2015 hbo hgmedia by OptimaalDesign

EEN ONGELUK IS ZO GEBEURD...

DURF JIJ DAN TE HELPEN ? INFORMATIEBROCHURE HULP BIJ ONGELUKKEN 2015-HBO-11-HGmedia

04-09-2015, 16:18

Een ongeluk is zo gebeurd... Durf jij dan te helpen? Het zal je maar overkomen: je bent een dagje lekker uit met je familie of een stel vrienden en opeens... een ongeluk! En daar sta je dan... Je wordt gelijk met je neus op de feiten gedrukt. Paniek slaat toe, wat moet ik doen? Maar evengoed ontstaat er een ongeluk in je thuissituatie. Echt iedereen kan in deze positie terecht komen. Ook jij! Kernvraag is dan: hoe kun je op een verantwoorde manier helpen? Heb je er wel eens echt bij stil gestaan dat: • Bij een hartstilstand echt elke seconde telt • Negen van de tien ongevallen gebeuren in en om je eigen huis • Het ook om je eigen familie of vrienden kan gaan? In deze uitgave proberen wij de meest elementaire informatie rondom het thema ‘hulp bij ongelukken’ beknopt en realistisch weer te geven. Deze brochure is echter zeker niet bedoeld als instructieboekje, maar moet gezien worden als een eerste oriëntatie op het onderwerp.

Inhoudsopgave Vijf kernpunten Reanimeren Verdrinking Auto te water Flauwvallen Bevriezing en onderkoeling Botbreuken en ontwrichting Brandwonden Alcoholvergiftiging Kleine verwondingen EHBO-diploma EHBO bij dieren EHBO in een bedrijf

2015-HBO-11-HGmedia

04-09-2015, 16:19

De vijf kernpunten van hulp bij ongelukken Als er een ongeluk is gebeurd op straat of ergens anders, is het primair van belang om niet in paniek te raken. Je kunt je kalmte het beste bewaren als je volgens een vast schema werkt. Zo krijg je sneller overzicht van de situatie. Probeer erachter te komen wat er is gebeurd, hoe dit is gebeurd (waarmee of waardoor) en wie er bij het ongeluk betrokken zijn. Dit kan je doen door het slachtoffer te ondervragen (als het bij bewust zijn is) of omstanders. Als je antwoorden op die vragen hebt, dan kan je eerste hulp gaan verlenen. Let hierbij altijd op de vijf volgende punten:

Let op alle risico’s Een goede hulpverlener denkt - hoe raar het ook klinkt - eerst aan zichzelf. Als de situatie voor hem zonder risico is, dan pas gaat hij aan het werk. Dit alleen met de gedachte ‘als mij iets overkomt is er geen hulpverlener meer’. Als de situatie voor de hulpverlener veilig genoeg is, let de hulpverlener ook nog op het gevaar voor derden. Omstanders zijn namelijk vaak geneigd zichzelf in gevaar te brengen om de situatie maar goed te kunnen zien. Wijs deze omstanders op het gevaar, maar stuur ze niet zondermeer weg. Ze kunnen goed zorgen voor beschutting (wind breken) en ze kunnen de professionele hulpverleners alarmeren. In de laatste plaats zorgt de hulpverlener er voor dat het slachtoffer in een veilige positie komt of blijft. Terwijl de hulpverlener de situatie overziet is hij ook al bezig met het na te gaan wat er is gebeurd.

Ga na wat het slachtoffer mankeert en wat er is gebeurd Als je als hulpverlener de situatie hebt overzien en het is veilig ga je naar het slachtoffer toe. Ook al heb je een inschatting gemaakt wat er is gebeurd, vraag het ook altijd aan het slachtoffer. Op het moment dat het slachtoffer het niet meer weet, maar wel redelijk of goed aanspreekbaar is heb je al een belangrijke conclusie getrokken. Een hersenschudding is waarschijnlijk een feit. Is het slachtoffer aanspreekbaar, dan is het zaak om na te gaan of er nog andere letsels zijn. Is het slachtoffer niet aanspreekbaar, vraag dan aan omstanders wat er is gebeurd. Wees wel voorzichtig. Het kan zijn dat je een heel ‘spannend’ verhaal krijgt, ook een tijdsinschatting is vaak niet helemaal correct. Bekijk het slachtof-

2015-HBO-11-HGmedia

fer goed want dan kan je waarschijnlijk ook een conclusie trekken. Als je dit doet kijk dan naar: de kleur van het lichaam, is er bloed te zien, hoe ligt/zit hij er bij.

Kalmeer het slachtoffer en zorg voor beschutting Zodra je een slachtoffer gaat aanspreken, ben je al begonnen met het geruststellen. Stel je zelf even voor en straal rust uit. Dat laatste is vaak het meest moeilijke. Je komt als eerste hulp verlener niet vaak in een dergelijke situatie. Het is tenslotte niet je vak. Belangrijk is dat de hulpverlener vooral rust uitstraalt en met het slachtoffer in gesprek blijft. Vertel wat je gaat doen en wat het te verwachten resultaat is. Wil een slachtoffer absoluut niet dat je iets doet, dan doe je het ook niet! Je kunt hulp aanbieden, maar niet opdringen. Voor beschutting zorgen is één van de eerste dingen die de hulpverlener kan doen. Omstanders kunnen al als windscherm dienen. Het slachtoffer kan worden afgedekt of beschermd tegen de regen. Geruststellen is de helft van de eerste hulp!

Schakel professionele hulp in Als je als hulpverlener globaal weet wat het slachtoffer mankeert en wat er gebeurd is, is het tijd om te zorgen voor professionele hulp. De melding zal gewoonlijk gebeuren via 1-1-2. Voor niet spoedeisende hulpverlening behoor je het reguliere nummer te bellen, bijvoorbeeld voor de politie 0900-8844.

04-09-2015, 16:19

Gevaar is echt de enige reden om het slachtoffer te verplaatsen. Doe je dit onnodig, dan is de kans reëel dat het letsel van het slachtoffer wordt verergerd. Houd er ook rekening mee dat het slachtoffer nog meer letsel kan hebben dan dat er in de eerste instantie opgemerkt wordt! Je kunt hulp aanbieden, maar niet opdringen Als je een melding laat doen of doet, behoren er een aantal dingen standaard vermeld te worden:

Waar is de professionele hulp nodig? Vermeld dit zo nauwkeurig mogelijk. Dus straatnaam, huisnummer, plaats en eventueel naam op een gebouw. Voor de autosnelweg en andere wegen met een gescheiden rijbaan: hectometerbord en rijrichting! Of als er een Li(links) of een Re(rechts) op staat, vermeld die dan. Ook kan er achter het getal een letter staan. Deze is ook belangrijk, je zit dan op een parallelle baan of op een afrit. Ook op de diverse N-wegen staan hectometerbordjes. Welke hulpdienst(en) heb je nodig? Bij een verkeersongeval zal dit bijna altijd ambulance en politie zijn. Bij beknelling, brand en gevaarlijke stoffen ook de brandweer. Hoeveel slachtoffers zijn er? In de Nederlandse ambulances kan maar 1 slachtoffer liggend worden vervoerd. Wat mankeert het slachtoffer of wat mankeren de slachtoffers? Aan de hand hiervan maakt de centralist een inschatting met hoeveel spoed de professionele hulpdienst ter plaatse moet komen. Zijn er nog andere gevaren of belangrijke zaken? Voordat de melder gaat bellen moet je hem ook nog de instructie geven, dat als hij gebeld heeft dat hij ook terug moet komen of melden dat hij daadwerkelijk heeft gebeld.

