijft. Holland Health heeft het initiatief genomen om een obesitas kennisen behandelcentrum op te richten: NObesitas. Het centrum gaat obesitas bij kinderen in kaart brengen en bestrijden door samen te werken met huisartsen, fysiotherapeuten, GGD, MCA en de thuiszorg. Het belangrijkste doel van NObesitas is het vinden van een wetenschappelijk verantwoorde aanpak van overgewicht en het voorkomen daarvan. Om een goed beeld te krijgen moeten er de nodige gegevens worden verzameld. NHN ondersteunt dit belangrijke project samen met de Rabobank Alkmaar e.o. en de gemeente Alkmaar. NHN ondersteunt Holland Health ook bij de aanvraag voor een EFRO-subsidie van ruim 3 miljoen euro. Wanneer deze subsidie in 2012 toegekend wordt, kunnen we samen inzetten op projecten zoals een Trialcenter, Kenniscentrum nucleaire geneeskunde en nano technologie. Bjorn Borgers
behoud van de onderzoeksreactor” Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
17
Adriana Stam
“Hard werken om toeristische
Noord-Holland Noord is een sterke toeristische regio. Vooral de landschappelijke elementen zoals zee, strand, polders en het vele water, maar zeker ook de cultuurhistorische elementen vormen de kern van de aantrekkingskracht voor zowel binnenlandse als buitenlandse gasten. Een succesvolle attractie of logiesaccommodatie is afhankelijk van goede infrastructuur, aantrekkelijk landschap, gezonde arbeidsmarkt of faciliteiten zoals parkeren, aanmeren, vergunningen etc. Dus samenwerking en afstemming is heel belangrijk om een goed product neer te zetten dat ook aan de hedendaagse behoefte voldoet. We moeten er hard aan werken om onze concurrentiepositie te behouden en te versterken. NHN heeft een goed bovenregionaal overzicht op wat er speelt op vele terreinen. Door het contact met het bedrijfsleven, de overheden en allerlei organisaties in het werkgebied kunnen kansen worden herkend en uitgewerkt tot concrete uitvoeringsactiviteiten. Soms ben je heel concreet bezig, zoals met het organiseren van de bijeenkomsten in het kader van Gastvrij Noord-Holland, en andere keren zorg je ervoor dat de regio een belangrijke rol heeft bij ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld bij de Afsluitdijk. Voor de toeristische sector ben ik een makkelijk aanspreekpunt en varieert mijn rol van aanjager, uitvoerder en verbinder tot strategische kennisbank. Het afgelopen jaar zijn streekproducten als een van de aantrekkelijke elementen van dit gebied zichtbaar gemaakt door ‘Lekker Noord-Hollands’. Ondernemers zijn bewust gemaakt dat prijs en kwaliteit onlosmakelijk verbonden zijn en een evenwicht moeten vormen. De RVVV’s in het werkgebied zijn ondersteund bij de ontwikkeling van een efficiëntere en meer up-to-date informatievoorziening. Ook was ik betrokken bij de strategie en uitvoering van het programmabureau Westfriese Omringdijk om dit gebied als merk te branden en samenwerking en innovatie te stimuleren. Er is nog veel te doen om de versnippering binnen de vrijetijdssector in de regio stevig en structureel aan te pakken. NHN is een van de aanjagers tot de realisatie van Leisure Board om zo de economie vanuit de meest belangrijke clusters, waaronder de vrijetijdseconomie verder te versterken. Adriana Stam
e concurrentiepositie te behouden” Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
19
Ontwikkelingen Recreatie & Toerisme 2011 Leisure Board NHN en de Kamer van Koophandel NoordwestHolland hebben samen met partners op 21 december 2011 een convenant ondertekend voor een structurele samenwerking in de toerisme & recreatiesector. Dit Leisure Board bestaat uit tien vertegenwoordigers uit de toeristische sector en wil een bijdrage leveren aan de versterking van de vrijetijdsindustrie binnen de economische ontwikkeling van Noord-Holland Noord. In 2011 zijn de kwartiermakers die zich in 2010 aangemeld hebben, aan de slag gegaan in drie werkgroepen. In de werkgroep Kennis en Strategie is onder andere verdere invulling gegeven aan het Kenniscentrum. De werkgroep Verbinden heeft zich onder meer bezig gehouden met het samenbrengen of uitwerken van diverse initiatieven in de regio. De werkgroep Marketing heeft voorbereidingen getroffen om de top 150 bedrijven in de Vermaak en Verblijfsector samen te brengen in een zelfstandige stichting. Zie ook www.leisureboard.nl
siasmeren van ondernemers worden ook cursussen georganiseerd die met ondersteuning van diverse partners worden aangeboden. Om de cultuurhistorische identiteit van Noord-Holland te versterken is het project ‘Levende Geschiedenis’ uitgevoerd. In 2010 is een toolkit ontwikkeld waarmee gemeenten, verenigingen en bedrijfsleven gezamenlijk de geschiedenis van de regio tot leven brengen. In 2011 is de toolkit gepresenteerd en is een werkgroep geformeerd voor de verdere ontwikkeling en uitwerking. Zie ook www.gastvrijnoordholland.nl
Lekker NoordHollands In Noord-Holland worden veel streekproducten geproduceerd en worden ook steeds meer culinaire evenementen georganiseerd. In het magazine ‘Lekker NoordHollands’ wordt de regio rond het thema Noord-Hollandse streekproducten gepositioneerd als: agrarisch, groen, authentiek, bijzonder, kleinschalig en gastvrij. Door kleinschalige zaken met elkaar te verbinden wordt een aantrekkelijk aanbod gecommuniceerd en het seizoen daarmee verlengd. In 2011 heeft NHN twee edities uitgegeven. Een in het voorjaar en een in het najaar, met een totale oplage van 27.000 stuks. Zie ook www.lekkernoordhollands.nl
En verder…. Westfriese Omringdijk NHN is betrokken bij het herkennen en beleven van de oudste dijk van Nederland en bevordert de regionale samenhang. Zie ook www.westfrieseomringdijk.nl
Gastvrij Noord-Holland Met het project Gastvrij Noord Holland wil NHN de kwaliteit van de gastvrijheid verhogen in de toeristische branche. Dit gebeurt door kennisoverdracht, het stimuleren van innovatie en samenwerking. Er worden bijeenkomsten georganiseerd voor ondernemers over thema’s als hostmanship, arrangementontwikkeling en online marketing. Naast het informeren en enthou-
20
Onderdeel van Gastvrij Noord-Holland is project ‘Lekker Logeren’ dat in Laag Holland is uitgevoerd. Hierbij worden starters (innovatie) en stayers (ervaring) met elkaar in contact gebracht met als doel het aantal kleinschalige, kwalitatief hoogwaardige logiesaccommodaties te vergoten, het gastheerschap van de bestaande accommodaties te verbeteren en innovatie en samenwerking te bevorderen.
Westfriese Waterweken NHN is op verzoek van de deelnemende gemeenten als adviseur betrokken bij dit jaarlijkse evenement. Zie ook www.westfriesewaterweken.nl Productontwikkeling/samenwerking RVVV’s in NHN NHN heeft de regionale VVV’s Hart van NoordHolland en Kop van Noord-Holland in 2011 financieel en inhoudelijk ondersteund bij de ontwikkeling van hun digitale activiteiten naar een web 2.0 versie en het daarin betrekken van social media.
