kwartaalblad van oxfam-solidariteit - maart 2013 - nummer 41
3 DAGEN
VRIJWILLIGER VOOR OXFAM Zie p. 16
dossier
ZEG NEEN tegen geweld op vrouwen
België, 65 keer ‘verkocht’!
Gewetenloze landroof lokt wereldwijd protest uit.
Pagina 3
De vergeten bewoners van de Sahara
De Sahrawi-bevolking ijvert al 38 jaar voor vrijheid en zelfbeschikking. Pagina 12
coverstory Tijdens een manifestatie voor vrouwenrechten in hoofdstad Managua wordt het geweld tegen vrouwen in Nicaragua krachtdadig aangeklaagd.
inhoud
3
blikvangers
6
Oxfamily
© Tineke D’haese
voorwoord
Sterke vrouwen
A
ls ik het huis uit ging, was ik nooit op mijn gemak. Ik hield voortdurend mijn horloge in de gaten, ongerust, gehaast om thuis te zijn. Als ik niet voor hem terug was, had ik écht problemen. Ik at niet meer, ik sliep amper. Bij elk geluidje zat ik rechtop in mijn bed, altijd angstig. Pas in het vluchthuis besefte ik dat er nog vrouwen zijn die dit meemaken.”
7
Samira Gonzalez, 33 jaar en moeder van een vierjarige dochter uit Guatemala, is inderdaad niet alleen. Wereldwijd worden één miljard vrouwen slachtoffer van fysiek geweld, gedwongen seks of een andere vorm van misbruik. Eén miljard. Het zijn hallucinante cijfers. Van de recente groepsverkrachtingen in India tot de docu ‘Femme de la Rue’ in eigen land: geweld tegen vrouwen krijgt de laatste jaren opvallend meer aandacht. Terwijl vrouwen als Angela Merkel (Duitsland), Christine Lagarde (IMF) en Dilma Rousseff (Brazilië) de wereld leiden, wordt nog steeds één op vijf ‘gewone’ vrouwen in haar leven slachtoffer van verkrachting of poging tot. Armoede, voedseltekort, gebrek aan onderwijs: ze treffen vrouwen altijd en overal harder dan mannen. En net daar zit de paradox: wie aan ontwikkeling wil werken, heeft de vrouwen nodig. Studies bewijzen keer op keer dat vrouwen meer verantwoordelijkheid dragen voor hun gezin . Ze zijn ook bekwamer in het onderhouden van sociale relaties binnen de gemeenschap, wat een motor is voor ontwikkelingsinitiatieven zoals microfinanciering of eerlijke handel. Vrouwen zijn bovendien ondervertegenwoordigd in de actieve beroepsbevolking. Elke vrouw die de stap zet naar een betaalde job, geeft dus ook een economische stimulans aan de gemeenschap die haar omringt. Ironisch genoeg worden veel vrouwen omwille van die cruciale en centrale rol blootgesteld aan doelbewust en extreem geweld. Van Guatemala over de Balkan tot OostCongo wordt verkrachting als oorlogswapen gebruikt. Feminicide, de moord op vrouwen omdat ze vrouw zijn, blijft een wereldwijd fenomeen. Geweld tegen vrouwen maakt immers een gezin kapot, ontneemt kinderen hun toekomst en ruïneert op termijn een hele samenleving. Het is een even afgrijselijk als dodelijk wapen. Oxfam wil armoede de wereld uit helpen en rekent daarvoor dus ook op de vrouwen. Door lokaal in te zetten op een mentaliteitswijziging én praktijkverandering. Onze steun aan Grupo Guatemalteco de Mujeres, de partner die het vluchthuis van Samira beheert, is maar één van de voorbeelden. Maar verandering van mentaliteit en praktijk komt er niet zonder een ander beleid. Als u dit leest, start in New York de jaarlijkse vergadering van de VN-Commission on the Status of Women, met als prioritair thema: geweld tegen vrouwen. Als autoriteit kunnen en moeten de Verenigde Naties een standaard stellen, een signaal geven. Ook Oxfam is erbij, met een aantal partnerorganisaties. Hun doel: hun stem laten horen, ervaringen uitwisselen, elkaar versterken. En dat is essentieel, want als er verandering komt, dan zal die uiteindelijk ook moeten komen van vrouwen zelf: sterke vrouwen, zoals Samira, die hun verhaal vertellen en voor hun rechten durven opkomen. Als Oxfam kunnen we alleen maar trots zijn dat we hen daarin kunnen steunen. Stefaan Declercq, algemeen secretaris Erik Van Mele, diensthoofd Latijns-Amerika Mieke Vandenbussche, communicatiemedewerker
De agenda van het middenveld: gewetenloze landroof en vrijhandel in de gezondheidszorg aanklagen, veilige woningen eisen voor dakloze Haïtianen, netwerken voor meer voedselsoevereiniteit. En het beleid, dat tracht de klimaatbrand te blussen… met een glas water!
Tweedehands is goed voor ontwikkeling. Ook nog: schenkingen verdubbelen, reisverzekering als armoedebestrijding en woord tegen woord.
dossier ZEG NEEN tegen geweld op vrouwen
• Madam, uw man heeft het recht om u te slaan • Is een internationale aanpak de redding? • Een leven zonder geweld, met vallen en opstaan
12
zuidgeluid
14
vrijwilliger in de kijker
15
tweedehands
16
tijd voor actie…
In de Westelijke Sahara ijvert de bevolking al bijna 38 jaar om haar lot in eigen handen te nemen.
Anne-Marie Massart doet het al 25 jaar in Luik.
Kleren uit de kast, nieuwe Oxfam-winkel en onze computers in de Kringwinkel.
Petities, acties & chocolade
Globo Driemaandelijks tijdschrift nr. 41 • Eerste trimester 2013. Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel • België Tel.: +32 (0)2 501 67 00 • Fax: +32 (0)2 511 89 19 e-mail: globo@oxfamsol.be • website: www.oxfamsol.be Verantwoordelijke uitgever: Stefaan Declercq • Redactie: Laurent Bourgeois, Wouter Fransen, Julien Lepeer, Mieke Vandenbussche Eindredactie en coördinatie: Chantal Nijssen • Werkten mee: Veerle De Craene, Lina Neeb, Julie Feyo fernandez • Opma ak: www.commsa.be • Fotografie: Tineke D’haese Art. 4 Wet 8.12.92 – Min. Besluit 18. 03. 93. Oxfam-Solidariteit vzw, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel, beheert een geautomatiseerd adressenbestand voor de relatie met haar donors en sympathisanten. Uw gegevens komen daarin terecht. U heeft het recht uw gegevens op te vragen en te laten wijzigen. Richt uw schriftelijke aanvraag aan: Oxfam Schenkersbestand, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel. Oxfam-Solidariteit is geregistreerd onder nummer 000500836 bij het Rijksregister van de Commissie voor de Bescherming van de private levenssfeer. De opinies en commentaren van personen en partnerorganisaties in dit tijdschrift weerspiegelen niet noodzakelijk de standpunten van Oxfam-Solidariteit. Niets uit deze Globo mag overgenomen of gekopieerd worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. Deze Globo wordt gedrukt op gerecycleerd papier, Cyclus Print 90 gr. Geverifieerd milieuzorgsysteem Maatschappelijke zetel: Vier-Windenstraat 60, B-1080 Brussel Reg. Nr BE-BXL-000021
2
globo • maart 2013
Teksten: Julien Lepeer en Chantal Nijssen • Foto’s: Tineke D’haese
Blikvangers
65 keer de oppervlakte van België ingepikt! Oxfam zet haar campagne rond landroof verder. Eind april bezorgen we een petitie tegen landroof aan de Wereldbank. We rekenen op u.
W
ellicht hebt u het al gelezen of gezien: Oxfam voert een wereldwijde campagne tegen landroof om kleine boeren in het Zuiden te beschermen. Wij vragen dat de Wereldbank haar grootschalige investeringen in land gedurende zes maanden bevriest. Daarbij rekenen we ook op u: tot midden april kunt u de petitie tekenen die wij vervolgens zullen overmaken aan de Wereldbank. Maar al te vaak spelen mensen en hele gemeenschappen in ontwikkelingslanden hun woning kwijt én de grond die ze al generaties lang bewerkten. Ze verliezen hun voedsel en hun bestaansmiddelen. Er bestaat geen bescherming tegen de enorme landhonger van banken en andere internationale investeerders. Die landroof moet stoppen.
Waarom de Wereldbank? De bank investeert zelf miljarden dollars in land. Zij speelt bovendien een belangrijke rol bij het vastleggen van de internationale regels en met haar politiek advies aan de ontwikkelingslanden. Volgens Oxfam kan de Wereldbank bijgevolg een voorbeeldfunctie opnemen en effectief het verschil maken voor de armste gemeenschappen wereldwijd.
Verkocht aan gewetenloze investeerders.’ Gaat het Belgisch patrimonium onder de hamer?
Op haar vraag om de investeringen in land tijdelijk te bevriezen, kreeg Oxfam van de Wereldbank het volgende antwoord: “Gooi de baby niet met het badwater weg!” De bank is namelijk van mening dat een bevriezing niet enkel bepaalde problemen zou wegnemen maar ook projecten zou stilleggen die net zeer gunstig zijn voor de mensen die Oxfam wil steunen.
Klaar voor de actie? O
p 23 en 24 maart kunt u lokaal uw stem laten horen en protesteren tegen landroof. Oxfam werkte een origineel actiemodel uit om aan de slag te gaan en de petitie tegen landroof te laten tekenen. Hoe doet u dat? Kies een plaatselijk monument of bekend gebouw, iets in de buurt van uw school, sportclub of werkplek en ‘pik’ dit in! U brengt een spandoek aan of plaatst enkele borden ‘VERKOCHT’, waardoor voorbijgangers snappen dat er iets ergs gebeurd is. Maak enkele foto’s of een filmpje… De enige opdracht: zorg dat u gezien wordt!
Zin om mee te doen? Contacteer Coralie Vos via cvo@oxfamsol.be
240 miljard $ EXTRA
De 100 rijkste mensen verdienden in 2012 nog meer: met de 240 miljard dollar extra kan de armoede 4 keer uitgeroeid worden.