Het verplaatsen van een slachtoffer met de greep Rautek gaat als volgt: 1 Kniel aan de linkerzijde van het slachtoffer, ten hoogte van zijn schouder. 2 Zet je rechtervoet achter het hoofd van het slachtoffer. 3 Steek je rechterhand onder de nek van het slachtoffer door en breng je vingers in de rechteroksel. 4 Steek je rechterhand onder de nek van het slachtoffer door en breng je vingers in de rechteroksel. 5 Leg je linkerhand vanaf de rugzijde in de linkeroksel van het slachtoffer. 6 Breng het slachtoffer met een vloeiende beweging in een zit- houding en je lichaam achter hem. 7 Schuif je armen onder de oksels van het slachtoffer. 8 Breng één onderarm van het slachtoffer horizontaal voor zijn borst. 9 Leg je handen met aaneengesloten vingers en duimen over deze onderarm van het slachtoffer 10 Ga in hurkhouding, met je voeten aan weerszijde van het slachtoffer, zo dicht mogelijk tegen hem aan zitten. 11 Til het slachtoffer op door je benen te strekken (probeer je rug recht te houden). 12 Versleep het slachtoffer uit het gevaarlijke gebied over zo’n kort mogelijk stuk. 13 Leg het slachtoffer voorzichtig neer (let op het hoofd).

Help het slachtoffer waar hij zit of ligt Als al het bovenstaande is afgehandeld kun je het slachtoffer gaan helpen. De hulpverlener helpt het slachtoffer uiteraard alleen op de plaats waar hij zit of ligt als dat geen gevaar oplevert voor het slachtoffer. Is de situatie gevaarlijk of is het aan te nemen dat het snel gevaarlijk zal gaan worden, dan moet het slachtoffer verplaatst worden. Dit doen we bijvoorkeur met de noodvervoersgreep van Rautek.

2015-HBO-11-HGmedia

04-09-2015, 16:19

Reanimeren wanneer elke seconde telt! Steeds vaker wordt op omstanders een beroep gedaan om hulp te verlenen bij adem- en/of circulatiestilstand. Niet alleen op straat, maar ook op de werkvloer of in uitgaansgelegenheden. Het is allang niet meer zo dat alleen ‘oudere’ mensen een circulatiestilstand krijgen. Niet alleen volwassenen, maar ook kinderen bij bijvoorbeeld een verdrinking, kunnen een adem- en/of circulatiestilstand krijgen. Het reanimeren door één of twee omstanders kan dan het verschil uitmaken tussen leven of dood van het slachtoffer. Elke week worden zo’ n 230 Nederlanders buiten het ziekenhuis door een plotselinge hart- of circulatiestilstand getroffen. Meestal is het slachtoffer ouder dan 60 jaar en is binnenshuis. Een hartstilstand leidt na 4-6 minuten tot hersenbeschadiging en na ongeveer 10 minuten tot de dood. Door direct hartmassages en mond-op-mondbeademingen (basale reanimatie) afwisselend toe te passen wordt zuurstofrijk bloed rondgepompt, zodat deze gevolgen worden voorkomen. Behalve directe reanimatie zijn snelle defibrillatie (dit is het hart met een krachtige stroomstoot van een defibrillator weer in een goed ritme brengen) en specialistische reanimatie door ambulancepersoneel cruciaal voor de overlevingskansen.

2015-HBO-11-HGmedia

Reanimatie betekent letterlijk iemand ‘de adem’ (‘animus’ is latijn voor ‘adem’ of ‘ziel’) ‘terug’ (‘re’) geven. Dat is best heavy en een hele verantwoordelijkheid. Niet iedereen durft dan ook reanimatie te leren. Want weten = handelen. Als je weet hoe je iemand moet reanimeren, voel je je verplicht dat ook te doen.

Ademhaling en hartslag Reanimatie kan meerdere soorten handelingen inhouden. De eenvoudigste vorm van reanimatie is de zogenaamde ‘mond-opmond’-beademing. Hierbij adem je voor het slachtoffer dat dat zelf niet meer kan. Doordat zijn of haar longen de noodzakelijke zuurstof binnen blijven krijgen, kan het hart deze zuurstof transporteren naar de organen. Je gaat iemand beademen als je hebt geconstateerd dat het slachtoffer geen of onvoldoende adem haalt. De tweede vorm van reanimatie is de moeilijkste, ook voor ervaren hulpverleners. Hierbij combineer je de mond-op-mondbeademing met de zogenaamde hartmassage. Hiermee zorg je niet alleen dat de longen zuurstof blijven opnemen, maar zorg je ook dat het hart het zuurstofrijke bloed blijft rondpompen in het lichaam. Je gaat iemand reanimeren als je geconstateerd hebt dat het slachtoffer geen hartslag meer heeft. Geen hartslag betekent altijd ook geen ademhaling. Andersom kan wel het geval zijn.

04-09-2015, 16:19

Technieken Om mensen te kunnen reanimeren moet je een aantal dingen weten en kunnen: elementaire biologie van het menselijk lichaam, de werking van organen, het constateren van de afwezigheid van hartslag en/of ademhaling, het beademen en het masseren, al dan niet alleen of samen met een andere hulpverlener. Omdat het in deze gevallen om secondes gaat, moet je snel kunnen beslissen, instinctief de juiste handelingen uitvoeren en blindelings op een andere hulpverlener kunnen vertrouwen. Bijna 4,5 miljoen Nederlanders volgden al een reanimatiecursus

Leerboekje In het leerboekje basale reanimatie van de Nederlandse Hartstichting wordt in 55 paginaâ&#x20AC;&#x2122;s exact beschreven hoe reanimatie en alles wat daarbij komt kijken in zijn werk gaat. Dit boekje is gratis te verkrijgen via o.a. www.hartstichting.nl.

Positieve houding tegenover reanimatie Uit onderzoek van het TNS NIPO is gebleken dat Nederlanders over het algemeen goed weten wat een hart- of circulatiestil-

stand is en wat ze moeten doen in die situatie. Een ruime meerderheid, 88%, belt het alarmnummer 112. 50% zegt direct te beginnen met reanimeren, 35% gaat hulp halen. Van de bevolking van 18 jaar en ouder heeft 35% - bijna 4,5 miljoen Nederlanders - een reanimatiecursus gevolgd. Opvallend is dat de 55-plussers ondervertegenwoordigd zijn, terwijl zij de grootste kans hebben in hun directe omgeving met een hartstilstand geconfronteerd te worden.

Hartstichting: ruim aandacht voor reanimatie De Hartstichting stimuleert al ruim dertig jaar reanimatieonderwijs. Zij zal in de komende jaren een extra beroep doen op de 55-plussers om een cursus te volgen, omdat zij vaak de getuige en hulpverlener bij een plotselinge hartstilstand in de eigen woonomgeving kunnen zijn. De AED, de automatische externe defibrillator, is nu nog onbekend, zo blijkt uit het onderzoek. Leren defibrilleren met een AED is een vervolgopleiding op een reanimatiecursus. Een cursus reanimatie duurt 4-6 uur, leren defibrilleren met een AED een paar uur extra.