Vaarrecreatie In samenwerking met de Stadsregio Amsterdam heeft NHN begin 2011 een magazine uitgebracht dat bij de opvarenden van de pleziervaart het toeristisch aanbod aan wal onder de aandacht brengt. Zie ook www.aan-wal.nl
Beurzen/evenementen NHN heeft in 2011 (mede) inhoud gegeven aan de volgende bijeenkomsten en beurzen: 28 maart Kick-off Westfriese Omringdijk 2011: 150 aanwezigen met als doel deze organisaties te informeren en enthousiasmeren 14 april Werkconferentie Toerisme & Recreatie in de Rijp, met 110 personen uit bedrijfsleven, overheden, koepel- en belangenorganisaties 21 december Ondertekening samenwerkingsconvenant Leisure Board in het bijzijn van gedeputeerde Jan van Run, 10 kwartiermakers en 60 aanwezigen 2011 10 bijeenkomsten georganiseerd in het kader van het project Gastvrij NH, met in totaal ruim 300 deelnemers
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
21
Tineke van Schaik
“Creativiteit draagt bij aan in
De Creatieve Industrie en de ICT-sector zijn in deze regio vooral ondersteunend aan andere sectoren. Toch is het geen ‘kleine’ sector. Alleen al in Noord-Kennemerland zijn er zo’n 1.800 bedrijven die hierin werken. Je kunt daarbij denken aan landelijk opererende architectenbureaus zoals BRTA en innovatieve ICTbedrijven als Triple IT. Vanuit NHN is een samenwerkingsverband opgezet met partijen als Rabobank, gemeenten, Kamer van Koophandel en Hogeschool Inholland om creativiteit en innovatie in de regio te bevorderen. Ook cross-overs tussen de Creatieve Industrie en andere sectoren, waaronder sport, gezondheid en duurzame energie, vallen daaronder. Het samenwerkingsverband communiceert vanuit platform Club Caas. Het platform en netwerk van bedrijven is afgelopen jaar enorm gegroeid van zo’n 250 naar ruim 400 leden. Er is een divers programma met netwerk-, informatie- en themabijeenkomsten opgezet. Ook is de creatieve broedplaats De Telefooncentrale in Alkmaar aangehaakt. Het afgelopen jaar hebben diverse mooie bedrijven, zoals OZEBO, TieBie marketing en communicatie en BRTA architecten zich hier als eerste gevestigd. De komende jaren gaan we verder met het uitbouwen van het programma. Ook zoeken we steeds meer de samenwerking met andere groeiclusters in de regio. Creativiteit kan bijdragen aan innovatie – daar gaan we op inzetten. Nieuwe innovatieve combinaties zullen in de toekomst de sectoren alleen maar verder versterken. Tineke van Schaik
nnovatie, daar gaan we op inzetten” Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
23
Bert Cozijnsen
“Het juiste bedrijf op
BEDRIJVEN TERREINEN West-Friesland heeft als een van de eerste regio’s in Nederland de handen ineengeslagen om het bedrijventerreinenbeleid op elkaar af te stemmen en samen te werken. Hierdoor komt het juiste bedrijf op de juiste plaats en worden er niet onnodig nieuwe terreinen aangelegd. Andere regio’s in Nederland kijken dan ook met belangstelling naar hoe we het hier aanpakken. In 2011 heeft NHN samen met de Westfriese gemeenten een regionaal programma en een bedrijvenloket opgezet. Dit alles onder de noemer van het ‘Coördinatiepunt Bedrijventerreinen West-Friesland’, dat door NHN wordt gecoördineerd. Belangrijk resultaat van 2011 is dat de ondernemers in WestFriesland nu bij één aanspreekpunt terecht kunnen met hun huisvestingsvragen. Via de website van het Bedrijvenloket (sinds januari 2012 online) kunnen ze het beschikbaar aanbod van kavels en bedrijfspanden opzoeken. Naast West-Friesland hebben ook in de Kop van Noord-Holland de regionale bedrijventerreinenprogramma ’s vorm gekregen. De komende jaren gaan we de samenwerking verder uitbreiden naar de private partijen. Op die manier kunnen we ontwikkelaars, makelaars en beleggers meer interesseren voor vastgoed en vooral: het behoud van de waarde van dat vastgoed. Bert Cozijnsen
de juiste plaats geeft meerwaarde” Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
25
