Globo
Dossier
Kwartaalblad van Oxfam-Solidariteit - nummer 39 - september 2012
Humanitair lobbywerk, een geheim wapen?
Festivalgangers‌ pikken het niet!
HaĂŻti leeft op hoop
Van Dour over Gentse Feesten en Sfinks tot Pukkelpop trokken Oxfam-vrijwilligers aan de alarmbel.
Na bijna drie jaar noodhulp werken wij met onze partners aan duurzame ontwikkeling.
Lees meer op p. 4
Lees meer op p. 12-13
Coverstory Na een onderzoeksmissie in Oost-Congo presenteren Mary Robinson, gewezen Hoge Commissaris voor de mensenrechten van de VN en Nyaradzayi Gumbonzvanda, Algemeen secretaris van de World Young Women’s Christian Association hun bevindingen aan Europese beleidsmensen.
Inhoud 3
© Tineke D’haese
6
Voorwoord
Balanceren
Dossier
Humanitair lobbywerk, een geheim wapen? • Beleidsbeïnvloeding volgens Oxfam • Lobbywerk of beleidsbeïnvloeding • Het voorbeeld van de Sahel • Wie zijn de actoren? • Humanitaire beleidsbeïnvloeding in Bezet Palestijns gebied
Met dat verslag in de hand trokken Oxfam-medewerkers in een aantal Europese landen deze zomer naar de beleidsmakers. Nationale regeringsleden en EU-mandatarissen kregen op basis van feiten en cijfers te horen hoe de nederzettingen in de Jordaanvallei het werk van Oxfam en haar partners in de regio bemoeilijken. De bouw ervan gaat in tegen het internationaal recht en ontzegt duizenden Palestijnen het recht op een menswaardig bestaan. En dat moet de wereld weten – de beleidsmakers op kop.
12
Voor veel mensen heeft lobbywerk een onaangename bijklank. Het lijkt synoniem voor ‘gesjoemel onder tafel’, belangenvermenging of zelfs omkoping. Voor OxfamSolidariteit is lobbywerk een onmisbaar instrument. Naast humanitaire hulp en ontwikkeling vormt campagnewerk de derde pijler van onze integrale duurzame aanpak. Mensen in het Zuiden hebben niet alleen behoeften; ze hebben ook rechten. En die rechten kan je alleen duurzaam hard maken door structureel te veranderen. Dat wil zeggen: beleid beïnvloeden.
De drie pijlers kunnen soms ook een spanningsveld vormen. Kijk maar naar Soedan, waar twee leden van de Oxfam-confederatie aan de deur gezet werden nadat hun stem té luid klonk. Op dat moment wordt advocacy of lobby een bedreiging voor humanitaire en ontwikkelingsdoelen in dat land. Het evenwicht is vaak een heikel punt. Deel uitmaken van een Oxfam-confederatie met 17 leden én van een netwerk met talloze partnerorganisaties in meer dan 90 landen geeft de lobby-inspanningen van Oxfam-Solidariteit bijzondere kracht. We hebben méér en betere bronnen, die wereldwijd informatie kunnen vergaren en doorgeven, wat essentieel is om beleidsmakers te overtuigen. Maar een groter netwerk betekent ook: méér connecties, een betere toegang tot die beleidsmakers. Op die manier staan we sterker in ons onafgebroken streven naar duurzame verandering, gebaseerd op de drie pijlers. Het doet ons enorm veel plezier dat dit streven gedeeld wordt door onze achterban. Een recente enquête wees uit dat meer dan 60 procent van wie maandelijks schenkt aan Oxfam, dat doet omdat Oxfam humanitaire hulp, ontwikkeling en advocacy combineert voor duurzame ontwikkeling. Daar blijven we dus voor gaan. Ook al is het soms balanceren. Op het randje.
Stefaan Declercq, Algemeen secretaris
Oxfamily Oxfam Trailwalker wereldwijd en andere fragmenten uit het dagboek van Oxfam Amerika, Oxfam Novib, Oxfam Nieuw-Zeeland
7-11
On the Brink. Op het randje. Dat is de titel van een rapport dat Oxfam onlangs uitbracht over het toenemend aantal Israëlische nederzettingen in de Jordaanvallei.
Humanitaire hulp, ontwikkeling en campagnes met lobbywerk zijn drie afzonderlijke pijlers, maar ze kunnen niet zonder elkaar. Dat zie je in het voorbeeld van het Bezet Palestijns gebied; maar ook in Oost-Congo of bij de voedselcrisis in de Sahel is die aanpak essentieel. Je kunt hulp aandragen tot het einde der tijden; maar zonder dat er iets verandert aan de dieperliggende oorzaken van honger en onrecht, is het dweilen met de kraan open. Elke duurzame verandering, zeker in crisissituaties, combineert de drie elementen: humanitaire hulp bieden, ontwikkeling stimuleren én je stem verheffen om onrecht aan te klagen.
Blikvangers We trekken naar de Hoorn van Afrika, Qatar en Congo, gaan langs op internationale topontmoetingen als de G20, Rio+20 en de onderhandelingen in New York over een internationaal wapenhandelsverdrag, blikken terug op de zomerfestivals en lanceren het GROEI-menu.
14 15 16
Zuidgeluid Onze partners in Haïti vertellen hoe de noodfondsen sinds de aardbeving van 2010 besteed werden en hoe het nu verder moet. Vrijwilliger in de kijker Dieudonné Ndimurukundo op de dienst communicatie Tweedehands Nieuws & adressen van onze winkels in Vlaanderen, Brussel en Wallonië 1-2-3 Tijd voor actie...
Globo
Driemaandelijks tijdschrift nr. 39 Derde trimester 2012 Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel - België tel: +32 (0)2 501 67 00 • fax: +32 (0)2 511 89 19 e-mail: redactie@oxfamsol.be • web: www.oxfamsol.be Verantwoordelijke uitgever: Stefaan Declercq Redactie: Wouter Fransen, Mieke Vandenbussche, Laurent Bourgeois en Julien Lepeer Eindredactie: Chantal Nijssen Werkten mee: Karolien Debel, Liesbeth Goossens Opmaak: José Mangano Fotografie: Tineke D’haese Art. 4 Wet 8.12.92 – Min. Besluit 18.03.93. Oxfam-Solidariteit vzw, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel, beheert een geautomatiseerd adressenbestand voor het beheer van de relaties met haar donors en sympathisanten. Uw gegevens komen daarin terecht. U heeft het recht al uw gegevens op te vragen en deze te laten wijzigen. Richt uw schriftelijke aanvraag aan Oxfam Schenkersbestand, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel. Oxfam-Solidariteit is geregistreerd onder nummer 000500836 bij het Rijksregister van de Commissie voor Bescherming van de private levenssfeer. De opinies en commentaren van personen en partnerorganisaties in dit tijdschrift weerspiegelen niet noodzakelijk de standpunten van Oxfam-Solidariteit. Niets uit deze Globo mag overgenomen of gekopieerd worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. Deze Globo werd gedrukt op gerecycleerd papier, Cyclus Print 90 gr.
Alex Therry, Regioverantwoordelijke Midden-Oosten
2
Globo september 2012
Geverifieerd milieuzorgsysteem Maatschappelijke zetel: Vier-Windenstraat 60, B-1080 Reg. n° BE-BXL-000021
Blikvangers
Teksten: Julien Lepeer• Foto’s: Tineke D’haese
Hoorn van Afrika: een jaar van trage vooruitgang voedselproducenten kunnen daar onmogelijk weerwerk tegen bieden. Kleine boeren slagen er niet in hun producten te verkopen omdat ze te duur geworden zijn. Bij een mislukte oogst beschikken ze niet over de nodige middelen om hun eigen gezin te voeden. En door speculatie schieten de voedselprijzen de hoogte in, iets wat de bevolking financieel hoegenaamd niet kan bolwerken. Daar komt nog bij dat deze gevoelige gebieden de gevolgen van de industriële voedselproductie dubbel en dik betalen. Want de effecten van de klimaatverandering – die grotendeels door rijke landen in het Noorden veroorzaakt wordt – laten zich het meest voelen in de Zuidlanden die toch al kwetsbaarder waren. De toename van natuurrampen en droogteperioden heeft zowel een impact op de infrastructuur zelf als op de oogsten.
Foto: Andy Hall/Oxfam
Kenia, Somalië en Ethiopië miljoenen mensen die hun toekomst weer trachten op te bouwen, blijven de in het oosten van Afrika noden vandaag nog altijd uitzonderlijk gaan nog steeds gebukt groot. onder een voedselcrisis en haar gevolgen. Voor de Een betere voorbereiding miljoenen getroffenen is In haar recentste vooruitgangsrapport elke dag nog steeds een (juli 2011- juli 2012) spreekt Oxfam nieuwe opgave. van een lichte verbetering. In Oost-Afrika werd al meer dan een jaar geleden getroffen door wat de ergste voedselcrisis van de 21ste eeuw zou genoemd worden. Vroege alarmsignalen konden helaas niet voorkomen dat de internationale gemeenschap erg lang aarzelde om te reageren. Dat verklaart deels waarom deze crisis zo lang duurt. De vluchtelingenkampen blijven overbevolkt en in sommige delen van Somalië is van hongersnood gesproken. Dit is, volgens het klassement van de Verenigde Naties, het meest kritieke niveau wat voedselonzekerheid betreft. Toen de crisis in Oost-Afrika haar hoogtepunt bereikte, waren meer dan 13 miljoen mensen getroffen. Voor de
bepaalde zones van dit gebied zou het mogelijk zijn naar langetermijnhulp over te stappen. Maar dan moeten de lokale overheden en de internationale gemeenschap wel hun verantwoordelijkheid opnemen. Enerzijds moeten de regeringen van Kenia, Ethiopië en Somalië een beleid ontwikkelen die het land op termijn tot voedselsoevereiniteit brengt. Ze moeten hun bevolkingen ook beter voorbereiden op mogelijke droogten en zowel de landbouwtechnieken als de infrastructuur verbeteren. Van haar kant moet de internationale gemeenschap veel sneller reageren, zoals het recente Oxfam-rapport, “A
dangerous Delay” duidelijk stelt. Bij een crisis is de vraag naar voedsel, water en andere basisvoorzieningen enorm groot. Die noden kunnen niet wachten! Nu treuzelen betekent later het dubbele betalen om hulp te bieden en houdt het risico in nog meer levens in gevaar te brengen. In het rapport heeft Oxfam het niet alleen over het toezeggen van financiële middelen voor noodhulp. Snel op een noodsituatie reageren en de weerbaarheid van de bevolking verbeteren, wil vooral ook zeggen dat de diepere oorzaken van de crisis aangepakt worden zodat deze zich niet telkens opnieuw herhaalt zoals nu het geval is.
Structurele verandering Het wereldvoedselsysteem vertoont gebreken maar ook de klimaatverandering zorgt voor herhaalde droogteperioden. Die twee factoren spelen een belangrijke rol in de voedselcrisissen die de Zuidlanden treffen. Globaal gezien doet de steun aan de voedingsindustrie – meestal in de vorm van subsidies – de ongelijkheid toenemen en de kleine lokale
En ten slotte mogen we niet vergeten dat sommige streken nog met een extra last moeten rekening houden: in Somalië bijvoorbeeld brengen zware conflicten de veiligheid van de mensen en de voedselvoorziening nog meer in het gedrang. Duizenden mensen trachten het gevaar te ontvluchten en komen in de overvolle vluchtelingenkampen een veilig onderkomen zoeken.
Een miljoen kinderen in de Sahel Ook in de Sahelregio neemt de voedselcrisis steeds grotere proporties aan. Meer dan 18 miljoen mensen hebben hun bestaansmiddelen verloren of zullen dat de komende tijd doen. Het risico dat een miljoen kinderen ondervoed geraken, is volgens cijfers van de VN bijzonder groot. En eens te meer blijft de internationale hulpverlening talmen. De VN schat dat er ongeveer 1,64 miljard dollar nodig zijn, maar er werd tot nu toe (zomer 2012) amper 792 miljoen dollar vrijgemaakt. Meer weten: www.oxfamsol.be Rubriek Wereldwijd > Noodhulp. Hier vindt u ook het Oxfam-rapport “A dangerous Delay”
De wapens neerleggen? Onder geen beding! De VN-lidstaten hebben hun beslissing over een nieuw verdrag voor de regulering van de wapenhandel uitgesteld. “Een duidelijk gebrek aan politieke moed”, aldus Oxfam, Amnesty International en de Control Arms-alliantie. Terwijl talloze landen erkennen dat een nieuw, strikter en ethischer, akkoord over conventionele wapens en munitie noodzakelijk is, zijn de onderhandelingen toch afgesprongen. De Verenigde Staten staken stokken in de wielen en vroegen om uitstel. Al een maand waren de delegaties in New York aan het overleggen.
Maar het vooruitzicht van de Amerikaanse verkiezingen – en het gewicht van de wapenlobby – zette het Witte Huis onder druk. Rusland, Noord-Korea, Cuba en Venezuela vroegen ook meer tijd. “De belangrijkste landen maakten er zich op een flauwe manier van af en lieten de rest van de wereld aan hun lot over. Dit was hét moment om politieke daadkracht te tonen in plaats van afleidingsmanoeuvres of uitvluchten. Alleen al in die ene maand onderhandelen zijn meer dan 50.000 mensen door wapengeweld om het leven gekomen”, aldus een
verontwaardigde Anna Macdonald, Oxfam beleidsmedewerkster voor de controle op wapens. “Denk maar niet dat wij zullen opgeven”, zegt Jeff Abramson, directeur van de Control Arms-alliantie, waarvan Oxfam deel uitmaakt, met de nodige heftigheid. “Wij gaan door tot een nieuw akkoord het daglicht ziet.” De onderhandelingen zouden in de loop van oktober opnieuw starten, maar vóór 6 november (verkiezingen in de VS) hoeven we niet op een akkoord te rekenen. www.oxfamsol.be, rubriek Campagnes > Vrede en veiligheid - www.controlarms.org
Globo september 2012
3
Blikvangers
Festivalgangers… pikken het niet !
Geen tof muziekfestival deze zomer of Oxfam was present! Van Dour over de Gentse Feesten en Sfinks en meer mooie plekjes in België. Een vijftigtal vrijwilligers ging er helemaal voor om onze boodschap te verspreiden. En of de festivalgangers zich gemanifesteerd hebben! Meer dan 7.000 van hen lieten zich wat graag fotograferen met de slogan “Landroof, dat pik ik niet!” In Dour liet ook de groep Dan San zich fotograferen om zijn steun aan deze campagne te onderstrepen. En zoals we al schreven, de GROEI-campagne krijgt dit najaar nog een vervolg.
Rio uitgeblust De VN-conferentie over duurzame ontwikkeling van juni 2012 was het toneel van veel geblaat maar weinig wol. “Eén grote klucht”, dat was de conclusie bij afloop van de duurzaamheidstop Rio+20. Nochtans waren er in Brazilië delegaties uit een groot aantal landen aanwezig. Maar omdat het organiserende land absoluut tot een akkoord wilde komen en de politieke wereldleiders veeleer een lauwe belangstelling toonden, bleef de inhoud van het afgesloten akkoord een zeer mager beestje. Elke maatregel die ook maar een van de partijen had kunnen storen, werd geschrapt. Het resultaat is een tekst
zonder ook maar enig engagement. De hoofdbekommernis was beleidsmaatregelen treffen die echte duurzame ontwikkeling tot stand moeten brengen. Maar het bestaande economische systeem werd hoogstens hier en daar wat groen gekleurd. De grenzen van onze planeet en het sociaal belang hadden voorrang moeten krijgen op de puur economische aspecten, maar onze politici gaven ons enkel wat niet bindende ‘maatregeltjes’ om de uitstootrechten te ‘reglementeren’. De economische belangen hebben eens te meer zwaarder gewogen dan het algemeen belang en vooral het belang van de armen. www.ikgroeimee.be Rubriek Nieuws
De GROEI-week
Najaarscampagne Omdat dit fenomeen nog voortdurend toeneemt, besliste Oxfam ook dit najaar met haar campagne voort te gaan. Want de gevolgen zijn niet enkel zwaar voor de kleine boeren maar ook voor de lokale bevolking. De boeren verliezen de toegang tot hun grond, ze zijn hun bezittingen en dus ook hun bestaansmiddelen kwijt. In vele gevallen levert de geroofde grond dan ook niet langer voedsel op voor de lokale bevolking. De productie dient eerder voor de export of levert geen voedsel- maar energieproducten op (biobrandstoffen).
In de maand oktober trekt ze opnieuw alle registers open. In de week van 15 tot 22 oktober vraagt Oxfam met haar internationale campagne “GROEI. Voedsel. Leven. Aarde.” opnieuw alle aandacht. Tijdens deze GROEI-week worden de principes van de campagne nog een keertje duidelijk belicht. Zo wordt in de tweedehandswinkels van Oxfam-Solidariteit het accent gelegd op duurzame consumptie door het hergebruik van spulletjes in de kijker te plaatsen. De winkels nodigen de klanten uit om een kopje eerlijke koffie te komen drinken, weliswaar opgediend in een tweedehands kopje. Nog andere principes komen via het GROEI-menu (zie kader) aan bod. En niet vergeten natuurlijk dat de Week van de Fair Trade ook in oktober plaatsvindt: van 3 tot 13 oktober wachten u in de verkooppunten van de OxfamWereldwinkels allerlei leuke GROEI-acties!
www.ikgroeimee.be
Het GROEI-menu Elke dag bent u een beetje consument. De keuzes die u dan maakt, hebben zo hun gevolgen. Met het GROEI-menu kunt u op een eenvoudige en directe manier iets ondernemen om de meest kwetsbare mensen én onze planeet te beschermen. Hoe? U hoeft slechts vijf principes in het oog te houden:
Voor elk principe stelt het GROEI-menu u gebruiksklare ingrediënten voor. U kunt kiezen wat voor u haalbaar is. En dat is nog niet alles. Elke dag krijgt u een nieuw recept om nog duurzamer en meer verantwoord te consumeren. Meer info: www.ikgroeimee.be
4
Globo september 2012
Foto: Oxfam
De GROEI-campagne nodigde de muziekliefhebbers uit op de foto te gaan om hun steun te betuigen aan de kleine boeren. Want door het fenomeen van landroof worden boeren van hun grond verdreven, met of zonder geweld, en meestal strijkt de landbouwindustrie de winst op. De landroof wordt in vele gevallen oogluikend of zelfs openlijk goedgekeurd door de lokale overheid.
G20 vergeet het Zuiden De recentste G20-top vond vóór de zomer plaats in Los Cabos, Mexico. De verwachtingen werden er echter niet ingelost. Hoe hard sociale organisaties ook hadden aangedrongen, de voedselzekerheid en de financiering van ontwikkeling waren allesbehalve een hoofdbekommernis van de leiders van de grote economische machten. De crisis in de eurozone en het streven naar groei tegen elke prijs bleken belangrijker te zijn dan het redden van mensenlevens. Kijk bijvoorbeeld naar de Sahel waar al meer dan een jaar droogte heerst of naar andere Zuidlanden waar talloze gezinnen problemen hebben om aan voedsel te geraken omdat speculatie de prijzen
van voedsel plots enorm doet stijgen. Enkel rond fiscaliteit en een regulering voor financiële transacties werd een kleine vooruitgang geboekt. De G20, die bestaat uit 19 landen en de Europese Unie, vertegenwoordigt 85% van de wereldeconomie, twee derde van de wereldbevolking en meer dan 90% van het bruto wereldproduct. Dat de beslissingen van dit ‘elitair clubje’ directe gevolgen hebben voor alle landen die niet deelnemen, ligt nogal voor de hand. Zoals Carlos Zarco, woordvoerder van Oxfam na afloop zei: “Voor de ontwikkelingslanden is dit een bijster zwak resultaat (…) De staatsleiders hebben de noden van de armste mensen totaal uit het oog verloren, terwijl de helft van deze mensen in een G20-land wonen.” www.ikgroeimee.be Rubriek Nieuws
Blikvangers
Netwerken & allianties Coalitie voor waardig werk De Coalitie voor Waardig Werk komt op voor de rechten van werknemers in België maar ook in het Zuiden. Ze werd opgericht in 2008, in de nasleep van het Wereld Sociaal Forum in Nairobi (Kenia), en groepeert de drie vakbonden en een groot aantal ngo’s waaronder Oxfam-Solidariteit, die trouwens mee aan de wieg ligt van dit front voor de verdediging van arbeidsrechten.
Bewust maken en samen werken Behalve educatie en pleidooiwerk wordt in het Noorden ook campagne gevoerd om het publiek en vooral de Belgische en Europese beleidsmakers bewust te maken. De Coalitie wil dat zij het begrip Waardig Werk op regionaal, nationaal en internationaal vlak integreren. Zij is ook een gepriviligieerde gesprekspartner van de Belgische beleidsmakers, doordat de verschillende vakbonden er deel van uitmaken en de verschillende politieke stromingen dus vertegenwoordigd zijn. In het Zuiden werken de leden van de Coalitie los van elkaar samen met partnerorganisaties om ze sterker
te maken en te ondersteunen bij het verdedigen van de rechten van werknemers ter plaatse. Zo kan OxfamSolidariteit helpen bij het oprichten van een vakbond (zowel juridisch als structureel), werknemers informeren over hun concrete rechten of bijvoorbeeld zelfs de onderhandelingen met lokale autoriteiten steunen.
Er zit meer in arbeidsrechten dan we denken Het begrip waardig werk doet meteen denken aan loon of arbeidsvoorwaarden maar het omvat eigenlijk nog veel meer. “Waardig werk steunt op vier peilers”, zegt Karolien Debel, beleidsmedewerkster Waardig werk bij Oxfam-Solidariteit. “Die peilers zijn: een inkomen garanderen waarmee aan de basisbehoeften kan voldaan worden; de vakbondsvrijheid respecteren; een systeem van sociale bescherming verzekeren en sociale dialoog tot stand brengen. Indien regeringen zich zouden inzetten om deze vier principes mee te verzekeren, dan zouden werknemers niet langer beschouwd worden als simpel gereedschap, enkel goed om de economische groei te bevorderen. Zij zouden als burgers op een waardige manier van hun werk kunnen leven, in Zuid en Noord."
Foto: Reuters/Stinger
Maak plaats voor de rechten van arbeidsters en arbeiders
De Coalitie werkt momenteel heel concreet rond twee thema’s: de investeringsakkoorden (zie hieronder) en transparantie. Wat dat laatste betreft, werkte de Coalitie mee aan een wetsvoorstel dat ondernemingen zal verplichten elk aspect van
hun activiteiten publiek te maken (arbeidsvoorwaarden, rekeningen, milieu-impact …). Meer info op www.oxfamsol.be, rubriek Campagnes > Waardig werk
Parlement krijgt rode kaart Vrouwen in Congo De beslissing om de organisatie van de volgende Wereldbeker voetbal aan Qatar toe te kennen, heeft heel wat verbazing uitgelokt. Maar er waren ook vele blije gezichten: Belgische en andere buitenlandse investeerders wreven alvast in hun handen. De bouw van nieuwe sportstadions, hotelcomplexen en allerlei andere infrastructuur kan hen immers een mooie winst opleveren. Er zouden zo’n 55 miljard euro op de markt circuleren. Om de privé-investeerders te beschermen, keurde onze Kamer en Senaat investeringsakkoorden goed met de toekomstige organisatie achter het WK (maar ook met Tadzjikistan, Togo, Kosovo en Montenegro). Die akkoorden bieden werknemers geen enkele bescherming ondanks de voorziene sociale en milieuclausules. Er bestaat immers geen mechanisme dat ondernemingen dwingt die clausules te respecteren.. “We kunnen ons aan heel wat wantoestanden verwachten want Qatar wordt één grote bouwwerf”, zegt Karolien Debel van Oxfam. “De migrantenarbeiders zullen hun
rechten niet kunnen afdwingen. En niet alleen dat, hetzelfde geldt in de omgekeerde richting. Qatarese investeerders zullen evenmin verantwoording moeten afleggen voor hun activiteiten in België.” Bovendien voorzien deze akkoorden in de mogelijkheid dat investeerders (Qatarese in België en Belgische in Qatar) een rechtszaak kunnen aanspannen wanneer ze van mening zijn dat het land waar ze zich vestigen hun winstvooruitzichten in het gedrang brengt met een financiële regulering, of met een sociale of milieuwetgeving bijvoorbeeld. Als gevolg van dergelijke akkoorden vinden in Duitsland in de nucleaire sector al de eerste processen plaats, sinds het land besliste zijn centrales te sluiten.
krijgen nieuwe energie Hout vervangen door brandstof vermindert geweld en biedt vrouwen in OostCongo nieuwe kansen op ontwikkeling. Wanneer de vrouwen van de HautsPlateaux de Minembwe in Zuid-Kivu (Oost-Congo) op zoek gaan naar brandhout, krijgen zij maar al te vaak af te rekenen met seksueel geweld en verkrachting. Zij klopten aan bij Oxfampartner UGEAFI, een unie van studie- en actiegroepen voor streekontwikkeling die in het gebied actief is, in de hoop een oplossing te vinden. Oxfam besliste de bouw van 4.000 energiezuinige brandstofkacheltjes, hoofdzakelijk vervaardigd met lokaal materiaal, te financieren. Daarnaast werd ook een project van herbebossing (400.000 jonge boompjes) gesteund. En de resultaten zijn indrukwekkend: de vrouwen en meisjes besparen twee derde van de tijd die ze anders nodig
hadden om hout te sprokkelen. Het aantal verkrachtingen is teruggelopen én de vrouwen spenderen ook veel minder tijd aan koken. Vele jonge meisjes kunnen nu naar school gaan terwijl de vrouwen tijd hebben om zich voor hun gemeenschap in te zetten. Sommigen willen zelfs een eigen winkeltje openen. Dit project maakt deel uit van een uitgebreid programma voor educatie, alfabetisering en de ontwikkeling van loongevende activiteiten. Momenteel wordt het verder uitgebreid naar de Moyens-Plateaux de Bibokoboko in Zuid-Kivu. Zo werden al 900 energiezuinige kacheltjes gebouwd en 900 andere zullen de komende maanden nog volgen. De bouw van deze kacheltjes ligt grotendeels in handen van de lokale vrouwen die hiervoor een specifieke opleiding kregen. Het programma voorziet ook in bewustmakingscampagnes rond gendergelijkheid en aidspreventie. Meer info op www.oxfamsol.be, rubriek Wereldwijd
Globo september 2012
5
Oxfamily
Oxfam-Solidariteit maakt deel uit van de grote Oxfam-familie die 17 Oxfams telt en wereldwijd in meer dan 90 landen actief is. In elke Globo slaan we het dagboek van enkele Oxfams open…
Kleine stapjes voor de mensheid… Overal ter wereld groeit de solidariteit, stap voor stap. Een kilometer te voet, dat maakt de spieren los. Honderd kilometer te voet, dat doet je hartje goed! Sinds die eerste keer in 1981 is Oxfam Trailwalker een onmisbaar evenement geworden, in België en in de vier windstreken. Deze gesponsorde wandeltocht wordt al in twaalf verschillende landen georganiseerd maar de uitdaging is steeds dezelfde: een grote individuele inspanning leveren om onrecht en armoede te bestrijden.
Hoe loopt dat dan?
Elk organiserend land verpakt Oxfam Trailwalker in een eigen kleedje maar de formule is overal dezelfde: binnen een bepaalde tijd (in België 30 uur) 100 km stappen om de projecten van Oxfam te steunen. Om te kunnen deelnemen, moeten de stappers een team van vier personen vormen en met hun team een bepaald bedrag inzamelen (in België 1.500 euro). Dit geld
zeer indrukwekkend worden: meer dan 15 miljoen euro. Met dat bedrag kan Oxfam haar partners in het Zuiden een hart onder de riem steken. Bovendien steunt het de bewustmakingsacties van het publiek in het Noorden én de campagnes om de beleidsmakers in Noord en Zuid op betere gedachten te brengen.
dient als steun voor de Oxfam-projecten in het Zuiden. Het ene team heeft al origineler ideeën dan het andere om dit bedrag in te zamelen: wijn op flessen trekken, veters verkopen, een eigen limoncello produceren, een improvisatieavond organiseren, solidaire etentjes, concerten,… In 2012 zullen wereldwijd zo’n 22.000 stappers deelnemen aan Oxfam Trailwalker. Samen zullen zij 55 keer de omtrek van de aarde afleggen. De steun voor de projecten en campagnes van Oxfam zal
Trailwalker in Japan
Eind augustus werd in België de vijfde editie van Oxfam Trailwalker gevierd. De voorbereidingen van editie nummer 6 zijn nu al aangevat. In ons land leggen de stappers het parcours af in de prachtige omgeving van de Hoge Venen. Op de meeste plaatsen in de wereld speelt Oxfam Trailwalker zich trouwens ook af tegen een mooie achtergrond: van de Australische bush tot de voet van Mount Fiji in Japan, voorbij de watervallen van de Indische Pearl Valley en de bergen in de buurt van het Spaanse Barcelona krijgt de stapper telkens waar voor zijn geld.
www.oxfamtrailwalker.be
Trailwalker in België
Trailwalker in Spanje
Solidariteit verdient een prijs
Een ‘spaarzaam’ scherm
Erik Bos ging aan de haal met de eerste Simon Jelsma Award, die Oxfam Novib uitreikt aan jongeren om hen warm te maken voor ontwikkelingssamenwerking. Met de prijs, die vernoemd is naar de medestichter van Oxfam in Nederland, wordt Erik Bos beloond voor zijn educatief werk. Hij stichtte de Libre Foundation die opleidingen aanbiedt voor leiders van kleine ontwikkelingsorganisaties. Hopelijk zal de prijs van 3.000 euro tot vele nieuwe roepingen leiden.
Bij Oxfam Nieuw-Zeeland ontbreekt het niet aan ideeën. Om hun fondsenwerving een boost te geven, sloten de “Kiwi’s” een akkoord met Donate your Desktop. De formule die het bedrijf voorstelt is simpel: je stelt je beeldscherm ter beschikking voor reclame. Je downloadt een bepaald programma en Donate your Desktop plaatst elke dag een nieuwe advertentie op het scherm van je computer. Van de opbrengst gaat 75% naar het goede doel van je keuze. Het kost niets en toch steun je projecten en campagnes van Oxfam, zonder zelf een cent uit te geven!
www.oxfamnovib.nl
Na Scarlet, nu ook Livia De actrice Scarlett Johansson en Coldplayzanger Chris Martin doen het al een tijdje. Sinds afgelopen zomer is ook Livia Firth, de Italiaanse echtgenote van acteur Colin Firth, officieel actief als ambassadrice van Oxfam. Livia was al sinds vele jaren een enthousiaste sympathisante van onze organisatie. Zij steunde diverse fondsenwervende acties en legde zich vooral toe op duurzame en eerlijke kleding via haar eigen modemerk. Haar project ‘Green Carpet Challenge’ stimuleert sterren om zich voortaan op de rode loper te vertonen in duurzame ‘spulletjes’.
6
Al de vijfde keer!
Trailwalker in Australië
Globo september 2012
www.oxfam.org.nz
Oxfam Amerika ziet dubbel Dankzij de generositeit van welgestelde donors kon Oxfam Amerika een grote actie lanceren om snel 2 miljoen dollar in te zamelen tegen 31 juli 2012. Het principe was eenvoudig: voor elke dollar die vóór de 31ste gestort werd, storten de mecenassen op hun beurt een dollar. En dat stimuleerde mensen met beperkte middelen om twee keer zo gul te zijn als anders.
www.oxfamamerica.org
Dossier
Humanitair lobbywerk, een geheim wapen? Er bestaan veel misverstanden over lobbywerk, een begrip dat we meestal associëren met commerciële of financiële groepen die hun eigen belangen trachten veilig te stellen. Maar er bestaat ook een ander soort lobbywerk dat sinds lang door allerlei niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) wordt gebruikt. Natuurlijk zijn er grote verschillen tussen “commercieel” lobbyen en het lobbywerk van de ngo’s. In dit dossier ontdekt u hoe Oxfam het humanitaire lobbyen aanpakt.
Tekst: Laurent Bourgeois • Foto's: Tineke D'haese, p. 9 Craig Owen, p. 9-10 Pablo Tosco Met de medewerking van: • Liesbeth Goossens, verantwoordelijke humanitaire beleidsbeïnvloeding bij Oxfam-Solidariteit • Amjad Alqasis, coördinator van het Legal Advocacy-programma van BADIL • Al Hassan Cisse, regionaal coördinator beleidsbeïnvloeding voor de voedselzekerheid in West-Afrika
Globo september 2012
7
Dossier
Achter de schermen van verandering Oxfam verzamelt de verschillende functies van een moderne ngo in een enkele structuur. Zij zet ontwikkelingsprogramma’s op om met duurzame oplossingen bevolkingsgroepen uit de armoede te verlossen. Zij werkt mee aan humanitaire interventies om de slachtoffers van conflicten of natuurrampen noodhulp te bieden. En ten slotte organiseert zij publiekscampagnes en lobbyt zij om het politieke besluitvormingsproces te beïnvloeden. De integratie van die drie aspecten is een van de specifieke kenmerken van Oxfam in het landschap van de Belgische ngo’s.
deze campagne twee algemene doelstellingen bepaald. Enerzijds wil zij op noodsituaties (droogte, conflicten, aardbevingen enz.) reageren en ervoor zorgen dat de slachtoffers de hulp en de bescherming ontvangen die het nationale en het internationale recht waarborgen. Anderzijds wil zij de structurele oorzaken van de kwetsbaarheid van deze volkeren aanpakken. Om dat tweede doel te bereiken, moet zij in veel gevallen proberen om door middel van beleidsbeïnvloeding op de bestaande praktijken en het beleid te wegen, zowel in het Noorden als in het Zuiden.
Oxfam voert strijd tegen onrecht en de diepere oorzaken van armoede. Om dat op een effectieve, duurzame manier te doen, is de beïnvloeding van de beleidsmakers onmisbaar. Humanitaire interventies zijn voor het grote publiek in het Noorden het meest zichtbare van de drie al genoemde facetten. Het beleidsbeïnvloedend werk krijgt minder belangstelling van de media maar is toch een essentieel instrument, zeker in de humanitaire context.
Lobbywerk, of beleidsbeïnvloeding, wordt om allerlei redenen vaak met duistere praktijken geassocieerd, van het kopen van invloed tot ronduit illegale praktijken. De realiteit is echter veel complexer, want bij lobbyen komen sterk uiteenlopende actoren, methoden en onderwerpen kijken. Wat houdt het beleidsbeïnvloedend werk precies in? Op wie mikt het? Wie maakt er gebruik van, met welk doel, en hoe worden de resultaten geëvalueerd?
Beleidsbeïnvloeding volgens Oxfam Het humanitaire lobbywerk van Oxfam past in de campagne “Rights in Crisis”. Oxfam heeft voor
Lobbywerk of beleidsbeïnvloeding? Tot hier toe hebben we de termen lobbywerk en beleidsbeïnvloeding dooreen gebruikt, ze worden immers als synoniemen beschouwd. In de context van ngo’s gebruiken we echter liever de term beleidsbeïnvloeding, wat we verder in de tekst dan ook consequent zullen doen. Onder lobbywerk verstaan we dan enkel en alleen de activiteiten die bedoeld zijn om de economische belangen van bepaalde ondernemingen of economische sectoren te dienen. Het verschil tussen de twee ligt in essentie in de zaak die wordt verdedigd en in de middelen die men gebruikt. Oxfam en andere humanitaire ngo’s verdedigen het algemene belang of de rechten van andere volkeren. Ze vertegenwoordigen dus niet hun eigen belang of dat van een sector, maar treden op als woordvoerder van gemarginaliseerde gemeenschappen. Meestal werken ze rond economische
“Wij moeten politieke besluitvormers voor hun verantwoordelijkheid plaatsen.”
en maatschappelijke uitdagingen die betrekking hebben op het algemeen belang, met een bijzondere aandacht voor de meest kwetsbare groepen. Bovendien sluit het beleidsbeïnvloedend werk van ngo’s het verstrekken van diensten of gunsten in ruil voor politieke steun uit. Meer concreet houdt beleidsbeïnvloeding in dat men besluitvormers rechtstreeks aanspreekt om hen op de nadelige gevolgen van bepaalde praktijken of beleidsmaatregelen te wijzen. Oxfam vertrekt van haar contacten met haar partners en haar ervaring op het terrein om alternatieven voor te stellen die verankerd zijn in de plaatselijke realiteit. Het is dus de bedoeling om de politieke besluitvormers te overtuigen om onze zaak te steunen of hun houding tegenover een gegeven problematiek te wijzigen. Beleidsbeïnvloeding is een kunst, geen wetenschap. Om effectief te zijn, moeten onze medewerkers humanitaire beleidsbeïnvloeding over een waaier van competenties en over een individuele stijl beschikken die afhankelijk van de omstandigheden kunnen variëren. Een van de grote uitdagingen bestaat erin dat ze een complexe humanitaire realiteit op het terrein moeten kunnen linken aan een vaak heel andere politieke realiteit in de besluitvormingscentra. Ze moeten toegang krijgen tot de juiste mensen, een vertrouwensrelatie opbouwen, brieven en e-mails schrijven, mensen opbellen. Dat zijn allemaal competenties die op het eerste zicht banaal lijken maar ze zijn onmisbaar voor effectief beleidsbeïnvloedend werk. Maar de cruciale besluitvormers persoonlijk aanspreken blijft de beste manier om een boodschap duidelijk over te brengen.
Beleidsbeïnvloeding: waarom en met welk doel? “Voor Oxfam betekent beleidsbeïnvloeding druk uitoefenen op besluitvormingsprocessen, om een verandering uit te lokken in een beleid of in het gedrag van de beleidsmakers, en op die manier een positieve impact te hebben op het leven van de armste en meest kwetsbare gemeenschappen”, zegt Liesbeth Goossens, verantwoordelijke humanitaire beleidsbeïnvloeding bij Oxfam-Solidariteit.
Een aantal voorbeelden van ludieke lobby-acties en publiekscampagnes
8
Globo september 2012
Dossier te werken. Wij willen het actieve burgerschap bevorderen, zodat de bevolking gebruik kan maken van haar recht om zich te laten horen”, besluit Liesbeth Goossens. Naast de gelegenheidsinitiatieven in het kader van grootschalige humanitaire crisissen, concentreert de beleidsbeïnvloeding van Oxfam zich vooral op de onderliggende oorzaken van de rampen. Interventies op korte termijn moeten passen in strategieën op lange termijn voor een structurele verandering van de ongelijkheid. De thema’s van de beleidsbeïnvloeding worden dus meestal op lange termijn bepaald en hangen niet af van specifieke publiekscampagnes of politieke kansen. Maar het is niet uitgesloten dat het beleidsbeïnvloedend werk in de loop van de tijd wordt aangepast om beter in te spelen op de actualiteit. “Als verandering op korte termijn niet mogelijk is, moeten wij de politieke besluitvormers confronteren met hun verantwoordelijkheid voor de gevolgen op lange termijn van hun beleid.” “Het beleidsbeïnvloedend werk van Oxfam vertrekt van het geloof dat structurele veranderingen er alleen kunnen komen als de beleidsmakers overtuigd zijn van de noodzaak van verandering. We moeten die overtuiging versterken door middel van geloofwaardige voorstellen en argumenten, en van directe getuigenissen over de impact van politieke beslissingen en praktijken op het terrein”.
Grondrechten Liesbeth Goossens: “Ons beleidsbeïnvloedingswerk is gebaseerd op de verdediging van vijf grondrechten: het recht op leven en veiligheid, het recht op sociale basisvoorzieningen, het recht op duurzame bestaansmiddelen, het recht om gehoord te worden en het recht op identiteit en diversiteit.” “Oxfam dankt haar legitimiteit aan haar langdurige aanwezigheid in het Zuiden, aan de relaties die zij met een groot aantal partners uit het maatschappelijke middenveld heeft opgebouwd en aan haar professionele deskundigheid, die door de overheid en het grote publiek wordt erkend.” “Wij werken met en via een heleboel partners en bondgenoten aan gemeenschappelijke doelstellingen, niet alleen in ons ontwikkelingswerk of in de humanitaire hulp, maar ook in onze campagnes en ons beleidsbeïnvloedend werk. Oxfam stelt zich bovendien expliciet tot doel om plaatselijke en nationale bewegingen die voor positieve verandering werken te steunen, te ontwikkelen en ermee samen
De lange termijn en de korte: het voorbeeld van de Sahel “Het beleidsbeïnvloedend werk van Oxfam combineert steeds doelstellingen op korte en op lange termijn”, vertelt Al Hassan Cisse, regionaal coördinator beleidsbeïnvloeding voor de voedselzekerheid in West-Afrika. “Op die manier trachten we specifieke gevallen op te lossen en te voorkomen dat andere bevolkingsgroepen later met dezelfde situatie worden geconfronteerd.” “In het kader van de voedselcrisis die de landen van de Sahel momenteel teistert, hebben wij de voedselsituatie opgevolgd en zijn we bij de eerste voortekens met onze partners een strategie voor beleidsbeïnvloeding beginnen uitwerken om aan de alarmbel te trekken. We hebben de belangrijkste factoren van de crisis geïdentificeerd en ze daarna vergeleken met de voorgaande crisissen (2005, 2008 en 2010) die de streek in de afgelopen jaren hebben getroffen. Uit de diepgaande analyses, die mogelijk werden gemaakt door onze nauwe samenwerking met een groot aantal organisaties uit de regio, hebben we de structurele oorzaken van de steeds terugkerende crisissen in de Sahel kunnen onderscheiden. Het is niet langer alleen een probleem van beschikbaarheid van de voedselproductie, maar ook van toegankelijkheid. De meest kwetsbare bevolkingsgroepen hebben geen toegang meer tot voedsel, omdat het te duur geworden is. Er is geen enkel systeem dat hen beschermt en er wordt amper
rekening gehouden met hen bij het uittekenen van het beleid voor landbouwinvesteringen”, legt Al Hassan Cisse uit.
Een lange en moeizame weg “In de wetenschap dat voedselvoorraden ter plekke een essentiële rol spelen als eerste verdedigingslinie voor de meest kwetsbare gemeenschappen, hebben wij beslist om ons beleidsbeïnvloedend werk op de promotie van die reserves te richten”, vervolgt Al Hassan Cisse. “Ze hebben een dubbel doel: enerzijds stellen ze ons in staat om de bevolking tijdens een crisis snel te helpen, anderzijds vormen ze een instrument om de stabiliteit van de voedselprijzen op langere termijn te garanderen. We mikken dus zowel op de toegankelijkheid als op de beschikbaarheid.” “Maar de ervaring op het terrein leert ons dat voedselvoorraden ter plekke niet genoeg zijn. Daarom combineren we in ons pleidooi de lokale en de globale dimensies. Onze belangrijkste gesprekspartner in de regio is de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS). In het kader van de GROEI-campagne nemen wij deel aan ECOWAS-werkgroepen met organisaties van landbouwers en veeboeren zoals ROPPA, le Réseau Bilital Marobé en APESS, die weten welke uitdagingen die voedselreserves met zich meebrengen.” “In deze werkgroepen formuleren wij aanbevelingen en trachten we ervoor te zorgen dat deze opgenomen worden in de regionale strategie van de ECOWAS. De weg naar concrete politieke verandering is lang en moeizaam, maar deelnemen aan het besluitvormingsproces is belangrijk om te garanderen dat de veranderingen ook duurzaam zijn”, zegt Al Hassan Cisse.
W8-vrouwen overhandigen gewezen Eerste minister Yves Leterme een koffertje om de Millenniumdoelstellingen te redden.
Globo september 2012
9
Dossier Wie zijn de actoren? Beleidsbeïnvloedend werk mikt vooral op de politieke besluitvormers, zowel natuurlijke personen als organisaties, maar niet noodzakelijk op de hoogste machtsniveaus. Men moet namelijk voor elke problematiek bepalen welk machtsniveau het best geplaatst is om het onrecht dat men bestrijdt recht te zetten. In de praktijk moet men verschillende niveaus, van het lokale tot het internationale, van het Noorden tot het Zuiden, combineren om alle facetten van een probleem te kunnen behandelen. Zoals al uitgelegd, is die combinatie ook nodig om te verzekeren dat de verkregen resultaten zoveel mogelijk mensen ten goede komen.
samenwerken met organisaties die een heel andere visie hebben maar onze doelstellingen op korte termijn delen.
Beleidsbeïnvloeding in de praktijk Om een kans op succes te hebben, moet men bij beleidsbeïnvloeding realistische aanbevelingen bepleiten die op degelijke studies en analyses gebaseerd zijn. Het moet de gesprekspartner kunnen overtuigen van de gegrondheid van de verdedigde stelling. Oxfam werkt daarvoor samen met een uitgebreid netwerk van partners in bijna 100 landen en een reeks wereldwijd erkende experts in tal van domeinen. Wij zijn bovendien goed in staat om het publiek te mobiliseren. De inhoud van bepaalde wetteksten is soms zo gespecialiseerd dat de politici vaak niet over de deskundigheid of het nodige personeel beschikken om de gevolgen van hun keuzes ten volle te beseffen. Dat geldt zeer zeker voor beslissingen over humanitaire hulp, die worden genomen op duizenden kilometers afstand van de mensen die er de gevolgen van zullen dragen.
Oxfam is er trouwens van overtuigd dat duurzame verandering alleen mogelijk is door middel van een intensieve samenwerking tussen verschillende actoren. Daarom spelen allianties en partnerships een geweldig belangrijke rol. • Partnerships worden gevormd door verschillende onafhankelijke organisaties die dezelfde basiswaarden hebben en samenwerken om bepaalde doelstellingen op lange termijn te bereiken. • Allianties verzamelen verschillende organisaties die rond hetzelfde thema werken maar verschillende doelstellingen op lange termijn kunnen hebben. Het is dus niet uitgesloten dat wij
Eerst moet men zich op de doelstelling van de beleidsbeïnvloeding concentreren. Wil men het debat beïnvloeden? Of het onrechtvaardige karakter van een beleid of praktijken in de verf zetten? Of invloed uitoefenen op de ontwikkeling van een nieuw globaal beleid door de overheid of door instellingen? Men moet de doelgroepen identificeren, samen met het soort van gegevens en argumenten die ze kunnen beïnvloeden. De volgende stap is de identificatie van de al verworven kennis en van de behoefte aan nieuw onderzoek.
Naast de diepgaande studie van de oorzaken van het behandelde probleem, moet men ook het besluitvormingsproces grondig analyseren, om de sleutelpersonen te identificeren. Deze analyse moet de actie zo effectief mogelijk maken, door te helpen om de juiste personen op het juiste ogenblik met de juiste acties aan te spreken. Maar let op, de cruciale actoren en het machtsevenwicht veranderen voortdurend, zodat de analyse in de tijd kan evolueren. Eens er een duidelijk beeld is van de krachten die in het spel zijn, kan men gemakkelijker de verdedigers van verandering aanmoedigen, haar tegenstanders ontwapenen en de onbeslisten overtuigen. Confrontatie is niet het favoriete wapen van beleidsbeïnvloeding, maar zelfs een directe confrontatie kan, als ze goed gepland is, resultaat opleveren. Oxfam gebruikt ook publiekscampagnes om haar beleidsbeïnvloedend werk kracht bij te zetten en burgers en media te mobiliseren om haar strijd te steunen. Dankzij die aanpak legt de organisatie meer gewicht in de schaal wanneer ze de belangrijke besluitvormers en instellingen ontmoet.
…wat levert het op? De resultaten van beleidsbeïnvloedend werk zijn vaak erg moeilijk te beoordelen, afhankelijk van de aard en de complexiteit van de problematiek. Men moet de activiteiten beoordelen om op de volgende vragen te kunnen antwoorden: zijn de doelstellingen bereikt? In welke mate zijn de resultaten aan de gevoerde acties te danken? Welke andere factoren hebben ze beïnvloed? Men kan al die vragen niet altijd nauwkeurig beantwoorden.
Een duidelijke politieke boodschap...
Al Hassan Cisse: “Het is altijd erg moeilijk te meten of we er effectief in slagen op het beleid te wegen. In het geval van de Sahel was ons werk gericht op de snelheid waarmee op crisissen wordt gereageerd. In een noodsituatie kan een snelle respons immers met minder geld levens redden. Dit jaar hebben we gemerkt dat de crisis verscheidene maanden vroeger werd erkend dan de vorige keren. Dat wijst op een belangrijke mentaliteitsverandering, waar ons beleidsbeïnvloedend werk vast en zeker toe heeft bijgedragen.”
Goed onderzoek is het vertrekpunt voor het opstellen van een algemeen beleid, want het levert de gegevens die nodig zijn om voorstellen voor verandering te ondersteunen. Er moeten sterke argumenten en een coherente redenering ontwikkeld worden, een stelling en een duidelijke boodschap.
“Na die vroege erkenning hebben de donoren sneller fondsen vrijgemaakt, zodat de organisaties op het terrein vlugger aan de slag konden. De huidige crisis treft nog een groot aantal mensen, maar de gevolgen zijn minder erg dan vroeger. Wij kunnen alleen maar trots zijn op dat resultaat.”
Voorbeeld van een impactketen: Wapenhandelsverdrag Strategieën
Resultaten
Resultaten
Het probleem bepalen
Versterkt draagvlak
Meer politieke wil om tot een wapenhandelsverdrag te komen
Boodschap maken en verspreiden
Aanwezigheid in de media
Meer eensgezindheid over de eisen in dit verdrag
• Onderzoek doen • Casestudies • Beleidsnota’s
• “Shooting Poverty”-films • Muziekalbum “Voices from the front line” • Casestudies
Communicatie en coördinatie met de belangrijkste beleidsmakers en invloedrijke personen tijdens internationale topontmoetingen Capaciteitsopbouw
• Vorming van douaneambtenaren over wapenhandel en de gids voor duurzame ontwikkeling • Vorming van beleidsmakers
10
Globo september 2012
• Brede diverse coalitie • Nieuwe voorvechters in belangrijke landen • Meer publieke steun
Meer overeenstemming over problemen en oplossingen tussen belangrijke spelers • • •
Bewustzijn rond zaken als corruptie, gebrek aan transparantie in wapenhandel Belang van ontwikkelingscriteria Bewustzijn rond menselijk lijden veroorzaakt door wapens
Meer capaciteit om in te zetten op politieke eisen
Dossier
Humanitaire beleidsbeïnvloeding in Bezet Palestijns gebied, een parcours vol hindernissen Aan humanitaire beleidsbeïnvloeding doen is geen sinecure voor de Palestijnse organisaties die de rechten van de Palestijnse vluchtelingen en ontheemden verdedigen. De verdeling van het grondgebied in drie delen (de Gazastrook, de Westelijke Jordaanoever en OostJeruzalem) maakt het reizen erg moeilijk, want het hangt altijd af van de goede wil van de Israëlische overheid, die alle in- en uitgangen van de gebieden controleert.
“rechtenbenadering”. Dat betekent dat rechten niet moeten worden verkregen door te onderhandelen, maar door het internationale recht en zijn toepassing te erkennen. Helaas bestaat er, ondanks de principes die wij verdedigen, een consensus om te zeggen dat de huidige impasse alleen door onderhandelen kan worden opgelost. Dat maakt ons werk veel moeilijker, want de internationale gemeenschap dringt aan op de aanvaarding van een oplossing met twee staten, zonder rekening te houden met de misdaden en de schendingen van de mensenrechten waar de Israëlische overheid zich schuldig aan maakt.”
“In ons beleidsbeïnvloedend werk ijveren wij voor de idee van de ‘rechtenbenadering ’. Wij pleiten bijvoorbeeld voor het recht op terugkeer van de vluchtelingen en het zelfbeschikkingsrecht van het Palestijnse volk. Die twee rechten worden door het internationale recht gewaarborgd, en voor de Palestijnen meer bepaald door verscheidene resoluties van de Verenigde Naties. BADIL is ervan overtuigd dat het conflict alleen kan worden opgelost als het internationale recht geëerbiedigd wordt. Alleen de kronkelige weg van de rechtvaardigheid kan naar de vrede leiden”, besluit Amjad Alqasis.
“Wij kunnen onze collega's van in Gaza gebaseerde mensenrechtenorganisaties alleen in het buitenland ontmoeten, soms zelfs in België. Dat is slechts een van de vele voorbeelden van de praktische moeilijkheden waarmee we te maken krijgen”, vertelt Amjad Alqasis, coördinator van het Legal Advocacy-programma van BADIL, een Palestijnse mensenrechtenorganisatie waarmee Oxfam samenwerkt. “Naast deze problemen lijdt ons beleidsbeïnvloedend werk enorm onder het gebrek aan politieke wil om de rechtvaardigheid en de eerbiediging van het internationale recht in dit deel van de wereld te bevorderen. De internationale gemeenschap wil wel humanitaire hulp leveren aan miljoenen vluchtelingen, maar mist de wil om een politieke oplossing te vinden voor het conflict. In plaats van de oorzaken pakt ze de symptomen van de ziekte aan”, zegt de vertegenwoordiger van BADIL.
Niet onderhandelen, wel internationaal recht naleven Amjad Alqasis vervolgt: “Als mensenrechtenorganisatie baseren wij ons werk op de principes en de normen van het internationale recht. Wanneer wij op het beleid trachten te wegen, kiezen wij voor een
Resultaten Een wettelijk bindend wapenhandelsverdrag dat:
• streeft naar minder menselijk lijden veroorzaakt door wapenhandel • sterke bepalingen inhoudt om corruptie te bestrijden en tot meer transparantie te komen • de handel verbiedt in wapens/munitie die conflicten kunnen voeden en inspanningen van vredesopbouw ondermijnen
De vele controlepunten in de Westelijke Jordaanoever bemoeilijken het werk van BADIL.
Impact Minder gewapend geweld en minder doden, gewonden en ontheemden door gewapend geweld Duurzame economische ontwikkeling in de belangrijkste arme landen die door wapengeweld getroffen worden
Online
• Dossier over lobbywerk van Oxfam-Magasins du Monde > www.oxfammagasinsdumonde.be/ 2011/01/dossier-lobbying-le-lobbying/ • ‘Advocacy, a good word gone bad’ de Carlo Piccinini > sites.tufts.edu/jha/archives/654
Globo september 2012
11
Zuidgeluid
Tekst: Chantal Nijssen • Foto’s Oxfam
Haïti: geloven in een beter toekomst Meer dan twee jaar na de aardbeving van 12 januari 2010 maken Oxfampartners de balans op: er is nog een lange weg te gaan maar de gulle steun van vele grote en kleine schenkers stak de bevolking een hart onder de riem. Nu bouwen zij aan een betere toekomst. Hoewel Haïti, een eilandstaat in de Caribische zee, al menige orkaan en andere natuurrampen beleefd heeft, brak de zware aardbeving van 12 januari 2010 alle records. Het land, dat tot de armste ter wereld behoort, verloor een groot deel van zijn diensten en verantwoordelijken die de eerste hulp en de wederopbouw hadden moeten leiden. Haïti beleefde voordien al een crisis en zag nu naar schatting meer dan 200.000 mensenlevens verloren gaan. Oxfam lanceerde een hulpactie om de bevolking water en sanitaire voorzieningen te bezorgen. Geld voor werk-acties leverden nieuwe bestaansmiddelen op (zie kader p.13).
Vrouwen in Haïti krijgen minder kansen
“Voor onze organisatie, die zich vooral tot vrouwen en kinderen richt omdat zij de meest kwetsbare groep vormen in onze samenleving, was deze ramp een ware catastrofe”, vertelt Gina Georges, coördinatrice van Renafanm. De organisatie ijvert voor vrouwenrechten, ook binnen de vakbondsafdelingen en sinds de aardbeving ligt de focus meer dan ooit op vorming en tewerkstelling. “Ons kantoor in Carrefour Feuilles was verwoest met al ons materiaal. We hebben onze leden gemobiliseerd om zo snel mogelijk terug aan de slag te kunnen. Oxfam was al sinds langere tijd actief in onze steden en gemeenschappen. Met Renafanm startte de samenwerking pas na 12 januari. Zo konden we zorgen voor kantoormateriaal en kregen we ook ondersteuning voor vormingsprojecten. Vele vrouwen hadden alles verloren:
ze hadden geen dak boven het hoofd, geen inkomen en geen eten voor hun kinderen. We zijn ons daarom vooral gaan toeleggen op hun vorming. Zij volgden naailes of lessen economie en boekhouden. Of ze leerden loodgieterij, metselen, elektriciteitswerken…” De samenwerking van Renafanm met Oxfam richtte zich vooral op het domein van de informele economie. Het was de bedoeling vrouwelijke ondernemers aan te moedigen en te begeleiden. “Deskundigen en begunstigden hadden geregeld overleg, we organiseerden workshops samen met Oxfam. Als lid van de Haïtiaanse syndicale confederatie (CSH) kregen we ook uit die hoek bijstand. Anderzijds was de samenwerking met de lokale overheid vrij beperkt. Er is wel overleg en er wordt naar ons geluisterd, omdat we met CSH gelinkt zijn. Maar net als in het verleden botsten we op een bureaucratische houding tegenover slachtoffers van geweld bijvoorbeeld. Werken met vrouwen wordt niet altijd ernstig genomen.”
We moeten een rechtsstaat krijgen
Renefanm wordt geleid door negen sterke vrouwen, die elk een professionele achtergrond hebben. Gina Georges is sociologe. Dat hun aanpak werkt, merken zij aan het feit dat vrouwen mondiger worden, meer zelfstandigheid krijgen en actiever worden in de samenleving. “Er is beterschap, maar de effecten van de aardbeving zijn zeker nog niet uitgewerkt. Onze overheid is onervaren en de sociaaleconomische situatie van Haïti is niet rooskleurig. De mensen leven in armoede en ellende. En de samenleving vertoont vele gebreken,” vindt Gina Georges. Reconstructie, dat is meer dan het bouwen of herstellen van woningen of mensen onder druk uit de kampen verwijderen. Er is veel meer nodig. “Inderdaad, de samenleving moet ook op moreel en sociaal vlak opgebouwd worden. We moeten een echte rechtsstaat krijgen, er moet
Haïti-respons van Oxfam-Solidariteit Inkomsten in euro
Uitgaven in euro
Het saldo van 191.467 euro wordt besteed in 2012 en 2013
12
Globo september 2012
Profiel van twee partners >Renafanm
Wie? National netwerk met diverse afdelingen, o.a. in Carrefour Feuilles (Port-au-Prince), opgericht in 1998. Nu nog 7.000 actieve leden. Wat? Organisatie actief rond educatie en emancipatie, sinds de aardbeving focus op vorming, jobs en bestaansmiddelen voor vrouwen.
>Codseca
Wie? Comité van 37 organisaties, opgericht na de aardbeving. Werkzaam in Carrefour (Port-auPrince). Wat? Het Comité is actief in sector 11 van Carrefour en werkt rond water, sanitair en cholerapreventie. bijvoorbeeld een sociale bijdrage voor werknemers komen. In ons land is dat een zeer vaag begrip. De meerderheid van de mensen werkt in de informele sector, zonder rechten en vooruitzichten. Ook onderwijs moet veel meer aandacht krijgen. Jongeren moeten naar de universiteit kunnen en daarna aan de slag gaan. Want zij zullen mee zorgen voor de wederopbouw en de ontwikkeling van Haïti.”
Eerst gezond zijn, dan volgt ontwikkeling
Voor het ontwikkelingscomité Codseca staat samenwerking bovenaan de agenda. Het Comité van sector 11 in Carrefour is een alliantie van 37 aparte organisaties die na de aardbeving de handen in elkaar geslagen hebben. Coördinator Franzy Noelle: “We werden door de lokale diensten aangesproken toen we het gebied na de aardbeving bezochten. Omdat wij contact hadden met tal van andere organisaties in Carrefour, bleken we een interessante partner te zijn. Er werd een forum georganiseerd met de lokale overheid en diverse sociale diensten om een plan uit te werken. Oxfam was al in andere sectoren van de stad actief sinds 1978. Pas na de aardbeving zijn we samen begonnen met een noodprogramma dat vooral bestond uit voorzieningen als water, sanitair, hygiëne en preventie.” De werking van de leden van Codseca draaide rond ontwikkeling, want op dat vlak heeft Haïti enorm grote noden. Maar na 12 januari 2010 was dat plots anders. “Om te ontwikkelen, moet je om te beginnen in leven zijn”, zegt een geëmotioneerde coördinator. “We hebben samen met Oxfam vooral werk gemaakt van een gezonde leefomgeving en de preventie van cholera.”
De bevolking leefde onder een zeiltje of opeengepakt in de kampen. Er was weinig aandacht voor hygiëne. Voldoende voedsel vinden, was haar eerste zorg. Oxfam lanceerde met lokale partners zoals Codseca de bouw van latrines en douches. Er kwamen trainingen rond preventie van ziekten. Er werd werk gemaakt van rioleringen en afvalruiming. Maar toen kwam de regen en die zorgde ervoor dat het bedje voor een cholera-epidemie gespreid was.