2015-HBO-11-HGmedia

04-09-2015, 16:19

Verdrinking water heeft ook een gevaarlijke zijde Water is altijd leuk, voor zowel kinderen als volwassenen. Lekker spetteren in bad of spelen in het zwembadje in de tuin. En ook rondom je huis is vaak veel water te vinden, denk maar aan de sloot, het vijvertje in de tuin van de buren of de grote waterpartij voor je huis. Het is prachtig en vaak heel ontspannend, maar al dat water heeft ook zijn keerzijde. Zeker met kinderen in de buurt. Waar water is bestaat altijd kans op verdrinkingsgevaar. In Nederland vinden elk jaar in de leeftijdscategorie 0-4 jaar 120 (bijna) verdrinkingsongevallen plaats met ernstige afloop: gemiddeld overlijden er 19 kinderen per jaar en in de overige gevallen is er bijna altijd sprake van een ziekenhuisopname. Natuurlijk kun je zelf de nodige voorzorgsmaatregelen nemen tegen verdrinkingsgevaar: ➤ Laat kinderen nooit alleen als ze in bad zitten; ➤ Scherm de vijver en aan water grenzende tuinen af of laat ze een reddingsvest dragen; ➤ Gebruik altijd minimaal zwembandjes om de armen bij het zwemmen; ➤ Laat kinderen nooit alleen ‘zwemmen’ Op de website van Stichting Consument en Veiligheid, www.veiligheid.nl, vind je uitgebreide informatie, tips en adviezen over dit onderwerp

Hoe te handelen? Ondanks alle voorzorgsmaatregelen gebeurt het helaas toch wel eens dat iemand onbedoeld te water is geraakt. Belangrijk is dan snel te handelen! Is de persoon bij kennis: ➤ Wikkel het slachtoffer in een (isoleer)deken; ➤ Gaat het om een kind, ga dan direct naar de huisarts of het ziekenhuis, ook al is het kind alleen heel even kopje onder geweest. Dit is nodig omdat eventuele gevolgen van zo’n ongeluk pas later zichtbaar kunnen worden. Is de persoon bewusteloos: ➤ Laat dan onmiddellijk iemand 112 bellen ➤ Leg de persoon direct op de zij om de ademweg te openen; ➤ Laat speeksel, braaksel of water ongehinderd uit de mond lopen; ➤ Wikkel het slachtoffer in een (isoleer)deken en laat het op de zij liggen; ➤ Buig het hoofd naar achteren met de kin omhoog zodat de tong de keel niet bedekt. Op die manier zijn de luchtwegen vrij; ➤ Controleer iedere minuut het bewustzijn, de ademhaling en de bloedsomloop. Als het slachtoffer niet meer ademt, pas dan - als je de techniek beheerst - mond-op-mond beademing toe. Bij een hartstilstand dient het slachtoffer gereanimeerd (een combinatie van mond-op-mondbeademing en uitwendige hartmassage) te worden. Om dit goed te kunnen toepassen, moet je een EHBO-cursus hebben gevolgd.

2015-HBO-11-HGmedia

04-09-2015, 16:19

Auto te water hoe kan ik helpen? Nederland is een waterrijk land. Het gebeurt dan ook zo’n 750 à 800 keer per jaar dat er een auto in het water terecht komt. Dit heeft in de meeste gevallen alleen materiële schade als gevolg. Toch is er vaak ook persoonlijk letsel en in het ergste geval zelfs een dodelijke afloop. Jaarlijks vallen er ongeveer 60 doden als gevolg van verdrinking doordat een auto te water raakt. Uiteraard is het dus ook belangrijk om te weten hoe u anderen kunt helpen als u een auto te water ziet gaan. Auto’s hebben tegenwoordig vaak elektrische vergrendeling van deuren en gelaagde ramen. Dat maakt het niet gemakkelijk om slachtoffers onder water uit de auto te bevrijden. Zeker wanneer de auto ondersteboven of gedeeltelijk onder de modder ligt. Er geldt in ieder geval altijd: 1. Sla direct alarm en zorg dat 112 gebeld wordt. 2. Denk altijd aan uw eigen veiligheid. 3. Het is raadzaam om als redder aangelijnd te gaan zodat de locatie van de auto achterhaald kan worden. Denk aan stroming, duisternis, etcetera.

U ziet een drijvende auto Indien de inzittenden geen raam of deur openden, moet u zelf een deur openen. Dit laatste is moeilijk doch mogelijk door met beide voeten te steunen op het koetswerk en zeer krachtig aan de deurkruk te trekken.

Er ligt een auto onder water Ook nu geldt dat u eerst alarm slaat en u uzelf niet in gevaar brengt. Zoek naar sporen op de walkant. Die geven aanwijzingen waar de auto in het water gereden is en hiermee kunt u een inschatting maken waar de auto ongeveer ligt. Zorg er daarom voor dat u die sporen niet uitwist. Ze kunnen de brandweer en de politie helpen te zoeken naar de juiste locatie van de auto.

2015-HBO-11-HGmedia

04-09-2015, 16:19

Flauwvallen een beschermingsmechanisme treedt in werking Wanneer iemand voor korte tijd het bewustzijn verliest, noemen we dat flauwvallen. Vaak is het een reactie op een heftige gebeurtenis, emotie of pijn waardoor de bloeden zuurstoftoevoer naar de hersenen minder wordt en de hartslag vertraagt. Sommige mensen zijn er gevoeliger voor. Zo zijn er mensen die al bij het zien van bloed flauwvallen. Ook kan het zijn dat iemand met een te laag suikergehalte in het bloed flauwvalt. Dit komt vooral voor bij diabetici of mensen die streng aan de lijn doen. In alle gevallen geldt dat flauwvallen dan als het ware een natuurlijk beschermingsmechanisme is dat in werking treedt. Liggend op de grond zijn je hart en hoofd op dezelfde hoogte en hoeft je hart dus minder moeite te doen om bloed en dus ook zuurstof naar de hersenen te pompen. De bloedtoevoer zal hierdoor automatisch herstellen en de persoon komt weer bij. Een belangrijk kenmerk van flauwvallen is dat je wel voor een korte tijd je bewustzijn verliest, maar je spierspanning en reflexen als slikken en ademhalen behoudt. Dit in tegenstelling tot bewusteloosheid waar deze beschermende reflexen wel uitvallen. De tong kan dan bijvoorbeeld de luchtwegen blokkeren doordat de tongspieren verslappen en de tong naar achteren

zakt. Iemand die is flauwgevallen kan overigens daarna ook nog bewusteloos raken. Vaak is dit zo na een heftige val waarbij je met het hoofd op de grond bent gevallen. Waarschuw dan ook altijd een (huis)arts als er sprake is geweest van een heftige val. Soms voel je aankomen dat je flauw gaat vallen waarbij je last hebt van de volgende verschijnselen: zweten, misselijkheid, een diepe snelle ademhaling, zwakke hartslag, oorsuizingen, gezichtsverlies, slapheid, verwardheid en gapen. Om de bloedtoevoer naar je hoofd (hersenen) dan te stimuleren kun je het best met je hoofd tussen de knieën gaan zitten.

Wat te doen als iemand flauwvalt? • Leg de persoon plat neer en controleer de vitale functies. Gebruik geen hoofdkussen, leg eventueel de benen iets omhoog. • Maak erg strakke kleding en accessoires als een stropdas, sjaal of riem los. • Zorg voor voldoende frisse lucht. Laat iemand die bijkomt niet te snel overeind komen, maar nog minimaal 10-30 minuten rustig liggen. Is er sprake van duizeligheid bij het opstaan, laat hij of zij dan weer liggen.

2015-HBO-11-HGmedia

04-09-2015, 16:19

Bevriezing en onderkoeling lichaamstemperatuur kan snel dalen Het lichaam heeft een bepaalde continue temperatuur nodig om goed te kunnen functioneren. Deze temperatuursregeling kan door een aantal situaties dusdanig verstoord worden dat de centrale lichaamstemperatuur daalt. We spreken van onderkoeling als de centrale lichaamstemperatuur onder de 34∞ C. raakt. Bevriezing van de huid en het daaronder gelegen weefsel kan optreden door langdurige blootstelling aan lage temperaturen. Door lange tijd in koud water te liggen (drenkeling), bewusteloosheid in de buitenlucht of langdurig verblijf in een koude, tochtige en vochtige omgeving, kan de lichaamstemperatuur snel dalen. De verschijnselen van onderkoeling zijn echter niet altijd meteen zichtbaar. Soms heeft zelfs het slachtoffer zelf niet eens in de gaten dat hij/zij onderkoeld raakt. Een ernstig onderkoeld persoon voelt namelijk zelf geen koude meer! Ook door met natte haren in de koude buitenlucht te blijven kan onderkoeling plaatsvinden. Via je hoofd kun je namelijk veel warmte verliezen, het is tenslotte 10% van het totale lichaamsoppervlak. Draag daarom altijd een muts bij felle koude. Kleine kinderen, ouderen en mensen die veel alcohol hebben gedronken behoren tot een risicogroep waar onderkoeling sneller optreedt en eerder voor klachten zorgt. Alcohol verwijdt namelijk de bloedvaten in de huid (rode blos!), waardoor warmte juist gemakkelijker verloren gaat.

Een onderkoeling uit zich in de volgende kenmerken: hevig bibberen, een koude bleke huid, eventueel zelfs coördinatieverlies en uiteindelijk bewusteloosheid.

Wat te doen bij onderkoeling? Haal iemand die onderkoeld is uit de koude en wind en breng de persoon, liefst liggend, naar een beschutte (warme) ruimte. Trek de natte kleding uit en geef droge warme kleding om aan te trekken. Wikkel de persoon in een (isoleer)deken om te beschermen tegen verdere afkoeling. Geef iets warms te drinken (geen alcohol dus) en laat de persoon geleidelijk aan warmer worden in een goed verwarmde kamer of een lekker warm (niet heet) bad. Warm de patiënt niet actief op (niet wrijven). Is er sprake van verminderd bewustzijn, roep dan medische hulp in.

Een ernstig onderkoeld persoon voelt zelf geen koude meer!

2015-HBO-11-HGmedia

04-09-2015, 16:19

Hoe ontstaat bevriezing en wat is het?

Wat doe je bij bevriezing?

Bevriezing van de huid en het daaronder gelegen weefsel kan optreden door langdurige blootstelling aan lage temperaturen. Ledematen die het eerste bevriezen zijn ‘uitstekende delen’ zoals handen, voeten, neus en oren. Maar ook de ogen zijn zeer kwetsbaar. Heb je last van een trage bloedsomloop, dan loop je meer kans op bevriezing.

De behandeling is vergelijkbaar met iemand die onderkoeld is. Haal iemand met bevriezingsverschijnselen uit de koude en wind en breng de persoon, liefst liggend, naar een beschutte (warme) ruimte. Trek de natte kleding uit en geef droge warme kleding om aan te trekken. Wikkel de persoon in een isoleerdeken om te beschermen tegen verdere afkoeling. Geef iets warms te drinken (geen alcohol) en laat de persoon geleidelijk aan warmer worden in een goed verwarmde kamer of een lekker warm (niet heet) bad. Warm de patiënt niet actief op (niet wrijven).

Een bevriezing herken je aan een koude bleke huid met witte vlekken. Daarbij is de huid hard en gevoelloos, maar wordt de bevroren plek bij ontdooien juist rood en pijnlijk. Bevriezing geeft blaarwonden die vergelijkbaar zijn met brandwonden. • Eerstegraads bevriezingen: De huid krijgt een bleekgrijze verkleuring. Het slachtoffer voelt een stekende pijn in de bevroren lichaamsdelen.

Bevroren handen warm je op door ze onder je oksels te houden. Neus, oren of gezicht verwarm je door ze met je handen te bedekken. Schrik niet als de huid tijdens het verwarmen gaat tintelen en pijn gaat doen, dit is juist een goed teken! Voel je geen tinteling of pijn tijdens het ontdooien, dan is de situatie ernstiger. Roep dan direct medische hulp in.

• Tweedegraads bevriezingen: Na enkele uren treedt blaarvorming op. Het slachtoffer voelt een stekende pijn in bevroren lichaamsdelen. • Derdegraads bevriezingen: De huid is spierwit, voelt hard aan en is gevoelloos.

2015-HBO-11-HGmedia

04-09-2015, 16:19

Botbreuken en ontwrichting let scherp op de omstandigheden Hoe herken je in de praktijk een botbreuk of ontwrichting? Let daarbij ondermeer op de volgende signalen: • het slachtoffer heeft pijn en kan de plaats van de pijn aangeven. • hij kan het gebroken of ontwrichte lichaamsdeel niet meer gebruiken. • vaak is er een zwelling te zien op de plaats van de breuk, soms zie je een abnormale stand; een abnormale beweeglijkheid; een uitwendige wond, open botbreuk. Als er geen wond is, is er sprake van een gesloten botbreuk. Is er wel een wond (bloed) op de plaats van de breuk te zien dan spreken we van een open botbreuk.

Bij een botbreuk of ontwrichting in het gebied van de schoudergordel (schouderbladen en sleutelbeenderen) verleen je dezelfde eerste hulp.

1. Gesloten botbreuk van de onderarm.

3. Gesloten botbreuk van het onderbeen.

Bij een gesloten botbreuk van de onderarm verleen je de volgende eerste hulp. ➤ laat het slachtoffer zitten, stel hem gerust en zorg ervoor dat zijn onderarm onbeweeglijk blijft. Meestal zal hij of zij dit zelf doen door zijn arm te ondersteunen. ➤ geef de gebroken onderarm rust en steun door een mitella aan te leggen. ➤ zorg ervoor dat het slachtoffer bij een arts of ziekenhuis komt. Bij een botbreuk van de pols of de hand moet je hetzelfde doen. Zorg er steeds voor dat het gebroken lichaamsdeel rust krijgt in de positie waarin je het aantreft. Zorg er ook voor dat altijd een arts of een dokter wordt geraadpleegd bij een botbreuk of ontwrichtingen.

Bij een botbreuk van het onderbeen verleen je de volgende eerste hulp. ➤ zorg ervoor dat het slachtoffer op de plaats van het ongeval blijft liggen, stel hem gerust en voorkom bewegen van het been door iemand zijn been bij de enkel en de voet te laten vasthouden. ➤ geef rust en steun door een opgerolde deken langs het been en de voet te legen. ➤ leg zonodig een deken over het slachtoffer. ➤ Zorg voor vervoer per ambulance. Bij een gesloten botbreuk van het bekken, de knie, het onderbeen, de enkel of de voet verleen je dezelfde eerste hulp.

2. Gesloten botbreuk van de bovenarm of ontwrichting

Bij een gesloten botbreuk van de bovenarm verleen je de volgende eerste hulp. ➤ laat het slachtoffer zitten, stel hem gerust en zorg ervoor dat zijn arm niet wordt bewogen. ➤ geef de arm rust en steun, in de positie waarin je het aantreft, met een brede das. ➤ zorg ervoor dat het slachtoffer bij een arts of ziekenhuis komt.

2015-HBO-11-HGmedia

04-09-2015, 16:19

4. Open botbreuk van het onderbeen

Het komt nogal eens voor dat bij een botbreuk van het onderbeen ook de huid kapot is op de plaats van de breuk. Dan heb je te maken met een open botbreuk. Er is in dat geval een open verbinding van de breukplaats met de buitenwereld. Het gevaar bestaat dat ziektekiemen in de wond komen en een infectie van het bot veroorzaken. Daardoor kan de botbreuk slecht genezen. Als de wond vrij van de kleding en zichtbaar is, verleen je bij een open botbreuk van het onderbeen de volgende eerste hulp. ➤ stel het slachtoffer gerust. ➤ laat iemand het been bij de enkel en de voet vasthouden, zodat het been onbeweeglijke blijft. ➤ leg een snelverband op de wond en zorg ervoor dat de zwachtels aan wederzijden naast het been hangen. ➤ let erop dat het snelverband niet verschuift. ➤ plak de kanten waaraan geen zwachtel zitten met twee stroken kleefpleister van 2 1/2 cm breed op de huid vast. ➤ knip de zwachtels eraf. ➤ plak ook de twee andere kanten met kleefpleister vast. ➤ geef het been rust en steun door er een opgerolde deken langs te leggen. Het been hoeft dan niet meer te worden vastgehouden. ➤ zorg voor vervoer per ambulance. Als de kleding intact is, moet je deze laten zitten en niets aan de wond doen. Als de kleding gescheurd en de wond zichtbaar is, dek je de wond af door een opgevouwen snelverband of een ander schoon materiaal over de kleding heen te leggen. Je mag de zwachtels van het snelverband niet gebruiken, dan wordt namelijk het been bewogen.

2015-HBO-11-HGmedia

5. Ontwrichting van de schouder.

Als bij een gewricht de kop van een bot blijvend uit de kom is geschoten, dan heeft het slachtoffer natuurlijk veel pijn en kan hij het getroffen lichaamsdeel niet meer bewegen. Dit noemen we dan ontwrichting. Het gewrichtskapsel en de gewrichtsbanden zijn gescheurd. Het is moeilijk het verschil te zien tussen een ontwrichting en een botbreuk. De eerste hulp is dan ook gelijk aan die bij een botbreuk. Bij een ontwrichting van de schouder verleen je de volgende eerste hulp: ➤ laat het slachtoffer zitten en stel hem gerust. ➤ geef de schouder rust en steun met een brede das. ➤ zorg ervoor dat het slachtoffer naar een arts of ziekenhuis wordt gebracht. Als je alsnog twijfelt tussen botbreuk of ontwrichting en tussen een verzwikking, neem dan aan dat het een botbreuk is, ga altijd naar een arts met het slachtoffer. Een mitella zorgt ervoor dat de arm rust en steun krijgt.

04-09-2015, 16:19

Brandwonden zo snel mogelijk koelen Brandwonden ontstaan door hitte of bevriezing van de huid. Bij bijna alle slachtoffers van brandwonden is er een min of meer ernstige beschadiging aan de huid. De huid is ons grootste orgaan en heeft veel belangrijke functies. Brandwonden worden ingedeeld in 1e graads (rode en gezwollen huid), 2e graads (idem met blaren) en 3e graads (waarbij de huid ernstig verkleurt en ter plaatse van de wond gevoelloos is). Bij een 2e graads verbranding met een doorsnee groter dan 2 cm of een 3e graads verbranding dien je altijd een huisarts te consulteren. Breng dan niets op de huid aan. Prik brandblaren nóóit door.

Is er sprake van verbranding door vuur: ➤ ➤ ➤

Ga nooit rennen. Zuurstof wakkert de vlammen aan. Probeer niet in paniek te raken. Doof de vlammen door over de grond te rollen. Gebruik eventueel een stevig en zwaar stuk textiel (jas of deken) om het vuur te doven. Werk vanaf het gezicht naar de voeten, zodat vlammen het gezicht niet kunnen bereiken.

Wat moet je doen in geval van een brandwond? ➤

➤ ➤

➤ ➤ ➤ ➤

Je moet een brandwond zo snel mogelijk koelen onder een lauwe, niet te koude zachte waterstraal, tenminste tien minuten lang. Indien er geen beter alternatief voorhanden is, gebruik je desnoods slootwater om te koelen. Het is in ieder geval beter dan niets doen! Verwijder ondertussen eventuele kleding als die niet aan de wond kleeft. Waarschuw de huisarts als: - er blaren zijn - de huid er aangetast uitziet - de brandwond veroorzaakt is door een chemisch product - de brandwond veroorzaakt is door elektriciteit Smeer niets op de wond. Verzorg de wond door deze af te dekken met wondverband, schone doeken of lakens. Neem niets te eten of te drinken. Zorg ervoor dat het slachtoffer zittend wordt vervoerd. Het hoofd moet altijd hoger zijn dan de rest van het lichaam in verband met mogelijke oedeemvorming (vochtophoping).

Kijk voor meer informatie op www.brandwonden.nl

2015-HBO-11-HGmedia

04-09-2015, 16:19

Alcoholvergiftiging soms kans op levensgevaar Bij alcoholvergiftiging wordt de concentratie alcohol in het bloed - en daarmee ook in de hersenen - zo hoog dat je als gevolg daarvan uiteindelijk bewusteloos of zelfs in coma kan raken. Iemand kan een alcoholvergiftiging oplopen vanaf 4 promille (is meer dan 20 glazen alcohol in een paar uur). De kans op bewusteloosheid is dan groot. Er is sprake van levensgevaar. Bij 5 promille kun je in coma raken. Uiteindelijk kan het zenuwstelsel zo sterk worden verdoofd dat ook het ademhalingscentrum verlamd raakt. Dit is dodelijk. Het boven genoemde aantal glazen vanaf 20 kan meer en minder zijn want het aantal glazen dat iemand nodig heeft om een alcoholvergiftiging op te lopen, is afhankelijk van: -

Sekse, lengte en lichaamsgewicht (vrouwen en mensen die weinig wegen lopen eerder gevaar) Snelheid van het drinken (hoe sneller, hoe groter het gevaar op een vergiftiging) Ervaring in het drinken Stemming en omgeving Aanwezigheid van voedsel in de maag (een volle maag verlaagt het risico iets)

Wie lopen meer risico op alcoholvergiftiging? Jongeren en kinderen lopen meer risico om bewusteloos te raken, omdat ze nog vrij klein zijn en weinig wegen. En hoe kleiner het lichaam, hoe minder lichaamsvocht, hoe sneller het alcoholpromillage oploopt, hoe groter de kans op een alcoholvergiftiging. Vrouwen lopen meer risico dan mannen. Vrouwen wegen over het algemeen minder en hebben minder lichaamsvocht dan mannen. Dit komt omdat mannen vaak meer spieren hebben die veel vocht bevatten. Dit wil overigens niet zeggen dat volwassenen en jongens geen alcoholvergiftiging kunnen oplopen. Ook zij kunnen vergiftigd raken als ze grote hoeveelheden alcohol in korte tijd drinken.

