CaPITAL Nr1_okt.2008 by Optima Bank nv

OPTIMA MAGAZINE BELGIË EERSTE JAARGANG OKTOBER 2008

Ndjg [jijgZ ^h XVe^iVa

www.optima.be

U kunt niet alles plannen in het leven. Uw financiële toekomst gelukkig wel.

KUNST EN GELD volgens Jan Fabre

UW VERMOGEN ZO OPTIMALISEERT U HET. OLDTIMERS DE NATIONAL CLASSIC TOUR. VRIJE TIJD, CULTUUR EN GASTRONOMIE MET TIPS VAN PETER GOOSSENS (HOF VAN CLEVE). MODE POWERDRESSING VOOR HET NAJAAR.

Met haar sublieme ligging langs de boorden van de Leie, is Auberge du Pêcheur een gedroomde en rustige locatie voor seminaries, evenementen, feesten en overnachtingen.

Residentie Da Vinci, Evere

Residentie Collins House, Sint-Jans-Molenbeek

Zowel restaurant Orangerie als brasserie The Green bieden u buiten gastronomie ook comfort en onthaasting.

Hotel Restaurant Orangerie Brasserie The Green Seminaries Feesten & huwelijken Arrangementen

Residentie Het Volk, Gent

Residentie Zavelenberg, Sint-Agatha-Berchem

Estia NV Vastgoedbeheer is gespecialiseerd in verhuur, beheer en herverkoop van nieuwbouwappartementen (1 - 4 slaapkamer) en studio’s op diverse locaties in Gent centrum en omgeving, Oudenaarde, Brussel en Waals-Brabant.

Pontstraat 41 9831 Sint-Martens-Latem T 09 282 31 44 info@auberge-du-pecheur.be

www.auberge-du-pecheur.be kantoor gent

estia nv · Wilderoosstraat 2-4 · 9000 Gent · t 09 244 66 99 · f 09 245 54 50 kantoor brussel

These ﬁne companies are member of Flanders Hotel Holding

estia nv · Keizer Karellaan 483/f0 · 1082 Sint-Agatha-Berchem · t 02 476 00 76 · f 02 464 05 09

BIV 204626 AD_Optima_285x230_druk.indd 1

8/21/08 7:37:45 AM

Adv. Estia - magazine.indd 1

www.estia.be

estia@online.be 09-09-2008 15:20:51

ediTo

Jeroen Piqueur, cEO Optima

wie zich “Alleen geen zorgen

”

We zijn altijd pioniers met een eigen(zinnige) visie geweest, een visie die ons tot de grootste onafhankelijke financiële planner in dit land heeft gemaakt. Het adviseren bij uw fiscale en financiële planning blijft uiteraard onze hoofdzorg, maar de tweede reden is minstens zo belangrijk. We realiseren ons als geen ander dat mensen zich pas echt rijk voelen als ze zich geen zorgen meer hoeven te maken over hun vermogen. Kortom: dat de optimalisatie van uw middelen niet alleen met harde cijfers, maar ook met beleving, emotie, gemoedsrust en verwachtingen heeft te maken. Dit magazine is gebouwd op die fundamenten. Natuurlijk willen we u graag verder informeren bij het goed beheren van uw bezit, nieuwe mogelijkheden aanreiken en trends evalueren op hun waarde. Maar daarnaast hebben we ook oog voor inspiratie in de breedst mogelijke zin. Wat is een vermogen immers waard wanneer men er niet van kan genieten? Als het de kijk op de wereld niet verbreedt? Daarom hadden we een exclusief gesprek met Jan Fabre, die voor dit magazine de relatie tussen kunst en geld blootlegt. Om die reden ook organiseerden we een rondetafelgesprek waarin we het laatste nieuws over financiële planning samenvatten. En daarnaast onthullen bekende én minder bekende ondernemers in dit magazine hun succesrecept voor geld én geluk. Met Capital willen we onze Optima-kijk op de wereld delen met u: een open, wijde blik, met aandacht voor de beste fiscale en financiële planning van uw vermogen, maar ook met een passie voor een verrijkende levensstijl. Uw toekomst is immers van kapitaal belang. Ik wens u bijzonder veel leesplezier toe. Met achtingsvolle groet,

Jeroen Piqueur CEO Optima

colofon verantwoordelijke voor uitgave: Jeroen Piqueur, keizer karelstraat 75, 9000 Gent verantwoordelijke magazine en advertentieregie: soetkin borryn. soetkin.borryn@optima.be, tel. 09 225 25 71 format, hoofdredactie en realisatie: duval Guillaume Publishing/Jan-Pieter Mateusen - art director: Marieke bueters - redactiecoördinatie: veerle symoens. redactie-adres: capital p/a duval Guillaume Publishing uitbreidingstraat 2-8, 2600 berchem. werkten verder mee aan dit nummer: soetkin borryn, Jeroen lissens, luk coupé, Ann vanderheyden, Jan de Paepe, Jan stevens, Guy kokken, diego franssens, Elisabeth brouckaert. copyrights: Alle rechten voorbehouden. niets uit dit magazine mag op welke wijze dan ook worden overgenomen, noch vermenigvuldigd, zonder uitdrukkelijke toestemming van hoofdredactie en uitgever. dit magazine werd gedrukt op Arctic Paper met fsc-certificering.

Capital

meer hoeft te maken over zijn vermogen, voelt zich écht rijk.

elkom in dit eerste nummer van Capital, meteen ook het allereerste glossy zakenmagazine in België. Een ware primeur dus. Waarom Optima – als financiële planner – een magazine uitgeeft? Ik zie twee redenen.

in dit nummer

in België, “Oldtimers hoe zit dat? “

REPORTAGE Achter de schermen van de prestigieuze The National Classic Tour

inhoud Analyse Waarom blijft Luxemburg ‘the place to be’?

Rondetafelgesprek “Het effect van financiële planning op uw vermogen kan enorm zijn”

portret Hans Peter Fässler (de Sede)

22 van kapitaal belang 3 professionals over wat hen drijft

Topbakker Kathleen De Vuyst, Bloemenkunstenaar Daniël Ost, Dr. Johan Van Wiemeersch.

Capital

MODE Powerdressing à la Bonnie & Clyde

Lifestyle Nice to know, nice to have

Cover : Jan Fabre Foto : Diego Franssens

38 SPRAAKMAKER Jan Fabre over kunst en geld 46 VRIJE TIJD Experts selecteren de heerlijke dingen des levens 66 opinie Geld & emotie

Nice to know, nice to have

Een schitterend najaar Dank aan alle parels, diamanten en bubbels! Zij hebben immers één ding gemeen. Ze brengen verlichting en schittering in al die anders zo donkere najaarsdagen. Wij selecteerden alvast enkele absolute toppers. Om cadeau te geven, te krijgen, of bij weg te dromen.

Godendrank Deze fles – en de inhoud ervan alleszins - beteugelt met flair de wisselende stemmingen van de natuur zodat er een zinnenprikkelend kunstwerk ontstaat. Rare is een limited edition champagne van Piper-Heidsieck. Hij smaakt als een buitengewone creatie: magisch, harmonieus, bedwelmend én zeldzaam.

lifestyle

Kers(t)rood

60 jaar Longchamp

Kersen zijn de nieuwe verboden vruchten. De nieuwe cherry kleur van MAC doet lippen levendig en sensueel ogen met een tikje dramatiek. Zo beloven deze donkere dagen toch nog passioneel te worden.

Speciaal voor de 60ste verjaardag van dit Franse luxemerk stortte beeldend kunstenaar Jean-Luc Moerman zich op de restyling van de populaire LM Longchamp handtas uit 1970. Deze kleurige Longchamp mag deze winter gerust rond onze arm bungelen!

Crystal Edition Beleef de Euphoria droom. En zeker voor verzamelaars kan dit parfum niet in de najaarscollectie ontbreken. De flacon heeft een grafisch bloemenpatroon waarbij het hart van de bloem is vormgegeven door amethist Swarovski kristallen.

Parels werden in de 19de eeuw geïntroduceerd met de zakhorloges die voor het Chinese keizerlijke hof werden gemaakt. Ze waren in die tijd zelfs nog kostbaarder dan diamant. Dit najaar introduceert Bovet 1822 zijn eigen prestigieus parelhorloge: een echt collectiestuk bekleed met 18 karaat goud, parels, parelmoer en diamanten. Heeft u de cijfers liever handgegraveerd, of kiest u voor diamanten in plaats van de getallen op de wijzerplaat? Geen nood, daar kan persoonlijk voor gezorgd worden. Dit is immers Très Haute Horlogerie!

Absolute attitude Dit parfum is expressie zonder compromissen: verfijnd, krachtig, luxueus en overduidelijk mannelijk. Man Absolute versterkt de moderne stijl van Jil Sander. Deze sensuele en houtachtige geur geeft uiting aan de meest mysterieuze mannelijke kracht en valt op als neon in de nacht.

Gouden geur Eau d’Hadrien is een esthetisch parfum en een heerlijkheid voor het huis. Deze Annick Goutalgeurkaars in glas met goudkleurig design is ideaal voor elke eindejaarsgelegenheid.

Capital

Parelhorloge: Bovet 1822

Benen die zinnenstrelen Pretentieloos, elegant en luxueus: Falke zet weer alles op alles om deze winter elk vrouwenbeen te sieren. Ook voor de mannen is er een speciale Pure Luxury-lijn: een streling voor het oog én voor het been. Kortom: panty’s, kniekousen, stay-ups en sokken van de allerbeste materialen uit de hele wereld zoals Chinese kasjmier, Australische merinoswol, pure Japanse zijde en ‘Sea Island’ katoen. Falke doet alle eer aan meer dan 100 jaar vakmanschap.

O! Onweerstaanbaar, onstuimig en onmisbaar. De juwelen van het Belgische merk O! zijn een absolute must-have voor dit najaar. Royaal verwerkte diamanten en een perfect draagcomfort maken van elk moment een bijzonder feestelijke gelegenheid.

High Class

Najaarszon

Reizen doe je in stijl, dat heeft Hugo Boss goed begrepen. Met deze gesofisticeerde reistrolley ziet iedereen u meteen de vlieghal inrollen.

Straks de ski’s op? Een ritje met de oldtimer? De batterijen opladen in warmere oorden? Dat doet u helemaal in stijl. Deze trendy bril van Prada beschermt u perfect tegen een sterke najaarszon.

Voor de dames kiest Hugo Boss voor een back to basics-concept, maar dan met een glamour touch. Deze klassieke en tijdloze high class handtas draagt de handtekening van creatief directeur Bruno Pieters.

Safari in stijl Stijlvol hoeft niet braaf te zijn. Dat illustreert Pedro Garcia perfect met deze fantastische luipaardschoenen. Een snelle binnenkomer op elk feest.

rolex.com

oyster perpetual cosmograph daytona

Lange Steenstraat 20 - 8500 Kortrijk - Tel: 056/22.26.30

Adv. Van Hoorebeke.indd 1

04-09-2008 17:37:51

portret

7 vragen aan...

“Altijd vooruit”, luidt het levensmotto van de ‘Belgische Zwitser’ Hans-Peter Fässler, bezieler van het bankstellenmerk de Sede. Zijn talent voor zaken en zijn creatieve geest voerden hem de wereld rond: van een eigen café in België naar een textielbedrijf in Afrika over het vicepresidentschap bij Matchbox in Hong-Kong. “Mijn drive is simpelweg mensen naar mooie dingen leiden”, verklaart hij. Met de Sede slaagt hij daar aardig in. Zelfs Mick Jagger, Robbie Williams en de Britse Queen zijn fan!

Capital

DOOR: Veerle SymoEns Foto: karel moortgat

“Mijn ware rijkdom is mijn levenservaring.”

wie of wat inspireert u? “De natuur met al haar pracht, kracht en imperfecties tegelijkertijd en dan water in het bijzonder. Daarom ben ik ook op een schiereiland bij het meer van Zürich gaan wonen. Ik hoef maar naar buiten te kijken, en ik word creatief opgeladen.”

wat betekent geld voor u? “Eigenlijk heb ik daar weinig gevoelens bij, ik laat het daarom ook aan de specialisten over. Ik bekijk geld als iets om mijn dagelijkse leven te financieren en maar zelden als een meetlat om mijn prestaties aan af te meten. Kijk: mijn ware rijkdom is mijn levenservaring, alle dingen die ik al mocht beleven, zowel de goede als de slechte. Ik ben me er zeer bewust van dat je niet alleen dankzij geluk, maar ook door tegenslagen groeit.”

wat was uw meest luxueuze aankoop? “Ik heb lange tijd de wereld rond getrokken en daarom altijd woningen gehuurd. Mijn eerste eigen huis voelde dus als het summum van luxe. Het was relatief klein, maar stond op een heuvel met een prachtig uitzicht.”

wat zijn de belangrijkste eigenschappen van een ondernemer? “In jezelf geloven, karakter hebben en overtuigend overkomen naar anderen.” tot welke zonde laat u zich wel eens verleiden? “Ik eet ontzettend graag en ik wil van alles proeven. Dat heeft er wel voor gezorgd dat ik de laatste 5 jaar 25 kilo ben aangekomen!”

wat is uw grootste ergernis? “In onze sector zijn er zoveel ‘pakkers’. Dat zijn mensen die zelf geen risico’s nemen, maar mee op de kar springen van degenen die iets creëren en verwezenlijken om het dan te kopiëren. Zo is namaak in design bijvoorbeeld een echt probleem. Maar ach, iedereen moet leven in zijn geluk. Als het die ‘pakkers’ gelukkig maakt, dan moeten ze maar blijven proberen.” wat is uw grootste kracht? “Mijn positieve ingesteldheid. Het verleden laat ik voor wat het was - het verleden. Vooruitgaan en mooie dingen bij de mensen brengen, dat is wat ik altijd heb willen doen en zal blijven doen.”

Het hoe en waarom van een professionele financiële planning ontleed

“Wij bekijken het totaalplaatje. Dat is uniek”

Thomas Weyts

Koen Petit

Bénédicte Panis

roNdeTAFeLgeSPrek

Rik Donckels

Jo Viaene

Tine De Groote

Financial planning is hip. Steeds meer banken scholen hun medewerkers om in die richting, en steeds meer accountants overwegen om financial planner op hun naamkaartje te drukken. “Misschien wordt het tijd om over een kwaliteitslabel na te denken”, zeggen de topmedewerkers van Optima. Door Jan stevens Foto’s: elisabeth broeCkaert

jo viaene (39), algemeen directeur Studies: handelsingenieur en postgraduaat fiscale wetenschappen. Werkt voor Optima sinds 1992.

ijn we niet allemaal op zoek naar vermogensoptimalisatie? Natuurlijk, en zeker in bangere bancaire tijden. Maar daar wringt ook het schoentje, en het is daarom belangrijk te duiden wat er zich thans in de markt van de financiële planning afspeelt. “Er is financiële planning en financiële planning”, zo lijkt het wel. Jo Viaene, de algemeen directeur van Optima benadrukt: “Door op de trein van financiële planning te springen, hopen meer en meer grootbanken en financiële instellingen het verloren gegane persoonlijke contact met hun klanten te herstellen. Door homebanking zijn veel mensen vervreemd geraakt van hun bankdirecteur. Het doet mij de vraag stellen wiens agenda dan prevaleert. Kijk, ik was onlangs op een seminarie en het onderwerp was: ‘Wij willen u leren kennen.’ Tja. Wij hebben het contact met onze cliënten nooit verloren. Integendeel, wij koesteren hen, want zij zijn onze corebusiness. Optima heeft een heel andere dynamiek dan om het even welke andere financiële instelling.” Dat kan kloppen. Meer dan vijftien jaar geleden ging Optima van start als één van de allereerste financial planners in België. JO VIAENE: “Van in het begin zagen we het als onze opdracht om bedrijfsleiders, beoefenaars van een vrij beroep en andere vermogende mensen, zowel privé als professioneel te assisteren bij een financiële planning op maat van hun leven. Door onze jarenlange ervaring hebben we heel wat expertise opgebouwd. Wij hebben ons leerproces al lang achter de rug; de nieuwelingen in de sector beginnen van nul. Doordat we zo groot geworden zijn, staan we sterk in onderhandelingen met verzekeraars en banken, en kunnen we voor onze cliënten het onderste uit de kan halen.” De dames en heren in het statige hoofdkwartier van Optima aan de Keizer Karelstraat in Gent zijn inderdaad door de wol geverfd. Rond de tafel zit naast algemeen directeur Jo Viaene ook manager van het auditcenter Thomas Weyts, manager van de afdeling overname en opvolging koen Petit, juriste vastgoedprojecten Bénédicte Panis, marketingmanager Tine de groote en professor rik donckels, dé Belgische autoriteit inzake KMO’s en familiebedrijven. Het gezelschap gaat recht door zee. Wij ook.

