Oxfam & Partners 26 - Werken in noodsituaties

PP BC 10682 Brussel X P501325 - Afgiftekantoor 1099 Brussel X

Oxfam & Partners Werken in noodsituaties

driemaandelijks tijdschrift van Oxfam-Solidariteit januari - februari maart 2012

26

Beste lezer(es), Ellenlange rijen bij voedsel- of waterbedelingen, ondervoede kinderen en de grootst mogelijke ellende: van tijd tot tijd worden we door de media overspoeld met dramatische beelden van noodsituaties waar we moeilijk aan voorbij kunnen.

Sterk gemediatiseerde crisissen als de aardbeving in Haïti of de voedselcrisis in de Hoorn van Afrika roepen veel emoties op en zetten mensen aan tot actie.

Dankzij die steun kan Oxfam, samen met haar partnerorganisaties, een concrete rol spelen voor de slachtoffers van noodsituaties.

Andere crisissen, zoals de chronische humanitaire crisis in Gaza of de Westelijke Sahara, blijven onderbelicht of verliezen door hun langdurig karakter de aandacht van het grote publiek. Met uw bijdrage stelt u Oxfam in staat ook daar aanwezig te zijn, zowel voor als achter de schermen. In deze Oxfam&Partners leest u meer over deze ‘vergeten’ crisissen.

Humanitaire hulpverlening is een vak apart. Kennis van zaken en een goede coördinatie tussen humanitaire organisaties zijn onontbeerlijk. Oxfam heeft met haar internationale samenwerking tussen de verschillende leden van de Oxfam-familie en haar lokale partners een sterke reputatie opgebouwd in haar noodhulpwerk, maar probeert zichzelf steeds te vernieuwen om een antwoord te kunnen bieden op humanitaire crisissen, vandaag en morgen.

Stefaan Declercq Algemeen secretaris Oxfam-Solidariteit

varia Oxfam Trailwalker 2012

Oxfam Trailwalker, dat is 100 kilometer stappen in maximum 30 uur met een team van 4 personen. De vijfde jubileumeditie kunt u mee beleven op 25 en 26 augustus 2012, in het prachtige decor van de Hoge Venen. “In tijden waarin mensen vooral terugplooien op zichzelf en het altijd te druk hebben, bracht de Oxfam Trailwalker voor ons een hecht groepsgevoel waarbij we elkaar vertrouwden en steunden, en vooral veel lachten”, getuigt Din Cop van het team Nordic4oxfemmes dat vorig jaar voor de tweede keer deelnam.

Op www.oxfamtrailwalker.be kunt u zich inschrijven en vindt u alle informatie terug.

Om alles in goede banen te leiden, zijn we ook dit jaar op zoek naar vrijwilligers.

Interesse?

Contacteer dan Eline Vaninghelandt op 02 501 67 33 of op elv@oxfamsol.be.

SOS opvang Met ‘SOS opvang’ sloegen deze winter acht Belgische ngo’s, waaronder Oxfam, de handen in elkaar tegen de opvangcrisis in ons land. Dit consortium organiseert tot eind maart noodhulp voor mensen met

recht op opvang die de straat op gestuurd werden. Hoewel Oxfam vooral actief is in ontwikkelingslanden, kan ze niet blind blijven voor de tekortkomingen van de Belgische overheid. Overdag biedt ‘SOS opvang’ sociale, juridische en medische begeleiding in een ‘Soeppunt’ dicht bij het Brusselse Noordstation. ’s Nachts zijn er 150 slaapplaatsen voor de meest kwetsbaren. Oxfam steunt de werking met 25.000 euro. Daarnaast schenkt Oxfam slaap- en keukenmateriaal dat verzameld werd in haar Brusselse tweedehandswinkels.