Ontwikkelingen Bedrijventerreinen 2011 NIOZ NHN voert gezamenlijk met het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) en de gemeente Texel de herontwikkeling van de NIOZ-haven op het eiland uit. Hij krijgt de profilering ‘kennishaven’. De activiteiten die zich hier gaan afspelen zijn primair gericht op ballastwaterzuivering, aquacultuur (onder andere teelt van schaal- en schelpdieren, algen, zeewier en vis), alternatieve energieopwekking (getijdenenergie en brioraffinage) en zilte landbouw. In 2011 heeft NHN samen met NIOZ en de gemeente Texel de samenwerking verder vorm gegeven. Zie ook www.nioz.nl Regionale afstemming/coördinatie In 2011 heeft NHN verdere uitvoering gegeven aan de overeenkomsten met de gemeenten in West-Friesland en Kop van Noord-Holland. Dit heeft in 2011 geleid tot verdere verbetering van de monitoring van bedrijventerreinen. Hiervoor is een aanvang gemaakt met een digitaal platform: bedrijvenloketwestfriesland.nl. De verbeterde monitorgegevens zijn input geweest voor de regionale programma’s van beide regio’s. De programma’s bevatten ondermeer regionale planningen en beslismomenten. Gezien de economische ontwikkelingen waren de regio’s genoodzaakt om een aantal ontwikkelingen in de tijd uit te faseren. Ook zijn er duidelijke afspraken gemaakt over de typering en segmentering van regionale bedrijventerreinen. In de regio West-Friesland is een bedrijfshuisvestingsprotocol vastgesteld waarbij gemeenten een uniforme, regionale werkwijze hanteren bij de huisvesting van bedrijven. Op die manier is het proces transparant en wordt onnodige concurrentie tussen gemeenten voorkomen. Het resultaat: het juiste bedrijf op de juiste plek voor een marktconforme prijs. De regio West-Friesland loopt hiermee voorop in Nederland en het regionaal bedrijfshuisvestingsbeleid wordt gezien als een voorbeeld voor regio’s elders in Nederland.
26
En verder… Pilot verzakelijking De pilot Verzakelijking Distriport is in 2011 omgebogen naar een pilot Verzakelijking WestFriesland. De pilot zoemt in op de terreinen Hoorn ’80, WFO en Krabbersplaat. Kennisknooppunt herinrichting (SKBN) NHN neemt deel aan de Stichting Kennisalliantie Bedrijventerreinen in Nederland (SKBN), waarbij kennis tussen de ontwikkelingsbedrijven uit het hele land wordt gedeeld. Zie ook www.skbn.nu Aanjagen duurzame inrichting bedrijventerreinen NHN begeleidt de pilot ‘Duurzaam Beheer’ op bedrijventerreinen in West-Friesland en voert overleg met bedrijvenverenigingen, Parkmanagement Medemblik en gemeenten
BEDRIJVEN TERREINEN
Aanjagen herstructurering NHN is betrokken bij verschillende herstructureringstrajecten in Noord-Holland Noord: Bedrijventerrein De Oude Veiling in Hoorn; NHN biedt ondersteuning en advisering bij uitwerking businesscase en voorbereidingen HIRB Light en HIRB Privaat subsidieaanvragen Herstructurering WFO Oost; ondersteuning en advisering van gemeente en private eigenaar en voorbereiding van Hirb Light en Privaat subsidies Drie bedrijventerreinen in Harenkarspel; ondersteuning en advisering bij proces en voorbereidingsaanvraag HIRB Light subsidie Revitalisering bedrijventerrein De Volger in Graft-De Rijp; ondersteuning en advisering van gemeente en private partijen Onderzoek en visievorming herstructurering bedrijventerrein Wezenland
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
27
Subsidieprogramma’s Leader / ILG NHN coördineert in opdracht van de provincie het Leader subsidieprogramma voor de Kop van Noord-Holland en Texel. Leader benut de kracht van de regionale bevolking om het platteland van de Kop van Noord-Holland verder te ontwikkelen en leefbaar te houden. Het programma loopt van 2007 tot 2013. In totaal is sinds 2008 3,5 miljoen euro, waarvan de helft uit Europa kwam, toegekend aan 35 Leader projecten. Zie ook www.leaderkvnh.nl Daarnaast coördineert NHN in opdracht van de gemeenten uit de Kop van Noord-Holland de beleidsafstemming voor het Investeringsbudget Landelijk Gebied. NHN is als deelnemer van de regionale werkgroep gevraagd om de resultaten van het Uitvoeringsstrategieprogramma (USP) ILG 2007-2013 en de nieuwe plannen en ambities te inventariseren. De ILG commissie heeft veel projecten uit dit USP kunnen realiseren. Er is ook nog een aanzienlijk aantal projecten in voorbereiding, zoals de Westfriese Brug en dorpsontwikkeling Dirkshorn.