“

Optima heeft een heel andere dynamiek dan om het even welke andere fiscale instelling. Wij werken vanuit een helikopterperspectief, passen de volledige vermogenspuzzel in elkaar.

“

sPeCiAlisten en generAlisten Laat ons een kat een kat noemen. Niet iedereen kan bij Optima terecht. Hoe groot moet ons vermogen zijn? JO VIAENE: “De vrije beroepers, ondernemers of zelfstandigen die voor het eerst bij ons komen aankloppen zijn meestal hardwerkende professionals. Ze zijn halverwege de veertig, hebben vaak een eigen vennootschap en een eigen woning. Maar we kunnen hen pas helpen als ze ook minstens een privévermogen van 250.000 euro hebben. De meeste van onze cliënten hebben weliswaar een groter vermogen, maar vanaf dit punt is er voldoende potentieel voorhanden dat voor optimalisatie in aanmerking komt. Uiteraard: hoe meer vermogen, hoe beter het gestructureerd kan worden om ten volle te renderen.” TINE DE GROOTE: “Onze aanpak is daarbij zeer concreet en richt

bénédicte Panis

Er wordt terecht heel veel “ geklaagd over de fiscale druk in ons land maar teveel mensen laten open kansen liggen.

”

Thomas Weyts

koen Petit

zich op de optimale combinatie van inkomen, vermogen, pensioen en nalatenschap van onze cliënten. Wie bij Optima te rade komt, kan rekenen op concrete adviezen en flexibele, resultaatgerichte oplossingen voor de optimalisatie, beveiliging en structurering van zijn inkomen en vermogen. We tekenen een strategie uit voor zijn pensioen, adviseren hem over levensverzekeringen en investeringen in vastgoed, assisteren hem als hij zijn onderneming wil overlaten en tekenen een ideaal plan uit voor de successie. We bekijken het absolute totaalplaatje.”

Capital

rik donckels, professor emeritus van de ku Brussel voormalig gedelegeerd bestuurder van cera en kbc Ancora. sinds meer dan 25 jaar actieve betrokkenheid bij kMO’s en familiebedrijven (onderzoeker, consultant en bestuurder). lid van de Raad van bestuur van Optima sinds dit jaar.

Hoe gaat dat in zijn werk? KOEN PETIT: “Van bij het eerste contact met een potentiële cliënt proberen we vast te stellen hoe zijn situatie is. Als blijkt dat er weinig mogelijkheden zijn, zijn we daar meteen heel duidelijk over. We zoeken geen kwantiteit maar wel kwaliteit. In de beginfase proberen we te peilen naar waar iemand aanbeland is in de opbouw van zijn privévermogen en in de uitbouw van zijn onderneming.” RIK DONCKELS: “Die status opmaken is belangrijk – zeker voor hardwerkende ondernemers is het een pijnpunt. (Prof. Donckels stichtte in 1983 het KMO-studiecentrum en schreef een aantal opmerkelijke boeken over bijv. familiebedrijven en opvolgingspolitiek, red.) Het regelen van en het nadenken over hun financiën is vaak iets ‘voor in het weekend’. Daar komt bij dat mensen in de illusie leven dat ze voor de eeuwigheid gemaakt zijn. Het onderwerp financiële planning wordt dan vaak zo ver mogelijk voor zich uitgeschoven.” THOMAS WEYTS: “Veel mensen bouwen hun vermogen in het wilde weg op, zonder doel. Ze laten zich informeren door klassieke adviseurs zoals hun bankdirecteur of hun accountant. De ene geeft vanuit zijn invalshoek goede raad, de andere doet net hetzelfde maar dan vanuit zijn perspectief. Als mensen naar ons toekomen, zijn ze meestal het noorden kwijt en willen ze eindelijk wel eens weten waar ze met hun vermogen staan en wat hun vooruitzichten zijn voor hun oude dag. In tegenstelling tot de klassieke adviseurs, gaan wij vanuit verschillende invalshoeken naar de financiële toestand van de cliënt kijken. We hanteren een helikopterperspectief, en nemen alles onder de loep: we begeven ons op het terrein van de accountant, bekijken de voorwaarden van de bankier en bestuderen de contracten van de verzekeringsmakelaar. Van zodra we alles in kaart gebracht hebben, gaan we op zoek naar de beste manier om alles op elkaar af te stemmen, waardoor onze cliënt zijn doelstellingen kan bereiken. Dat is trouwens een van de eerste vragen die we aan elke nieuwe cliënt stellen: ‘Wat wilt u van ons? Wat zijn uw verwachtingen?’ Als hij daar nog geen antwoord op heeft, zullen we hem helpen bij het inventariseren van wat hij wel of niet belangrijk vindt.” BÉNÉDICTE PANIS: “Een kwestie van maatwerk. Geloven mensen in vastgoed? Hebben ze er mogelijk slechte ervaringen mee? Wat zijn hun ervaringen met de beurs? Het speelt allemaal mee. Dus werken we als een geïntegreerd team van specialisten.” >

Maatwerk, akkoord. Maar kunt u toch een aantal vuistregels geven? Hoe groot moet een vermogen zijn om tot het einde goed te kunnen leven? Koen Petit: “Als je dertig jaar van je vermogen wil genieten, heb je tussen de 200.000 euro en de 400.000 euro nodig om een aanvullend inkomen van 1000 euro per maand te creëren. Bij 200.000 soupeer je je kapitaal op, bij 400.000 blijft het intact.” Jo Viaene: “Als je erin slaagt door financiële planning op lange termijn 1% op fiscaliteit en taksen te besparen, heeft dat een gigantisch effect op je vermogen. Onze ervaring heeft ons geleerd dat dit helemaal geen utopie is.”

Luidt het spontane antwoord op de vraag ‘Wat wilt u van ons?’, niet gewoon: ‘Zorg ervoor dat mijn vermogen zoveel mogelijk aangroeit’? Jo Viaene: “Laat me eerst één ding zeer duidelijk stellen: wij zijn geen vermogensbeheerders. Dat staat ook letterlijk in de overeenkomsten die we met onze cliënten afsluiten. Wij zoeken wel naar extra return voor de cliënt op het vlak van de fiscaliteit. Ons eerste advies luidt altijd: zorg ervoor dat je niet teveel belastingen betaalt. Moest elke Belg de fiscale optimalisaties benutten die hem door de overheid geboden worden, zat diezelfde overheid met een nog groter begrotingstekort waar ze zeer lang een zware kater zou aan overhouden. Als financieel planners proberen wij binnen een perfect wettelijk kader die fiscaliteit zoveel mogelijk te gebruiken – niet misbruiken, maar gebruiken. En dat zorgt soms voor verrassende resultaten. Negentig procent van de nieuwe cliënten die we doorlichten, gebruiken hun mogelijkheden niet. Er wordt heel veel geklaagd over de fiscale druk in ons land - en terecht - maar teveel vermogende mensen laten open doelkansen liggen.” Koen Petit: “We gaan niet alleen op zoek naar de extra fiscale mogelijkheden van een vermogen, we zullen ook nakijken hoe veilig het geparkeerd staat en hoe stabiel de instellingen zijn waar onze cliënten bij beleggen. Sommige vrije beroepers zoals dokters hebben hun specifieke veiligheidsproblematiek. Ze zijn in hun beroep hoofdelijk aansprakelijk. Ze kunnen zich daartegen verzekeren, maar wij gaan nog een stap verder en helpen hen in het veilig stellen van hun privévermogen, zodat dat niet in gevaar komt bij een eventuele aansprakelijkheidsclaim. We onderhandelen ook bij banken om ervoor te zorgen dat mensen krijgen wat ze verdienen. Iemand met een vermogen van 5 miljoen euro heeft recht op een ander beleggingsproduct dan iemand met een vermogen van 10.000 euro. De ervaring leert ons dat banken ook hun meer vermogende cliënteel veel liever de doorsnee renderende producten blijven aanbieden, en hen alleen het neusje van de zalm aanbieden als er druk wordt gecreëerd.”

Jullie helpen die druk uitoefenen? Jo Viaene: “We kunnen knap lastig zijn, ja. Maar altijd in het belang van de cliënt. Uiteraard proberen we een vertrouwensrelatie uit te bouwen met de raadgevers van ons cliënteel. Het heeft geen zin om constant ruzie te maken, want dan bereik je niets. Maar af en toe laten we onze tanden zien en zeggen we heel duidelijk: ‘Wij hebben een visie, een overtuiging, stap daar maar in mee.’ Ik omschrijf onszelf altijd als ‘gespecialiseerde generalisten’. Wij weten over alles iets. Zet ons bij een fund manager, een advocaat, een accountant, een fiscalist of een makelaar… We kunnen altijd meepraten, acties voorleggen en op gevoelige punten wijzen.”

roNdeTAFeLgeSPrek

koen petit (38), manager overname en opvolging Studies: licentiaat T.E.W. Werkt voor Optima sinds 1993. BÉnÉdicte panis (26), legal advisor real estate Studies: licentiaat in de rechten en master in het notariaat. Werkt voor Optima sinds 2005.

Als je erin slaagt door financiële “planning op lange termijn 1% op fiscaliteit en taksen te besparen, resulteert dat alleen al in een enorm eﬀect op je vermogen.

”

Jo viaene

Capital

emoties en FAmilies Over gevoelige punten gesproken: de beurs deed het ooit beter. THOMAS WEYTS: “We kijken ook de manier na waarop mensen hun geld beleggen. Teveel mensen zijn op de beurs actief, terwijl ze er eigenlijk niet thuishoren want ze kunnen niet tegen verlies. Het verrast me telkens weer om de reactie van sommigen te zien als de beurs doet wat ze al lang doet: stijgen en dalen. Stijgen kunnen ze nog aan, maar dalen is een regelrechte ramp. Ze liggen er wakker van, piekeren zich kapot. De volatiele beurs is soms zelfs verantwoordelijk voor heuse huwelijkscrisissen. Het klinkt als een huizenhoog cliché, maar if you can’t stand the heat, stay out of the kitchen. (Lacht) En als mensen op café over aandelen beginnen te praten, is het moment aangebroken om te verkopen. Want dat betekent dat Jan met de pet op korte termijn hoopt rijk te worden. Als ze daarentegen aan de toog beginnen klagen over hoeveel ze al op de beurs verloren hebben, moet je kopen. Maar alleen als het past bij je risicoprofiel.” RIK DONCKELS: “Men mag het belang van emotie absoluut niet onderschatten. Dat speelt heel vaak bij zelfstandige ondernemers – daar kan je het privévermogen natuurlijk niet volledig loskoppelen van wat er in zijn bedrijf gebeurt. Dan spelen ook zaken als opvolging, overlating, enzovoort. De familiale dynamiek kan enorm belangrijk zijn.” (Zie ook het opiniestuk van Katrien Dhondt op p. 66, red.) BÉNÉDICTE PANIS: “Dankzij onze financiële planning kunnen we berekenen hoeveel onze cliënten nodig zullen hebben om hun levensstandaard te behouden als ze op pensioen zijn, en hoeveel ze aan hun kinderen zullen kunnen nalaten. Het geeft hen zekerheid over de invulling van hun eigen behoeften en over de financiële toekomst van hun kinderen als zij er niet meer zullen zijn. Dankzij financiële planning zullen ze later nooit bij hun kinderen om geld moeten bedelen om hun levensstandaard te kunnen onderhouden.” >

Rik donckels

degelijke en “Een veilige financiële planning kan nooit uitmonden in een regeling die voor eeuwig in stenen tafelen gebeiteld staat.

”

thomas weYts (39), manager auditcenter Studies: licentiaat in de rechten en GGs fiscaal recht Ervaring: 1999-2003 Advocaat aan de balie in brussel (loyens & volkmaars). Werkt voor Optima sinds 2003. 18

Dus geven jullie ook advies in ondernemingszaken? JO VIAENE: “Daarom betrekken we ook de onderneming van onze cliënten bij die planning. Niet om te onderzoeken hoe het met hun kosten zit of hoe ze hun personeelsleden verlonen – daar hebben wij niets mee te maken. Wat ons wel interesseert, is de waarde van het bedrijf in het totale vermogen van de cliënt, hoe dat bedrijf in de toekomst eventueel moet worden overgedragen, de successieplanning… We vragen ons niet af wat er in het bedrijf gebeurt, maar wel wat de plaats van het bedrijf is in het vermogen van de eigenaar.” KOEN PETIT: “We gaan na hoe het bedrijf dienstbaar kan zijn in het realiseren van de privédoelstellingen van de ondernemer. Nogmaals: de klassieke adviseurs onderzoeken ofwel het ene, ofwel het andere. Ze kijken zelden over het muurtje heen, laat staan dat ze op zoek zullen gaan naar geïntegreerde oplossingen.” Om die te kunnen aanreiken, kan ik me indenken dat een goede ﬁnanciële planner net zoals een advocaat alles van zijn cliënt moet weten. Maar hoe lastig is het voor een nieuwe cliënt om bij jullie voor het eerst te komen ‘biechten’? Ik kan me voorstellen dat hij daarvoor een zekere schroom zal moeten overwinnen? KOEN PETIT: “In onze beginjaren was die ‘biecht’ zoals jij het noemt, een grote drempel. We hebben toen alles op alles moeten zetten om onze cliënten te overhalen om zonder taboes met ons over hun vermogen en financiële beslommeringen te praten. Alleen als de cliënt over zijn financiën open kaart speelt, kunnen wij tot oplossingen komen die het verschil maken. Optima bestaat

ondertussen al een hele tijd; we zijn nu een gerenommeerd kantoor met een uitstekende reputatie. Onze meest recente cliënten praten veel makkelijker over hun geldzaken dan hun voorgangers van 17 jaar geleden. Alles wat ze vertellen, wordt uiteraard binnenskamers gehouden. Wij voeren discretie en confidentialiteit bijzonder hoog in het vaandel.” TINE DE GROOTE: “Er is ook een trendbreuk. Natuurlijk doen wij zoals elk ander bedrijf ook aan marketing - zo geven we voordrachten, staan we op beurzen, werken we samen met verenigingen en accountants. Maar steeds meer mensen komen spontaan naar ons, omdat hun vrienden ons aanraden. Omdat wij vertrouwen nooit beschamen.” Ik heb van een vriend gehoord dat ik met Optima moet gaan praten. Hoe gaat zo’n intakegesprek concreet in zijn werk? TINE DE GROOTE: “We bezorgen potentiële cliënten een vragenlijst die hen zal helpen om hun doelstellingen te bepalen. Men moet ook een aantal documenten verzamelen: levensverzekeringen, belastingaangiftes, vennootschapsbalansen, een eventueel huwelijkscontract…” En ook alle details over mijn zwart geld? JO VIAENE: “Sorry, maar geen enkele fatsoenlijke adviseur houdt zich met zwart geld bezig. Wij willen niets te maken hebben met geld dat afkomstig is van een misdrijf – en fiscale fraude is een misdrijf. Het gebeurt soms wel eens – maar slechts heel zelden – dat we na analyse tegen iemand moeten zeggen: ‘Het spijt ons, maar we kunnen u niet verder helpen.’ Meestal is alles wel in orde en

roNdeTAFeLgeSPrek

dan zal het auditcenter het nieuwe dossier doorlichten. Het duurt ongeveer een maand voor alle gegevens verwerkt zijn. Dan gaan we dat rapport persoonlijk bij de cliënt presenteren, en hebben we een uitgebreid gesprek van een paar uur over de sterke en de zwakke punten uit het dossier, met de klemtoon op wat er beter kan. De volgende stap is dat we de prioriteiten bepalen. We vragen ons af: pakken we eerst het pensioen aan, dan de successie en dan het huwelijkscontract? Vervolgens begeleiden we de cliënt naar mensen die mee oplossingen kunnen bieden voor zijn financiële optimalisatie.”

