• Voor en door kinderen •December 2015
Jason heeft autisme Eten met kerst Gamen en sporten tegelijk
• Voor en door kinderen •December 2015
Jason heeft autisme Eten met kerst Gamen en sporten tegelijk
Colofon BalansKIDS verschijnt 8x per jaar als bijlage bij Balans Magazine en Engagement. Je moet je hiervoor apart aanmelden. Tel: 030-2255050 of info@balansdigitaal.nl. BalansKIDS kost €18,00 per jaar.
Hoofdredactie: Joli Luijckx Eindredactie: Jurgen Breeman Redactie-assistentie: Cecilia Janssen Vormgeving en opmaak: Laura Yark-Pelle www.madebylau.nl Foto omslag: Joris den Blaauwen
Druk: Senefelder Misset © Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van de redactie. Uitgave van de landelijke Oudervereniging
Kerst Als jij deze BalansKIDS krijgt is het bijna Kerstmis. En heb je al kerstva kantie. Alle tijd dus om deze Balans KIDS te lezen. Daarom staan er dit keer extra veel weetjes, puzzels en een knutseltip in. Je kunt veel lezen over gamen, leren en bewegen. En een diëtiste die heel veel van autisme weet, geeft tips voor een gezellig kerstdiner. Veel kerstplezier dus met deze BalansKIDS.
Joli
PS: En natuurlijk wens ik alle Balans-KIDS-lezers een heel GELUKKIG NIEUWJAAR
kids@balansbabbels.nl BalansKIDS Weltevreden 4a, 3731 AL Bilthoven
2
inhoud
2 Voorwoord 3 Inhoud
Op de voorkant: Jason
4 Babbels
14 Eet-tips van een diĂŤtiste
6O p de voorkant: Jason 10 R ekenen en bewegen 12 Kerstbabbels 14 E et-tips van een diĂŤtiste 18 Boekenwurm: Rare Snuiters 20 Gamen en sporten tegelijk
12
24 Kerstpuzzel
Kerstbabbels met puzzels
3
Ook in BalansKIDS?
Welk dier bestaat voor ¾ uit wol?
Weet jij ook een leuke mop? Heb je een mooi gedicht, tekenining of iets anders gemaakt? Stuur het naar kids@balansbabbels.nl Misschien kom je dan wel in BalansKIDS! O, jee!
Er doet een olifant mee aan een toneelstuk. Wat gebeurt er dan?
Antwoord: Een wolf
Antwoord: Toneel stuk
De kerstman zit samen met sinterklaas aan de bar na te praten over de feestdagen. Zegt sinterklaas:”Geef mij maar een kop koffie”. Zegt de kerstman: “Echt niet! Ik ben toch zeker sinterklaas niet”. Bedankt Thimo van Kuijk voor het sturen van de leuke moppen.
4
coverkind babbels
Kerstversiering maken die lekker ruikt Nodig: sinaasappel of citroen, scherp mes, oven, touw, naald Snij de sinaasappel of citroen in plakjes van ongeveer 1 cm dik. De kapjes gebruiken we niet. Verwarm de oven tot 100 graden Celsius. Leg de schijfjes op een ovenrooster zonder folie of bakpapier eronder. Droog de plakken door ze ongeveer 2 uur in de oven te leggen. Pas op! Ze mogen niet bruin worden. Doe het touw door de naald en haal het door de gedroogde schijf. Je kunt het touwtje door het midden van de
prijsvraag
Lees-woordzoeker Wat moet je doen? Zoek in de puzzel naar de woorden. De letters die over zijn, maken een woord. Weet jij wat dat woord is? Stuur de oplossing naar kids@balansbabbels.nl. Schrijf ook je adres in de mail, voor als je een prijs gewonnen hebt.
leren foto toets schrijven
boek lezen school cito
schijf halen met een knoop eronder of door de dikke rand bij de schil. En klaar is je lekker ruikende kerstversiering. Leuk om bijvoorbeeld in de kerstboom te hangen, of voor het raam. Tip: doe een paar mooie kralen om het touwtje.
Oproep Wil jij een keer op de voorkant van BalansKIDS? En in de rubriek ‘Op de voorkant’ over jezelf vertellen? Stuur een mail naar kids@balansbabbels.nl en vertel kort wat over jezelf in de mail. En wat je woonplaats is.
Prijswinnaar van de maand november De oplossing van de leeswoordzoeker is dyslexie! Gefeliciteerd Jaylano Laveist en Nienke de Vos met jullie prijs.
avi computer pen
Wat kun je winnen? Het boek Otto-Jan zegt nee tegen lezen. Op bladzijde 18 kun je meer lezen over dit boek.
24 Puzzel BK Oktober 2015.indd 24
25-10-15 15:47
5
6
op de voorkant
Jason r 9 jaa
In het water “Ik ben gek op zwemmen. Ik leer daar hoe ik beter word. Ik heb nu elf zwemdiploma’s. A, B en C had ik al voordat ik 6 jaar was. Verder heb ik diploma’s voor bijvoorbeeld snorkelen, reddingszwemmen en survivalen. Bij dat laatste moet je met kleren aan duiken, onder een boot leren zwemmen en 20 seconden je adem inhouden. Het gaat vooral om uithou-
Paspoort Klas: Groep 7 Heeft: Asperger Hobby’s: zwemmen, schaken, tennis, skeeleren, lezen, tekenen, spelletjes doen, Engels leren, games spelen, whatsappen met oudere broer
dingsvermogen. Je moet ook uit een wak kunnen klimmen. Best moeilijk.” Iemand redden “Bij reddingszwemmen houd je iemand op zijn rug vast bij zijn hoofd. Dan zwem je naar de kant. Je hebt ook een reddingszak. Dat is een zak met een touw. Dat gooi je naar degene in het water die in nood is. Die pakt dat en dan
7
trek je die naar de kant. Zo red je iemands leven.” Schaakmat! “Bij schaken vind ik het nadenken leuk. Ik kijk naar welke zetten ik kan doen. Je moet stapjes vooruit denken. Je kunt in een paar zetten iemand schaakmat zetten! Dan heb je dus gewonnen. De helft van de tijd win ik. Ik schaak ook weleens met mijn grote broer.
8
Hij heeft aan Nederlandse wedstrijden meegedaan. Van hem heb ik wel eens gewonnen, goed hè.” Wat ik lastig vind “Ik vind het soms moeilijk om naar iemand te luisteren. Ik denk anders dan anderen. Ik denk zeg maar logisch na op een andere manier. Vrijdag nog moest ik naar de kinderopvang. We moesten wachten op ie-
op de voorkant
mand die later uit school kwam. Toen ging ik een beetje schommelen. De juf zei: kleuters gaan voor. Ik moest van die schommel af. De juf zat aan me, en ik zei: ‘Blijf van me af’. Ik vind het niet prettig als mensen me aanraken. Maar ze luisterde niet, en deed het nog twee keer. Toen gaf ik haar een klap op haar arm. Zij boos. Moest ik van de meester in de auto zitten. Ik deed mijn shirt
uit, het was bloedheet. Moest ik het weer aandoen. Dat deed ik niet. Toen werd die meester heel boos. Maar uiteindelijk is het wel goed gekomen, hoor.” Extra hulp “Bij het Vliercentrum krijg ik extra hulp. Daar begeleiden ze me met rekenen, taal en spelling. En leer ik met andere mensen omgaan. Ik vind ze daar allemaal heel aardig. Ik kan daar mezelf zijn.”
Tekst: Maria van Amerongen | Fotografie: Joris den Blaauwen
Jason met zijn moeder en grote broers
9
Bewegen en rekenen tegelijk Je weet vast wel dat bewegen gezond is. Onderzoekers van de universiteit in Groningen wilden wel eens weten of je ook beter kunt leren als je erbij beweegt. De kinderen die meededen aan het onderzoek, krijgen op school Fit & Vaardigheidsles. Dat is reken- en taalles. Maar dan met bewegen erbij. Op het digibord staan opdrachten. De kinderen moeten een beweging maken om antwoord te geven op de vraag. Bijvoorbeeld een woord spellen en een sprong maken bij iedere letter. Concentreren De kinderen die aan het onderzoek meededen, konden na afloop
10 1
beter rekenen en spellen dan de kinderen die gewone reken- en taalles hadden gehad. En ze konden zich ook beter concentreren. Turnen en joggen Bij een ander onderzoek gingen kinderen sporten in de pauze, en ook direct na school. Bijvoorbeeld een balspel, turnoefeningen of joggen op een loopband. Ook deze kinderen konden zich beter concentreren. Gaan kinderen met ADHD, autisme of DCD ook beter leren door te bewegen? Dat is nog niet onderzocht.
school
Zou jij het leuk vinden om te bewegen tijdens de taal- en rekenles? Stuur een mail naar kids@balansbabbels.nl
11
Wist je dat? • Alle kinderen die op de basisschool in Nederland zitten, 2 weken kerstvakantie hebben? • 21 december de kortste dag van het jaar is. (De dag dat ‘t het kortste licht is) • In het jaar 1870 1e kerstdag (25 december) een officiële feestdag werd? We vieren dus al heel lang kerst.
• De Kerstman uit Amerika komt? Hij heet daar Santa Claus. En brengt met zijn arrenslee (die getrokken wordt door rendieren die kunnen vliegen) alle cadeautjes bij iedereen.
• De mensen in IJsland trollen in hun kerststal zetten in plaats van Jezus, Maria en Jozef? Zij geloven dat de trollen kerstcadeautjes brengen tijdens de kerstnacht.
• De Amerikaanse kinderen een kerstsok ophangen voor de kerstman? Daar komen dan de kerstcadeautjes in.
• Het idee voor die Amerikaanse kerstsokken eigenlijk uit Nederland komt? Van de schoenen die wij neerzetten voor Sinterklaas.
12
kerstbabbels
Zoek de 10 verschillen
PUZZELS Doolhof: breng de sneeuwpop naar de snoepstok
13
14 1
interview
Leuk, we gaan eten!
Of vind jij dat niet?
Eet jij te veel, te weinig of lust je gewoon niet zo veel? Of vind je het lastig dat het eten soms opeens anders gaat? Bijvoorbeeld met kerst? Dan heb je vast wel iets aan de tips van kinder-diëtiste Katinka de Nennie. Zij weet alles over eten. En ze helpt kinderen met autisme met hun eet-problemen.
Katinka: “Er zijn heel veel verschillende soorten eet-problemen. Sommige kinderen eten te veel. Andere kinderen te weinig. Of ze eten alsmaar hetzelfde. Daarom ga ik, als een kind een eet-probleem heeft, eerst samen onderzoeken waarom het niet goed gaat met eten. Want ruzie maken met je vader of moeder omdat je iets niet wilt eten, dat heeft niet zoveel zin. Pas als je
weet waarom je iets bijvoorbeeld niet lust, kun je samen met je vader of moeder een oplossing bedenken.” Tip: Praat samen met bijvoorbeeld je vader of moeder over waarom je iets niet eet. En bedenk samen oplossingen om uit te proberen. “Misschien voelt broccoli voor jou wel als zand in je mond. Of vind
15
je het een naar gevoel als je een appel hoort kraken en soppen in je mond voor je hem doorslikt. Voor iedereen zal dat weer anders zijn. Bespreek het maar en bedenk dan samen hoe je het wel lust. Misschien vind je een appel te veel kraken en lust je een nectarine wel.�
16 1
Mmmm, lekker! Of juist niet? Of je eten lekker vindt of niet, bepalen je zintuigen. Dus hoe het eten eruit ziet, hoe het hoort als je het eet, hoe het voelt, ruikt en smaakt. En dan is er ook nog de situatie waarin je het eet. De plek waar je aan tafel zit bijvoorbeeld. Vind je die fijn? Of misschien wel te druk? Wat vind je van het bord, je beker en het bestek? Wat vind je van de mensen met wie je samen eet en de tafel waaraan je zit?
Meer weten: www.dietistdenennie.nl Op haar website kun je ook leuke computerspelletjes met eten doen.
interview
Eten met kerst Misschien vind jij alles gezellig en lekker. Of maakt het je niet uit dat je eet met heel veel bezoek. Sommige kinderen vinden dat wel lastig. Speciaal voor hen heeft Katinka tips: Het helpt om vooraf met je vader of moeder te bespreken wie er komen eten, wat jullie gaan eten, hoe veel je moet eten, of de tafel ergens anders komt te staan, hoe lang je aan tafel moet blijven zitten en of je eet van hetzelfde bord en bestek als normaal. Of niet? En als je iets niet lust? Krijg je dan iets anders? Of misschien lust je wel een paar gerechten van het kerstdiner en eet je verder gewoon wat je altijd eet. Maak vooraf samen een plan. Zodat het voor iedereen een feest wordt.