Europees Visserijfonds NHN coördineert in opdracht van de provincie het programma ‘duurzame ontwikkeling van de visserijgebieden’ van het Europees Visserijfonds. Hierin worden initiatieven gesteund die zijn gericht op diversificatie en op een sterkere economische ontwikkeling van de visserijgebieden. Die hebben immers met een afname van de visserijactiviteiten te kampen. In de derde tender in 2011 zijn twee visserijprojecten gehonoreerd.
Blueport Noordwest Nederland NHN is coördinator en secretaris van Blueport Noordwest Nederland (NWN). Blueport versterkt kansen voor de visserijsector door kennisuitwisseling en innovatie. Op 17 oktober 2011 vond de eerste vergadering van de stuurgroep plaats onder leiding van gedeputeerde Jaap Bond. Het doel is het bedrijfsleven te organiseren en korte lijnen te houden met de visserijsector. De stuurgroep fungeert als stimulator van innovatieve projecten en helpt ondernemers om projecten op te starten. Zie ook www.blueportnoordwest.nl
28
Participaties
SUBSIDIEPROGRAMMA’S PARTICIPATIES
NHN stelt zich tot doel om de investeringsmogelijkheden voor ondernemingen met veel potentie in de regio te verbeteren. Daarom begeleidt NHN bedrijven naar financieringsmogelijkheden, waarbij NHN zelf ook kan (mede-)investeren. Er zijn door NHN twee participatiefondsen opgericht, te weten: Groei- en Ontwikkelingsfonds Noord-Holland: een fonds dat zich richt op bedrijven die vanuit een bewezen businesscase behoefte hebben aan vermogen voor de verdere groei van de organisatie. www.gon-nh.nl Technology Revolutions Fund: een fonds dat zich richt op jonge technologisch innovatieve bedrijven die behoefte hebben aan kapitaal om innovaties verder te vermarkten. www.technologyrevolutionsfund.nl
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
29
Verkorte jaarcijfers* Balans
in euro’s, per 31 december 2011
ACTIVA Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa
Vlottende activa Vorderingen Liquide middelen
PASSIVA Groepsvermogen Langlopende schulden Kortlopende schulden
RESULTATENREKENING
2010
35.278 1.063.465 1.098.743
50.030 2.296.873 2.346.903
638.311 2.238.790 2.877.101
515.215 2.231.709 2.746.924
3.975.844
5.093.827
2011 683.282 1.330.258 1.962.304
2010 679.459 2.355.258 2.059.110
3.975.844
5.093.827
in euro’s, per 31 december 2011 2011
2010
3.948.176
4.366.401
3.204.983 408.021 19.893 332.933 3.965.830
3.983.300 394.006 19.231 358.043 4.754.580
Bedrijfsresultaat
-17.654
-388.179
Financiële baten en lasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Resultaat deelnemingen Resultaat
39.690 22.036 -18.213 3.823
25.859 -362.230 -36.476 -398.796
Bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten Projectkosten Loonkosten Afschrijvingen Organisatiekosten
*Bekijk het volledige financieel verslag 2011
30
2011
FINANCIEEL VERSLAG
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord – Jaarverslag 2011
31
Uitgave Ontwikkelingsbedrijf NHN Postbus 68 1800 AB Alkmaar T: 072 - 519 57 74 E: info@nhn.nl W: www.nhn.nl
Ontwerp
Pure Communicatie
Fotografie
Marjolein Ansink
Eindredactie
5rs Communicatie