Brons voor Oxfam The Global Journal publiceerde in januari zijn top 100 van beste ngo’s. Oxfam staat op een mooie derde plaats. Volgens het tijdschrift integreert Oxfam verschillende elementen van een moderne ngo: humanitair werk, duurzame ontwikkelingsprogramma’s en beleidsbeïnvloeding op lokaal, nationaal en internationaal niveau. The Global Journal prijst de efficiëntie en kwaliteit van het werk van Oxfam. Een hart onder de riem voor Oxfam, maar zeker ook voor onze lokale partnerorganisaties!

Behalve op duurzame ontwikkeling richt Oxfam-Solidariteit zich ook op noodhulp en humanitair werk. Bij onze humanitaire programma’s hanteren we enkele basisprincipes die belangrijk zijn voor het welslagen ervan.

Net als in ons ontwikkelingswerk is samenwerking met lokale partners en andere organisaties (in de eerste plaats – maar niet uitsluitend – de andere Oxfams) cruciaal om efficiënt te reageren op noodsituaties. Die samenwerking vereist goede afspraken, een sterke coördinatie en planmatig werk. Oxfam wil niet zo nodig als eerste op het terrein aanwezig zijn in rampgebieden, maar besteedt zorg aan een krachtdadige en kwaliteitsvolle interventie, zodat ze haar middelen zo doelgericht mogelijk kan inzetten.

Humanitair werk heeft vele gezichten. Sommige acties zijn gericht op directe noodhulp zoals het leveren van voedsel, basismedicijnen of water. Maar dat is niet voldoende. Noodsituaties voorkomen, de impact van rampen verminderen en duurzame oplossingen zoeken, zijn minstens even belangrijk. Hierin onderscheidt Oxfam zich van andere organisaties die noodhulp verlenen. Dit werk speelt zich zelden af voor de lenzen van de camera’s en blijft vaak verborgen in leslokalen en vergaderzalen. Minder sensationeel dus, maar des te essentiëler.

Bouwen aan een eigen toekomst Na 37 jaar Marokkaanse bezetting van de Westelijke Sahara, leven ongeveer 125.000 Sahrawi’s nog steeds in de vluchtelingenkampen in de regio van Tindouf (in het westen van Algerije).

De vluchtelingen zijn aangewezen op externe hulp om te overleven. De mogelijkheden op het vlak van economie en landbouw in deze kampen zijn beperkt.

Het lot van de Sahrawi’s lijkt echter weinig harten te verwarmen. OxfamSolidariteit was de eerste ngo die in de vluchtelingenkampen aanwezig was en we blijven de Sahrawi’s ondersteunen.

Ons humanitair werk, dat we organiseren met de Sahrawi Rode Halve Maan, speelt zich af op twee terreinen. Ten eerste verdelen we maandelijks verse groenten en fruit aan 125.000 mensen in de vluchtelingenkampen in Algerije. Deze rantsoenen zijn een belangrijke bron van calorieën en vitaminen en vormen een belangrijke aanvulling op de graanproducten die onder andere door het Wereldvoedselprogramma worden verstrekt.

Ten tweede voorzien we in traditionele tenten in de vluchtelingenkampen. De

traditionele familietenten zijn het meest aangepast aan de cultuur en het klimaat.

Deze tenten verslijten echter en moeten geregeld vervangen worden. OxfamSolidariteit verdeelt het materiaal waarmee de bewoners van de kampen zelf tenten van hoge kwaliteit maken.

Omdat het in bepaalde seizoenen sterk afkoelt, worden vaak kleine gebouwtjes aan de tenten gebouwd. De bestaande gebouwtjes zijn echter niet bestand tegen de sterke wind en de soms harde regenval.

Door de bouwtechnieken te verbeteren en te vernieuwen worden de gebouwen steviger. We leiden metsers op in deze nieuwe technieken en ontwikkelen prototypes van stevige gebouwen die als voorbeeld kunnen dienen. Vrouwen spelen daarbij een bijzondere rol, aangezien ze vaak instaan voor het beheer van het familiebudget en het onderhoud van de woonst.