17
Rare snuiters Dit bijzondere lees-, luister- en voelboek gaat over bijzondere dieren. Bijvoorbeeld een schrijvende inktvis en een allergisch schaap. Rare snuiters dus die iets speciaals hebben. Bijzonder aan dit boek is dat je de tekeningen kan voelen, er zit een cd bij en je kunt de gedichten en verhaaltjes natuurlijk ook gewoon lezen. Doordat het boek niet alleen een leesboek is, maar ook een doeboek, is het leuk voor alle kinderen. Ook als je lezen niet zo leuk vindt bijvoorbeeld.
18
Boekenwurm
19
Foto’s: Roy de Ruiter - Kidslodge
20
interview
Samen en sporten tegelijk Hou je erg van gamen? Dan mag je dat thuis vast niet heel vaak doen. Omdat je ook moet bewegen. Dat is gezond voor je lichaam. In Houten, bij Special Needs-BSO De Jonge Ontdekker, hebben ze daar iets op bedacht. Kinderen met bijvoorbeeld autisme of ADHD kunnen daar sporten en gamen tegelijk. In de E-fitzone. Wat is de E-fitzone? Kiona: “In de E-fitzone staan allemaal games die je speelt
21
door te bewegen. We hebben bijvoorbeeld speciale hometrainers. Als je daarop fietst, leg je ondertussen een gameparcours af. Dat zie je op het scherm. Je kunt ook tegen elkaar crossen. Bij een ander spel moet je
zodat je niet valt. Maar het
een parcours afleggen door op
belangrijkste is dat het erg leuk
een trampoline te rennen en te
is en uitdagend omdat je wed-
springen. En bij weer een ander
strijdjes doet tegen jezelf.”
spel gooi je met een bal vakken van een bepaalde kleur uit. Leuk
Hoe gaat dat dan?
om te doen. En je bent tegelij-
“Bij het gamen horen highscores!
kertijd ook nog eens flink aan
De computer bewaard jouw eigen
het sporten.”
highscore. Dus de volgende keer kan je proberen het beter te
Leer je er ook nog iets van?
doen dan de vorige keer.”
Kiona: “Jazeker. Je traint je
22
conditie in de E-fitzone. En je
Krijg je ook hulp?
oefent het goed concentreren.
Kiona: ”Ja, in de E-fitzone zijn
Snel reageren, in balans blijven
altijd begeleiders als er kinderen
interview
aan het sporten zijn. Het is niet
Tom over de E-fit zone:
alleen voor kinderen van de BSO.
“Het leukste om te doen is de
We hebben ook een Kids Fit
mat op de muur en vloer. Bij de
sportclub voor kinderen met
muur kun je ballen gooien en op
bijvoorbeeld autisme of ADHD.
de vloer ligt een grote gekleurde
En je kunt er ook je verjaar-
mat waar je spelletjes op kan
dagsfeestje vieren.”
doen. Vakjes op de vloer aantikken vind ik het leukst om te
Noortje over E-fit zone:
doen. Je kunt bij de E-fit zone
“De dansmat vind ik heel leuk om
ook boekjes lezen. Dat doe ik
te doen. We kunnen hier op
ook graag, voor de rust. Ik lees
tennissen of een zogenaamde bal
dan het liefst Pokemon.”
ontwijken. Er is ook een airhoc-
Meer weten:
keytafel, BMX-fietsen, en een
www.dejongeontdekker.nl
lichtmat tegen de muur waar je ballen tegenaan kunt gooien. Heel leuk om te doen.”
23
prijsvraag
Wat zie je op het plaatje? Kijk goed naar het plaatje. Zet het goede woord in de puzzel. Als je alles goed hebt ingevuld, staat er in de gekleurde balk van boven naar beneden een woord. Dat is de oplossing van de puzzel.
s n e e u w r e n d i e r v o g e l v u u r w a n t j a s k e r s t m a n k e r s t b a l v u u r w e r k
Stuur de oplossing naar kids@balansbabbels.nl. Zet je naam en adres ook in de mail. (Voor als je een prijs wint.)
24