Investeringen, wie wint erbij? “Oxfam heeft nooit gezegd (en zal dit ook nooit zeggen) dat de Wereldbank moet stoppen met te investeren in landbouw”, verduidelijkt Stéphane Parmentier, beleidsmedewerker bij Oxfam-Solidariteit. “We vragen een bevriezing van de grootschalige investeringen in land, om ondertussen de reële impact te kunnen meten.” De landbouwinvesteringen van de Wereldbank zijn gestegen van 2,5 miljard dollar in 2002 tot 6-8 miljard dollar in 2012. “We willen de zekerheid krijgen dat deze investeringen ten goede komen aan de bevolkingen. Ter herinnering: in tien jaar tijd is naar schatting een oppervlakte van 65 keer België door landroof ingepikt.” In de loop van maart organiseert Oxfam diverse hoorzittingen op het terrein. Daar zullen lokale gemeenschappen uit meerdere landen komen getuigen over de uitdrijvingen en het verlies van hun woning, voedsel en bestaansmiddelen. Want hun verhaal maakt deel uit van een nationaal én
26-30 ma art 2013: WERELD SOCIAAL FORUM in Tunis, Tunesie. www.wsf2013.org
“De Wereldbank kan de kant van kleine boeren kiezen en gewetenloze investeringen in land een halt toeroepen.” internationaal probleem. Reden te meer om de Oxfam-petitie te steunen die we in april aan Jim Kim, voorzitter van de Wereldbank, zullen overhandigen. Laat het vriezen in de lente! Ondersteun de campagne tegen grootschalige landroof en help kleine boeren in het Zuiden om voor hun rechten op te komen. Meer weten www.ikgroeimee.be
40°C en meer:
De hitte in Australië veroorzaakte branden, verwoestte have en goed. Klimaatverandering?
maart 2013 • globo
3
Blikvangers
Gezondheid: uitstel tot 2016! Het is hallucinant: slechts 10 percent van het medisch onderzoek richt zich op ziekten waar 90 percent van de wereldbevolking aan lijdt.
I
n 2012 publiceerde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) een rapport met aanbevelingen waarin ze haar leden aanspoorde een internationale overeenkomst af te sluiten. Daarbij zou elke Staat toezeggen 0,01% van zijn BBI te besteden aan onderzoek en ontwikkeling rond ziekten die vooral ontwikkelingslanden treffen. Maar dat schiep blijkbaar valse hoop want in november 2012 beslisten de Staten om de onderhandelingen over dit ambitieuze project uit te stellen tot… 2016!.
Gezondheid vóór alles Deze beslissing is niet zonder risico want er dienen dringend nieuwe geneesmiddelen, vaccins en onderzoeksmethodes te worden ontwikkeld
netwerken & allianties
zodat de bevolkingen van arme landen kunnen genieten van een goede gezondheid en de nodige gezondheidszorg. Onderzoek moet focussen op gezondheid en niet op winst! Er moet overheidsgeld zijn voor onderzoek zodat dit niet volledig aan farmaceutische bedrijven overgelaten wordt. Die willen immers vooral hun winst vergroten.
Malaria, Chagas, hjv Gezond, betaalbaar en cultuureigen voedsel, dat moet kunnen.
Miljoenen mensen in de 36 landen van Sub-Sahara Afrika worden bedreigd door de slaapziekte. De Amerikaanse variant hiervan, de ziekte van Chagas, treft 10 miljoen mensen waarbij er jaarlijks zo’n 12.000 het leven laten. 3,4 miljoen kinderen zijn drager van het hiv-virus: de meerderheid leeft in Sub-Sahara Afrika, elke dag raken er 1.000 besmet en 700 kinderen sterven aan verwikkelingen als gevolg van hiv. Voor deze en vele andere ziekten moeten nog aangepaste behandelingen ontdekt worden.
Nyéléni, netwerk voor voedselsoevereiniteit Het begrip ‘voedselsoevereiniteit’ werd in 1996 gelanceerd door de internationale boerenorganisatie La Via Campesina.
O
veral in de wereld ontstonden vrij snel initiatieven om de meer duurzame alternatieven voor het agro-industriële landbouwmodel te ondersteunen. En in 2007 ontmoetten de actoren, die voor een rechtvaardiger voedselsysteem ijverden, elkaar in Mali tijdens het eerste Wereldforum voor Voedselsoevereiniteit. Dit forum kreeg de naam “Nyéléni”, als eerbetoon aan de Malinese boerin.
Onderzoek moet focussen op gezondheid, niet op winst.
Gezondheid of vrijhandel M
omenteel voeren de VS onderhandelingen over een vrijhandelsakkoord met landen rond de Stille Zuidzee, het Trans Pacific Akkoord (TPP). Het zal onder andere de intellectuele eigendomsrechten voor farmaceutische producten versterken. Acht landen uit de regio Azië–Stille Zuidzee zijn betrokken bij deze besprekingen, net als Peru, Chili, NieuwZeeland en Australië. Mexico en Thailand zouden eveneens belangstelling hebben voor dit akkoord. Oxfam vreest voor de rampzalige
4
globo • maart 2013
gevolgen die een dergelijk akkoord kan hebben voor de productie en de handel in generische geneesmiddelen. Die middelen maken gezondheidszorg immers toegankelijk voor de armste mensen. India en de EU onderhandelen nog altijd over een dergelijk vrijhandelsakkoord, waarbij de strengere regels rond intellectuele eigendom een zware impact kunnen hebben op de prijs van geneesmiddelen. En dát zal ten koste gaan van de armste bevolkingen.
Alles samen troffen zo’n 500 deelnemers elkaar. Het waren vertegenwoordigers van boerenorganisaties, traditionele vissers, inheemse volkeren, boeren zonder land… uit 87 landen. Ze erkenden allemaal dat voedselsoevereiniteit een concreet en gemeenschappelijk doel is waarvoor de strijd gezamenlijk moet gevoerd worden. De deelnemers aan het ‘Nyéléni Forum’ stelden ook samen een charter en een actieplan op.
Een eigen beleid
elke natie en elke Staat een eigen voedselmodel en een eigen voedselbeleid kan hebben. Dit moet garanderen dat elke bewoner over betaalbaar, gezond en cultuureigen voedsel kan beschikken.” Sinds 2007 is het Nyéléni-netwerk sterk geëvolueerd. Het mobiliseerde voor diverse acties, onder meer rond toegang tot land en zaaigoed, de bevordering van de agro-ecologie, marktregulering. Het organiseerde ook regionale forums zoals Nyéléni Europa in 2011, waaraan Oxfam-Solidariteit haar steun verleende.
Nyéléni Europa De algemene doelstelling blijft het versterken van het netwerk rond voedselsoevereiniteit, maar Nyéléni Europa focust toch vooral op Europese uitdagingen zoals een duurzaam consumptiemodel en het gemeenschappelijk landbouwbeleid. 17 april, Internationale dag van de boerenstrijd, is hét moment geworden om voedselsoevereiniteit in de kijker te plaatsen. Op die datum voeren allerlei organisaties sinds meerdere jaren bewustmakingsacties in België. Nyéléni 2013 komt eraan!
Van bij het eerste punt maakt dit charter duidelijk waar het Nyéléninetwerk voor ijvert: “Wij komen op voor een wereld waar elk volk,
Meer info : www.nyelenieurope.net
“Voedselsoevereiniteit brengt diverse krachten bij elkaar.”
Blikvangers
Haïti: hoezo opkrassen?
De aarde staat in brand
Na de aardbeving van 2010 wachten meer dan 300.000 daklozen in de kampen bij Port-au-Prince nog altijd op een veilig en duurzaam onderkomen.
D
e arme landen hebben het gevoel dat ze bij de klimaatonderhandelingen in Doha eens te meer bedot werden”, betreurde Brigitte Gloire, beleidsmedewerker klimaat & duurzame ontwikkeling bij Oxfam, na afloop van de VN-top.
D
e beelden na de verschrikkelijke aardbeving van 12 januari 2010 in Haîti blijven op ons netvlies gebrand. Voor de eilandbewoners die het overleefden, blijft het roeien met de riemen die ze hebben.
358.000 kampbewoners, hoe lang nog? Wanneer krijg ik een duurzame woning, wil menige Haïtiaan weten?
“De vastberadenheid van de bevolking en de overheid heeft, samen met de gulheid en de solidariteit van het publiek en overheden uit de hele wereld, ervoor kunnen zorgen dat tastbare vooruitgang geboekt werd. Maar er resten nog heel grote uitdagingen om Haïti op te bouwen na de aardbeving en ook een einde te stellen aan decennia van collectieve verwaarlozing en zwak bestuur. Eigenlijk komt het neer op drie stappen vooruit en twee stappen achteruit,” zei Andrew Pugh, Oxfam-directeur in Haïti bij de derde herdenking. Eén van de stappen vooruit die menige Haïtiaan graag wil zetten, is het vluchtelingenkamp achter zich laten. 358.000 mensen in meer dan 500 kampen hebben immers slechts een beperkte toegang tot sanitair, gezondheidszorg en onderwijs.
Door Haïtianen, voor Haïtianen Na de aardbeving werden in totaal 1.500 opvangkampen gebouwd. De voorbije drie jaar werd dat aantal geleidelijk afgebouwd tot een derde daarvan. Maar er moet nog altijd een compleet en realistisch bouw- en huisvestingsplan komen voor de vele daklozen. De tijd dringt want het eiland wordt met de regelmaat van een klok getroffen door nieuw onheil. Na de aardbeving van 2010 moest de bevolking de strijd aanbinden met een epidemie van cholera. En vervolgens richtten de orkanen Isaac en Sandy grote verwoestingen aan… “Aangezien zich geregeld nieuwe problemen voordoen, moeten de overheid en de internationale gemeenschap
© Pablo Tosca
werkelijk al het mogelijke doen”, benadrukt Andrew Pugh. “De daklozen moeten kunnen verhuizen naar veilige woningen met de nodige basisvoorzieningen. En de Haïtiaanse overheid dient ook een strategie te ontwikkelen om de impact van nieuwe rampen te beperken. Want het leven en de bestaansmiddelen van de bevolking in de steden en op het platteland moeten beter beschermd zijn. De internationale gemeenschap kan daarbij de nodige ondersteuning bieden. De voorbije drie jaar realiseerde Oxfam humanitaire projecten en zette acties voor de lange termijn op ter waarde van 108 miljoen dollar. Meer info: www.oxfamsol.be > Haïti
Aftrap van Oxfam Trailwalker Op 10 maart begint de opwarming om 100 km te stappen voor Oxfam.