Volgt er na de doorlichting door het auditcenter nog enige ‘nazorg’? THOMAS WEYTS: “Wij hebben tevreden cliënten. Ze contacteren ons regelmatig als er belangrijke beslissingen moeten genomen worden.”

tine de groote (31), marketingmanager Studies: facility management. Werkt voor Optima sinds 1999.

vAstgoed en vAste WAArden Hoe arbeidsintensiever het traject dat Optima voor mij moet bewandelen, hoe meer het me kost? JO VIAENE: “Daarover worden altijd duidelijke afspraken gemaakt. De klassieke doorlichting - de ‘audit’ - kost 3 à 4.000 euro. Als we bijkomende, specifieke opdrachten krijgen, zoals het oprichten van een vennootschap, zullen we nog een bijkomende factuur sturen. Maar de cliënt weet van in het begin heel goed hoeveel hij uiteindelijk zal moeten betalen en wat hem dat zal opleveren.” Het begrip ‘pensioenplan’ kwam al kort aan bod. Rond pensioensopbouw woedt echter al jaren een verhitte discussie. Wat is de visie van Optima? THOMAS WEYTS: “Eenvoudig: je kunt nooit aan inkomensoptimalisatie doen zonder het pensioen in ogenschouw te nemen. Al die verschillende deelgebieden zijn zo met elkaar verbonden, dat wij daar duidelijk een toegevoegde waarde aan geven.” JO VIAENE: “Wist je dat het gemiddelde pensioen van een zelfstandige vandaag 700 euro bedraagt? Soms komt er wel eens een zelfstandige ondernemer bij ons aankloppen die een groepsverzekering heeft, aan pensioensparen gedaan heeft, en zegt: ‘Ik verdien >

Capital

Die ‘probleemoplossers’ zijn niet noodzakelijk medewerkers van Optima zelf? BÉNÉDICTE PANIS: “Dat kunnen collega’s van hier zijn, maar dat kan ook een notaris van buitenaf zijn, of een accountant. Alles hangt af van de aard van het werk.” KOEN PETIT: “Bij de uittekening van een pensioenplan verwijzen we bijvoorbeeld door naar commerciële instellingen die dat perfect kunnen uitvoeren. Een van onze sterke punten is dat we keuzes durven maken voor onze cliënten, dat we durven zeggen: ‘U zit misschien wel bij de verkeerde verzekeringsmaatschappij.’ Soms trappen we dan op lange tenen, maar als er op een bepaald product teveel kosten betaald worden, is het niet meer dan normaal dat we dat laten weten aan de cliënt. Nu, overigens verloopt de samenwerking met notarissen, accountants en bankinstellingen bijzonder vlot. Het is immers niet onze bedoeling al die adviseurs – die op hun vlak goed werk verrichten – te gaan vervangen.”

TINE DE GROOTE: “Maar we werken ook proactief. We hebben een afdeling waar tien mensen werken die niets anders doen dan bestaande cliënten terug contacteren. Het leven evolueert, en zij informeren of er iets veranderd is: is er een huwelijk, een scheiding? We proberen te anticiperen op de gebeurtenissen in een mensenleven. We weten wanneer een cliënt op pensioen zal gaan en zullen ruim vooraf bespreken wat er eventueel nog kan of moet gebeuren.” RIK DONCKELS: “Een degelijke en veilige financiële planning kan nooit uitmonden in een regeling die voor eeuwig in stenen tafelen gebeiteld staat. Een goede financiële planning is dynamisch.”

degelijke en veilige financiële planning “Een kan nooit uitmonden in een regeling die voor eeuwig en drie dagen in stenen tafelen gebeiteld staat.”

Rik Donckels

leert dat banken ook vermogende mensen “Deveelervaring liever de doorsnee renderende producten blijven aanbieden en hen alleen het neusje van de zalm voorschotelen als er druk wordt gecreëerd. Wij durven soms knap lastig zijn in het belang van de cliënt.

”

Tine De Groote

roNdeTAFeLgeSPrek NuLPuTeM

Optima expertise

elke maand 3000 euro, ik ben 58, ik wil nu op pensioen en ik wil mijn levensstandaard behouden.’ Als hij op dat moment geen groot vermogen heeft, heeft hij een probleem.”

HOE OPTIMA HET VERSCHIL MAAKT

‘Your future is capital’, luidt de baseline van ’s lands grootste onafhankelijke financiële planner. Jo viaene legt uit en vat samen: “Onze focus ligt anders dan die van de banken. Onze corebusiness is financiële en fiscale planning. bij banken ligt de focus op banking, op creatie van mogelijkheden, concepten en producten. dat kan over private banking gaan, corporate banking of retail banking, maar de baseline blijft altijd banking. bij ons ligt de nadruk op advies, begeleiding, op het aandragen van oplossingen en dat met de bedoeling om op korte en lange termijn het privévermogen van onze cliënten te plannen. Wat wij doen, is niet beter of slechter dan wat een bank doet, het is gewoon anders omdat het totaalplaatje wordt bekeken. Op die manier wordt een synergetisch effect gesorteerd voor de cliënt.”

Veel zelfstandigen hebben dus op termijn zo’n groot probleem? THOMAS WEYTS: “Ze moeten alleszins ruim op voorhand met hun pensioenplanning beginnen. Als je twintig of dertig jaar van tevoren begint te plannen, moet je niet zo’n zware inspanning leveren, maar als je het op een jaar of zes moet klaren, is de kans op slagen zeer klein. Voor elke 1000 euro die je later bovenop je wettelijke pensioen wil, moet je 250.000 euro aan de kant hebben. Op voorwaarde dat je niet vroeger stopt dan op je 65ste. Terwijl de gemiddelde Belg op zijn 57ste al met pensioen wil. Wij brengen mensen vaak tot het inzicht dat het voor hen te vroeg is om op rust te gaan en dat ze onvoldoende vermogen opgebouwd hebben.”

Doorgedreven opvolging “na het auditrapport zullen we de cliënt toch zeker een jaar lang begeleiden”, stelt Thomas Weyts. “dat is geen overbodige luxe, want als we ons actieplan helemaal willen uitvoeren, moeten er heel wat partijen gecontacteerd worden. We gaan mee naar de notaris en de accountant, en maken er een erezaak van om de begeleiding tot in de puntjes te verzorgen. dat eerste jaar maken we gemiddeld toch wel tien afspraken.”

Praktisch advies en transparante afspraken Jo viaene: “Als je dat allemaal in rekening brengt, is 3 à 4000 euro voor een audit niet overdreven duur. natuurlijk halen wij onze inkomsten niet uitsluitend uit het werk van ons auditcenter. bij sommige instellingen waar wij onze cliënten naar doorverwijzen, krijgen we een aanbrengvergoeding. Maar die commissie zal nooit doorslaggevend zijn voor ons: we verwijzen altijd door in functie van de noden van onze cliënt. Een cliënt betaalt alleen de audit. Zijn vermogen passeert niet langs de Optimarekeningen. We hebben een duidelijk strategische optie genomen om heel praktische adviseurs te zijn, met oplossingen en concepten. We willen niet vervallen in het scenario van een studie maken en factureren voor elk uur dat we eraan gewerkt hebben.” Meer info: surf naar www.optima.be

Capital

Wie de ronde maakt van een aantal ﬁnanciële planners, krijgt vaak te horen dat Optima behoorlijk de nadruk zou leggen op vastgoed. Wat is jullie reactie hierop? BÉNÉDICTE PANIS: “Vastgoed is zeker een solide belegging, maar het is niet voor iedereen weggelegd. Het past niet in ieders portefeuille. Het is verstandig om je vermogen te spreiden, om een deel in roerende waarden te beleggen en een deel in vastgoed. Wij zien vastgoed inderdaad wel als een vaste waarde in de opbouw van het vermogen. Hoeveel dat moet zijn, hangt af van wie je bent en wat je hebt. Wij houden daar rekening mee in onze financiële planning. Geld lenen voor de aankoop van vastgoed kan erg nuttig zijn, omdat je via zo’n lening 8 tot 10% rendement kunt genereren. Zo win je geld op geld dat eigenlijk niet van jou is.” JO VIAENE: “Vastgoed is de voorbije decennia een fantastische belegging geweest, de vastgoedcrisissen in Amerika, Spanje of Ierland ten spijt. Ik verwacht geen zware vastgoedcrisis in ons land. Op lange termijn blijft het een uitstekende investering. Maar je moet er wel geduld voor hebben. Eigenlijk geven we al bijna twintig jaar dezelfde boodschap: stop je vermogen voor een deel in vastgoed, een deel op de beurs, een deel in tak 21 of 23 (zie verder op p. 52, red.) en een deel in een pensioenplan. Maar zorg er vooral ook voor dat je levensstandaard is ingedekt met producten met vast rendement - vastgoed en vastrentende verzekeringsproducten. Dat klinkt ongemeen saai en weinig avontuurlijk, maar het is wel de meest aangewezen weg voor een leven zonder financiële zorgen.” <

Het totaalplaatje zorgt voor synergie

3 professionals over hun drive

Daniël Ost, Kathleen De Vuyst en Dr. Johan Van Wiemeersch over wat hen drijft. Wat voor hen van kapitaal belang is en waaraan ze hun succes toeschrijven. Tenslotte is geld niet alles. Door: veerle symoens Foto’s: gUy kokken

Bloemen kunstenaar daniël ost Eenvoud één bloem kan je vaak “Met meer zeggen dan met een boeket van duizend. ”

“

Kunst zonder bloemen is nul, vond de vakgroep van floristen. Maar ik had geen geld en dus werkte ik met materialen die in het wild groeien: paddenstoelen en dingen die de meeste mensen als onkruid zien. Zo’n composities was men niet gewoon en dus werd ik afgebroken. Toch hield ik vol.” “Later, toen het financieel beter ging, kwamen al die bloemen op me af en ik dacht: ‘Die moet ik toch allemaal eens verwerkt hebben!’ Mijn composities waren toen ontzettend barok, ik ben tenslotte een kind van het land van Breughel. Die roots zal ik nooit ontkennen, maar door ouder te worden en door mijn reizen naar het Oosten

werd ik rustiger en mijn bloemstukken eenvoudiger. Een Japanse meester in de theeceremonie werd mijn mentor en leerde me dat je met één bloem vaak meer kan zeggen dan met een boeket van duizend. Dat was een openbaring voor me; zijn visie en werk hebben me gevormd tot wie ik nu ben. Ondertussen ben ik al meer dan tachtig keer in Japan geweest en geef ik er zelf les.” “De essentie, dat is dus waar ik naar zoek in mijn bloemenkunst in het bijzonder en in het leven in het algemeen. Alle overtollige last probeer ik bewust achter me te laten. Kijk; je kan verwoed vazen verzamelen maar op den duur sta je daar met zeshonderd vazen die je allemaal moet afstoffen.

Uiteindelijk kost het je meer energie dan dat je er plezier aan beleeft en dan vraag je je af waar je mee bezig bent. Zo is het met alles, je moet steeds weer de balans opmaken.” “Dat al mijn werken relatief snel vergaan, vind ik net ook het fantastische aan mijn vak. De geestelijke uitdaging om een klassiek en pompeus bloemstuk te maken is volledig weg. Alles heeft zijn levenscyclus, hoe kort ook. En omdat de cyclus van een geplukte bloem klein is, dwingt mijn métier me tot onthechting, eenvoud en essentie - het sterven is immers al ingezet op het moment dat ik aan mijn bloemensculptuur begin. Maar net dat zorgt er ook voor dat ik steeds blijf creëren.”

VAN kAPiTAAL BeLANg

daniël Ost (53) is ’s werelds bekendste bloemenkunstenaar. vanuit zijn vestigingen in sintniklaas en brussel exporteert hij zijn bloemsierkunst internationaal. diverse boeken over zijn werk werden gepubliceerd. Ost wordt erg gewaardeerd door de belgische koninklijke familie, beroemdheden en bedrijven. Hij weet immers bloemstukken te creëren die ‘onmogelijk lijken maar toch bestaan’. Reden waarom hij in Japan – waar de bloemsierkunst ikebana een gevestigde kunstvorm is – nog beroemder is dan bij ons.

kathleen de vuyst (43) belichaamt de derde generatie uit een vlaamse bakkersfamilie en runt met haar man Jan Martens Bakkerij De Vuyst in Herzele. in 2006 won Bakkerij De Vuyst de prestigieuze Bakery Management Award.

VAN kAPiTAAL BeLANg

moet je zelf bakker “Misschien zijn om het echt te snappen. ”

“

Ik zocht een bakker om mee te trouwen, zo erg was ik geobsedeerd door de bakkerij van mijn ouders die ik absoluut wou verder zetten. Zij namen ooit de zaak over van mijn grootouders en zo was het in 1930 Edouard De Vuyst, de broer van mijn grootvader, die als eerste met Bakkerij De Vuyst startte.” “We hadden thuis geen tuin, de bakkerij was mijn speelplaats. Mijn lievelingswerkje was bolletjes in de sandwichmachine gooien, die kwamen er dan telkens langwerpig weer uit. Dat vond ik fascinerend en daar stond ik zelfs als kind ‘s nachts graag mee voor op. Hoe meer tijd ik in de bakkerij kon doorbrengen, hoe liever. Na de middelbare school mocht ik dan eindelijk naar de bakkersschool en in die periode sloot ik me ook aan bij de bakkersjeugd. Zo hoopte ik stiekem een gelijkgestemd lief te vinden. (Lacht) Ja, ik had het zwaar te pakken.”

“De bakkerij verderzetten was wat ik wou en ik mocht dan nog zo verliefd zijn, als het geen bakker was, dan maakte hij uiteindelijk geen kans. Bij wonder ontmoette ik de man die later mijn echtgenoot zou worden thuis bij mijn ouders in de bakkerij. Hij werkte er als bakkersknecht.” “Ik denk dat ons succes vooral te danken is aan het feit dat we ondanks de schaalgrootte het artisanale streng hebben bewaard en altijd hard zijn blijven werken. Elke weeknacht sta ik nog om vijf uur op, in het weekend om vier uur en op zonen feestdagen zelfs om twee uur. De zaak gaat open om half zes ’s morgens en we zijn open tot half acht ‘s avonds, veel vrije tijd is er dus niet. Als je het niet graag doet, hou je dat niet vol. Maar de voldoening blijft groot. Onze mattentaarten zijn onze specialiteit en die bereiden we nog altijd volgens het recept van mijn grootouders.

Als wij in onze zaak zonder mattentaarten zitten, vinden onze klanten dat even erg als een café zonder bier.” “Intussen is er onze dochter van dertien; ik zie mezelf in haar. Mocht ik haar laten kiezen, dan zou ze nu al naar de bakkersschool gaan, en als zij ooit de zaak overneemt zal ik waarschijnlijk nooit echt op pensioen gaan. Mijn moeder is ook zo, ze is 69 jaar maar in het weekend staat ze nog steeds om twee uur ’s nachts op om te helpen.” “Het bakkersleven is een leven apart. Als hier ooit een brand zou uitbreken, dan is het eerste wat ik zou proberen te redden onze oude bak- en chocoladevormen. Dat zijn tenslotte erfstukken met een grote emotionele waarde. Bloed en liefde voor het artisanale, dat is wat ons drijft. Maar misschien moet je zelf een bakker zijn om dat te snappen. (Lacht) Of onze mattentaarten eens proeven.”

Capital

Bakker kathleen de vuYst Familietraditie

gynaecoloog sta je letterlijk “Als aan de wieg van het leven. ”

dokter van wiemeersch Nieuw leven geven 26

“

Geen roeping, wel de roep van de pastoor waardoor ik besloot om gynaecoloog te worden. Tijdens mijn studies geneeskunde liep ik stage op verschillende specialisatieafdelingen en voor mijn gynaecologiestage logeerde ik destijds in een pastorij dicht bij het ziekenhuis. Gsm was er nog niet. Als er ’s nachts een vrouw met weeën binnen kwam, telefoneerde het ziekenhuis naar meneer pastoor, die dan in het holst van de nacht op mijn deur kwam kloppen om me te verwittigen dat ik meteen naar het moederhuis moest. Een situatie die me steeds is bijgebleven en bovendien hield ik prachtige herinneringen over aan die stage. Het was toen dat ik besliste dat ik verder wou als gynaecoloog.” “Baby’s op de wereld brengen, adviseren over contraceptie en zwangerschapswens, begeleiden van zwangerschappen, cyclusstoornissen en menopauzeproblemen oplossen; gynaecologen zijn op vele vlakken en tijdens verschillende levensfases van een vrouw actief - dat schept een vertrouwensband. Ook de enorme diversiteit van ons vak: dokter, vertrouwenspersoon,

“Als gynaecoloog sta je letterlijk aan de wieg van het leven. ‘Telkens opnieuw nieuw leven geven’, daar draait het om. Gemakkelijke en moeilijke bevallingen, ik heb zelfs het zeldzame geluk gehad om twee vierlingen op de wereld te mogen zetten. Een ongelooflijk intense ervaring. Toegegeven, de adrenaline die ik in mijn beginjaren bij elke geboorte voelde, is er niet meer. Ervaring en rust nemen nu de bovenhand. Toch blijft elke geboorte voor mij een ontzettend blije gebeurtenis waar ik nog steeds evenveel van geniet.”

embryo’s in om vruchtbaarheidsproblemen op te lossen en foetussen worden in de baarmoeder geopereerd, maar tegen sommige beslissingen van Moeder Natuur valt helemaal niks te doen, hoe hard we ook ons best doen. Trombo-embolieën (afsluiting van een slagader door stukjes gestold bloed, red.), een moederkoek die plots loskomt of een zware bloeding vlak na de geboorte kunnen nog steeds fataal zijn. Ook postnatale depressies die uit complete radeloosheid soms eindigen met zelfmoord komen voor. Dergelijke situaties blijven me pijnlijk raken en het ergste is het machteloosheidsgevoel dat je op zo’n momenten overvalt.”

