KOPSTOOT

36 jaar geleden werd geopend. We lopen langs beelden en objecten van internationaal befaamde kunstenaars die op uitnodiging speciaal werk maakten voor dit terrein van natuurlijke materialen. De gelauwerde Daan Roosegaarde maakte Liquid Landscape, een soort gigantisch waterbed van gras, dat sterk doet denken aan Floating Field van de veel minder bekende Nederlander Zoro Feigl. De hedendaagse kunstwerken staan in het park bloot aan de elementen, en zullen in de loop der tijd transformeren door wind, regen, zon, hagel en sneeuw. Zo gaat de kunst soms volledig op in de natuur, maar wordt de natuur omgekeerd soms ook deel van de kunst. Als we aan de oever van het Levicomeer terugkeren in ons Parc Hotel du Lac, duiken we daar meteen de sauna in. Het uitzicht vanuit de whirlpool op het dakterras is van een magnifieke ansichtkaart-achtige allure. De meeste hotels in Trentino hebben een wellness-centrum of spa, waarmee ze met name tegemoetkomen aan de wensen van de Duitse toerist die nu eenmaal graag kuurt in de bergen. Het stadje Levico Terme, staat op zichzelf bekend als kuuroord vanwege de in Italië unieke arseen- en ijzerhoudende wateren. In de eetzaal ’s avonds in het hotel wordt duidelijk dat er gemikt wordt op bezoekers met een geraffineerde smaak. De tafels zijn gedekt met wit gesteven linnen, de flessen lokale wijn staan in de koeler en worden ingeschonken door een vriendelijke ober. Met moeite kunnen we kiezen tussen spaghetti vongole of sepia. We proeven met graagte van elkaars borden, en prikken samen ook een dessert weg.

Arte Sella, Lee Jaheo - foto Giacomo Bianchi

Culinaire hoogstandjes

In Italie op vakantie betekent

Arte Sella, Valsugana, Val di Sella - foto Pierluigi Orler Dellasega

dagenlang smullen. En zeker in deze Noord-Italiaanse streek. Ze blijken niet terug te deinzen voor culinaire, hoogstandjes, ook op onvermoede locaties. In de gemeente Castel Ivano in het pas gerestaureerde agriturismo Blum, bijvoorbeeld, dat in the middle of nowhere ligt bij de fruitboerderij van Giovanna’s ouders. Hier wordt met producten van eigen land avontuurlijk gekookt, met name vegetarisch. De jonge Giovanna studeerde aan de kunstacademie, maar ze keerde na afloop met man en kind terug naar haar boeren-roots. Ze bekommert zich om de boerderij maar ook om het behoud van het lokale schapenwol, haar man Stefano staat in de keuken. Aan de kop van een paraglidevertrekplaats in Vetriolo ligt familiehotel NIF: Alpine Taste. De zes luxueuze kamers zijn net smaakvol gerenoveerd, met veel hout, glas en design meubilair. Sommige hebben een eigen sauna. Vanzelfsprekend met view. Het berghotel huisvest ook een verrassend ambitieus restaurant. De jonge kok kookt experimentele gerechten; risotto met venkel en dropsmaak, buikspek gelakt met cola. Vanzelfsprekend is er ook een prachtige wijnkaart met lokale wijnen. Het is een goed vertrekpunt voor een tocht door het relatief ongerepte Lagorai-gebergte. Boven op de hoogvlakte hebben we een waanzinnig panoramisch uitzicht over de Valsugana-vallei, waar we gisteren nog zo vrolijk doorheen fietsten. We kijken uit over de Dolomieten en het meer van Caldonazzo en het kleinere Levicomeer. De meren zijn diepblauw, maar ondanks de diepte zijn het de warmste van Noord-Italië. Op het water van het Caldanazzo-meer kan je zeilen, suppen, waterskiën of een fluisterbootje huren.

Voormalig Oostenrijk

haarspeldbochten bij fort Busa Granda, dat dateert uit de Eerste Wereldoorlog. Het werd in 1915 in slecht drie maanden gebouwd door Russische en Servische krijgsgevangenen, als deel van de frontlinie die dwars door het gebergte loopt. De toegangsweg dateert van 1911 en werd ook voor militaire doeleinden aangelegd. Het fort is van buitenaf vrijwel onzichtbaar omdat het diep in de berg ligt verscholen. Het werd gebouwd om de Valsugana-vallei te verdedigen. In de immense bunker werden duizend granaten bewaard, maar de ruimte herbergde ook een onderaardse keuken, slaapzalen, ziekenboeg, latrines en een officiersmess. De soldaten en dwangarbeiders leefden onder barre omstandigheden; zelfs nu het 24 graden is, is het binnenin de vochtige aardsdonkere bunker maar een paar graden boven nul. Ook voor wie niet bijster geïnteresseerd is in oorlogsgeschiedenis, is een rondleiding door een gids toch