H
eerlijk, de trainingen en de andere grote voorbereidingen kunnen beginnen”, zegt Delphine Giersé,
verantwoordelijke van Oxfam Trailwalker met een zekere voldoening. “Met de kick-off op 10 maart zullen de teams die al ingeschreven hebben en alle andere geïnteresseerde stappers een eerste voorsmaakje krijgen. We stappen die dag 15 km in de omgeving van Brussel.” 24 augustus: afspraak in Eupen – Voor de 6de editie van Oxfam Trailwalker, die naar jaarlijkse gewoonte in de Hoge Venen plaatsvindt, verwachten we op 24 augustus 250 teams bij de start. Dat is een realistisch streefdoel want in 2012 hebben 219 teams de uitdaging opgenomen om met z’n vieren de 100 km af te leggen. “We zetten natuurlijk een hele promotiecampagne op maar tegelijk rekenen we ook op de mond-tot-mondreclame”, legt Delphine Giersé uit. “Als je het enthousiasme van de deelnemers bij de finish ziet, dan begrijp je meteen dat zij onze beste ambassadeurs zijn!”
Enkele dagen na de vorige editie zei het team ‘Horde Sauvage’: “Als je ons vraagt of we de uitdaging opnieuw zouden aangaan, is het antwoord zonder twijfel ja. Nieuwsgierigheid gewekt? Twijfel dan niet, want Oxfam Trailwalker is een uitdaging op maat van iedereen. Het brengt je minstens evenveel op als de fondsen die je verzamelt ten voordele van OxfamSolidariteit.” 10 maart in Bosvoorde – Klaar voor een buitengewone uitdaging? Schrijf dan zeker in voor de aftrap van 10 maart in het Zoniënwoud (afspraak om 10h15 bij het station van Bosvoorde). Niet vrij die dag? Geen nood, er worden nog meer gratis trainingsmomenten georganiseerd waar elke geïnteresseerde kan bij aansluiten. Inschrijven voor Oxfam Trailwalker zelf kan tot 31 juli. Info en inschrijvingen: www.oxfamtrailwalker.be
De klimaattop vond eind 2012 plaats in Doha (Qatar). Noch de staatshoofden noch de andere aanwezige delegaties hebben zich daar concreet geëngageerd om de opwarming beneden de 2°C te houden. Er kwam dus geen steun voor de ontwikkelingslanden die nu al volop met de effecten van de opwarming geconfronteerd worden. Op de top van Kopenhagen in 2009 verbonden de rijke landen zich er nochtans toe hun CO2-uitstoot te verminderen en tot 2020 zouden ze ook 100 miljard dollar per jaar bijdragen om de ontwikkelingslanden te helpen. Ze beslisten ondermeer een ‘Fast Start’financiering op te zetten voor de periode 2010-2012. Met die financiering kon de hulp meteen van start gaan zonder op meer structurele fondsen te moeten wachten. “Maar de huidige toezeggingen rond de uitstootvermindering voeren ons rechtstreeks naar een algemene opwarming van 4 tot 6 graden tegen het einde van deze eeuw”, zegt Brigitte Gloire. En 3 weken vóór de einddatum van de Fast Start-verbintenissen bestond er geen akkoord voor een verlenging en een geleidelijke verhoging van deze steun na 31 december 2012. “De typhoon Bhopa in de Filipijnen en de grote droogte in de VS, in Rusland en in de Sahel zijn allemaal duidelijke alarmsignalen. Toch blijven de zogenaamde ‘ontwikkelde’ landen doof en blind voor de noodzaak van klimaatgerechtigheid. Simpelweg wachten op dat nieuw internationaal klimaatakkoord van 2015 - dat trouwens pas in 2020 van toepassing wordt - is zonder meer ONVERANTWOORD. De planeet staat in brand maar onze regeringen trachten het vuur te blussen met een glas water”, besluit Brigitte Gloire. Meer info: www.ikgroeimee.be > actu > klimaat
maart 2013 • globo
5
oxfamily
Oxfam-Solidariteit maakt deel uit van een grote familie die 17 Oxfams telt en wereldwijd in 94 landen actief is. In elke Globo slaan we het dagboek van enkele Oxfams open…
Tweedehands steunt ontwikkeling Tweedehandse activiteiten en hergebruik staan bij Oxfam in het teken van duurzame ontwikkeling.
Investeren in solidariteit De belangrijkste doelstelling van de tweedehandse sector blijft het inzamelen van fondsen. Die middelen zijn inderdaad nodig om de activiteiten van Oxfam te kunnen financieren. Ze worden gebruikt om partnerorganisaties in het Zuiden te ondersteunen in hun strijd tegen ongelijkheid en voor sociale verandering. In het Noorden helpen de fondsen om bewustmakingscampagnes te financieren.
D
uurzame ontwikkeling promoten, betekent dat we de strijd aanbinden tegen verkwisting en overconsumptie, dat we zorg dragen voor het milieu, jobs creëren en langdurig werklozen weer in het systeem helpen integreren.
Via de tweedehandse activiteiten kan Oxfam eveneens laaggeschoolde of kansarme mensen inschakelen die niet terecht kunnen op de reguliere arbeidsmarkt. Beroepservaring opdoen bijvoorbeeld in de verkoop of bij het uitzoeken van herbruikbare spullen, bij het beheer of de boekhouding - vergemakkelijkt de sociale herinschakeling.
Ondertussen telt Oxfam-Solidariteit een veertigtal winkels in België. Andere Oxfams die tweedehandse activiteiten ontplooien, zijn Groot-Brittannië, Duitsland, Frankrijk en Ierland. De koopwaar komt van schenkingen door het publiek, via een samenwerking met bedrijven en overheidsinstellingen of van inzamelcontainers voor kleding. Na het selecteren, herstellen en in de rekken hangen, zijn die kledingstukken klaar voor een tweede leven.
Een daad van burgerzin? Tweedehandse spulletjes kopen, kan heel leuk zijn. Tegelijk stel je een goede daad: je draagt zorg voor het milieu bijvoorbeeld én je steunt een duurzamere consumptie. Want wie tweedehands koopt, verlengt de levensduur van een product en gaat zuiniger om met de natuurlijke grondstoffen die nodig zijn om dat product te vervaardigen. In 2012 werden in België op deze manier ongeveer 3.500 ton kleding, 120 ton schoenen, meer dan 5.000 computers en meerdere tienduizenden boeken gered en via Oxfamwinkels terug in het gebruikscircuit gebracht.
Québec
Hergebruik verandert een gewone consumptiedaad in een gebaar van burgerzin en solidariteit. In een wereld waar consumeren als het ware een nieuw geloof geworden is, biedt dit alternatief de mogelijkheid om duurzamer om te gaan met de natuurlijke grondstoffen van onze planeet. De inzet voor ons leefmilieu is één ding. Nog perfect bruikbare tweedehandse spulletjes tegen een betaalbare prijs aanbieden voor wie het financieel moeilijk heeft, voegt bovendien een sociale dimensie toe aan deze activiteit.
America
Kortom, of het nu gaat om de sociale contacten, de interessante spulletjes aan betaalbare prijzen, de inzet voor het milieu of voor de financiering van ontwikkelingsprojecten, de tweedehandse activiteiten van Oxfam kunnen heel veel mensen gelukkig maken.
Australia
Woord tegen woord
Dubbele schenkingen
De eeuwige discussies ook beu? Ontwikkelingshulp is zinloos, activisme en mobilisatie zetten geen zoden aan de dijk, een schenking maakt geen verschil, enz. Oxfam-Québec publiceerde een interessante gids (in het Frans) met zeer pertinente en concrete tegenargumenten. Hiermee kunnen de monotone verhalen op een overtuigende manier ontkracht worden. Een voorbeeld: mensen in het Zuiden zijn arm omdat ze niet willen werken. Fout! Met 1 dollar per dag kan je niet én eten kopen én de dokter betalen én schoolgeld en…
Schenkingen worden dubbel zoveel waard met Oxfam Amerika! Hoezo? Amerikaanse burgers die een schenking overwegen, vinden op de website van Oxfam Amerika of hun werkgever dat aanbod zal verdubbelen. Ze lezen er ook welk beleid hun bedrijf hieromtrent voert. En vinden ze niets, dan kunnen ze hun bedrijf of organisatie altijd aanmoedigen hun schenkingenbeleid via het online formulier kenbaar te maken. Een manier om werkgevers op betere gedachten te brengen
Australiërs die straks op wereldreis vertrekken, sluiten best eerst een reisverzekering af. En zij kunnen Oxfam een graantje laten meepikken, zonder dat het extra moeite kost. Een verzekering bij Worlds Nomads garandeert namelijk dat 10% van de premie bij Oxfam Australië belandt. Sinds 2005 werden op die manier al bijna 100.000 Australische dollars ingezameld. Je kunt de wereld helpen redden terwijl je alle hoekjes en kantjes ontdekt.
www.oxfamamarica.org
www.oxfam.org.au
www.Oxfam.qc.ca
6
“Ik werk mee als vrijwilliger tweedehands.” © Oxfam
Maar de tweedehandswinkels moeten ook kunnen rekenen op een groot aantal vrijwilligers. Aan gepensioneerde vrijwilligers biedt hun inzet voor de tweedehandse activiteiten van Oxfam vaak een kans op sociale herwaardering. Het is ook een manier om actief te blijven en nieuwe contacten te leggen in de eigen buurt.
globo • maart 2013
Verzekerd tegen armoede
Vrouwen organiseren zich en oefenen druk uit op de overheid om hun rechten op te eisen.
dossier
ZEG NEEN tegen
geweld op vrouwen
Geweld tegen vrouwen kent geen geografische of sociale grenzen en komt in alle rangen of standen voor. Wereldwijd krijgt 1 op 3 vrouwen in haar leven te maken met geweld. In België is dat 1 op 7.* Preventie, een slagkrachtige justitie, betere bescherming en opvang van de slachtoffers en overlevenden van geweld en vooral een ingrijpende mentaliteitswijziging zijn cruciaal. Oxfam werkt hieraan met haar partners in het Zuiden en tracht te wegen op nationale en internationale beleidsmakers.
• Madam, uw man heeft het recht om u te slaan • Is een internationale aanpak de redding? • Een leven zonder geweld, met vallen en opstaan
Teksten: Mieke Vandenbussche • foto’s: Tineke
d’Haese • Met de medewerking van: Veerle De Craene en Lina Neeb, beleidsmedewerksters “Geweld tegen vrouwen” bij Oxfam-Solidariteit • Lakshmi Puri, onderdirecteur UN Women • Ana Loforte, coördinatrice vormingsprogramma WLSA Mozambique
* Bron: “Gelijkheid van Vrouwen en Mannenmet psychologisch, fysiek en seksueel geweld”, 2010, Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen
maart 2013 • globo
7
dossier ZEG NEEN
Madam, uw man heeft het recht om u te slaan Dit geweld heeft alles te maken met de ongelijke machtsverhoudingen tussen man en vrouw wereldwijd. Een verandering in mentaliteit en praktijk dringt zich op.
M
adam, uw man heeft het recht om u te slaan”, horen Guatemalteekse vrouwen in de rechtbank van de rechter in eigen persoon. Loop in Brussel als vrouw door bepaalde wijken en je wordt nagefloten, uitgescholden en lastiggevallen. Vraag het maar aan femme de la rue Sofie Peeters. En rond de jaarwisseling vervulden brutale groepsverkrachtingen in India de hele wereld nog met afschuw. Welke vorm het geweld ook aanneemt, één ding is zeker: straffeloosheid regeert en de dader gaat veel te vaak vrijuit. Aan nationale wetgeving en internationale verdragen inzake geweld tegen vrouwen meestal geen gebrek, maar de toepassing ervan in de praktijk laat serieus te wensen over. Als de verschillende betrokkenen al weten dat er een wettelijk kader bestaat om vrouwenrechten te beschermen. Uitgerekend de vrouwen voor wie die rechten het grote verschil maken, vinden vaak hun weg niet naar opvang en justitie en berusten dan maar in hun lot.
De weg naar gender justice “Oxfam wil een veilige en rechtvaardige wereld, waar vrouwen en meisjes elk aspect van hun leven zelf in handen hebben en vrij van geweld leven”, licht Veerle De Craene, beleidsmedewerker Geweld tegen vrouwen bij Oxfam-Solidariteit, toe. “Oxfam gelooft dat armoede en machteloosheid geen noodzakelijk kwaad zijn maar kunnen weggewerkt worden door actieve burgers en instellingen die hun verantwoordelijkheid nemen en verantwoording afleggen. Als vrouwen en meisjes in staat zijn hun eigen keuzes te maken en gezamenlijk hun stem laten horen, en als instellingen de noden en belangen van vrouwen en meisjes ter harte nemen, zal gender justice of gelijke rechten en kansen voor mannen en vrouwen in alle levensdomeinen een feit zijn.” Oxfam werkt naar zo’n wereld toe omdat geweld tegen vrouwen een wereldwijde pandemie blijft die geen grenzen kent. Dit weerhoudt vrouwen ervan ten volle van hun mensenrechten te genieten. We werken aan gender justice voor de miljoenen vrouwen en meisjes die overuren doen maar van wie het
werk niet erkend en onderbetaald is. We doen het ook voor de vrouwen die het grote deel van het voedsel in de wereld produceren en bereiden, maar nog steeds de toegang en controle ontzegd worden over levensbelangrijke middelen als land. En voor de vaders en moeders die uit armoede of onder sociale druk hun dochter als kind uithuwelijken. We ijveren voor gender justice omdat vrouwen nog steeds niet dezelfde wettelijke bescherming genieten, of op dezelfde manier vertegenwoordigd zijn en mee beslissingen nemen met mannen. We ijveren voor vrouwen van gemarginaliseerde en minderheidsgroe-
10 feiten over gendergerelateerd geweld 1. Wereldwijd is één op drie vrouwen het slachtoffer van slagen, gedwongen seks of een andere vorm van misbruik - meestal door iemand die ze kent, zoals haar partner of een ander mannelijk familielid. 2. Eén op vijf vrouwen wordt in haar leven het slachtoffer van verkrachting of poging tot. 3. Ongeveer één op vier vrouwen wordt misbruikt tijdens haar zwangerschap, wat zowel moeder als kind in gevaar brengt. 4. Wetten die gendergelijkheid promoten, worden vaak niet toegepast. 5. Jaarlijks beroven eremoorden duizenden jonge vrouwen van het leven, vooral in Noord- en West-Afrika en in delen van Zuid-Azië. 6. Meer dan een half miljoen vrouwen laten elk jaar het leven in het kraambed of tijdens de zwangerschap. 7. Daders van geweld tegen vrouwen blijven bijna altijd onbestraft. 8. Wereldwijd hebben vrouwen dubbel zo veel kans ongeletterd te zijn. Dat beperkt hun capaciteit om hun rechten en goede bescherming op te eisen. 9. Geweld tegen vrouwen houdt vrouwen uit de actieve beroepsbevolking. 10. Geweld tegen vrouwen wordt ook doelbewust ingezet om mannelijke macht en controle te bestendigen. Het wordt in stand gehouden door een cultuur van stilte en ontkenning van de ernst van de gezondheidsgevolgen van misbruik. Bron: www.oxfam.ca
pen die al helemaal niet mee tellen. Vrouwen zijn erg betrokken bij sociale bewegingen voor verandering, maar deze vrouwenbewegingen komen steeds meer onder druk te staan van conservatieve krachten en fundamentalisme. Oxfam zet zich in om de structurele oorzaken van armoede en onrecht weg te werken waar we ze ook vinden. De systematische discriminatie van vrouwen en meisjes is één van de meest fundamentele oorzaken en tegelijk ook een gevolg van ongelijke machtsverhoudingen die aan de basis liggen van armoede.
Geweld tegen vrouwen … Je moet een slechte verstaander zijn als je niet begrijpt dat geweld tegen vrouwen een serieus obstakel is om het ideaal van gender justice te bereiken. Gendergerelateerd geweld en geweld tegen vrouwen nemen verschillende vormen aan zoals huiselijk geweld, seksueel geweld, geweld vanwege de staat en militarisme, geslachtsselectie (infanticide), gedwongen huwelijken, schadelijke traditionele praktijken, seksuele intimidatie. Geweld tegen vrouwen komt voor op verschillende plaatsen waaronder thuis, in de gemeenschap, in organisaties en staatsinstellingen. De uitdrukking ervan is vaak cultuurgebonden. (zie kader). “Het is onaanvaardbaar dat zoveel mensen slachtoffer (dreigen te) worden van geweld, enkel omwille van het feit dat ze als vrouw geboren zijn. Een dergelijke discriminatie moet beter vandaag dan morgen gestopt worden”, aldus Veerle De Craene.
… ook een rem op ontwikkeling Algemeen wordt aangenomen dat geweld tegen vrouwen zowel een oorzaak als een gevolg is van armoede. Als dusdanig staat het de sociale en economische ontwikkeling van gemeenschappen en landen in de weg. Lakshmi Puri, onderdirecteur van de VN-vrouwenorganisatie UN Women: “Eerst en vooral is geweld tegen vrouwen een van de meest schandelijke schendingen van de mensenrechten. Het is een uiting van discriminatie en ongelijkheid, waarvan we allemaal weten dat dit een negatieve impact heeft op ontwikkeling. Maar geweld tegen vrouwen draagt ook een enorme economische kost met zich mee. Enerzijds heb je de kost van gezondheidszorg en diensten die we verlenen aan slachtoffers en overlevenden van geweld. Dat is één ding. Maar er is nog een fundamentelere, voortdu-
Femme de la rue De documentaire van filmstudente Sofie Peeters over seksisme in de Brusselse openbare ruimte beroerde afgelopen zomer het hele land. De film toont een jonge vrouw die door de straten van Brussel loopt en voortdurend wordt lastiggevallen door allochtone mannen die haar naroepen, beledigen en zich aan haar opdringen. Daarnaast komen een aantal
8
globo • maart 2013
vrouwen, allochtone en autochtone, aan het woord die over hun ervaringen op straat spreken. Deze documentaire werd op de televisiezender Canvas uitgezonden en lokte een discussie uit in de Belgische politiek over het beboeten van het lastigvallen van vrouwen.
dossier
ZEG NEEN
Tz’ununija’ voert ook preventiecampagnes en tracht geweld tegen inheemse vrouwen bespreekbaar te maken. De organisatie bevordert onderzoek over geweld vanuit het aanvoelen en de visie van inheemse vrouwen en werkt op lokaal niveau rond het persoonlijk verwerkingsproces en de weerbaarheid van de vrouwen.
Via hun vereniging Tz’ununija’ bepalen inheemse vrouwen mee het beleid.
rende kost: hoeveel gaat er niet verloren als een slachtoffer of overlevende geen productieve werkkracht of ondernemer kan zijn … Op basis van statistieken in Australië, waar minstens 3 vrouwen op 10 met geweld te maken krijgen, wordt geschat dat de kost van dit geweld oploopt tot 14 miljard dollar per jaar. In de VS maakt men gewag van 6 miljard dollar. En dat is nog maar het topje van de ijsberg. Beeld je in wat een wereld zonder geweld tegen vrouwen kan opleveren op het vlak van productiviteit.
In Guatemala werken Oxfam en partnerorganisatie Tz’ununija’ met inheemse vrouwen – dubbel gediscrimineerd – en de organisaties die hen vertegenwoordigen. We stellen ze in staat deel te nemen aan het politieke en sociale leven en inspraak te hebben op verschillende beslissingsniveaus, lokaal maar ook nationaal en internationaal. Dit betekent ook dat ze actief deelnemen aan het formuleren van beleidsvoorstellen, aan het opstellen van plannen, programma’s en projecten, vanuit hun visie en realiteit als inheemse vrouw.
Wij, als UN Women, geloven dus dat het stoppen van geweld tegen vrouwen een kwestie is van mensenrechten. Enkel al daarom is gezamenlijke actie en engagement van iedereen vereist. Daarnaast is het ook een kwestie van vrede en veiligheid en van duurzame ontwikkeling.”
Uittreksel uit een blog
D
e laatste dag in Guatemala. We gaan naar een seminarie over seksueel geweld en de toepassing van het recht (…).