Eenvoudige hygiëneregels voorkomen erger
De eerste opdracht van Codseca werd het verspreiden van informatie, het verdelen van waterzuiveringstabletten en de vorming van trainers die op hun beurt anderen konden bereiken. In totaal werden 15.000 families bij deze activiteiten betrokken. “Oxfam stelde een plan op en wij bouwden 180 latrines en douches. Wij kunnen gelijk welk werk uitvoeren met de mensen van onze lidorganisaties. Er zijn jongeren met een universitaire vorming actief en mensen uit de administratie, maar ook studenten, ingenieurs, metselaars,…” “De mensen vragen niets liever dan mee te doen. We hebben gemerkt dat de bevolking onze inspanningen echt waardeert. Als er hygiënekits moeten uitgedeeld worden, staan zij klaar om te helpen.” De voorbije twee jaar bouwde het comité een intense samenwerking uit met de lokale sociale diensten. Zo kreeg het heel wat werk gedaan waarmee het de naam ‘Codseca 11’ verdiende. “In de andere sectoren van Carrefour wordt vol bewondering naar ons gekeken. Het zou fantastisch zijn als elk van de 12 sectoren een eigen Condseca zou hebben,” zegt een tevreden Noelle Franzy. “Samen met onze lokale medewerkers hebben we goed werk geleverd, dat mag gezegd worden. Maar wie weet, zonder het steuntje in de rug van Oxfam waren we er vandaag misschien niet meer. Hoewel we daar liever niet aan denken, natuurlijk!”
Ambities voor morgen
Talloze organisaties in Haïti zijn na de ramp aan de slag gegaan. Ze kijken vooruit en willen dat de mensen een beter leven krijgen dan vóór de aardbeving. Renafanm werkt mee aan een rechtsstaat die zorg draagt voor zijn arbeidskrachten en voor de scholing van jong en minder jong zodat iedereen straks over een waardig inkomen kan beschikken. Ook Codseca koestert concrete dromen. “Wij willen ons meer gaan toeleggen op onderwijs, gezondheid, sanitair,
“Reconstructie, is meer dan huizen bouwen. Onze samenleving moet op moreel en sociaal vlak sterker worden.”
Zuidgeluid
Foto: Carlos Cazalis
milieu,… Ons comité bestaat uit jonge mensen die de handen uit de mouwen willen steken. We hebben de capaciteiten en ervaring. Nu willen we graag een strategie uitwerken die aan de behoeften van de bevolking beantwoordt en als partner van Oxfam onze doelstellingen realiseren. Hopelijk kunnen we ook in de toekomst op de nodige steun rekenen. Wij weten dat Oxfam een invloedrijke en gewaardeerde internationale organisatie is, die op vele domeinen inspanningen levert om armoede uit te roeien. Daar willen wij graag aan meewerken in Haïti.”
Profiel van Haïti Hoofdstad: Port-au-Prince Inwoners: 9.035.536 (2009) Oppervlakte: 27.750 km2 Levensverwachting: 62,5 jaar Alfabetiseringsgraad: 45,8% Aandeel per sector in het BBP: diensten: 52%; landbouw 28%; industrie: 20% Bevolking onder de armoedegrens: 80% Dodelijke slachtoffers van de aardbeving: + 200.000
Partnerorganisaties spelen een sleutelrol Communicatie- en advocacymedewerkster van Oxfam, Amélie Gauthier, kijkt met enige voldoening terug op haar werk in Haïti. Dat Oxfam al sinds 1978 met partners samenwerkte, gaf ons een zekere legitimiteit, direct na de aardbeving. Wij hadden een vertrouwensrelatie met partners en locale diensten. Ze kenden onze aanpak en we respecteerden elkaar. Oxfam startte haar hulpacties heel snel en wist samen met anderen werkelijk levens te redden. Wij leverden o.a. basisvoorzieningen zoals water en sanitair, een van onze specialiteiten, in meer dan 120 kampen. In 2010 steunden we meer dan 1,2 miljoen mensen met noodhulp en cholerapreventie. In 2011 waren dat resp. 532.000 en 150.000 begunstigden. Op het vlak van beleidsbeïnvloeding hebben we enkele prangende kwesties op de agenda gezet, zoals geweld tegen vrouwen en de uitdrijving van kampbewoners. In Croix de Bouquet, een gemeente dichtbij Port-au-Prince, zijn nu drie centra geopend waar mensen over hun rechten geïnformeerd worden. Zo’n dienst was enkel in de hoofdstad beschikbaar maar dat vergt een hele lange busrit.
Nu vinden steeds meer vrouwen de weg naar de informatie die ze nodig hebben. Via de media konden we ook het probleem van de gedwongen uitdrijvingen aanklagen. Want dakloze mensen, soms met geweld, op straat zetten, zonder onderdak en voorzieningen, dat kan niet. Ook zij hebben rechten! Met een persactie probeerde Oxfam haar partners te ondersteunen, zodat zij de slachtoffers konden opvangen. Partnerorganisaties spelen een sleutelrol in hun gemeenschap, zeker wanneer de overheid niet klaar is om goede diensten aan te bieden.
Foto: Abbie Taylor Smith/Oxfam
Cholera voorkomen, doe je met een goede hygiëne. En lokale medewerkster Madelyne Saint Pierre voegt de daad bij het woord.
Na bijna drie jaar kijken we naar de toekomst. Haïti is een heel kwetsbaar land. Oxfam zal meer capaciteit voorzien om een crisis snel te beantwoorden. En we willen onze ontwikkelingsprogramma’s nog verbeteren. We hebben geleerd dat rond de voedselproductie een heel terrein braak ligt in Haïti. Er zijn dringend meer investeringen nodig in voedselproductie en markttoegang. Onze partners vinden het essentieel de GROEI-campagne in hun land te lanceren. Er wachten mooie uitdagingen in Haïti.
“Bestaansmiddelen, veiligheid en gezondheid, dat waren de kernthema’s van ons lobbywerk.” Globo september 2012
13
Vrijwilliger in de kijker Honderden vrijwilligers helpen mee om Oxfam-projecten in Zuid en Noord te realiseren. In elke Globo zetten we hen in de bloemetjes. Deze keer gingen we het niet te ver zoeken. Twee maanden lang kwam Dieudonné Ndimurukundo onze communicatiedienst versterken. Maar heeft hij er ook iets opgestoken? We laten hem zelf aan het woord.
“ Ik was op zoek naar
“Ik vondwerhedttoheevelerfijtrnoudawtdmij
een stage als we bmaster toen ik op de va cature bij Oxfam botste. De functie leek me op het lij f geschreven. Bove ndien zet ik me graag in vo or een organisatie die str ijdt tegen onrecht en armoede in de wereld en die aan duurzame ontw ikkeling werkt. Zo’n kans kon ik dus niet laten sc hieten...
de taak site te maken een nieuwe web ctie. Het was -A voor Oxfam-in t project een interessan et verschillende waarvoor ik m samenwerken. mensen mocht t een goed to t Ik bracht he recht trots op op n be einde en het resultaat .
”
”
“
al nieuwe n met een aant en jgeleerd. Ik ka bi at w programmeren el n he va b Ik he en op het vlak ed n gh va Aan het werk. di r ar te as va m mijn d, de web werken en heb . Dankzij Davi programma’s er aangescherpt rd ve in de vingers. es ed sit go eb w van het vak nu es het maken van pj ee kn de iteit, heb ik Oxfam-Solidar
“
”
Ook inhoudelijk ben ik nu bete r op de hoogte campagnes en van de veelheid projecten van aan activiteite Oxfam. Zo denk campagne GRO n, ik aan Oxfam EI. Voedsel.Lev Trailwalker, de en.Aarde. en de transacties. Vo Robin Hoodtak or de Robin Hoo s of taks op fin dtaks ging ik tr Europese instel anciële ouwens ook m lingen. Een he ee actie voeren le belevenis. aan de
”
“Iedere dag ontmoet ik nieuwe mensen. Andere
vrijwilligers, medewerkers of mensen die iets met Oxfam te maken hebben. Voor mij is het belangrijk om met collega’s van gedachten te wisselen en nieuwe vrienden te maken. Op een teambuildingsdag gebeurt dat nog meer dan anders
”
“Ik nam ook deel aan de wekelijkse
teamvergaderingen, onder meer over de nieuwe website voor Oxfam-Solidariteit. Het is interessant om te zien hoe zo’n project wordt opgestart en aangepakt: ieder kan zijn mening geven, ook naar die van mij werd geluisterd.
”
Meer info over vrijwilligerswerk onder de rubriek ‘Hoe helpen’ op www.oxfamsol.be Tekst Mieke Vandenbussche - Foto’s Tineke D’haese
14
Globo september 2012
“Mijn inzet is nu nog groter dan voordien. Zo schreef ik me in om als vrijwilliger de steun van festivalgangers te vragen voor onze campagne ‘Landroof, dat pik ik niet’. Tijdens de vorming vooraf leerde ik heel wat andere vrijwilligers kennen. De sfeer was super, het deed me al uitkijken naar de zomerfestivals.
”
Tweedehands Computers in de aanbieding In onze computershops en andere tweedehandswinkels kunt u een goede pc op de kop tikken voor een zachte prijs. Maar waar komen ze vandaan? Wie maakt ze gebruiksklaar? En hoe gaat dat in zijn werk? In onze computerateliers in Brussel en Namen zijn een twintigtal computertechnici in de weer. Ze verwerken de toevloed aan computers die de Europese Commissie, NMBS-groep, D’Ieteren en een aantal kleinere bedrijven schenken aan Oxfam. Naast een 10.000 tal pc’s per jaar, bevatten de ladingen ook laptops, printers, flatscreens, netwerkmodules, projectoren, servers en andere accessoires. Onze medewerkers sorteren alles op type en testen het materiaal. Afval laten ze afvloeien naar recuperatiecentra, het bruikbare materiaal maken ze verkoopklaar. Dit laatste betekent ook dat er geen enkele computer buitengaat waar nog persoonlijke informatie van de vorige gebruiker op te vinden is. We hanteren daarvoor strikte regels die er soms toe leiden dat een harde schijf tot vier maal toe met willekeurig gegenereerde cijferreeksen wordt overschreven. De computers worden te koop aangeboden in ons winkelnetwerk en in een aantal kringloopwinkels in Vlaanderen en Brussel. Ook OCMW’s, vzw’s en scholen kloppen regelmatig bij Oxfam aan voor kwalitatief materiaal tegen erg voordelige prijzen.
Heist, koploper in anders consumeren Tweedehands en fair trade ... een gewaagde combinatie?! Het Oxfam-team in Heist zag er alvast geen graten in om beide producten in huis te halen. Je eerlijke koffie uit een tweedehandse kop drinken of je tweedehandse outfit afwerken met een halsketting uit de eerlijke handel. Zo’n gek idee is dat nu toch ook weer niet? En de formule slaat aan: een niet onaardig aantal klanten vindt zijn weg naar de twee assortimenten. “Zo blijken mensen die in eerste instantie voor de fairtradeproducten komen, heel graag tussen de boeken en de brocante te neuzen”, vertelt winkelverantwoordelijke Ria Blondeel. “En de producten die het vlotst over de toonbank gaan, komen uit de twee gamma’s: koffie, wijn, chocolade en bovenkledij als bloezen en T-shirts.” Wie in is voor gewaagde combo’s gaat dus best eens een kijkje nemen. Eén van de 25 vrijwilligers die het team telt, zal uw winkelervaring zo aangenaam mogelijk maken. “Onze vrijwilligersploeg is ondertussen een goed geolied team waarin iedereen zijn draai heeft gevonden en perfect op elkaar is ingespeeld. Dit zorgt voor een uitstekende sfeer waarvan de klanten mee profiteren”, voegt Ria nog toe. Adres: Kerkstraat 47, 8301 Knokke-Heist Openingsuren: di t/m za: 10-12u, 14-17u30
Inzamelen geblazen Van 10 tot 15 september houden we samen met onze partners e5 mode en Avance opnieuw een grote inzamelactie voor onze winkels. De hele week lang kunt u, in ruil voor een aankoopbon, bruikbare kleding en schoenen in één van de winkels afgeven! Jassen, rokken, hemden … brengt u binnen bij e5 mode. Afscheid nemen van sandalen, sportschoenen, pumps en ander schoeisel doet u bij Avance.
Meer info via onze website: www.oxfamsol.be/shops
Oxfam tweedehandswinkels In deze winkels kan u ook terecht voor informatie over de campagnes en de Noord-Zuidacties van Oxfam-Solidariteit en haar partners.
www.oxfamsol.be/shops Vlaanderen
BRUSSEL
• • • • • • • • • •
• Brussel: Vlaamsesteenweg 102-104, 1000 Brussel 02/522 40 70 - ma: 15-18u, di t/m za: 11-18u kleding vintage, brocante, boeken • Brussel: Hoogstraat 243, 1000 Brussel - 02/502 39 59 di t/m za: 10-17u, zo: 11-18u - kleding, brocante * Brussel: Kartuizersstraat 37, 1000 Brussel - 02/502 30 03 di t/m za: 11-18u - Oxfam Kids: kleding, accessoires voor kinderen • Brussel: Brabançonnelaan 133, 1000 Brussel - 02/732 72 68 di t/m za: 9-14u30 - kleding, brocante, boeken • Brussel: Vossenstraat 19, 1000 Brussel di t/m za: 10-18u - herenkleding en accessoires • Elsene: Elsensesteenweg 254, 1050 Elsene - 02/648 58 42 ma t/m za: 10-18u - Bookshop • Elsene: Elsensesteenweg 252, 1050 Elsene - 02/647 48 51 di t/m za: 10-18u - computers • Etterbeek: Waversteenweg 295, 1040 Etterbeek 02/640 09 25 - ma : 14-18u, di t/m vr: 11-18u, za: 10-14u - kleding, boeken, brocante • Molenbeek: Dubois-Thornstraat 105, 1080 Molenbeek 02/411 45 53 - ma t/m za: 10-18u - kleding, brocante, boeken, computers, kantoormeubilair • Schaarbeek: Lambermontlaan 47, 1030 Schaarbeek 02/215 05 11 - di t/m vr: 10-18u - kleding, boeken, brocante • Ukkel: Vanderkinderestraat 248, 1180 Ukkel 02/344 98 78 - ma t/m za: 10-18u - Bookshop • Vorst: Neerstallesteenweg 66, 1190 Vorst - 02/332 59 91 ma t/m za: 10-17u30 - kleding
Antwerpen: Sint-Jacobsmarkt 84, 2000 Antwerpen 03/227 44 82 - ma t/m za: 10-18u - Bookshop Antwerpen: Brederodestraat 27, 2018 Antwerpen 03/238 24 60 - di t/m za: 10-18u - Oxfam Boutique: kleding, brocante, boeken Brugge: Leopold II-laan 19, 8000 Brugge - 050/31 04 51 di t/m za: 10-17u30 - kleding, brocante, boeken, computers Gent: Sint-Amandstraat 16, 9000 Gent - 09/233 42 13 ma t/m za: 10-18u - Bookshop Gent: Bij Sint-Jacobs 12, 9000 Gent - 09/223 13 53 di t/m za: 10-18u, zo: 10-13u - Vintage (kleding) Knokke-Heist: Kerkstraat 47, 8301 Knokke-Heist 050/51 04 51 - di t/m za: 10-12u, 14-17u30 kleding, boeken, computers, brocante. Tevens Oxfam-Wereldwinkel. Kortrijk: Budastraat 21, 8500 Kortrijk - 056/31 26 22 ma t/m do: 14u-18u, vr en za: 10u-18u - Bookshop Mechelen: O.L. Vrouwestraat 53, 2800 Mechelen 015/43 67 10 - di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u kleding, brocante, boeken Oostende: Torhoutsesteenweg 641, 8400 Oostende 059/51 87 78 - di t/m za: 10-18u - kleding, brocante, boeken, computers Sint-Niklaas: Ankerstraat 44, 9100 Sint-Niklaas 03/776 72 59 - di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u - kleding, brocante, boeken, computers • Wilrijk: Jules Moretuslei 157, 2610 Wilrijk - 03/828 83 33 di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u - kleding, brocante, boeken, computers
Wallonië • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Ans: Rue de l’Yser 185A, 4430 Ans - 04/371 20 44 di t/m za: 10-18u - kleding, brocante, computers Bergen: Rue de la Clé 37 - 7000 Bergen - 065/84 75 04 di t/m za: 10-18u - computers, boeken Charleroi: Rue du Grand Central 4, 6000 Charleroi 071/31 37 76 - di t/m vr: 11-18u, za: 10-15u - computers Charleroi: Rue du Collège 19, 6000 Charleroi - 071/31 65 85 ma t/m za: 10-17u30 - kleding, brocante, boeken Charleroi: Avenue de Waterloo 41, 6000 Charleroi 071/70 00 43 - ma t/m za: 10-17u45 - kleding, brocante, boeken Ciney: Rue St. Gilles 61, 5590 Ciney - 083/67 85 04 ma t/m za: 10-18u - kleding, brocante, boeken, computers Dinant: Rue Grande 61, 5500 Dinant - 082/66 68 50 di t/m za: 10-18u - boeken, computers Herstal: Rue Grande Foxhalle 99, 4040 Herstal 04/240 08 01 - ma: 12-16u45, di t/m vr: 10-16u45, za: 12-16u (juli/augustus: gesloten) kleding, brocante, boeken, computers Herstal: Avenue Louis De Brouckère 15/2, 4040 Herstal woe t/m za: 10-15u - kleding Luik: Rue de la Casquette 19b, 4000 Luik - 04/223 27 87 ma t/m vr: 10-17u (zomer:18u) - za: 12-17u (zomer 17u30) kleding, brocante, boeken Luik: Rue St Séverin 117, 4000 Luik - 04/221 49 58 ma t/m vr: 10-17u, za: 11-16u - kleding, brocante, boeken Luik: Rue Puits-en-sock 137, 4020 Luik - 04/341 18 00 ma t/m za: 10-17u - kleding Luik: Rue St. Gilles 29, 4000 Luik - 04/222 24 42 ma t/m vr: 10-17u30 (zomer 18u) za: 10-17u - Bookshop Marcinelle: Chée de Philippeville 290/292, 6001 Marcinelle 071/27 86 90 - ma t/m za: 10-18u - kleding, brocante, boeken, computers Namen: Chée de Louvain 5, 5000 Namen - 081/22 22 22 ma t/m vr: 11-17u, za: 10-15u - kleding, brocante, boeken, computers, kantoormeubilair Namen: Av de la Plante 27, 5000 Namen - 081/26 28 38 di t/m vr: 11-18u, za: 10-15u - computers Namen: Bas de la Place 12-14, 5000 Namen - 081/22 91 22 ma t/m za: 9u30-18u - Bookshop Nijvel: Rue de Namur 36, 1400 Nijvel - 067/77 34 85 ma t/m za: 10-18u - kleding, brocante, boeken, computers Seraing: Rue de la Baume 250, 4100 Seraing - 04/337 29 58 ma t/m vr: 9u45-16u45, za 11 - 16u (behalve juli, augustus) - kleding
Globo september 2012
15
... Tijd voor actie… Volg ons op www.facebook.com/oxfamsol
Klaar voor de grootste zangbetoging ooit? Stop het getreuzel van onze politieke leiders. Want het klimaat wacht niet, elk jaar maakt het massa’s slachtoffers in het Zuiden.
Registreer je op www.ikgroeimee.be > agenda en zing mee!
Oxfam groeit. Groei mee!
Foto: Tim Dirven
Leraars op de Oxfam-afspraak 16 oktober, Wereldvoedseldag Een prima moment om als leerkracht te proeven van onze nieuwe educatieve instrumenten.
15-22 oktober 2012 Wereldwijd is het GROEI-week. Loop eens binnen in onze tweedehandswinkels • geniet er van een ‘lekkere’ verrassing • ontdek het GROEI-menu Meer info: www.ikgroeimee.be
>Schrijf dus vlug in voor de workshop over ons voedselsysteem en neem deel aan het Mondiapolis- of Bolivia-inleefatelier. >Ontdek allerlei weetjes en inspirerende ideeën op www.oxfamsol.be/basta Inschrijven kan via bva@oxfamsol.be • 02 501 67 18