2015-HBO-11-HGmedia

Wat kun je doen als iemand een alcoholvergiftiging heeft? Als iemand zoveel alcohol heeft gedronken dat er gevaar is voor zijn of haar leven, volg dan de volgende EHBO-tips op: a. Schakel bij twijfel altijd professionele hulp in, bel 1-1-2 en vertel wat het slachtoffer heeft gebruikt als u dat weet; b. Stel het slachtoffer gerust; c. Breng het slachtoffer naar een koele en rustige ruimte; d. Plaats het slachtoffer op een deken als hij op een koude ondergrond ligt; e. Breng een bewusteloos slachtoffer in de stabiele zijligging wegens bedreigde ademhaling en grote kans op braken; f. Maak nooit verwijten over het gebruik van alcohol en/of andere middelen; g. Laat een vertrouwd persoon bij het slachtoffer, dat werkt kalmerend. Heeft de persoon zijn bewustzijn verloren, iemand reageert niet meer op praat- en pijnprikkels of heeft geen of een hele lage hartslag, beadem of reanimeer dan de persoon volgens de EHBOrichtlijnen (als u een EHBO diploma heeft, wacht anders op hulp).

04-09-2015, 16:19

Kleine verwondingen ook dan is deskundige hulp vaak nodig! 1. Bloedneus Bij een bloedneus verleen je de volgende eerste hulp: ➤ Laat het slachtoffer zitten, met zijn hoofd iets voorover alsof hij schrijft. ➤ Laat hem de neus eenmaal snuiten. ➤ Knijp met je duim en wijsvinger de neusvleugel dicht tegen het neustussenschot, dit zit vlak onder het neusbeen. Eventueel kan het slachtoffer dat ook zelf doen. ➤ Houd de bloedneus ongeveer 10 minuten dicht en laat hem vervolgens voorzichtig los. Het is verstandig om niet meteen na het bloeden weer te gaan snuiten,want dan kan het bloeden weer opnieuw beginnen! Let op! Als het bloeden niet stopt moet je met het slachtoffer naar de dokter gaan! 2. Vreemd voorwerp in de huid (splinter) Bij een splinter verleen je de volgende eerste hulp: ➤ Laat het slachtoffer zitten. ➤ Kijk of er een grijpbare punt uit de huid steekt. ➤ Pak met een pincet de splinter zo dicht mogelijk bij de huid vast en trek dan de splinter in de lengterichting uit de huid ➤ Doe een beetje Betadine® op het wondje om te ontsmetten en bedek het wondje zonodig met een pleister. Als je de splinter niet goed kunt pakken - als hij te diep zit of afbreekt - ga dan met het slachtoffer naar een dokter! Een vishaak mag alleen door een dokter worden verwijderd! 3. Een vreemd voorwerp in de neus Kleine kinderen stoppen wel eens iets in hun neus, bijvoorbeeld een erwt, een knoopje, een kraal of een snoepje. Zij kunnen het er dan niet zelf meer uit krijgen. Bij een vreemd voorwerp in de neus verleen je de volgende eerste hulp: ➤ Probeer het kind te laten snuiten. Houd hierbij het neusgat dat niet verstopt zit dicht. ➤ Lukt dat niet, blijf er dan van af en ga met het kind naar een dokter!!!

2015-HBO-11-HGmedia

4. Een vreemd voorwerp in het oor. !!! Blijf er vooral af !!! Probeer het voorwerp er niet uit te halen. Er zou iets beschadigd kunnen worden. Ga dus altijd naar de dokter als er iets vreemds in het oor zit. 5. Uitgeslagen tanden Door een slag of val op de kaak kan een tand in zijn geheel worden uitgeslagen. Verleen de volgende eerste hulp bij een uitgeslagen tand: ➤ Laat het slachtoffer gaan zitten ➤ Laat een tandarts bellen en vraag of het slachtoffer snel kan komen ➤ Pak de uitgeslagen tand vast aan de kroon (niet aan de wortel) en spoel hem vluchtig schoon met melk of eventueel met water. ➤ Bewaar de uitgeslagen tand in wat melk of in een bekertje met wat speeksel. De tand mag in geen geval uitdrogen (Je mag hiervoor geen water gebruiken). ➤ Veeg het gezicht en mond van slachtoffer voorzichtig schoon. Het is belangrijk dat het slachtoffer zo snel mogelijk naar een tandarts wordt gebracht, want de tanden kunnen eventueel terug geplaatst worden.

04-09-2015, 16:19

EHBO wat houdt het precies in? Bijna iedere Nederlander weet wel dat de term EHBO staat voor: Eerste Hulp Bij Ongelukken. Of zorgvuldiger geformuleerd: Eerste hulp is die hulp, die - in afwachting van deskundige hulp - op een verantwoorde wijze door een leek kan worden verleend bij een plotseling optredende stoornis in de gezondheidstoestand van een medemens. Ruim 300.000 Nederlanders hebben al een EHBO-diploma. Elk jaar volgen ongeveer 40.000 Nederlanders met goed gevolg een cursus. Er zijn echter ieder jaar ook veel mensen die hun diploma laten verlopen. Cursussen EHBO zijn in het leven geroepen om de juiste maatregelen te kunnen nemen bij huis-tuin-en-keuken ongelukjes. Maar ook bij grote ongelukken kan die eerste hulp zelfs levens redden door het tijdig ingrijpen van omstanders met voldoende EHBO-kennis. Dat geldt eveneens wanneer zich een ramp voordoet: in Volendam en Enschede hebben EHBO-ers uitstekend de professionele hulpverlening kunnen ondersteunen. Lang niet alle hulp die u verleent zal levensreddend zijn. En daarmee bedoelen we niet het eventueel mislukken van de levensreddende handeling, maar gewoon dat je in de meeste gevallen bloedingen, schrammen, kneuzingen, botbreuken, duizeligheden, etc. zult behandelen. Als je weet hoe je deze kleinere verwondingen op een goede manier kunt aanpakken, heeft dat een groot aantal voordelen: • Je vermindert de paniek, die ontstaat in situaties van bloed en/of pijn • Je kunt een eerste beoordeling geven van de mate van nood van het slachtoffer: zelf behandelen, huisarts, ziekenhuis, ambulance, etc., waardoor de druk op de zorgverleners afneemt • Het geeft je meer zelfvertrouwen om de kleinere kwetsuren zelf te kunnen behandelen • Je weet beter hoe je deze kleine verwondingen kunt behandelen dan een leek. Veel van ‘grootmoeders trucjes’ helpen slecht of maken de verwonding juist erger

2015-HBO-11-HGmedia

Een diploma Eerste Hulp is daarom gewoon altijd handig om te hebben.