“Ook Oxfam gelooft dat de eliminatie van geweld tegen vrouwen dé noodzakelijke voorwaarde is voor de emancipatie van de vrouw en voor de uitroeiing van de armoede, want geweld tegen vrouwen zet een rem op de ontwikkeling van hele gemeenschappen, waar ook mannen van deel uitmaken”, bevestigt Veerle De Craene
We worden nog eens geconfronteerd met een aantal harde, concrete feiten. Ik noem er twee. • In 2011 werden in Guatemala 660 vrouwen vermoord (…) Deze vrouwen worden quasi zonder uitzondering op een erg gewelddadige manier toegetakeld en om het leven gebracht. Meestal vertonen ze tekenen van seksueel geweld, verkrachting, marteling en vaak worden ze in stukken gesneden. • Veel rechters maken de situatie voor de vrouw er niet beter op: bij huiselijk geweld sturen ze nog vaak op verzoening aan om er gemakkelijk vanaf te komen. Frequent door rechters uitgesproken woorden: “Madam, u ziet hem toch nog graag” of “Madam, uw man heeft het recht om u te slaan”.’
Preventie en bewustmaking “Gender justice en de emancipatie van vrouwen is dus een van Oxfams centrale doelstellingen voor verandering, overal waar we werken. Onze programma’s ondersteunen vrouwen in het verdedigen van hun rechten en het in de hand nemen van hun eigen leven. We werken tevens aan het bewustmaken van hele gemeenschappen – vrouwen en mannen – rond de rechten van vrouwen. Het is essentieel om een einde te maken aan het geweld tegen vrouwen, niet alleen vanuit het perspectief van de mensenrechten, maar ook om de honger en armoede in onze wereld te stoppen”, verduidelijkt Veerle De Craene.
Lees meer: www.oxfamsol.be/geweldtegenvrouwen en www.standaard.be/oxfamblogt
In Nicaragua werken we onder meer samen met AHCV, een vereniging van mannen die geweld (tegen vrouwen) bestrijden. Ze brengen groepen mannen bijeen in workshops waar ze thema’s aanraken die in het land erg gevoelig liggen zoals mannelijke identiteit, geweld, seksualiteit en verantwoord vaderschap. Hun motto: als mannen deel uitmaken van het probleem, moeten ze ook deel uitmaken van de oplossing. Adolescenten en volwassenen uit de lokale gemeenschappen volgen workshops en vormingen van vier dagen, met telkens een aantal maanden tussen, zodat de deelnemers in hun dagelijks leven kunnen toepassen wat ze net geleerd hebben en hierover met elkaar in dialoog kunnen gaan. In Mozambique betrekken we samen met Forum Mulher zo veel mogelijk vrouwen aan de basis in het debat rond geweld op vrouwen. Het netwerk van organisaties en ngo’s komt op voor vrouwenrechten en zet de overheid onder druk daadkrachtig op te treden. Forum Mulher investeert veel in bewustmaking, beleidsbeïnvloeding en het voeren van debatten. Zo kon het bijdragen tot de goedkeuring van de wet tegen huiselijk geweld in juli 2009. De methode die werd gebruikt om het wetsvoorstel op te stellen, is opmerkelijk. Het proces werd gekenmerkt door een grote participatie van de lokale leden van het netwerk Forum Mulher. Zelfs vrouwen in de meest afgelegen gebieden hebben zo inspraak gekregen in de tekst.
Vrouwen voor vrouwen Oxfam blijft constant op zoek naar manieren om bij te dragen tot gender justice. Daarvoor werken we samen met een brede waaier aan actoren die we, waar nodig, ondersteunen. “We komen tot resultaten met een reeks partners en bondgenoten van zowel gemengde als vrouwenrechtenorganisaties. Zonder hun activisme, engagement, kennis en ervaring zou de belangrijkste, historische vooruitgang in vrouwenrechten wereldwijd nooit geboekt zijn en in stand gehouden kunnen worden”, besluit Veerle De Craene. “Oxfam-Solidariteit wil de bewustmaking rond deze problematiek in het Zuiden nog vergroten en oefent druk uit op nationale en internationale beleidsmakers om het recht op een leven vrij van geweld voor vrouwen mogelijk te maken. Ook dit doen wij hand in hand met partnerorganisaties uit het Zuiden. De eerstvolgende gelegenheid is een VN-top rond vrouwenrechten en geweld tegen vrouwen die van start gaat op 4 maart 2013 in New York.”
Geschokt India vraagt actie Lakshmi Puri (foto), de Indiase onderdirecteur van UN Women: “Dit is een alarmsignaal dat resolute actie vraagt van iedereen om geweld tegen vrouwen te stoppen en de oorzaken van dergelijke misdaden aan te pakken. De reactie in India van jonge mensen, mannen en vrouwen, jongens en meisjes toont dat het hen niet onberoerd laat en we hopen dat actie volgt.”
Persbericht Oxfam: (…) Oxfam-India toont zich solidair met de eisen van de burgers voor snellere justitie en directe maatregelen om de veiligheid van vrouwen te verhogen en geweld tegen hen te stoppen (…)
© UN Women
maart 2013 • globo
9
dossier ZEG NEEN
Is een internationale aanpak de redding? Uit respect voor de mensenrechten en om ontwikkeling te bevorderen, moet de eliminatie van geweld tegen vrouwen voorrang krijgen bij beleidsmakers.
D
e Commission on the Status of Women (CSW) van 4 maart is voor Oxfam de uitgelezen gelegenheid dit opnieuw te bepleiten. Des te meer omdat “de uitbanning en preventie van alle vormen van geweld tegen vrouwen en meisjes” dit jaar als prioritair thema boven aan de agenda staat. Oxfam trekt naar de VN-top met een duidelijk doel voor ogen. Lina Neeb, beleidsmedewerkster Geweld tegen vrouwen bij Oxfam-Solidariteit: “Wij zijn erg ongerust over het gebrek aan vooruitgang op dit thema en het gebrek aan toepassing van de internationale standaarden. We gaan pleiten voor een internationaal actieplan dat focust op het in de praktijk brengen van de bestaande regels op landenniveau, met duidelijke deadlines en degelijke instrumenten die de vooruitgang objectief kunnen meten.”
We willen ook dat de top, in tegenstelling tot vorig jaar toen ze het niet eens raakten, eindigt met een slotverklaring, de zogenaamde Agreed Conclusions. Deze moet voortbouwen op de bestaande normen inzake geweld tegen vrouwen en op zijn minst een duidelijke herbevestiging inhouden van eerdere internationale afspraken rond vrouwenrechten en gendergelijkheid”, voegt Lina Neeb toe.
Halen conservatieve krachten de bovenhand? In alle hoeken van de wereld komen conservatieve krachten op die vrouwenrechten liever terugge-
Tradities mogen vrouwenrechten niet in de weg staan, ook niet in Mozambique.
schroefd zien. Kan de CSW dit verhinderen? Lakshmi Puri, onderdirecteur van UN Women, die wereldwijd ijvert voor vrouwenrechten en als secretariaat functioneert voor de top, erkent dit en rekent op de lidstaten om dit niet te laten gebeuren: “We beschikken over een robuust apparaat van internationale normen en standaarden. In de eerste plaats dringt zich dus een hernieuwing van deze engagementen op, maar dit volstaat niet. De erkenning van deze normen is één ding, wij willen dat landen zich duidelijk bereid tonen om deze in nationale normen
en wetgeving te vertalen want helaas zijn er nog veel lacunes.” “Een tweede belangrijk punt is de versterking van deze normen en standaarden, ook in domeinen die traditioneel als gevoelig bestempeld worden, ik denk dan aan de problematiek van bepaalde traditionele praktijken die maar al te vaak worden goedgepraat met het argument van culturele of religieuze traditie. En we zien dit conservatisme niet enkel in Afrika, ook in Azië, de Arabische landen én in Westerse landen”, vult Lakshmi Puri aan.
Het verschil maken
Commissie vrouwenrechten
D
e Commission on the Status of Women (CSW) tekent het internationale beleid uit rond vrouwenemancipatie en gendergelijkheid en stelt regels en normen op die regeringsacties moeten aansporen vooruitgang te boeken op het vlak van vrouwenrechten. De 57ste zitting van de CSW vindt plaats in de hoofdzetel van de VN in New York van 4 tot 15 maart 2013. Vertegenwoordigers van lidstaten, VN-organisaties en ngo’s uit alle regio’s in de
wereld zullen aanwezig zijn. De twee weken durende zitting zal bestaan uit interactieve dialogen, panels en parallelle evenementen. De belangrijkste output van die jaarlijkse vergaderingen zijn de Agreed Conclusions die de consensus verwoorden van de internationale gemeenschap over een reeks principes en acties die regeringen, de VN en ngo’s op alle niveaus moeten ondernemen.
“Ook in Mozambique is er een tendens om de strijd voor vrouwenrechten te banaliseren op basis van culturele argumenten en het in stand houden van tradities”, vertelt Ana Loforte van WLSA Mozambique. Zij vertegenwoordigt onze partnerorganisatie WLSA op de CSW in New York. “Voor ons is het belangrijk om daar aanwezig te zijn, om onze stem te laten horen, ervaringen en goede praktijken uit te wisselen, kennis te delen, naar elkaar toe te groeien en elkaars activisme te versterken. Want hoe meer we met één stem spreken, hoe groter de kans bestaat dat we het verschil kunnen maken”.
Profiel van WLSA Mozambique
Wat kunt u doen?
Wie? De Mozambikaanse afdeling van de feministische ngo Women and Law in Southern Africa Research and Education Trust. Wat? Onderzoek, beleidsbeïnvloeding, bewustmaking en vorming over sociale gerechtigheid en gelijkheid tussen mannen en vrouwen.
Met COMMIT (zet je in) vraagt UN Women dat alle regeringen concrete actie ondernemen om geweld tegen vrouwen en meisjes te stoppen. Er zijn veel manieren om een geweldvrij leven realiteit te maken voor vrouwen en meisjes in elk land: een wet goedkeuren, bewustmakingscampagnes opzetten, vluchthuizen voorzien, gratis juridische hulp aanbieden, steun aan educatieprogramma’s die genderstereotiepen aanpakken …. Check of uw regering al een concreet initiatief nam en zet ze zo nodig aan tot actie! www.saynotoviolence.org/commit Zie ook pagina 16.
10 globo • maart 2013
dossier
ZEG NEEN
Een leven zonder geweld, met vallen en opstaan Samira Gonzalez, 33 jaar en moeder van een vierjarige dochter, is een van de vele Guatemalteekse vrouwen voor wie geweld een alledaagse realiteit was.
bleem. Een van die vrouwenorganisaties is onze partner Grupo Guatemalteco de Mujeres (GGM). Stuk voor stuk vrouwen die gepokt en gemazeld zijn in de vrouwenbeweging en al jaren ijveren voor vrouwenrechten.
A
De groep steunde zo de oprichting van het nationaal adviesorgaan voor de preventie van huiselijk geweld en geweld tegen vrouwen. Ze deden ook lobbywerk om het budget voor dit adviesorgaan te verhogen. In april 2008 nam het Guatemalteekse Congres een wet aan rond geweld tegen vrouwen. Maar die blijkt in de praktijk niet in overeenstemming te zijn met de huidige strafwet. GGM stelde aanpassingen voor aan de strafwet zodat de nieuwe wet toch zou kunnen toegepast worden.
ls ik het huis uit ging, was ik nooit op mijn gemak. Ik hield voortdurend mijn horloge in de gaten, ongerust, gehaast om thuis te zijn. Als ik niet vóór hem terug was, had ik écht problemen. Ik at niet meer, ik sliep amper. Bij elk geluidje zat ik rechtop in mijn bed, altijd angstig. Pas in het vluchthuis besefte ik dat er nog vrouwen zijn die dit meemaken.”
Nochtans is Guatemala een van die landen die over een degelijke wetgeving beschikt inzake vrouwenrechten. Het land ondertekende ook meerdere internationale verdragen over discriminatie en geweld tegen vrouwen. Maar Guatemala is ook zo’n land dat enorme steken laat vallen als het erop aan komt de wet om te zetten in de praktijk en waar straffeloosheid dus hoogtij viert.
Overheid schiet tekort Net de vrouwen die het meest kwetsbaar zijn, weten vaak niet dat er wetten zijn die hen beschermen en al zeker niet welke stappen ze moeten ondernemen om aan het geweld te ontsnappen. Samira: “Ik kende mijn rechten niet. Ik wist niet wat ik kon doen, wat ik niet kon doen. Wanneer hij zei dat hij mijn dochter kon afpakken, geloofde ik dat.” Gelukkig zijn er in Guatemala ook vrouwen die zich organiseren en druk uitoefenen op de overheid zodat ze meer aandacht schenkt aan dit schrijnende pro-
Zorg doet leven GGM doet meer dan beleidsmakers beïnvloeden. De organisatie beheert een aantal opvangcentra voor slachtoffers of overlevenden van geweld tegen vrouwen. Elke vrouw die bij hen komt aankloppen, bieden ze sociale, juridische, medische en psychologische ondersteuning. Ze zijn heel trots op dit integrale model van zorgverlening. Des te meer omdat ze erin geslaagd zijn om dit als dé nationale standaard op te werpen. Ook de Staat en andere organisaties nemen het model geleidelijk over in andere opvangcentra in het land. Indien nodig biedt GGM vrouwen ook onderdak in een vluchthuis. Samira: “Uiteindelijk bood zich een kans aan op een familiefeestje voor de 15de verjaardag van één van mijn nichtjes. Hij viel me aan voor de ogen van mijn familie. Een van de genodigden werkte hier in het opvangcentrum. Zij bracht mij naar het vluchthuis.”
Geweld is niet ok Ook de vrouwen die in het vluchthuis terechtkomen, krijgen die ondersteuning. Samira: “Ik kreeg er psychologische ondersteuning en een advocaat hielp me met de juridische stappen die moesten ondernomen worden voor mijn dochter en zo. Toen ik er buiten kwam, wist ik de dingen op een andere manier aan te pakken en vooral wat mijn rechten waren.” De vrouwengroep gaat er prat op dat ze de vrouwen niet veroordelen en tot niets dwingen. De vrouwen vernemen wat hun opties zijn en worden begeleid waar nodig en gewenst. Ze doen vrouwen vooral inzien dat geweld niet ok is en dat een leven zonder geweld wel degelijk mogelijk is. “Nu ben ik het min of meer te boven gekomen. Ik durf buiten komen en als ik ‘s avonds ga ik slapen, weet ik dat er morgen een nieuwe dag is. Wanneer ik vroeger een geluid hoorde ’s nachts bekroop mij een enorme angst, nu denk ik ‘het zal een hondje zijn’.” Net als Samira zetten jaarlijks honderden vrouwen, in de steek gelaten door hun eigen overheid, met de steun van GGM en Oxfam de stap in de richting van een leven vrij van geweld, met vallen en opstaan.
Profiel van Guatemala Hoofdstad: Guatemala city Oppervlakte: 108.889 km2 Inwoners: 14.099.032 Etnische groepen: Mestizo en Europees: 59,4% - Maya: 40,3% - andere: 0,3% Talen: Spaans (officieel): 60% ) Inheemse talen: 40% (er zijn 23 officieel erkende inheemse talen). Bevolking onder de armoedegrens: 54% Inheemse bevolking onder de armoedegrens: 73%
cuba
mexico
guatemala
belize
jamaica
honduras Guatemala city
el salvador
nicaragua
costa rica
panama
Dubbele discriminatie In Guatemala spelen de ongelijke machtsverhoudingen niet alleen tussen man en vrouw, maar ook op andere vlakken. Al wie zich in een machtspositie bevindt, lijkt dit uit te buiten: mannen, mensen met een diploma, rijken, ambtenaren, politie, enzovoort. Een vrouw die tot een inheemse bevolkingsgroep behoort, heeft het al helemaal niet getroffen. We spreken hier van dubbele discriminatie: vrouwen van Maya-oorsprong worden niet alleen afgerekend op hun vrouw zijn maar ook nog eens op het feit dat ze ‘indígena’ zijn. Als je pech hebt, ben je dus een arme Maya-vrouw zonder diploma en word je tot vier keer toe gediscrimineerd.
Feminicide Feminicide is de meeste extreme vorm van geweld tegen vrouwen. Het is de moord op vrouwen door mannen, enkel en alleen omdat ze vrouw zijn. Het gaat van verkrachting, gedwongen prostitutie, vrouwenbesnijdenis, steniging, gedwongen heteroseksualiteit, gedwongen steriliseren, gedwongen moederschap (door abortus te verbieden), eerwraak tot huiselijk geweld. Overal waar dit geweld gepaard gaat met de dood, is er sprake van feminicide. Elk jaar laten op die manier om en bij de 700 vrouwen het leven in Guatemala. Dat is 2 per dag, een hallucinant cijfer.
Leven zonder geweld is mogelijk: dat is de boodschap bij de eerste opvang. maart 2013 • globo 11
zuidgeluid
De toegang tot basisvoorzieningen is niet bepaald luxueus in het vluchtelingenkamp van Smara, bij Tindouf.
© Eric de Mildt
De vergeten bewoners van de Sahara In de Westelijke Sahara heerst een ‘vergeten crisis’: de bevolking ijvert al bijna 38 jaar om haar lot in eigen handen te nemen.
O
fficieel is de Westelijke Sahara een ‘nog te dekoloniseren nietautonoom gebied’ van ongeveer 266.000 km2 groot. Een door de Marokkaanse overheid gebouwde muur verdeelt het in twee stukken. De zogenaamde ‘Berm’ is bijna 2.700 km lang (zie pagina hiernaast). Een belangrijk deel van de Sahrawibevolking leeft in diaspora in Mauritanië, Frankrijk en Spanje. Elke dag opnieuw moeten de Marokkaanse en de Sahrawigemeenschap in het gebied leven met het feit dat er geen rechtvaardige, duurzame en voor alle partijen aanvaardbare politieke oplossing is. Die oplossing zou de zelfbeschikking van de bevolking in de Westelijke Sahara moeten mogelijk maken volgens het internationaal recht. En dan zijn er ook nog de Sahrawi-vluchtelingen in de kampen van Zuidoost-Algerije, die zonder een echte oplossing volledig
12 globo • maart 2013
afhankelijk blijven van internationale humanitaire hulp.
Reliek van de koloniale tijd In 1975 besliste de gewezen koloniale macht Spanje zich terug te trekken en het gezag over het gebied over te dragen aan Marokko en Mauritanië. De drie landen tekenden hiertoe een principeverklaring. Vervolgens kwam het tot een open oorlog tussen deze twee landen en het Frente POLISARIO, dat de Sahrawi-bevolking vertegenwoordigt en strijdt voor zijn zelfbeschikking. Eind jaren zeventig zijn de laatste Mauritaniërs verslagen door de lokale rebellen en verlaten ze de regio. De oorlog tussen de Sahrawi-strijders en Marokko duurt nog tot in 1991, dan aanvaarden de strijdende partijen een vredesplan, onder het toezicht van de Verenigde Naties (UN). Het akkoord voorziet een staakt-het-vuren en de snelle organisatie van een referendum over de kwestie van de zelfbeschikking van de Sahrawi. Dit staakt-het-vuren wordt dan wel min of meer gerespecteerd, maar meer dan twintig jaar later heeft het referendum nog altijd niet plaatsgevonden omdat de partijen het maar niet eens kunnen worden over de keuzes die zullen worden voorgesteld.
De militaire confrontatie zorgt voor een geladen sfeer en de mensenrechtensituatie blijft zeer precair. In die context zag Afapredesa – Vereniging voor familieleden van gevangenen en vermiste Sahrawi – het levenslicht op 20 augustus 1989. De vereniging ontstond in de vluchtelingenkampen van Tindouf in Zuidwest-Algerije, waar tal van Sahrawi omwille van de gevechten een onderkomen gezocht hadden.
Mensenrechten en internationale erkenning Abdeslam Omar Lahsen, voorzitter van Afapredesa, stelt ons de activiteiten van de Oxfam-partner voor. “De eerste taak van de organisatie was het opstellen van een lijst met de gevangenen en de vermiste personen. Daarmee wilde zij de aandacht vestigen op de situatie van het Sahrawi-volk. Daarnaast houdt de organisatie ook toezicht op de diverse fasen van de uitvoering van het vredesplan.” “Die taken vervullen we nog steeds, hoewel we vandaag in toenemende mate werken aan de internationale erkenning van het conflict, daarbij steunend op het aspect van de schendingen van de mensenrechten.” De
vereniging heeft een zekere legitimiteit verworven als bevoorrechte getuige van het conflict. Dat blijkt bijvoorbeeld uit haar deelname aan de Commissie en de Subcommissie voor Mensenrechten van de VN in Genève en aan de Afrikaanse Commissie voor Mensenrechten en Volkeren. “Het is belangrijk dat we de schendingen van de mensenrechten blijven aanklagen”, zegt Abdeslam Omar Lahsen. “Wist u bijvoorbeeld dat de MINURSO (de VN-Missie voor de organisatie van een referendum in de Westelijke Sahara) de enige missie is die niet het mandaat heeft om de mensenrechten te beschermen? Indien organisaties zoals de onze dit niet aanklagen, wie zal het dan wel doen? Gelukkig merken we dat de internationale gemeenschap evolueert. Zo erkent de Europese Unie sinds kort dat er een aangepast mechanisme nodig is om systematisch te kunnen rapporteren over mensenrechtenschendingen. Dat is een bijzonder positieve evolutie.”