Naast haar humanitair werk ijvert OxfamSolidariteit ook voor een politieke oplossing van dit vergeten conflict en voor meer aandacht voor de heikele situatie waarin de Sahrawi-vluchtelingen leven. Noodhulp is noodzakelijk, maar een oplossing op lange termijn dringt zich op.

De grond van onrecht Door de Israëlische bezetting van het Palestijns gebied wordt de bewegingsvrijheid van de Palestijnse bevolking zwaar beperkt. Hoewel landbouw hun belangrijkste bron van inkomsten is, wordt landbouwgrond vernietigd of geconfisqueerd voor de bouw van de Muur of Israëlische nederzettingen.

De aanhoudende bezettingspolitiek dompelt de Palestijnen onder in een chronische en structurele crisis, waardoor ze sterk afhankelijk zijn van buitenlandse hulp.

Samen met onze partner UAWC werken we aan de heropbouw en ontwikkeling van de landbouwsector. We staan landbouwers bij om de landbouwproductie te vergroten en om tijdelijke jobs te creëren. Dit humanitair programma integreert concrete noodhulp met duurzame ontwikkeling.

Met een geld-voor-werk programma worden werkloze arbeiders tegen betaling ingeschakeld om bestaande landbouwgronden op te waarderen. Zo stijgt niet alleen de vruchtbaarheid van de gronden maar neemt ook de koopkracht van de arbeiders en hun families toe.

Profiel van UAWC

Wie? UAWC, een netwerk van lokale landbouwcomités Wat? UAWC verbetert de levensomstandigheden van Palestijnse landbouwers Resultaat? Betere levensstandaard door betere productie en lagere kosten

Door betere systemen te ontwikkelen voor wateropvang en irrigatie, kunnen ook voorheen ongebruikte landbouwgronden opnieuw bewerkt worden. Een betere exploitatie van grond en water creëert jobs en doet de kosten voor het gebruik van water met 30 tot 50% dalen.

Momenteel gebruiken nog veel Palestijnse boeren chemische pesticiden en meststoffen.

Die zijn erg duur (vaak besteden landbouwers een derde van hun inkomen aan chemische producten) en vormen een risico voor de gezondheid. Via workshops en trainingen leren landbouwers ecologische en organische alternatieven die hun efficiëntie al bewezen hebben.

Kortom, door het ondersteunen van Palestijnse landbouwers stijgt de landbouwproductie en dalen de uitgaven voor water- en pesticidengebruik. Daardoor neemt de tewerkstelling en de levensstandaard toe. De situatie van de Palestijnse bevolking schreeuwt echter om een duurzame oplossing. Palestijnse zelfbeschikking is hiervoor een noodzaak.

Efficiënt risicobeheer loont El Salvador wordt vaak getroffen door aardbevingen en orkanen.

De hoge bevolkingsdichtheid, lage inkomens, een lage scholingsgraad en armtierige woningen die niet voldoen aan de bouwnormen maken de bevolking erg kwetsbaar voor die natuurrampen.

Het is hoogst waarschijnlijk dat deze regio in de toekomst nog getroffen zal worden door dergelijke rampen. Net als in België is het ook in El Salvador cruciaal een goed functionerende civiele bescherming en een duidelijk rampenplan te hebben om snel en gepast te reageren op noodsituaties.

In oktober 2011 werd El Salvador geteisterd door hevige stortregens. Mede dankzij het humanitair programma van Oxfam-Solidariteit en haar partner Procomes zorgde deze ramp niet voor een menselijke catastrofe.

Oscar Serpas, coördinator van de Gemeentelijke Commissie voor Civiele Bescherming in San Salvador en deelnemer aan ons programma, getuigt: “We zijn niet extreem getroffen door de orkaan, dankzij onze ruime ervaring op dit gebied. De mensen zijn op tijd geëvacueerd.

Elk half uur controleerden we het waterpeil en om de twee uur vergaderden we met de Gemeentelijke Commissie. We oogsten nu de vruchten van wat we gezaaid hebben met dit humanitair project.”

In Centraal Amerika bestaat er al een interregionaal beleid voor het beheer van dergelijke risico’s. Hoewel dat beleid hoogstaand is, blijft het vaak dode letter op lokaal niveau, waardoor lokale overheden niet in staat zijn op een goede manier te reageren in geval van nood.

Een daadkrachtig gemeentelijk beleid kan nochtans levens redden. Oxfam legt in haar humanitair werk in El Salvador dan ook de nadruk op het versterken van deze gemeentes, zodat ze hun belangrijke rol met overtuiging kunnen vervullen. We organiseren en financieren trainingen voor een betere risico-inschatting, ondersteunen de uitbouw van lokale plannen voor civiele bescherming en organiseren simulaties van noodsituaties. Door verbeterde communicatiesystemen wordt er ook beter overlegd en gecoördineerd tussen het lokaal en het nationaal beleidsniveau.

Daarnaast trainen we lokale experts die erop moeten toezien dat de gemeentes daadwerkelijk het interregionale beleid toepassen. Deze workshops worden begeleid door experts die in Guatemala en Nicaragua dezelfde oefening maakten. Zo worden ervaring en interregionale samenwerking optimaal benut.

B E D A N K T !

■ Aan mevrouw Frida Fechir en mevrouw Jaqueline Joris die in hun testament een gift opnamen voor Oxfam-Solidariteit.

■ Aan de Belgian Solidarity Bikers die met hun avontuurlijke fietstocht fondsen werven voor Oxfam-Solidariteit.

■ Aan Fabrice Brüll, die een ontzettend grote steun was tijdens de laatste edities van Oxfam Trailwalker.

■ Aan allen die een pakje truffels kochten tijdens onze eindejaarsactie Fair Trains, die Oxfam-Solidariteit samen met de NMBS in december 2011 organiseerde.

■ Aan alle restaurants en geliefden die Valentijn vierden met Oxfam Pakt Uit en zo hun hart toonden voor onze projecten en partners wereldwijd!

Wilt u ook iets extra doen voor Oxfam-Solidariteit? Giften blijven welkom op rekeningnummer BE37 0000 0000 2828 – BIC: BPOTBEB1 of via www.oxfamsol.be > Hoe helpen? Voor andere initiatieven kunt u ons contacteren via fundraising@oxfamsol.be of tel. 02 501 67 33.

Wie in 2011 minstens 40 euro schonk aan Oxfam-Solidariteit, krijgt in maart een fiscaal attest thuis gestuurd.

Bewaar dit attest en schrijf het attesteerbaar bedrag bij code 1394-61 van uw aanslagbiljet.

Als u na 31 maart nog geen attest hebt ontvangen en u in 2011 minstens 40 euro schonk, mail dan naar attest@oxfamsol.be of bel naar 02 501 67 33.

Samen met Oxfam-Wereldwinkels en Oxfam-Magasins du monde vormt Oxfam-Solidariteit Oxfam-in-België.

Deze is op haar beurt lid van de internationale confederatie Oxfam.

Van 12 tot en met 17 maart 2012 loopt de “Week van OxfamSolidariteit”. Samen met e5 mode (kleding) en Avance (schoenen) houden we opnieuw een grote inzamelactie voor onze tweedehandswinkels.

Alle ingezamelde spullen worden in deze winkels aan een zacht prijsje verkocht. De opbrengst van de verkoop gaat naar de solidariteitsprojecten in Noord en Zuid.

Oxfam-Solidariteit vzw Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel tel: +32 (0)2 501 67 00 - fax: +32 (0)2 511 89 19 e-mail: oxfamsol@oxfamsol.be - web: www.oxfamsol.be rek. nr.: BE37 0000 0000 2828 - BIC: BPOTBEB1 V.U. Stefaan Declercq, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel