OPZIJ
DOSSIER CASH! DE SNELSTE WEG NAAR MEER SALARIS N R .12 NR .10 • 2 015 • 4 4 s te JA ARGA 4 3 steNG JA •A€RGA 5,75 NG • € 5,75
FE MINISTISCH MAAN D B LAD
Actrice & ondernemer Hanna Verboom
‘ Ik kan dagen ondersteboven zijn van het nieuws’
MANTELZORG
Op zoek naar nieuw evenwicht in je relatie
REPORTAGE
Rotterdamse bijstandsvrouwen steken de handen uit de mouwen
MANCANDY
Lekkere vent prooi van hitsige vrouwen
04 Inhoud
OPZIJ I NR. 12 I 2015
68
32
52
SAMENLEVING
WERK & GELD
PERSOONLIJK
06
Uitgelicht Met de Huka in het zand
47
18
09
Say what?
10
De wereld in tien nieuwtjes
13
De maand van Sharon Gesthuizen
14 24
50
Wat er niet is, kun je niet vinden
De topvrouwen van Nederland missen kleur
Seksobject (m)
52
Lekkere mannen nu ook nagefloten
DOSSIER CASH! 32
38
Handen uit de mouwen
Rotterdamse bijstandsvrouwen aan de slag
Kom maar op met die poen
Katrine Marçal: ‘Waardeer de vrouwelijke bijdrage aan de samenleving’
44
Vette bonus voor thuisblijfmoeders
The Elevator Pitch
Aytun Aydin wil meisjes helpen met het vormen van hun toekomst
56
V akvrouw
64
Jacqueline Smit startte Boekalicious, een boekwinkel, bakkerij en kookclub in één
A ls je partner ziek wordt
Hoe krijg je weer evenwicht in je relatie als de één de ander verzorgt
Twee generaties
Klaasje Alink (87) en haar kleindochter Amanda van Diemen (31)
67
Ideeën voor een beter leven: beter rouwen
68
72
H anna Verboom
‘Ik heb als klein meisje dingen gezien waarvan je je hier niet kunt voorstellen dat ze bestaan’
Spoedcursus salarisonderhandelen
40
P ersonal Finance
Sparen voor later? Start klein en op tijd
Hoe help je een vriend de rouw door?
M an over vrouw: Jesse Klaver
‘Dan loop je maar het risico dat er iemand een keer van je profiteert’
05 OPZIJ I NR. 12 I 2015
18
CULTUUR & MEDIA
COLUMNS
SERVICE
70
03
Irene de Bel
62
Relaxbox
17
Sheila Sitalsing
76
Boekenshop
29
Hasna el Maroudi
82
Colofon & volgende maand
49
Asha ten Broeke
83
Aanbieding abonnement
61
Sofie van den Enk
72
77 COVERBEELD FRANK RUITER HAAR & MAKE-UP MARIJE KOELEWIJN @ ANGELIQUE HOORN MANAGMENT
40
78
Ode aan Joodse kunstenares
Charlotte Salomon tekende haar leven als Joodse in het Berlijn van 1943. Haar aangrijpende levensverhaal is nu opgeschreven in een roman
Boeken
‘Iedereen was er’, ‘Lieveling’, ‘Er moet iets gebeuren’, ‘Quarantaine’, ‘Gezellige verhalen’, ‘De luchtvegers’
Tech & design
Slimme tas, vrouwen Vanmoof, zorgeloos groen, snoerloos opladen
Film & media
‘Mon Roi’, ‘Halt and Cath Fire’, ‘Suffragette’, ‘Jessica Jones’
80
Uit
Overzichtstentoonstelling van beeldhouwer Barbara Hepworth in het Kröller-Müller
24 ‘ Als we sexy beelden van mannen heen en weer gooien, wie is daar dan eigenlijk bij gebaat?’
18
TEKST PAULINE BIJSTER BEELD FRANK RUITER
Interview
‘ Ik geloof in de kracht van verhalen’
OPZIJ I NR. 12 I 2015
Verboom Haar ouders waren ontwikkelingsmede werkers in Afrika. Haar opvoeding heeft actrice Hanna Verboom sensitief gemaakt, soms té. ‘Ik kan niet alleen maar dingen doen in het leven die ik zelf leuk vind en waarmee ik zo veel mogelijk geld verdien. Mijn ogen sluiten, is geen optie.’
m
24
TEKST MARJANNE TEUNISSEN
Trend
HETE MANNEN
OPZIJ I NR. 12 I 2015
,
HITSIGE
VROUWEN Hotte dokters op tv, blote torso’s met knot op Instagram en de handdoek hunk in de reclame: ze hebben onze aandacht, en hoe. Vrouwen zijn niet bang meer om mannen tot lustobject te bombarderen. Komt er een grote, geile golf van manmisbruik?
P
oedelnaakt poseert acteur Jan Kooijman op een levensgrote poster voor de Spierstichting met de woorden: ‘Kijk je naar mij? Dat doe je met je spieren.’ Een bekende drogist adverteert met een knappe jongen, met alleen een handdoek om zijn heupen, begeleid door de leus: ‘Lekker! Sparen voor nieuwe handdoeken.’ De handdoekenman had in no time een eigen hashtag. De tijd dat alleen schaars geklede vrouwen consumenten moesten overhalen om producten te kopen is voorbij. Ook mannen worden steeds vaker als lustobject neergezet en niet alleen in reclames. De billen van Game of Thrones-acteur Michiel Huisman leverden vorig jaar ook een Twitterexplosie op. Waar heeft dat mee te maken?
Het is maandagavond 21.00 uur. Sophie (38) zit thuis op de bank wanneer er een WhatsApp-bericht binnenkomt van een vrouwelijke collega: ‘Ben weer begonnen aan Grey’s Anatomy, de hete dokter van eind seizoen 11 zit er nog in. Oh looking good! God Damn! Hot doctor is hot! Ik probeerde nog te pauzeren op een goed shot van hete dokters torso, om een foto voor je te maken. Lukte niet. Ah, jammer maar misschien moet ik ’m ff opzoeken.’ Sophie is psycholoog bij een grote zorginstelling en appt met collega’s en vriendinnen behalve over ‘het werk, de kat en onze mannen’ ook over ‘welke mannen we lekker vinden: van wie we het warm krijgen en met wie we het zouden kunnen doen. Gisteravond heb ik nog met een collega geappt toen er in de serie die ik keek een WAM (Woest Aantrekkelijke Man, red.) voorbijkwam. Dat deel ik dan graag even, liefst met een foto.’ En het blijft niet bij enkele appjes. ‘Op het werk besprak ik met mijn vrouwelijke collega’s bijvoorbeeld onze nieuwe mannelijke collega. Voor zijn komst hebben we hem gegoogeld en op basis van zijn foto waren we tevreden. De eerste dagen kregen we het nog warm van hem. Dat bespraken we als hij er niet was, en niet met alle collega’s natuurlijk. Na een paar
25
MEN & COFFEE INSTAGRAM
Wat strooigoed van Instagram-account menandcoffee (288.000 volgers). Ook de moeite waard: @hotdudesreading en @hotdudeswithdogs
32
TEKST MARGOT SMOLENAARS BEELD NO CANDY
Dossier • reportage
OPZIJ I NR. 12 I 2015
WERKEN WILLEN WE In Rotterdam, de stad van ‘niet lullen maar poetsen’, vond Vrouwen in de Lift voedingsbodem. Dit project helpt vrouwen werk te vinden. Als het lukt, staan de vrouwen 3 procent van hun salaris af, zodat de lift uiteindelijk zichzelf kan bedruipen.
‘Of ik mijn keuzes achteraf verstandig vind? Nee. Het is zo gegaan. Van de breuk met mijn ex heb ik geen spijt. Maar nu moet ik niet stil blijven zitten, want anders gebeurt er niks.’ Regina van Tooren (49) is, zoals dat heet, wat moeilijk bemiddelbaar. Elf jaar lang werkte ze in de winkel van haar ex-partner, zonder contract en zonder loon. Toen haar relatie stukliep, moest ze een uitkering aanvragen. Nu zit ze in de bijstand en wil ze liever gisteren dan vandaag aan het werk. Dat gaat niet vanzelf. Ze heeft geen diploma’s, geen opleiding, geen arbeidsverleden. Althans: niet op papier. Haar cv is, zoals ze dat zelf zegt, afgrijselijk. ‘Als ik me slecht voel, denk ik: welke gek neemt mij nou aan?’ Silvia Herrero (50) zit met haar drie universitaire diploma’s ook thuis. ‘Of ze
vragen werkervaring, die ik niet heb, of ze vinden me te hoog opgeleid,’ zegt de van oorsprong Spaanse. ‘Nederlands moet de moedertaal zijn, hoor ik vaak.’ Ze haalt haar schouders op. ‘Zelfvertrouwen, dat is wat ik nodig heb. Simpele dingen als even bellen voor ik ga solliciteren, durf ik niet zo goed.’ En dan is er nog Jana Hrabalova (38), designer en stylist. Na jaren werken in de fashionindustrie raakte ze vorig jaar definitief werkloos. Ook zij solliciteerde zich een ongeluk, tot het begon te dagen dat haar eigen bedrijf oprichten weleens dé oplossing kan zijn. ‘Creatief ben ik wel,’ zegt ze, ‘maar het zakelijke moet ik nog onder de knie krijgen. En ik zoek nog naar manieren om dat te combineren met waar mijn hart ligt: yoga- en pilatesles geven. Maar omdat ik alleen ben, is financiële continuïteit belangrijk voor mij.’
GEKELDERD ZELFVERTROUWEN
Zomaar drie Rotterdamse vrouwen, alle drie werkloos. Vrouwen als Regina, Silvia en Jana zijn er veel in Rotterdam. Als het
‘ Samen zijn we mij aan het hercoderen, zodat het nu wél lukt’
Silvia Herrero (50) heeft drie universitaire diploma’s op zak, solliciteert al jaren, maar werd nooit op een gesprek uitgenodigd. ‘Stilzitten kan ik niet. Ik doe nu vrijwilligerswerk, ik tolk en ik geef privéles Spaans.’
THUISBLIJF
MOEDER
MET BONUS
45
TEKST KARLIJN VAN HOUWELINGEN BEELD ALO CEBALLOS/GETTY IMAGES
Dossier • trend
OPZIJ I NR. 12 I 2015
De schatrijke glamourmoeders uit de New Yorkse Upper East Side verzilveren niet hun universiteitsdiploma, maar de huishoudbonus die hun man uitbetaalt. Dat wekt een hoop woede op. ‘Alsof we al onze ergernis over de welvaartskloof richten op rijke vrouwen, in plaats van rijke mannen.’
