DAGKRANT ZONDAG 3 SEPTEMBER 2017
Protestants Duitsland versus contrareformatorisch Italië
Het Bourgondische Leven
FOTO: REMKE SPIJKERS
SAVE THE DATE: FOMU18
SLOTCONCERT DOOR L’ARPEGGIATA Het wordt genieten geblazen voor degenen die een kaartje hebben weten te bemachtigen voor het slotconcert van Festival Oude Muziek 2017. Vanavond worden Christina Pluhar en haar gelauwerde ensemble L’Arpeggiata vergezeld door een vocaal koningspaar: sopraan Céline Scheen en contratenor Philippe Jaroussky. Dat belooft vuurwerk! L’Arpeggiata laat repertoire uit protestants Duitsland in dialoog gaan met Italiaanse, contrareformatorische muziek. Het resultaat? Een spannende ontdekkingstocht met Duitse liederen van Schütz en Bach (die zich lieten beïnvloeden door de Venetiaanse muziek) en motetten van Monteverdi en Cazzati. Het geheel vaart onder de vlag Komm, süsser Tod, naar het gelijknamige lied van Bach dat verhaalt over een paradijselijk hiernamaals vol vrede en rust. Een paradijselijke voorstelling wordt dit concert ongetwijfeld. Opnieuw belooft dit heerlijke gezelschap precies dátgene te doen waarvoor het op handen wordt gedragen: verbazen met het beste van
wat de barok te bieden heeft. Dit concert is al maanden uitverkocht, maar gelukkig zendt NPO Radio 4 het live uit vanuit de Grote Zaal in TivoliVredenburg. Hierdoor kan een groep uitverkoren liefhebbers op de zevende verdieping in Hertz meeluisteren en -kijken op groot scherm, zodat we deze geslaagde 36ste festivaleditie met zoveel mogelijk muziekliefhebbers af kunnen sluiten. zo 3 sep, 20.00 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal L’Arpeggiata / Christina Pluhar & Philippe Jaroussky & Céline Scheen Kom, Süsser Tod
Aan al het moois komt een einde, zo ook aan het Festival Oude Muziek 2017. Maar niet getreurd! Achter de schermen werken wij alweer enthousiast aan de 37ste editie, die wij presenteren onder de werktitel Het Bourgondische Leven. Markeer 24 augustus tot en met 2 september 2018 alvast in uw agenda. De Bourgondische hofcultuur van de renaissance was toonaangevend. Het is tijdens deze periode dat de FrancoVlaamse polyfonie tot bloei komt en stap voor stap model komt te staan voor de Europese kunstmuziek. Een van de centrale figuren tijdens het Festival 2018 is Josquin Desprez. Aanleiding hiervoor vormt de 150ste verjaardag van de Koninklijke Vereniging voor Nederlandse Muziekgeschiedenis (KVNM), die als uitgever een cruciale rol heeft gespeeld in de verspreiding van muziek van de Lage Landen, niet op de laatste plaats met de twee integrale Josquin-edities. lees verder op pagina 4
Van de makers van het Festival Oude Muziek
BEZOEK HET SEIZOEN OUDE MUZIEK 2017-2018
PLAATPLAATS
deze cd en andere artikelen zijn verkrijgbaar in de cd-winkel in Festivalcentrum TivoliVredenburg
Erik Bosgraaf & Dmitry Sinkovsky c.s. – Telemann: The Trio Sonatas for Recorder, Violin and Basso Continuo normaal € 15 vriend € 13 In het Telemannjaar 2017 kan de productiefste componist uit de barok natuurlijk niet ontbreken. Als geen ander weet Erik Bosgraaf hoe Telemanns muziek moet klinken. Op zijn nieuwe cd speelt hij – met dezelfde bezetting als bij zijn concert van vanmorgen – enkele van Telemanns mooiste sonates. ■●