“Nieuw leven geven, betekent jammer genoeg niet dat wij nooit met de dood geconfronteerd worden. Integendeel, op ons domein is dit extra pijnlijk. Vaak gaat het om baby’s waar complicaties zijn opgetreden voor, tijdens of na de geboorte. Ook kerngezonde jonge vrouwen in de meest blije fase van hun leven heb ik al zien sterven. De technologie viert weliswaar hoogtij, we kunnen met robots opereren, we planten

“Gelukkig ben ik een eeuwige optimist en beschik ik over een grote dosis energie. Ik ben een echte ‘carpe diem’-man en probeer steeds de zonnige zijde te zien en te focussen op het positieve. Vermoeidheid is voor mij een zeldzaam verschijnsel, waarschijnlijk omdat ik mijn beroep nog steeds na al die jaren met hart en ziel doe. Ik lach en entertain ook graag. De cabaretier van de gynaecologie noemen ze me hier wel eens met de glimlach.”

psycholoog en waar nodig chirurg - boeit me enorm.”

VAN kAPiTAAL BeLANg

n h Johan van Wiemeersch (57) is hoofd van de afdeling gynaecologie, fertiliteit en verloskunde van het sint-Augustinus ziekenhuis in Wilrijk, tevens het grootste moederhuis van vlaanderen. Hij is ook woordvoerder van de vlaamse vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (vvOG), voorzitter van de belgische beroepsvereniging en nationaal afgevaardigde binnen de Europese beroepsvereniging voor gynaecologen. daarnaast heeft van Wiemeersch een eigen praktijk in Antwerpen.

Oldtimerfanaten aan het woord

“Passie voor oldtimers is een ziekte waar we nooit van willen genezen” Op 21 september 2008 vertrok de oldtimerrally The National Classic Tour op het Albertplein in Knokke. Vijf dagen later en duizend kilometer verder finishten meer dan zeventig oldtimers in Evian les Bains. The National Classic Tour-stichter en bezieler Jacques Bruyns kijkt elk jaar weer ongeduldig uit naar de nieuwe editie van zijn race, die alsmaar in succes toeneemt. Oldtimers in België, hoe zit dat? 28 Door Jan Stevens foto’s: Elisabeth Broeckaert

reportage

Capital

nokke, zondagochtend, 21 september 2008. Het Albertplein staat afgeladen vol met auto’s. No big deal: het lijkt een doordeweekse dag aan zee met een doordeweeks drukbezet plein, alleen zijn het vandaag geen doordeweekse wagens die bumper aan bumper geparkeerd staan. Een vooroorlogse BMW 327 staat te blinken naast een hoogbejaarde Alvis Speed, een Lagonda M45 deelt een parkeerstrook met een Alfa Romeo 2300 Pescara, en een Bentley MK VI wacht geduldig achter een Jaguar XK. Het is merkwaardig rustig op het Albertplein, want de motoren van de meer dan zeventig oldtimers liggen allemaal stil. De chauffeurs hangen uit hun raampjes, keuvelen gemoedelijk met elkaar en genieten van een glaasje champagne. Alles lijkt peis en vree op het Albertplein. Maar schijn bedriegt, want straks, binnen welgeteld vijftien minuten, zal een oorverdovend startschot weerklinken. Dan zullen de motoren van de meer dan zeventig wachtende oldtimers loeien en brullen, en zal voor de negende maal de legendarische The National Classic Tour in gang schieten.

Alle dagen vakantie Van kleinsaf zat The National Classic Tour-organisator Jacques Bruyns (55) tussen de auto’s. “Mijn vader werkte bij een grote autoimporteur”, vertelt hij. “Het fenomeen auto werd me met de paplepel ingegeven. Maar in plaats van na mijn studies in de voetsporen van

de jaren voor The National Classic Tour durfden “Inverzamelaars amper met hun auto op straat komen. ”

reportage

van voor ’65 “Auto’s zien er fantastisch uit, en hebben vaak een spectaculair design.

”

Jacques Bruyns

“

”

Capital

papa te treden, bouwde ik een carrière als verzekeringsmakelaar uit. vakantie. The National Classic Tour duurt amper vijf dagen, maar er Het bloed kruipt echter altijd waar het niet gaan kan, want in de jaren gaan wel negen maanden intensieve voorbereiding aan vooraf. Dat tachtig ben ik eerst als vrijwilliger en later als consultant beginnen eerste jaar startte ik helemaal van nul. Ik nam de telefoon, stelde me werken voor de Royal Automobile Club van België (RACB). Ik zat in voor aan potentiële sponsors en vertelde hen wat ik van plan was. het organisatiecomité voor de Grote Prijs Formule 1, ik hielp de 24 Die beginjaren verloor ik flink wat geld. Gelukkig kreeg ik financiële uur van Francorchamps organiseren en de Ronde van België voor 4X4- hulp van veel fantastische ondernemers die net als ik in de ban zijn wagens. In die tijd mocht je nog ongestraft met grote terreinwagens van oude wagens.” door Moeder Natuur hossen, nu kan dat niet meer. Terecht.” “De eerste edities van The National Classic Tour speelden zich volNa veel wikken en wegen nam Jacques in 1999 een ingrijpende ledig op Belgische bodem af. In 2000 reden er 55 auto’s mee, het beslissing. “Ik wou van mijn passie voor auto’s mijn beroep maken tweede jaar tachtig. Het derde jaar hadden we meer dan honderd en mijn brood verdienen met het organiseren van auto-evenemendeelnemende auto’s. Dat was te veel en zorgde voor extra druk. In ten. Ik richtte mijn bedrijf Master Switch 2002 had ik het gevoel dat België letterlijk op, om vanuit het niets The National Classic en figuurlijk te klein werd voor The NatioTour, een rally voor oldtimers, te organiseren. Al in 2002 werd België letterlijk nal Classic Tour. De tijd leek rijp voor iets Waarom oldtimers? Omdat ik er verzot op grootser.” en figuurlijk te klein voor The ben. Die passie is een ziekte waarvan ik nooit wil genezen.” Krasse oudjes National Classic Tour. Op een mooie dag in het najaar van 2002 lag Jacques Bruyns na te denken in zijn bad. Jacques Bruyns – ‘Kiki’ voor de vrienden “Ik mijmerde en piekerde over de toekomst van The National Clas– is ontzettend fier op wat hij gepresteerd heeft. “Ik ben één van de sic Tour.” Eén grote vraag spookte door zijn hoofd: moest de rally weinige gelukkigen in het oldtimerwereldje die van zijn passie zijn voor de vierde keer door België dokkeren, en hoe lang kon dat nog beroep heeft kunnen maken. Als er in heel Europa nog tien zijn blijven duren? Tot hij plots een ingeving kreeg. “Eureka! Volgend zoals ik, zullen het er veel zijn.” jaar rijden we van Knokke naar Saint-Tropez.” Zijn werk is zijn passie: wil dat zeggen dat ‘Kiki’ Bruyns alle dagen Hij belde een paar vrienden. “Die waren meteen razend enthoual fluitend door het leven stapt? “Ik heb alleszins het gevoel alsof ik siast.” Die vierde oktober 2003 zag het Albertplein in Knokke alle dagen op vakantie ben”, antwoordt hij. “Ik werk zeven dagen zwart van het volk voor de start van de eerste internationale op zeven, maar dat is hetzelfde voor mij als zeven dagen op zeven >

autovriendelijke klimaat heeft er “Onsvoor gezorgd dat er schitterende oldtimercollecties in België zijn.

The National Classic Tour van Knokke naar Saint-Tropez. “Er namen 51 auto’s deel. Dat was niet superveel, maar het hele evenement verliep als gesmeerd. In 2004 reden we met 75 oldtimers van Knokke naar La Baule. In 2005 met 75 auto’s van Francorchamps naar Saint-Tropez. In 2006 met 75 krasse oudjes van Knokke naar Biarritz. In 2007 snorden we van Brussel naar Monaco en dit jaar reden we van Knokke naar Evian les Bains aan het schitterende meer van Genève.”

Volgens Bruyns is zijn National Classic Tour uniek in zijn soort. “In de jaren tachtig en negentig vertrokken en eindigden de etappes van de meeste rally’s altijd op hetzelfde punt. De deelnemers reden elke dag een andere route, maar het vertrek- en eindpunt was elke dag hetzelfde. Ik wou met mijn National Classic Tour met die traditie breken. Met de Ronde van België voor 4x4-wagens had ik ervaring opgedaan in het organiseren van een rally dwars door België, met nooit dezelfde start- of eindmeet. Dat concept lijkt nu niet zo spectaculair, maar in die tijd was er nog geen sprake van GPS, en was het ook niet simpel om deelnemers ergens in the middle of nowhere te depanneren. In de jaren voor The National Classic Tour durfden verzamelaars amper met hun auto op straat komen. Een rondje rond de kerktoren, oké. Een klein uitstapje met de familie,

misschien. Maar een paar honderd kilometer in één ruk rijden? ‘Oei, liever niet. Want stel je voor dat we pech hebben…’ The National Classic Tour bewijst al negen jaar dat goed onderhouden oldtimers best in staat zijn om flinke etappes af te leggen. Natuurlijk hebben we een uitmuntende technische ploeg in dienst die onderweg alle mogelijke defecten zo snel mogelijk probeert op te lossen. Dat was ook één van de argumenten die ik in het begin gebruikte om de verzamelaars warm te maken: rij met ons mee en wij zorgen ervoor dat onderweg alle mogelijke technische problemen aan je auto in een mum van tijd opgelost raken.” Passie Wie zijn de deelnemers aan The National Classic Tour? Jacques Bruyns: “Alle deelnemers aan mijn rally zijn gepassioneerd met oldtimers bezig. Passie is echt wel de rode draad. Ik deel mijn deelnemers op in drie categorieën. De eerste groep noem ik de ‘gepassioneerde gepassioneerden’. Ze zitten er warmpjes in, maar hebben lak aan luxe. De tweede categorie zijn de gefortuneerde gepassioneerden die er per se bij willen horen – die ons evenement the place to be vinden. En dan is er de derde categorie van écht gepassioneerden die hun spaarcenten in de aankoop van hun favo-

Beleggen in oldtimers: verstandig of oliedom?

zwakke dollar zorgt “De ervoor dat er in Amerika koopjes te doen zijn.”

”

Beleggen in oldtimers is volgens Jacques Bruyns niet de meest verstandige zet. “Veel verzamelaars maken hun vrouw wijs dat ze een oldtimer als belegging gekocht hebben, om de zware uitgave te verantwoorden. Een oldtimer is niet direct de meest aangewezen manier om je vermogen in te beleggen. Als ik mijn eigen auto uit 1961 nu zou verkopen, zou ik er veel meer voor krijgen dan ik er twaalf jaar geleden voor betaald heb. Op het eerste gezicht lijkt mijn oldtimer dus een verstandige belegging geweest te zijn. Maar als ik de uren optel die ik erin geïnvesteerd heb, en het geld dat ik voor onderdelen uitgegeven heb, kan ik nooit recupereren wat ik er ooit ingestopt heb.”

In de jaren tachtig reed ik met een oude, afgedankte 2pk. Zijn laatste rit was er één richting autokerkhof. Misschien had ik hem in mijn garage veilig moeten wegbergen, om hem jaren later te verkopen? “Op lange termijn is dat geen slecht idee. Maar nu rijden er nog teveel 2pk’s rond en zijn er teveel te koop. Als je er een hebt, is het verstandig om hem ergens veilig en droog weg te bergen en hem er een paar decennia te laten staan.” Hoe zeldzamer een oude wagen is, hoe interessanter hij wordt? “Daar komt het op neer. Maar als je indertijd echt je oude 2pk in je garage weggeborgen had, zou je hem waarschijnlijk nooit verkocht hebben. Want de echte verzamelaar bewaart alles.”

REPORTAGE

autoliefhebbers zijn begaan met het milieu. Dankzij “ Ook samenwerking met het bedrijf CO Logic zijn we de allereerste rally ter wereld die helemaal CO -neutraal is.” 2

WAAR Zijn er nog koopjes TE DOEN?

België telt 25.000 oldtimers. Zijn oldtimers even populair in de ons omringende landen? En waar zijn er nog koopjes te doen? Jacques Bruyns licht een tipje van de sluier.

Hoe is het met de Nederlandse oldtimermarkt gesteld? “In Nederland rijden er nog veel oldtimers rond, maar dat heeft vooral met de voordelige belastingen te maken en minder met de liefde voor oude auto’s.” Hoe zit het in Frankrijk? “In Frankrijk zijn er 600.000 oldtimers. Er rijden auto’s van minimum 25 jaar oud rond die nog steeds in handen zijn van de allereerste eigenaar. Dat komt omdat de wegen in Frankrijk veel beter onderhouden worden dan de onze. Ook Italië heeft perfecte wegen, alleen rijden de Italianen als gekken, met alle gevolgen van dien.” Is Engeland nog steeds het ware mekka voor de oldtimerliefhebber? “Toch wel. Dat is een gevolg van

onooglijke dorpjes. Wij eisen van onze deelnemers dat ze zich strikt aan de verkeersregels houden. Wie dat niet doet, krijgt er naast de boete van de politie nog een van ons bovenop. De opbrengst daarvan schenken we aan een goed doel.” en het milieu? Is een rally zoals The National Classic Tour met zijn grote CO2-uitstoot nog verantwoord? “Ook autoliefhebbers zijn begaan met het klimaat en met het milieu”, stelt Jacques Bruyns. “Ik heb twee kinderen en ik wil dat er voor hen en hun kinderen een toekomst is. De deelnemers aan mijn rally zijn net als ik verantwoordelijke burgers. Dus ben ik begin 2008 op zoek gegaan naar manieren om de race CO2-neutraal te maken. Ik ben terechtgekomen bij het Brusselse bedrijf CO2Logic dat door de Belgische overheid en door de Europese Commissie erkend is als partner in het compenseren van CO2-uitstoot. Elke ondernemer kan door CO2Logic laten berekenen hoeveel ton CO2 zijn bedrijf jaarlijks de lucht injaagt. Per ton CO2 betaal je dan een compensatie en met dat geld financiert CO2Logic door de Verenigde Naties erkende projecten die de CO2-uitstoot in ontwikkelingslanden reduceren. CO2Logic heeft uitgerekend dat The National Classic Tour van 2008 5,8 ton CO2 heeft uitgestoten. Daarvoor hebben we compensaties betaald. Door onze samenwerking met CO2Logic zijn we de allereerste rally ter wereld die helemaal CO2-neutraal is.” >

de Engelse splendid isolation. De Engelsen hebben hun tweedehands wagens nooit geëxporteerd omdat het veel te omslachtig en te duur was om ze over het kanaal te krijgen. Met als gevolg dat je op het Engelse platteland in elk kippenhok de overblijfselen van oude fietsen, moto’s en auto’s kunt terugvinden.” “Maar voor de beste koopjes moet je nu naar de Verenigde Staten. De zwakke dollar zorgt voor een lucratieve handel in oude Amerikaanse auto’s. Sommige oldtimerhandelaars voeren ze met hele containers tegelijk in.” Hoe populair zijn de oldtimers uit het voormalige Oostblok? “Daar is ongetwijfeld nog veel te vinden en bij mondjesmaat komt er ook wel iets vrij. Maar de echte ‘communistische’ oude wagens

zoals de Zastava, Volga of de Zil zijn in het Westen nog niet gegeerd. Ongetwijfeld komt er ooit een dag waarop ze aan populariteit zullen winnen.” “De interessantste landen om op oldtimerjacht te gaan, zijn de voormalige Britse overzeese kolonies zoals India. Maar wie denkt dat hij hier in België nog een uitzonderlijke vondst kan doen of dat er sowieso op onze oldtimermarkt gouden zaken te doen zijn, heeft het verkeerd voor. Die tijd is onherroepelijk voorbij.”

Capital

riete oldtimer gestoken hebben.” Aan welke voorwaarden moeten de deelnemende oldtimers voldoen? Bruyns: “Ze moeten vóór 1965 gebouwd zijn. Na ‘65 gaat de technologie van de wagens zich meer en meer op vermogen en kracht toespitsen. Als we die auto’s zouden toelaten, riskeren we de competitie te vervalsen. Daar komt bij dat de auto’s van voor 1965 er fantastisch uitzien en vaak een spectaculair design hebben. Ik vind eerlijk gezegd dat de auto’s die van na 1968 dateren steeds meer op elkaar beginnen lijken. Dat geldt zeker voor de huidige generatie auto’s: zet verschillende merken uit dezelfde klasse op een rij en je zal het lastig hebben om op elke auto het juiste merk te plakken. Die evolutie is een spijtig gevolg van de wetten van de aerodynamica en van de hegemonie van de computer.” “De oudste deelnemer in 2007 was een Bugatti uit 1923. In de bergen reed hij probleemloos bergop en bergaf aan gemiddeld vijftig kilometer per uur. De deelnemende auto’s aan mijn rally zijn sportwagens; ze zijn niet ontworpen voor rustige uitstapjes met de familie. Een Alfa Romeo 2300 Pescara uit 1939 heeft nog heel wat kracht onder de motorkap. Sommige van die auto’s uit de jaren dertig zijn vrij klein maar gaan ervandoor als een raket. Tijdens The National Classic Tour leggen de wagens tussen de driehonderd en vijfhonderd km per dag af, aan gemiddeld vijftig kilometer per uur. Dat lijkt niet veel, maar de routes lopen over berg en dal, langs gewone wegen met kruispunten en verkeerslichten en door

Koop een oldtimer en geen kat in een zak Op zoek naar nog meer tips? Drie oldtimerliefhebbers geven ze, en stellen meteen hun wagen voor.

dat er benzine en “Ikoliedenk door het bloed van onze familie stroomt.”

National Classic Tour “The is vakantie en competitie in één. Ideaal!”

Jean-Jacques Martens

Filip Bourgoo

Stephan Schrauwen

Persoonlijk: 58 jaar, woont in Knokke met vrouw Patricia en dochter Charlotte. Wagen: Porsche Speedster (1959). Passie: Oldtimerraces en competities, rally’s met snelle wagens, golf. Aantal deelnames aan The National Classic Tour: 6

Persoonlijk: 40 jaar, woont in Knokke met vrouw Mieke en zonen Ralph & Jules. Wagen: Bentley MK VI Special (1949). Passie: Oldtimers, familie, wielrennen. Aantal deelnames aan The National Classic Tour: 6

Persoonlijk: 41 jaar, woont in Brasschaat met vrouw Alexia en dochters Coline & Morgane. Wagen: BMW 507 (1957). Passie: Circuitracen, rally’s, autorestauratie, skiën, marathons lopen. Aantal deelnames aan The National Classic Tour: 8, waarvan 4 gewonnen

TIP: “Kijk en vergelijk uitvoerig voor je een oldtimer koopt. Ga zeker niet meteen af op het advies van een verkoper. Lees en informeer. Vooral op gespecialiseerde websites en uit internationale magazines zoals Auto Retro, Sport & Classic Cars en La Vie de l’Auto kan je heel wat boeiende en onafhankelijke informatie halen. Het blijft moeilijk om de correcte verkoopprijs voor een oldtimer te bepalen. Het verstandigste is om de auto te laten schatten of om de eigenaar te vragen of hij een schattingsverslag heeft.”

TIP: “Een oldtimer kopen moet eerst en vooral love at first sight zijn. Daarna moet je goed onderzoeken of alle stukken origineel zijn. De historiek van de wagen moet volledig kloppen. Hou er ook rekening mee dat volgens de Belgische wetgeving een auto pas een oldtimer is als hij 25 jaar oud is. Het is de eerste inschrijvingsdatum op het inschrijvingsbewijs van de auto die bepaalt hoe oud hij is. Verder zijn een grenzeloze passie en liefde nodig om de oldtimer in topconditie te houden.”

TIP: “Je kan beter investeren in een oldtimer die goed in orde is. Het prijskaartje zal behoorlijk duurder zijn, maar denk eraan dat een oldtimer professioneel laten restaureren waarschijnlijk nog véél meer geld zal kosten. Zelf een oldtimer restaureren vraagt tijd, vakmanschap, veel geld en de nodige dosis creativiteit. Sommige onderdelen zijn misschien niet meer te vinden en zal je zelf moeten (laten) maken. Als je een oldtimer wilt om te racen, ga dan voor een vooroorlogs model uit de jaren dertig. Die zijn klein en vaak bijzonder snel.”

is ook de intellectuele “Eruitdaging. Je moet de oldtimermarkt van binnen en van buiten kennen.

”

REPORTAGE

is altijd “Kunst al business geweest. ”

spraakmaker

Jan Fabre

“Ik zit op mijn knieën voor de schoonheid”

Door Jan Stevens foto’s: DIEGO FRANSSENS

arijs, woensdagavond, 9 april 2008. In de Richelieu-vleugel van het Louvre loopt het storm voor de vernissage van Jan Fabres tentoonstelling L’ange de la métamorphose. Le beau monde uit België en Frankrijk heeft verzamelen geblazen om getuige te zijn van de allereerste tentoonstelling van een hedendaagse, levende kunstenaar in het Parijse Walhalla van de Schone Kunsten. Om klokslag zes uur begint koningin Paola, een die hard Fabrefan, aan haar rondgang door de zalen van de Maîtres du Nord, waar

Fabre zijn eigen werk binnengeloodst heeft tussen de schilderijen van oude Vlaamse meesters als Jan Van Eyck, Jeroen Bosch en Peter Paul Rubens. Fabre begeleidt Paola en geeft druk gesticulerend uitleg over zijn interventies. Antwerpen, een woensdagmorgen, maanden later. “Paola houdt echt van kunst en schoonheid”, zegt Jan Fabre. “Het is een fiere madam. Een zeer schone vrouw. Bijzonder kritisch. Ik vind het tof dat ze me steunt. Op een tentoonstelling in Venetië

heeft ze mijn werk ontdekt. Ze wou me daarna engageren voor een opdracht in het paleis. Ik ben dan gaan kijken naar het witte plafond in de Spiegelzaal. Ik heb haar gezegd: ‘Ik doe het alleen als ik de complete vrijheid krijg.’ Dat was geen probleem. Ik heb het plafond en de grote luchter een nieuwe huid gegeven met anderhalf miljoen schildjes van juweelkevers. Paola en ik zijn het erover eens: het resultaat is een ware Heaven of Delight.” We zitten in de keuken van Fabres schitterende laboratorium Troubleyn in de >

Capital

In de jaren zeventig shockeerde de jonge performancekunstenaar Jan Fabre (50) de goegemeente door het geld van zijn publiek in brand te steken en van de as tekeningen te maken. Dertig jaar later is Fabre de favoriet van koningin Paola en de enige levende hedendaagse kunstenaar die ooit in het Louvre heeft mogen tentoonstellen. Jan Fabre, engel van de metamorfose en erfgenaam van Rubens, spreekt over leven, werk en geld.

Jan Fabre op een woensdagochtend in zijn laboratorium. Wéér een nacht doorgewerkt, maar immer gedreven. Denken en gesticuleren volgen elkaar tijdens het interview in een alsmaar hoger tempo op.

Pastorijstraat in de oude volkse Antwerpse Seefhoek. We drinken water en Fabre rookt de ene sigaret na de andere. De tentoonstelling in het Louvre heeft haar deuren al een tijdje gesloten maar Fabre denkt er met zichtbaar genoegen aan terug. “Die avond, na de vernissage in het Louvre, kwamen heel wat internationale kunstkenners naar me toe. ‘Hey Jan, you can stop now’, zeiden ze. ‘There’s nothing you can do after this.’ Heel veel mensen zien mijn tentoonstelling in het Louvre als mijn ultieme beklimming van de Mount Everest. Maar ik zie het alleen maar als een zoveelste etappe in mijn wandeling als kunstenaar. L’ange de la métamorphose was geen eindpunt voor mij. Er komen nog vele tochten. De weg die ik afleg, is veel belangrijker dan het doel. Niets staat vast, alles gaat voorbij. Ze is ook al weer afgelopen, die tentoonstelling. Bye-bye!” 2008 is het jaar waarin u vijftig wordt. Hoe lastig is dat? Jan Fabre: “Dat doet me eigenlijk helemaal niets. Ik hoor langs alle kanten dat vijftig worden zo speciaal is maar ik zie het zo niet. Business as usual. “ De druk wordt niet groter? U hebt niet het gevoel: nog zoveel te doen en nog maar zo weinig tijd? Jan Fabre: “Ik voel die druk niet. Al besef ik wel dat de tijd die voor me ligt veel korter is dan wat er achter me ligt. Wat is de gemiddelde leeftijd van een man?

Halverwege de zeventig? Dus heb ik met een beetje geluk nog 25 jaar te gaan. Mijn vader is in januari 2005 gestorven, mijn moeder in september 2006. Hun dood was eens serieuze klap. Ik weet nu dat ik niet goddelijk ben.” Wat voor mensen waren uw ouders? Jan Fabre: “Mijn mama en papa vormden een fantastisch koppel. Zij stamde uit de Franstalige Antwerpse bourgeoisie, hij uit een arme communistische familie. De chemie van de liefde heeft hen samengebracht en ze zijn tot het einde samengebleven.” “Mijn vader heeft me de liefde voor het beeld gegeven. Hij nam me mee naar het Rubenshuis. Hij leerde me tekenen en bracht me de leer van de fysionomie bij. Ik moest kopjes van dieren tekenen en hoofden van mensen en die vergelijken. Mijn mama vertaalde gedichten van Baudelaire en Verlaine voor mij en ook chansons van Boris Vian, Georges Brassens… Zij heeft me de liefde voor de taal meegegeven.” Uw ouders lagen aan de basis van uw latere kunstenaarschap? Jan Fabre: “Zeker en vast. Ze hebben me veel bijgebracht. Ze hebben nooit veel geld gehad - ik ben zeer bescheiden grootgebracht - maar ze zaten vol verbeelding.” Klopt het dat u als jongeman in de tuin van uw ouderlijk huis een laboratorium had ingericht waar u insecten bestudeerde en molesteerde?

Jan Fabre: “In de tuin van mama en papa ontwikkelde ik een heel laboratorium. Ik bouwde een tent in de vorm van twee aan elkaar geplakte neuzen en riep heel die tuin uit tot projectveld. Ik noemde het: Het Project van Nachtelijk Grondgebied. In die tent had ik een klein tafeltje geïnstalleerd, waarop een microscoop stond en vellen papier lagen. Ik maakte tekeningen en schreef teksten over het idee van de metamorfose. Ik groef wormen op, ving vliegen en muggen, ik sneed de vleugels af en ik plaatste de vleugels op de wormen. Dat was mijn eerste privéperformance. De tuin was mijn openluchttentoonstellingsruimte.” Vanwaar uw fascinatie voor insecten? Jan Fabre: “Ik was toen al mateloos gefascineerd door alles wat beweegt, ademt en kruipt. Van een broer van mijn papa kreeg ik later boeken en manuscripten van één van mijn voorvaders, de Franse insectenkundige en auteur Jean-Henri Fabre, die leefde aan het eind van de 19e en het begin van de 20ste eeuw. Die boeken waren een familie-erfenis. Ze hebben me enorm geïnspireerd.” Hoe lastig was het om te overleven als beginnend kunstenaar? Jan Fabre: “In die periode studeerde ik nog. Ik ging naar twee scholen. Officieel leerde ik een vak in de ene school, terwijl ik in werkelijkheid op de academie zat. Ik heb dat drie jaar kunnen volhouden voor mijn ouders erachter kwamen. Ik moest van

spraakmaker 41

ouders dood “Mijn was een serieuze klap. Ik weet nu dat ik niet goddelijk ben.

”

De rijken der aarde beleggen in kunst Queen Elizabeth zou de meest waardevolle collectie ter wereld bezitten. De 500 jaar oude collectie bevat een slordige 9000 schilderijen en 9000 tekeningen en schetsen van onder meer Michelangelo, Rembrandt, Raphael, Vermeer en Canaletto. De totale waarde wordt geschat op 1,48 miljard euro. De kunstmarkt wordt ook ‘globaler’. Investeerders van over de hele wereld zijn geïnteresseerd in meesterwerken terwijl de nieuwe rijken uit Rusland en Azië zorgen voor een nieuwe impuls. Nederland stimuleert beleggen in kunst via een vrijstelling inzake vermogensrendementsheffing (de zogenaamde box 3). Uiteraard is er een maximumplafond en de fiscale stimulans geldt enkel voor verzamelingen en niet voor specifieke beleggingen in kunst. De vrijstelling kan wel worden verkregen door te beleggen in zogenaamde ‘cultuurfondsen’. Dit zijn fondsen die hoofdzakelijk beleggen in culturele instellingen, musea en ateliers. Triodos Bank lanceerde het eerste culturele beleggingsfonds in Nederland op 1 november 2006.

“Om te overleven ging ik als achttienjarige in de weekends aan de afwasbak staan, bij Jacques Manella, toen nog een toprestaurant op de Suikerrui. Ik heb dat een paar jaar volgehouden, tot ik officieel kon gaan stempelen. Dat heb ik dan ook weer een paar jaar volgehouden. O ja, en ik ben ook nog bij General Motors gaan werken, maar dat heeft amper drie maanden geduurd. Als jonge kunstenaar wist ik van geen hout pijlen maken. Ik heb toen veel geluk gehad. Ik had een kleine groepstentoonstelling in Antwerpen. Een aantal Amerikaanse filosofen zagen mijn werk en vonden het goed. Zij hebben me als jonge gast naar Amerika gehaald. Op mijn 21ste ben ik in New York gaan wonen en gaf ik les in de School of Visual Arts. Maar ook daar moest ik allerlei klotejobs doen om te kunnen overleven. Ik heb eigenlijk continu financiële moeilijkheden gehad tot mijn 37ste. Pas dan >

Capital

hen een beroep leren maar ik ging stiekem naar de academie. Ik was van in het begin gedoemd om kunstenaar te worden. Er was geen andere weg mogelijk. Van jongs af aan moest en zou ik die vrijheid nemen om te fantaseren. Ik voelde het als een noodzaak om mijn verbeelding te transformeren naar iets reëel. Ik heb dan ook snel voor het kunstenaarschap gekozen, goed beseffend dat ik de eerste decennia geen geld zou verdienen en zwarte sneeuw zou zien. Maar ik vond dat niet erg want ik wou vrij zijn om te doen wat ik wou: schrijven, tekenen, sculpturen bouwen…”

begon ik flink wat geld te verdienen met mijn beeldende kunst. Ik ben heel vroeg – in 1982– internationaal met mijn theater doorgebroken maar daarmee verdien je het zout op je patatten niet. Nu financier ik mijn theatergezelschap voor een deel via mijn sculpturen en tekeningen.” Duizendpoot De meeste kunstenaars specialiseren zich in één discipline. U bespeelt ze allemaal. Jan Fabre: “Als kunstenaar maak ik gebruik van het beste en meest geschikte medium om een idee te ontwikkelen. Ik zit op mijn knieën voor de schoonheid en wacht deemoedig op wat het werk van mij vraagt. Soms vraagt dat werk om een beeldhouwwerk te worden, soms om een tekening te zijn…” Sommigen noemen u een multimediakunstenaar. Jan Fabre: “Ze dwalen.” Sommige critici hebben het moeilijk met het feit dat u zoveel verschillende disciplines beoefent. Jan Fabre: “Dat is hun probleem. (Lacht) Ach, de critici… Natuurlijk zijn er die hun vak met plezier, kennis en genot beoefenen. Maar er zijn er ook die hun job minder ernstig nemen. Ik moet altijd denken aan de woorden van wijlen mijn goede vriend Hugo Claus. Hij zei: ‘Critici zijn luizen in mijn pels.’ Ik zie ze als kleine vogeltjes die

Foto: Christophe Raynaud de Lage © Troubleyn

Boodschappers van de dood onthoofd 2006

foto: Attilio Maranzano © Angelos

heb eigenlijk continu financiële “Ikmoeilijkheden gehad tot mijn 37 jaar.

”

Another Sleepy Dusty Delta Day Fabre is een ‘universele mens’, die het niet alleen bij beeldende kunst houdt. Met zijn theaterstukken shockeert en confronteert hij.

aan mijn enkels staan te pikken. Af en toe schud ik eens met mijn been en dan fladderen ze even weg.” Over Hugo Claus gesproken: hier in uw laboratorium hangt in een halletje zijn laatste schilderwerk. Jan Fabre: “Mooi, hé. Hij heeft daar acht uur samen gezeten met zijn vrouw, Veerle. Hij heeft het een half jaar voor zijn dood geschilderd. Veerle heeft hem geholpen en gezegd wat hij moest doen. Hij heeft alles zelf geschilderd maar vergat door die verdomde Alzheimer voortdurend waar hij mee bezig was. Hij zat uren naar zijn borstel of naar de verf te staren. Tot hij aan Veerle vroeg: ‘Welke voorstelling heb ik weer van Jan gezien? Die met dat bloed?’ ‘Ja Hugo, Je suis sang.’ En dan begon hij terug te schilderen. Een uur later vroeg hij dan: ‘Die andere voorstelling, hoe heette die? Met die urine?’ ‘L’histoire des larmes.’ En dan doopte hij zijn kwast in het geel en schilderde verder. Hugo was een bijzondere man. Ik las zijn interviews dolgraag. Hij was daarin een grootmeester. Hij beschikte over de ongelooflijke begaafdheid om zijn eigen eruditie af te kraken.” Deze werkplaats doet me sterk denken aan de tijd van Rubens, aan het atelier van de meester met zijn leerlingen. U zet die oude traditie verder? Jan Fabre: “Natuurlijk. Er loopt voor mij een lijn van Rubens naar Andy Warhol. Rubens heeft me als jonge gast beïnvloed.

In New York heb ik de Factory bezocht en Andy Warhol ontmoet. Andy was een heel lieve en vriendelijke man. Erg spiritueel, en uitzonderlijk gevoelig.” “Ik heb snel ingezien dat het als kunstenaar enorm belangrijk is om je energie te delen en uit te wisselen met anderen. Een kunstenaar is geen alleskunner, hé. Ik heb mijn acteurs en dansers nodig om goed theater te kunnen maken. Die mensen zijn technisch beter dan mij. Dit atelier is een laboratorium, waarmee ik ook jonge kunstenaars probeer te steunen. Ik vind het tof om mijn ervaring en kennis door te kunnen geven, om vuur te geven aan andere mensen.” Er hangt hier ook een werk van Luc Tuymans. Is hij een vriend van u? Jan Fabre: “Een goeie vriend. Ik zak af en toe graag met hem door. Ik heb veel waardering voor het werk van een aantal Belgische collega’s. Hun universum is anders dan het mijne maar ze leveren wel kwaliteit. Zeker Tuymans en Thierry de Cordier. In het theater vind ik Wim Vandekeybus heel interessant. Hij heeft trouwens nog bij mij gewerkt.” Is er ook afgunst en concurrentie onder kunstenaars? Jan Fabre: “De ‘middelmatigheid’ is erg jaloers. De goeie collega’s staan daar boven. Luc Tuymans is een heel genereuze man, net als Thierry. Ze zijn zeer streng, en als ze iets niet goed vinden, zeggen ze het zonder verpinken. We weten van elkaar dat we met

spraakmaker

dezelfde vragen zitten, dat we met dezelfde mentale en fysieke afstanden zitten die we moeten overbruggen. Dat zorgt voor een band. Ik herken de harde, moeilijke weg die ze afgelegd hebben.” “Maar we leven natuurlijk in een land waar iemand die zijn hoofd boven de middelmaat uitsteekt, direct weggemaaid wordt. Daar zijn wij fantastisch goed in; dat zit in onze genen. Ik voel die afgunst, ja. Niet alleen bij andere, middelmatige kunstenaars, maar ook bij sommige journalisten. Daar moet je mee leren leven.”

foto: Attilio Maranzano © Angelos

Fabre badkamers, “Jan Jan Fabre tegels, een auto getekend door Jan Fabre… Ik kan daar miljoenen mee verdienen maar ik weiger het.

“

Sanguis Sum 2001

Capital

Kunst & kapitalisme Tegenwoordig is kunst ook big business. Bent u daarmee bezig? Jan Fabre:“Dat is altijd zo geweest. De Vlaamse Primitieven verdienden al veel geld. Het is niet voor niets dat zij met het dure lapis lazuli konden schilderen, een blauw gesteente dat ontgonnen werd in Afghanistan. Ze zaten soms maanden op een nieuwe levering te wachten, om de mantel van de maagd Maria blauw te kunnen schilderen. Degene die het werk besteld had – de kerk – moest daar heel veel geld voor neertellen. Kunst en kapitalisme zijn altijd hand in hand gegaan.” >

klagen allemaal “We graag maar ik denk niet dat je een beter kunstenaar wordt door in armoede te leven.

”

Toch leeft bij velen de gedachte dat kunstenaars pas goed werk kunnen leveren als ze in de diepste, goorste armoede leven. Jan Fabre: “Dat is valse romantiek. Mensen geloven dat Vincent van Gogh arm was. Dat klopt niet: hij stamde uit een upper class familie, zijn broer had een galerij in Parijs waar hij zijn werk verkocht. Vincent had zeker voldoende geld. Luister, we klagen allemaal graag. Tegenwoordig heb ik nog altijd evenveel geld tekort als twintig jaar geleden. Maar de budgetten zijn wel veel groter geworden. Ik denk niet dat je een beter kunstenaar wordt door in de armoede te zitten. Ik heb nog altijd heel weinig nodig om te kunnen werken. Geef me een bic, of potlood en papier en ik ben vertrokken tot vijf uur ‘s nachts. Maar ik vind het wel plezant om af een toe een goed glas wijn te kunnen drinken, of om een goeie steak te kunnen eten. Vroeger kon ik me dat niet permitteren, nu wel. Ik heb het gevoel dat ik als kunstenaar pas begin, omdat ik in een situatie terechtgekomen ben dat ik de schetsjes die ik dertig jaar geleden maakte, nu in het echt kan gaan uitvoeren. In sommige van mijn werken zit veel techniek, software en computergedoe; daar huur ik specialisten voor in. Ik kan mijn sculpturen op papier zetten en tekenen maar ik mis soms kennis om ze in de praktijk te brengen. Nu ik geld heb, kan ik mensen betalen die dat inzicht wel hebben.”

Zit er een zakenman in Jan Fabre de kunstenaar? Jan Fabre:“Nee, ik denk het niet. Ik ben alleszins niet constant met geld bezig en winst maken is geen prioriteit. Ik denk niet in termen van winst als ik aan een project begin. Nooit. Jamais. Mijn medewerkers worden soms wel eens zot omdat ik teveel lak heb aan de financiële consequenties van sommige ideeën. Maar ik weet natuurlijk wel dat ik nu geld verdien. Dat geeft me veel vrijheid en vergroot mijn mogelijkheden. Maar ik denk nooit: ‘Als ik dat werk maak, zal het me zoveel opbrengen.’ Als dat ooit zou gebeuren, ben ik niet meer met kunst bezig en ben ik geen dienaar meer van de schoonheid. Ik ben geen zakenman maar ik ben ook niet wereldvreemd. Net als alle andere grote kunstenaars, weet ik met wie ik moet omgaan om te kunnen overleven. Zo moet ik mijn kunst niet slijten aan de mevrouw die hier het atelier komt poetsen. Maar ik denk nooit in termen van ‘Hoeveel kan ik er aan verdienen?’ Dat zou verraad zijn tegenover de schoonheid.” “Ik heb al veel aanbiedingen gekregen om commerciële dingen te ontwerpen: ‘Jan Fabre badkamers’, ‘Jan Fabre tegels’, een auto getekend door Jan Fabre… Ik kan daar miljoenen mee verdienen, maar ik weiger het.” Vermogende mensen zien kunst als een belegging. Jan Fabre:“Dat is ook iets van alle tijden. Kunst is eigenlijk onbetaalbaar. Het is een spirituele waarde die je onmogelijk in geld kunt uitdrukken. Daarom ook gaan mensen kunst zo duur kopen en verkopen. Speculeren op de kunstmarkt is natuurlijk iets anders dan kunstenaar zijn. Al zijn er wel kunstenaars die zich daarmee bezighouden.” En die inspelen op die speculatie? Jan Fabre: “Ze brengen hun eigen werk op de veiling en kopen het terug via een stroman om de prijs op te drijven. Ik hou me daar niet mee bezig.” “Veel kopers van kunst zijn collectioneurs die gewoon van schoonheid houden. Ze hebben een goed kennersoog en kopen werk van relatief goedkope, jonge kunstenaars. Ze zullen zelden doorverkopen. Ik ken kunstminnaars die twintig jaar geleden werken van mij gekocht hebben en nog nooit overwogen hebben om het door te

verkopen. Maar je hebt natuurlijk ook een markt met speculanten, die kopen en snel verkopen, om winst te maken.” Koopt u zelf kunst van collega’s? Jan Fabre: “Nee. Ik ruil alleen. Ik verzamel Belgische tekeningen. Ik heb ondertussen werk van veel hedendaagse collega’s in mijn bezit: Roger Raveel, Hugo Claus, Luc Tuymans, Thierry de Cordier, Panamarenko, Wim Delvoye… ah nee, van ‘de Wim’ moet ik nog een tekeningetje krijgen… Maar ik heb ook werkjes van kunstenaars die al jaren dood zijn: van Magritte, van Khnopff, van Ensor…” Voor Andy Warhol was werken hét allerbelangrijkste. Hoe belangrijk is werken voor u? Jan Fabre: “Ontzettend belangrijk. Als ik aan het werk ben, komt misschien wel de katholiek in mij naar boven. (Lacht) Ik heb snel een schuldgevoel als ik niet werk. Ik voel me dan ontevreden, ongelukkig. Maar werken houdt zoveel verschillende dingen in. Weet je wat echt zwoegen is voor mij? Vergaderingen bijwonen. Dat vind ik een hels karwei. Straks naar het repetitielokaal gaan om mijn nieuwste stuk in te oefenen? Dat is hemels; dat is luxe. Het eigenlijke werk creëren is plezant. Het is alleen alles wat er rondhangt – vergaderingen, besprekingen – die vermoeiend zijn. Ik geef heel veel als kunstenaar maar ik krijg van de schoonheid ook veel terug.” <

kunstenaars “Sommige brengen hun eigen werk op de veiling en kopen het terug via een stroman om de prijs op te drijven. Ik hou me daar niet mee bezig.

”

SPrAAkMAker

Optima expertise

Heaven of Delight 2002 schildjes van de prachtkever op plafond. Permanent werk, spiegelzaal, koninklijk Paleis, brussel.

BELEGGEN IN KUNST

IN THE PICTURE

Voordelen als belegger of investeerder:

Kunst en successie

1. spreiding binnen de portefeuille 2. Geen volledige correlatie met andere markten zoals vastgoed of beurzen 3. Eenvoudige overdracht naar de volgende generatie via schenking of handgift 4. ‘Plezante’ belegging: je kan er ook van genieten 5. Gemiddeld rendement de laatste 25 jaar: 6 tot 9% per jaar

Nadelen van kunst als belegging: 1. Prijsvorming is niet doorzichtig (er is geen georganiseerde dagelijkse beurs) 2. kans op verlies of diefstal (kosten van verzekering en beveiliging) 3. Risico op emotionele investering 4. vervalsingen zijn soms moeilijk te detecteren

foto: dirk Pauwels © Angelos

Tips: • spreid uw investering over verschillende kunstenaars, stijlen en periodes • investeer een beperkt gedeelte van uw vermogen in kunst (experts spreken vaak over een 10%) • koop bij gereputeerde huizen en doe een extra controle bij een belangrijke investering (schakel een expert in) • Heb geduld en geniet

sommige gegoede burgers hebben een impressionant vermogen opgebouwd via uitgekiende investeringen in de beste meesters. deze miljoenencollecties vallen uiteraard in de nalatenschap bij een overlijden. de erfgenamen (langstlevende en kinderen) betalen daarop gigantische successierechten. Om dit te vermijden zijn er diverse mogelijkheden: 1. Handgift: eenvoudige overdracht van hand tot hand. na een termijn van drie jaar is de successie volledig vermeden. (de schenker dient dus nog minstens drie jaar in leven te blijven.) 2. schenking voor nederlandse notaris (tevens een termijn van 3 jaar te overbruggen) 3. schenking voor belgische notaris aan 3% indien u zelf nog dagelijks wilt genieten van uw kunstwerken zijn er volgende oplossingen: • schenking met voorbehoud van vruchtgebruik • Maatschap • belgische private stichting deze drie vormen combineren het beste van twee werelden: blijven genieten van de kunst en vermijden dat de kinderen zich blauw betalen aan successie.

Experts selecteren

De leuke dingen des levens

Met een op maat gesneden financiĂŤle planning komt er meer tijd en geld vrij om te genieten en om uzelf al eens te trakteren op een buitengewone ervaring. Daarom vroegen we drie experts van het goede leven hun ultieme najaarstips. Lees en ontdek welke wonderen er klaar liggen om door u ontdekt te worden.

vrije tijd

reizen Tips van Annick Desmet, Asteria Expeditions

Vila Joya

Ijshotel

Zweeds Lapland

Vila Joya werpt zich op als ‘het juweel van de Portugese Algarve’ en werd al meermaals verkozen tot één van de mooiste boutique hotels ter wereld. Dit pareltje doet door zijn Moorse bouwstijl denken aan een klein oriëntaals paleis. Hier geniet u van een vakantie in een exclusieve en luxueuze omgeving. Vila Joya is prachtig gelegen aan de kustlijn en herbergt tevens het beste restaurant van Portugal, door Michelin bekroond met twee sterren.

Dit is zowat de hipste bestemming die een mens zich kan inbeelden. Dit is het enige echte ijshotel ter wereld met onder andere een ijskapel, ijskamers en ijssculpturen. Relaxen doet u in de ijsbar waar u uiteraard uit glazen van ijs drinkt. Deze bestemming is een must voor liefhebbers van het Hoge Noorden, een gebied met eindeloos uitgestrekte bossen en sneeuwvlaktes. Wat dacht u ervan om dit hypnotiserende landschap met hondensleeën, sneeuwscooters of via een rendiersafari te ontdekken? Tijdens de zomermaanden smelt het ijshotel weg en bij het aanbreken van de winter wordt het telkens weer herbouwd door een internationaal beeldhouwteam. De kans dat u twee keer in dezelfde kamer zal slapen is dus onbestaande!

www.vilajoya.com

Onmetelijk

Antarctica

www.asteriaexpeditions.be/icehotel

Reis mee met Dixie Dansercoer naar het witte Zuidpoolcontinent, naar de onmetelijkheid van het landschap en naar de puurheid van de natuur. De reisroute van deze poolexpeditie loodst u langs plaatsen die ontdekt werden door Belgiës beroemdste ontdekkingsreiziger Adrien de Gerlache. Iedereen die ooit naar Antarctica reisde wordt lyrisch van de overweldigende poolnatuur. Dit is dan ook méér dan een reis, dit is een unieke levenservaring! www.poolexpedities.com

Mysterieus

Bhutan

Bhutan (foto p. 46) was lange tijd afgesloten voor de Westerse wereld. Pas sinds kort kunnen reizigers in beperkte mate dit eeuwenoud verscholen koninkrijk met zijn mysterieuze kloosters en cultuur bezoeken. Om Bhutan binnen te mogen moet u een visum per dag aankopen. Hierdoor is reizen naar dit mysterieuze oord niet goedkoop. Maar u ontdekt wel een adembenemende natuur. Het landschap wordt gekenmerkt door hoge bergen, dichte bebossing en monumentale heiligdommen. De authentieke cultuur behoort tot één van de uniekste ter wereld. Bhutan wordt dan ook niet voor niets het laatste Shangri La of paradijs genoemd. www.flyeast.be

Capital

Portugal

Annick dEsMET (vERvOlG)

CuLTuur TiPs vAn clAudE blOndEEl, MEdEWERkER klARA

LÉMURIA RESORT

IDOMENEO VAN

SEYCHELLEN

in dit resort waant u zich werkelijk in het paradijs. Zo mooi is het er met eindeloze parelwitte stranden en een rijke onaangeroerde vegetatie. dit exclusieve resort op de seychellen is dan ook de ideale bestemming voor een luxueuze verwenvakantie. Met 88 junior suites, acht senior suites, acht villa’s en drie gastronomische restaurants moet u slechts aan één ding denken: genieten. www.lemuriaresort.com

WOLFGANG AMADEUS MOZART

OVERZICHTSTENTOONSTELLING

FRANCIS BACON

naar francis bacon kijken, doet u niet ongestraft. Als er één schilder is die u bij de strot grijpt, dan is hij het wel. Zijn hoofdthema is de verscheurdheid van het menselijke bestaan. Maar er is ook die ongebreidelde levensdrift, die destructieve lust for life. bacon is de schilder van de pijn, het slijm, het vlees en het bloed. Zijn verwrongen lichamen zijn festijnen van vreugde en pijn, eros en thanatos. francis bacon schildert niet, hij mept. Tate britain, londen, 11 september 2008 tot 4 januari 2009

