Περιοδικό "Όριο" - Ιούλιος 2010

Page 1

ΤΕΥΧΟΣ 23 ΙΟΥΛΙΟΣ 2010

ΕΙΝΑΙ ΣΚΛΗΡΟ ΝΑ ΞΕΡΙΖΩΝΕΣΑΙ ΝΑ ΑΦΗΝΕΙΣ ΠΙΣΩ ΜΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΜΙΑ ΒΑΘΙΑ ΠΛΗΓΗ ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΤΗ ΓΕΥΤΗΚΑΝ

ΕΥΘΥΜΗΣ ΜΑΥΡΙΔΗΣ

«ΕΥΤΥΧΩΣ, Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ ΑΚΟΜΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ»

Η ΕΥΑΝΘΙΑ ΡΕΜΠΟΥΤΣΙΚΑ ΣΤΟΑΡΧΑΙΟΔΙΟΝ

ΕΙΚΟΝΕΣ ΟΡΓΗΣ ΣΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΚΑΜΠΙΝΓΚ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ

ƍƋƃƆƁƇƁ ſƄȲƉƌƁ ƌƀƋ žƎƀƅžƊƂȲŻƋ ³ƉƅƎƆƊƃƉ ŽƁƆż´



ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

3


EDITORIAL

ΕΙΠΕΣ: «ΘΑ ΠΑΓΩ Σ’ΑΛΛΗ ΓΗ, ΘΑ ΠΑΓΩ Σ’ΑΛΛΗ ΘΑΛΑΣΣΑ. ΜΙΑ ΠΟΛΙΣ ΑΛΛΗ ΘΑ ΒΡΕΘΕΙ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΑΠΟ ΑΥΤΗ. ΚΑΘΕ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΜΟΥ ΜΙΑ ΚΑΤΑΔΙΚΗ ΕΙΝΑΙ ΓΡΑΦΤΗ ΚΙ’ΕΙΝ’Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ – ΣΑΝ ΝΕΚΡΟΣ – ΘΑΜΕΝΗ…» ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΥΣ ΤΟΠΟΥΣ ΔΕΝ ΘΑ ΒΡΕΙΣ, ΔΕΝ ΘΑ ΒΡΕΙΣ ΑΛΛΕΣ ΘΑΛΑΣΣΕΣ. Η ΠΟΛΙΣ ΘΑ ΣΕ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ. ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΘΑ ΓΥΡΝΑΣ ΤΟΥΣ ΙΔΙΟΥΣ. ΚΑΙ ΣΤΕΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΙΣ ΙΔΙΕΣ ΘΑ ΓΕΡΝΑΣ. ΚΑΙ ΜΕΣ ΤΑ ΙΔΙΑ ΣΠΙΤΙΑ ΑΥΤΑ ΘΑ ΑΣΠΡΙΖΕΙΣ (…) ΕΤΣΙ ΠΟΥ ΤΗ ΖΩΗ ΣΟΥ ΡΗΜΑΞΕΣ ΕΔΩ ΣΤΗΝ ΚΩΧΗ ΤΟΥΤΗ ΤΗ ΜΙΚΡΗ, Σ’ΟΛΗ ΤΗ ΓΗ ΤΗ ΧΑΛΑΣΕΣ. (Κ. ΚΑΒΑΦΗ – ΠΟΛΙΣ)

Ο

μεγάλος μας ποιητής ασφαλώς δεν κυριολεκτεί. Χρησιμοποιεί τη λέξη πόλις, αλληγορικά. Υπονοώντας προφανώς τον τρόπο ζωής με τις συνήθειες, τις συμπεριφορές, τις αδυναμίες και τα ελαττώματα του ανθρώπου. Ωστόσο παραμένει γεγονός πως κι αν εκλάβουμε τις λέξεις που χρησιμοποιεί με το ακριβές νόημά τους σίγουρα θα προκύψουν κάποια χρήσιμα συμπεράσματα.

Οι περισσότεροι από εμάς περνούμε όλοι μας τη ζωή σ’ αυτή την πόλη. Στην ουσία δεν έχει για μας οδό για άλλη πόλη. Όπου κι αν πάμε – για λίγες μέρες συνήθως ή και περισσότερες – εδώ ξαναγυρίζουμε.

Για τους περισσότερους από μας στην Πιερία είναι όλη μας η ζωή. Στους ίδιους δρόμους περπατάμε. Στις ίδιες γειτονιές γερνάμε. Στα ίδια σπίτια αυτά ασπρίζουμε. Κι ο ποιητής μας προειδοποιεί πως αν «στην κώχη τούτη, τη μικρή» ρημάξουμε τη ζωή μας τότε «σ’ όλη τη γη θα τη χαλάσουμε». Όμως η ζωή μας δεν εξαρτάται απόλυτα από μας. Ιδιαίτερα σε περιόδους δεινής οικονομικής κρίσης, όπως τώρα, εξαρτάται πολύ περισσότερο από τους τοπικούς μας άρχοντες και τους τοπικούς φορείς και φυσικά από την κυβέρνηση, το πολιτικό σύστημα, το κράτος, την Πολιτεία. Ας δούμε τα πράγματα αναλυτικότερα.

χαμηλών εισοδημάτων, που αποτελούν και τη συντριπτική πλειοψηφία. Στην πόλη μας, την πρωτεύουσα του νομού, αυξάνονται καθημε-

περιμένει. Ο Πρωθυπουργός μας επαναλαμβάνει πως αυτός θα καταφέρει «να βγάλει τη χώρα από την κρίση». Πώς και πότε δεν λέει, όμως πα-

ğŃĻ ōňŎŋ ʼnĿŊŃŌŌŕōĿŊňŎŋ Ļʼnŕ ēĻŋ ŌōŁņ īŃĿŊĹĻ ĿĹņĻŃ ŕŅŁ ēĻŋ Ł ŀŒĸ ĭōňŎŋ ĹľŃňŎŋ ľŊŕēňŎŋ ʼnĿŊʼnĻōĶēĿ ĭōŃŋ ĹľŃĿŋ ĽĿŃōňņŃķŋ ĽĿŊņĶēĿ ĭōĻ ĹľŃĻ ŌʼnĹōŃĻ ĻŎōĶ ĻŌʼnŊĹŀňŎēĿ ĥŃ ň ʼnňŃŁōĸŋ ēĻŋ ʼnŊňĿŃľňʼnňŃĿĹ ʼnŒŋ Ļņ ŌōŁņ ńŗŐŁ ōňŖōŁ ōŁ ēŃńŊĸ ŊŁēĶŇňŎēĿ ōŁ ŀŒĸ ēĻŋ ōŕōĿ Ō ŕŅŁ ōŁ ĽŁ łĻ ōŁ ŐĻŅĶŌňŎēĿ

Δύσκολες οι μέρες που περνούμε. Δυσκολότερες αυτές που έρχονται. Για όλους τους Έλληνες, ιδιαίτερα τους

4

ρινά οι επιχειρήσεις που κλείνουν, η ανεργία στα ύψη- προπαντός νέων και γυναικών – η κίνηση στην αγορά υποτονική. Και κανείς δεν ξέρει τι μας

ρουσιάζεται αισιόδοξος και βέβαιος πως θα τα καταφέρει. Μακάρι. Όμως δε μας δίνει εξηγήσεις, δεν παρουσιάζει προγράμματα και δράσεις

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”



EDITORIAL

ĠŌĿĹŋ ʼnňŎ łĻ ļĽĿĹōĿ Ļʼnŕ ōňņ ńĻōĻńŅŎŌēŕ łŎēŁłĿĹōĿ ŌĻņ łĻ ēŃŅĶņĿ ĽŃĻ ōŃŋ ľŃńķŋ ēĻŋ ĻľŎņĻēĹĿŋ ńĻŃ ōĻ ŌńňōĿŃņĶ ŐŊŕņŃĻ ʼnňŎ ĿŌĿĹŋ ĽŅŃōŗŌĻōĿ ņĻ ēĻŋ łŎēĶŌōĿ ēĿ ĿʼnŃĿĹńĿŃĻ

ħʼnķŊōňŅņō ħʼnŊķŐō που να πείθουν για την αξιοπιστία των λεγομένων του. Συνάμα πολλοί και έγκυροι ειδικοί Ευρωπαίοι και Αμερικανοί θεωρούν απολύτως βέβαιο – και το επαναλαμβάνουν συχνά – ότι η Ελλάδα βαδίζει ολοταχώς σε μια «ελεγχόμενη πτώχευση», ακόμα και μέχρι τέλους του χρόνου. Είτε τελικά πτωχεύσουμε, είτε όχι γεγονός παραμένει ότι η πόλη μας, όπως εξάλλου και κάθε πόλη και χωριό, θα πρέπει να πάψει να περιμένει ενέργειες και λύσεις από το κράτος. Το κράτος δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί ούτε και στις άμεσες και ανελαστικές υποχρεώσεις του. Η ηγεσία του τόπου μας λοιπόν

οφείλει να φροντίσει για τους δημότες της. Αξιοποιώντας τις υπάρχουσες δυνατότητές του, κάθε μορφής. Με τις σημερινές συνθήκες, η αυτονόητη υποχρέωση των δημοτικών μας αρχόντων, υπηρεσιών και τοπικών φορέων και παραγόντων να προάγουν το καλό της πόλης και των δημοτών παίρνει άλλες διαστάσεις. Γίνεται όροςεκ των ουκ άνευ –για την επιβίωση των ασθενέστερων οικονομικά ομάδων (αναξιοπαθούντες, άνεργοι, φτωχοί, νεόπτωχοι) και την ομαλή ζωή και λειτουργία της πόλης. Οφείλει κατά συνέπεια η δημοτική μας αρχή και οι υπηρεσίες της, σε συνεργασία με

6

τους εμπλεκόμενους φορείς να ψάξουν και να βρουν – υπάρχουν σίγουρα – όλες τις αναπτυξιακές δυνατότητες του τόπου και να τις αξιοποιήσουν ανάλογα. Θα ήταν σίγουρα παρακινδυνευμένη, ίσως μάλιστα κρινόταν και υπερβολική, οποιαδή αναφορά στα επί μέρους ζητήματα της προσπάθειας. Δεν είναι αυτός ο ρόλος μας. Ασφαλώς και έχουμε κάποιες προτάσεις, τις οποίες και θα τις καταθέσουμε, όταν και εφόσον οι τοπικοί μας άρχοντες κρίνουν χρήσιμο κάτι τέτοιο. Οπωσδήποτε όμως αυτοί δικαιούνται και υποχρεούνται να ηγηθούν αυτής της σοβαρής και απολύτως απαραίτητης προσπάθειας. Οι πρωτοβουλίες του είδους αυτού συνήθως δεν αποδίδουν άμεσα. Ωστόσο πρέπει να αναληφθούν. Κι εξάλλου δεν θα βγούμε αύριο – μακάρι να βγαίναμε – από αυτή την κρίση. Θα κρατήσει χρόνια. Κι εκτός αυτού υπάρχουν και κάποιες δράσεις βραχυπρόθεσμης απόδοσης. Σε κάθε περίπτωση πολύ σημαντικό θα είναι να τεθούν άμεσα οι βάσεις. Σημειώνουμε ότι αρκετές πόλεις, στην Ισπανία, την Ιταλία, τη Γαλλία, την Αίγυπτο και αλλού, άλλαξαν εντυπωσιακά

όχι μόνο «όψη» αλλά και ποιότητα ζωής σε μικρό σχετικά χρονικό διάστημα. Όλες αυτές οι πόλεις «μοιράστηκαν» ένα κοινό μυστικό: πέτυχαν μεγάλες αναπτυξιακές αλλαγές με ομοφωνία, συναίνεση και συγκρότηση ενιαίων φορέων δράσης με συμμετοχή όλων των διαθέσιμων επιστημόνων και ειδικών. Είναι αλήθεια ότι και οι πρωτοβουλίες και οι προϋποθέσεις γι’ αυτές τις πρωτοβουλίες, είναι πολύ απαιτητικές. Όμως εξίσου, αν όχι περισσότερο, απαιτητική είναι και η περίοδος που διανύουμε. Ίσως μάλιστα να μας επιφυλάσσει αυτό που, υπό άλλες- δύσκολες πάντως- συνθήκες έγραψε ο Μπέρτολντ Μπρέχτ: «Εσείς που θα βγείτε από τον κατακλυσμό (…) θυμηθείτε σαν θα μιλάτε για τις δικές μας αδυναμίες και τα σκοτεινά χρόνια που εσείς γλιτώσατε… να μας θυμάστε με επιείκεια». Όπως και νάχει στην εποχή μας απαιτείται αυτό που είπε ο Τζον Κένεντι: «Χρειαζόμαστε ανθρώπους ικανούς να ονειρεύονται πράγματα που δεν υπήρξαν ποτέ και που διερωτώνται: Γιατί όχι;» Γιάννης Κορομήλης

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”



Ûw Û Æ Û Û Æ Û Æ Û Æ Û Æ Û Û //://Û34%%,Û Ç v Ç Û Æ Û Û wÛ Û ÛÈ Û wÛ ÛÆ Û È Û È Ç Û Æ Æ Û Û Æ Û

Æ Û Û Æ Û Û Æ Û Û Æ Û Ç Û Û Æ È Æ Û

Æ Û Û Û ÛÆ Û Æ Û Æ Û Æ Û Æ Æ ÛÈ Æ È Æ Û Æ Û Û

8

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


Û Û Û Û Æ v Û Æ Æ Æ Û Û ÇÛ Æ Û Æ Ë

Æ Ç Û Û Ұ È Û Û È Û Û Ұ Û Æ Û Æ Û

wv Æ Û ÛÆ ÛÆw Û È ÛÆ Û Û Æ Æ Û Æ Û Û w ÛÆ Û Æ

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

9


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

£

£

ƌƥ Ɯơ ƘƠƛƜƪƩƠơƱ ơƘƠ ƠƛƜƥƢƥƚƠơƱ Ƙȵ ƨƲƨƩƞ Ƙ Ɣ ƜƩƘƠ ƘƣƩƖ ƣƘ ƦƥƞƚƜƖƩƘƠ ơƘƠ ƦƥƢƘ ƙƓƣƜƠ

A

¡

A

A

£

y ¡£ ¡

£ £ A

A

A

¤ y £ ¡ £ ¡ £

¡ £

10

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

11


Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΜΙΑ ΒΑΘΙΑ ΠΛΗΓΗ ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΤΗ ΓΕΥΤΗΚΑΝ. ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΤΗ ΓΕΥΤΗΚΑΝ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΤΗΣ ΑΠΟΓΝΩΣΗΣ ΤΩΝ ΔΕΚΑΕΤΙΩΝ ΤΟΥ 50 ΚΑΙ ΤΟΥ 60 ΠΟΥ Η ΕΛΛΑΔΑ ΒΓΑΛΜΕΝΗ ΑΠΟ ΕΝΑ ΔΙΠΛΟ ΠΟΛΕΜΟ ΔΕΝ ΕΙΧΕ ΤΙΠΟΤΑ ΝΑ ΔΩΣΕΙ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΠΟΔΙΩΧΝΕ.

Ο

ι προσωπικές τραγωδίες αμέτρητες. Αλλά η δύναμη για επιβίωση και καλυτέρευση της ζωής

αυτών των ανθρώπων ανυπέρβλητη. Τα τραγούδια της εποχής ιστορούν καλύτερα από όλα τις σπαραξικάρδιες σκηνές του

αποχωρισμού. Και η φωνή του Καζαντζίδη μάτωνε τις πληγές με τους στοίχους ,, Μανούλα θα φύγω μην κλάψεις για ‘μένα η μοίρα το γράφει

12

μονάχος να ζω ... στα ξένα που πάμε ρημάδι να ζω. Παιδί πια δεν θα ‘χεις μανούλα γλυκιά ... Σήμερα 50 χρόνια μετά, το τραγούδι του Καζαντζίδη

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


Tο Onstmettingen στις Schwäbische Alpen της Δυτικής Γερμανίας

ΕΙΝΑΙ ΣΚΛΗΡΟ ΝΑ ΞΕΡΙΖΩΝΕΣΑΙ ΝΑ ΑΦΗΝΕΙΣ ΠΙΣΩ ΜΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ

ψ ή

ελάχιστους συγκινεί και η εμπειρία της μετανάστευσης στη Γερμανία αποδείχθηκε ότι δεν έβλαψε τους Έλληνες που πήραν το δρόμο της ξενιτιάς. Μπορεί οι συνθήκες να ήταν σκληρές. Η επιλογή

απάνθρωπη. Οι πολιτικές συνθήκες αποτρεπτικές για πολλούς, ακόμα κι αυτής της πληρωμένης σκλαβιάς. Αλλά είχε και θετικά στοιχεία. Εξασφαλισμένη δουλειά και δυνατότητα

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

προόδου. Μιλήσαμε με πέντε ανθρώπους που έζησαν τη μετανάστευση είτε άμεσα, είτε έμμεσα. Κάθε ένας έχει κάτι διαφορετικό να διηγηθεί από την εποχή εκείνη. Ακόμα όμως και στις καλύτερες

13

συνθήκες εύκολα διαφαίνεται η υπερπροσπάθεια της υπέρβασης, οι δυσκολίες της ένταξης, η διατάραξη της κοινωνικότητας, η ανασφάλεια που δημιουργεί το ξερίζωμα.

μ ρ ό λά κ μ το κα θ σ α έμ τη π φ


ΣΩΤΗΡΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΗΣ

ΓΕΡΜΑΝΙΑ ! ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΑΤΡΙΔΑ ; ΚΟΙΤΩΝΤΑΣ ΠΙΣΩ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΟΥΜΕ ΟΤΙ ΑΝ ΧΡΕΙΑΖΟΤΑΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΞΑΝΑ ΤΑ ΙΔΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΔΕΝ ΘΑ ΕΙΧΑΜΕ ΤΟ ΚΟΥΡΑΓΙΟ ΝΑ ΤΑ ΕΠΑΝΑΛΑΒΟΥΜΕ !

Ευτυχισμένες στιγμές με τους συγγενείς και φίλους στην ξενιτιά Αυτή ήταν και η αποκρυσταλλωμένη άποψη του πατέρα μου ,του Λευτέρη όπως τον ήξεραν οι φίλοι. Δεν γνωρίζω αν η μετανάστευση στη Γερμανία ήταν πιο ΄΄εύκολη΄΄ λόγω της σκληρότερης μετανάστευσης που έζησε από την Ρωσία όπου γεννήθηκε στην ταλαιπωρημένη τότε Ελλάδα . “Ήταν άλλα χρόνια και άλλες οι συνθήκες” έλεγε και έκλεινε το θέμα. Η “δεύτερη” μετανάστευση τον βρήκε να αναζητά την τύχη του στη Γερμανία σπρωγμένος από την ανέχεια και την έλλειψη εργασίας στην πατρίδα. Στάλθηκε πακέτο με προορισμό το Onstmettingen στις Schwäbische Alpen της Δυτικής Γερμανίας. Ένα μικρό χωριό που όμως με τίποτε δεν έμοιαζε στα χωριά τα ΄΄δικά μας΄΄ ! Καθαριότητα , πράσινο , καλοί δρόμοι και οργάνωση παντού , ήταν οι λέξεις με τις οποίες περιέγραφαν στους συγγενείς ΄΄πίσω΄΄ τον νέο κόσμο ! Ήταν όλα τέλεια λοιπόν ; Ναι ! Γιατί μόνο ζητούμενο ήταν η δουλειά , και από αυτήν υπήρχε άφθονη!

Ακόμη και η πρώτη κατοικία ( ένα υπόγειο με έναν και μοναδικό φεγγίτη και μία αυτοσχέδια κουζίνα ) δεν πτόησε τους σχεδόν νιόπαντρους γονείς μου . Βέβαια το υπόγειο άλλαξε γρήγορα με κάτι πιο ανθρώπινο , ποτέ όμως με κάτι που τους άξιζε για τις ώρες που δούλευαν και για αυτά που θυσίασαν. Όπως τα παιδιά τους , τα αδέρφια μου , τον Νικολάκη και τον Ρούλη που χωρίς να ρωτηθούν έμειναν με τον παππού και την γιαγιά . ΄΄Πηγαίνετε εσείς και μην στεναχωριόσαστε για τα παιδιά , θα είναι μια χαρά ΄΄ φράση κλισέ για όσους επέλεγαν την Γερμανία σαν ΄΄προσωρινή πάντα΄΄ λύση στα προβλήματά τους ! Για τον πατέρα μου το προσωρινό διήρκεσε κοντά είκοσι χρόνια ! Τα αρχικά σχέδια για παραμονή και σκληρή δουλειά για 3-4 χρόνια ώστε να εξασφαλιστεί ένα κομπόδεμα και μετά επιστροφή στα παιδιά …αντικαταστάθηκαν από 7-8 χρόνια ώστε να μπορέσουν να χτίσουν ένα σπιτάκι στην πατρίδα . Όμως η νέα πατρίδα έπρεπε να εξωραϊστεί . Από τους πρώ-

τους κατοίκους στο ΄΄χωριό΄΄ βάλθηκε να φέρει όλους τους συγγενείς από την πατρίδα. Στα πρώτα χρόνια της ζωής μου θυμάμαι το σπίτι μας ΄΄κέντρο διερχομένων΄΄ ! Όσοι έφταναν από Ελλάδα έμεναν στου Λευτέρη μέχρι να τακτοποιηθούν. Κάπου κοντά στα 1960 με 1964 αρχίζουν να γεννιούνται τα πρώτα παιδιά στο χωριό και μαζί τους και η συνειδητοποίηση ότι ριζώνουμε και κάτι πρέπει να γίνει για το μέλλον των παιδιών . Ο πατέρας μου σαν πιο παλιός αλλά κυρίως λόγω της γλώσσας που γνώριζε (έστω και λίγο καλύτερα από τους άλλους ) εκπροσωπούσε τους Έλληνες στις υπηρεσίες και στην επίλυση προβλημάτων στην νέα πραγματικότητα. Απίστευτη επιτυχία θεωρήθηκε το κατόρθωμα να αποκτήσει η μικρή κοινότητα σχολείο. Ο κύριος Γιάννης , ο πρώτος δάσκαλος ήταν όχι απλώς δάσκαλος και φίλος αλλά και η ραχοκοκαλιά του χωριού ! Το σχολείο έδωσε την ευκαιρία στους γονείς μου να τολμήσουν να φέρουν

14

τα παιδιά τους στην ξενιτιά ,που πλέον δεν ήταν και τόσο ξένη .Το σχολείο έφερε την Ελλάδα ! Εκδηλώσεις , γιορτές , 25η Μαρτίου ,28η Οκτωβρίου … μόνο το Πολυτεχνείο έλειπε ! Μαζί και δειλά-δειλά άρχισαν και οι ελληνικές βραδιές , οι χοροί , οι γάμοι και κάθε ευκαιρία για συνεύρεση. Όσες προσπάθειες και αν γινόντουσαν όμως να εξελληνιστεί η ξενιτιά … οι δυσκολίες παρέμεναν δυσκολίες . Το γνωστό ΄΄Ausländer΄΄ χαρακτήριζε και ακολουθούσε γονείς αλλά και τα παιδιά τους . Ο πατέρας μου ήταν από τους καλούς ΄΄ Ausländer ΄΄ που σήμαινε ότι δεν δημιουργούσε προβλήματα , ήταν καλός οικογενειάρχης και περιζήτητος εργάτης . Κάτι που φάνηκε και από το ότι τόσα χρόνια δεν άλλαξε εργοστάσιο και ΄΄αφεντικά΄΄! Δούλευε σε μία εταιρία κατασκευής μετασχηματιστών και ήταν τόσο αγαπητός που βρέθηκε μάλιστα να ποζάρει σε διαφημιστικό φυλλάδιο του εργοστασίου ! Δύσκολη δουλειά αλλά μας έφερνε πιο κοντά στο όνειρο της επιστροφής , ένα όνει-

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


ρο που πλέον και οι διακοπές κάθε χρόνο αναζωπύρωναν έντονα . Δίπλα στη δουλειά στο εργοστάσιο προστέθηκαν και άλλες για να ενισχυθεί το εισόδημα . Η μητέρα μου το πρωί στην βιοτεχνία υφασμάτων δούλευε ΄΄Akkord΄΄ και το απόγευμα με την βοήθεια των παιδιών έβγαζε τα ΄΄κομμάτια΄΄ που απαιτούνταν ( κάτι ειδικά εξαρτήματα μηχανών κεντήματος ) . Ήδη το 1972 μπήκε το πρώτο λιθαράκι για τον δρόμο της επιστροφής ! Άρχισε το χτίσιμο του σπιτιού μας ! Και μαζί με αυτό και η πιο εξουθενωτική περίοδος ! Εκείνη την περίοδο πολλές οικο-

χώρα που τα αυτοκίνητα ήταν όπως τα καρπούζια στην Ελλάδα, ο πατέρας μου, όπως και οι υπόλοιποι βέβαια, αγόραζαν αυτοκίνητα τα οποία οι Γερμανοί πετούσαν ! Ο τζάγκος , το γεράκι , η τζαβέλαινα ήταν παλιά μεν συμπαθητικά δε αυτοκίνητα που μας πήγαιναν τα καλοκαίρια καμαρωτούς στην Ελλάδα όπου ακόμα ΄΄μετρούσαν ΄΄ ! Το 1976 ήρθε η ώρα , το φορτηγό παρκαρισμένο έξω από το τελευταίο μας σπίτι φόρτωσε και τα ΄΄τελευταία μας ίχνη΄΄ σε αυτή τη χώρα ! Τελευταία ; Δυστυχώς όχι ! Κατά έναν περίεργο τρόπο η Γερμα-

Μπροστά στο σχολείο με τους Γερμανούς δασκάλους

γένειες αποφασίζουν να επιστρέψουν , και ο Λευτέρης βαφτίζεται ΄΄μετακομιστής΄΄ ! Δουλειά όλη την εβδομάδα , αναχώρηση για Ελλάδα την Παρασκευή μεσημέρι και επιστροφή όσο πιο γρήγορα γίνεται ! Το φορτηγό βέβαια φορτωμένο με ζαρζαβατικά από την Ελλάδα και ό,τι άλλο ΄΄ελληνικό΄΄ δεν υπήρχε στην Γερμανία ! Τι κουράγιο και αυτό ! Παράλληλα με τις μετακομίσεις των ΄΄πελατών΄΄ μετέφερε σιγά-σιγά και τα δικά μας πράγματα. Ένα μεγάλο μέρος των οποίων στολίζει ακόμα και σήμερα ( ακόμα και μετά από αρκετές εκκαθαρίσεις) το υπόγειό μας ! Αγόραζαν πράγματα που τους έλλειπαν και ήταν ακριβά όταν έφυγαν από την Ελλάδα και όχι ότι πραγματικά χρειάζονταν την εποχή που επέστρεφαν ! Είκοσι χρόνια στην Γερμανία έζησαν με δανεικά και μεταχειρισμένα ( για την Γερμανία έλεγαν μια χαρά είναι !) όμως για την Ελλάδα … ακόμα και τα καλύτερα δεν ήταν αρκετά καλά ! Στην

Δουλειά στο σπίτι μαζί με τα μικρά παιδιά για να συμπληρωθεί το εισόδημα

νία αποτέλεσε για τον πατέρα μου μία δεύτερη ΄΄πατρίδα΄΄ , ένα αποκούμπι σε όποια δυσκολία του τύχαινε ! Όσο δε για μένα , χρειάστηκε αρκετός καιρός για να κερδίσει η Ελλάδα την θέση της μοναδικής πατρίδας μέσα μου !

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

15

Ο Λευτέρης στο γερμανικό εργοστάσιο, τότε που η αυτοματοποίηση δεν είχε διώξει τα εργατικά χέρια


ΣΟΦΙΑ ΓΕΩΡΓΑΛΙΔΟΥ

ΟΙ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΟΙΚΤΟ «ΟΙ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΟΙΚΤΟ, Η ΣΙΩΠΗ ΕΙΝΑΙ Η ΜΟΝΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Η ΜΑΤΑΙΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΚΗΠΟΣ ΟΠΟΥ ΠΑΙΖΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΑΘΑΝΑΤΟΥΣ ΜΑΝΤΙΛΙΑ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΥ ΑΝΕΜΙΖΟΥΝ ΣΤΟ ΒΑΘΟΣ - ΠΟΙΟΣ ΦΕΥΓΕΙ, ΤΙ ΣΗΜΑΣΙΑ ΕΧΕΙ (ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ)

Ω

, να ‘ξερες, ποιητή μου, πόσο μεγάλη σημασία έχει ποιος φεύγει... Σπάω τη σιωπή μου ακόμα μια φορά. Δεν την αντέχω τόση ελευθερία! Υποσχέθηκα να αφεθώ για λίγο μόνο στις αναμνήσεις και θα το κάνω – όσο ανελέητες κι αν είναι, όσο οδυνηρό κι αν σταθεί το εγχείρημα...

Εικόνα πρώτη: ο κεντρικός δρόμος του χωριού (αργότερα, επί Χούντας, του δώσανε και όνομα: Ιωάννου Μεταξά!). Ένας άντρας μπαίνει σ’ ένα ταξί. Είναι ο πατέρας. Νέος, γεροδεμένος. Καμία ανάμνηση των χαρακτηριστικών του. Όσες φορές κι αν προσπάθησα, μόνο μια αντρι-

κή πλάτη να μπαίνει μέσα στο ταξί θυμάμαι – μόλις είχα κλείσει τα 6. Κλείνουν οι πόρτες. Το αμάξι ξεκινά αργά. Το ακολουθώ. Ανεβάζει ταχύτητα. Τρέχω ξοπίσω του. Ξάφνου σταματά. Πηγαίνω στη μεριά που κάθεται ο πατέρας. Κατεβάζει το παράθυρο. Τον ακούω να λέει: Μην στεναχωριέσαι, σε τρία χρόνια θα γυρίσω πίσω και θα είμαστε πάλι όλοι μαζί. Σχόλιο: Ήταν το 1963, την εποχή που μεσουρανούσε η μετανάστευση, τότε που όσοι δεν είχαν στον ήλιο (διάβαζε στην Ελλάδα – και όχι μόνο) μοίρα, τραβούσαν για τα ανθρακορυχεία του Βελγίου και για τα εργοστάσια της Γερμανίας. Οι πρώτοι ξεκίνησαν από την Ελλάδα νωρίτερα, το 1960, με την υπογραφή της Σύμβασης μεταξύ Γερμανί-

16

ας και Ελλάδας για την απασχόληση εργατικού δυναμικού στη Γερμανία, που το είχε τόσο μεγάλη ανάγκη για την οικονομική της επανόρθωση μεταπολεμικά. Έφυγαν οι πρώτοι από το χωριό κι έστειλαν προσκλήσεις σε συγγενείς και φίλους, να πάνε κι εκείνοι, να ξεφύγουν από τη μιζέρια, να προκόψουν και ν’ ανοίξουν το δρόμο για το μέλλον των παιδιών τους... Μια τέτοια πρόσκληση είχε λάβει και ο πατέρας που πλέον δεν μπορούσε να θρέψει την οικογένειά του με την απασχόληση στα λίγα πατρικά χωράφια και με τα μεροκάματα που έκανε σε ξένα. Ένα χρόνο αργότερα έφυγε κι η μητέρα για τη Γερμανία. Καμία απολύτως ανάμνηση από την ημέρα εκείνη!

Εικόνες πολλές ακολουθούν: Γράμματα πάνε κι έρχονται! «Αγαπητή μητέρα και κορούλα μας Σοφούλα! Μάθετε ότι είμαστε καλά, το ίδιο επιθυμούμε και για εσάς... Σοφούλα, να ακούς τη γιαγιά, να μην την στεναχωράς, να διαβάζεις και να είσαι καλή μαθήτρια...!» - «Αγαπητή μου κόρη Βάσω και γαμπρέ Παύλε! Είμαστε καλά... Το καλοκαίρι κοντεύει, πότε θα έρθετε;» Σχόλιο: Η γιαγιά που ανέλαβε να με φροντίσει είχε αναπηρία όρασης μεγάλου βαθμού και όμως δεν δίσταξε να το κάμει. Πολλές γιαγιάδες και πολλοί παπούδες ανέλαβαν εκείνη την εποχή το ρόλο των γονιών για να βοηθήσουν τα παιδιά τους να προκόψουν στην ξενητειά ώστε κι εκείνοι με τη σειρά τους να

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


μπορέσουν να προσφέρουν στα παιδιά τους μια καλύτερη ζωή... Η Γερμανία ωστόσο δεν ήταν έτοιμη να δεχθεί ανθρώπους, στην ουσία ήθελε ρομπότ, να λειτουργούν μηχανικά, κατά τας διαταγάς των αφεντικών στα εργοστάσια και στην λοιπή κοινωνική ζωή. Ευτυχώς που οι μετανάστες ζούσαν κοντά με συγχωριανούς και προσπαθούσαν να διατηρήσουν ένα ελάχιστο κοινωνικής ζωής μετά τη δουλειά. Τα περισσότερα παιδιά τους πάνε κι έρχονται, κάποιος τα χαρακτηρίζει αργότερα «παιδιά βαλίτσες»! Εμείς, ο αδελφός μου κι εγώ, δεν ταλαιπωρηθήκαμε ως προς αυτό. Στο συνοικισμό

«Ευαγγελικά» της Κατερίνης λειτουργούσε ορφανοτροφείο που τη δεκαετία του ‘60 άνοιξε τις πόρτες του και στα παιδιά των μεταναστών. Κι έτσι το 1965 μπαίνουμε οικότροφοι στο Ορφανοτροφείο της Ελληνικής Ευαγγελικής Εκκλησίας Κατερίνης. Εκ των υστέρων θα τολμήσω να πω ότι επρόκειτο στην ουσία για εσωτερική μετανάστευση, μακριά από την θαλπωρή της οικογένειας και του χωριού, μακριά από τους φίλους και τα υπαίθρια παιχνίδια... Κι άλλες, πολλές εικόνες: Ξαφνικά συναντάμε παιδιά από ολόκληρη την Ελλάδα. Ονόματα χωριών που μέχρι τότε δεν ξέραμε καν ότι υπάρχουν: Τραγανό Ηλείας, Μηλότοπος, Γιαννιτσά... Χωριστά τα αγόρια από τα κο-

ρίτσια, σε διαφορετικά κτήρια. Με τον αδελφό μου βλεπόμαστε πλέον μόνο στο φαγητό και σε κοινές εκδηλώσεις. Τα γράμματα πηγαινοέρχονταν τώρα πιο συχνά Κατερίνη-Κολωνία. Κάθε 2η Κυριακή επίσκεψη στη γιαγιά στο χωριό – μια όαση στη νέα καθημερινότητα, ακόμα κι αν πρέπει να περάσω την ώρα μου διαβάζοντας και απαντώντας γράμματα των παιδιών όλης της γειτονιάς που ήταν στη Γερμανία σαν τους δικούς μου. Να ‘ναι καλά το 5ο Δημοτικό Σχολείο απέναντι από το Ορφανοτροφείο όπου κατέβαλλα τρομερές προσπάθειες να είμαι από τους καλύτερους μαθητές. Τα 3 χρόνια που

είπε ο μπαμπάς ότι θα λείψει έγιναν ήδη έξι. Σχόλιο: Η ζωή στο Ίδρυμα αυστηρά οργανωμένη (πώς να λειτουργήσει διαφορετικά;), σχεδόν απρόσωπη για ένα παιδί. Τα μεγαλύτερα παιδιά προσπαθούσαν να φροντίσουν κάπως εμάς τα μικρότερα, έτσι δημιουργήθηκαν μεμονωμένες φιλίες. Ήδη τον πρώτο καιρό ένιωσα πόσο πολύ μου έλειπαν οι γονείς, η γιαγιά, η οικογένειά μου, το χωριό – κι ας προσπάθησαν ο θείος Δημήτρης και η θεία Μάρω να μας κατευνάσουν την ψυχή φιλοξενώντας μας όσο γινόταν πιο συχνά στο σπίτι τους στον Συνοικισμό... Μείναμε εκεί ώσπου να τελειώσω και την πρώτη Γυμνασίου. Κάποια στιγμή εκείνη την περίοδο (πάνω στην εφη-

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

βεία) έγραψα ένα γράμμα στους γονείς μου πως δεν αντέχω άλλο και θέλω να είμαι κοντά τους. Τους συγκλόνισε. Για πρώτη φορά ίσως συνειδητοποίησαν το έγκλημα που διαπράττονταν μακριά τους: τη στιγμή που εκείνοι πίστευαν πως τα παιδιά απολαμβάνουν την παιδεία και μόρφωση που δεν θα ήταν σε θέση να τους χαρίσουν αν βρίσκονταν οι ίδιοι στην Ελλάδα, τα πιαδιά τους μαράζωναν ψυχικά. Έτσι ήρθε η μαμά και το καλοκαίρι του 1971 φύγαμε όλοι μαζί για τη Γερμανία. Πρώτες εικόνες Γερμανίας και συνέχεια (τα σχόλια πλέον συγχέονται με την περιγραφή των εικόνων): Το ταξίδι με το «Ακρό-

πολις Εξπρές» είναι θέμα για ένα ολόκληρο μυθιστόρημα. Πρώτη φορά μπαίνω σε τρένο. Μέχρι να τακτοποιηθούμε στην κουκέτα μας, από τη Θεσσαλονίκη που επιβιβαστήκαμε, περνάμε ήδη των έλεγχο των Ευζώνων... Ατέλειωτη μου φαίνεται η διαδρομή, ενοχλητικές πολύ οι ματιές των αντρών που πλειοψηφούν, δεν τολμώ να σηκωθώ, ούτε καν για να πάω στην τουαλέτα. Όταν χρειαστεί, το κανονίζουμε να πηγαίνουμε δυο δυο, και να μην αφήνουμε καμία γυναίκα μόνη... Οι ατέλειωτες φυσικές ομορφιές της Αυστρίας και της νότιας Γερμανίας αποσπούν για αρκετές ώρες την προσοχή μου. Στο Μόναχο αλλάζουμε τρένο για Κολωνία. Ύστερα από 3μέρες και 2 νύχτες

17

φτάνουμε επιτέλους στον προορισμό μας... Δεν θυμάμαι τίποτα από εκείνη τη στιγμή! Θυμάμαι όμως με τι καμάρι ανοίγει ο μπαμπάς την πόρτα του διαμερίσματος στην εργατική συνοικία, μας βάζει μέσα και μας ξεναγεί στα 64 τετραγωνικά του μέτρα... Εκείνο το καλοκαίρι έχει καταγραφεί ανεξίτηλα στη μνήμη μου: τα καταπράσινα πάρκα με τους παιχνιδότοπους, οι λίμνες, το ποτάμι, οι πρώτες επαφές με τους Έλληνες γνωστούς των γονιών και τους συγγενείς, τα μικρά ταξίδια σε διάφορες πόλεις σε κοντινή ακτίνα όπου ζουν και άλλοι συγγενείς. Νιώθω πολύ ευτυχισμένη που μπορώ να τα χαρώ όλα αυτά μαζί

με τους γονείς και τον αδελφό μου. Ο αδελφός μου που επιμένει να μου μάθει ποδήλατο, εγώ φοβάμαι, τελικά τα καταφέρνω αφού πρώτα κοντεύω να σκοτώσω έναν άνθρωπο και στο τέλος τον κοιτάζω θλιμμένη προσπαθώντας να του ζητήσω συγγνώμη με το βλέμμα – πώς αλλιώς; δεν ξέρω γρι γερμανικά! Έρχεται όμως η ώρα να τα μάθω κι αυτά, γιατί θέλω και πρέπει να συνεχίσω το σχολείο – επισκέπτομαι για ένα χρόνο τα εντατικά Τμήματα Γερμανικών του Ινστιτούτου Γκαίτε, η δασκάλα μας προσπαθεί με ποικίλες μεθόδους να μας εξοικειώσει με τη γλώσσα του μεγάλου ποιητή, αλλά να ‘ναι καλά και η γερμανίδα γειτόνισσα που αναλαμβάνει να μου δείξει την εφαρμογή στην πράξη όλων αυτών που μαθαί-


ΣΟΦΙΑ ΓΕΩΡΓΑΛΙΔΟΥ νω θεωρητικά στο σχολείο. Όλα τα άλλα ακολουθούν χωρίς ιδιαίτερο προγραμματισμό, γιατί έτσι είναι η ροή τους για ένα κορίτσι των 15 Μάηδων: το σχολείο, οι πρώτες φιλίες με γερμανόπουλα, εν μέρει κρατούν ως σήμερα, ο στόχος να πάρω το απολυτήριο για να σπουδάσω, έτσι θέλουν οι γονείς, το ίδιο σκέφτομαι κι εγώ κι έτσι ξεκινώ για την υλοποίηση του σχεδίου! Αψηφώντας τις όσες δυσκολίες παρουσιάζονται μπροστά μου παίρνω το 1978 το απολυτήριο του γερμανικού γυμνασίου που μου ανοίγει το δρόμο για το πανεπιστήμιο.

ταλείπουν την αίθουσα από την πίσω πόρτα, είμαστε από τους πρώτους που φεύγουν! Μαθαίνω τι έγινε πραγματικά εκείνο το βράδυ πολύ αργότερα, όταν το 1977 (μαθήτρια ακόμα) ανακαλύπτω στη Μένζα του πανεπιστημίου τη γωνιά που συναντιούνται οι Έλληνες φοιτητές μετά το φαγητό και συζητάνε ώρες ατέλειωτες πίνοντας τον καφέ τους και καπνίζοντας. Η δεύτερη: Ένα χρόνο αργότερα αποφοιτώ από το γερμανικό γυμνάσιο και μπαίνω στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Κολωνίας στον κλάδο Βυζαντινών Σπουδών στο τμή-

īňŅŅķŋ ĽŃĻĽŃĶľĿŋ ńĻŃ ʼnňŅŅňĹ ʼnĻʼnňŖľĿŋ ĻņķŅĻļĻņ ĿńĿĹņŁ ōŁņ ĿʼnňŐĸ ōň ŊŕŅň ōŒņ ĽňņŃŗņ ĽŃĻ ņĻ ļňŁłĸŌňŎņ ōĻ ʼnĻŃľŃĶ ōňŎŋ ņĻ ʼnŊňńŕőňŎņ ŌōŁņ ŇĿņŁōĿŃĶ ŗŌōĿ ńŃ ĿńĿĹņňŃ ēĿ ōŁ ŌĿŃŊĶ ōňŎŋ ņĻ ēʼnňŊķŌňŎņ ņĻ ʼnŊňŌŏķŊňŎņ ŌōĻ ʼnĻŃľŃĶ ōňŎŋ ēŃĻ ńĻŅŖōĿŊŁ ŀŒĸ

Σκηνές ροκ: η πρώτη: Μάρτης του ‘73, μεγάλη εκδήλωση προς τιμήν της Εθνικής γιορτής της 25ης Μαρτίου στη μεγάλη αίθουσα τελετών Φλόρα! Διοργανώνεται από τον «Σύνδεσμο» και το Ελληνικό Σπίτι (και τα δυο κατευθυνόμενα από το χουντικό καθεστώς). Βρίσκομαι εκεί στην είσοδο, ντυμένη «Αμαλία», να καρφιτσώνω σημαιάκια στο πέτο των επισκεπτών... Μέσα εκφώνηση πανηγυρικών, παρουσιάσεις χορών από το χορευτικό συγκρότημα του Ελληνικού Σπιτιού, γλέντι, πατριωτική μουσική ανάμεικτη με τη δημοτική μουσική παράδοση... Έξω έχει μαζευτεί αρκετός κόσμος σε εκδήλωση διαμαρτυρίας της χουντικής εκδήλωσης...! Κάποια στιγμή αναπόφευκτη η σύγκρουση... Μέσα κάτι ψιθυρίζεται και οι περισσότεροι επισκέπτες της εκδήλωσης εγκα-

μα Μεσαιωνικής και Νεοελληνικής Φιλολογίας. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘70 το μεταπολιτευτικό ενδιαφέρον και η δράση των φοιτητών για την πολιτική είναι ακόμα αρκετά έντονα και ο Φοιτητικός Σύλλογος Ελλήνων Κολωνίας προσφέρεται για την πολιτική αντιπαράθεση. Είναι τα χρόνια που φοιτητές και εργαζόμενοι έχουν στενές σχέσεις και δραστηριοποιούνται από κοινού μέσα από την Ελληνική Κοινότητα Κολωνίας που σφύζει από ζωή: Επιτροπή Γυναικών, Επιτροπή Νεολαίας, ομιλίες, χορευτικά συγκροτήματα, θεατρική ομάδα, γλέντια, φοιτητικά πάρτυ... όλα θέλω να τα ζήσω, να μη χάσω τίποτα! Εδώ μαθαίνω όσα δεν μου διδάχτηκαν στον σχολείο για Εθνική Αντίσταση και Πολυτεχνείο και άλλα πολλά... Ούτε που καταλαβαίνω για πότε βρίσκομαι στο

18

Δ. Σ. της Κοινότητας και μάλιστα γραμματέας (αργότερα μάλιστα και πρόεδρος), για πότε διοργανώνω πολιτιστικές εκδηλώσεις – αυτό το τελευταίο από τις αρχές της δεκαετίας του 90 μέχρι σήμερα όλο και πιο έντονα –, αρχικά μέσα από την ελληνογερμανική Πολιτιστική Ομάδα Πρωτοβουλίας (για τη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού) και τελευταία επίσης στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων (και Μεταφραστών) στη Γερμανία. Η τρίτη: Και όλα αυτά παράλληλα με τη δημιουργία δικής μου οικογένειας – γιατί και αυτό ήταν ένας σημαντικός στόχος ζωής, που επιτεύχθηκε κυρίως χάρη στο ότι ο σύντροφός μου έχει κάποιες αρχές που συμφωνούν με τις δικές μου, από τις οποίες ξεχωρίζει η ισότητα στη σχέση και ο σεβασμός στην προσωπικότητα του άλλου. Τα τρία παιδιά μας, γεννημένα ανάμεσα στο 1980 και το 1993, μας έφεραν ακόμα πιο κοντά τον ένα στον άλλο και η ανατροφή τους για μένα προσωπικά ήταν ένα «σχολειό» που μου δίδαξε πάρα πολλά – κι αυτό ολόκληρο θέμα για ξεχωριστό βιβλίο... Η τέταρτη: Πάντα έλεγα, τι κρίμα που η εμπειρία που αποκτούμε ως γονείς δεν αναγνωρίζεται στον επαγγελματικό τομέα. Εδώ το όνειρό μου ήταν, μετά την ολοκλήρωσή των σπουδών μου, να διδάξω στα τμήματα μητρικής γλώσσας για τα ελληνόπουλα που μεγαλώνουν στην Κολωνία. Έπρεπε να περάσω από διάφορους άλλους τομείς όπως π. χ. παροχή κοινωνικών συμβουλών για μετανάστες και τις οικογένειές τους, εκδόσεις βιβλίων και μετάφραση για να φτάσω στο όνειρό μου – εδώ και δυο μήνες, με ευθύνη του γερμανικού δημοσίου (και το τονίζω αυτό!!!) το ζω επιτέλους στην πραγματικότητα! Η πέμπτη και τελευταία (προς το παρόν): Όμως οι συνθήκες ζωής για τα Ελληνόπουλα και

τις οικογένειές τους έχουν αλλάξει πάρα πολύ από την εποχή που κατέφθασαν στη Γερμανία οι πρώτοι Έλληνες μετανάστες. Κυρίως στην γειτονιά και στο σχολείο εκ των πραγμάτων συναναστρέφονται και παιδιά άλλων εθνοτήτων απ’ όλο τον κόσμο, σε πολλές περιπτώσεις δημιουργούνται μάλιστα στενές φιλίες που οι παππούδες και οι γιαγιάδες τους της πρώτης μεταναστευτικής γενιάς ούτε καν θα ονειρευόντουσαν... Παρ’ όλα αυτά δεν είναι λίγες και εκείνες οι οικογένειες που επιμένουν στα παραδοσιακά σχήματα εθνικών ή θρησκευτικών αντιπάλων και οδηγούν τα παιδιά τους με αυτά σε κοινωνικά αδιέξοδα. Εδώ ανακάλυψα έναν νέο τομέα δράσης που με ενδιαφέρει πάρα πολύ και προσπαθώ μέσα από ένα διαπολιτισμικό ιστορικό-πολιτιστικό πρόγραμμα για πολίτες ελληνικής, γερμανικής, τουρκικής και αρμενικής προέλευσης να αναδείξω όσα μας χώρισαν και όσα μας ενώνουν σαν λαούς! Επίλογος: Αρχές του φετινού Μάη διεξήχθηκε με όλες τις επισημότητες στην παλιά γερμανική Βουλή στη Βόννη μεγάλη εκδήλωση προς τιμήν των 50 χρόνων από την υπογραφή της διακρατικής σύμβασης ανάμεσα στη Γερμανία και την Ελλάδα για την απασχόληση εργατικού δυναμικού. Τα γνωστά: ομιλίες πολιτικών, πανηγυρικοί κτλ. κτλ. Προσκλήθηκαν να συμμετάσχουν και οι Έλληνες της περιοχής. Πάρα πολλοί απ’ αυτούς με ρωτούσαν αν θα πήγαινα. Το σκέφτηκα αρκετά καλά και αποφάσισα ότι δεν θα υποστήριζα μια τέτοια γελοιότητα, στην οποία εκείνοι που τους αφορά άμεσα, προσκλήθηκαν για να γεμίσουν την αίθουσα, αλλά ούτε σε έναν τους δεν προγραμματίσθηκε να δοθεί ο λόγος, να πάνε στο βήμα και να αφηγηθούν κάτι από όλα αυτά τα χρόνια της μετανάστευσης. Και θα είχαν τόσα να πουν...

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


șɆɈɂɎɋɒ ɗɄɈ ɋɈ ɎɉɗɆɈ t ȨɒɆɐ ɊɋɈ ɃɘɅȺ t ȝɂȽɂɃɓɑ ɋɂɅɓɑ ȼɂȺ ȺɆɋɂƇɉPɊɚƇɈɌɑ Ȩɒ ɘ ȽɂɃɓɑ ɋɂɅɓɑ ȼɂȺ ȺɆɋɂƇɉPɊɚƇɈɌɑ Ȣ ȝ ȥ ȫ ȩ ȡ Ȣ ȟ Ƞ ȝ ȩ Ȥ ș ȥ Ȫ ȟ t Ȥ ȡ ȥ ȡ Ț ș 3 t * / 5 & 3 / & 5

ΠΑΡΑΛΙΑ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ - ΠΙΕΡΙΑ Tηλ.: 23510 62000 Fax: XXX XPSMEUSBWFMHBUF PSH QBOPSBNB IPUFM t F NBJM QBOPSIPU!PUFOFU HS


ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΝΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

ΟΙ ΔΥΣΚΟΛΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ, ΟΔΗΓΗΣΑΝ ΕΝΑΝ 31ΧΡΟΝΟ ΝΕΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΕΡΙΝΗ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ. ΕΧΟΝΤΑΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΔΥΟ ΜΙΚΡΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΗΡΕ ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 60 ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΞΕΝΙΤΙΑ. ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΩΡΙΜΟΤΗΤΑΣ ΑΝΑΘΥΜΑΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΜΕΡΕΣ ΣΕ ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΑΓΝΩΣΤΗ ΕΠΑΡΧΙΑΚΗ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΞΕΝΗΣ ΧΩΡΑΣ.

Υ

πήρξε ευπροσάρμοστος, οι συνθήκες ευνοούσαν τους εργατικούς Έλληνες, γρήγορα έσμιξε με την οικογένειά του. Η ενασχόλησή του με τον προσκοπισμό έδωσε ένα διαφορετικό νόημα στη ζωή του. Η Ελλάδα δονούσε την ύπαρξή του και αναζητούσε τρόπους να εκφραστεί. Οι πολιτικές συνθήκες στην Ελλάδα όπου επικρατούσε η χούντα, έφεραν αρκετές φορές σε δύσκολη θέση τον Κωνσταντίνο Νιτσόπουλο. Αλλά αυτό που πλήγωνε τότε τους Έλληνες ήταν ο χαρακτηρισμός γκασταρμπαϊτερ, όπως αποκαλούσαν οι Γερμανοί όλους τους ξένους εργάτες στη χώρα τους. Τότε θέριευε μέσα του ο Έλληνας!

Συνέντευξη στον Παναγιώτη Τριανταφυλλίδη Κύριε Νιτσόπουλε, ποια ακριβώς ήταν η διαδικασία που ακολουθήσατε από τη στιγμή που αποφασίσατε να φύγετε στη Γερμανία; Τίποτα το ιδιαίτερο. Εγώ προσωπικά ήμουν ένας υγιής νέος στα 31 μου. Δεν αντιμετώπισα ιδιαίτερα προβλήματα. Αφού έκανα μια αίτηση αρχικώς στο Υπουργείο Εργασίας και συμπλήρωσα τη σχετική αίτηση μετανάστευσης στη συνέχεια έβαλα μπρος τις διαδικασίες για έκδοση διαβατηρίου. Το μόνο ίσως δύσκολο για πολλούς ήταν οι ιατρικές εξετάσεις που έπρεπε να δείξουν έναν υγιή άνθρωπο. Εκεί πολλοί αντιμετώπιζαν δυσκολίες μα και πάλι το ελληνικό δαιμόνιο είχε βρει τους τρόπους να αντιμετωπίσει τις όποιες δυσκολίες….

Πόσο καιρό διήρκεσε όλη αυτή η διαδικασία; Η διαδικασία προσωπικά για μένα διήρκεσε περίπου δύο μήνες. Θέλει πρόγραμμα και απο-

20

φασιστικότητα. Δεν ήμουν τίποτα άλλο παρά ένας επιπλοποιός 31 ετών παντρεμένος με δύο παιδιά. Συζητήσαμε οικογενειακώς και αποφασίσαμε να φύγουμε μόνον εφόσον ξαναβρισκόμασταν εκεί όλοι μαζί. Εγώ η γυναίκα μου και τα 2 παιδιά μου.

Πόσο δύσκολα ήταν στην αρχή; Στην αρχή έφυγα μόνος μου με πράγματα λιγοστά και μια ελπίδα. Σε ένα χωριό λίγο έξω από τη Στουτγκάρδη στο τότε χημικό εργοστάσιο της TEXTIL που έφτιαχνε νάυλον με μεροκάματο 0,90 μάρκα την ώρα. Εκεί δουλεύαμε Γερμανοί και Έλληνες. Εγώ ήμουν καλός. Με πρόσεξαν από την αρχή. Ήμουν βλέπεις επιπλοποιός και τα χέρια μου πιάνανε. Πήρα σύντομα αύξηση μέσα σε 1 μήνα. 1,10 μάρκα την ώρα. Τότε άρχισα να υποψιάζομαι πως σε αυτή τη χώρα αν δουλέψω θα πάω μπροστά. Σπίτι δουλειά και πολλές βάρδιες για να περάσει το εξάμηνο και να μπορέσω να αντικρίσω ξανά τη γυναίκα μου και τα 2 παιδιά μου, δύο αγόρια είχα τότε. Μετά έκανα και μια κόρη. Είχα στείλει ήδη

πρόσκληση στην πατρίδα και ήλπιζα η γυναίκα μου να περάσει τις εξετάσεις. Και ποια ήταν η καθημερινότητά σας όλο αυτό το διάστημα; Σπίτι δουλειά και ψάξιμο νέας εργασίας με καλύτερες απολαβές. Τελικά βρήκα την FAUDEO ένα εργοστάσιο που έφτιαχνε κοντέρ αυτοκινήτων. Εκεί έπαιρνα 2,5 μάρκα την ώρα και ήμουν πολύ ευχαριστημένος αργότερα όμως και εφόσον είδα πως είχα και τις δυνατότητες και τις αντοχές βρήκα την EVESOU την πρώην AUDI – VW με τα αυτοκίνητα . Εκεί κατευθείαν με αγάπησαν επειδή με είδαν πως δουλεύω πολύ και τα χέρια μου πιάνουνε. Χρήματα πολύ καλά. 5,50 μάρκα την ώρα ενίοτε και 6.50 με τις υπερωρίες. Είχα αλλάξει και πόλη τότε και είχα πάει στο Νέκαρσουλμ μια κωμόπολη των δεκαπέντε χιλιάδων κατοίκων. Εκεί με βρήκε η γυναίκα μου την οποία πήρα κατευθείαν μαζί μου στη δουλειά. Εκείνη δούλευε πέντε μέρες την εβδομάδα ενώ εγώ έξι καμιά φορά και επτά.

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


Οι Γερμανοί κύριε Νιτσόπουλε πόσο ρατσιστικά σας αντιμετώπιζαν; Είναι ψέματα τα όσα λέγονται. Το πρόβλημα δεν είναι οι Γερμανοί μα εκείνοι οι μετανάστες οι οποίοι είχαν εγκατασταθεί στη Γερμανία πριν από εμάς. Ούγγροι, Πολωνοί, Αυστριακοί ίσως. Όλοι αυτοί ήρθαν πράγματι αντιμέτωποι με συμπεριφορές ακραίες αν και καμιά φορά μεμονωμένες. Έτσι στη συνείδησή τους είχαν πάντα πως νιώσανε τον ρατσισμό και για αυτό έπρεπε να το πάθουν και οι επόμενες γενιές μεταναστών. Άρα το πρόβλημα επαναλαμβάνω δεν ήταν των ντόπιων. Ασχοληθήκατε με τον προσκοπισμό κύριε Νιτσόπουλε σε βαθμό κάθε άλλο παρά ερασιτεχνικό. Το κάνατε από πριν ή εκεί σας δόθηκε το ερέθισμα; Δεν ξεκίνησα με τον προσκοπισμό. Ξεκίνησα με κάθε ειλικρίνεια και αγάπη για την πατρίδα να κάνω μια ομάδα Ελλήνων , μια ελληνική κοινότητα, μια παροικία Ελλήνων σε επίσημο όμως όσο γίνεται βαθμό με σκοπό την διατήρηση και διάδοση των παραδόσεων. Βλέπετε εκεί τότε στη Γερμανία ελληνικά σχολεία δεν υπήρχαν. Μόνοι μας έπρεπε να διαβάζουμε τα μωρά μας. Σε γερμανικά σχολεία πήγαιναν. Ναι μεν πήγαμε για δουλειά και για να μπορέσουμε να κάνουμε κάποια περιουσία μα ως Έλληνες οφείλαμε να διατηρήσουμε τα ήθη και τα έθιμά μας. Βρήκατε συμπαραστάτες στο εγχείρημά σας ή αντιμετωπίσατε δυσκολίες; Κοιτάξτε, στην Ελλάδα τότε είχαμε τη Χούντα. Κάθε κίνηση

τέτοιου τύπου σαφώς και μαθαίνονταν στην πατρίδα. Όχι πως δεν τους άρεσε σαν ιδέα μα θα προτιμούσαν να ήταν επικεφαλής κάποιος χουντικός , κάποιος δικός τους. Εμείς αυτό δεν το δεχτήκαμε . Σιγά σιγά η κοινότητα ολοένα και μεγάλωνε και έτσι σε συνεργασία με τον κύριο Σαββίδη, από την Ημαθία φτιάξαμε το 21ο σύστημα προσκόπων. Πρόεδρος ήταν ο κύριος Σαββίδης και γενικός γραμματέας ο κύριος Κόψας που ήταν δάσκαλος. Όλα αυτά φυσικά έγιναν εν πλήρη γνώση του προξένου. Τα συστήματα των προσκόπων διαδόθηκαν σύντομα σε κάθε μικρότερη ή μεγαλύτερη ελληνική επίσημη ή ανεπίσημη κοινότητα και έτσι μέσα σε λίγα χρόνια ήμασταν ευτυχείς να μιλάμε για 27 ολόκληρα συστήματα προσκόπων σε όλη τη Γερμανία. Για να καταλάβετε το μέγεθος της επιτυχίας να φανταστείτε πως είχαμε 6 τοπικές εφορίες προσκοπικές τη στιγμή που για να δημιουργηθεί μία εφορία απαιτούνται 6 συστήματα προσκόπων. Υπήρξατε δηλαδή από τους πρωτοπόρους σε ότι αφορά τη διάδοση του προσκοπισμού στην Γερμανία και όχι μόνο. Καλά το είπατε. Και όχι μόνο καθώς το προσκοπικό σύστημα είτε το θέλαμε είτε όχι είχε πλέον αρκετή δύναμη και επηρέαζε ανθρώπους και καταστάσεις. Αν σκεφτεί κανείς πως είχαμε να κάνουμε με τον στρατηγό Γιακουμή , με το γενικό γραμματέα προσκοπισμού , με τον γενικό έφορο παγκόσμιου προσκοπισμού στο Λονδίνο καθώς και με άλλους αξιωματούχους θα μπορέσει να καταλάβει το πόσο ψηλά είχαμε κα-

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

ταφέρει να φτάσουμε τον Ελληνισμό στη Γερμανία. Οι γιορτές των εθνικών επετείων, οι διάφορες παρελάσεις και οι γιορτές γινόταν κανονικά ή αντιμετωπίζατε προβλήματα από τους τοπικούς φορείς στις διάφορες Γερμανικές πόλεις; Θυμάμαι την μεγαλύτερη Ελληνική γιορτή του προσκοπισμού η οποία έλαβε χώρα στο Τσάμπορε και στην οποία συμμετείχαν περίπου 700 άτομα και παρέλασαν 25 Ελληνικές σημαίες. Έγινε κατάθεση στεφάνων από Έλληνες και Γερμανούς αξιωματούχους και στη συνέχεια γιορτάσαμε όλοι μαζί τον επιτάφιο ο οποίος συνοδεύτηκε με δικές μας μουσικές από την γερμανική μπάντα του δήμου – με χρήματα που όλοι μας μαζέψαμε μα οι γερμανοί ποτέ δε δέχτηκαν να πάρουν επειδή όπως μας είπαν ήταν κάτι το υπέροχο αυτό το Ελληνικό Πάσχα. Η χειρότερη στιγμή σας; Κάποιο πρόβλημα των παιδιών ίσως; Κάποια προβλήματα ρατσισμού; Σε μια γιορτή προσκοπισμού θυμάμαι στην οποία έλαβαν μέρος Γάλλοι, Γερμανοί, Τούρκοι και Έλληνες, σε κάποια στιγμή κάποιος Γερμανός μας αποκάλεσε – άθελά του ίσως – gastarbeiter - . Tότε σηκώθηκα και ενώ ως τότε δεν είχα δείξει ποτέ τόση ελληνολατρία του είπα. « Όταν οι gastarbeiter έχτιζαν Παρθενώνες, οι Γερμανοί ζούσανε σε σπηλιές με κέρατα.» Το είπα και το μετάνιωσα διότι σας είπα πως γενικότερα οι Γερμανοί δεν υπήρξαν ρατσιστές μαζί μας. Την δουλειά τους θέλανε να κάνουνε

21

όπως κι εμείς τη δική μας. Οι Έλληνες ήταν περίεργοι. Όταν πηγαίνεις σε μια ξένη χώρα το λογικό και το σωστό είναι να πας εσύ με τα νερά τους κι όχι να προσπαθείς να τους αλλάξεις. Δεν είναι δυνατόν. Πιστεύετε πως θα έχουμε δεύτερο κύμα μετανάστευσης με την κατάσταση που περνάει αυτή τη στιγμή η χώρα; Εγώ έμεινα, δούλεψα έκανα περιουσία, μεγάλωσα τα παιδιά μου στη Γερμανία. Από το ’62 ως το 1981. Δε μετάνιωσα. Οι συνθήκες επηρεάζουν τις πράξεις μας. Η ζωή μας κρίνεται μονάχα από εμάς τους ίδιους στα βαθιά μας γεράματα. Ας φύγουν οι νέοι αν πιστεύουν πως θα τα καταφέρουν. Εγώ σαν παλιότερος θα τους συμβούλευα, να δουλεύετε και να χαμογελάτε.


22

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

23


ΣΟΦΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ ΚΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ ΕΧΕΙ ΩΡΙΜΑΣΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. ΑΦΟΥ ΑΥΤΟ ΤΟ:

«ΩΡΑΙΟ ΤΑΞΙΔΙΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΝΑ ΜΟΥ ΔΩΣΕΙ ΠΙΑ» Γεννήθηκε στο Κιάτο-Συκιωνίας της Κορίνθου το 1944. Με-

γάλωσε στη Νέα-Ιωνία της Αθήνας «μπολιασμένη» με την αύρα

του Μικρασιατικού πολιτισμού. Εκεί πήγε σχολείο και στη συνέχεια δούλεψε στο ΠΙΚΠΑ Π. Πεντέλης ως παιδοκόμος, σπουδάζοντας συγχρόνως Κοινωνική Λειτουργός. Το τραίνο για τη Γερμανία την πήγε στη Στουτγάρδη το 1970, όταν στην πατρίδα κυριαρχούσε η χούντα. Οι Συνταγματάρχες έδωσαν και στη δική της γενιά τη χαριστική βολή, ξεκαθαρίζοντας για άλλη μια φορά τους «καλούς» από τους «κακούς» έλληνες. Έτσι έζησαν τα δικά τους «πέτρινα χρόνια» των διώξεων και του διχασμού… Η Ελλάδα του ήλιου, της γαλάζιας θάλασσας, της χαράς για τη ζωή, παραμένει «λάφυρο» των πατρικίων. Οι πληβείοι θα πάρουν ακόμα μια φορά το δρόμο της διασποράς. Αφού είχε και εκείνη χαρακτηριστεί ως «επικίνδυνη δια την ασφάλειαν κράτους και έθνους» αποκλεισμένη από την εργασιακή άρα και κοινωνική ζωή, η Γερμανία θα της προσφέρει το ταξίδι προς την ελευθερία.

Έζησε στη Γερμανία 30 χρόνια. Εκεί δημιούργησε οικογένεια, απέκτησε δυο κόρες και εργάστηκε ως Κοινωνική Λειτουργός - Κοινωνική Παιδαγωγός. Σήμερα ευτυχισμένη απόμαχος της μισθωτής εργασίας από το 2005, συνταξιούχος, είδος απειλούμενο προς εξαφάνιση, βιώνει μια νέα εσωτερική μετανάστευση. Αυτή όμως τη φορά έχει τη χαρά να ζει σε έναν προνομιούχο τόπο της Ελλάδας, ανάμεσα στον Όλυμπο, τα Πιέρια, την αύρα του Θερμαϊκού, τους Θεούς του Ολύμπου και τις Μούσες. Με τους νέους συμπολίτες να συνθέτουν το πλέον αντιπροσωπευτικό δείγμα νεοελλήνων, ντόπιους, Βλάχους, Πόντιους, Μικρασιάτες, Μοραΐτες κλπ. Έτσι ακριβώς όπως γνωρίστηκε και έζησε στη Γερμανία, με Έλληνες από όλη την Ελλάδα. Έλληνες σε μια διαχρονική κίνηση στο χώρο και χρόνο εντός και εκτός των συνόρων. Ακόμα μία νέα και ευχάριστη πρόκληση για τη ζωή της τώρα στην τρίτη ηλικία.

Σοφία Αναστασιάδου με την κόρη της Αλίκη

24

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


Με τις συναδέλφους Dusanka Davidovic και Safiye Oguz στο Υπουργείο Νέων Στουτγάρδης (1985)

Η Σοφία Αναστασιάδου (δεύτερη από δεξιά) με ελληνίδες συναδέλφους (1975) ΟΤΑΝ ΤΑ ΤΡΑΙΝΑ ΕΦΕΥΓΑΝ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ… Στη διαχρονική μεταναστευτική ιστορία των Ελλήνων, προς την Αμερική, τον Καναδά, την Αυστραλία και όπου αλλού έχουν φτάσει, θα προστεθεί και η Ευρωπαϊκή μετανάστευση, τη δεκαετία του ‘60….. Εφέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια, 1960-2010 από την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας Ελλάδας-Γερμανίας, που αφορούσε την προσφορά εργασίας Ελλήνων στη Γερμανία. Η μεγάλη διαφορά όμως από τις υπερπόντιες μεταναστεύσεις είναι η απόσταση. Μόνο 3000 k.m. απέχει η Γερμανία από την πατρίδα και η Ελλάδα είναι τόσο κοντά αλλά και τόσο μακριά. Οι Έλληνες ξεκινούν το ταξίδι αυτό με την βαθιά πεποίθηση ότι σύντομα θα επιστρέψουν. Αυτή λοιπόν η «προσωρινότητα» θα σφραγίσει τη ζωή τους, κυρίως της πρώτης γενιάς. Σε όλη την πορεία της επαγγελματικής μου καριέρας, αντιμετώπιζα πάντα αυτό το βασανιστικό δίλλημα των Ελλήνων ως κύρια πηγή των περισσοτέρων προβλημάτων τους. Μια ζωή βαθιά διχασμένη με το ερώτημα «πότε θα επιστρέψουμε;» πάντα στα χείλη. Δεν προέκυψε τυχαία αυτή η πεποίθηση. Καλλιεργήθηκε συστηματικά και από την μεταναστευτική πολιτική των δύο κρατών. Το γερμανικό κράτος αποφεύγει το κόστος δημιουργίας υποδομών υποδοχής. Οι εργαζόμενοι αν και φορολογούνται δεν έχουν και τα αντίστοιχα πολιτικά δικαιώματα να πιέσουν τις αρχές ως ισότιμοι πολίτες, για να τους προσφέρει μια αξιοπρεπή και άνετη κοινωνι-

κή ζωή. Το ελληνικό κράτος εισπράττει τα εμβάσματα στο σκληρό τότε γερμανικό μάρκο (DM). Το 30% έως 50% από το εισόδημά τους στέλνουν στην πατρίδα οι εργάτες, πιστεύοντας ότι τα κεφάλαια αυτά τα επενδύουν για την πολυπόθητη επιστροφή. Το δεύτερο κεφάλαιο είναι «η ψήφος του μετανάστη». Αυτό το διεκδικούν ακόμα και σήμερα όλα τα κόμματα υποσχόμενα «καλή πατρίδα σύντροφοι…». Ανάμεσα σε αυτές τις συμπληγάδες πέτρες θα πορευτούν και οι Έλληνες, όπως και οι υπόλοιποι μετανάστες. Σήμερα μπορούμε καλλίτερα να εκτιμήσουμε ποιός και πόσο βγήκε κερδισμένος ή χαμένος από αυτή την περιπέτεια. Ίσως η ρήση «η μετανάστευση είναι και ευχή και κατάρα» όπου ο καθένας έχει το μερίδιό του να είναι αληθινή. Τώρα επαληθεύτηκε, η ιστορική αλήθεια, ότι η μαζική μετανάστευση σημαίνει μακροπρόθεσμα ενσωμάτωση στη χώρα υποδοχής. Σήμερα ζουν στη Γερμανία 380.000 Έλληνες της 1ης, 2ης, 3ης γενιάς καθώς και οι πιο πρόσφατοι ως πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ΣΤΟΥΤΓΑΡΔΗ 1970-1985 Τα πρώτα «παγωμένα» χρόνια Τα χρόνια της άγνοιας και της αθωότητας, τα χρόνια της αναζήτησης μιας καλλίτερης ζωής… Ακόμα και σήμερα την εποχή της υπερθέρμανσης του πλανήτη το κλίμα της Γερμανίας παραμένει γενικώς γκρίζο, βροχερό και κρύο. Φθάνοντας εκεί ένοιωσα το πρώτο σοκ. Οι πολιτισμικές διαφορές ανάμεσα στον πά-

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

ντα φτωχό νότο της Ευρώπης (ως τις μέρες μας), και τον υπό ραγδαία ανάπτυξη βορρά είναι γνωστές. Η μεταπολεμική ανέχεια όμως τότε δεν επέτρεπε την πολυτέλεια των τουριστικών ταξιδιών. Δεν γνωριζόμασταν, μιλούσαμε διαφορετικές γλώσσες….. Έτσι απροετοίμαστοι ξεκινήσαμε να ζήσουμε και να εργασθούμε μαζί.

θα επιστρέψω, ξεκίνησα το ταξίδι μου στη Γερμανία.

Το πολιτισμικό σοκ υπήρξε το ίδιο δυνατό όπως και το κρύο το πρωί που μας χτυπούσε στο πρόσωπο καθώς ξεκινούσαμε για τη δουλειά μας. Αυτό όμως το σοκ ισχύει και για τους Γερμανούς όταν ξαφνικά αντιλήφθηκαν ότι η γειτονιά τους και ο τόπος εργασίας τους γέμισε σιγάσιγά ξένους, τους Gastarbeiter, Φιλοξενούμενους Εργάτες. Αυτό είναι το δικό τους πολιτισμικό σοκ.

1. Τα πρώτα βήματα στην ενσωμάτωση.

Με τον καιρό συνειδητοποιώ και εγώ ότι ζω σε μια κοινωνία με αγγλοσαξονικές πολιτισμικές ρίζες και προτεσταντικές ηθικές αξίες και αρχές. Τη ζωή ανάμεσα σε δύο σχεδόν συγκρουόμενες κουλτούρες την έβρισκα ενδιαφέρουσα και αναζητούσα τη «χρυσή τομή». Αυτή η διαρκής πρόκληση μου πρόσφερε ένα ζωντανό πνευματικό πλούτο και έγινε κομμάτι της ζωής μου. Φυσικά και έχει ένα κόστος η επιλογή αυτού του τρόπου ζωής, είναι ένα διαρκές σπαγκάτο. Γιατί ο νόστος είναι δεσμώτης και μας περιμένει πάντα στη γωνία η… Ιθάκη, κάτι που αποτελεί μία διαχρονική πανανθρώπινη ανάγκη. Όμως ο Οδυσσέας απόλαυσε το ταξίδι του. Ίσως γιατί ποτέ δεν ήτανε και τόσο σίγουρος ότι θα επιστρέψει στην πατρική γη. Με αυτή την αβεβαιότητα κι εγώ, για το πότε και το αν

25

ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ – INTEGRATION Η Επαγγελματική και η προσωπική μου εμπειρία Την περίοδο που ζω στη Στουτγάρδη τα παρακάτω δύο κεφάλαια της ζωής μου θα εξελίσσονται παράλληλα:

Θα εργασθώ για πρώτη φορά ως κοινωνική λειτουργός σ’ ένα πολύ ενδιαφέρον εργασιακό περιβάλλον, στο Διακονικό ίδρυμα της Ευαγγελικής εκκλησίας. Θα αναλάβω το ελληνικό πρόγραμμα που αφορά κυρίως τη δεύτερη γενιά και τις ελληνίδες με τα παιδιά τους. Η δεύτερη γενιά με τις ανάγκες και τα προβλήματά της, κυρίως το σχολικό ζήτημα, θα αφυπνίσει τις αρμόδιες αρχές να οργανώσουν προγράμματα ένταξης στη γερμανική κοινωνία, με σεβασμό στην ταυτότητα, κυρίως στη γλώσσα των μεταναστών. Η δεκαετία του 1970 είναι η εποχή όπου οι γυναίκες της Ευρώπης διεκδικούν τα δικαιώματά τους και η γυναίκα μετανάστρια και τα ειδικά προβλήματά της θα αντιμετωπισθούν από εξειδικευμένες υπηρεσίες και ομάδες. Μέσα από την ομάδα νέων και την ομάδα γυναικών θα αναζητήσουμε μαζί να βρούμε νέες σύγχρονες μορφές συμβίωσης με τον εαυτό μας και τον περίγυρο. Είναι η εποχή της αντιαυταρχικής διαπαιδαγώγησης και χειραφέτησης από ξεπερασμένα μοντέλα συμπεριφοράς. Θα ανοίξουμε σιγά σιγά τα φτερά μας μετά τα πρώτα δύσκολα


ΣΟΦΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ

Το 1989 γκρεμίζοντας το τοίχος του Βερολίνου!

Εορτασμός του Πάσχα με την Ελληνική Κοινότητα της Στουτγάρδης (1978) χρόνια. Είναι μια ωραία εποχή γεμάτη εκπλήξεις……. 2. Πολυπολιτισμική Διαπαιδαγώγηση Στη συνέχεια μετά από μία εξειδίκευση στην Ακαδημία του Esslingen ως Κοινωνική Παιδαγωγός θα εργασθώ ως σύμβουλος σε ένα project, ένα νέο πρόγραμμα Διαπολιτισμικής Διαπαιδαγώγησης στο Υπουργείο Νέων της Στουτγάρδης. Η ομάδα εργασίας αποτελείται από πέντε εθνικότητες, μία (τότε…) Γιουγκοσλάβα, μία Ιταλίδα, μία Τουρκάλα, μία Ισπανίδα και εμένα. Πρόκειται για επιτελική δουλειά στον εργασιακό χώρο της Γερμανίας, όπου έχουν ελλείψεις γνώσεων και πείρας των ιδιαιτεροτήτων της συμπεριφοράς και κουλτούρας γενικά των ξένων παιδιών, των νέων και των γονιών τους με τους οποίους εργάζονται στα νηπιαγωγεία, σχολεία κ.λ.π. Είναι η εποχή όπου η μεταναστευτική πολιτική αρχίζει να εξανθρωπίζεται και οι ξένοι εργάτες να αντιμετωπίζονται όχι μόνο ως εργατικά χέρια. Όλα αυτά βέβαια δεν κυλούν ανώδυνα και ως αυτονόητα… Υπάρχουν βαθιές προκαταλήψεις και από τις δύο μεριές. Φόβοι και αναστολές… Θα είναι όμως το πρώτο βήμα στο διά-

λογο και τη σοβαρή και υπεύθυνη θέση στα προβλήματα που πληθαίνουν από τους αρμόδιους. Οι διεργασίες είναι αμφίδρομες και οι Γερμανοί και οι ξένοι σιγά-σιγά προχωρούμε στην συνειδητοποίηση ότι ζούμε μαζί και πως το γκέτο τελικά δεν ωφελεί καμία πλευρά. Με αυτή τη φιλοσοφία εργασθήκαμε πολύ δημιουργικά.

Η Ελληνική Κοινότητα Στουτγάρδης Οι Ελληνικές Κοινότητες (ΕΚ) στη Γερμανία θα αρχίσουν να οργανώνονται σιγά-σιγά στις αρχές της δεκαετίας του 1960 από τους πρώτους μετανάστες και θα προσφέρουν κυριολεκτικά τις «πρώτες βοήθειες» στους Έλληνες. Αυτοδιαχειρίζονται και πολύ αργότερα θα πάρουν και μικρή οικονομική βοήθεια από το Γερμανικό κράτος. Οι πρώτοι μετανάστες στις κοινότητές τους θα ξαναβρούν την παρέα τους, θα μιλήσουν στη γλώσσα τους, θα ακούσουν τη μουσική τους, θα χορέψουν και θα γευτούν τα μεζεδάκια της πατρίδας, όλα αυτά που θα τους δώσουν μεγάλη παρηγοριά στη μοναξιά τους. Είναι μία διαχρονική πρακτική των Ελλήνων του εξωτερικού. Κατά τη διάρκεια της Χούντας στην Ελλάδα θα κάνουν έναν

γενναίο αντιδικτατορικό αγώνα ως την αποκατάσταση της δημοκρατίας. Συνεργάζονται με τα γερμανικά συνδικάτα, ξένες αντίστοιχες κοινότητες και οργανώσεις. Εκπροσώπησαν τις ανάγκες της πρώτης γενιάς με ό,τι αυτό συνεπάγεται, εκφράζοντας περισσότερο μια εσωστρέφεια με την ψυχή πάντα στην Ελλάδα, o νόστος πάντα παρών δεσμώτης. Στην πορεία όμως τα προβλήματα έγιναν ακόμα πιο περίπλοκα και επιβεβαιώθηκε η άποψη πως η μετανάστευση των Ελλήνων είναι μόνιμη. Οι ελληνικές κοινότητες γενικά θα βρίσκονται μπροστά σε προκλήσεις που ξεπερνούν τις περισσότερες φορές τις δυνατότητές τους. Εύχομαι η δεύτερη και τρίτη γενιά, τώρα στα μεγάλα γυρίσματα των καιρών να προσθέσει τη δική τους άποψη διαχείρισης της ζωής της κοινότητας ανάμεσα σε δύο πολιτισμούς. Υπήρξα μέλος της κοινότητας και κατά καιρούς του διοικητικού συμβουλίου και γνωρίζω τα προβλήματα, τις δυσκολίες και τους κόπους των συμπατριωτών μου, όμως η βαριά κληρονομιά της κομματικοποίησης, σταθερή πολιτική κουλτούρα ημών των ελλήνων, πρέπει κάποτε να σταματήσει. Εύχομαι οι νέοι να μην χειραγωγούνται με την ίδια ευκολία, όπως η

26

γενιά μου, από τους κομματάρχες……. Σήμερα οι ΕΚ χρειάζονται μία γενναία χειραφέτηση από τα δεσμά του παρελθόντος. «Οι καιροί ου μενετοί».

ΑΘΗΝΑ 1985-1998 Το Salto Mortalle της παλιννόστησης Μετά από 15 χρόνια θα κάνω μία προσπάθεια επαναπατρισμού. Ίσως γιατί είμαι έτοιμη να εγκαταλείψω τη Γερμανία και να νοιώθω έτοιμη να ξαναζήσω στην Ελλάδα. Θα εργαστώ τρία χρόνια στο χώρο της υγείας, στο υπό δημιουργία ΕΣΥ. Όμως η Ελλάδα συνεχίζει να τρώει τα παιδιά της είτε εντός είτε εκτός των τειχών. Το πείραμα θα αποτύχει και θα επιστρέψω οικογενειακώς στη Γερμανία. Αυτή τη φορά στο ήδη αναβράζον Βερολίνο…..

Βερολίνο 1989-2004 Στο Βερολίνο θα βρεθώ στο «μάτι του κυκλώνα». Το ρήγμα ανατολικής-δυτικής Ευρώπης είναι γεγονός και οι πρώτοι φυγάδες από την ανατολική Ευρώπη συνωστίζονται στο Βερολίνο. Ο Διεθνής Σύνδεσμος Κοινωνικής Εργασίας (Ι.Β.) μου αναθέτει τη διεύθυνση ενός ξενώνα υποδοχής και παροχής κατοικίας σε οικογένειες φυγάδων των ανατολικών χωρών.

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


θα μεταφυτευθεί και στην Κοινότητα Βερολίνου και θα την οδηγήσει στην απαξίωση. Οι εκλογές του Οκτωβρίου του 1989, λίγο πριν την πτώση του τείχους, και του συστήματος που προστάτευε, θα αναδείξουν ένα νέο διοικητικό συμβούλιο που αφουγκράζεται τα τύμπανα των «ιστορικών αλλαγών». Είχα την τύχη και την τιμή να είμαι μέλος του.

Η Σοφία Αναστασιάδου υποδέχεται τον πρώτο Πρέσβη της Ελληνικής Δημοκρατίας στο Βερολίνο, κ. Δημήτριο Νεζερίτη στον εορτασμό της 25ης Μαρτίου 2000.

Τα γεγονότα λίγο πριν και λίγο μετά την οριστική πτώση του «τείχους της ντροπής στις 9/11/1989», είναι γνωστά και το σοκ υπήρξε γενικό και έκανε το γύρο του κόσμου. Βρισκόμουν εκεί και συμβολικά πήγα να γκρεμίσω κι εγώ, έστω και μια σπιθαμή….. από το τείχος που χώριζε τη ζωή στα δύο. Τα γεγονότα εξελίσσονται ραγδαία. Οι πρόσφυγες θα αποροφηθούν γρήγορα και θα ενταχθούν στην ευρύτερη γερμανική κοινωνία. Πολλοί θα φύγουν στην Αμερική και στον Καναδά και ο ξενώνας θα κλείσει. Συνεχίζω ως τη συνταξιοδότησή μου (2005) να εργάζομαι στο Ι.Β. και θα μετατεθώ στις επαγγελματικές σχολές ως κοινωνική παιδαγωγός. Είμαι υπεύθυνη προγραμμάτων Αγωγής του πολίτη και προετοιμασίας για την επαγγελματική ένταξη των αποφοίτων.

Οι παράλληλές μου δραστηριότητες Συγχρόνως με την επαγγελματική μου δραστηριότητα ασχολήθηκα και με τα κοινά, τόσο της

ελληνικής παροικίας όσο και της ευρύτερης κοινωνίας. Θα σταχυολογήσω ό,τι πιο ενδιαφέρον έκανα στο Βερολίνο, σε μια περίοδο ανοίγματος της κοινωνίας σε αλλαγές και νέες ιδέες. Ελληνική Κοινότητα Βερολίνου Στο Βερολίνο η Ελληνική παροικία του 1989 αριθμούσε 6.000 Έλληνες. Σήμερα είναι 15.000. Πολλοί εξ αυτών έχουν και τη γερμανική υπηκοότητα. Η Ελληνική Κοινότητα Βερολίνου (ΕΚΒ) γενικά δεν διαφέρει από εκείνη της Στουτγάρδης καθώς και των άλλων σε όλη τη Γερμανία. Η Κοινότητα υπήρξε ο «φυσικός τόπος» των Ελλήνων της πρώτης γενιάς. Αυτές τις κοινότητες ήθελαν και μπορούσαν να οργανώσουν και το έκαναν με φροντίδα, αγάπη και ελπίδα, μέσα σε έναν τόπο ψυχρό και αδιάφορο. Όμως παρακολουθώντας τη ζωή τους, κυρίως μέσα από τον «φακό της πατρίδας» θα δεχθούν και τις ανάλογες επιρροές και επιπτώσεις από τη ζωή στην Ελλάδα. Η παρακμή του πολιτικού σκηνικού το 1989 στην Ελλάδα

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

Με θάρρος προχωράμε σε μία δυναμική ανατροπή με κύριο στόχο την αποκομματικοποίηση. Διεκδικούμε μία σοβαρή παρουσία των ελλήνων μέσα στη νέα τάξη πραγμάτων που αναδύεται στη Γερμανία. Με έναν δημιουργικό διάλογο και συνεργασία με όλους τους εθνοτοπικούς, επιστημονικούς συλλόγους, σχολεία, ελληνική και γερμανική εκκλησία, ελληνικό προξενείο, δημαρχείο, λαϊκό πανεπιστήμιο, την επιτετραμμένη για τους ξένους και λοιπές αρμόδιες γερμανικές υπηρεσίες. Έτσι θα ανατρέψουμε την πολύχρονη απομόνωση και αδράνεια. Όλοι αντιδρούν θετικά στον διάλογο αυτόν λες και μας περίμεναν χρόνια. Θα αποκτήσουμε ένα θαυμάσιο χώρο δίπλα στην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία και θα εξασφαλίσουμε τη χρηματοδότησή του με 80% των λειτουργικών εξόδων. Η ΕΚΒ θα αποκτήσει το κύρος ενός «Ελληνικού Πολιτιστικού Κέντρου» μέσα στο αναγεννημένο Βερολίνο. Είναι ανοιχτό σε όλους εκείνους που θέλουν να γίνουν κοινωνοί του ελληνικού τρόπου ζωής και κουλτούρας. Θα γίνουμε φίλοι με ανατολικογερμανούς, πολωνούς, ιταλούς, γιουγκοσλάβους, και κάθε εθνικότητα που μας επισκεπτόταν. Μέσα σε δύο χρόνια προσφέραμε περισσότερα από 60 Κούρσε (μαθήματα), όλα χρηματοδοτημένα από γερμανικές υπηρεσίες, και συνεχίσαμε με ένα πλούσιο πρόγραμμα με εκδηλώσεις που αφορούσαν: την Κύπρο στην ενταξιακή της πορεία, ευρωπαϊκά προγράμματα όπως Socrates, διαλέξεις με πλήθος θεμάτων, καθώς δεν έλειψε η ελληνική μουσική, μαθήματα ελληνικής και γερμανι-

27

κής γλώσσας, χορωδία, βυζαντινή μουσική, ζωγραφική και χορούς για παιδιά κλπ. Η ευφορία αυτή είναι διάχυτη στο Βερολίνο και μας επηρεάζει πολύ δημιουργικά. Θα γίνει μία προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα ελληνικό Lobby (ομάδα προσώπων που ασκούν πολιτική πίεση προώθησης συμφερόντων) με επιρροή στα γενικά τεκταινόμενα της αναδυόμενης ενωμένης Γερμανίας. Στο Βερολίνο το 1989 ζουν 800 Έλληνες ενεργοί επιστήμονες, από αυτούς 7 καθηγητές Πανεπιστημίου με διεθνή ακτινοβολία. Ένας σεβαστός αριθμός διευθυντών σε δημόσιες υπηρεσίες, νοσοκομεία, τράπεζες, κλπ. Επίσης ένας αξιόλογος αριθμός ελλήνων επιχειρηματιών με επενδύσεις σε τουρισμό, εμπόριο, γαστρονομία, οικοδομές. Η δημιουργική ελληνική παρουσία δε λείπει και από το χώρο της τέχνης, μουσικής, εικαστικές τέχνες, κ.α. Όμως το Ελληνικό Κράτος – Κυβερνήσεις και λοιποί παράγοντες δεν θα ενδιαφερθούν και τελικά θα ναυαγήσει η προσπάθεια. Στη Γερμανία υπάρχει ένα κενό διείσδυσης Ελλήνων σε όλο το φάσμα πολιτικής και οικονομικής ζωής. Τι κρίμα, σήμερα στους χαλεπούς καιρούς για την Πατρίδα μας να μην υπάρχει εκεί, εκ των έσω, καμία δυνατή και τεκμηριωμένη αντιπαράθεση ενάντια στον εκάστοτε διασυρμό και την ισοπέδωση του Ελληνισμού. Εδώ αναδύεται μία επιθετική, όμως ύποπτη και ένοχη συμπεριφορά των Γερμανών. Σφαγίασαν και λεηλάτησαν έναν λαό χωρίς να αποδώσουν ως σήμερα ουσιαστικές αποζημιώσεις, αν δεχτούμε πως ο θάνατος αποζημιώνεται… Αντίθετα συρθήκαμε κυριολεκτικά ταπεινωμένοι από την ανάγκη, να ανοικοδομήσουμε την οικονομία τους, όταν η δική μας είχε γονατίσει. Η ανθελληνική εξωτερική πολιτική της Γερμανίας προς την Ελλάδα είναι πάγια, ίσως τους βαραίνει ακόμη το τραύμα της Ελληνικής αντίστασης κατά τη διάρκεια της κατοχής, ίσως τους βολεύει η στάση αυτή στο να επιβάλλουν τους όρους τους στις οικονομικές / εμπορικές συναλ-


ΣΟΦΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ

8 Μαρτίου 1999, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Η Σοφία Αναστασιάδου (πρώτη από αριστερά) εκ μέρους του συλλόγου «Γυναίκες Δημιουργούν» προσφέρει λουλούδια και αναμνηστικά στην επιτετραμμένη για θέματα γυναικών (δεύτερη από αριστερά). λαγές μαζί μας. Όπως και τις δεκαετίες ’50-’60, όπου αντί για τις αποζημιώσεις έδινε «αναπτυξιακά δάνεια με τόκο 7–9%». Τι μας θυμίζει αυτό σήμερα; Και όμως, Frau Merkel, (θυγατέρα προτεστάντη πάστορα…) παρά την αλαζονεία σας απέναντι στον Ελληνικό λαό πάντα θα του έχετε ένα μεγάλο, πολύ μεγάλο ΧΡΕΟΣ.

Βερολίνο, Δημοτικές Εκλογές 1996. Η Σοφία Αναστασιάδου, ως εκπρόσωπος των Πρασίνων σε προεκλογική συγκέντρωση στην Ελληνική Κοινότητα, με θέμα την ενημέρωση των Ελλήνων για τα νεοαποκτηθέντα τους δικαιώματα στην τοπική αυτοδιοίκηση.

Σιγά σιγά και η ΕΚΒ επανήλθε στα χέρια των ελληνικών κομμάτων τα οποία σήμερα κυριαρχούν. Όμως έστω και αν περνάνε διαδοχικά από την ακμή στην παρακμή οι ελληνικές κοινότητες, υπάρχουν πάντα και παντού. Μεταλαμπαδίζοντας την διαχρονικότητα του Ελληνισμού μέσα σε άξενες, πολλές φορές, κοινωνίες. «Γυναίκες δημιουργούν» Με πολλές γυναίκες διαφόρων εθνοτήτων θα δημιουργήσουμε το 1993 τη Διεθνή Ομάδα Γυναικών «Γυναίκες Δημιουργούν» (Frauen aktiv and kreativ). Η δράση μας είναι πολύπλευρη, θα συνεργασθούμε με το Λαϊκό Πανεπιστήμιο, με την επιτε-

Ευρωπαίοι Πράσινοι επισκέπτονται την Κύπρο με συμμετοχή της Σοφίας Αναστασιάδου, εκ μέρους των Πρασίνων του Βερολίνου. Στη φωτογραφία με τον τότε Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Γλαύκο Κληρίδη

τραμμένη για θέματα γυναικών, και άλλες γερμανικές και ξένες γυναικείες οργανώσεις. Θέματα όπως, η τέχνη και η γυναίκα, η πολιτική και η γυναίκα. Η ζωή ανάμεσα σε δύο πολιτισμούς και οι επιπτώσεις στην ψυχική μας ζωή θα μας απασχολούν και θα τα συζητάμε σε σεμινάρια με ειδικούς αλλά και μεταξύ μας. Οργανώναμε ωραία βράδια γεμάτα με ποίηση, μουσική, χορό, καθώς και εκδρομές, επισκέψεις σε μουσεία, και λοιπές δραστηριότητες, που πλούτιζαν την καθημερινότητά μας. Οι Πράσινοι (Die Grünen) Στις Δημοτικές εκλογές το 1996 θα εκλεγώ στο Δήμο Στεγκλιτς Βερολίνου με το κόμμα των Πρασίνων, ως η πρώτη Ελληνίδα Δημοτική Σύμβουλος, χωρίς Γερμανική υπηκοότητα, βάση ντιρεκτίβας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι μια μεγάλη αναγνώριση για εμάς τους μετανάστες, μετά από τόσα χρόνια, να μας εκλέγει η τοπική κοινωνία ως εκπροσώπους της. Θα είμαι υπεύθυνη σε θέματα πολιτιστικής και κοινωνικής πολιτικής. Δυστυχώς όμως η κήρυξη του πολέμου στη Σερβία από το ΝΑΤΟ το 1999 και η έν-

28

θερμη υποστήριξη του από το κόμμα και κυρίως τον I. Fischer, πράσινου υπουργού εξωτερικών, θα με αναγκάσει να παραιτηθώ. Ένα κόμμα του αφοπλισμού και της ειρήνης να κάνει πόλεμο….. μεγάλη απογοήτευση. Υπήρξε όμως μια πολύ σπουδαία εμπειρία για μένα η περίοδος αυτή και έμαθα πολλά από τον τρόπο που ασκούν πολιτική οι Γερμανοί. Επίλογος Καθώς θα κυλούν τα χρόνια η ζωή στο Βερολίνο θα αρχίσει να ομαλοποιείται. Το ενωμένο Βερολίνο θα ξαναγίνει πρωτεύουσα της Γερμανίας. Σιγά σιγά τα ίχνη του τείχους θα χαθούν, θα παραμείνουν όμως νοητά στη σκέψη όλων την ώρα που το επισκέπτονται. Νέα προβλήματα αναδεικνύονται εκεί που μόλις έχουν χαθεί τα παλιά. Μια πάντα ζωντανή και ωραία πόλη με άρωμα Ελληνικής Νεοκλασικής ομορφιάς. Και για μένα έχει ωριμάσει πραγματικά η ώρα της επιστροφής στην Ελλάδα. Αφού αυτό το «ωραίο ταξίδι άλλα δεν έχει να μου δώσει πια».

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”



ΔΡ. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΚΟΓΚΟΣ

ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ, ΑΓΑΠΩ ΠΟΛΥ ΟΜΩΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΚΟΛΟΝΙΑ, ΑΠΟ ΠΑΤΕΡΑ ΕΛΛΗΝΑ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΒΑΛΑ ΚΑΙ ΜΗΤΕΡΑ ΓΕΡΜΑΝΙΔΑ. Ο 39ΧΡΟΝΟΣ, ΣΗΜΕΡΑ, ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΚΟΓΚΟΣ, ΑΣΧΟΛΗΘΗΚΕ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ, ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ, ΜΕ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ, ΣΥΝΑΙΣΘΑΝΟΜΕΝΟΣ Ο ΙΔΙΟΣ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ ΝΑ ΑΝΑΤΡΕΞΕΙ ΣΤΙΣ ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ. ΜΕ ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΘΗΚΕ ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ, ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ. ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΑΥΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΕ ΚΑΙ ΤΗ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1960-1980», ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΕΠΙΜΕΛΗΘΗΚΕ Ο ΙΔΙΟΣ, ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ DOMID, ΤΗΣ ΚΟΛΩΝΙΑΣ.

«Π

ατρίδα μου είναι η Γερμανία, αγαπώ πολύ όμως και την Ελλάδα», δηλώνει, ο Ε. Γκόγκος, ο οποίος έχει σπουδάσει γερμανική φιλολογία και φιλοσοφία. «Η έκθεση αυτή- προσθέτειήταν ένα χρέος προς τον πατέρα μου και προς όλους τους Έλληνες, που ήρθαν στη Γερμανία προσωρινά, έγιναν όμως αναπόσπαστο κομμάτι της τοπικής κοινωνίας». Η φωτογραφική έκθεση παρουσιάζει τη διαδρομή των Ελλήνων μεταναστών από τα καπνοχώραφα της φτωχής μεσογειακής χώρας στις γραμμές παραγωγής των γερμανικών εταιρειών, από τον ευρύ οικογενειακό κύκλο στη μοναξιά των εργατικών εστιών, από τις συναισθηματικά φορτισμένες σκηνές αποχαιρετισμού έως τη σταδιακή εγκατάσταση στη «δεύτερη πατρίδα». Η ευαισθησία και τα καλά κρυμμένα μυστικά μιας διπλής ταυτότητας απεικονίζονται αποκαλυπτικά στη συνέντευξη που μας παραχώρησε. Ζήσατε τα χρόνια της μετανάστευσης ως παιδί μετανάστη.

Τι σας σημάδεψε από την εποχή εκείνη; Θυμάμαι καλύτερα μικρές λεπτομέρειες. Ένα είδος προλετάριων αναμνήσεων: Το να πηγαίνω σαν παιδί μαζί με τον πατέρα μου κάθε Σάββατο στο ελληνικό γυροπωλείο «Καβάλα» στο Derschlag, κοντά στο Gummersbach, και να τρώω πατάτες τηγανιτές με… Currywurst (γερμανικό λουκάνικο). Να κάθομαι μαζί με τον θείο μου Αντώνη, αδερφό του πατέρα μου, στο πάτωμα του σαλονιού μας και να ακούμε Θεοδωράκη Το να προσπαθώ να τηλεφωνήσω στην Ελλάδα κάθε Κυριακή, και με δυσκολία να βγάζω γραμμή. Ο πατέρας μου μιλούσε σε μία «ξένη», μα οικεία σε εμένα, γλώσσα Και περισσότερο από όλα, τα καλοκαίρια! Το να οδηγούμε, όλη η οικογένεια σαν κοσμοναύτες, μέσα από την Γιουγκοσλαβία, χωρίς να κοιτάμε αριστερά ή δεξιά. Και μετά οι θάμνοι της πικροδάφνης, το γαλάζιο της Μεσογείου, και μετά το να προσπαθώ να μιλήσω με τον παππού και τη γιαγιά σε σπαστά Ελληνικά.

30

Ζώντας ανάμεσα σε δύο πατρίδες και δύο κουλτούρες μπήκατε στον πειρασμό της σύγκρισης ή της προτίμησης; Ο πατέρας μου αποφάσισε στη Γερμανία να τον φωνάζουν «Λέο» και όχι Λεωνίδας, όπως ένας μετανάστης “αμερικανικού τύπου” «Χωρίς να κοιτάξει πίσω» (αλλιώς θα μετατραπείς σε πέτρα, όπως αναφέρεται στη Βίβλο). Κάποιες φορές συζητούσα έντονα μαζί του γι’ αυτό το «κόψιμο των ριζών και τον ριζοσπαστικό προσανατολισμό στο μέλλον». Σήμερα δεν το αποκαλώ πια οπορτουνισμό. Το αποκαλώ ευελιξία. Ο πατέρας μου δε μου μιλούσε στα ελληνικά. Ούτε μιλάει στα ελληνικά με τα εγγόνια του. Μία γυναίκα μου είχε πει: «Θα πρέπει να τον σκοτώσεις, που το κάνει αυτό!». Έχω σταματήσει να της μιλώ. Δεν υπάρχει καμία ενοχή γι’ αυτό. Τι μαρτυρούν οι εικόνες που έχετε συγκεντρώσει για την ελληνική μετανάστευση της περιόδου 1960-1980; Πόνο, φόβο, αισιοδοξία; Κάτι άλλο; Στα δικά μου μάτια, οι εικόνες αυ-

τές μας δείχνουν τους ήρωες της καθημερινότητας. Δείχνουν όλη την ανθρωπότητα μέσα από μικροσκόπιο. Οι ελπίδες αλλά και οι φόβοι είναι μεγενθυμένοι. Η ζωή είναι ένα πέρασμα. Οι μετανάστες είναι μία ζωή ταξιδιώτες. Η μετανάστευση για μένα είναι κατά έναν τρόπο μία έναρξη. Στην τελευταία μου έκθεση το παρουσίασα μέσα από το παιδικό παιχνίδι «Παράδεισος ή κόλαση». Η φτώχεια στην Ελλάδα ήταν σαν να ήταν η κόλαση. Το να πας στη Γερμανία ήταν σαν να πήγαινες στον παράδεισο. Το να δουλεύεις στα ανθρακωρυχεία ήταν σαν να ήσουν στην κόλαση, και η επιστροφή στην Ελλάδα θύμιζε παράδεισο. Σε ποιά μονοπάτια σας οδήγησε η έρευνά σας για την ελληνική μετανάστευση; Υπήρξαν κομμάτια της ιστορίας άγνωστα σε σας; Κατανόησα τις συνθήκες. Η «Γερμανική Επιτροπή» λειτούργησε σαν ένα μοντέρνο σκλαβοπάζαρο. Πολλές ανεξιστόρητες ιστορίες ντροπής στα σχολικά βιβλία αλλά και μέσα στις οικογένειες. Πόσο μεγάλο ήταν αυτό το «κόλπο» μεταξύ βι-

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


Χαμογελώντας έξω από την είσοδο του ανθρακωρυχείου

Το μοναχικό δωμάτιο στην ξενιτιά

Τα τραίνα που φύγαν αγάπες μου πήρανε…

Tο πλοίο «Κολοκοτρώνης» με το οποίο γινόταν η μεταφορά των μεταναστών από τον Πειραιά στο Πρίντεζι. ομηχανικών χωρών και τη λεγόμενη «περιφέρεια»! Ήταν η μοίρα ολόκληρης γενιάς. Όχι μόνο δική μου μοίρα. Όχι μόνο των Ελλήνων. Υπάρχουν αμέτρητες ιστορίες από την περίοδο εκείνη.. Εσάς ποιά σας συγκίνησε περισσότερο; Το μικρό κορίτσι που ζούσε με τη γιαγιά του στην Ελλάδα, και άνοιγε την ντουλάπα της μητέρας, που δούλευε στη Γερμανία, και μύριζε τα ρούχα της. Πολλές ιστορίες σαν και αυτή. Τι έμεινε στη ζωή των σημερινών Ελλήνων στην Γερμανία από εκείνη την εποχή των τραυμάτων; Μερικοί από τους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες στη Γερμανία είναι περήφανοι που αποτελούν κομμάτι των πρωτοπόρων του γερμανικού Wirtschaftswunder (θαύμα-

τος της οικονομίας και ανάπτυξης). Πολλοί από τους νέους Έλληνες στη Γερμανία δε γνωρίζουν τις λεπτομέρειες. Το γερμανικό Υπουργείο Μετανάστευσης αποκαλεί τους Έλληνες, την μειονότητα που δεν προκαλεί προβλήματα. Οι Γερμανοί εκτιμούν πως οι Έλληνες ενσωματώθηκαν πολύ καλά. Εγώ πάλι δεν είμαι τόσο σίγουρος γι’ αυτό. Υπάρχουν διδάγματα από αυτή την ιστορική περίοδο για τους Έλληνες; Εσείς ως Έλληνας (κατά το ήμισυ) δεύτερης γενιάς σε ποια καταλήξατε; Ένας Έλληνας συγγραφέας μου είχε πει: Όταν σπάσω ένα γυαλί, έχω την αίσθηση πως πρέπει να απολογηθώ διπλά. Μία για το σπάσιμο του γυαλιού και μία επειδή είμαι Έλληνας. Ασχολήθηκα με τη διαμονή στη Διασπορά για πολύ

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

μεγάλο χρονικό διάστημα. Αρχικά σχετικά με την Διασπορά των Εβραίων και μετά την Ελληνική Διασπορά. Ο κόσμος που ήταν κάτω από το «κακό μάτι» των άλλων είχε βρεθεί πολλές φορές στον πειρασμό να ζητήσει συγνώμη και μόνο για την ύπαρξή του . Έτσι πρώτα από όλα θεσπίζουμε ένα «Δικαίωμα στον τόπο» για όλους. Και είμαστε περήφανοι, γιατί το Υπουργείο Μετανάστευσης το αντικατοπτρίζει αυτό καλά. Η σημερινή οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, οδηγείται σε μια ανάλογη εκείνης της δεκαετίας του 60 και ίσως οι νέοι Έλληνες αποφασίσουν να ξαναφύγουν. Τι θα τους συμβουλεύατε; Ελάτε στη Γερμανία, αλλά μην ακολουθήσετε την πολιτική της «αυταπάτης».

31

Σαν Έλληνας της Γερμανίας θα θέλαμε να μας πείτε ποιο ελληνικό κομμάτι του εαυτού σας θεωρείται το χαρακτηριστικότερο και ωραιότερο; Ο Ντέμης Ρούσσος το είπε αυτό κάποτε: «Η ελληνική πλευρά του εαυτού μου», είναι κρυμμένη, μα ισχυρή. Κάθε φορά που ακούω αυθεντική ελληνική μουσική βιώνω κάτι σαν ένα πλατύ άνοιγμα της ψυχής μου. Μία αίσθηση κάθαρσης. Αλλά μη ξεχνάτε: Η αγάπη μου για την Ελλάδα είναι περίπλοκη. Εν μέρει νιώθω την αναζήτηση για τη γη του πατέρα μου, την αναζήτηση για τη γη των παιδικών μου χρόνων, και εν μέρει νιώθω τη φιλελληνική ανάγκη για αυθεντική ζωή. Πείτε μου, υπάρχει ακόμη αυτό εκεί (στην Ελλάδα);


ΣΗ Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΙΣΕΥ Σ Ε Δ Ι Ρ Ε Μ Η Φ Ε ΜΕΣΑ ΑΠΟ Τ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

Εφημερίδα ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ 1 Δεκεμβρίου 1958 147.000 εγκατέλειψαν τας πατρογονικάς εστίας των

Εφημερίδα «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ» 30 Απριλίου 1975 Οι Έλληνες πρόσκοποι NECKARSULM διοργάνωσαν περιφοράν του Επιταφίου

32

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


Εφημερίδα ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ 15 Μαίου 1960 Το ναυάγιον

Εφημερίδα ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ 30 Οκτωβρίου 1960 Το αθάνατον «ΟΧΙ» Πώς το εόρτασαν οι Έλληνες της Γερμανίας

Τα επιδόματα τέκνων ( τα γνωστά κίντερ γκελντ ) έγιναν γνωστά στους Έλληνες για πρώτη φορά με τη μετανάστευση στη Δυτική Γερμανία, όπου το κοινωνικό κράτος υπήρξε πρότυπο για την εποχή εκείνη. Για την χορήγηση επιδόματος και εφόσον τα παιδιά δεν είχαν ακολουθήσει τους γονείς στην ξένη χώρα, απαραίτητο ήταν το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης που εξέδιδε ο αρμόδιος Δήμος. Μέσα από τα αρχεία του κράτους ξετυλίγονται δραματικές οικογενειακές ιστορίες , όπου τη φροντίδα και ανατροφή παιδιών είχαν υπέργηροι γονείς μεταναστών. Η 57χρονη μητέρα μετανάστριας ( όπως αποδεικνύεται από πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης) είχε αναλάβει τη φροντίδα των τριών παιδιών της ηλικίας 10, 8 και ενός έτους!

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

33


Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

Εφημερίδα «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ» 30 Μαρτίου 1977 Πώς και πόση σύνταξη παίρνουν στην Ελλάδα όσοι γυρίζουν από την Γερμανία

Εφημερίδα «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ» 29 Δεκεμβρίου 1976. Στη Χάϊλμπρονν το 1ο συνέδριο προσκόπων της Βάδης Βυρτεμβέργης

34

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

35


ΕΥΘΥΜΗΣ ΜΑΥΡΙΔΗΣ

«ΕΥΤΥΧΩΣ, Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ ΑΚΟΜΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ» «ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΕΣΕΙΣ ΝΑ ΔΩΣΕΙΣ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙΣ. Η ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΜΕΘΕΞΗΣ ΠΟΛΛΩΝ ΚΑΙ ΕΤΕΡΟΚΛΗΤΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΚΑΝΕΙ ΤΗΝ ΔΙΑΦΟΡΑ». ΑΥΤΗ Η ΔΗΛΩΣΗ, ΠΟΥ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΟΝ ΕΥΘΥΜΗ ΜΑΥΡΙΔΗ, ΑΠΟΤΥΠΩΝΕΙ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ ΠΟΥ ΑΠΟ ΝΕΑΡΗ ΗΛΙΚΙΑ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΟΥ ΝΑ ΧΑΡΑΞΕΙ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΤΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ.

Ο

Ευθύμης Μαυρίδης γεννήθηκε στην Κατερίνη και έλαβε τα πρώτα μουσικά ερεθίσματά του στο δημοτικό ωδείο Κατερίνης, στις τάξεις του πιάνου και του τραγουδιού. Η εμμονή στο στόχο ήταν αυτή που τον οδήγησε στη διάκριση από νωρίς. Το 1985 έφυγε για σπουδές, με υποτροφία, στις ΗΠΑ όπου διακρίθηκε για την καλλιτεχνική του δραστηριότητα ως σολίστ. Ακολούθησαν κι άλλοι μεγάλοι σταθμοί στην πορεία του σε Ευρώπη και Αμερική.

Το 1990 επιστρέφει στην Ελλάδα, στο νομό Πιερίας, και αναπτύσσει έντονη δραστηριότητα σε ωδεία και χορωδίες, ενώ το 2002 ξεκινάει η σχέση του με το Λιτόχωρο με την ανάληψη της καλλιτεχνικής διεύθυνσης των συνόλων της δημοτικής χορωδίας Λιτοχώρου «Ι. Σακελλαρίδης. Ο Ευθύμης Μαυρίδης δεν μετανιώνει για την

επιλογή του να μείνει στην Πιερία γιατί όπως ομολογεί, «υπάρχει και το θέμα της ποιότητας ζωής».

ρετικούς καθηγητές που με βοήθησαν και με ώθησαν προς αυτή την κατεύθυνση.

- Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να ασχοληθείτε επαγγελματικά με τη μουσική; - Γιατί και πως διαλέγει κάποιος με τι θα ασχοληθεί στη ζωή του; Η απάντησή μου δεν είναι ούτε φιλοσοφική ούτε υπαρξιακή και δεν έχει να κάνει με τις βαθύτερες φιλοσοφικές αναζητήσεις και υπαρξιακές ανάγκες της ψυχής του ατόμου, τουλάχιστον στο συνειδητό μου. Για μένα ήταν απλά τα πράγματα. Ήμουν τυχερός γιατί μου δόθηκε και η ευκαιρία αλλά και η δυνατότητα να ασχοληθώ με αυτό που μου άρεσε.

- Ποιές είναι οι ιδιαίτερες ικανότητες που πρέπει να έχει ένας μαέστρος; - Ένας μαέστρος πρέπει να έχει ένα τεράστιο εύρος γνώσεων (όχι μόνο πάνω στη Μουσική), τεχνική επάρκεια, δημιουργική και συνθετική φαντασία, ικανότητα να συνδυάζει και να ενώνει όλα αυτά δημιουργικά, και κυρίως να μπορεί να μεταδώσει όσο πιο απλά, ξεκάθαρα και γρήγορα μπορεί στους συναδέλφους μουσικούς ή στο κοινό του αυτό στο οποίο έχει κατασταλάξει μετά από πολλή και σοβαρή δουλειά και μελέτη.

- Πιστεύετε ότι η κλασική μουσική περνάει κρίση; - Δεν θα το έλεγα αυτό. Ίσως κάποιοι «φορείς», όπως το Μέγαρο, τελευταία να περνάνε μια κρίση, ελπίζω προσωρινή. Η κλασική μουσική όμως γενικότερα αν κρίνω από τον αριθμό των ατόμων που ασχολούνται, είτε ενεργά (επαγγελματίες, σπουδαστές) είτε παθητικά (ακροατές), παρουσιάζει αύξηση. Ας μην ξεχνάμε ότι με τους σύγχρονους ρυθμούς και τον τρόπο ζωής μας αποτελεί ένα πολύ καλό μέσον για να «ξεφύγουμε», να ξεδώσουμε και να ξεκουραστούμε.

- Πότε συνειδητοποιήσατε ότι πρέπει ν’ ακολουθήσετε τον δρόμο του μαέστρου; - Αν θυμάμαι καλά πρέπει να ήταν στο 2ο έτος των σπουδών μου στην Αμερική όταν ήρθα σε επαφή με το θέμα μαέστρος. Από την πρώτη στιγμή γοητεύτηκα από τη συγκεκριμένη ειδικότητα και αποφάσισα να ασχοληθώ πιο συστηματικά με αυτήν. Είμαι πολύ ευγνώμων που είχα κοντά μου εξαι-

- Σας έχουμε δει να διευθύνετε από τραγούδια της παράδοσης μέχρι και όπερα. Υπάρχει κάποιο μέρος του ρεπερτορίου όπου έχετε προτίμηση; - Έχω μια ιδιαίτερη προτίμηση στην θρησκευτική μουσική η οποία οφείλεται πιστεύω στις καταβολές και τα ερεθίσματα που έχω από την παιδική μου ηλικία, τις σπουδές μου αλλά κυρίως στη θρησκευτική μου πίστη την οποία

- Ποιές επιρροές ήταν καθοριστικές στη μέχρι τώρα πορεία σας; - Πρώτη, σπουδαιότερη και ανυπέρβλητη μέχρι σήμερα επιρροή ήταν η μητέρα μου της οποίας η ζωή ήταν για μένα το πολυτιμότερο μάθημα. Επηρεάστηκα, επίσης, αρκετά, έως πολύ, από τους καθηγητές μου στην Αμερική. Και δεν εννοώ μόνο ακαδημαϊκά. Μου δίδαξαν επαρκέστατα την Μουσική αλλά και τις πραγ-

36

σε μεγάλο βαθμό οφείλω στην μητέρα μου.

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


ματικές αξίες της ζωής, πώς να τις συνδυάζω και να τις εφαρμόζω στην επαγγελματική μου σταδιοδρομία αλλά και στην καθημερινότητά μου. - Το ελληνικό κοινό σε σχέση με το ευρωπαϊκό πως συμπεριφέρεται ως ακροατής; - Το κοινό είναι πάντα κοινό. Η συμπεριφορά του είναι ανάλογη της συμπεριφοράς του καλλιτέχνη. Εκπαιδευμένο ή όχι διαισθάνεται και καταλαβαίνει τα σκηνικά δρώμενα. Και η αντίδρασή του είναι ανάλογη με αυτά. - Οι καλλιτεχνικές σας αναζητήσεις έχουν βρει το δρόμο τους στην Πιερία; - Σίγουρα ναι. Δεν πιστεύω ότι θα ήμουν καλύτερα σε κάποιο μεγάλο κέντρο. Ίσως οι ευκαιρίες και οι απολαβές να ήταν καλύτερες. Αλλά για μένα υπάρχει και το θέμα της ποιότητας ζωής και η Πιερία ως τελική αποτίμηση για μένα τουλάχιστον μέχρι στιγμής έχει αποδειχθεί σωστή επιλογή.

- Πολλοί νέοι επιθυμούν να σταδιοδρομήσουν στη μουσική. Πιστεύετε ότι η επαρχία μπορεί να δώσει ευκαιρίες για καριέρα; Ποια είναι η συμβουλή σας προς τους μαθητές σας; - Η επαρχία έχει ανάγκη από καλούς μουσικούς καθώς δεν έχει ακόμα κορεστεί. Πιστεύω ότι έχει πολλά να προσφέρει σε κάποιον που θέλει να κάνει καριέρα. Θα πρέπει όμως να είναι σοβαρός, προσγειωμένος, όχι στο «άρπα κόλα», να σέβεται και να μην υποτιμάει το κοινό στο οποίο απευθύνεται. - Ποιούς στόχους έχετε θέσει ως διευθυντής της Δημοτικής Χορωδίας Λιτοχώρου «Ι. Σακελλαρίδης»; - Παρ’ ότι το Λιτόχωρο είναι μια μικρή επαρχιακή πόλη, η Δημοτική χορωδία είναι ένας πολυσχιδής οργανισμός με πάρα πολλά τμήματα και δραστηριότητες. Πολλοί από τους στόχους που είχα θέσει όταν κλήθηκα να αναλάβω την διεύθυνση πιστεύω ότι τους έχουμε πραγματοποιήσει. Είμαστε ένα ομοιογενές σύ-

νολο, τα μέλη είναι συνεπή στις υποχρεώσεις τους, οι δραστηριότητες και υποχρεώσεις της χορωδίας πάρα πολλές. Ένας από τους κύριους στόχους που είχα θέσει και πιστεύω ότι τον πετύχαμε με πολλή δουλειά και σωστό προγραμματισμό είναι ότι κάναμε την χορωδία γνωστή όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε αρκετές χώρες της Ευρώπης που έχουμε επισκεφθεί. Ενδεικτικά αναφέρω Ουγγαρία, Γερμανία, Πολωνία, Σλοβακία, Σερβία, Ιταλία. Μέσα στους άμεσους νέους στόχους μας είναι τα εγκαίνια του νέου Πολιτιστικού μεγάρου Λιτοχώρου, και η σταδιακή ανανέωση της χορωδίας. - Ποιά η μεγαλύτερη στιγμή στην καριέρα σας; - Δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποια. Θα αναφέρω μερικές. Το πρώτο μου ρεσιτάλ πιάνου στην Αμερική, η πρώτη μου συναυλία με την Δημοτική χορωδία Λιτοχώρου, ο ρόλος του Φούζι στην όπερα Μόμο στο μέγαρο Θεσσαλονίκης, η

συναυλία με τους de profundis στην Gedaechtnis Kirche στο Βερολίνο, όλες οι συναυλίες αφιερώματα που έχουμε κάνει τα τελευταία χρόνια. - Επόμενοι προσωπικοί στόχοι - Θα ήθελα κάποια στιγμή να κάνω ένα αφιέρωμα στο μιούζικαλ (Ελληνικό και ξένο), ένα αφιέρωμα σε μπάντες μιας άλλης εποχής (Beatles, Abba, Simon and Garfunkel) και σε συνεργασία με κάποια θεατρική ομάδα να ανεβάσουμε το Μεγάλο μας Τσίρκο. - Τι είναι η μουσική για εσάς;Ευτυχώς δεν έχει γίνει ακόμα «επάγγελμα». - Έχετε κάποιο αγαπημένο μότο- φιλοσοφία ζωής; - Για να μπορέσεις να δώσεις, πρέπει να έχεις. Και δεν αναφέρομαι μόνο σε στεγνές ακαδημαϊκές γνώσεις. Ούτε σε εμπειρίες ζωής. Η ικανότητα μέθεξης πολλών και ετερόκλητων μεταξύ τους στοιχείων κάνει την διαφορά.


ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΝΩΠΙΔΗΣ

ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΣ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΣΤΗΝ ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΚΑΙ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΤΟΥ ΩΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΚΩΝΑ Ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΝΩΠΙΔΗΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΚΑΙ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΤΟΥ ΩΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΚΩΝΟΣ ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΡΕΚΟΡ ΤΩΝ 8000 ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΝ ΤΟΥ ΕΙΔΟΥΣ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ.

Γ

εννήθηκε και μεγάλωσε στην Κατερίνη, από όπου αποφοίτησε από το Α’ Λύκειο της πόλης και στη συνέχεια σπούδασε Ιατρική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ο επόμενος σταθμός του είναι η Αγγλία, όπου με σκληρή δουλειά πέτυχε να διακριθεί ανάμεσα στους καλύτερους χειρουργούς του είδους του στον κόσμο. Συγκεκριμένα, στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία του Νότινγχαμ και Λίβερπουλ ειδικεύθηκε στην ορθοπαιδική και την τραυματολογία και για ένα χρόνο επέστρεψε στην Ελλάδα όπου συνεργάστηκε με το Πανεπιστημιακό νοσοκομείο Παπανικολάου. Το 2000 επιστρέφει στην Αγγλία και εξειδικεύεται στις αθλητικές κακώσεις και παθήσεις του ώμου στην Πανεπιστημιακή κλινική του Λίβερπουλ, ενώ ένα χρόνο αργότερα γίνεται Διευθυντής Ορθοπαιδικής και Τραυματιολογίας στην Ορθοπαιδική κλινική του Πανεπιστημιακού

νοσοκομείου του Λίβερπουλ. Παραμένει στη θέση αυτή μέχρι το 2009, όταν αποφασίζει, μετά από 14 χρόνια, να επιστρέψει στην Ελλάδα «για λόγους νοσταλγίας», όπως ομολογεί. Το 2010 αναλαμβάνει καθήκοντα Διευθυντή Ορθοπαιδικού Χειρουργού στην κλινική Άγιος Λουκάς στη Θεσσαλονίκη. Παράλληλα, ο Χρήστος Σινωπίδης αναπτύσσει μεγάλο διδακτικό και ερευνητικό έργο. Μεταξύ άλλων, έχει συμβάλλει στην ανάπτυξη και καταξίωση νέων χειρουργικών μεθόδων, στην αντιμετώπιση των αθλητικών κακώσεων και παθήσεων του ώμου και του αγκώνα, κυρίως στην αρθροσκοπική χειρουργική αλλά και στην επανορθωτική χειρουργική με αρθροπλαστικές ώμου και αγκώνος, σε διεθνές επίπεδο. Επίσης, έχει δημοσιεύσει επιστημονικές εργασίες σε διεθνή περιοδικά και είναι συγγραφέας ιατρικών βιβλίων. Το 2009 ανακηρύχθηκε Διδάκτωρ στο Α.Π.Θ.. Μέχρι σήμερα έχει διδάξει στην Ιατρική σχολή του Λίβερπουλ και έχει εκπαιδεύσει ορθοπαιδικούς χειρουργούς στην Ελλάδα και όλο τον

38

κόσμο (Ευρώπη, Αυστραλία, Κίνα, Ινδίες, Μαλαισία, Σιγκαπούρη, Αίγυπτο). «Αντιμετωπίζω κάθε ασθενή ως μέλος της οικογένειάς μου. Όταν προτείνω κάποιο χειρουργείο, το σκέφτομαι σαν να το προτείνω στον εαυτό μου. Θέλω την άμεση βελτίωσή του», δηλώνει χαρακτηριστικά ο Χρήστος Σινωπίδης για τον οποίο η παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών είναι αυτοσκοπός. Μάλιστα, η καθιέρωση της κλινικής Άγιος Λουκάς σε Διεθνές Κέντρο συνεχούς εκπαίδευσης, είναι ο επόμενος στόχος του που ήδη ξεκίνησε να υλοποιείται στην πράξη με τη διοργάνωση δύο σεμιναρίων με διεθνή συμμετοχή και μεγάλη απήχηση στον ιατρικό κόσμο της βορείου Ελλάδος. - Γιατί επιλέξατε την ορθοπαιδική; Ήταν ο πατέρας σας, Θέμης Σινωπίδης, το εφαλτήριο να ακολουθήσετε το συγκεκριμένο κλάδο; - Πάντα ήμουν πρακτικό άτομο και «έπιαναν» τα χέρια μου. Η ορθοπαιδική σαν ειδικότητα επιτρέπει την ανάπτυξη δεξιοτήτων σε πολύ υψηλό επίπεδο είτε με ακρίβεια χιλιοστών όπως στην αρθοσκοπική χειρουργική, ή με την χρήση εργαλείων μεγάλης ισχύος. Επίσης η ηθική ικανοποίηση εί-

ναι μεγάλη γιατί τα αποτελέσματα από τη βελτίωση του ασθενή είναι άμεσα εμφανή. Το γεγονός ότι ο πατέρας μου είναι ορθοπαιδικός χειρουργός μου έδωσε από νωρίς ερεθίσματα, θυμάμαι πρώτη φορά μπήκα σε χειρουργείο όταν ήμουν ακόμη μαθητής δημοτικού. - Εξειδικεύεστε στη χειρουργική του ώμου και του αγκώνος. Τι καινούργιο έχει κατακτήσει η επιστήμη στο συγκεκριμένο τομέα; - Με την χρήση της αρθροσκοπικής χειρουργικής, ή αλλιώς της κλειδαρότρυπας μπορούμε και εκτελούμε επεμβάσεις που παλιότερα χρειαζόταν μεγάλες τομές και είχαν αυξημένη νοσηρότητα για τον ασθενή. Φυσικά όσο πιο εξελιγμένη είναι μια μέθοδος η επιτυχία της εξαρτάται άμεσα από την εμπειρία του χειρούργου. Προσωπικά κατά την τελευταία δεκαετία έχω εκτελέσει 8000 τέτοιες επεμβάσεις στην Αγγλία. - Είναι συχνές αυτές οι παθήσεις; - Πάρα πολύ συχνές. Κάθε άτομο σίγουρα θα θυμάται σε κάποια στιγμή που τον ενοχλούσε ο ώμος ή το χέρι του. Απλά κατά πόσο χρειάζεται εξειδικευμένη αντιμετώπιση εξαρτάται από την ένταση των συμπτωμάτων

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


και τις δραστηριότητες του κάθε ασθενή. - Γιατί επιλέξατε να ξεκινήσετε την καριέρα σας στην Αγγλία; Η εκπαίδευση στην Αγγλία είναι σε πολύ υψηλότερο επίπεδο από την Ελλάδα, κυρίως στις χειρουργικές ειδικότητες. Υπάρχει ένα συγκεκριμένο σύστημα διδασκαλίας και πρακτικής που αποσκοπεί στο να αποδώσει έναν ολοκληρωμένο χειρουργό κατά το τέλος της εκπαίδευσης. Ο συγκεκριμένος κλάδος είναι σχετικά καινούργιος και είμαστε από τους πρώτους που ανοίξαμε το δρόμο. Στην Αγγλία επικρατεί μια αξιοκρατία και επιτρέπει την γρήγορη αναρρίχηση επιστημόνων σύμφωνα με τις ικανότητες και την εμπειρία τους και όχι με τα γνωστά Ελληνικά κριτήρια. - Πόσο δύσκολη ήταν η πορεία προς την καταξίωση σε μία ξένη χώρα; - Το να συναγωνίζεσαι σε μια ξένη χώρα είναι ιδιαίτερα δύσκολο και απαιτεί συγκέντρωση και πάρα πολύ δουλειά. Ακούω σήμερα συχνά στις ειδήσεις ότι η νεολαία πλέον θα φύγει στο εξωτερικό λόγω των δυσκολιών στην Ελλάδα. Θα ήθελα απλά να πω ότι μη νομίζουν ότι εκεί θα τους περιμένουν ευκολίες και ανοιχτές πάντα πόρτες γιατί θα απογοητευθούν. - Συγκριτικά με την Αγγλία και γενικότερα τις δυτικές χώρες, πως αξιολογείτε το ελληνικό υπόβαθρο σ’ ό,τι αφορά τον κλάδο σας; - Είμαστε καταρτισμένοι καλά σε θεωρητικό επίπεδο, αλλά μειονεκτούμε σε θέματα πιο πρακτικά. Έτσι κάποιος πού δεν έχει από μόνος του αναπτυγμένη την δυνατότητα της επεξεργασίας δυσκολεύεται σημαντικά. - Πριν από λίγους μήνες κάνατε το μεγάλο άλμα και επιστρέψατε πίσω στη χώρα μας. Εκπληρώνει η Ελλάδα τους στόχους σας; - Έχοντας ζήσει 14 χρόνια στην Αγγλία αποφάσισα να επιστρέψω στην Ελλάδα για λόγους κυρίως νοσταλγίας. Όσο και αν το συζητάμε η Ελλάδα είναι ένας από τους ωραιότερους τόπους διαβίωσης και ιδιαίτερα η Πιερία συνδυάζει πολλά πλεονεκτήματα. Με την εμπειρία που έχω αποκτήσει στην Αγγλία γνωρίζω πώς να προσφέρω

υπηρεσίες υψηλού επιπέδου και να πετύχω τους στόχους μου. Γι αυτό και επέλεξα τον ιδιωτικό τομέα και την κλινική του Αγίου Λουκά όπου μου προσφέρεται η δυνατότητα να αποφασίζω ανεξάρτητα προς το όφελος του ασθενή σε συνδυασμό με υλικοτεχνική υποδομή που δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτε από ιδρύματα του εξωτερικού. - Γιατί Θεσσαλονίκη και όχι Κατερίνη; - Η απόσταση πλέον μεταξύ των δυο πόλεων έχει μηδενιστεί. Η Θεσσαλονίκη προσφέρει τις ευκαιρίες της μεγάλης πόλης, αλλά ξοδεύω σχεδόν τα περισσότερα Σαββατοκύριακά μου στην Πιερία, ιδίως το καλοκαίρι. - Ποιά η άποψή σας για τις νοσοκομειακές υποδομές στη χώρα μας; - Για να βελτιωθούν τα Ελληνικά νοσοκομεία πρέπει να γίνουν ριζικές αλλαγές στην ελληνική νοοτροπία. Τα υπόλοιπα θα ακολουθήσουν. Εύχομαι κάποτε να φτάσουν τα Ευρωπαϊκά πρότυπα, τότε θα είναι και πιο ελκυστικά για την απορρόφηση ικανού ανθρώπινου δυναμικού. - Άνθρωποι που στάθηκαν καθοριστικοί παράγοντες στη ζωή και την καριέρα σας; - Η σύζυγός μου Έρα Σιδηροπούλου που πάντα είναι δίπλα μου όπου και να βρεθούμε, ο πατέρας μου που είναι και ο πρώτος μου δάσκαλος και ο καθηγητής μου στην ορθοπαιδική στην Αγγλία Professor Simon Frostick που μου άνοιξε νέους ορίζοντες. - Επόμενοι στόχοι; - Στόχος μου να προσφέρω τις υπηρεσίες μου στους Έλληνες πλέον στο επίπεδο της Αγγλίας. Επίσης συνεχίζω το διδακτικό και επιστημονικό έργο σε διεθνές επίπεδο, καθώς και να καθιερώσω την κλινική Άγιο Λουκά σαν ένα Διεθνές Κέντρο συνεχούς εκπαίδευσης, γεγονός που ξεκίνησε ήδη οργανώνοντας δύο σεμινάρια στην κλινική με διεθνή συμμετοχή με μεγάλη απήχηση στον ιατρικό κόσμο της Θεσσαλονίκης και βορείου Ελλάδος. - Έχετε κάποιο μότο – φιλοσοφία ζωής; - Στάση ζωής για μένα είναι να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο.


40

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


ΝΤΑΪΑΜΟΝ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (DAIMON XANTHOPOULOS), ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΕΡ:

«ΘΕΛΩ ΝΑ ΔΕΙΧΝΩ ΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ» ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΜΠΟΛΕΜΕΣ ΖΩΝΕΣ ΤΗΣ ΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΦΡΙΚΗΣ ΜΕΧΡΙ ΤΙΣ ΛΕΗΛΑΤΗΜΕΝΕΣ, ΛΟΓΩ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ, ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΟΥ ΝΤΙΤΡΟΪΤ Ο ΚΑΤΕΡΙΝΙΩΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΕΡ ΝΤΑΪΑΜΟΝ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΟΤΙ «ΤΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΑΠΑΤΟΥΝ» Της Χριστίνας Ι. Σιδηροπούλου

Η

απόφαση να ταξιδεύεις στην άλλη άκρη του κόσμου για να αναδείξεις την άλλη όψη των γεγονότων, θέτοντας ακόμη και σε κίνδυνο τη ζωή σου, δεν είναι ούτε εύκολη ούτε ανώδυνη. Θέλει πείσμα, ευφυΐα, ανήσυχο πνεύμα.

Πάνω από όλα, όμως, θέλει να διαθέτεις αυτόν τον εκρηκτικό συνδυασμό του δυναμισμού και της ευαισθησίας μέσα σου. Ο Ντάιμον Ξανθόπουλος, για τους έλληνες, ή Daimon Xanthopoulos για τον υπόλοιπο κόσμο, ανήκει σ’ αυτή την κατηγορία ανθρώπων. Από πολύ

νωρίς ξεχώρισε και υπάκουσε σ’ αυτή την εσωτερική ανάγκη, το κάλεσμά του, να αποθανατίζει με το φακό του την κρυφή πλευρά των γεγονότων ανά τον κόσμο και να τα καταγράφει μέσα από την προσωπική επαφή του με καταστάσεις και ανθρώπους. Δεν τον ενδιαφέρει η δημοσιογραφία του γραφείου, της ρουτίνας, της απλής αποτύπωσης της είδησης. Αλλά, ταξιδεύει χιλιάδες χιλιόμετρα, γίνεται μέρος της κατάστασης διεισδύοντας σε τοπικές κοινωνίες και δίνει φως στην αθέατη πλευρά των γεγονότων, που τις περισσότερες φορές κρύβει τραγικές φιγούρες και ανείπωτες αλήθειες.

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

Ο παππούς και η γιαγιά του Ντάιμον, Παύλος και Μαρία Ξανθοπούλου, ζουν στην πόλη της Κατερίνης, στη συνοικία των Ευαγγελικών. Ο γιος τους Δημήτρης, έφυγε σε νεαρή ηλικία στην Ολλανδία για να εκπληρώσει το όνειρό του στις καλές τέχνες υπακούοντας στο ταλέντο του, σε μια εποχή που η τέχνη δεν είχε θέση περιωπής στη νεοελληνική κοινωνία. Ο Δημήτρης σήμερα είναι ένας καταξιωμένος καλλιτέχνης στην Ευρώπη και δικαιώθηκε για την επιλογή του. Τον καταξίωσε το πείσμα και συνάμα η εμπιστοσύνη στο ταλέντο του. Εκεί γνώρισε τη γυναίκα του, ψυχολόγο στο επάγγελμα, και απέ-

41

κτησαν 3 παιδιά: τον Ντάιμον, τη Μαρία και τον Παύλο. Ο Ντάιμον, είναι ο πρωτότοκος γιος του, και προφανώς το μήλο έπεσε κάτω από τη μηλιά, αφού με την ενηλικίωσή του, έκανε την επανάστασή του: «στη σχολή (academy of arts) μου έλεγαν να κάνω συγκεκριμένα πράγματα στη δημοσιογραφία, τα συνηθισμένα. Να κλειστώ για παράδειγμα για μέρες σε ένα στούντιο και να αναλύω ένα μήλο. Αυτό όμως δεν με ικανοποιούσε. Ήξερα τι ήθελα: να φωτογραφίζω και να διερευνώ τι υπάρχει πίσω από την είδηση. Έτσι έφυγα από το σχολείο και ακολούθησα το δρόμο μου. Οι καθηγητές μου


ΝΤΑΪΑΜΟΝ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ

με συμβούλεψαν να ξεκινήσω από μικρές εφημερίδες. Όμως, σε χρονικό διάστημα μόλις μίας εβδομάδας είδα την πρώτη μου φωτογραφία να δημοσιεύεται στη μεγαλύτερη εφημερίδα της Ολλανδίας, την Telegraph. Η συνεργασία μου με την εφημερίδα συνεχίστηκε για τα επόμενα 4 περίπου χρόνια όπου σε καθημερινή βάση τους έδινα 4-5 ελεύθερα θέματα ποικίλης ύλης, από επικαιρότητα μέχρι πορτραίτα αλλά και κάλυψη διεθνών γεγονότων όπως το τσουνάμι». Το να παραμείνει σ’ αυτή τη δουλειά ως έχει μέχρι τη συνταξιοδότησή του δεν ήταν το ζητούμενο για τον Ντάιμον: «είχα ανάγκη να αναπτυχθώ περισσότερο ως φωτορεπόρτερ και να δώσω στη δημοσιότητα αυτό που είχα μέσα μου ως ανάγκη: το τι κρύβεται πίσω από τα φαινόμενα. Συνέχισα να κάνω θέματα για την εφημερίδα, μάζευα τα χρήματά μου και κάθε τρεις μήνες έβγαινα έξω για 4 εβδομάδες για να κάνω τα δικά μου θέματα. Η εφημερίδα δεν διαθέτει χρήματα για τέτοιου είδους ρεπορτάζ και φυσικά δεν ήθελε να φεύγω τόσο συχνά. Επίσης, το καθημερινό ρεπορτάζ σου τρώει πολύ χρόνο, ενώ για να καταγράψεις ντοκουμέντα και να ξεδιπλώσεις μέσα από αυτά μια ιστορία πρέ-

πει να ησυχάσεις, να κάνεις λίγο πίσω, να σκεφτείς. Έτσι πήρα την απόφαση να αποχωρήσω από την αποκλειστική συνεργασία που είχα με την Telegraph. Σήμερα δίνω δουλειά σε όλα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης στην Ολλανδία αλλά και ανά τον κόσμο. Και μάλιστα με την οικονομική κρίση, σήμερα, πολλοί φωτορεπόρτερ έχουν δει μείωση στο εισόδημά τους, εγώ, όμως, κατάφερα να διοχετεύω ρεπορτάζ παντού». Η συνέχεια της πορείας του Ντάιμον με καθήλωσε. Γύρισε σχεδόν όλο τον κόσμο. Και δεν ήταν ταξίδια αναψυχής. Έγινε ένα με το δράμα των γυναικών της Ουγκάντα, τον πόλεμο στη Λιβύη, τη φτώχεια και αβεβαιότητα που βιώνουν οι πολίτες του Ντιτρόιτ λόγω της οικονομικής κρίσης. Ανοίγει στο κομπιούτερ την προσωπική του ιστοσελίδα (www.diamon.nl και www.dxf.nl) και μπροστά μου εμφανίζονται δεκάδες φωτογραφίες που εξιστορούν ζωές ανθρώπων. Ινδονησία, Αγκόλα, Λιβερία, Αλβανία, Μαδαγασκάρη, Τουρκία, Ουγκάντα, ΗΠΑ, είναι κάποιες από τις χώρες στις οποίες ταξίδεψε. Για πολλές από αυτές τις ιστορίες είχα σχηματίσει μια γενική άποψη, αυτή που συνήθως αναμεταδίδεται από τα ΜΜΕ. «Υπάρχουν διάφορα

42

πρόσωπα. Μέσα από τη δουλειά μου δεν μιλώ για ανώνυμους ανθρώπους ή μετανάστες. Μιλώ για τον άνθρωπο. Τα θέματά μου είναι όλος ο κόσμος. Η οικονομική κρίση, ο πόλεμος, οι ηλικιωμένοι, το ανθρώπινο σωματεμπόριο, η εκμετάλλευση κάθε είδους. Έχω κάνει αρκετές φωτογραφίσεις με παιδιά γιατί έχουν πάντα ενδιαφέρον. Τα παιδιά είναι η δύναμη, το μέλλον ενός τόπου. Δεν κάνω όμως μόνον αυτό. Έκανα ένα φωτορεπορτάζ για τους ηλικιωμένους γιατί ακούω συνέχεια πολλούς να λένε ότι οι συνταξιούχοι ζουν εις βάρος των ενεργών πολιτών. Έδειξα ότι αυτό δεν είναι αλήθεια. Η Ολλανδία μετά τον πόλεμο στηρίχτηκε στους ηλικιωμένους για να χτιστεί. Αυτοί οι άνθρωποι εργάστηκαν και εξακολουθούν να εργάζονται προσφέροντας σιωπηρά ανεκτίμητες υπηρεσίες στους υπόλοιπους», εξηγεί. Ο Ντάιμον αιχμαλωτίζει το ενδιαφέρον κατά την εξιστόρηση των γεγονότων που βίωσε στις επικίνδυνες αποστολές του. Μου δείχνει τη φωτογραφία μιας γυναίκας από την Ουγκάντα, η οποία έχει κάνει το γύρο του κόσμου: απεικονίζει μια γυναίκα με κομμένα χείλη, μύτη και αυτιά. Η εικόνα φωνάζει σ’ όλο του το μεγαλείο τον κανιβα-

λισμό που υπόκεινται οι γυναίκες της χώρας, οι απάνθρωπες ιδέες και αντιλήψεις μιας κοινωνίας, η φρίκη της καθημερινότητας. Για τη δουλειά του αυτή ο Ντάιμον βραβεύτηκε με τιμητικές διακρίσεις. Ιδιαίτερη αίσθηση προκαλούν οι φωτογραφίες από το Ντιτρόιτ των ΗΠΑ. Με την οικονομική κρίση να δείχνει το χειρότερο πρόσωπό της όταν κατέρρευσαν δύο μεγάλες βιομηχανίες, η πόλη έπεσε σε δυσμένεια. Άνθρωποι έμειναν στο δρόμο. Οι φωτογραφίες αποτυπώνουν την καθημερινότητά τους και την απόγνωση για το αβέβαιο μέλλον τους. «Με το μεγάλο θέμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης ήθελα να δείξω τι κρύβεται πίσω από την είδηση. Το ότι κατέρρευσαν τράπεζες δεν μου έλεγε κάτι. Ήθελα να μάθω τι συνέβηκε στις ζωές αυτών των ανθρώπων. Μιζέρια και αβεβαιότητα παντού. Απελπισία, φτώχεια, κατάντια. Σε μία αναπτυγμένη χώρα που όμως το σύστημά της δεν έχει ίχνος κοινωνικής πρόνοιας», εξηγεί ο Ντάιμον και συνεχίζει: «για να καταγράψεις όλες αυτές τις ιστορίες πρέπει να δώσεις κομμάτι από τον εαυτό σου. Πολλές φορές αισθάνομαι ότι σ’ ένα μήνα μεγάλωσα 10 χρόνια. Βλέπω δυστυχία παντού. Ζω τις καταστάσεις και το

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


δράμα των ανθρώπων στις χώρες που πηγαίνω. Με απογοητεύει πολλές φορές που όταν γυρίζω στην πατρίδα, οι άνθρωποι δεν μπορούν να με καταλάβουν. Νευριάζω όταν μου κάνουν ανόητες ερωτήσεις, όπως για παράδειγμα όταν πήγα να καλύψω το τσουνάμι στην Ινδονησία, με ρωτούσαν επίμονα αν κολύμπησα στις παραλίες, σε μια χώρα όπου υπήρχαν 140.000 νεκροί! Δεν είναι ρομαντική η δουλειά μου. Ναι, γυρίζω τον κόσμο και βγάζω φωτογραφίες. Όμως δεν είναι όλα ρόδινα. Πλέον έφυγε η παιδική ιδέα που είχα στο μυαλό μου για τη δημοσιογραφία. Τα πράγματα έγιναν σοβαρά». Στην ερώτηση αν αισθάνεται φόβο σ’ αυτές τις αποστολές, απαντά: «πάντα υπάρχει φόβος. Είναι επικίνδυνο να μη φοβάσαι. Έχω, όμως, μέσα μου ισχυρά ένστικτα που μου λένε πότε να προχωρήσω και πότε να σταματήσω. Με απείλησαν πολλές φορές. Και παρ’ ότι έχω πάει ακόμη και σε εμπόλεμες ζώνες, ήταν στο Ντιτρόιτ η πρώτη φορά που με έκλεψαν». Μετά από περίπου δυόμιση ώρες συνομιλίας, μία ερώτηση κυριαρχεί στη σκέψη μου: γιατί τα κάνει

όλα αυτά; Είναι ο στόχος να βελτιώσει τις ζωές αυτών των ανθρώπων;

μου που είναι να δείξω το αληθινό πρόσωπο της πραγματικότητας».

«Όταν έρχομαι σε επαφή μ’ αυτές τις καταστάσεις αισθάνομαι μια εσωτερική πίεση να κάνω κάτι γι αυτούς τους ανθρώπους. Και αυτό που μπορώ να κάνω είναι να δημοσιεύσω όσες περισσότερες φωτογραφίες τους μπορώ. Να δείξω στους υπόλοιπους ανθρώπους αυτού του πλανήτη την πραγματικότητα που δεν θέλουν να ξέρουν και να μπορέσω να τους ταρακουνήσω από τη βολεμένη θέση τους, έστω και για λίγο. Σίγουρα τα αποτελέσματα της δουλειάς μου δεν είναι ορατά. Δεν μπορώ να πω ότι πήγα εκεί, ανέδειξα ένα θέμα και λύθηκε ένα πρόβλημα. Συμβάλλω όμως ως προς τη δημοσιοποίηση της κατάστασης την οποία βιώνουν. Θυμάμαι στη Λιβερία που πήγα σ’ έναν καταυλισμό να φωτογραφίσω και οι άνθρωποι μου είπαν «δεν χρειαζόμαστε φωτογραφίες αλλά φαγητό και νερό». Την επόμενη ημέρα γύρισα με 3 φορτηγά των Ηνωμένων Εθνών με νερό και σιτάρι και μπόρεσα να φωτογραφίσω την περιοχή. Και να θέλω, γνωρίζω ότι δεν μπορώ να αλλάξω τίποτα. Κάνω όμως το δικό μου καθήκον απέναντι στην ανθρωπότητα μέσα από τη δουλειά

Ποιό είναι το επόμενο θέμα με το οποίο θα ασχοληθείς; «Ο χρυσός. Βλέπουμε ότι λόγω της οικονομικής κρίσης η τιμή του χρυσού ανέβηκε κατακόρυφα και κάποιοι πλούτισαν απότομα. Πώς όμως έρχεται ο χρυσός στα χέρια μας; Θέλω να δείξω την άλλη πλευρά, αυτή δηλαδή που παιδάκια στην Αφρική κατεβαίνουν σε πηγάδια βάθους 70 μέτρων με δυναμίτες στα χέρια για να εξορύξουν χρυσό με κίνδυνο ακόμη και τη ζωή τους. Είναι συγκλονιστικό θέμα».

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

Σου αρέσει η Ελλάδα; Ποιες σχέσεις διατηρείς με την Κατερίνη; «Αγαπώ την Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι στην καρδιά μου και η Ολλανδία στο μυαλό μου. Λατρεύω τις ανθρώπινες ζεστές σχέσεις που υπάρχουν εδώ. Έμαθα να ζω και να εργάζομαι στο οργανωμένο σύστημα της Ολλανδίας. Εδώ όμως αισθάνομαι σπίτι μου. Επιδιώκω να έρχομαι κάθε χρόνο στην Κατερίνη για διακοπές, όπου χαλαρώνω και αφήνω για λίγο τη δουλειά. Θέλω κάποια στιγμή να φωτογραφίσω τις ομορφιές της Βόρειας Ελλάδας και να δείξω το άλλο της πρόσωπο».

43

Ο Ντάιμον, μόλις στα 30 του, συνεργάζεται με μεγάλες εφημερίδες ανά τον κόσμο. Μερικές από αυτές είναι: «Trouw» και «de Standaard» στην Ολλανδία, «US news» και «Chicago Tribune» στις ΗΠΑ, «FT», «Volkskrant», «le Figaro» (Γαλλία), «Corriere della Serra», «Frankfurt allgemeine» (Γερμανία), «Metro». Επίσης, δημοσιεύει φωτορεπορτάζ του σε περιοδικά όπως: National Geograpic, der Spiegel, Marie Claire, the Gardian, P/f magazine, IS magazine, Jazzism, Antilipeis, Onze Wereld, Vrij Nederland, Opzij, le International, Figaro, Le Monde, Detroit News, Chicago reader. Συνεργάζεται ακόμη με ραδιοφωνικούς σταθμούς όπως: VPRO radio Bureau Buitenland & de Ochtende, BNR Business News Radio και τηλεοπτικούς σταθμούς, όπως: Veronica, Lauren Verslaat & NCRV, Schepper en Co καθώς και ιστότοπους. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι έχει τιμηθεί από διάφορους φορείς και οργανισμούς ανά τον κόσμο για τη δουλειά του. Επίσης, συμμετείχε με φωτογραφίες του σε διάφορες εκθέσεις παγκοσμίως, μεταξύ αυτών και το 2007 στην Αθήνα, αλλά και έχουν διοργανωθεί αποκλειστικές εκθέσεις με φωτογραφίες του.


Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΕ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ, ΣΕΡΒΙΑ, ΡΟΥΜΑΝΙΑ

ΔΗΜΟΦΙΛΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ Η ΠΙΕΡΙΑ Ρεπορτάζ: Χριστίνα Ι. Σιδηροπούλου

ΣΕ ΜΙΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΥ Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΕΧΕΙ ΠΛΗΓΕΙ ΔΙΕΘΝΩΣ, ΑΠΕΛΠΙΔΑ ΟΛΩΝ ΕΙΝΑΙ Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΤΟ ΦΕΤΙΝΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ. Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙ ΥΠΑΡΞΗΣ ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΠΟΥ ΤΑΛΑΝΙΖΕΙ ΟΛΕΣ ΣΧΕΔΟΝ ΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΓΗΡΑΙΑΣ ΗΠΕΙΡΟΥ ΑΠΕΙΛΟΥΝ ΤΗΝ ΟΜΑΛΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ. ΤΙΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΡΕΥΜΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΑΠ’ ΟΠΟΥ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΥΠΟΔΕΧΟΜΑΣΤΕ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ ΣΤΗΝ ΠΙΕΡΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤ’ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΔΙΝΟΥΝ ΣΤΟ ΟΡΙΟ Η ΠΡΕΣΒΕΙΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗ ΣΟΦΙΑ, Ο ΠΡΕΣΒΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΟ ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ ΚΑΙ Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΤΟΥ ΕΟΤ ΣΤΟ ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ. ΔΙΑΦΑΙΝΕΤΑΙ ΟΤΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΝΕΡΓΙΑ ΘΑ ΠΑΙΞΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟ ΡΟΛΟ ΣΤΗ ΦΕΤΙΝΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΕΝΩ, ΚΑΤΑ ΚΟΙΝΗ ΠΑΡΑΔΟΧΗ ΤΩΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ Σ’ ΑΥΤΑ ΤΑ ΚΡΑΤΗ, Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΦΑΛΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΑΣ ΩΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟ.

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗ ΣΟΦΙΑ – ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

ΔΑΝΑΗ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΚΟΥΜΑΝΑΚΟΥ ΠΡΕΣΒΕΙΡΑ ΜΕΙΩΣΗ 30% ΤΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ «Η ροή Βούλγαρων τουριστών θα είναι φέτος μειωμένη, κυρίως εξαιτίας της αβεβαιότητας που έχει δημιουργηθεί στα μεσαία εισοδήματα, αλλά και της ανεργίας που παρουσιάζεται αυξημένη», εκτιμά η Πρέσβειρα της Ελλάδος στη Σόφια της Βουλγαρίας κ. Δανάη Μαγδαληνή Κουμανάκου. Στη συνέντευξή της στο ΟΡΙΟ

υπογραμμίζει ότι η ένταξη της Βουλγαρίας στην Ε.Ε. έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη των τουριστικών σχέσεων των δύο χωρών, αναφέρεται στην οικονομική ύφεση που έχει επηρεάσει και τη Βουλγαρία, αλλά και τις προσπάθειες που γίνονται σε συνεργασία με τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Πιερίας για την προβολή του νομού μας στη γειτονική χώρα. - Η ένταξη της Βουλγαρίας στην ΕΕ αποτέλεσε ενισχυτικό στοιχείο για την τουριστική ανάπτυξη και συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών; Πιστεύετε ότι φέτος θα υπάρξει έντονο τουριστικό ρεύμα προς την Βόρ. Ελλάδα; - Η Ελλάδα και η Βουλγαρία έχουν εξελιχθεί κατά τα τελευταία χρόνια, σε δύο χώρες με συμπληρωματικό τουριστικό προϊόν παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση του αριθμού των επισκέψεων, ιδιαίτερα μετά την ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό αποδεικνύεται από τα στοιχεία των τουριστικών προορι-

σμών και των δύο χωρών, που μέχρι τον περασμένο χρόνο παρουσίαζαν συστηματική αύξηση. Πιο συγκεκριμένα η Ελλάδα και ιδιαίτερα η Βόρεια Ελλάδα έχουν εξελιχθεί σε βασικό τουριστικό προορισμό των κατοίκων της γειτονικής χώρας κατά τη θερινή περίοδο, ενώ τη χειμερινή περίοδο η Βουλγαρία αποτελεί την πρώτη επιλογή των Ελλήνων τουριστών. Η χρονιά που διανύουμε εμφανίζει όλο και περισσότερο τα σημάδια της οικονομικής ύφεσης, όχι μόνο στις χώρες της Ευρωζώνης, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη και κατ’ επέκταση στην βουλγαρική οικονομία. Στις εκθέσεις και αναλύσεις που παρουσιάζονται από τους διάφορους φορείς και οργανισμούς, αλλά και από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, φαίνεται ότι η ροή Βούλγαρων τουριστών θα είναι φέτος μειωμένη, κυρίως εξαιτίας της αβεβαιότητας που έχει δημιουργηθεί στα μεσαία εισοδήματα, αλλά και της ανεργίας που παρουσιάζεται αυξημένη.

44

- Η εικόνα της χώρας μας προς τα έξω όλους αυτούς τους μήνες, λόγω της δυσμενούς δημοσιονομικής κατάστασης, πιστεύετε ότι θα λειτουργήσει αρνητικά για να μας επιλέξουν οι Βούλγαροι ως τουριστικό προορισμό; Το θέμα αυτό μας έχει απασχολήσει πολύ έντονα τους τελευταίους μήνες, εξαιτίας του ιδιαίτερα σημαντικού όγκου των δημοσιευμάτων που αναπαράγονται στον βουλγαρικό τύπο μέσα από την ειδησεογραφία των διεθνών πρακτορείων ειδήσεων καθώς και των ελληνικών ΜΜΕ. Στη Βουλγαρία υπήρξε μια παρατεταμένη σε χρόνο και σε έκταση δημοσιότητα, αρχικά από τις αγροτικές κινητοποιήσεις ενώ στην συνέχεια έμφαση δόθηκε στην ελληνική δημοσιονομική κρίση, καθώς και τις πιθανολογούμενες συνέπειες στην βουλγαρική οικονομία. Προφανώς γνωρίζετε ότι η Ελλάδα αποτελεί έναν πολύ σημαντικό οικονομικό εταίρο της Βουλγαρίας, κατέχοντας την 4η θέση στις μεταξύ τους εμπορικές συναλλαγές, όπως επίσης

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


ĪŃ ľŎņĻōŕōŁōĿŋ ĿĹņĻŃ ʼnňŅŅķŋ ńĻŃ ʼnŃŌōĿŖŒ ŕōŃ ŌōŁņ ʼnĿŊĹňľň ōŁŋ ńŊĹŌŁŋ ʼnŊķʼnĿŃ ņĻ ĿņōĿĹņňņōĻŃ ňŃ ʼnŊňŌʼnĶłĿŃĿŋ ēĿ ŌōŕŐň ōŁ ēĿĹŒŌŁ ńĻōĶ ōň ľŎņĻōŕ ōŒņ ĻŊņŁōŃńŗņ ĿʼnŃʼnōŗŌĿŒņ ńĻŃ ńŎŊĹŒŋ ōŁ ľŁēŃňŎŊĽĹĻ ōŒņ ńĻōĶŅŅŁŅŒņ ŌŎņłŁńŗņ ĽŃĻ ōŁ ēĿōĶ ōŁņ ńŊĹŌŁ ĿʼnňŐĸ

και τον 3ο σε μέγεθος επενδυτή, σε πολλούς τομείς με βασικό αυτόν του τραπεζικού τομέα. Ήταν αναπόφευκτο λοιπόν να υπάρξει έντονο ενδιαφέρον από την βουλγαρική κοινωνία για τις όποιες συνέπειες των δημοσιονομικών εξελίξεων, στην πορεία τόσο των ελληνικών επενδύσεων, όσο και της απασχόλησης στην Βουλγαρία. Όμως η Ελλάδα και η Βουλγαρία εκτός από τις ιδιαίτερα σημαντικές οικονομικές σχέσεις, έχουν αναπτύξει παραδοσιακά έντονες πολιτιστικές σχέσεις και αποτελούν παράδειγμα σε πολλούς τομείς διακρατικής συνεργασίας. Μέσα, λοιπόν, από αυτό το πλέγμα των πολύ καλών οικονομικών και πολιτιστικών σχέσεων, οι Βούλγαροι γνωρίζουν και έλκονται από την Ελλάδα. Πιστεύω λοιπόν ότι το δημοσιονομικό μας πρόβλημα, δεν είναι αυτό που θα αποτρέψει την ζήτηση τουριστικών διακοπών στην πατρίδα μας, ιδιαίτερα μάλιστα στη Βόρεια Ελλάδα. Η εκτίμησή μου είναι ότι, η εξέλιξη της τουριστικής κίνησης προς την Ελλάδα γενικότερα, φέτος όπως και επόμενα 2-3 χρόνια, σχετίζεται αποκλειστικά με την εσωτερική οικονομική κατάσταση της Βουλγαρίας. Φαίνεται ότι η παγκόσμια οικονομική ύφεση έχει επηρεάσει αρκετά τους οικονομικούς δείκτες της γειτονικής μας χώρας, κάτι που αναμένεται να έχει επίδραση σε όλους τους τομείς. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Βουλγαρίας, ένας στους τρείς Βούλγαρους που πέρυσι

ταξίδευσε στο εξωτερικό, φέτος θα το αποφύγει, κάνοντας έτσι λόγο για μείωση του τουριστικού ρεύματος κατά 30%. - Από τα στοιχεία που έχετε στη διάθεσή σας, ποιά είναι τα σημεία εκείνα που έχουν βελτιωθεί και ποιά πρέπει να βελτιωθούν ώστε να γίνει η Ελλάδα ακόμη ισχυρότερος πόλος έλξης των Βούλγαρων τουριστών; - Ελλάδα και Βουλγαρία έχουν εκφράσει πολλές φορές ρητά την επιθυμία να προχωρήσουν τις σχέσεις τους σε όλα τα επίπεδα, κάτι που έχει γίνει πράξη σε πολλούς τομείς. Θα αναφερθώ σε δύο μόνο τελευταία γεγονότα που άπτονται άμεσα της τουριστικής ανάπτυξης και βελτιώνουν σαφώς την εικόνα μας. Πρόκειται για τη διάνοιξη της συνοριακής διάβασης Ζλάτογκραντ – Θέρμες και για τον κοινό συνοριακό Σταθμό ελέγχου στον Προμαχώνα. Τα εγκαίνια της νέας συνοριακής διάβασης στο Ζλάτογκραντ από τον Έλληνα Πρωθυπουργό Α. Παπανδρέου και τον Βούλγαρο ομόλογό του Μπ. Μπορίσοφ τον Ιανουάριο, αποτελούν σημαντικό βήμα στη διευκόλυνση των μετακινήσεων ανάμεσα στις δύο χώρες και προς αυτή την κατεύθυνση ήδη έχουμε τα πρώτα πολύ θετικά αποτελέσματα. Το όφελος από την δυνατότητα διέλευσης στην Ροδόπη θα επικεντρωθεί κυρίως στην Βόρεια Ελλάδα και συνεπώς η περιοχή της Πιερίας θα έχει την συμμετοχή της σε αυτό. Το δεύτερο ουσιαστικό βήμα είναι η ενοποίηση των συνορι-

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

ακών σταθμών ελέγχου Προμαχώνα και Κούλατα σε ένα κοινό σημείο, με αποτέλεσμα να περιορισθεί κατά το ήμισυ ο χρόνος παραμονής στα σύνορα που κατά την θερινή περίοδο δημιουργούσε προβλήματα στο τουριστικό ρεύμα. Και οι δύο αυτές πρωτοβουλίες σχολιάσθηκαν ιδιαίτερα ευνοϊκά από τα βουλγαρικά ΜΜΕ. Ένα επίσης ουσιαστικό βήμα στην βελτίωση της εικόνας της πατρίδας μας στην τουριστική αγορά της Βουλγαρίας είναι η λειτουργία του Γραφείου του Ε.Ο.Τ στη Σόφια που προωθεί, προβάλλει και συντονίζει τις δράσεις που κατά διαστήματα οργανώνονται από τουριστικούς φορείς της Ελλάδος. Νομίζω όμως ότι καθοριστικός παράγοντας για την επιλογή της Βόρειας Ελλάδας ως τουριστικού προορισμού, κάτω από τις σημερινές συνθήκες οικονομικής ύφεσης, αποτελεί ο περιορισμός του κόστους τουριστικών υπηρεσιών γιατί η Ελλάδα δέχεται ισχυρό ανταγωνισμό από τα προσφερόμενα πακέτα της γειτονικής Τουρκίας. - Πιστεύετε ότι είναι ικανοποιητική η τουριστική προβολή της περιοχής μας στη Βουλγαρία, είτε μέσα από την συμμετοχή στις τουριστικές εκθέσεις Σόφιας- Βάρνας-Φιλιππούπολης είτε με δημοσιεύσεις σε ΜΜΕ; Ποιές οι προτάσεις σας για ενίσχυση της τουριστικής μας εικόνας και πώς μπορεί να συμμετέχει η Ελληνική Πρεσβεία σε αυτή; - Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση της Πιερίας κατέχει στην τουριστική αγορά της Βουλγαρίας ενεργή παρουσία με συμμετοχή στις κάθε είδους εκθέσεις που διοργανώνονται. Φέτος τον Φεβρουάριο έλαβε μέρος στην Διεθνή Έκθεση Τουρισμού της Σόφιας HOLIDAY & SPA,

45

ενώ διαθέτει ήδη δικό της brand name στην αγορά, που την κάνει εύκολα αναγνωρίσιμη. Φυσικά οι προσπάθειες προβολής και επικοινωνίας πρέπει να αναπτύσσονται συνεχώς και με κάθε ευκαιρία. Με τον τρόπο αυτόν η περιοχή παραμένει στις επιθυμίες τόσο των παλαιοτέρων για τις επόμενές τους επιλογές όσο και των νεωτέρων για να την γνωρίσουν. Στα πλαίσια των πρωτοβουλιών που αναπτύσσουμε για την προβολή της πατρίδος μας ευρύτερα, αλλά και ειδικότερα της τουριστικής βιομηχανίας, συμμετέχοντας στην προσπάθεια της Κυβέρνησης ώστε να περιορισθούν οι συνέπειες της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης, φέτος προγραμματίσαμε την αποστολή τριών δημοσιογραφικών αποστολών στα τουριστικά αξιοθέατα της Πιερίας και της Χαλκιδικής. Ήδη σε συνεργασία με τον Νομάρχη Πιερίας και το Γραφείο του Ε.Ο.Τ Σόφιας προετοιμάζουμε τη φιλοξενία στο τέλος Ιουνίου, 20 Βούλγαρων δημοσιογράφων, από τα μεγαλύτερα και εγκυρότερα ΜΜΕ, στα γνωστά θέρετρα της Πιερίας ( ΌλυμποςΔίον-Παντελεήμονας-Μακρύγιαλος κ.λ.π ). Στόχος της πρωτοβουλίας αυτής είναι να υπάρξουν εκτενή και ποικίλα δημοσιεύματα, τόσο άμεσα όσο και διαχρονικά, με σκοπό την έλκυση τουριστών. Παρόμοια δουλειά έγινε με πρωτοβουλία του νέου Φορέα «ΠΡΟ ΤΟΥ ΑΘΩ Περιοχή» και μπορώ να πω ότι είχε πολύ θετικά και εκτενή δημοσιεύματα. Οι δυνατότητες είναι πολλές και πιστεύω ότι στην περίοδο της κρίσης, πρέπει να εντείνονται οι προσπάθειες με στόχο τη μείωση κατά το δυνατό των αρνητικών επιπτώσεων και, κυρίως, τη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για τη μετά την κρίση εποχή.


Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΕ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ, ΣΕΡΒΙΑ, ΡΟΥΜΑΝΙΑ

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΟ ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ – ΣΕΡΒΙΑ

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΣΤΩΪΔΗΣ, ΠΡΕΣΒΗΣ Η ΕΛΛΑΔΑ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΚΟΡΥΦΑΙΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΕΡΒΟΥΣ «Οι δημοφιλέστεροι προορισμοί των σέρβων τουριστών παραμένουν η Βόρεια Ελλάδα και τα νησιά Κέρκυρα και Θάσος», σημειώνει ο Έλληνας Πρέσβης στο Βελιγράδι Δημοσθένης Στωΐδης. Ο Έλληνας Πρέσβης αναφέρει ότι «για το πρώτο τρίμηνο του 2010 οι σέρβοι τουρίστες διέθεσαν 177 εκ. δολάρια για τουρισμό, ποσό αυξημένο κατά 7% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο» και σημειώνει ότι «οι υποδομές, η εξυπηρέτηση και η φιλοξενία πρέπει να έχουν ως κοινό παρονομαστή την ποιότητα». - Θα υπάρξει τουριστικό ρεύμα Σέρβων προς τη χώρα μας φέτος και ειδικότερα στη Βόρεια Ελλάδα; Έχετε στη διάθεσή σας στοιχεία και για το Νομό Πιερίας; - Σύμφωνα με στοιχεία των σερβικών τουριστικών πρακτορείων, καθώς και από πρόσφατη δημοσκόπηση της Ένωσης Τουριστικών Πρακτόρων Σερβίας (YUTA), η χώρα μας προηγείται στις προτιμήσεις των σέρβων τουριστών, με περίπου 60%, ενώ ακολουθούν η Ισπανία (13%), η Τουρκία (10%),

η Αίγυπτος (8%) και το Μαυροβούνιο (3%). Οι δημοφιλέστεροι προορισμοί των σέρβων τουριστών παραμένουν η Βόρεια Ελλάδα και τα νησιά Κέρκυρα και Θάσος. Επομένως, και για να απαντήσω στο ερώτημά σας, το τουριστικό ρεύμα Σέρβων θα συνεχίσει και αυτό το χρόνο να υφίσταται κατευθυνόμενο όπως κάθε χρόνο και στη Βόρεια Ελλάδα. Ειδικότερα, για το Νομό Πιερίας δεν διαθέτουμε ακριβή στοιχεία, πλην όμως γνωρίζουμε ότι η Πιερία είναι συνήθης προορισμός σημαντικού τμήματος αυτού του ρεύματος. - Η κατάργηση της βίζας αποτελεί ενισχυτικό στοιχείο για να επιλεγεί η Ελλάδα ως τουριστικός προορισμός ακόμη και εν μέσω οικονομικής κρίσης; Η κατάργηση της βίζας οπωσδήποτε

θα λειτουργήσει αρνητικά για να επιλέξουν οι Σέρβοι τη χώρα μας για τουρισμό; Θα απαντήσω στο ερώτημά σας παραθέτοντας ορισμένους πρόσφατους τίτλους μέσων μαζικής ενημέρωσης. Άρθρο του κ. Βούκοτιτς με τίτλο «Η ελληνική κρίση δεν φοβίζει τους σέρβους τουρίστες», δημοσιευθέν στις 7-5-2010 στην εφημερίδα POLITIKA, τηλεγράφημα του ειδησεογραφικού πρακτορείου ΤΑΝΓΙΟΥΓΚ, με τίτλο «Η κρίση στην Ελλάδα δεν επηρεάζει τους σέρβους τουρίστες» από 17-5-2010, πρωτοσέλιδος τίτλος «Χωρίς επιβεβαίωση στις προβλέψεις ότι η τουριστική κίνηση προς την Ελλάδα θα μειωθεί» της αρθρογράφου Bukvic στην εφημερίδα DANAS της 1-6-2010. Τα μηνύματα που αποκομίζει κάποιος ανατρέχοντας στην

ĝʼnŕ ʼnŅĿŎŊĶŋ ēĻŋ ĿĹņĻŃ ńĻłĸńňņ ņĻ ŌŎņĿŐĹŌňŎēĿ ņĻ ńĻōĻļĶŅňŎēĿ ʼnŊňŌʼnĶłĿŃĿŋ ŌōŁņ ńĻōĿŖłŎņŌŁ ĻŎōĸ ēĿ ŕŅĻ ōĻ ēķŌĻ ʼnňŎ ķŐňŎēĿ ŌōŁ ľŃĶłĿŌĸ ēĻŋ αποτελεί ενισχυτικό στοιχείο για την αύξηση του τουρισμού προς την Ελλάδα αλλά βέβαια και προς τα λοιπά κράτη μέλη του χώρου Schengen. Ως εκ τούτου, εκείνο το οποίο θα πρέπει κυρίως να συνεκτιμηθεί στην περαιτέρω προσπάθεια προσέλκυσης επισκεπτών είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας μας στον τομέα του τουρισμού, συμπεριλαμβανομένων των θερμών σχέσεων των δύο λαών, της γεωγραφικής γειτνίασης, της φυσικής ομορφιάς, των ανταγωνιστικών τιμών και των υποδομών. Οσον αφορά στο θέμα της οικονομικής κρίσης, είναι ίσως νωρίς για να εξάγουμε συμπεράσματα ως προς τις επιπτώσεις της στον τουρισμό. Οι μέχρι σήμερα ενδείξεις είναι πάντως θετικές αφού, όπως προκύπτει από δημοσιευθέντα στατιστικά στοιχεία, για το πρώτο τρίμηνο του 2010 οι σέρβοι τουρίστες διέθεσαν 177 εκ. δολάρια για τουρισμό, ποσό αυξημένο κατά 7% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. - Η εικόνα της χώρας μας προς τα έξω όλους αυτούς τους μήνες λόγω της δυσμενούς οικονομικής κατάστασης πιστεύετε ότι

παραπάνω ειδησεογραφία επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις των σερβικών τουριστικών πρακτορείων ότι η Ελλάδα παραμένει κορυφαίος τουριστικός προορισμός για τους Σέρβους πολίτες. Τούτο προσφέρει κατά την άποψή μου μία ευκαιρία και ταυτόχρονα μία πρόκληση για την χώρα μας: να αποδείξει ότι δύναται να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των τουριστών παρά την δυσμενή οικονομική συγκυρία. Με απλά λόγια, ο κάθε επισκέπτης που έρχεται να γνωρίσει τον τόπο μας, να φεύγει με τις καλύτερες εντυπώσεις. Εκεί πρέπει να εστιασθεί η προσοχή όλων ώστε οι υποδομές, η εξυπηρέτηση και η φιλοξενία να έχουν ως κοινό παρονομαστή την ποιότητα. - Από τα στοιχεία που έχετε στη διάθεσή σας, ποιά είναι εκείνα τα σημεία που πρέπει να βελτιωθούν ώστε να γίνει η βόρεια Ελλάδα πόλος έλξης μεγαλύτερου αριθμού Σέρβων τουριστών; Οι εκατοντάδες χιλιάδες των φίλων Σέρβων που διαχρονικά επιλέγουν την Ελλάδα ως κορυφαίο τουριστικό προορισμό απολαμβάνουν τις μοναδικές φυσικές της ομορφιές

46

και τις υποδομές της και γίνονται δέκτες της ελληνικής φιλοξενίας σε ένα περιβάλλον ασφάλειας και ηρεμίας. Η πλειοψηφία των Σέρβων τρέφουν ιδιαίτερα θετικά αισθήματα για τον ελληνικό λαό και την αλληλεγγύη που έχει επιδείξει σε δύσκολες στιγμές του σερβικού Έθνους. Οι δεσμοί των δύο λαών και η ιστορικότητα των σχέσεων είναι στοιχεία τα οποία υπαγορεύουν την ευθύνη μας να είμαστε ανταγωνιστικοί στις υπηρεσίες που προσφέρουμε, προκειμένου να διατηρήσουμε την προτίμησή τους. - Πιστεύετε ότι είναι ικανοποιητική η τουριστική προβολή της περιοχής μας στη Σερβία;. Ποιές οι προτάσεις σας, για ενίσχυση της τουριστικής μας εικόνας στην Σερβία και πως μπορεί να συμμετέχει η ελληνική πρεσβεία Βελιγραδίου σ’ αυτή την προσπάθεια; Η Ελλάδα συμμετείχε και φέτος στη 32η Διεθνή Τουριστική Έκθεση του Βελιγραδίου (24-28 Φεβρουαρίου 2010) αποκομίζοντας θετικά σχόλια. Μάλιστα στην ελληνική αποστολή συμμετείχε και η Νομαρχιακή Επιτροπή Τουριστικής Προβολής Πιερίας συνοδευόμενη από επαγγελματίες του χώρου. Η Πρεσβεία στις 9-5-2010 και επ’ ευκαιρία της ημέρας της Ευρώπης συμμετείχε με περίπτερο το οποίο διένειμε τουριστικό υλικό σε επισκέπτες. Ο Προϊστάμενος του Γραφείου Τύπου της Πρεσβείας συμβάλλει επίσης στην προβολή των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που διαθέτει η χώρα μας στον τουριστικό τομέα. Τα ανωτέρω είναι ενδεικτικά του πλαισίου δραστηριοποίησης για την προβολή της τουριστικής εικόνας μας στην Σερβία. Από πλευράς μας, είναι καθήκον να συνεχίσουμε να καταβάλουμε προσπάθειες στην κατεύθυνση αυτή, με όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας.

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

47




Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΕ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ, ΣΕΡΒΙΑ, ΡΟΥΜΑΝΙΑ

ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ ΡΟΥΜΑΝΙΑ

ΝΙΚΟΣ ΔΙΑΚΟΛΙΟΣ, ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΕΟΤ ΡΟΥΜΑΝΙΑΣ

Η ΦΕΤΙΝΗ ΣΕΖΟΝ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΙΣΩΣ Η ΠΙΟ ΚΡΙΣΙΜΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ «Ο ελληνικός τουρισμός είναι λαβωμένος αλλά όχι εξουδετερωμένος», τονίζει ο Προϊστάμενος του γραφείου του ΕΟΤ στη Ρουμανία Νίκος Διακολιός και σημειώνει: «είναι χαρακτηριστικό ότι δεν είχαμε καμία ακύρωση τουριστικού πακέτου από Ρουμανία προς Ελλάδα», ως αποτέλεσμα των ισχυρών δεσμών μεταξύ των δύο λαών. Βέβαια, υπήρξαν οι καλοθελητές που κατέβαλαν κάθε προσπάθεια για να ζημιώσουν τουριστικά τη χώρα μας εκμεταλλευόμενοι τα αρνητικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στη χώρα μας το 2010, αλλά, όπως αναφέρει ο κ. Διακολιός «μία από τις ισχυρότερες άμυνες που είχε η Ελλάδα ήταν οι ίδιοι οι Ρουμάνοι τουριστικοί πράκτορες». Μιλώντας για το νομό Πιερίας υπογραμμίζει ότι «η περιοχή σας είναι από τις σημαντικότερες και ομορφότερες της χώρας μας».

- Θα υπάρξει τουριστικό ρεύμα Ρουμάνων προς τη χώρα μας φέτος και ειδικότερα στη Βόρεια Ελλάδα; - Η τουριστική ροή από Ρουμανία προς Ελλάδα χρονολογείται από το 2002 και συνεχίζεται με ιδιαίτερα αυξητικές τάσεις κατά τα τέσσερα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα και για τα έτη 2008 και 2009 η Ελλάδα ήταν πρώτη στις προτιμήσεις των Ρουμάνων τουριστών σαν outgoing προορισμός με 250.000 και 260.000 επισκέπτες αντίστοιχα. Τα μεγέθη αυτά αφορούν μόνο τα οργανωμένα μέσω των τουριστικών πρακτόρων ταξίδια ενώ ένας αδιευκρίνιστος αλλά σημαντικός αριθμός(σύμφωνα με ανεπίσημους αλλά έγκυρους υπολογισμούς υπερβαίνει τους 100.000 τουρίστες) ατομικά μετακινούμενων Ρουμάνων που επισκέπτεται τη χώρα μας. Μπορούμε λοιπόν με ασφαλείς εκτιμήσεις να υπολογίσουμε το συνολικό αριθμό των Ρουμάνων τουριστών στη χώρα μας για το 2009 στις 350.000400.000. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη ότι από τα 21.000.000 Ρουμάνων το 1.200.000 περίπου επιλέγουν τουριστικούς προορισμούς στο εξωτερικό, η χώρα μας υποδέχεται το 30% περίπου των outgoing τουριστών από Ρουμανία. Από το συνολικό τουριστικό ρεύμα από Ρουμανία προς Ελλάδα το μεγαλύτερο μέρος επιλέγει τη Βόρεια Ελλάδα και κυρίως τη Χαλκιδική, την Πιερία, την Θάσο, τον Έβρο ενώ το υπόλοιπο κατανέμεται στα Ιόνια Νησιά, στην Κρήτη, στη Ρόδο, στην Κώ, στις Κυκλάδες, στην Εύβοια. Για το τρέχον έτος οι προβλέ-

ψεις παρά την οικονομική κρίση, και τα αλλεπάλληλα πλήγματα που δέχθηκε η χώρα μας από την επί μακρόν από την αρνητική δημοσιότητα δεν είναι αρνητικές. Πολλά θα εξαρτηθούν από την επικοινωνιακή αντεπίθεση και τη διαφημιστική προβολή που θα πραγματοποιήσουμε και φυσικά μία ρεαλιστική και ταυτόχρονα έξυπνη πολιτική σε σχέση με τις τιμές. Οι εκτιμήσεις ήδη βρίσκουν τη χώρα μας να εξακολουθεί να βρίσκεται στην πρώτη θέση και υπό προϋποθέσεις να παραμείνει μέχρι το τέλος του έτους και μάλιστα με νέες αυξητικές τάσεις. Γενικά δεν θα ήταν υπερβολή αν δηλώναμε ότι η φετινή σεζόν θα είναι ίσως η πιο κρίσιμη στην ιστορία του ελληνικού τουρισμού. - Η ένταξη της Ρουμανίας στην Ε.Ε. αποτελεί ενισχυτικό στοιχείο για να επιλεγεί η Ελλάδα ως τουριστικός προορισμός ακόμη και εν μέσω οικονομικής κρίσης; - Αναμφίβολα ναι, και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η μεγάλη άνοδος στα μεγέθη του τουριστικού ρεύματος από Ρουμανία προς Ελλάδα διαπιστώθηκε αμέσως μετά την ένταξη της Ρουμανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2007. Η Ελλάδα επιλέγεται και φέτος από τους Ρουμάνους σε πείσμα πολλών αντιξοοτήτων και προβλημάτων και στις δύο χώρες όπως σας προανέφερα αλλά και για λόγους που θα έχω την ευκαιρία να σας αναπτύξω στη συνέχεια. - Η εικόνα της χώρας μας προς τα έξω όλους αυτούς τους μήνες λόγω της δυσμενούς οικονομικής κατάστασης πιστεύε-

50

τε ότι θα λειτουργήσει αρνητικά για να επιλέξουν οι Ρουμάνοι τη χώρα μας για τουρισμό; - Υπήρξαν και υπάρχουν πολλά προβλήματα εξ αιτίας της ενορχηστρωμένης επίθεσης εναντίον του ελληνικού τουρισμού από μεγάλη μερίδα των ρουμανικών media (με κορύφωση τον Μάιο λόγω των γνωστών τραγικών γεγονότων) με σκοπό να εμφανίσουν την Ελλάδα σαν μη ασφαλή προορισμό, εξουθενωμένο οικονομικά και με ελλειμματικές υποδομές λόγω της πολιτικοοικονομικής κρίσης. Πιστεύουμε όμως ακράδαντα ότι ο ελληνικός τουρισμός είναι λαβωμένος αλλά όχι εξουδετερωμένος. Και αν μιλήσουμε για τη χώρα της δικαιοδοσίας μας τη Ρουμανία σας διαβεβαιώνω ότι οι ελληνορουμανικοί δεσμοί είναι πολύ ισχυροί (ιστορικοί, θρησκευτικοί, πολιτιστικοί) αλλά και οι ιδιαιτερότητες μεταξύ των δύο τουριστικών αγορών ιδιαίτερα θετικές. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν είχαμε καμία ακύρωση τουριστικού πακέτου από Ρουμανία προς Ελλάδα ενώ η στάση των Ρουμάνων tour operators των τουριστικών πρακτόρων και της ομοσπονδίας τους της ΑΝΑΤ ήταν άκρως υποστηρικτική. Φυσικά είχαμε αλλαγές επιλογών με προτίμηση στα νησιά και σε προορισμούς που είναι μακριά από πιθανές εστίες ταραχών και βιαιοτήτων, υπήρξε επιφύλαξη και ανησυχία, δεχτήκαμε πολλά ερωτήματα, αλλά τελικά όλα δείχνουν ότι οι Ρουμάνοι θα προτιμήσουν και πάλι τη χώρα μας για διακοπές και οι τυχόν τελικές απώλειες θα είναι άνευ στατιστικής σημασίας. Εν προκειμένω αξίζει να υπογραμ-

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”



μίσουμε ότι ο Ρουμάνος επισκέπτης στην Ελλάδα δηλώνει ότι αισθάνεται σαν στο σπίτι του, και η συντριπτική τους πλειοψηφία έχουν ταξιδέψει στη χώρα μας για παραπάνω από δύο ή και τρείς φορές για τουρισμό. - Πώς άλλες ανταγωνιστικές προς την Ελλάδα, στο θέμα του τουρισμού, χώρες έχουν εκμεταλλευτεί τις δυσμενείς αυτές εξελίξεις για τη χώρα μας; Οι ανταγωνιστικές προς την Ελλάδα χώρες στο θέμα του τουρισμού όπως ήταν αναμενόμενο και αυτονόητο άρπαξαν την ευκαιρία για να χτυπήσουν καίρια την ελληνική τουριστική αγορά. Υποστηριζόμενες και από μερίδα των ρουμανικών media, η Βουλγαρία και η Τουρκία προέτρεπαν τους Ρουμάνους τουρίστες να αποφύγουν την Ελλάδα γιατί δεν είναι ασφαλής προορισμός, οι τιμές είναι ακριβές και οι υποδομές και οι υπηρεσίες είναι απαράδεκτες Υπάρχουν βάσιμες υποψίες έως και ενδείξεις (που δυστυχώς δεν μπορούν να αποδειχθούν) ότι τουλάχιστον ένα Ρουμανικό τηλεοπτικό κανάλι υψηλής τηλεθέασης υποκινούμενο από Βουλγαρικά συμφέροντα προπαγάνδιζε σε καθημερινή βάση εναντίον της γενικότερης πολιτικοοικονομικής κατάστασης της χώρας μας ενώ ταυτόχρονα κατάφερε ισχυρότατα πλήγματα στην τουριστική εικόνα της. Μία από τις ισχυρότερες άμυνες που είχε η Ελλάδα σ’ αυτές τις πραγματικά πολύ δύσκολες στιγμές ήταν, εκτός βέβαια από τη δική μας επικοινωνιακή δράση σε συνεργασία με την ηγεσία μας και την Πρεσβεία μας, οι ίδιοι οι Ρουμάνοι τουριστικοί πράκτορες. Αν λάβετε υπόψη ότι το 80% τουλάχιστον των 3.000 περίπου ενερ-

γών τουριστικών πρακτορείων και tour operators πουλάνε Ελλάδα αντιλαμβάνεσθε ότι ένα μεγάλο μέρος της Ρουμανικής τουριστικής αγοράς βρέθηκε υποχρεωμένο να προστατεύσει ένα από τα πιο πολύτιμα πακέτα συνεργασίας του. - Ποιές οι κινήσεις της σημερινής κυβέρνησης για τη βελτίωση της εικόνας και την προσέλκυση τουριστών; - Η νέα πολιτική που μας ανακοινώθηκε είναι ουσιαστικά μια νέα στρατηγική προβολής του Ελληνικού τουρισμού, μια άλλη προσέγγιση με στόχο αφενός μεν την αποκατάσταση της ισοπεδωμένης εθνικής ταυτότητας αλλά και της τραυματισμένης τουριστικής εικόνας της χώρας, αφετέρου δε της δυναμικής διαφήμισης του ελληνικού τουριστικού προϊόντος κατά ένα μεγάλο μέρος μέσα από το διαδίκτυο. Συγκεκριμένα το νέο moto-logo του ΕΟΤ είναι YOUINGREECE και βασίζεται στο ότι μιλάνε πλέον οι άλλοι για μας και όχι εμείς για τον εαυτό μας και τη χώρα μας. Μας παραδόθηκε ένα press kit με DVD το οποίο περιέχει videos, εικόνες, κείμενα, pdf, links κ.α. με όλο το concept της νέας στρατηγικής προς αξιοποίηση και εξειδίκευση στις ιδιαιτερότητες της χώρας της δικαιοδοσίας του καθενός από τους Διευθυντές Γραφείων Εξωτερικού. Το βασικό video παρουσιάζει ξένους που μιλάνε για την Ελλάδα σαν προορισμό ενώ βρίσκονται στην Αθήνα και επισκέπτονται για παράδειγμα το νέο μουσείο της Ακρόπολης. Πολλά από αυτά βρίσκονται αναρτημένα στο επίσημο site ΕΟΤ www. visitgreece.gr. Θα γίνει διανομή του press kit στους δημοσιογράφους και σε τουριστικούς επαγ-

γελματίες ενώ θα αξιοποιηθούν τα sites αλλά και τα social media (facebook, youtube κλπ).Γενικότερα η ιδέα είναι πολύ καλή και η ποιότητα του υλικού εξαιρετική. - Ποιά είναι η εικόνα των Ρουμάνων για τη Βόρεια Ελλάδα; Η βόρεια Ελλάδα όπως σας προανέφερα είναι από τους αγαπημένους ελληνικούς προορισμούς για τους Ρουμάνους τουρίστες .Όταν ρωτήσεις για Ελλάδα οι πρώτες λέξεις που ακούς είναι Παραλία Κατερίνης και Χαλκιδική. Σπάνια ακούς παράπονα ή δέχεσαι καταγγελίες και γενικά έχουν μία πολύ καλή εικόνα και για τους προορισμούς αλλά και για τους Έλληνες και την φιλοξενία τους. Θα συμβούλευα προσοχή στις τιμές με πολιτική προσανατολισμένη στο value for money και μάλιστα σε σχέση και με την κατάταξη των καταλυμάτων ανάλογα με την πιστοποίησή τους (αστέρια κλειδιά κλπ).Όσον αφορά την υποδομή, είναι απαραίτητες οι παρεμβάσεις και οι βελτιώσεις για να αναστρέψουμε σύντομα τις επιπτώσεις από την αρνητική δημοσιότητα αλλά και από την προπαγάνδα των ανταγωνιστριών χωρών (Βουλγαρίας, Τουρκίας κ.α.)εναντίον του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. - Πιστεύετε ότι είναι ικανοποιητική η τουριστική προβολή της περιοχής μας στη Ρουμανία; Ποιές οι προτάσεις σας για ενίσχυση της τουριστικής μας εικόνας στην Ρουμανία και πώς μπορεί να συμμετέχει η ελληνική πρεσβεία σ’ αυτή την προσπάθεια; - Σε γενικές γραμμές ναι με συμμετοχή στις Τουριστικές Εκθέσεις ΡOMEXPO τον Μάρτιο του 2009 και τον Μάρτιο του 2010 με δυναμική παρουσία και δράση και από την Νομαρ-

52

χία, την Ένωση Ξενοδόχων αλλά και από τουριστικούς επαγγελματίες. Το Γραφείο μας έχει έλθει ήδη σε συνεννόηση με τον κ. Νομάρχη και εκτός από το δελτίο τύπου που εκδώσαμε προς τα ρουμανικά media σχεδιάζουμε φιλοξενίες Ρουμάνων δημοσιογράφων στην Πιερία και ίσως και κάποια παρουσίαση της περιοχής στην τουριστική αγορά του Βουκουρεστίου. Όσον αφορά την Πρεσβεία μας έχουμε την αμέριστη υποστήριξή της και τη συμμετοχή της σε όλες τις δράσεις προβολής και δημοσίων σχέσεων του Γραφείου (αλλά και στη διαχείριση κρίσεων) μας σε ευρύ φάσμα εκδηλώσεων με τους ρουμάνικους τουριστικούς αλλά και κρατικούς φορείς (Ρουμανικό Υπουργείο Τουρισμού κ.α.). - Ποιά προβλήματα εντοπίζονται αναφορικά με την τουριστική ταυτότητα του νομού Πιερίας (π.χ. υποδομές, ποιότητα, διαφήμιση). Διαφημίζεται όπως και όσο πρέπει το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της περιοχής, ο Όλυμπος; - Τα προβλήματα στην τουριστική ταυτότητα του Νομού Πιερίας εντοπίζονται σε θέματα βελτίωσης υποδομής και αυστηρής τήρησης της κατάταξης των καταλυμάτων όπως σας ανέφερα και προηγουμένως, αλλά αυτό ισχύει γενικότερα για το σύνολο της ελληνικής τουριστικής αγοράς. Επίσης καλό είναι να δοθεί περισσότερη έμφαση στο να προβάλουμε στους Ρουμάνους ότι εκτός από την Παραλία Κατερίνης υπάρχουν και άλλα εξαιρετικά σημεία έλξης στην περιοχή και φυσικά πολύ μεγαλύτερη προβολή για τον Όλυμπο. Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι η περιοχή σας είναι από τις σημαντικότερες και ομορφότερες της χώρας μας.

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


STIHL FS 40 · Æ É Æ¨ Æ Æ Æw Ê ¨ ʨ ¨ Æ ¨ Èwƨ ¨ ƨ ÈÑ Το πιο ελαφρύ χορτοκοπτικό της νέας γενιάς. Με διαδικασία εύκολης εκκίνησης και ευκολία χειρισμού ολοκληρώνει τις εργασίες σας στο κτήμα μέσα σε ελάχιστο χρόνο. Ιδανικό για δυσπρόσιτα σημεία. Κατάλληλο για την κοπή χόρτου σε μικρές εκτάσεις.

¶¹¸¹¨ ¨

тщюѓђхшрьрё цѐрщъцё чўѫѫњѤѨѦًѣѠѪ щњѬўѩًѦѠ ђ щ ђѠѤ )D[


ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΙΕΡΙΚΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΜΙΛΑΝΕ ΣΤΟ «ΟΡΙΟ» ΤΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ

ΕΙΚΟΝΕΣ ΟΡΓΗΣ ΣΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΚΑΜΠΙΝΓΚ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΕΣ ΟΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗΣ ΤΗΣ ΑΛΛΟΤΕ ΝΑΥΑΡΧΙΔΑΣ ΤΟΥ ΠΙΕΡΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ, ΤΟΥ ΚΑΜΠΙΝΓΚ ΤΟΥ ΕΟΤ ΣΤΗ ΣΚΟΤΙΝΑ, ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΟΥΝ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΕΙΨΗ ΚΑΙ ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ. της Χριστίνας Ι. Σιδηροπούλου

Ε

ρείπια, εγκατάλειψη και απίστευτο σκουπιδαριό είναι η εικόνα που παρουσιάζει σήμερα το κάμπινγκ του ΕΟΤ στη Σκοτίνα, η άλλοτε ναυαρχίδα του Πιερικού τουρισμού. Ακόμη και σήμερα, σχεδόν δύο χρόνια μετά από την «βίαιη απομάκρυνση» του προηγούμενου διαχειριστή του κάμπινγκ «λόγω παράνομης και αντισυμβατικής συμπεριφοράς», διαφαίνεται ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει κανέναν απολύτως σχεδιασμό για την τουριστική αξιοποίηση του καλύτερου παραλιακού φιλέτου της πιερικής γης και μεγαλύτερου κάμπινγκ

των Βαλκανίων. Και παρά τα ερωτήματα και τις όποιες οχλήσεις από φορείς και δημοσιογράφους, το δημόσιο κωφεύει. Τα περίπου 427 στρέμματα προνομιακής γης με πλούσια βλάστηση στα οποία εκτείνεται το κάμπινγκ του ΕΟΤ, στη σκιά του Ολύμπου και δίπλα σε μια από τις ωραιότερες και καθαρότερες ακτές του νομού, στη Σκοτίνα Πιερίας, όχι απλώς θα έπρεπε να κινητοποιήσουν τους αρμόδιους για την άρτια λειτουργία και εμφάνισή του αλλά θα έπρεπε να ειδωθεί σοβαρά ως η μεγάλη αναπτυξιακή ευκαιρία για τον τουρισμό μας, ιδίως σε μια εποχή που όπως διαφαίνεται ο τουρισμός είναι το στοίχημα που δεν πρέπει να χάσουμε.

54

Παρά το γεγονός ότι η είσοδος του κάμπινγκ περιφρουρείται, δεν είναι δύσκολο, όπως αποκαλύπτεται από τις φωτογραφίες, για όσους το επιθυμούν να εισβάλλουν στο χώρο. Τον επίγειο αυτόν παράδεισο ρυπαίνουν εκατοντάδες χιλιάδες σκουπίδια, ενώ όπως αποκαλύπτουν οι φωτογραφίες κοπάδια αιγοπροβάτων βόσκουν ανέμελα και ανεξέλεγκτα. Τα bangalows και οι κοινόχρηστοι χώροι ρημάζουν λεηλατημένοι ενώ οι ιθύνοντες δεν έχουν την ευαισθησία να παρέμβουν ούτε στην ακτή για να καλλωπίσουν την εικόνα μιας πολυσύχναστης τουριστικά περιοχής αφού ένα τμήμα της προβλήτας έχει κυριολεκτικά βουλιάξει στη θάλασσα. Οι χώροι υγιεινής έχουν βρωμίσει, οι εγκαταστάσεις που κάποτε λειτουργούσαν εστιατόρια και καφετέριες είναι ετοιμόρροπες, ενώ τα κιόσκια είναι έτοιμα να πέσουν. Είναι εικό-

νες ντροπής που εγείρουν την οργή κάθε νεοέλληνα που αγαπά και σέβεται τον τόπο του. Η κακή κατάσταση του κάμπινγκ ήταν η αιτία που και κατά την περσινή περίοδο δεν πήρε σήμα καταλληλότητας από τις αρμόδιες υπηρεσίες, ενώ το τότε υπουργείο Τουρισμού, μέσω της ΕΤΑ, που διαχειρίζεται τα ακίνητα του ΕΟΤ, απέβαλε τον ιδιώτη που εκμεταλλευόταν τις εγκαταστάσεις για περισσότερα από οκτώ χρόνια και οποίος άφησε φέσια ύψους 580.162,96 ευρώ!! Πρόθεση του υπουργείου ήταν να ανακαινίσει το κάμπινγκ, ώστε να λειτουργήσει το καλοκαίρι. Ωστόσο, ελλείψει διοικητικού συμβουλίου στα ΕΤΑ, το κάμπινγκ αφέθηκε στην τύχη του. Αυτός, λοιπόν, ο πλούτος έχει καταστραφεί από την αδιαφορία κάποιων. Και πρόκειται για την περιουσία μας. Ένα κομμά-

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


τι γης που ανήκει στους Έλληνες πολίτες, στους Πιεριείς, που φιλοδοξούν να δουν το νομό τους να αναπτύσσεται τουριστικά!!!

Οι πληγές του «κάμπινγκ» Οι πληγές που μετρά το κάμπινγκ του ΕΟΤ είναι πολλές και είναι ανοιχτές. Μέχρι σήμερα δεν έτυχε της μεταχείρισης που του άξιζε. Το γνωρίζουν αυτό καλά οι ιθύνοντες. Σίγουρα υπό την ανοχή των αρχών λειτουργούσε μέσα στις εγκαταστάσεις του κάμπινγκ παρακείμενη χαβούζα ή βόθρος και όχι βιολογικός καθαρισμός, όπως ακόμη και σήμερα, λειτουργούν πολλοί παράτυποι χώροι ρίψης σκουπιδιών, μπαζών και λημμάτων κυρίως στη νότια Πιερία. Αν οι κάτοικοι αυτού του τόπου δεν μπορούν να περιφρουρήσουν το περιβάλλον στο οποίο ζουν και στο οποίο στηρίζουν το εισόδημά τους (λόγω έλλειψης οικολογικής ευαισθησίας ή λόγω προσωπικών σκοπιμοτήτων – κέρδους), τότε απαιτούνται αυστηροί έλεγχοι και επιβολή προστίμων. Όμως, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό ακόμη και σήμερα μετά από τόσα τσουχτερά πρόστιμα που έχει λάβει η Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Ένωση για παρατυπίες σε θέματα περιβαλλοντικής διαχείρισης. Βέβαια, δεν μπορεί να μείνει ασχολίαστη η λειτουργία του κάμπινγκ το 2009, παρά τη μη αδειοδότησή του με το σήμα καταλληλότητας από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Με τη φανατική επιμονή τους και με το «έτσι θέλω» περίπου 500 οικογένειες από όλη την Ελλάδα κατασκήνωσαν εκεί με τη «σιωπηρή ανοχή» του πρώην υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης. Μάλιστα, κάποιοι παλιοί κατασκηνωτές έκαναν μόνιμες κατασκευές εντός του χώρου μετατρέποντας ένα τμήμα του σε καταυλισμό. Όμως, ένα ατυχές περιστατικό που συνέβη πέρσι τον Αύγουστο όταν ξέσπασε φωτιά μέσα στο κάμπινγκ έφερε στο προσκήνιο την ακαταλληλότητα λειτουργίας του λόγω απουσίας υποδομών και μέσων αντιμετώπισης έκτατων περιστατικών. Για την ιστορία του θέματος, η φω-

τιά ξέσπασε από άγνωστο λόγο σε ένα λυόμενο σπίτι που τυλίχτηκε αμέσως στις φλόγες και επεκτάθηκε και σε μερικά δένδρα με αποτέλεσμα να απομακρυνθεί ο κόσμος γρήγορα από το κάμπινγκ. Η άμεση επέμβαση της πυροσβεστικής Λιτοχώρου με ένα πυροσβεστικό όχημα περιόρισε αμέσως και κατέσβησε τελικά τη φωτιά. Ο τρόπος λειτουργίας του κάμπινγκ του ΕΟΤ, μέχρι και πρότινος, είναι θέμα που πλέον ανήκει στο παρελθόν. Και ίσως δεν έχουμε την πολυτέλεια να κοιτάμε πίσω ή, αν θέλετε, είναι ανώφελο να καταγράψουμε όλα τα «στραβά» των προηγούμενων ετών. Όμως, είναι δικαίωμα και υποχρέωση του κάθε πολίτη αυτού του τόπου να γνωρίζει πώς θα αξιοποιηθεί από δω και πέρα η «ΕΔΕΜ» της Πιερίας. Μάλιστα, είναι καθήκον μας να απαιτήσουμε να αξιοποιηθεί προς όφελος του τουρισμού μας και σε τρόπο προσφιλή για το περιβάλλον μας. Ποιος είναι, λοιπόν, ο Κρατικός Σχεδιασμός για το Κάμπινγκ του ΕΟΤ; Για την τύχη του Κάμπινγκ του ΕΟΤ στην Σκοτίνα αλλά και του ξενοδοχείου «Ξενία» στον Πλαταμώνα ζήτησε να ενημερωθεί ο Βουλευτής ΠΑΣΟΚ Ν. Πιερίας Γιάννης Αμοιρίδης καταθέτοντας ερώτηση στον Υπουργό Πολιτισμού Παύλο Γερουλάνο. Ο κ. Αμοιρίδης στο κείμενο της ερώτησής του, αφού περιγράφει την οικτρή εικόνα εγκατάλειψης που βρίσκονται σήμερα τα δύο τουριστικά ακίνητα, ζήτησε να μάθει από τον Υπουργό Πολιτισμού σε ποιες ενέργειες και πράξεις άμεσες ή μεσοπρόθεσμες θα προβεί ώστε τα δύο ακίνητα ιδιοκτησίας της Ε.Τ.Α να αξιοποιηθούν και να αποτελέσουν και πάλι πόλους τουριστικής ανάπτυξης για την Πιερία. Η απάντηση του Υπουργού Πολιτισμού περιορίστηκε στην παράθεση διοικητικών πράξεων που έχουν ξεκινήσει όπως ο διαχειριστικός έλεγχος στην Εταιρία Τουριστικής Ανάπτυξης Α.Ε. και η τοποθέτηση νέας διοίκησης η οποία, όταν αναλάβει, θα ασχοληθεί με το θέμα. Η ερώτηση του Γιάννη Αμοιρίδη

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

Προς: Τον Υπουργό Πολι τ ι σ μ ο ύ κα ι Τ ο υρ ι σ μ ο ύ ΘΕΜΑ : Αξιοποίηση τουρισ τικών εγκατασ τάσεων ακινήτων Ε.Τ.Α στην Πιερία ‘’Κάμπινγκ’’ και ‘’Ξενία’’. Κ ε Υ π ο υ ρ γ έ Στο νομό Πιερίας η Ε.Τ.Α έχει στην ιδιοκτησία της, δύο τουριστικά ακίνητα που πριν χρόνια αποτελούσαν πραγματικά στολίδια και συνέβαλλαν στην αύξηση της τουριστικής κίνησης του νομού. Πρόκειται για το Κάμπινγκ Σκοτίνας και το Ξενία στο Πλαταμώνα. Το Κάμπινγκ έχει έκταση περίπου 600 στρέμματα και δυνατότητα φιλοξενίας 2500 ατόμων. Με την υπό αριθμό 1379/ 9-102008 έκθεση αποβολής και εγκατάστασης έχει απομακρυνθεί ο τελευταίος ιδιώτης ενοικιαστής. Και τα δύο ακίνητα παρουσιάζουν σήμερα οικτρή εικόνα εγκατάλειψης, παρατημένα και λεηλατημένα, έχουν μετατραπεί σε καταυλισμούς ή σκουπιδότοπους. Εν όψει της έναρξης της τουριστικής περιόδου Ερωτάται ο Κος Υπουργός Σε ποιες ενέργειες και πράξεις άμεσες ή μεσοπρόθεσμες θα προβεί ώστε τα δύο ακίνητα ιδιοκτησίας της Ε.Τ.Α να αξιοποιηθούν και να αποτελέσουν και πάλι πόλους τουριστικής ανάπτυξης για την Πιερία; Η απάντηση του Υπουργού Πολιτισμού Σε απάντηση της με αριθμ. Πρωτοκόλλου 7543/16.3.10 Ερώτησης του Βουλευτή κου Γιάννη Αμοιρίδη «Αξιοποίηση τουριστικών εγκαταστάσεων ακινήτων ΕΤΑ στην Πιερία Κάμπινγκ, Ξενία» και σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσε υπόψη μας η Ε.Τ.Α. Α.Ε., σας γνωρίζουμε τα εξής: Ήδη στην ΕΤΑ Α.Ε. διενεργείται οικονομικός και διαχειριστικός έλεγχος από το Σώμα Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης. Επίσης δρομολογείται ο διορισμός του νέου Διοικητικού Συμβουλίου στην εταιρεία, καθώς έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία του opengov. Η πολιτική για την Ε.Τ.Α. Α.Ε. μέσω του νέου Δ.Σ. θα στηρίζε-

55

ται στην αξιοποίηση των ακινήτων της με στόχο την ανάπτυξη του τουρισμού, της οικονομίας, της πράσινης ανάπτυξης και θα είναι βασισμένη στις αρχές της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Σημειώνεται επίσης ότι ήδη έχει δρομολογηθεί η συγχώνευση της ως άνω εταιρείας με τα Ολυμπιακά Ακίνητα Α.Ε. μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο εξυγίανσης των Δημόσιων Οργανισμών που έχει θέσει η Κυβέρνηση. Κατά τα λοιπά κατατίθεται η απάντηση του Διευθύνοντος Συμβούλου της Ε.Τ.Α. Α.Ε.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ Δ/ΝΤΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΘΕΜΑ: Απάντηση στην υπ’ αριθμ.7543/16-3-2010 ερώτηση του Βουλευτή Γ. Αμοιρίδη Δυνάμει της από 30-5-2001 σύμβασης ανάθεσης διαχείρισης, που συνήψε η ΕΤΑ με το Δημήτριο Κομπογιαννόπουλο του Ιωάννη, κατόπιν της από 28-2-2001 διεξαγωγής πλειοδοτικού διαγωνισμού και κατακύρωσης του αποτελέσματος του Διαγωνισμού σ’ αυτόν, του παραχωρήθηκε η χρήση του Κάμπινγκ Ολύμπου Σκοτίνας, που βρίσκεται στη Σκοτίνα Πιερίας, και συγχρόνως, με την ίδια σύμβαση του ανατέθηκε και η διαχείριση του εν λόγω Κάμπινγκ. Με την παραπάνω συμφωνία η χρονική διάρκεια της σύμβασης ορίσθηκε για τα χρονικά διαστήματα από 1/10/2001 έως 31/12/2001, από 10/1/2002 έως 31/12/2002, από 10/1/2003 έως 31/12/2003 και από 10/1/2004 έως 30/9/2004. Επιπλέον, δυνάμει του άρθρου 1.4 της από 30-5-2001 σύμβασης ο διαχειριστής ανέλαβε την υποχρέωση της διεξαγωγής όλων των απαραίτητων διαδικασιών και ενεργειών για την έκδοση της άδειας λειτουργίας του Κάμπινγκ (ειδικού σήματος ΕΟΤ), δηλαδή τη μελέτη και εγκατάσταση πυ-


ρασφάλειας, την εγκατάσταση και συντήρηση βιολογικού καθαρισμού λυμάτων, καθώς και τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ενώ με το άρθρο 8 της αναφερόμενης σύμβασης ανέλαβε την υποχρέωση να ασφαλίσει το Κάμπινγκ σε πρώτης τάξεως ασφαλιστική εταιρεία στο όνομα της ΕΤΑ. Λόγω, προσωπικής του αδυναμίας προσέλευσης δεν έγινε η παράδοση του Κάμπινγκ κατά τη συμφωνηθείσα μεταξύ μας ημερομηνία (28/9/2001). Κατόπιν τούτου προχωρήσαμε από κοινού στην κατάρτιση της υπ’ αριθμόν 11.755/223-2002 τροποποιητικής συμβολαιογραφικής πράξης της σύμβασης της συμβολαιογράφου Αθηνών Πιπιλή Δακτυλίδου με την οποία, αφενός περιορίστηκε η συνολικά παραδοθείσα έκταση του Κάμπινγκ, και αφετέρου μειώθηκε η χρονική διάρκεια της σύμβασης, αλλά και το ετήσιο καταβαλλόμενο αντάλλαγμα. Συγκεκριμένα, ως χρόνος ισχύος της σύμβασης ορίσθηκαν τα χρονικά διαστήματα από την παράδοση του Κάμπινγκ μέχρι 31/12/2002, από 10/1/2003 και από 10/1/2004 έως 31/12/2004, ενώ το ετήσιο αντάλλαγμα μειώθηκε κατά το 1/3 του ορισθέντος με την από 30/5/2001 σύμβαση. Όμως αν και παρείχαμε μέχρι σήμερα, συνεχώς και αδιαλείπτως, ελεύθερα και ακώλυτα την εκμετάλλευση της ως άνω επιχειρηματικής μονάδας, ο διαχειριστής αδιαφόρησε για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του και συγκεκριμένα δεν προέβη στην καταβολή των συμπεφωνημένων ανταλλαγμάτων με αποτέλεσμα το σύνολο των οφειλών του προς την εταιρία μας να ανέρχεται σε 580.000 ευρώ, προς τούτο δε έχει ασκηθεί από την εταιρία αγωγή για το ποσό αυτό. Επιπλέον, παρά την ανειλημμένη εκ μέρους του υποχρέωση να αναλάβει όλα τα λειτουργικά έξοδα του Κάμπινγκ και κατά πα-

ράβαση του εν λόγω συμβατικού όρου, ενημερωθήκαμε από το Τηλεπικοινωνιακό Εμπορικό Υποκατάστημα ΟΤΕ Α.Ε. του Πλαταμώνος ότι οι ανεξόφλητες οφειλές του που αφορούν τηλεφωνικές συνδέσεις του Κάμπινγκ για την περίοδο κατανάλωσης από 30/7/2002 μέχρι 26/9/2002 ανέρχονται στο ποσό των 2.274 ευρώ. Πέραν των προαναφερόμενων, έχει προβεί σε αλλεπάλληλες παραβάσεις περισσοτέρων όρων της μεταξύ μας συναφθείσας σύμβασης, ορισμένες από τις οποίες ενδεικτικά και μόνο είναι οι εξής: Α) Σύμφωνα με όρο που περιέχεται στη σελίδα 7 της υπ’ αριθμ. 11.755/22.3.2002 πράξης τροποποίησης της σύμβασης όφειλε μέσα σε χρονικό διάστημα 30 ημερών από την υπογραφή της πράξης για την τροποποίηση, ήτοι μέχρι την 22.4.2002 να υποβάλει στην εταιρία μας για έγκριση μελέτη και προϋπολογισμό εργασιών, ανακαίνισης και συντήρησης του Κάμπινγκ Σκοτίνας και των εγκαταστάσεων του, συνολικού ύψους ανερχόμενου στα 2/3 του ανταλλάγματος του έτους 2002, καθώς επίσης και χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους, σε προοδευτική βάση, οι οποίες εργασίες όφειλαν να εκτελεστούν το αργότερο μέσα σε δύο έτη από την υπογραφή της πράξης τροποποίησης, ήτοι την 22.3.2004. Κατά παράβαση του όρου αυτού της σύμβασης αφενός ουδέποτε υπέβαλε για έγκριση μελέτη και προ»υπολογισμό εργασιών, ανακαίνισης και συντήρησης του Κάμπινγκ και αφετέρου ουδέποτε υλοποίησε και μάλιστα στο συμβατικά προβλεπόμενο ύψος τις αναληφθείσες εργασίες ανακαίνισης και συντήρησης του Κάμπινγκ. Β) Κατά παράβαση του άρθρου 1.4 της σύμβασης, δεν προχώρησε ποτέ στη διενέργεια των απαιτούμενων ενεργειών για την έκδοση του Ειδικού Σήματος λειτουργίας ΕΟΤ. Μάλιστα

56

για το λόγο αυτό, έχει ασκηθεί και ποινική δίωξη εναντίον του, όπως αποδεικνύεται από το με αριθμό πρωτ. 1020/1296/3-α/1711-2005 έγγραφο του Τμήματος Τουριστικής Αστυνομίας Κατερίνης. Γ) Κατά παράβαση του άρθρου 8 της σύμβασης δεν προέβη ποτέ στην έκδοση του ασφαλιστηρίου συμβολαίου για την κάλυψη των κινδύνων φωτιάς, ζημιάς από πλημμύρες, κλοπής και της αστικής ευθύνης του έναντι τρίτων. Ακολούθως η συναφθείσα μεταξύ μας συμβολαιογραφική σύμβαση κατέστη εκτελεστός τίτλος, ο οποίος επιδόθηκε στον διαχειριστή προκειμένου να δυνηθούμε να τον αποβάλλουμε από το κάμπινγκ. Κατά του τίτλου αυτού ο διαχειριστής άσκησε ανακοπή μέλλουσα να εκδικασθεί στις 8-3-2007 και επ’ αυτής υπέβαλε αίτηση αναστολής εκτελέσεως ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Κατερίνης, η οποία εκδικάσθηκε την 6η Ιουλίου 2006 και εξεδόθη η με αριθμό 9 1576/2006 απόφαση, με την οποία διετάχθη η αναστολή εκτελέσεως της αποβολής, μέχρι την εκδίκαση της προαναφερόμενης ανακοπής. Ωστόσο το κάμπινγκ στερείται νομίμου αδείας (σήματος) λειτουργίας αλλά και κατ’ ουσίαν αμφισβητείται εντόνως η από απόψεως υγιεινής και ασφάλειας λειτουργία του, γεγονός που έχει πιστοποιηθεί και από σχετική επιτροπή υπαλλήλων του ΕΟΤ, δεδομένης τόσο της έλλειψης σήματος λειτουργίας όσο και της μη λειτουργίας του βιολογικού καθαρισμού του κάμπινγκ όσο και γενικότερα της οικτρής κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει η εν λόγω τουριστική μονάδα. Ακολούθως λόγω της άθλιας κατάστασης στην οποία είχε περιφέρει το κάμπινγκ ο διαχειριστής, η αρμόδια διεύθυνση τουρισμού του ΕΟΤ προέβη στη σφράγιση του εν λόγω κάμπινγκ με τη με αριθμό πρωτ.4284/8-5-2008 απόφαση και απαγορεύ -

θ η κ ε η λ ε ι το υργ ί α το υ. Υπενθυμίζεται ότι εγγράφως συμφωνήθηκε ο διαχειριστής να καταβάλει στην Ε.T.A. αντάλλαγμα ίσο με αυτό του προηγούμενου έτους προσαυξημένο σύμφωνα με τον ετήσιο δείκτη τιμών καταναλωτή προσθετικά στο ετήσιο εισόδημα του αμέσως προηγούμενου έτους. Δεδομένης λοιπόν της διαχείρισης του κάμπινγκ από τον διαχειριστή και της αποκόμισης κερδών από αυτόν πρέπει να υποχρεωθεί να καταβάλει στην εταιρία μας το συμβατικός ορισθέν αντάλλαγμα. Ο διαχειριστής μέχρι και σήμερα οφείλει για την περίοδο από 22.3.2002 μέχρι 31.12.2004 το ποσό των 190.089,18 ευρώ, ενώ περαιτέρω οφείλει ως διαχειριστής του κάμπινγκ για τις τουριστικές περιόδους των ετών 2005, 2006 και 2007 μετά του οφειλόμενου λογαριασμού του ΟΤΕ εκ ποσού 2.274 ευρώ, το ποσό των 288.038,39 ευρώ, και για το έτος 2008 το ποσό των 102.035,39 ευρώ και ούτω συνολικά το ποσό των 580.162,96 ευρώ, ποσό για το οποίο έχει ήδη ασκηθεί αγωγή εναντίον του. Ο διαχειριστής εξακολουθώντας την ίδια παράνομη και αντισυμβατική συμπεριφορά παρέμεινε στη διαχείριση – εκμετάλλευση του κάμπινγκ μέχρι το 2008, ότε και με νέα καταγγελία της συμβάσεως από την εταιρία μας επιδιώχθηκε η απομάκρυνσή του για όλους τους προαναφερόμενους λόγους. Συγκεκριμένα με τη με αριθμό 9926/18-4-2008 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή Ελευθερίου Μπουζούκη κοινοποιήθηκε στον εγκαλούντα πιστό αντίγραφο από το Α΄ εκτελεστικό απόγραφο της με αριθμό 11755/22-3-2002 πράξης τροποποίησης της μεταξύ μας σύμβαση της συμβολαιογράφου Αθηνών Μαρίας Πιπιλή Δακτυλίδου με το οποίο επιτασσόταν να αποδώσει στην ΕΤΑ τη χρήση του κά-

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


μπινγκ Σκοτίνας. Έτσι ο διαχειριστής αποβλήθηκε βιαίως όπως αποδεικνύεται από τη με αριθμό 1379/9-10-2008 έκθεση βιαίας αποβολής του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου Κατερίνης Ελευθερίου Μπουζούκη. Κατόπιν της υποβολής διαπιστώθηκε ότι οι ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις του κάμπινγκ χρήζουν συντηρήσεως, ο βιολογικός καθαρισμός δεν λειτουργεί, οι λοιπές υποδομές και τα κτίρια χρήζουν ανακαίνισης και γενικά ότι το κάμπινγκ έχει άμεση ανάγκη αναβαθμίσεως προκειμένου να καταστεί λειτουργικό. Στη συνέχεια με απόφαση του Διευθύνοντος Συμβούλου της Ε.Τ.Α. Α.Ε. κ. Εμμανουήλ Γιανουλάκη με αριθμό πρωτοκόλλου 3534/06-07-2009 ανατέθηκε, για λόγους πυρασφάλειας, το καλοκαίρι του 2009 το έργο αποψίλωσης και απομάκρυνσης σκουπιδιών του περιβάλλοντος χώρου του Κάμπινγκ Σκοτίνας Πιερίας. Ακολούθως το Δ.Σ. της Ε.Τ.Α. Α.Ε. στην με αριθμό 320/20-072009 (Θέμα12 ) συνεδρίασή του αποφάσισε την «Έγκριση συνολικής πίστωσης 1.500.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ, για την διενέργεια κλειστών μειοδοτικών διαγωνισμών για τις μελέτες και τις εργασίες που είναι απαραίτητες να γίνουν για την ανακαίνιση και εκσυγχρονισμό του Κάμπινγκ Σκοτίνας Πιερίας (αρ. πρωτ. 82/16.7.2009). Για λόγους ασφάλειας έγινε διακοπή της ρευματοδότησης του Κάμπινγκ τον Ιούλιο του 2009. Επίσης με απόφαση του Διευθύνοντος Συμβούλου της Ε.Τ.Α. Α.Ε. με αριθμό πρωτοκόλλου 4880/01-09-2009 λήφθηκε μέριμνα για την ανάθεση εκπόνησης προκαταρκτικής μελέτης για την αποκατάσταση των εγκαταστάσεων και των υπαίθριων χώρων του Κάμπινγκ Σκοτίνας Πιερίας. Όπως γίνεται αντιληπτό και με δεδομένα ότι για τη νόμιμη, ασφαλή και εξυπηρετού-

σα την άνοδο του τουριστικού προϊόντος λειτουργία απαιτείται και η κατά νόμο έκδοση των πιστοποιητικών ΔΕΗ και πυρασφάλειας και των αδειών λειτουργίας τόσο του κάμπινγκ όσο και των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος είναι αναγκαία η κατόπιν αποφάσεων του Διοικητικού συμβουλίου της εταιρίας διενέργεια μελετών και εν συνεχεία έργων.

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΚΗΣ INVEST IN GREECE Η ΕΤΑ; Η ΑΛΛΙΩΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΝΑ ΣΤΟΝ ΚΑΪΑΦΑ Ιούλιος 2010: Και χωρίς να υπάρχει καμία ενημέρωση των τοπικών αρχών, πληροφορηθήκαμε μέσα από τον τύπο ότι η Υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας Λούκα Κατσέλη απηύθυνε προσκλητήριο σε ξένους επενδυτές «να εκμεταλλευθούν τις ευκαιρίες κερδών που κρύβουν τα «ασημικά» του Ελληνικού Δημοσίου. Πρόκειται για έργα ύδρευσης, αεροδρόμια, ξενοδοχεία και ιαματικές πηγές, τουριστικές εκτάσεις, μαρίνες και επιχειρήσεις που ανήκουν σήμερα στο Δημόσιο, στα οποία μπαίνει πωλητήριο με τη μέθοδο της μακροχρόνιας εκμετάλλευσης προς χάριν της προσέλκυσης επενδυτικών κεφαλαίων και της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Με διεθνείς ή δημόσιους διαγωνισμούς, συμβάσεις μακροχρόνιας παραχώρησης, σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ακόμα και με join venture, το Ελληνικό Δημόσιο αναζητά επενδυτές και έχει βάλει ήδη στη «βιτρίνα» σημαντικά επενδυτικά σχέδια απ΄ άκρη σ΄ άκρη της Ελλάδας. Το υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας μέσω της Ιnvest in Greece, που είναι ο επίσημος φορέας για την προ-

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

σέλκυση και προώθηση επενδύσεων στην Ελλάδα, έχει κωδικοποιήσει τις επενδυτικές ευκαιρίες στη χώρα ανά περιφέρεια και ανά τομέα», (πηγή: ΤΑ ΝΕΑ). Μεταξύ αυτών των «ασημικών» συγκαταλέγεται το κάμπινγκ του ΕΟΤ στη Σκοτίνα. Μάλιστα, στο πρόσφατο ταξίδι της κ. Κατσέλη στην Κίνα, τον Ιούνιο, στο πλαίσιο των επαφών που είχε με τον υπουργό Εμπορίου της Κίνας, Chen Deming, ο οποίος είναι επίσης αρμόδιος για τις επενδύσεις εκτός Κίνας, παρέδωσε μελέτη με ηλεκτρονικό κατάλογο επενδυτικών σχεδίων (e-book αλλά και έντυπα που επεξεργάστηκε η Ιnvest in Greece), για το σύνολο επενδυτικών προτάσεων σε κλαδικό επίπεδο αλλά και για συμμετοχή σε συγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια που ετοιμάστηκε ειδικά με βάση τις προτεραιότητες και τα επενδυτικά ενδιαφέροντα δημόσιων και ιδιωτικών κινεζικών επιχειρήσεων. Ανάλογες παρουσιάσεις έγιναν και στη διάρκεια των επαφών που είχε η ελληνική κυβέρνηση με το Κατάρ, τη Λιβύη και άλλες χώρες που θα μπορούσαν να επενδύσουν στη χώρα μας, ενώ ήδη έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον και έχουν υπογραφεί συμβάσεις συνεργασίας σε διάφορους τομείς. Βέβαια, με αφορμή το δημοσίευμα, σε σχετικό τηλεφώνημά μας προς την εταιρεία Invest in Group, όπου ζητήσαμε πληροφορίες, ως ιδιώτες, για την ένταξη του κάμπινγκ του ΕΟΤ στη λίστα με τις επενδυτικές προτάσεις της χώρας, μας παρέπεμψαν στην Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης, στην οποία ανήκει το ακίνητο. Στη συνέχεια, μιλώντας με αρμόδιο υπάλληλο της Ε.Τ.Α., ενημερωθήκαμε ότι δεν υπάρχει καμία εξέλιξη ή επίσημη ενημέρωση για το κάμπινγκ αφού παραμένει ακόμη ακέφαλη η Υπηρεσία. Όμως, μας δόθηκε η πληροφορία ότι οι ενδιαφερόμενοι – υποψήφιοι- διαχειριστές, μπορούν να συμπληρώσουν τη σχετική αίτηση και όταν προκηρυχθεί διαγωνισμός

57

θα ενημερωθούν σχετικά!! Τέλος, στην ιστοσελίδα της Ε.Τ.Α., στην κατηγορία ΝΕΑ, υπάρχει ανακοίνωση της εταιρείας, στις 01-092009!, «για πρόσληψη προϊσταμένου (στο κάμπινγκ της Σκοτίνας) με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (μέχρι 3 έτη), σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του ν. 2190/1994, για την κάλυψη αναγκών της Μονάδας». Τα συμπεράσματα δικά σας… Η άλλη όψη του νομίσματος: η μικροπολιτική… Το καλοκαίρι του 2010, με την τουριστική κίνηση να είναι κατά πολύ μειωμένη λόγω της οικονομικής κρίσης και των άστατων καιρικών συνθηκών, η πληρότητα στα 30 κάμπινγκ του νομού είναι οριακή (δηλαδή δεν καταγράφεται μείωση). Σύμφωνα με δηλώσεις ιδιοκτητών, η μη λειτουργία του κάμπινγκ του ΕΟΤ ισοσκέλισε την κατάσταση, αφού οι παραδοσιακοί πελάτες του φιλοξενούνται στα υπόλοιπα κάμπινγκ της περιοχής. Βέβαια, στον 21ο αιώνα, όταν μια «σύγχρονη» ευρωπαϊκή χώρα θα πρέπει να βάζει τον πήχη ψηλά για την ανάπτυξή της μαθαίνοντας από λάθη του παρελθόντος και τολμώντας το νέο, οι λογικές αυτού του είδους, χωρίς να παρεξηγούμε τους επιχειρηματίες που προσπαθούν να κρατηθούν με νύχια και με δόντια, πρέπει να εκλείψουν. Για τον τουριστικό αναπτυξιακό σχεδιασμό της Πιερίας, απαιτούμε να δούμε τους αιρετούς αυτού του τόπου μπροστάρηδες χτυπώντας το μαχαίρι στο κόκαλο πέρα από μικροπολιτικά παιχνίδια. Ως φορολογούμενοι πολίτες, απαιτούμε ένα φιλόδοξο αναπτυξιακό σχεδιασμό προς όφελος όλων των Ελλήνων με συνέπεια λόγων και πράξεων. Για να μπορούμε να ελπίζουμε σ’ ένα καλύτερο μέλλον με στόχους και όραμα για την ανάπτυξη του τόπου και την ευημερία των ανθρώπων του.


ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΟΥΛΟΓΛΟΥ

- ΖΟΥΜΕ ΕΝΑΝ ΑΚΗΡΥΧΤΟ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΘΥΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΝΕΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ. - ΠΕΡΝΑΜΕ ΜΙΑ ΦΑΣΗ ΟΠΟΥ ΤΟ ΧΡΗΜΑ ΕΓΙΝΕ Η ΑΠΟΛΥΤΗ ΗΘΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΤΟΠΙΣΕ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ ΑΞΙΕΣ. Συνέντευξη στη Μελίνα Κορομήλη

58

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


Ο ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΟΥΛΟΓΛΟΥ ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΡΙΑΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΥΠΗΡΕΤΕΙ ΤΗ ΜΑΧΙΜΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΘΕΣΕΙΣ : ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΥ, ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΗ, ΤΟΥ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΣΕ ΞΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ, ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΙΚΟΥ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ . ΣΤΟ ΕΥΡΥ ΚΟΙΝΟ ΕΓΙΝΕ ΓΝΩΣΤΟΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΠΟΜΠΗ ΤΟΥ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ ΠΟΥ ΑΠΟ ΤΟ 1996 ΕΠΙΜΕΛΟΥΝΤΑΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ. ΑΠΟ ΤΗΝ 1Η ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΚΤΥΑΚΟ ΤΟΠΟ «TV ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ», ΜΕ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ ΤΟΥ.

Η

πεποίθησή του ότι το ρεπορτάζ είναι η πραγματική δημοσιογραφία αλλά και η παράλληλη αγάπη του για τον κινηματογράφο τον οδήγησαν το 2008 στη δημιουργία του δραματοποιημένου ντοκυμαντέρ «Η εξομολόγηση ενός οικονομικού δολοφόνου», σε χρόνο που κανείς - ούτε βέβαια και ο ίδιος ο δημιουργός του - δεν γνώριζε πόσο επίκαιρο θα αποδεικνυόταν για την Ελλάδα το συγκεκριμένο ρεπορτάζ. Η ιδιαιτέρως επίκαιρη ταινία, που αποκαλύπτει την δράση των οικονομικών δολοφόνων για την υποδούλωση κρατών μέσω του εξωτερικού τους χρέους, έχει αποσπάσει εξαιρετικά σχόλια από τον ελληνικό και τον διεθνή τύπο, ενώ κέρδισε ήδη δύο διεθνή βραβεία: του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Σεούλ και του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Σαραγόσα της Ισπανίας.

Το ντοκιμαντέρ γυρίστηκε στη Λατινική Αμερική, στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Πλάνα αρχείου έχουν συλλεχθεί από διάφορες πηγές. Όλες οι συνεντεύξεις έχουν παρθεί από την ερευνητική ομάδα, της οποίας ηγείται ο Στέλιος Κούλογλου, ενώ ο ίδιος

είναι ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος της ταινίας. Στην πόλη μας είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε το ντοκυμαντέρ – φιλμ νουάρ, με την παρουσία του δημιουργού του, πριν από λίγες ημέρες. Συναντήσαμε τον Στέλιο Κούλογλου λίγο μετά την προβολή της ταινίας του και μοιράστηκε μαζί μας κάποιες σκέψεις του για την ταινία, τις εμπειρίες του από την έρευνα σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, αλλά και τα δύσκολα χρόνια που περιμένουν τους Έλληνες μετά την οικονομική κρίση και την επέμβαση του ΔΝΤ, μέσα από τις γνώσεις που αποκόμισε από την πολύχρονη δημοσιογραφική έρευνα σε κράτη που έζησαν κάτω από παρόμοιες συνθήκες. Οι ιστορίες με συνομωσίες και παγκόσμια δίκτυα κακών αφθονούν στην αμερικανική κουλτούρα. Βέβαια οι κακοί είναι πάντα απέναντι. Στη δική σας ιστορία οι κακοί είναι οι αμερικάνοι. Πώς έγινε αυτό; Γιατί καμιά φορά και το αμερικανικό σύστημα έχει τις τρύπες του, έχει διαρροές... Και όπως βλέπουμε, υπάρχουν διάφορες κινηματογραφικές ταινίες όπου οι κακοί είναι οι Αμερικάνοι, όπως π.χ. η ταινία «ένας ήσυχος Αμερικανός» ή το «Σιριάνα», που διηγούνται την ιστορία του Βιετνάμ, ή του Ιράν και της Μέσης Ανατολής, και στις οποίες φαίνεται ότι οι Αμερικάνοι, πια, ιδίως στα χρόνια του Μπους, απηύδησαν. Δεν είναι τυχαίο που και ο δικός μου πρωταγωνιστής αποφάσισε να γράψει το βιβλίο του στα χρόνια του Μπους. Κατάλαβαν ότι είχαν φτάσει σ’ ένα τέτοιο σημείο, που αν δεν μιλούσαν, ν’ αλλάξει λίγο το κλίμα, θα βυθίζονταν όλοι μαζί.

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

Ίσως λοιπόν να είναι μια καλή αρχή και να βρει μιμητές ο Τζων Πέρκινς; Αυτό που συνέβη εκείνη την εποχή κυρίως μιλάμε για το 2004 που μόλις είχε γίνει ο πόλεμος στο Ιράκ - είναι ότι ξεκίνησε στις ΗΠΑ στην καλλιτεχνική σκηνή, αλλά και στην εναλλακτική πολιτική, μία άνθηση εναλλακτικών πραγμάτων, όπου λέγονταν πράγματα, που παλιότερα οι Αμερικανοί δεν είχαν ακούσει ποτέ. Στο ίδιο ρεύμα εντάσσεται και ο Μάϊκλ Μουρ, οι ταινίες που έκανε ο Κλούνεϊ το «Goodnight and Goodluck», το «Σιριάνα» και θεατρικά έργα πολλά. Νομίζω ότι τώρα με τον Ομπάμα σταμάτησε αυτό το κύμα, αλλά έχω την εντύπωση ότι είναι κάτι το προσωρινό και ότι θα συνεχιστεί η τάση αυτή στις ΗΠΑ. Στην ιστορία του Τζων Πέρκινς ο πρόεδρος της χώρας του Εκουαδόρ δολοφονείται γιατί δεν υποκύπτει στον εκβιασμό και η χώρα καταστρέφεται. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί και στη δική μας χώρα; Ναι. Πιστεύω ότι είμαστε σε μια πορεία πολιτικής και κοινωνικής αναταραχής, την οποία φέρνουν τόσο τα μέτρα του ΔΝΤ σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο όμως και η αδυναμία του πολιτικού συστήματος να διαχειριστεί αυτή την κρίση. Δηλαδή δεν είναι μόνο ότι τα μέτρα δεν είναι καλά, αλλά και ότι μέσα στα πλαίσια αυτών των μέτρων υπάρχει μια πολιτική ηγεσία, η οποία δεν αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να δώσει στο λαό ένα όραμα. Δεν μπορούν οι Έλληνεςπου κινούνται πολύ με τα σύμβολα - αλλά και κάθε λαός να κινηθούν με μόνο κίνητρο: πόσο θα είναι τα σπρέντς τη Δευτέρα!

59

Αυτό είναι αστείο. Έχει πέσει μια κατάθλιψη τρομερή στη χώρα, η οποία είναι αποτέλεσμα της έλλειψης στόχων. Διότι μπορούμε να δεχτούμε ότι θα ζοριστούμε, αλλά ας μας πουν ότι σε 3 χρόνια, για παράδειγμα, θα ξεζοριστούμε. Εδώ δεν λέγεται τίποτα τέτοιο, παρά μόνο βάζουν το ένα μέτρο πίσω από το άλλο. Η γνώμη μου είναι ότι θα έχουμε άσχημες εξελίξεις. Έχετε γράψει ένα πολύ καλό βιβλίο το «Ποτέ μην πας μόνος στο Ταχυδρομείο». Εκεί περιγράφετε την κατάρρευση του πολιτικού οικονομικού, κοινωνικού και ηθικού συστήματος της ανατολικής Ευρώπης. Τώρα κινηματογραφείτε τα σκοτεινά σημεία της αυτοκρατορίας των ΗΠΑ, όπου κι εδώ οι ηθικές αξίες, που με τόση επιμέλεια προβάλλουν, διέρχονται κρίση. Τελικά οδηγείται ο κόσμος σε μια ζωή χωρίς ηθικές αξίες; Όχι, πιστεύω όμως ότι περνάμε μια τέτοια φάση. Δηλαδή περνάμε μια φάση, όπου το χρήμα έγινε η απόλυτη ηθική και εκτόπισε τις άλλες αξίες. Αυτό έχει συμβεί συχνά στην ιστορία της ανθρωπότητας. Δεν είναι μοναδικό φαινόμενο. Κατά την γνώμη μου, στις μέρες μας ζούμε έναν ακήρυχτο πόλεμο. Έναν πόλεμο που έχει θύματα: τους ανέργους, αυτούς που ζουν σε όλο και χειρότερες συνθήκες, τους νέους ανθρώπους…. Παλιότερα τους νέους ανθρώπους τους έστελναν στον πόλεμο. Τώρα οι νέοι είναι τα βασικά θύματα – το βλέπει κανείς πολύ καθαρά αυτό στην Ελλάδα – τα βασικά θύματα αυτού του ακήρυχτου πολέμου. Οι νέοι άνθρωποι αυτή τη στιγμή δεν έχουν μέλλον.


Βέβαια, ο πόλεμος αυτός κάποια στιγμή θα τελειώσει, άρα θα υπάρξουν ξανά συνθήκες μεταπολεμικές και συνθήκες ανάκαμψης, όπως συμβαίνει μετά από κάθε πόλεμο. Το πρόβλημα είναι ότι αυτός ο πόλεμος που ζούμε σήμερα είναι κρυμμένος. Σε αντίθεση με τον κοινό πόλεμο που ενώ όλα είναι μαύρα, πέφτουν οι ηθικές αξίες, σκοτώνονται πάρα πολύ αθώοι, υπάρχουνε μίση, παρόλα αυτά ελπίζεις ότι όλο αυτό κάποτε θα τελειώσει. Τώρα είναι όλα αβέβαια... Η επέμβαση του ΔΝΤ στη χώρα μας – για να μιλήσουμε κι εμείς για συνομωσίες – λέγεται ότι ανάγεται στους γεωστρατηγικούς σχεδιασμούς των αφεντικών μας και σύμφωνα με τα συμπεράσματα που εξάγονται, από το ντοκιμαντέρ σας, οι λαοί έχουν περιορισμένες δυνατότητες να αντισταθούν. Εμείς ως χώρα θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι άλλο; Θα μπορούσαμε δηλαδή να είχαμε αποφύγει αυτή την επέμβαση; Σίγουρα το κλαδί που καθόμαστε το κλονίσαμε μόνοι μας. Η Ελλάδα ήταν μια χώρα η οποία βάδιζε σαν τον Τιτανικό. Χόρευε στο κατάστρωμα, ενώ ήξερε ότι κάτι δεν πάει καλά. Αυτό είναι σαφές. Η Ελλάδα χρειαζόταν προσαρμογή, δεν μπορούσε να συνεχίσει μ’ αυτόν τον τρό-

πο, έτσι κι αλλιώς. Ήταν μια χώρα που είχε σταματήσει να παράγει και είχε έναν τεχνητό τρόπο κατανάλωσης και ζωής, που δεν ανταποκρίνονταν στον πλούτο που παρήγε. Ζούσε με δανεικά. Αυτό κάποτε θα τελείωνε. Το γεγονός ότι τελείωσε τόσο απότομα έχει να κάνει και με το γεγονός ότι η διακυβέρνηση 20042009 ήταν καταστροφική και με το γεγονός ότι έγιναν πολύ σημαντικά λάθη τακτικής από το Νοέμβριο του 2009 και μετά. Δε νομίζω ότι θα το γλιτώναμε σώνει και καλά, αλλά σίγουρα θα πέφταμε πιο μαλακά. Ο συγγραφέας Τζων Πέρκινς, ως παλιό μέλος του συστήματος, σας έχει περιγράψει πώς γίνονται οι στρατηγικοί σχεδιασμοί και από ποιους; Όχι. Γνωρίζω όμως ότι η βασική ιδέα ήταν η εξής: αυτοί που είχαν μια παγκόσμια οπτική των πραγμάτων διαλέγανε χώρες που διέθεταν πρώτες ύλες, τις οποίες αυτοί επιθυμούσαν. Πήγαιναν σ’ αυτές τις χώρες με στόχο να πάρουνε τις πρώτες ύλες τους αλλά και να τις έχουν στο χέρι και πολιτικά. Ήταν ένας συνδυασμός. Οι μεν εταιρίες έπαιρναν τον οικονομικό πλούτο, η δε κυβέρνηση των ΗΠΑ έπαιρνε πολιτική εξουσία. Στα σχέδιά σας ήταν να πάτε στον Ισημερινό και να μιλήσετε με τη κόρη του δολοφονημένου προέδρου και κατοίκους

της χώρας. Το ταξίδι αυτό έγινε. Σε ποιά συμπεράσματα καταλήξατε; Το ταξίδι έγινε, είναι αυτό που περιγράφεται στο ντοκιμαντέρ. Ο Ισημερινός είναι μια φτωχή χώρα με πολύ μεγάλες κοινωνικές αντιθέσεις, πλούσια σε πρώτες ύλες, η οποία λόγω πολιτικής αναταραχής και ανικανότητας των κυβερνήσεων να τη διαχειριστούνε τελικά έφτασε στο ΔΝΤ, το οποίο επέβαλε μια σειρά από πάρα πολύ αυστηρά, δρακόντεια μέτρα. Σκεφτείτε ότι αναγκάστηκε να πληρώνει 50% του προϋπολογισμού της μόνο για την εξόφληση του εξωτερικού χρέους. Ήταν μια δαμόκλεια σπάθη... Μια συμπαθητική χώρα, μου άρεσε πάρα πολύ, πολύ φτωχή όμως. Η ιστορία του Πέρκινς θυμίζει τους μετανοήσαντες μαφιόζους της Ιταλίας. Υπάρχουν κι άλλοι σαν κι αυτόν; Πώς αντιδράει η αμερικανική κοινωνία στις μαρτυρίες τους; Υπάρχουν πολλοί. Στη διάρκεια του πολέμου του Ιράκ το είδαμε πολύ έντονα αυτό. Υπήρχαν άνθρωποι οι οποίοι βγαίνανε και μιλούσανε, καταγγέλλανε τι είχε γίνει. Πολλές καταγγελίες υπήρξαν και για την 11η του Σεπτέμβρη. Οι πολίτες μιλούσαν για ενδείξεις τις οποίες δεν πήρε σοβαρά η αμερικανική κυβέρνηση και ο Μπους. Δόθηκε μεγάλη μάχη.

60

Έχω κάνει σχετικά ένα ντοκιμαντέρ το οποίο λέγ ε τα ι «W h i s t l e b l o we r s » . Whistleblowers είναι αυτοί που «σφυρίζουν», δηλαδή αυτοί που ξέρουν κάποια μυστικά, κάποια κρατικά μυστικά, και τα λένε προκειμένου να υπερασπίσουν ένα δημόσιο καλό, στις ΗΠΑ. Δηλαδή αν κάποιος υπάλληλος έχει δει κάτι στην υπηρεσία του που δεν πάει καλά, «το σφυρίζει», το λέει και προστατεύεται από δυσμενείς συνέπειες. Υπήρχαν πολλοί από αυτούς. Εγώ είχα μιλήσει με αρκετούς και στον πόλεμο του Βιετνάμ και στον πόλεμο του Ιρακ και εξακολουθούν και σήμερα να υπάρχουν αρκετοί στην Αμερική. Ως προς την αποδοχή τους, υπάρχει ένα μέρος της Αμερικανικής κοινωνίας, όχι πολύ μεγάλο, αλλά είναι το 10-15% στο οποίο απευθύνονται. Αυτό το κομμάτι έγινε μεγαλύτερο κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Μπους. Αλλά επειδή η Αμερική είναι πολύ μεγάλη χώρα, το 10% είναι 30 εκατομμύρια. Υπάρχει κοινό, υπάρχει υποστήριξη. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, ότι όταν ο Μάϊκλ Μουρ βγάζει μια ταινία έχει 30 εκατομμύρια δυνητικούς θεατές. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά.

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


È © © ©È æ0$ "â$3

.îäÈhØUhåî È î È î î ¿


Η ΕΥΑΝΘΙΑ ΡΕΜΠΟΥΤΣΙΚΑ ΣΤΟΑΡΧΑΙΟΔΙΟΝ


ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ, ΑΕΡΙΝΗ, ΛΥΡΙΚΗ ΚΑΙ ΝΕΡΑΪΔΕΝΙΑ. ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ ΠΟΥ ΣΥΝΟΔΕΥΟΥΝ ΤΗΝ ΣΥΝΘΕΤΡΙΑ ΕΥΑΝΘΙΑ ΡΕΜΠΟΥΤΣΙΚΑ, Η ΟΠΟΙΑ ΕΓΙΝΕ ΕΥΡΕΩΣ ΓΝΩΣΤΗ ΜΕ ΤΟ ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΟ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ, SOUNDTRACK ΤΗΣ «ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΟΥΖΙΝΑΣ» ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΜΠΟΥΛΜΕΤΗ, ΕΝΩ ΕΧΕΙ ΥΠΟΓΡΑΨΕΙ ΤΙΣ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ ΣΕ ΠΟΛΛΑ ΑΚΟΜΗ SOUNDTRACKS ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΑΙΝΙΩΝ, ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΩΝ ΣΕΙΡΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΕ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΝΑΝΑΣ ΜΟΥΣΧΟΥΡΗ, ΤΗΣ ΕΛΛΗΣ ΠΑΣΠΑΛΑ, ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΟΤΣΙΡΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΑΤΑΣΑΣ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ.

Η

Ευανθία Ρεμπούτσικα έρχεται αυτό το καλοκαίρι, λίγο πριν τη γιορτή της Παναγιάς, στις 13 Αυγούστου, για πρώτη φορά στο Αρχαίο Θεάτρο του Δίου, και εμείς είμαστε ευτυχείς που τη φιλοξενούμε στο «Όριο» λίγο πριν τη μεγάλη της συναυλία στον επιβλητικό χώρο του Αρχαίου Θεάτρου κάτω από τον Όλυμπο. Σ υ ν έ ν τ ε υ ξ η στο Βαγγέλη Αγγέλη Γεννηθήκατε μέσα στη μουσική θα μπορούσε να πει κανείς, από οικογένεια μουσικών. Αυτό προδικάζει την αγάπη για τη μουσική και στη συνέχεια την επαγγελματική ενασχόληση μ’ αυτό. Δηλαδή δεν σκεφτήκατε ποτέ να κάνετε κάτι άλλο; Αυτό είναι αλήθεια, στην οικογένεια είμαστε όλοι μουσικοί. Και τα αδέρφια μου, και ο σύζυγός μου Παναγιώτης Καλαντζόπουλος. Μεγάλωσα μέσα στη μουσική και έχω αρχίσει να παίζω βιολί από την ηλικία των 6 ετών. Ο πατέρας μου ήταν κινηματογραφιστής και πολύ καλός βυζαντινός ψάλτης, οπότε βρέθηκα από παιδί σε έναν κόσμο μεταξύ κινηματογράφου και μουσικής, μεταξύ του κόσμου των ηθοποιών και της ζωγραφικής. Όταν ήμουν μικρό παιδί σκεφτόμουν πως θέλω να γίνω και ζωγράφος, και ηθοποιός, και χορεύτρια. Όχι απλώς ένα από τα επαγγέλματα αυτά, αλλά να τα γνωρίσω, να τα μάθω όλα. Μεγαλώνοντας όμως σκεφτόμουν πολύ σοβαρά και τον κλάδο της ιατρικής, επειδή

το θεωρώ ένα επάγγελμα σπουδαίο, ένα λειτούργημα που έχει σχέση με τον άνθρωπο, και εγώ ό,τι έχει σχέση με τον άνθρωπο και την προσφορά σε αυτόν το υποστηρίζω και το αγαπάω. Τελικά με κέρδισε η τέχνη και κυρίως η μουσική. Η σχέση μου με τη μουσική ξεκίνησε θεραπευτικά. Έγραφα μελωδίες γιατί έτσι ένιωθα πως λυτρώνομαι από τα προβλήματα της καθημερινότητάς μου. Δεν έγραφα απλώς για να γράψω. Εγώ ήμουν

κές του ο κόσμος. Πάνω στη σκηνή όταν παίζω βιολί, επειδή είμαι πολύ δεμένη και μεγαλωμένη από παιδί με αυτό το μουσικό όργανο, νιώθω να πατάω πολύ γερά. Αισθάνομαι πως έχω μαζί μου τον άνθρωπό μου, το άλλο μου μισό. Από την άλλη, όταν παίζω τις μουσικές μου, αισθάνομαι πως έχω διάλογο με τον κόσμο. Ένα διάλογο ονειρικό, μια επικοινωνία των ψυχών. Να γίνομαι εγώ και οι μουσικοί μου μία παρέα με τον κόσμο και να επικοι-

ŕ ōŃ ĽŊĶŏŒ ōň ĽŊĶŏŒ ĻŎłŕŊēŁōĻ ńĻŃ ĿĹņĻŃ ōŃēĸ ĽŃĻ ēķņĻ ľŃńķŋ ēňŎ ŌōŃĽēķŋ ńĻŃ ŌŎņĻŃŌłĸēĻōĻ ʼnňŎ ēĿōĻōŊķʼnŒ ŌĿ ēĿŅŒľĹĿŋ ņĻ ōŃŋ ĻĽĻʼnĶ ńĻŃ ņĻ ōŃŋ ńĶņĿŃ ľŃńķŋ ōňŎ ň ńŕŌēňŋ και είμαι βιολίστρια, σπούδασα στο Παρίσι και την Ελλάδα, και σκόπευα να γίνω μέλος ορχηστρών, να παίξω σε κονσέρτα, όπως και έγινε. Μα τελικά οδηγήθηκα αλλού, σε πράγματα που ούτε η ίδια γνώριζα πως τα έχω μέσα μου, όπως η σύνθεση. Η μουσική ήταν η βοήθεια μου, η στήριξή μου στις δύσκολες στιγμές της ζωής μου. Αυτό προέκυψε εντελώς αυθόρμητα, το δέχτηκα, το αγάπησα, και με αυτό ζω έως και τώρα. Και το αποτέλεσμα αυτής της εσωτερικής σας επιθυμίας έχει τεράστια αποδοχή από τον κόσμο. Αυτό με συγκινεί! Ειλικρινά! Διότι ό,τι γράφω, το γράφω αυθόρμητα και είναι τιμή για μένα, δικές μου στιγμές και συναισθήματα, που μετατρέπω σε μελωδίες να τις αγαπά και να τις κάνει δι-

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

νωνούμε μαζί με νότες. Στη σκηνή επάνω έρχεται η μαγική στιγμή της κάθαρσης. Πανελλήνια γνωστή γίνατε μέσα από τη μουσική της ταινίας «Πολίτικη Κουζίνα», που πραγματικά ήταν κάτι πολύ ωραίο. Άφηνε μια αίσθηση νοσταλγίας και πίκρας. Με υπέροχα ορχηστρικά κομμάτια. Ακόμα και σήμερα μετά από χρόνια, σταματάει κανείς ακούγοντάς την. Ποιο ήταν το ερέθισμα της έμπνευσής σας; Πριν την «Πολίτικη Κουζίνα» είχα κάνει αρκετούς δίσκους, για καλλιτέχνες αλλά και τηλεοπτικές σειρές, όπως το «Εσύ αποφασίζεις», την «Προδοσία», την «Αίθουσα του Θρόνου», το «Αθήνα-Θεσσαλονίκη». Μαζί με την Ελένη Ζιώγα είχαμε γράψει τραγούδια για τον Γιάννη Κότσιρα, οπότε είχα ήδη παρου-

63

σία στη δισκογραφία. Αλλά σωστά το αναφέρεις, με την «Πολίτικη Κουζίνα» με γνώρισε ο περισσότερος κόσμος. Ήταν μία πολύ ωραία δουλειά, που θα τη θυμάμαι πάντοτε με αγάπη, γιατί όλοι όσοι δουλέψαμε γι’ αυτή, ξεκινώντας από τον σκηνοθέτη Τάσο Μπουλμέτη, δέσαμε σαν παρέα. Μία παρέα που δούλεψε σκληρά και με αγάπη γι’ αυτό που κάνει. Έτσι βγήκε αυτή η δουλειά, ταινία και soundtrack. Από το μεράκι μας γι’ αυτό που αγαπάμε. Όσον αφορά στο ερέθισμα για τη δημιουργία των κομματιών πρέπει να σου πω πως με τον Τάσο Μπουλμέτη, τον σκηνοθέτη της «Πολίτικης Κουζίνας» γνωριζόμαστε χρόνια, πολύ πριν την ταινία. Και το 2000 είχαμε πάει οικογενειακώς στην Πόλη, όπου ο ίδιος μας γύρισε στις γειτονιές της, εκεί που είχε γεννηθεί, εκεί που μεγάλωσε. Έτσι είχα την ευκαιρία να γνωρίσω τις μη τουριστικές πλευρές της Πόλης. Συγκινήθηκα πολύ από την επίσκεψή μου εκεί. Λες και έχω αφήσει κάτι εκεί τόσα χρόνια. Στην Κωνσταντινούπολη λοιπόν, το 2000, μου έκανε την πρόταση, όταν τελειώσει το σενάριο της «Πολίτικης Κουζίνας» να γράψω εγώ τη μουσική για την ταινία, που βγήκε στους κινηματογράφους το 2003. Εγώ μόλις είχα τελειώσει το cd «Μικρές Ιστορίες», και το είχε ακούσει, και του άρεσε. Από την «Πολίτικη Κουζίνα» και μετά βρίσκομαι στην Πόλη όσο συχνά μπορώ. Και για δουλειές, αλλά και απλώς για να μπορέσω για λίγες μέρες να περπατήσω στους δρόμους της, να δω ξανά φίλους και γνωριμίες που έχω κάνει εκεί. Γιατί είναι πια τόσο κοντά η Τουρκία, και η Κωνσταντινούπολη είναι στην ουσία μία ώρα υπόθεση. Και αυτό με αναζωογονεί, με δυναμώνει, μου δίνει έμπνευση. Τον Çagan Irmak τον


γνώρισα για πρώτη φορά σαν σκηνοθέτη στην τούρκικη σειρά «Asmali konak», που έπαιζε σε ελληνικό κανάλι, και μου άρεσε πάρα πολύ η δουλειά του. Αλλά τον ίδιο προσωπικά δεν τον ήξερα. Βρεθήκαμε από κοντά όταν αυτός άκουσε το cd της μουσικής της «Πολίτικης Κουζίνας» και με αναζήτησε μέσω μιας κοινής μας φίλης, της ηθοποιού Κατερίνας Μουτσάτσου.

μαζί με εκείνους ήμουν και εγώ, στη κατηγορία Discovery of the Year (Ανακάλυψη της χρονιάς) δεν το φανταζόμουν πως είχα πιθανότητες. Το βραβείο αυτό μου έδωσε χαρά και συγκίνηση, γνωριμίες και τη δύναμη στο να συνεχίσω. Έχω την αίσθηση πως στην Ελλάδα, αν κάνει μια δουλειά σου επιτυχία, και προκαλεί συγκίνηση, κάτι γίνεται και «στο παίρνουν πάλι πίσω», σαν να μη σε αφήνουν να το χαρείς.

Τότε ετοίμαζε την ταινία «Babam Ve Oglum» (Ο πατέρας και ο γιος μου), για την οποία μου ζήτησε να γράψω τη μουσική. Και από τότε ξεκίνησε μια πολύ ωραία συνεργασία και φιλία μαζί του, που έχουμε μέχρι σήμερα. Η πρώτη μας συνεργασία ήταν γι’ αυτή την ταινία, ενώ ακολούθησε και μία δεύτερη, η ταινία «Ulak» το 2008, και ακολουθεί και τρίτη ταινία στην οποία θα συνεργαστούμε και θα γυριστεί στο τέλος του χρόνου.

Αλλά στη ζωή δε το βάζω κάτω, ό,τι και αν έρθει, θετικό ή αρνητικό. Είμαι από τη φύση μου αισιόδοξη και πάντα κοιτάω μπροστά, και προχωρώ δυναμικά, και ας μου δίνουν στεναχώρια. Πάντα έλεγα «δεν πειράζει… πάμε παρακάτω!». Είναι πολύ σκληρός ο κόσμος στην Ελλάδα. Υπάρχει πολύ φθόνος. Σε όλες τις δουλειές. Αλλά τώρα μιλώ για τη δική μου τη δουλειά, την κινηματογραφική μουσική, το έδαφος της οποίας στη χώρα μας δεν είναι ιδιαίτερα γόνιμο. Έχω την αίσθηση πως δεν υπάρχουν πια παρέες, δεν υπάρχει κουλτούρα. Ιδίως τα τελευταία χρόνια, σαν να νιώθεις πραγματικά την ανάγκη να πάρεις τη βαλίτσα σου και να σηκωθείς να φύγεις.

Και για την ταινία «Ο πατέρας και ο γιος μου», το 2006, ανακηρυχθήκατε μουσική «Ανακάλυψη» της χρονιάς από τη Διεθνή Ακαδημία Σάουντρακ, και πήρατε το βραβείο του καλύτερου νέου συνθέτη. Για να είμαι ειλικρινής, αυτό ήταν κάτι που δεν περίμενα. Όταν είδα πως υπάρχουν τόσο μεγάλα ονόματα υποψήφια εκείνη τη χρονιά, όπως οι Nick Cave, Randy Newman, Danny Elfman και James Newton Howard, και

Έχετε συνεργαστεί με πολλούς έλληνες καλλιτέχνες, με μεγάλη αποδοχή από τον κόσμο, όπως ο Γιάννης Κότσιρας, η Νατάσα Θεοδωρίδου, η Έλλη Πασπαλά, η Νανά Μούσχου-

64

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


ρη. Και γράψατε κομμάτια που αγαπάει η νεολαία. Πώς βιώνετε την αγάπη αυτή; Μου αρέσει αυτό το πράγμα, γιατί ξεκίνησε τόσο ωραία, τόσο αυθόρμητα. Γιατί όποια συνεργασία κάνω θέλω να την προστατεύω, να είναι μέσα από καλές συνθήκες, παρόλο που δεν είναι πάντα έτσι, γιατί δεν είναι όλοι όπως τους περιμένεις. Με συγκινεί πραγματικά η αποδοχή του κόσμου! Και παράλληλα και εγώ προσπαθώ να μη τον απογοητεύσω. Σα να μη θέλω να του δώσω κάτι και μετά απογοητευθεί. Προσπαθώ οι συνεργασίες μου να είναι όσο πιο καλά δουλεμένες γίνεται. Όλο αυτό βέβαια γιατί ασχολούμαι με κάτι που αγαπώ ειλικρινά. Νιώθω τυχερή για το ότι η ζωή μου έδωσε ένα μεγάλο δώρο να μπορώ μέσα από τη μουσική μου να δημιουργώ και να μπορώ και να ζω μέσα από αυτό. Και θεωρώ πως μετά την οικογένειά μου που βρίσκεται για εμένα πάνω από όλα, έρχεται η μουσική.

Και έτσι στις 13 Αυγούστου ανηφορίζετε στην Πιερία, συγκεκριμένα στον επιβλητικό χώρο του Αρχαίου Θεάτρου του Δίου, παρέα αυτή τη φορά με την Τουρκάλα ερμηνεύτρια Ντιλέκ Κοτς. Είναι τόσο επιβλητικό το τοπίο, και έχει τόσο καλή ενέργεια, που πραγματικά όταν παίζω σε τέτοιους χώρους νιώθω πως απογειώνονται μέσα μου. Με τους μουσικούς που θα είμαστε μαζί, παίζουμε ήδη πάρα πολλά χρόνια, και έχουμε αναπτύξει ένα πολύ καλό δέσιμο και πολύ καλή επικοινωνία πάνω στη σκηνή. Νομίζω θα είναι μία πολύ ωραία βραδιά, και είναι ωραία που θα είναι προπαραμονή της γιορτής της Παναγίας, μέσα στο καλοκαίρι. Θα παίξουμε κομμάτια από την «Αίθουσα του Θρόνου», την «Πολίτικη Κουζίνα», τις «Μικρές Ιστορίες», κομμάτια από τα soundtrack των Τουρκικών ταινιών και άλλα κομμάτια που θα μας εμπνεύσει η βραδιά κάτω από τον Όλυμπο. Οι μουσικοί με τους οποίους θα παίξουμε παρέα είναι

- ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΣΩΜΑΤΟΣ - POWER PLATE - INFRA RED (ΛΙΠΟΔΙΑΛΥΣΗ) - ΜΕΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΩΜΑΤΟΣ - ΜΕΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΡΟΣΩΠΟΥ - ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΣΩΠΟΥ - ΑΠΟΤΡΙΧΩΣΗ - ΜΑΝΙΚΙΟΥΡ - ΠΕΤΙΚΙΟΥΡ

ο Πάνος Δημητρακόπουλος στο κανονάκι, ο Ανδρέας Συμβουλόπουλος στο πιάνο, ο Fergus Currie στο κοντραμπάσο, ο Νίκος Παπαβρανούσης στα drums, ο Παντελής Στόικος σε τρομπέτα και καβάλ, και φυσικά μαζί με την Ντιλέκ Κοτς. Μαζί μας και μία έκπληξη, την οποία περάσαμε τώρα στο πρόγραμμά μας. Ένας ηθοποιός θα είναι μαζί μας, τον οποίο γνωρίζω χρόνια, και ο οποίος ήρθε πρόσφατα και μου έπαιξε κιθάρα και τραγούδησε κάποια κομμάτια, και μου άρεσε τόσο πολύ που του ζήτησα να είναι μαζί μας. Ο Όθωνας Μεταξάς. Πώς είναι η συνεργασία σας με την Ντιλέκ Κοτς; Την Ντιλέκ Κοτς την άκουσα για πρώτη φορά σε μία τηλεοπτική εκπομπή στην ΕΤ3, όπου τραγουδούσε, και μου άρεσε πάρα πολύ. Είχα την αίσθηση πως τραγουδούσε «σαν αηδόνι». Έψαξα να τη βρω και από τότε ξεκίνησε η συνεργασία μας, με τη συμμετοχή της

στο soundtrack της «Πολίτικης Κουζίνας» το 2003. Για το χειμώνα έχετε προγραμματίσει κάτι; To χειμώνα σκέφτομαι να κάνω κάποιες εμφανίσεις καθώς επίσης θα γράψω τη μουσική για την νέα ταινία του Τούρκου σκηνοθέτη Çagan Irmak. Θα γίνουν όμως και άλλα πράγματα στο εξωτερικό που αυτόν τον καιρό κουβεντιάζονται. Οι επόμενοι σταθμοί της καλοκαιρινής σας περιοδείας μετά το Δίον; Πριν το Δίον, θα παίξουμε στις 7 Αυγούστου παρέα με τον Παναγιώτη Καλατζόπουλο στο Sani Festival στη Χαλκιδική. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ που μιλήσατε στο «ΟΡΙΟ» και περιμένουμε να απολαύσουμε τις μελωδίες σας και από κοντά, στις 13 Αυγούστου στο Αρχαίο Θέατρο του Δίου. Και εγώ σας ευχαριστώ! Να είστε καλά!


ΕΛΕΥΘΕΡΟΠΑΙΔΕΙΑ… ΓΙΑ «ΑΝΟΙΧΤΑ» ΜΥΑΛΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΦΡΑΖΟΝΤΑΙ, ΑΠΟ ΤΟ 2003, ΟΙ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ 4ΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ. ΜΙΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗ, ΜΕ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑΠΛΑ ΘΕΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ. Ρεπορτάζ: Χριστίνα Ι. Σιδηροπούλου

Η

Ελευθεροπαιδεία είναι η σχολική εφημερίδα του 4ου Ενιαίου Γενικού Λυκείου Κατερίνης που δημιουργήθηκε από την ανάγκη των ίδιων των μαθητών να εκφράσουν τις σκέψεις, τους προβληματισμούς, τα ενδιαφέροντά τους. Από το 2003 έως σήμερα η Ελευθεροπαιδεία εκδίδεται από ομάδα μαθητών από τις τρεις τάξεις του Λυκείου σε συνεργασία με καθηγητές – συντονιστές της προσπάθειας. Η έκδοση, ιδιαίτερα αξιόλογη, εκπλήσσει το αναγνωστικό κοινό με τα ενδιαφέροντα και τους προβληματισμούς που εκφράζονται, με την ποικιλία της ύλης αλλά και με το χρώμα και την καλαισθησία της. Πέρα από το ορατό αποτέλεσμα της έκδοσης, μια σειρά από άλλα, πολλαπλά, οφέλη για τους ίδιους τους συμμετέχοντες αλλά και το σχολείο γενικότερα προκύπτουν από την ενασχόληση με την εφημερίδα. Αυτά σκιαγραφούν οι συ-

ντονιστές καθηγητές αλλά και τα ίδια τα παιδιά που συμμετέχουν στην Ελευθεροπαιδεία μιλώντας στο ΟΡΙΟ. ΓΙΟΥΛΗ ΕΥΘΥΜΙΟΥ, ΠΡΩΗΝ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΠΑΙΔΕΙΑΣ «Η Ελευθεροπαιδεία βγήκε από την ανάγκη των ίδιων των μαθητών. Μετά δημιουργήθηκε το σχετικό πρόγραμμα εκπαίδευσης στο πλαίσιο του πολιτιστικού τομέα του Υπουργείου Παιδείας. Οι μαθητές μας ζητούσαν να βγάλουμε εφημερίδα. Δεν ξέρω γιατί, δεν ξέρω ποιά άλλα πρότυπα είχαν αλλά προχωρήσαμε στην απόφαση να δημιουργήσουμε μια εφημερίδα. Στη συνέχεια όλοι μαζί ορίσαμε το ύφος και τους σκοπούς της εφημερίδας μ’ ένα, κατά κάποιο τρόπο, καταστατικό», υπογραμμίζει η μέχρι πρότινος συντονίστρια καθηγήτρια της εφημερίδας, φιλόλογος Γιούλη Ευθυμίου που αν και σήμερα έχει συνταξιοδοτηθεί, είναι δίπλα στην ομάδα όπως και όποτε τη χρειαστούν. Άλλωστε η κ. Ευθυμίου μαζί με την καθηγήτρια Εύα Ράπτη, που επίσης έχει συνταξιοδοτηθεί, υπήρξαν συντονίστριες καθηγήτριες της ομάδας από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας της.

Η κ. Ευθυμίου μιλώντας για τους σκοπούς της εφημερίδας αναφέρει: «Ο σκοπός της εφημερίδας είναι ψυχαγωγικός και ενημερωτικός και θέλει να δώσει το στίγμα της σημερινής εκπαίδευσης των νέων. Η θεματολογία αφορά από προσωπικά ενδιαφέροντα μέχρι ενημέρωση για θέματα ενδοσχολικά, της Πιερίας, της Ελλάδας και του κόσμου όλου. Δεν θέλαμε το φύλλο να είναι σκωπτικό αλλά ούτε και πολύ βαρύ. Θέλαμε να έχει ελεύθερο λόγο και γι αυτό πήρε και το όνομα Ελευθεροπαιδεία. Βέβαια για να κατασταλάξουμε στο όνομα της εφημερίδας έγινε ένα είδος δημοψηφίσματος στο οποίο συμμετείχαν όλα τα τμήματα, όλων των τάξεων. Με τη βοήθεια επιτροπής ξεχωρίσαμε τους τίτλους που επικράτησαν πλειοψηφικά και στο τέλος αναδείχθηκε το όνομα Ελευθεροπαιδεία. Είναι σημαντικό να ειπωθεί ότι ο τίτλος είναι δοσμένος από τους ίδιους τους μαθητές που σημαίνει ότι οι ίδιοι τους έδωσαν το στίγμα της εφημερίδας. Δεν γνωρίζαμε και πολλά για το πώς στήνεται μια εφημερίδα, είχαμε όμως το κέφι και το μεράκι να προχωρήσουμε στην έκδοσή της. Ενημερωθήκαμε από άλλους δημοσιογράφους. Επίσης, πραγματοποιήσαμε δύο ημερίδες, η μία αμιγώς δημοσιογραφική και η άλλη

66

αφορούσε το δημοσιογραφικό λόγο και την τέχνη. Ακόμη πραγματοποιήσαμε εκδρομή στην αρχαία Μίεζα και ασχοληθήκαμε με το θέμα πως ένας μικρός αρχαιολογικός χώρος μας βοηθά να μάθουμε την ιστορία του τόπου μας χωρίς να μας χειραγωγήσει ως ακραιφνώς εθνικόφρονες, με την κακή έννοια του όρου, αλλά μπορεί να μας ανοίξει τα μάτια ώστε να δημιουργήσουμε αυτό που λέμε δημιουργικό ιστορισμό, να γίνουμε άνθρωποι που γνωρίζουμε και υιοθετούμε τα καλά του παρελθόντος ενώ τα αρνητικά γίνονται μάθημα για να οδεύσουμε προς το μέλλον». Θανάσης Φούκης, Συντονιστής Καθηγητής Τον προβληματισμό του για το μέλλον των νέων εκφράζει και ο νέος συντονιστής της εφημερίδας, καθηγητής χημείας Θανάσης Φούκης τονίζοντας: «Η εφημερίδα παροτρύνει τους μαθητές να ενημερωθούν, να ευαισθητοποιηθούν και να δραστηριοποιηθούν πέρα από τα μαθήματά τους με θέματα που τους αφορούν όπως το μέλλον τους. Είναι γεγονός ότι τα πράγματα δυσκολεύουν και στενεύει ιδιαίτερα η αγορά εργασίας. Υπάρχουν άνθρωποι με πτυχία και μεταπτυχιακά που δεν βρίσκουν εργασία. Τί προοπτικές

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


θα φέρουν στα σημερινά δεδομένα τα νέα μέτρα του Υπουργείου Παιδείας; Υπάρχει παντελής άγνοια. Θα δώσουμε, λοιπόν, βαρύτητα στο τί συμβαίνει σήμερα και πώς επηρεάζει τους μαθητές και το μέλλον τους. Πιστεύω ότι θα χρειαστούν όχι μόνο ενημερώσεις αλλά και αγώνες για την καλυτέρευση της ζωής».

ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΤΣΙΑΛΟΣ, ΜΑΘΗΤΗΣ Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ

Ενδιαφέρεσαι να ασχοληθείς με τη δημοσιογραφία και επαγγελματικά; Θέλω να σπουδάσω μαθηματικά. Δεν ασχολήθηκα με την εφημερίδα του σχολείου γιατί θέλω να γίνω δημοσιογράφος αλλά γιατί ήθελα να εκφραστώ ως νέος. Πώς κρίνεις το μέλλον των νέων στις σημερινές συνθήκες; Το μέλλον σήμερα προδιαγράφεται δυσοίωνο. Ως νέος, όμως, είμαι αισιόδοξος και εκφράζω την ελπίδα ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν.

ΑΘΗΝΑ ΓΑΚΗ, Β΄ΛΥΚΕΙΟΥ – ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ

Την εμπειρία του από τη συμμετοχή του στην Ελευθεροπαιδεία καταθέτει ο μαθητής της Γ’ Λυκείου και αρχισυντάκτης της εφημερίδας κατά την προηγούμενη σχολική χρονιά Αριστείδης Τσιαλός. Γιατί επέλεξες να ασχοληθείς με τη σχολική εφημερίδα; Είναι μία ασχολία ιδιαίτερα ευχάριστη κατά τον ελεύθερο χρόνο μας. Δεν έχει καταναγκαστικό χαρακτήρα. Δηλαδή, θα γράψουμε κάτι μόνον αν έχουμε χρόνο, έμπνευση και διάθεση. Ο κάθε αρθρογράφος επιλέγει μόνος του τα θέματα που θα γράψει. Ποιά είναι τα θέματα που ενδιαφέρουν τους συμμαθητές σου; Η μόνιμη στήλη της ψυχαγωγίας είναι ιδιαίτερα δημοφιλής. Επίσης, το ενδιαφέρον προκαλεί η τελευταία σελίδα της εφημερίδας που αφορά συνήθως τα νέα του σχολείου καθώς και οι στήλες της επιστήμης και τεχνολογίας που έχουν μεγάλη απήχηση στους νέους. Τί απήχηση έχει η εφημερίδα στο σχολείο σου; Υπάρχουν παιδιά που είναι αδιάφορα, παιδιά που θα την πάρουν και θα τη διαβάσουν και παιδιά που θα συμμετέχουν. Έχουμε και εμείς το κοινό μας.

Για τις προτεραιότητες της εφημερίδας μιλά η σημερινή αρχισυντάκτρια, μαθήτρια της Β’ Λυκείου Αθηνά Γάκη. Ποιές οι προτεραιότητες που θέσατε ως ομάδα στη φετινή σχολική χρονιά; Αυτή τη σεζόν αποφασίσαμε ότι θέλουμε να ελαφρύνουμε το έντυπο και να εμπλουτίσουμε τη θεματολογία της ψυχαγωγίας. Οι θεματικές μας δεν έχουν αλλάξει. Εξακολουθούμε να έχουμε τις σελίδες της ενημέρωσης, τεχνολογίας, αλλά και τις ειδήσεις του σχολείου. Φέτος, στο πλαίσιο των καλλιτεχνικών δώσαμε βαρύτητα στη μουσική. Προτεραιότητές μας παραμένουν η ενημέρωση και η έκφρασή μας. Πώς αφουγκράζεσαι τους νέους που φοιτούν στο σχολείο; Ποιά είναι τα θέματα που τους απασχολούν; Υπάρχουν προβλήματα διαχρονικά που σχετίζονται γενικότερα με τη λειτουργία του συστήματος. Οι μαθητές έχουμε πρόβλημα στο να εκφραστούμε, να χρησιμοποιήσουμε την κριτική μας σκέψη και αυτό γίνεται ιδιαίτερα αισθητό ιδίως στο λύκειο.

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

Βλέπουμε ότι πρέπει περισσότερο να σκεφτόμαστε παρά να ακλουθούμε τις μάζες. Θέλουμε να διαφοροποιηθούμε από τους υπόλοιπους, να χαράξουμε τη δική μας πορεία και να εκφραστούμε με τα δικά μας μέσα. Σας απασχολούν οι αλλαγές που προωθούνται από το Υπουργείο Παιδείας και κυρίως ότι αφορά στον τρόπο εισαγωγής στα ΑΕΙ και ΤΕΙ; Προσωπικά πιστεύω ότι θα πρέπει να αλλάξουν τα κριτήρια και τα πανεπιστήμια θα πρέπει να έχουν λόγο στο ποιοί εισάγονται. Το θέμα είναι ότι τέτοιες αλλαγές έχουν προταθεί ξανά και ξανά αλλά όταν είναι να γίνουν πράξη κάπου χωλαίνουν. Συμφωνούμε με τις αλλαγές, η πλειοψηφία τουλάχιστον των μαθητών, απλά θέλουμε να τις δούμε στην πράξη. Πιστεύεις ότι οι συμμαθητές σου είναι ευαισθητοποιημένοι απέναντι σε θέματα ενημέρωσής τους; Θέλουν να ξέρουν τι γίνεται γύρω τους και να αναλαμβάνουν δράση; Νομίζω ότι είναι ευαισθητοποιημένοι. Ένα καλό παράδειγμα είναι ο μεγάλος αριθμός των παιδιών που ενδιαφέρεται να συμμετέχει στην εφημερίδα μας. Τα παιδιά ενδιαφέρονται για ενημέρωση, για συμμετοχή σε περιβαλλοντικές ομάδες και υπάρχουν άτομα που θέλουν να δραστηριοποιηθούν. Πολλές φορές βέβαια δεν τους δίνεται η ευκαιρία ή δεν καλλιεργείται και τόσο αυτό. Κανείς δεν γεννιέται μ’ αυτή την ανάγκη αλλά καλλιεργείται μέσα από την παιδεία. Γιατί επέλεξες να ασχοληθείς με την εφημερίδα; Μ’ ενδιαφέρει η δημοσιογραφία και επαγγελματικά όπως και η νομική η οποία εστιάζεται στο λόγο. Πρακτικά η εφημερίδα μας προσφέρει πολλά πράγματα όπως ενημέρωση, μαθαίνουμε πώς να εκφραστούμε, τί είναι είδηση, θέματα που είναι βασικά και νομίζω ότι κάθε μαθητής πρέπει να ξέρει. Επίσης, είναι ένας χώρος έκφρασης, ένα έντυπο όπου μπορούμε να εκφράζουμε τους προβληματισμούς μας.

ΑΛΕΞΙΑ ΚΑΖΝΤΑΡΙΔΟΥ, ΜΑΘΗΤΡΙΑ Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ «Από την πρώτη στιγμή που πληροφορήθηκα ότι το σχολείο μας εκδίδει την εφημερίδα ενθουσιά-

67

στηκα και ήθελα να συμμετέχω καθώς η δημοσιογραφία μ’ ενδιαφέρει άμεσα. Γενικότερα μ’ ενδιαφέρει να συμμετέχω στις δραστηριότητες του σχολείου», δηλώνει η μαθήτρια της Α’ Λυκείου Αλεξία Καζνταρίδου η οποία είναι μέλος της ομάδας της εφημερίδας. Τι αποκομίζεις από αυτή τη συνεργασία; Σίγουρα το να γράφεις άρθρα, να ενημερώνεσαι, να εκφράζεις τα συναισθήματά σου να είσαι σε επαφή με την επικαιρότητα και να συμμετέχεις σ’ ό,τι συμβαίνει. Επίσης, η ομαδική συνεργασία, ότι μαθαίνεις να κοινωνικοποίησαι, να έρχεσαι σε επαφή με άλλους και να ανταλλάσεις ιδέες. Ως πρωτοετής στο 4ο Λύκειο δώσε μας την εικόνα σου για το πώς είδες τα πράγματα; Είναι μία νέα σελίδα στη ζωή μου το λύκειο. Όλα άλλαξαν, οι απαιτήσεις είναι περισσότερες, οι ώρες διαβάσματος αυξήθηκαν. Όταν όμως θέτεις ένα στόχο κάνεις τα πάντα για να τον πετύχεις. Έχεις κατασταλάξει στο επάγγελμα που θέλεις να ακολουθήσεις; θέλω να ακολουθήσω θεωρητική κατεύθυνση, ανθρωποκεντρικές επιστήμες οπότε η δημοσιογραφία είναι μέσα στα ενδιαφέροντά μου. (σ.σ.) Η ομάδα της Ελευθεροπαιδείας έχει δυναμική… και όχι μόνον αριθμητική. Το διαπίστωσα μπαίνοντας στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα του σχολείου τους, το μεσημέρι της Δευτέρας 8 Μαρτίου, όταν κλήθηκα από τους συντονιστές τους να μιλήσω για τα μυστικά της δημοσιογραφίας. Απέναντι σ’ αυτά τα παιδιά, που έχουν το νεανικό πάθος και τη δίψα να μάθουν και να εκφραστούν, όλοι εμείς έχουμε το καθήκον να βοηθήσουμε να ανοίξουν δρόμους σ’ ένα ελπιδοφόρο αύριο.


68

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

69


Ένας γλυκός πειρασμός

Eιρήνης & Πέρδικα 2 ~ Κατερίνη, Tηλ.: 23510. 73434 Αγίου Νικολάου 94 ~ Λιτόχωρο. Τηλ.: 23520. 84455


- }r× Ý urÔl

Ƒ

up PAULO COELHO

ƓƌƚƈƜƘƈƙƎ ƈƏƈƔƈƙƐƖƙ ƊƑƈƚƍƐƖƙ

ƲƦƬ ƱƲƮƬ ƴрƪƮ ƫƮƳ н ƮƲƤ ƫƨƠ ƫƨƩƯƮƫнƬƠ ƤƯƨƣƨƠơƠрƬƮƬƲƠư ƱƤ ƫƨƠ ƠƢƮƯн ƈƳƲп ƤрƬƠƨ Ʀ ƥƷп ƮƳ оƯƠƱƤ ƩƠƨ ƣƤƬ ƲƦƬ ƢƤƫнƲƦ ƤƪƩƳƱƲƨƩн ƫƨƩƯƮƫнƢƠƥƠ ƤƩƫƤƲƠƪƪƤхƲƦƩƠ ƲƦƬ ƱƳƢƩƤƩƯƨƫоƬƠ ƱƲƨƢƫп ƱƩфƬƲƠƶƤ ƫ ƯƮƱƲн ƱƤ оƬƠ Ơ ф ƠƳƲн ƩƠƨ ƲƮ Ƥр Ƥ ƚцƯƠ ƤрƬƠƨ ƪоƮƬ Ʈƪх ƠƯƢн ƧƤцƯƦƱƤ Ʒư ƧƤтƩф ƮƨƷƬф ӻƲƱƨ Ơ ƮƴнƱƨƱƤ ƙƲƦ ƱƳƬоƵƤƨƠ оơƢƠƪƤ Ơ ф ƲƮƬ ƲƮƯơн ƫƨƠ ια φορά και ένα καιρό ήταν ένα πουλί, προικισμένο με δύο τέλειες φτεƬƠ ƫ Ƥƨ ƫоƱƠ ƑƠƧцư фƫƷư оƫ ƠƨƬƤ оƬƨƷƱƤ ƫ ƠƬнƬƠ ƠƩфƫƠ ƯнƱƨƬƦ ƲƮƳ ƲƦƬ оƣƤƨƭƤ ρούγες και φτερά αστραφτερά, λαμπερά και πολύχρωμα. Με άλλα λόƫƨƠ ƲƯƮƫнƯƠ Ɩ рƣƨƮư Ʈ ƏƤфư ƱƲƤƩфƲƠƬ ƩƠƨ ƲƦƬ ƭƠƬнơƠƪƤ ƫоƱƠ για μια ύπαρξη καμωμένη να πετά λέφτερα και ανεξάρτητα και να δίνει рƱƷ Ơ ф ƲƮƬ нƢƩƮ ƩƠƨ ƮƳƪƮхƱƤ ф Ʋƨ ƈƳƲп ƤрƬƠƨ Ʀ ƥƷп ƮƳ ƠƩфƫƦ ƣƤƬ оƵƤƨ χαρά σ’ όποιον την παρατηρούσε. Κάποια μέρα μια γυναίκα το είδε και Ƴ пƯƵƤ ƱƲƠ ƯнƴƨƠ оƯƧƤƨ ƩƠƨ ƧƠ Ưо Ƥƨ ƬƠ ƤƯƨƫоƬƮƳƫƤ ƲƮƬ το ερωτεύτηκε. Κοιτούσε το πέταγμά του όλο θαυμασμό μ’ ολάνοιχτο το Ɠ ƮƯƤрư ƬƠ ƥƦƲпƱƤƨư ф Ʋƨ ƧоƪƤƨư ƲƦư Ƥр Ƥ Ʈ ƱƳƢƩƤƩƯƨƫоƬƮ ƵƯфƬƮ στόμα, με την καρδιά να πάλλει όλο και δυνατότερα και με μάτια να λαμπυρίζουν από τη συƚоƪƮư оơƢƠƪƤ ƫƨƠ цƯƨƫƦ ƫ ƠƬнƬƠ ƲƦƬ ƏƤфư ƤƬƧƠƯƯхƬƮƬƲнư ƲƦƬ γκίνηση. Το προσκάλεσε να πετάξει μαζί της και οι δύο τους ταξίδεψαν στον ουρανό με μια ƈƴƮх ƱƳƬпƪƧƤ Ơ ф ƲƦƬ ƲƯƮƫнƯƠ ƲƦư Ʀ ƭƤƴƪƮхƣƨƱƤ ƩƠƨ ƲƦ ƫƮƨƯнƱƲƦƩƤ ƫƤ ƲƮƬ ƴрƪƮ τέλεια αρμονία. Η γυναίκα θαύμαζε, σεβόταν και λάτρευε το πουλί. ƫƨƩƯƮƫнƬƠ ƱƩоƴƧƦƩƤ ƢƨƠ ƪрƢƮ ƩƮрƲƠƭƤ ƲƮ ƫƮƳ ԔƶƨƱƲƮ ƩƠƨ ƲƮƳ Ƥр Ƥ ƈƳƲп ƤрƬƠƨ Ʀ ƥƷп ƲƦư ƱƳƢƩƤƩƯƨƫоƬƦư Κάποτε, όμως, σκέφτηκε: «Ίσως θελήσει να γνωρίσει κάποια μακρινά βουνά!». Την κυρίευσε ƱƲƨƢƫпư ƲƮ ƠƯфƬ ƝфƯƲƠƱо ƲƦƬ ƥпƱƤ ƲƦƬ ƏоƪƷ Ʈ ƫƮƬƠƵƮƢƨфư ƫƮƳ ƬƠ ƤрƬƠƨ ο φόβος, μήπως δεν θα ξανάνιωθε παρόμοιο συναίσθημα για άλλο πουλί και ένιωσε ζήλια ƤƳƲƳƵƨƱƫоƬƮư ƱƲƦ ƥƷп ƲƮƳ ƬƠ оƵƤƨ ƤƨƯпƬƦ ƵƷƯрư ƴфơƮ ƩƠƨ ƵƷƯрư ƪнƧƮư ζήλια που το πουλί είχε τη δυνατότητα να πετάει. ƪƮхƲƦ ƩƠƨ ƠƢн Ʀ ƔƠ ƥпƱƤƨ ƥƷп ƤƳƱоơƤƨƠư Και αισθάνθηκε μόνη. ƩƠƨ ƬƠ Ơ ƮƪƠхƱƤƨ ƲƮƬ ƗƠƯнƣƤƨƱƮ фƲƠƬ ƤƧнƬƤƨ Και σκέφτηκε: «Θα το παγιδέψω. Την επόμενη φορά που το πουλί θα ‘ρθει δεν θα ξαναφύƖ ƓƤƢƠƪƮƣхƬƠƫƮư ƵƷƯрư ƬƠ Ƥƨ ƪоƭƦ γει». Το πουλί, που και αυτό ήταν ερωτευμένο, επέστρεψε την επόμενη μέρα, έπεσε στην παнƬƮƨƭƤ Ʃн ƮƨƠ ơнƥƠ ƮƳ пƲƠƬ ƱƲƮ Ưнƴƨ γίδα και φυλακίστηκε στο κλουβί. Ƒн ƮƨƮư оƫ ƮƯƮư оƱƲƤƨƪƤ ƲƮƬ Ƣƨф ƲƮƳ ƱƲƮƬ оơƢƠƪƤ ƣƨнƴƮƯƮƳư Ʊ фƯƮƳư Ơ ф ƫоƱƠ ƩƠƨ Η γυναίκα κάθε μέρα παρατηρούσε το πουλί. Εκεί ήταν το αντικείμενο του πάθους της και το ƱƮƴфƲƤƯƮ нƬƧƯƷ Ʈ ƲƮƳ ƩфƱƫƮƳ ƢƨƠ ƬƠ ƲƮƳư ƯфƱƴƤƯƤ ƱƲƦ ƫƨƩƯƮƫнƬƠ έδειχνε στις φίλες της που σχολίαζαν. ƫнƧƤƨ ƲƮ ƫƳƱƲƨƩф ƲƦư ƤƳƲƳƵрƠư ƚƮ ƠƢфƯƨ ƌрƬƠƨ ƢƨƠ ƲƮ ƫƮƬнƩƯƨơф ƱƮƳ ƲƦư Ƥр Ƥ ƤƯ ƠƲƮхƱƤ ƢƨƠ ƱƠƯнƬƲƠ ƫоƯƤư ƫоƱƠ ƓƠ Ʋƨ ƤрƬƠƨ ƠƳƲн ƈ нƬƲƦƱƤ оƩ ƪƦƩƲƦ Ʀ «Είσαι ένα πρόσωπο που τα έχει όλα». Ωστόσο άρχισε να συμβαίνει μια παράξενη μεταμόρƱƲƦƬ оƯƦƫƮ цƱ ƮƳ ƲƤƪƨƩн оƴƲƠƱƤ Ʊ· оƬƠ ƫƨƩƯƮƫнƬƠ φωση: Καθώς κατείχε το πουλί και δεν χρειαζόταν να το κατακτήσει, έχασε το ενδιαφέρον ƷƯƠрƮ ƩнƱƲƯƮ ƵƲƨƱƫоƬƮ ƱƲƦƬ ƩƮƯƳƴп ƤƬфư ƌрƬƠƨ Ʈƨ Ʊ фƯƮƨ ƠƳƲцƬ ƮƳ ƫƮƳ ƥпƲƦƱƤư της. Το πουλί, αδυνατώντας να πετά και να εκφράζει τα αισθήματα της ζωής του, αυτοκαταơƮƳƬƮх ƌƩƤр ƥƮхƱƤ Ʈ ƱƮƴфư ƮƳ ƲƮ ƠƢфƯƨ ƩƠƨ ƧƠ Ưо Ƥƨ ƬƠ ƫƤƢƠƪцƱƮƳƬ ƫƠƥр ƲƮƳ στρεφόταν χάνοντας τη λάμψη του, ασχήμαινεƠƬƠƥƦƲƮхƱƤ και εκείνη δεν του’ δινε προσοχή μοναχά το ƌƣц ƣƤƬ ƣƨƠƧоƲƮƳƫƤ ƮхƲƤ ƮƳƪƮхƫƤ τάϊζε και του καθάριζε το κλουβί. ƈƬƲр фƫƷư Ʈ пƯƷнư ƫƠư ƬƠ ƠƬƲƠƫцƱƤƨ оƬƠƬ ƩƠƯ Ʈхư Μια όμορφη μέρα το πουλί πέθανε. Η γυναίκαнƢƨƮ нƬƧƯƷ Ʈ ƫ пƩƤ ƱƤ ƫƨƠ ƠрƧƮƳƱƠ ƩƠƨ λυπήθηκε και δεν σταμάτησε να το σκέφτεƠƬƲрƩƯƨƱƤ оƬƲƮƬƦ ƣƯƠƱƲƦƯƨфƲƦƲƠ оƫ ƮƯƮƨ ƬƠư ƴрƪƮư ƫƮƳ Ơ ƮƴнƱƨƱƤ ƬƠ ται. Όμως, δε θυμόταν το κλουβί. Θυμόταν μόνον τη μέρα που το είδε δει να πετάει για πρώ ƤƯнƱƤƨ ƫƤƯƨƩоư ƤơƣƮƫнƣƤư τη φορά καταχαρούμενο ανάμεσα στα σύννεφα.ƫ ƠƨƬфơƢƠƨƬƠƬ нƬƧƯƷ Ʈƨ ƩƮƳơоƬƲƨƠƥƠƬ Ơ фƫƤƯƠ ƱƤ ƫƨƠ ƢƷƬƨн ƫƨƠ ƫƨƩƯп ƮƯƵпƱƲƯƠ ƱƤ оƬƠ ƫƮƬƠƱƲпƯƨ ơƮƳƣƨƱƲƨƩф Ωστόσο εάν έψαχνε βαθειά μέσα της θα ανακάλυπτε ότι εκείνο που την συγκινούσε τόσο στο о ƠƨƥƤ Ơ Ơƪоư ƫƤƪƷƣрƤư ƩƠƨ ƮƳ Ƴ пƯƵƤ ƲƮƳ ƔƤ нƪ Ƒн ƮƨƮ Ơ фƢƤƳƫƠ ƫ пƩƤ πουλί, ήταν η ελευθερία, η ενέργεια των δύο του φτερών στην κίνησή τους και όχι το φυσιоƬƠ ƲƯƠ оƥƨ ƱƲƯƷƫоƬƮ ƫƤ ƲƠ ƬƮƱƲƨƫфƲƤƯƠ Ʊ· оƬƠ Ơ ф ƲƠ Ʈƪƪн ƠƯƤƩƩƪпƱƨƠ ƲƮƳ κό του σώμα. ƴƠƢƦƲн ƤƩƤрƬƦư ƲƦư ƤƯƨƮƵпư ƲƮƳ ƩфƱƫƮƳ ƓƮƬƠƱƲƦƯƨƮх ƩƠƨ ƱƳƬнƬƲƦƱƤ оƬƠ ƫƮƬƠƵф Ɩ ƱƮƴфư ƱƳƬƮƫƨƪƮхƱƤ ƫƤ фƪƮƳư ƩƠƨ ƲƮ ƬƠ ƵƠƫƮƢƤƪн ƩƠƨ ƬƠ ƩнƧƤƲƠƨ нƬƷ ƱƲƮ Χωρίς το πουλί, η ζωή της έχασε κάθε νόημα και ο θάνατος ήρθε να χτυπήσει την πόρτα της. ƠƢфƯƨ о ƯƤ Ƥ ƬƠ ƤƯƨƫоƬƤƨ цƱ ƮƳ ƬнƯƧƤƨ Ʀ ƧƳƱƨƠƱƲпƯƨƮ «Γιατί ήρθες;» ρώτησε τον θάνατο. ƱƤƨƯн ƲƮƳ ƬƠ ƲƮƬ ƠƩƮхƱƤƨ ƊƨƠƲр ƠƣƤƯƴо ƢƤƪнư ƏоƪƦƱƤ ƬƠ ƫнƧƤƨ Ɩ ƱƮƴфư нƩƮƳƱƤ ƫƤ ƯƮƱƮƵп ƲƮƬ ƪфƢƮ ƲƦư «Για να μπορέσεις να ξαναπετάξεις μαζί του στον ουρανό» απάντησε ο θάνατος. ƊƨƠƲр ƩƠƲнƪƠơƠ ƲƦ ƱƦƫƠƱрƠ ƲƦư Ƥ рƱƩƤƶƦư ƲƮƳ ƠƢƮƯƨƮх Ơƪƪн ƲƮƳ Ƥр Ƥ Ʒư ƫ ƠƬнƬƠư Ƥр Ƥ Ʈ ƫƮƬƠƵфư ӳƬƮƨƭƤ ƲƮƬ «Αν το άφηνες να φεύγει και να επιστρέφει πάντα θα το θαύμαζες και θα το αγαπούσες μέχρι ƤƩƤрƬƦ ƲƦ ƱƲƨƢƫп ƣƤƬ ƤрƵƤ ƵƯфƬƮ ƬƠ ƲƮƳ ƲƮƯơн ƮƳ ƩƮƳơƠƪƮхƱƤ ƩƠƨ оơƢƠƪƤ Ơ ф τώρα όλο και πιότερο. Τώρα, όμως, χρειάζεσαιƤƭƦƢпƱƤƨ ƲƮ ƫƳƱƲƨƩф ƲƦư ƤƳƲƳƵрƠư ƗƯфƲƤƨƬƤ εμένα για να το ξανασυναντήσεις». ƫоƱƠ ƫƨƠ ƵƠƪƠƱƫоƬƦ ƫ ƠƬнƬƠ ƣƤрƵƬƮƬƲнư

ΤΟ ΠΟΥΛΙ ΚΑΙ Η ΓΥΝΑΙΚΑ

Μ

4/Ý-9 È Ý È Ý ÉÈÉÊ

ӻ

34 ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

71


ΤΑΞΙΔΙΟΝΕΙΡΙΚΟ ΣΤΗ ΓΗ ΤΗΣΙΩΝΙΑΣ

ΕΝΑ «ΧΡΥΣΟ ΔΩΡΟ» ΓΙΑ ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΣΑΣ ΧΡΟΝΙΑ! ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ ΤΗΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑΣ ΤΟΥ ΚΟΥΣΑΝΤΑΣΙ ΓΙΑ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥΣ ΑΝΩ ΤΩΝ 50 ΕΤΩΝ. ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010 - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011

ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Golden Age 50+ Αναφερόμαστε σε ένα κοινωνικό - πολιτιστικό - ψυχαγωγικό πρόγραμμα με ελάχιστο κόστος συμμετοχής, που απευθύνεται σε Έλληνες υπηκόους ηλικίας 50 ετών και άνω, με δυνατότητα συνοδείας και της οικογένειας τους, ανεξαρτήτως ηλικίας. Το πρόγραμμα αυτό έχει σκοπό να διδάξει και να ψυχαγωγήσει κάθε δικαιούχο σε ειδική προνομιακή τιμή. Ο Δήμος του Κουσάντασι, υποστηρικτής του νέου

τουριστικού προγράμματος Golden Age καλεί τους δικαιούχους να επισκεφθούν την Τουρκία και με βάση την πόλη του, να γνωρίσουν τη γύρω περιοχή. Την Αρχαία Έφεσο, τη Σμύρνη, το Παμούκαλε και τα υπόλοιπα ιστορικά μνημεία του Ελληνισμού που για αιώνες βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των επισκεπτών απ όλο τον κόσμο. Το πρόγραμμα αυτό δίνει έμφαση στην κοινή πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής. Η δυνατότητα πραγματοποίησης του ταξιδιού αφορά αποκλειστικά και μόνο το χρονι-

72

κό διάστημα που ανακοινώνεται ενώ το δικαίωμα συμμετοχής δίνεται κατά σειρά προτεραιότητας.Οι τουριστικές παροχές και οι υπηρεσίες είναι πολύ υψηλού επιπέδου, καθώς το Κουσάντασι είναι ιδιαιτέρως τουριστική πόλη, με μεγάλη εμπειρία σε αντίστοιχα προγράμματα απ όλη ην Ευρώπη.

Στις γειτονιές της Σμύρνης Τα παράλια της Σμύρνης και τα χωριά της Ιωνίας θα αφυπνίσουν τις μνήμες και θα θυμίσουν την ιστορία του Ελληνισμού σε 8 μοναδικές ημέ-

ρες.Με ορμητήριο την τουριστική πόλη και λιμάνι του Κουσάντασι θα αποδράσουμε στις γύρω πόλεις. Το βασικό πακέτο για όλους περιλαμβάνει 7 διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχεία 4 & 5 αστέρων με πρωινό και ένα γεύμα καθημερινά (ημιδιατροφή), επίσκεψη στη Σμύρνη και εκκλησιασμό στον Ιερό Ναό της Αγίας Φωτεινής. Τις υπόλοιπες ημέρες έχετε τη δυνατότητα να επιλέξετε ανάμεσα σε ένα εξαιρετικό πακέτο προαιρετικών εκδρομών σε πόλεις και χωριά με πλούσιο ελληνικό παρελθόν.

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”



ǼȜȐ ȞȡȜȗȌșȊȞȈȊ ȎȓȘșȤțȡȘȗȒ ȜȐȚ ǹǢȗțȘȗȕȍȈȊȚ ǹșȎȒȋȊțȈȊȚ Y ǬȕȊșșȈȟȐțȐȚ ǼȜȊǢȅȜȐȚ ǼȜȊǢȊȜȈȗȝ DzȎȤȍȡșȗȚ ǽțȊȋȔȊșȈȍȐȚ DzȤȍȡșȗȚ ǽȎȓȎșȈȍȐȚ ȘșȤ ȎȍșȗȚ Ȝȗȝ ǯǹǼ ǴȊȜȎșȈȕȐȚ ȗ ȘșȤȎȍșȗȚ Ȝȗȝ Ǽǯǹ ǺȆȜșȗȚ ǶȇȔȒȗȚ ȓȊȒ ǢȆȔȐ țȝȔȔȤȌȡȕ

ǹ ȧȇǢȊșȟȗȚ ȧȇǢȗȝ ǶȗȝșȒȦȕ ǢȎ Ȝȗȕ ȘșȤȎȍșȗ Ȝȗȝ ǹșȎȒȋȊȜȒȓȗȥ ǼȝȔȔȤȌȗȝ ǴȒȔȓȈȚ țȜȐ țȥțȓȎȠȐ ȜȐȚ ǭǹǼ țȜȗ ǴȊȋȊȔȅșȒ ǴȒȔȓȈȚ ȧȒȊȓșȈȕȎȜȊȒ ȗ ȘșȤȎȍșȗȚ Ȝȗȝ Ǽǯǹ ǴȗȏȅȕȐȚ ǼȅȓȐȚ ǭȊțȒȔȤȘȗȝȔȗȚ

Ģ ĞĪĬĠĤĪĠĦĦĝŘĤĥĢ ĭįĨĝĨĮĢĭĢ ĪĬĠĤĞĝĮĤĥijĨ ĭįĦĦĪğijĨ ǼȜȗ ǴȊȋȊȔȅșȐ ǴȒȔȓȈȚ ȋșȆȑȐȓȎ ȗ ǯ ǹ Ǽ ǴȊȜȎșȈȕȐȚ ȜȐȕ țȝǢǢȎȜȆȟȗȕȜȊȚ țȜȐȕ ǭȗșȎȒȗȎȔȔȊȍȒȓȇ ǼȝȕȅȕȜȐțȐ

ǯȈȓȗțȒ ȍȥȗ țȥȔȔȗȌȗȒ ȊȘȤ ȤȔȐ ȜȐȕ ǭȤșȎȒȗ ǯȔȔȅȍȊ ȍȇȔȡțȊȕ ȘȊșȦȕ ȎȕȦ ȜȐȕ ȎȓȍȇȔȡțȐ ȜȈǢȐțȊȕ ȗȒ ȓȊȒ ȜȗȘȒȓȗȈ ȅșȟȗȕȜȎȚ ǹȒ ǭȗșȎȒȗȎȔȔȊȍȒȓȆȚ țȝȕȊȕȜȇțȎȒȚ ȌȈȕȗȕȜȊȒ țȎ ȍȒȊȞȗșȎȜȒȓȆȚ ȜȗȘȗȑȎțȈȎȚ ȓȅȑȎ ȟșȤȕȗ ǢȎ ȘșȡȜȗȋȗȝȔȈȊ Ȝȡȕ țȝȔȔȤȌȡȕ ȓȊȒ țȜȤȟȗ Ȇȟȗȝȕ ȘȆșȊ ȊȘȤ ȜȐȕ țȥțȞȒȖȐ țȟȆțȎȡȕ ǢȎȜȊȖȥ Ȝȡȕ ȜȐȕ ȓȒȕȐȜȗȘȗȈȐțȐ ȓȊȒ ȎȝȊȒțȑȐȜȗȘȗȈȐțȐ Ȝȡȕ ȘȗȔȒȜȦȕ ȌȒȊ ȜȐȕ ȘșȗțȜȊ țȈȊ Ȝȡȕ ȋȗȝȕȦȕ ǯȒȍȒȓȅ ȜȗȝȚ ȓȊȔȗȓȊȒșȒȕȗȥȚ ǢȇȕȎȚ ȔȤȌȡ ȓȒȕȍȥȕȗȝ ȘȝșȓȊȌȒȦȕ ǼȐǢȎȈȗ țȝȕȅȕȜȐțȐȚ ȜȐȚ ȐȚ ǭ ǹ Ǽ Ȝȗ ȓȊ ȜȊțȓȐȕȡȜȒȓȤ ȓȆȕȜșȗ ȘșȗțȓȤȘȡȕ țȜȗȕ ȧ ǶȗȝșȒȦȕ țȜȗ ȟȡșȒȤ ǴȊȋȊȔȅșȐ Ȝȗȝ ǴȒȔȓȈȚ ȤȘȗȝ ȗȒ ȗșȌȊȕȡȜȆȚ ȝȘȗȍȆȟȑȐȓȊȕ ȜȊ ǢȆȔȐ Ȝȗȝ țȝȔȔȤȌȗȝ ǢȗȒșȅȏȗȕȜȊȚ ȞȝȔȔȅȍȒȊ ȓȊȒ ȟȅșȜȎȚ ȜȐȚ ȘȎșȒȗȟȇȚ ǽȗ ȘșȤȌșȊǢǢȊ ȎȈȟȎ ȗǢȒȔȈȎȚ ȘșȗȋȗȔȇ ȜȊȒȕȈȊȚ ȘȊșȊȍȗ țȒȊȓȅ ȟȗșȎȝȜȒȓȅ ȓȊȒ ȘȊșȊȍȗțȒȊȓȅ ȜșȊȌȗȥȍȒȊ ǬȘȗȓȗșȥȞȡǢȊ Ȝȡȕ ȎȓȍȐȔȦțȎȡȕ ȇȜȊȕ ȜȐȕ ǢȎȌȅȔȐ ȘȗșȎȈȊ ȘșȗȚ ǽȗ ǺȊȔȒȤ ǽșȒȎȑȕȆȚ ȝȠ Ǣ ǶȒȊ ȘȊȕȆǢȗșȞȐ ȊȕȅȋȊțȐ ǢȎ ȘȗȔȔȆȚ ȎȕȊȔȔȊȌȆȚ ȟșȡǢȅȜȡȕ ȤȘȗȝ ȞȑȅȕȗȕȜȊȚ țȜȐ ȓȗșȝȞȇ ȜȊ ǢȒțȗȓȊȜȎțȜșȊǢǢȆȕȊ ȞȝȔȅȓȒȊ ȓȊȒ ȋȗȐȑȐȜȒȓȗȈ ȟȦșȗȒ ȓȊȜȊǢȊșȜȝșȗȥțȊȕ Ȝȗ ȒțȜȗșȒȓȤ Ȝȗȝ ȘȊșȎȔȑȤȕ

DzȤȍȡșȗȚ ǽȎȓȒșȒȍȐȚ

74

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


Ãéáôß ôï êáëü êñáóß ãåííéÝôáé óôï áìðÝëé... ÎåêéíÞóáìå ðñþôá áðü ôïí áìðåëþíá, ôïí öõôÝøáìå óôçí êïñõöÞ ôïõ ëüöïõ «ÏñèÞ ÐÝôñá» -âüñåéá ôçò Áñ÷áßáò Ãüñôõíáò óôï Íïìü Çñáêëåßïõ ôçò ÊñÞôçòêáé óå ìéêñÝò ðåæïýëåò óôéò áðüêñçìíåò ðëáãéÝò ôïõ. Åêåß, óôïõò éäéüêôçôïõò áìðåëþíåò -Ýêôáóçò 200 óôñ.- êáëëéåñãïýìå âéïëïãéêÜ ôéò åñõèñÝò ðïéêéëßåò êïôóéöÜëé, syrah, cabernet sauvignon, merlot êáé ôéò ëåõêÝò âéäéáíü, âéëÜíá, Malvasia di Candia, Malvasia di Candia aromatica, sauvignon blanc. Ôï õøüìåôñï ôùí 500 ì., ôï ðåôñþäåò ìå ìåãÜëåò êëßóåéò Ýäáöïò êáé ï äñïóåñüò âïñéÜò ôïõ Øçëïñåßôç, äçìéïõñãïýí éäáíéêÝò óõíèÞêåò ãéá ôçí ðáñáãùãÞ óôáöõëéþí êïñõöáßáò ðïéüôçôáò.

êáé ùñéìÜæåé óôï ïéíïðïéåßï...

Ôá êïñõöáßáò ðïéüôçôáò óôáöýëéá ôïõ áìðåëþíá, ïäçãïýíôáé õðü ôéò êáëýôåñåò óõíèÞêåò óôï õðåñóýã÷ñïíï ôå÷íïëïãéêÜ åîïðëéóìÝíï êáé õøçëÞò áñ÷éôåêôïíéêÞò Ïéíïðïéåßï ôïõ ÊôÞìáôïò, ðñïêåéìÝíïõ óå åëåã÷üìåíåò óõíèÞêåò íá ãßíåé ç ïéíïðïßçóÞ ôïõò. Óôç óõíÝ÷åéá ôá êñáóéÜ ùñéìÜæïõí êáé ðáëáéþíïõí óå áíïîåßäùôåò äåîáìåíÝò êáé äñýéíá âáñÝëéá óôçí õðüãåéá êÜâá ôïõ Ïéíïðïéåßïõ. ¸íáò ôåëåõôáßïò ðïéïôéêüò Ýëåã÷ïò óôï óôÜäéï ôçò åìöéÜëùóçò, åîáóöáëßæåé ôçí äéÜèåóç êïñõöáßùí ðñïúüíôùí óôçí áãïñÜ.

www.zacharioudakis.com - e-mail: info@zacharioudakis.com

AΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΜΟ ΠΙΕΡΙΑΣ: ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

75


ĮĪįĭ īĬĪīĪŘĠĭ ĮĪį ĪĦįħīĪį ŘĤĝĦĠĩĠ ĠĨĝ ĨĠĝĬĪ ġĠįğĝĬĤ ğĤĝ Ĩĝ ĭİĬĝğĤĭĠĤ ĮĢĨ ĝĬıĢ ĮĪį Ġğδ ğĝħĪį ĞĤĪį ĮĪį ǹ ǺȊȕȜȎȔȇȚ ǺȊȖȒǢȊȍȅȓȐȚ ȓȊȒ Ȑ ȧȆțȘȗȒȕȊ ǷȆțȜȡșȊ ȘȎșȒțȜȗȒȟȒțǢȆȕȗȒ ȊȘȤ ȜȗȝȚ țȝȌȓȒȕȐǢȆȕȗȝȚ Ȍȗ ȕȎȈȚ țȝȌȌȎȕȎȈȚ ȓȊȒ ȘȗȔȔȗȥȚ Y ȘȗȔȔȗȥȚ ȞȈȔȗȝȚ țȜȗ ȌșȊȞȒȓȤ ȎȓȓȔȐțȅȓȒ ȜȐȚ ǬȌȈȊȚ ǽșȒȅȍȊȚ ǭșȗȕȜȗȥȚ ȆȓȊȕȊȕ Ȝȗ țȝǢȋȗȔȒȓȤ ȘȆ șȊțǢȊ țȜȐȕ ȎȝȜȝȟȈȊ Șȅȕȡ țȎ ǢȒȊ ȌȆȞȝșȊ ǽȗ ȜȗȘȈȗ ȎȒȍȝȔȔȒȊȓȤ ȒȍȒȊȈȜȎșȊ Ȝȗ țȗȥșȗȝȘȗ ȘșȗțȆȍȡțȎ țȜȐȕ ȜȎȔȎȜȇ ȓȅȜȒ ȘȊșȊ ǢȝȑȆȕȒȗ DZ ȌȊǢȇȔȒȊ ȜȎȔȎȜȇ ȎȈȟȎ ȤȔȊ ȜȊ țȜȗȒȟȎȈȊ Ȝȗȝ ȌȓȔȅǢȗȝș ǢȎ ȜȐ ȤǢȗșȞȐ ȕȥȞȐ ȕȊ ȍȈȕȎȒ Ȝȗ ȆȕȊȝțǢȊ țȜȗ ȓȆȞȒ DZ ȓȊȔȔȒ ȜȎȟȕȒȓȇ ȞȡȜȗȌșȅȞȐțȐ ȆȌȒȕȎ ȊȘȤ Ȝȗ ȞȡȜȗ ǷȒȓȗȔȆșȐ

ŘĤĝīĪĦĤĮĤĭħĤĥĪĭ ğĝħĪĭ ĭĮĢĨ īĝĬĝĦĤĝ ĥĝĮĠĬĤĨĢĭ DZ ǻȈȜȊ ǯǢǢȊȕȗȝȐȔȈȍȗȝ ȓȊȒ ȗ !VPBK !PRGB@ ȜȆȔȎțȊȕ Ȝȗ ǢȝțȜȇșȒȗ Ȝȗȝ ȌȅǢȗȝ ȜȗȝȚ țȜȐȕ ǯȓȓȔȐțȈȊ ȜȐȚ ǬȌȈȊȚ ǿȡȜȎȒȕȇȚ țȜȐȕ ǺȊșȊȔȈȊ țȜȒȚ dzȗȝȔȈȗȝ DZ ȜȎȔȎȜȇ țȝȕȍȥȊțȎ Ȋș ǢȗȕȒȓȅ ȜȐ ǢȝțȜȊȌȡȌȈȊ Ȝȗȝ ǹșȑȤȍȗȖȗȝ ǶȝțȜȐșȈȗȝ ǢȎ ȜȗȝȚ ȘȊȜșȗȘȊșȅȍȗȜȗȝȚ ȇȟȗȝȚ ȜȐȚ țȓȗȜțȆȏȒȓȐȚ ȌȓȅȒȕȜȊȚ ȜȒǢȦȕȜȊȚ ȜȐȕ ȓȊȜȊȌȡȌȇ Ȝȗȝ ȌȊǢȘșȗȥ ȗ ȗȘȗȈȗȚ ȇȜȊȕ ȕȜȝǢȆȕȗȚ ǢȎ Ȝȗ ȘȊșȊȍȗțȒȊȓȤ ȓȒȔȜ țȜȊ ȟșȦǢȊȜȊ ȜȐȚ ȗȒȓȗȌȆȕȎȒȅȚ Ȝȗȝ ǼȜȐ ȔȎȒ ȜȗȝșȌȈȊ ȆȠȊȔȔȎ ǢȗȕȊȍȒȓȅ Ȑ ǶȎȒȓȜȇ ǯȓȓȔȐțȒȊțȜȒȓȇ ȀȗșȡȍȈȊ ȜȐȚ ǬȌȈȊȚ ǽșȒȅȍȊȚ ȝȘȤ ȜȐȕ ȓȊȑȗȍȇȌȐțȐ Ȝȗȝ ǺȊȕȊȌȒȦȜȐ ǯǢǢȊȕȗȝȐȔȈȍȐ ȘȊȜȆșȊ ȜȐȚ ȕȥȞȐȚ ǽȗȝȚ ȎȝȟȤǢȊțȜȎ ȕȊ ȏȇțȗȝȕ ȎȝȜȝȟȒțǢȆȕȗȒ DZ ȞȡȜȗȌșȅȞȐțȐ ȆȌȒȕȎ ȊȘȤ Ȝȗ AHLH ǭǯǻǮǬǼ

76

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”



ħĤĝ ĠĥģĠĭĢ ğĤĝ ĮĢĨ ħĠğĝĦĢ īĪĬĠĤĝ ĮĪį ħĠğĝĦĪį ĝĦĠĩĝĨŘĬĪį ğĠħĤġĠĤ ĮĤĭ ĝĤģĪįĭĠĭ ĮĪį ŘĤĠģĨĪįĭ ĤŘĬįħĝĮĪĭ ħ ĝĦĠĩĝĨŘĬĪį ĭĮĪ ĦĤĮĪıijĬĪ DZ ȆȓȑȎțȐ ȋȊțȒțǢȆȕȐ țȎ ǢȒȊ ȒȍȆȊ Ȝȗȝ ǯȘȒȜȈǢȗȝ ȘșȗȆȍșȗȝ Ȝȗȝ ǬȔȎȖȅȕȍșȎȒȗȝ ȓȊȑȐȌȐȜȇ ǬșȟȊȒȗȔȗȌȈȊȚ Ǭ Ǻ Dz ȓ ȧȐǢȇȜșȐ ǺȊȕȜȎșǢȊȕȔȇ ȑȊ ȘȊșȊǢȎȈȕȎȒ țȜȗȝȚ ȟȦșȗȝȚ Ȝȗȝ ȒȍșȥǢȊȜȗȚ ȓȊȒ Ȝȗ ȦțȜȎ ȕȊ ȍȗȑȎȈ Ȑ ȍȝȕȊȜȤȜȐȜȊ țȎ Ȥțȗ Ȝȗ ȍȝȕȊȜȤȕ ȘȎșȒțțȤȜȎșȗȝȚ ȊȕȑșȦȘȗȝȚ ȊȘȤ ȜȐȕ ǯȔȔȅȍȊ ȓȊȒ Ȝȗ ǯȖȡȜȎșȒȓȤ ȊȔ Ȕȅ ȓȝșȈȡȚ ǢȊȑȐȜȆȚ țȟȗȔȎȈȡȕ ȕȊ ȜȐȕ ȎȘȒțȓȎȞȑȗȥȕ ǹ ȑȊȝǢȊțǢȤȚ Ȝȗȝ ȧȐǢȇȜșȐ ǺȊȕȜȎșǢȊȕȔȇ ȌȒȊ Ȝȗ ȆșȌȗ Ȝȗȝ ǶȎȌȅȔȗȝ ǬȔȆȖȊȕȍșȗ ȎȈȕȊȒ ȍȎȍȗǢȆȕȗȚ ǣȔȔȡțȜȎ ȆȕȊ ȅȌȊȔǢȊ Ȝȗȝ ǢȎȌȅȔȗȝ țȜșȊȜȐȔȅȜȐ ȓȗ țǢȎȈ ȜȐȕ ȎȈțȗȍȗ Ȝȗȝ ǶȗȝțȎȈȗȝ ȜȐȚ ǬȓșȤȘȗȔȐȚ ȍȎȈȌǢȊ ȜȐȕ ȊȌȅȘȐȚ Ȝȗȝ ȓȊȑȐȌȐȜȇ ȌȒȊ Ȝȗȕ ǢȎȌȅȔȗ ǶȊȓȎȍȤȕȊ ǼȜȗ ȟȊȒșȎȜȒțǢȤ Ȝȗȝ ȗ ȓȊȑȐȌȐȜȇȚ ǬșȟȊȒȗȔȗȌȈȊȚ ȓȊȒ ȎȘȈȜȒǢȗȚ ǺșȤȎȍșȗȚ Ȝȗȝ ȧȒȎȑȕȗȥȚ dzȍșȥǢȊȜȗȚ ǶȕȐǢȎȈȗȝ Ƕ ǬȔȎȖȅȕȍșȗȝ ȧȐǢȇȜșȐȚ ǺȊȕȜȎșǢȊȔȇȚ ȊȕȊȞȆșȑȐȓȎ țȜȐȕ ȒȍȒȊȈȜȎșȐ țȐǢȊțȈȊ ȜȐȚ ǥȓȑȎțȐȚ Șȗȝ ȎȈȕȊȒ ȊȞȒȎșȡǢȆȕȐ țȜȗ ǶȆȌȊ ǬȔȆȖȊȕȍșȗ ȓȊȑȦȚ Ȑ ǯȔȔȅȍȊ ȞȡȕȅȏȎȒ ǢȒȔȅȎȒ ȌȒȊ Ȝȗȕ ǶȆȌȊ ǬȔȆȖȊȕȍșȗ ȊȔȔȅ ȘȗȜȆ ȓȊȕȎȈȚ ȍȎȕ țȜȅȑȐȓȎ ȕȊ ǢȎȔȎȜȇțȎȒ Ȝȗȕ ǬȔȆȖȊȕȍșȗ ȕȊ ȍȐǢȒȗȝșȌȇțȎȒ ȆȕȊ ǧȍșȝǢȊ ȌȒȊ Ȝȗȕ ǬȔȆȖȊȕȍșȗ ȕȊ ȊȕȜȒǢȎȜȡȘȈțȎȒ Ȝȗȕ ǬȔȆȖȊȕȍșȗ țȊȕ ȆȕȊ ǢȎȌȅȔȗ ȘȗȔȒȜȒțȜȒȓȤ ȞȊȒȕȤǢȎ ȕȗ ǨȘȡȚ țȐǢȎȈȡțȎ ȟȊșȊȓȜȐșȒțȜȒȓȅ ȗ ȓȊȑȐȌȐȜȇȚ țȐǢȊȕȜȒȓȇ ȍȎȕ ȎȈȕȊȒ ǢȤȕȗ Ȑ ȎȓțȜșȊȜȎȈȊ Ȝȗȝ ǶȎȌȅȔȗȝ ǬȔȎȖȅȕȍșȗȝ ȊȔȔȅ ȤȔȗȚ ȊȝȜȤȚ ȗ ǢȎȌȅȔȗȚ ȘȗȔȒȜȒțǢȤȚ ȓȊȒ Ȑ ȊȔȔȊȌȇ țȜȗȕ ȘȗȔȒȜȒțǢȤ ȜȐȚ Ȋș ȟȊȒȤȜȐȜȊȚ ȓȊȒ țȜȗȕ ȘȊȌȓȤțǢȒȗ ȘȗȔȒȜȒțǢȤ ǢȎ ȜȐȕ ȘȊșȗȝțȈȊ Ȝȗȝ ǶȎȌȅȔȗȝ ǬȔȎȖȅȕȍșȗȝ

ĠğĥĝĤĨĤĝĭĮĢĥĠ Ģ ĨĠĝ ĠŘĬĝ ĮĢĭ ĠīĤıĠĤĬĢĭĢĭ ĞĬĪĨĮĤĨĪĭ ǹȒ ȎȌȓȊȜȊțȜȅțȎȒȚ ȓȊȒ Ȝȗ ȎȘȈȘȎȍȗ ȘȊșȎȟȤǢȎȕȡȕ ȝȘȐșȎțȒȦȕ țȟȗȔȒȅțȜȐȓȎ ȑȎȜȒȓȅ ǬȓȤǢȊ ȘȒȗ ȓȗȕȜȅ țȜȗȝȚ ȞȈȔȗȝȚ ȓȊȒ ȘȎȔȅȜȎȚ ȜȐȚ ȇșȑȎ Ȑ ȎȘȒȟȎȈșȐțȐ ǭǻǹǷǽdzǷǹǼ ǢȎ ȜȐȕ ȤǢȗșȞȐ ȎȓȍȇȔȡțȐ ȎȌȓȊȒȕȈȡȕ Șȗȝ ȘșȊȌǢȊȜȗȘȗȈȐțȎ ǥȕȊ ȊȘȤȌȎȝǢȊ țȟȎȍȒȊțǢȆȕȗ ȊșǢȗȕȒȓȅ Șȗȝ ȍȐǢȒȗȥșȌȐțȎ ȆȕȊ ȎȝȟȅșȒ țȜȗ ȓȔȈǢȊ Ȝȗ ȗȘȗȈȗ ȍȒȊȜȐșȇȑȐȓȎ ȌȒȊ ȘȗȔȥ ȦșȊ ȍȈȕȗȕȜȊȚ ȅȔȔȗ ȟȊșȊȓȜȇșȊ ȘȆșȊȕ Ȝȡȕ ȜȝȘȒȓȦȕ ȓȗȒȕȡȕȒȓȦȕ ȎȓȍȐȔȦțȎȡȕ ǼȎ ȊȝȜȤ ȋȗȇȑȐțȎ ȋȎȋȊȈȡȚ ȓȊȒ ȗ ȟȦșȗȚ ȓȊȑȦȚ Ȑ ȎșȌȗȕȗǢȈȊ ȓȊȒ ȗ ȞȒȔȤȖȎȕȗȚ țȟȎȍȒȊțǢȤȚ Ȝȗȝ ȘșȗȍȒȊȑȆȜȗȝȕ ȎȝȕȗȢȓȅ Ȝȗȕ ȎȘȒ țȓȆȘȜȐ ȘȎȔȅȜȐ ǺșȤȓȎȒȜȊȒ ȌȒȊ ȆȕȊ ȓȜȈșȒȗ ȎǢȘȕȎȝțǢȆȕȗ ȊȘȤ ȜȐȕ Ȋșȟȇ ȜȐȚ ȎȘȒȟȎȈșȐțȐȚ Șȗȝ ȍȎȕ ȎȈȕȊȒ ȅȔȔȐ ȊȘȤ ȜȐȕ ȓȊȔȥȜȎ șȐ ȍȝȕȊȜȇ ȎȖȝȘȐșȆȜȐțȐ ȌȒȊ ȗȘȗȒȗȕȍȇȘȗȜȎ ȘȎșȅțȎȒ ȜȐȕ ȘȤșȜȊ Ȝȗȝ ǽȊ ȘȊșȊȘȅȕȡ ȍȎȕ ǢȘȗșȗȥȕ ȕȊ ȑȎȡșȐȑȗȥȕ ȝȘȎșȋȗȔȇ ȓȊȑȦȚ Ȑ ȘȗȒȓȒȔȈȊ Șȗȝ ȘșȗțȞȆșȎȜȊȒ țȎ țȒȍȐșȒȓȅ ȟșȦǢȊȜȊ ȓȊȒ ȎșȌȊȔȎȈȊ ȓȅȑȎ ȜȥȘȗȝ ȎȈȕȊȒ ȊșȓȎȜȇ ȌȒȊ ȕȊ ȒȓȊȕȗȘȗȒȇțȎȒ ȜȐȕ ȓȅȑȎ ȊȕȅȌȓȐ țȟȎȜȒȓȇ ǢȎ ȓȊȜȊțȓȎȝȆȚ ȓȊȒ ȌȎȡșȌȒȓȆȚ ȎșȌȊțȈȎȚ ǽȗ ȓȊȜȅțȜȐǢȊ ǭǻǹǷǽdzǷǹǼ țȜȗ ȗ ȀǵǶ Ǻ ǯ ǹ ǴȊȜȎșȈȕȐȚ DzȎțțȊȔȗȕȈȓȐȚ ȊȘȤ ȜȐȕ ȘșȦȜȐ țȜȒȌǢȇ ȜȐȚ ȔȎȒȜȗȝșȌȈȊȚ Ȝȗȝ ȊȘȗȜȎȔȎȈ ȜȐȕ ȋȊțȒȓȇ ȎȘȒȔȗȌȇ ȌȒȊ ȎȘȊȌȌȎȔǢȊȜȈȎȚ ȓȊȒ ǢȐ ǽȗ ǢȎșȅ ȓȒ Ȝȗȝ ȒȍȒȗȓȜȇȜȐ ȓȊȒ Ȑ ȍȒȅȑȎțȐ ȎȖȝȘȐșȆȜȐțȐȚ ȊȘȤ ȜȗȝȚ ȎșȌȊȏȤǢȎȕȗȝȚ ȊȘȗȜȎȔȗȥȕ țȐǢȎȈȗ ȊȕȊȞȗșȅȚ ȓȊȒ ȊȕȊȋȊȑǢȈȏȗȝȕ ȜȐȕ ȘȊȌȒȡǢȆȕȐ ȅȘȗȠȐ ȌȒȊ ȎȘȒȟȎȒșȇțȎȒȚ Șȗȝ ȍșȊțȜȐșȒȗȘȗȒȗȥȕȜȊȒ țȎ ȊȝȜȤ Ȝȗȕ ȜȗǢȆȊ ǽȗ ȘȔȇȑȗȚ Ȝȡȕ ȘȊșȎȝșȒțȓȤǢȎȕȡȕ ȟȅșȒțȎ ȜȒȚ ȓȊȔȥȜȎșȎȚ ȎȝȟȆȚ ȌȒȊ ȜȐȕ ȎȘȒȜȝȟȈȊ ȓȊȒ ǢȊȓșȗȐǢȆșȎȝțȐ ȜȐȚ ȎȘȒȟȎȈșȐțȐȚ ȓȊȒ ȘȊșȆǢȎȒȕȎ țȜȗ ȟȦșȗ ȜȐȚ ȎȓȍȇȔȡțȐȚ ȌȒȊ Ȋș ȓȎȜȇ ȦșȊ ȓȅȕȗȕȜȊȚ ȜȊ ȠȦȕȒȊ Ȝȗȝ ȓȊȒ ȍȒȊțȓȎȍȅȏȗȕȜȊȚ țȜȗ ȘȗȔȥ ȡșȊȈȗ țȓȐȕȒȓȤ Șȗȝ ȎȈȟȎ țȜȐȑȎȈ

78

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

¨

³© ±´¯½²º± ©º¯ ©½¿±¿± ¯µ±´¯½² © ¿¼Ä º¼´¼Ä ²¯½²©¤

Εκδοτική ενημερωτική Ι. ΚΟΡΟΜΗΛΗΣ Α.Ε. Γράφεια - Τυπογραφεία Βότση 18 Τηλ. (23510) 38920, 33633, 46790 FAX: 20672 Http://www.olympio-bima.gr Email: ol_bhma@otenet.gr

ΥΠΕΥΘ.ΥΛΗΣ ΜΑΡΩ ΚΟΡΟΜΗΛΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ: ΧΑΡΗΣ ΜΑΧΑΙΡΑΣ ΕΞΩΦΥΛΛΟ: ΓΡ. ΓΚΟΓΚΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΣΤΟ ΤΡΕΝΟ ΤΗΣ ΕΛΠΙΔΑΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ: ΞΕΝΟΦΩΝΤΑΣ ΜΠΑΡΑΛΙΑΚΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ: ΤΑΣΟΥΛΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ ΦΩΤΟ: ΣΑΒΒΑΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΕΓΡΑΨΑΝ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΡΟΜΗΛΗΣ, ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ, ΜΑΡΩ ΚΟΡΟΜΗΛΗ, ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΑΓΓΕΛΗΣ, ΦΑΝΥ ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΑΝΟΥ, ΘΑΝΑΣΗΣ ΓΚΑΤΣΙΟΣ, ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΡ. ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ, ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΣΧΗΣ, ΣΠΥΡΟΣ ΣΚΟΥΦΑΣ.

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

79


ĭĮĪ Ī ŘĢħĪĮĤĥĪ ĭıĪĦĠĤĪ ĦĤĮĪıijĬĪį Ģ ĮĠĦĤĥĢ īĝĬĪįĭĤĝĭĢ ĮĪį ĠįĬijīĝĴĥĪį īĬĪğĬĝħħĝδ ĮĪĭ ĭįħīĬĝĩĢĭ ĭıĪĦĠĤijĨ !-+#,'1/ νĠįĬijīĢ ĥĝĤ ģĝĦĝĭĭĠĭξ ǶȐȕȥǢȊȜȊ ȞȒȔȈȊȚ ȓȊȒ ȊȌȅȘȐȚ ȊȘȤ ȜȗȝȚ ǢȒȓșȗȥȚ ǢȊȑȐȜȆȚ ț ȤȔȐ ȜȐȕ ǯȝșȦȘȐ ǶȒȊ ȔȊǢȘșȇ ȎȓȍȇȔȡțȐ ȍȒȗșȌȅȕȡțȎ Ȝȗ ȗ ȧȐǢȗȜȒȓȤ ǼȟȗȔȎȈȗ ǵȒȜȤȟȡșȗȝ țȜȒȚ ǶȊǫȗȝ ȌȒȊ ȜȐȕ ȜȎȔȒȓȇ ȘȊșȗȝțȈȊțȐ Ȝȗȝ ǯȝșȡȘȊȢȓȗȥ ȘșȗȌșȅǢǢȊȜȗȚ țȥǢȘșȊȖȐȚ țȟȗȔȎȈȡȕ !HF@GBMK ǯȝșȦȘȐ ȓȊȒ DzȅȔȊțțȎȚ țȜȗ ȗȘȗȈȗ țȝǢǢȎȜȎȈȟȎ ȓȊȜȅ ȜȊ țȟȗȔȒȓȅ ȆȜȐ ȓȊȒ ǼȜȗ ȘșȤȌșȊǢǢȊ țȝǢǢȎȜȎȈȟȊȕ Ȏȕ ȕȆȊ țȟȗȔȎȈȊ Șȗȝ ȘșȗȆșȟȗȕȜȊȒ ȊȘȤ ȜȒȚ ȎȝșȡȘȊȢȓȆȚ ȟȦșȎȚ ȜȐȚ ǯȔȔȅȍȊȚ dzȜȊȔȈȊȚ ǹȔȔȊȕȍȈȊȚ ǭȎȔȌȈȗȝ ǵȒȑȗȝȊȕȈȊȚ ǽȗȝșȓȈȊȚ ǺȗȔȡȕȈȊȚ ǼȔȗȋȎȕȈȊȚ ȓȊȒ ǮȎșǢȊȕȈȊȚ ȓȊȑȦȚ ȓȊȒ ȊȘȤ ȆȕȊ ȌȎșǢȊȕȒȓȤ țȟȗȔȎȈȗ țȜȐȕ ǴȈȕȊ ǯȓȘȊȒȍȎȝȜȒȓȗȈ ȓȊȒ ǢȊȑȐȜȆȚ ȘșȡȜȗ ȘȤșȐțȊȕ ȊȖȒȗȘȗȒȦȕȜȊȚ ȎȝșȡȘȊȢȓȆȚ ȎȝȓȊȒșȈȎȚ ȓȊȒ ȓȗȕȍȥȔȒȊ ȊȕȗȈȌȗȕȜȊȚ ȗșȈȏȗȕȜȎȚ ȌȒȊ ȞȒȔȈȎȚ ȓȊȒ țȝȕȎșȌȊțȈȎȚ ǢȎ țȟȗȔȎȈȊ ȟȡșȦȕ Y ǢȎȔȦȕ ȜȐȚ ǢȎȌȅȔȐȚ ȗȒȓȗȌȆȕȎȒȊȚ ȜȐȚ ǯȝșȡȘȊȢȓȇȚ ǥȕȡțȐȚ ǽȊ ȘȊȒȍȒȅ ȓȊȜȅ ȜȊ ȍȥȗ ȊȝȜȅ țȟȗȔȒȓȅ ȆȜȐ ȊȕȊȘȜȥțțȗ ȕȜȊȚ ȜȐ ȞȊȕȜȊțȈȊ ȓȊȒ ȜȊ ȜȊȔȆȕȜȊ ȜȗȝȚ ȊȕȆȍȎȒȖȊȕ ȜȐȕ ȎȔȔȐȕȒȓȇ ȜȆȟȕȐ ȔȗȌȗȜȎȟȕȈȊ ȌȔȦțțȊ ȓȊȒ ȒțȜȗșȈȊ ȎȕȦ ȜȊȝȜȤȟșȗȕȊ ȆǢȊ ȑȊȕ ȕȊ ȎȘȒȓȗȒȕȡȕȗȥȕ ǢȎ ȜȗȝȚ ǢȊȑȐȜȆȚ Ȝȡȕ ȅȔȔȡȕ ȓșȊȜȦȕ țȜȐȕ ȊȌȌȔȒȓȇ ȓȊȒ ȕȊ ȟȎȒșȈȏȗȕȜȊȒ ȜȒȚ ȕȆȎȚ ȜȎȟȕȗȔȗȌȈȎȚ ǼȝȕȜȗȕȒțȜȇȚ ȓȊȒ ȘșȡȜȎșȌȅȜȐȚ Ȝȗȝ ȆșȌȗȝ Ȏȓ ǢȆșȗȝȚ ȜȐȚ ȎȔȔȐȕȒȓȇȚ țȝǢǢȎȜȗȟȇȚ ȇȜȊȕ ȗ ȧȒȎȝȑȝȕȜȇȚ Ȝȗȝ ǼȟȗȔȎȈȗȝ ǭȊțȈȔȐȚ ǵȆȔȐȚ ǯȘȈțȐȚ țȝǢǢȎȜȎȈȟȊȕ ȗȒ ȎȓȘȊȒȍȎȝȜȒȓȗȈ ǼȡȜȇșȐȚ ȧȊȞȕȈȍȐȚ ȧȐǢȇȜșȐȚ ǶȊȓȊȔȆȓȊȚ ǶȊșȈȊ ǽțȗȝȔȞȅ dzȡȅȕȕȐȚ ǼȜȗȌȒȅȕȕȗȚ ǶȊșȈȊ ǺȊȘȊȑȊȕȊțȈȗȝ ȓȊȒ ȀȊșȗȥȔȊ ǺȤȍȊ

ħĤĝ βĩĠĥĝĬŘĤĭĮĤĥĢγ īĬĪĮĝĭĢ ğĝħĪį ĝīĪ ĮĪĨ ģĝĨĝĭĢ ħĝĬğĝĬĤĮĢ ǶȎ ǢȒȊ ȘșȤȜȊțȐ ȌȅǢȗȝ ȖȊȕȊȟȜȥ ȘȐțȎ ȗ țȝȕȜȗȘȈȜȐȚ ǢȊȚ DzȊȕȅțȐȚ ǶȊșȌȊșȈȜȐȚ ȊȕȎȋȅȏȗȕȜȊȚ ǢȈȊ ȓȊȒ ǢȗȕȊȍȒȓȇ ȘȊșȅțȜȊțȐ țȜȒȚ ǶȊǫȗȝ țȜȗȕ ȓȒȕȐǢȊȜȗ ȌșȅȞȗ ǯȝȓȊșȘȈȍȐ ȘȎȜȝȟȊȈȕȗȕȜȊȚ Ȝȗ țȜȤȟȗ Ȝȗȝ ȕȊ țȓȗșȘȈțȎȒ ȅȞȑȗȕȗ ȌȆȔȒȗ ǵȈȌȗ ȘșȒȕ ȜȐ ȌȎȕȒȓȇ ȓȊȜȅȑȔȒȠȐ Șȗȝ ȓȅȘȗȒȗȒ ǢȊȚ ȗȍȐȌȗȥȕ ȎǢȎȈȚ ȑȊ ȎȘȒǢȆȕȗȝȕȎ ȕȊ ȗȕȎȒșȎȝȤǢȊțȜȎ țȐǢȎȒȦȕȎȒ ȟȊșȊȓȜȐșȒțȜȒȓȅ ǬȘȗȏȐǢȈȡțȎ ǢȎ Ȝȗ ȘȊșȊȘȅȕȡ ȤțȗȝȚ ȆțȘȎȝțȊȕ ȕȊ ȘȊșȊȓȗȔȗȝȑȇțȗȝȕ ȜȐ ǢȗȕȊȍȒȓȇ ȘȊșȅțȜȊțȐ Șȗȝ ȊȕȆȋȊțȎ ȗ DZȑȗȘȗȒȤȚ Y ǼȓȐȕȗȑȆȜȐȚ Y ǼȝȌȌșȊȞȆȊȚ DzȊȕȅțȐȚ ǶȊșȌȊșȈȜȐȚ ǢȎ ȜȈȜȔȗ ǺșȤȜȊțȐ ǮȅǢȗȝ

80

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”


ĭĠ ħĤĝ īĠĬĤĪŘĪ īĪį Ģ ıijĬĝ ıĬĠĤĝġĠĮĝĤ ĞĝģĤĠĭ ĝĦĦĝğĠĭ ĮĪħĠĭ ĝĨĝĮĬĪīĠĭ Ģ ħĠĮĝĬĬįģħĤĭĢ ĭĮĪ ĠĥīĝĤŘĠįĮĤĥĪ ĭįĭĮĢħĝ İĝĤĨĠĮĝĤ ijĭ ĮĪ ĝīĪĦįĮĪ īĬĪĝīĝĤĮĪįħĠĨĪ ğĤĝ ĠĨĝ ħĠĦĦĪĨ İijδ ĮĠĤĨĪ ğĤĝ ĮĢĨ ŘĤĠĩĪŘĪ ĠĦīĤŘĝĭ ĥĝĤ īĬĪĪīĮĤĥĢĭ īĪį ijĭ ıijĬĝ ĥĝĤ ĦĝĪĭ ĠıĪįħĠ ĝĨĝğĥĢ

ǹȒ ȊȔȔȊȌȆȚ țȜȐȕ ǺȊȒȍȎȈȊ ȊȘȊȒȜȗȥȕ Ȝȗȕ țȝȕȍȝȊțǢȤ ȍȝȗ ȋȊțȒȓȦȕ ȊșȎȜȦȕ Șȗȝ ȘȎșȒȌșȅȞȎȒ ȗ ǺȔȅȜȡȕ țȜȗȕ ǺȗȔȒȜȒȓȤ ǽȤȔǢȐ ȓȊȒ ǼȥȕȎțȐ ǽȗ ȎȔȔȐȕȒȓȤ ȧȐǢȤțȒȗ ǺȊȕȎȘȒțȜȇǢȒȗ ȆȟȎȒȚ țȊȞȦȚ ȜȐȕ ȊȕȅȌȓȐ ǢȒȊȚ ȗȝțȒȊțȜȒȓȇȚ ǢȎȜȊșșȥȑǢȒțȐȚ Șȗȝ ȑȊ ȋȅȔȎȒ ȤȔȗȝȚ ȓȊȒ ȤȔȎȚ Șșȗ Ȝȡȕ ȎȝȑȝȕȦȕ ȜȗȝȚ Ȝȗ ȘȗȔȒȜȒȓȤ țȥțȜȐǢȊ ȜȗȝȚ ȓȊȑȐȌȐȜȆȚ ȜșȒȎȚ ȓȊȒ ȜȗȝȚ ȞȗȒȜȐȜȆȚ ȜșȒȎȚ ǬȝȜȅ ȎȈȕȊȒ ȜȊ ȔȤȌȒȊ ȜȐȚ ǾȘȗȝșȌȗȥ ǺȊȒȍȎȈȊȚ ǬȕȕȊȚ ȧȒȊǢȊȕȜȗȘȗȥȔȗȝ țȜȐȕ Ȑ Ǽȥȕȗȍȗ ǺșȝȜȅȕȎȡȕ ȓȊȒ ǺșȗȆȍșȡȕ ȧȒȗȒȓȗȝțȦȕ ǯȘȒȜșȗȘȦȕ Ȝȡȕ ǯȔȔȐȕȒȓȦȕ ǺȊȕȎȘȒțȜȐǢȈȡȕ Șȗȝ ȍȒȗșȌȅȕȡțȎ Ȝȗ ǬșȒțȜȗȜȆȔȎȒȗ ǺȊȕȎȘȒțȜȇǢȒȗ ȜȐȕ ǺȊșȊțȓȎȝȇ ȓȊȒ Ȝȗ ǼȅȋȋȊȜȗ dzȗȝȕȈȗȝ țȜȗ ǵȒȜȤȟȡșȗ ǮșȈȜțȊ ǺȒȎșȈȊȚ țȜȗ ǸȎȕȗȍȗȟȎȈȗ "BHG WRER>@ +@?B>RE /IR µ @RMLO !@GL@P ǶȎȜȅ ȜȐȕ ȗȔȗȓȔȇșȡțȐ Ȝȡȕ ȎșȌȊțȒȦȕ ȜȐȚ ǼȝȕȤȍȗȝ Ȑ ȝȘȗȝșȌȤȚ țȝȕȊȕȜȇȑȐȓȎ ǢȎ ȜȗȝȚ ȘșȗȆȍșȗȝȚ ǯǵǶǯ ȍȊțȓȅȔȡȕ ȓȊȒ ǥȕȡțȐȚ ǮȗȕȆȡȕ ȜȐȚ ǺȒȎșȈȊȚ ȗȒ ȗȘȗȈȗȒ ȜȐȚ ȎȖȆȑȎțȊȕ ȜȊ ȘșȗȋȔȇǢȊȜȊ ȝȘȗȍȗǢȦȕ ȜȐȚ ȘȎșȒȗȟȇȚ ȎȕȦ țȝȏȇȜȐțȊȕ ȓȊȒ Ȝȗ ȑȆ ǢȊ Ȝȡȕ ȊȘȗțȘȅțȎȡȕ Ȝȡȕ ȎȓȘȊȒȍȎȝȜȒȓȦȕ

ÄÉÁÍÏÌÇ ÊÁÔ´ ÏÉÊÏÍ Ôçë.: 23510.23690 ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”

81


ĠīĤŘĠĤĩĢ ħĪŘĝĭ īĬĝğħĝĮĪīĪĤĢģĢĥĠ ĭĮĪ # !& X *-* ĭĮĢĨ ĪĦįħīĤĝĥĢ ĝĥĮĢ ĮĪ ĭĝĞĞĝĮĪ ĤĪįĨĤĪį ħĠ ĭĥĪīĪ Ĩĝ ĭįğĥĠĨĮĬijģĪįĨ ıĬĢħĝĮĝ ğĤĝ Įĝ ĪĬİĝĨĝ īĝĤŘĤĝ ĮĪį ĭįĦĦĪğĪį īĬĪĭĮĝĭĤĝĭ ĪĬİĝĨijĨ īĝĤŘĤijĨ ĥĝĮĠĬĤĨĢĭ νĞĠĨĤĝħĤĨξ ǹȒ ȎȝȊȒțȑȐȜȗȘȗȒȐǢȆȕȗȒ țȝǢȘȗȔȈȜȎȚ ǢȊȚ ȋșȆȑȐȓȊȕ țȜȗȕ ȤǢȗșȞȗ ȘȎȏȤȍșȗǢȗ ȜȐȚ ǹȔȝǢȘȒȊȓȇȚ ǬȓȜȇȚ ȓȊȒ ȋȗȇȑȐțȊȕ țȜȗȕ ȓȊȔȤ ȊȝȜȤ țȓȗȘȤ ǢȎ ȜȐȕ ȘȊșȗȝțȈȊ Ȝȗȝ ǽȐȕ ȎȘȒǢȆȔȎȒȊ ȜȐȚ ȎȓȍȇȔȡțȐȚ ȎȈȟȊȕ ȗȒ ǶȘȊȜȅȔȊȚ ǭȊțȈȔȐȚ ȓȊȒ ȗ ǼȥȔȔȗȌȗȚ ǭȎȕȒȊǢȈȕ

Īĭ -*5+W1/ + X 0&-, ǶȎȌȅȔȐ Ȑ ȎȘȒȜȝȟȈȊ Ȝȗȝ ȊȌȦȕȊ țȜȗ ǢȝȑȒȓȤ ǨȔȝǢȘȗ ǺșȦȜȎȝțȎ ȗ ǮȅȔȔȗȚ !& '%,# 1 /@=RKLB@G ǶȎ ȎȓȓȈȕȐțȐ Ȝȗ ȊșȟȊȈȗ ȧdzǹǷ ȓȊȒ ȊȓȗȔȗȝȑȦȕȜȊȚ ȜȐȕ ȒțȜȗșȒȓȇ ȍȒȊȍșȗǢȇ ȊȑȔȐȜȆȚ ȓȊȒ ȊȑȔȇȜșȒȎȚ ȊȘȤ ȤȔȗ Ȝȗȕ ȓȤ țǢȗ ȊȕȆȋȐȓȊȕ țȜȗȕ ǨȔȝǢȘȗ ȓȊȒ ȜȎșǢȅȜȒțȊȕ țȜȗ Șȅșȓȗ Ȝȗȝ ȧȇǢȗȝ ǵȒȜȗȟȦșȗȝ ǺșȦȜȎȝțȎ ȗ ǮȅȔȔȗȚ !& '%,# 1 /@=RKLB@G ǢȎ ȎȓȘȔȐȓȜȒȓȤ ȟșȤȕȗ ǹ ȊȌȦȕȊȚ ȆȟȎȒ ȌȈȕȎȒ ȑȎțǢȤȚ ȓȊȒ ȊȘȗȜȎȔȎȈ ǢȈȊ ȊȘȤ ȜȒȚ ȘȒȗ ȍȥțȓȗȔȎȚ ȓȊȒ ȎȘȈȘȗȕȎȚ ȍȒȊȍșȗǢȆȚ țȎ ȤȔȗ Ȝȗȕ ȓȤțǢȗ ǬȝȜȤ ȝȘȗțȜȐșȈȏȗȝȕ ȆǢȘȎȒșȗȒ ȍșȗǢȎȈȚ ȊȞȗȥ ȖȎȓȒȕȗȥȕ ȊȘȤ ǢȐȍȎȕȒȓȤ ȝȠȤǢȎȜșȗ ȞȜȅȕȗȝȕ ǢȆȟșȒ țȟȎȍȤȕ ȜȊ Ǣ ȓȊȒ ȎȘȒțȜșȆȞȗȝȕ țȎ ȝȠȤǢȎȜșȗ ȗȔȈȌȗȕ ȎȓȊȜȗȕȜȅȍȡȕ ǢȆȜșȡȕ DZ țȝǢǢȎȜȗȟȇ ȇȜȊȕ ȘȅșȊ ȘȗȔȥ ǢȎȌȅȔȐ ǺȆșȊ ȊȘȤ ȜȗȝȚ ȍșȗ ǢȎȈȚ Șȗȝ ȋȊȑǢȗȔȗȌȇȑȐȓȊȕ ȆȜșȎȖȊȕ ȓȊȒ ȘȅșȊ ȘȗȔȔȗȈ ȅȔȔȗȒ ȍȐǢȒȗȝșȌȦȕȜȊȚ ȆȜțȒ ȆȕȊ ȘȗȔȥ ǢȎȌȅȔȗ ȊșȒȑǢȤ ȍșȗǢȆȡȕ Șȗȝ țȝȕȎ ȟȦȚ ȓȅȑȎ ȟșȗȕȒȅ ȊȝȖȅȕȎȒ ȓȊȒ țȎ ȘȗȒȤȜȐȜȊ ȊȔȔȅ ȓȊȒ țȎ ȤȌȓȗ DZ ǺȒȎșȈȊ ȎȈȟȎ ȜȐȕ ȜȒǢȐȜȒȓȇ ȜȐȚ ȓȊȒ ȊȖȈȏȎȒ ȕȊ ȊȕȊȞȎșȑȎȈ ȤȜȒ Ȝȗȕ ȊȌȦȕȊ ȖȎȓȈȕȐțȎ Ȝȗ ǼǴǬdz 02 ȋȌȅȏȗȕȜȅȚ Ȝȗȕ ȊȘȤ ȜȊ țȜȎȕȅ ȤșȒȊ ȜȐȚ ȟȦșȊȚ ȓȊȒ ȍȈȕȗȕȜȅȚ Ȝȗȝ ȍȒȎȑȕȇ ȍȒȅțȜȊțȐ

82

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”



0Ī ĩĠĨĪŘĪıĠĤĪ νĠįĬijīĢξ ĭĮĢĨ īĝĬĝĦĤĝ ĥĝĮĠĬĤĨĢĭ ğĤĪĬĮĝĭĠ ıĬĪĨĤĝ ĦĠĤĮĪįĬğĤĝĭ ǹ ȒȍȒȗȓȜȇȜȐȚ ǮȒȦșȌȗȚ ǰȦȋȊȚ ȓȊȒ ȗȒ țȝȕȎșȌȅȜȎȚ Ȝȗȝ ǢȎ ȘȗȔȥ ǢȎșȅȓȒ ȍȒȗșȌȅȕȡțȊȕ ǢȒȊ ȤǢȗșȞȐ ȌȒȗșȜȇ ȜȒǢȦȕȜȊȚ ȜȗȝȚ ǮȎșǢȊȕȗȥȚ ȘȎȔȅȜȎȚ ȓȊȒ ȞȈȔȗȝȚ ǢȎ ȆȕȊ ȎȖȊȈțȒȗ ǢȘȗȝȞȆ ǽȐ ȋșȊȍȒȅ ȘȔȊȒțȈȡțȎ ȏȡȕȜȊȕȇ ȎȔȔȐȕȒȓȇ ǢȗȝțȒȓȇ ȔȊȢȓȤ ȟȗșȎȝȜȒȓȤ *RLBG -PB@GLRE ȓȊȒ ȅȔȔȊ VRII@GBGUK

ĞĤĞĦĤĪīijĦĠĤĪ ĭĝĝĞĞĤŘĢĭ ĦĪğĪĮĠıĨĤĥĠĭ ĝĨĝġĢĮĢĭĠĤĭ ǽșȎȒȚ ȓȝșȈȎȚ ȜȐȚ ȎȔȔȐȕȒȓȇȚ ȔȗȌȗȜȎȟȕȈȊȚ ȞȒ ȔȗȖȆȕȐțȎ ȘșȒȕ ȔȈȌȎȚ ǢȆșȎȚ țȎ ȎȓȍȇȔȡțȐ Șȗȝ ȍȒȗșȌȅȕȡțȎ Ȝȗ ȋȒȋȔȒȗȘȡȔȎȈȗ țǬǬǭǭǧȧDZȚ ȜȐȚ ȘȤȔȐȚ ǢȊȚ ǽȗ ȊȓșȗȊȜȇșȒȗ țȜȐȕ ȘȔȎȒȗȠȐȞȈȊ Ȝȗȝ ȊȘȗȜȎȔȗȥțȊȕ ȕȎȊșȅ ȅȜȗǢȊ DZ ȘȊșȗȝțȈȊțȐ ȆȌȒȕȎ ǢȎ ǢȊȎțȜșȈȊ ȊȘȤ ȜȐȕ ȞȒȔȤȔȗȌȗ ǶȊșȈȊ ǼȊȜșȊȏȆǢȐ Y ǶȅțȒȗȝ ȎȕȦ ȟȊșȊȓȜȐșȒțȜȒȓȅ ȊȘȗțȘȅțǢȊȜȊ Ȝȡȕ ȆșȌȡȕ ȜȗȝȚ ȍȒȅȋȊțȊȕ ȗȒ ȓȥșȒȗȒ ǶȅȓȐȚ ǻȗȝțȗǢȅȕȐȚ ȓȊȒ ǺȊȕȊȌȒȦȜȐȚ ǽșȒȊȕȜȊȞȝȔȔȈȍȐȚ ǹȒ țȝȌȌșȊȞȎȈȚ ǴȊȜȎșȈȕȊ ǺȊȘȊȕȒȓȗȔȅȗȝ DzȅȔȎȒȊ ǴȗȝȓȗȥȕȐ ǬȕȊțȜȊțȈȊ ǴȊȔȔȒȗȕȜȏȇ ȓȗȒȕȤ ȟȊșȊȓȜȐșȒțȜȒ ȓȤ Ȝȡȕ ȗȘȗȈȡȕ ȎȈȕȊȒ Ȑ țȥȌȟșȗȕȐ ǢȊȜȒȅ țȜȐȕ ȎȔȔȐȕȒȓȇ ȘșȊȌǢȊȜȒȓȤȜȐȜȊ ȌȗȇȜȎȝțȊȕ Ȝȗ ȓȗȒȕȤ ȜȐȚ ȘȤȔȐȚ ȓȊȒ ǢȎ ȜȐȕ ȘȊșȗȝțȈȊ ȜȗȝȚ ǽȗ ȡșȊȒȤȜȎșȗ țȐǢȎȈȗ ȜȐȚ ȋșȊȍȒȅȚ ȇȜȊȕ ȗȒ ȊȝȜȗȘȊșȗȝțȒȅțȎȒȚ Ȝȡȕ țȝȌȌșȊȞȆȡȕ țȜȒȚ ȗȘȗȈȎȚ ȓȝșȒȅșȟȐțȎ Ȝȗ ȟȒȗȥǢȗș ȓȊȒ ȗ ȊȝȜȗțȊșȓȊțǢȤȚ ǥȓȘȔȐȖȐ ȌȒȊ ȜȒȚ ȈȍȒȎȚ ȝȘȇșȖȎ Ȑ ȅșȜȒȊ ȗșȌȅȕȡțȐ ȜȐȚ ȘȊșȗȝțȈȊțȐȚ ȌȒȊ ȜȐȕ ȗȘȗȈȊ ȎȝȟȊșȈțȜȐțȊȕ ȜȤțȗ Ȝȗ ȋȒȋȔȒȗȘȡȔȎȈȗ țǬǬǭǭǧȧDZȚ Ȥțȗ ȓȊȒ ȜȐȕ ȝȘȎȥȑȝȕȐ Ȝȗȝ ȜǢȇǢȊȜȗȚ ȋȒȋȔȈȡȕ ǰȡȇ

ǼȜȗ ȜȆȔȗȚ ȜȐȚ ȎȓȍȇȔȡțȐȚ ȗ ȕȎȊșȤȓȗțǢȗȚ ȘȔȊȒțȈȡțȎ ǢȎ ȅȕȎțȐ ȜȒȚ țȝȌȌșȊȞȎȈȚ ȗȒ ȗȘȗȈȎȚ ȝȘȇșȖȊȕ ȒȍȒȊȈȜȎșȊ ȓȗȔȊȓȎȝǢȆȕȎȚ ȊȘȤ ȜȐȕ ȊȕȊȌȕȡțȜȒȓȤȜȐȜȊ Ȝȗȝ ȆșȌȗȝ ȜȗȝȚ țȜȐȕ ȘȤȔȐ ǢȊȚ

84

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ”



Ģ ĝĨģĪĥĪħĤĥĢ ĠĥģĠĭĢ ŘĢħĪį ĥĪĬĤĨĪį ĮĬĤĢħĠĬĪ ğĤĪĬĮĢĭ ĭĮĪĨ ĥĪĬĤĨĪ ǮȆǢȒțȎ ȟșȦǢȊȜȊ ȓȊȒ ȊșȦ ǢȊȜȊ Ȑ ȘȔȊȜȎȈȊ ȍȐǢȊșȟȎȈȗȝ ǴȗșȒȕȗȥ ȤȘȗȝ ȘșȊȌǢȊȜȗȘȗȒȇȑȐȓȎ ǢȎ ȎȘȒȜȝȟȈȊ ȌȒȊ ȜșȈȜȐ țȝȕȎȟȤǢȎȕȐ ȟșȗȕȒȅ Ȑ ǬȕȑȗȓȗǢȒȓȇ ǥȓȑȎțȐ Ȝȗȝ ȧȇǢȗȝ ǴȗșȒȕȗȥ Ȝȗ ȜșȒȇǢȎșȗ ȓȊȒ ǶȊǫȗȝ ǺȊșȅȔȔȐȔȊ ȔȎȒȜȗȥșȌȐțȊȕ ȆȓȑȎțȐ ȋȒȋȔȈȗȝ ȓȊȒ ȆȓȑȎțȐ ȋȒȗ ȔȗȌȒȓȦȕ ȓȊȒ ȘȊșȊȍȗțȒȊȓȦȕ ȘșȗȢȤȕȜȡȕ ǯȒȓȗțȒȆȖȒ ȓȊȒ ȘȔȆȗȕ ȎȘȒȟȎȒșȐǢȊȜȈȎȚ ȘȊșȗȝțȈȊțȊȕ ȜȊ ȘșȗȢȤȕȜȊ ȓȊȒ ȜȒȚ ȝȘȐșȎțȈ ȎȚ ȜȗȝȚ ȊȕȊȍȎȒȓȕȥȗȕȜȊȚ ȜȐȕ ȜȗȘȒȓȇ ȎȘȒȟȎȒșȐǢȊȜȒȓȤȜȐȜȊ ǽȐȕ ȆȓȑȎțȐ ȎȘȒțȓȆȞȑȐȓȎ ǢȎȌȅȔȗȚ ȊșȒȑǢȤȚ ȎȘȒțȓȎȘȜȦȕ ȗȒ ȗȘȗȈ ȗȒ ȎȈȟȊȕ ȜȐȕ ȎȝȓȊȒșȈȊ ȕȊ ȊȘȗȍșȅțȗȝȕ ȊȘȤ ȜȐȕ ȓȊȑȐǢȎșȒȕȤȜȐȜȊ țȎ ǢȒȊ ȆȓȑȎțȐ ȌȎǢȅȜȐ ȟșȦǢȊ ȓȊȒ ȌȎȥțȎȒȚ ǽȊ ȋșȅȍȒȊ ȝȘȇșȟȎ ȘȔȗȥțȒȗ ȓȊȔȔȒȜȎȟȕȒȓȤ ȘșȤȌșȊǢǢȊ ǢȎ ȜȐ țȝǢǢȎȜȗȟȇ ȘȗȔȒȜȒțȜȒȓȦȕ țȝȔȔȤȌȡȕ ǽȊ ȎȌȓȊȈȕȒȊ ȜȐȚ ȆȓȑȎțȐȚ ȘșȊȌǢȊȜȗȘȗȒȇȑȐȓȊȕ ǢȎ ȓȅȑȎ ȎȘȒțȐǢȤȜȐȜȊ ȊȘȤ Ȝȗȕ ǬșȟȒǢȊȕȍșȈȜȐ ȓ ǭȊșȕȅȋȊ ǵȎȗȕȜȒȅȍȐ ȘȊșȗȝțȈȊ Ȝȗȝ ȧȐǢȅșȟȗȝ ǴȗșȒȕȗȥ ȓ ǷȈȓȗȝ ǬȋșȊǢȈȍȐ Ȝȗȝ ǬȕȜȒȕȗǢȅșȟȐ ǺȒȎșȈȊȚ ȓ DzȊȕȅțȐ ǿȡȜȈȗȝ Ȝȗȝ ǺșȗȆȍșȗȝ Ȝȗȝ ǯȘȒǢȎȔȐȜȐșȈȗȝ ǺȒȎșȈȊȚ ȓ DZȔȈȊ ȀȊȜȏȐȟșȒțȜȗȍȗȥȔȗȝ Ȝȗȝ ǬȕȜȒȍȐǢȅșȟȗȝ ǴȊȜȎșȈȕȐȚ ȓ DzȊȕȅțȐ ǵȒȊȓȤȘȗȝȔȗȝ ȎȓȘșȗțȦȘȡȕ Ȝȡȕ ȋȗȝȔȎȝȜȦȕ Ȝȡȕ ǬȕȜȒȍȐǢȅșȟȡȕ ǴȗșȒȕȗȥ ȓ ȓ ǬȕȊțȜȅțȒȗȝ ǬȕȜȡȕȒȅȍȐ ȓȊȒ DzȡǢȅ DzȎȗȟȊșȤȘȗȝȔȗȝ Ȝȗȝ ǺșȗȆȍșȗȝ Ȝȗȝ ȧ Ǽ ǴȗșȒȕȗȥ ȓ ȀȊșȅȔȊǢȘȗȝ ǬȑȊȕȊțȒȅȍȐ ȍȐǢȗȜȒ ȓȦȕ țȝǢȋȗȥȔȡȕ ȓȊȒ ȘȔȇȑȗȚ ȓȤțǢȗȝ DZ ȍȒȗșȌȅȕȡțȐ ȜȐȚ ȊȕȑȗȓȗǢȒȓȇȚ ȆȓȑȎțȐȚ ȊȞȎȕȤȚ ȊȕȊȍȎȒȓȕȥȎȒ ȜȐȕ ȘȎșȒȗȟȇ ǢȊȚ ȓȊȒ ȜȐȕ ȓȅȕȎȒ ȎȝșȆȡȚ ȌȕȡțȜȇ ȓȊȒ ȊȞȎȜȆșȗȝ ȍȈȕȎȒ ȜȐ ȍȝȕȊȜȤȜȐȜȊ țȜȗȝȚ ȜȗȘȒȓȗȥȚ ȘȊșȊȌȡȌȗȥȚ ȕȊ ȘȊșȗȝțȒȅțȗȝȕ ȜȊ ȘșȗȢȤȕȜȊ ȓȊȒ ȜȒȚ ȝȘȐșȎțȈȎȚ ȜȗȝȚ țȐǢȎȈȡțȎ țȜȗ țȥȕȜȗǢȗ ȟȊȒșȎȜȒțǢȤ Ȝȗȝ ȗ ȧȇǢȊșȟȗȚ ǴȗșȒȕȗȥ ǷȈȓȗȚ ǬȋșȊǢȈȍȐȚ ǬȈțȑȐțȐ ȘșȗȓȅȔȎțȎ Ȑ ȍȇȔȡțȐ Ȝȗȝ ȧȐǢȅșȟȗȝ ȌȒȊ Ȝȗ ǢȆȔȔȗȕ Ȝȗȝ ȍȇǢȗȝ ǢȎ ȜȐȕ ȎȞȊșǢȗȌȇ Ȝȗȝ ǴȊȔȔȒȓșȅȜȐ ǺșȗțȡȘȒȓȅ ȍȎțǢȎȥȗǢȊȒ ȕȊ țȝȕȎȟȈțȡ ȕȊ ȝȘȐșȎȜȦ ȜȐȕ ȘȎșȒȗȟȇ ǢȊȚ ȓȊȒ ȜȗȝȚ ȊȕȑșȦȘȗȝȚ ȜȐȚ ȓȊȒ țȜȐ ȕȆȊ ȍȒȗȒȓȐȜȒȓȇ ȍȗǢȇ ȍȒȊțȞȊȔȈȏȗȕȜȊȚ ȜȊ țȝǢȞȆșȗȕȜȊ Ȝȗȝ ȜȤ Șȗȝ ǢȊȚ ȊȔȔȅ ȓȊȒ ȔȊǢȋȅȕȗȕȜȊȚ ȘșȡȜȗȋȗȝȔȈȎȚ ȌȒȊ ȆȕȊ ǢȆȔȔȗȕ ǢȎ ȊȖȒȦțȎȒȚ ǽȆȔȗȚ ȎȘȒȜșȆȠȜȎ Ǣȗȝ ȕȊ ȎȓȞșȅțȡ ȜȐȕ Ȏȝȟȇ Ȝȗȝ ȟșȤȕȗȝ ȜȆȜȗȒȊ ȎȘȗȟȇ ȤȜȊȕ ȘȔȆȗȕ ȑȊ ȔȎȌȤǢȊțȜȎ ȧȇǢȗȚ ǴȊȜȎșȈȕȐȚ Ȑ ȊȕȑȗȓȗǢȒȓȇ ȊȝȜȇ ȆȓȑȎțȐ ȕȊ ȔȅȋȎȒ ȓȊȒ ȘȅȔȒ ȟȦșȊ țǒ Ȋȝ Ȝȇ ȜȐȕ ȘȎșȒȗȟȇ ȍȒȎȝșȥȕȗȕȜȊȚ ȜȗȝȚ țȜȤȟȗȝȚ ȜȐȚ ȓȊȒ ȔȊǢȋȅȕȗȕȜȊȚ ȜȊ ǢȆȌȒțȜȊ ȍȝȕȊȜȅ ȗȞȆȔȐ ȌȒȊ ȤȔȗȝȚ dzȍȒȊȈȜȎșȊ ȎȕȜȝȘȡțȈȊțȊȕ ȜȊ ȟȗșȎȝȜȒȓȅ țȝȌȓșȗȜȇǢȊȜȊ Ȝȗȝ ǶȗșȞȡȜȒȓȗȥ ǺȗȕȜȒȊȓȗȥ ǼȝȔȔȤȌȗȝ ǷȆȊȚ ǽșȊȘȎȏȗȥȕȜȊȚ ǬǵǯǸǬǷȧǻǹǼ ǾȁDZǵǬǷǽDZǼ Ȝȗȝ ǺȗȔȒȜȒțȜȒȓȗȥ ǼȝȔȔȤȌȗȝ Ȝȗȝ ǴȅȜȡ ǬȌȈȗȝ dzȡȅȕȕȐ ȓȊȒ Ȑ ȟȗșȡȍȈȊ Ȝȗȝ ȧȇǢȗȝ ǶȎȑȦȕȐȚ Șȗȝ ȘȔȊȒțȈȡțȊȕ Ȝȗ ȓȊȔȔȒȜȎȟȕȒȓȤ ȘșȤȌșȊǢǢȊ ȜȐȚ ȍȒȗșȌȅȕȡțȐȚ



Ʈ Ƶƪƫ ƑƠƲƤƯрƬƦư ƈƧƦƬцƬ ƑƠƲƤƯрƬƦ ƚƦƪ ZZZ UROOPDQQFROOHFWLRQ FRP


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.