Oxfam & Partners 31
PP BC 10682 Brussel X P501325 - Afgiftekantoor 1099 Brussel X
driemaandelijks tijdschrift van Oxfam-Solidariteit april - mei - juni 2013
Behind the br ands
Beste lezer(es), Wist u dat er wereldwijd elke seconde 4.000 koppen Nescafé gedronken worden? Kunt u zich inbeelden dat er dagelijks meer dan 1,7 miljard Coca-Colaproducten geconsumeerd worden en dat 40% van de wereldhandel in cacao in handen is van slechts 3 bedrijven? De grootste voedselbedrijven hebben veel invloed op het wereldwijde voedselsysteem. Ze bepalen mee hoe voedsel geproduceerd wordt, hoe grondstoffen gebruikt worden en in welke mate de miljoenen mensen in de productieketen hier mee van kunnen genieten. Eén op de acht mensen gaat met een lege maag slapen. Nochtans wordt er in de wereld genoeg voedsel geproduceerd voor iedereen. In het kader van de GROEI-campagne onderzocht Oxfam de handel en wandel van de 10 grootste voedselbedrijven, waarvan Nestlé, CocaCola, Pepsi en Kellogg’s de bekendste zijn. De resultaten zijn eerder verontrustend. De politieke beleidsmakers hebben zeker en vast een grote rol te spelen bij de omschakeling van het voedselsysteem. Maar ook de consumenten staan machtig tegenover deze grote bedrijven. Daarom lanceert Oxfam in 17 landen ‘Behind the Brands’. Deze campagne belicht de controversiële praktijken en de tekortkomingen in het beleid van de 10 voedingsreuzen en spoort hen aan de nodige stappen vooruit te zetten. Help ons om druk uit te oefenen op deze 10 bedrijven. Help ons om het voedselsysteem eerlijk te maken zodat iedereen voldoende te eten heeft. Veel leesplezier! Stefaan Declercq Algemeen Secretaris van Oxfam-Solidariteit
U kunt de praktijken van de 10 grootste voedselbedrijven veranderen: ze moeten meer rekening houden met kleinschalige boeren en het milieu. Onderneem actie op www.ikgroeimee.be
varia Engageer u deze zomer voor Oxfam Trailwalker Op 24 en 25 augustus is het weer zover: de zesde editie van Oxfam Trailwalker! We zijn op zoek naar enthousiaste vrijwilligers die voor, tijdens en/of na het evenement (tussen 21 en 26 augustus) de handen uit de mouwen willen steken. Er zijn taken in overvloed, gaande van het bereiden en uitdelen van eten en drinken aan de stappers, over het bemannen van een controlepunt tot de opbouw en afbraak van de tenten. We zoeken ook kinesisten, artsen, mensen met een EHBOdiploma, elektriciens en technici. Inschrijven via www.oxfamtrailwalker.be, rubriek ‘vrijwilligers’. Vragen? Contacteer Leen Speetjens via leen@oxfamtrailwalker.be of op + 32 470 47 07 93. www.oxfamtrailwalker.be
Solidariteit met Syrische vluchtelingen Meer dan 1 miljoen mensen zijn het geweld in Syrië ontvlucht. De grote helft zijn kinderen. Zij hebben dringend nood aan onderdak, voedsel en water. Oxfam breidde haar programma in Jordanië en Libanon uit om de Syrische vluchtelingen te steunen. U kunt de Syrische vluchtelingen helpen door een gift te storten
op rekeningnummer BE37 0000 0000 2828 van Oxfam-Solidariteit met als vermelding: 9117 Noodhulp Syrië.
Geef uw verjaardag aan Oxfam Maak dit jaar van uw verjaardag een heel bijzondere dag: vraag cadeautjes van Oxfam Pakt Uit. Dat zijn originele symbolische geschenken – zoals een geitje of een groentetuin – waarvan de opbrengst naar Oxfam gaat. Een leuke manier om van deze dag een grote dag te maken voor families over de hele wereld! www.oxfampaktuit.be/verjaardag
Wat schuilt er achter de merken?
De campagne ‘Behind The Brands’ wil de mensen vertellen hoe het voedsel dat we allema al eten, wordt geproduceerd. ‘Behind the Brands’ wil tonen welke praktijken schuilgaan achter de merken die we allemaal kennen en neemt daarvoor een kijkje bij de 10 grootste bedrijven uit de voedings- en drankindustrie. Een eerlijk en duurzaam voedselsysteem vraagt om een adequate politieke aanpak op internationaal niveau. Maar Oxfam roept deze bedrijven ook rechtstreeks op om maatregelen te treffen voor een eerlijk en duurzaam voedselsysteem. We beseffen dat we ons tot reuzen richten. Maar geen enkel merk is zo groot dat het zijn klanten kan negeren. Uw hulp is dus nodig om de zaken te veranderen! www.ikgroeimee.be
Wist u dat: • Nestlé in 2010 een zakencijfer boekte dat groter is dan het bnp van Guatemala of Jemen? • De Danonegroep eigenaar is van evian en Volvic? • Het drankenmerk Coca-Cola geen richtlijnen heeft voor zijn leveranciers over watergebruik?
10 reuzen onder de loep genomen Voor onze ‘Behind The Brands’-campagne werkten we een eenvoudige bedrijvenscoreka art uit. Zo komen we tot een rangschikking van de 10 grootste voedingsmiddelenbedrijven in functie van hun impact op zeven cruciale domeinen. De scorekaart is uitsluitend gebaseerd op openbare bronnen die bedrijven zelf ter beschikking stellen over hun aankoopbeleid van landbouwproducten uit ontwikkelingslanden.
De resultaten zijn niet bemoedigend. Onze scorekaart toont duidelijk aan dat deze 10 bedrijven, waarvan sommigen toch een redelijke score behalen, hun enorme potentieel niet benutten om mee te werken aan een rechtvaardiger voedselsysteem. Dat is het slechte nieuws. Het goede nieuws is dat geen merk te groot is om naar zijn klanten te luisteren. En daar kunt u helpen. Met uw steun kunnen we de praktijken van deze 10 bedrijven veranderen. Meer informatie over wat u kunt doen op www.ikgroeimee.be.
Goed
Bedrijf
Voldoende
Totaalscore
Land
Matig
Vrouwen
Boeren
Slecht
Arbeiders
Klimaat
Transparantie
Zeer slecht
Water
Totaal
Een gemeenschappelijke basis vinden ‘Behind the Brands’ kla agt aan dat multinationals boeren onteigenen om exportgewassen te telen. De moeilijke toegang tot grond is een probleem dat zich maar al te vaak stelt in de landen van het Zuiden, en niet enkel voor voedingsgewassen. Dat is ook het geval in Padema, een vruchtbare regio in het zuidoosten van Burkina Faso. De natuurlijke rijkdommen zijn hoe langer hoe meer in trek bij landbouwers en veehouders, en bij nieuwe investeerders uit de steden. Dit leidt onvermijdelijk tot – vaak gewelddadige – conflicten. De unie van katoenproducenten van Padema (UDPC) heeft daarom beslist om samen te werken met de gemeentelijke overheden en zo oplossingen te vinden voor conflicten rond landgebruik. Een hele uitdaging want het gaat over het onderhandelen met gebruikers en investeerders, maar ook over het inpassen van traditionele methodes in moderne wetgevingen. We weten hoe belangrijk het is voor de kleine landbouwers om het land dat ze al zo lang gebruiken te kunnen blijven bewerken. Het is op dat vlak dat Oxfam de organisatie ondersteunt. UDPC-Padema moedigt de landbouwers aan om hun percelen af te bakenen en om landrechten te bekomen door in dialoog te gaan met de verschillende ‘spelers’ binnen de gemeenschap. Op die manier zijn 16.000 families erin geslaagd om een attest te bekomen dat hun gebruik van het land officieel bekrachtigt. Ze blijven op regelmatige basis samenkomen om ideeën voor te stellen rond grondgebruik en de verdeling van de natuurlijke rijkdommen. Zo beslisten lokale landbouwers en veehouders samen om een landstrook van 180 km af te bakenen. Nu
kan de doorgang van dieren beter gestuurd worden en ondervinden de gewassen zo min mogelijk schade. De volgende uitdaging voor de organisatie en de landbouwers bestaat erin om al deze initiatieven te laten erkennen door de nationale overheid. Enkel zo krijgen de attesten en reglementen juridische waarde. En om de gemeente onder druk te zetten zodat ze haar verantwoordelijkheid neemt en zorgt voor een eerlijke herverdeling van het land voor de gemeenschappen die er echt afhankelijk van zijn.
Profiel van UDPC-Padema Wie? De unie van katoenproducenten van Padema WAt? De lokale katoenproductie ondersteunen Hoe? Door het zoeken naar oplossingen voor conflicten rond het gebruik van land en door dialoog aan te moedigen.
De GROEI-campagne in actie Goed nieuws: Oxfams campagne tegen landroof boekt belangrijke resultaten Sinds oktober voert Oxfam actie tegen landroof. We eisten van de Wereldbank dat ze maatregelen zou nemen om de landrechten van kwetsbare gemeenschappen in ontwikkelingslanden te beschermen. 50.000 mensen hebben in een petitie die eis aan de Wereldbank onderschreven. 7.000 Coldplayfans hebben een originele foto of video ingezonden voor een crowdsourced videoclip. Overal in de wereld werden bekende monumenten symbolisch verkocht. Ook in België kwamen Oxfam-vrijwilligers in verschillende steden op straat tegen landroof. Met deze acties hebben we belangrijke resultaten geboekt: de Wereldbank deed concrete beloftes om landroof aan te pakken. En die zouden er niet gekomen zijn zonder de wereldwijde steun van het publiek. Bedankt aan iedereen die meedeed! www.ikgroeimee.be.
De waarheid over vrouwen en chocolade Mars, Mondelez en Nestlé, de drie grootste chocoladeproducenten wereldwijd, richten zich vaak op vrouwen in hun advertenties om chocolade te verkopen, maar hun aandacht voor de vrouwen die de cacao produceren is een ander verhaal. Begin 2013 publiceerde Oxfam verschillende getuigenissen over de ongelijkheid waar vrouwen in de cacaoproductie slachtoffer van zijn. Zij verdienen vaak minder dan 2 dollar per dag, terwijl net zij thuis eten op tafel moeten brengen. Meer dan 60.000 sympathisanten van Oxfam wereldwijd hebben actie ondernomen om van Mars, Mondelez en Nestlé te eisen dat zij arbeidsters uit de armoede zouden helpen. Met succes: Mars, Mondelez en Nestlé hebben deze oproep niet naast zich neer kunnen leggen. Ze toonden zich bereid een actieplan op te stellen om de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen weg te werken. Uiteraard zal Oxfam er ook op toezien dat hun beloftes ook worden omgezet in daden.
bedankt! Aan de vrijwilligers die op de trein paaseitjes verkochten ten voordele van Oxfam-Solidariteit tijdens onze Fair Trains-actie. Ook aan hen die ze kochten om er zichzelf of iemand anders mee te plezieren. Aan onze fantastische vrijwilligers en stagiairs die zich dag in dag uit inzetten om de Oxfam Pakt Uit–cadeautjes te promoten, Oxfam Trailwalker te organiseren of onze administratie te verzorgen.
Fisca al attest Als u in 2012 een bedrag van minimum 40 euro aan OxfamSolidariteit schonk, heeft u in de maand maart een fiscaal attest van ons ontvangen. Heeft u dat niet gekregen, of heeft u vragen in verband met het fiscaal attest? Mail ons dan op attest@oxfamsol.be of bel ons op het nummer 02 501 67 33.
Aan illustratrice Eva Mouton die een speciale kaart ontwierp voor Oxfam Pakt Uit. Aan Yerôme en Julien die hun 40ste verjaardag vierden met Oxfam Pakt Uit, en aan Pascale en Frank die zo hun 60 jaar vierden. Ook aan de gelukkige nieuwe ouders die geboortecadeautjes van Oxfam Pakt Uit vroegen. Aan het bureau CDeSign dat ter gelegenheid van de wielerwedstrijd ‘Dwars door Vlaanderen’ 12 fietsen van Oxfam Pakt Uit kocht. Aan de monitoren van Kazou Brugge voor hun fondsenwerving voor Oxfam Pakt Uit.
Wilt u een actie of activiteit organiseren ten voordele van Oxfam-Solidariteit? Contacteer ons dan op fundraising@ oxfamsol.be. Wie weet verschijnt uw initiatief in de volgende Oxfam & Partners.
Oxfam-Solidariteit onderschrijft de Ethische Code van de VEF
Oxfam-Solidariteit vzw Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel tel: +32 (0)2 501 67 00 - fax: +32 (0)2 511 89 19 e-mail: oxfamsol@oxfamsol.be - web: www.oxfamsol.be rek. nr.: BE37 0000 0000 2828 - BIC: BPOTBEB1 Samen met Oxfam-Wereldwinkels en Oxfam-Magasins du monde vormt Oxfam-Solidariteit Oxfam-in-België. Deze is op haar beurt lid van de internationale confederatie Oxfam. V.U. Stefaan Declercq, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel
Rechtzetting
‘Werken in Oost-Congo: zeer moeilijk, niet onmogelijk’ In onze brief die u in de loop van maart in de bus kreeg, slopen er jammer genoeg een aantal foutjes. Een verbeterde versie kunt u lezen op de pagina over de Democratische Republiek Congo op onze website www.oxfamsol.be. We bieden onze oprechte excuses aan en staan erop de oplettende schenker te bedanken die ons hierop wees. Oxfam is erg begaan met de kwaliteit en transparantie van de communicatie naar haar schenkers. We hopen dan ook op uw begrip te mogen rekenen.