Mozarts idomeneo is een mijlpaal in de operageschiedenis. Het is de oudste van Mozarts zeven grote opera’s, waarin hij ons verrast door de vele ensembles en de actieve rol van het koor. Mozart schildert daarbij ook een feilloos en gedetailleerd psychologisch portret van de protagonisten. de hoofdrollen worden vertolkt door Richard croft en bernarda fink. Het freiburger barockorchester en het RiAs kammerchor staan onder leiding van René Jacobs. vuurwerk gegarandeerd! Paleis voor schone kunsten, brussel, 27 november 2008

DE WELWILLENDEN DOOR

JONATHAN LITTELL

de Welwillenden is het verhaal van dr. Maximiliaan Aue, een oud-nazi. in een ijzingwekkend gedetailleerde stijl vertelt hij zijn leven tussen 1941 en 1944 aan het Oostfront, Parijs en berlijn. de roman is de bekentenis van één van de duisterste bladzijden van de mensheid: de Endlösung, waarbij ongeveer 13 joden per minuut vernietigd werden. Aue is een geraffineerd monster dat naar bach luistert, flaubert leest, tijdens een bombardement een krat château Margaux uit de brand sleept en een incestueuze liefde voor zijn zus koestert. de Welwillenden heeft als originele titel les bienveillantes. dit prachtige franse boek werd in 2006 bekroond met de prestigieuze Prix Goncourt en met de Prix de l’Académie française. de Welwillenden: verschenen bij de Arbeiderspers

VriJe TiJd

gASTroNoMie TIPS VAn PETER GooSSEnS, HoF VAn CLEVE

THE ORIGINALS VAN

WITTE ALBA TRUFFEL

JOHN COLTRANE

MET AARDPEER EN KASTANJE

Een heruitgave van vijf meesterwerken uit de jazzgeschiedenis: crescent, coltrane live at birdland, impressions, John coltrane and Johnny Hartman en het sublieme Love Supreme, één van de mooiste opnamen uit de hele jazzliteratuur. dit is John coltrane op zijn best, met zijn onvoorwaardelijke kompanen: Mc coy Tyner (piano), Jim Garrison (bas) en Elvin Jones (drums); de grootste creatieve samenwerking die er tussen vier mannen ooit bestaan heeft. dit is méér dan jazz, dit is meditatie, emotie en filosofie.

dit gerecht is een ware najaarsdelicatesse. de Alba truffel is één van de zeldzaamste delicatessen ter wereld die slechts twee maanden per jaar vers te vinden is. in combinatie met de zachte en zoete smaak van aardpeer vormt deze gegeerde truffel uit italië een perfecte combinatie.

verschenen bij impulse/ universal

STEVE REICH EVENING VAN

Capital

ANNE TERESA DE KEERSMAEKER begin jaren ‘80 reist Anne Teresa de keersmaeker naar new york waar zij de avantgarde componist steve Reich ontmoet. Twee jaar later creëert de jonge choreografe fase, four movements to the music of steve Reich. deze voorstelling zorgt meteen voor internationale erkenning. Met de muziek van de Amerikaanse componist in het oor, ontwikkelt Anne Teresa de keersmaeker haar unieke choreografie waarin het lichaam van de danseres vrijt met tijd en ruimte. deze adembenemende dans lijkt geïmproviseerd maar is onderworpen aan mathematische regels. kostuums van dries van noten, belichting van Jan versweyveld en live muziek van het ictus Ensemble.

foto: herman sorgeloos

kaaitheater, brussel, 15 tot 22 november

TOUR DU MONDE

DOOR ALAIN DUCASSE dit overweldigende en lijvige kookboek van Alain ducasse bevat meer dan vijfhonderd geïllustreerde recepten vanuit alle hoeken ter wereld. dit boek is bijzonder inspirerend en prachtig vorm gegeven. ideaal voor alle professionelen én gepassioneerden. Grand livre de cuisine d’Alain ducasse Tour du monde. uitgeverij les Editions Alain ducasse 1100 pagina’s, ongeveer 245 euro

PETER GOOssEns (vervolg)

SAKE NO HANA

LONDON

Japans restaurant in hartje londen (st. James’s street, red.) waar ik overheerlijke Hamachi en Toro at. Het menu is een mix van traditionele huisgemaakte gerechten en creatieve moderne varianten volgens de Japanse kooktraditie en absoluut niet besmet door Westerse invloeden. Alle ingrediënten zijn op en top Japans. voor mij is dit het beste restaurant om deze subtiele keuken de proeven buiten de landsgrenzen van Japan. Het interieur werd ontworpen door de bekende architect kengo kuma. Alles oogt zen en sober met veel natuurhout en ook de bediening is bijzonder vriendelijk. www.sakenohana.com

SOFA BAR VAN CASINO BARRIÈRE

DEAUVILLE

WIJNKELDERS

PALEIS COBURG de wijnkelders zijn al een argument op zich om het fascinerende coburg paleis in hartje Wenen te bezoeken. deze zijn een ware schatkamer want hier vindt u zonder twijfel de fijnste wijnlijst van heel Oostenrijk, zelfs op het hoogste internationale niveau. Als bezoeker kunt u kiezen van de onvoorstelbare lijst of u kunt de sommelier vragen om een persoonlijke aanbeveling. de kelders herbergen een totaal van 3000 bijzondere wijnen van overal ter wereld, met daarbij soorten die terug gaan naar het jaar 1795. u hebt hier zelfs de mogelijkheid om deze zeldzame wijnen aan te kopen. www.palaiscoburg.com

dit casino werd gebouwd in de bloeitijd van la belle Époque, toen deauville een magneet was voor rijke en stijlvolle Europeanen. de indrukwekkende voorgevel van het casino beheerst deze elegante stad nog steeds. Alles baadt in een sfeer van luxe en elegantie: kristallen luchters, gigantische zuilen, spiegels, marmer en fluweel; kortom een paleisstijl, vormgegeven door één van mijn favoriete designers: Jacques Garcia. Hij is een meester in het mixen van een 17e en 18e eeuwse stijl met een hedendaags comfort. Zo creëert hij een tijdloze interpretatie van franse elegantie. casino barrière ligt in het hartje van deauville, recht tegenover de zee. Het 200 m2 terras van de casinobar is de ideale locatie om bij een prachtig uitzicht van een drankje te genieten. vooral ’s avonds is de sfeer er bijzonder stemmig. www.lucienbarriere.com

G&CO

7BL M+

:X]i g^_eaZo^Zg

:Zc VkdcY_Z cVVg YZ deZgV# :Zc b^YYV\_Z de Vkdcijjg#

9Z Xdje Y^Z \ZZc \gZcoZc `Zci# 9Z c^ZjlZ 7BL M+# BZi YZ c^ZjlZ 7BL M+ ^cigdYjXZZgi 7BL YZ VaaZgZZghiZ Hedgih 6Xi^kîn 8dje # DciYZ` ]Zi WZhiZ kVc ilZZ lZgZaYZc/ YZ 7BL M+ kZgZc^\i YZ `gVX]i Zc [jcXi^dcVaîZî kVc ZZc H6K bZi YZ hedgi^kîZî Zc ZaZ\Vci^Z kVc ZZc Xdje # 7ZaZZ[ 7BL m9g^kZ bZi 9ncVb^X EZg[dgbVcXZ 8dcigda! ½h lZgZaYh bZZhi ^bedcZgZcYZ k^Zgl^Za VVcYg^_[hnhiZZb# IZb o^_c c^ZjlZ Il^c IjgWd K- bdidg! `gVX]i^\ Zc YdZaigZ[[ZcY# L^Z ^ccdkZZgi! YddgWgZZì \gZcoZc Zc a^b^ZiZc# 9ZoZ `ZZg hiVVi ^ccdkVi^Z kddg ]Vgbdc^Z# 9Z c^ZjlZ 7BL M+# 7BL ;^cVcX^Va HZgk^XZh W^ZYi j ^ccdkVi^ZkZ ÆcVcX^ aZ [dgbjaZh VVc! odlZa kddg eVgi^Xja^ZgZc Vah egd[Zhh^dcVah# BZi 7BL HZgZcîn! dcoZ kddgYZa^\Z dcYZg]djYhXdcigVXiZc! Wa^_[i jl 7BL ^c idekdgb# Jl 7BL \Zc^Zi \ZYjgZcYZ * _VVg YZ 7BL BdWâZ 8VgZ bdWâîZîhhZgk^XZ#

B^a^Zj"^c[dgbVi^Z/ lll#Wbl#WZ

BdchZgZo ck BZZchZhiZZclZ\ -+ -*%% @dgig^_` IZa# %*+ (, )( -+ ^c[d5bdchZgZo`dgig^_`#cZi#Wbl#WZ lll#bdchZgZo#Wbl#WZ

<Zb^YYZaY kZgWgj^` a$&%%`b $8D'"j^ihiddi \$`b / -!' "&'!*$'&,"'..

BdchZgZo ck BdZh`gdZchZhiZZclZ\ '&' -*&& 6VaWZ`Z @dgig^_` IZa# %*+ )( .& .& ^c[d5bdchZgZoVVaWZ`Z#cZi#Wbl#WZ lll#bdchZgZo#Wbl#WZ

Uw geld in het buitenland

Waarom Luxemburg ‘the place to be’ blijft

analyse

Wat rest er van Luxemburg als belastingparadijs, nu de tijd van het couponnetjesknippen definitief voorbij is? Het antwoord luidt: nog heel wat, want Luxemburg blijft tal van fiscaalgunstige mogelijkheden bieden, zeker als het over vermogensplanning gaat. Wie zich in het Groothertogdom wil vestigen, kan daar onmiskenbaar zijn voordeel mee doen. Maar ook voor particuliere Belgische beleggers hebben de 2500 km2 van Luxemburg talrijke troeven. In dit artikel bespreken we er 2: de SPF en de vermogensverzekering. Door: Thomas Weyts Foto: Istockphoto

De SPF

uxemburg blijft bij de tijd, ook als de Europese fiscale wetgeving even tegenzit. In het verleden werd door vermogensplanners vaak een beroep gedaan op de zogenaamde Holding 1929, een patrimoniumvennootschap die als holding fungeert en een interessant fiscaal statuut geniet. In 2006 oordeelde de Europese Commissie echter dat het gunststelsel van de Holding 1929 een verboden staatssteun vormt en de Europese financiële markt vervalst. In een reactie op die beslissing ontwikkelde Luxemburg prompt een spitsvondig alternatief: de zogenaamde Société de Gestion de Patrimoine Familial, kortweg: SPF. Tenslotte verliezen de bestaande Holdings 1929 hun gunstig statuut vanaf 2011. Maar daaraan – of toch aan sommige aspecten – werd meteen een mouw gepast.

zoals de Holding 1929 “Net vroeger, geniet de SPF van een bijzonder fiscaal regime. Maar doorstaat het de Europese toets?

”

Voor wie... De SPF is een vennootschap naar Luxemburgs recht met als exclusief doel het verwerven, behouden, beheren en te gelde maken van bepaalde financiële activa die deel uitmaken van een privépatrimonium zoals aandelen, obligaties en sicav’s. De SPF kan ook fungeren als passieve holdingvennootschap. Zij is met andere woorden gerechtigd om deelnemingen te hebben in andere vennootschappen zolang zij zich niet inmengt in het beheer ervan. De SPF kan echter niet beleggen in onroerend goed en kan zich niet inlaten met commerciële, industriële of dienstverlenende activiteiten. Anders dan een Holding 29 kan de SPF ook geen rentedragende leningen verstrekken aan dochtervennootschappen; zij kan wel borg staan of renteloze voorschotten verstrekken aan zo’n dochter-

vennootschappen. Ook het verstrekken van rentedragende leningen aan derden of aan aandeelhouders is toegestaan. De aandelen van de SPF blijven wel voorbehouden aan: 1. natuurlijke personen die handelen binnen het kader van het beheer van hun privévermogen; 2. entiteiten die exclusief in het belang van het privépatrimonium van één of meerdere natuurlijke personen handelen (zoals bijvoorbeeld een trust of een stichting); 3. tussenpersonen die voor rekening van de voormelde investeerders handelen. Maar opgepast Net zoals de Holding 1929 vroeger, geniet de SPF daarmee van een bijzonder fiscaal regime. Onder bepaalde voorwaarden geldt immers een vrijstelling van inkomstenbelasting. Maar opgelet: het fiscale paradijs kan ook een zoete gevangenschap zijn. De belastingvrijstelling geldt namelijk zolang geen gelden aan de vennootschap worden onttrokken. Wanneer de SPF dividenden uitkeert aan een Belgisch rijksinwoner, zijn deze onderworpen aan een aanslagvoet van 25%. Bij een gehele of gedeeltelijke >

Capital

liquidatie van de SPF is 10% belasting verschuldigd. De aantrekkelijkheid van de SPF moet bovendien ook worden genuanceerd in het licht van een eventuele invoering in België van een algemene meerwaardebelasting op aandelen (zoals in Groot-Brittannië) en zeker wanneer zo’n maatregel een retroactief effect zou hebben, waardoor meerwaarden uit het verleden zouden worden belast. Vandaag worden in België alleen speculatieve winsten op aandelen belast. In alle buurlanden bestaat al een belasting op meerwaarden. Het valt verder ook af te wachten of de SPF de Europese toets zal doorstaan. Vast staat echter dat het statuut van de SPF intussen een interessante vorm van staatssteun is die financiële instellingen de mogelijkheid biedt om hun cliënten te helpen om belastingen te ontwijken.

De Luxemburgse vermogensverzekering

Luxemburg wordt de levens“Inverzekering als vermogensstructuur gebruikt en niet als bankproduct. Dat zorgt voor een groot verschil.

“

Het fiscaal regime van de SPF in 9 punten: • De SPF is vrijgesteld van vennootschapsbelasting, tenzij minstens 5% van het totale bedrag van de dividenden die zij verkrijgt, afkomstig zijn van deelnemingen in buitenlandse en niet-beursgenoteerde vennootschappen, die niet onderworpen zijn aan een buitenlandse belasting van gelijke aard als de Luxemburgse inkomstenbelasting op de zogenaamde inkomsten van collectiviteiten. Concreet dienen de deelnemingen onderworpen te zijn aan een effectieve vennootschapsbelasting van minstens 11%. Bovendien moet de berekening van de belasting gebeuren op een wijze die vergelijkbaar is met die in Luxemburg. • De SPF is ook vrijgesteld van gemeentelijke bedrijfsbelasting en vermogensbelasting. • Bij de oprichting van een SPF, alsook bij de incorporatie van reserves in het kapitaal is een eenmalig inbrengrecht (droit d’apport) van 0,5% verschuldigd. Bij de omvorming van een Holding 29 naar een SPF is geen inbrengrecht verschuldigd. • De SPF is onderworpen aan een jaarlijkse abonnementstaks (taxe d’abonnement) van 0,25% op het aandelenkapitaal, met een minimum van 100 euro en een maximum van 125.000 euro op jaarbasis. De belastbare basis van deze som is het bedrag van het gestorte maatschappelijk kapitaal, verhoogd met de eventuele uitgiftepremies en het gedeelte van de eventuele schulden, dat hoger ligt dan het achtvoud van het gestorte maatschappelijk kapitaal en de uitgiftepremies. • De SPF is vrijgesteld van de verplichting om bronheffing in te houden op de dividenden die ze uitkeert. • Dividenden die door een SPF worden uitgekeerd aan een Belgisch rijksinwoner zijn in België belastbaar tegen een aanslagvoet van 25%. De dividenden moeten in België worden aangegeven in de aangifte in de personenbelasting. • Bij een gehele of gedeeltelijke verdeling van het maatschappelijk vermogen van een SPF is de liquidatiebonus belastbaar in België tegen een aanslagvoet van 10%. • Een SPF kan geen toepassing vragen van de dubbelbelastingverdragen die Luxemburg met andere landen heeft gesloten. • Het is onbetwist dat de Belgische fiscus zich kan beroepen op de anti-misbruikbepaling in het Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992 (art. 344, §2).