Is er leven na het Festival? Maar natuurlijk! Van oktober 2017 tot en met juni 2018 presenteren de makers van het Festival Oude Muziek… het Seizoen Oude Muziek! Van liefdesliederen uit de Engelse renaissance tot zeventiendeeeuwse villancicos door nonnen uit
het Ecuadoraanse Quito: er is van alles te beleven in concertzalen in heel Nederland en België. Verschillende musici van het Festival 2017 keren terug in het Seizoen. Zo speelt meesterklavecinist Pierre Hantaï een serie Scarlatti-concerten, presen-
FABULOUS FRINGE Iedere dag tijdens het Festival Oude Muziek presenteren we om 12.30 en/ of 15.30 uur Fabulous Fringe concerten, met een selectie van de beste ensembles uit het gratis toegankelijke fringeprogramma. Met vandaag om 15.30 uur Ensemble El Gran Teatro del Mundo. DROOMBEELDEN UIT FRANSE OPERA’S Ensemble El Gran Teatro del Mundo 15.30 uur / Stadsklooster
Johanna Bartz, traverso Miriam Jorde Hompanera, hobo Coline Ormond, viool Bruno Hurtado Gosalvez, viola da gamba Jadran Duncumb, theorbe Julio Caballero Pérez, klavecimbel
teren Erik Bosgraaf & Francesco Corti Telemanns sonates voor blokfluit en klavecimbel, en viert Camerata Trajectina het Bredero-jaar met een voorstelling van feesten, vechtpartijen en vrijages in de Gouden Eeuw. Voor wie meer wil weten over de achtergronden van de oude muziek is er de zesdelige reeks Colleges Oude Muziek door onze artistiek adviseur Jed Wentz. En ons jaarlijkse minifestival staat dit Seizoen in het teken van Henry Purcell: Vox Luminis, L’Achéron, Alex Potter, Patrick Ayrton en Jean-Luc Ho storten zich op 10 en 11 februari tijdens de PurcellDag op de muziek van de geliefde barokgigant. Tot ziens bij onze concerten! Kijk voor meer informatie op oudemuziek.nl/seizoen of ga bij de informatiebalie in Festivalcentrum TivoliVredenburg langs voor een flyer met het volledige seizoensprogramma.
Impressies van de Oude Muziek Markt
Foto’s: Marieke Wijntjes
Het Bourgondische Leven
vervolg van pagina 1
De grote inspiratiebron voor dit Festival is Johan Huizinga’s monumentale Herfsttij der Middeleeuwen, dat weldra het eeuwfeest van zijn publicatie viert. In Huizinga’s voetsporen gaat ons verhaal onvermijdelijk ook over de dood en de dodencultuur – een dood die niet wordt weggestopt maar wezenlijk deel uitmaakt van het leven. Lamentaties en requiems zullen een centrale plaats innemen in het programma. Graindelavoix, het ensemble van antropoloog Björn Schmelzer zal hierin een voortrekkersrol spelen. Voorts wordt het thema minder strak geografisch dan in voorgaande edities. Er komen zeker Bourgondische musici aan bod van na de renaissance, zoals Rameau en Balbastre, maar de term Bourgondisch wordt ook gevoerd in de vrijere interpretatie van ‘het goede leven’. Dit gebeurt in de vorm van historische culinaria en met een concertreeks waarin kamermuziek klinkt waar die thuishoort: in echte huiskamers.
Een blik op de toekomst
Voor wie nog verder in de toekomst wil kijken, lichten we ook alvast kort de thema’s van 2019 en 2020 toe. Het Festival Oude Muziek 2019 staat in het teken van ‘Napoli’. Napels, lang een van de grootste steden van Europa, kent een rijke en grotendeels onontgonnen muzikale erfenis. Het was een belangrijk centrum voor vocale muziek, met opera’s, serenades en muzikale feesten op het water. Dit festivalthema biedt ons de gelegenheid om dit repertoire te presenteren en tegelijkertijd de vocale technieken te onderzoeken die aan de basis liggen van de Europese cantabilestijl. Het Festival Oude Muziek 2020 verdiept zich in de ars retorica. Dat de muziek uit de renaissance en barok teruggrijpt op de retorica uit de klassieke oudheid is bekend. De oudemuziekbeweging die we vandaag kennen vindt haar wortels in de jaren na de Tweede Wereldoorlog, met een uitgesproken mening over de excessen van de Duitse romantiek. Er
Jan van Eyck, Madonna met de kanselier Rolin. De omslagillustratie bij Herfsttij der Middeleeuwen van Johan Huizinga
wordt met grote argwaan naar retoriek gekeken. In de oudheid, en ook tijdens de renaissance en de barok, werd daarentegen de actio – letterlijk het uitvoeren van een rede – beschouwd als de belangrijkste canon van de retorica. Dit Festival presenteert retorische gebaren en bewegingen in velerlei soorten en maten: vocaal, instrumentaal, fysiek, muzikaal, gesproken en gezongen.
Festival Oude Muziek 2017 Het Bourgondische Leven 24 augustus tot en met 2 september Festival Oude Muziek 2018 Napoli 23 augustus tot en met 1 september Festival Oude Muziek 2019 Ars retorica 28 augustus tot en met 6 september
DE BEZOEKER
Corrie en Vera hebben zojuist het concert van Det Norske Solistkor bijgewoond. Het is het enige concert dat ze bezoeken in de serie 150 Psalms en hun keuze is niet toevallig op het Noorse koor gevallen: ‘Ik houd heel erg van de Scandinavische manier van zingen. Wat je daarin hoort is een culturele geschooldheid. Zang wordt, veel meer dan in Nederland, gedragen in de algehele cultuur. De vanzelfsprekendheid die daarvan uitgaat hoor je terug. Het is de naturelle benadering: geweldig!’ Van het festivalthema waren ze aanvankelijk niet erg onder de indruk: ‘In eerste instantie vond ik het zo ouderwets klinken, de reformatie. Ik ben protestants opgegroeid en ik kreeg ingefluisterd dat we van die katholieken niets moesten hebben. Maar – en dat wijst het concert dat we net hebben bijgewoond ook uit – goede muziek, literatuur en poëzie is voor iedereen.’ In het verlengde daarvan moedigen ze dan ook elke poging om een jonger en diverser publiek bij oudemuziekconcerten te zien, aan. ‘Als je maar ooit hebt geleerd dat je tien keer naar iets moet luisteren voordat je een oordeel velt, ontwikkel je vanzelf een natuurlijke omgang met deze muziek waardoor je die gaat waarderen.’ ■●
Maak kennis met...
DE MUSICI UIT HET SEIZOEN OUDE MUZIEK Benieuwd naar de muziek die we in het Seizoen Oude Muziek 2017-2018 aan u presenteren? Drie ensembles kondigen hun concertprogramma voor het najaar van 2017 aan:
Kees Boeke (Tetraktys) Matteo da Perugia in Milaan 18 t/m 22 oktober 2017
‘Matteo da Perugia: de eerste kapelmeester van de Dom in Milaan en daarmee ook de eerste man die bepaalde welke muziek daar geschreven werd. Hij was werkzaam in een roerige tijd, wat leidde tot een uitzonderlijke expressieve muzikale stijl: componisten gebruikten muziek om vorm te geven aan hun gevoelens. Sopraan Stefanie True is hiervoor zonder twijfel de perfecte partij.’
COLOFON REDACTIE Iris van Korven, Juliëtte Dufornee, Laura van den Boogaard, Susanne Vermeulen VORMGEVING Esther de Bruijn, Rob Bömer © Die Festival Flugschrift is de dagkrant van
Anna Danilevskaia (Sollazzo Ensemble) Florentijnse vroegrenaissance 2 t/m 10 december 2017
Adrían Rodríguez Van der Spoel (Música Temprana) Barokke kerst in Ecuador 12 t/m 17 december 2017
‘Florence was in de veertiende eeuw uitzonderlijk geletterd. Dat motiveerde het armere deel van de bevolking om ook te leren lezen en schrijven. Daarom hebben we nu zoveel bronnenmateriaal met verhalen over het dagelijks leven en reflecties op mystieke, onverklaarbare fenomenen, maar ook contrafacten. Een schatkist aan concertmateriaal!’
