Globo 40: Laos: hoe Oxfam meer impact heeft

Globo

Dossier

Kwartaalblad van Oxfam-Solidariteit - nummer 40 - december 2012

Laos: hoe Oxfam meer impact heeft

Zout, suiker en malariapillen Het programma voor betaalbare malariamiddelen schiet doel voorbij, stelt Oxfam-rapport.

Lees meer op p. 5

Palestijnse basisbeweging UAWC Boeren zonder land, water en markttoegang dwingen samen hun rechten af.

Lees meer op p. 12-13

Coverstory Laos. Meneer en mevrouw Ho houden kippen maar verliezen hun pluimvee regelmatig aan ziektes. Ze volgden een opleiding bij Oxfam en kregen ook een financieel duwtje in de rug, nu kweken de kippen goed en kan het koppel ervan leven.

Inhoud

3

© Dustin Barter/Oxfam

6

Voorwoord

Projectpiloot Wie naar Laos vliegt, stoot op de luchthaven van Vientiane meteen op een aangename verrassing. Midden in het overvloedige aanbod van de traditionele, glamoureuze en luxueuze taxfreeshops: eerlijke Oxfam-confituur en -rijst, vers van de Laotiaanse velden.

Dossier

Laos: de krachten bundelen om de macht te delen • Beginnen bij de basis • Te ambitieuze buren • Het woord is aan de verdediging • Help landroof stoppen • Minder risico’s, op alle vlakken

En die pijnen zijn reëel. Laos komt uit een communistische, gesloten economie, maar heeft nu in ijltempo de poorten opengegooid. Vooral de armere bevolking krijgt veel te slikken. Buitenlandse investeerders planten mijnen, plantages en infrastructuurprojecten neer. Maar boeren schieten er vaak hun stukje grond bij in, of zien hun toegang tot bestaansmiddelen verdwijnen. De recente plannen van Thaise investeerders om een nieuwe dam op de Mekong te bouwen, zou de visvangst voor duizenden gezinnen in gevaar brengen. Maar ook contractuele landbouw en goedkope import bedreigen de voedselzekerheid.

12 14

Wat het concrete probleem ook is, de verdediging van de boeren botst meestal op hetzelfde obstakel: een gebrek aan organisatie. Als boeren samen gaan zitten, kunnen ze betere prijzen bekomen voor hun waren en hun bekommernissen op tafel leggen. In oktober schoven tientallen middenveldorganisaties in de hoofdstad aan tafel met de overheid in het kader van het Azië-Europa Volksforum (AEPF). Oxfam ondersteunt die organisaties resoluut in het kader van een gezamenlijke landenanalyse en -strategie.

Laos is niet het eerste land waar de stapsgewijze integratie wordt ingevoerd, maar wel het enige land waar de Belgische Oxfam de leiding heeft. Geen pilootproject dus, maar wij zijn wel ‘projectpiloot’, als je wil. Gelukkig is er een traditie van goede samenwerking op het terrein. Zo deelden Oxfam-in-België en Oxfam Australië al een tijdje een kantoor. En rond de controversiële dam op de Mekong (zie boven), werkten de verschillende Oxfams samen een project uit.

Dat die banden nu wereldwijd extra aangehaald worden, heeft veel te maken met de druk op ontwikkelingssamenwerking. Budgetten krimpen, de uitdaging om nóg efficiënter te werken stijgt evenredig. Maar er liggen enorme kansen in het bundelen van de krachten. Een heel concreet voorbeeld: de ervaring en kennis van enkele Oxfams rond eerlijke handel hebben ervoor gezorgd dat fair trade vanaf volgend jaar voor het eerst een plekje krijgt in ons internationaal meerjarenprogramma.

En zo zit de kans erin dat je binnenkort niet alleen op Wattay International Airport, maar ook op tal van andere luchthavens wereldwijd - tussen belastingvrije parfums, sigaren en geestrijke dranken - fairtradeproducten tegenkomt. Een eerlijke droom die werkelijkheid kan worden.

Stefaan Declercq, Algemeen secretaris

Hilde Van Regenmortel, Regioverantwoordelijke Azië

2

Globo december 2012

Oxfamily Fair trade wereldwijd plus andere fragmenten uit het dagboek van Oxfam Amerika, Oxfam Novib, Oxfam Ierland, Oxfam Japan en Oxfam Hongkong

7-11

Dat is geen toeval. Fair trade hoeft niet voorbehouden te zijn aan de Westerse markten. Oxfam helpt in Laos onder meer boeren om hun producten lokaal op de markt te brengen, óók biologische en fairtradeproducten. Daarmee krijgen de boeren cruciale middelen in handen om zichzelf te beschermen tegen de groeipijnen van een beginnende vrije markt.

Dat werk wordt sinds mei versterkt door een nieuwe strategie. Tot voor kort praatten we in Laos over Oxfam-afdelingen uit België, Nederland, Australië, de VS en Hong Kong. Sinds mei praatten we alleen nog over ‘Oxfam’. De versterkte samenwerking maakt deel uit van een wereldwijd proces, in alle landen waar Oxfam actief is, en moet efficiëntie en impact verbeteren maar ook onze bekendheid als Oxfam vergroten.

Blikvangers Hoe staat de landbouw ervoor in Haïti of in de Jordaanvallei en wat denkt de VN van boerenrechten? Veerkracht en solidariteit, geen loze begrippen. Klimaat verenigt. Oxfam-rapport trekt aan geneesmiddelenalarmbel. Industriële ontginning straks transparanter?

15 16

Zuidgeluid De Palestijnse basisbeweging UAWC ijvert voor het voortbestaan van de boerengemeenschap op de Westelijke Jordaanoever Vrijwilliger in de kijker Clémence Vanommeslaeghe op de dienst fondsenwerving Tweedehands Nieuws & adressen van onze winkels in Vlaanderen, Brussel en Wallonië 1-2-3 Tijd voor actie...

Globo

Driemaandelijks tijdschrift nr. 40 Vierde trimester 2012 Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel - België tel: +32 (0)2 501 67 00 • fax: +32 (0)2 511 89 19 e-mail: redactie@oxfamsol.be • web: www.oxfamsol.be Verantwoordelijke uitgever: Stefaan Declercq Redactie: Wouter Fransen, Mieke Vandenbussche, Laurent Bourgeois en Julien Lepeer Eindredactie: Chantal Nijssen Werkten mee: Karolien Debel, Joëlle Plumerel, Dominique Van der Borght, Hilde Van Regenmortel Opmaak: José Mangano Fotografie: Tineke D’haese

Art. 4 Wet 8.12.92 – Min. Besluit 18.03.93. Oxfam-Solidariteit vzw, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel, beheert een geautomatiseerd adressenbestand voor het beheer van de relaties met haar donors en sympathisanten. Uw gegevens komen daarin terecht. U heeft het recht al uw gegevens op te vragen en deze te laten wijzigen.

Richt uw schriftelijke aanvraag aan Oxfam Schenkersbestand, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel. Oxfam-Solidariteit is geregistreerd onder nummer 000500836 bij het Rijksregister van de Commissie voor Bescherming van de private levenssfeer.

De opinies en commentaren van personen en partnerorganisaties in dit tijdschrift weerspiegelen niet noodzakelijk de standpunten van Oxfam-Solidariteit.

Niets uit deze Globo mag overgenomen of gekopieerd worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie.

Deze Globo werd gedrukt op gerecycleerd papier, Cyclus Print 90 gr.

Geverifieerd milieuzorgsysteem Maatschappelijke zetel: Vier-Windenstraat 60, B-1080 Reg. n° BE-BXL-000021

Blikvangers

Teksten Laurent Bourgeois • Foto’s Tineke D’haese

Water en grond in de Jordaanvallei

Photo : Andy Hall/Oxfam

De tweestatenoplossing De toename van de Israëlische nederzettingen De Europese Unie heeft herhaaldelijk gesteld dat de nederzettingen onwettig en de versnelde afbraak zijn en dat ze elke vreedzame oplossing van Palestijnse huizen in van het conflict in het Midden-Oosten de Jordaanvallei maken de in de weg staan. In mei dit jaar zei de leefbaarheid van een Europese Raad: “De mogelijkheid van toekomstige Palestijnse een tweestatenoplossing moet behouden blijven. De EU is bekommerd over staat onzeker.

De Israëlische gemeenschappen en steden in bezet Palestijns gebied zijn strijdig met het internationaal recht. De nederzettingen zijn door speciaal aangelegde, aparte wegen met elkaar verbonden. Voor de Palestijnse steden en dorpen wordt de toegang bemoeilijkt door middel van talrijke controleposten en wegversperringen. En dan is er nog de Muur. De nederzettingen krijgen financiële steun van de regering in Tel Aviv en halen inkomsten uit de verkoop van hun producten.

de evoluties op het terrein die deze oplossing onmogelijk maken: meer nederzettingen […], permanente uitwijzingen en het vernietigen van woningen.”

Uit het Oxfam-rapport “On the brink” blijkt dat de Palestijnen slechts toegang hebben tot 6% van de Westelijke Jordaanoever, terwijl de Israëli’s die slechts 13% uitmaken van de bevolking in de vallei 86% van het gebied controleren. Als de beperkingen rond mobiliteit en de toegang tot water en grond er opgeheven werden, zouden

de Palestijnse landbouwinkomsten jaarlijks met een miljard dollar kunnen stijgen. En dat zou de levenskwaliteit van de Palestijnen aanmerkelijk verbeteren.

Dat de nederzettingenpolitiek actief gesteund wordt, bleek nog in maart van dit jaar toen de Knesset (het Israëlisch Parlement) een bijkomend budget van twee miljoen dollar goedkeurde voor de bouw in de Jordaanvallei. Het ziet er dus niet goed uit. Volgens schattingen zou de Israëlische regering elk jaar tot 24.650 dollar per kolonist uitgeven.

Dat is 57% meer dan de gemiddelde uitgaven per inwoner van Israël.

Een leefbare Palestijnse staat Nieuwe projecten rond de toegang tot water en grond en de bouw van voorzieningen voor de Israëlische nederzettingen zullen de ongunstige

situatie nog verergeren. Indien de internationale gemeenschap niet tussenkomt om de praktijken en het beleid van de Israëlische overheid te keren, ziet de toekomst van een leefbare Palestijnse staat aan de zijde van Israël er zeer somber uit. Vrede en veiligheid zijn dan verder af dan ooit!

Als voornaamste handelspartner van Israël en belangrijkste donor van de Palestijnen moet de EU alles in het werk stellen om de Israëlische staat tot een ander beleid te brengen en zijn internationale verplichtingen te doen naleven. Zij moet ook aandringen om de door Israël opgelegde beperkingen voor verplaatsingen en het transport van goederen op te heffen.

Lees het rapport op www.oxfamsol.be rubriek Wereldwijd

Krijgen boeren eindelijk waar ze recht op hebben?

Eind september keurde de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties een resolutie goed die de rechten van boeren en andere mensen die op het platteland leven, moet bevorderen.

“Van alle mensen in de wereld die honger lijden, en dat zijn er ongeveer 900 miljoen, leeft meer dan 3 op 4 in een boerengezin”, onderstreept Thierry Kesteloot, beleidsmedewerker Voedsel en Landbouw bij Oxfam-Solidariteit.

Deze erg kwetsbare bevolkingsgroep van kleinschalige landbouwers, landloze boeren en landarbeiders is geregeld het slachtoffer van meervoudige discriminatie: onteigeningen, gedwongen uitzettingen, onderdrukking van de boerenbeweging enzovoort. Met de goedkeuring van de resolutie erkent de VN-Mensenrechtenraad dat het noodzakelijk is te beschikken over een juridisch instrument dat alle rechten van landbouwers garandeert waaronder ook het recht op zaaigoed, op land, op productiemiddelen of op het gebruik van traditionele kennis.

België stemt tegen Hoewel de meerderheid van de leden voor stemde, is de resolutie voornamelijk een verdienste van de Latijns-Amerikaanse, Aziatische en Afrikaanse landen. Zowel de acht Europese lidstaten, waaronder België, als de Verenigde Staten stemden tegen. Een verrassend standpunt voor België, want in september verklaarde onze Eerste minister nog voor de Algemene Vergadering van de VN dat respect voor de mensenrechten op ons prioriteitenlijstje staat.

Meer weten? www.ikgroeimee.be

Globo december 2012

3

Blikvangers

Biedt landbouw het antwoord in Haïti?

Decennia lang werd de landbouw in Haïti door de overheid verwaarloosd en dan kwam de zware aardbeving van 10 januari 2010. Bij de economische en sociale wederopbouw speelt landbouw een sleutelrol.

Leven blazen in de landbouw De Haïtiaanse boeren en hun families hebben het steeds moeilijker om een waardig inkomen te halen uit hun werk. Het landbouwbeleid dat sinds de jaren 80 gevoerd werd, heeft de dalende landbouwproductie zeker in de hand gewerkt. De export verminderde en er werd steeds meer

ingevoerd. Zonder steun van de overheid kunnen de Haïtiaanse boeren onmogelijk het hoofd bieden aan de sterke internationale concurrentie en ze hebben hun inkomen voortdurend zien krimpen.

Ongeveer 60% van de inwoners woont op het platteland en is dus afhankelijk van de landbouw voor hun overleving.

Het nationaal investeringsprogramma voor de landbouw van de overheid en de programma’s van internationale instellingen waren niet in staat om de sector te doen heropleven. Ook de belangrijke rol van vrouwen in de landbouw werd niet erkend en naar waarde geschat.

Op zich kan het overheidsprogramma nochtans een hefboom zijn om de landbouw nieuw leven in te blazen. Maar er zijn bijkomende financiële middelen

© Pablo Tosco

Al vóór de ramp was Haïti er slecht aan toe, maar de aardbeving was de genadeslag voor zijn economie. De economische groeivooruitzichten voor 2011 en 2012 waren zo slecht nog niet, al heeft dat vooral te maken met de grote inspanningen voor de wederopbouw. Uit de tweede editie van haar rapport “Planting Now” concludeert Oxfam dat de meeste betrokkenen de landbouw als de belangrijkste productiesector van het land beschouwen.

nodig om de toegang tot sociale voorzieningen, tot productiemiddelen en nutsvoorzieningen te verbeteren én te democratiseren. De grootste zwakheid van dit plan is dat het slechts gedeeltelijk uitgevoerd is. De Haïtianen en de donoren moeten dus maatregelen nemen om hier beter werk van te maken.

De beste garantie voor de Haïtianen om er echt weer bovenop te komen, is

dat de landbouwontwikkeling op lange termijn een absolute prioriteit wordt.

Dan zullen zij hun leefomstandigheden beter kunnen maken dan vóór de ramp en een waardig leven kunnen leiden.

Meer weten? Lees het Oxfam-rapport “Planting now” 2de editie, op www.oxfamsol.be rubriek Wereldwijd

Veerkracht, het nieuwe wondermiddel?

De invulling van het begrip veerkracht is ook wel enigszins geëvolueerd. Aanvankelijk betekende het dat mensen na een schok weer in staat waren er bovenop te geraken. Nu omvat het eveneens een dimensie van bijleren en aanpassing aan een veranderend klimaat, naast het vermogen om schokken te voorzien en zich hiertegen te wapenen.

Veerkracht volgens Oxfam Het is ook geen onveranderlijk begrip, maar eerder een geheel van voorwaarden en wisselende

processen. Die moeten individuen en gemeenschappen in staat stellen om ondanks alles hun vermogen om hun welzijn te verbeteren intact te houden.

Voor Oxfam is dit begrip deel van het respect voor de rechten van volkeren, van sociale rechtvaardigheid en van de strijd tegen ongelijkheid.

Zijn belangrijkste troef voor ngo’s is dat het een brug slaat tussen noodhulp enerzijds en ontwikkeling op lange termijn anderzijds. Het gaat dus verder dan de kortstondige humanitaire

bijstand want het maakt deel uit van de langetermijnstrategieën. Daardoor is het perfect mogelijk snel menselijk leed te lenigen en tegelijkertijd de al gemaakte vooruitgang op het vlak van ontwikkeling veilig te stellen.

Een veelzijdige aanpak

Een van de grote uitdagingen bij de uitvoering van dit concept is dat een intensieve samenwerking tussen de verschillende betrokkenen absoluut noodzakelijk is en dit in diverse domeinen en op meerdere niveaus.

Niet alleen ontwikkelingsorganisaties en humanitaire organisaties moeten de handen in elkaar slaan, ook internationale instellingen, lokale afdelingen van verenigingen, vakbonden en boerenorganisaties moeten samenwerken.

Al van bij de fase van risicobepaling en

Momenten van solidariteit Zoals steeds geeft Oxfam u de kans om tijdens de feestdagen uw hart te laten spreken en onze kalender voor 2013 te kopen. Elke maand illustreert een ander beeld de verschillende facetten van ons werk.

4

Globo december 2012

planning is samenwerking essentieel en dat moet de hele loop van het proces blijven voortgaan.

Het principe van veerkracht heeft ook wel zijn tegenstanders. Zo bestaat het risico dat de aandacht te veel gaat naar het opvangen van schokken waardoor de structurele oorzaken uit het oog verloren worden. In heel wat gevallen liggen ongelijke machtsverhoudingen aan de basis van schokken. De voorstanders van het concept willen dit zeker niet negeren, wel integendeel. Voor hen maakt onderzoek naar de oorzaken van de grote kwetsbaarheid integraal deel uit van het ontwikkelen van strategieën om de veerkracht te verbeteren.

Meer weten? www.oxfamsol.be rubriek Wereldwijd

Vrouwen van de Ha Tinh vrouwenunie in Vietnam praten over de rechten van boerinnen. Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever maken schapenkaas om een extra inkomen te hebben. Kinderen spelen op een koffieplantage in Tanzania.

De feestdagen naderen met rasse schreden en u heeft nog geen eindejaarscadeaus?

Staak uw zoektocht en koop onze kalender op onze website of in een Oxfam-winkel.

De foto’s zijn van Tineke D’haese en Eric de Mildt.

Foto: Oxfam

Het begrip veerkracht (resilience) deed enkele jaren geleden zijn intrede in het ontwikkelingsjargon. Het is niet zomaar een modewoord, wel een concrete doelstelling om de kwetsbaarheid van de zwakste bevolkingen op lange termijn te verminderen.

Blikvangers

Netwerken & Allianties Klimaatcoalitie

Zout, suiker en malariapillen

De Klimaatcoalitie is een niet-politiek pluralistisch platform.

Het bestaat uit een 70-tal Belgische, Vlaamse en Franstalige organisaties.

In haar rapport ‘Salt, Sugar and malaria pills’ stelt Oxfam dat het programma voor betaalbare malariamiddelen van het Wereldfonds voor aids, tuberculose en malaria zijn doel voorbij schiet.

De leden van de coalitie komen uit drie grote families: milieu-organisaties, sociale organisaties en socioculturele verenigingen en ten slotte de Noord-Zuidbeweging waartoe Oxfam-Solidariteit behoort.

Als platform wenden deze organisaties zich tot de politieke leiders met de vraag krachtige maatregelen te nemen om de klimaatcatastrofe te vermijden die ons leefmilieu bedreigt. Tegelijk moeten deze ook oog hebben voor de sociale cohesie en voor de zwakste mensen in Noord en Zuid.

Een groene en duurzame economie

De coalitie heeft een aantal eisen geformuleerd, zoals de eerlijke transitie naar een uitstootarme, duurzame en groene economie, met waardig werk en respect voor sociale rechten. Of met andere woorden, België en Europa moeten hun verantwoordelijkheid nemen en effectieve maatregelen treffen om de klimaatopwarming tegen het eind van de eeuw onder de 2°C te houden.

Het netwerk voert heel wat activiteiten uit om zoveel mogelijk mensen bewust te maken en te mobiliseren rond de klimaatuitdagingen. Zo bracht de actie ‘Sing for the Climate’ in september nog 80.000 mensen op de been, getuige daarvan het filmpje dat eind november uitkwam.

De Klimaatcoalitie neemt nog andere initiatieven om haar eigen leden tot een minder vervuilend gedrag aan te sporen.

Ze organiseert vorming rond klimaatverandering maar ook over de soms zeer technische aspecten van de klimaatonderhandelingen.

Meer weten? Lees het memorandum van de Klimaatcoalitie op

www.klimaatcoalitie.be

Sinds 2008 voert het Wereldfonds dit programma uit in 8 landen: Cambodja, Ghana, Kenia, Niger, Nigeria, Oeganda en Tanzania.

Het subsidieert de productie en commercialisering van de op artemisinine gebaseerde combinatietherapie (ACT), het meest doeltreffende geneesmiddel tegen malaria. Je kunt het medicijn nu niet alleen in de apotheek kopen, maar ook van straatventers of bij de kruidenier, zonder dat daarbij een diagnose wordt gesteld.