In het kader van het vrij verkeer van diensten worden in ons land levensverzekeringen aangeboden van diverse origine. Naast de Belgische polissen bekleedt ook de Luxemburgse variant een belangrijke positie. De levensverzekering associeert u wellicht met een overlijdensverzekering of met een spaarverzekering. Een overlijdensverzekering (zoals een schuldsaldoverzekering) onderschrijven we om onze naasten te beschermen tegen de gevolgen van ons overlijden. Een spaarverzekering nemen we om te sparen (tak 21 en tak 23-levensverzekeringen; zie p. 55) of om onszelf te verzekeren van een bepaald pensioenkapitaal (pensioensparen). Als vermogensstructuur kent u de levensverzekering misschien niet. Dat zou geeneens verwonderlijk zijn. In België wordt de levensverzekering immers als een bankproduct aangeboden. Een levensverzekering biedt echter veel meer mogelijkheden. De Luxemburgse variant is zo eigenlijk een heuse vermogensstructuur. Daarom benoemen wij ze hier met de term ‘vermogensverzekering’. Het is hét instrument bij uitstek om een vermogen op te bouwen en fiscaalgunstig te

structureren. Bovendien kan een successieplanning op maat worden uitgewerkt en kan een optimaal vermogensbeheer worden georganiseerd. In Luxemburg wordt de levensverzekering al sinds 1991 als vermogensstructuur gebruikt. De markt van de levensverzekeringen oriënteert zich in het Groothertogdom exclusief op grotere vermogens van Europese oorsprong. De nadruk ligt op tak 23-verzekeringen die in principe worden gesloten met eenmalige koopsompremies. Fiscaal optimaal Een Luxemburgse vermogensverzekering wordt fiscaal op dezelfde manier behandeld als een tak 23-levensverzekering afgesloten in België. Samengevat kunnen we stellen dat er geen roerende voorheffing verschuldigd is op de kapitaalsuitkeringen en afkoopwaarden, en dat een stijging van poliswaarde niet wordt belast. De enige taxatie is een premietaks van in principe 1,1%. Een belangrijk voordeel tegenover de SPF is dat de kapitalen vrij van belasting kunnen worden onttrokken aan de verzekeringsstructuur.

ANALySe

VermogensBescHerming Onderschrijvers van een Luxemburgs levensverzekeringscontract genieten van een dubbele bescherming tegen een eventueel faillissement van de maatschappij. Zij zijn beschermd doordat Luxemburgse maatschappijen verplicht zijn om de activa, die de tegoeden van de levensverzekeringscontracten vertegenwoordigen, in bewaring te geven bij een depotbank, erkend is door het Commissariat aux Assurances (het officiële Luxemburgse controleorgaan voor

de verzekeringssector). In geval van een eventueel faillissement van de verzekeraar kan dit CAA de rekeningen blokkeren om zo de rechten van de onderschrijvers te vrijwaren. Verzekeringnemers zijn bijkomend beschermd omdat zij worden aangemerkt als een bevoorrechte schuldeiser van eerste rang. De Luxemburgse overheid geeft een bescherming ten belope van 100% van de dagwaarde van de polis bij het faillissement van, of fraude binnen de verzekeringsmaatschappij of de depotbank! <

7 voordelen van de luxemBurgse vermogensverZekering:

individuele levensverzekeringen worden ingedeeld in twee takken: tak 21 en tak 23. • TAk 21-vERZEkERinGEn zijn levensverzekeringen die niet verbonden zijn met beleggingsfondsen. Ze worden uitgedrukt in munteenheden en hebben een vast rendement. • TAk 23-vERZEkERinGEn zijn levensverzekeringen die verbonden zijn met één of meerdere beleggingsfondsen. Anders dan bij een tak 21-verzekering is er geen gewaarborgd rendement. de verzekeraar verbindt zich tot de uitkering van een aantal eenheden van het (de) beleggingsfonds(en). deze fondsenverzekeringen genereren doorgaans een hoger rendement dan tak 21-verzekeringen, omdat de verzekeringsprestatie gekoppeld is aan de waarde-evolutie van het (de) verbonden beleggingsfonds(en). Het rendement is afhankelijk van de evolutie van de financiële markten, het gekozen risicoprofiel en de aangeduide vermogensbeheerder. interessant is alleszins dat men op elk moment kan switchen tussen verschillende beleggingsfondsen en kan beslissen om al dan niet geheel af te kopen.

luxemBurg = klein Zwitserland u merkt het, luxemburg houdt de vinger stevig aan de pols wanneer het over vermogensplanning gaat. En heus niet – want zo luidt vandaag de misvatting – enkel voor supervermogende mensen die zich in luxemburg willen vestigen omdat de inkomstenbelasting er gemiddeld een derde lager ligt dan bij ons of omdat er geen successierechten te betalen zijn, in rechte lijn en tussen

echtgenoten. Weliswaar is luxemburg minder relevant geworden voor ‘de kleine belegger’, maar vraag een vermogensplanner u zijn groeten uit luxemburg te sturen, en hij zal u graag het volgende antwoorden: de troeven van luxemburg zijn: • blijvende knowhow in vermogensbeheer en financiële engineering;

• • • •

financiële producten op maat; Een ijzersterk bankgeheim; fiscale stabiliteit; Een roerend vermogen kan er vrij van belasting worden beheerd; • Geavanceerde beheersstructuren en investeringsvehikels: de vermogensverzekering, de sPf, de fis (fonds d’investissement spécialisé), de sicAR (société d’investissement en capital à

risque) en de sOPARfi (société de participations financières); • Effecten aan toonder. luxemburg als ‘Zwitserland in het klein’ bestempelen, is daarmee lang zo gek niet.

www.optima.be

Capital

• verzekeringscontracten laten toe om te beleggen zonder roerende voorheffing verschuldigd te zijn. bovendien zijn zij ook nooit onderhevig aan beurstaksen of leveringstaksen. • verzekeringscontracten vallen niet onder de zgn. ‘spaarrichtlijn’ die op 1 juli 2005 formeel in werking is getreden. • Geavanceerde producten laten vermogensbeheer toe op maat van de klant. • de keuze aan maatschappijen en polissen is er zeer groot. Op de luxemburgse markt zijn ook verzekeraars actief die niet verbonden zijn met een bankgroep en daarom onafhankelijk beleggingsadvies garanderen. • de luxemburgse overheid geeft een bescherming ten belope van 100% van de dagwaarde van de polis bij het faillissement van, of fraude binnen de verzekeringsmaatschappij of de depotbank. • Een verzekeringscontract dat in luxemburg wordt afgesloten moet in belgië niet worden aangegeven, in tegenstelling tot een rekening bij een in het buitenland gevestigde bank. • Het gebruik van een verzekering in het kader van een successieplanning is in luxemburg traditioneel een evidentie.

Bonnie & Clyde achterna!

dress to impress 56

Strakke pakken en â&#x20AC;&#x153; vrouwelijke silhouetten: dit is powerdressing ten top. Laat u inspireren door dit wereldberoemde koppel. Met deze klassiekers schiet u alvast qua fashion altijd raak!

â&#x20AC;?

mode

bonnie Vrouwelijke fluide jurk Diane von Furstenberg. Kort getailleerd jasje van â&#x20AC;&#x2DC;pied de pouleâ&#x20AC;&#x2122;wol Les Hommes. Gebreide baret met dambordmotief Christophe Coppens. Wollen mitaine-handschoenen Falke. Kousen Wolford. Schoudertas met spijkers en haksandalen met strass Sonia Rykiel. clyde 3-delig grijs wollen pak met krijtstreep, zwart overhemd en gestreepte das Boss by Hugo Boss. Kousen Falke. Schoenen Fratelli Rossetti.

bonnie Aansluitende wijnkleurige jurk met jabot Boss by Hugo Boss. Kousen Wolford. clyde Zwart pak met glansstructuur Hugo by Hugo Boss. Overhemd met streepjes en sjaal Gentiluomo. Lederen handschoenen Filippa K. Kousen Falke. Schoenen Fratelli Rossetti.

mode

bonnie Cyclaamkleurige wollen jurk met kapmouwtje Alberta FerRetti. Purperen wollen poncho Moschino. Handtas met crocostructuur, alles bij Clovis. Kousen Falke. Elegante veterschoen met bronsglans Fratelli Rossetti. clyde 3-delig zwart smokingpak met kraag in damastglans Stijn Helsen. Paars overhemd met zwarte kraag en geplisseerde manchetten en zwarte glanzende das Les Hommes.

bonnie Korte grijze wollen pull en pantalon Paule Ka. Diagonaal fijngestreepte body met afneembare witte kraag en manchetten Wolford. Pet van haringbone tweed Fabienne Delvigne. Kousen Falke. Retro-pumps van Dolce & Gabbana bij Victor Victoria. clyde Overjas van grijze tweed met afneembare bontkraag Les Hommes. Pantalon van grijze flanelwol en zwarte boots Boss by Hugo Boss. Kousen Falke.

mode

bonnie Kort donkerblauw wollen jasje met 他 mouw en bijzondere details, wijde pantalon en witte chemisier met aparte manchetten, alles van Rena Lange bij Clovis. Handtas van glanzend leder Valentino bij Clovis. clyde Donkerblauw pak met krijtstreep Gentiluomo. Wollen overjas en zwart overhemd Boss bij Hugo Boss. Gestreepte das Gant.

bonnie Wollen rolkraagjurk en kousen met ajour WOLFORD. Getailleerde vest met glansstreep KENZO. Bontstola LAMON-NUYTENS. Halsketting en ring POMMELATO. Pumps met koperglans FRATELLI ROSETTI. clyde 3-delig pak met krijtstreep SCABAL. Lichtglanzend overhemd en das met noppen GENTILUOMO. Kousen FALKE. Schoenen FRATELLI ROSETTI.

mode

Fotografie: Wim Van de Genachte, assistentie Jens Dalm, Styling: Frieda Ryckaert, Haar & make-up: Steven Raes @Touch voor Lâ&#x20AC;&#x2122;OrĂŠal Pro en Guerlain, Modellen: Bonne bij New Models en Bernd bij Models office,

VERKOOPadressen Boss by Hugo Boss > 02/711.06.00 www.hugoboss.com Christophe Coppens > 02/538.08.13 www.christophecoppens.com Clovis > 056/21.81.21 www.clovis.be Diane von Furstenberg > 02/648.62.24 www.dvf.com Fabienne Delvigne > 02/735.90.41 www.fabiennedelvigne.be Falke > 02/478.42.75

Met speciale dank aan: Tour & Taxis, Belga Queen Brussel, Clovis Couture en Victor Victoria schoenen Kortrijk.

www.falke.com Filippa K > 03/232.67.48 www.filippa-k.com Fratelli Rossetti > 09/282.21.57 www.fratellirossetti.com Gant > 02/538.17.10 www.gant.com Gentiluomo > 0475/84.07.86 www.gentiluomo.nl Hugo by Hugo Boss > 02/711.06.00 www.hugoboss.com Kenzo > 03/242.07.90 www.kenzo.com Lamon-Nuytens > 055/31.29.16 www.lamon-nuytens.be

Les Hommes > 03/227.34.79 www.leshommes.com

www.paule-ka.com Pomellato > 00800 14032 002 www.pomellato.com Scabal > 02/217.50.55 www.scabal.be Sonia Rykiel > 02/502.08.13 www.soniarykiel.com Stijn Helsen > 011/26.26.94 www.stijnhelsen.be Victor Victoria > 056/25.36.38 Wolford > 03/451.39.36 www.wolford.com

Capital

Paule Ka > 02/347.28.85

GELD & EMOTIE

oPiNie

ogenschijnlijk perfecte “Een juridische oplossing kan volledig inbeuken tegen de emotie waarmee het probleem is omgeven.

”

Het kan sommigen verbazen, maar financiële planners leven niet bij cijfers alleen. Daarom in dit magazine: één pagina voor de opinie van een Optima-medewerker. Over wat zij/hij zoal meemaakt in de wereld van de haute finance. Of daarover denkt. Katrien Dhondt geeft de aftrap over een pertinente kwestie. Wat heeft geld met emotie te maken?

f het nu gaat over successie, fiscaliteit of vennootschappen; oplossingen zijn altijd gebaseerd op wetboeken en regels. Dus worden er voor problemen, strategische plannen, marketingaanpakken en bovenal heel wat rationele oplossingen bedacht. Maar nogal wat ‘slimme’ adviseurs vergeten echter één cruciaal element: dat er meestal een emotie aan de basis van het probleem ligt. Als adviseur is het dus van levensbelang achter elke vraag de verdoken gevoelens in te schatten, want die emoties beïnvloeden ons gedrag. Een antwoord kan immers perfect zijn op juridisch vlak, maar volledig inbeuken op de emotie waarmee de vraag is omgeven. Een voorbeeld: een man van 60 jaar wil een plan voor de opvolging van zijn zaak. Maar gelooft hij wel in de opvolger? Wat doet hij met zijn jongste oogappel die niet in de zaak zou komen? En wat gebeurt er met het bedrijf mocht zijn zoon besluiten om te scheiden van zijn vrouw? Een bedreven adviseur zal dagen investeren in het aftoetsen van de gevoeligheden bij zijn klant. Wat zijn de waarden en normen in de familie? Hoe zijn de onderlinge relaties? Wat kan absoluut niet? Het boeiende is dat het steeds weer anders is: andere mensen, een ander tempo, andere emoties, verdoken of uitgesproken. Een

goede adviseur probeert alles zo nauwkeurig mogelijk in kaart te brengen. Een ander voorbeeld van de emotie achter besluiten vinden we op de beurzen. Het is voldoende dat er rond een aandeel een gerucht circuleert en de koers ervan schommelt gigantisch. Vaak zien we mensen steeds dezelfde fout maken: kopen als de koersen pieken en verkopen na maandenlange beursellende. Tweemaal wordt men genekt door zijn emotie van het moment. Eerst in de euforie: ‘dit aandeel stijgt nu al jaren dus voel ik mij comfortabel’ en dan in depressie: ‘het is nu al zo hard gedaald, waarschijnlijk zal het enkel nog slechter gaan.’ Zo zie je dus dat een opwellend gevoel vaak een slechte en dominante raadgever is. Zeker successie is geen gemakkelijk onderwerp en tevens ook een moeilijk huwelijk tussen ratio en gevoel. Als ik gisteren was overleden, wat zijn dan vandaag de gevolgen? Koppels hebben het moeilijk om hierover te praten en kinderen hebben het gevoel dat hun ouders er ‘nog niet klaar voor zijn’. In bijna elke familie is er bovendien angst voor een familievete omtrent erfgeld. Gelukkig kan deze schrik gemakkelijk weg genomen worden door een ervaren adviseur die één en ander in het juiste kader zet en niet voor een snelle maar wel voor een degelijke planning gaat. Zij het dus wel een adviseur die alle regels en wetboeken kent en er à la carte de mogelijkheden uit kan voorschotelen, maar ook een die empathisch handelt en de nodige gemoedsrust kan schenken bij een beslissing. Weten is zilver, maar op de juiste manier inspelen op gevoelens is goud.

Katrien Dhondt, Juriste Assistant to the CEO

Met haar sublieme ligging langs de boorden van de Leie, is Auberge du Pêcheur een gedroomde en rustige locatie voor seminaries, evenementen, feesten en overnachtingen.

Residentie Da Vinci, Evere

Residentie Collins House, Sint-Jans-Molenbeek

Zowel restaurant Orangerie als brasserie The Green bieden u buiten gastronomie ook comfort en onthaasting.

Hotel Restaurant Orangerie Brasserie The Green Seminaries Feesten & huwelijken Arrangementen

Residentie Het Volk, Gent

Residentie Zavelenberg, Sint-Agatha-Berchem

Pontstraat 41 9831 Sint-Martens-Latem T 09 282 31 44 info@auberge-du-pecheur.be

www.auberge-du-pecheur.be kantoor gent

estia nv · Wilderoosstraat 2-4 · 9000 Gent · t 09 244 66 99 · f 09 245 54 50 kantoor brussel

These ﬁne companies are member of Flanders Hotel Holding

estia nv · Keizer Karellaan 483/f0 · 1082 Sint-Agatha-Berchem · t 02 476 00 76 · f 02 464 05 09

BIV 204626 AD_Optima_285x230_druk.indd 1

8/21/08 7:37:45 AM

Adv. Estia - magazine.indd 1

www.estia.be

estia@online.be 09-09-2008 15:20:51

OPTIMA MAGAZINE BELGIË EERSTE JAARGANG OKTOBER 2008

Ndjg [jijgZ ^h XVe^iVa

www.optima.be

U kunt niet alles plannen in het leven. Uw financiële toekomst gelukkig wel.

KUNST EN GELD volgens Jan Fabre

UW VERMOGEN ZO OPTIMALISEERT U HET. OLDTIMERS DE NATIONAL CLASSIC TOUR. VRIJE TIJD, CULTUUR EN GASTRONOMIE MET TIPS VAN PETER GOOSSENS (HOF VAN CLEVE). MODE POWERDRESSING VOOR HET NAJAAR.