Cursussen Cursussen EHBO kunnen in bijna alle plaatsen in Nederland wel worden gevolgd. Zo’n cursus leert je wat je moet doen en vooral ook niet moet doen. De nadruk ligt op praktijkwerk. Voor de kosten en data kun je het beste informeren bij een ehbo-vereniging in de buurt. Of kijk op www.ehbo.nl. Een diploma Eerste Hulp geldt voor twee jaar en kan worden verlengd wanneer de eigenaar volgens een daartoe bevoegde beoordelaar nog aan de eisen voldoet. Het belangrijkste wat je tijdens een cursus EHBO geleerd wordt is om ook in een crisissituatie het hoofd koel te houden, zodat je ook dan logisch kunt nadenken en systematisch te werk kunt gaan.

Boekje ‘Eerste hulp aan kinderen’ Het Oranje Kruis heeft onlangs het boekje Eerste Hulp aan kinderen uitgebracht. Deze uitgave is onderdeel van de serie rond het Oranje Kruis boekje, waarin de eerste hulp aan volwassenen is beschreven. In overeenstemming met de internationale trend om de beschrijving van Eerste Hulp te verdelen naar jonge kinderen (0-1 jaar), kinderen (1-8 jaar) en volwassenen, is in dit boekje de eerste hulp beschreven aan kinderen van 0 tot 8 jaar. Onderwerpen die behandeld worden in dit boekje zijn o.a.: brandwonden, botbreuken, reanimatie, stoornissen in bewustzijn, vergiftigingen, ziekteverschijnselen, preventie et cetera. In en om het huis gebeuren de meeste ongelukken. Dit boekje is bij uitstek geschikt voor ouders van kinderen, of voor anderen die veel met kinderen te maken hebben: kinderdagverblijven, peuterspeelzalen, scholen et cetera die de cursus Eerste Hulp aan Kinderen willen volgen. De cursus wordt gegeven door de plaatselijke EHBO-verenigingen.

04-09-2015, 16:19

EHBO bij dieren: wees alert op agressief gedrag Als een hond, poes of ander dier ernstig gewond raakt of plotseling ernstig ziek wordt, moet u vooral kalm blijven en zonder uitstel contact opnemen met de dierenambulance of de plaatselijke dierenarts voor goede raad of actieve hulp. Ga als hieronder beschreven te werk, als u niemand snel genoeg weet te bereiken. Maar vermijd ingrijpen als u onzeker bent over wat te doen valt. Let op! Als een dier gewond is, kan het in paniek raken en daardoor agressief worden. Ook het liefste dier, dat normaal nooit een vlieg kwaad zou doen, kan dan heel anders reageren dan normaal. Het is daarom helemaal niet raar om het dier, mits het niet benauwd is, een bandje om de bek te doen voordat u begint te onderzoeken. Zorg dat het dier kan ademhalen door vuil of slijm uit zijn bek te verwijderen en zijn tong voorzichtig naar buiten te trekken. Als er geen ernstige botbreuken zijn waar te nemen, leg het dier dan op zijn rechterzij en houdt hem warm. Controleer zijn hartslag door uw hand op de binnenkant van de linkerborst van het dier te plaatsen, vlak achter de elleboog. Geef hartmassage als u geen hartslag kunt voelen. Stelp bloedingen. Breng het dier zo snel mogelijk naar de dichtstbijzijnde dierenarts. Gebruik een deken om het dier op te tillen of, als u ernstige botbreuken vermoedt, vervoer hem dan op een brede plank of deur en vermijd plotselinge bewegingen Ongecontroleerde bloedingen kunnen snel een shock en de dood veroorzaken.

Uitwendige bloedingen Druk met uw duim op de bloedende plek of leg een grote pluk watten of een verbandgaas om de wond en verbind het geheel stevig. Als de wond blijft bloeden, leg dan over het eerste verband een tweede verband aan. Plaats alleen in uiterste nood een schroefverband. Een veel betere methode is het uitoefenen van voldoende druk op de wond, en niet meer, om het bloeden te stelpen. De neveneffecten van een fout aangelegd schroefverband kunnen vaak ernstiger zijn dan de verwonding zelf. Regelmatige doorbloeding van het weefsel is en blijft noodzakelijk.

Inwendige bloedingen Als u een inwendige bloeding vermoedt, bijvoorbeeld na een verkeersongeval of een ernstige val of als uw dier plotseling zeer bleek en lusteloos is. Houd uw dier dan rustig en warm. Beperk de beweging en roep zo snel mogelijk geneeskundige hulp in.

Vergiftigingen Deze treden meestal op als het dier iets giftigs eet, zoals een medicijn of bestrijdingsmiddelen uit de tuin; sommige vergiften kunnen ook worden ingeademd of door de huid worden opgenomen. Bel uw dierenarts voor advies. Als iets is doorgeslikt, wek dan alleen braken op als: de betreffende stof niet bijtend of prikkelend is; het minder dan een uur geleden naar binnen is gewerkt, en de hond bewust en alert is. Om braken op te wekken geeft u een niet te sterke zoutoplossing [keukenzout ] Verspil geen tijd, spoed u naar een dierenarts. Als u weet wat de hond heeft ingeslikt, neem dan een monster van die stof mee, zo mogelijk met de verpakking waarop de samenstelling staat vermeld.

2015-HBO-11-HGmedia

04-09-2015, 16:19

EHBO in een bedrijf houd het hoofd koel! Eerste Hulp Bij Ongevallen in een bedrijf bestaat uit 2 soorten handelingen: De levensreddende handeling (primaire hulp): dit zijn de handelingen die moeten worden uitgevoerd om - in afwachting van de arts of ambulance - de levensnoodzakelijke functies in stand te houden: bewustzijn, ademhaling, bloedsomloop en het stelpen van hevige bloedingen. De bijkomende handelingen (secundaire hulp): dit is het verzorgen van kleinere letsels, die niet onmiddellijk levensgevaar opleveren: breuken onbeweeglijk houden, wonden verzorgen, kleine bloedingen stelpen en de organisatie om het slachtoffer af te voeren. Waarom EHBO?

Verband tussen EHBO en veiligheid

Wanneer een ongeval is gebeurd, is er iemand nodig die het hoofd kan koel houden. Die weet welke handelingen er nodig zijn en die weet welke beslissingen er moeten genomen worden. Deze persoon moet bij een ongeval een bepaalde positie hebben die door iedereen aanvaard en erkend wordt in die omstandigheden.

Men moet steeds twee belangrijke zaken in acht nemen:

Een ongeval dat zich voordoet in een bedrijf, is een teken dat er iets verkeerd loopt met de gebruikte machines, werkmethoden, grondstoffen of mensen. Ongevallen kunnen voorkomen worden met specifieke veiligheidsmaatregelen. Vaak maakt een ongeval deel uit van een reeks voorvallen met dezelfde oorzaak, maar met minder ernstige gevolgen. EHBO komt steeds na de opgelopen schade of het ongeval. Naarmate de EHBO beter gepland, gestructureerd en voorzien is in een bedrijf, zal ze ook efficiĂŤnter zijn.

De beperking van het letsel

2015-HBO-11-HGmedia

Enerzijds de beperking van het letsel. Anderzijds het voorkomen van het letsel.

In de hulpverlening gaat men ervan uit dat de juiste hulp gedurende het gouden uur na een ongeval het verschil uitmaakt tussen leven en dood. Bovendien wordt door het bieden van gepaste eerste hulp de genezing bevorderd en worden restletsels beperkt. Het resultaat van de eerste hulp hangt natuurlijk af van de kennis en vaardigheid van de hulpverlener.