‘In een stad als Quito, barok werelderfgoed van de Unesco, kom je op elke hoek wel een kerk of klooster tegen, waarvan we door geschriften en schilderijen weten dat er veel muziek gemaakt werd. De Codex Ibarra toont de scherpzinnigheid en oorspronkelijkheid van deze door nonnen geschreven vocale muziek.’
het Festival Oude Muziek Utrecht 2017 Draag net als het Festival Oude Muziek bij aan een beter milieu: gooi deze krant niet weg, maar neem ‘m mee naar huis of leg ‘m terug in Festivalcentrum TivoliVredenburg. Dank u wel! twitter.com/oudemuziek facebook.com/oudemuziek youtube.com/FestivalOudeMuziek
ZONDAG 3 SEPTEMBER 9.00 Festivalcentrum TivoliVredenburg Festivalkassa, Het Gegeven Paard en cd-verkoop
11.00 Cancrizans Duo Bach vs Händel Fundatie van Renswoude *
FRINGE
9.00 Piccola Accademia di Montisi Masterclass klavecimbel met Richard Egarr Polman’s Huis € 12
11.00 Flauto Consort Freiburg Les nymphes: Franse renaissancemuziek Molen de Ster *
FRINGE
12.00 Opening Uitfeest met Sietze de Vries TivoliVredenburg, Grote Zaal
gratis
gratis
14.00 Teun & Teun FRINGE Händel, Dieupart & Loeillet Het Huis Utrecht, Koepelzaal * gratis 15.00 Companyia Musical / Josep Cabré Het mirakel van Tomás Luis de Victoria Domkerk € 22 / € 19 / € 10 15.00 L’Armonia Sonora & Trinity Boys Choir Een nieuwe staatsgodsdienst Geertekerk € 22 / € 19 / € 10
10.00 Oude Muziek Markt Festivalcentrum TivoliVredenburg gratis 11.00 Erik Bosgraaf, Dmitry Sinkovsky c.s. Trio à la Telemann TivoliVredenburg, Hertz € 22 / € 19 / € 10
17.00 Cantus Thuringia Reformatie in Thüringen Pieterskerk € 22 / € 19 / € 10
gratis
13.00 Francesco Corti Telemann-solo’s voor klavecimbel Leeuwenbergh € 18 / € 16 / € 10
9.30 Zomerschool: Rachel Brown Telemann Fantasias: a feat of ingenuity and inspiration / voertaal: Engels TivoliVredenburg, Club Nine € 5
16.00 Beiaard: Malgosia Fiebig Buxtehude, Sweelinck en Telemann Domtoren, Flora’s Hof gratis
15.30 Ensemble El Gran Teatro del Mundo FAB FRINGE Droombeelden uit Franse opera’s Stadsklooster gratis 15.30 Flauto Consort Freiburg FRINGE Les nymphes: Franse renaissancemuziek Het Muzieklokaal * gratis 15.30 Conservatorium van Amsterdam Bach, Vivaldi, Händel en Boismortier FRINGE gratis Grand Hotel Karel V *
Mieneke van der Velden (L’Armonia Sonora)
17.00 Gli Angeli Genève / Stephan MacLeod Schütz Geisteliche Chor-Musik TivoliVredenburg, Hertz € 22 / € 19 / € 10 18.30 What’s new? João Luís Paixão From speech to singing / voertaal: Engels TivoliVredenburg, Hertz gratis 20.00 L’Arpeggiata & Philippe Jaroussky & Céline Scheen Komm, Süsser Tod TivoliVredenburg, Grote Zaal * = voor deze concerten dient u vooraf gratis kaarten af te halen in Festivalcentrum TivoliVredenburg (vanaf 9.00 uur op de dag van het betreffende concert)
Advertentie