Oxfam&Partners 27

PP BC 10682 Brussel X P501325 - Afgiftekantoor 1099 Brussel X

Oxfam & partners Strijden voor het recht op grond

driemaandelijks tijdschrift van Oxfam-Solidariteit april - mei- juni 2012

27

beste lezer(es), Ontwikkeling, dat is eigenlijk net zo complex als het leven zelf. Het is een proces van vallen en opstaan. Het is lessen trekken uit ervaring en met kennis van zaken doorzetten. Het is mensen samenbrengen, informeren en sterker maken.

Onrecht en armoede kunnen we helaas niet van vandaag op morgen uit de wereld bannen, maar onze partnerorganisaties in het Zuiden bewijzen dat samenwerking en steun wel degelijk een belangrijk verschil maken. Stap per stap, maar mét resultaat.

Ons werk en dat van onze partners is de jongste jaren sterk geëvolueerd. Zo stonden humanitaire acties vroeger los van ontwikkeling op lange termijn, vandaag vloeien beide aspecten steeds meer in elkaar over. Samen met sterk beleids- en campagnewerk blijkt dit een noodzakelijke en vruchtbare combinatie.

Ondertussen luidden we het tweede jaar van onze internationale GROEI-campagne in, waarmee we in Noord en Zuid aandacht vragen voor de uitdagingen van de wereldwijde voedselvoorziening én oplossingen aanbrengen. Hoe we dit doen illustreren we in deze Oxfam&Partners.

Stefaan Declercq Algemeen secretaris Oxfam-Solidariteit

u kunt onze GROEI-campagne een extra steun in de rug geven. Neem deel aan onze campagnemomenten op de zomerfestivals (meer info bij coralie Vos via cvo@oxfamsol.be) of koop een zakje biologische GROEI-zaden (meer info op de Varia-pagina).

varia Een zomers engagement

U weet het ongetwijfeld al: op 25 en 26 augustus vindt de vijfde Oxfam Trailwalker plaats. We zijn op zoek naar vrijwilligers die voor, tijdens en/of na de Trailwalker (tussen 22 en 28 augustus) de handen uit de mouwen willen steken. Voor een dag, een weekend of gewoon enkele uurtjes, alle hulp is welkom. Het takenpakket is zeer gevarieerd: een checkpunt bemannen, het parcours bewegwijzeren, de aankomst en het podium inrichten enz., voor ieder wat wils dus. We zoeken ook artsen, kinesisten, of mensen met een EHBO-diploma.

Bent u geïnteresseerd? Laat dan zeker iets weten aan Eline Vaninghelandt op elv@oxfamsol.be of 02 501 67 33.

Laat maar groeien Om de GROEI-campagne kracht bij te zetten, lanceert het Solidariteitsfonds voor Oxfam een assortiment van 13 biologische zaden, van goudsbloem tot rucola en kerstomaatjes. Dit assortiment bevat uitsluitend rassen die op een klassieke manier veredeld werden via kruising en selectie. Geen spoor van pesticiden of genetische manipulatie. Met deze zaden bevordert u de biodiversiteit

en geeft u de voorkeur aan seizoensgebonden gewassen die hier lokaal worden geteeld.

Geen transport, geen broeikasgassen en dus een kleine ecologische voetafdruk. En dit aan een faire prijs. De zaadjes zijn te koop in verschillende Oxfam-Wereldwinkels en de betere biowinkel.

Honger in Sahelregio

Voor 15 miljoen mensen in de Sahelregio dreigt honger. De droogte, hoge voedselprijzen, een dalende voedselproductie en diepgewortelde armoede maken deze mensen erg kwetsbaar. De volgende oogst wordt pas in oktober verwacht. Dus moeten we snel actie ondernemen zodat een voedselcrisis als in Oost-Afrika vorig jaar vermeden kan worden. Oxfam wil 36 miljoen euro inzamelen om ongeveer 1 miljoen mensen in de Sahelregio te helpen met voedsel, steun voor de kuddes, water, sanitaire voorzieningen en hygiënecampagnes. U kunt ook een extra bijdrage leveren op BE37 0000 0000 2828, met mededeling 9112 – Sahel.

Grond wordt schaars, en dus valt er veel geld mee te verdienen. Steeds meer vruchtbare landbouwgronden worden geprivatiseerd en verkocht of verhuurd aan grote investeerders.

Deze investeringen kunnen nuttig zijn. Maar niet als daarbij mensen, vaak arme boerengezinnen, van hun grond worden verjaagd. Soms met geweld.

Soms zonder schadeloosstelling. Ze krijgen hooguit een klein lapje grond als compensatie, te weinig om van te leven. Ze verliezen hun werk en inkomen en worden nog armer dan ze al waren.

Deze landroof zorgt er bovendien voor dat er steeds minder voedsel geproduceerd wordt voor lokale consumptie. Grond die voorheen bestemd was voor voedsel, wordt nu bijvoorbeeld gebruikt voor de productie van biobrandstoffen voor de Europese markt. Op die manier geraken onze brandstoftanks gevuld, maar blijft de maag van boerengezinnen in het Zuiden leeg.

Op de volgende pagina’s leest u wat de gevolgen van deze landroof zijn en hoe Oxfam daar samen met haar partners op reageert.

Nieuw agrarisch kolonialisme Europa is ambitieus: tegen 2020 moeten onze brandstoftanks gevuld worden met minstens 10% biobrandstoffen. Om de gewassen voor biobrandstoffen te telen is veel grond nodig, meer dan in Europa beschikbaar is. En dus zoekt men deze maar in het Zuiden.

die de waardigheid van landbouwers beschermt en hun belangen verdedigt.

Mozambique is geen uitzondering op de regel. De regering verwelkomt buitenlandse investeerders die op zoek zijn naar vruchtbare grond voor de teelt van biobrandstoffen. Daarvoor zou alleen onbenutte grond worden gebruikt, maar de werkelijkheid is anders: “Veel gronden dienen om de dieren te laten grazen, of we laten ze enkele jaren braak liggen om ze vruchtbaar te houden”, stelt Diamantino Nhampossa, voormalig coördinator van onze partner UNAC, de nationale vereniging van boeren in Mozambique.

De dialoog tussen overheid en boerenunies is zeker verbeterd, maar de realiteit van de landroof toont dat er nog belangrijke stappen te zetten zijn: “De voedselzekerheid van het land staat op het spel. De druk van de investeerders is groot. We willen dat de regering de wet respecteert. Het gaat hier om het overleven van miljoenen mensen”, getuigt Nhampossa.

In tegenstelling tot wat de Mozambikaanse overheid voorschrijft, kregen de lokale gemeenschappen geen inspraak bij deze herschikking van de gronden. Op lange termijn vormt deze landroof een bedreiging voor de voedselzekerheid van Mozambique. Steeds meer landbouwers worden daarenboven landarbeiders op grote plantages voor biobrandstofgewassen, waardoor ze hun lot minder in eigen handen hebben.

UNAC verzet zich tegen deze tendens en helpt kleine landbouwers zich te verenigen om hun rechten af te dwingen.

Ze helpt landbouwverenigingen zich beter te organiseren en brengt organisaties op verschillende niveaus samen in een beweging

UNAC analyseert de problemen waarmee lokale organisaties te maken hebben en ondersteunt hen om eigen ideeën te realiseren. Ze stimuleert communicatie en uitwisseling van kennis binnen en tussen landbouwverenigingen en ontwikkelt netwerken op regionaal en internationaal vlak.

Profiel van UNAC

Wie? UNAC, de unie van Mozambikaanse landbouwers Wat? Ondersteunen en samenbrengen van lokale landbouwverenigingen Hoe? Onderzoek, beleidswerk en organisatieontwikkeling

Landloze vrouwen opnieuw activeren Landbouw is in Vietnam een belangrijke economische activiteit. Niet alleen levert ze voedsel voor haar bevolking, ze bezorgt vele landbouwers ook een inkomen.

Maar wat moet je als landbouwer doen als je landbouwgrond voor bijvoorbeeld mijnbouw wordt opgeëist?

Een reële vraag voor Vietnamese boeren in het district Thach Ha. De Vietnamese overheid gaf een Indiase mijnbouwer de toelating om een ijzermijn te bouwen waarvoor landbouwgrond moet worden opgeofferd.

De mijn zou extra werkgelegenheid bieden, maar of dit zo zal zijn, en zo ja, onder welke omstandigheden arbeiders er zullen werken, is maar al te zeer de vraag.

De Vrouwenunie van Thach Ha verdedigt o.a. de belangen van de landbouwers die landloos en dus ook werkloos dreigen te worden. De bouw van de mijn zullen ze waarschijnlijk niet meer kunnen tegenhouden, maar via onderhandelingen met de overheid proberen ze een eerlijke vergoeding voor de getroffen landbouwfamilies uit de brand te slepen. Dankzij de Vrouwenunie worden de onteigende gemeenschappen in de hervestigingsplannen betrokken, waardoor de bestaande sociale relaties binnen deze gemeenschappen blijven bestaan.

Daarnaast zetten ze ook in op arbeidsbemiddeling, met een bijzondere aandacht voor vrouwen die moeilijker dan mannen ander werk vinden en vooral van landbouw afhankelijk zijn. Op aandringen van onze partner organiseerde de overheid in 2011 een jobbeurs waar 42

bedrijven en 3.000 werkzoekenden elkaar ontmoetten. Via dergelijke beurzen en door beroepsopleidingen helpt de Vrouwenunie werklozen te heroriënteren en opnieuw te activeren.

De Vrouwenunie, sinds lang een partner van Oxfam-Solidariteit, verleende oorspronkelijk microkredieten aan vrouwen. Daarna spitste ze zich met veel succes toe op de ondersteuning van de productie en verkoop van landbouwproducten. Vandaag richten ze zich steeds meer op beleidsbeïnvloeding rond werkgelegenheid, zodat rekening gehouden wordt met de realiteit en noden van de gemeenschap. Of hoe een partner zich steeds opnieuw uitvindt om een antwoord te bieden op de reële problemen van de bevolking.

Profiel van de Vrouwenunie

Wie? Thach Ha Vrouwenunie Wat? De Vrouwenunie werkt rond huiselijk geweld en economische emancipatie van vrouwen (via landbouw en tewerkstelling) Hoe? Via beleidsbeïnvloeding en arbeidsbemiddeling

ONZE GROEI-caMpaGNE HEEft EEN bREDE INtERNatIONaLE uItStRaLING. DE 17 OxfaMS VOEREN DEZE caMpaGNE uItDRukkELIjk SaMEN MEt DE paRtNERS IN HEt ZuIDEN. WE NEMEN u MEE NaaR ENkELE OpMERkELIjkE actIVItEItEN.

Op de campus van de Universiteit van Sussex (Groot-Brittannië) claimen studenten een stuk grond en klagen daarmee de landroof aan die talloze boeren van hun grond verdrijft.

In Vietnam omarmen meer dan een miljoen kleinschalige landbouwers vernieuwende landbouwtechnieken. Zo kunnen ze tot 20% meer oogsten met minder zaden, bemesting, water en pesticiden.

Producenten en restaurateurs promoten op de “Koudou du Faso” in Burkina Faso gerechten gemaakt van lokale producten. Want lokaal produceren én consumeren maken deel uit van een duurzaam voedselsysteem.

De gevolgen van de klimaatsverandering laten zich sterk voelen voor deze landbouwsters in Mexico. Ze vragen bij hun overheid meer aandacht voor de situatie van vrouwen op het platteland.

In Guatemala City komen honderden Guatemalteekse plattelandsvrouwen op voor een meer rechtvaardig voedselbeleid.

In Brussel trokken koks van de GROEI-campagne de aandacht van de voorbijgangers. Met een eerlijk koekje moedigden ze hen aan om zelf ook in actie te schieten en van Belgische en Europese en beleidsvoerders te eisen dat ze ervoor zouden zorgen dat iedereen genoeg te eten heeft.

B E D A N K T !

■ aan armand Ingelbeen en andré Siai die in hun testament een gift opnamen voor Oxfam-Solidariteit.

■ aan Stepstone en Selor die ons de kans gaven om de Oxfam Trailwalker aan hun personeel voor te stellen.

■ aan de kersverse koppels, ouders en jarigen die cadeautjes van Oxfam pakt uit op hun verlanglijstje hebben gezet.

En uiteraard ook veel dank aan hun familie en vrienden die hen blij maakten met geitjes, kookpotten en andere geschenkjes die levens veranderen! www.oxfampaktuit.be

■ aan de vrijwilligers die via ‘SOS opvang’ het recht op opvang mee onderstreepten.

■ aan de vrijwilligers die tijdens de ‘Week van Oxfam-Solidariteit’ een handje toestaken bij de inzamelingacties met e5 mode.

Wilt u ook iets extra doen voor Oxfam-Solidariteit? Giften blijven welkom op rekeningnummer bE37 0000 0000 2828 – bIc: bpOtbEb1 of via www.oxfamsol.be > Hoe helpen? Voor andere initiatieven kunt u ons contacteren via fundraising@oxfamsol.be of tel. 02 501 67 33.

Wie in 2011 minstens 40 euro schonk aan Oxfam-Solidariteit, ontving in maart een fiscaal attest.

Hebt u dit toch niet ontvangen, of hebt u vragen over het attest, mail dan naar attest@oxfamsol.be of bel naar 02 501 67 33.

In tegenstelling tot andere jaren ontvangt u het jaarrapport 2011 pas in september. Hierin geven we een overzicht van onze voornaamste activiteiten en vindt u onze jaarrekening.

Bied nu ook op de voorwerpen op de eBay ruimte van Oxfam-Solidariteit. Ontdek ons aanbod via www.oxfamsol.be > tweedehands > ebay.

Voor meer info kan u ook Jean-Michel Verlinden contacteren via oxfamsecundo@gmail.com of op 0479 02 29 06.

Samen met Oxfam-Wereldwinkels en Oxfam-Magasins du monde vormt Oxfam-Solidariteit Oxfam-in-belgië.

Deze is op haar beurt lid van de internationale confederatie Oxfam.

Oxfam trekt er deze zomer op uit. Onze vrijwilligerteams zetten op verschillende festivals de GROEI-campagne kracht bij.

Op 21 juli gaat voor de 10de maal One Day for Another World door, het solidariteitsevenement op de Gentse Feesten. Deze editie draagt de naam “Oxfemmes” en staat helemaal in het teken van vrouwenrechten.

Oxfam-Solidariteit vzw Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel tel: +32 (0)2 501 67 00 - fax: +32 (0)2 511 89 19 e-mail: oxfamsol@oxfamsol.be - web: www.oxfamsol.be rek. nr.: BE37 0000 0000 2828 - BIC: BPOTBEB1 V.U. Stefaan Declercq, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel