Globo 54: Migranten op zoek naar solidariteit by Oxfam België/Belgique

KWARTAALBLAD VAN OXFAM-SOLIDARITEIT - JUNI 2016 - NUMMER 54

DOE JIJ MEE AAN

CROWDFUNDING voor Bittou? > zie p. 13

Dossier

MIGRANTEN

OP ZOEK NAAR SOLIDARITEIT

1 jaar na de aardbeving

Melkboerinnen in Burkina Faso

Hoe gaat het met de Nepalezen? En wie bouwt Nepal weer op?

Een Europese koe geeft 10 liter melk, een koe in Burkina Faso drie. Melkmelkboerinnen moeten er van leven.

> Pagina 6

> Pagina's 12-13

coverstory Een groep vluchtelingen steekt op 8 februari de grens tussen Servië en Macedonië over, in de bittere kou. In 2015 kwamen een miljoen ontheemde mensen aan in Europa. Een nooit eerder gezien aantal. Maar samen goed voor amper 0,02 % van de Europese bevolking.

INHOUD 3

blikvangers

DE VRA AG

dossier

Voorwoord

Mensen

Geleerd uit de Panama Papers: belastingparadijzen zijn geen ver-van-mijn-bedprobleem, ze gaan ons allemaal aan. Geleerd over extreem weer: El Niño treft 60 miljoen mensen. En te leren in de Oxfam-inleefateliers: hoe je op 3 uur tijd een kritische burger wordt.

1 jaar na de aardbeving: wie bouwt Nepal weer op?

nlangs stond ik aan te schuiven aan het loket in het gemeentehuis. Voor mij stond een man van een eind in de dertig, van Turkse afkomst. In gebrekkig Engels legde hij de loketbediende uit dat hij pas aangekomen was en onderdak zocht voor zijn gezin. De vrouw achter het loket excuseerde zich enigszins ongemakkelijk, maar in onberispelijk Engels, en wees op het onverbiddellijke bordje boven het loket: Hier spreekt men Nederlands.

• Migranten op zoek naar solidariteit • Ahmad: de grens over, maar wat dan? • Narmun: de levensgevaarlijke tocht over zee • Dalia: vluchtelingen sinds haar geboorte • Fumila: ontheemd op 40 km van haar huis

Flexibiliteit is niet meteen onze sterkste troef, als het erom gaat de migratiecrisis het hoofd te bieden. Business as usual, dat lijkt het ordewoord. Bestaande regels en systemen moeten maar volstaan om nieuwe uitdagingen op te vangen. Duizend vluchtelingen meer of minder: radicaal veranderen doen we niet. En dat is radicaal fout. Wat we vandaag meemaken in België en Europa, is ongezien in de recente geschiedenis. Vorig jaar alleen al kwamen meer dan een miljoen mensen aan in Europa, op de vlucht voor oorlog, vervolging en onmenselijke levensomstandigheden in landen als Syrië, Irak, Afghanistan of Eritrea. Op 15 jaar tijd stierven 30.000 mensen in hun poging om de Middellandse Zee over te steken. En toch komen de Europese leiders niet verder dan gemorrel in de marge. Dan enkele tienduizenden opvangplaatsen. Er zijn duizenden broden nodig, en politici tellen de kruimels. Vluchtelingen zijn eerst en vooral De Ander. En De Ander, dat zijn wij niet. Ik zie geen vluchtelingen of migranten. Ik zie vooral mensen. Mensen zoals u en ik en zoals de Turkse man aan het loket. Mensen die hun hele hebben en houden zijn verloren. Zo’n mensen verdienen veiligheid en bescherming, en dus de steun van Oxfam. Daarom zetten we tenten op, delen we dekens uit en voorzien we zuiver water. Daarom kloppen we ook op tafel bij de Belgische en Europese politici. Daarom eisen we voldoende en aangepaste opvang en een échte oplossing op lange termijn. Dat doen we al jaren voor vluchtelingen uit de Westelijke Sahara, in Congo of in Libanon – en nu de vluchtelingen ook naar Europa komen, dus ook hier. In Italië, Servië, Macedonië of eind vorig jaar nog in het Brusselse Maximiliaanpark. Wereldwijd is Oxfam aanwezig in meer dan 90 landen, van op het slagveld in Syrië of een gortdroge akker in Mali tot in de wandelgangen van de Europese Commissie. De grote problemen die we aanpakken – klimaatverandering, ongelijkheid, conflicten – zijn precies dát wat mensen op de vlucht drijft. Onze kennis en ervaring zetten we graag in voor duurzame politieke oplossingen.

zuidgeluid

vrijwilliger in de kijker

tweedehands

1,2,3,actie

Ramata Maïkoubé, haar vriendinnen-melkboerinnen en Madame Gariko nemen het op tegen de Europese Unie (en het landbouwbeleid van de Unie). Moedig, en nodig.

Markus zet zijn deur open voor vrijwilligers van Oxfam Trailwalker. “Er zijn voor anderen, dat is de enige manier om te overleven in deze wereld.”

Zomer! Het ideale moment om te gaan snuisteren in een Oxfam-tweedehandswinkel. Picknickmand? Avondvestje? Cd met zuiderse muziek? Check!

Jij kan iets doen voor mensen in armoede, en dat kan nog aangenaam zijn ook. Hoe? Kijk op de achterflap!

Globo Driemaandelijks tijdschrift nr. 54 • Tweede kwartaal 2016 Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel • België Tel.: +32 (0)2 501 67 00 • Fax: +32 (0)2 511 89 19 • www.oxfamsol.be Je uitschrijven of gratis abonneren op Globo? Mail naar globo@oxfamsol.be

Daarvoor rekenen we ook op jouw solidariteit. Samen kunnen we het verschil maken, door schouder aan schouder te staan met mensen die afgrijselijke ellende aan den lijve hebben ondervonden en in de armoede zijn beland zonder dat ze er ook maar iets aan konden doen.

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Stefaan Declercq • REDACTIE EN EINDREDACTIE: Esther Favre-Félix, Wouter Fransen, Julien Lepeer,

Laat dat nu net het lichtpunt zijn: die solidariteit ís er. Massaal. In elk dorp en elke stad.

Art. 4 Wet 8.12.92 – Min. Besluit 18. 03. 93. Oxfam-Solidariteit vzw, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel, beheert een geautomatiseerd adressenbestand voor de relatie met haar donors en sympathisanten. Uw gegevens komen daarin terecht. U heeft het recht uw gegevens op te vragen en te laten wijzigen. Richt uw schriftelijke aanvraag aan: Oxfam Schenkersbestand, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel. Oxfam-Solidariteit is geregistreerd onder nummer 000500836 bij het Rijksregister van de Commissie voor de Bescherming van de private levenssfeer. De opinies en commentaren van personen en partnerorganisaties in dit tijdschrift weerspiegelen niet noodzakelijk de standpunten van Oxfam-Solidariteit.

Die middag aan het loket bood ik mijn Turkse buurman in de wachtrij aan om te tolken. De welwillende bediende schakelde dan toch maar over op het Engels, en nog geen vijf minuten later was de Turkse man verdergeholpen. Solidariteit is er genoeg tussen mensen. Als onze overheid nu ook nog mee wil...

Mieke Vandenbussche, Lieve Van den Bulck • COÖRDINATIE: Lieve Van den Bulck • Werkten mee: Leïla Bodeux, Liesbeth Goossens, Maureen Leyen • Opmaak: José Mangano • Fotografie: Tineke D’haese

Niets uit deze Globo mag overgenomen of gekopieerd worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. Deze Globo wordt gedrukt op gerecycleerd papier, Cyclus Print 90 gr.

Stefaan Declercq Algemeen secretaris Oxfam-Solidariteit

globo • JUNI 2016

Tekst: Maureen Leyen, Mieke Vandenbussche, Lieve Van den Bulck

Waarom belastingparadijzen ons allemaal aangaan Het schandaal van de Panama Papers heeft veel stof doen opwaaien. Toch is er niets onwettelijks aan veel van de aan het licht gebrachte zaken. Maar belastingparadijzen vergroten de armoede en de extreme ongelijkheid.

ONGELIJKHEID NEEMT TOE De kloof tussen rijk en arm is er de laatste vijftien jaar alleen maar groter op geworden. De rijkste 1 procent van de bevolking bezit vandaag meer dan de helft van de rijkdom in de wereld. Die ongelijkheid is geen toeval of speling van het lot: ze is het resultaat van politieke en economische keuzes. Geld betekent vaak macht. De economische en financiële elites kunnen overheden en internationale instellingen beïnvloeden om hun eigen belangen te verdedigen en te versterken. Superrijken en multinationals slagen erin om belastingen te ontwijken, dankzij onrechtvaardige fiscale regels die de ongelijkheid in de landen doen toenemen.

et schandaal van de Panama Papers heeft begin april de omvang van wereldwijde belastingontwijking blootgelegd. Er is een netwerk van belastingparadijzen, en dat geeft de allerrijksten en multinationals de kans om miljarden euro’s te besparen. Kostbare euro’s, die belastinginkomsten hadden kunnen zijn. Een groot deel van de zaken die aan het licht kwamen door de Panama Papers, blijft binnen de grenzen van de wet. Wat is dan het probleem? En wat kunnen we doen om het op te lossen?

De Europese Unie zou een cruciale rol kunnen spelen in de strijd voor eerlijke belastingen, maar haar voorstellen missen helaas ambitie.

DE GROTE VERLIEZERS Belastingontwijking is een wereldwijd fenomeen, maar vooral ontwikkelingslanden worden getroffen. Want door belastingparadijzen lopen zij elk jaar 156 miljard euro aan belastinginkomsten mis. Met dit geld zouden overheden sociale basisvoorzieningen, zoals gezondheidszorg en onderwijs, kunnen financieren. Damilola Ogunsakin, een Nigeriaans activiste voor fiscale rechtvaardigheid, vertelt: “Nigeria is de grootste Afrikaanse uitvoerder van aardgas, maar de drie grootste aardgasbedrijven betalen nauwelijks belastingen.”

Belastingwat? Belastingontwijking of belastingontduiking? Dat zijn allebei manieren waar mensen, organisaties of bedrijven gebruiken van maken om hun belastingfactuur te verlagen. Men spreekt van belastingontwijking als de gebruikt manieren legaal zijn (maar niet per sé moreel correct). Belastingontduiking is wanneer het gaat om illegale praktijken, wanneer belastingen die wettelijk verplicht zijn, niet betaald worden. De grens tussen beide fenomenen kan zeer vaag zijn. Belastingparadijs: land of gebied waar bepaalde belastingen erg laag of zelfs onbestaand zijn. Er is ook een bepaalde geheimhouding over de beheerder van rekeningen en bedrijven.

€ 156 miljard

Door belastingparadijzen lopen ontwikkelingslanden elk jaar 156 miljard euro aan belastinginkomsten mis.

21.437

Gezondheidszorg en onderwijs blijven ondergefinancierd door de staat. “Mijn basisschool had maar één klaslokaal voor 181 leerlingen. Sommigen bleven daardoor weg van school.” Nochtans voorziet de Nigeriaanse grondwet recht op onderwijs voor iedereen. Landen voeren een fiscale oorlog om multinationals aan te trekken met voordelige belastingtarieven. Het is een neerwaartse spiraal, waarbij bedrijven steeds minder belastingen moeten betalen.

WELKE OPLOSSINGEN? Er is veel politieke wil en ambitie nodig voor een eerlijk belastingsysteem. Leila Bodeux, belastingexperte bij Oxfam-Solidariteit: “Willen we belastingparadijzen een halt toeroepen, dan moeten de tussenpersonen die belastingontwijking vergemakkelijken beter worden gecontroleerd. In geval van belastingfraude moeten ze gestraft kunnen worden. Wie zich verschuilt achter ondernemingen die in het buitenland geregistreerd zijn, moet op een lijst komen die iedereen kan raadplegen.” De Europese Unie zou een cruciale rol kunnen spelen in de strijd voor fiscale rechtvaardigheid. Ze neemt veel initiatieven, maar haar voorstellen

Meer dan 279.285 mensen, waarvan 21.437 Belgen, hebben de Oxfam-petitie tegen belastingparadijzen ondertekend.

missen helaas ambitie. De Europese Commissie heeft half april een richtlijn voorgesteld om fiscale transparantie van bedrijven te bevorderen. Bedrijven zouden verplicht worden om bepaalde gegevens bekend te maken, zoals de winst die ze maken en de belastingen die ze betalen in elk land waar ze actief zijn. “De richtlijn is een stap in de goede richting,” stelt Leila Bodeux, “maar ze bevat nog serieuze hiaten. Ze heeft betrekking op slechts 10 tot 15% van de bedrijven. En gegevens over de activiteiten buiten de EU vallen er niet onder.” De richtlijn zou dus geen informatie opleveren over eventuele gevallen van belastingontwijking in ontwikkelingslanden.

VOOR EIGEN STOEP VEGEN Ook België kan dingen in beweging zetten. Onze regering moet Europese en globale initiatieven voor meer fiscale rechtvaardigheid steunen en een eerlijker belastingsysteem invoeren in België. Daarom heeft Oxfam een wereldwijde petitie opgestart tegen belastingparadijzen en vóór meer fiscale transparantie. En met succes: op dit moment hebben al 279.285 mensen, waarvan 21.437 Belgen, de petitie ondertekend.

Meer dan de helft van de rijkdom is in handen van de rijkste 1% van de wereldbevolking.

JUNI 2016 • globo

Heropbouw in de Westelijke Sahara Een half jaar na de verwoestende overstromingen in de Sahrawivluchtelingenkampen wordt er nog volop heropgebouwd.

et overgrote deel van de inwoners van de Westelijke Sahara woont al sinds 1975 in vluchtelingenkampen, door een conflict met Marokko. De kampen liggen in het zuiden van Algerije, in een geïsoleerd woestijngebied. 40 jaar later zijn de vluchtelingenkampen er nog, zonder hoop op een snelle politieke oplossing voor het conflict. De tenten van in de beginjaren hebben geleidelijk aan plaatsgemaakt voor huizen van zandsteen. In oktober werden de Sahrawivluchtelingenkampen getroffen door overstromingen na zware regens. Die stortregens zijn een terugkerend fenomeen in de regio, maar de

regenval van oktober was ongezien. De overstromingen hebben de kampen vernield. Huizen van zandsteen werden weggespoeld. 17.000 families hadden daardoor hulp nodig. “Het is de eerste keer in 40 jaar dat ik zoveel verwoeste huizen zie. Vrijwel elke familie werd getroffen”, vertelt Galuha, 66 jaar. Oxfam-teams hebben snel na de overstromingen voedsel verdeeld. We zijn ook snel begonnen aan de heropbouw. “Er was een grote vraag naar materialen, arbeidskrachten en transport. Daar hebben we de Sahrawi bij kunnen helpen”, vertelt Fadel, Oxfam-verantwoordelijke voor de heropbouw in het kamp Dakhla. Oxfam helpt de meest kwetsbare mensen om betere, stevigere huizen te bouwen. De zandstenen worden bijvoorbeeld gestabiliseerd met cement, zodat ze beter bestand zijn tegen nieuwe regenval. www.oxfamsol.be > Wat we doen > Landen > Westelijke Sahara

Maria Teresa Olvera Cabbalero levert bij Oxfam-partner ACASAC elke dag strijd om geweld tegen vrouwen te stoppen.

Vrouwenrechten vs traditionele normen In Mexico krijgen meisjes meer kansen dan vroeger, en dat botst wel eens met de traditionele normen.

e voorbije 20 jaar is er veel veranderd op de hoogvlaktes van Chiapas, één van de armste regio’s van Mexico. Meisjes gaan meer naar school, ze krijgen meer kansen en doen mee aan het gemeenschapsleven. Dat gaat in tegen de traditionele waarden en leidt tot generatieconflicten. Een van de vraagstukken waar de lokale inwoners mee worstelen, is het gedrag van meisjes en jongeren: wat is toegelaten, en wat niet? Een meisje dat op straat met een jongen praat, bijvoorbeeld, riskeert om daarvoor voor de rechter verschijnen. De mogelijke straf: een boete van 3.000 pesos

Oxfam helpt de Sahrawi om stevigere huizen te bouwen na de overstromingen. Zandstenen worden gestabiliseerd met cement.

betalen, of zelfs een verplicht huwelijk met de jongen in kwestie. Maria Teresa Olvera Caballero werkt voor ACASAC, een partnerorganisatie van Oxfam die werkt in Chiapas. ACASAC komt op voor het feit dat vrouwen, meisjes en alle jongeren recht hebben op gezondheid en een leven zonder geweld. “Op de hoogvlaktes van Chiapas krijgt 42% van de vrouwen te maken met geweld. We hebben er projecten lopen die jongeren, ouders, leerkrachten en lokale leiders samenbrengen. Jongeren krijgen er een forum om hun verwachtingen en frustraties te delen.” ACASAC heeft ook een opvangcentrum voor vrouwen en meisjes die te maken krijgen met geweld. Ze kunnen er terecht voor juridische, medische en psychologische hulp. En de organisatie voert campagne om geweld tegen vrouwen en meisjes te stoppen.

Een meisje dat op straat praat met een jongen riskeert een boete of huwelijk.

Hoe je op 3 uur tijd een kritische burger wordt Wil jij op amper 3 uur tijd ontdekken hoe je complexe wereldproblemen oplost (of toch alvast hoe je eraan begint)? Dan is een Oxfaminleefatelier jouw ding.

dan show? Globalisering is vandaag de normaalste zaak van de wereld. Met alle voordelen (reizen naar waar je maar wil!), maar ook nadelen (wil je echt dat jouw T-shirt gemaakt wordt tegen een hongerloon?).

Wil je daar als kritische burger mee leren omgaan? Dan kan je meedoen aan één van de Oxfam-inleefateliers, met je vereniging, je klas, het jeugdhuis, de vakbond, politieke partij... Een inleefatelier duurt 3 uur en is allesbe-

e nieuwe buurman in de straat kan gevlucht zijn voor droogte en honger in zijn thuisland. En die waren er niet vóór het klimaat zo erg begon te veranderen. Tegelijkertijd gaan onze politici naar klimaattoppen, maar is dat meer globo • JUNI 2016

HOE GA JE DAAR MEE OM?

halve een saaie bedoening: je kruipt in de huid van een boer uit Burkina Faso, een klimaatactivist in Bolivia of een Cambodjaanse textielwerkster.