Het moet hen zo’n 95.000 dollar per jaar kosten om er elke dag al bij de schoolpoort uit te zien alsof ze front row mogen zitten bij de New Yorkse Fashion Week, berekende de Amerikaanse schrijver en antropoloog Wednesday Martin. De wekelijkse gang naar de kapper, een personal trainer, botox, elk seizoen drie- tot twintigduizend dollar aan kleding en per jaar vijf- tot tienduizend dollar aan tassen – zeker als het tijd is voor een nieuwe Birkin-bag van Hermès, in de Upper East Side een noodzakelijk wapen in de strijd met andere hypercompetitieve echtgenotes van hedgefundmanagers en vastgoedkoningen. Hij betaalt. En als zo’n Glam SAHM (glamourous stay-at-home-mom) toch zelf afrekent, komt het niet zelden uit de wife bonus die de man-met-Wall Street-salaris aan het einde van het jaar uitdeelt aan zijn veelal steengoed opgeleide maar niet-werkende vrouw. Omdat ze voor de kinderen zorgt en het huishouden bestiert (het personeel coördineert), krijgt ze een percentage van zijn eigen bonus als ze haar taken goed heeft volbracht. Soms staat het zelfs in de huwelijkse voorwaarden. Martin (haar echte naam is Wendy) beschrijft het in haar boek Primaten van Park Avenue, waarin de antropoloog een
gemeenschap van zo’n 150 superrijke thuisblijfmoeders uit New York schetst alsof ze een onbekende stam op een afgelegen eiland heeft ontdekt. Ze woonde in hun habitat, de chique Upper East Side van Manhattan, en geeft een ietwat voyeuristisch inkijkje in een wereld waar vrouwen allemaal de mooiste, bestgeklede moeder met het slimste kind proberen te zijn. Van de weeromstuit grijpen ze niet zelden naar de drank om zichzelf te kalmeren. Vooral de eindejaarsbonus voor echtgenotes leidde na publicatie van het boek tot een verhit debat. Om te beginnen: bestaat die wel echt? De vrouwen uit de Upper East Side die met Vanity Fair spraken, verzekerden van niet. Een van hen zei anoniem: ‘Het klinkt zo nouveau riche. Met wie ging deze vrouw om? De derde echtgenotes van oude vieze mannen? Niemand die ik ken, zou zoiets doen.’ ‘Ze noemen het zelf geen bonus,’ zegt Martin, ‘maar ik heb er met tientallen vrouwen over gesproken. Ze noemen het hun toelage of ze spreken van een gift. “Ik krijg 50 procent van de bonus van mijn man,” zeggen ze bijvoorbeeld. Of: “Ik krijg 20 procent.” Ik heb het alleen een naam gegeven.’ Het dagblad New York Post gooide met het verhaal van de Londense Polly Philips (32) olie op het vuur van ontzette feministen, die zich online en in de media uitspraken. Philips krijgt 20 procent van de bonus die haar man in de top van een oliebedrijf opstrijkt, en vindt dat dik verdiend omdat zij haar carrière opgeeft om die van haar man te ondersteunen. ‘Er is
niets feministischer dan het idee dat thuisblijven met onze dochter – net zo goed als wassen, strijken, koken en schoonmaken – evenveel salaris waard is als een baan buiten de deur.’
MAKKELIJK DOELWIT
Alle opschudding verraste Martin. ‘De bonus is maar een heel klein onderdeel van het boek, maar men dook erbovenop… Fascinerend.’ Ze heeft er een optimistische en een pessimistische verklaring voor. De optimistische: ‘Al die mensen waren heel erg klaar om over economische afhankelijkheid te praten, iets waar onze moeders in de jaren zeventig al mee bezig waren, maar wat bij zo veel koppels nog steeds speelt. En het intrigeerde kennelijk dat vrouwen inmiddels juist veel werken, de inkomenskloof dichten en
‘ NIETS FEMINISTISCHER DAN HET IDEE DAT THUISBLIJVEN EVENVEEL SALARIS WAARD IS’ mannen eruit studeren op de universiteit, maar dat in die ene elitaire groep niets is gebeurd.’ Wat we ook weer als een positief signaal kunnen zien, denkt ze. De publieke opinie raakte compleet ondersteboven omdat zo’n grote afhankelijkheid tegenwoordig zo uitzonderlijk is. Haar cynische verklaring gaat over een nieuwe vorm van vrouwenhaat en seksisme. Nu de ongelijke verdeling van welvaart een steeds breder gedeelde zorg is
52
TEKST MAARTJE DEN BREEJEN BEELD MILAN VERMEULEN
Vakvrouw
Jacqueline Smit bedacht Boekalicious
‘ De winkel is mijn leven’
1991 Jacqueline Smit studeert af als literatuur wetenschapper in Utrecht.
1999 Na haar studie bezoekt ze boekenbeurzen over de hele wereld.
53 OPZIJ I NR. 12 I 2015
Is het een huiskamer, een kookclub, een boekenwinkel of een bakkerij? Boekalicious van Jacqueline Smit is alles in één. De winkel is een culminatie van al haar ervaringen, privé en professioneel. ‘Ik zit hetzelfde in elkaar als mijn klanten.’ Zes dagen per week opent Jacqueline Smit om acht uur in de ochtend de deur van Boekalicious, haar bakkers- en kookboekenwinkel en het kantoor van haar Uitgeverij Orlando in de Amsterdamse wijk Watergraafsmeer. Op de toonbank staan versgebakken broden, croissants en chocoladebroodjes, worteltaarten, citroenvlinders en fairtradechocolade uitgestald. In de vitrine vind je de biosapjes, kazen, melk en eieren van de boer. In de kasten tegen de muur staan kookboeken en romans van Uitgeverij Orlando. Die zijn ook te koop. Op het schoolbord staat de agenda van de maand. Binnenkort is er een kinderkookworkshop te volgen en kun je aanschuiven bij een leesclubavond. Bovenaan het bord staat een citaat van Virginia Woolf: One cannot/eat well/love well/ sleep well/if one has not dined well. Het is drie uur, sluitingstijd. Smit klapt de bankjes op, trekt de markiezen omhoog en ruimt de tafel af. De laatste klant rekent af en duwt haar kinderwagen over de drempel naar buiten. Het was een drukke maandag, en Smit moet zich haasten om om half vier op het schoolplein te staan. Iets meer dan een jaar is Boekalicious open en de zaak begint te lopen. Dankzij mond-tot-mondreclame en dankzij het grote netwerk en bindende vermogen van Smit. Als mensen haar vragen wat het concept van de winkel is, antwoordt ze: ‘Het is geen marketingconcept. Dit is mijn leven. Je komt in mijn sfeer, mijn huis-
kamer, boekenkast en keuken terecht.’ Haar leven was de laatste jaren nogal turbulent. Smit verloor na een indrukwekkende carrière als uitgever haar baan bij AW Bruna Uitgevers na een grote reorganisatie van moederconcern WeekbladPers Groep in 2009. Vijf jaar daarvoor had Smit het nieuwe imprint Orlando opgezet, waarbij speelse, literaire en toegankelijke romans met vrouwen in de hoofdrol verschenen. Ziel en zaligheid lagen bij deze uitgeverij. Dus kwam het ontslag hard aan.
MIDLIFEDING
Smit heeft zichzelf eindelijk een koffie kunnen inschenken en vertelt: ‘Je weet dat het niet persoonlijk is – zo’n afspiegelingsbeginsel bestaat bij de gratie van willekeur – maar toch kreeg mijn ego een knauw. Wat hielp, was dat we allemaal een goede afvloeiingsregeling kregen, die ik trouwens zelf mede had onderhan-
56
TEKST MARLEEN LEUSSINK BEELD MARGO VLAMINGS
Psychologie
OPZIJ I NR. 12 I 2015
In tegenspoed WAT GEBEURT ER MET JE RELATIE ALS JE PARTNER ERNSTIG ZIEK WORDT? OPZIJ-REDACTEUR MARLEEN LEUSSINK (26) ZORGDE VOOR HAAR ZIEKE VRIEND EN WEET NU WAT MANTELZORGEN INHOUDT. HUN RELATIE OVERLEEFDE, MAAR JE MOET HET WEL KUNNEN, ZORGEN VOOR EEN ZIEKE GELIEFDE.
Nog niet zo lang geleden leegde ik plasflessen, zette prikken tegen trombose, duwde rolstoelen, verzorgde voeten, fietste de stad door op zoek naar vitaminepreparaten en maakte ik me ontzettend druk om nalatige artsen en second opinions. Elke avond en in het weekend bezocht ik het ziekenhuis en later de revalidatiekliniek. Overdag ging ik gewoon naar de Opzij-redactie en deed ik mijn afstudeer onderzoek. Hoewel ik me nooit een man telzorger heb gevoeld, heb ik voor een korte periode toch een beetje ervaren hoe het mantelzorgen is. Mijn vriend werd een jaar geleden ernstig ziek. Door een pneumokokkenvergiftiging moesten een paar van zijn tenen worden afgezet en waren de botten in zijn voet beschadigd. Het was een zware en onzekere periode, voor ons allebei. We wisten niet of hij ooit nog zou kunnen lopen. Door Pauls optimisme, het feit dat we goed met elkaar konden praten, en alle hulp uit onze omgeving, sloegen we ons
erdoorheen. Nu, meer dan een jaar later, kan Paul gelukkig weer stukjes lopen en is hij niet meer hulpbehoevend. Wat afgelopen jaar is gebeurd, zette mij aan het denken. Wat is het effect op je relatie als je partner langdurig ziek is? In Nederland waren er in 2012 ruim 1,5 miljoen mantelzorgers. De meeste mantelzorgers bieden hulp aan (schoon)ouders, een op de drie mantelzorgers verzorgt een partner of kind. Door de beoogde participatiesamenleving – de overheid wil dat burgers meer voor elkaar gaan zorgen om de zorgkosten terug te brengen – zal het aantal mantelzorgers de komende jaren alleen nog maar toenemen.
VALSE START
Ik sprak met Priscilla van Lierop (43), die in haar boek En ik zie jou beschrijft hoe haar relatie onder druk kwam te staan door de ziekte van haar partner Joan (45). Van Lierop: ‘Joan en ik runden samen een trainingsbureau voor leiderschap en communicatie. De financiële crisis hakte erin en waar ik steeds meer huishoudelijke taken op me nam en keihard werkte om ons bedrijf in stand te houden, deed Joan steeds minder. Ze had er geen energie voor. Achteraf bleek dat door haar ziekte te komen. In de zomer van 2012 werd bij
57 OPZIJ I NR. 12 I 2015
68
TEKST MARLEEN LEUSSINK BEELD KÁROLY EFFENBERGER
Man over vrouw
Met zijn 29 jaar is hij de jongste fractievoorzitter ooit. Hij publiceerde onlangs het boek De mythe van het economisme. Femke Halsema gaf hem het vertrouwen zich bij de fractie van GroenLinks te voegen. Welke vrouwen beïnvloedden Jesse Klaver nog meer?
DE MOEDER ‘Ik kreeg vmbo-advies. Omdat ik dromen
had, wilde ik studeren. Dan kun je twee dingen doen. In de put gaan zitten of extra hard werken en laten zien dat je het wél kan. Dat laatste heb ik gedaan. Mijn moeder speelde daarin een cruciale rol. Ze was ervan overtuigd dat ik het kon en heeft me gestimuleerd ervoor te gaan. Ze zei: “Het enige wat tussen jou en je droom staat, is je angst om te falen. Laat dat los en alles is mogelijk.” Mijn moeder was 20 toen ze mij kreeg. Mijn vader verliet ons toen ik nog een baby was. Ze heeft altijd keihard gewerkt om voor mij te kunnen zorgen. Soms had ze twee banen tegelijk, een eigen cateringbedrijf en een baan bij de alarmcentrale, bijvoorbeeld. Ik woonde bij opa en oma, die een deel van mijn opvoeding op zich hebben genomen. Dat mijn moeder bepaalde momenten heeft gemist, moet niet makkelijk zijn geweest. Altijd haast, altijd werken – dat heb ik van haar meegekregen. Mijn moeder is een onafhankelijke vrouw met een enorm verantwoordelijkheidsgevoel en arbeidsethos. Ik vind dat ze iets meer zou mogen genieten. Dat advies mag ik zelf ook ter harte nemen. Net als mijn moeder kan ik niet zo goed stilstaan bij momenten. Tevreden zijn met wat ik nu doe, weten dat het niet erg is als je even niets doet. Al word ik in lummelen wel steeds beter nu ik vader geworden ben.’
DE OMA ‘Waar mijn moeder altijd keihard aan het werk was, zat mijn Indische oma thuis met spekkoek, lapis of rijst als ik uit school kwam. Ze was altijd zorgzaam, maar bracht me ook discipline bij. Eerst huiswerk maken, dan pas andere dingen doen. Ik kan goed met haar praten en lachen. Alles wat mijn oma heeft, geeft ze weg. Ze is de goedheid zelve. Oma werkte vroeger in de toko van haar broer. Op een koude winterdag kwam vaste klant
OPZIJ I NR. 12 I 2015
Mokbul de winkel binnen om hete pepertjes te halen. Hij vertelde verdrietig dat zijn vrouw zwanger was, maar dat het gas was afgesloten en hij daarvoor 750 gulden nodig had. Zonder enig onderpand of twijfel gaf mijn oma 750 gulden aan hem. Mokbul heeft alles terugbetaald. Toen mijn oma ziek werd en Mokbul in Londen woonde, heeft hij een imam gevraagd voor haar te bidden, terwijl hij islamitisch is en zij katholiek. Het heeft mij laten zien wat vertrouwen doet. We gaan er altijd van uit dat we worden belazerd, maar hoe vaak gebeurt dat nou echt? Je kunt ook open zijn. Dan loop je maar het risico dat iemand er een keer van profiteert. Dat heb ik van oma meegekregen.’
DE MENTOR Femke Halsema ‘Toen ik voorzitter was
van DWARS, de jongerenclub van GroenLinks, lag ik regelmatig onder vuur. Femke zei toen: “Zolang je onder vuur ligt, doe je iets goed. Ga niet twijfelen aan je koers.” Dat was een belangrijke les. Ik heb Femke altijd bewonderd om de manier waarop zij politiek bedreef. Ze heeft zich hard gemaakt voor de rechtstaat, zoals toen ze opkwam voor de beveiliging van Ayaan Hirsi Ali en Geert Wilders. Ze was het niet met hen eens, maar kwam wel op voor hun veiligheid en hun recht om te mogen zeggen wat ze willen. Ik vind haar ontzettend moedig. In 2010 was zij degene die me vroeg bij de fractie te komen. Ik kreeg meteen belangrijke portefeuilles: sociale zaken en onderwijs. Ze zei: “Heel hard w erken. Dossiers vreten.” Ik ben haar nog steeds dankbaar voor haar vertrouwen.’
DE VROUW Jolein ‘Ik had niet gedacht dat ik zo veel van iemand zou kunnen houden. Wat ik het meest aan haar bewonder, is dat ze zo geduldig is – ook met haar werk in de non-profit sector. Ze kan goed in het hier en nu leven. Daar kan ik van leren, vooral thuis. Niet alles hoeft snel-snel, ik kan ook rustig aan doen als ik bijvoorbeeld de zolder isoleer. Dan is het ook in een keer écht waterpas.’ DE OPPONENT Margaret Thatcher ‘Ik ben het natuur-
lijk hartgrondig oneens met de politiek die Thatcher voerde, maar ik bewonder haar om haar politieke lef. Zij heeft een sleutelrol gespeeld in het ontstaan van het economisme. De mijnen, de spoorwegen, overal plaatste ze het economisch belang bovenaan. Terwijl ik vind dat andere waarden minstens zo relevant zijn. Haar manier van politiek bedrijven ging ten koste van de Britse bevolking en van het politieke debat. Ze heeft vele beleidsmakers en politici na haar beïnvloed, ook in Nederland. Ze heeft mij ook beïnvloed; juist om hoe ik níet wil dat politiek gevoerd wordt. •
‘ We gaan er altijd vanuit dat we belazerd worden. Maar hoe vaak gebeurt dat echt?’
EEN HALF JAAR OPZIJ + DE NIEUWE MARENTE DE MOOR VOOR â‚Ź 54,49
Na haar romans waagt Marente de Moor zich nu aan verhalen, die aan intensiteit en verbeeldingskracht niet voor haar bekende werk onderdoen. Het is een boek om van te smullen, omdat De Moor in een buitengewone taal wonderlijke levens en werelden oproept. Zo blijkt een gelukkig getrouwde man opeens over bijzondere gaven te beschikken en beloert een jonge vrouw op Marktplaats haar buren. Hoe gezellig is het eigenlijk in deze tragikomische vertellingen?
Ga naar opzij.nl/abonnementen
OPZIJ VOOR MIJ