Dit leidt ertoe dat heel wat mensen die zich wat koortsig voelen malariapillen nemen, en dat terwijl slecht 60% van de koortsgevallen door malaria veroorzaakt wordt. Deze slordige toediening van ACT verhoogt bovendien de resistentie tegen de malariabehandeling. En u? Zou u uw levensreddende geneesmiddelen bij de kruidenier om de hoek kopen?

Geld voor gezondheidswerkers Volgens Oxfam ontbreekt alle bewijs dat de geneesmiddelen aan de “juiste zieken” werden toegediend. Middelen vrijmaken voor buurtgezondheidswerkers zou een efficiëntere methode kunnen zijn. In Ethiopië toonde men alvast aan hoe investeren in buurtgezondheidspersoneel het aantal malariadoden in 3 jaar met de helft kon verminderen.

Oxfam twijfelt absoluut niet over het belang en de doeltreffendheid van ontwikkelingshulp in de strijd tegen malaria. Financiële steun aan de openbare gezondheidszorg van ontwikkelingslanden kon het geschatte aantal malariagevallen terugdringen van 350-500 miljoen in 2005 tot 216 miljoen in 2010 en deed ook de prijs van de geneesmiddelen aanzienlijk dalen.

Mede dankzij het Oxfam-rapport heeft het Wereldfonds kortgeleden besloten om de landen in kwestie zelf te laten beslissen welke acties financiering krijgen. Wij hopen alvast dat het fonds die beslissingen actief zal ondersteunen op het terrein!

Meer weten: www.oxfam.org

Een klare kijk op ontginningen De Amerikaanse beurswaakhond (SEC) heeft in augustus enkele baanbrekende regels vastgelegd voor de industriële ontginning.

Europa zou op de voet moeten volgen.

De regels die de SEC op 22 augustus goedkeurde, bevatten een verplichting tot transparantie voor de beursgenoteerde bedrijven actief in het buitenland. Het betreft meer bepaald de bedrijven die aan industriële ontginning doen (olie, mineralen, gas enz.).

Verantwoording afleggen

Vanaf 1 oktober 2013 moeten alle bedrijven, zowel de Amerikaanse als de andere, de bedragen openbaar maken die zij aan regeringen in de hele wereld storten om hun nationale grondstoffen te mogen ontginnen, per land én per project. Die inlichtingen zullen vervolgens gratis ter beschikking gesteld worden van het publiek en zo als concrete basis kunnen dienen om gevallen van corruptie aan te klagen. Ook zal het publiek van zijn leiders kunnen eisen dat een groot deel van deze fondsen bestemd wordt voor sociale basisvoorzieningen zoals gezondheidszorg en onderwijs.

Een voorbeeld: als deze reglementering vroeger ingevoerd was, hadden de Congolese burgers

hun overheid om uitleg kunnen vragen. In 2006 droegen de ontginningsbedrijven immers slechts 86.000 dollar bij tot het nationaal budget terwijl zij voor meer dan een miljard dollar aan mineralen uitgevoerd hadden.

Europa volgt op de voet

Deze maatregel treft in de praktijk 90% van de internationale oliebedrijven evenals de belangrijkste mijnbouwbedrijven ter wereld. Uiteindelijk zullen alle sectoren van de ontginning er bij winnen. Want door de verhoogde transparantie zullen de bedrijven die hun voordeel haalden uit corruptie uitgeschakeld worden.

Dat deze wetgeving van grote waarde is, wordt meteen duidelijk wanneer we het totaal bedrag van de publieke ontwikkelingshulp vergelijken met de niet betaalde taksen. De hulp bedroeg 133,5 miljard euro in 2011. De ontwikkelingslanden zagen bij benadering 160 miljard euro aan hun neus voorbijgaan omdat multinationals die taks niet betaalden.

In Europa werd op 18 september een belangrijke stap

gezet binnen de Commissie voor juridische zaken van het Europees Parlement met de unanieme goedkeuring van een gelijkaardige richtlijn. Deze zal ook geldig zijn voor houtbedrijven die in oerbossen ontginnen. De richtlijn stelt verder voor de maatregelen uit te breiden tot de banksector en de telecommunicatie. De tekst maakt meteen duidelijk welke positie het Europees Parlement zal innemen bij nieuwe onderhandelingen met de lidstaten.

Hopelijk aarzelen de lidstaten niet al te lang om het voorbeeld van de VS te volgen.

Globo december 2012

5

Oxfamily

Oxfam-Solidariteit maakt deel uit van de grote Oxfam-familie die 17 Oxfams telt en wereldwijd in 94 landen actief is. In elke Globo slaan we het dagboek van enkele Oxfams open…

Als het maar fair trade is…

In België is de naam Oxfam ontegensprekelijk gelinkt aan fair trade of eerlijke handel.

Oxfam is in ons land immers een grote speler op de fairtrademarkt.

vlak van fairtradecertificatie en ondersteunt Oxfam Hongkong het uitbouwen van een fairtrademarkt in Zuidoost-Azië.

Kortom, iedere Oxfam is wel van ver of dichtbij betrokken. Geen evidente keuze, want de economische context waarin fair trade vandaag moet opereren is op zijn minst gezegd erg uitdagend. Maar samen ijveren we voor een wereld zonder armoede en zoeken we naar duurzame oplossingen. En daarin ziet Oxfam een rol weggelegd voor eerlijke handel.

Een dicht netwerk van wereldwinkels verspreid over het hele land verkopen een ruim assortiment van fairtradeproducten, waarvan heel wat onder de merknaam Oxfam. En met spraakmakende acties zoals de recent nog erg succesvolle chocopottenruilactie van OxfamWereldwinkels, laten Oxfam en haar eerlijkehandelspartners uit het Zuiden geregeld van zich horen.

Maar hoe zit het met die andere Oxfams en fair trade? Ook het Spaanse Intermón Oxfam en Oxfam Australië importeren producten en verspreiden die onder meer via hun eigen kanalen. Oxfam Groot-Brittannië koopt dan weer aan bij andere fairtradeimporteurs maar beschikt wel over haar eigen verkoopkanalen; idem voor Oxfam Italië.

En in Japan werd net nog de eerste Oxfamwinkel geopend.

Want fair trade biedt een alternatief voor ons productie- en consumptiemodel. Via fair trade bouwen we aan een eerlijke relatie tussen producenten, consumenten en burgers. Met fair trade kunnen we het sociaaleconomische onrecht terugdringen dat het dominante maar falende economische systeem met zich meebrengt.

De Oxfams die geen producten verhandelen, doen ook mee. Zo verzet Oxfam Amerika heel wat campagne- en lobbywerk rond eerlijke handel, is Oxfam Novib actief op het

Daar zit muziek in

In 2012 organiseerde Oxfam Hong Kong voor de 22ste keer een heuse muziekmarathon. In verschillende winkelcentra konden muzikanten van alle leeftijden het podium beklimmen en er het beste van hun muzikale zelf geven. Melomanen, toevallige voorbijgangers en andere toehoorders lieten een kleine bijdrage achter. Zo helpt elke muzieknoot arme mensen over de hele wereld wat vooruit. www.oxfam.org.hk

Tafelen met honger

Bij Oxfam Amerika kunnen Amerikanen aanschuiven voor een hongerbanket. Ze krijgen dan willekeurig een plaatsje toegewezen aan een tafel voor lage, midden- of hoge inkomens en een daarmee overeenstemmende maaltijd voorgeschoteld: voedzaam en verzadigend of eerder karig en simpel. Bij afloop kunnen ze van gedachten wisselen en actie ondernemen. Weinigen verlaten de tafel met een volle maag. Maar iedereen vertrekt wel met een beter inzicht in honger en armoede in de wereld, en is vastberaden om er iets aan te doen. www.oxfamamerica.org

Foto-estafette

Oxfam Japan doet een estafette met 4 fototentoonstellingen over hun terreinwerk in verschillende ontwikkelingslanden. Ze vragen aan Japanse burgers een onderkomen te zoeken voor de tentoonstelling en ze daarna door te geven aan iemand anders. Enige vereiste om mee te doen: de wil om iets te veranderen en een plek die kan doorgaan als tentoonstellingsruimte. www.oxfam.jp/en

6

Globo december 2012

Voor Oxfam is eerlijke handel een hefboom om duurzame ontwikkeling te realiseren, een te koesteren bedrijfspraktijk voor de privésector (met zijn voortdurende impact op mensen die in armoede leven) en bovenal een beweging van actieve burgers die Noord en Zuid verenigt.

Aan de doeners

Met Doenersnet biedt Oxfam Novib bewuste jong volwassenen een actieplatform. Zelf noemen ze zich een community van doe-het-zelvers voor een eerlijke wereld zonder armoede. In je eentje kan je de wereld niet veranderen, maar als meer mensen bewust kiezen voor een eerlijke wereld veranderen we samen wel het systeem. Weten wat je doet, draagt en eet. Weg met de graaicultuur. Op het online platform staan meer concrete acties en tips voor verandering. Kleine dingen die een wereld van verschil maken. www.doenersnet.nl

Werelden verbinden

Via Conectando mundos trachten meer dan 16.000 leerlingen uit verschillende landen in de klas en online meer wereldburger te worden. Het thema 2012-2013, ‘Recepten voor een eerlijker wereld’, vertelt het verhaal dat achter bepaalde producten schuilgaat en toont hoe hun consumptiegedrag deze onrechtvaardige situatie kan veranderen. Drijvende krachten achter het initiatief zijn Oxfam Italië en Intermón Oxfam. www.conectandomundos.org

Challenge yourself, challenge poverty Oxfam Ierland daagde met Challenge Events de Ieren het voorbije jaar uit om eens iets buitengewoons te doen en op een extreem sportieve manier geld in te zamelen voor Oxfam. Sommigen gingen trekken in Peru, anderen beklommen de Kilimanjaro, nog anderen liepen de marathon van New York of gaan straks hondensleeën aan de Noordpool. www.oxfamireland.org

Dossier

Laos: de krachten bundelen om de macht te delen Oxfam concentreert haar krachten wereldwijd zodat zij de lokale bevolkingen nog effectiever kan steunen bij het opnemen van de enorme politieke, economische en sociale uitdagingen die hen wachten. In Laos is België verantwoordelijk voor alle programma’s van de verschillende leden van Oxfam. We zijn klaar om de krachten te bundelen in een van de armste landen van onze planeet. Laos is een eenpartijstaat met twee snelheden: aan de ene kant de openstelling voor buitenlandse investeringen, aan de andere de opkomst van een maatschappelijk middenveld dat vroeger werd gemuilkorfd door de communistische partij, die zich nu beetje bij beetje opent.

Tekst: Julien Lepeer • Foto's: p7 en 10: Jerry Galea/Oxfam - p11: John Sones Met de medewerking van: Dominique Van der Borght, Oxfam-directeur in Laos Hilde Van Regenmortel, regioverantwoordelijke Azië bij Oxfam-Solidariteit Joëlle Plumerel, programmabeheerder Zuidoost-Azië bij Oxfam-Solidariteit Karolien Debel, beleidsmedewerkster "Waardig Werk" bij Oxfam-Solidariteit

Globo december 2012

7

Dossier

Laos: de krachten bundelen om de macht te delen De Democratische Volksrepubliek Laos, ingesloten tussen China, Cambodja, Vietnam, Thailand en Myanmar (Birma), staat op de VNlijst van de Minst Ontwikkelde Landen ter wereld (MOL). De gewezen Franse kolonie (Indochina) werd in 1953 een onafhankelijk koninkrijk. In 1975 greep de plaatselijke communistische partij de macht, sterk beïnvloed door haar Vietnamese tegenhanger die net de oorlog achter de rug had, en het land werd een volksrepubliek.

Het systeem dat de partij invoerde, samen met de uitsluiting van het land door de internationale gemeenschap tijdens de Koude Oorlog, isoleerde Laos en maakte er vrijwel geen ontwikkeling mogelijk. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de toestand van het wegennet en het elektriciteitsnet, die nog altijd slechts een deel van het land bestrijken. Maar beetje bij beetje heeft de regering haar beleid versoepeld en duiken er ook progressieve politieke krachten op.

De landbouw blijft veruit de belangrijkste sector van de Laotiaanse economie. Hij vertegenwoordigt bijna 50% van het BBP en 80% van de totale werkgelegenheid.

Volgens de Wereldbank leeft meer dan een kwart van de bevolking nog altijd onder de armoedegrens.

verwerven om geloofwaardig te zijn en een rol te spelen bij de regering. Maar ook bij de bevolking, die voorlopig geen baat heeft bij de groei, zijn er vragen.

De partijslogan benadrukt twee begrippen, “groei en gelijkheid”, in de werkelijkheid blijft de ongelijkheid toenemen.”

“Oxfam wil het maatschappelijke middenveld in Laos versterken, zodat het de belangen van de bevolking kan verdedigen. Tegelijk blijven we partners binnen de regering steunen die op het lokale vlak een alternatief beleid proberen te voeren, bijvoorbeeld voor de voorbereiding op natuurrampen of de productie van zaaigoed.”

Oxfam bundelt haar krachten om in Laos maar ook in de rest van de wereld zo efficiënt mogelijk te werken.

De 17 leden van de Oxfam-confederatie, die in 94 landen actief zijn, verzamelen hun competenties en hun middelen om de behoeften van hun partners en de plaatselijke bevolking beter te beantwoorden.

Dat versterkt de aanpak van Oxfam, die humanitaire hulp combineert met ontwikkeling op middellange en lange termijn en met beleidsbeïnvloeding.

Beginnen bij de basis

De Laotianen trachten tal van uitdagingen aan te pakken om hun lot te verbeteren: van de ontwikkeling van een dialoog met de regering, die wordt bevorderd door de opkomst van het maatschappelijke middenveld, tot het gendervraagstuk, over de problematiek van landroof en de openstelling voor buitenlands kapitaal. Een gerechtvaardigde strijd, die Oxfam al sinds 1982 steunt.

“Vroeger, toen de Laotiaanse economie nog gesloten was, beperkte onze werking zich tot de landbouwontwikkeling in de ruime betekenis van het woord: steun aan de landbouw, onderwijs, sanitaire diensten, irrigatie-infrastructuur. Via de overheid ijverden wij voor een betere dienstverlening aan de bevolking en een beter invulling van haar behoeften”, zegt Hilde Van Regenmortel, regioverantwoordelijke Azië bij Oxfam-Solidariteit.

“De economische openstelling van het land roept een heleboel vragen op”, vertelt Dominique Van der Borght, directeur van Oxfam in Laos. “Dat geldt vooral voor het prille maatschappelijke middenveld van het land, dat zijn plaats probeert te vinden in een veranderende context. Het moet nog legitimiteit

“In de jaren 90 heeft de Laotiaanse economie zich geopend. Dat heeft nieuwe uitdagingen voor de boeren geschapen, want zij moesten overschakelen van een zelfvoorzieningseconomie naar een steeds meer geregionaliseerde en zelfs gemondialiseerde markteconomie.”

“Voorlopig kan de bevolking niet de vruchten plukken van de openstelling van de economie.”

De geleidelijke openstelling van het land voor buitenlandse investeringen heeft grote infrastructuuren industrialisatieprojecten mogelijk gemaakt, maar is ook vaak ten koste van de bevolking gegaan.

“Onze werking heeft zich verplaatst van de sociale basisdiensten naar de toegang tot de markt voor kleine boeren. Die moet worden vergemakkelijkt via een betere steun vanwege de overheid. De ontwikkeling van boerenorganisaties die samen op de markt actief zijn, vormt een aanvullende strategie.”

“Daarnaast heeft ook de industrie zich ontwikkeld, dankzij een massale toestroom van buitenlandse investeerders. Dat betekent dat de arbeiders meer bescherming nodig hebben. Daarom werkt Oxfam samen met de Laotiaanse vakbondsfederatie (LFTU/zie verder), die actief is in de mijnbouw, de textielsector en de landbouw.”

De problematiek van de positie van de vrouw in de industrie en de landbouw krijgt meer en meer aandacht. De Gender Development Association (GDA), een lokale partner van Oxfam, ontwikkelt diverse projecten (zie kader hiernaast) en acties.

Zij wil de vrouwen betrekken bij activiteiten die inkomsten opleveren en bij het beheer van collectieve spaarmiddelen in een van de armste zones van Laos.

De bedoeling is hun zelfvertrouwen op te krikken, opdat zij actief zouden deelnemen aan lokale vergaderingen en een meer politieke rol zouden spelen in hun dorp.

De vrouwen en meisjes in de landelijke en afgelegen gebieden worden immers vaak gediscrimineerd.

Meestal wordt de man als het gezinshoofd beschouwd en spreekt hij tijdens officiële bijeenkomsten in naam van de familie.

De woordvoerster van de Lao Women’s Union, de Laotiaanse organisatie die de rechten en belangen van vrouwen verdedigt, merkt ook een evolutie.

Mannen en vrouwen kregen een vorming over huiselijk geweld, meer bepaald fysiek geweld, over de wetgeving en de bescherming van de vrouw. We zien nu dat het geweld is effectief afgenomen.

Democratische Volksrepubliek Laos

am

tn

LAOS

Vie

Inwoners: 6.586.266 Oppervlakte: 236 800 km² Onafhankelijkheid: 1953 (voordien Indochina) Landbouw: 50% van BBP, 80% van de bevolking actief in landbouw, 4% van de oppervlakte geschikt Levensverwachting: 63,2 man en 65,9 vrouw Bevolking onder de armoedegrens: 33%

China

vientiane

Thaïland Cambodja

8

Globo december 2012

MOL-land Samen met 47 andere landen behoort Laos tot de Minst Ontwikkelde landen (MOL). De VN riep deze categorie in 1971 in het leven voor de landen die sociaaleconomisch de grootste ontwikkelingsachterstand hadden. Deze landen hebben een lage index van de menselijke ontwikkeling (HDI).

De index wordt gebaseerd op het niveau van het onderwijs, de toegang tot gezondheidszorg en het inkomen. In 2010 bevond Laos zich volgens de ontwikkelingsindex op de 122ste plaats van 169 landen.

Dossier De GDA is vezelrijk!

Op het platteland helpt de GDA zowel vrouwen als mannen om producten te vervaardigen op basis van bananenvezels, natuurlijk bamboe en andere landbouwmiddelen. De mensen leren hoe ze de kwaliteit en de marketing van hun producten kunnen verbeteren om hun inkomsten te verhogen.

“Toen wij in het project stapten, heeft de lesgever ons geleerd hoe je kledingstukken van bananenvezels maakt.

Een derde van België We hebben ook verschillende weeftechnieken geleerd.

En ik kreeg een opleiding in een aantal specifieke vaardigheden: mappen maken, aktetassen, schoudertassen en schooltassen”, vertelt Leh, een dorpsvrouw. “Van bamboescheuten kun je tafelpoten maken. En met het binnenste deel van de scheuten maak je weer een heleboel andere dingen. Wij laten geen enkel stukje van het bamboe verloren gaan.”

Te ambitieuze buren

De opening van Laos voor buitenlands kapitaal heeft natuurlijk een rechtstreekse invloed op de natuurlijke hulpbronnen van het land dat rijk is aan goud, koper en andere mineralen, aan potentieel voor waterkracht maar ook aan landbouwgrond en bossen.

De stormloop op grond en natuurlijke hulpbronnen wordt vooral gefinancierd door Vietnam, China en Thailand, allemaal buurlanden met een grote vraag naar landbouwproducten. De verbouwing van suikerriet, jatrofa en rubber concurreert nu met de rijstteelt en de bosbouw waarvan de kleine boeren sinds eeuwen afhankelijk zijn voor hun voedsel, geneesmiddelen en inkomsten.

Dominique Van der Borght onderstreept: “De toegang tot en de controle over grond en natuurlijke hulpbronnen zijn essentieel voor de plattelandsgemeenschappen om hun gezin te kunnen voeden. Maar het Laotiaanse volk – en vooral de etnische minderheden in de meest afgelegen zones – moeten nu concurreren met buitenlandse investeerders en hun projecten rond waterkracht, landbouw en mijnbouw.”

“Aan de ene kant kunnen privé-investeringen op het platteland de werkgelegenheid en de toegang tot diensten verbeteren en zijn ze dus positief voor de plaatselijke gemeenschappen”, legt Dominique Van der Borght uit. “Maar aan de andere kant beperken ze de toegang tot land en eigendom en bijgevolg ook tot de bestaansmiddelen. Bovendien verdienen

“Wij willen het project in de toekomst uitbreiden, om het levenspeil van de families te verbeteren en de vrouwen een grotere rol te geven in de ontwikkeling van hun dorp”, besluit Boutsady Khounnouvong, programmacoördinator van de GDA. “Dit soort van vruchtbare projecten geeft ons overtuigende argumenten voor de verdediging en de bescherming van de vrouwenrechten bij onze politieke besluitvormers.”

de boeren die werknemer worden te weinig om in hun elementaire behoeften te voorzien, te beginnen met de behoefte aan voedsel. De privé-investeringen kunnen dus uiteindelijk de voedselonzekerheid vergroten.”

Het woord is aan de verdediging

Naast de problemen die diep in de Laotiaanse maatschappij verankerd zijn, zoals de genderproblematiek (zie boven), zijn er dus nieuwe onweerswolken verschenen: arbeidersrechten die met de voeten getreden worden, een verlies van controle over de natuurlijke hulpbronnen, een plattelandsvlucht die synoniem is met verpaupering en precaire arbeidsomstandigheden. En naarmate het aantal gevoelige thema’s toeneemt, wordt ook het werk van Oxfam belangrijker.

De leden van de Oxfam-confederatie in Laos – of ze nu afkomstig zijn uit België, Australië, de Verenigde Staten, Hong Kong of Nederland – zijn er al vele jaren hard aan het werk. Ze brengen hun expertise in en ontwikkelen hun eigen partnerrelaties en projecten.

In ongeveer dertig jaar tijd hebben ze veel in het land zien veranderen. In verscheidene domeinen is de toestand duidelijk verbeterd. Een voorbeeld is dat van de vakbonden, die zich op initiatief van de Staat beginnen te ontwikkelen. Aanvankelijk waren ze bedoeld als massaorganisaties die de richtlijnen van de partij naar de arbeiders moesten overbrengen. Nu zijn het plaatsen waar een dialoog wordt gevoerd en de basis haar problemen kan aankaarten. Tot hun rol

In het voorbije decennium werd in Laos 1,1 miljoen hectare grond in de vorm van commerciële concessies afgestaan. Dat komt overeen met ongeveer een derde van de oppervlakte van België! Bovendien “houdt die schatting geen rekening met de mijnzones en met de nieuwe grondaankopen die de Staat heeft goedgekeurd. Het ontbreken van nauwkeurige gegevens over de grondconcessies is op zich al een bron van ernstige bezorgdheid”, zegt de Land Issues Working Group, een partner van Oxfam. De problematiek wordt uitvoerig belicht in haar rapport “Managing Land, Forests and Natural Resources, Growing in Equity or Growing Inequity?”.

Het fenomeen van de landroof, dat zich door heel de wereld verspreidt, is een van de belangrijkste aandachtspunten van Oxfam. We startten trouwens een internationale petitie om van de Wereldbank te eisen dat ze een moratorium op landinvesteringen invoert. (zie 'Help landroof stoppen' hieronder) behoort voortaan ook de belangenbehartiging van de goedkope arbeidskrachten, die door de Staat slechts minimaal beschermd worden.

De Lao Federation of Trade Unions (LFTULaotiaanse vakbondsfederatie), sinds 2007 een partner van Oxfam, vormt een link tussen de partij en de arbeiders. Maar dankzij de geleidelijke opening van de regering is ze tevens een discussieforum geworden. De arbeiders kunnen er terecht met hun dagelijkse problemen en hun klachten, die dan doorstromen naar de top. Op die manier biedt de LFTU ook bescherming aan de arbeiders. De weg naar de eerbiediging van hun rechten is nog lang, maar op vele fronten is er een echte vooruitgang geboekt: • De LFTU heeft in een honderdtal privébedrijven lokale vakbonden ingevoerd. Vroeger bestonden die in werkelijkheid alleen op papier, nu hebben ze collectieve arbeidsovereenkomsten gesloten over bijvoorbeeld de sociale zekerheid en de correcte toepassing van de arbeidswetgeving.

• Dankzij de inspanningen van de LFTU is het minimumloon bijna verdubbeld.

Help landroof stoppen miljoen hectare

dat is de oppervlakte van Spanje. In Afrika werd evenveel landbouwgrond gekocht of gehuurd door buitenlandse investeerders. Dat is veel, voor een continent waar jaarlijks 17 miljoen kinderen van honger sterven.

Grootschalige investeringen in land zorgen ervoor dat families hun huizen en werk verliezen en niet genoeg te eten hebben.

Ik heb een groot probleem

In het kader van haar wereldwijde GROEIcampagne vraagt Oxfam aan de Wereldbank om haar investeringen in grootschalige landhandel te stoppen. Want de landroof door belangrijke privéinvesteerders vormt niet alleen in Laos maar ook in vele andere landen ter wereld een bedreiging voor de voedselzekerheid van miljoenen mensen.

Daarom werd een petitie gelanceerd die aan Wereldbankvoorzitter Jim Kim zal bezorgd worden.

Teken de petitie op www.ikgroeimee.be Globo december 2012

9

Dossier • Onder druk van de LFTU heeft de regering de wetgeving over de vakbonden aangepast.

De arbeiders zijn nu beter beschermd en mogen verkiezingen voor lokale vakbondsafgevaardigden organiseren. Sinds kort kan er zelfs onderhandeld worden over het stakingsrecht. Een opmerkelijke stap voor een land zonder vakbondsgeschiedenis!

Een globale aanpak

In dezelfde optiek vond in de hoofdstad Vientiane, met de steun van Oxfam, het Asia-Europe People’s Forum (AEPF) plaats. Het Forum was een voorbereiding op de Dialoog Azië-Europa (ASEM), een top die besluitvormers van beide continenten samenbrengt om economische, sociale, politieke en culturele thema’s te bespreken. Om dit evenement te organiseren, heeft de regering van Laos moeten samenwerken met organisaties van het maatschappelijke middenveld.

Oxfam heeft hard gewerkt aan die opening van de macht voor de stem van het volk, een uniek fenomeen in bijna 40 jaar geschiedenis.

M. Akhone Souriyo van de LaoPHA (Lao Positive Health Association) benadrukt dat “de volksbewegingen, de organisaties van het maatschappelijke middenveld en de internationale ngo’s voor het eerst hebben samengewerkt aan raadplegingen die een groot gedeelte van de

Laotiaanse burgers bereikten. Dat wijst op een nieuwe openheid en een nieuw vertrouwen bij de Laotiaanse regering – zowel op het lokale als op het nationale vlak – dat de burgers van het land hun stem kunnen laten horen door met meerdere actoren samen te werken”.

Het AEPF heeft workshops georganiseerd over waardig werk (zie kader p11), landbouw, de bescherming van natuurlijke hulpbronnen en het gendervraagstuk. En bovendien “gaf het AEPF ons de kans op alle niveaus sterker te worden door ervaring en knowhow uit te wisselen met andere sociale bewegingen in Europa en Azië”, vertelt Boutsady Khounnouvong, programmacoördinator van de Gender Development Association (GDA).

“De Laotiaanse vrouwenorganisaties hebben veel opgestoken uit de contacten met hun zusters in de regio en in Europa.”

Alle actoren van het middenveld delen dat gevoel. Ze zien in het AEPF een kans om ideeën en competenties uit te wisselen en banden aan te knopen met hun evenknieën in Europa en in andere Aziatische landen.

Het betrekken van het Laotiaanse middenveld bij de organisaties en de bewegingen van de regio maakt trouwens deel uit van de strategische benadering van Oxfam (zie het kader hiernaast).

Oxfam spreekt met één stem Sinds 2010 verbetert Oxfam de integratie van haar lidorganisaties, om hun krachten te bundelen en hun wereldwijde impact te optimaliseren. *In elk land waar zij actief is, heeft Oxfam een van haar leden aangesteld om zich met die harmonisatie en de samenvoeging van de competenties bezig te houden. *Dit proces van versterking van de organisatie gaat beetje bij beetje verder. De evolutie is al voltooid in 48 landen, waaronder Laos, waar België sinds juni de samenwerking coördineert. *Meer politiek gewicht, meer mogelijkheden om de bevolking te versterken, een optimale inzet van de menselijke en financiële middelen: dat ligt aan de basis van deze verandering om efficiënter strijd te leveren tegen het onrecht in de wereld.

“We moeten ieders troeven combineren in plaats van ze bij elkaar op te tellen’, zegt Dominique Van der Borght. “Onze middelen gemeenschappelijk maken om ze te optimaliseren, dat is onze aanpak. In Laos combineren wij de ervaring van onze Nederlandse collega’s in de hulp aan het maatschappelijke middenveld met de invloed van Oxfam Hong Kong bij de machtige Chinese buur. Of we maken de link tussen de lange partnerervaring met de lokale overheid en de expertise in humanitair werk van de Australiërs met de capaciteiten voor begeleiding en steun van Oxfam-Solidariteit, dat bovendien de dimensie eerlijke handel inbrengt. Samen versterken wij onze capaciteit om de opkomst van het maatschappelijke middenveld in Laos te steunen.”

De Laotiaanse bevolking moet de middelen krijgen om zich beter te beschermen tegen de gevaren van een snelle opening voor buitenlandse investeringen en om haar lot te verbeteren. Enkel zo kan zij haar stem laten horen en een stakeholder zijn in de veranderingen die de maatschappij overspoelen. Van haar kant heeft Oxfam haar aanpak moeten herzien om de verschillende partners effectiever te steunen en dus sterker te maken. In beide gevallen is het ordewoord hetzelfde: de krachten bundelen om de macht beter te delen.

Eerlijke handel, vanzelfsprekend!

Net zoals in een aantal andere landen (zie Oxfamily op p6) gebruikt Oxfam in Laos eerlijke handel als instrument om ongelijkheid en armoede te bestrijden. Eerlijke handel biedt de producenten een waardig inkomen en hun rechten worden gerespecteerd, hun productie krijgt een kwaliteitslabel en wordt ook duurzamer. Thee, rijst, fruit,… steeds meer producten uit Laos dragen het fairtradelabel.

U vindt ze bij ons in uw lokale Oxfam-Wereldwinkel.

www.oxfamsol.be/wereldwijd • www.oxfamwereldwinkels.be/producenten 10

Globo december 2012

Dossier

Minder risico’s, op alle vlakken Tussen 2000 en 2009 hebben zeventien miljoen mensen in Zuidoost-Azië de gevolgen van natuurrampen aan den lijve ondervonden. In 2011 kende deze regio de grootste overstromingen uit zijn geschiedenis. Thailand, Cambodja, Vietnam, Laos, geen enkel land bleef gespaard. Het aantal slachtoffers was zeer groot en er waren vele duizenden vluchtelingen. Ook op materieel vlak was de schade enorm.

Net zoals in andere landen van Zuidoost-Azië zijn er ook in Laos zones die bijzonder kwetsbaar zijn voor natuurrampen, zoals overstromingen, stormen en aardverschuivingen. De landen uit de regio betalen vaak een zware tol: oogsten worden verwoest, dieren komen om, stocks gaan verloren en er zijn vele menselijke slachtoffers. Een te zware tol die Oxfam sinds enkele jaren probeert te verlichten, samen met lokale, nationale en regionale overheden.

“Samen staan we sterker” Om de zware gevolgen te vermijden, werd binnen de ASEAN (Association of Southeast Asian Nations) een programma voor risicovermindering opgezet: de zogenaamde akkoorden voor rampenbeheersing en noodhulp (Agreement on Disaster Management and Emergency Response - AADMER).

De leden van de Oxfam-confederatie zijn hier op verschillende niveaus bij betrokken. Zij voeren hun onderlinge samenwerking nog op en stemmen hun preventieacties op elkaar af. Ook willen zij de dialoog en de samenwerking tussen de lokale gemeenschap, het middenveld en de overheid op alle niveaus bevorderen.

Als verantwoordelijke voor een consortium van organisaties ondersteunt Oxfam Groot-Brittannië de uitvoering van het AADMER-programma op regionaal vlak. Het programma dat de veerkracht wil verhogen, heeft bijgevolg implicaties voor alle landen uit dit gebied. In Laos is het de Belgische Oxfam die de uitvoering van dit programma opvolgt.

Het project wil de veerkracht van de bevolking in twee districten van Laos vergroten en wordt voor 85 percent gefinancierd door de Europese Unie

(DIPECHO). In het Horndistrict (westen van Laos) ontvangt het Comité voor risicobeheer (DDMC) steun van Oxfamin-België. Lao Yang Jawa, vice-gouverneur van Horn, is voorzitter van het Comité waarin ook vertegenwoordigers van de dorpen en andere leden van lokale besturen participeren.

Voorzitter Lao Yang Jawa: “Het district is omgeven met bergen, er lopen ook heel wat rivieren door. Hevige stortregens en aardverschuivingen doen de rivieren geregeld buiten hun oevers treden. En dan worden de rijstvelden overstroomd.”

“De belangrijkste activiteiten van de bevolking zijn de veeteelt en de zelfvoorzienende landbouw. Maar desondanks is de voedselzekerheid van de bevolking erg fragiel. Met de rijstoogst kunnen de bewoners het hoogstens 7 maanden redden en de resterende 5 maanden trachten zij te overleven met maniok die ze eten én verkopen. En dan krijgen ze ook nog af te rekenen met ziekten en insectenplagen.”

Elke betrokkene kent zijn rol We kunnen niet verhinderen dat natuurrampen zich voordoen. Programma’s voor risicopreventie en rampenbeheersing helpen echter wel om vooraf, tijdens en na de rampen beter gewapend te zijn.

Samen met de lokale besturen werkt OxfamSolidariteit aan deze drie fases van rampenbeheer binnen de DDMC. Beter voorbereid zijn en de gevolgen van een ramp verminderen, is mogelijk door dijken te verstevigen, woningen en voorraden verder te verwijderen van waterlopen en afwateringssystemen te voorzien.

Daarnaast worden de gewassen resistenter gemaakt tegen extreme klimaatomstandigheden.

Snel reageren bij een ramp is van levensbelang.

Daarom worden alarmsystemen voorzien die een snelle communicatie mogelijk maken tussen

de besturen op alle niveaus (in de dorpen, de districten, de regio’s …) en de bevolking. Er worden rampenplannen opgesteld om alle inwoners te bereiken, vooral de vrouwen, de kinderen en de meest kwetsbare leden van een gemeenschap.

Dankzij het rampenplan weet elke betrokkene precies wat haar of zijn rol is in geval van nood. Er kan dus sneller en efficiënter gereageerd worden op noodsituaties.

“Het DIPECHO-project heeft als voordeel dat de lokale besturen kunnen genieten van de ervaring die Oxfam opbouwde in respons bij rampen”, zo stelt Lao Yang Jawa. “Zowel in de districten als in de dorpen kunnen de Comités dankzij dit project hun kennis en hun competentie vergroten rond planning, bescherming en de hulpverlening bij rampen. Tot nu toe gebruikten we onze plaatselijke ervaring, nu hopen we vooral onze technische capaciteiten uit te breiden.”

Oxfam ondersteunt DDMC op een actieve manier en maakt ook deel uit van het AADMER-programma.

Daardoor is er meer samenwerking mogelijk tussen alle actoren die hetzelfde doel voor ogen hebben: de veerkracht van de lokale gemeenschappen verhogen.

En dát sluit dan weer perfect aan bij de visie van onze organisatie. Zij wil de verschillende politieke niveaus integreren maar ook ervaringen en competenties delen om nóg sterker te staan.

Het Volksforum van binnenuit bekeken Afgelopen oktober stonden de nog jonge middenveldorganisaties van Laos voor een mooie uitdaging: voor de eerste keer konden zij het Azië-Europa Volksforum (AEPF) in hun land organiseren. Dit lezen we in het dagboek van onze beleidsmedewerkster Karolien Debel die het Forum bijwoonde: “Tijdens de vierdaagse van het AEPF kom ik vertrouwde gezichten tegen, ik leer nieuwe mensen kennen en kan ook meewerken aan de slotverklaring. Ongeveer 700 mensen nemen deel aan het Forum en sluiten aan bij thematische werkgroepjes.

Ik kies voor ‘Waardig werk en duurzame bestaansmiddelen’. Na een algemene

inleiding volgen bijdragen van diverse sprekers en een debat tussen sprekers en publiek om samen tot eindconclusies te komen.

De politieke context speelt een grote rol en er heerst een zekere nervositeit. Voor het middenveld uit Laos is het Forum op zich al een grote uitdaging. De voordrachten blijven soms nogal op de vlakte en hangen een iets te mooi beeld op van Laos. Echt overleg is daarom niet gemakkelijk maar er zijn toch nuttige gedachtewisselingen en we worden ons bewust van elkaars situatie. De economische crisis is wel aanwezig in elk debat en we zijn het er allemaal over eens:

1% van de aardbewoners verrijkt zich ten koste van de 99% anderen. Zowel in Europa als in Azië is 99% van de mensen slachtoffer van een oneerlijk economisch systeem. Het zijn zij die de crisis betalen.”

Globo december 2012

11

Zuidgeluid

Tekst Mieke Vandenbussche • Foto’s Oxfam

Boeren dwingen samen hun rechten af De Palestijnse boeren staan er slecht voor, maar samen weren ze zich.

Oxfam-partner UAWC tracht vanuit de basis het tij te keren met concrete hulpprojecten en via nationale en internationale netwerken. Op die manier vecht de organisatie voor het voorbestaan van de boerengemeenschap in bezet Palestijns gebied.

Door het Israëlische nederzettingenbeleid en de verregaande beperkingen die de Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever worden opgelegd, zijn velen van hen in een ellendige, uitzichtloze situatie beland. Zij zijn werkloos, hebben geen inkomen en weten niet of ze de volgende dag wel eten op de plank zullen hebben.

Water, grond en afzetmarkt

Fouad Abou Saif, programmadirecteur van UAWC voor de Westelijke Jordaanoever, brengt de problemen van de boeren terug tot drie onlosmakelijk met elkaar verbonden oorzaken. “In de eerste plaats hebben de Palestijnen er amper toegang tot water, want de schaarse waterbronnen zijn in handen van de Israëlische autoriteiten.” Dat er zonder water geen landbouw kan zijn, behoeft geen tekeningetje.

Als tweede probleem noemt hij de toegang tot grond. “Het gebied waar de meeste landbouwgrond ligt, staat onder volledige controle van de Israëli's.

Is hun grond niet in beslag genomen, dan raken ze er amper bij door de beperkte bewegingsvrijheid. En diezelfde beperkingen in de mobiliteit maken het tot slot ook moeilijk voor de boeren om hun producten op de markt te brengen.

“Israël controleert alle grenzen. Dit betekent bijvoorbeeld dat we niet rechtstreeks handel kunnen drijven met

onze buren in Jordanië. En terwijl wij onze producten vanuit de Westelijke Jordaanoever zelden tijdig op de Israëlische markt kunnen krijgen, worden onze markten overspoeld met producten uit Israël en de nederzettingen aan prijzen waarmee Palestijnse producten niet kunnen concurreren.”

Met meer dan 520 controlepunten, wegversperringen en andere obstakels zoals de Muur kunnen de Palestijnen van de Westelijke Jordaanoever zich niet vrij verplaatsen en zijn ze amper in staat een inkomen te verdienen. Want de Palestijnse boeren hebben de allergrootste moeite om hun beroep uit te oefenen. “Om van één dorp naar een ander te gaan, moet je gegarandeerd langs een checkpoint. Maar vooraf weet je niet of het open zal zijn, of ze je wel zullen doorlaten en hoe lang je daarop zal moeten wachten. Het begrip tijd heeft hier al zijn betekenis verloren”, aldus Fouad Abou Saif.

Actief burgerschap

De hoop dat de internationale gemeenschap iets kan veranderen, wordt met de jaren kleiner. De Palestijnen gingen op zoek naar alternatieve manieren om hun strijd te voeren en voor hun rechten op te komen. Basisactivisme en lokale initiatieven werden gezien als de weg naar de toekomst.

Oxfam-partner UAWC is zo een organisatie die in 1986 vanuit de basis ontstond. De afkorting staat voor Union of Agricultural Work Committees of Unie van boerencomités. “Toen boeren door het Israëlische beleid zonder land kwamen te zitten, verenigden ze zich in lokale comités”, vertelt Fouad Abou Saif. “Landbouwers, mannen en vrouwen, kwamen bijeen om samen oplossingen te zoeken én manieren om voor hun rechten op te komen. Er kwamen er steeds meer bij en in ‘92 verenigden alle comités uit de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever zich in één overkoepelende structuur: UAWC. En elk jaar blijven er nog nieuwe comités bijkomen. Met de hulp van Oxfam zijn we er ook in geslaagd om door de jaren

Band met de basis We werken al samen met UAWC sinds 1998. Voor Oxfam is deze samenwerking uitermate boeiend omdat de Unie via de boerencomités een heel goede band heeft met de basis: de lokale boerengemeenschappen. Ze voelt heel goed aan wat de mensen het meest nodig hebben.

Het feit dat UAWC de situatie van de landbouw in bezet Palestijns gebied door en door kent en bovendien

over de juiste technische knowhow beschikt om te weten welke middelen het meest gepast zijn voor de lokale context, maakt van hen een uiterst interessante partner.

Ondanks de financiële crisis en de daarmee gepaard gaande besparingen bij donoren als de Belgische regering, blijven we met UAWC zoeken naar mogelijkheden om ons partnerschap op lange termijn te verzekeren.

Olivia Mertens, programmabeheerder bezet Palestijns gebied

12

Globo december 2012

Profiel van UAWC

Wie? De Union of Agricultural Work Committees of unie van boerencomités is een Palestijnse ngo, ontstaan in 1986 en actief in de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever.

Wat? UAWC streeft naar het behoud van een landbouwgemeenschap in een vrije, onafhankelijke en leefbare Palestijnse staat die voldoende voedsel kan produceren om zichzelf te voeden. heen onze interne werking te verbeteren en professioneler te gaan werken.”

Samen met haar lokale comités zet UAWC alles in het werk om de bestaansmiddelen van boerengezinnen te verbeteren. Daarbij hebben ze vooral kleinschalige landbouwers en vaak ook vrouwelijke gezinshoofden in het vizier. Ze trachten hen te ondersteunen op de manier die hen het meest geschikt lijkt. Ze zorgen voor opleiding en scholing, proberen gronden terug te winnen door ze weer geschikt te maken voor landbouw, helpen hen aan werktuigen, zaden of andere productiemiddelen die ze ontbreken of begeleiden hen bij de commercialisering van hun producten.

Zo zette UAWC samen met Oxfam een project op voor de kleine boeren in het zuiden van de Westelijke Jordaanoever.

Het moest de landbouwproductie promoten en de meest kwetsbare boerenfamilies ondersteunen. Daarom wou het project in de eerste plaats de toegang tot natuurlijke rijkdommen als water, land en lokale zaden in deze streek waarborgen.

Maatwerk loont

Bij de selectie van de begunstigde gezinnen spelen de lokale comités zelf een heel belangrijke rol. Zij staan immers op de eerste rij om vast te stellen wat de behoeften zijn van bepaalde gemeenschappen en families.

“We trachten hierbij ook werkelijk op maat van de mensen te werken.

Daarvoor gaan we gezin per gezin van binnenuit bekijken. We gaan na over welke middelen ze werkelijk beschikken, welke de oorzaken zijn van hun armoede en hoe we ze het best kunnen helpen”, zegt Fouad Abou Saif.

“Blijkt bijvoorbeeld dat het gezinshoofd van een boerengezin geen toegang meer heeft tot land, dan gaan we met hem op zoek naar een stuk grond. Hij

volgt de nodige vorming om de lap grond terug bewerkbaar te maken en kan rekenen op ondersteuning voor irrigatie en zaden. Zien we dat de vrouw des huizes een centje tracht bij te verdienen met handwerk, dan proberen we ook haar aan de nodige productiemiddelen te helpen.”

“Jaarlijks bereiken we zo ruim 10.000 mensen op de Westelijke Jordaanoever en slagen de boeren erin om opnieuw aan landbouw te doen”, aldus Fouad Abou Saif. “Dat ook nog eens elke boer die een probleem heeft bij ons terecht kan, is iets om trots op te zijn. Op de Westelijke Jordaanoever tellen we nu 160 comités, daarmee dekken we quasi het hele grondgebied. Als er iets gebeurt in een dorp, hoe afgelegen ook, is er altijd iemand die het probleem aanpakt en indien nodig aankaart op een hoger niveau binnen onze organisatie. Een keer per jaar brengen we alle comités samen om over de toekomst te praten.”

Netwerken voor voedselsoevereiniteit

Via nationale en internationale netwerken tracht UAWC ook om de Palestijnse (boeren)zaak een plaats op de politieke agenda’s te garanderen. De Unie organiseert jaarlijks, in het kader van haar werk met Oxfam, een conferentie met vergaderingen en workshops rond voedselsoevereiniteit.

Fouad Abou Saif: “Bedoeling is om het verhaal van de Palestijnen te vertellen en steun te vragen van internationale solidariteitsgroepen. Die komen en zien wat hier gebeurt en hoe de Israëlische regering de Palestijnse bevolking en boeren behandelt. Wij hopen dat zij mee druk kunnen uitoefenen op de Israëlische regering om haar beleid te wijzigen of ten minste de Westelijke Jordaanoever en de boeren met rust te laten.”

“Op nationaal vlak zijn we er alvast in geslaagd om het begrip voedselsoevereiniteit algemeen ingang te doen vinden.

Zo staat het nu als prioriteit op de agenda van de Palestijnse autoriteit. En de meeste Palestijnse ngo’s (meer dan 150) tekenden een verklaring over voedselsoevereiniteit, met 20 punten die in hun werk altijd prioriteit moeten krijgen.”

Voldoende fondsen?

“Ondanks de geboekte vooruitgang is ons werk nog verre van af. Een van de uitdagingen blijft voldoende middelen bijeen krijgen om onze programma’s verder uit te voeren en uit te bouwen.

Maar op dat vlak voelen wij de gevolgen van de financiële crisis: meer donoren haken af of knippen serieus in het budget”, besluit Fouad Abou Saif.

“Het begrip tijd heeft hier al zijn betekenis verloren.”

Zuidgeluid

Het Palestijnse UAWC ondersteunt vooral kleinschalige boeren en vaak ook vrouwelijke gezinshoofden door hen bijvoorbeeld aan zaden te helpen.

Ook langs de kant van Oxfam dreigen er klappen te vallen. Een nieuw project met UAWC dat we in de steigers hebben staan, moet vrouwen ondersteuning bieden bij het aanleggen en onderhouden van een moestuin. Op die manier kunnen ze groenten telen voor eigen gebruik en wat overblijft verkopen om wat extra inkomsten te hebben. Dit is echter één van de projecten waarvan de financiering op de helling komt te staan door de recente besparingen op ontwikkelingssamenwerking van de Belgische federale overheid.

Profiel van de Westelijke Jordaanoever Grootste stad: Ramallah Inwoners: 2 622 544 Oppervlakte: 5 860 km² Levensverwachting: 75 jaar Alfabetiseringsgraad: 92,4% Aandeel per sector in BBP: landbouw 3,7%, industrie 13,6%, diensten 82,7% (cijfers inclusief Gazastrook) Bevolking onder de armoedegrens: 18,3% Werkloosheidsgraad: 23.5%

Abd Al-Hadi Shallalda kan de grond van zijn grootouders bewerken Abd Al-Hadi Shallalda van Sa’ir is een 53-jarige boer. Landbouw is de voornaamste inkomstenbron voor zijn gezin van 10 personen.

Zijn geschatte jaarlijks inkomen uit landbouw is 3.400 euro, het gemiddelde maandelijks inkomen per familielid bedraagt dus slechts 28 euro.

Abd Al-Hadi bewerkt een stuk land dat hij van zijn grootouders erfde.

Een deel beplant hij met regengevoede gewassen (zowel groenten als veldgewassen) en fruitbomen (amandelen, vijgen en druiven). Bijna 1 hectare bleef echter onbenut door de condities van het land (veel stenen in de directe ondergrond). Machines om het land te bewerken waren voor hem te duur.

Nadat hij een aanvraag indiende bij UAWC, werd Abd Al-Hadi als begunstigde geselecteerd voor een project rond landontwikkeling. Dit past binnen een project rond voedselzekerheid, gefinancierd door de Europese Commissie, dat samen met Oxfam-Solidariteit uitgevoerd wordt. Door dit project wist Abd Al-Hadi zijn braakliggende grond toch te behouden. Hij ontgon het

land, effende en ploegde de grond. Verder bouwde hij er terrassen en groef hij een regenwaterput van 95m³ voor een supplementaire irrigatie van de fruitbomen op zijn land. UAWC verstrekte hem nog meer fruitboompjes (o.a. amandelen, kersen en abrikozen) waarmee hij zijn land kon beplanten.

“Een nieuw project met UAWC staat op de helling door de recente besparingen van de Belgische overheid.”

Globo december 2012

13

Vrijwilliger in de kijker Honderden vrijwilligers helpen mee om Oxfam-projecten in Zuid en Noord te realiseren. In elke Globo zetten we hen in de bloemetjes.

Deze keer volgden wij Clémence Vanommeslaeghe, vrijwilligster bij Oxfam Pakt Uit, een project van onze dienst fondsenwerving.

“Als fouitotbgrlinafkee wn ilinik

“Ik studeerde Politieke

vooral foto’s en documentaire ens Oxfam portretten. Tijd d me er w Trailwalker s te je ek ki gevraagd stappers. de n va en schiet de De sfeer tussen as dat vrijwilligers w Voor mij r! pe su weekend e manier was het een leuk id van he ig om de veelzijd n. ke ek td on Oxfam te

Wetenschappen en ben al een tijdje gepassi oneerd door fotografie.

Het was een zoekertje va n Oxfam Pakt Uit dat me nieuwsgierig maa kte. Ik heb me spontaan aangemeld als vrijwilligster om na de theorie met de Ox famrealiteit kennis te maken.

”

”

e ik het geitje, kend zijn mascotte, frisse, en r it ee U m r kt de Pa Oxfam schrijf ik on er st ig ill ijw s voor vr . Als llende slogan helemaal niet denk ik opva be en aan de ls ik ke e ti ar de teksten di toegankelijke contrast met n ee at W s. de cadeautje en. er moest zett unief op papi

“

”

“

Mijn eerste prob eersel was een vertaling. Dat Lieve gaf me tr viel nogal mee ouwens heel go en mijn begele ede tips. Ik wist uit mijn mouw idster niet dat ik ook kon schudden. lichte, vrolijke tekstjes

”

“Momenteel zijn we druk bezig met de eindejaarscam-

pagne ‘Geluk zit in een klein geitje’. Het is de bedoeling dat zo veel mogelijk mensen iemand gelukkig maken met een geitje of een ander cadeau en zo een golf van geluk starten. Ik moet tegelijk commercieel denken en creatief zijn. ’t Is verrassend wat er soms uit mijn pen vloeit…

”

“Soms praten Lieve en ik ‘geitentaal’. Toen we met een

stand op de huwelijksbeurs stonden, vroeg iemand naar bruidskleding. “Jurken hebben wij niet, maar een reuzegrote geit wel, kan dat helpen? Gewèèèèèèèldig!” flapten wij eruit.

”

14

Globo december 2012

Meer info over vrijwilligerswerk onder de rubriek ‘Hoe helpen’ op www.oxfamsol.be Tekst: Chantal Nijssen - Foto’s: Tineke D’haese, Lieve Reynebeau en Clémence Vanommeslaeghe

“Ik wil gewoon nuttige dingen doen, zo zit ik nu eenmaal in elkaar. Daarom ben ik samen met anderen het fotografiecollectief ClicClac begonnen. Ik fotografeerde al krakers in Brussel en portretteerde in Griekenland vluchtelingen op weg naar Noord-Europa. Eigenlijk wil ik verhalen vertellen die er toe doen. Misschien kan dat ooit ook eens voor Oxfam?

”

Tweedehands Pianisten steunen boekeninzameling Begin oktober zamelden Oxfam en shopping Gent Zuid boeken in. Dat is stilaan een mooie jaarlijkse traditie die in een mum van tijd een heus boekenkasteel oplevert.

Vele boekenliefhebbers schonken romans, dichtbundels, reisgidsen, strips, jeugdboeken en hobbyboeken voor het goede doel! En sommige van hen, die muziek in de vingers hebben, speelden ook op de aanwezige vleugelpiano.

Kwestie van voor een uniek sfeertje te zorgen. Van harte dank aan iedereen.

Vergeet straks zeker niet binnen te lopen in de Gentse Oxfam Bookshop want daar wachten originele pareltjes – die niet eens veel kosten – op een nieuwe gelukkige.

Houden van boeken De vrijwilligers in onze Bookshops hebben een passie voor … boeken natuurlijk! En die passie delen ze graag met de schenkers van boeken én met de klanten. Dat verklaart waarom u er altijd terecht kunt voor advies: over de roman die u zoekt, over een bijzondere dichtbundel of over een stripboek dat nog ontbreekt in uw collectie.

Marie-Ange, Minou, André, Hilde, Guy en de andere vrijwilligers laten u ook graag nieuwe dingen ontdekken voor een aardig prijsje. Of ze helpen u nog snel een cadeautje vinden. Hun motto is: bij ons koop je meer dan een boek!

Adres: Oxfam Bookshop, Sint-Amandstraat 16, 9000 Gent Openingsuren: ma-za, 10-18u

Wie vervult onze droom?

Gedreven door de wens om nog bekender te zijn, dromen onze medewerkers van Oxfam tweedehands wel eens van meer. “We zijn heel fier op onze elf winkels in Vlaanderen, maar daar kan zeker nog eentje bij. In onze stoutste dromen openen we vanaf 2013 minstens twee extra tweedehandswinkels per jaar”, zegt Veerle Vandenabeele, projectontwikkelaar tweedehands.

De eerste zou wel eens een Bookshop in Leuven kunnen zijn … Boeken zijn immers hipper dan ooit en Leuven wacht al jaren op een Oxfam-tweedehandswinkel. Bent u uit het Leuvense en gepassioneerd door boeken? Wilt u als vrijwilliger met boeken bezig zijn? Of heeft u een pand te huur dat een mooie Bookshop kan worden? Ook andere ideeën en originele projectplannen voor nieuwe winkels zijn van harte welkom!

Geef Veerle een seintje op vva@oxfamsol.be of 0470 221 460

Voor een Oxfam-Bookshop in uw buurt: www.oxfamsol.be, rubriek tweedehands

Meer info via onze website: www.oxfamsol.be/shops

Oxfam tweedehandswinkels In deze winkels kan u ook terecht voor informatie over de campagnes en de Noord-Zuidacties van Oxfam-Solidariteit en haar partners.

www.oxfamsol.be/shops Vlaanderen

BRUSSEL

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

• Brussel: Vlaamsesteenweg 102-104, 1000 Brussel 02/522 40 70 - ma: 14-18u, di t/m za: 11-18u kleding vintage, brocante, boeken • Brussel: Hoogstraat 243, 1000 Brussel - 02/502 39 59 di t/m za: 10-17u, zo: 11-15u - kleding, brocante • Brussel: Kartuizersstraat 37, 1000 Brussel - 02/502 30 03 ma: 13-17u30, di t/m za: 11-18u - Oxfam Kids: kleding, accessoires voor kinderen • Brussel: Brabançonnelaan 133, 1030 Brussel - 02/732 72 68 di t/m za: 9-14u30 - kleding, brocante, boeken • Brussel: Vossenstraat 19, 1000 Brussel - 02/513 83 23 di, do, vr: 11-18u, za: 10-18u, zo: 10-15u - herenkleding en accessoires • Elsene: Elsensesteenweg 254, 1050 Elsene - 02/648 58 42 ma t/m za: 10-18u - Bookshop • Elsene: Elsensesteenweg 252, 1050 Elsene - 02/647 48 51 di t/m za: 10-18u - computers • Etterbeek: Waversteenweg 295, 1040 Etterbeek 02/640 09 25 - ma : 14-18u, di t/m vr: 11-18u, za: 11-15u - kleding, boeken, brocante • Molenbeek: Dubois-Thornstraat 105, 1080 Molenbeek 02/411 45 53 - ma t/m za: 10-18u - kleding, brocante, boeken, computers, kantoormeubilair • Schaarbeek: Lambermontlaan 47, 1030 Schaarbeek 02/215 05 11 - ma t/m vr: 9-17u - kleding, boeken, brocante • Ukkel: Vanderkinderestraat 248, 1180 Ukkel 02/344 98 78 - ma t/m za: 10-18u - Bookshop • Vorst: Neerstalsesteenweg 66, 1190 Vorst - 02/332 59 91 ma t/m za: 10-17u30 - kleding

Antwerpen: Sint-Jacobsmarkt 84, 2000 Antwerpen 03/227 44 82 - ma t/m za: 10-18u - Bookshop Antwerpen: Brederodestraat 27, 2018 Antwerpen 03/238 24 60 - di t/m za: 10-18u - Oxfam Boutique: kleding, brocante, boeken Brugge: Leopold II-laan 19, 8000 Brugge - 050/31 04 51 di t/m za: 10-17u30 - kleding, brocante, boeken, computers Gent: Sint-Amandstraat 16, 9000 Gent - 09/233 42 13 ma t/m za: 10-18u - Bookshop Gent: Bij Sint-Jacobs 12, 9000 Gent - 09/223 13 53 di t/m za: 10-18u, zo: 10-13u - Vintage (kleding) Knokke-Heist: Kerkstraat 47, 8301 Knokke-Heist 050/51 04 51 - di t/m za: 10-12u, 14-17u30 kleding, boeken, computers, brocante.

Tevens Oxfam-Wereldwinkel.

Kortrijk: Budastraat 21, 8500 Kortrijk - 056/31 26 22 ma t/m do: 14u-18u, vr en za: 10u-18u - Bookshop Mechelen: O.L. Vrouwestraat 53, 2800 Mechelen 015/43 67 10 - di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u kleding, brocante, boeken Oostende: Torhoutsesteenweg 641, 8400 Oostende 059/51 87 78 - di t/m za: 10-18u - kleding, brocante, boeken, computers Sint-Niklaas: Ankerstraat 44, 9100 Sint-Niklaas 03/776 72 59 - di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u - kleding, brocante, boeken, computers • Wilrijk: Jules Moretuslei 157, 2610 Wilrijk - 03/828 83 33 di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u - kleding, brocante, boeken, computers

Wallonië •

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

• •

•

•

•

•

Ans: Rue de l’Yser 185A, 4430 Ans - 04/371 20 44 di t/m za: 10-18u - kleding, brocante, computers Bergen: Rue de la Clef 37 - 7000 Bergen - 065/84 75 04 di t/m za: 10-18u - computers, boeken Charleroi: Rue du Grand Central 4, 6000 Charleroi 071/31 37 76 - di t/m vr: 11-18u, za: 10-15u - computers Ciney: Rue St. Gilles 61, 5590 Ciney - 083/67 85 04 di t/m za: 10-18u - kleding, brocante, boeken, computers Dinant: Rue Grande 61, 5500 Dinant - 082/66 68 50 ma t/m za: 10-18u - boeken, computers Herstal: Rue Grande Foxhalle 99, 4040 Herstal 04/240 08 01 - ma: 12-16u45, di t/m vr: 10-16u45, za: 12-16u (juli/aug: gesloten op za) kleding, brocante, boeken, computers Herstal: Avenue Louis De Brouckère 15/2, 4040 Herstal ma t/m vr: 9-16u - kleding Hoei: Rue Montmorency 2, 4500 Hoei - 085/23 32 98 wo: 9-16u, vr 10-17u, za 10-12u en 14-16u - kleding Luik: Rue de la Casquette 19b, 4000 Luik - 04/223 27 87 ma t/m vr: 10-17u (zomer:18u) - za: 12-17u (zomer 17u30) kleding, brocante, boeken Luik: Rue St Séverin 117, 4000 Luik - 04/221 49 58 ma t/m vr: 10-17u, za: 11-16u - kleding, brocante, boeken Luik: Rue Puits-en-sock 137, 4020 Luik - 04/341 18 00 ma t/m za: 10-17u - kleding Luik: Rue St. Gilles 29, 4000 Luik - 04/222 24 42 ma t/m vr: 10-17u30 (zomer 18u) za: 10-17u - Bookshop Marcinelle: Chée de Philippeville 290/292, 6001 Marcinelle 071/27 86 90 - ma t/m za: 10-18u - kleding, brocante, boeken, computers Namen: Chée de Louvain 5, 5000 Namen - 081/22 22 22 ma t/m vr: 11-17u, za: 10-15u - kleding, brocante, boeken, computers, kantoormeubilair Namen: Av de la Plante 27, 5000 Namen - 081/26 28 38 ma t/m vr: 11-18u, za: 10-15u - computers Namen: Bas de la Place 12-14, 5000 Namen - 081/22 91 22 ma t/m za: 9u30-18u - Bookshop Nijvel: Rue de Mons 36, 1400 Nijvel - 067/77 34 85 ma t/m za: 10-18u - kleding, brocante, boeken, computers Seraing: Rue de la Baume 250, 4100 Seraing - 04/337 29 58 ma t/m vr: 9u45-16u45, za 11 - 16u (behalve juli, augustus) - kleding

Globo december 2012

15

...

Tijd voor actie…

IN

10 jaar

TIJD WERD

5 6 KEER

DE OPPERVLAKTE VAN BELGIË INGEPIKT.

LANDROOF ZORGT ER MEE VOOR DAT BIJNA 900.000 MENSEN

honger HEBBEN.

VOLG ONS OP www.facebook.com/oxfamsol

Schud de wereld wakker!

Je bent jong en je wilt wat … doen tegen het onrecht in de wereld? e Neem

eerst een kijkje op onze vernieuwde jongerensite BASTA

www.oxfamsol.be/basta e

Post dan je eigen wakkere videoclip

Teken de petitie tegen landroof op

http://oxf.am/3kN

Geluk zit in… een klein geitje Het mooiste cadeau voor Kerst? Een geitje, kip of groentetuin van Oxfam Pakt Uit. Want met één kaartje start u een golf van geluk! Hoezo?

Uw steun helpt families in het Zuiden heel concreet. En de wenskaart mét foto van het gekozen cadeautje draagt hier bij tot meer Bruto Binnenlands Geluk.

Wilt u meteen een cadeautje bestellen en een golf van geluk starten? e Ga naar www.oxfampaktuit.be en kies uw geschenken. of 02 501 67 34