MOLENBEEK

De inleefateliers bevinden zich in het Brusselse Molenbeek, en daar krijgt Oxfam de laatste maanden - gezien de actualiteit - bezorgde vragen over. “Iedereen is aangeslagen door de aanslagen van 22 maart”, zegt Emma Krug van de inleefateliers. “Maar Molenbeek is geen getto, zoals het soms in de

media wordt afgeschilderd. Het hoofdkantoor van Oxfam is hier. In deze buurt lunchen we, we doen er onze boodschappen, we gaan naar het park. Wij blijven hier elke dag stappen zetten in de richting van een betere wereld. Het is vandaag belangrijker dan ooit om te strijden tegen vooroordelen en verkeerde percepties.” Zin om mee te doen aan een atelier? www.oxfamsol.be/nl/inleefateliers

Super El Niño treft 60 miljoen mensen Door de klimaatverandering was El Niño dit jaar erg vernietigend. Oxfam helpt boeren om de schade aan gewassen en veestapel te herstellen.

l Niño is een terugkerend weerfenomeen, waardoor het oppervlak van de Stille Oceaan opwarmt. Dat veroorzaakt wereldwijd extreem weer, zoals de voorbije maanden. 2015 was – door de klimaatverandering – sowieso al het warmste jaar sinds de start van de metingen. Resultaat: El Niño was dit keer krachtiger dan ooit. Deze Super-El Niño heeft meer droogtes, overstromingen, regens en dus ook honger veroorzaakt. Volgens de humanitaire organisatie van de VN zullen in 2016 zo’n 60 miljoen mensen in Oost- en zuidelijk Afrika, de Pacific, Latijns-Amerika en de Caraïben getroffen worden door El Niño.

Indonesië

Malawi

Landbouw, watervoorzieningen, bosbouw en visserij zijn getroffen. De regering heeft extra rijst geïmporteerd voor de bevolking. Oxfam onderzoekt met lokale partners de effecten op de gewassen en de voedselzekerheid.

Rijst, aardnoten, tabak en katoen: alle gewassen verdrogen. Boeren durven niet meer planten omdat ze zich zorgen maken over de onregelmatige regenval. Ruim 2,8 miljoen mensen hebben niet genoeg te eten.

Dominicaanse Republiek

Filippijnen

Ook hier droogte, en het ergste watertekort van de afgelopen 20 jaar. Met als gevolg: tussen 50 en 80% van de oogsten gaat verloren en de voedselprijzen schieten de hoogte in.

El Niño heeft de Filippijnen getroffen, net op het moment dat het zaaiseizoen begon in de grootste rijstproducerende gebieden. Oxfam werkt aan onderzoek, bewustmaking en voorzorgsmaatregelen, samen met de over-

Ethiopië El Niño versterkt de droogte, en dat veroorzaakt de ergste voedselcrisis in 50 jaar. 80% van de Ethiopiërs is afhankelijk van de landbouw. Veel oogsten zijn mislukt en er zijn al 500.000 stuks vee gestorven.

Cuba

Nicaragua

In augustus kreeg Cuba te maken met de ergste droogte in 115 jaar. Oxfam heeft gezorgd voor veilig en voldoende drinkwater in Santiago de Cuba, waar veel waterbronnen waren drooggevallen.

Door El Niño heeft het minder dan gemiddeld geregend. Dat was nefast voor de grootste bonenregio. Oxfam en lokale partners hebben 3.900 mensen geholpen, vooral landarbeiders en kleine boeren.

Sudan In Sudan heeft het de afgelopen maanden heel weinig geregend. De productie van granen, pinda's en katoen ligt daardoor naar verwachting 27% lager dan in 2014. Waterbronnen zijn uitgeput. Er is minder vruchtbaar land voor vee om op te grazen. Oxfam steunt 90.000 mensen in Darfur met o.a. waterinstallaties, veevoer, kippen en vormingen. Meer info op:

Alle landen voor een beter klimaat Het nieuwe klimaatakkoord van Parijs bepaalt onder andere dat er meer geld moet komen voor klimaatadaptatie. Met andere woorden: rijke, vervuilende landen hebben beloofd om geld te storten in het internationale Klimaatfonds. Armere landen kunnen zich daardoor ook aanpassen aan de klimaatverandering.

WAT DOET BELGIË? België heeft beloofd om 50 miljoen euro per jaar bij te dragen, tot 2020. Dat komt neer op nog geen 5 euro per Belg (terwijl bv. Frankrijk 75 euro/inwoner bijdraagt). En dat geld is niet eens een nieuwe investering: het komt uit het budget voor ontwikkelingssamenwerking. Bovendien blijft België bedrijfswagens zwaar fiscaal steunen, goed voor 2,5 miljard euro per jaar. Dat kan beter, toch?

www.elninooxfam.org

Eerlijk = ecologisch Voer handelsregels in die duurzame landbouw uit het Zuiden een kans geven. En hef een belasting op nietduurzame productie Dat wil OxfamWereldwinkels.

e traditionele landbouw is vaak grootschalig en industrieel. Dat verslindt absurd veel energie en water. Er worden chemicaliën gebruikt die ongezond zijn voor de grond en voor de gewassen die er op groeien. Die nadelen worden afgewenteld op de maatschappij en op de komende generaties. Energie en water worden intussen schaarser en kostbaarder. Als we duurzame keuzes voor de toekomst willen maken, moeten we deze niet-rechtstreekse kosten meerekenen. De duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s, de opvolgers van de Millenniumdoelen) stellen duurzaamheid centraal. Wat als we de landbouw zouden reguleren op een manier die onze planeet leefbaar houdt? Hoe? Met belastingen op nietduurzame teeltwijzen, bijvoorbeeld. Daardoor wordt landbouw die veel energie, water en pesticiden verslindt, minder winstgevend dan land-

bouw die wél rekening houdt met de draagkracht van onze planeet. Wat we nodig hebben, is een wetgevend kader dat een prijs kleeft op de milieu- en sociale schade van grootschalige monocultuur. Alleen zo krijgt een duurzaam landbouwmodel een kans op de internationale markt. Dat is in het voordeel van duurzame landbouwers bij ons. En het geeft de kleine producenten in armere landen het voordeel waar zij recht op – en wij baat bij – hebben.

DUURZAME HANDEL?

We moeten er tegelijk voor zorgen dat de voordelen van de internationale handel binnen het bereik komen van de landen die zo’n economische motor hard nodig hebben. Want handel blijft de beste garantie op duurzame ontwikkeling. We willen dus dat het mogelijk wordt om te kiezen voor een duurzame landbouw én eerlijke handel. Eerlijk en ecologisch gaan hand in hand. We kunnen onze landbouw van het subsidie-infuus halen. We kunnen tegelijk onze markt openstellen voor alles dat geproduceerd wordt met respect voor toekomstige generaties. Dan komen we een pak dichter bij de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen.

Leerlingen van Institut Saint Dominique zamelen gsm’s in voor Oxfam.

Leerlingen recycleren smartphones Inzamelactie van school in Schaarbeek levert 112 gsm’s op.

xfam zamelt gsm’s en smartphones in om te recycleren. De opbrengst gaat naar Oxfam-projecten. Thierry Dethier, leerkracht in het Institut Saint-Dominique in Schaarbeek: “De leerlingen van mijn collega Sophie leren in de les dat gsm’s heel veel grondstoffen bevatten. Grondstoffen die schadelijk zijn voor het milieu als je

ze in de vuilbak gooit. Daarom hielden ze al 2 jaar een inzamelactie, maar niet voor Oxfam. Ik heb Sophie en de leerlingen van het vijfde en zesde middelbaar voorgesteld om de inzamelactie dit jaar voor Oxfam te doen. En ze waren meteen enthousiast.” Ook je gsm schenken? Of een inzameling houden met je school of vereniging? www.oxfamsol.be/nl/gsm

JUNI 2016 • globo

DE VRAAG

1 jaar na de aardbeving: wie bouwt Nepal weer op?

Bimala Balami (27)

Thulimaya Lama (56)

“Na de aardbeving wisten de mensen in ons dorp niet wat ze moesten doen of hoe geld te verdienen. Oxfam is ons komen helpen: we krijgen een loon in ruil voor tijdelijk werk aan de heropbouw. Erg nuttig, omdat de vrouwen daardoor geld verdienen voor hun gezin. En straks kunnen mensen hier weer door en hebben de boeren weer water voor hun gewassen.”

“Ik wil het mij niet meer herinneren.” Thulimaya Lama voelde het huis onder zich daveren op het moment van de aardbeving. Ze haalt hulpgoederen van Oxfam op in een school in de getroffen regio Madanpur. “Ik ben heel gelukkig dat alles eerlijk verdeeld wordt. Ik dacht dat sommige mensen meer zouden krijgen dan anderen.”

Netra Parajuli (37) “Ik toon de mensen hoe ze gereedschap moeten gebruiken.”

In de winkel van Netra kunnen inwoners van het dorp Lamosanghu waardebonnen van Oxfam inwisselen voor gereedschap naar keuze. “De spades zijn het populairst, en daarna de schoffels en de waterkannen.” Zo kunnen mensen zelf weer een veld of moestuin beginnen.

Zit jij met een brandende vraag over wat Oxfam doet? 6

globo • JUNI 2016

Blijf er niet mee zitten: stel je vraag via GLOBO, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel of stuur een mailtje naar globo@oxfamsol.be Je vraag kan ingekort of niet opgenomen worden bij plaatsgebrek.

Op het Griekse eiland Lesbos komen elke dag bootjes aan. Ze vertrekken in Turkije, dikwijls midden in de nacht en met slecht weer op zee.

Dossier

Migranten OP ZOEK NAAR SOLIDARITEIT Op de Griekse stranden, in de steden van Jordanië, in de noodkampen van Kivu: overal zwellen de vluchtelingenstromen aan. Ze halen de voorpagina’s als er zich nog maar eens een drama voordoet, of als de migranten aan onze eigen grenzen aankloppen. Maar vaak blijven ze onder de radar. Migranten of vluchtelingen? Een bedreiging of een verrijking? En als we hen nu gewoon eens bekijken als wat ze zijn: mannen en vrouwen die vaak alles verloren hebben en op zoek zijn naar wat solidariteit?

Inhoud: • Ahmad: de grens over, maar wat dan? • Narmun: de levensgevaarlijke tocht over zee • Dalia: vluchtelinge sinds haar geboorte • Fumila: ontheemd op 40 km van haar huis • Wereldwijde migratiecrisis: welke rol is er weggelegd voor de EU?

Teksten: Esther Favre-Félix • Foto’s: Tineke D’haese/Oxfam • Hebben meegewerkt: Liesbeth Goossens en Leila Bodeux, medewerksters beleidsbeïnvloeding humanitair werk & migratie bij Oxfam-Solidariteit.

JUNI 2016 • globo

Dossier

Op zoek naar een beetje menselijkheid Geïmproviseerde kampen en prikkeldraad, lange wachtrijen en gesloten grenzen, overvolle boten en drenkelingen. Maar vooral: mannen en vrouwen, hele gezinnen, die op zoek zijn naar wat veiligheid of naar een beter leven.

e zien vandaag grote mensenstromen in de wereld. Meer dan zestig miljoen mensen zijn op de vlucht of ontheemd. Dat is het grootste aantal sinds de Tweede Wereldoorlog. In 2015 klopte een miljoen mensen aan aan de buitengrenzen van Europa. Migratie is geen recent fenomeen, maar de laatste paar jaar is het aantal mensen dat noodgedwongen hun huis moet verlaten dramatisch toegenomen.

VERSCHILLENDE REDENEN Die toename is deels toe te schrijven aan het gewapende conflict in Syrië, maar dat is lang niet de enige oorzaak. Ook in Afghanistan, Burundi, de Democratische Republiek Congo en Oekraïne drijft geweld mensen op de vlucht. Daarnaast zetten natuurrampen en de gevolgen van de klimaatverandering miljoenen mensen aan om hun land te verlaten. Veel van die migranten zijn simpelweg op zoek naar beter werk of onderwijs, of ze willen opnieuw samen zijn met familieleden die ergens anders wonen.

procent van de Jordaanse bevolking. De meeste ontheemden vinden onderdak in ontwikkelingslanden. En de plaatselijke inwoners kunnen hen amper hulp bieden, want ook zij leven in armoede.

GEEN EUROPESE, MAAR MONDIALE CRISIS

EEN MENSELIJKE ONTVANGST

De migratiecrisis van vandaag is geen Europees, maar een mondiaal fenomeen. Afrika, en niet Europa, is het continent dat de meeste vluchtelingen opvangt. Als er ergens een crisis uitbreekt, komt tachtig procent van de vluchtelingen en ontheemden in één van de buurlanden terecht. Libanon, bijvoorbeeld, ontfermt zich in z’n eentje over 1,2 miljoen vluchtelingen uit buurland Syrië. Samen vormen Syrische vluchtelingen nu meer dan twintig

Slechts een minderheid bereikt de Europese grenzen. De reis is een dure en risicovolle onderneming en is maar voor weinigen weggelegd. Vluchtelingen, asielzoekers en migranten (zie kader hieronder) ondernemen de reis naar Europa. En deze mensen beschikken doorgaans niet over de documenten die ze nodig hebben om te voldoen aan onze ingewikkelde migratiewetgeving. Daarom nemen ze hun toevlucht tot gevaarlijke routes en vallen ze

Vluchtelingen op de grens van Servië en Macedonië (februari van dit jaar). Ze trekken richting Kroatië, vaak door de kou en regenweer.

Niet alle migranten zijn vluchteling Migrant: iemand die zijn thuis verlaat om zich in een ander land te vestigen. Een migrant is op zoek naar een beter leven en kan een asielzoeker, een vluchteling, een ontheemde of een economische migrant zijn. Ontheemde: iemand die noodgedwongen zijn huis verlaat. Een ontheemde kan een andere thuis vinden in zijn eigen land of in het buitenland, waar hij dan asiel kan aanvragen.

Op dit moment zijn 60 MILJOEN mensen gedwongen om hun huis te verlaten door een crisis. Daarvan zijn er:

19,5 38,2 1,8 8

Asielzoeker: iemand die een asielaanvraag heeft ingediend in een ander land. Vaak moet hij een erg lange procedure doorlopen voor hij eventueel het vluchtelingenstatuut krijgt. Vluchteling: iemand die zijn land noodgedwongen ontvlucht als gevolg van onderdrukking, geweld of conflicten. Hij heeft een asielaanvraag ingediend die is goedgekeurd en hij beschikt over het vluchtelingenstatuut.

De landen waar de meeste vluchtelingen vandaan komen:

Turkije

Afghanistan

pakistan

Somalië

libanon

4,2 miljoen

miljoen ontheemden

2,6 miljoen

miljoen asielzoekers

globo • JUNI 2016

De landen die de meeste vluchtelingen verwelkomen:

Syrië

miljoen vluchtelingen

1,1 miljoen

in handen van mensensmokkelaars. Dat mensen zich aan zo’n gevaarlijke onderneming wagen, toont aan dat de economische of politieke situatie in hun thuisland onhoudbaar is. De veiligheid en het welzijn van de migranten die aan onze grenzen aankloppen, moeten daarom vooropstaan. Deze mensen hebben hun hele hebben en houden achtergelaten. Onderweg hebben ze veel ellende doorstaan. Ze hebben water en eten nodig, en onderdak en een menswaardige behandeling. Wie dat wil, moet een asielaanvraag kunnen indienen. Ze koesteren de hoop om hier een nieuw leven op te bouwen. Kunnen we in Europa blijk geven van onze menselijkheid? Handelen we naar onze waarden en geven we migranten een menselijk welkom? Onze regeringen blijven migratie beschouwen als een bedreiging voor hun eigen veiligheid. Ze sluiten de grenzen, en zo moeten de migranten noodgedwongen hun toevlucht nemen tot nog gevaarlijker routes, zoals die tussen Libië en Italië (zoals Narmun op pagina 9). Het gebrek aan veilige routes is een goudmijn voor mensensmokkelaars, en intussen blijft Europa betalen om migranten buiten te houden. Migratie is geen bedreiging. Het is een complex, maar goed beheersbaar fenomeen (zie ook pagina 11). In 2015 probeerde een nooit eerder gezien aantal mensen Europa binnen te komen. Toch waren ze samen goed voor amper 0,02 procent van de Europese bevolking. Europa is groot en welvarend genoeg om hen op te vangen. Alleen de politieke wil ontbreekt nog.

1,84 miljoen 1,5 miljoen 1,2 miljoen

Dossier

Ahmad: de grens over, maar wat dan?

et kleine Jordanië telt amper zes miljoen inwoners en heeft zich erg gastvrij opgesteld voor vluchtelingen uit buurland Syrië. Maar op lange termijn kan Jordanië de enorme toestroom van vluchtelingen niet aan. De meeste Syrische vluchtelingen wonen er niet in kampen, maar in de steden of dorpen, vaak in gebrekkige omstandigheden. Liefst 86 procent van hen leeft onder de armoedegrens.

HET VERZADIGINGSPUNT IS BIJNA BEREIKT

In Syrië werkte Ahmad Mohammad in een reisbureau. Nadat hij aankwam in Jordanië, in 2013, verbleef hij samen met zijn gezin vier dagen in vluchtelingenkamp Zaatari. Het kamp is intussen uit zijn voegen gebarsten en is nu de op drie na grootste stad van het land geworden. Ahmad heeft zijn intrek genomen in een appartement in de stad Zarka.

Oxfam heeft hem en zijn gezin wat geld gegeven om zijn huur te betalen, en ook een watertank met filters en bonnen voor verzorgingsproducten. “In de steden en dorpen in Jordanië wonen om en bij de 600.000 Syriërs”, weet Caroline Verney, humanitarian partnership manager voor Oxfam. “De openbare diensten kunnen zo’n plotselinge bevolkingstoename onmogelijk aan. De scholen en ziekenhuizen hebben hun verzadigingspunt bereikt. De water- en stroomvoorziening staan onder grote druk. Sinds de toevloed van vluchtelingen zijn er veel stroomonderbrekingen.’ © Sam Tarling/Oxfam

Vijf jaar na het begin van de crisis in Syrië zijn meer dan 4,8 miljoen Syriërs naar de buurlanden gevlucht. In Jordanië maken ze op dit moment 10 procent van de bevolking uit.

TOEKOMST VOOR DE KINDEREN

Voor Ahmad was Jordanië een veilig toevluchtsoord na de nachtmerrie die hij had beleefd. “Tot drie keer toe was ik bijna dood”, vertelt hij. “In Syrië is mijn dochter Sara gewond geraakt aan het hoofd. Een kogel schampte haar schedel en er zijn scherven blijven zitten in haar hoofdhuid. Godzijdank is ze niet dood. Daarom ben ik gevlucht, voor mijn kinderen. Zelf ben ik tijdens een bombardement gewond geraakt aan mijn hand, mijn borst en mijn rug. Maar pas toen ik in Jordanië was, stak de pijn de kop op.” Ahmad woont intussen drie jaar in Jordanië en overweegt nu om naar Europa te trekken om zijn gezin een beter leven te schenken. “Ik wil graag naar

Ahmad Mohammad, Syrische vluchteling, verblijft sinds 2013 met zijn gezin in Jordanië. Europa, met alle risico’s en gevaren van dien. Ik moet het doen, zelfs al zet ik mijn leven op het spel. Ik wil mijn kinderen een betere toekomst geven. Daarvoor wil ik tot het uiterste gaan.”

Narmun: de levensgevaarlijke tocht over zee Sinds begin 2016 komen er elke dag gemiddeld 1.700 mensen aan op de Griekse kusten. Oorlog en armoede deden hen op de vlucht slaan.

ze voor het eerst hulp gekregen. Zodra ze in Athene aankwamen, hebben ze de bus genomen richting Idomeni aan de grens met Macedonië. Nu hij die grens heeft bereikt, is Narmun gelukkig: “We zijn nu al wat dichter bij ons doel.” Maar Macedonië heeft zijn grenzen gesloten en de noodtoestand uitgeroepen. Die blijft tot eind 2016 van kracht. Daardoor zitten meer dan 50.000 mensen vast in Griekenland.

e komen aan na een gevaarlijke oversteek zonder garantie op succes, vaak in het donker en in barre weersomstandigheden. Narmun is 45 en komt uit Mosoel in Irak. Hij is onderweg samen met zijn vrouw en zijn zeven kinderen. De oudste is vijftien. Ze zijn jezidi, een religieuze minderheid in Irak die wordt vervolgd en geen persoonlijke bezittingen mag hebben. “Extremistische groeperingen staan ons naar het leven. Ze ontvoeren onze kinderen. Door de geschiedenis heen hebben ze de jezidi tot 74 keer toe proberen uit te roeien. Onze bootreis was de 75ste keer”, zegt hij met de nodige humor. Voor de oversteek hebben ze 800 dollar per persoon moeten neertellen.

‘WE HEBBEN DE DOOD IN DE OGEN GEKEKEN’

Het gezin van Narmun is ‘s nachts in Griekenland aangekomen, samen met nog zestig anderen, onder wie 25 kinderen. “Aan boord hebben we de dood in de ogen gekeken”, vertelt Narmun. Tijdens de drie

AAN HUN LOT OVERGELATEN

Narmun, 45, Irakese jezidi en asielzoeker, op de Balkanroute. uur durende oversteek van de Egeïsche Zee hebben ze doodsangsten uitgestaan. In Griekenland hebben

“Nu al zien we de weerslag van die maatregelen op de veiligheid van de migranten”, zegt Sara Tesorieri, die zich voor Oxfam de migratieproblematiek opvolgt. “Ineens worden die kwetsbare mensen aan hun lot overgelaten. Ze krijgen geen heldere informatie, slapen onder de blote hemel en hebben geen water. In Griekenland zijn sommige mensen zo wanhopig dat ze zelfmoord plegen.” Oxfam is sinds september 2015 actief in Griekenland. We verdelen maaltijden, water, slaapzakken en dekens onder de vluchtelingen en migranten. Daarnaast begeleiden we de mensen die hun reis voortzetten. Zo installeren we in Servië en Macedonië toiletten, douches en waterpunten en verdelen we hygiënekits, jassen en dekens.

Niets veranderd sinds het drama van Lampedusa 19 april 2015. 800 migranten laten het leven voor het Italiaanse eiland Lampedusa. En bijna dag op dag een jaar later kost een andere schipbreuk opnieuw het leven aan 500 mensen.De zeeroute tussen Libië en Italië is de dodelijkste ter wereld. Toch zijn er in het eerste trimester van 2016 dubbel zo veel mensen aangekomen op de

Italiaanse kusten als in dezelfde periode in 2015.In maart alleen al hebben zowat 10.000 mensen de oversteek gewaagd. Een jaar geleden vielen de Europese leiders nog over elkaar heen om hun verontwaardiging te uiten. Maar van een veilige route naar Europa is nog altijd geen sprake.

JUNI 2016 • globo

Dossier

Dalia: vluchtelinge sinds haar geboorte In het zuiden van Algerije wachten duizenden vluchtelingen al veertig jaar om naar huis te kunnen terugkeren. Ze komen uit de Westelijke Sahara.

luchtelingenkampen associëren we vaak met een tijdelijke toestand. Maar de vluchtelingen uit de Westelijke Sahara wachten al decennialang tot ze kunnen terugkeren naar huis. Veertig jaar geleden vluchtten ze voor een conflict, dat tot op vandaag nog altijd uitzichtloos lijkt. Ze verblijven in een afgelegen woestijngebied in het zuiden van Algerije en zijn volledig afhankelijk van humanitaire hulp. De jongeren hebben er geen enkel toekomstperspectief. Dalia (18) is een van hen: “Ik kan geen toekomstplannen maken. Als je niet thuis bent, kun je je onmogelijk een beeld van je toekomst vormen.”

THUISLAND NOOIT GEKEND

In de loop der jaren zijn heel wat tenten vervangen door kleine, zandstenen huizen. De kampen hebben zich georganiseerd. Er worden verkiezingen gehouden en er zijn gezondheidscentra en scholen. De kinderen tekenen bomen en vissen op de muren van de speelplaats. Ze hebben hun thuisland nog nooit

gezien en kunnen het zich alleen maar inbeelden. “Ik ben te jong om het land waarover iedereen het hier heeft gekend te hebben”, vertelt Dalia. “Maar mijn hele leven lang al hoor ik de verhalen van mijn grootvader. Hij vertelt hoe het er was, hoe ze er leefden… Dat heeft me echt mee gevormd.” Als kind kreeg Dalia de kans om een zomer bij een Spaans gastgezin door te brengen. “In Barcelona heb ik allemaal nieuwe dingen ontdekt, zoals hoge huizen en brede lanen. Je hebt er ook veel planten en een aangenaam klimaat. En dan te weten dat we dat hier vlakbij ook hebben, in de Westelijke Sahara.”

EEN AANSLEPENDE HUMANITAIRE CRISIS

Al sinds de jaren 70 biedt Oxfam humanitaire hulp aan deze vluchtelingen. In de beginjaren ging het louter om noodhulp, maar dat is geëvolueerd naar een combinatie van humanitaire hulp (verdeling van vruchten en groenten) en het creëren van kansen voor de jeugd (ondersteuning van jongerenverenigingen en projectoproepen). We blijven de inwoners van de Westelijke Sahara ook een stem geven op het internationale toneel, want er moet eindelijk een oplossing komen voor hun situatie. Die hoop blijft leven.“Elk gezin heeft een koffer klaarstaan voor de grote terugkeer”, vertelt Baptiste Chapuis van OxfamSolidariteit, die de situatie van de Westelijke Sahara

Dalia Jatri Mohamed (18), vluchtelinge uit de Westelijke Sahara, kamp van Boujdour (Algerije).

opvolgt. “Duizenden koffers staan stof te vergaren. Het ongeduld bij de jeugd neemt toe. Ze willen hun leven terug in eigen handen nemen.”

Fumila: ontheemd op 40 km van haar huis De Democratische Republiek Congo telt meer dan 1.600.000 intern ontheemden. De Kivu-regio, in het oosten van het land, is bijzonder instabiel.

blemen waarmee de regio kampt: slechte toegang tot landbouwgrond, povere landbouwopbrengsten en aanhoudende onveiligheid. “Voor we humanitaire hulp bieden, gaan we na wie de meest kwetsbare mensen zijn”, vertelt Damien Helleputte, die voor Oxfam humanitaire programma’s beheert.

KOLEN EN KROPPEN SLA

ilities uit de Kivu-regio en uit de Congolese buurlanden maken dorpen met de grond gelijk, ze vernielen oogsten en terroriseren de bevolking. Sinds 1998 hebben al 5,4 miljoen mensen het leven gelaten. Deze crisis blijft mensen wegjagen. Ook het gezin van Fumila Mahigué moest vluchten: “Ik ben op de loop gegaan voor de conflicten in Mpati. Daarna heb ik lang in de bossen geleefd, tot ik beslist heb om niet terug te keren en naar Mweso te trekken. Want wat heb je er aan als je moet leven als een wild dier?”

KAMPEN EN GASTGEZINNEN

Mweso is een stad op een veertigtal kilometer van Mpati. Zo dicht bij huis, en tegelijkertijd zo veraf. Het geweld heeft veel gezinnen naar Mweso gedreven. “In het kamp [van Mweso] helpen de mensen elkaar niet echt. Hoe kun je ook solidair zijn als je zelf niks hebt?” Andere ontheemden hebben onderdak gevon-

Fumila Mahigué, intern ontheemde. Gevlucht van Mpati naar Mweso, NoordKivu, Democratische Republiek Congo. den bij plaatselijke gastgezinnen. Die leven ook zelf in armoede, als gevolg van de vele structurele pro-

Fumila wijst aan: “Daar haal ik de koolplantjes, en die poot ik dan uit op een veldje dat ik huur van een dorpeling.” Het plantgoed is afkomstig van een kwekerij die wordt gerund door Oxfam. Toen Fumila met haar gezin aankwam in Mweso, kreeg ze niet alleen voedsel maar ook jonge plantjes en wat landbouwgereedschap. De ontheemden hebben in eerste instantie eten nodig. Maar na verloop van tijd moeten ze nieuwe manieren vinden om in leven te blijven. “We zijn met z’n achten en samen bewerken we het veld”, vertelt Fumila. “Als de kolen en de sla volgroeid zijn, kan ik ze verkopen of mijn kinderen te eten geven.” Dat is een eerste stap naar zelfstandigheid, ook al leeft ze in grote onzekerheid. “Sommige mensen moeten in een jaar verschillende keren verhuizen. In die omstandigheden is het moeilijk om je toekomst te plannen”, vult Damien Helleputte aan..

Vrouw en vluchteling = dubbel kwetsbaar Vrouwelijke vluchtelingen hebben specifieke behoeften wanneer het gaat om gezondheid, hygiëne en veiligheid. Na een oorlog, bijvoorbeeld, moeten zwangere vrouwen het vaak zonder medische hulp doen omdat de ziekenhuizen vol gewonden liggen. In vluchtelingenkampen vind je dan weer zelden gescheiden en verlichte douches en toiletten. Die

10 globo • JUNI 2016

zijn nochtans absoluut nodig voor de veiligheid. Want elke keer als er een ramp gebeurt of als er een conflict losbarst, neemt het geweld op vrouwen toe (aanrandingen, echtelijk geweld…). Vrouwen zijn extra kwetsbaar, en dat weet ook Oxfam. Daarom voorzien we gescheiden toiletten en verdelen we bijvoorbeeld in Servië en Macedonië producten voor dameshygiëne.

Dossier

Wereldwijde migratiecrisis: welke rol is er weggelegd voor de EU? De Europese Unie moet in de eerste plaats bescherming bieden aan de migranten die voor haar poorten staan. Op langere termijn moet er een strategie komen die het beeld tegengaat dat migratie een bedreiging zou zijn.

aar op dit moment is er niet bepaald sprake van een goed beleid, vinden Leila Bodeux en Liesbeth Goossens, medewerksters beleidsbeïnvloeding voor Oxfam. Zij roepen de EU op om een versnelling hoger te schakelen

Liesbeth Goossens: “De voorbije twee jaar heeft Oxfam humanitaire hulp verleend aan meer dan vijf miljoen mensen in conflictgebieden, vluchtelingenkampen en gastgemeenschappen. Oxfam oefent ook druk uit op de overheden. Die moeten oog hebben voor de rechten en de behoeften van de vluchtelingen.”

Wat moet de EU in eerste instantie doen wanneer migranten aan onze grenzen staan? Leila Bodeux: “Elke migrant die hier aankomt, moeten we met de nodige menselijkheid en waardigheid behandelen. Om welke reden hij zijn land ook is ontvlucht. We moeten hem daarnaast de kans geven om zijn recht om een asielaanvraag in te dienen te gebruiken. We moeten hem daar in zijn eigen taal van op de hoogte brengen en iedereen moet een individuele behandeling krijgen.” Liesbeth Goossens: “Volledige groepen migranten terugsturen, dat is in strijd met het internationale recht. Het akkoord met Turkije om Syriërs die in Griekenland zijn aangekomen terug te sturen, is zowel immoreel als onwettig. Uit dit akkoord blijkt dat de Europese landen geen constructieve oplossingen zoeken voor de migratiecrisis. In plaats van een coherent beleid uit te werken, kiezen ze ervoor om deze humanitaire crisis buiten hun grenzen te houden.”

Wat is de oplossing voor die mensen die, elke dag weer, hun leven wagen op zee? Liesbeth Goossens: “De allereerste prioriteit van Europa moet zijn om de levens te redden van de mensen die de oversteek wagen. We moeten de reddingsoperaties op zee voortzetten en nog uitbreiden. Dat is onze morele plicht. Tegelijkertijd moeten er ook veili-

Nam faccus, sam remquae liquamus, nobiNonestibus ut quae. Et dolo eliqui as dolorum dendi omnisque rectatibus volorum sum fugit, officie ndipsuntur? "Migratie is een fenomeen dat altijd al heeft bestaan. Je mag ontwikkelingshulp niet beschouwen als een oplossing voor een zogenaamde migratiecrisis." ge routes naar Europa worden afgebakend, zodat die mensen niet langer enorme risico’s moeten nemen.” Leila Bodeux: “Een veilige route afbakenen, dat begint bij de hervestiging van vluchtelingen in de Europese landen. En bij het verlenen van meer humanitaire visa, die mensen op de vlucht voor conflicten een veilige doortocht garanderen naar Europa. Er moet ook een eind komen aan de steeds strenge beveiliging van grenzen, want die dwingt de migranten om steeds gevaarlijker routes te nemen.” Liesbeth Goossens: “Economische vluchtelingen nemen grote risico’s, in de hoop op een beter leven. Voor hen moet er een versoepeling komen van de criteria voor legale migratie en gezinshereniging. Fort Europa is een model dat duidelijk niet werkt. De routes worden er alleen maar gevaarlijker op, maar dat kan de migratie niet inperken.”

Moeten we investeren in de ontwikkeling van de landen van herkomst om migratie af te remmen? Leila Bodeux: “In de eerste plaats moeten we ophouden met migratie te zien als een bedreiging, die we moeten inperken. Migratie is een fenomeen dat altijd al heeft bestaan. Je mag ontwikkelingshulp niet beschouwen als een oplossing voor een zogenaamde migratiecrisis. Maar als we investeren in de ontwikkeling van de betrokken landen op lange termijn, dan kunnen we volledige bevolkingen wel meer welvaart

schenken.” Liesbeth Goossens: “We moeten er ook op toezien dat die hulp niet wordt geïnstrumentaliseerd. Zo wordt momenteel gesjacherd met de Europese ontwikkelingshulp; in ruil voor die middelen worden de EU-buurlanden ertoe aangezet om hun grenzen beter te beveiligen. Maar het kan nog erger. Op de Europees-Afrikaanse top in Valletta hebben de leiders ontwikkelingsfondsen vrijgemaakt om grenswachten op te leiden en controleposten uit te bouwen. Dat geld is bestemd voor scholen en ziekenhuizen, niet voor prikkeldraad.”

Wat kunnen we doen tegen die steedsstrengere beveiligingsaanpak? Liesbeth Goossens: “Europa, het rijkste continent ter wereld, kan deze migratiebewegingen perfect beheersen. We moeten op onze hoede zijn voor xenofobe discours en voor politici met een populistische visie, die de angst voeden. De sluiting van de grenzen is daar een gevolg van. En eenzijdige maatregelen die leiden tot rampzalige humanitaire situaties. Dit beveiligingsdebat is niet nieuw. We hebben behoefte aan een echte omslag in onze manier van denken over migratie. Aan een echt, gecoördineerd Europees migratiebeleid. Dat beleid moet uitgaan van de lange termijn en rekening houden met legale migratie en met integratie. We mogen vooral niet vergeten dat al die migranten in de eerste plaats mensen zijn.”

Samen kunnen we vluchtelingen helpen € 15

12 hygiënekits

Met de spullen in hygiënekits kunnen we ervoor zorgen dat zich geen ziektes verspreiden.

€ 20/maand

HELPT OM WATERPUNTEN AAN TE LEGGEN IN EEN VLUCHTELINGENKAMP

Proper water te pakken krijgen is één van de dringendste behoeftes voor mensen op de vlucht.

€ 30

2 TOILETTEN IN EEN VLUCHTELINGENKAMP

Oxfam installeert tijdelijke wc’s in kampen en zorgt ook voor veilige wc’s voor vrouwen.

doe een gift op www.oxfamsol.be

of per overschrijving op IBAN BE37 0000 0000 2828 BIC BPOTBEB1 met vermelding “migratie”

JUNI 2016 • globo 11

Is Oxfam een speler in de migratiecrisis?

Een koe in Europa geeft tot 20 liter melk, terwijl de melkboeren in Burkina Faso in het beste geval genoegen moeten nemen met 3 liter per dier.

Burkinese boerinnen doen het zelf Kan je leven van melkproductie in Burkina Faso? Het antwoord op die vraag is: ja, op voorwaarde dat de spelregels veranderen.

e dachten allemaal dat het belangrijk was om zo veel mogelijk koeien te bezitten, belangrijker dan maar twee koeien te hebben die veel melk produceren. Nu vind ik het beter dat een koe goed doorvoed is en veel melk produceert, dan om mijn kudde uit te breiden. Want een goede melkkoe brengt geld op, en zo betaalt ze de kosten voor haar veevoer terug.” In 2012 sloot Ramata Maïkoubé zich aan bij potal Jama, een lokale vereniging van melkproducenten in Burkina Faso. Zoals vele andere melkboerinnen kan ze niet overleven van de melkverkoop alleen.

Droogtes en tradities Er zijn terugkerende droogtes in Burkina Faso, en die hebben onvermijdelijk een invloed op de productie. Een koe in Europa geeft tot 20 liter melk, terwijl de melkboeren in Burkina Faso in het beste geval genoegen moeten nemen met 3 liter per dier. Het klimaat is niet de enige probleem-

12 globo • JUNI 2016

factor. Voor sommige nomadische volkeren, zoals de Peul, wegen ook tradities door. Ze beschouwen het als een groot verlies om afstand te doen van een dier. “We moeten onze mentaliteit ook aanpassen,” erkent Ramata. “We moeten wat meer loskomen van onze traditie en afstand doen van koeien die minder produceren. Ik denk dat iedereen dat intussen ingezien en aanvaard heeft.”

Omkadering nodig Korotoumou Gariko (ze staat bekend als Madame Gariko) runt een klein melkbedrijf in Ouagadougou, de hoofdstad van Burkina Faso. Zij koopt haar melk van Ramata en de melkboerinnen van potal Jama. Madame Gariko weet goed met welke problemen de lokale melkboeren te maken krijgen. Ze ziet in dat de overheid meer omkadering moet bieden.“De koeien hier geven weinig melk. Ze moeten gekruist worden met andere, meer productieve rassen. Om de kalveren uit zo’n kruisingen te doen overleven, hebben wij meer begeleiding nodig. Bovendien kost het veel geld. Oxfam heeft al verschillende ingrepen gefinancierd, maar daarmee is niet iedereen geholpen.” “De melkboerinnen worden hier betaald per dag en op basis van de hoe-

Fairebel/Fairefaso: twee labels, één strijd Ken je de melk van Fairebel, het fairtradelabel van de Belgische melkboeren? Sinds kort heeft Fairebel er een broertje bij: Fairefaso. Dit nieuwe label geeft familiale melkbedrijven in Burkina Faso een duwtje in de rug. Ibrahim Diallo, voorzitter van Oxfam-partner UMPL-B: “Het Fairefaso-label is. Een aanduiding voor een kwaliteitsproduct dat tegen een eerlijke prijs wordt verkocht.”Het Belgisch-Burkinese partnerschap reikt veel verder dan dit label. Oxfam en de Belgische melkboeren hebben de handen ineengeslagen om de minimelkerij van Ouahigouya te helpen financieren (met een koelwagen, verpakkingsmachine voor yoghurt…) Dit is het eerste van vele initiatieven om samen te werken (zie kader onderaan p. 13). Ibrahim Diallo: “Dankzij ons partnerschap kunnen we de kwaliteit van onze melk verhogen. Maar het is ook een samenwerking op politiek vlak, want op deze manier zetten we de beleidsbeïnvloeding door Belgische

melkboeren kracht bij.”“Europa is ons met zijn gunstmaatregelen voor multinationals beetje bij beetje aan het vermoorden”, zegt Erwin Schöpges van Faircoop, de organisatie achter Fairebel (een Belgische coöperatieve van familiale producenten). “We hebben beslist om ons niet te laten doen. Wij vertegenwoordigen de toekomst, zowel op ecologisch als economisch vlak. We hebben melk weggegoten, we hebben de paus ontmoet. Nu verenigen we ons met de Burkinese melkboeren. Al deze krachtige signalen moeten gehoord worden door de beleidsmakers. Zo niet, dan stevenen we af op een catastrofe.”

Tekst: Julien Lepeer

zuidgeluid

Voorwaarden voor een betere melkproductie De UMPL-B is al een partner van Oxfam sinds ze in 2008 opgericht werd. UMPL-B komt op voor de rechten van de melkboeren in Burkina Faso. Oxfam biedt hen op verschillende vlakken steun aan, van concrete hulp tot politieke ondersteuning. UMPL-B krijgt materiële ondersteuning: voor gereedschap, lokalen, verwerkingsinstallaties (bijvoorbeeld om melk te pasteuriseren), koelkasten op zonne-energie. Oxfam verstrekt ook financiering voor vorming in landbouw- en veeteelttechnieken, om de kuddes beter voedsel te kunnen geven en ze beter in

stand te houden. Dankzij Oxfam-steun kunnen dierenartsen bovendien koeienrassen kruisen, om zo koeien te krijgen die meer melk geven. We maken de organisatie ook structureel sterker: met hulp om de boekhouding te beheren of om een duidelijke organisatiestructuur in te voeren. De organisaties krijgen opleidingen over beleidsbeïnvloeding en informatie over hun rechten. Dankzij deze hulp kan de UMPL-B de belangen van haar leden beter behartigen bij de Burkinese politici. Oxfam heeft ook bijgedragen om contact te leggen met de Belgische melkboeren.

UMPL-B Wie? Nationale Unie van Minimelkerijen en Melkproducenten van Burkina Faso (UMPL-B)

Wat doen ze? UMPL-B werkt aan belangenverdediging en beleidsbeïnvloeding, de professionalisering van de melkproductie, de toegang tot financiering en de samenwerking tussen melkorganisaties.

Burkina faso

86% van de inwoners van Burkina Faso werkt in de landbouw. De economie van het land is sterk afhankelijk van de landbouw. Maar er zijn veel moeilijkheden: droogtes, de klimaatverandering, het handelsbeleid en daarnaast ook een gebrek aan technische knowhow en voorzieningen.

Mali

Burkina Faso Ivoorkust

Ghana Togo Benin

Guinee

Niger

Nigeria

Kameroen

veelheid melk. Die inkomsten hebben ze nodig om hun gezin te onderhouden. Omdat ze nauwelijks rondkomen, is het voor hen ook moeilijker om een lening te krijgen voor inseminaties of voor veevoer. De banken hebben geen vertrouwen. Bovendien wordt het werk van de melkboerinnen niet officieel erkend officieel beroep.”

Een eigen spaarsysteem Omdat ze geen financiering krijgen van de banken, hebben de melkboerinnen een eigen systeem opgezet.

“Ooit zullen we op eigen benen staan, maar ze moeten ons de middelen geven om op eigen benen te kunnen staan.” Madame Gariko legt uit: “Wij hebben ons verenigd in een spaarsysteem. Elke melkboerin die is aangesloten stort een maandelijkse bijdrage in een gemeenschappelijk fonds. Met dat geld kunnen we grotere bedragen lenen aan onze leden. Ze moeten het geleende geld terugbetalen, maar tegen een zeer lage rente.” “Ooit zullen we op eigen benen staan, maar ze moeten ons de midde-

len geven om op eigen benen te kunnen staan. We hebben begeleiding nodig: niet permanent, maar om onze problemen zelf te kunnen oplossen.” Melkboerin Ramata weet maar al te goed waarom ze zich heeft aangesloten bij potal Jama: omdat ze dan zelfstandig kan zijn. “Hier zorgen de vrouwen voor elkaar. We werken er voor onszelf. Als we genoeg melk produceren, kunnen we er beter van leven.”

Probleem van buitenaf De context in Burkina Faso – het klimaat, de tradities of gebrek aan overheidssteun – vormt een uitdaging van formaat voor de melkboerinnen. Europese multinationals en het Europese beleid hebben een grote invloed op deze problemen. In België en in andere landen van Europa moeten de melkboeren verplicht overproduceren. Dat doet de melkprijs bij ons dalen. En het creëert een overschot, dat geëxporteerd wordt en in poedervorm verkocht wordt op de Afrikaanse markten. Europa geeft subsidies voor deze melk en maakt zich zo schuldig aan dumpingpraktijken. Want de geïmporteerde melk is spotgoedkoop in Afrikaanse landen. Dat haalt de melkprijs naar beneden, en lokale melkboeren kunnen niet anders dan hun eigen melk verkopen met verlies. Daardoor kunnen ze ook niet meer investeren in beter materiaal. Als tegenzet proberen de lokale melkboeren de kwaliteit van hun melk op te schroeven en klanten aan zich te binden.

Beleid veranderen Een andere reden waarom de lokale melkboerinnen zich verenigen, is om hun belangen beter te verdedigen. Zowel op internationaal vlak als in eigen land, waar ze een betere omkadering eisen en bescherming van de Burkinese melkboeren. Oxfam ondersteunt de Unie van minimelkerijen en melkproducenten van Burkina Faso (UMPL-B, zie kader linksboven). We zorgen onder andere voor opleidingen en organisatorische ondersteuning. Maar Oxfam werkt ook samen met de Belgische melkboeren. Want ook zij zijn slachtoffers van het Europese melkbeleid. Thierry Kesteloot, expert voedsel bij Oxfam-Solidariteit: “Als melkboeren worden verplicht om onderling te concurreren, brengt dat de voedselzekerheid van een land of regio in gevaar. Toch maakt deze praktijk deel uit van het beleid van de Europese Unie. In België zien we ook dat familiale melkboeren het hoofd niet meer boven water kunnen houden. De Europese richtlijnen komen enkel ten goede aan de grote concerns. Europa houdt geen rekening met de negatieve invloed van haar beleid op de maatschappij en op het milieu. Daarom bieden Oxfam en andere ngo’s zowat overal ter wereld steun aan familiale producenten. We helpen hen om zich te structureren en te ontwikkelen, maar ook en vooral om de spelregels te doen veranderen.”

Minimelkerij uitbouwen Ook in Bittou, in het oosten van Burkina Faso, is er een mini-melkerij. Om die te verbeteren, houdt Oxfam in juni een crowdfunding-actie. Korotoumou Gariko heeft een mini-melkerij in hoofdstad Ouagadougou: “Ik heb vier werknemers in dienst. Ik heb steun gekregen van Oxfam om apparatuur en materiaal aan te kopen, zoals een thermometer, een aerometer en melkverpakkingen. Ik kan 200 liter gepasteuriseerde melk produceren per dag. De productie draait goed en soms moet ik mijn klanten bijna gaan kiezen. ”Ook andere mini-melkerijen hebben uitrusting nodig om hun activiteiten uit te bouwen. De UMPLB, partner van OxfamSolidariteit, telt in totaal 39 zo’n bedrijfjes.

Ook jij kan de melkproducenten in Burkina Faso ondersteunen. www.oxfamsol.be/nl/melkerij of www.crofun.be (trefwoord:

JUNI 2016 • globo 13

vrijwilliger in de kijker

Markus Neumann komt uit de streek van Eupen en spreekt 4 talen. Hij is al 5 jaar vrijwilliger voor Oxfam Trailwalker. En daarbij wil hij het niet laten.

"Mijn mo we d oiste erva e tea ring vertr ek. Ik ms ontvin had ik to gerus e g tgest heb bezo en voor h n r e g e ld: “S de st t en be te appe rs dat je gin te sta l je geen vra pp krach ten a en. Als je gen fnem voelt da e aank n aan ho n, denk e r omst e lijn zu je over d e lt sta ppen .”

"Voor mij is elk vrijwilligerswer k waardevol. Ik wil me inzett en waar ik het m eest van nut ben, en daarbi j heb ik geen sp eciale wensen. Ik he b al vuilbakke n geleegd, maa ook tweets ve r rtaald. Waar ik naar op zoek ben, is de men selijke ervarin g."

walker in 2010. Ik was toen echt "Ik heb zelf meegedaan met Oxfam Trail de vrijwilligers en het hele geraakt door de steun en de warmte van km te halen en het heeft me er Oxfam-team. Dat was cruciaal om de 100 illiger te worden." ook toe aangezet om het jaar erop vrijw

ur ijn de fam, m k i an Ox , heb k woon rdelijken v jaar heb i k e e r o t g i o s r in de e verantw usten. Vo at ik r "Omd zet voor d konden ." e e j t lkomd g e e n e w b r e ope n v ze ee thuis zodat toteams fo zo de

14 globo • JUNI 2016

"Het is zijn v de enige oor a mani n e daar het b deren, ge r om te ov ven e este e zijn, v n ont rleven in zond er ma oorbeeld vang onze e v terie el vo an. Mens n. Oxfam wereld: e r ordee e T l, voo n kunnen railwalke r r een e i goed r samen s doel. "

Ook vrijwilliger worden? Kijk op www.oxfamsol.be/nl/ vrijwilligerswerk

Waar vind je een Oxfamtweedehandswinkel? Vlaanderen

ANTWERPEN: Lange Koepoortstraat 49, 2000 Antwerpen • 03 707 11 61 • di t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers ANTWERPEN: Quellinstraat 28 , 2000 Antwerpen • 03 227 44 82 • ma t/m za: 10-18u • Bookshop ANTWERPEN: Brederodestraat 27, 2018 Antwerpen • 03 238 24 60 • di t/m vr: 10-18u, za 10-17u • Oxfam Boutique: kleding, brocante, boeken BRUGGE: Leopold II-laan 19, 8000 Brugge • 050 31 04 51 • di t/m za: 10-17u30 • kleding, brocante, boeken, computers GENK : Vennestraat 147, 3600 Genk • 089/30.42.69 • di/t/m za: 10-18 • kleding, boeken, brocante, computers GENT: Sint-Amandstraat 16, 9000 Gent • 09 233 42 13 • ma t/m za: 10-18u • Bookshop GENT: Bij Sint-Jacobs 12, 9000 Gent • 09 223 13 53 • wo t/m za: 10-18u, zo: 10-13u • Vintage (kleding) GENT: Steendam 73, 9000 Gent • 09 224 02 80 • di t/m za 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers HASSELT: Dorpsstraat 21, 3500 Hasselt • 011 21 50 11 • ma t/m za: 10-18u • Bookshop KNOKKE-HEIST: Elizabetlaan 141, 8300 Knokke-Heist • 050 51 04 51 • ma tot za : 10-12u30, 14-18u • kleding, boeken, computers, brocante • Ook Oxfam-Wereldwinkel KORTRIJK: Budastraat 21, 8500 Kortrijk • 056 31 26 22 • ma t/m do: 14u-18u, vr en za: 10-18u • Bookshop LEUVEN: Parijsstraat 60, 3000 Leuven • 016 50 07 05 • ma t/m za: 10-18u • Bookshop MECHELEN: O.L. Vrouwestraat 53, 2800 Mechelen • 015 43 67 10 • di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u • kleding, brocante, boeken OOSTENDE: Torhoutsesteenweg 641, 8400 Oostende • 059 51 87 78 • di t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers ROESELARE: Westlaan 210, 8800 Roeselare • 051 25 24 55 • di t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers SINT-NIKLAAS: Ankerstraat 44, 9100 Sint-Niklaas • 03 776 72 59 • di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u • kleding, brocante, boeken, computers WILRIJK: Jules Moretuslei 157, 26 10 Wilrijk • 03 828 83 33 • di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u • kleding, brocante, boeken, computers

Tweedehands

Nieuwe winkel in Gent Een nieuw plekje in Gent waar je toffe tweedehandsspullen en -kledij vindt: de Oxfamtweedehandswinkel op de Steendam. Oxfam verwent de liefhebbers van tweedehandsspullen in Gent: op de Steendam is sinds kort een nieuwe Oxfam-tweedehandswinkel. Het is de derde winkel in de stad van de stroppendragers. Met wat geluk vind je er handgemaakte polkadot-oorbellen, cd’s uit de nineties, een tiptop in orde laptop of een nieuw servies. Of een perfect jasje voor deze

zomer. Waarmee je meteen in het Baudelopark achter de hoek kan gaan flaneren. Adres: Steendam 73, 9000 Gent Open: dinsdag-zaterdag, 10-18 uur.

Snuisteren tussen unieke spullen

brussel

BRUSSEL: Vlaamsesteenweg 102-104, 1000 Brussel • 02 522 40 70 • ma: 14-18u, di t/m za: 11-18u • vintage kleding, brocante, boeken BRUSSEL: Hoogstraat 243, 1000 Brussel • 02 502 39 59 • di t/m za: 10-17u, zo: 11-15u • kleding, brocante BRUSSEL: Kartuizersstraat 37, 1000 Brussel • 02 502 30 03 • ma: 13-18u, di t/m vr: 11-18u, za: 13-18u (zomer ma-za: 13-18u)• Oxfam Kids: kleding, accessoires voor kinderen BRUSSEL: Brabançonnelaan 133, 1030 Brussel • 02 732 72 68 • di t/m za: 9-14u30 - kleding, brocante, boeken BRUSSEL: Vossenstraat 19, 1000 Brussel • 02 513 83 23 • di, do, vr: 11-18u, za: 10-18u, zo: 10-15u • herenkleding en accessoires ELSENE: Elsensesteenweg 254, 1050 Elsene • 02 648 58 42 • ma t/m za: 10-18u • Bookshop ELSENE: Elsensesteenweg 252, 1050 Elsene • 02 647 48 51 • ma t/m za: 10-18u • computers ETTERBEEK: Waversteenweg 295, 1040 Etterbeek • 02 640 09 25 • ma : 14-18u, di t/m vr: 11-18u, za: 11-15u • kleding, boeken, brocante JETTE: Auguste Hainautstraat 7, 1090 Jette • 02 427 25 75 • ma t/m vr: 10-18u • kleding, boeken, brocante, computers SCHAARBEEK: Lambermontlaan 47, 1030 Schaarbeek • 02 215 05 11 • ma t/m vr: 8-18u • kleding, boeken, brocante UKKEL: Vanderkinderestraat 248, 1180 Ukkel • 02 344 98 78 • ma t/m za: 10-18u (zomer 13-18u) • bookshop VORST: Neerstalsesteenweg 66, 1190 Vorst • 02 332 59 91 • ma t/m za: 10-17u30 • kleding, boeken, brocante, computers

wallonië

ANS: Rue de l’Yser 185A, 4430 Ans • 04 371 20 44 • ma t/m za: 10-17u45 • kleding, brocante, computers BERGEN: Rue de Houdin 5b • 7000 Bergen • 065 84 75 04 • di t/m za: 10-18u • computers, boeken CHARLEROI: Rue de Montigny 66, 6000 Charleroi • 071 31 80 62 • do, vr: 10-17u30, za: 10-16u • kleding, boeken CINEY: Rue St. Gilles 61, 5590 Ciney • 083 67 85 04 • di t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers DINANT: Rue Grande 61-63, 5500 Dinant • 082 66 68 50 • ma t/m vr: 10-17u (zomer 18u), za: 11-17u (zomer 18u) • kleding, brocante, boeken, computers HERSTAL: Rue Grande Foxhalle 99, 4040 Herstal • 04 240 08 01 • ma: 12-16u45, di t/m vr: 10-16u45, za: 12-16u (juli/aug: gesloten op za) • kleding, brocante, boeken, computers HOEI: Rue Montmorency 2, 4500 Hoei • 085 23 32 98 • wo: 9-16u, vr 10-17u, za 10-12u en 14-16u • kleding LUIK: Rue de la Casquette 19b, 4000 Luik • 04 223 27 87 • ma t/m vr: 10-18u, za: 10-17u • kleding, brocante, boeken LUIK: Rue St Séverin 117, 4000 Luik • 04 221 49 58 • ma t/m za: 10-17u (zomer 17u30) • kleding, brocante, boeken LUIK: Rue Puits-en-sock 137, 4020 Luik • 04 341 18 00 • ma t/m vr: 9-16u45, za: 9-15u45 • kleding LUIK: Rue St. Gilles 29, 4000 Luik • 04 222 24 42 • ma t/m vr: 10-17u30, za: 10-17u • Bookshop MARCINELLE: Chée de Philippeville 290/292, 6001 Marcinelle • 071 37 65 05 • ma t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers NAMEN: Chée de Louvain 5, 5000 Namen • 081 22 22 22 • ma t/m vr: 11-17u, za: 10-15u • kleding, brocante, boeken, computers, kantoormeubilair NAMEN: Av de la Plante 27, 5000 Namen • 081 26 28 38 • ma t/m vr: 11-18u, za: 10-15u • computers NAMEN: Bas de la Place 12-14, 5000 Namen • 081 22 91 22 • ma t/m za: 9u30-18u • Bookshop NIJVEL: Rue de Namur 36, 1400 Nijvel • 067 77 34 85 • ma t/m vr: 10-18u, za: 10-17u • kleding, brocante, boeken, computers

Op zoek naar een origineel cadeautje of een eyecatcher voor je interieur? Spring eens binnen in de Oxfamtweedehandswinkel in je buurt. Je spot

er misschien de vondst van het jaar… En de opbrengst gaat naar acties en projecten van Oxfam in heel de wereld.

Waarom Marie vrijwilliger is in een Oxfam-winkel “Ik geloof dat actie mensen overtuigt, niet blabla. En ik geloof in contact met mensen. Daarom ben ik vrijwilliger bij Oxfam.” Marie (74) is al 10 jaar vrijwilliger. Ze werkte al in 5 verschillende Oxfam-tweedehandswinkels en is niet van plan er snel mee te stoppen. JUNI 2016 • globo 15

Stap mee in een avontuur dat levens verandert

Oxfam Trailwalker zoekt vrijwilligers die: • • • • • •

tenten opzetten deelnemers registreren boterhammen smeren stramme spieren masseren checkpoints bemannen …

Vrij op 26-28 augustus?

oxfamtegen geweld

op vrouwen nieuwtjes Elke maand de interessantste nieuwtjes van Oxfam-Solidariteit in je mailbox?

aboneer je op

Meld je aan op

> www.oxfamtrailwalker.be

> www.oxfamsol.be/ nieuwsbrief

of mail naar Marieke:

> eventvolunteers@oxfamsol.be

Anders Tafelen

gastentafels ten voordele van Oxfam Schuif je voeten onder tafel voor een lekkere maaltijd in goed gezelschap en steun Oxfamprojecten. Elke laatste vrijdag en zaterdag van de maand.

@oxfam_sol

Eet mee in jouw buurt > www.oxfamsol.be/ anderstafelen