Allerlei gesprekspartners “Onze inspanningen op het vlak van beleidsbeïnvloeding mikken op de internationale gemeenschap, maar we werken eveneens met de diaspora in
Tekst: Laurent Bourgeois
zuidgeluid
De partner wordt sterker AFAPREDESA
O
nze samenwerking met Afapredesa bestaat uit structurele ondersteuning opdat de organisatie nog professioneler kan werken. De bedoeling is dat ze meer invloed heeft en dus ook meer impact.
Afapredesa probeert de dialoog met het Marokkaanse middenveld te organiseren en samen te zoeken naar oplossingen voor het conflict. Ze tracht het gebied dat door de Marokkaanse overheid gecontroleerd wordt ook toegankelijk te maken voor ngo’s die rond mensenrechten werken. Ze doet aan bewustmaking van internationale instellingen en democratische regeringen opdat zij druk zouden uitoefenen op de Marokkaanse overheid om de politieke Sahrawi-gevangenen onvoorwaardelijk vrij te laten. Oxfam-Solidariteit ondersteunt Afapredesa bovendien bij haar bewustmakingsactiviteiten voor de jongeren. Zowel de Sahrawi als de Marokkaanse gemeenschap wil ze overtuigen dat er best gezocht wordt naar een onderhandelde oplossing voor het conflict.
Frankrijk en Spanje en met het middenveld in Marokko. We willen een band tot stand brengen tussen de verschillende gemeenschappen en ze zover krijgen dat ze zich inzetten voor een vredevolle oplossing van het conflict. Werken met het Marokkaanse middenveld is niet simpel. Soms is het wantrouwen tussen onze beide gemeenschappen zeer groot en de overheid duldt ook niet de minste afwijkende opinie over deze kwestie.” Na 22 jaar status quo is overduidelijk dat blijven pleiten voor een vreedzame oplossing geen eenvoudige zaak is. “Je kan voelen dat binnen de Sahrawigemeenschap een zekere radicalisering plaatsvindt, zeker bij de jongeren die de meerderheid vormen in de kampen”, zo stelt Abdeslam vast. “Dit is verontrustend want de Sahrawigemeenschap is traditioneel geweldloos. Het potentieel gevaar dat er geweld gebruikt wordt om de legitieme doelstellingen te bereiken, kan enkel maar afgewend worden door intensief met de jongeren te blijven werken.”
Symbolisch referendum “In juni 2012 hebben we een werkgroep rond geweldloosheid opgericht, die NOVA Sahara heet. Deze 25 jongeren hebben zich geëngageerd om een grootschalig symbolisch referendum te organiseren dat zal plaats-
Wie? Vereniging van familieleden van gevangen en verdwenen Sahrawi. WAT? De vereniging AFAPREDESA is actief op het domein van de mensenrechten. Zij wil de dialoog over het conflict in de Westelijke Sahara bevorderen en doet vooral grote inspanningen om deze ‘vergeten crisis’ op de internationale agenda te houden.
De jongere generatie heeft nood aan een vreedzame oplossing van het conflict. © Eric de Mildt
Aangezien zij in de vluchtelingenkampen de enige organisatie van dit formaat is die rond dit thema werkt, kan Afapredesa ook heel wat gewicht in de schaal leggen in de strijd voor de internationale erkenning van dit conflict.” Alexander Therry, verantwoordelijke regio Midden-Oosten en Magreb bij Oxfam-Solidariteit
vinden van 1 maart tot 9 september, de verjaardag van het staakt-het-vuren van 1991. Het is de bedoeling dat zoveel mogelijk mensen uit de vluchtelingenkampen, uit bezet en bevrijd
westelijke Sahara De Westelijke Sahara is een niet autonoom gebied van ongeveer 266.000 km2 groot. De Sahrawi-bevolking is in drie opgesplitst: een deel leeft in het westen onder Marokkaanse bezetting, een deel leeft in het bevrijde oostelijke gebied en een deel leeft in de vluchtelingenkampen van Tindouf.
gebied deelnemen (zie kader). Maar daarnaast willen we ook alle mensen die zich voor deze situatie interesseren laten meestemmen. De resultaten van dit referendum worden overhandigd
De muur in de Sahara O
ok al is hij minder gekend dan zijn tegenhanger in bezet Palestijns gebied, toch blijft de ‘Berm’ die de Marokkaanse overheid bouwde een harde realiteit: elke dag tast deze het leven van de Sahrawi aan. De 2.700 km lange muur werd gebouwd tussen 1980 en 1987 en verdeelt het grondbebied in twee: het westelijke deel – ongeveer 80% – wordt gecontroleerd door Marokko en het oostelijke deel – de resterende 20% – is in handen van het Frente POLISARIO, de officiële vertegenwoordiger van de Sahrawibevolking. De Berm of muur werd gebouwd in onbewoond of dunbevolkt gebied; de constructie van zand en stenen reikt tot drie meter hoog, hij bevat bunkers en omheiningen plus het langste mijnenveld ter wereld. De zone rond de Berm is bezaaid met artillerieposten en militaire basissen
Marokko
Tindouf Algerije
westelijke Sahara
Mauretanië
Mali
aan de VN om te eisen dat de voorwaarden van het staakt-het-vuren en het internationaal recht worden gerespecteerd.” “Zij hebben eveneens als doelstelling een punt te zetten achter de ontginning van de natuurlijke grondstoffen (zout, fosfaat, levensmiddelen, enz.) via bewustmakingsacties bij internationale organisaties (de EU wat de visvangst betreft), bij individuele landen (Japan, Frankrijk) en bij privé-bedrijven (Siemens). En tenslotte wil deze groep ook de dialoog verbeteren in de Magrebgemeenschap, door bijvoorbeeld deel te nemen aan het komend Wereld Sociaal Forum in Tunis einde maart 2013.”
Vóór alles werken aan vrede die met de modernste bewakingstechnologie uitgerust zijn. Volgens sommige bronnen zou deze infrastructuur Marokko dagelijks meer dan een miljoen euro kosten! Door het bestaan van de Berm wordt de bewegingsvrijheid van de Sahrawi in de westelijke zone de facto ingeperkt. Zij hebben slechts drie keuzes: Marokko in het Noorden, de Atlantische Oceaan in het westen en de Berm plus 160.000 soldaten en miljoenen mijnen in het zuiden en het oosten.
“Onze belangrijkste rol is zorgen dat het vertrouwen in een vredevolle oplossing van het conflict bewaard wordt en ook dat het conflict op de agenda blijft van de internationale gemeenschap. Wij vragen niets meer dan de toepassing van het internationaal recht en het naleven van de conclusies van het vredesplan. Lukt dat niet, dan kan niemand voorspellen hoe lang de kalmte nog kan bewaard worden”, besluit Abdeslam.
maart 2013 • globo 13
vrijwilliger in de kijker egeschiedenis. Oxfam, dat is een famili een Oxfamie in Mijn moeder kocht koff in de er winkel. Mijn zus werkt hi de foto) en op tweedehandswinkel (links n ik doe dit E mijn nicht doet de kassa. al 25 jaar. vrijwilligerswerk bij Oxfam
In dit eerste nummer van 2013 zetten wij vrijwilligster Anne-Marie Massart uit Luik in de kijker. Zij doet het al 25 jaar, sinds haar 55ste!
Klanten helpen is m kan je moeilijk se ijn lust en mijn leven. Soms rieus blijven, als iem een trui of broek wil passen die ve and per se el Je probeert het vo orzichtig uit te le te klein is. klant is koning, ggen, maar… niet?”
In 25 jaar zag ik Luik veranderen. Nu is dit een van de mooiste buurten en de klanten evolueerden mee. Vroeger moesten we alles opschrijven, nu hebben we een automatische kassa, bancontact en zelfs een antidiefstalsysteem.”
Ik was al vrijwilligster vóór ik bij Oxfam kwam. Vaak worden vrijwilligers een beetje vergeten... Hier niet: ik kan de kassa doen en ben bezig met de klanten. Of we richten de winkel mooi in.”
Marie-Ange (rechts naast Anne-Marie) maakt er een hecht team van. Zij motiveert ons, ze is altijd goedgezind en dat is aanstekelijk. Ze weet ook waar wij goed in zijn.”
aar het Oxfam heeft ons nodig m contacten, De omgekeerde is ook waar. een goed tot het feit dat je bijdraagt te doen, dat s doel, het gevoel iets nuttig geen het geeft plezier. Eigenlijk is terug.” verdienste, ik krijg zoveel
b ik een e h o z , g a r gra e Ik kom hie ijn neus eens buiten t t reden om m rijtje vrijwilligers da t n steken. He nnen, is lang. Al zij n e ee ik leerde k jonger, dat maakt g ze een stuk amuseren ons.” e verschil. W
14 globo • maart 2013
Zin om als vrijwilliger aan de slag te gaan? Kijk op www.oxfamsol.be / Hoe helpen?