04-09-2015, 16:19

Het voorkomen van letsel Het voorkomen van ongevallen betekent het ongeval voor zijn. De bedrijfshulpverlener kan enorm bijdragen aan het voorkomen van ongevallen. Het is dan ook wenselijk dat hij hiervoor een register bijhoudt van de verzorgingen of alle gegevens doorspeelt aan een preventieadviseur. Dit register moet duidelijk volgende zaken vermelden: Datum en uur Naam Plaats Omschrijving van het letsel Oorzaak van het letsel Zorgen Opmerkingen Het register - waarbij ook de kleine gevalletjes worden aangetekend, zelfs als er geen arbeidsverzuim of doktersbezoek met gepaard gaat - is praktisch echt onmisbaar. Enkele redenen waarom: Dit register of verzameling van meldingen is als het ware de “thermometer” van de veiligheid in een onderneming. De dagen, perioden of uren waarop de veiligheid (ernstig) in het gedrang komt, zullen zeer duidelijk worden. Het opstellen van een eenvoudige grafiek is daarbij geen overbodige luxe! De vermelding van datum en oorzaak van het letsel kan van medisch standpunt bekeken noodzakelijk blijken, als er zich later nog verwikkelingen of complicaties voordoen. Ook voor de verzekering is een nauwkeurige vermelding van aard en plaats van het letsel belangrijk. Bijvoorbeeld: snijwond in de linkerduim - schaafwond aan de rechterknie - ... De afdelingen, machines (bv. zaagmachines, ...) , gereedschappen (bv. bijtels, hamers, ...) en producten (bv. bijtende zuren, ...) die herhaalde malen (kleine) letsels veroorzaken of de personen die geregeld (kleine) verwondingen opliepen, kan men zo gemakkelijk opsporen om van

daaruit de beveiligingsmaatregelen af te leiden, want grote verwondingen en kleine letsels kunnen dezelfde oorzaak hebben. Het contact van mens tot mens, bedrijfshulpverlener tot slachtoffer, helpt de veiligheid bevorderen. De vragen “Hoe is het gebeurd ?”, “Waar is het gebeurd ?”, kunnen de mens tot nadenken aansporen. Soms meer dan een muur met affiches. Het verminderen van het aantal “ongevalletjes” gaat gepaard met het verminderen van de indirecte kosten van de ongevallen, die dan door geen enkele verzekering gedekt worden (korte arbeidsonderbreking, fouten in de productie, ...). Een register is dus zowel economisch als menselijk verantwoord aan te bevelen. Het noteren van de verstrekte zorgen stelt de bedrijfshulpverlener veilig tegen eventueel verdere onoordeelkundige verzorging door derden. Tevens vindt hij of zij er een aansporing in om steeds op de hoogte te blijven van zijn taak. Het staat uiteraard iedere onderneming vrij, om dit op een eigen manier uit te werken. Door al deze belangrijke gegevens te verzamelen kan de bedrijfshulpverlener meewerken aan het uiteindelijke doel van de veiligheid: voorkomen van schade, zowel bij de mens, als bij de uitrusting, als bij de omgeving, als bij het product.

Optreden in noodsituaties Algemene regels voor het verlenen van eerste hulp Eerst moeten we enkele voorwaarden in acht nemen die voor ons en het slachtoffer van groot nut kunnen zijn : 1) Zelf rustig zijn om daardoor de angst van de gewonde niet te verergeren. 2) Zorgen voor de veiligheid van jezelf, het slachtoffer en de omgeving. 3) Voorzichtig zijn om het slachtoffer onnodige pijn te besparen. 4) Oplettend zijn om geen enkel verschijnsel over het hoofd te zien. 5) Vertrouwd zijn met de EHBO-middelen en -materialen en absoluut geen onnodige handelingen uitvoeren.

2015-HBO-11-HGmedia

04-09-2015, 16:19

Algemene taken van de bedrijfshulpverlener De doeltreffendheid van het optreden van de bedrijfshulpverlener zal niet alleen afhangen van zijn medische kennis, maar ook van zijn vertrouwdheid met de instelling of bedrijf. Zo zal hij zorgen dat hij vertrouwd is met:

6) Vindingrijk zijn, om met de aanwezige materialen en middelen de eerste zorgen te verlenen. 7) Zich houden aan de voorschriften die voor de verschillende ongevallen gelden. 8) Bij ernstige ongevallen onmiddellijk zelf of via een tussenpersoon de dokter of de ambulance waarschuwen. 9) Aan die personen volledig en uitvoerig verslag uitbrengen, ook al lijkt het letsel onschuldig. 10)Last but not least: de zintuigen goed de kost geven.

Informatiebrochure Hulp Bij Ongelukken is een onafhankelijke uitgave van

• De plaats waar hij de perslucht- en brandstoftoevoer, evenals de elektrische schakelaars van machines en gereedschappen, uit zijn werkomgeving kan uitschakelen, individueel of in groep. • De namen van de eventuele scheikundige stoffen waarmee in zijn directe omgeving wordt gewerkt. • De etikettering van de scheikundige stoffen. • De veiligheidsfiches van deze scheikundige stoffen. • Het telefoonnummer van het antigifcentrum • De normale uitgangen en de nooduitgang van de werklokalen of werkruimtes. • De plaats waar hij over EHBO-materiaal kan beschikken (verbandmateriaal, kleine apotheek, draagberrie, ...). • De plaats waar hij over fris water kan beschikken en over hoe hij dit water tot bij het slachtoffer kan brengen. • De plaats van telefoontoestellen in de directe werkomgeving. • Het telefoonnummer van de telefonist in het bedrijf, die de nodige oproepen voor hulp van buitenaf kan doen (ziekenauto, brandweer, etc) of het nummer om rechtstreeks een buitenlijn te krijgen. • De andere bedrijfshulpverleners die in zijn omgeving werken en waar en op welke manier hij deze kan bereiken. • De plaats waar hij een begin van brand kan melden en hoe dit dient te gebeuren. • De plaats van de blusapparaten en de kennis om ermee te werken.

Conclusie Zolang er mensen in bedrijven werken, zullen er dagelijks risico’s ontstaan die door geen enkel preventief systeem op voorhand zullen worden ondervangen. We moeten echter wel steeds proberen schade zoveel mogelijk te voorkomen. EHBO maakt hier deel van uit door de beperking van het letsel of haar gevolgen, en door de rapportering van de risico’s.

N.B. Advertenties en ingezonden mededelingen worden geplaatst buiten verantwoordelijkheid van de uitgever. De redactie houdt zich het recht voor kopij te weigeren dan wel te bekorten of te wijzigen. Advertenties kunnen zonder opgave van redenen door de redactie worden geweigerd of ingetrokken. Over beslissingen wordt niet gecorrespondeerd. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of overgenomen zonder

MEDIA

schriftelijke toestemming van de uitgever.

HG Media Postbus 98, 8440 AB Heerenveen

2015-HBO-11-HGmedia

Hoewel deze uitgave met de grootst mogelijke zorg is samengesteld kan de uitgever zich niet aansprakelijk stellen voor eventuele onjuistheden en onvolledigheden en de daaruit voorvloeiende consequenties.

04-09-2015, 16:19