tweedehands
Vlaanderen Antwerpen: Sint-Jacobsmarkt 84, 2000 Antwerpen • 03/227 44 82 • ma t/m za: 10-18u • Bookshop Antwerpen: Brederodestraat 27, 2018 Antwerpen • 03/238 24 60 • di t/m za: 10-18u • Oxfam Boutique: kleding, brocante, boeken Brugge: Leopold II-laan 19, 8000 Brugge • 050/31 04 51 • di t/m za: 10-17u30 • kleding, brocante, boeken, computers Gent: Sint-Amandstraat 16, 9000 Gent • 09/233 42 13 • ma t/m za: 10-18u • Bookshop Gent: Bij Sint-Jacobs 12, 9000 Gent • 09/223 13 53 • di t/m za: 10-18u, zo: 10-13u • Vintage (kleding) Knokke-Heist: Kerkstraat 47, 8301 Knokke-Heist • 050/51 04 51 • di t/m za: 10-12u, 14-17u30 •kleding, boeken, computers, brocante. • Tevens Oxfam-Wereldwinkel. Kortrijk: Budastraat 21, 8500 Kortrijk • 056/31 26 22 • ma t/m do: 14u-18u, vr en za: 10u-18u • Bookshop Mechelen: O.L. Vrouwestraat 53, 2800 Mechelen • 015/43 67 10 • di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u • kleding, brocante, boeken Oostende: Torhoutsesteenweg 641, 8400 Oostende • 059/51 87 78 • di t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers Sint-Niklaas: Ankerstraat 44, 9100 Sint-Niklaas •03/776 72 59 • di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u • kleding, brocante, boeken, computers Wilrijk: Jules Moretuslei 157, 2610 Wilrijk • 03/828 83 33 • di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u • kleding, brocante, boeken, computers
brussel
wallonië Ans: Rue de l’Yser 185A, 4430 Ans • 04/371 20 44 • di t/m za: 10-18u • kleding, brocante, computers Bergen: Rue de la Clef 37 • 7000 Bergen • 065/84 75 04 • di t/m za: 10-18u • computers, boeken Charleroi: Rue du Grand Central 4, 6000 Charleroi • 071/31 37 76 • di t/m vr: 11-18u, za: 10-15u • computers Charleroi: Rue de Montigny 66, 6000 Charleroi • 071/31 80 62 • do, vr: 10-17u30, za: 10-16u • kleding, boeken Ciney: Rue St. Gilles 61, 5590 Ciney • 083/67 85 04 • di t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers Dinant: Rue Grande 61, 5500 Dinant • 082/66 68 50 • ma t/m za: 10-18u • boeken, computers Herstal: Rue Grande Foxhalle 99, 4040 Herstal • 04/240 08 01 • ma: 12-16u45, di t/m vr: 10-16u45, za: 12-16u (juli/aug: gesloten op za) • kleding, brocante, boeken, computers Herstal: Avenue Louis De Brouckère 15/2, 4040 Herstal • ma t/m vr: 9-16u • kleding Hoei: Rue Montmorency 2, 4500 Hoei • 085/23 32 98 • wo: 9-16u, vr 10-17u, za 10-12u en 14-16u • kleding Luik: Rue de la Casquette 19b, 4000 Luik • 04/223 27 87 • ma t/m vr: 10-17u (zomer:18u), za: 12-17u (zomer 17u30) • kleding, brocante, boeken Luik: Rue St Séverin 117, 4000 Luik • 04/221 49 58 • ma t/m vr: 10-17u, za: 11-16u • kleding, brocante, boeken Luik: Rue Puits-en-sock 137, 4020 Luik • 04/341 18 00 • ma t/m za: 10-17u • kleding Luik: Rue St. Gilles 29, 4000 Luik • 04/222 24 42 • ma t/m vr: 10-17u30 (zomer 18u) za: 10-17u • Bookshop Marcinelle: Chée de Philippeville 290/292, 6001 Marcinelle 071/27 86 90 • ma t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers Namen: Chée de Louvain 5, 5000 Namen • 081/22 22 22 • ma t/m vr: 11-17u, za: 10-15u • kleding, brocante, boeken, computers, kantoormeubilair Namen: Av de la Plante 27, 5000 Namen • 081/26 28 38 • ma t/m vr: 11-18u, za: 10-15u • computers Namen: Bas de la Place 12-14, 5000 Namen • 081/22 91 22 • ma t/m za: 9u30-18u • Bookshop Nijvel: Rue de Mons 36, 1400 Nijvel • 067/77 34 85 • ma t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers Seraing: Rue de la Baume 250, 4100 Seraing • 04/337 29 58 • ma t/m vr: 9u45-16u45, za 11 • 16u (behalve juli, augustus) • kleding
Het voorbije jaar gingen elke week bijna 4 Oxfam-computers over de toonbank in een Kringwinkel. Deze samenwerking binnen de tweedehandssector startte in 2009 met de Gentse kringloopwinkel Brugse Poort. Intussen gingen ook vijf andere Kringwinkels met ons in zee. Voor een startklare computer betaal je 100 euro, wie iets veeleisender is kan tot 150 euro neertellen. De computers worden onder dezelfde voorwaarden verkocht als in ons eigen winkelnetwerk en Oxfam staat ook in voor de nazorg. “De samenwerking is een winwinsituatie voor beide organisaties”, aldus Henk Van Stippent, computertechnicus bij Oxfam. “De Kringwinkels kunnen een kwaliteitsvol product in hun gamma opnemen zonder al te grote investeringen. Voor ons vormen de kringwinkels een extra afzetmarkt en dus extra fondsen voor onze werking in Noord en Zuid.”
Meer info: www.oxfamsol.be/tweedehands
Tijd om uit de kast te komen! Al weken, maanden of zelfs jaren proberen ze boven aan de hoop te komen en uw modebewuste blik te vangen. Maar de komst van nieuwe aanwinsten doet elke inspanning teniet, u acht ze geen blik meer waardig. Ze zijn veroordeeld tot een leven in de kast en moeten buigen voor de o zo snel veranderende mode. Laat uw ‘vergeten’ kledingstukken en schoenen niet in de steek en schenk ze een tweede leven. Doe mee aan onze actie met e5mode en Avance die loopt van 11 tot 16 maart. Breng uw kleding en huishoudlinnen in goede staat
e
week va n
Brussel: Vlaamsesteenweg 102-104, 1000 Brussel • 02/522 40 70 • ma: 14-18u, di t/m za: 11-18u • kleding vintage, brocante, boeken Brussel: Hoogstraat 243, 1000 Brussel • 02/502 39 59 • di t/m za: 10-17u, zo: 11-15u • kleding, brocante Brussel: Kartuizersstraat 37, 1000 Brussel • 02/502 30 03 • ma: 13-17u30, di t/m za: 11-18u • Oxfam Kids: kleding, accessoires voor kinderen Brussel: Brabançonnelaan 133, 1030 Brussel • 02/732 72 68 • di t/m za: 9-14u30 - kleding, brocante, boeken Brussel: Vossenstraat 19, 1000 Brussel • 02/513 83 23 • di, do, vr: 11-18u, za: 10-18u, zo: 10-15u • herenkleding en accessoires Elsene: Elsensesteenweg 254, 1050 Elsene • 02/648 58 42 • ma t/m za: 10-18u • Bookshop Elsene: Elsensesteenweg 252, 1050 Elsene • 02/647 48 51 • di t/m za: 10-18u • computers Etterbeek: Waversteenweg 295, 1040 Etterbeek • 02/640 09 25 • ma : 14-18u, di t/m vr: 11-18u, za: 11-15u • kleding, boeken, brocante Molenbeek: Dubois-Thornstraat 105, 1080 Molenbeek • 02/411 45 53 • ma t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers, kantoormeubilair Schaarbeek: Lambermontlaan 47, 1030 Schaarbeek • 02/215 05 11 • ma t/m vr: 9-17u • kleding, boeken, brocante Ukkel: Vanderkinderestraat 248, 1180 Ukkel • 02/344 98 78 • ma t/m za: 10-18u • Bookshop Vorst: Neerstalsesteenweg 66, 1190 Vorst • 02/332 59 91 • ma t/m za: 10-17u30 - kleding
Oxfam-computers in Kringwinkels
d
Waar vindt u ons?
binnen in een van de e5mode-winkels, in ruil voor een waardebon van 5 euro. Met uw schoenen (of handtassen) gaat u naar Avance. Daar krijgt u voor een paar schoenen een bon van 10 euro, een handtas is goed voor een bon van 5 euro. De ingezamelde spullen worden verkocht in onze tweedehandswinkels, de opbrengst helpt ons om onze acties en projecten in Noord en Zuid te financieren.
Meer info: www.oxfamsol.be/tweedehands
Fonkelnieuwe tweedehands in Charleroi In januari opende een nieuwe Oxfamtweedehandswinkel zijn deuren in het hart van Charleroi, vlak naast de wereldwinkel. Klanten hoeven niet eens de straat op om hun slag te slaan in de tweedehandscollectie van kwaliteitsvolle kleding en interessante literatuur, en vervolgens bij de buren hun mandje te vullen met fairtradeproducten. De nieuwe winkel vult de leemte die werd nagelaten toen de twee vroegere tweedehandswinkels in het centrum en in de buitenwijken het voor bekeken hielden. “Oxfam-Solidariteit móet aanwezig zijn in Charleroi, één van de
grootste steden in het Zuiden van ons land”, aldus Frédéric Van Hauteghem, marketingverantwoordelijke tweedehands. U woont in de buurt of u doet de stad aan? Spring dan zeker eens binnen om een uitzonderlijk koopje te doen, wat spulletjes af te geven of de sfeer op te snuiven. En wie weet schuilt er in u ook een vrijwilliger om het dynamische team nog wat meer mankracht te geven.
Adres: rue de Montignyy 66, Charleroi
maart 2013 • globo 15
tijd voor actie‌ volg ons op www.facebook.com/oxfamsol
ZEG NEEN tegen geweld op vrouwen
Wereldwijd wordt 1 vrouw op 3 slachtoffer van geweld. De VN-campagne COMMIT (zet u in) spoort regeringen aan tot concrete actie.
IK STOP GEWELD
tegen vrouwen > Ik stuur een Tweet > Ik deel een actie op Facebook www.saynotoviolence.org/commit
Chocolade zoekttegen geweld op vrouwen vrijwilligers U bent een geboren verkoper en hebt zin om treinreizigers te verleiden met (h)eerlijke chocolade? Word gedurende 3 dagen Oxfam-vrijwilliger en help onze projecten in Zuid en Noord financieren. Inschrijven kan tot 25 maart.
FAIR TRAINSactie van Oxfam
Doe mee op 27, 28, 29 maart 2013. Info: Steffi Tisson 0477 67 86 44 steffi@solidariteitsfonds.be
BELGIE 65 KEER INGEPIKT Gewetenloze landroof maakt boeren armer. Dat moet anders! Vraag dat de Wereldbank investeringen omzet in winst voor landloze boeren
TEKEN DE PETITIE tegen landroof
Voer actie in uw gemeente www.ikgroeimee.be